ESEJ: KOLEKTIVNO STANOVANJE-PREDNOSTI I NEDOSTACI

Principi kolektivnog stanovanja su primjeri od samih pocetaka zivota na zemlji, u cilju

spajanja ljudi iz razlicitih potreba od ekonomskih do psiho-socijalnih potreba ljudi.
Medjutim , pravi oblici kolektivnog stanovanja sa svim svojim obiljezima se stvaraju krajem
19 stoljeca i pocetkom 20 stoljeca. Kada se pocinju graditi zgrade za kolektivno stanovanje i
neboderi. Jedan od glavnih razloga za ovim oblikom stanovanja, kolektivno stanovanje, jeste
povecana gustina na seljenosti, kao osnovni odgovor na globalno povecanje broja
stanovnika. Oblici kolektivnog stanovanja imaju daleko vecu gustinu nasljenosti po km2. A
nus proizvod, ali pozitivan na ovom slucaju , jeste smanjenje gustine izgradjenosti. Samo
smanjenje gustine izgradjenosti dovodi do kvalitetnog povecanja zelenih povrsina, te do
takodje kvalitetne iskoristenosti istih. Isto tako je lakse izgraditi i razraditi infrastrukturu.
pored ovih pozitivnih karakteristika kolektivnog stanovanja postoji takodje mnogo
nedostataka od arhitektonskih , fizickih preko psiho-socijalnih. Dok se pojedinacne stambene
kuce mogu orjentisati da imaju najefektivnije isoristenje sunca i vetra , to nije slucaj kod
kolektivnog stanovanja. Mnogo je teza i ne kvalitetnija organizacija prostora a i insolacije je
mnogo ne kvalitetnija jer je u vecini slucajeva samo sa dvije strane omoguceno insolacija ,
dok je moguca i losija varijanta insloacije samo sa jedne strane u slucaju stanova sa dvije
strane u objetku. Samim tim je mnogo teze organizovati prostor, te dolazi do slucaja da ne
moze svaka grupacija prostora da dobije onu orjentaciju koja je propisana. Zbog velikih
stubisnih prostora koji su veliki gubitak prostora imamo slabo provjetravanje takvih objekata
sto dovodi do dosta negativnih faktora kao sto su vlaga u objektima , te stvaranje gljivica i
td. Problemi su i jos sigurnosne prirode, u sta podrazumijevamo pozare i potrese i ostale
nepogode. Teze je napustanje prostora , a da bi zgrada bila sigurna i cvrsta struktura protuv
potresa potrebna su mnogo veca ulacgnja , tako da su sigurne zgrade dosta skuplje . Ovakve
velike zgrade i neboderi imaju i problem odrzavanja , od osnovne higijene u objektu ciscenje
i pranja stubista , do graditeljskog odrzavanja , kao na primer krecenje, popravljanje , fasade
, te odrzavanje kvalitete krova. Takodje, kod objekata kolektivnog stanovanja primjetni su i
psiho-socijalni aspekti kojih ima i pozitivnih , ali isto tako i dosta negativnih . Jedan od
pozitivnih aspekata jeste veca povezanost sa susjedima i razvijanje drustvenosti unutar
zajednice. Isto tako dolazi do razvijanja osjecaja pripadnosti kolektivu. Medjutim , dolazi do
umanjenja intimnosti kako pojedinca , tako i grupe ljudi sto na kraju moze dovesti do
otudjenja , pojedinca od samog sebe i otudjenja od zajednice. Iako se u danasnje vrijeme
prave luksuzniji objekti kolektivnog stanovanja koji su predvidjeni za bogatije , imucnije
porodice i pojedince, osnovni princip zgrada kolektivnog stanovanja jeste pojevtinjenje
zivljenja , a samim tim dolazi do smanjenja zivotnog standara.

Mahmutovic Admir