THӴC QUYӄN CӪA QUӔC HӜI

TRONG QUYӂT ĐӎNH CÁC VҨN Đӄ KINH Tӂ - TÀI CHÍNH

(Tài liӋu Hӝi thҧo "Quӕc hӝi ViӋt Nam 60 năm hình thành và phát triӇn"

Hà Nӝi, 23-24/12/2005; TP. Hӗ Chí Minh, 27/12/2005)

PGS.TS. Đһng Văn Thanh

Phó Chӫ nhiӋm Uӹ ban Kinh tӃ và Ngân sách cӫa Quӕc hӝi

Trong tiӃn trình đәi mӟi cӫa đҩt nưӟc, cùng vӟi viӋc tăng cưӡng công tác lұp pháp,
Quӕc hӝi đã chú trӑng và chӫ đӝng hơn trong viӋc xem xét, quyӃt đӏnh các vҩn đӅ
quan trӑng cӫa đҩt nưӟc, trong đó có vҩn đӅ kinh tӃ-tài chính. Quӕc hӝi ngày càng
thӇ hiӋn rõ là cơ quan có quyӅn lұp hiӃn, lұp pháp và quyӃt đӏnh nhӳng chính sách
cơ bҧn cӫa đҩt nưӟc. Đӗng thӡi, Quӕc hӝi cũng là cơ quan thӵc hiӋn quyӅn giám
sát tӕi cao đӕi vӟi toàn bӝ hoҥt đӝng cӫa Nhà nưӟc. Quӕc hӝi đã tiӃn hành giám sát
khá toàn diӋn viӋc thӵc hiӋn đưӡng lӕi, chính sách cӫa Đҧng đưӧc thӇ chӃ hóa
trong các Luұt, Pháp lӋnh, Nghӏ quyӃt cӫa Quӕc hӝi vӅ nhiӋm vө kinh tӃ-xã hӝi,
nhiӋm vө tài chính, tình hình chҩp hành ngân sách Nhà nưӟc, tình hình thӵc hiӋn
chính sách tài khóa. Nhӳng nhiӋm vө kinh tӃ xã hӝi, nhӳng vҩn đӅ tài chính, nhiӋm
vө ngân sách Nhà nưӟc đưӧc Quӕc hӝi quyӃt đӏnh và thӵc hiӋn giám sát đã góp
phҫn nâng cao chҩt lưӧng, hiӋu quҧ và hiӋu lӵc hoҥt đӝng cӫa Quӕc hӝi, góp phҫn
tích cӵc vào viӋc kiӋn toàn bӝ máy Nhà nưӟc, tăng cưӡng sӵ phӕi hӧp giӳa các cơ
quan Quӕc hӝi vӟi các cơ quan hành pháp và tư pháp, nhҩt là trong viӋc thҧo luұn,
tìm biӋn pháp giҧi quyӃt các vҩn đӅ bӭc xúc vӅ kinh tӃ xã hӝi, nhӳng vҩn đӅ tài
chính, tiӅn tӋ cӫa đҩt nưӟc.

Nhӳng viӋc đã làm và kӃt quҧ đҥt đưӧc

Mӝt là, Nӝi dung nhӳng vҩn đӅ kinh tӃ, tài chính trình ra Quӕc hӝi thҧo luұn và
quyӃt đӏnh khá toàn diӋn, tӯ nhӳng vҩn đӅ mang tính vĩ mô cӫa nӅn kinh tӃ như tӕc
đӝ và chҩt lưӧng tăng trưӣng, cơ cҩu kinh tӃ và chuyӇn dӏch cơ cҩu kinh tӃ, các cân
đӕi kinh tӃ tài chính, cho đӃn các vҩn đӅ cө thӇ như dӵ toán thu chi ngân sách tӯng
ngành, tӯng đӏa phương. Các báo cáo cӫa Chính phӫ vӅ tình hình thӵc hiӋn kӃ
hoҥch năm trưӟc và kӃ hoҥch phát triӇn kinh tӃ - xã hӝi hàng năm đưӧc chuҭn bӏ
khá chi tiӃt và gӱi đӃn đҥi biӇu Quӕc hӝi trưӟc kǤ hӑp. Trong kǤ hӑp, Thӫ tưӟng
hoһc Phó thӫ tưӟng Chính phӫ thay mһt Chính phӫ trình bày nhӳng vҩn đӅ chӫ yӃu
và nhӳng giҧi pháp cơ bҧn đӇ thӵc hiӋn thҳng lӧi nhiӋm vө kinh tӃ xã hӝi, nhiӋm
vө ngân sách nhà nӭơc. Các báo cáo không chӍ bҵng lӡi mà kèm theo nhiӅu biӇu,
bҧng sӕ liӋu vӯa tәng hӧp vӯa chi tiӃt làm căn cӭ đӇ đҥi biӇu Quӕc hӝi thҧo luұn.

Hai là, Công viӋc thҭm tra các báo cáo kinh tӃ- xã hӝi, báo cáo ngân sách nhà nưӟc
đã đưӧc tiӃn hành rҩt thұn trӑng, chu đáo, theo quy trình đәi mӟi và ngày càng có
chҩt lưӧng. Uӹ ban Kinh tӃ và Ngân sách vӟi tư cách là cơ quan thҭm tra cӫa Quӕc
hӝi đã tә chӭc nghiên cӭu kӻ các báo cáo cӫa Chính phӫ, tiӃn hành các cuӝc giám
sát qua báo cáo, trên thӵc tӃ; tә chӭc sưu tҫm, thu thұp và đánh giá thông tin kinh
tӃ- xã hӝi, thông tin kinh tӃ, tài chính; tә chӭc các phiên hӑp toàn thӇ Uӹ ban vӟi
sӵ tham gia cӫa Hӝi đӗng dân tӝc và các Uӹ ban cӫa Quӕc hӝi, các Bӝ, Ban ngành
đӇ thҭm tra báo cáo cӫa Chính phӫ, nghe báo cáo chuyên đӅ.... đӇ đưa ra nhӳng
nhұn đӏnh, nhӳng đánh giá. Báo cáo thҭm tra cӫa Uӹ ban kinh tӃ và Ngân sách
đưӧc chuҭn bӏ cô đӑng, xúc tích, không nhҳc lҥi nhӳng vҩn đӅ đã đưӧc nêu trong
báo cáo cӫa Chính phӫ, mà trình bày nhӳng vҩn đӅ cӕt lõi, phân tích và mә sҿ thӵc
trҥng, nguyên nhân và nêu lên nhӳng giҧi pháp, nhӳng nhóm giҧi pháp mang tính
đӝt phá, thiӃt thӵc. Các báo cáo thҭm tra vӅ tình hình kinh tӃ- xã hӝi, tình hình thӵc
hiӋn nhiӋm vө ngân sách, vӅ dӵ toán ngân sách cũng như phương án phân bә ngân
sách trong nhӳng năm qua đã đưӧc đánh giá có chҩt lưӧng, thҷng thҳn, sâu sҳc, là
căn cӭ quan trӑng mang tích gӧi mӣ đӇ Quӕc hӝi thҧo luұn. NhiӅu ý kiӃn do cơ
quan thҭm tra đưa ra đã đưӧc Chính phӫ tiӃp thu, đưӧc Quӕc hӝi và các cơ quan
chӭc năng đánh giá cao đưa vào nghӏ quyӃt cӫa Quӕc hӝi.

Ba là, Các phiên thҧo luұn cӫa Quӕc hӝi đưӧc tiӃn hành công khai, thông tin trӵc
tiӃp đӃn cӱ tri cҧ nưӟc. Các ý kiӃn cӫa đҥi biӇu Quӕc hӝi vӯa mang tính đánh giá,
nhұn đӏnh, vӯa là sӵ mә xҿ thӵc trҥng, nguyên nhân cӫa tình hình; đӗng thӡi cũng
đưa ra không ít các kiӃn nghӏ, các giҧi pháp rҩt cө thӇ, rҩt thiӃt thӵc. Trong nhiӋm
kǤ Quӕc hӝi XI, lҫn đҫu tiên mӑi vҩn đӅ thu, chi ngân sách nhà nưӟc, thu chi ngân
sách cӫa tӯng ngành, tӯng tӍnh, tӯng thành phӕ đưӧc đһt lên bàn nghӏ sӵ, đưӧc đһt
công khai trưӟc mӛi đҥi biӇu Quӕc hӝi, trưӟc cӱ tri cҧ nưӟc đӇ cùng bàn bҥc, trao
đәi. Đây là bưӟc tiӃn quan trӑng trong tiӃn trình đҧm bҧo thӵc quyӅn cӫa Quӕc hӝi
trong các quyӃt đӏnh vӅ kinh tӃ, tài chính và ngân sách.

Nhӳng tӗn tҥi và vưӟng mҳc

Bên cҥnh nhӳng viӋc đã làm và đã làm đưӧc, làm có kӃt quҧ, cũng cҫn phҧi thҩy,
trong thӵc hiӋn nhiӋm vө quyӃt đӏnh các vҩn đӅ tài chính nhà nưӟc vүn còn nhiӅu
khó khăn.

Trưӟc hӃt, nhiӅu vҩn đӅ kinh tӃ- tài chính mang tҫm chiӃn lưӧc, vĩ mô chưa đưӧc
thҧo luұn mӝt cách đҫy đӫ và thұt thҩu đáo như quan điӇm vӅ tăng trưӣng, trong
mӝt chiӃn lưӧc dài hҥn, các giҧi pháp cho phát triӇn kinh tӃ vùng ngành đӝng lӵc;
các cân đӕi vĩ mô như cân đӕi tích luӻ- tiêu dùng, cân đӕi thu chi ngân sách, cân
đӕi xuҩt - nhұp khҭu, cán cân thương mҥi, cán cân thanh toán trong nưӟc và quӕc
tӃ, vay nӧ và trҧ nӧ, bӝi chi ngân sách và nguӗn bù đҳp bӝi chi... Thӵc ra, nhӳng
vҩn đӅ trên có đưӧc đưa ra bàn thҧo tҥi các kǤ hӑp cӫa Quӕc hӝi, nhưng ý kiӃn
thҧo luұn chưa nhiӅu và chưa thұt sӵ sâu sҳc và hҫu như chưa có nhӳng quyӃt sách
cҫn thiӃt cӫa Quӕc hӝi. Mӝt sӕ vҩn đӅ hҫu như chưa đưӧc đưa ra và thiӃu nhӳng
thҧo luұn cҫn thiӃt như lҥm phát, khӕi lưӧng tiӅn trong lưu thông, chính sách lãi
suҩt, tӹ giá, an ninh tài chính, tiӅn tӋ quӕc gia...

Thӭ hai, Quӕc hӝi chưa thӵc hiӋn đҫy đӫ quyӅn quyӃt đӏnh phân bә ngân sách như
HiӃn pháp qui đӏnh. Chҩt lưӧng quyӃt đӏnh dӵ toán ngân sách nhà nưӟc và quyӃt
toán ngân sách nhà nưӟc chưa cao, ít nhiӅu còn mang tính hình thӭc, chưa thoҧ
mãn và chưa đáp ӭng đòi hӓi ngày càng cao cӫa nhân dân, cӫa cӱ tri trong cҧ nưӟc.

Thӭ ba, Hoҥt đӝng giám sát cӫa Quӕc hӝi còn hҥn chӃ, hiӋu quҧ chưa cao, hұu quҧ
pháp lý cӫa hoҥt đӝng giám sát còn thҩp.

Nhӳng giҧi pháp đҧm bҧo thӵc quyӅn cӫa Quӕc hӝi

Yêu cҫu cӫa đҩt nưӟc đang đòi hӓi phҧi có sӵ đәi mӟi cҧ vӅ nhұn thӭc, nӝi dung,
cҧ vӅ phương pháp và điӅu kiӋn đӇ các quyӃt đӏnh cӫa Quӕc hӝi vӅ kinh tӃ- tài
chính, vӅ ngân sách và chính sách tài khoá thӵc chҩt hơn. Hoҥt đӝng giám sát vӅ
tình hình kinh tӃ- xã hӝi, vӅ hoҥt đӝng tài chính phҧi có tác dөng thiӃt thӵc, có hiӋu
quҧ, góp phҫn đәi mӟi và nâng cao hơn nӳa chҩt lưӧng hoҥt đӝng cӫa Quӕc hӝi, đӇ
Quӕc hӝi xӭng đáng là cơ quan đҥi biӇu cao nhҩt cӫa nhân dân, cơ quan quyӅn lӵc
cao nhҩt cӫa Nưӟc Cӝng hòa xã hӝi chӫ nghĩa ViӋt Nam, đáp ӭng lòng mong mӓi
cӫa nhân dân cҧ nưӟc, vì mӝt nưӟc ViӋt Nam giàu mҥnh, công bҵng, dân chӫ, văn
minh...
ĐӇ Quӕc hӝi có thӵc quyӅn và nâng cao chҩt lưӧng các quyӃt đӏnh liên quan đӃn
hoҥt đӝng kinh tӃ-tài chính cҫn có nhұn thӭc đҫy đӫ và đúng mӭc vӅ hoҥt đӝng
kinh tӃ- tài chính, đһc biӋt là tài chính- ngân sách, sӭc mҥnh, và nguӗn lӵc cӫa
quӕc gia và là công cө quҧn lý, điӅu tiӃt vĩ mô nӅn kinh tӃ. Kinh tӃ phҧi tăng
trưӣng nhanh, bӅn vӳng. Tài chính không chӍ có nhiӋm vө nuôi dưӥng, phát triӇn,
khai thác các nguӗn lӵc, thúc đҭy, duy trì và tăng trưӣng kinh tӃ, tăng thu nhұp, mà
còn phҧi quҧn lý, phân phӕi và sӱ dөng có hiӋu quҧ mӑi nguӗn lӵc, mӑi tiӅm năng
cӫa đҩt nưӟc.

Trong nӅn kinh tӃ thӏ trưӡng, chӭc năng phân phӕi thu thұp cӫa tài chính ngày
càng đưӧc coi trӑng. Phân phӕi nguӗn lӵc và thu nhұp tài chính có chӫ đӏnh, có căn
cӭ, phù hӧp mөc tiêu cӫa chiӃn lưӧc phát triӇn kinh tӃ-xã hӝi sӁ là yӃu tӕ quyӃt
đӏnh cho phát triӇn kinh tӃ bӅn vӳng. Chính phӫ cҫn và có thӇ phҧi sӱ dөng chính
sách tài chính, chính sách ngân sách, chính sách tài khóa đӇ điӅu tiӃt kinh tӃ vĩ mô;
phát huy chӭc năng әn đӏnh kinh tӃ cӫa tài chính. Trong phҥm vi và điӅu kiӋn ngân
sách còn hҥn hҽp, nhu cҫu chi tiêu cho kinh tӃ- xã hӝi ngày càng lӟn, viӋc thӵc
hiӋn chính sách ngân sách thҳt chһt hay nӟi lӓng đӅu đòi hӓi phҧi có sӵ cân nhҳc
và quyӃt đӏnh rҩt thông minh, chính xác, nhưng linh hoҥt phù hӧp tӯng giai đoҥn
phát triӇn kinh tӃ . Chính sách ngân sách thҳt chһt đòi hӓi phҧi hҥn chӃ bӝi chi, tiӃn
tӟi cân bҵng ngân sách, nhưng sӁ chӏu áp lӵc chi ngân sách quá lӟn như hiӋn nay.
Thӵc hiӋn chính sách tài chính nӟi lӓng cho phép thoҧ mãn nhu cҫu chi tiêu bҵng
vay nӧ (phát hành trái phiӃu, công trái,...) mà lãi suҩt tiӅn vay sӁ phҧi trҧ bҵng
chính tiӅn thu thuӃ, phí và lӋ phí trong tương lai. Sӕ có thӇ vay trong nӅn kinh tӃ
cho chi tiêu ngân sách nhà nưӟc cũng chӍ là có hҥn. Vì vұy, cҫn có sӵ cân nhҳc,
tính toán thұn trӑng mӭc đӝ cho phép và thӡi han cҫn thiӃt cӫa viӋc áp dөng chính
sách tài chính nӟi lӓng.

Quӕc hӝi có nhiӋm vө và quyӅn hҥn quyӃt đӏnh các vҩn đӅ kinh tӃ, các chính sách
kinh tӃ, chính sách ngân sách, dӵ toán ngân sách, tӯng loҥi thu, tӯng lĩnh vӵc chi
và cơ cҩu chi đҫu tư phát triӇn, chi trҧ nӧ, mӭc bӝi chi ngân sách nhà nưӟc và các
nguӗn bù đҳp bӝi chi. Hơn thӃ nӳa, Quӕc hӝi phҧi thҧo luұn và quyӃt đӏnh vӅ các
chӍ tiêu, các chính sách, các giҧi pháp thӵc hiӋn nhiӋm vө kinh tӃ- xã hôi, quyӃt
đӏnh phương án phân bә ngân sách phù hӧp yêu cҫu phát triӇn kinh tӃ-xã hӝi; quyӃt
đӏnh danh mөc các chương trình dӵ án Quӕc gia, các công trình xây dӵng cơ bҧn
quan trӑng đҫu tư tӯ nguӗn ngân sách nhà nưӟc. Đó là nhiӋm vө rҩt quan trӑng,
phӭc tҥp; mӝt nhiӋm vө vӯa mang tính cө thӇ, vӯa thӇ hiӋn vai trò điӅu tiӃt vĩ mô
nӅn kinh tӃ. Thӵc hiӋn tӕt, có chҩt lưӧng nhiӋm vө này sӁ khҷng đӏnh vӏ thӃ và
nâng cao trách nhiӋm cӫa Quӕc hӝi trưӟc nhân dân, cӫng cӕ lòng tin đӕi vӟi dân vӅ
thӵc quyӅn cӫa Quӕc hӝi và góp phҫn lành mҥnh hóa nӅn tài chính Quӕc gia. Hơn
thӃ nӳa, Quӕc hӝi vӟi vӏ thӃ là cơ quan quyӅn lӵc cao nhҩt cӫa Nhà nưӟc, ngưӡi
đҥi diӋn cӫa dân, phҧi thӵc hiӋn quyӅn giám sát tӕi cao đӕi vӟi mӑi hoҥt đӝng cӫa
Nhà nưӟc; trong đó có hoҥt đӝng kinh tӃ-tài chính và viӋc chҩp hành ngân sách nhà
nưӟc. Thông qua hoҥt đӝng giám sát vӅ kinh tӃ- tài chính đӇ xem xét, đánh giá viӋc
tuân thӫ luұt pháp kinh tӃ- tài chính, tính hiӋu quҧ, tính thӵc tiӉn cӫa các chӫ
trương, giҧi pháp, các chính sách kinh tӃ, tài chính, tiӅn tӋ trong đӡi sӕng kinh tӃ-
xã hӝi; tình hình chҩp hành ngân sách, chҩp hành kӹ luұt tài chính, kӹ luұt ngân
sách. ChӍ có trên cơ sӣ giám sát thưӡng xuyên, liên tөc, toàn diӋn thì Quӕc hӝi mӟi
có đӫ căn cӭ tin cұy đӇ xem xét, quyӃt đӏnh các vҩn đӅ kinh tӃ, phê chuҭn quyӃt
toán ngân sách nhà nưӟc. Đây là viӋc khó, phӭc tҥp, nhưng rҩt trӑng đҥi cӫa Quӕc
hӝi, nhӳng ngưӡi thay mһt, chӏu trách nhiӋm trưӟc cӱ tri cҧ nưӟc trӵc tiӃp xem xét,
đánh giá và phê chuҭn nhӳng đӗng tiӅn đã thu cӫa dân, đã chi dùng cho dân, cho
nưӟc không chӍ vì hôm nay, mà còn vì tương lai, vì sӵ phát triӇn lâu dài, bӅn vӳng,
trưӡng tӗn cӫa quӕc gia, dân tӝc. Đó cũng là sӵ tín nhiӋm, tin cұy và uӹ thác cӫa
dân, cӫa cӱ tri cho nhӳng đҥi biӇu cӫa hӑ ӣ cơ quan quyӅn lӵc cao nhҩt cӫa nhà
nưӟc. Nâng cao chҩt lưӧng, hiӋu quҧ và đҧm bҧo thӵc quyӅn cӫa Quӕc hӝi trong
các quyӃt đӏnh vӅ kinh tӃ- tài chính đã và đang là đòi hӓi bӭc xúc cӫa đҩt nưӟc, cӫa
nhân dân, là yêu cҫu cҩp thiӃt đӇ tăng cưӡng hiӋu lӵc, hiӋu quҧ cӫa Nhà nưӟc Pháp
quyӅn xã hӝi chӫ nghĩa. Cҫn phҧi chӫ đӝng triӇn khai tích cӵc, có hiӋu quҧ mӝt sӕ
giҧi pháp sau:

Mӝt là, phҧi có sӵ thӕng nhҩt nhұn thӭc vӅ Nhà nưӟc Pháp quyӅn xã hӝi chӫ nghĩa
cӫa ViӋt Nam, đó là Nhà nưӟc do dân, vì dân, vì mӝt mөc tiêu dân giàu, nưӟc
mҥnh, xã hӝi công bҵng, dân chӫ, văn minh và hiӋn đҥi. Trong hӋ thӕng tә chӭc
cӫa nhà nưӟc ViӋt Nam sӵ phân công vӅ nhiӋm vө và quyӅn hҥn giӳa cơ quan
hành pháp và lұp pháp trong hoҥt đӝng kinh tӃ- tài chính cũng là nhҵm mөc đích
nâng cao trách nhiӋm, tính khách quan trưӟc các quyӃt đӏnh vì sӵ tăng trưӣng kinh
tӃ, vì mӝt nӅn kinh tӃ, tài chính әn đӏnh, có tiӅm lӵc mҥnh, an toàn và hoҥt đӝng có
hiӋu quҧ. Cҫn có sӵ hӧp tác thӵc sӵ, cӣi mӣ, hӃt lòng giӳa các cơ quan quҧn l?ý
hành chính nhà nưӟc vӟi các cơ quan cӫa Quӕc hӝi. Đӗng thӡi, phҧi đҧm bҧo tính
đӝc lұp, tính khách quan cӫa tӯng cơ quan trong quá trình xây dӵng, thҧo luұn,
xem xét, thҭm tra báo cáo tình hình thӵc hiӋn nhiӋm vө kinh tӃ- xã hӝi, báo cáo dӵ
toán, quyӃt toán ngân sách nhà nưӟc, phương án phân bә ngân sách trung ương và
quyӃt đӏnh các chính sách tài chính cӫa đҩt nưӟc.

Hai là, cҫn hoàn chӍnh và công khai hoá quy trình thҧo luұn, thҭm tra và cho ý kiӃn
các báo cáo cӫa Chính phӫ vӅ tình hình thӵc hiӋn nhiӋm vө kinh tӃ- xã hӝi, nhiӋm
vө tài chính; lұp, thҭm tra và quyӃt đӏnh dӵ toán, phương án phân bә ngân sách và
phê chuҭn quyӃt toán ngân sách nhà nưӟc.

Quy trình thҧo luұn và thҭm tra phҧi khoa hӑc, cө thӇ; rõ ràng, minh bҥch. Tӯng
công viӋc, tӯng nӝi dung cӫa qui trình và trách nhiӋm cӫa mӛi cơ quan, mӛi cá
nhân phҧi cө thӇ, hӧp lý. Qui trình thҧo luұn, thҭm tra và quyӃt đӏnh vӅ kinh tӃ-tài
chính, vӅ ngân sách phҧi đưӧc luұt hóa và mang tính ràng buӝc chһt chӁ. Trong
quá trình thӵc hiӋn, nӝi dung và phương pháp thӵc hiӋn qui trình cҫn tiӃp tөc phát
triӇn và hoàn thiӋn phù hӧp thӵc tӃ và có hiӋu lӵc thӵc sӵ. Mӑi cơ quan và cá nhân
phҧi tôn trӑng triӋt đӇ, tuân thӫ nghiêm ngһt qui trình đã đưӧc thiӃt lұp và công bӕ.
Tăng cưӡng viӋc báo cáo và giҧi trình cӫa Chính phӫ, cӫa các Bӝ ngành trưӟc Uӹ
ban Kinh tӃ và Ngân sách, Hӝi đӗng dân tӝc và các Uӹ ban khác vӅ nhӳng vҩn đӅ
Quӕc hӝi và cӱ tri quan tâm, nhӳng vҩn đӅ thuӝc trách nhiӋm cӫa các nhân, cӫa
đơn vӏ.

Ba là, cҫn hӋ thӕng hóa và cұp nhұt chính sách, chӃ đӝ mӟi, cũng như nhӳng thông
tin cҫn thiӃt vӅ kinh tӃ, tài chính, nhӳng đӏnh mӭc, tiêu chuҭn làm căn cӭ cho viӋc
thҭm tra và quyӃt đӏnh nhӳng vҩn đӅ kinh tӃ-tài chính.

Kinh tӃ- Tài chính là nhӳng vҩn đӅ nhҥy cҧm, có phҥm vi tác đӝng rӝng và chӏu sӵ
chi phӕi, có quan hӋ chһt chӁ vӟi nhiӅu chӫ trương, chiӃn lưӧc, chính sách, có quan
hӋ trӵc tiӃp hoһc gián tiӃp vӅ lӧi ích vӟi mӑi chӫ thӇ trong nӅn kinh tӃ. Do đó, cҫn
phҧi có sӵ cұp nhұt vӅ tình hình kinh tӃ, xã hӝi, thông tin vӅ kinh tӃ tài chính trong
và ngoài nưӟc,nҳm bҳt mӝt cách có hӋ thӕng các chính sách, chӃ đӝ đã, đang và sӁ
có hiӋu lӵc phөc vө cho viӋc thҭm tra, đánh giá và quyӃt đӏnh các vҩn đӅ tәng thӇ
vӅ kinh tӃ- xã hӝi cũng như tӯng nӝi dung cө thӇ vӅ tӯng lĩnh vӵc kinh tӃ, xã hӝi,
vӅ tài chính, ngân sách.

Không thӇ có các ý kiӃn và quyӃt đӏnh các vҩn đӅ kinh tӃ- tài chính khi thiӃu
nhӳng thông tin tin cұy đã đưӧc lưӧng hóa. Nhӳng thông tin đó không thӇ đơn lҿ,
không thӇ chӍ có hiӋn tҥi, chӍ có trong nưӟc, mà đó phҧi là mӝt hӋ thӕng thông tin
toàn diӋn, đưӧc tích luӻ, gӗm cҧ thông tin quá khӭ, hiӋn tҥi, thông tin dӵ báo và
thông tin trong, ngoài nưӟc. Cҫn phҧi tҥo lұp các ngân hàng dӳ liӋu, các kênh
thông tin đa chiӅu, thoҧ mãn các căn cӭ tӕi thiӇu cho các nhұn xét, đánh giá và
quyӃt đӏnh.

Bӕn là, Cҫn phân tích và chӑn lӵa nhӳng vҩn đӅ trӑng yӃu mang tính chiӃn lưӧc
kinh tӃ- tài chính đӇ xem xét, quyӃt đӏnh trong các kǤ hӑp cӫa Quӕc hӝi. Mӛi kǤ
hӑp cҫn tұp trung xem xét đánh giá và cho ý kiӃn vӅ mӝt hoһc mӝt sӕ vҩn đӅ

Quӕc hӝi cҫn giành thӡi gian và trí tuӋ cho viӋc tìm kiӃm, thҧo luұn, lӵa chӑn và
quyӃt đӏnh các vҩn đӅ mang tính chiӃn lưӧc vӅ kinh tӃ- tài chính nhà nưӟc, vӅ
chiӃn lưӧc phát triӇn kinh tӃ, vӅ cơ cҩu kinh tӃ, kӃ hoҥch đҫu tư dài hҥn, ngân sách
dài hҥn, trung hҥn (ngân sách đa niên đӝ), các vҩn đӅ chiӃn lưӧc đҫu tư, cân đӕi
sҧn xuҩt-tiêu dùng, tích luӻ- tiêu dùng, cân đӕi ngân sách, bӝi chi ngân sách có chӫ
đӏnh, nguӗn bù đҳp bӝi chi ngân sách và phương cách sӱ dөng bӝi chi ngân sách
nhà nưӟc. Hҥn chӃ tӕi đa viӋc thҧo luұn tҥi diӉn đàn Quӕc hӝi nhӳng vҩn đӅ nhӓ,
lҿ, cөc bӝ và có tính chҩt tình thӃ mang tính điӅu hành cө thӇ vӅ kinh tӃ, ngân sách.

Các chuyên đӅ giám sát cҫn đưӧc lӵa chӑn có trӑng tâm, trӑng điӇm, mang tính
điӇn hình và gҳn vӟi nhӳng nӝi dung cӫa Nghӏ quyӃt Quӕc hӝi. Có sӵ chuҭn bӏ chu
đáo trên tҩt cҧ các mһt cho công tác giám sát. Hình thành mô hình giám sát khoa
hӑc, phù hӧp tӯng vҩn đӅ đưӧc giám sát và năng lӵc giám sát.

Năm là, Nâng cao năng lӵc và tăng cưӡng các điӅu kiӋn cҫn thiӃt cho các cơ quan
cӫa Quӕc hӝi, cho các đҥi biӇu Quӕc hӝi chuyên trách, trưӟc hӃt là Uӹ ban Kinh tӃ
và Ngân sách, Hӝi đӗng dân tӝc và các Uӹ ban cӫa Quӕc hӝi.

Quá trình làm viӋc trӵc tiӃp và cho ý kiӃn thҭm tra đánh giá cӫa Uӹ ban Kinh tӃ và
Ngân sách và các cơ quan khác cӫa Quӕc hӝi vӅ kinh tӃ- tài chính vô cùng quan
trӑng và là căn cӭ đӇ Uӹ ban Thưӡng vө Quӕc hӝi xem xét, cho ý kiӃn, đӇ Quӕc
hӝi thҧo luұn và quyӃt đӏnh. Cҫn tăng cưӡng cho các cơ quan cӫa Quӕc hӝi không
chӍ phương tiӋn làm viӋc, điӅu kiӋn làm viӋc, nhân lӵc và hӋ thӕng thông tin dӳ
liӋu, mà quan trӑng hơn là trí tuӋ, là tri thӭc, là phương pháp, là sӵ phӕi hӧp trong
công viӋc, trong qui trình xem xét, thҭm tra. Cҫn đӅ cao trách nhiӋm và đҧm bҧo
quyӅn hҥn cӫa tӯng cơ quan, tӯng đҥi biӇu Quӕc hӝi trong nhiӋm vө quan trӑng
này.
 Sáu là, Tăng cưӡng tính minh bҥch và đӝ tin cұy cӫa thông tin phөc vө Quӕc hӝi.
Đҧm bҧo mӑi thông tin trình ra Quӕc hӝi có đӝ tin cұy cao, đưӧc đánh giá bӣi cơ
quan chuyên môn đӝc lұp.

ĐӇ Quӕc hӝi có căn cӭ thҧo luұn và quyӃt đӏnh, cũng như tiӃn hành giám sát hoҥt
đӝng kinh tӃ- tài chính, đòi hӓi phҧi có đӫ nhӳng tư liӋu thông tin tӕi thiӇu cҫn
thiӃt. Thông tin cung cҩp cho Quӕc hӝi phҧi minh bҥch và có đӝ tin cұy cao. Trưӟc
hӃt là các thông tin vӅ chiӃn lưӧc và nhiӋm vө phát triӇn kinh tӃ -xã hӝi, đӏnh
hưӟng tài chính- ngân sách, nhӳng đánh giá vӅ ngân sách trung hҥn, nguӗn thu và
nhiӋm vө chi. Tăng cưӡng tính minh bҥch cӫa ngân sách trong giai đoҥn lұp dӵ
toán đһc biӋt là các cơ sӣ dӳ liӋu và tiêu chí dùng cho viӋc dӵ tính các nguӗn thu
và nhiӋm vө chi. Sӟm chuyӇn sang áp dөng kӃ toán dӗn tích thay cho phương pháp
kӃ toán thӵc thu thӵc xuҩt quӻ hiӋn nay, phҧn ҧnh xác thӵc hơn tình hình tài chính
quӕc gia và ngân sách nhà nưӟc theo nguyên tҳc thӯa nhұn quyӅn và nghĩa vө ngân
sách gҳn vӟi năm ngân sách, chӭ không phҧi là sӕ thӵc thu và thӵc xuҩt quӻ. Sӕ
liӋu cung cҩp cho Quӕc hӝi phҧi có xác nhұn và đánh giá cӫa cơ quan kiӇm toán
nhà nưӟc, phҧi đҥt đӝ tin cұy cao nhҩt có thӇ.

KiӇm toán nhà nưӟc có nhiӋm vө kiӇm tra tính hӧp pháp, hӧp lӋ, đӝ tin cұy và tính
hiӋu quҧ cӫa các khoҧn thu chi ngân sách nhà nưӟc. ý kiӃn cӫa KiӇm toán nhà
nưӟc phҧi là căn cӭ tin cұy đӇ Quӕc hӝi thҧo luұn, xem xét và quyӃt đӏnh các vҩn
đӅ ngân sách nhà nưӟc. ĐӇ đҥt đưӧc điӅu đó kiӇm toán nhà nưӟc phҧi tiӃn hành
xem xét, đánh giá thông tin mӝt cách khách quan, chӍ tôn trӑng luұt pháp và phҧn
ҧnh đúng sӵ thұt. TriӇn khai có kӃt quҧ Luұt kiӇm toán đã đưӧc Quӕc hӝi thông
qua, đҧm bҧo cho KiӇm toán nhà nưӟc có tính đӝc lұp cao, có đӏa vӏ pháp lí tương
xӭng trong thӵc thi nhiӋm vө. KiӇm soát và nâng cao phҭm chҩt và đҥo đӭc nghӅ
nghiӋp cӫa kiӇm toán viên, đҧm bҧo cho hӑ có tiӃng nói đӝc lұp, khách quan.

Bҧy là, đӅ cao trách nhiӋm và nâng cao năng lӵc cӫa các đҥi biӇu Quӕc hӝi tr ong
thҧo luұn các vҩn đӅ kinh tӃ - xã hӝi và quyӃt đӏnh dӵ toán ngân sách nhà nưӟc,
quyӃt đӏnh phương án phân bә ngân sách Trung ương, phê chuҭn quyӃt toán ngân
sách Nhà nưӟc.

Đây là nhӳng vҩn đӅ lӟn cӫa đҩt nưӟc. Mӛi đҥi biӇu Quӕc hӝi, tӯ nhӳng cương vӏ
và vӏ trí công tác khác nhau cҫn có quan điӇm toàn cөc, khách quan, thҧo luұn sâu,
chi tiӃt và có quyӃt đӏnh đúng vì lӧi ích chung. TuyӋt đӕi tránh tư tưӣng cөc bӝ,
cách nhìn thiӇn cұn, đơn giҧn, vөn vһt, chӍ thҩy trưӟc mҳt, không thҩy lâu dài trong
thҧo luұn, xem xét và thҭm đӏnh các vҩn đӅ kinh tӃ- tài chính. Cҫn có kӃ hoҥch
trang bӏ kiӃn thӭc và cung cҩp đҫy đӫ thông tin cҫn thiӃt cho các cơ quan cӫa
Quӕc hӝi, cho đҥi biӇu Quӕc hӝi vӅ kinh tӃ- tài chính.

Tám là, phҧi tăng cưӡng, đәi mӟi và nâng cao hiӋu quҧ giám sát cӫa Quӕc hӝi đӕi
vӟi hoҥt đӝng kinh tӃ- tài chính.

Tӯ kӃt quҧ giám sát cҫn có sӵ đánh giá đҫy đӫ, chuҭn xác, tin cұy vӅ tình hình tuân
thӫ luұt pháp và tuân thӫ các quyӃt đӏnh, các nghӏ quyӃt cӫa Quӕc hӝi. Và cũng tӯ
giám sát, Quӕc hӝi sӁ có căn cӭ thӵc tӃ đӇ thҧo luұn và quyӃt đӏnh cái đã qua, cái
sӁ tӟi. Cҫn đәi mӟi hoҥt đӝng giám sát cӫa Quӕc hӝi, giám sát thưӡng xuyên, liên
tөc, có chӑn lӑc, có chӫ đӏnh. Tăng cưӡng hiӋu quҧ cӫa giám sát và đӅ cao, chҩp
hành hұu quҧ pháp lý cӫa giám sát.

* *

Thҧo luұn và quyӃt đӏnh các vҩn đӅ kinh tӃ- tài chính, giám sát tình hình thӵc hiӋn
nhiӋm vө kinh tӃ xã hӝi, tình hình lұp và chҩp hành ngân sách nhà nưӟc là thҭm
quyӅn cӫa Quӕc hӝi, cơ quan quyӅn lӵc Nhà nưӟc cao nhҩt cӫa Nưӟc Cӝng hòa xã
hӝi chӫ nghĩa ViӋt Nam. Đây là công viӋc lӟn, phӭc tҥp nhưng có ý nghĩa quan
trӑng góp phҫn nâng cao chҩt lưӧng hoҥt đӝng tài chính, ngân sách, tҥo dӵng và
cӫng cӕ lòng tin cӫa dân vào Nhà nưӟc Pháp quyӅn xã hӝi chӫ nghĩa. Cҫn phҧi
quan tâm triӇn khai đӗng bӝ các giҧi pháp đӇ nâng cao chҩt lưӧng, hiӋu quҧ và đҧm
bҧo thӵc quyӅn cӫa Quӕc hӝi trong các quyӃt đӏnh kinh tӃ, tài chính.