n<ä›+ ` ns¡ú+

n <ä›+ nã<äΔ+ #Ó|üŒ<äT. ¬s|üŒ yê\Ãì ø£qTï n<ä›+. Á|ü‹

_+u≤\ Á|üyêVü≤+‘√ kÕ–b˛j˚T q~ n<ä›+. @ Á|ü‹_+u≤˙ï
n~ XÊX¯«‘·+>± n+{Ï+#·Tø√<äT. n<ä›+˝À |ü&ç eTTì–b˛e
&Éy˚T ‘·|üŒ n+<äT˝À |ü&çq @ Á|ü‹_+ãeT÷ XÊX¯«‘·+ ø±<äT.
eTq+ n<ä›+˝À #·÷düT≈£îqï|ü&É˝≤¢ eTqøÏ ø±e\dæqfÒº
ø£ì|ækÕÔ+. eTqdüT ≈£L&Ü z n<ä›+ ˝≤+{Ï<˚. n+<äTπø eTq+
m˝≤ ñHêï eTqøÏ q#·TÑê+. eTØ q#·Ãø£b˛‘˚ n<ë›ìï ã<ä›\T
ø={Ϻq≥Tº eTqdüTqT eTTø£ÿ\T #˚düT≈£îì ªeTqdüT >∑‹ Ç+‘˚ eTìwæ Áã‘·TøÏ+‘˚... eTqdüTqï
eTìwæøÏ düTKeTT ˝Ò<ä+‘˚μ nì bÕ&ÉT≈£îì }s¡T≈£î+{≤+! eTqdüT nH˚ n<ä›+˝À |ü&˚
Á|ü‹_+u≤\qT eTq+ C≤„|üø±\T>± n‹øÏ+∫ ñ+#˚dæ eTqdüTqT eTdüø£u≤s¡TdüTÔHêï+.
n<ë›ìøÏ @ <äèX¯´eT÷ XÊX¯«‘·+ ø±<äT. ø±˙ eTH√<äs¡ŒD≤ìøÏ e÷Á‘·+ n˙ï XÊX¯«‘ê˝Ò ø±yê*.
s¡ø£s¡ø±\ Á|ü‹_+u≤\‘√ ñøÏÿ]_øÏÿ¬s’b˛‘·Tqï~ Çø£ÿ&˚! nqedüs¡yÓTÆq uÛ≤sê\T
ô|+#·T≈£îb˛‘·Tqï ø=B› á >∑+<äs¡>√fi¯+ ‘·|üŒ<äT. J$‘·+˝À ø=ìï{Ïì düVæ≤+#ê*. ø=ìï{ÏH˚
uÛÑ]+#ê*. $T‹MT]q Ä‘·à$XÊ«dü+‘√ nìï{Ï˙ ‘·\¬ø‘·TÔ≈£î+fÒ ‘·\ e+#·Tø√ø£ ‘·|üŒì s√E
ˇø£{Ï edüTÔ+~. nqedüs¡ düe÷#ês¡+‘√, |üìøÏsêì #Ó‘·Ô‘√ eTqdüTqT ì+bı<äT›. |ü⁄ø±s¡T¢,
n_ÛÁbÕj·÷\T, nqTe÷Hê\T, XÊ&çC≤\‘√ eTqdüTqT uÛ≤s¡+ #˚jÓTT<äT›. eTqdüH˚~ j·÷wtÁfÒ>±
e÷s¡&É+ ø£+fÒ $cÕ<ä+ eTs=ø£{Ï ˝Ò<äT. me&ÉT |ü&ç‘˚ yê&=∫à ã÷&ç<ä sê˝Òà $<Ûä+>± e÷s¡≥+
]ôd|æº${° ø±<äT. uÛÑ]+#·&É+ n+{≤s¡T <ëìï! @~ $Hê*, m+‘· $Hê*, m+‘· es¡≈£L <ëìï
düVæ≤+#ê*, mø£ÿ&É e~˝Òj·÷* nH˚ ÁbÕø°ºdüT ì‘·´+ #˚dæq|ü&ÉT me] MT<ë |ü&ç @&˚Ã
Cover picture:
n>∑‘·´+ ñ+&É<äT. πøe\+ z n<ä›+˝≤ ñqï|ü&ÉT e÷Á‘·y˚T nìï{Ï |ü{≤¢ düeTuÛ≤e+‘√
Telugu matinee idol ñ+&É>∑\+. nqedüs¡yÓTÆq$ e~˝Òj·÷*.
Mega Star Chiranjeevi
$q&É+ z ø£fi¯. n+<äT˝À nedüs¡yÓTÆq <ëH˚ï |ü{Ϻ+#·Tø√e&É+ H˚]Œ]‘·q+. H˚]Ãq <ëH˚ï
Ä#·]+#·&É+ C≤„q+. @ uÛ≤wü˝À sêdæHê e´øÏÔ‘·« $ø±dü+˝À Ç<˚ ‘=*bÕsƒ¡+! eTqdüTqT
n<ä›+˝≤ ñ+#·T≈£îqï yê&˚ ‘·qøÏ ‘êq÷ ns¡úeTe⁄‘ê&ÉT, Ç‘·s¡T\≈£L |üìø=kÕÔ&ÉT. |üdæ|æ\¢\T
n<ë›˝≤¢{Ï yêfi¯ófl. n+<äTπø yêfi¯flqT #·÷&É>±H˚ eTq ô|<ë\ô|’ Äq+<ä+‘√ ≈£L&çq qe⁄«
$ø£dædüTÔ+~. ìC≤ìøÏ yêfi¯fl˝À eTqì eTq+ #·÷düT≈£î+{≤+. eTq |üdæ‘·Hêìï #·÷düT≈£î+{≤+.
n+<äTπø Ä Äq+<ä+! |üdæ|æ\¢\T C≤„|üø±\qT yÓ÷j·Ts¡T. yÓ÷kÕ\ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·s¡T.
nedüs¡yÓTÆq <ëìπø @&ÉTkÕÔs¡T. eTq+ Á|ü‹<ëìø° @&ÉTkÕÔy˚T! eTq eTqdüTqT |üdæ>± ñ+#ê*,
ø£dæ>± ø±<äT. n<ä›+˝≤ ñ+#ê*. nã<äΔ+˝≤ ø±<äT. n<˚ ì»yÓTÆq eTqXÊÙ+‹!
˝À|ü* ù|J˝À¢...
yÓT>± bÕ*{Ïø˘‡ eTVü‰ düôdŒHé‡ ` 5 &Ü&û\≈£î ÁX¯<äΔ ‘·≈£îÿe ` 33
‘·\T|ü⁄ ‘Ós¡∫ #·÷&É+&ç ` 13 »\bÕ‘·+ e+{Ï E≥Tº ` 36
|ü–*q n<ä›+ ` $T˙ d”]j·T˝Ÿ ` 14 eT≥Hé _sê´˙ ` 37
Áù|eT s¡Vü≤dü´+ ø±≈£L&É<äT ` 19 ø£eT˝Ÿ <äXÊe‘ês¡+ ` 40
‘·è|æÔ ` ø£<∏ä ` 22 H˚qT >∑T&é>∑sY¢H˚ `eTTyÓTÆ‘Y ` 47
<ë«s¡ø± ‹s¡TeT\ ` 23 >±¢eTsY n+fÒ dæÿHé c˛ ø±<äT ` 49
#·s¡à ‘˚»düT‡‘√ kÂ+<äs¡´+ ` 26 2007 bòÕ¢|t c˛ ` 51
ªeT‘·TÔμ>± ìÁ<äb˛e<äT› ` 28 56 edü+‘ê\ bÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$ ` 53
<ä>∑TZ≈£î ‘˚H˚ ~e´Wwü<Ûä+ ` 30 Á>∑Vü≤<√cÕ\T ` |ü]Vü‰sê\T ` 56
 ø£esY k˛ºØ 5

∫ s¡T>±*..
Á|üuÛÑ+»q+...
ô|qT‘·TbÕqT...
Ç˝≤+{Ï |ü<ë\˙ï kÕ<Ûës¡D+>± düeTTÁ<ä+˝À n\Œ|”&Éq+
@s¡Œ&çq|ü⁄Œ&ÉT $ì|ædüTÔ+{≤sTT. nsTT‘˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT ã+>±fi≤U≤‘·+
Á|üXÊ+‘·+>± ñ+~... nsTTq|üŒ{Ïø° Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ n+‘·{≤ ‘·TbÕqT
ôV≤#·Ã]ø£\T yÓ\Te&ÉT‘·THêïsTT.
Ç|ü⁄Œ&ÉT uÛÑ÷‘·\+ô|’ ˇø£ n\Œ|”&Éq dæú‹ @s¡Œ&ç+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸqT
Äe]+∫ >∑‘· ¬s+&ÉT HÓ\\T>± ø£<ä\≈£î+&Ü ñqï á nkÕ<Ûës¡D dæú‹
‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]˙ ø£~*k˛Ô+~. sê»ø°j·T bÕغ\T ‘·eT≈£î »]π>
˝≤uÛÑqcÕº\qT uÒØE y˚düT≈£î+≥THêïsTT. MT&çj·÷˝À mø£ÿ&É
#·÷dæHê n<˚ #·s¡Ã... yêdüÔyêìøÏ eTT+<ädüTÔ dü÷#·q\T ˝Ò≈£î+&Ü
yÓTT<ä˝…’q á n\Œ|”&Éq Á<√DÏ MT&çj·÷ <ë«sêH˚ »q+˝ÀøÏ e∫Ã+~.
Ç+ø± |ü⁄≥ºì á ‘·TbÕqT ù|s¡T ª∫s¡+J$μ.
˙q≥T&ÉT yÓT>±kÕºsY ∫s¡+J$ ‘·«s¡˝À sê»ø°j·÷˝À¢øÏ

dæ sêuÀ‘·THêïs¡qï yêπsÔ á dü+#·\HêìøÏ ‘Ós¡rdæ+~.

Äj·Tq>∑qø£ eùdÔ sê»ø°j·÷˝À¢ nq÷Vü≤´yÓTÆq e÷s¡TŒ\T
ekÕÔj·Tì, Á|üdüTÔ‘· bÕغ\T n\¢ø£˝À¢\yÓTÆb˛‘êj·Tì $X‚¢wüD\T,
n+#·Hê\T yÓ\Te&ÉT‘·THêïsTT. ∫s¡+J$ eùdÔ |”&ç‘· ‘ê&ç‘· Á|ü»\
ø£cÕº\T >∑f…º≈£îÿ‘êj·Tì, nÁ>∑esêí\ ô|‘·Ôq+ n+‘·]+∫b˛‘·T+<äì
Ç+‘·ø±\+ Á|ü»˝À¢ |ü≥Tº dü+bÕ~+#· ˝Òø£b˛sTTq ªãVüQ»qμ bÕغ\T
˝…ø£ÿ\T yÓTT<ä\Tô|{≤ºsTT. Á|ü<Ûëq bÕغ\ |ü]dæú‹ >=+‘·T˝À yÓ\
ø±ÿj·T |ü&çq≥T¢ ‘·j·÷s¡sTT+~.
yÓT >±kÕºsY sê»ø°j·T Á|üy˚XÊìøÏ dü+ã+~Û+∫q yês¡Ô\qT MT&çj·÷
düJe+>± ñ+#·T‘√+~. ∫s¡+J$ ÁbÕs¡+_Û+#·uÀj˚T bÕغøÏ ù|s¡T
dü÷∫+#·eT+≥÷ {°M #êqfi¯ó¢ Vü≤&Ü$&ç #˚düTÔHêïsTT. ø=‘·Ô bÕغ
@s¡Œ&ç‘˚ @j˚T bÕغøÏ m+‘· qwüº+ »s¡T>∑T‘·T+<äH˚ n+X¯+ô|’ #·sêÃ
ø±s¡´Áø£ e÷\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïsTT. õ˝≤¢˝À¢ »q+ Hê&çì ‘Ó\TdüT≈£îH˚+
<äT≈£î |üÁ‹ø£\T b˛{° |ü&ÉT‘·THêïsTT. ∫s¡+J$øÏ Á|ü»\T ÁãVü≤às¡<∏ä+
|ü&É‘ês¡+≥÷ ˇø£ Á|ü<Ûëq |üÁ‹ø£ es¡Tdü>± düπs« |òü*‘ê\qT ≈£L&Ü
|üÁø£{Ïk˛Ô+~.
∫ s¡+J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ ekÕÔs¡+≥÷ <ë<ë|ü⁄ |ü~ùV≤H˚fi¯ó¢>± Á|ü#ês¡+
»s¡T>∑T‘√+~. düe÷»+˝Àì ≈£îfi¯ó¢qT ø£&ç–y˚j·÷\qï Äsê{≤ìï
∫s¡+J$ ªeTTsƒê y˚TÁdæÔμ qT+∫ ªkÕº*Héμ <ëø± |ü\T dæìe÷˝À¢ Á|üø£{Ï+
#ês¡T. n_Ûe÷qT˝À¢ ‘·q sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ ÄX¯qT ‘êC≤>±
ñ+#·T‘·÷ edüTÔHêïs¡T. nsTT‘˚ ‘·q eTqdüT˝Àì e÷≥qT Äj·Tq
@Hê&É÷ H˚s¡T>± #Ó|üŒ˝Ò<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü n<˚ ªeP´Vü‰ìïμ
nqTdü]düTÔHêïs¡T. ∫s¡+J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì ø√s¡T≈£îH˚yê]˝À
z|æø£ q•+#·&É+‘√ Äj·Tqô|’ ˇ‹Ô&ç ô|+#ês¡T. sêÁwüº sê»ø°j·÷˝À¢
e÷s¡TŒ ø√dü+ áeT<Ûä´ ø=‘·Ô düMTø£s¡D≤\‘√ eTT+<äT≈£îe∫Ãq W‘ê‡
Væ≤≈£î\ Vü≤&Ü$&ç Äj·Tq n_Ûe÷qT˝À¢ ñ‘ê‡Vü≤+ ô|+∫+~. ∫s¡+
J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì |æ\T|ü⁄\T, Äj·Tq≈£î |ü\ø£]+|ü⁄\T
m≈£îÿej·÷´sTT. nsTTHê Äj·Tq n<˚ eTÚHêìï ø=qkÕ–+#ês¡T.
∫e]øÏ HÓ\s√E\ ÁøÏ‘·+ ø=ìï |üÁ‹ø£˝À¢, ø=ìï q÷´dt #êqfi¯¢˝À
dü+#·\Hê‘·àø£ yês¡Ô e∫Ã+~. ‘·«s¡˝À ∫s¡+J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ
sêqTHêïs¡ì, ‘·q Ä+‘·s¡+–≈£î\‘√ #·s¡Ã\T »s¡T|ü⁄‘·THêïs¡ì ø£<∏äHê\T
yÓ\Te&ܶsTT. ∫s¡+J$øÏ düìïVæ≤‘·T&Ó’q &Üø£ºsY ø±düT Á|ükÕ<ä¬s&ç¶ á
yês¡ÔqT ‘·q≈£î düìïVæ≤‘·T˝…’q MT&çj·÷ Á|ü‹ì<ÛäT\≈£î ª©ø˘μ #˚XÊs¡T.
∫s¡+J$ ùdyêdü+düú\˝À ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wædüTÔqï á &Üø£ºsY dü«j·T+>±
6 ø£esY k˛ºØ
∫s¡+J$ ã¢&é u≤´+≈£î Äes¡D˝ÀH˚ MT&çj·÷≈£î á $wüj·÷ìï yÓ\¢&ç+#ês¡T... Äj·Tq #Ó|æŒq |üÁ‹ø£\T,
{°M #êqfi¯ó¢ yÓ+≥H˚ á düe÷#êsêìï Á|ükÕs¡+ #˚XÊsTT. Á|ü#ês¡+ ÁbÕs¡+_Û+#êsTT. n|üŒ{ÏqT+N
n\Œ|”&Éq dæú‹ HÓ\ø=+~. Ç+‘· »s¡T>∑T‘·THêï ∫s¡+J$ e÷Á‘·+ ‘êqT sê»ø°j·÷˝À¢øÏ
ekÕÔqì >±˙, sêqì>±˙ Ç<ä$T‘·ú+>± #Ó|üŒ&É+˝Ò<äT. ªnqïj·T´ sêø°j·÷˝À¢øÏ sêyê*μ,
ªn$˙‹ì ìs¡÷à*+#ê*μ, ªkÕe÷õø£ Hê´j·÷ìï HÓ\ø=˝≤Œ*μ n+≥÷
sêÁwüºyê´|üÔ+>± n_Ûe÷q dü+|òü÷\T M<ÛäT˝À¢øÏ e∫à Á|ü<äs¡Ùq\T
ìs¡«Væ≤+#·&É+‘√ ∫s¡+J$ m≥ºπø\≈£î ˇø£ Á|üø£≥q #˚XÊs¡T. ‘·q
‘·s¡|òü⁄q Á|üø£≥q #˚ùd n~Ûø±sêìï me]ø° Çe«˝Ò<äì, ‘êqT
#Óù|Œ<ëø± z|æø£ |ü≥ºeTì n_Ûe÷qT\qT ø√sês¡T. á Á|üø£≥q
eT]ìï ÄX¯\T s¡–*Ã+~... eT]+‘· >∑+<äs¡>√fi≤ìøÏ ø±s¡DeTsTT+~.
∫s¡+J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì ø√s¡T≈£îH˚yês¡T, e<ä›qT≈£îH˚yês¡T
≈£L&Ü á Á|üø£≥qqT ‘·eT≈£î nqT≈£L\+>± nq«sTT+#·T
≈£î+≥THêïs¡T.
ªñ‘·Ôsêqμ ñ]$T+~
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝À ãVüQ»q düe÷CŸbÕغ nq÷Vü≤´+>±
n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq|üŒ{Ï qT+N sêÁwüº+˝À ≈£L&Ü n<˚
Á|üjÓ÷>∑+ #˚j·÷\ì <ä[‘· y˚T<Ûëe⁄\T Á|üD≤[ø£\T y˚düTø√e&É+
ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Áu≤Vü≤àD, yÓ’X¯´ ≈£î˝≤\qT ø£\T|ü⁄ø=ì <ä[‘·T
\≈£î sêC≤´~Ûø±s¡+ kÕ~Û+#ê\ì ˝…ø£ÿ\T y˚düTø√e&É+ yÓTT<ä\T
ô|{≤ºs¡T. yês¡T ø√s¡T≈£îqïfÒº yÓqTø£ã&çq ≈£î˝≤\ Hêj·T≈£î\T
sêÁwüº+˝À ªñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸμ Á|üjÓ÷>∑+ô|’ ÄdüøÏÔ #·÷bÕs¡T. ãVüQ»q düe÷CŸ
bÕغ esêZ\T Ç˝≤ düMTø£s¡D≤\T y˚düT≈£î+≥Tqï düeTj·T+˝ÀH˚ sêÁwüº
Á|üuÛÑT‘·« e÷J Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù ø±øÏ e÷<Ûäesêe⁄ kÕs¡<∏ä´+˝Àì ã\V”≤q
esêZ\ kÕ~Ûø±s¡ y˚~ø£ ãVüQ»qT\≈£î n~Ûø±s¡+ ø√dü+ dü<ädüT‡\T ÁbÕs¡+_Û+
∫+~. myÓTੇ ø±kÕì C≤„H˚X¯«sY 93 ≈£î˝≤\ eTVü‰»q Á|òü+{Ÿ ù|s¡T‘√
ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T ñ<Ûäè‘·+ #˚XÊs¡T.
Hê j·T≈£î\ n_ÛÁbÕj·÷\T ø£*XÊsTT. ªãVüQ»qT\≈£î sêC≤´~Ûø±s¡+μ nH˚
n+X¯+ô|’ $düÔè‘· @ø±_ÛÁbÕj·T+ ≈£î~]+~. Hêj·T≈£î˝…’‘˚ ø£*XÊs¡T ø±˙ »Hêìï
ø£~*+#˚ X¯øÏÔ ‘·eT≈£î ˝Ò<äqï $wüj·T+ yê]øÏ ‘Ó\TdüT. n+<äTπø »Hê<äs¡D>∑\ ˇø£
e´øÏÔ Hêj·Tø£‘·«+ yê]øÏ nedüs¡yÓTÆ+~. Ä <äX¯˝À ø±|ü⁄ kÕe÷õø£ esêZìøÏ #Ó+~q
∫s¡+J$ô|’ yê] ø£qTï|ü&ç+~. Á|ü»˝À¢ ã\+>± ñqï ø√]ø£≈£î ø±s¡´s¡÷|ü+ Ç#˚Ã+
<äT≈£î ∫s¡+J$ eTT+<äT≈£îsêyê\ì <ä[‘·, ã\V”≤q esêZ\ Hêj·T≈£î\T ãVæ≤
s¡+>∑ y˚~ø£\ <ë«sê |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. ªsêyê*... sêyê*μ nH˚ $»„|ü⁄Ô\T ã\+>±
$ì|ædüTÔqï düeTj·T+˝À d”|”m+ Hêj·T≈£î&ÉT sê|òüTe⁄\T ∫s¡+J$ì ø£\TdüTø√
e&É+ Äj·Tq sê»ø°j·T Á|üy˚X¯ }Vü‰>±Hê\≈£î }‘·$T∫Ã+~. ø=‘·Ô>± |ü⁄≥º
uÀj˚T bÕغ bı‘·TÔ\T, m‘·TÔ\ô|’ ø£<∏äHê\T ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT. ø=‘·ÔbÕغ
ô|≥º≈£L&É<äì, ;md”Œ˝À #˚s¡eTì ∫s¡+J$ì ø√s¡T‘·÷ Á|üø£≥q\T yÓ\T
e&ܶsTT. ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ eTTK´eT+Á‹ e÷j·÷e‹ sê»ø°j·T ø±s¡´<ä]Ù
∫s¡+J$‘√ #·s¡Ã\T »]|æq≥T¢ yês¡Ô\T e#êÃsTT.
nqïj·T´ sêyê*..!
∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ ø√dü+ m+‘√ø±\+>± m<äTs¡T#·÷düTÔqï
Äj·Tq n_Ûe÷qT\≈£î á yês¡Ô\T }|ü⁄ì#êÃsTT. sêÁwüºyê´|üÔ+>±
Á|ü<äs¡Ùq\T, düuÛÑ\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. ªnqïj·T´ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê*μ n+≥÷
yÓuŸ ôd’{Ÿ\T yÓ*XÊsTT. u≤¢>¥\˝À yÓT>±kÕºsY sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ \ø£å\
ù|J\ #·s¡Ã »s¡T>∑T‘√+~. yêsêÔ|üÁ‹ø£\T, q÷´dt #êqfi¯ó¢, q÷´dt
 ø£esY k˛ºØ
b˛s¡ºfi¯¢˝À ∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ s√p ø=‘·Ôø=‘·Ô }Vü‰>±Hê\T
edüTÔHêïsTT. ∫s¡+J$ n_Ûe÷qT˝À¢ nìï kÕe÷õø£ esêZ\≈£î #Ó+~q
yês¡÷ ñqï|üŒ{Ïø°, Äj·Tq sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì ã\+>± ø√s¡T≈£î+
≥Tqï~ e÷Á‘·+ ã\V”≤qesêZ\yêπs. yÓTT<ä{ÏqT+N Äj·TqqT ‘·eT
Á|ü‹ì~Û>± uÛ≤$düTÔqï ø±|ü⁄ ≈£î\düTú\T düVü≤»+>±H˚ eTT+<äTes¡Tdü˝À
ñHêïs¡T. ∫s¡+J$ bÕغ kÕú|æ+∫ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêyê\ì, Ç+‘·ø±\+
n~Ûø±s¡+˝À yê{≤ n+<äTø√˝Òø£b˛‘·Tqï ø±|ü⁄\≈£î, ã&ÉT>∑T esêZ\≈£î
ô|<ä›|”≥ y˚j·÷\ì yês¡T ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T.
sêÁwüº ;d” dü+πøåeT dü+|òüT+, ãVüQ»q düe÷CŸ bÕغ, eTVü‰»q dü+|òüT
s¡¸D dü$T‹ e+{Ï dü+düú\T $ì|ædüTÔqï kÕe÷õø£ Hê´j·T yê<äqqT
∫s¡+J$ n_Ûe÷qT\T Á|ü<Ûëq+>± Á|ü#ês¡+˝ÀøÏ ‘ÓdüTÔHêïs¡T. sêÁwüº
»HêuÛ≤˝À 6 XÊ‘·+ ñqï ¬s&ç¶
≈£î\+ qT+∫ 96 eT+~
XÊdüq düuÛÑT´\T ñHê
ïs¡ì, 3.5 XÊ‘·+ »Hê
uÛ≤>∑\ ø£eTà≈£î\+
qT+∫ 35 eT+~
myÓTà˝Ò´\T ñHêïs¡ì
#Ó|üPÔ... ∫s¡+J$ e∫Ã
á q≥T&ÉT nøÏÿH˚ì Hê>±s¡T®q‘√ ø£*dæ Äj·Tq yê{≤\T ø=Hêïs¡T. Bìô|’
7
ndüe÷q‘·qT düe]+ #ê\ì, »HêuÛ≤ ÁbÕ‹|ü~ø£q nìï kÕe÷õø£
esêZ\≈£L sê»ø°j·T ÁbÕ‹ ì<Ûä´+ ø£*Œ+#ê\ì ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T.
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ne‘·]+∫q ‘·sê«‘· Ç|üŒ{Ï<ëø± 32 @fi¯ó¢ ¬s&ÉT¢, 16 @fi¯ó
¢ ø£eTà ≈£î\düTú\T bÕ*+ #ês¡ì, ã&ÉT>∑TesêZ\≈£î Çø£HÓ’Hê Hê´j·T+
#˚≈£Lsê\+fÒ ªnqïj·T´μ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì yês¡T ø√s¡T‘·THêïs¡T.
∫s¡T eTqdüT˝À @eTT+~..?
n_Ûe÷qT\ dü+>∑‹ düπs. eT] ∫s¡+J$ eTqdüT˝À @eTT+~..?
≈£î˝≤\≈£î ÁbÕ‹ì<Ûä´+ô|’, kÕe÷õø£ Hê´j·T+ô|’ Äj·Tq @eTqT ≈£î+
≥THêïs¡T..? á Á|üX¯ï\≈£î »yêãT me]ø° ‘Ó*j·T<äT. m+<äTø£+fÒ
∫s¡+J$ì n+#·Hê y˚j·T&ÜìøÏ ‘·–q Á|üe÷D≤˝ÒM ˝Òe⁄. Äj·Tq
Ç+‘·es¡≈£î @Hê&É÷ ≈£î˝≤\ >∑T]+∫>±˙, sê»ø°j·÷\ >∑T]+∫>±˙
H˚s¡T>± e÷{≤¢&ç+~˝Ò<äT... ø±|ü⁄\‘√ düVü‰ me]ø° nuÛÑj·T+ Ç∫Ã+~
˝Ò<äT. nsTT‘˚, Ç{°e\ ∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ yês¡Ô\T }|ü+
<äTø√e&ÜìøÏ <ë]rdæq |ü]dæú‘·T\qT >∑eTìùdÔ, Äj·Tq ≈£î˝≤\ø√
ÁbÕ+‘ê\ø√ |ü]$T‘·+ ø±yê\qTø√e&É+ ˝Ò<äì düŒwüºeTe⁄‘·T+~.
∫ s¡+J$øÏ dæ˙s¡+>∑+˝À n‘·´+‘· düìïVæ≤‘·T˝…’qyê]˝À nX¯«˙<ä‘Y,
sê|òüTy˚+Á<äsêe⁄ eTTK´yÓTÆqyês¡T. Äj·Tq‘√ nH˚ø£ Væ≤{Ÿ dæìe÷\T
rdæ ªyÓT>±μ Çy˚TCŸ Ç∫Ã+~ ø√<ä+&Ésê$T¬s&ç¶. e÷{°M˝À eTs√ düVü≤
n~Ûø±]ø£ Á|üø£≥H˚B yÓ\Te&Éø£b˛sTTq|üŒ{Ïø° >∑‘· @&Ü~ø±\+>±
M]<ä›s¡÷ ø£*dæ #êq˝ŸqT q&ç|ædüTÔHêïs¡H˚~ MT&çj·÷ esêZ\≈£î
‘Ó\TdüT. Çø£ ∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ MT&çj·÷≈£î düe÷#ês¡+
©ø˘ #˚dæ+~ &Üø£ºsY ø±düT Á|ükÕ<ä ¬s&ç¶. áj·Tq ø±+Á¬>dt bÕغøÏ #Ó+~q
eT+Á‹ ø±düT ø£ècÕí¬s&ç¶ k˛<äs¡T&ÉT. e<ä+‹ì yê´|æ+|üCÒj·T&ÜìøÏ
Äj·Tq |æ*|æ+∫q MT&çj·÷ Á|ü‹ì<ÛäT˝À¢q÷ n~Û≈£î\T ªnÁ>∑esêí\μ
yêπs. @ kÕe÷õø£ esêZ\HÓ’‘˚ |üø£ÿq ô|{≤º\ì ªãVüQ»qT\Tμ ø√s¡T≈£î+
≥THêïs√, Ms¡+‘ê ny˚ kÕe÷õø£esêZ\≈£î #Ó+~qyês¡T ø±e&É+ >∑eT
Hês¡Ω+. sê»ø°j·T Á|üy˚XÊìøÏ nqTe⁄>± kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡jÓ÷<ÛäT&ÉT
ñj·÷´\yê&É qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ yêdüÔe>±<∏ä Ä<Ûës¡+>± ∫s¡+J$‘√ dæìe÷
rsTT+#ê\ì bÕ¢Hé #˚düTÔqï düìïVæ≤‘·T˝À¢ n\T¢ ns¡$+<é, |üeHé
ø£˝≤´DY $TqVü‰ mes¡÷ ã\V”≤qesêZ\yês¡T ˝Òs¡T. Væ≤‘·T\qT, düìïVæ≤
‘·T\qT, yê´bÕs¡ uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT ø±<äì ∫s¡+J$ ªã\V”≤q esêZ\μ
ìHê<ëìï uÛÑTC≤ì¬ø‘·TÔ≈£îH˚ |ü]dæú‘·T\T ˝Òeì Äj·Tq >∑T]+∫ u≤>±
‘Ó*dæqyês¡T #ÓãT‘·THêïs¡T.
n+‘·T˝Òì ìØø£åD
yê düÔyêìøÏ 2000 dü+e‘·‡s¡+˝ÀH˚˚ bÕغ ô|{≤º\ì Äj·Tqô|’ ˇ‹Ô&ç
e∫Ã+~. Äj·Tq ≈£L&Ü n+<äT≈£î düTeTTK+>± ñ+&ç, dü«‘·+Á‘·
dü+düú\ #˚‘· sêÁwüº+˝À düπs« ≈£L&Ü »]|æ+#ês¡T. nìï ÁbÕ+‘ê˝À¢q÷
‘·q≈£î »Hê<äs¡D ñqï≥T¢ ‘Ó\TdüT≈£îHêïs¡T. mìïø£\≈£î @&Ü~ eTT+<äT
bÕغì kÕú|æ+∫ düT&ç>±* Á|ü#ês¡+ #˚j·T&É+ <ë«sê m˙ºÄsY ‘·s¡Vü‰˝À
$»j·T+ kÕ~Û+#·e#·Ãì nqT≈£îHêïs¡T. nsTT‘˚, n<˚ düeTj·T+˝À
‘Ó\+>±D ìHê<ä+ eTT+<äT≈£îsêe&É+, ‘Ó\+>±D sêÁwüºdü$T‹ @s¡Œ
&É&É+‘√ y˚∫#·÷ùd <Û√s¡DÏ ne\+_Û+#ê\ì ìs¡ísTT+∫q≥T¢ düe÷
#ês¡+. ‘Ó\+>±Dyê<ä+ düeTdæb˛sTTq ‘·sê«‘· sêe&É+ eT+∫<äqï
n_ÛÁbÕj·÷ìï ∫s¡+J$ e´ø£Ô+ #˚dæq≥T¢ #ÓãT‘·T
Hêïs¡T. nsTT‘˚, ‘Ósêdü s√Es√E≈£L ã\|ü&É&É+, sê
 8 ø£esY k˛ºØ
ø°j·T eTTK∫Á‘·+˝À nq÷Vü≤´yÓTÆq e÷s¡TŒ\T edüTÔ+&É&É+‘√... ∫s¡+
J$ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêyê\ì ø√s¡T≈£î+≥Tqï Äj·Tq ≈£î≥T+ã düuÛÑT´
\T, düìïVæ≤‘·T˝À¢ ndüVü≤q+ ô|]–+~. Çø£HÓ’Hê sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêø£b˛
‘˚ Çø£ô|’ neø±X¯y˚T ñ+&É<äì #Ó$˝À Ç\T¢ ø£≥Tºø=ì yê~+#ês¡T. @
neø±X¯+ e∫ÃHê e~*ô|≥º≈£î+&Ü Äj·Tqô|’ ˇ‹Ô&ç ‘Ódü÷ÔH˚ ñHêïs¡T.
∫ s¡+J$ u≤e n\T¢ ns¡$+<é, ‘·eTTà&ÉT |üeHé ø£˝≤´DY\ qT+∫
ˇ‹Ô&ç s√Es√E≈£L rÁe‘·s¡yÓTÆ+~. nsTTHê ∫s¡+J$˝À ø£<ä*ø£
e÷Á‘·+ ø£ì|æ+#·˝Ò<äT. dü]>±Z n<˚ düeTj·T+˝À ∫s¡+J$ ∫qï ≈£L‘·T
s¡T l» Äj·Tq ÇcÕºìøÏ e´‹πsø£+>± Ç+{À¢qT+∫ yÓ[¢b˛sTT Á|æj·TT
&çì ô|[¢ #˚düT≈£î+~. Ç+{À¢ ‘·q≈£î uÛÑÁ<ä‘· ˝Ò<äì, ‘·q uÛÑs¡Ô ÁbÕD≤
\≈£î eTT|ü⁄Œ+<äì Ä ne÷àsTT #˚dæq Äs√|üD\≈£î MT&çj·÷ ô|<ä›
Á|ü#ês¡+ Ç∫Ã+~. rÁe eTqkÕÔbÕìøÏ >∑T¬s’q ∫s¡+J$ì |üsêeT]Ù+
#·&ÜìøÏ e∫Ãq düìïVæ≤‘·T˝À¢ #ê˝≤eT+~... á e´eVü‰s¡+ yÓqø£ sê»
ø°j·T ≈£îÁ≥ ñ+<äqï $X‚¢wüDqT Äj·Tq≈£î $ì|æ+#ês¡T. yÓT>±kÕºsY
sê»ø°j·T Á|üy˚XÊìï n&ÉT¶ø√yê\qï ñ<˚›X¯+‘√ ø=+<äs¡T Hêj·T≈£î\T e÷≥qT #Ó|üŒ≈£î+&Ü $Tqï≈£î+&çb˛j·÷s¡T.
Áo»≈£î düVü‰j·T+ n+~+#ês¡qï yês¡Ô\T Á|ü#ês¡+˝ÀøÏ e#êÃsTT. eTq eT s√yÓ’|ü⁄ $$<Ûä bÕغ˝À¢ neø±XÊ\T sêìyês¡T, ÁbÕeTTK´‘·
düT >±j·T|ü&ç ñqï ∫s¡+J$øÏ á |ü]D≤e÷\T eT]+‘· ø√|ü+ ‘Ó|æŒ+ ˝Òìyês¡T sêJHêe÷\T #˚j·T&ÜìøÏ dæ<äΔ|ü&ÉT‘·T+&É&É+, n_Ûe÷qT\T
#êj·Tì Á|ü#ês¡+ »]–+~. sê»ø°j·÷˝À¢øÏ e∫à Á|ürø±s¡+ rs¡Tà M<ÛäT˝À¢øÏ e∫à Á|ü<äs¡Ùq\T ìs¡«Væ≤+#·&É+‘√ ∫s¡+J$ ªø£f…º
ø√yê\qï ø£dæ Äj·Tq˝À s¡–*q≥T¢
≈£L&Ü yês¡Ô\T e#êÃsTT.
dü ]>±Z n<˚ düeTj·T+˝À
MT&çj·÷ ªyÓT>±μ b˛{°
∫s¡+J$ nyÓT]ø± yÓfi≤¢s¡T.
Äj·Tq ‹s¡T>∑T Á|üj·÷
D+˝À ñ+&É>±H˚ Çø£ÿ&ç yÓT>±kÕºsY ∫s¡+J$øÏ dü+ã+~Û+∫q m˝≤+{Ï yês¡ÔsTTHê |üÁ‹ø£˝À¢
MT&çj·÷≈£î Äj·Tq ªeT Á|ü<Ûëq o]¸ø£ ø±e\dæ+<˚. {°M #êqfi¯¢ ôV≤&é˝…’H釽À ø£ì|æ+#ê*‡+<˚.
H√>∑‘êìïμ ©ø˘ #˚j·T&É+ e´‹πsø£ yês¡Ô nsTTHê, nqT≈£L\ yês¡Ô nsTTHê ∫s¡+J$ ù|s¡T
‘√ |üÁ‹ø£\÷ #êqfi¯S¢ #Ó_‘˚ m≈£îÿe eT+~øÏ #˚s¡T‘·T+<äì MT&çj·÷ qeTTà‘·T+~. á
Vü≤&Ü$&ç ÁbÕs¡+_Û+#êsTT. ø±s¡ D+>±H˚ yÓT>±kÕºsY ∫qï≈£L‘·Ts¡T ô|[¢ n+XÊìøÏ $|üØ‘· Á|ü#ês¡+
m˝≤>∑÷ Äj·Tq sê»ø°j·÷ Ç#êÃs¡T. <ëìe\¢ ø=ìï #êq˝Ÿ‡ πs{Ï+>¥ ô|]–+~. ø=ìï |üÁ‹ø£\
˝À¢øÏ e#˚Ã+<äT≈£î dü÷Á‘·ÁbÕ düs¡Tÿ´˝ÒwüHé ô|]–+~. ∫s¡+J$ yÓT>± Á|üuÛ≤e+ s¡T∫ MT&çj·÷
j·T+>± n+^ø£]+#ês¡T ø±ã{Ϻ, eT]–+~.
n_Ûe÷qT\ qT+∫ ˇ‹Ô&ç sê»ø°j·T Á|üy˚XÊìøÏ dü+ã+~Û+∫q yês¡ÔqT ©ø˘ #˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT n‘·´~Ûø£
rdüT≈£îe∫à bÕغ ô|{Ϻ+#ê\qï düs¡Tÿ´˝ÒwüHé>∑\ ªáHê&ÉTμqT, n‘·´~Ûø£ Áù|ø£åø±<äs¡D ø£*–q ª{°M 9μ qT
ñ<˚›X¯+‘√ n\T¢ ns¡$+<é, |üø£ÿqô|{≤ºs¡T. πs{Ï+>¥‡˝À yÓqø£ã&çb˛‘êeTqï uÛÑj·T+‘√ {°M9 ‘·q+‘·≥‘êqT>± ∫s¡+J$ sê»ø°j·T
|üeHé ø£˝≤´DY ‘·~ ‘·s¡T\T bÕ¢Hé Á|üy˚X¯+ô|’ ø£<∏äHê\T Á|ükÕs¡+ #˚j·T&Éy˚T ø±≈£î+&Ü ô|≥ºuÀj˚T bÕغøÏ ù|s¡T dü÷∫+#·eTì Áù|ø£å≈£î\qT
Á|üø±s¡+ MT&ç j·÷≈£î ñ|üŒ+~+ n&çπ><ëø± b˛sTT+~. yÓTT‘·Ô+MT<ä Á|ü‘·´]ú #êq˝Ÿ‡ πs{Ï+>¥‡ ô|s¡>∑≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô |ü&ç+~.
#ês¡ì n+≥THêïs¡T. nsTT‘˚, Á|æ+{Ÿ MT&çj·÷˝À e÷Á‘·+ ªÄ+Á<ÛäCÀ´‹μ ˇø£ÿfÒ ∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯ n+XÊìï u≤>±
≈£L‘·Ts¡T $wüj·T+˝À u≤<Ûä˝À ñ|üjÓ÷–+#·T≈£î+~. ∫s¡+J$ $TÁ‘·T&ÉT &Üø£ºsY ø±düT Á|ükÕ<ä ¬s&ç¶ ‘·eT≈£î yês¡ÔqT #Ó|üŒ˝Ò<äqï ø√|ü+‘√
ñqï|ü⁄&ÉT sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ ªáHê&ÉTμ Ädü\T á n+XÊìï Á|ükÕÔ$+#·≈£î+&Ü eTÚq+ eVæ≤+∫+~. á{°M ≈£L&Ü n<˚ u≤≥q
Äy˚X¯+>± düŒ+~+∫q ∫s¡+ |üj·Tì+∫+~. ∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ Ç‘·s¡ bÕغ\ Hêj·T≈£î\T #˚ùd yê´K´\qT nìyês¡´+>±
J$... ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ‹]–e Á|ükÕÔ$+#·e\dæ eùdÔ ‘·|üŒ áHê&ÉT Á>∑÷|t MT&çj·÷ ndü\T ªyÓT>±μ sê»ø°j·T n+XÊH˚ï |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT.
∫Ãq ‘·sê«‘· ªMT&çj·÷ Á|ü#ê ªÄ+Á<ÛäCÀ´‹μ Bìï neø±X¯+>± rdüTø=ì »q+ Hê&çì ‘Ó\TdüT≈£îH˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæ+~. ∫s¡+J$ eùdÔ
s¡+μô|’ ÄÁ>∑Vü≤+ e´ø£Ô+ #˚dæq≥T¢ ÁãVü≤às¡<∏ä+ |ü≥º&ÜìøÏ Á|ü»\T dæ<äΔ+>± ñHêïs¡+≥÷ s√p düπs« |òü*‘ê\T Á|ü#·T]+#·&É+ yÓTT<ä\T
‘Ó*dæ+~. n+<äTπø s√E\T ô|{Ϻ+~. »q+ H√fi¯¢˝À Hêì+~. ø±>±, ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕغ nqT≈£L\ |üÁ‹ø£>± eTTÁ<ä|ü&çq ªÄ+Á<ÛäCÀ´‹μ
>∑&ÉTdüTÔHêï eTq ∫s¡+J$ì Äø±XÊìøÏ m‘·Ô&É+ yÓqø£ @<Ó’Hê <äTs¡T<˚›X¯+ ñ+<˚yÓ÷qì yÓT>±kÕºsY $<Û˚j·TT˝…’q ø±|ü⁄\T
düT˝Àì ø=+<äs¡T nqTe÷q+ e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïs¡T.
 10 ø£esY k˛ºØ
$s¡>∑≈£î+&Ü, bÕeTT #êe≈£î+&Üμ nqï≥T¢ Á|üø£≥q $&ÉT<ä\ #˚XÊs¡T. b˛sTTq bÕغ˝À #˚s¡&Éy˚T ñ‘·ÔeTeTì ;md”Œ dü\Vü‰ Ç∫Ã+~.
‘·q ‘·s¡|òü⁄q Á|üø£≥q #˚j·T&ÜìøÏ me]ø° n~Ûø±s¡+ Çe«˝Ò<äì, sê»ø° ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ eTTK´eT+Á‹ e÷j·÷e‹ dü\Vü‰<ës¡T $TÁXÊ dü«j·T+>±
j·÷˝À¢øÏ sêyê\qT≈£îqï|ü⁄&ÉT ‘êqT dü«j·T+>± Á|üø£≥q #˚kÕÔqì Á|üø£ ∫s¡+J$‘√ e÷{≤¢&Üs¡ì ;md”Œ esêZ\T MT&çj·÷≈£î ©ø˘ #˚XÊsTT.
{Ï+#ês¡T. n|üŒ{Ï<ëø± n_Ûe÷qT\+‘ê dü+j·TeTq+‘√ e´eVü≤]+ nsTTHê düŒ+<äq ˝Òø£b˛e&É+‘√ ~≈£îÿ‘√#·ì dæú‹˝À ñHêïsTT. ∫s¡+
#ê\ì $»„|æÔ#˚XÊs¡T. nsTTHê ákÕ] bòÕ´Hé‡ Á|ü<äs¡Ùq\T Ä>∑&É+˝Ò<äT. J$ ‘·eTqT $XÊ«dü+˝ÀøÏ rdüTø√ø£b˛e&É+ô|’ ø±|ü⁄ y˚T<Ûëe⁄\T, $<ë´
sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêqì ∫s¡+J$ ‘·q Á|üø£≥q˝À #Ó|üŒ˝Ò<äT ø±ã{Ϻ, e+‘·T\T, bÕÁ‹πøj·TT\T øÏqTø£eVæ≤+#ês¡T. nÁ>∑esêí\‘√ düìïVæ≤‘·+
‘·|üŒ≈£î+&Ü ‘·«s¡˝ÀH˚ ªyÓT>±μ ]©CŸ U≤j·TeTì yês¡T ÄXÊuÛ≤e+‘√ >± ñqï ∫s¡+J$ì ª<ë]øÏ ‘Ó#˚Ã+<äT≈£îμ |ü\T nÁkÕÔ\T Á|üjÓ÷–düTÔ
ñHêïs¡T. BìøÏ ‘·–q≥T¢>±H˚ ∫s¡T sê»ø°j·T Á|üy˚X¯ eTTVüAs¡Ô+ô|’ Hêïs¡T. ø±|ü⁄\qT ã\V”≤qesêZ\ C≤_‘ê˝À #˚sêÃ\H˚ bÕ‘· &çe÷+
s√Eø√ ‘˚B ãj·T{ÏøÏ ek˛Ô+~. Á|üdüTÔ‘·+ eT+∫s√E\T ˝Òì ø±s¡ &é‘√ ñ<ä´eT+ #˚|ü{≤ºs¡T. ∫s¡+J$ô|’ ˇ‹Ô&ç ô|+#˚+<äTπø yês¡T á
D+>±H˚ ∫s¡+J$ Á|üø£≥q #˚j·T&É+ ˝Ò<äì, dü+Áø±+‹ ‘·sê«‘· sê» e÷sêZìï nqTdü]düTÔHêïs¡ì Äj·Tq düìïVæ≤‘·T&=ø£s¡T $X‚¢wæ+#ês¡T.
ø°j·T Á|üy˚X¯+ ‘·<∏ä´eTì n+≥THêïs¡T. C≤‘·ø£Ø‘ê´ ∫s¡+J$øÏ ñ>±~ ∫s¡+J$ #˚dæ+<˚$T{Ï..?
‘·sê«‘· u≤>∑T+≥T+<äì, ø±ã{Ϻ ø=‘·Ô ‘Ó\T>∑T dü+e‘·‡s¡+˝À Äj·Tq
bÕغ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔs¡ì MT &çj·÷ ø£<∏äHê\T dü÷∫düTÔHêïsTT. yÓTT‘·Ô+MT<ä
sê »ø°j·÷˝À¢øÏ sêø£eTT+<˚ yÓT>±kÕºsYô|’ e´‹πsø£ Á|ü#ês¡+ ÁbÕs¡+
uÛÑeTsTT+~. dæìe÷
∫s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚
s¡+>∑+˝À nÁ>∑kÕúHêìøÏ
X¯+ ‘·|üŒìdü] nì ‘˚*
#˚s¡T≈£îqï|üŒ{Ïø° sêÁcÕº
b˛sTT+~.nsTT‘˚ eTVü‰
ìøÏ>±˙, dæìe÷ |ü]X¯
»q, ãVüQ»q bÕغ˝À¢,
ÁeT≈£î>±˙, kı+‘· eT
dü+|òüTs¡¸D dü$T‘·T˝À¢ Ä
qTwüß\≈£î>±˙ ∫s¡+
j·Tq #˚s¡s¡ì, kı+‘·+
J$ #˚dæ+~ X¯Sq´eTì
>± bÕغ ô|&É‘ês¡ì düìï
u≤¢>¥\˝À, q÷´dt b˛s¡º
Væ≤‘·T\ <ë«sê Á|ü#ês¡eT
˝Ÿ‡˝À #·s¡Ã »s¡T>∑T
e⁄‘√+~. ‘·eT bÕغ˝À #˚]‘˚ eTTK´eT+Á‹ |ü<ä$
ÇkÕÔeTì ãVüQ»q düe÷CŸ bÕغ sêÁwüº H˚‘·\T uÛ≤s¡‘·e÷‘· bÕغ..! ‘√+~. ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T
dü+bÕ~+∫q ∫s¡+J$
Á|üø£{Ï+#ês¡T. 93 ≈£î˝≤\ ◊ø£´ ≈£L≥$T ≈£L&Ü ∫s¡+J$ ô|≥ºuÀj˚T bÕغøÏ ù|s¡T dü÷∫+#˚+<äT≈£î
$T>∑‘ê V”≤s√\ e÷~]>±
∫s¡+J$øÏ kÕ«>∑‘·+ |ü*øÏ+~. eTTK´ eT+Á‹ sê» n_Ûe÷qT\T ˇø£yÓ’|ü⁄ b˛{° |ü&ÉT‘·T+fÒ eTs√ Msê_Ûe÷ì
|ü~ eT+~øÏ ñ|üjÓ÷>∑
X‚Ks¡ ¬s&ç¶ ≈£L&Ü yÓT>±kÕºsYqT sê»ø°j·÷˝À¢øÏ kÕ«>∑ @ø£+>± bÕغøÏ ù|s¡T ô|≥º&Éy˚T ø±≈£î+&Ü >∑Ts¡TÔqT ≈£L&Ü
|ü&˚ Ø‹˝À ô|≥Tºã&ç
‹düTÔqï≥T¢ Á|üø£{Ï+#ês¡T. ø±+Á¬>dt˝ÀøÏ eùdÔ eT+∫ ìs¡ísTT+#ê&ÉT. ∫s¡+J$ j·÷CŸ d”m+ &Ü{Ÿø±yéT ù|s¡T‘√
ô|≥º˝Ò<äì $eT]ÙdüTÔHêï
<äì nHêïs¡T. yÓTT<ä≥ ∫s¡+J$ì ø£*dæq d”|”m+ yÓuŸôd’{Ÿ ÁbÕs¡+_Û+#˚XÊ&ÉT. bÕغøÏ >∑TÁs¡+ >∑Ts¡TÔqT
s¡T. dü÷º&çjÓ÷ ô|{ϺHê,
H˚‘· sê|òüTe⁄\T Äj·Tq‘√ bı‘·TÔ≈£î ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤ Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. #·+Á<äu≤ãT, yÓ’mkÕ‡sY, ∫s¡+J$
|ü]X¯ÁeT kÕú|æ+∫Hê |ü~
&ÉT‘·THêïs¡T. nsTT‘˚, @ bÕغ˝Àq÷ #˚s¡uÀs¡ì ‘˚\ |üø£ÿ|üø£ÿq ≈£Ls¡TÃqï bòı{ÀqT ôVAyéT ù|õ˝À ô|{Ϻ,
eT+~øÏ ñbÕ~Û <=]πø<ä
&É+‘√ ∫s¡+J$ì ªu…~]+#˚μ Á|üø£≥q\T ≈£L&Ü ‘·<äT|ü] eTTK´eT+Á‹ ªnqïj˚T´μqì Á|üø£{Ï+#ê&ÉT.
ì, nsTT‘˚ ‘·qqT n_Û
yÓ\Te&ܶsTT. kı+‘·+>± bÕغ @sêŒ≥T #˚ùdÔ ø£wüº C…’∫s¡+Je, dü«j·T+ø£èwæ, eTTsƒêy˚TÁdæÔ, sƒê>∑÷sY e+{Ï
e÷ì+#˚ ‘Ó\T>∑T yê]
eTì, Ç|üŒ{Ïπø »q+˝ÀøÏ $düÔè‘·+>± #=#·TÃ≈£î yÓT>±Væ≤{Ÿ dæìe÷\ ù|s¡T¢ ø£*dæe#˚Ã˝≤ bÕغ ù|s¡T ô|&ç‘˚
u≤>∑T+≥T+<äì m≈£îÿeeT+~ dü÷∫+#ês¡T. s¡TD+ rs¡TÃ≈£îH˚+<äT≈£î
 ø£esY k˛ºØ 11
yÓT>±kÕºsY @MT
‹]– Çe«˝Ò
<äì n+≥THêï
s¡T. e÷{°M˝À
|üs√ø£å+>± ô|≥Tº ∫
<ä[‘· ª|üeq+μ
s¡+J$ sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ |ü~ùV≤H˚fi¯ó¢>±
ã&ç ô|≥º&É+ }Vü‰>±Hê\T kÕ>∑T‘·THêïsTT. mìïkÕs¡T¢ m+‘·
$TqVü‰ ∫s¡+J ˇ‹Ô&ç e∫ÃHê Äj·Tq m≥÷ ‘˚\Ã≈£î+&Ü ø±\+
$ kı+‘·+>± q >∑&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T. düe÷»+˝Àì n$˙‹ì, ndü
\T>∑T]øÏ ñ<√´e÷q‘·\qT s¡÷|ü⁄e÷bÕ\qï ø√]ø£qT e÷Á‘·+ ‘·q
>∑+ Ç#˚Ã Á|üj·T
dæìe÷\ <ë«sê e´ø£Ô+#˚dü÷Ô edüTÔHêïs¡T. ∫s¡+J$
‘·ï+ #˚j·T˝Ò ‘·eTTà&ÉT |üeHé ø£˝≤´DYô|’ á dæìe÷\T u≤>±
<äì $eTs¡Ù≈£îÁ|üuÛ≤e+ #·÷bÕsTT. ªnqïj·T´μ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ
\T n+≥THêï sêyê\ì >∑{Ϻ>± ø√s¡T‘·Tqï yê]˝À Äj·Tq eTT
s¡T. m˙ºÄsY, ø£èwüí, nøÏÿH˚ì, sêe÷Hêj·TT&ÉT ≈£î≥T+ KT´&ÉT. ∫s¡+J$ kÕ∫y˚‘· <Û√s¡DÏ‘√ $düT¬>‹Ôq
u≤\T dæìe÷ s¡+>±ìøÏ nbÕs¡yÓTÆq ùde #˚düTÔ+&É>±, |üeHé Ç{°e\ nqïô|’ ‘·s¡#·÷ ˇ‹Ô&ç ‘ÓdüTÔHêïs¡ì yê] ≈£î≥T+
∫s¡+J$ e÷Á‘·+ ‘·q dü+bÕ<äq+‘ê s¡Vü≤dü´ ô|≥Tºã ã düìïVæ≤‘·T\T #Ó|ü⁄Œ≈£î+≥THêïs¡T. ªqTe⁄« ô|≥ºø£b˛‘˚ H˚qT
&ÉT\T>± e÷s¡TdüTÔHêïs¡qï $eTs¡Ù\T ñHêïsTT. Á|ü<Ûë bÕغ ô|fÒºkÕÔμqì ∫s¡+J$‘√ >∑{Ϻ>± #ÓbÕŒs¡ì, n+<äT˝À uÛ≤>∑+
q+>± nX¯«˙<ä‘Y, n\T¢ ns¡$+<é dæìe÷\πø |ü] >±H˚ Ç{°e\ ªø±eTHéyÓTHé Ábıf…ø£åHé bò˛sY‡μ(dæ.|æ.m|òt)qT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡ì n+≥THêïs¡T.
$T‘·yÓTÆ dæìe÷ |ü]ÁX¯eT˝À ªe÷|òæj·÷μ ‘·s¡Vü‰ dü+düÿè
|üeHé ø£˝≤´DY≈£î kÕe÷õø£ düŒèVü≤ m≈£îÿe. düe÷»+˝Àì ndüe÷q‘·\ô|’ ∫qï|üŒ{Ï
‹ì Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡ì n+≥THêïs¡T. ∫s¡+J$ kÕ«s¡ú|ü qT+N Äj·Tq m+‘√ ø£\‘· #Ó+<˚yês¡T. |ü<√ ‘·s¡>∑‹˝À ñqï|ü⁄&ÉT Vü‰düº˝Ÿ˝À ø=‘·Ô
s¡T&Éì, sê»ø°j·÷˝À¢øÏ e∫ÃHê Äj·Tq sêDÏ+#·˝Òs¡ì dü+e‘·‡s¡ y˚&ÉTø£\T »s¡T|ü⁄≈£îH˚≥|ü⁄Œ&ÉT »]–q ˇø£ dü+|òüT≥q ‘·q eTqdüTô|’ #Ós¡>∑ì
u≤¢>∑s¡T¢ XÊ|üHêsêú\T ô|&ÉT‘·THêïs¡T. eTTÁ<ä y˚dæ+<äì |üeHé #ÓãT‘ês¡T. $TÁ‘·T\‘√ ‘êeT+‘ê Ä≥bÕ≥\‘√ m+C≤jYT
∫ #˚düTÔ+fÒ ãj·T≥ ˇø£ ]øå± n‘·qT #·*˝À m<äTs¡T#·÷&É&É+ >∑eTì+#ês¡T. n‘·ì e<ä›≈£î
s¡+J$ ù|s¡T #Ó|üŒ>±H˚ ã¢&é u≤´+ø˘, ◊ u≤´+ø˘ >∑Ts=Ô
yÓ[¢ n&ç–‘˚, ø=‘·Ô dü+e‘·‡s¡ bÕغ eTT–ùdÔ düyêØ <=s¡T≈£î‘·T+<äqï ÄX¯‘√ m<äTs¡T
kÕÔsTT. ‘·qqT‘êqT eT<äsY <∏ÓØkÕ n_Ûe÷ì>±, nqT
dü]+#˚ yê&ç>± #Ó|ü⁄Œ≈£îH˚ ∫s¡+J$ s¡ø£Ô<ëq+, H˚Á‘· #·÷düTÔqï≥T¢ #ÓbÕŒ&É‘·qT. M~Ûu≤\\qT, u≤\ø±]à≈£î\qT #·÷ùdÔ |üeHé ø£˝≤´DY˝À
<ëq+ <ë«sê Á|ü#ês¡+ m≈£îÿe bı+<ës¡ì n+≥THêïs¡T. Äy˚X¯+ s¡>∑T\T‘·T+~. nqïj·T´ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ eùdÔ ndüe÷q‘·\≈£î ‘êe⁄˝Òì
á s√E˝À¢ ∫qï∫qï dü+düú\T ≈£L&Ü s¡ø£Ô<ëq+ #˚düTÔ düe÷»+ Ä$wüÿè‘·eTe⁄‘·T+<äì qe÷às¡T. Á|ü|ü+#·+˝Àì |ü\T<˚XÊ˝À¢ s¡–*q kÕe÷
HêïsTT. Çø£ H˚Á‘·<ëq+ ø√düyÓTÆ‘˚ ÄyÓ÷<ä|üÁ‘·+ rdüT õø£ ñ<ä´e÷\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚XÊs¡T. n+uÒ<äÿsY, eTVü‰‘·à CÀ´‹u≤ |òüP˝Ò, sêeT
≈£î+fÒ dü]b˛‘·T+~. á s¡ø£yÓTÆq ùde\≈£î ¬s&éÁø±dt kÕ«$T Hêj·Tø£sY, »j·T Á|üø±XŸ Hêsêj·TDY e+{Ïyê] #·]Á‘·\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚XÊs¡T.
e+{Ï dü+düú\ qT+∫ ì<ÛäT\T ekÕÔj·Tì, ∫s¡+J$ M{Ï yÓTT<ä{À¢ düs¡<ë düs¡<ë dæìe÷\T #˚dæq |üeHé ø£˝≤´DY, ªC≤˙μ qT+∫ |ü<äΔ‹ e÷s¡TÃ
ø√dü+ Ks¡Tà #˚dæ+~ #ê˝≤ ‘·≈£îÿeì $eTs¡Ù\T ≈£îHêïs¡T. Á|ü‹ dæìe÷˝Àq÷ nHê<∏ä\≈£î, nuÛ≤>∑T´\≈£î »]π> nHê´j·÷\qT, n$
ñHêïsTT. mHêï¬s’\T, yê´bÕs¡y˚‘·Ô\T }fi¯¢≈£î }fi¯ó¢ ˙‹ì |üÁ•ï+#·&É+ <ë«sê kÕe÷õø£ düŒèVü≤qT CÀ&ç+#ês¡T. á Áø£eT+˝À Äj·Tq≈£î
|ü\Te⁄s¡T <ä[‘· ø£fi≤ø±s¡T\‘√ |ü]#·j·T+ @s¡Œ&ç+~. ãVüQ»qT\≈£î n~Ûø±s¡+ <äø£ÿ
<ä‘·Ô‘· #˚düTø=ì ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T Ks¡TÃô|{Ϻ n≥º&ÉT>∑T
kÕúsTT qT+∫ n_Ûeè~Δ kÕ~ÛdüTÔ+fÒ, ∫s¡+J$ e÷Á‘·+ ≈£î+fÒ düe÷»+˝À e÷s¡TŒ ndü+uÛÑeeTì qy˚Tàyê]˝À |üeHé ˇø£s¡T. ª <ä[‘· ø£fi≤eT+
Á|ü#ês¡+ ø√dü+ s¡ø£Ô<ëq+, ø£fi¯¢<ëq+ nH˚ ùde\≈£î |ü]&É*μ e´ekÕú|ü≈£î&ÉT, düTÁ|üdæ<äΔ ø£$ ªe÷düºØ®μ (>∑+>±<Ûä] ÁosêeTT\T)‘√ C≤˙, >∑T&ÉT+u≤
$T‘·eTj·÷´s¡ì n+≥THêïs¡T. sê»ø°j·÷˝À¢øÏ e∫à X¯+ø£sY, nqïes¡+ dæìe÷\≈£î bÕ≥\T sêsTT+#·T≈£îHêïs¡T. Äj·Tq sêdæq bÕ≥\‘√
$»j·T+ kÕ~Û+#ê\+fÒ Ç$ dü]b˛eì, Á|ü»\ô|’ ‘·q ª˝§*¢μ nH˚ Ä\“yéT ‘·j·÷ØøÏ Áb˛‘ê‡Vü≤+ Ç#êÃs¡T. |òæÁãe]˝À ‘êeTT ‘·\ô|{Ϻq ªe+<ä
≈£îqï eTeTø±s¡y˚T$T{À #·÷bÕ\ì n+≥THêïs¡T. >=+‘·T\T.... y˚sTT&É|ü⁄Œ\Tμ ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zq e\dæ+~>± e÷düºØ® |ü+|æq
MT&çj·÷ Á|ü#ês¡+ sê»ø°j·÷˝À¢ $»j·÷\qT n+~+ ÄVü‰«Hêìï eTìï+#·&Éy˚T ø±≈£î+&Ü ø±s¡´Áø£eT ìs¡«Vü≤D $esê\T ‘Ó\TdüT≈£îH˚+<äT≈£î
#·˝Ò<äì ôV≤#·Ã]düTÔHêïs¡T. m©“q>∑sY˝À ñqï e÷düºØ® Ç+{ÏøÏ |üeHé dü«j·T+>± e#êÃs¡T. <ä[‘· y˚T<Ûëe⁄\‘√
ø±ùd|ü⁄ eTT#·Ã{Ï+#ês¡T.
yÓTT ‘·Ô+MT<ä sê»ø°j·÷˝À¢øÏ sêe&ÉeT+fÒ |ü+&É>∑≈£î
|üeHé ø£˝≤´DY ‘·|üq+‘ê nqïj·T´ ∫s¡+J$ ô|≥ºuÀj˚T bÕغøÏ ôd’<ëΔ+‹ø£ H˚|ü<∏ä´+
dæìe÷ ]©CŸ #˚dæq+‘· düT\Te⁄ ø±<äì yÓT>±kÕºsY≈£î s¡∫+#·&Üìπøqì Äj·Tq düìïVæ≤‘·T\T #ÓãT‘·THêïs¡T. ∫s¡+J$øÏ ªnÁ>∑esêí\μ‘√ ñqï
ns¡úyÓTÆ ñ+≥T+~. eT] kı+‘·bÕغ ªyÓT>±μ ]©CŸ kÕìïVæ≤‘·´+, |üeHé≈£î <ä[‘·T\ô|’ ñqï eTeTø±s¡+ ø£\>∑*dæ ø=‘·ÔbÕغ kÕe÷õø£
m|ü⁄Œ&√ y˚∫#·÷&Ü*. n+‘·es¡≈£L á eTVü‰ düôdŒH˚‡qT Hê´j·T dü÷Á‘êìøÏ ô|<ä›|”≥ y˚düTÔ+<äì |üeHé nqT#·s¡T\T
uÛÑ]+#ê*‡+<˚ eT]. qeTTà‘·THêïs¡T.
- Áoìyêdt |üdüT\
9
 12 ø£esY k˛ºØ
∫<ä+fÒs¡.+..J$Äj·e÷j·÷C≤\+ m˝≤+{Ï+ ‘=*eT÷&ÉT HÓ\\T me]¬ø’Hê ø£wüºø±\+
Tq ô|<ä$ $|üŒ≈£î+&ÜH˚
Ä+Á<ÛäsêÅwüº Á|ü»\T ns¡Δsê»´+ sêdæ
#˚Ãs¡T. ÄHé˝…’Hé, mdt. m+. mdt. b˛˝Ÿ‡\
∫s¡T≈£î ªsê»μjÓ÷>∑+ ‘·|üŒ<äT. á düeTj·T+˝À rÁeyÓTÆq e÷q
dæø£ dü+|òüTs¡¸DqT m<äTs√ÿe\dæ edüTÔ+
~. ∫s¡+J$ Ç<˚ |ü]dæú‹ì m<äTs=ÿ
|òü*‘ê\T á $wüj·÷ìï Á|üdüTŒ¤≥+ Hêïs¡T. Ä ‘·sê«‘· qT+∫ 13 HÓ\\T
#˚düTÔHêïsTT. eT] ô|<ä$ $|üŒ≈£î+&ÜH˚ Ç+‘· es¡≈£L ∫s¡+J$øÏ jÓ÷>∑ø±\+. á düeTj·T+˝À
dü+#·\q+ düèwæºùdÔ... ô|<ä$ $|挑˚ ªdüTHê Äj·T q≈£î eè‹Ô, e´eVü‰sê\ Ø‘ê´ »j·T+,
MTμ\T sêeP? n+≥THêïs¡T ø=+<äs¡T $X‚¢wü ˝≤uÛÑ+ ø£\T>∑T‘êsTT. sê»ø°j·T Á|üy˚XÊìøÏ nqT
≈£î\T. düuÛÑ\≈£î e#˚Ãyêfi¯¢+‘ê z{Ÿ u≤´+ø˘ ≈£L\yÓTÆq ø±\+. n˝≤π> »qà≈£î+&É* Ø‘ê´
ne⁄‘ês¡qTø√e&É+ yÓÁ]‘·qy˚Tqì eT]ø=+ q&ÉT düTÔqï X¯ì eTVü≤s¡›X¯ sêVüQe⁄ n+‘·s¡›X¯˝À
<ä] ñyê#·. ∫s¡+J$ ø=‘·Ô bÕغ ô|≥º&ÜìøÏ |ü]ÁuÛÑeTD jÓ÷>∑+ |ü&ÉT‘√+~. Ç~ Äj·Tq
Ç<˚ nqT≈£L\ düeTj·TeTì CÀ´‹wü ì|ü⁄DT sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ #˚dæ sêÅwüºyê´|üÔ+>± |üs¡´≥q\
\T ˝…ø£ÿ\T ø£&ÉT‘·THêïs¡T. Ç<˚ düeTj·T+˝À <ë«sê ÁX‚DT\qT (ø±´&ÉsYqT) n_Ûeè~Δ #˚düT
Äj·Tq ù|s¡T #Ó|æŒ |üã“+ >∑&ÉT|ü⁄ ø=H˚yêfi¯S¢ ≈£îH˚+<äT≈£î ñ|üø£]düTÔ+~ Ä‘·àã+<ÛäT $jÓ÷>∑+
m≈£îÿee⁄‘ês¡˙, n˝≤π> Ä‘·àã+<ÛäT $jÓ÷ ≈£L&Ü Á|üdüTÔ‘· <äX¯ #·÷|ædüTÔqï+<äTq ‘·–q
>∑+ ≈£L&Ü Á|üdüTÔ‘· <äX¯ #·÷|æ n+≥THêïs¡T. C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√e&É+ eT+∫~.
Äj·Tq sê»ø°j·T Á|üy˚X¯+ô|’ »qà≈£î+&É*˝À s¡$ dü«πøåÁ‘·+˝À ñqï+<äTq ∫s¡+
ˇø£ Á|üeTTK CÀ´‹wü XÊÅdüÔ J$ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e#˚à ne
$X‚¢wüD Ç˝≤ ñ+~. ø±XÊ\T ã\+>± ñHêïsTT.
<äXÊ+‘·s¡›X¯˝À uÛ≤>∑+>± ªs¡$
∫s¡+J$ |ü•ÃeT>√<ëe] $<äX¯μ ≈£L&Ü 2008 y˚T˝À
õ˝≤¢ yÓTT>∑\÷Ôs¡T˝À 1955 ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘·T+~. Ä düeT
Ä>∑düTº 22q »ìà+ #ês¡T. j·T+˝À mìïø£\T eùdÔ Äj·T
düVü≤»+>± me¬s’Hê sê»ø° q eT]+‘· nqT≈£L\+ ≈£L&Ü
j·÷˝À¢ Á|üy˚•+∫ sêDÏ+#ê ø±e#·TÃ. nsTT‘˚ Çø£ÿ&É z
\+fÒ eTTK´+>± X¯ì, s¡$ ∫qï yÓT*ø£ ñ+~. <äXÊHê
Á>∑Vü‰\ dæú‹ u≤>∑T+&Ü*. X¯ <∏äT&ÉT qyê+X¯˝À ˙#·sê•
ìÁ>∑Vü≤+ eT+∫ dæú‹˝À ñ+ nsTTq y˚Twüsê• ñ+~.
fÒ »q+ yê] yÓ+fÒ ñ+{≤ Ç+<äTe\¢ ∫s¡+J$ ù|s¡T
s¡T. sê»ø°j·÷˝À¢ Ç~ #Ó|æŒ |üã“+ >∑&ÉT|ü⁄ø√yê\ì
#ê˝≤ eTTK´+. s¡$ dæú‹ #·÷ùdyês¡T ≈£L&Ü m≈£îÿe
u≤>∑T+fÒH˚ n~Ûø±s¡+ kı+ e⁄‘ês¡T. n˝≤+{Ï yê]ì Ä~
‘·eT e⁄‘·T+~. ∫s¡+J$ ˝ÀH˚ >∑T]Ô+∫ ‘·–q C≤Á>∑‘·Ô
»qà ≈£î+&É*ì á ø√D+ \T rdüTø√yê*‡ ñ+≥T+~.
˝À |ü]o*ùdÔ Äj·Tq sê» <äXÊ+‘·s¡›X¯\T nqT≈£L\+>±
ø°j·T Á|üy˚XÊìøÏ Ç~ eT+∫ ñ+&˚+<äT≈£î <√wü ìyês¡D
‘· s¡TD+. Á|üdüTÔ‘·+ Äj·T |üP»\T, n_Ûùwø±\T #˚sTT+
q≈£î X¯ì eTVü≤s¡ΔX¯, sêVüQ #ê*. bÕ+&ç#˚Ã] ø±¬s’ø±˝Ÿ
e⁄ n+‘·s¡ΔX¯ q&ÉTk˛Ô+~. X¯ì õ˝≤¢˝Àì ‹s¡THê˝≤¢sY lX¯HÓ’
‘·T\ \>∑ï+˝À ñ#·Ã¤ dæú‹˝À X¯Ãs¡ Ä\j·T+˝À Á>∑Vü≤XÊ+‹
ñ+&ç bÕ<ä<äèw溑√ sêVüQ |üP»\T, ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝Àì
e⁄qT MøÏådüTÔHêïs¡T. á <äX¯ ≈£î+uÛÑø√D+ düMT|ü+˝À ñqï
2007 ÁbÕs¡+uÛÑ+ qT+∫ 20 lsêVüQdüú\+˝À sêVüQ Á>∑Vü‰
09 &çôd+ãsY es¡≈£L ñ+ ìøÏ n_Ûùwø£+ #˚sTT+#·&É+
≥T+~. >√#ês¡ Ø‘ê´ 2007 eT+∫~. Ç~ ∫s¡+J$øÏ
p˝…’ qT+∫ Äj·Tq≈£î nìï $<Ûë˝≤ ÁX‚jÓ÷<ëj·T
@*Hê{Ï X¯ì <äX¯ ÁbÕs¡+uÛÑ ø£+. sê»ø°j·÷˝À¢ Äj·Tq
yÓ T Æ + ~. eTTÁ<ä Á|üdüTŒ¤≥eTe⁄‘·T+~.
n+‘·s¡TàK+ 13
|ü≥Tº|ü⁄s¡T>∑T ‘·q#·T≥÷º ì]à+#·T≈£îH˚ >∑÷&ÉT e÷~]>±H˚ eTìwæ $&ÉHê&É‘ê+. nVü≤+ø±sêìï, Ä‘·àe+#·qqT HÓ‹Ô¬ø‘·TÔ≈£î+{≤+. Ä‘·à
˝Àø£+˝À ~yêfi≤ rdæq, Ä‘êàq+<ä+‘√ Áã‘·T≈£î‘ê+. J$‘·+˝À Á|ü‹
≈£L&Ü ‘·q≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&ÜH˚ ‘·q #·T≥÷º ˇø£ >∑÷&ÉT ø£≥Tº≈£îì n+<äT
˝ÀH˚ J$‘êìï yÓfi¯¢BdüTÔHêï&ÉT. |ü]$T‘·yÓTÆq nqTuÛÑyê\T, uÛ≤y√<˚« n+X¯+‘√, Á|ü‹ dü+ã+<Ûä+‘√, Á|ü‹ e´øÏÔ‘√ ~«eTTK+>± e´eVü≤]kÕÔ+.
>±\T, Jeq \øå±´\‘√ eTìwæ J$‘· |üs¡e÷s¡ú+ ≈£L&Ü ≈£î~+#·T ˝À|ü\ ˇø£ e´øÏÔì ñ+#·T≈£îì, ì‘·´+ d”«j·T nuÛ≤e+‘√ ø£è‘·ø£+>±
≈£îb˛sTT+~. ‘êqT, ‘·q ≈£î≥T+ã+, Ç\T¢, ñ<√´>∑+, dü+bÕ<äq nH˚ Áã‘·T≈£î©&ÉTdüTÔ+{≤+. ø±–‘·+ |üP\T˝≤+{Ï qe⁄«\‘√ ø±\yÓTfi¯¢BdüTÔ+
Jeq b˛sê≥+˝À |ü&çb˛sTT ‘·q >∑÷&ÉT yÓ\T|ü* Á|ü|ü+#·+˝ÀøÏ ‘=+– {≤+. ô|<ä› ø±s¡T˝À ‹s¡T>∑T‘·÷, ø±s=Œπs{Ÿ dü÷ÿfi¯¢˝À |æ\¢\qT #·~$dü÷Ô
#·÷&ܶìøÏ ≈£L&Ü Á|üj·T‹ï+#·&É+ ˝Ò<äT. eTìwæ ì]à+#·T≈£îH˚ á >∑÷{Ï #ê˝≤ dü+‘√wü+>± ñqï≥T¢ q{ÏdüTÔ+{≤+. ø±ì ‘·s¡∫ #·÷düT≈£î+fÒ
˝Àì Ä‹àø£ yÓ#·Ã<äq+ q÷‘·q‘ê«\qT ÄVü‰«ì+#·<äT, ‘·è|æÔ|ü&ç ˝À˝À‘·Tq @<√ yÓ*‹ ø£ì|ædü÷ÔH˚ ñ+≥T+~. eTq #·T≥÷º |üs¡#·T≈£îqï
≈£îìøÏ bÕ≥T¢ |ü&ÉT‘·T+~. ‘·è|æÔ q\¢eT+<äT˝≤+{Ï~. n~ m˝≤+{Ï ≈£îVü≤Hê
q÷‘·q uÛ≤y√<˚«>±\qT, #˚‘·q‘ê«ìï ÄyÓ÷~+#·<äT. eTq+<ä] Á|üe÷D≤\T
|ü]dæú‹ Ç<˚. eTq˝Àì
düVü≤»‘ê«ìï
n ˝ÖøÏø±q+<ä+‘√ ≈£L&çq jÓ÷>∑ìÁ<ä˝≤>±, bÕøÏåø£ nqTuÛÑ÷‹‘√ ≈£L
ø£ã[+#˚düTÔHêïsTT.
&çq ≈£L|üdüúeT+&É÷ø£ dæú‹˝À ` bÕøÏåø£ nqTuÛÑe+, bÕøÏåø£ n_Ûe´øÏÔ (ø±
–ïwüHé), bÕøÏåø£ Á|üC≤„q+ ($dt&ÉyéT)\‘√ ≈£L&ÉT≈£îqï ô|+≈£î Ä<ÛäTìø£ JeH√bÕ~Û ø√dü+
eTìwæ #·T≥÷º‘ê Äe]+∫ ñ+~. eTq+<äs¡+ nÅs¡ΔnqTuÛÑ÷‘· Á|ü|ü+ ∫Hêï∫‘·ø±
|üqT\T #˚düT≈£îH˚
|æ\¢\ yÓTTVü‰\ô|’
‘·fi¯ó≈£îÿeTH˚
‘·\T|ü⁄ ‘Ó]∫ #·÷&É+&ç! bÕs¡<äs¡Ùø£yÓTÆq
qe⁄«*ï
#·÷dæq|ü⁄&ÉT
eTq≈£î ˇøÏ+‘·
#·+˝À Áã‘·T≈£î‘·THêï+. Bì˝À qT+&ç ãj·T≥|ü&Ü\ì ≈£L&Ü ás¡¸´ ø£\>∑ø£
mqï&É÷ Ä˝À∫+#·+, }Væ≤+#·+. Á|ü|ü+#·+˝Àì kÂ+<äsê´ìï, e÷q<äT. @<√
C≤„Hêìï, bÕs¡eXÊ´ìï, ÄVü‰¢<ëìï nqTuÛÑ÷‹ #Ó+<˚+<äT≈£î eTq≈£î ˇø£ ø=s¡‘·, @<√ yÓ*‹,
J$‘·ø±\+ #ê\<äT. ø±ø£b˛‘˚ eTq #·T≥÷º‘ê ì]à‘·yÓTÆq ô|+≈£î @<√ ‘·|üq, @<√
eTq*ï q÷‘·q‘ê«ìï nH˚«wæ+#˚+<äT≈£î ìs√~ÛdüTÔ+~. jÓ÷>∑ìÁ<ä ∫+‘· eTq*ï
˝≤+{Ï J$‘ê\qT nìyês¡´+>± >∑&ÉT|ü⁄‘·THêï+.
yÓHêï&ÉT‘·Tqï≥T¢>± ñ+≥T+~. m+‘· &ÉãT“ dü+bÕ~+∫Hê, m+‘· ù|s¡T
á Á|ü|ü+#êìï düC≤e⁄>± Á|ü‹|òü*+#˚+<äT≈£î _Ûqï+>± eTq s√EyêØ dü+bÕ~+∫Hê, m+‘· Á|ü>∑‹ kÕ~Û+∫Hê mqï&É÷ n˝≤+{Ï düVü≤»yÓTÆq
J$‘ê\qT s¡düV”≤q+>±, ìkÕ‡s¡+>±, s={°Hé>± e÷s¡TÃ≈£îHêï+. bÕ‘· qe⁄«qT eTq+ nqTuÛÑ÷‹ #Ó+<ä˝Ò<äT. ìkÕ‡s¡yÓTÆq y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ
nqTuÛÑyê\qT e÷Á‘·y˚T |ü<˚ |ü<˚ HÓeTs¡Ty˚düT≈£î+≥÷ J$‘·+˝À @<√ ø√s¡T‡˝ÀqT, eè‹Ô|üs¡yÓTÆq <=+‘·s¡\≈£î nqT>∑TD+>± eTq+ H˚s¡TÃ≈£îqï
kÕ~Û+∫q≥T¢ Ä‘êàq+<ëìï bı+<äT‘·THêï+. Ä Áø£eT+˝À q÷‘·q Á|ües¡ÔHê Ø‘·T\T eTq˝À ø£è‘·ø£‘·qT ô|+∫ düVü≤»‘ê«ìï ∫~y˚TXÊsTT.
nqTuÛÑyê\T, uÛ≤yê\T, nqTuÛÑ÷‘·T\T, J$‘êìøÏ dü+ã+~Û+∫ ì»+>± eè‹Ô|üs¡yÓTÆq ø±s¡´ø£˝≤|ü ø±\#·Áø£+˝À e÷qe düVü≤» kÂo˝≤´ìï
ns¡úe+‘·yÓTÆq n+XÊ\qT ø±\<äqTï‘·THêï+. düe÷»+˝Àì yÓ’$<Ûä´ eTq+ b˛>=≥Tº≈£îHêï+.
|üP]‘·yÓTÆq nqTuÛÑyê\qT, nqTuÛÑ÷‘·T\qT eTq |ü]$T‘· C≤„q Á|üe÷
D≤\‘√ |üìøÏsêìeì ì>∑TZ‘˚\TÑ·÷ Ä‘·àHêX¯HêìøÏ bÕ\Œ&ÉT‘·THêï+.
ø± ˝Ÿ ôd+≥s¡¢\˝À ø£düºeTs¡¢‘√ ‹j·T´>± e÷{≤¢&É&É+˝À ne÷j·T
ø£‘·«+ b˛sTT C≤D‘·q+ n_“+~. kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ ≈£î<äT|ü⁄\˝À
Ä q÷‘·q n+XÊ\qT eTq+ @s¡Œs¡#·T≈£îqï ô|+≈£î˝≤+{Ï uÛ≤eC≤\
–&Édüu≤]q uÛ≤y√<˚«>∑+, eTq˝Àì |üdæ‘·Hêìï eTdæu≤]Ã+~. >∑‘· J$‘·
dæús¡ #·Á≥+ |ü]<ÛäT\˝À ≈£î~+#˚ Á|üj·T‘·ï+ ìs¡+‘·s¡+ #˚düTÔ+{≤+.
kÂs¡uÛ≤\qT C≤s¡$&ÉT#·T≈£îHêï+. b˛{° düe÷»+, $T‹MT]q Ä<ÛäTìø£‘·
–&Édüø£{Ϻ ≈£îs¡#·u≤]q #·Á≥+˝ÀøÏ Ä n>∑DÏ‘· ˝ÖøÏø£ n+XÊ\T düVü≤»+
e÷qMj·TyÓTÆq yê{Ïqìï{Ïì <Ûä«+dü+ #˚XÊsTT. á Ä<ÛäTìø£‘·‘√
>±H˚ ÇeT&Ée⁄. n˝≤+{Ï yê{Ïì ns¡ú+ #˚düT≈£îH˚+<äT≈£î ìs¡+‘·s¡+ eTq
kÕ~Û+∫+~ >√s¡+‘·, b˛>=≥Tº≈£îqï~ ø=+&É+‘·>± ñ+~.
uÛ≤eC≤\ #·Á{≤ìï dü]#˚düTø√yê*, Ä<ÛäT˙ø£]+#·Tø√yê*, |ü]~Û
ª|ü≥Tº>∑÷&ÉTμ˝À ‘·è|æÔ q{Ï+#˚ J$‘·+ qT+∫ eTq+ ãj·T≥ |ü&Ü*. Ä
ô|+#·Tø√yê*.
eT‘·TÔqT+&ç y˚T˝§ÿì, ô|+≈£î |ü>∑\ø=≥Tº≈£îì sêyê*. ªÅô|’y˚{Ÿ
n ˝≤ ø±≈£î+&Ü q÷‘·q‘ê«ìï $#·ø£åD≤s¡Væ≤‘·+>± ‘·èD°ø£]düTÔ+{≤+. e´≈£îÔ\T>± (Åô|’y˚{Ÿ Ç+&ç$&ÉT´e˝Ÿ‡) ≈£L&ÉT≈£îqï e÷qe düe÷»+
eTq+ @s¡Œs¡#·T≈£îqï ø±\+#Ó*¢q uÛ≤eC≤\ #·Á{≤ìï #·÷dæ eTT]dæ ªkÕe÷õø£ e´≈£îÔ\T>± (k˛wü˝Ÿ Ç+&ç$&ÉT´e˝Ÿ‡)μ e÷s¡&Éy˚T n+‹eT
b˛‘·T+{≤+. J$‘·+˝À @<√ kÕ~Û+∫q≥T¢ eTq˝À eTqy˚T $T&çdæ|ü |ü]cÕÿs¡+.
&ÉT‘·T+{≤+. C≤„Hê_Ûeè~ΔøÏ |ü⁄Hê~sêfiËÌ¢q $qj·T+, ìC≤sTTr\qT `sêyéT
 14 $T˙ d”]j·T˝Ÿ

˙uÛÑ$+∫q ø±˝≤ìï bÕ¢{ŸbòÕs¡+>± #˚düT≈

|òüT £îì, H˚ #Ó|ü⁄‘·Tqï ø±dæìï e÷≥\T
$q+&ç... n$ $+≥÷ ø£+≥˙s¡T ‹s¡T
>∑T‘·T+<˚yÓ÷, ø±düÔ+‘· >∑T+&Ó ∫ø£ÿã≥Tº≈£îH˚ e⁄+
&É+&ç... <√dæ*ì+&Ü ‘·*¢Áù|eTqT n+<äTø√yê\qï
Hê ‘·Vü≤‘·Vü≤qT, ÄÅs¡›‘·qT ns¡ú+ #˚düTø√˝Òì ˇø£ÿ
ª$q÷‘·ï e÷‘·èeT÷]Ôμ n+‘·s¡+>±ìï Ä$wüÿ]+#˚
Áø£eT+˝À... H˚HÓ<äTs=ÿqï dü+|òüT≥q\T, y˚<äq\T, ìy˚
<äq\T, Äy˚<äq\T... Çeìï+{Ï˙ Äø£[+|ü⁄ #˚düT≈£îHêïø£
yÓqøÏÿ ‹]– #·÷düT≈£î+fÒH˚ ø√˝ÀŒsTTq Ä|ü⁄Ô\T, Væ≤‘·T\T, düìï
Væ≤‘·T\T n\¢+‘· <ä÷s¡+ qT+∫ Hê e+ø£ C≤*‘√ #·÷düTÔqï düìïy˚XÊ\T
á y˚*ºø° Hê eTqdüTqT düŒè•dü÷ÔH˚ e⁄HêïsTT... ãVüQXÊ, #˚dæq ‘·|æ Œ<ë\T
eTT|æŒ]>=+≥Tqï Jeq dü+<Ûë´ düeTj·÷q H˚ y˚T˝§ÿH˚ Á|üj·T‘·ï+
#˚düTÔHêïH˚yÓ÷... |ü≥º|ü>∑\T Á|üø±•+#˚ yÓ\T>∑T˝À dü‘ê´\T ‘Ó\Tdü Tø√
˝Òø£b˛sTTq H˚qT dü+<Ûë´düeTj·T+˝À... $TDT>∑Ts¡T |ü⁄s¡T>∑T\
ø±+‹˝À b˛>=≥Tº≈£îqï ø±˝≤ìï, Ä|ü⁄Ô\qT yÓ‘·T≈£îÿ+≥THêïqT! ìC≤\qT n+<äTø√˝Ò≈£î+&Ü Hê >∑yêøå±\ìï+{Ï˙
Ç~ #˚‘·T\T ø±˝≤ø£ Ä≈£î\T |ü≥Tº≈£îH˚ e´eVü‰s¡eTì ‘Ó\TdüT... nsTTHê eT÷ùddæq|ü⁄&ÉT, ø£fi¯¢≈£î ø£q|ü&ç+<˚ yêdüÔeeTH˚ ÁuÛÑeT˝À ìedædüTÔ
uÛÑ>∑e+‘·T&ç eTT+–≥ Ä‘·à ìy˚<äq #˚düT≈£î+fÒ... n+<äT˝À+∫ yÓ\Te&˚ qï|ü⁄&ÉT.... bÕ¢dæºø˘ qe⁄«˝ÀH˚ XÊX¯«‘êq+<ëìï yÓ‘·T≈£îÿH˚ Á|üj·T‘·ï+
|üXÊÑêÔ|ü Á|üø£≥q‘√ qqTï H˚qT |ü]X¯ó<ä∆+ #˚düTø√>∑\qH˚ ˇø£ $XÊ«dü+... #˚düTÔqï|ü⁄&ÉT, neTà #Ó|æŒ+<˚ Hê≈£î y˚<ä+˝≤ $ì|æ+#˚~, nì|æ+#˚~!
Hê≈£î ‘Ó\TdüT ªø£Héô|òwüHéμ nH˚~ ã\V”≤qT\ ÄK] nÅdüÔ+.... <ës¡T\˙ï #Óe⁄˝À¢ d”dü+ b˛düTÔ+fÒ, neTè‘·+ b˛düTÔqï nqTuÛÑ÷‹ì bı+~q H˚qT
eT÷düT≈£îb˛sTT z≥$T ñ≈£îÿ øö–*˝ÀøÏ ã\e+‘·+>± HÓ≥ºã&˚ ˇø£ ìC≤\T ‘Ó\TdüT≈£îH˚˝À>±H˚, ˇø£s¡ø£yÓTÆq eT‘·TÔ˝ÀøÏ yÓ[¢b˛j·÷qT.
$|üØ‘· |ü]dæú‹ì me]øÏ yêπs düèwæº+#·T≈£îqï|ü⁄&ÉT, n+<ä]˙ bÕ*+#˚ yÓ\T|ü* Ä&É+ãsê˝À¢H˚ ndü\T eTC≤ e⁄+<äqT≈£î+≥÷ ã‹øÏq Hê≈£î,
uÛÑ>∑e+‘·T&˚ ø£qï‘·+Á&ç˝≤ >√#·]+#·&É+˝À ÄX¯Ãs¡´+ ˝Ò<äT ø£<ë.... Vü≤sƒê‘·TÔ>± z e´øÏÔ ‘ês¡dü|ü&ܶ&ÉT. ô|[¢ #˚düT≈£î+<ëe÷ nì n&ç–‘˚
n+<äTπø á ªôd˝ŸŒ¤ ø£Héô|òwüHéμ! Ç~ ˇø£] kÕqTuÛÑ÷‹ bı+<ä&ÜìøÏ düπsqHêï&ÉT. eT+∫‘·HêìøÏ s¡÷|ü$TùdÔ ªn‘·H˚μ nH˚˝≤ Hê ø£fiË¢<äT≥
#˚düTÔqï Á|üj·T‘·ï+ø±<äT... bıs¡bÕ≥TH√, Á>∑Vü≤bÕ≥TH√ Hê ‘·*¢ #· ÷|æq kÕø屑·ÿ]+∫q n‘·>±&ÉT qqTï z sêDÏyêdü+ qT+∫ e∫Ãq j·TTe
‘·|ü&ÉT<ë]˝À q&ç∫q+<äT≈£î Hê¬ø<äT¬s’q u≤<ÛëeTj·T Á|ükÕúq+ eT¬s sêDÏì #·÷dæq≥Tº n|ü⁄s¡÷|ü+>± #·÷düT≈£îH˚yê&ÉT. nsTT‘˚, dü«‘·dæ‡
e]ø° m<äTs¡T ø±≈£L&É<äH˚ Äsê≥+‘√H˚ Hê y˚<äqqT nø£ås¡ã<ä∆+ #˚düT Ô <äΔ+>± e⁄+&˚ Hê #·|ü\‘·«+‘√ n‘·&çì HêHêbÕ≥÷¢ ô|{≤ºqT. NÛ‘êÿ
HêïqT... MT Vü≤è<äj·T+‘√ #·<äe+&ç... MT eTqdüT‘√ $X‚¢wæ+#·+&ç! sê\T, neùV≤fi¯q\T Hê ø±s¡D+>± n‘·&çøÏ J$‘·+˝À uÛ≤>∑yÓTÆ
n n n b˛j·÷sTT. ñ<˚›X¯|üPs¡«ø£+>± H˚ #˚ùd ‘·|ü\ìï+{Ï˙ uÛÑ]+#˚ n‘·&ç
n +<äs¡T Ä&É|æ\¢\ e÷~πs ÄVü‰¢<ä+>± >∑&ÉbÕ\qï ø√]ø£ Hê≈£L eT+∫‘·Hêìï #˚‘· ø±ì‘·q+>± uÛ≤$+#·&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºqT.
e⁄+&˚~. ø±˙, ø£qï‘·˝Ò¢ Hê Ä˝À#·q˝À¢ ø£\àcÕìï ì+ù|dæ, nsTT‘˚, eT+∫‘·q+ ‘·|æŒ+∫ eTπsMT ‘Ó*j·Tì Hê uÛÑs¡Ô Hê ‘·|ü\
nVü≤+ø±sêH˚ï ÄuÛÑs¡D+>± Hê≈£î ‘=&ç–q|ü⁄&ÉT... mø£ÿ&ç qT+N ìï+{Ï˙ ø£å$T+#˚ >∑TD+ ` Hê˝À eT]+‘· ‘Ó+|ü]‘·Hêìï ô|+∫+~.
<äTs¡“¤s¡yÓTÆq |ü]dæú‘·T\T düèwæº+∫q ‘·sê«‘·, ÇVü≤ n‘·&ÉT Hê≈£î
 16 ªHê ‘·|ü\≈£î mes¡÷ u≤<ÛäT´\T $T˙ d”]j·T˝Ÿ
$&Ü≈£î*#˚ÃXÊ&ÉT. ø±e\dæq+‘· uÛÑs¡DeT÷ ø±q|ü⁄&ÉT, y˚¬se]ø° Hê≈£î •ø£å y˚ùd ns¡Ω‘· ˝Ò<äT Hê #·T≥÷º $wüeè‘êÔ\T.... M{Ï˝ÀH˚ H˚ HÓs¡|æq
Ç#êÃ&ÉT. &ÉãT“˝ÀH˚ eTC≤ ñ+<äì yÓ‘·T≈£îÿH˚ ø£<ë... n+<äTπø, á ì•y˚fi¯ ìX¯Ùã› n+^ø±s¡ nÁø£eT dü+ ã+<Ûë\T... &ÉãT“ø£≥º˝Ò
Hê≈£î, n‘·>±&ç eT+∫‘·q+ n|üŒ{À¢ Á|üø£≥q! á eTÚq |üXÊÑêÔ|ü sê>±˝≤|üq! á |ü≥Tº|üs¡T|ü⁄˝≤¢ uÛ≤$+∫ H˚ #˚dæq $|üØ‘·
ns¡ú+ø±˝Ò<äT. Ä ‘·sê«‘· ø=ìï s√E\≈£î y˚<äHê uÛÑ]‘· e´ø±Ôe´ø£Ô &√˝≤j·Te÷q dæú‹...μ $Hê´kÕ\T... yÓs¡dæ, Hê Jeq >∑eTq+˝À
n‘·&ÉT Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï yês¡Ô Hêø£+~+~. eTqTwüß\ n*øÏ&ç ˝Òì ˇø£ düÔãΔ‘·, ˇø£ X¯Sq´+
H˚ ô|{Ϻq u≤<Ûä\T, nee÷Hê\T uÛÑ]+#·˝Òø£ b˛e&É+, qqTï $&ç∫ Äe]+#˚XÊsTT. n<√s¡ø£yÓTÆq ne´ekÕú|üP]‘· bÕ¢dæºø˘ Á|ü|ü+#·+˝À Hê
ñ+&É˝Òø£ b˛e&ÉeTH˚ ø±s¡D≤\ e\¢ n‘·&ÉT Ä n|òü÷sTT‘ê´ìøÏ n\yê≥T¢, <Û√s¡DT˝Ò Hê #·T≥÷º ñ]‘êfi¯¢ e÷~] ø£<ä˝≤&ÉT‘·T+fÒ,
ˇ&ç>∑{≤º&ÉH˚ dü‘·´+ Hê ø£fi¯¢ eTT+–≥ Ç|ü&ÉT ø£<ä˝≤&ÉT‘·T+fÒ, Hê <ëH˚ï @ø±+‘· eT+~s¡+>± uÛ≤$+#˚ ˇø£ <äTs¡®q >∑eTHêìï H˚qT
Vü≤è<äj·T+ |üXÊà ‘êÔ|ü+‘√ ≈£î$T*b˛‘√+~. ne⁄qT... n‘·&çì H˚H˚ dü«j·T+>± m+#·T≈£îHêïqT. Hê ‘·|ü\≈£î mes¡÷ u≤<ÛäT´\T ø±q|ü⁄&ÉT,
Vü≤‘·e÷sêÃqT.... Hê dü÷{Ïb˛{Ï e÷≥\T n‘·&ç düTìï‘· e´øÏÔ‘ê«ìï y˚¬se]ø° Hê≈£î •ø£å y˚ùd ns¡Ω‘· ˝Ò<äT ø£<ë... n+<äTπø, á ì•y˚fi¯ ìX¯Ùã›
>∑TqbÕ\‘√ >∑T#˚à düTÔ+fÒ, s¡+bÕ\‘√ ø√ùddüTÔ+fÒ H˚qT $H√<ä+ n+^ø±s¡ Á|üø£≥q! á eTÚq |üXÊÑêÔ|ü sê>±˝≤|üq! á y˚<äHê uÛÑ]‘·
#·÷XÊqT. n˙ï b˛>= ≥Tº≈£îqï ‘·sê«‘· nìï+{Ï˙ ‘·q˝ÀH˚ <ë#·T≈£îì e´ø±Ôe´ø£Ô &√˝≤j·Te÷q dæú‹... ˝Àø±ìï neTà ø£fi¯¢˝À¢+∫
Hê≈£î |ü+∫ô|fÒº neTè ‘·eT÷]Ô ˝≤+{Ï Hê uÛÑs¡ÔqT <ä÷s¡+ #˚düT≈£îqï #·÷dæq+<äT≈£î, Hê≈£î Á|ü|ü+#·+ Ç∫Ãq »yêãT\T qqTï ‹]–
‘·sê«‘·.... &ÉuÒ“ J$‘· |üs¡ e÷e~Û ø±<äH˚ ns¡ú+ uÀ<Ûä|ü&ç+~. n+<äTπø ø√\Tø√˝Òq+‘· kÕúsTTøÏ ~>∑ C≤]ùdÔ, j·TT<äΔs¡+>∑+˝À nÅdüÔX¯ÅkÕÔ\T
Hê bÕbÕ\T ø£&çπ>j·÷\qT ≈£î+≥THêïqT... eTH√ HÓ’s¡à˝≤´ìï ø√˝ÀŒsTTq ôd’ì≈£î&ç eTH√dæú‹øÏ düe÷qyÓTÆq n+‘·s¡+>∑ ø£˝À¢˝≤\
kÕ~Û+#˚+<äT≈£î #˚düTÔqï Á|üj·T‘êï˝À¢ mø£ÿ&√ n|üX¯è‘·T\T... @y√ ø£&É*˝À H˚qT ø=≥Tº≈£î b˛‘·Tqï uÛÑj·T+.... nqTuÛÑ÷‹... Á|ü|ü+#·+˝À
dü+<˚Vü‰\T... eT¬sH√ï uÛÑj·÷+<√fi¯q\T... Ç+¬øH√ï nee÷quÛ≤sê\T! n‘·´+‘· ø£wüºyÓTÆq |üì @<äì k˛Áø£{°düTqT Äj·Tq •wüß´˝Àe÷s¡T
ª$q<ä>∑THÓe«s¡T #Ó|æŒq $ìq+‘·H˚ y˚>∑s¡ |ü&Éø£μ n+≥÷ ∫qï|ü&Ó|ü⁄&√ n&ç–q|ü&ÉT, Äj·Tq @eTHêïs√ ‘Ó\TkÕ....eTq ‘·|ü\qT eTq+
ˇø£{À‘·s¡>∑‹ e÷kÕºs¡T #Ó|æŒq |ü<ä´+ >∑Ts=ÔdüTÔ+fÒ, Vü≤è<äj·T+ eTqdü÷ ìs¡“¤j·T+>± n+<ä] eTT+<ä÷ n+^ø£]+#·>∑\>∑≥+ n˙. m+‘·
bı\e÷]q nqTuÛÑ÷‹! >=+‘·T bı\ e÷]‘˚ eT+∫˙fi¯ó¢ ‘ê>=#·TÃ! ø±˙, ì»eTT+~ n+<äT˝À.... ø±˙, y˚q≈£î y˚\ ‘·|æŒ<ë\T #˚dæq H˚qT @
ne‘·* yêfi¯¢qT eT+∫˙fi¯ó¢ ‘ê–+#· &Éy˚T Áø°&É>± ã‹øÏq Hê≈£î, >∑T+&Ó <˚e⁄&ç eTT+<äT Hê n+‘·s¡+>±ìï |ü]∫ ø£åe÷_Ûø£å ø√s¡Tø√>∑\qT. ñqï
>=+‘·Tø£˝ÀH˚ ø={≤º&ÉT‘·T+fÒ, @+ #˚j·T>∑\qT? H˚ ^düT≈£îqï –s¡T\T, ˇø£ÿ <˚e⁄&ûï Hê #˚‘·T˝≤sê H˚H˚ #·+|ü⁄≈£îHêïqT.... n˝≤+{Ï~, eTπs
ø£q|ü&Éì <˚e⁄&É÷ Hê≈£î <ë] #·÷|ü⁄‘ê&ÉH˚ qeTàø£yÓTÆ‘˚ ˝Ò<äT... b˛˙,
b˛‘·Hêe÷‘·T´&ÉT #Ó|æŒq \ø°Î$uÛÑT&ÉT... ªdæ] øÏ+C…|üŒ&ÉT.... X¯+K #·Áø£
>∑<Ûëj·TT<Ûä+ãT\T M&ç....μ n+≥÷, yÓ’≈£î+sƒ¡+ qT+∫ e∫à eTØ Hê
u≤<Ûä\qT ø£&É‘˚s¡TkÕÔ&Ü... bÕ|ü⁄\qT ‘·q neTè‘· Vü≤kÕÔ\‘√ düŒè•+∫,
|ü⁄˙‘·+ #˚ùd @düj·T´ Hêø√dü+ eT∞¢ á uÛÑ÷$T MT<ä≈£î ekÕÔ&Ü...
‘Ó\‘Ó\ yês¡T‘·T+&É>± $ì|æ+#˚ ÁbÕs¡úq\‘√ ~$ qT+∫ uÛÑT$øÏ
~–e#˚à ªn˝≤¢μ Hê bÕbÕ\qT ø£&çπ>ùd+<äT≈£î eùdÔ u≤e⁄+≥T+~ ø£<ë!
@yÓ÷, |ü]|ü] $<Ûë\ kÕ–b˛‘·Tï Hê n+‘·s¡+>±ìï Hê |üXÊÑêÔ|ü|ü⁄
ø£˙ïfi¯¢‘√ X¯ó~Δ #˚düTø√>∑\Hê? Hê¬ø’‘˚ uÀ<Ûä|ü&É≥+ ˝Ò<äT.
#˚dæq ‘·|ü\qT ˇø£e÷s¡T HÓeTs¡T y˚düT≈£î+fÒ, H˚HÓ+‘· |òüTÀs¡ bÕbÕ
\≈£î ˇ&ç>∑{≤ºH√ Hêπø ‘Ó*j·Tq+‘· <äTdæú‹! »]–qe˙ï ‘·|ü\T ø±<äT,
bıs¡bÕfÒ¢... düs¡T›≈£îb˛<ë+, ‹]– s¡eTàì |æ*∫q|ü⁄&ÉT ≈£L&Ü... |üsêsTT
e´øÏÔ kÕ+>∑‘·´+˝À uÛÖ‹ø£düTU≤\T ÄkÕ«~düTÔqï H˚qT, Hê uÛÑs¡Ô nuÛÑ´s¡Δ
qqT ‹s¡düÿ]+∫, n‘·&ç Vü≤è<äj·÷ìï >±j·T|ü]#êqT. H˚HÓ+‘·{Ï
<äTsêàs¡TZ&Ó’q e´øÏÔ e÷j·T˝À |ü&ܶH√, Ä düeTj·÷ìøÏ Hê≈£î ‘Ó*j·T
<äT... n+<äTπø Hê uÛÑs¡Ô nuÛÑ´s¡Δ qqT ìs¡›«+<ä«+>± ‹|æŒ ø={≤ºqT! nsTT‘˚
n˝≤ #˚j·T{≤ìøÏ Hê≈£î ¬s+&√ ø±s¡D+ ≈£L&Ü ñ+~. Hê uÛÑs¡Ô≈£îqï
nr+Á~j·T(?) X¯≈£îÔ\T ≈£L&Ü qqTï ‘·s¡#·÷ ø£\es¡|üs¡TdüTÔ+&˚$.
Áù|$T+#·&É+ H˚s¡TÃ≈£î+fÒ, <˚e⁄&çì <ä]Ù+#·Tø√e≥eTH˚ ˇø£ n˝ÖøÏø£
Äq+<ëìøÏ #˚s¡Tej˚T´ neø±X¯+ <ä≈£îÿ‘·T+<äì Hê uÛÑs¡Ô e÷≥\T
‘·s¡#·÷ qqTï Ä˝À#·q˝À¢ |ü&˚ùd$. ªdüVü≤yêd”μ nì ‘·s¡#·÷ qqTï |æ\T
düTÔ+fÒ Hê≈£î ÄX¯Ãs¡´ y˚Tùd~... düVü≤yêdæ n+fÒ <˚e⁄&ç <ä>∑Zs¡>± e⁄+&É≥
eTH˚ nsêúìï n‘·&ÉT Hê≈£î $&ÉeTs¡∫ #Ó|æŒq|ü&É÷, n‘·&ç n+‘·s¡+
>±ìï H˚qT ns¡ú+ #˚düTø√˝Òø£b˛j·÷qT! n‘·&çì ô|fi≤fl&˚ eTT+<äT>±,
$T˙ d”]j·T˝Ÿ 17
n‘·&ç e<ä› H˚H√ ÁbÕC…≈£îº #˚XÊqT. ª$X¯è+K\‘·«y˚T ùd«#·Ã¤ nqT≈£îH˚
ì»+>± n~ {≤|tø±¢dt ØôdsYà esYÿ! Hê≈£î, Hê ø√]ø£\≈£L Ç+ø£ n&É÷¶ n<äT|üP ˝Òø£
n+‘·{Ï >=|üŒ ÁbÕC…≈£îº #˚XÊqH˚ Ä q+ b˛sTT+~. Ç+&çj·÷˝À Hê düº&ûdt kÕ>∑T
<ä+˝À Ä neø±X¯+ Hêø£‘·&ÉT Ç#êà ‘·T+&É>±, Hê‘√ düeTej·TdüTÿ&Ó’q e´øÏÔ‘√ |ü]
&ÉH˚ ñ<˚«>∑+˝À ªqqTï ô|[¢ #˚düT≈£î+ #·j·T+ nsTT+~!μ
{≤sê nì H˚q‘·&çì Á|ü•ï+#êqT.
n+<äT≈£î n‘·q÷ düπsqHêï&ÉT.
Á|ü‹s√p X¯è+>±s¡+ ø√dü+ H˚q‘·&çì ˇ‹Ô&ç #˚ùd<ëìï! ˇø£s¡ø£+>±
rÁeyÓTÆq Væ≤+dü≈£î ˝ÀqT#˚ùd <ëìï! ô|[¢øÏ eTT+<Ó|ü&É÷ ≈£L&Ü
n‘·&ÉT n+<äT≈£î n+^ø£]+#·˝Ò<äT... nsTT‘˚ ô|fi¯¢sTTq ‘·sê«‘·
n‘·&ÉT ªX¯è+>±s¡+μ Á|ükÕÔeq rdüT≈£îe∫Ãq|ü&É˝≤¢ H˚q‘·&çì
‘·|æŒ+#·T≈£î ‹]π><ëìï? {Ï{Ÿ |òüsY{≤{Ÿ nqïe÷≥... H˚qT
ø±yê\qT≈£îqï|ü&ÉT e<ä›Hêï&ÉH˚ ˇø£ ø√|ü+! n<˚ XÊ&ç»+>±
e÷], n‘·&ç |ü≥¢ Hê <äTs¡TdüT Á|ües¡Ôq≈£î ø±s¡DyÓTÆ+~! n˝≤ Hê
#·T≥÷º |üs¡T#·T≈£îqï n‘·&ç ø±+‹e\j·÷ìï Hê eT÷s¡â|ü⁄
Ä˝À#·q\ Nø£≥T¢ ø£y˚Tàdæq|ü⁄&ÉT, H˚q‘·&ç yÓqï˝≤+{Ï eTè<äT yÓ’q
n+‘·s¡+>±ìï #·<äe˝Òø£b˛j·÷qT.. Hê eTH√ H˚Á‘ê\qT
nVü≤+ø±s¡|ü⁄ bıs¡\T ø£y˚TàXÊsTT. n‘·&ç Á|ü‹e÷≥≈£L H˚qT <ä>∑Zs¡≈£î
HÓ>∑{Ïyé düe÷<ÛëHê˝Ò Ç#˚Ã<ëìï! n˝≤ n‘·&ç |ü≥¢ Hê ns¡ú+˝Òì ‹s¡T>∑T Á|üj·÷DeTj·÷´qT!
ø£dæ eT]+‘·>± ô|s¡T>∑T‘·÷ e∫Ã+~. nsTT‘˚, Hê ì+<ëdüTÔ‘·T˝ÒM Hêø√dü+ Ç+&çj·÷˝À e⁄qï eT+∫
n‘·&çøÏ Hê |ü≥¢ e⁄qï Áù|eTqT ‘·–Z+#·˝Ò<äT dü]ø£<ë, eT]+‘·>± neø±XÊìï e<äT\T≈£îì eTØ, Hê uÛÑs¡Ô
n+fÒ ˇø£s¡ø£+>± ~«>∑TD°ø£è‘·+ #˚XÊsTT. nHês√>∑´+‘√ñHêïqì eT˝Òwæj·÷˝À ˇø£ m+.mHé.dæ. ˝À
u§+øÏq|ü⁄&É÷, n‘·&ÉT qqTï nqTe÷ì+#·˝Ò<äT! Ä s¡ø£+>± Äs¡T C≤sTTqj·÷´s¡T.
HÓ\\ ø±\+ >∑&ç∫b˛sTT+~. Ä ‘·sê«‘˚ ndü\T ø£<∏ä yÓTT<ä˝…’+~..
Hê≈£î Ç+&çj·÷˝À ø£+|üP´≥sY ø√s¡T‡ #˚j·÷\qT+<ä+≥÷ yÓT\¢>± Hê msTTsYb˛s¡Tº˝À ]d”yé #˚düT≈£îqï ‘·sê«‘· Hê uÛÑs¡Ô
eTqdüT˝À e÷≥ n‘·ì eTT+<äT+#êqT. n&ç–+<˚ ‘·&Ée⁄, qqTï H˚s¡T>± Ç+{ÏøÏ rdüT≈£îe#êÃ&ÉT. m+‘√ HÓeTà~>±
Ç+&çj·÷˝À ~+∫ n‘·qT eT∞¢ yÓq≈£îÿ yÓ[¢ b˛j·÷&ÉT. n‘·qT Ç+&çj·÷˝À H˚qT kÕ–+∫q ø±eTø£˝≤bÕ
\qT nø£ås¡+ bı\T¢b˛≈£î+&Ü #Ó|ü⁄‘·T+fÒ, H˚qT $düTÔ
$X¯è+K\‘·«y˚T ùd«#·Ã¤ nqT≈£îH˚ Hê≈£î, Hê ø√]ø£\≈£L Ç+ø£ n&É÷¶ b˛j·÷qT. n+‘· #Ó|æŒq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü, Hê uÛÑs¡Ô˝Àì
n<äT|üP ˝Òø£b˛sTT+~. Ç+&çj·÷˝À Hê düº&ûdt kÕ>∑T‘·T+&É>±, Hê‘√ ø£åe÷ >∑TD+ qqTï eT]+‘·>± n‘·ì <ä>∑Z]øÏ #˚πsÃ
düeTej·TdüTÿ&Ó’q e´øÏÔ‘√ |ü]#·j·T+ nsTT+~! n~ n˝≤ n˝≤ Á|üj·T‘·ïy˚T #˚düT≈£î+~! n~ n‘·ì >=|üŒ‘·q+! Hê u≤jYTÁô|ò+&é eT+∫
|ü]#·j·T+>±, Ä ‘·sê«‘· X¯è+>±s¡+ es¡≈£L <ë] rdæ+~! HÓ’‹ø£‘·, yê&ÉT ø±<ä˙, n‘·&çì eT]∫ bıeTà˙ Hê uÛÑs¡Ô #Ó|æŒq|üŒ{Ïø°, Hê >∑TD+
ìj·Te÷\T nH˚$ Hê <äèwæº˝À m|ü⁄&É÷ ˝Òe⁄ ø±ã{Ϻ, Hêø£~ @eT+‘· e÷s¡˝Ò<äT. ˇø£s¡ø£+>± uÛÑs¡Ô‘√ ø£*dæ e⁄+&É{≤ìøÏ Hê˝À ˇø£ ‘Ó* j·Tì
ô|<ä› $wüj·T+>± nì|æ+#·˝Ò<äT! Äø£˝Òdæq|ü⁄&ÉT nqï+ ‹qïfÒº, uÛÑj·T+ Äe]+∫+~.
X¯ØsêìøÏ ø√]ø£ ø£*–q|ü⁄&ÉT ìÁ>∑Væ≤+#·Tø√ e\dæq nedüs¡+, yÓ’yêVæ≤ø£
ã+<ÛëìøÏ ø£≥Tºã&ç e⁄+&Ü\qï dü+Á|ü<ëj·T+ Hê≈£î nqedüs¡yÓTÆq$>± Ç+&çj·÷˝À e⁄qï Hê u≤jYT Áô|ò+&é nsTT‘˚, Hê uÛÑs¡Ô≈£î $wü$T∫Ã
‘√#˚$! ~>∑C≤s¡T‘·Tqï Hê dü+kÕÿsêìøÏ H˚qT ªHê>∑]ø£‘·μ nH˚ ù|s¡T #·+ù|j·TeTì dü\Vü‰ Ç#êÃ&ÉT. n+<äT≈£î ‘·\e+∫q H˚qT, <ë<ë|ü⁄
ô|≥Tº≈£îHêïqT! ˇø£ Á|üC≤kÕ«$Tø£ e´edüú˝À Hê uÛ≤yê\ Á|üø£≥q ˝Ò<ë @&ÉTkÕs¡T¢ Hê uÛÑs¡Ô≈£î $wü+ ø£*|æq ÄVü‰s¡+ Ç#êÃqT. nsTT‘˚, Äj·Tq
neT\T≈£î H˚HÓ+#·T≈£îqï e÷sêZìï mes¡÷ ‘·|ü|ü≥º˝Òs¡qï ˇø£ nVü≤+ø± Á|ü‹kÕ] qe⁄«‘·÷ Ä $cÕVü‰s¡+ e⁄qï &çwtqT |üø£ÿq |ü&˚ùdyê&ÉT. @<√
s¡<Û√s¡DÏ, qqTï |üP]Ô>± Äe]+∫q y˚fi¯, Hê Ä˝À#·q˝À¢ eTs¡T>∑TE® ‘Ó*j·Tì X¯øÏÔ n‘·ìøÏ Hê >∑T]+∫ n˙ï $&ÉeTs¡∫ #Ó|üŒ≥+ e\¢H˚
‘·q+ n+‘·ø£+‘·≈£L e´ø£ÔeTe⁄‘·÷ e∫Ã+~! Hê≈£î ô|fi¯¢sTT+<ä˙, Hê uÛÑs¡Ô n‘·&ÉT Hê≈£î á s¡ø£yÓTÆq ~Å>±“¤+‹ ø£*ù| ã<äT*kÕÔ&Éì n>∑T|æ+∫+<˚
Hêø√dü+ $<˚XÊ˝À¢ m<äTs¡T #·÷düTÔHêï&É˙, n‘·ì eTqdüT, ‘·qTe⁄, nDT ‘·&Ée⁄, Hê qs¡qsê˝À¢ eDT≈£î, yÓqTï˝À #·* yÓTT<ä˝…’+~. n‘·&ç eT+∫
eDTeP Hêø√dü+ ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&ÉT‘·THêïj·T˙ H˚qT >∑T]Ô+#·˝Òø£b˛ ‘·q+ eTT+<äT H˚qT z&çb˛‘·THêïqH˚ uÛ≤eq n+‘·ø£+‘·≈£L ô|s¡T>∑T‘·÷
j·÷qT! Ä ø=‘·Ô ªn‘·&ÉTμ n+~+#˚ XÊØs¡ø£ düTU≤\ eT‘·TÔ˝À H˚qT düs¡« e∫Ã+~. Hê uÛÑs¡ÔqT #·+bÕ\+≥÷ ˇ‹Ô&ç #˚düTÔqï Hê u≤jYTÁô|ò+&é
dü«eT÷ eT]Ãb˛sTTq y˚fi¯, H˚qT bÕ{Ï+#·e\dæq $\Te\T Hê ø£+{ÏøÏ nsTT‘˚, Ä |üì m+‘· ‘·«s¡>± ø±ì∫à n+‘˚ y˚>∑+>± ‘·qqT eT˝Òwæj·÷
>∑&ç¶b˛#·˝≤¢ n>∑T|æ+#êsTT! Hê ø√s¡T‡ |üP]Ô #˚j·T≈£î+&Ü, n+fÒ Ç+ø± rdüT¬øfi≤¢\+≥÷ b˛s¡T ô|≥º&É+ yÓTT<ä˝…{≤º&ÉT.
¬s+&ÉT HÓ\\T e´e~Û ñ+&É>±H˚ H˚qT eT˝Òwæj·÷˝À e⁄qï Hê uÛÑs¡Ô ndü\T Hê≈£î dü+ã+~Û+ ∫q s¡Vü≤dü´ düe÷#ês¡eT+‘ê Hê uÛÑs¡Ô≈£î m˝≤
 18
#˚s¡T‘·T+<√ ‘Ó\TdüTø√yê\qï ≈£î‘·÷Vü≤\+ Hê˝À n+‘·ø£+‘·≈£L
ô|s¡T>∑T‘√+~. ˇø£ e÷s¡TeT÷\ ÁbÕ+‘êìøÏ yÓ[¢q H˚qT nø£ÿ&çqT+#˚
Hê uÛÑs¡Ô≈£î bò˛Hé #˚XÊqT... Ä|ò”düT˝À e⁄qï Hê uÛÑs¡Ô Hê‘√ ¬s+&˚ ¬s+&ÉT
eTTø£ÿ\T e÷{≤¢&Ü&ÉT. ªqHÓï+<äT≈£î |üØøÏå+#ê\ì nqT ≈£î+≥THêïy√
Hêø£s¡ú+ ø±e&É+˝Ò<äT! qTyÓ«˝≤>∑÷ Hê uÛ≤s¡´>± düVü≤J eq+ #˚j·T≥+
˝Ò<äT. ø£˙dü+ ˙ u≤jYTÁô|ò+&é |ü≥¢ nsTTHê dæì‡j·T sY>± e⁄+&ÉTμ nì
n‘·qT #Ó|üŒ≥+ Hê˝À ø£\esêìï eT]+‘· ô|+∫+~. ˇø£ ãdt Á&Ó’esY‘√
X¯è+>±s¡+ yÓTT<ä˝…{≤º\H˚ ‘·|ü&ÉT Ä˝À#·q‘√ e⁄qï H˚qT eTs√kÕ] Hê
uÛÑs¡ÔqT |üØøÏå+#˚ |üìøÏ dæ<äΔeTj·÷´qT. Hêø£+fÒ ∫qï yê&Ó’q ãdt
Á&Ó’esY‘√ s¡‹πø[ »]|æ, Ç+{ÏøÏ #˚s¡T≈£îqï Hê‘√ Hê uÛÑs¡Ô #Ó|æŒq
e÷≥\T qqTï eTs√kÕ] cÕø˘˝ÀøÏ HÓfÒºsTT.
ø=‘·Ô düeTdü´\T, Á|üe÷<ë\T ø=ì ‘Ó#·TÃø√e<ä›+≥÷ Hê uÛÑs¡Ô
ôV≤#·Ã]+#·&É+ qqTï ì»+>± ìyÓ«s¡b˛j˚T˝≤ #˚dæ+~. ì»y˚T, Hê uÛÑs¡Ô
#Ó|æŒqfÒº.. Ä ãdt Á&Ó’esY, n‘·ì Áô|ò+&é‡ qqTï u≤¢ø˘yÓTsTT˝Ÿ #˚j·T&É+
yÓTT<ä˝…{≤ºs¡T. s√p eT<Ûë´Vü≤ï+ H˚s¡T>± Ç+{ÏøÏ sêe≥+, Hê‘√ ôdø˘‡
#˚j·T≥+ yê]øÏ |ü] bÕ{Ï>± e÷]b˛sTT+~. Ä sêø£ådü Áø°&É˝À Hê≈£î
‘Ó*j·T≈£î+&ÜH˚ H˚qT uÛ≤>∑kÕ«$T>± e÷]b˛j·÷qT.
Hê Ä+<√fi¯q\T ¬s{Ϻ+|üj·÷´sTT. H˚qT >∑s¡“¤e‹qj·÷´qH˚ $wüj·T+
‘Ó\TdüT≈£îqï ‘·sê«‘·, (ãVüQXÊ ãdüT‡ Á&Ó’esY, n‘·ì Áô|ò+&é˝À ˇø£s¡T
Ç+<äT≈£î ø±s¡D+ ø±e#·TÃ) Hê n+‘·X‚Ñ·q qqTï ôV≤#·Ã]+#·&É+
yÓTT<ä˝…{Ϻ+~. n+#˚‘·, Hê uÛÑs¡ÔqT #·+|ü˝Òø£b˛j·÷qT. n<˚ $wüj·T+
Hê u≤jYTÁô|ò+&é≈£î bò˛Hé #˚dæ #ÓbÕŒqT.
(düX‚wü+)
$T˙ d”]j·T˝Ÿ
n+<ä+, n_Ûqj·T+ ø£\uÀdæq bÕÁ‘·\≈£î Á|æj·TeTDÏ
Ç|ü&ÉT ‘Ó\T>∑T ìsêà‘·\ Vü‰{Ÿ ù|òeπs{Ÿ nsTT+~.
ªô|fiËÌ¢q ø=‘·Ô˝Àμ ∫Á‘·+ <ë«sê ˇø£ÿkÕ]>± _J nsTTq
Á|æj·TeTDÏ Ç{°e\ ªj·TeT<=+>∑μ‘√ ô|<ä› Væ≤{Ÿ ø={Ϻ+~.
Á|üdüTÔ‘·+ |ü\T Á|æùdºõj·Tdt ÁbÕC…ø˘º\T ÄyÓT #˚‹˝À
ñHêïsTT. n+‘˚ø±<äT. ‘êC≤>± ÄyÓT ‘·$Tfi¯+˝À ªn<äT
ˇs¡T ø£qø±\+μ nH˚ ∫Á‘·+˝À <ÛäqTwt‘√ z Vü‰{ŸVü‰{Ÿ
øÏdæ‡+>¥ d”Hé˝À q{Ï+∫+~. ªn+<äT˝À ‘·ù|ŒeTT+~?
eTT<äT›ô|≥º&É+ ‘·|üŒì H˚qT nqTø√qTμ n+≥÷
Á|æj·TeTDÏ á eT<Ûä´ |ü<äTHÓ’q $es¡D ≈£L&Ü
Ç∫Ã+~. eTT<äT› düìïy˚X¯+˝À q{Ï+#·&ÜìøÏ
‘êqT dæ>∑TZ |ü&Éq˙, eTq Áù|eTqT, Ç‘·s¡T\
|ü≥¢ Äsê<ÛäqqT e´ø£Ô+ #˚ùd+<äT≈£î #ê˝≤ düVü≤
»yÓTÆq Á|üÁøÏj·T eTT<äT› ô|≥Tºø√e&ÉeT˙, n+<äT˝À
‘·|ü|ü{≤º*‡+~ ≈£L&Ü @MT ˝Ò<ä˙ ÄyÓT #Ó|ü
ø=∫Ã+~.
ªe÷ Hêqï>±s¡T |üì eTT–+#·T≈£îì Ç+{ÏøÏ e∫Ã
q yÓ+≥H˚ qqTï eTT<äT›\‘√ eTT+#Ó‘˚Ôyês¡T.
n˝≤π> e÷ Áô|ò+&É÷‡, H˚q÷ ø£\TdüT≈£îqï
|ü&ÉT ÄbÕ´j·T+>± eTT<äT› ô|≥Tº≈£î+≥÷H˚
ñ+{≤+μ n+≥÷ ˇøÏ+‘· ˝≤õø˘ ≈£L&Ü
#ÓãT‘√+~. nsTT‘˚ ne˙ï ne⁄
{≤|òt Ád”ÿHé ø£<äe÷à neTà&É÷...?!
 ã+<Ûä+
#ê ˝≤ ø±\+ qT+&ç Áù|eT e´eVü‰s¡+ q&ÉTk˛Ô+~. n+‘ê
Äq+<ä+>± >∑&ÉTk˛Ô+~. Áù|$T+∫q yê]ø√dü+ sêÁ‘·Tfi¯ófl <=+>∑
#ê≥T>± Ç\T¢ <ë≥&É+, düTBs¡È bò˛Hé dü+uÛ≤wüD\T, |üì >∑+≥\T
<ë{Ïq ‘·sê«‘· >∑&çù| eT<ÛäTs¡ ø£åD≤\ø√dü+ y˚∫ ñ+&É&É+ ˝≤+{Ï$
#ê˝≤ ñ~«>∑ï‘·≈£î >∑T]#˚j·T&É+ düVü≤»+. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ #ê≥T
|æ\¢\T>± ñqï dæú‹ qT+&ç ‘·q<Ó’q Á|ü|ü+#êìï yÓ‘·T≈£îÿH˚ Á|üj·T
‘·ï+˝À uÛ≤>∑+>±, ‘·q |üPs¡ø±ìï m+#·T≈£îH˚ Á|üj·T‘·ïy˚T Áù|eT. _Ûqï
˝…’+–ø£‘·\ n_Ûqï‘˚ Áù|eT. á dæú‹˝À ñqïyês¡T ‘·eT n;ÛcÕºìï ‘·*¢
<ä+Á&ÉT\ e<ä› e´ø£Ô+ #˚ùd+<äT≈£î ‘·s¡#·T rÁe ñÁ~ø£Ô‘·≈£î >∑Ts¡e⁄
‘ês¡T. ì»y˚T, ø=+‘·ø±\+>± ‘·q ndæú‘·«+˝À uÛ≤>∑+>± e÷]q yê]ì
‘·q ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ÄyÓ÷~kÕÔsê— ˝Ò<ë— nH˚~ ô|<ä› n–ï|üØø£å.
‘·q ÇcÕºìøÏ nqT>∑TD+>±, ‘·q≈£î ø±yê*‡qe˙ï neT]Ãô|&ÉT‘·Tqï
Á|æj·TyÓTÆq ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T, J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T $wüj·T+˝À Á|ü‹ Hêj·T
≈£î\T>± e÷]b˛‘êπsyÓ÷qH˚ ˇøÏ+‘· u≤<Ûä. »+≈£î, u…s¡≈£î, ÄbÕ´
j·T‘·, >ös¡e+, n_Ûe÷q+ yÓs¡dæ #Ó|üŒ<ä\#·T≈£îqï Áù|eT e´eVü‰
sêìï ∫e]es¡≈£î yêsTT<ë y˚j·T&É+. #ê˝≤ n\y√ø£>± ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq
$wüj·÷\T #ê˝≤ »{Ï\+>±, #ê˝≤ ø£]ƒq+>±, #ê˝≤ øÏ¢wüº+>± ‘·j·÷
¬s’HêsTT. n+<äT≈£î eTqdæ∫Ãqyê] ≈£î\+, eT‘·+, Ä]ú ø£ dæú‹,
kÕe÷õø£ ôVA<ë, kÕe÷õø£ dü+ã+<Ûë\T ‘·~‘·sê\˝À
@<Ó’Hê ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\ ‹s¡kÕÿsêìøÏ ø±s¡D+ ø±e#·TÃ.
<ë+‘√ $qTM<ÛäT\˝À $Vü≤]düTÔqï nqT
uÛÑ÷‹ì, $TqTï $]– HÓ‹Ôq |ü&çq $cÕ<ä+
#·T≥TºeTT≥º e#·TÃ. n+‘·<ëø± >√|ü´+>±
ñqï Áù|eT e´eVü‰s¡+ |ü≥¢ ‘·*¢
<ä+Á&ÉT\T m˝≤ Á|ü‹düŒ+~kÕÔs√ nH˚
ñ~«>∑ï‘·. dæìe÷\˝À #·÷|æ+∫q
$<Ûä+>± ø=+‘·eT+~ ô|<ä›\T Vü≤&Üe⁄&ç
#˚j·Te#·TÃ. ø=+‘·eT+~ #ê˝≤ ‘˚*
ø£>± rdüT≈£îì |æ\¢\qT ÄX¯Ã s¡´+˝À
eTT+#Ó‘·Ôe#·TÃ. yês¡T m˝≤ Á|ü‹düŒ+
~+∫q|üŒ{Ïø° eTqdüT |ü&çqyê] eTT#·Ã≥
‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î #Óù|Œ+<äT≈£î ø£&ÉT|ü⁄˝À dæ‘êø√ø£
∫\Tø£\T |ü]¬>‹Ôq≥¢ e⁄‘·T+~. m+‘· düìï
Væ≤‘·+>± ñqï ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ |æ\¢\¬ø’Hê á
ñ~«>∑ï ø£åD≤\T ‘·|üŒe⁄.
ªHê ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î Hê dü+ã+<Ûëìï >∑T]+∫
#Ó|üŒ&É+ #ê˝≤ ø£wüºyÓTÆq $wüj·T+. #ê˝≤kÕs¡T¢
#ÓbÕŒ\qT≈£îqï|üŒ{Ïø°, uÛÑj·T+ ø±s¡D+>± #Ó|üŒ˝Òø£
19
b˛‘·THêïqT. @yÓTÆq|üŒ{Ïø°, Hê≈£î ô|[¢ dü+ã+<Ûë\ ø√dü+ e÷ ‘·*¢<ä+
Á&ÉT\T yÓ‘·ø£&É+ yÓTT<ä˝…fÒºdü]øÏ, #Ó|üŒø£ ‘·|üŒ&É+˝Ò<äT Ç+¬ø+‘√ø±\+
<ë#·qT. H˚qT $wüj·÷ìï <ë∫ô|fÒºø=B›, |ü]dæú‘·T\T <ës¡TD+>±
e÷s¡T‘êsTTμ nì ‘·q ∫qïHê{Ï ùdïVæ≤‘·Tì‘√ Áù|eT˝À |ü&ɶ 23 @fi¯¢
dæà‘ê u≤CŸbÕjYT ‘·q $wüj·÷\qT C≤„|üø£+ #˚düT≈£î+{À+~.
ˇø£yÓ’|ü⁄ ˝ÖøÏø£ yê<äT\T>± #ê˝≤ >=|üŒ>± Áb˛‘ê‡Vü≤$TdüTÔqï
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T, ø=+‘·ø±\+ ùdïVæ≤‘·T\T>± ñ+&ç, Ä ‘·sê«‘· ∫qï>±
&˚{Ï+>¥˝ÀøÏ ~–, J$‘· uÛ≤>∑kÕ«eTT\T>± e÷sê\qT≈£îqï ‘·s¡TD+˝À
n<˚ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ‘·eT ˝ÖøÏø£yê<ä eTTdüT>∑TqT ‘=*–+#·&É+
‘·s¡#·÷ »s¡T>∑T‘·Tqï<˚. ≈£î\+, eT‘·+, C≤‹ ˝≤+{Ï n˝Öø£ yê<äT
\T>± yês¡T ‘·j·÷s¡e⁄‘ês¡T. ªH˚qT Áù|$TdüTÔqï ne÷àsTT‘√ Hê ‘·*¢
<ä+Á&ÉT\≈£î düeTùd´MT ˝Ò<äT. nsTT‘˚ y˚T$T<ä›s¡+ &˚{Ï+>¥ #˚düTÔ
HêïeTì yê]øÏ ‘Ó*dæq yÓ+≥H˚, ÄyÓT ≈£î\+ ô|<ä› düeTdü´>± eTT+<äT
ø=∫Ã+~μ nì 25 @fi¯¢ _|æz møχ≈£L´{Ïyé Ä~‘·´ ø£+<ë\ ‘Ó*bÕ&ÉT.
#ê˝≤ dü+<äsꓤ\˝À, Á|ü‘˚´øÏ+∫ H˚s¡T>± ‘·eT |æ\¢\ <ë«sê ø±ø£ Ç‘·
s¡T\ <ë«sê ‘·eT |æ\¢\ Áù|eT e´eVü‰sêìï ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ‘Ó\TdüT
≈£îqï dü+<äs¡“¤+˝À, e´eVü‰s¡+ #Ó&çb˛‘·T+~. yêfi¯ó¢ m+‘· Áø£eT•ø£åD≤
|üs¡T˝…’q|üŒ{Ïø°, ‘·eT |æ\¢\ <ë«sêH˚ H˚s¡T>± $wüj·T+ ‘Ó\T
düTø√yê\qT≈£î+{≤s¡T.
m+‘· eTT+<äT>± MT n_ÛcÕºìï ‘·*¢<ä+Á&ÉT\
<äèwæºøÏ rdüT≈£îb˛‘˚ n+‘· düe´+>± ñ+
≥T+~. ªHê ≈£îe÷s¡Tì &˚{Ï+>¥ >∑T]+∫ e÷
ñeTà&ç ùdïVæ≤‘·Tì <ë«sê H˚qT ‘Ó\TdüT
ø√e&É+ #ê˝≤ u≤<Ûä>±qT, ìs¡T‘ê‡Vü≤
ø£s¡+>± ñ+~μ nì ‘·q ≈£îe÷s¡Tì
&˚{Ï+>¥ >∑T]+∫ ~H˚wt bÕ]UŸ u≤<ÛäqT
e´ø£Ô+ #˚XÊ&ÉT.
∫es¡>±, eTq Áù|eT e´eVü‰sêìï eTq
‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î H˚s¡T>± #Ó|üŒ&É+˝À #ê˝≤
u…s¡T≈£î>± ñ+&˚ e÷≥ yêdüÔey˚T. n~
m+‘· Çã“+~ ô|{ϺHê, m+‘· »+≈£î>±
ñHêï eTqy˚T yê]‘√ H˚s¡T>± e÷{≤¢&É≥+
#ê˝≤ nedüs¡+, nìyês¡´+. ‘·*¢<ä+ Á&ÉT\
Áù|eTqT ìC≤sTTr>± qe÷à*. eTq
Áù|eTqT >∑T]+∫ yê]øÏ ns¡ú+ #˚sTT+#ê*.
n~ m+‘· ø£wüºyÓTÆHê.. dü¬s’q e÷s¡ZeT<˚.
`leTHé
 20 ã+<Ûä+
ˇø£n≥Tô|[¢@&É#˚jT ·÷‘·\+fÒsê\T, bÕsYºqsY‘√ #˚≥T! e÷qdæø£+>±, XÊØs¡ø£+>±
ø√\T≈£îH˚+<äT≈£î eTq
Ç≥T @&ÉT ‘·sê\qT #·÷ J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T e´øÏÔ‘·«
&Ü\ì HêqT&ç. @&ÉT n+XÊ\T #ê˝≤ ø°\ø£yÓTÆq
‘·sê\qT |ü]o *+#˚ z|æø£, neø±X¯+ e÷≥ bÕÁ‘· b˛wækÕÔj·Tì á ø£èwæ ‘Ó*|æ+~μ nì
m˝≤ ñHêï, J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T ø±uÀj˚Tyê] yêwæ+>∑ºHé ùdº{Ÿ $X¯«$<ë´\ j·÷ìøÏ #Ó+~q
e´øÏÔ‘ê«ìï eTT+<äT>± ‘Ó\TdüTø√ ø£b˛‘˚ Ábıô|òdüsY C≤Hé s¡÷sTTCŸ ‘Ó*bÕs¡T.
Äs√>∑´ |ü]dæú‹ <Óã“‹H˚ Á|üe÷<ä+ ñ+~. yêdüÔe+˝À, <ë<ë|ü⁄ e+<äeT+~øÏ ô|’>± ø£s√
ø£\dæ J$+#˚+<äT≈£î ˇø£]H=ø£s¡T ns¡ú+#˚düT qØ u…’bÕdt düs¡®Ø s√>∑T\qT, yê] J$‘·
ø√yê\H˚ n+X¯+‘√ bÕ≥T>± dü¬s’q e´øÏÔ‘·«+ uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT $X‚¢wæ+∫q n<Ûä´j·Tq+
˝Òì yê]‘√ ô|[¢ »]–‘˚ XÊØs¡ø£ Äs√>±´ìøÏ <ë«sê |ü]XÀ<Ûä≈£î\T á ìsêΔs¡D≈£î e#êÃs¡T.
≈£L&Ü Á|üe÷<äeTì nyÓT]ø± |ü]XÀ<Ûä≈£î\ yê] e´øÏÔ‘·« n+XÊ\qT, ~>∑T\T \ø£åD≤
n<Ûä´j·Tq+ ‘Ó\T|ü⁄‘√+~. Äs√>∑´+ <Óã“ \qT, düs¡®ØøÏ eTT+<äT (18 HÓ\\ ø±\+)
‹qïyês¡T ã‹øÏ ãj·T≥ |ü&Ü\Hêï, ‹]– Äs√ yê] dü+kÕs¡ J$‘êìï n<Ûä´j·Tq+ #˚XÊs¡T.
>∑´e+‘·T\T ø±yê\Hêï Ä e´øÏÔ J$‘· uÛ≤>∑ <ä+|ü‘·T\˝À ˇø£] e´øÏÔ‘ê«ìï ã{Ϻ 18
kÕ«$T e´øÏÔ‘·«+ #ê˝≤ ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wædüTÔ+<äì HÓ\\ ‘·sê«‘· Ç+ø=ø£] ~>∑T\T kÕúsTTì
ªôd’Hé‡ &Ó’©μ Á|ü#·T]+∫+~. }Væ≤+#·e#·TÃ. á |òü*‘ê\qT |üs¡‡Hê*{°
ªdüs¡®ØøÏ eTT+<äT s√– e÷qdæø£ dæú‹, e´øÏÔ‘ê« n+&é k˛wü˝Ÿ ôd’ø±\J |üÁ‹ø£ Á|ü#·T]+∫+~.
\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç, düs¡®Ø ‘·sê«‘· s√– e÷qdæ kÕ<Ûës¡D+>± e÷qdæø£ dæú‹ dü]>±˝Òø£, ñÁ<˚ø£
ø£+>±, XÊØs¡ø£+>± ø√\Tø√e&É+ »s¡T>∑T‘·T+<äqï~ ‘Ó*dæq $wüj·Ty˚T. |üP]‘·+>± ñ+&˚yê]ì J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T>± #˚düT≈£îqïyês¡T düs¡®Ø
eTq J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T e´øÏÔ‘·«+, e÷qdæø£ dæú‹ ‘ê‘êÿ*ø£+>± eTqô|’ #˚düT≈£îqï 18 HÓ\\ ‘·sê«‘· ~>∑T\T \ø£åD≤\qT dü+‘·]+#·T≈£îHêïs¡ì
Á|üuÛ≤e+ #·÷|ü>∑\<äì eTq≈£î ‘Ó\TdüT. nHês√>∑´ düeTdü´ qT+&ç Ä n<Ûä´j·Tq+ #ê{Ï #ÓãT‘√+~.
 22
düè»q eTqdü+‘ê nXÊ+‹>± ñ+~. #·÷dü÷Ô e⁄+
&É>±H˚ ÄyÓT J$‘· edü+‘·+˝À ns¡Δ¯‘·ø£+ |üP]Ô
ø±ek˛Ô+~. á >∑&É∫q q\uÛ…’‘=$Tà~ dü+e‘·‡
sê\T m˝≤ >∑&ç∫b˛j·÷jÓ÷ ‘Ó*j·TH˚ ˝Ò<äT.
>∑‘·+˝ÀøÏ yÓ[¢ J$‘·+˝À Á|ü‹ n+ø±ìï HÓeTs¡T
y˚düT≈£î+~.
$<ë´]ú <äX¯˝À J$‘·+ n+fÒ @$T{À ns¡ú+
‘Ó*j·T b˛sTTHê Ä&ÉT‘·÷ bÕ&ÉT‘·÷,
‘·è|æÔ
C≤©>± >∑&ÉT|ü⁄‘·÷, ÄcÕe÷w”>±H˚
|ü<äe‘·s¡ >∑‹ es¡≈£î |üP]Ô#˚dæ+~. Á|ü‹
|ü⁄{Ϻq s√EHê&ÉT düè»q ‘·+Á&ç Ç#˚Ã
ByÓq ª˙≈£î ‘·è|æÔì#˚à ˇø£ÿeT+∫|üì
#ÓsTT´. n~ ìqTï Äq+<ä+>± eTs√
|ü<˚fi¯ó¢ eTT+<äT≈£î q&ç|ædüTÔ+~. n˝≤
Äq+<ä+>± ø£\ø±\+ e]Δ¢e÷àμ! nì.
n˝≤π> Á|ü‹ |ü⁄{Ϻqs√E Hê&ÉT düè»q
ˇø£ eT+∫|üì #˚dü÷Ô, ‘·q≈£î q∫Ãq
yê]ì bÕغøÏ |æ*∫, Äq+<ä+>± »s¡T
|ü⁄≈£îHêï... ÄyÓT eTqdüT˝À @<√ ‘Ó*
j·Tì yÓ*‹.
‘·+Á&ç Ç∫Ãq dü÷Œ¤]Ô‘√H˚ düè»q ø±˝Ò
õ˝À &çÁ^ |üP]Ô#˚dæ+~. Äô|’ eT]+‘·
|ü≥Tº<ä\>± b˛dtº Á>±&ÉT´j˚TwüHé ≈£L&Ü
|üP]Ô#˚dæ+~. n+‘·{Ï‘√ $<ë´]ú<äX¯≈£î
|òü⁄˝ŸkÕº|t ô|fÒºdæ, Äø±wt‘√ yÓ’yêVæ≤ø£
J$‘·+˝ÀìøÏ n&ÉT>∑Tô|{Ϻ+~. n˝≤
ø=‘·ÔJ$‘·+˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{Ϻq ‘êqT
uÛÑs¡Ô Äø±wt yÓ+≥ ‘·q yês¡+<äØï e~* ¬øq&Ü yÓfi¯¢ø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT. $<˚o
>∑&ɶô|’ J$‘·+ kÕ|ò”>± kÕ–b˛‘·THêï, ÄyÓT eTqdü+‘ê m+<äTø√ ~>∑T
\T>± ñ+&˚~. ‘·q≈£îqï $<ë´s¡Ω‘·\‘√ ñ<√´>∑ J$‘·+˝ÀøÏ
Á|üy˚•+∫+~ düè»q. ãj·T{ÏøÏ @ cÕ|æ+>¥øÏ yÓ[¢Hê, mø£ÿ&çøÏ yÓ[¢Hê,
ÄyÓT ø£fi¯ó¢ ‘·qyês¡+≥÷ me¬s’Hê ñHêïsê nì yÓ‹πø$.
düè»q ≈£L‘·Ts¡T dü«|üï, ø=&ÉT≈£î $qjYT\qT ô|+∫ ô|<ä›#˚dü÷Ô, eTs=ø£
Á|üø£ÿ ñ<√´>∑+ #˚düT≈£î+≥÷, –Ás¡Tq ‹]π> ø±\#·Áø£+‘√ ‘·qT |ü]¬>
&ÉT‘·÷, ‘Ó*j·T≈£î+&ÜH˚ mH√ï s√E\T, dü+e‘·‡sê\T >∑&ç∫b˛j·÷sTT.
Ç|ü&ÉT düè»q @uÛÑj·T´e |ü&ç˝Àq n&ÉT>∑Tô|&ÉT‘√+~ Á|üdüTÔ‘·+ ÄyÓT
uÛÑs¡Ô ˇø£ ô|ò’HêHé‡ ø£+ô|˙øÏ #ÛÓ’s¡àHé. Ç<ä›]ø° ˇø£ÿs√E ≈£L&Ü
e÷{≤¢&ÉT≈£îH˚ r]ø£ ˝Ò<äH˚ #ÓbÕŒ*. n‘·&ÉT ìÁ<ä ˝Òe&É+‘√H˚
ñs¡T≈£î\T, |üs¡T>∑T\‘√ ãj·T≥|ü&ç, eT∞¢ Ç+{ÏøÏ sêÁ‹ m|üŒ{Ïø√
#˚s¡‘ê&ÉT. ÄyÓT |æ\¢\≈£î ≈£L&Ü ø±˝ÒJ #·<äTe⁄\T |üP]Ô
ø±uÀ‘·THêïsTT. düè»q Mø˘ m+&釽À @y√ ˇø£ bÕغ\T, |òü+ø£åHé‡, ùdïVæ≤
‘·T\‘√ ø±\πøå|ü+ #˚dæHê, ÄbÕ´j·T‘·\T eT#·Tìø’Hê ø£ì|æ+#·e⁄.
ÄyÓT >∑‘·düàè‘·T\≈£î, Ä˝À#·q\≈£î n&ÉT¶ø£≥ºy˚dü÷Ô, Äø±wt @+{ÀjYT,
Ç+ø± |ü&ÉTø√˝Ò<ë nqï≥Tº á Mø˘ m+&é ˙ 50e usYÔ&˚ m+‘√ |òüTq+>±
#˚<ë›+. n+<äØï ÇHéyÓ’{Ÿ #˚ùd u≤<Ûä´‘· ˙<˚μ n+≥÷ ìÁ<ä˝ÀìøÏ
C≤s¡T≈£îHêï&ÉT. düè»qøÏ Hêqï>±] ByÓq eT~˝À yÓT~*+~.
ø£<∏ä
ª‘·è|æÔ ø£*–+#˚ eT+∫|üì ˇø£ÿf…ÆHê #˚düTÔHêïHê?
ÄyÓT eTqdüT |ü]|ü] $<Ûë\ eT<∏äq |ü&ÉT‘√+~.
dü«‘·Vü‰>± J$‘·+˝À @<√ #Ój·÷´\H˚ ‘·|üq ñqï
düè»q, ˇø£ ìX¯Ãj·÷ìøÏ e∫Ã+~.
ªe÷qe J$‘·+ <˚e⁄&ç∫Ãq es¡+. #˚dæq bıs¡bÕ ≥¢qT
dü]~<äT›≈£î+≥÷, eT∞fl yÓqøÏÿ ‹]–sêì ø±˝≤ìï,
ø£åD≤ìï nqTuÛÑe+>± eT\#·T≈£îì, J$+#·&ÜìøÏ
neø±X¯eTTqï á ˇø£ÿ »qà eè<Ûë
ø±≈£î+&Ü #·÷düTø√yê* Hê #˚‹˝À+∫
ns¡ΔX¯‘·ø£+ #˚C≤]b˛sTTHê |òüs¡yê˝Ò<äT
dü+‘√wü+>±, Äq+<ä+>± eTqXÊÙ+
‹‘√ á $T–*q J$‘êìï J$+∫Hê
#ê\T. Hê J$‘êìøÏ ns¡ú+ ñ+≥T+
~μ nqT≈£î+≥÷ düè»q ‘·q ìs¡í
j·÷ìï ñ<äj·÷H˚ï uÛÑs¡Ô, |æ\¢\≈£î ‘Ó*
|æ+~. yês¡+‘ê düùd$Tsê nHêïs¡T.
dü«|üï, $qjYT ªn<˚$T{Ï eTMTà !
Á>±+&é>± ˙ ãsYÔ&˚ bÕغ nπs+CŸ
#Ój·T´uÀ‘·T+fÒ Ç˝≤ #˚XÊyé?μ nHêï
s¡T. uÛÑs¡Ô ≈£L&Ü, ªø±yê\+fÒ Çø£ÿ&É
qT+#˚ $sêfi≤\T #Óø˘ |ü+|ü⁄<ë+.
˙πøyÓTÆHê n˝≤+{Ï Ä˝À#·q\T+fÒμ
nHêï&ÉT. yês¡T nuÛÑ´+‘·sê\T ‘Ó*
|æHê, yÓTT‘êÔìøÏ m˝≤¬>’‘˚H˚+, yê]ì
ˇø£ yês¡+ s√E\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯ Á|üj·÷
D≤ìøÏ ˇ|æŒ+∫+~. düè»q |ü⁄{Ϻq
s√EHê&ÉT kÕ<ë>± ‘·j·÷ s¡sTT, ‘·q
Çwüº<Ó’eyÓTÆq dæ~Δ $Hêj·Tø£ kÕ«$Tì <ä]Ù+∫, ãj·T{ÏøÏ e∫Ã, ‹+&ç,
ã≥º, >∑÷&ÉT ˝Òø£ n\eT{Ï+∫ b˛‘·Tqï nHê<∏ä\ <ä>∑Z]øÏ yÓ[¢,
dü«j·T+>± ‘·q #˚‘·T\‘√ {Ïô|òHé bı{≤¢\T, d”«{Ÿ‡, ø=‘·Ô ã≥º\T |ü+∫
ô|{Ϻ+~ m+‘√ ÄX¯>±, Äã>± KØ<Ó’q ã≥º\T, ‹+&ç eTq≈£î <=]ø±
j·Tì ÄX¯Ãs¡´b˛‘·÷, #ê˝≤ Çwüº+>± Äø£*‘√ Äe⁄sêe⁄eTì ‹+≥÷
Äq+<ëìï, ‘·è|æÔì bı+<äT‘·Tqï Ä ù|<äu≤\*ï, eè<äTΔ\ì, nHê<∏ä\ì,
n${Ïyê]ì #·÷dæ düè»qøÏ ø£fi¯ófl #ÓeTsêÃsTT. Ç+‘·<ëø± J$‘·+˝À
mqï&É÷ bı+<äì Äq+<ëìï, ‘·è|æÔì ÄyÓT ø£åDø±\+˝À nqT
uÛÑ$+∫+~. ˇø£ÿs√C…’Hê |üf…º&Éqï+ ô|{Ϻ ù|<ä\≈£î ùde #˚kÕqT ø£<ë
nì. ì»y˚Tø£<ë! nìï<ëHê\˝À ø£Hêï nqï<ëq+ >=|üŒ~ n+{≤s¡T.
mH√ï nqï<ëq |ü<∏äø±\ ù|s¡¢‘√ dü+düú\T edüTÔHêï, ñbÕ~∏ |ü<∏äø±
˝…qTïHêï, m+‘·eT+~ ù|<ä\≈£î n$ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·THêïjÓ÷
‘Ó*j·T<äT. e÷qe ùdej˚T e÷<Ûäe ùde nì q$Tàq eT<ÛäsY <∏Ó¬skÕ‡
≈£îwüߺ s√>∑T\≈£î, BqT\≈£î ÄÁX¯j·÷ìï ø£*Œ+∫ ùde #˚dæq >=|üŒ
e÷qe ‘êeT÷]Ô>± yÓ\T>=+~+~. ‘·qT n+‘·{Ï<ëìï ø±ø£b˛sTTHê,
ªHêqï>±] ByÓq≈£î áHê{ÏøÏ ndü˝…’q nsêúìï ‘Ó\TdüT ø√>∑*>±qT. Hê
e\¢ |ü~eT+~øÏ y˚T\T »]–‘˚ n~ ˇø£ eT+∫|üìμ nqT≈£î+≥÷
‘·è|æÔ>± düè»q ø±¬søÏÿ+~.
`$»j·T
 rs¡ú j·÷Á‘·
eT q sêÅwüº+˝À nìï |ü⁄D´πøåÁ‘ê\˝À ô|<ä›~ ‹s¡TeT\ ‹s¡T
|ü‹˝Àì ø£*j·TT>∑<Ó’e+ l yÓ+ø£X¯«s¡kÕ«$T <˚yê\j·T+. Bì
‘·s¡Tyê‘· á kÕ«$Tyê] <˚yê\j·÷\˝À ¬s+&Ée~ <ë«s¡ø± ‹s¡TeT\.
á πøåÁ‘·+ y˚+–sêE\#˚‘· |ü]bÕ*+|üã&ç+~. |ü$Á‘· >ö‘·MT-ø£èwüíy˚D°
|ü⁄D´q<äT\ eT<Ûä´uÛ≤>±q X‚cÕø±s¡+‘√ s¡eTD°j·T yÓTÆq ø=+&Éô|’ á
πøåÁ‘·+ ñ+~. Á|ü‹ì‘·´+ y˚˝≤~eT+~ uÛÑ≈£îÔ\T á πøåÁ‘êìøÏ ekÕÔs¡T.
X‚cÕø£è‹>∑\ |üs¡«‘·+ Ä~X‚wüßì ne‘ês¡eTì, uÛÑø£ÔdüT\uÛÑT&Ó’q leTVü‰
$wüßíe⁄ ªly˚+ø£fÒX¯«s¡T¢μ nH˚ ù|s¡T‘√ uÛÑ≈£îÔ\qT ‘·]+|üCÒj·T&ÜìøÏ
nsêÃs¡÷|ü+‘√ á ø=+&Éô|’ Á‘˚‘êj·TT>∑+˝À Ä$s¡“¤$+#ê&Éì
|ü⁄sêD≤\T ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT. ø£*j·TT>∑+˝À
ne‘·]+∫q |ü⁄D´düú\+ ªô|<ä› ‹s¡T|ü‹μ>±
ù|s¡T bı+~+~. <ëì ‘·s¡Tyê‘· á πøåÁ‘ê
ìøÏ ª∫qï ‹s¡T|ü‹μ>± ù|s¡T e∫Ã+~.
<ë«s¡ø± eTVü≤]¸ á πøåÁ‘·+˝À ‘·|ü
düT‡#˚j·T>±, Ä ‘·|üdüT‡qT yÓT∫Ã
l eTVü‰$wüßíe⁄ ‘·q bÕ<ë\qT
Ä <ë«s¡ø£eTVü≤]¸øÏ Çe«≥+
e\q á πøåÁ‘êìøÏ ª<ë«s¡ø±‹s¡TeT\μ nH˚
ù|s¡T e∫Ã+~. á |ü⁄sê‘·qπøåÁ‘·+ ùd$+
#·T≈£îH˚ yê]ì Ä|ü<ä\qT+∫ ø±bÕ&ÉT‘·÷,
ø√¬sÿ\qT rπsà ø£\Œeèø£åyÓTÆ yÓ\T>=+<äT
‘√+~. Á‘˚‘êj·TT>∑+˝À á πøåÁ‘êìï
lsêeT#·+Á<äeT÷]Ô ‘·+Á&ç <äX¯s¡<∏äeTVü‰
sêE, dü«j·T+>± lsêeT#·+Á<äT&ÉT yê]
ø±˝≤˝À¢ ùd$+#·T≈£îHêïs¡ì |ü⁄sêD≤\T
‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT. dü«j·T+e´≈£îÔ&Ó’q
lìyêdüeT÷]Ô bÕ<ë\T yê©àø£+˝À e⁄qï
<ë«s¡≈£îì |üP»\+<äT ø√e≥+ #˚‘· á πøåÁ‘·+
˝À kÕ«$Tyê]ì ùd$+#·Tø=H˚ uÛÑ≈£îÔ\≈£î
bÕ<ä|üP» \_Û+#·{≤ìøÏ, düsê«+>∑
düT+<äs¡yÓTÆq •˝≤$Á>∑Vü‰ìï eTVü≤
s¡T¸\T yÓ’U≤qdü>∑eT XÊÅkÕÔqTkÕs¡+,
dü«j·T+e´ø£Ô Á<ÛäTeeT÷]Ô yÓqTø£ uÛ≤>∑+
˝À |”sƒ¡+ô|’ Á|ü‹wæ˜#ês¡T. Ç˝≤ ˇπø $e÷
q+˝À Ç<ä›s¡T Á<ÛäTeeT÷s¡TÔ\T ñ+&É≥+ á
πøåÁ‘·+ Á|ü‘˚´ø£‘·>± #Ó|üŒe#·TÃ. á kÕ«$Tyês¡T <äøÏåD≤
_ÛeTTKT˝…’ ñ+&É≥+ eTs√ $X‚wü+. ‘·eT yÓTT≈£îÿã
&ÉT\qT rs¡TÃø=H˚+<äT≈£î ô|<ä› ‹s¡T|ü‹ yÓfi¯¢ ˝Òì uÛÑ≈£îÔ\T, <ë«s¡ø±
‹s¡TeT\˝Àì l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T yê]ì <ä]Ù+∫ ‘·eT yÓTT≈£îÿã
&ÉT\qT Çø£ÿ&˚ rs¡TÃ≈£î+{≤s¡T. á πøåÁ‘·+˝À Á<ÛäTeeT÷s¡TÔ\T ¬s+&ÉT
ne&É+ #˚‘·, ‹s¡T ø£fi≤´DeTôVA‘·‡yê\T @&Ü~øÏ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ »s¡T
>∑T‘êsTT. dü«j·T+e´≈£îÔ&Ó’q kÕ«$Tyê]øÏ yÓ’XÊKe÷dü+˝Àq÷, Á|ü‹
w昑·T&Ó’q kÕ«$Tyê]øÏ ÄX¯«j·TT»e÷dü+˝Àq÷ á ñ‘·‡yê\T ìs¡«Væ≤
kÕÔs¡T. á yÓ+ø£qïkÕ«$T yê]øÏ ≈£î&çyÓ’|ü⁄ n*y˚\T eT+>∑‘êj·÷s¡T,
n+&ÜfiŸ neTàyês¡¢ Ä\j·÷\T ‘·÷s¡TŒeTTK+>± $\dæ\T¢‘·÷
e⁄HêïsTT. Á|ü‹ X¯óÁø£yês¡+Hê&É÷ neTàyês¡¢≈£î $X‚wü ≈£î+≈£îeT
23
|üP»\T »s¡T>∑T‘êsTT. <Ûä«»düÔ+uÛ≤ìøÏ yÓqTø£ uÛ≤>±q, kÕ«$Tyê]øÏ
m<äTs¡T>± ªuÛÑø±Ô+»H˚j·T->∑s¡T&Üfi≤«s¡T¢μ Ä\j·TeTT+~. kÕ«$Tyê]
Ä\j·÷ìøÏ ‘·÷s¡T« yÓ’|ü⁄q, j·÷>∑XÊ\, yêVü≤qXÊ\, eTVü‰ìy˚<äqXÊ\
|ü&ÉeTs¡yÓ’|ü⁄ ‹s¡Te+≥ |ü&ç |ü]ø£sê\ XÊ\\THêïsTT. á Ä\j·÷ìøÏ
#·T≥÷º |üìï<ä›s¡T Äfi≤«s¡T\≈£î y˚s¡Ty˚s¡T>± Ä\j·÷\T ñHêïsTT. ÁbÕ
ø±s¡+˝À Hê\T>∑T ~≈£îÿ\ Hê\T>∑T >±* >√|ü⁄sê\T ñHêïsTT. M{Ï˝À
<äøÏåD eTTK<ë«s¡+ yÓ’|ü⁄q ñqï >±* >√|ü⁄s¡+ ô|<ä›~. BìøÏ ◊<äT
n+‘·düTÔ\T ñHêïsTT. uÛÑ≈£îÔ\T ‘·\˙˝≤\T düeT]Œ+#·Tø√e&ÜìøÏ
Ä\j·T+ ãj·T≥ |ü&ÉeTs¡ yÓ’|ü⁄ ø£fi≤´D ø£≥º ñ+~. á Ä\j·T+
yÓTT<ä{ÏyÓT≥Tº e<ä› bÕ<äTø±eT+&É|ü+ ñ+~. BìøÏ ~>∑Teq
<äøÏåD+ yÓ’|ü⁄q ø£fi≤´D eT+&É|ü+ ñ+~. yÓT≥¢≈£î
‘·÷s¡TŒyÓ’|ü⁄q nqï<ëq dü<äq+, Ä+&ÜfiŸ dü<ä
q+ ñHêïsTT. yÓT≥¢≈£î |ü&ÉeTs¡˝À |ü<ëà
e‹ dü<äq+, á <˚yê\j·Tø±sê´\
j·T+, ì‘·´ ø£fi≤´DeT+&ÉbÕ\T
ñHêïsTT. Çø£ <ë«s¡ø± ‹s¡TeT\
Á>±eT+ ˝À|ü\ $˝≤dü eT+&É|ü+,
ø°åsê_›eT+&É|ü+, ñ>±~eT+&É|ü+, <ädüsê
eT+&É|ü+, dü+Áø±+‹ eT+&ÉbÕ\T y˚s¡Ty˚
s¡T>± ñHêïsTT. |üs¡«~Hê˝À¢ ‹s¡T M~Û
ùde »]–q|ü&ÉT, Äj·÷ eT+&ÉbÕ\ô|’
kÕ«$T yê]ì y˚+#˚|ü⁄ #˚dæ, ns¡Ãq, Äs¡
–+|ü⁄, Á|ükÕ<ä $ìjÓ÷>∑+ ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T.
á <˚yê\j·T+˝À ì‘√´‘·‡e+, yês√‘·‡
e+, |üøå√‘·‡e+, e÷k˛‘·‡e+, ø£fi≤´D√
‘·‡e+, |ü$Á‘√‘·‡yê\‘√ bÕ≥T nH˚ø£
ñ‘·‡yê\T l yÓ’U≤q kÕ>∑e÷qT kÕs¡+
»s¡T>∑T‘êsTT.
yêVü≤qùde\T
kÕ«$Tyê] ‹s¡TM~Ûùde≈£î >∑s¡T&É, Vü≤+dü,
X‚wü, nX¯«, Vü≤qTeT+‘ê~yêVü≤Hê\T
ñHêïsTT. yê{Ï˝À >∑s¡T&ÉX‚wüyêVü≤
Hê\T yÓ+&ç$. ‹s¡Tø£fi≤´DeTôVA
‘·‡e+, ‘·~‘·s¡$X‚c˛‘·‡yê˝À¢ kÕ«$Tyê
]ì á yêVü≤q+ô|’ ‹s¡TMùde ø√dü+ Á>±eT+ ˝ÀøÏ
rdüTø=kÕÔs¡T. yêVü≤qùde #˚kÕÔeTì yÓTT≈£îÿ≈£îqï uÛÑ≈£îÔ\T
á ùde˝À bÕ˝§Zì yêVü≤qùde yÓTT≈£îÿ rs¡TÃ≈£î+{≤s¡T.
ì‘ê´s¡Ãq
Á|ü‹s√p lyÓ’U≤qkÕ>∑eT+ Á|üø±s¡+ y˚≈£îe C≤eTTH˚ düTÁ|üuÛ≤‘·
ùde‘√ kÕ«$Tyê] ì‘·´ùdyê|üPC≤$<Ûëq+ yÓTT<ä˝…’ sêÁ‹ ‘=$Tà~
>∑+≥\≈£î |òüT+{≤Á|üVü‰sê\‘√ |ü]düe÷|æÔ ne⁄‘·T+~. ñ<äj·T+
u≤\uÛÀ>∑+, nq+‘·s¡+ ˇ+{Ï>∑+≥ es¡≈£î <äs¡Ùq+, ‹]– eT<Ûë´Vü≤ï+
eT÷&ÉT>∑+≥\ qT+&ç <äs¡Ùq+, kÕj·T+Á‘·+ ◊<äT >∑+≥\qT+&ç sêÁ‹
‘=$Tà~ >∑+≥\es¡≈£î düs¡«<äs¡Ùq+ ñ+{≤sTT.
ø£s¡÷Œs¡Vü‰s¡‹, nc˛º‘·Ôs¡X¯‘·düVü≤ÁdüHêe÷s¡Ãq\T,
 24
‘·~‘·s¡ ø±s¡´Áø£e÷\qT uÛÑ≈£îÔ\T #˚sTT+#·T ø√e#·TÃ. ñ>±~, dü+Áø±+‹
e+{Ï |üs¡«~Hê\T, Äfi≤«sê<äT\ ‹s¡Tqø£åÁ‘·~Hê˝À¢ $X‚c˛‘·‡yê\T
»s¡T>∑T‘êsTT. Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ yÓ’XÊ ø±X¯«j·TT»e÷kÕ˝À¢ |üP]íeT\≈£î
¬s+&ÉT ‹s¡Tø£fi≤´DeTôVA‘·‡yê\T »s¡T>∑T‘êsTT.
kÕ«$TÁ|ükÕ<ä+
ì‘·´+ <ä<√›»q+, |ü⁄*ôVAs¡, ∫{Ϻ>±¬s\T e+{Ï |ü<ësêú\qT uÛÀ>±
\T>± Äs¡–+|ü⁄ #˚dæq nq+‘·s¡+, uÛÑ≈£îÔ\≈£î $ìjÓ÷–kÕÔs¡T. $X‚c˛
‘·‡yê˝À¢ |ü⁄*ôVAs¡, #·¬øÿs¡ bı+>∑* ‘·~‘·s¡ Á|ükÕ<ë\T $X‚wüuÛÀ
>±\T>± »s¡T>∑T‘êsTT.
ñ‘·‡e $X‚cÕ\T
Á|ü‹ HÓ\˝À @ø±<ä•, bÂs¡í$T, ne÷yêdü´‹<∏äT˝À¢ |ü⁄qs¡«düT, ÁX¯eD
qø£åÁ‘ê˝À¢, dü+Áø£eTD~q+Hê&ÉT, ‹s¡Tqø£åÁ‘ê\ s√E\˝À kÕ«$Tyê]øÏ
$X‚wü ñ‘·‡yê\T »s¡T>∑T‘êsTT. M{Ïì sêÁ‹ @&ÉTqïs¡ >∑+≥\ düeT
j·T+˝À <˚yê\j·T+˝À ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. Äj·÷ |üs¡«~Hê˝À¢ yê{Ï ø√dü+
Á|ü‘˚´ø£+>± @sêŒ≥T #˚dæq eT÷\eT+&ÉbÕ˝À¢ kÕ«$Tyês¡T y˚+#˚j·T
≥+, ns¡Ãq, Á|ükÕ<ä $ìjÓ÷>∑+ ‘·~‘·s¡ ø±s¡´Áø£e÷\T »s¡T>∑T‘êsTT.
uÛÑ≈£îÔ\T ãdü #˚j·T&ÜìøÏ á πøåÁ‘·+˝À <˚ekÕúq+ ìs¡«Væ≤+#˚ düÁ‘ê\÷
ñHêïsTT. á πøåÁ‘·+ #ÓHÓÌïqT+&ç ø£\ø£‘êÔb˛j˚T ¬s’\Te÷s¡Z+˝À
@\÷s¡T≈£î 41 øÏ.MT.\ <ä÷s¡+˝À ñ+~. @\÷s¡T qT+&˚ ø±ø£, sêÅwüº+
˝Àì $$<ÛäÁbÕ+‘ê\ qT+&ç ãdüT‡ kÂø£s¡´+ ñ+~. @|æ ≥÷]»+ yês¡T
ôV’≤<äsêu≤<é qT+&ç ôV’≤f…ø˘ ãdüT‡ q&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T.
e÷´πsCŸ f…+|ü⁄˝Ÿ
düÄ\j·TÁ|ü÷\˝À
Vü≤àD´kÕ«$TøÏ ñqï Äs¡T
‹s¡T|üŒs¡+ ≈£î+Á&É+
ˇø£{Ï. eT<ÛäT¬s’ düMT|ü+˝À ñqï á
‹s¡T|üŒs¡+ ≈£î+Á&É+˝ÀH˚ düTÁãVü≤àDÒ´
X¯«s¡T&ÉT $yêVü≤+ #˚düT≈£îHêï&É≥. Ç+
Á<äT&ÉT, ‘·q ≈£îe÷¬sÔ <˚ej·÷ì‘√
düTÁãVü≤àD´kÕ«$TøÏ $yêVü≤+ »]
|æ+∫q≥T¢ #ÓãT‘ês¡T. eT<ÛäT¬s’øÏ mì
$T~ øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À HÓ’s¡T‹
~X¯>± ‹s¡TŒs¡+≈£î+Á&É+ ñ+~. Çø£ÿ&çøÏ nìï sêÅcÕº\qT+&ç uÛÑ≈£îÔ\T
$X‚wü+>± ekÕÔs¡T. Çø£ÿ&É Äø±XÊìï ‘êπø >√|ü⁄s¡+, <ëì yÓqTø£ ñ+
&˚ ø=+&É #ê˝≤ <ä÷s¡+ qT+&ç uÛÑ≈£îÔ\qT Äø£]¸kÕÔsTT. Bìï dü÷s¡´
#·+Á<äT\ ø£\sTTø£>± |ü]>∑DÏkÕÔs¡T.
‘·$Tfi¯ó\T $yêVü‰\T »s¡T|ü⁄≈£îH˚ |ü⁄D´πøåÁ‘·+ Ç~. bòÕ\TZD
e÷dü+˝À á <˚yê\j·T+˝À s¡B› m≈£îÿe>± e⁄+≥T+~. <˚yê\
j·TÁbÕ+>∑D+˝Àì |ü⁄wüÿ]DÏ˝À ˙s¡T m+‘√ dü«#·Ã¤+>± e⁄+&ç
n≥º&ÉT>∑Tq e⁄qï edüTÔe⁄\T ≈£L&Ü ø£ì|ækÕÔsTT. á |ü⁄wüÿ]DÏ˝À
kÕïq+ #˚ùdÔ düs¡«s√>±\T eT≥Te÷j·TyÓTÆ, X¯óuÛÑ+ »s¡T>∑T‘·T+<äì
uÛÑ≈£îÔ\T qeTTà‘ês¡T.
`>±j·TÁ‹
ø£$‘·
< äj· T UÒ \G
H ñ
F
y˚ ≈£îe yÓ\T‘·Ts¡T |æ≥º\ >=+‘·T >∑C…®\T
ø£$øÏ dü>∑+ ‘Ó]∫q
ø£»®\ H˚Á‘ê\ MT<ä düT‹yÓT‘·Ôì s¡es¡e\T
|ü*øÏdüTÔHêïsTT
yÓHÓï\ eT+≥≈£î ≈£î+|ü≥T¢ sêCÒdæq sêÁ‹
‘Ó\¢yÓTT>∑+ y˚dæ+~
◊‘˚H˚+...?
C≤„|üø±\ Ä‘·à<äs¡ÙHêìøÏ n+‘·sê‘˚à Nø£{À¢øÏ
yÓ[flb˛‘·T+~...
á eTdüø£ eTdüø£ ‘Ós¡\T
πsKe÷Á‘·+>± me]<√ ∫s¡Tqe⁄«qT yÓ÷dü÷Ô
øÏs¡D≤\ y˚DTe⁄˝À¢+∫ uÛÑ÷bÕ˝≤ìï |ü*øÏdü÷Ô
e⁄+{≤sTT...
ˇø£ eT+>∑fi≤ì\+ $]ø£HÓï jÓT<ä≈£î
n+~+∫ b˛sTTq nqT>∑TbÕ≥ |ü\¢$ì $+≥÷
Ä≈£î ø=dü eTT&ÉT|ü⁄ Vü≤]$\T¢qT C≤s¡Tdü÷Ô
eT+#·T#·Tø£ÿ e÷]àø£‘·qT ‘êfi¯+ y˚düTÔ+~...
ø£\\ yÓqTø£ ˙&ÉMT+∫ C≤„|üø£yÓTTø£{Ï ãs¡Te⁄qT
yÓ÷dü÷Ô
$<ÛäTs¡ Vü≤è<äj·T ‘ê´>∑|üÁ‘·y˚T qqT≈£î+{≤
dü+>∑eTø±\|ü⁄ ‘·s¡Tyê‘· >±*˝À
s¡+>∑T˝≤s¡uÀdüT≈£î+≥÷ sê\T‘·T+~ sê>±\T
j˚T\T‘·T+~..
n_Û<Ûä≈£î Ä‘·àkÕøÏå>± düèdüÔ{Ïì, ‘ê+&ÉeyÓTTqs¡TÃ
–ØX¯ó»{≤‘·{≤q
eT\¢&ç >=ìπs>∑T M∫ø£s¡˝≤dü´eTÚ‘·T+~
m<äTs¡Tø±\ Á|üyêVü≤j·÷$T˙ X¯eTqdü«q˝À>∑\
Nø£{ÏøÏ ø£+»Væ≤‘·T&É≥T ‘·+Á&ç≈£L‘·Tsö‘·T+~
n+‘·]ïVæ≤‘·yÓTÆq ø±+ø£å˝À kÕs¡dü«‘·+
eTTì–b˛sTT
Hê ø£$‘· düs¡dü«‹øÏ Hê\Tø£˝Òì<=ø£ >∑T+&ÓW‘·T+~
~>∑+‘·πsK MT<ä yÓT]ùd eT+õwü˜ X¯ã\‘·ì |æ+&ç
Nø£{Ï yÓ\T‘·Ts¡T, X¯ã›eTT ìX¯Ùã›eTT, |ü<äeTT ns¡ΔTT
ô|qy˚düT≈£îqï n<Ó’«‘êìï
ñ<äj·T+>± •*Œdü÷Ô Vü≤è<äj·T+>±...!!
-kÕ+<Ûä´Áo
 26 ‘·s¡TDÏ
|òæ{Ÿ>± ñ+&˚ X¯Øs¡+ Äs√>∑´e+‘·yÓTÆq #·sêà
ìøÏ ∫s¡THêe÷. MT¬s+‘· Äs√>∑´+>± ñHêïs√ MT
#·s¡ày˚T #ÓãT‘·T+~. n<˚ MT≈£î ô|<ä› &Üø£ºsY. M˝…’
q+‘· m≈£îÿe q&Ée≥+ e\¢ ≈£L&Ü #·sêàìøÏ
#·ø£ÿ{Ï Äs√>±´ìïdüTÔ+~. n+<ä+>± ñ+&É
#·s¡à ‘˚»düT‡‘√ kÂ+<äs¡´+
≥+ ≈£L&Ü ˇø£ Á|ü<Ûëq ns¡Ω‘·>± e÷]b˛sTT+<ä+fÒ H˚&ÉT n+<ëìøÏ
m+‘· ÁbÕeTTK´‘· ñ+<√ ns¡úeTe⁄‘√+~. m+‘·>± Á|üø±•+#˚ n+<ë
ì¬ø’Hê #·s¡àkÂ+<äs¡´y˚T eT÷\+. eTè<äTe⁄>±, Äs√>∑´e+‘·+>± #·sêàìï
ø±bÕ&ÉTø√>∑*–‘˚ me]¬ø’Hê n+<ä+>±, Äø£s¡¸D°
j·T+>± ñ+&É≥+ kÕ<Ûä´y˚T eT]. #·s¡à+
‘˚»düT‡ ø√˝ÀŒe&ÜìøÏ nH˚ø£ ø±s¡D≤
\THêïsTT. »qT´|üs¡yÓTÆq ˝ÀbÕ\T, Äø£kÕà
‘·TÔ>± e÷πs Jeq $<Ûëq+, rdüT≈£îH˚
ÄVü‰s¡+ ˝À b˛wüø£ $\Te\T ˝À|æ+#·≥+,
u≤<Ûä\T, ˇ‹Ô&ç\T, dü]|ü&Ü ìÁ<ä˝Òø£b˛e&É+
Çe˙ï #·s¡à Äs√>∑´+ô|’ Á|üuÛ≤yêìï #·÷|æ
kÕÔsTT. m≈£îÿe $Tqs¡˝Ÿ‡ ñqï ÄVü‰s¡+‘√
bÕ≥T |ü#·Ãì ≈£Ls¡>±j·T\T, |ü+&ÉT¢, bÕ\T
#·s¡à ø±+‹ì eT]+‘· ÇqTeT&ç+|ü#˚
kÕÔsTT. Ä\ÿVü‰\T, <Ûä÷eTbÕq+, bı>±≈£î
ñ‘·Œ ‘·TÔ\≈£î <ä÷s¡+>± ñ+&Ü*.
#·sêïìï s¡øÏå+#·Tø√yê*‡q nedüs¡+ nìï
ø±˝≤\ ø£+fÒ m+&Üø±\+˝ÀH˚ m≈£îÿe>± ñ+~. X¯Øs¡+˝À ‘˚eT >∑Ts¡TÔ+#·Tø√+&ç. ø=~›bÕ{Ï yê´j·÷e÷+‘√, Áø£eTã<äΔyÓTÆq JeqXË’*‘√
˝À|æ+#·≥+ e˝Ò¢ #ê˝≤eT+~ #·s¡àyê´<ÛäT\ u≤]q |ü&É‘ês¡T. n+<ä+>± ø£q|ü&Ée#·TÃ. Äs√>∑´+>± ñ+&Ée#·TÃ.
n+<äTø£ì m≈£îÿe ˙{Ïì rdüT≈£î+≥÷ #·sêàìï Á|ü‹s√p e÷sTTX¯Ã¬s’CŸ
#˚düT≈£î+fÒ ø±+‹e+‘·+>± ñ+≥T+~. ˇ‹Ô&çe˝Ò¢ nH˚ø£ Äs√>∑´ u≤&û bÕ*wæ+>¥
düeTdü´\T m<äTsö ‘·Tqï≥T¢ |ü]XÀ<Ûäq\T #Ó|ü⁄‘·THêïsTT. eTq Çfi¯¢˝À ñqï |òü]ï#·sY, øÏ{Ïø°\T, <ë«sê\T, bò˛¢sY, p´j·T\Ø,
#·ø£ÿ{Ï Äs√>∑´+ ˇø£ dü+|ü<˚. Äs√>∑´+ X¯Øs¡+˝À Je+ ‘=DÏøÏdü˝≤ ø±s¡T, »Ø n+#·T Ns¡\T, #Ó|ü\T M≥ìï+{Ïø° bÕ*wt #˚dü÷ÔH˚
&˚˝≤ #˚düTÔ+~. ø±˙ ñs¡T≈£î\T, |üs¡T>∑T\ J$‘·+˝À Äs√>∑´+ ø±bÕ&ÉT ñ+{≤+. M≥ìï{Ï‘√ bÕ≥T Ç|ü&ÉT eTs√ bÕ*wæ+>¥ ≈£L&Ü
ø√e&ÉeT÷ ø£wüºy˚T. ˇ‹Ô&ç &çÁô|wüHé, m\Ø®, eT<ÛäTy˚TVü≤+ ˝≤+{Ï yê´<ÛäT e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ e∫Ã+~. n<˚ u≤&û bÕ*wæ+>¥! u≤&û bÕ*wæ+>¥ n+fÒ
\T kÕ<Ûës¡DyÓTÆb˛j·÷sTT. XÊØs¡ø£ Äs√>±´ìï ø±bÕ&ÉT≈£îì, |òæ{Ÿ>± X¯Øsêìï eTkÕCŸ #˚j·T&É+ nì ns¡ú+. eTq X¯Øs¡+˝Àì #·sêàìøÏ
ñ+fÒ Ç≥Te+{Ï yê´<ÛäT\ qT+∫ s¡ø£åD bı+<äe#·TÃ. Á|üdüTÔ‘·+ n+<äeT÷, Äs√>∑´eT÷ ø±yê\+fÒ u≤&û eTkÕCŸ m+‘√ nedüs¡eTì
eTVæ≤fi¯\T ‘·eTqT ‘êeTT |òæ{Ÿ>± ñ+#·Tø√e&ÜìøÏ, X¯Øs¡+˝À ø=e⁄«qT Ç|ü&ÉT n+<äs¡÷ uÛ≤$düTÔHêïs¡T. eTTK+ ø£fi¯ ø£fi¯˝≤&É{≤ìøÏ ù|òwæj·T˝Ÿ
‘·–Z+#·Tø√e{≤ìøÏ yê´j·÷eT+‘√ bÕ≥T $|üØ‘·+>± &Ó’{Ï+>¥ ≈£L&Ü #˚sTT+#·T≈£î+≥THêïs¡T. #˚‘·T\T, bÕ<ë\ ø√dü+ y˚Tì≈£L´sY, ô|&ç≈£L´sY
#˚düTÔHêïs¡T. B+‘√ eT]ìï düeTdü´\T ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT. Ç≥Te+{Ï #˚sTT+#·T≈£î+≥THêïs¡T. ∫es¡≈£î E≥TºøÏ eTkÕCŸ ø£+&çwüqsYqT
ñ|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T.
|ü<äΔ‘·T\ ø±s¡D+>± |ü⁄s¡Twüß\ ø£+fÒ eTVæ≤fi¯\πø yê´<ÛäT˝§düTÔHêïj·Tì
&Ó’{°wæj·TqT¢ #ÓãT‘·THêïs¡T. Ms¡T |ü⁄s¡Twüß\T ø£+fÒ m≈£îÿe>± uÛ≤y√ nsTT‘˚ Ç˝≤ $&ç$&ç>± ∫qï ∫qï ø£+bÕsYºyÓT+{Ÿ‡˝≤>± u≤>∑T
<˚«>±\T ø£*– ñ+&É&É+ ≈£L&Ü Ç+<äT≈£î ø±s¡Dy˚T. j·TTe≈£î˝…’Hê, #˚sTT+#·Tø√e≥+ e\¢ Ç+{Ï˝Àì Vü‰\T ˝≤+{Ï ô|<ä›uÛ≤>∑+>± n+fÒ
j·TTe‘·T˝…’Hê ‘·eTqT ‘êeTT |òæ{Ÿ>± #·÷düTø√yê\qT≈£î+fÒ ø=ìï $wü X¯Øs¡+˝Àì eTTK´uÛ≤>∑+ ìs¡¢øå±´ìøÏ >∑T] ne⁄‘√+~. X¯Øsêìï ø£|ü≈£îì
j·÷\ô|’ ÁX¯<äΔ eVæ≤+#·ø£ ‘·|üŒ<äT. JeqXË’*ì ø=~›>± e÷s¡TÃø√ø£ ñqï #·sêàìøÏ yÓTT‘·Ô+ ˇπøkÕ] b˛wüD‘√bÕ≥T, dü+s¡ø£åD, X¯óÁuÛÑ‘·,
‘·|üŒ<äT. #·ø£ÿ{Ï Äs√>∑´+ ø√dü+ yê´j·÷eT+ ‘·|üŒìdü]. Á|üdüTÔ‘· kÂ+<äs¡´+ ø±yê\+fÒ @$T #˚j·÷*? BìøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·T+>± u≤&û
ø±\+˝À j·TTe‘·T\T |òæ{Ÿ>± ñ+≥÷H˚ n+<ä+>± ø£q|ü&Ü\ì bÕ*wæ+>¥ nH˚ Á|üÁøÏj·T e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫+~. <ë<ë|ü⁄ Á|ü‹
ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. Ç˝≤+{Ï yês¡T ñ<äj·Ty˚T ‘=+<äs¡>± ˝Ò∫ ø=~›ùd|ü⁄ ã÷´{° bÕs¡¢sY˝Àq÷ á dü<äTbÕj·T+ \_Ûk˛Ô+~. u≤&û bÕ*wæ+>¥
yê´j·÷eT+ #˚j·÷*. yÓTT<ä{À¢ ø£wüºeTì|æ+∫Hê X¯Øsêìï |òæ{Ÿ>± ˝Ò≈£î+&Ü Á|”Åu…’&É˝Ÿ >∑T]+∫ eTq+ Ä˝À∫+#·˝Ò+. πøe\+ ø±uÀj˚T
ñ+#·Tø√e&ÜìøÏ Ç+‘·ø£+fÒ >=|üŒe÷s¡Z+ ˝Ò<äT. ø±˙ yê´j·÷eT+ ô|[¢≈£L‘·Ts¡¢ø√ ˝Ò<ë ô|[¢ #˚düTø√uÀ‘·Tqï yê] ø√düyÓ÷
#˚ùd≥|ü&ÉT ÁøÏ+<ä $wüj·÷\qT nqT≈£î+≥THêïsê? n<˚+ ø±<äT. me¬s’Hê, m|ü&Ó’Hê, mø£ÿ&Ó’Hê á
 ‘·s¡TDÏ
dü<äTbÕj·÷ìï bı+<äe#·TÃ. #·s¡à Äs√>±´ìï ø±bÕ&ÉTø√e#·TÃ.
u≤&û bÕ*wæ+>¥≈£î ej·TdüT ìã+<Ûäq ≈£L&Ü ˝Ò<äT. Ä&Ü, eT>± nqï
‘˚&Ü ≈£L&Ü ˝Ò<äT. Á|” u…’&É˝Ÿ |ü<äΔ‹˝À ‘·s¡#·T>± ne÷àsTT\T |üP]Ô>±
u≤&û yêøχ+>¥ #˚sTT+#·T≈£îqï ‘·sê«‘· Ç˝≤+{Ï k½uÛ≤´ìï bı+<äT‘·÷
ñ+{≤s¡T. ø±˙ Bì ø√dü+ eTT+<äT yêøχ+>¥ #˚sTT+#·Tø√e\dæq
nedüs¡+ ˝Ò<äT. bÕ‘· ø±\+˝À Ç˝≤+{ÏM ñ+&˚$. ø±˙ n$ >∑èVü‰ìøÏ
|ü]$T‘·yÓTÆ ñ+&˚$. ñ<ëVü≤s¡D≈£î X¯Øsêìï düTìï|æ+&ç‘√ eTkÕCŸ
#˚j·T≥+. ù|s¡T, |ü<äΔ‹ ¬s+&É÷ <˚oj·T+>±H˚ ñ+&˚$. á ¬s+&ç+{Ï
ñ<˚›X¯´+ n<˚! n+fÒ u≤&û bÕ*wæ+>¥ nqïe÷≥! Çø£ÿ&É e÷≥\
e÷]Œ&ç e÷Á‘·y˚T »]–+~. á |ü]D≤e÷\≈£î #·ø£ÿ{Ï ì+&ÉT<äHêìï,
Áø£eT|ü<äΔ‹ì, yê´bÕs¡ düs¡[ì CÀ&ç+∫ Ç|ü&ÉT u≤&û bÕ*wæ+>¥ ù|s¡T‘√
ù|òwæj·T˝Ÿ ≈£L&Ü e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫+~. e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫q
á |ü<äΔ‹˝À X¯Øsêìï eTT+<äT>± ÅdüÿuŸ‘√ s¡T~› Ä ‘·sê«‘· Áø°yéT eTkÕCŸ,
Ä$] kÕïq+, bÕ´ø˘ y˚j·T&É+ ˝≤+{Ï$ #˚kÕÔs¡T. Ç~ Ç|ü&ÉT m+‘√
bÕ|ü⁄\sY nsTT+~. á |ü<äΔ‹˝À Ä*yé ÄsTT˝Ÿ, $Tqs¡˝Ÿ u≤‘Y kÕ˝Ÿº‡
$TÁX¯eT+‘√ X¯Øsêqï+‘ê ÁdüÿuŸ #˚kÕÔs¡T. á $TÁX¯eT Á|üjÓ÷>∑+ e\¢
∫ø£ÿ<äq+, WwüBÛj·T >∑TD≤\ ø±s¡D+>± #·sêàìøÏ ì>∑ì>∑\T ekÕÔsTT.
eTè<äT‘·«+ edüTÔ+~.
eTq≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&ÜH˚ mH√ï ÇHÓŒ¤ø£åHé‡ qT+∫ #·s¡à+
s¡øÏå+|üã&ÉT‘·T+~. kÕ<Ûës¡D ÁdüÿuŸ ø£+fÒ á $TÁX¯eT+‘√ ÁdüÿuŸ
#˚j·T≥+ m+‘√ ñ‘·ÔeT+. nsTT‘˚ MT˝À me¬s’Hê düπs ô|’q
ñ<äVü≤]+∫q $TÁX¯e÷ìï Á|üjÓ÷–+∫ #·÷&É+&ç. ‘·|üŒ≈£î+&Ü ˝≤uÛÑ+
27
#˚≈£Ls¡T‘·T+~. ‘·≈£îÿe düeTj·T+, ‘·≈£îÿe Ks¡TÃ, n~Ûø£˝≤uÛÑ+. ˇø√ÿ
dæ{Ϻ+>¥˝À |üPs¡Ôe⁄‘·T+~. ø=+<äπsyÓ÷ ]˝≤øχ+>¥ u≤&û eTkÕCŸ, d”ºyéT,
bÕø˘ ˝≤+{Ï Á|üjÓ÷»Hê\qT ≈£L&Ü bı+<ë\qT≈£î+{≤s¡T. u≤&û
bÕ*wæ+>¥ e÷Á‘·+ MT≈£î ã+>±sêìøÏ düTyêdüq ‘√&Ó’q≥Tº>± ñ+≥T+~.
á |ü<äΔ‘·T˝À¢ kÕ<Ûës¡D Áø°yéT, bÕ´ø˘\T ≈£L&Ü ˝≤uÛ≤ìï #˚≈£Ls¡TkÕÔsTT.
ˇø£y˚fi¯ MT≈£î ã÷´{° bÕs¡¢sY≈£î yÓfi‚¢ düeTj·T+ ˝Ò<äqTø√+&ç. n|ü&ÉT
Ç+{À¢H˚ Ä*yé ÄsTT˝Ÿ, $Tqs¡˝Ÿ kÕº˝Ÿ $TÁX¯e÷ìï ‘·j·÷s¡T #˚düT≈£îì
MT X¯Øs¡+ MT<ä y˚fi¯¢‘√, #˚‘·T\‘√ yÓT\¢>± eTkÕCŸ #˚düTø√+&ç. #·ø£ÿ{Ï
|òü*‘·+ ø£ì|ædüTÔ+~.
X¯Øs¡ kÂwüºe+
25 dü+e‘·‡sê\˝À|ü⁄ ñqï düTe÷s¡T 300 eT+~ j·TTe‘·T\ô|’
ìs¡«Væ≤+∫q z düπs«˝À πøe\+ ˇø£ XÊ‘·+ eT+~ e÷Á‘·y˚T ‘·eT
X¯Øs¡kÂwüº+ô|’ dü+‘·è|æÔì e´ø£Ô+ #˚XÊÔs¡T. n˝≤π> eT>∑yê]ø£+fÒ Ä&Éyêfi‚¢
kÕ{Ï Ä&Éyê] X¯Øsêìï ì•‘·+>± |ü]o*kÕÔs¡ì 85 XÊ‘·+ eT+~
eTVæ≤fi¯\T n+^ø£]+#ês¡T. Hêp>±Z ñqïyêπs ‘·eT J$‘·+˝À
$»j·÷\T kÕ~ÛkÕÔs¡ì ≈£L&Ü Ms¡T n+^ø£]+#ês¡T. düqï>± n+<ä+>±
ñqï j·TTe‘·T˝Ò j·TTe≈£î*ï m≈£îÿe>± Äø£]¸kÕÔs¡ì 80XÊ‘·+ eT+~
n+^ø£]+#ês¡T. Hêp>±Z ñqïyêπs ôdø˘‡˝À #·Ts¡T≈£î>± ñ+{≤s¡ì
60XÊ‘·+ eT+~ #ÓbÕŒs¡T. Åd”Ô\T ‘·eT X¯Øs¡ kÂwüºe+ô|’ dü+‘·è|æÔ
#Ó+~q|ü&˚ yêfi¯¢ Jeq Á|üe÷D≤\T yÓTs¡T>∑T|ü&É‘êj·Tì eT÷&ç+≥
¬s+&ÉT e+‘·T\ eT+~ eTVæ≤fi¯\T n+^ø£]+#ês¡T.
`kÂeT´
 28
eTìwæ J$‘·+˝À eT÷&ç+≥ ˇø£ e+‘·T uÛ≤>∑yÓTÆq ìÁ<ä XÊØs¡ø£,
e÷qdæø£ Äs√>±´\ô|’ rÁe Á|üuÛ≤e+ #·÷|ædüTÔ+~. eTìwæ s√EyêØ J$
‘·+˝À uÛ≤>∑yÓTÆq |üì, $H√<ä+, $ÁXÊ+‹ (ìÁ<ä) nH˚ eT÷&ÉT n+XÊ\T
eT÷&ÉT mì$T<˚dæ >∑+≥\T (24 >∑+≥\T) >± $uÛÑõ+#·ã&ܶsTT. á
eT÷&ÉT n+XÊ\T |üs¡düŒs¡ Ä<Ûë]‘·yÓTÆq$ ≈£L&Ü. s√EyêØ J$‘·+˝Àì
|üìuÛ≤s¡+ n~Ûø£yÓTÆ+~. n<˚ düeTj·T+˝À $H√<ë˝…’q dæìe÷\T, {°M
\T, Ç+≥sYHÓ{Ÿ, Ä\ÿVü‰\T, e÷<äø£ Á<äyê´\T, ˝Ò{Ÿ HÓ’{Ÿ bÕغ\T ˝≤+
{Ï$ eTìwæ Jeq XË’*ì e÷]Ãy˚XÊsTT. n$ eTìwæ ìÁ<äô|’ ($ÁXÊ+‹)
rÁe Á|üuÛ≤yêìï#·÷|ü⁄‘·THêïsTT. j·÷
eÅ‘·Œ|ü+#·+ |ü≥ºD Hê>∑]ø£‘·≈£î Äø£
]¸+#·ã&ÉT‘·T+~. á Äø£s¡¸D eTì
wæøÏ, Á|üø£è‹øÏ eT<Ûä´ <ä÷sêìï ô|+#·T
ªeT‘·TÔμ>± ì<äÁb˛e<äT›!
‘√+~. JeqXË’* e÷s¡TÃø√e&É+‘√ b˛>=≥Tº≈£îqï ìÁ<ä ($ÁXÊ+‹)qT ìÁ<ä
e÷Á‘·\‘√ ø£èÁ‹eT+>± ø=ì‘Ó#·TÃ≈£îH˚ $<Ûëq+ y˚\+yÓÁ]>± e÷s¡T‘√+
~. ìÁ<ä e÷Á‘·\qT yê&É≥+ Äs√>±´ìøÏ Vü‰ìø£s¡+. eTq Á|ües¡Ôq, Jeq
XË’* e÷s¡TÃø√e&É+ <ë«sê düTKìÁ<äqT bı+<ä>∑\eTì n<Ûä´j·T Hê\T
‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. ìÁ<äb˛j˚T eTT+<äT {°M #·÷&É≥+, |ü&Éø£MT<ä ‹q
&É+, #·<äe&É+ e÷H˚j·÷*. Áø£eTã<äΔ>± uÛÀ»q+ #˚j·÷*, ≈£L˝ ŸÁ&ç+ø˘‡
‘·≈£îÿe>± rdüTø√yê*. ìÁ<ä e∫Ãq|ü&ÉT e÷Á‘·y˚T |ü&Éø£ MT~øÏ yÓfi≤¢*.
Ç˝≤+{Ï ∫{≤ÿ\‘√ yÓTs¡T¬>’q ìÁ<äqT kÕ~Û+#·>∑\eTì n<Ûä´j·THê\T
‘Ó*bÕsTT. n_Ûe´øÏÔ Áø£eT|ü⁄ Á|ües¡ÔHê ∫øÏ‘·‡‘√ ìÁ<ä˝Ò$T s√>∑T\≈£î
ôd’‘·+ ìÁ<ä|üfÒº≥T¢ #˚j·T>∑\eTì ªd”¢|tμ yÓT&çø£˝Ÿ »s¡ï˝Ÿ ‘Ó\T|ü⁄‘√+~.
˝…’|òt ôd̺˝Ÿ
Ä+<√fi¯qqT ìyê]+#˚ eT+<äT\T |üì#˚ùd yÓT<ä&ÉT ¬sôd|üºsY\ MT<äH˚
á ìÁ<äe÷Á‘·\T ≈£L&Ü ‘·eT Á|üuÛ≤yêìï #·÷|ü⁄‘êsTT. á e÷Á‘·\ e\q
ìÁ<ä˝Ò$T‘√ ø£*Zq Ä+<√fi¯q ‘·>∑TZ‘·T+<˚ >±ì ìÁ<ä˝Ò$T düeTdü´
|ü]cÕÿs¡+ ø±<äT. Vü‰sTT>± ñ+<äH˚ nqTuÛÑ÷‹ì e÷Á‘·y˚T ø£*ZkÕÔsTT.
ªìÁ<äqT >∑DÏ+#·&ÜìøÏμ ,
ªìÁ<äqT Á>∑Væ≤+#·&ÜìøÏμ
eT<Ûä´>∑\ n+‘·s¡+ ˇø£
|ü]dæú‹ì ø£*ŒdüTÔ+~.
Ä |ü]dæú‹ì ªÄ+{ÏÁπ>{Ÿ
ny˚Tïwæj·÷μ n+{≤s¡T.
ø£è‹eT+>± ìÁ<äqT ø£
*Z+#˚ e÷Á‘·\qT ‘·s¡
#·÷ rdüTø√e&É+ e\
q, Á|ü»\≈£î Çã“+~ì
ªø£*Z+#˚μ C≤„|üø±\T nqT
uÛÑ÷‘·eTe⁄‘êsTT. ìÁ<äe÷Á‘·\ eT‘·TÔ e<ä\>±H˚, ‘·eT≈£î ìÁ<ä˝Ò$T
ñ+<äqï $wüj·÷ìï yês¡T eTs¡∫b˛‘ês¡T.
ìÁ<ä düeTdü´\T ¬s+&ÉT s¡ø±\T>± ñ+{≤sTT. ˇø£{Ï ` Jedü+ã+
<ÛäyÓTÆq~, ¬s+&ÉT ` yê´eVü‰]ø£yÓTÆq~. XÊ«düÁøÏj·T˝À n&ɶ+≈£î\Tqï|ü⁄&ÉT,
ˇø£ e´øÏÔ >∑Ts¡ø£ ô|&ÉT‘·Tqï|ü⁄&ÉT ˝Ò<ë ¬sdtº˝…dt ˝…>¥ dæ+Á&√yéT‘√ u≤<Ûä
|ü&ÉT‘·Tqï|ü⁄&ÉT á dü+ã+<ÛäyÓTÆq ìÁ<ä düeTdü´ ‘·˝…‘·TÔ‘·T+~. ~>∑T\T,
e÷qdæø£ ˇ‹Ô&ç ˝≤+{Ï yê{Ï‘√ yê´eVü‰]ø£ ìÁ<ä˝Ò$T düeTdü´ edüTÔ+~.
ìÁ<ä e÷Á‘·\T Bìï ø=+‘· ñ|üX¯eTqeTq+ ø£*–kÕÔj˚T >±ì, |üP]Ô>±
ìs¡÷à*+#·˝Òe⁄. nsTT‘˚ M{Ï yê&Éø£+ e´düHêìøÏ <ë]rdæ, C≤„|üø£X¯øÏÔì,
Äs√>±´ìï HêX¯q+ #˚kÕÔsTT. ìÁ<ä˝Ò$T eTT~]‘˚, ªnuŸÅdüºøϺyé d”¢|t
nb˛ïsTTj·÷μ ìÁ<ä˝ÀH˚ }|æ] ≈£î≥Tº≈£î ˝Ò<ë }|æ] Ä–b˛e&ÜìøÏ
<ë] rdüTÔ+~. n˝≤+{Ï s√>∑T\≈£î ìÁ<ä e÷Á‘·\T n‘·´+‘· Á|üe÷<äø£s¡+.
ìÁ<ä˝Ò$TøÏ dü¬s’q |ü]cÕÿs¡+ ` yê´j·÷eT+, düø±\+˝À ÄVü‰s¡+, dü¬s’q
Jeq XË’*. yê{Ïì kÕ<Ûäq #˚j·T&Éy˚T ìÁ<ä˝Ò$T s√>±ìøÏ XÊX¯«‘· |ü]
cÕÿs¡+. ª|ü]X¯óÁuÛÑyÓTÆq ìÁ<äμ b˛yê* n+fÒ ` |ü&Éø£ >∑~ Nø£{Ï>± ñ+
&˚≥T¢ #·÷düTø√yê*. >∑~ ñc˛íÁ>∑‘·, |ü&Éø£ kÂø£s¡´e+‘·+>± ñ+&˚≥T¢
#·÷düTø√yê*. ôd’ø√<∏Ós¡|”, dæ+|ü~∏{Ïø˘ <∏Ó∏s¡|”\T ìÁ<ä˝Ò$T s√>∑T\≈£î
#ê˝≤ nedüs¡+. n<˚ düeTj·T+˝À jÓ÷>±, <Ûë´q+˝≤+{Ï kÕ+Á|ü
<ëj·Tø£+>± ˇ‹Ô&çì ‘·–Z+#·T≈£îH˚ |ü<äΔ‘·T\T Äs√>∑´ø£s¡yÓTÆq$. Ä<ÛäTìø£
düe÷»+˝À ˇ‹Ô&ç, ˇ+≥]‘·q+, n|ü]∫‘·‘·«+, uÛÑ$wü´‘Y |ü≥¢ u…+>∑,
|üs¡düŒs¡ n$XÊ«dü+, uÛÑj·T+, ~«eTTK J$‘·+ ˝≤+{Ï$ eTqTwüß\
Á|üXÊ+‘·‘·qT, ìÁ<äqT <=+>∑*düTÔHêïsTT. e´øÏÔøÏ`düe÷C≤ìøÏ eT<Ûä´>∑\
dü+ã+<Ûä+ |ü≥¢ dü¬s’q J$‘· <äèø£Œ<∏ä+, dü¬s’q ‘ê‹«ø£ <äèø£Œ<∏ëìï ô|+bı+
~+#·T≈£î+≥÷ Á|üø£è‹ düeTs¡új·TyÓTÆq JeqXË’*ì n\es¡TÃ≈£î+fÒ
ìÁ<ä˝Ò$T s¡T>∑à‘·qT n~Û>∑$T+#·>∑\+.
 30
u≤eTà\ e+{Ï+{Ï yÓ’<ä´ ∫{≤ÿ\≈£î Áø£eT+>± XÊÅd”Ôj·T Á|ü‹|ü‹Ô
ek˛Ô+~. ãø˘M{Ÿ ‘˚HÓ˝À #ê˝≤ eT+∫ Wwü<Ûä >∑TD≤\THêïj·Tì |æ&ç
j·÷Á{Ïø˘‡ n+&é n&Ü*ôd+{Ÿ yÓT&çdæHé ÄØÃyé‡ ‘êC≤ dü+∫ø£˝À Á|ü#·T
]+∫q |ü]XÀ<Ûäq ‘Ó\T|ü⁄‘√+~. <ä>∑TZ
‘√qT, ìÁ<ä˝Ò$T‘√ u≤<Ûä|ü&˚ |æ\¢\≈£î
ãø˘M{Ÿ ‘˚HÓqT |ü&ÉT≈£îH˚ eTT+<äT ˇø£
&√düT ‘ê–ùdÔ #ê˝≤ ñ|üX¯eTq+ ø£\T>∑T
<ä>∑TZ≈£î ‘˚HÓ ~e´ Wwü<Ûä+
‘·T+~. <ä>∑TZ kÕ<Ûës¡D+>± ìÁ<ä #Ó&É>={Ϻ #ê˝≤ Çã“+
~ì ø£*–düTÔ+~. |æ\¢˝À¢ e#˚à <ä>∑TZ \ø£åD≤\ ìyês¡
D≈£î Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± <ä>∑TZ ìyês¡D eT+<äT &Óø˘‡Á{À
$T<∏ësꌤHéqT ñ|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T. uÛ≤s¡‘·<˚X¯ e÷¬sÿ
{Ÿ˝À $ø˘‡ bòÕs¡Tà˝≤ 44, HêsYø±|òt Á{Ï$Tìø˘ e¬>’sê
Áu≤+&É¢ ù|s¡T‘√ á eT+<äTqT neTTà‘·THêïs¡T.
<ä>∑TZ≈£î e÷¬sÿ{À¢ \_Û+#˚ dæs¡|t yê&É≥+ e\q
eT>∑‘·ø£eTà&É+, n\dü≥, ø£&ÉT|ü⁄˝À >∑+<äs¡>√fi¯+,
yê+‹ edüTÔqï |ò”*+>¥ e+{Ï$ ø£\T>∑T‘êsTT. ø=ìï
dü+<äsꓤ\˝À ø=ìï s¡ø±\ <ä>∑TZ eT+<äT\ e\q »«s¡
rÁe‘· ô|s¡>∑&É+‘√bÕ≥T, ‘·\H=|æŒ, XÊ«dü Çã“+~, >=+‘·T˝À sê|æ&ç,
eTH√ $ø±sê\T e+{Ï <äTwüŒ¤‘ê\T dü+uÛÑ$düTÔHêïsTT. 1996 qT+&ç
2006 dü+e‘·‡sê\ eT<Ûä´ø±\+˝À &çø£+»ôdº+{Ÿ\T, j·÷+{°
Væ≤kÕº$THé\ yê&Éø£+‘√ ø£*–q <äTwü¸‘ê\ e\q <ë<ë|ü⁄ e+<äeT+~
|æ\¢\T #·ìb˛j·÷s¡T. <ä>∑TZ, »\TãT eT+<äT\qT n‹>± yê&çq
ø±s¡D+>± 2004`05 eT<Ûä´ø±\+˝À nyÓT]ø±˝À1,519 eT+~ <√>±&˚
∫øÏ‘·‡
|æ\¢*ï n‘·´edüs¡ yês¡T¶\≈£î ‘·s¡*+#ês¡T.
ª<ä>∑TZ‘√ düVü‰ |ü\T n|üŒsY ¬sdæŒπs≥Ø Á{≤ø˘º ÇHéô|òø£åHé \ø£åD≤\ ìyê
s¡D≈£î ‘˚HÓ˝≤+{Ï kÕ+Á|ü<ëj·Tø£, Á|ü‘ê´e÷ïj·T ∫øÏ‘ê‡ |ü<äΔ‘·T\qT
$$<Ûä dü+düÿè‘·T\T $ìjÓ÷–düTÔ
HêïsTT... e÷ |ü]XÀ<Ûäq\‘√ bÕ≥T,
düeTø±©q n<Ûä´j·THê\T ôd’‘·+
<ä>∑TZ≈£î, n|üŒsY ¬sdæ‡πs≥Ø ÇHéô|òø£åHé‡ ìs¡÷à\q≈£î
&Óø±‡$T<∏ësꌤHé $ìjÓ÷–+#·&Üìï Á|ü•ïdüTÔHêïsTT.
á <ä>∑TZ ìyês¡D eT+<äT≈£î Á|ü‘ê´e÷ïj·T+>± ˇø£
dü+e‘·‡s¡+˝À|ü⁄ |æ\¢\≈£î ‘˚HÓ #ê˝≤ X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq
<ä>∑TZ ìyês¡D Wwü<Ûä+>± |üì#˚düTÔ+<äì e÷
n<Ûä´j·Tq+˝À yÓ\T>∑T #·÷dæ+~μ nì ô|ì‡˝Ò«
ìj·÷ ùdº{Ÿ j·T÷ìe]‡{°øÏ #Ó+~q ø±˝Òõ Ä|òt
yÓT&çdæHé |ü]XÀ<Ûä≈£î\T H=øÏÿ#ÓãT‘·THêïs¡T.
¬s+&ÉT qT+&ç 18 @fi¯¢ ˝À|ü⁄ ej·TdüTqï 105 eT+~
|æ\¢\qT á n<Ûä´j·Tq+ |ü]o*+∫+~. ìÁ<äb˛e
&ÜìøÏ 30 ì$TcÕ\ eTT+<äT>± yê]˝À 35 eT+~ |æ\¢\≈£î ej·TdüT≈£î
‘·–q &√düT˝À ‘˚HÓqT, yê]˝À 33 eT+~øÏ &Óø˘‡Á{ÀyÓT<∏ësꌤHé
eT+<äTqT ‹ì|æ+#ês¡T. 37 eT+~øÏ m˝≤+{Ï eT+<äT\qT
‹ì|æ+#·˝Ò<äT. &Óø˘‡Á{ÀyÓT<∏ësꌤHé eT+<äT ø£*Z+∫q |òü*‘ê\qT, ‘˚HÓ
yê&çq |æ\¢˝˝À ≈£L&Ü >∑T]Ô+#ê+. @ eT+<äT yê&Éìyê]˝À m˝≤+{Ï
n_Ûeè~Δì >∑T]Ô+#·˝Ò<äì |ü]XÀ<Ûä≈£î\T ‘Ó*bÕs¡T.
`$qjYT
32
>=+‘·n&ÓTHyÓêsTT&é
qTø£ uÛ≤>∑+˝À {≤ì‡˝Ÿ‡ ñqï≥T¢, eTT≈£îÿ yÓqTø£ uÛ≤>∑+˝À
‡ ñ+{≤sTT. düMTø£è‘·yÓTÆq á *+|òt ø£DC≤\+
X¯ØsêìøÏ s¡ø£åø£ uÛÑ≥Tì˝≤ |üì#˚düTÔ+~. Ç+<äT˝À ‘Ó\¢ s¡ø£Ô ø£D≤\‘√
≈£L&çq bÕ¢kÕà˝≤+{Ï Á<äe+ ñ+≥T+~. X¯Øsêìï Á|üuÛ≤$‘·+ #˚ùd,
ÄÁø£$T+#˚ u≤ø°º]j·÷, yÓ’s¡dt, ø±\Twü´+ ‘·~‘·s¡ n˝…s¡ºHé‡ ˝≤+{Ï
|üsêsTTø£D≤\‘√ á ‘Ó\¢ s¡ø£Ôø£D≤\T b˛sê&ÉT‘êsTT. *+|òt Á>∑+<ÛäT\T
á |üsêsTT ø£D≤\qT #˚õøÏÿ+#·T≈£îì eT÷´ø£dt s¡÷|ü+˝À X¯Øs¡+
qT+&ç ãj·T≥≈£î yÓfi¯fl>=&É‘êsTT.
|æ\¢\T ‘·s¡#·T>± ÇHéô|òø£åHé≈£î >∑Ts¡e⁄‘·T+{≤s¡T, ø±ã{Ϻ yê] *+|òt
Á>∑+<∏äT\T yê´ø√∫+∫ ñ+{≤sTT. |æ\¢\T ô|]π> ø=B› á H√&é‡ |ü]D≤
eT+ kÕ<Ûës¡D dæú‹øÏ #˚s¡T≈£î+≥T+~. |æ\¢\≈£î nsTT<äT dü+e‘·‡sê\
ej·TdüT sê>±H˚ n&ÓHêsTT&é‡ düVü≤»+>± kÕ<Ûës¡D |ü]e÷D≤ìøÏ
ekÕÔsTT. nsTT‘˚, MT |æ\¢\≈£î Ç+ø± ÇHéô|òø£åHé edüTÔ+fÒ, *+|òt H√&é‡
n&ÓHêsTT&é‡ b˛©düT\T
Ç+ø± yê´ø√∫+∫ ñ+{≤sTT. XÊ«dü rdüTø√e&É+ ø£wüº+>± ñ+≥T+~.
yêdüÔe+˝À yê´ø√∫+∫q n&ÓHêsTT&é‡ ø£*–q |æ\¢\T H√{Ï <ë«sê
XÊ«dü |”\TkÕÔs¡T. Bì |ü≥¢ düàèVü≤˝Òì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T yê´ø√∫+∫q
n&ÓHêsTT&é‡ ø±s¡D+>± ‘·eT |æ\¢\T XÊ«dü≈£î Çã“+~ |ü&ÉT‘·THêïs¡ì
düT\uÛÑ+>± ns¡ú+ #˚düTø√˝Òs¡T. ‘·eT |æ\¢yê&çøÏ ‘·s¡#·T>± »\TãT
#˚k˛Ô+<äì, <ä>∑TZ, »«s¡+, eTT≈£îÿ ø±s¡T‘√+<äì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T &Üø£ºs¡¢≈£î
#ÓãT‘·T+{≤s¡T.
∫øÏ‘·‡
{≤ì‡˝Ÿ‡‘√ >∑\ dü+ã+<Ûä+
n&ÓHêsTT&é‡qT >∑T]Ô+#˚+<äT≈£î mø˘‡πs rkÕÔs¡T. eTT≈£îÿ s¡+Á<Ûä+
n&ÓHêsTT&é‡ e\q eT÷düT≈£î b˛sTTq $wüj·÷ìï ns¡ú+ #˚düTø√>∑\+.
#ê˝≤ dü+<äsꓤ\˝À, yê´ø√∫+∫q {≤ì‡˝Ÿ‡ ñqï |æ\¢\≈£î yê´ø√
∫+∫q n &ÓHêsTT&é‡ ≈£L&Ü ñ+&˚ neø±X¯+ ñ+≥T+~. n &ÓHê
sTT&é‡ ˝≤>± {≤ì‡˝Ÿ‡ ≈£L&Ü yê∫ ñqï|üŒ{Ïø°, H√{Ï s¡+Á<Ûä+ ô|<ä›~
ø±ã{Ϻ >±* |”
\TÃø√&É + ˝À
ô|<ä› Çã“+~
ø£\T>∑<äT.
#ê˝≤ eT+~
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T
ô|’øÏ ø£qã&ÉT
‘·Tqï |æ\¢\
{≤ì‡˝Ÿ‡qT
‘·s¡#·T
>∑eTìdüTÔ+
{≤s¡T. {≤
ì‡˝Ÿ‡ u≤>±
yê∫ ñqï|üŒ
{Ïø° uÛÑj·T|ü&Ü *‡q |üì˝Ò<äT. {≤ì‡˝Ÿ‡ ô|<ä› m‘·TÔq yê∫, H=|æŒ
|ü⁄fÒº+‘· kÕúsTTøÏ #˚s¡T≈£îqï dü+<äs¡“¤+˝À &Üø£ºs¡¢qT dü+Á|ü~+#· e#·TÃ.
ø±\Twü´+ ` n˝…Ø® ø±s¡ø±\T
Ç+{Ï˝Àì <äTeTTà <Ûä÷[, yÓ’s¡dt, |ü⁄bıŒ&ç, yÓTÆ{Ÿ‡, u≤ø°º]j·÷\≈£î
n&çHêsTT&é‡ yÓTT<ä≥ n&ɶ+øÏ>± ñ+{≤sTT. Ä n&çHêsTT&é‡ á
|üsêsTT n+XÊ\qT #˚õøÏÿ+#·T≈£îì X¯Øs¡+ qT+&ç ãj·T≥≈£î
|ü+|ü⁄‘êsTT. Ç$ ∫qï yÓ÷‘ê<äT˝Àì ø±\TcÕ´\≈£î #·*+#·e⁄. n$
‘·eT JeÁ|üÁøÏj·TqT j·T<∏ë$~Û>± ìs¡«]ÔkÕÔsTT. nsTT‘˚, ø±\TcÕ´\T,
<äTeTTà, <Ûä÷[, |ü⁄bıŒ&ç n~Ûø£ yÓ÷‘ê<äT˝À ñ+&˚ ÁbÕ+‘ê\˝ÀøÏ yÓ[¢
q|ü⁄&ÉT á n&ÓHêsTT&é‡ u≤>± yê´ø√∫kÕÔsTT. n˝≤+{Ï dü+<äsê“
\˝À, Ä $wü|ü<ësêú \‘√, |üsêsTT |ü<ësêú\‘√ b˛sê&˚+<äT≈£î X¯Øs¡+
ÇeTT´H√>√¢_Hé‡qT ñ‘·Œ‹Ô #˚düTÔ+~.
yÓ’s¡dt, u≤´ø°º]j·÷\ ÇHéô|òø£åHé\ e\q ≈£L&Ü n&ÓHêsTT&é‡ yê´ø√∫+
#·e#·TÃ. |æ\¢\≈£î »\TãT#˚dæ n&ÓHêsTT&é‡ yê∫q dü+<äs¡“¤+˝À
eTT≈£îÿs¡+Á<Ûë\T eT÷düT≈£îb˛‘êsTT. #ê˝≤ eT+~ |æ\¢\˝À, ÇHÓŒ¤
ø£åHé‘√ b˛sê&ÉT‘·Tqï|ü⁄&ÉT n&ÓHêsTT&é‡ yê´ø√∫+∫ ñ+{≤sTT. nsTT
‘˚ ø=+‘·eT+~ ô|<ä› |æ\¢\˝À n&ÓHêsTT&é‡ kÕ<Ûës¡D |ü]e÷ D≤ìøÏ
sê≈£î+&Ü, n˝≤ yê´ø√∫+∫q dæú‹˝ÀH˚ ñ+{≤sTT.
`&܈ˆ düTeTr ¬s&ç¶
øÏ&é‡ ø±s¡ïsY 33

&eTÜ& \
û ≈£ î ÁX¯ <ä Δ ‘·
≈ £ îÿe
>∑|æ\¢\ ô|+|üø£+˝À ‘·+Á&ÉT\ø£+fÒ |æ\¢yêì˝À y˚T<∏√|üs¡yÓTÆq HÓ’|ü⁄
‘·\T¢˝Ò yÓTs¡T>∑ì Á_≥Hé≈£î #Ó+~q D≤´\qT ô|+#˚ düè»Hê‘·àø£
Á_düº˝Ÿ $X¯«$<ë´\j·T |ü]XÀ<Ûä≈£î\ n<Ûä´ ø±s¡´ø£˝≤bÕìï s¡÷bı+~+#·&É+
j·THê\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. ø=+‘·eT+~ ô|’ <äèwæº ô|≥º&É+ ø£+fÒ, |æ\¢yê&ç
‘·+Á&ÉT\T Ç+{Ï e<ä›H˚ ñ+≥÷ ‘·eT |æ\¢\ ø±s¡´ø£˝≤bÕìï dü]#·÷&É&É+ô|’H˚
ô|+|üø£+˝À ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wædüTÔqï dü+<ä ‘·+Á&ç πø+ÁBø£]kÕÔ&Éì Ä |ü]
sꓤ\T ñHêïsTT. nsTT‘˚, ‘·+Á&ÉT\ ô|+|ü XÀ<Ûä≈£î\T #ÓãT‘·THêïs¡T. nsTT‘˚
ø£+ø£+fÒ ‘·\T¢\ ô|+|üø£+ <ë«sê eT>∑|æ\¢\˝À y˚T<Û√ ñB›|üq yÓTs¡T>±Z ‘·+Á&ç ô|+|üø£+ e\q ø£*π>
ñ+≥T+<äì Ä |ü]XÀ≈£î\T ø£qT>=Hêïs¡T. 1990\ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À Á_düº˝Ÿ ‘·|ü&ÉT |òü*‘ê\qT ‘·≥Tº≈£îì
ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q 6,000 eT+~ |æ\¢*ï ∫qï ej·TdüT qT+&ç ô|+∫q m~π> X¯øÏÔ u≤*ø£\˝À ñ+<äì Ä
‘·*¢<ä+Á&ÉT\ nqTuÛÑyê\qT á |ü]XÀ<Ûäø£ ãè+<ä+ |ü]o*+∫ á n<Ûä´j·Tq+ >∑T]Ô+∫+~. Ç+<äT≈£î, ‘·+Á&ÉT\T ø=&ÉT≈£î\‘√
ìsêΔs¡D≈£î e∫Ã+~. bÕsê&˚ ej·TdüT˝À yêsêìøÏ ø£˙dü+ 15 >∑+≥\ e´eVü≤]+∫q≥T¢ ≈£L‘·Tfi¯¢‘√ e´eVü≤]+#·ø£b˛e&É+ ˝Ò<ë Ç+{Ï
bÕ≥T ‘·+Á&ç ô|+|üø£+˝À ô|]–q |æ\¢\T dü÷ÿfi¯¢˝À #ê˝≤ ‘·≈£îÿe yê‘êes¡D+˝À ≈£L‘·Tfi¯¢ n_Ûe´øÏÔ ñB›|üq kÕúsTT ‘·≈£îÿe yÓ÷‘ê<äT˝À
nø£&É$Tø˘ kÕeTsêΔ´ìï ø£*– ñHêïs¡ì Ä XÊÅdüÔy˚‘·Ô\T ìy˚~+#ês¡T. ñ+&É≥+>±ì ø±s¡D+ ø±e#·TÃ.
J$‘·+ ‘=* dü+e‘·‡s¡+˝Àì |æ\¢\ô|’ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ô|+|üø±ìøÏ bÕ≈£î‘·Tqï ej·TdüT˝Àì |æ\¢\ |ü≥¢ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ dü+s¡ø£åD ‘·>∑T
dü+ã+~Û+∫ m˝≤+{Ï >∑D˙j·TyÓTÆq Á|üuÛ≤yêìï (nqT≈£L\, e´‹πsø£) yÓ÷‘ê<äT˝À ñ+fÒ eT+∫ |òü*‘ê\T ekÕÔsTT. Ç˝≤+{Ï dü+‘·T*‘·
Ä n<Ûä´j·Tq+ >∑T]Ô+#·˝Ò<äT. |æ\¢\≈£î dü+e‘·‡s¡+ ej·TdüT <ë{Ïq yê‘êes¡D+˝À ô|]–q |æ\¢\T (u≤\, u≤*ø£\T) #ê˝≤ yÓTs¡T¬>’q
‘·sê«‘· qT+&ç e÷Á‘·y˚T ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ô|+|üø±\ Á|üuÛ≤yê\˝À ‘˚&Ü Á|ües¡ÔqqT ø£*– ñ+{≤s¡ì n<Ûä´j·Tq+ >∑T]Ô+∫+~.
yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. `˙‘·
 34
|æ\¢#˚j\ô|’·Te<ä»]π›ì> ‘êC≤
˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\≈£î #Ó+~q dü+πø‘ê\qT ìs¡¢ø£å´+
n<Ûä´j·Tq+ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT ôV≤#·Ã]k˛Ô+~.
˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\≈£î dü+ã+~Û+∫q Äs√|üD\T ô|s¡T>∑T‘·Tqï
H˚|ü<∏ä´+˝À |æ\¢\T, j·TTe≈£î˝Ò Á|ü<Ûëq u≤~Û‘·T\H˚ yêdüÔe+ yÓ\T>∑T
#·÷dæ+~. >∑‘· dü+e‘·‡s¡+ ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\ qT+&ç ‘êeTT Ä<äT≈£îqï
249 eT+~˝À 60 XÊ‘·+ eT+~ 18 @fi¯¢ ej·TdüT <ë≥ì yês¡THêïs¡ì
$T&éø√dtº yÓTsTTHé≈£î #Ó+~q ôd≈£î‡e˝Ÿ nkÕ‡˝Ÿº düb˛s¡Tº düØ«ôddt
dü+düú møχ≈£L´{Ïyé &Ó’¬sø£ºsY düTkÕHé Vü‰˝Ÿ Á&ÓôV≤sY ‘Ó*bÕs¡T. ˝…’+–ø£
y˚~Û+|ü⁄\≈£î >∑T¬s’ ñ+&Ée#·Ãì ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T Ä+<√fi¯q #Ó+<ä&É+
ø±<äT, yês¡T ˇø£ n+#·Hê≈£î sêyê*‡q nedüs¡+ ñ+<äH˚ ne>±Vü≤q
ô|+#·Tø√yê\ì Á&ÓôV≤sY dü\Vü‰ ÇdüTÔHêïs¡T. |æ\¢\Á|ües¡Ôq˝À
e÷s¡TŒ\T ø£qã&çq yÓ+≥H˚ bòÕ´$T© &Üø£ºsYqT dü+Á|ü~+#ê*.
ªXÊØs¡ø£+>± >±ì, Á|ües¡Ôq˝À>±ì e÷s¡TŒ\qT >∑T]Ô+∫q≥¢sTT‘˚ @+
»s¡>∑˝Ò<äì n+#·Hê y˚düTø√e&É+ ø£+fÒ @<Ó’Hê »]– ñ+&˚ neø±X¯+
ñ+<äH˚ ìsêΔs¡D≈£î sêyê*μ nì ÄyÓT ‘Ó*bÕs¡T. bÕsƒ¡XÊ\\˝À |æ\¢\
n<Ûä´j·Tq+˝Àì n|üÁX¯ó‘·T\T, ìÁ<äb˛j˚T+<äT≈£î yês¡T m<äTs=ÿ+
≥Tqï Ä≥+ø±\T, $e]+#·˝Òì $<Ûä+>± ìÁ<ä˝À |üø£ÿ ‘·&É|ü&É+,
ø=ìï Á|ü<˚XÊ\˝ÀøÏ yÓfi≤¢\+fÒ uÛÑj·T|ü&É&É+˝≤+{Ï #˚wüº\T |æ\¢\T/
j·TTer j·TTe≈£î\˝À ø£q|ü&ç‘˚ yês¡T ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\≈£î >∑T¬s’
ñ+&Ée#·ÃH˚ ìsêΔs¡D≈£î sêyê*‡q nedüs¡+ ñ+~. eT]ø=+<äs¡T
˝…’+–ø£ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\˝À ÄdüøÏÔì ø£qãs¡#·&É+ ˝Ò<ë yê{Ï >∑T]+∫
øÏ&é‡ ø±s¡ïsY
#·]Ã+#·&É+˝≤+{Ï ‘·eT ej·TdüT≈£î $T+∫q
|üqT\T #˚düTÔ+{≤s¡T. ª|æ\¢\T m˝≤ ekÕÔs¡T?μ
nqï dü+<˚Vü≤+ Ä ej·TdüT˝Àì yê]ì ‘·s¡#·÷
y˚~Û+#˚ Á|üX¯ï nì Á&ÓôV≤sY ‘Ó*bÕs¡T.
|æ\¢\T u§eTà\T <ë«sê>±ì, düeT ej·TdüTÿ\ <ë«sê>±ì ˝…’+–ø£
ø±s¡´ø£˝≤|ü ñB›|üq\ ø√dü+ Á|üj·T‹ï+#·&É+ Ä ej·TdüT≈£î ‘·–q
dü¬s’q Á|ües¡Ôq ø±<äì >∑T]Ô+#ê*. #ê˝≤eT+~ |æ\¢\T n|ü]∫‘·T\‘√
e÷{≤¢&É≈£î+&Ü ñ+&É≥+ H˚s¡TÃ≈£î+fÒ, Ä≥ düú\+˝À>±ì, dü÷ÿ˝Ÿ≈£î
yÓ\T|ü\>±ì Ä n|ü]∫‘· e´≈£îÔ\T ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\≈£î, |æ\¢\ô|’
Væ≤+dü≈£î bÕ\Œ&˚ neø±X¯+ ñ+&É<äì Á&ÓôV≤sY ‘Ó*bÕs¡T. ª˝…’+–ø£
y˚~Û+|ü⁄\T, Væ≤+dü≈£î bÕ\Œ&˚ yê]˝À n|ü]∫‘·T\T #ê˝≤ ‘·≈£îÿe
XÊ‘·+>± ñHêïs¡T. ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄≈£î >∑T¬s’qyês¡T |ü]#·j·TeTTqï
e´≈£îÔ\ <ë«sêH˚ Ç˝≤+{Ï ˝…’+–ø£ Væ≤+düqT m<äTs¡Tÿ+≥THêïs¡ìμ
ÄyÓT ‘Ó*bÕs¡T ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄ |ü≥¢ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ‘·>∑T düŒèVü≤qT
ô|+#·T≈£îì, ø£eT÷´ìπøwüHéqT s¡÷bı+~+#·Tø√>∑*Z‘˚ á düeTdü´qT
düT\uÛÑ+>± n~Û>∑$T+#·>∑\eTì Á&ÓôV≤sY ‘Ó*bÕs¡T.
`&܈ˆ sê+Á|ükÕ<é e÷qdæø£ yÓ’<ä´ ì|ü⁄DT\T
 36 Áf…+&é‡
ôV≤sTTsY ÅdüºsTT{Ÿì+>¥ Ç|ü&ÉT ˝Òf…dtº Áf…+&é. ø±˝ÒJ
$<ë´s¡Tú\ qT+∫ >∑èVæ≤DÏ\T es¡≈£L |ü≥Tº˝≤+{Ï
E≥Tºπø ‘·eT z≥T y˚düTÔqï≥T¢ z düπs«˝À ‘˚*+~.
C\bÕ‘·+ e+{Ï E≥Tº
düTe÷s¡T 1500eT+~ j·TTerj·TTe≈£î\ô|’ ìs¡«Væ≤+∫q z düπs«˝À
nH˚ø£ ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq $wüj·÷\T yÓ\¢&Éj·÷´sTT. Åd”Ô\T n‘·´+‘· Åd”Ô\T ÁbÕ<Ûëq´‘· Ç#˚à {≤|t f…Hé*dtº : ôV≤sTTsY ÅdüºsTT{Ÿì+>¥, yÓTTu…’˝Ÿ
ÁbÕ<Ûëq´‘· ì#˚à n+X¯+>± {≤|tf…Hé˝À ôV≤sTTsY ÅdüºsTT{Ÿì+>¥ bò˛Hé, ˝≤|t{≤|t, ôV≤sTTsY Å&Ó’sTTsY, ]yÓ÷{Ÿ ø£+Á{À˝Ÿ, m+|”3 ù|¢j·TsY
Á|ü<∏äeTkÕúq+˝À ì*Ã+~. ˝Ò<ë ◊bÕ&é, &çõ≥˝Ÿ ¬øyÓTsê, ø±´\T≈£î˝Òs¡{Ÿ, ◊s¡Hé, ì+f…+&√.
‘·sê«‘· kÕúq+ yÓTTu…’˝Ÿ bò˛Hé≈£î <äø£ÿ>±, eT>∑yês¡T: yÓTTu…’˝Ÿbò˛Hé, ôdÌÿ{°M u≤ø˘‡, m+|”3 ù|¢j·TsY/◊bÕ´&é,
˝≤|t{≤|t eT÷&√kÕúHêìï <äøÏÿ+#·T ]yÓ÷{Ÿ ø£+Á{À˝Ÿ, ˝≤|t{≤|t, &çõ≥˝Ÿ ¬øy˚Tsê, ì+f…+&√,
≈£î+~. Hê\T>√ ù|¢dt˝À ôV≤sTTsY Å&Ó’sY, ø±´\T≈£î˝Òs¡{Ÿ, ôd{ŸHêyé, mø˘‡u≤ø˘‡.
nsTT<√ kÕúHêìï {°M ]yÓ÷{Ÿ
<äøÏÿ+#·T≈£î+~. n˝≤π>
eT>∑yêfi¯¢ $wü j·T+
˝À {≤|tf…Hé˝À yÓTT
u…’˝Ÿ bò˛Hé |òüdtº ù|¢dt
ø={Ϻ+~. Åd”Ô, |ü⁄s¡T
wüß\T ‘êeTT ø√s¡T
≈£îH˚ edüTÔe⁄\T
{≤|t f…Hé*dtº˝À
á $<Ûä+>± ñ
HêïsTT.

ô|<äe⁄\ sê>∑+...
‘·&çbı&ç ‘êfi¯+
eTT<ä›+fÒ ÄeT&É<ä÷s¡+ »]π> eTT<äT›>∑TeTà
ùdïVü≤ Ç|ü⁄Œ&ÉT Çy˚TCŸ e÷s¡TÃ≈£îH˚ Á|üj·T
‘·ï+˝À ñ+~. ùdïVü≤ ù|s¡T #Ó|üŒ>±H˚ eTq
|üøÏÿ+{e÷àsTT nì|æ+#˚ Vü≤ÀMT¢ >∑sY¢>±H˚
Ç|üŒ{Ïes¡≈£L n+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. ªÁosêeT
<ëdüTμ˝À sêeT<ëdüT uÛ≤s¡´>± ÄyÓT q≥q≈£î
<äs¡Ùπø+Á<äT&ÉT ¬ø.sê|òüTy˚+Á<äsêe⁄ ôdŒ˝Ÿ uÖ+&é
nsTT yÓ+≥H˚ ‘·q ‘·<äT|ü] ∫Á‘·yÓTÆq ªbÕ+&ÉTs¡+>∑&ÉTμ˝À ≈£L&Ü ÄyÓTqT Á|ü<Ûëq
ø£<∏ëHêsTTø£ bÕÁ‘·≈£î m+|æø£#˚XÊs¡T. m|ü⁄Œ&É÷ Ç˝≤ eT&çø£≥Tº≈£îH˚ bÕÁ‘·˝ÒHê nqT
≈£î+<√ @yÓ÷ >±˙ ‘êC≤>± z ‘·$Tfi¯ dæìe÷˝À @ø£+>± *|t-≥T-*|t düìïy˚X¯+˝À
Vü‰{ŸVü‰{Ÿ>± q{Ï+∫ ‘êqT ≈£L&Ü m+<äT˝Àq÷ rdæb˛˝Ò<äì ùdïVü≤ ìs¡÷|æ+∫+~.
ª|æs¡eyéT dü+‹b˛yéTμ nH˚ ‘·$Tfi¯ ∫Á‘·+˝À V”≤s√ #·s¡DY (Ä{ÀÁ>±|òtμ<äs¡Ù≈£î&ÉT)
düs¡düq ùdïVü≤ q{Ïk˛Ô+~. Ç+<äT˝À ‘=*πssTT |òüT≥º+ ˇø£≥T+~. dü+<äsꓤqTkÕs¡+
Ä Ç<ä›s¡÷ >±&ÛÉ+>± ô|<ë\T #·T+_+#·T≈£îH˚ düìïy˚XÊìøÏ <äs¡Ù≈£î&ÉT
ø£s¡T|üfi¯ìj·T|üŒHé bòÕ¢Hé #˚XÊs¡T. ùdïVü≤qT ø£ì«Hé‡ #˚dæ Ä düìïy˚XÊìï ‘Ó*$>±
˝≤–+#˚XÊsêj·Tq. nsTT‘˚ #·s¡DY- ùdïVü≤\T @&ÉT fÒø˘\T rdüT≈£îqï ‘·sê«‘· >±˙
<äs¡Ù≈£î&ÉT fÒø˘qT zπø #˚j·T˝Ò<ä≥. n<äèwüºeT+fÒ #·s¡DY<˚qì j·T÷ì{Ÿ yêfi¯ófl ≈£îfi¯ó
fl≈£î+fÒ, ùdïVü≤ e÷Á‘·+ ‘·q |ò”*+>¥‡ ãj·T≥ |ü&É≈£î+&Ü >∑eTTàq ñ+&çb˛sTT+~.
 øÏ#ÓHé 37
ø±e*‡q |ü<ësêú\T : eT≥Hé : 1øÏ˝À, n\¢+ yÓ\T¢* ù|dtº >∑+≥\T Hêqìyê«*. u≤D≤*˝À q÷HÓy˚dæ ñ*¢bÕj·T eTTø£ÿ\T
¬s+&ÉT fÒãT˝Ÿ dü÷ŒqT¢, ø±s¡+ ¬s+&ÉT fÒãT˝Ÿ dü÷ŒqT¢, y˚sTT+∫ |üø£ÿq ñ+#ê*. bÕ˝˝À¢ ≈£î+≈£îeT|ü⁄e⁄« y˚dæ Hêq
ø=‹ÔMTs¡ ø£≥º (düqï>± ‘·s¡>±*), |ü⁄BHê ∫qï ø£≥º, ìyê«*. eT+<äbÕ{Ï bÕHé rdüT≈£îì eT≥Hé eTTø£ÿ\˙ï
|ü∫Ã$T]à Hê\T>∑T (bı&Ée⁄>± ø√j·÷*) ô|s¡T>∑T y˚dæ ‘·≈£îÿe eT+≥MT<ä ñ&çøÏ+#ê*, eT<Ûä´
¬s+&ÉT ø£|ü\T, bÕ\T ` ns¡ø£|ü, ≈£î+≈£îeT eT<Ûä´˝À ø£\T|ü⁄‘·T+&Ü*. n$ ñ&ÉT≈£î‘·T+&É>±H˚
|ü⁄e⁄« ∫{Ϭø&ÉT, ìeTà ø±j·T\T ¬s+&ÉT, j·÷\ _j·T´+ ø£&ç– ñ+#ê*. $&ç>± eTs√ eT+<äbÕ{Ï
≈£î\T Äs¡T, \e+>±\T mì$T~, n+>∑Tfi¯+ –HÓï˝À mì$T~ >±¢düT\ ˙fi¯ó¢b˛dæ n$ eT]–q
<ë*Ãq #Óø£ÿ , q÷HÓ eTTbÕŒe⁄ ø£|ü, HÓsTT´ ‘·sê«‘· j·÷\≈£î\T \e+>±\T, |ü˝≤e⁄ Ä≈£î\T,
¬s+&ÉT fÒãT˝Ÿ dü÷ŒqT¢, ñ|ü ‘·–q+‘·. <ë*Ãq #Óø£ÿ, ø=~›>± ñ|ü y˚dæ _j·T´+ y˚j·÷*.
nqï+ eT÷&ÉTe+‘·T\T ñ&çø±ø£ ˙fi¯ófl
eT≥Hé eTTø£ÿ\≈£î |ü{Ϻ+#˚+<äT≈£î : j·÷\
≈£î\T Hê\T>∑T, \e+ >±j·T\T Äs¡T,
<ë*Ãq #Óø£ÿ&É n+>∑Tfi¯+ eTTø£ÿ, cÕJsê
eT≥Hé _sê´ì e+ù|dæ nHêïìï yÓ&É˝≤Œ{Ï uÒdæHé˝À bı&çbı&ç
˝≤&ÉT‘·Tqï≥T¢>± Äs¡ìyê«*. Ç|ü&ÉT
eT+<äbÕ{Ï bÕÁ‘· ˝Ò<ë Áô|wüsY bÕHé rdüT≈£îì
` {° dü÷ŒqT, $T]j·÷\T ns¡ {°dü÷ŒqT. n&ÉT>∑Tq HÓsTT´sêdæ dü>∑+ nHêïìï n&ÉT>∑Tq |üs¡#ê*. <ëìMT<ä
‘·j·÷s¡T #˚ùd $<Ûëq+ : eT≥Hé eTTø£ÿ*ï X¯óÁuÛÑ+>± ø£&ç– n\¢+yÓ\T¢*¢, ñ&çøÏ+∫q e÷+dü+ eTTø£ÿ*ï ˇø£ bıs¡˝≤ ù|sêÃ*. á eTTø£ÿ*ï
ñ|ü, ø±s¡+, dü>∑+ ø=‹ÔMTs¡, |ü⁄BHê n≈£î\T, |ü∫Ã$T]Ã, ìeTàs¡dü+, $T–*q nqï+ MT<ä ∫\ø£]+#ê*. Ç|ü&ÉT $T–*q ø=‹ÔMTs¡,
eTkÕ\ ~qTdüT\T, y˚sTT+∫q ñ*¢ eTTø£ÿ\T n˙ï |ü{Ϻ+∫ z ¬s+&ÉT |ü⁄BHê, |ü∫Ã$T]à eTTø£ÿ*ï ô|’ô|’q #·*¢ HÓsTT´ y˚j·÷*. eT÷‘· ô|{Ϻ
‘·≈£îÿe eT+≥MT<ä nqï+ |üP]Ô>± ñ&çπøes¡≈£L ñ+#ê*.
ø±e\dæq$ : |òæwt 1 πøõ, ô|<ä›ñ*¢ 4, |ü∫à nqï+ ñ&çøÏ eT+∫ yêdüq edüTÔ+&É>± ~+∫ yÓTT‘·Ô+
|òæwt Åô|’ $T]à 4 |üdüT|ü⁄ ∫{Ϭø&ÉT, ñ|ü, ø±s¡+ ø£\|ü≈£î+&Ü HÓeTà~>± eTTø£ÿ*ï nHêï˙ï rdü÷Ô e&ç¶+#ê*.
‘·–q+‘· n\¢+ yÓ\T¢* ù|dtº 2 dü÷ŒHé‡ ˇø£
ø£≥º ø=‹ÔMTs¡, ø£]y˚bÕ≈£î ¬seTà\T ø=~›>±,
q÷HÓ ‘·–q+‘· ø±e\dæq$ :
bı&ç eTkÕ˝≤: ¬s+&ÉT \e+>±j·T\T, Áu≤sTT˝sY ∫¬øHé 1 πøõ, ô|<ä›ñ*¢ 4, |ü∫Ã$T]à 3, n\¢+
¬s+&ÉT <ë*Ãq #Óø£ÿ eTTø£ÿ\T, j·÷ yÓ\T¢* ù|dtº 2 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé‡. ñ|ü ‘·–q+‘·, ø±s¡+ 2
\≈£î\T ˇø£{Ï, <äìj·÷\T ¬s+&ÉT fÒãT˝Ÿdü÷ŒHé‡ |üdüT|ü⁄ ø=~›>±, ø=‹MTs¡, bıBq ø=~›>± q÷HÓ
∫qï dü÷ŒHé‡ M{Ïì ˝…’{Ÿ>± y˚sTT+∫ ˇø£ ∫qï ø£|ü. bı&çeTcÕ˝ ¬s+&ÉT fÒãT˝Ÿ
yÓT‘·Ô>± bı&ç #˚düTø√yê*. dü÷ŒHé‡. ø=~›>± J&ç|ü|ü.
eTT+<äT>± #˚|üqT X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ sö+
&é>±, düqï>± eTTø£ÿ\T ø√j·÷*. ‘·s¡T ∫¬øHé Åô|ò’
yê‘· á eTTø£ÿ\≈£î n\¢+,yÓ\T¢*¢ ù|dtº, ñ|ü,
ø±s¡+, |üdüT|ü⁄ y˚dæ eTTø£ÿ\qT u≤>± ø£~|æ ˇø£ ‘·j·÷s¡T #˚j·TT $<Ûëq+ :
>∑+≥es¡≈£î |üø£ÿq ô|≥Tºø√yê*. eTT+<äT>± ∫¬øHé X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ <ëìøÏ n\¢+ yÓ\T¢*¢ ù|dtº,
ñ*¢bÕj·T\qT eTTø£ÿ\T #˚dæ Á¬>’+&é #˚j·÷*. bÕHé kºMT<ä ô|{Ϻ q÷HÓy˚dæ ñ|ü, ø±s¡+, |üdüT\T y˚dæ u≤>± ø£*j·Tu…{Ϻ 1>∑+≥ |üø£ÿq
n+<äT˝À nyê\T, ø£]y˚bÕ≈£î y˚dæ á ñ*¢eTT<ä›qT y˚dæ MT&çj·T+ ôd>∑MT<ä ô|{≤º*. ø=+#Ó+ eT+<äbÕ{Ï u≤+&ç rdüT≈£îì ñ*¢bÕj·T
q÷HÓ ‘˚˝Òes¡≈£L y˚sTT+∫ |üø£ÿq ô|≥Tºø√yê*. eTTø£ÿ*ï, |ü∫Ã$T]à düqï>± ‘·]– <√s¡>± y˚sTT+#·T≈£îì
‘·s¡Tyê‘· |üø£ÿq ô|{Ϻq ∫¬øHé y˚dæ MT&çj·T+ düºyé MT&çj·T+
Ç|ü&ÉT y˚πs u≤+&û˝À q÷HÓy˚dæ #˚|üeTTø£ÿ\qT mÁs¡>± y˚sTT+#ê*. á ôd’E˝À ôd>∑ ñ+∫ ∫¬øHé n&ÉT>∑+≥≈£î+&Ü ø£*j·T~|ü‘·÷
y˚sTT+∫q eTTø£ÿ*ï, y˚sTT+∫q ñ*¢eTT<ä›qT ø£*|æ eTs√kÕ] düºyéMT<ä ô|{Ϻ ñ+&Ü*. ∫¬øHé˝À ˙s¡+‘ê nsTTb˛sTTq ‘·s¡Tyê‘· düºyé
bı&çeTcÕ˝≤ #·*¢ ˝…’{Ÿ>± ø£*j·T~bÕŒ*. ‘·s¡Tyê‘· ~+∫ y˚πs &çwt˝ÀøÏ rdæ. dæyéT˝À ô|{Ϻ &û|t Åô|’>± y˚sTT+#ê*. Bìï y˚πs &çwt˝ÀøÏ rdæ
ø=‹ÔMTs¡ #·\T¢≈£îì |ü∫Ã$T∫à ì\Te⁄>± ø√dæ ˝…’{Ÿ>± y˚sTT+∫ ô|’q ô|’q ø=‹MTs¡, J&ç|ü|ü ˝…’{Ÿ>± y˚j·T+∫. n\+ø£]+#ê*. á
n\+ø£]+#ê*. |òæwtÅô|ò’ s¡&û. Ç~ ¬s+&ÉT eT÷&ÉTs√E\es¡≈£L ì\e ñ+≥T+~. ø£Á] ∫¬øHé Åô|ò’ì |æ\¢\T Çwüº+>± ‹+{≤s¡T.
`uÛÑyêì
 38
≈£îsêà \&ÉT¶
ø±e\dæq$ : u≤>±eTT~]q
ø=ã“]ø±j·T\T eT÷&ÉT
|ü+#· <ës¡ 1 πøJ
HÓsTT´ bÕe⁄øÏ˝À
XËq>∑|æ+&ç 150 Á>±eTT\T
J&çbı|ü 50 Á>±eTT\T, øÏdt$Tdt 25 Á>±eTT\T
j·÷\≈£î\ bı&ç ø=~›>±.
‘·j·÷s¡T #˚ùd $<Ûëq+:
ø=ã“] ‘·T]$T |üø£ÿq ô|≥Tºø√yê*. j·÷\≈£î\T bı&ç #˚düTø√yê*. HÓsTT´
y˚&ç#˚dæ <ëì˝À XËq>∑|æ+&ç ñ+&É\T ø£≥º≈£î+&Ü ø£\T|ü⁄ø√yê*.
j·÷\≈£î\T øÏdt$Tdt y˚sTT+∫ |üø£ÿq ô|{≤º*. |ü+#·<ës¡≈£î ˇø£ >±¢düT
˙s¡T #˚]à kºMT<ä ô|{Ϻ |ü+#·<ës¡ ø£]π>es¡≈£L ø£*j·T~|ü‘·÷ ñ+&Ü*.
|ü+#·<ës¡ >∑{Ϻ ñ+&ÉbÕø£+ e∫Ã+‘·sê«‘· ø=ã“], HÓsTT´ XËq>∑|æ+&ç
$TÁX¯eT+ b˛dæ ø£*j·T~|ü‘·÷ ñ+&Ü*. bÕø£+ –HÓï n+#·T\≈£î n+≥T
ø√≈£î+&Ü <ä>∑Zs¡|ü&çq ‘·s¡Tyê‘· <ëì ˇø£ yÓ&É˝≤Œ{Ï bÕÁ‘·≈£î HÓsTT´sêdæ
Bìï Ä bÕÁ‘·˝ÀøÏ e+∫ <ëì˝À J&ç|ü|ü, øÏdt$Tdt, j·÷\≈£î\ bı&ç y˚dæ
ø£*j·T~|æŒ ø=~›>± Ä]q ‘·s¡Tyê‘· \&É÷¶˝≤¢ #·T≥Tºø√yê*. #ê˝≤ fÒdtº>±
ñ+{≤sTT.
u≤<ä+ $T˝Ÿÿ
ø±e\dæq$ :
bÕ\T ˇø£ ©≥s¡T, ˙s¡T ˇø£ >±¢düT,
MT&çj·T+ ôd’CŸ ø±´¬s{Ÿ‡ eT÷&ÉT,
|ü+#·<ës¡ Ä|òt πøõ, j·÷\≈£î\T 8,
J&ç|ü|ü 50Á>±eTT\T, u≤<ä+|ü|ü 15.
‘·j·÷s¡T #˚j·TT $<Ûëq+:
eTT+<äT ø±´¬s{Ÿ ô|’bıs¡ ˙{Ÿ>±
rdæy˚dæ ≈£îø£ÿsY˝À u≤>± yÓT‘·Ô>±
ñ&Éø£u…{≤º*. Bìï $Tøχ˝À y˚dæ u≤>± yÓT‘·Ô>± s¡TãT“ø√yê*. u≤<ä+
|ü|üqT ≈£L&Ü u≤>± yÓT‘·Ô>± #˚j·÷*. Ç|ü&ÉT ˇø£ ©≥s¡T bÕ\≈£î ˇø£
>±¢düT ˙s¡T #˚]à ø=~›>± eTs¡>∑ìyê«*. á bÕ\˝À |ü+#·<ës¡ y˚dæ
ø£\j·T~bÕŒ*. Bì˝À s¡T_“q ø±´¬s{Ÿ, u≤<ä+ ø£\bÕ*. j·÷\≈£î\T
yÓT‘·Ô>± bı&ç#˚dæ ø£\bÕ*. J&ç|ü|üqT düqï>± ‘·]– ø£*|æá bÕ\qT
Á|æCŸ˝À #·\¢ãs¡∫ >±¢düT˝À b˛dæ n+~yê«*. Bì fÒdtº #Ó_‘˚ ‘·|üŒ mes¡÷
ø±´¬s{Ÿ u≤<ä+ bÕ\T nqTø√s¡T. n#·TÃ u≤<ä+bÕ\ fÒdtº edüTÔ+~.
|ü∫Ãø=ã“]ì ‘êC≤>± ñ+#ê\+fÒ eTs¡T>∑T‘·Tqï ˙{Ï˝À ìeTàs¡kÕìï ø£*|æ
n+<äT˝À |ü∫Ãø=ã“]ì ø=+#Ó+ùd|ü⁄ ñ+∫ ãj·T{ÏøÏ rj·÷*. rdæq yÓ+≥H˚
ø=ã“]ì Á|òæCŸ˝À ñ+∫‘˚ ¬s+&ÉT s√E\T ‘êC≤>± ñ+≥T+~.
øÏ#ÓHé
ø±e*‡q edüTÔe⁄\T
ø√yê ` eT÷&ÉT ø£|ü\T, ns¡ø£|ü ∫sö+J, |ækÕÔ, J&ç|ü|ü,
u≤<ëeTT\T $Tø£ÃsY, ∫qï j·÷\≈£î\ bÂ&ÉsY` 1/4 #Óe÷Ã,
#·¬øÿs¡ bı&ç ` 1 ø£|ü, |ü˙ïs¡T ` ø£ #Óe÷Ã, bÕ\T ` dü]|ü&Ü, ø√ø√
bÂ&És¡T ∫{Ϭø&ÉT.
‘·j·÷s¡T #˚ùd |ü<äΔ‹ :
ø√yêqT ‘·j·÷s¡T #˚düT≈£îì ñ+#·T
ø√yê ôd˝Ÿ‡
ø√yê*. ˝Ò<ä+fÒ ãj·T≥ <=]πø
¬s&ûy˚T&é~ ñ|üjÓ÷–+#·e#·TÃ. n+<äT˝À #·¬øÿs¡ bı&ç,
|ü˙ïs¡TqT ø£\T|ü⁄ø√yê*. bÕ\qT $s¡>={Ϻ EqTï˝≤ #˚düTø√yê*.
<ëìï u≤>± yÓT‘·Ô>± |ædæøÏ eTT<äT›˝≤>± #˚dæ Hê\T>∑T uÛ≤>±\T>±
$&É>={≤º*. ˇø£ uÛ≤>∑+>± bı&ç bı&ç>± ñqï ø√yê, j·÷\≈£î\
bÂ&És¡TqT u≤>± ø£\T|ü⁄ø√yê*. $T>∑‘ê eT÷&ÉT uÛ≤>±\˝À ø√ø√
bÂ&ÉsYqT ø£\|ü⁄ø√yê*. ø√yê ø£*dæñqï uÛ≤>±ìï ˇø£ s√\sY˝≤
‘·j·÷s¡T #˚düTø√yê*. >∑T+Á&Éì á s√\sY ¬s+&ÉT n+>∑Tfi≤\
eT+<ä+˝À ñ+&Ü*. M{Ï #·T≥÷º, ø√ø√ ø£*|æì ø√yêqT
n‹øÏ+#ê*. yê{Ïì ‹|æŒ Hê\T>∑T yÓ’|ü⁄˝≤ ˝À‘·T>± >±≥T¢
ô|{≤º*. Ä ‘·sê«‘· Á|òæCŸ˝À 15 ì$TcÕ\T ñ+#ê*. 1/4
n+>∑T\+ ôd’E˝À ˝≤e⁄>±, ôdÌ¢düT\T e÷~] ø£{Ÿ #˚düTø√yê*.
s¡T∫ø£s¡yÓTÆq á d”«≥T #·÷&É&ÜìøÏ m+‘√ n+<ä+>± ñ+≥T+~.
ø±e\dæq$: 2 ø£|ü\T ‘êC≤ ø=ã“] ‘·Ts¡T&É+, 1 ø£|ü s¡e«, 2
ø£|ü\T #·¬øÿs¡, 50 Á>±eTT\T J&ç|ü|ü eTTø£ÿ\T, 2 ô|<ä› #Ó+#Ó
kÕs¡|ü|ü,12 15 ≈£î+≈£îeT |üP\ πs≈£î\T, 1/2 ∫qï #Ó+#ê ∫qï
@\≈£î\ bı&ç, 1 ø£|ü HÓsTT´.
‘·j·÷s¡T #˚ùd $<Ûëq+: s¡e«qT ¬s+&ÉT ìeTTcÕ\T y˚sTT+∫
|üø£ÿq ô|≥Tºø√yê*. Ç+<äT˝À ø=ã“] ‘·Ts¡TeTT ø£*|æ, z >∑+≥
bÕ≥T eT÷‘· ô|{Ϻ e⁄+#ê*. H˚‹˝À J&ç|ü|ü, øÏdt$Tdt,
kÕs¡|ü|ü y˚sTT+∫ rj·÷*. #·¬øÿs¡˝À ˇø£
s¡e« \&ÉT¶
ø£|ü ˙s¡T b˛dæ eT]–+#ê*. ô|’øÏ ‘˚*q eTT]øÏ rùddæ, r>∑
bÕø£+ sê˙j·÷*. ˇø£ HêHé`dæºø˘ u≤D*˝À s¡e« $TÁX¯e÷ìï y˚dæ,
◊<ës¡T ìeTTcÕ\T y˚sTT+#ê*. ≈£î+≈£îeT |ü⁄e⁄«qT ø£]–+∫
bÕø£+˝À ø£\bÕ*. yÓT\¢ yÓT\¢>± s¡e« $TÁX¯e÷ìï bÕø£+˝À y˚dü÷Ô
ø£\T|ü⁄‘·T+&Ü*. u≤>± ø£*dæ|üsTTq ‘·s¡Tyê‘·, y˚sTT+∫q
|ü|ü\T y˚j·÷*. ø±düÔ y˚&ç MT<ä e⁄+&É>±H˚ \&É÷¶\T ø£{≤º*.
M{Ïì |ü+&ÉT>∑\ dü+<äsꓤ˝À¢ ˇø£{Ï, ¬s+&ÉT s√p\T
eTT+<äT>±H˚ ‘·j·÷s¡T#˚dæ e⁄+#·Tø√e#·TÃ.
 40 c˛

ª<äXÊe‘ês¡+μ >±\‘√
∫Á‘êìï ‘·\<äH˚ï eTs√ dæìe÷ dü+#·\q+ düèwæºdüTÔqï ôdø°‡
rj·÷\+fÒ @ ìsêà‘·¬ø’Hê ø£˙dü+ ◊<˚fi¯ó¢ u≤+uŸ eT*¢ø± ôwsêe‘Y Ç+<äT˝À
|ü&ÉT‘·T+~. ø£eT˝ŸVü‰düHé˝≤ q{Ï+#ê\Hêï, Äj·Tq Á|ü‘˚´ø£ Äø£s¡¸D ø±uÀ‘·THêïs¡T. dü‘·´õ‘Yπs‘√
m‹Ôqìï ne‘êsê\T m‘êÔ\Hêï Á|ü|ü+#·+˝Àì @ q≥T&ç¬ø’Hê uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝ÀH˚ Ç+‘· düT+<äsê+– eTs=ø£s¡T ˝Òs¡ì nì
eTs√ <äXÊã›+ |ü&ÉT‘·T+~.... |æ+#·T≈£îqï q{Ï »j·TÁ|ü<ä ≈£L&Ü á {°yéT˝À ñHêïs¡T. Væ≤y˚Twt
`ìsêà‘· ÄkÕÿsY s¡$#·+Á<äHé. πswü$Tàj·÷ á ∫Á‘êìøÏ dü+^‘·+ n+~+#ês¡T. ø£eT˝Ÿ q{Ï+∫q |ü~
Hê ˝Àì q≥T&ÉT, s¡#·sTT‘· m+‘Ó˝≤ b˛{°|ü&ܶs¡+fÒ... ˇø£s¡ø£+>± bÕÁ‘·\T ˇø£<ëì‘√ eTs= ø£{Ï b˛{°|ü&ÉT‘·÷ Áù|ø£å≈£î\≈£î }|æ] |”\TÃ
n+‘·s¡T´<äΔy˚T »]–+~. ˇø£ÿe÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ |ü~eT+~‘√ ˇø£&çøÏ ≈£îH˚ e´e~Û ≈£L&Ü Çe«q+‘· ñ‘·ÿ+sƒ¡ ø£*–kÕÔj·Tì <äs¡Ù≈£î&ÉT
b˛{°. ì»+>± Ç~ H˚qT >∑s¡«|ü&Ü ¬ø.mdt.s¡$≈£îe÷sY m+‘√ ñ<˚«
*‡q $wüj·Ty˚T. n+‹eT |òü*‘·+ >∑+‘√ #ÓãT‘·THêïs¡T.
n<äT“¤‘·+>± ñ+&ÉuÀ‘√+~. Ç~ ø£<∏ë ø£e÷$Twüß....
<ä÷s¡<äèw溑√ #ÓãT‘·Tqï e÷≥ ø£eT˝ŸVü‰düHé dæìe÷ rdüTÔ
ø±<äT, ì»y˚T #ÓãT‘·THêï... Hêïs¡+fÒ Äj·Tq≈£î ñqï ù|s¡T
`q≥T&ÉT ø£eT˝ŸVü‰düHé e\¢H√ eTs√ ø±s¡D+ e\¢H√
ø£ eT˝ŸVü‰düHé @ ÁbÕC…ø˘º ˇ|ü @<√ s¡ø£yÓTÆq $yê<ä+ ‘·|üŒì
≈£îHêï dü+#·\qy˚T. ¬s+&˚fi¯ófl dü] ne⁄‘·T+≥T+~. ª<äXÊe
>± ˇπø ÁbÕC…ø˘º≈£î Äj·Tq ‘ês¡+μ ø£<∏ä ‘·q<˚q+≥÷ Ä
n+øÏ‘·eTj·÷´s¡+fÒ Ä dæì eT<Ûä´ ˇø£ e´øÏÔ #ÓHÓÌï
e÷ ‘·|üŒì dü]>± ôd\T´˝≤sTT&é ôV’≤ø√s¡TºqT ÄÁX¯sTT+#ês¡T.
<äèX¯´ø±e´+ ø±e#·ÃH˚ n+#·Hê\T ∫es¡≈£î dü<äs¡T e´øÏÔ #Ó|æŒq
≈£L&Ü ã\+>±H˚ ñHêïsTT. n+ Ådæÿ|ü⁄º, <äXÊe‘ês¡+ Ådæÿ|ü⁄º |ü]
‘Ó+<äT≈£î....ª<äXÊe‘ês¡+μ dæìe÷ o*+∫q Hê´j·TkÕúq+ Ä |æ{°
ø√dü+ uÛ≤s¡‘· ∫Á‘·|ü]ÁX¯eT j·÷ wüHéqT ‘√dæ |ü⁄∫Ã+~ ø£eT˝Ÿ
e‘·TÔ m+‘√ ÄdüøÏÔ>± m<äTs¡T#·÷k˛Ô+~. Á|ü|ü+#· q≥ #·]Á‘·˝ÀH˚ ø£eT˝Ÿ dü«j·T+>± ª<äXÊe‘ês¡+μ ∫Á‘êìøÏ Ådæÿ|ü⁄º s¡#·q #˚XÊs¡T. Äj·Tq y˚T<∏ä
‘=*kÕ] |ü~s¡ø±\ ¬>≥|t\˝À ø£ì|æ+#·uÀ‘·THêïs¡T. >∑‘·+˝À ‘Ó\T>∑T, qT+&ç |ü⁄{Ϻq |ü~ bÕÁ‘·\≈£î Äj·TH˚ ÁbÕDÁ|ü‹wüº #˚j·T&É+ @
‘·$Tfi¯ yÓs¡¸q¢˝À s¡÷bı+~q ªqesêÁ‹μ ∫Á‘·+˝À ø£<∏ëHêj·T≈£î\T 9 q≥T&ç¬ø’Hê >∑s¡« ø±s¡Dy˚T ne⁄‘·T+~. nyÓT]ø± n<Ûä´≈£åî&ÉT C≤]®ãTwt,
bÕÁ‘·\T b˛wæ+∫q ]ø±s¡T¶qT ª<äXÊe‘ês¡+μ ã<ä›\Tø={Ϻ+~. Á|ü‹cÕ˜‘·àø£ ã\ sêeTHé, kÕ<ÛäTe⁄, bı&ÉT>±{Ï Ä|üÈìkÕÔHé ÄkÕ$T, l\+ø£ ‘·$Tfi¯ó
∫Á‘ê\ ìsêà‘·>± ù|s¡Tqï ÄkÕÿsY s¡$ #·+Á<äHé <äøÏåD≤~ dæ˙#·]Á‘·˝ÀH˚ &ÉT, 93@fi¯¢ eè<äTΔsê\T, &Üø£ºsY, b˛©düT n~Ûø±], »|ü˙j·TT&ÉT, düsê›Ø®...
‘=*kÕ] 70ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ n‘·´~Ûø£ ã&Ó®{ŸqT á ∫Á‘êìøÏ Ç˝≤ Äj·Tq |ü~s¡ø±\ y˚cÕ˝À¢ ø£ì|æ+#·uÀ‘·THêïs¡T. ø£eT˝Ÿ≈£î
yÓ∫Ã+#ês¡T. <äs¡Ù≈£î&ÉT ¬ø.mdt.s¡$≈£îe÷sY Á|ü‹wü˜T á ∫Á‘·+ y˚dæq y˚Tø£|t Äj·TqqT kı+‘· ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T ≈£L&Ü
mø£ÿ&çø√ rdüT≈£îyÓfi¯óÔ+<äì ø£eT˝Ÿ BÛe÷ e´ø£Ô+ >∑Ts¡TÔ|ü≥º ˝Òq+‘· y˚Tõø˘ düèwæº+∫+<ä≥. <äs¡Ù≈£î&ÉT
#˚düTÔHêïs¡T. ø√©e⁄&é m+C…˝Ÿ>± ù|s¡Tqï ¬ø.mdt.s¡$≈£îe÷sY ˇø£s√E wüO{Ï+>¥ eTT–+∫
ÄdæHé, u≤©e⁄&é qT+∫ Vü‰©e⁄&é nyÓT]ø±˝Àì z M~Û˝ÀøÏ yÓ[¢q|ü&ÉT
es¡≈£î ‘·q k˛j·T z sö&û Äj·TqqT u…<ä
 c˛ 41
]+∫ kıeTTà ø±CÒj·T uÀj·÷&É≥. n<˚ düeTj·T+˝À nø£ÿ&É≈£î e∫Ãq ª<äXÊe‘ês¡+μ ∫Á‘êìï eT]+‘· ]#Y>± ñ+#·uÀ‘√+~. Ädæj·÷˝ÀH˚
ø£eT˝Ÿ πøø£\T y˚j·T&É+‘√ Ä sö&û ø±*øÏ ãT~Δ #ÓbÕŒ&É≥. n|ü&ÉT Ç+‘·es¡≈£L #√≥T#˚düTø√ì nkÕ<Ûës¡D Á>±|òæø˘ |üì‘·q+ á ∫Á‘·+˝À
ø£eT˝Ÿ dü«j·÷Hê nyÓT]ø± n<Ûä´≈£åî&ÉT C≤]® ãTwt ¬>≥|t˝À ñ+&É≥y˚T ø£ì|ædüTÔ+<ä˙, 95 XÊ‘·+ dæìe÷ ø£+|üP´≥sY Á>±|òæø˘‡‘√ eTT&ç|ü&ç
n+<äT≈£î ø±s¡DeT≥. ñ+≥T+<ä˙ ìsêà‘· ÄkÕÿsY s¡$#·+Á<äHé #ÓãT‘·THêïs¡T. ªf…Æ{≤ìø˘μ
Ç ø£ ø£<∏ä $wüj·T+ Ç|üŒ{Ïø° >∑T≥Tº>±H˚ ñ+#ês¡T. nsTT‘˚ X¯‘êu≤›\ ∫Á‘êìøÏ ôdŒwü˝Ÿ mô|òø˘º‡qT s¡÷bı+~+∫q 16 eT+~ >∑\ ãè+<ëìï
ÁøÏ‘·+ sêE\ ø±\+ Hê{Ï ø£<∏ä Ç<ä+≥÷ Á|ü#ês¡+ »s¡T>∑T ª<äXÊe‘ês¡+μ ∫Á‘·+ø√dü+ #ÓHÓÌïøÏ |æ*|æ+#ês¡T. á ãè+<ëìøÏ nsTTq
‘√+~. ø£<∏ëÁø£e÷ìï ‘Ós¡¬øøÏÿ+#˚ Á|üÁøÏ Ks¡Tà ø√{Ï s¡÷bÕ j·T\
j·T˝À uÛ≤>∑+>±H˚ ∫<ä+ãs¡+ Ä\j·T ô|’e÷fÒ. ìsêà‘· ø£<∏ä q+
ÁbÕ+>∑D≤ìï n˝≤π> ôd{Ÿy˚dæ m+‘√ Á|üø±s¡+ Vü‰©e⁄&é Á|üeTTKT ˝…’q
]#Y>± ∫Árø£]+#ês¡T. ø£eT˝Ÿ b˛wæ sê©dt U≤Hé (y˚Tø£|t), p|t
düTÔqï bÕÁ‘·˝À¢ ˇø£f…Æq HÓb˛*j·THé ø£‘êHê (düº+{Ÿ)\‘√ düVü‰ 2 \ø£å\
sêE ñ+&˚ n+‘·:|ü⁄sêìï, n‘·ì eT+~ f…ø°ïwæj·TqT¢ á ∫Á‘êìøÏ
yÓ+≥ m|ü&É÷ 24 @qT>∑T\ düeT÷ |üì#˚XÊs¡T.
Vü≤+ ñ+&É{≤ìï m+‘√ ]#Y>± rXÊ 10 uÛ≤wü˝À¢ 1200
s¡T. yÓsTT´ |ü&Ée\ #Û˚õ+>¥ <äèX¯´+, Á|æ+≥¢‘√....
yÓ’{ŸVü≤Ödt MT<ä 14 ôV≤*ø±|òüºs¡¢ #Û˚ ∫Á‘· j·T÷ì{Ÿ ¬s+&˚fi¯¢ n$
õ+>¥ düìïy˚X¯+ Ç˝≤+{Ï n<äT“¤ ÁXÊ+‘· ø£èwæ Ç|ü&ÉT ∫e] <äX¯≈£î
‘ê˝…H√ï. e∫Ã+~. dæìe÷ ì&ç$ 4 >∑+≥
ø£eT˝Ÿ Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä∆.... \≈£î #˚s¡&É+‘√ <ëìì 2.45
mes¡÷ >∑Ts¡TÔ|ü≥º˝Òì $<Ûä+>± ‘·q ì$TcÕ\T ñ+&˚˝≤ Á{ÏyéT #˚ùd
bÕÁ‘·\ y˚Tø£|tø√dü+ ø£eT˝Ÿ #·÷|æ+#˚ |üqT\T #·ø£#·ø± »s¡T>∑T‘·T
ÁX¯<äΔ nì‘·s¡kÕ<Ûä´+. C≤]® ãTwt HêïsTT. eTs√yÓ’|ü⁄ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ
bÕÁ‘·ø√dü+ Äj·Tq ø=ìï M&çjÓ÷ Ä&çjÓTHé‡ <ä>∑Zs¡≈£î ≈£L&Ü
fÒ|t\qT ‘Ó|æŒ+∫ ãTwt q&Éø£, y˚Tq dæìe÷qT #˚πsà uÛ≤Ø Á|ü#ês¡
]»+ e+{Ï$ m+‘√ ÁX¯<äΔ>± |ü]o eP´Vü‰ìøÏ ÄkÕÿsY s¡$#·+Á<äHé
*+∫... Øôd]Ã #˚dæ eTØ Ä bÕÁ‘·qT q&ÉT+ _–+#ês¡T.
b˛wæ+#ês¡T. ãTwt y˚wü+˝À 60 s√E s¡»˙ø±+‘Y, ø£s¡TD≤ì~Û e+{Ï
\bÕ≥T ø£eT˝Ÿ wüO{Ï+>¥˝À bÕ˝§Z ùV≤e÷ùV≤MT\‘√ ˇø£ Á|üyÓ÷
Hêïs¡T. á bÕÁ‘· Åd”ÿHéô|’ 7 ì$TcÕ\ ≈£L&Ü s¡÷bı+~+~. |òæÁãe]
bÕ≥T ø£ì|ædüTÔ+~. ø£eT˝Ÿ q{Ï+∫q HÓ\˝À Ä&çjÓ÷ $&ÉT<ä\
93 @fi¯¢ eè<äTΔsê* bÕÁ‘·≈£î nì˝Ÿ ø±s¡´Áø£e÷ìï eTTqTô|qï&É÷
;ÛMT¢ø£sY n+~+∫q y˚Tø£|t Á|ü‘˚´øÏ+∫ ø£˙$˙ ms¡T>∑ì Ø‹˝À ìs¡«
Á|ükÕÔ$+#·T ø√yê*. á y˚Tø£|t ø√dü+ Væ≤+#·uÀ‘·THêïs¡T. Ädæj·THé
ø£eT˝Ÿ 6qT+∫ 8 >∑+≥\ es¡≈£L ø£<ä\ Åô|’&é C≤ø°#êHé‘√ bÕ≥T eTs√
≈£î+&Ü ≈£Ls¡TÃH˚ yês¡T. 45 s√E\bÕ≥T á bÕÁ‘· ∫Árø£s¡D »]–+~. q\T >∑Ts¡T $U≤´‘· Vü‰©e⁄&é kÕºsY‡qT á y˚&ÉTø£≈£î ÄVü‰«ì+#·qTHêïs¡T.
nsTT‘˚ Ä bÕÁ‘· ‘Ós¡ô|’ ø£ì|æ+#˚~ e÷Á‘·+ 15 ì$TcÕ˝Ò. Çø£ ‘Ó\T>∑T qT+∫ yÓT>±kÕºsY ∫s¡+J$, ø£qï&É |ü]ÁX¯eT qT+∫ $wüßíes¡ΔHé
dæìe÷˝Àì düTHêMT düìïy˚X¯+ ø√dü+ ø£eT˝Ÿ ìÁ<ëVü‰sê\T e÷H˚dæ e+{Ï Á|üeTTKT\qT ≈£L&Ü ÄVü‰«ìdüTÔHêïs¡T.
|üì#˚XÊs¡T. ¬s+&Óø£sê\ düú˝≤ìï ø£esY #˚dü÷Ô á düTHêMT düìïy˚XÊìï Á|æ+≥¢ |üs¡+>±, $$<Ûä uÛ≤wü˝À¢ $&ÉT<ä\ |üs¡+>± ≈£L&Ü ª<äXÊe‘ês¡+μ
m+‘√ ]#Y>±, ]j·÷*{°øÏ <ä>∑Zs¡>± rXÊs¡T. 1000 eT+~øÏ ô|’>± ôdH˚‡wüHé düèwæº+#·uÀ‘√+<äì ÄkÕÿsY s¡$#·+Á<äHé ‘êC≤>± yÓ\¢&ç+#ês¡T.
pìj·TsY Ä]ºdüTº\T bÕ˝§Zì á düTHêMT |òüT{≤ºìï 50 s√E\ bÕ≥T 10 uÛ≤wü˝À¢ 1200≈£î ô|’>± Á|æ+≥¢‘√ á ∫Á‘êìï $&ÉT<ä\ #˚düTÔqï≥T¢
∫Árø£]+#ês¡T. @]j·T˝Ÿ cÕ{Ÿ‡ø√dü+ z #√|üsYqT ≈£L&Ü Äj·Tq Á|üø£{Ï+#ês¡T. n+‘˚ø±<äT... Ç+&çj·THé dæìe÷ #·]Á‘· nH˚
$ìjÓ÷–+#ês¡T. á |òüT≥º+ dæìe÷˝À 10 ì$TcÕ\bÕ≥T #√≥T HêDÒìøÏ Çø£qT+∫ ˇø£yÓ’|ü⁄ _&ç, eTs√yÓ’|ü⁄ m&ç nì ñ+≥T+<ä≥.
#˚düT+~. n+fÒ _bò˛sY <äXÊe‘ês¡+... Ä|òüºsY <äXÊe‘ês¡+ nqïe÷≥.
95 XÊ‘·+ Á>±|òæø˘‡.... `Ä<ä÷] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄
Åd”ÿHéô|’ kÕ+πø‹ø£ n<äT“¤‘ê\qT Ä$wüÿ]+#˚ Á>±|òæø˘ esYÿ
 42 c˛
ª@ dæìe÷¬ø’Hê <äs¡Ù≈£î&˚ ¬øô|ºHé, <äs¡Ù≈£î&É+≥÷ ˝Òø£b˛‘˚ q≥T\T
mø£ÿ&ÉTHêïs¡T? yêfi¯¢≈£î kÕºsY&ÉyéT mø£ÿ&çï+∫ e#˚Ã~? kÕºsY\ #·T≥÷º
∫q u≤´ø˘Á&Ü|t\T m+#·T≈£î+≥÷ ∫es¡≈£î ø£<∏äqT Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À Á&Ü|t
#˚dæ uÛÒwt nì|æ+#·Tø√e&É+˝À ~≥º mdt.mdt.sê»eTÚ[. @&Ü~øÏ ˇø£ÿ
‹s¡>∑&É+ ø±<äT... kÕºsY\H˚ <äs¡Ù≈£î\T ‘·eT#·T≥÷º ‹|üø√yê*. dæìe÷ e÷Á‘·y˚T #˚düTÔ+{≤s¡T.
<äs¡Ù≈£î\≈£î eT∞¢ |üPs¡«yÓ’uÛÑe+ sêyê*μ nì <äs¡Ùø£s¡‘·ï <ëdü] Hêsê nyÓT]ø± ]≥sYï&é nsTTq|üŒ{Ïø° ‘Ó\T>∑T dæìe÷ |ü≥¢ n_Ûe÷q+,
j·TDsêe⁄ dü+<äs¡“¤+ e∫Ãq|ü&É˝≤¢ #Ó$˝À Ç\T¢ ø£≥Tº≈£îì eTØ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüMT<ä >ös¡e+ ñqï <äs¡Ù≈£î&ÉT X‚KsY ø£eTTà\. &Ü\sY MT<ä
b˛s¡T‘·T+{≤s¡T. ìC≤ìøÏ Äj·Tq≈£î Ä Vü≤≈£îÿ ñ+~ ≈£L&Ü. &Ó¬sø£ºsY‡ yÓ÷Eô|’ nyÓT]ø± yÓ’|ü⁄ <äèwæºô|{Ϻq j·TTe‘·MT<ä ª&Ü\sY Á&ûyéT‡μ rdæ
bòÕ´$T©øÏ eHÓï‘Ó∫Ãq <äs¡Ù≈£î\˝À Äj·Tq ≈£L&Ü ˇø£s¡T. 75 @fi¯¢ ñ‘·ÔeT ÁbÕ+rj·T uÛ≤cÕ ∫Á‘·+ s¡÷|üø£s¡Ô>± C≤rj·T kÕúsTT˝À nyês¡T¶
‘Ó\T>∑T dæ˙ #·]Á‘·˝À |ü]ÁX¯eTqT XÊdæ+∫q m+<ä¬s+<äs√ ~>∑›s¡Ù≈£î\T n+<äT≈£îHêïs¡T. ªeT+∫ ø±|ò” ˝≤+{Ïμ dæìe÷ n+≥÷ ªÄq+<éμ rdæ...
eTq≈£î ø£ì|ækÕÔs¡T. m˝Ÿ.$.Á|ükÕ<é, ¬ø.$.¬s&ç¶, _.mHé.¬s&ç¶, Á|ü‘·´>±‘·à, ªWsê! meØ <äs¡Ù≈£î&ÉT?μ nì|æ+#·T≈£îHêïs¡T. q+~ nyês¡T¶ <äøÏÿ+
dæ. |ü⁄\¢j·T´, ø£eT˝≤ø£s¡ ø±y˚TX¯«s¡sêe⁄, Ä<äT]Ô düTu≤“sêe⁄, #·T≈£îHêïs¡T. á y˚dü$ #·\¢>±
¬ø._.‹\ø˘, $sƒ¡˝≤#ês¡´, ¬ø.mdt.ÄsY.<ëdt, <ëdü] Hêsêj·TDsêe⁄ ¬ø. ñ+≥T+<ä+≥÷ ª>√<ëe]μ
sê|òüTy˚+Á<äsêe⁄... Ç˝≤ m+<ä¬s+<äs√ <äs¡Ùø£≈£î˝≤ìøÏ eHÓï‘Ó#êÃs¡T. ‘√ Áù|ø£å≈£î\qT ùd<är
V”≤s√sTT»+, kÕºsY&ÉyéT e+{Ï$ sêe&É+, V”≤s√\T ôd’‘·+ kı+‘· sêÃs¡T. j·T÷‘YqT dü]
u≤´qs¡T¢ kÕú|æ+#·Tø√e&É+‘√ <äs¡Ù≈£î\ ø√≥Ø ø=+‘·ø± >±Z bò˛ø£dt #˚j·T&É+
\+>± ;≥\Tyê]+~. Ç{°e\ ø±\+˝À ø=‘·Ô ˝Ò<äH˚ ø£dæ‘√ Ç{°e\
‘·s¡+ <äs¡Ù≈£î\ sêø£, yê]˝À düè»Hê Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î
‘·àø£‘· yÓ\T>∑T #·÷&É≥+, ø±s=Œ ‘Ó∫Ãq ªVü‰´|”&˚dtμ Ä
πs{Ÿ ôdø±ºs¡¢ s¡+>∑Á|üy˚X¯+‘√ j·TqqT {≤|tyÓ÷dtº &Ó’¬s
dü‘êÔ ñqï <äs¡Ù≈£î\ ø£ºsY πs+CŸ≈£î
ø√dü+ b˛{° ô|] rdü T ≈£ î
–+~. m+‘Ó˝≤ yÓ[¢+~. m
n+fÒ. ø±s=Œ $T>√dt ÁøÏ
πs{Ÿ ìsêàD j˚TwüHé‡ nH˚
dü+düú\‘√ bÕ kı+‘· u≤´sY Ä
≥T, |ü\Te⁄s¡T j·Tq≈£î ñ+~.
nÁ>∑V”≤s√\T ôd’
‘·+ dü<äs¡T <äs¡Ù $Hêj·Tø˘ ôd’‘·+
≈£î\ yÓ’|ü⁄ ÄX¯>± #·÷ ªÄ~μ ∫Á‘·+ ‘√ dæ˙s¡+>∑
düTÔHêïs¡T. yÓ÷dtº yê+{Ï+>¥ Á|ü y ˚ X ¯ + #˚dæ <äs¡Ù≈£î&ç>± ‘=*
&Ó’¬sø£ºs¡¢˝À X‚KsYø£eTTà\, Væ≤{ŸqT kÕ~Û+ #ês¡T. ∫s¡+J$‘√ ªsƒê>∑÷sYμ,
mdt.mdt.sê»eTÚ[, $.$. yÓ+ø£fÒXŸ‘√ ª\ø°Îμ e+{Ï dü÷|üsYVæ≤≥T¢ Äj·Tq
$Hêj·Tø˘ Á‘·j·T+ ì\TdüTÔ+ U≤‘ê˝Àìy˚ . kı+‘· u≤´qsY yÓ’|ü⁄ Äj·Tq Ç+ø± <äèwæº
&É≥+ $X‚wü+. eT[¢+#·˝Ò<äT. sê»eTÚ[ ªdü÷º&Ó+{Ÿ HÓ+ãsY 1μ ∫Á‘·+‘√ m>∑Tπsdæq
$»j·Tu≤e⁄{≤ Ç+‘·es¡≈£L ~+#·˝Ò<äT. Ä ‘·sê«‘· e∫Ãq ªôd’μ,
ˇø=ÿø£ÿ]B ˇø√ÿ ôd̺˝Ÿ... ªdæ+Vü‰Á~μ, ª#Û·Á‘·|ü‹μ, ª$Áø£e÷s¡Tÿ&ÉTμ, ªj·TeT<=+>∑μ ∫Á‘ê\‘√
dü¬ø‡dt\ |üs¡+>±, fÒøÏ+>¥ |üs¡+>±, m+#·T≈£îH˚ düu…®ø˘º\T, n+<äT≈£î &ÉãT˝Ÿ Vü‰´Á{Ïø˘ Äj·Tq eX¯+ nsTT´+~. ªj·TeT<=+>∑μ‘√H˚ Äj·Tq
rdüT≈£îH˚ düeTj·T+ |üs¡+>± á eTT>∑TZs¡T <äs¡Ù≈£î\≈£L <ä>∑Z] b˛*ø£\T $XÊ«$TÁ‘· ÁøÏj˚TwüHé‡ nH˚ kı+‘· u≤´qsY @sêŒ≥T #˚düT≈£îHêïs¡T.
ø£ì|ækÕÔsTT. nsTT‘˚ ˇø=ÿø£ÿ]B ˇø√ÿ düºsTT˝Ÿ. Áf…+&é≈£î KØ<äT m≈£îÿy˚.....
nqT>∑TD+>± eTqdüT ˝À‘·T˝À¢+∫ düu…®ø˘º\qT m+#·T≈£îì dæìe÷\T
rj·T&É+ X‚KsYø£eTTà\ düºsTT˝Ÿ. nqT≈£îqï $<Ûä+>± dæìe÷ e#˚Ã+ dü¬ø‡dt ÇkÕÔs¡qT≈£î+fÒ ø√≥T¢ ≈£îeTà]+#·&ÜìøÏ ìsêà‘·\T m|ü&É÷
‘·es¡≈£L düeTj·÷uÛ≤e+ bÕ{Ï+#·ì ìø±s¡‡sTTq <äs¡Ù≈£î&ÉT. Çø£ kÕºsY yÓqTø±&És¡T. n+<äT≈£î ‘·>∑Z≥Tº>±H˚ <äs¡Ù≈£î\T ≈£L&Ü &çe÷+&é
Çy˚TCŸqT Çã“&çeTTã“&ç>± ô|+#·>∑*π> |üø±ÿe÷dt düu…®ø˘º\qT &û˝Ÿ #˚düTÔ+{≤s¡T. $Hêj·Tø˘, sê»eTÚ[ rdüT≈£îH˚ ¬seTT´qπswüHé ø=+<äs¡T
#˚j·T&É+˝À ~≥º &Ó’¬sø£ºsY $Hêj·Tø˘. Áù|ø£å≈£î&çì ‘·sê«‘· düìïy˚X¯+ kÕºsY V”≤s√\øÏ#˚à bÕ]‘√wæø£+‘√ düe÷q+>± ñ+{À+~. s¡÷. 3ø√≥¢
>∑T]+∫ Ä˝À∫+#·˙j·T≈£î+&Ü #·ø£#·ø± kÕ–b˛j˚T d”Œ&é fÒøÏ+>¥ qT+∫ 5 ø√≥¢ es¡≈£L M] &çe÷+&é ñ+≥T+~. sê»eTÚ[ bÕ´πøJ
Äj·Tq düºsTT˝Ÿ. |üsêsTT sêÅwüº+ ˝Ò<ë <˚XÊìøÏ dü+ã+~Û+ bòÕs¡Tà˝≤qT Çwüº|ü&ÉT‘·T+{≤s¡T. düVü≤»+>± Äj·Tq dæìe÷\≈£î
$»j˚T+Á<ä Á|ükÕ<é (sê»eTÚ[ ‘·+Á&ç) ø£<∏ä, m+.m+. ø°s¡yêDÏ dü+^‘·+

42
 c˛ 43
n+~düTÔ+{≤s¡T. Çe˙ïø£\T|ü⁄≈£îì Äj·Tq bÕ´πøJ e÷{≤¢&ÉT≈£î+ y˚s¡T˝Òμ ∫Á‘ê\T rdæq XÊq+ Hê>∑nXÀø˘≈£îe÷sY eTs√ ∫Á‘êìï
{≤s¡ì #ÓãT‘·T+{≤s¡T. yÓ+ø£fÒwt‘√H˚ bÕ¢Hé #˚dü÷Ô <äs¡Ù≈£î&ç>± X‚KsY ø£eTTà\qT dü+Á|ü~
düTÔHêïs¡T. yÓ+ø£fÒwt ôd’‘·+ Ç{°e\ X‚KsY ø£eTTà\‘√ z dæìe÷
X‚KsY ø£eTTà\ Ç+‘·es¡≈£L Ç+‘· nì &çe÷+&é #˚dæq≥Tº mø£ÿ&Ü
#˚kÕÔqì #Ó|üŒ&É+ ≈£L&Ü BìøÏ ã\+ #˚≈£Ls¡Tk˛Ô+~. Á|æHé‡
ø£ì|æ+#·<äT. ø±s¡D+... ª>√<ëe]μ $TqVü‰ $T–*e˙ï Äj·Tq
eTùV≤wtu≤ãT ≈£L&Ü X‚KsY ø£eTTà\‘√ ø£<∏ë #·s¡Ã˝À¢ bÕ˝§Z+≥THêïs¡T.
kı+‘·+>± rdæq
á |ü]D≤e÷\˙ï
dæìe÷˝Ò. eTT+
X‚KsY ø£eTTà\≈£î
<äT>± nqT≈£îqï
nq÷Vü≤´+>± ô|
<ëì ø£+fÒ ã&Ó®{Ÿ
]–q &çe÷+&éH˚
ô|s¡>∑&É+‘√ ª>√<ë
dü÷∫düTÔHêïsTT.
e]μ ∫Á‘êìøÏ Ä
j·Tq bÕ]‘√wæ ø£+ @‘ê yê‘ê... V”≤
≈£L&Ü e<äT\T ≈£î s√\ yÓ+≥ <äs¡Ù
Hêïs¡T. ‘êC≤>± ≈£î\T |ü&˚ |ü]dæú
ªVü‰´|”&˚dtμ kÕ~Û+ ‹˝À düŒwüºyÓTÆq
∫q dü+#·\q $»j·T+ ‘·sê«‘· Äj·Tq ªø√{Ÿμ #˚dæq πs+CŸ˝À ø√≥T¢ e÷s¡TŒ\T >√#·] düTÔHêïsTT. á |ü]D≤eT+ <äs¡Ù≈£î\≈£î |üPs¡«yÓ’uÛÑe+
Çe«&ÜìøÏ ìsêà‘·\T ≈£L´\T ø£&ÉT‘·THêïs¡T. ‘ÓdüTÔ+<ë nH˚~ ø±˝≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q Á|üX‚ï nsTTHê.... |üs¡uÛ≤cÕ
<äs¡Ù ≈£î\ ø£+fÒ ‘Ó\T>∑T <äs¡Ù≈£î\ yÓ’ù| V”≤s√\T yÓTT>∑TZ
ÇB es¡Ôe÷q+..... #·÷|ü⁄‘·T+&É≥+ e÷Á‘·+ ìdü‡+<˚Vü≤+>± eT+∫ |ü]D≤eTy˚T...
$Hêj·Tø˘ Á|üdüTÔ‘·+ s¡$‘˚» V”≤s√>± u…Cyê&É u≤´ø˘Á&Ü|t˝À z
l l l `@MÄsY
dæìe÷øÏ <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤düTÔ+&É>±, eT* dæìe÷ ªyÓT>±μ ø±´+|t˝À l
ñ+&ÉuÀ‘√+~. ªsƒê>∑÷sYμ e+{Ï dü+#·\q $»j·÷ìï n+~+∫q
$Hêj·Tø˘H˚ ‘·q 149e ∫Á‘êìøÏ <äs¡Ù≈£î&ç>± yÓT>±kÕºsY ∫s¡+J$
m+|æø£ #˚dæq≥T¢ edüTÔqï yês¡Ô\T {≤©e⁄&é˝À dü+#·\q+ düèwæºdüTÔ
}Vü‰>±q+
HêïsTT. ∫s¡+J$ ø=‘·ÔbÕغ ô|&ÉT‘·THêïs¡H˚ düŒwüºyÓTÆq dü+πø‘ê\ eT<Ûä´ ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
sê»ø°j·T H˚|ü<∏ë´ìøÏ, dü+<˚X¯+ CÀ&ç+∫q z |üesY|òü⁄˝Ÿ k˛ºØì
$Hêj·Tø˘ ¬s&û #˚XÊs¡T. kÕº˝ŸyêsYº‡ ˝≤+{Ï n\T¢ ns¡$+<é, dæ. nX¯«˙ mìïø£\≈£î \>∑ïyÓT|ü&√ düTe÷!
<ä‘Y, ¬ø. sê|òüTy˚+Á<äsêe⁄ ø£*dæ ‘Ó\T>∑T |ü]ÁX¯eT˝ÀH˚ ‘=*kÕ] n‘·´ ‘Ó*j·T<äT eTVæ≤‘· $qj·To\! eT˝…¢e÷\ˆˆ`
~Ûø£ ã&Ó®{Ÿ ∫Á‘·+>± Bìï ì]à+#˚ düHêïVü‰\T #˚düTÔHêïs¡T. Ç+<äT≈£î ø±ì sêÅwüºeT+<äT ø£\ø£\eTTà ∫Á‘·yÓTÆq #·\q ∫Á‘·s¡+>∑eTT
>±qT $Hêj·Tø˘≈£î ô|<ä› yÓTT‘·Ôy˚T bÕ]‘√wæø£+>± n+<ä uÀ‘√+~. ì+– q+≥T#·T+&Ó >∑÷&É
sê»eTÚ[ì ÇHé m&Ü«Hé‡&é>±H˚ ∫s¡+J$ ãTø˘ #˚düT≈£îHêïs¡T. nsTT‘˚ H˚‘ ·˝ Òe TÚ<ä Ts√? ø±\T<äTe⁄«#·T+&Ó ø£<äqeTTq≈£î
n~ ‘·q q≥yês¡düT&ÉT sêyéT#·s¡DY ‘·<äT|ü] ∫Á‘·+ ø√dü+ sêe&É+ eTVæ≤‘· $qj·To\! eT˝…¢e÷\ˆˆ` y˚∫ #·÷&Ée\j·TT
$X‚wü+. ª∫s¡T‘·μ‘√ ‘Ós¡+π>Á≥+ #˚dæq sêyéT #·s¡DYqT Á|üdüTÔ‘·+
sê»eTÚ[ &Ó’¬sø˘º #˚j·TuÀ‘·THêïs¡T. yÓT>±kÕºsY‘√ Ç+‘·es¡≈£L ˇø£ÿ }s¡Ts√dæq{Ϻ }düs¡yÓ\T¢\T $»j·TyÓT≥T¢+&ÉTH√
dæìe÷øÏ ≈£L&Ü |üì#˚j·Tø£b˛sTTHê Äj·Tq≈£î e∫Ãq es¡Tdü ˇ+{Ïø£+|ü⁄q+‘· sTT+≥<ë∫ eTVæ≤‘· $qj·To\! eT˝…¢e÷\ˆˆ`
$»j·÷˝Ò Äj·TqqT H˚s¡T>± yÓT>± yês¡düT&ç #Ó+‘·≈£î #˚sêÃsTT. Á|ü»\ ùdeø=s¡≈£î @~ jÓT≥Tº\Tqï Ç+–‘·yÓT]–q
X‚KsY ø£eTTà\ ‘·<äT|ü] ∫Á‘·+ @$T≥H˚ düôdŒHé‡ ø=q |ü s¡T ¬> ‘·TÔ#·T Hêïs¡T
Á|ü»˝… jÓTìïø£\≈£î |ü≥Tº>=eTà
kÕ>∑T‘·Tqï|üŒ{Ïø°... Äj·Tq ¬s&û n+fÒ eT÷&ÉT es¡Tdü dæìe÷\≈£î eTVæ≤‘· $qj·To\! eT˝…¢e÷\ˆˆ`
nÁ–yÓT+{Ÿ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îH˚+<äT≈£î ø±s=Œπs{Ÿ ~>∑Z»+ j·T÷{°M yÓ÷wüHé‡ ã&ÉT>∑T˝§ø£ÿ bÕغ \+<äTe\q sTT|ü⁄&Ó
dü+düú düŒwüºyÓTÆq dü+πø‘ê\T |ü+|æ+∫+~. eTs√yÓ’|ü⁄ j·T÷{°M dü+düú n+#·Hê˝…+<äT≈£î?
V”≤s√ eTùV≤wt k˛<ä] eT+E\‘√ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îqï eT÷&ÉT ∫Á‘ê\
ãVü Q »qT˝§ø£ bÕغ
&û˝Ÿ˝À uÛ≤>∑+>± ˇø£ ∫Á‘êìøÏ >±qT X‚KsY ø£eTTà\qT eT+E\ #Óø£ÿuÛÑ»q|üs¡T\ <=ø£ÿbÕغ eTVæ≤‘· $qj·To\!
nÁb˛#Y ne⁄‘·THêïs¡T. ‘Ó\T>∑T ∫Á‘ê\ ìsêàD≤ìøÏ ñ$«fi¯S¢s¡T‘·Tqï ∫≥º∫es¡øÏ$jÓT |ü⁄{ϺeTT+#·TqT `eT˝…¢e÷\
yÓ÷»sY uÒsY dü+düú ôd’‘·+ Ç|üŒ{Ïπø X‚KsY ø£eTTà\≈£î ù|ò\s¡T¢ |ü+|æ+~.
eTs√yÓ’|ü⁄ $ø£ºØ yÓ+ø£fÒwt‘√ ªedü+‘·+μ, ªÄ&Éyê] e÷≥\≈£î nsêú˝Ò ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
 44 c˛
dü ¬ø‡dtqT Çwüº|ü&çq≥Tº>± ô|òsTT\÷´sYì mes¡÷ Çwüº|ü&És¡T. ìC≤ìøÏ dü¬ø‡dt e∫Ãq|ü&˚ ‘·–q
C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√ø£b˛‘˚ ô|òsTT\÷´sY‡ #·Á≥+˝À |ü&ç ‹]– ì\<=≈£îÿø√e&ÜìøÏ düeTj·T+ |ü&ÉT‘·T+~.
Ç~ @ s¡+>±ì¬ø’Hê e]Ô+#˚<˚ nsTTHê... >±¢eTsY ‘·fi¯ó≈£î\ dæ˙ Ç+&ÉÅd”º˝À e÷Á‘·+ dü¬ø‡dt‘√&ç<˚ ˝Àø£+.
n~ ˝Òø£b˛‘˚ ìqï{Ïes¡≈£î eTq#·T≥÷º ‹]–q yêfi‚¢ eTTK+ ‹|ü≈£îì b˛‘·T+{≤s¡T. dü]>±Z @&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+
Ç+#·T$T+#·T ˇπøkÕ] |ü]ÁX¯eT˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{Ϻq eTT>∑TZs¡T V”≤s√\T ˇπøkÕ] ¬øØsY˝À ñ#·Ã¤ dæú‹øÏ #˚s¡T
≈£îì.... j·÷<äè∫äø£+>± ¬s+&ÉTeT÷&˚fi¯¢ Vü≤yê ‘·sê«‘· ˇπøkÕ] bÕ‘êfi¯+˝ÀøÏ C≤]b˛j·÷s¡T. ôd¬ø+&é
Çìï+>¥‡˝À Çy˚TCŸ e÷s¡TÃ≈£îH˚ Á|üj·T‘êï\T #˚düTÔHêï |òü*‘·+ Ç|üŒ{Ïø° ìsêXÊ»qø£+>±ñ+~.
\esYu≤jYT Çy˚TCŸ ‘Ó#·TÃ≈£îqï Ä eTT>∑TZs¡÷ ñ<äjYTøÏs¡DY, ‘·s¡TDY, ì‹Hé....
dü«j·T+ø£èwæ... dü«j·T+ø£è‘·+
q≥HêqTuÛÑe+ ˝Ò≈£î+&Ü, >±&ébòÕ<äsY ˝Ò≈£î+&Ü m~–q V”≤s√ ñ<äjYTøÏs¡DY. ø=‘·Ô {≤˝…+{ŸqT
|ü]#·j·T+ #˚j·T&É+˝À ~≥º nsTTq <äs¡Ù≈£î&ÉT ‘˚» <äèwæº˝À ñ<äjYTøÏs¡DY |ü&É≥+‘√ ñcÕ
øÏs¡DY eT÷Mdt ª∫Á‘·+μ <ë«sê Äj·Tq V”≤s√>± |ü]#·j·TeTj·÷´s¡T. Ç+ø± dü]>± MTkÕ\T
≈£L&Ü sêì ej·TdüT˝À V”≤s√ ø±e&É+‘√ n‘·ì eTTK+˝Àì ˝Ò‘· #Ûêj·T\T j·TTeÁù|ø£å
≈£î\qT ø£{Ϻ|ü&˚XÊsTT. Ä ‘·sê«‘· e∫Ãq ªqTe⁄«,H˚qTμ, ªeTqdü+‘ê qTy˚«μ e+{Ï Áù|eTø£<∏ë
∫Á‘ê\T nq÷Vü≤´yÓTÆq $»j·÷ìï kÕ~Û+#·&É+‘√ ñ<äjYTøÏs¡DY ôd\Áu…{°\ C≤_‘ê˝ÀøÏ
#˚]b˛j·÷s¡T. Ä ‘·s¡TD+˝ÀH˚ ñ<äjYTøÏs¡DYqT n\T¢&ÉT>± #˚düT≈£îH˚+<äT≈£î yÓT>±kÕºsY
∫s¡+J$ ñ‘·T‡ø£‘· Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. nsTT‘˚ n~ ø±s¡´s¡÷|ü+˝ÀøÏ sêø£b˛e&É+‘√ n+‘·
es¡≈£L ñ<äjYT #·T≥÷º ‹]–q yêfi¯ó¢ n&Ü«Hé‡\T e<äT\T≈£îH˚+<äT≈£î dæ<äΔ|ü&ܶs¡T.

ñ<äjYT #˚‹˝À ñqï dæìe÷\T ≈£L&Ü u≤ø±‡|ò”dt e<ä› |ü©º\T ø={≤ºsTT. ˇø£|ü&ÉT ñ<äjYTøÏs¡DY
Ç+≥s¡÷«´\T, ø±©¸≥¢ ø√dü+ |ü&ç>±|ü⁄\T |ü&çq yêfi¯¢+‘ê ñ<äjYT e÷fÒ eT]Ãb˛j·÷s¡T. ¬øØsY
{≤|tπs+CŸ˝À ñqï|ü&ÉT ñ<äjYTøÏs¡DY meØï U≤‘·s¡T #˚ùdyê&ÉT ø±<ä˙, ôd\¬øº&é u≤´qs¡T¢,
<äs¡Ù≈£î\‘√ #˚j·T&Üìπø yÓTT>∑TZ#·÷ù|yê&ÉH˚ n|üÁ|ü<äqT ñ<äjYT uÛÑ]+#ê*‡ e∫Ã+~.
dü«j·T+ø£èwæ‘√ m~– dü«j·T+ø£è‘·+ e\¢ yÓqTø£ã&ܶs¡T. ø±düÔ n≥÷ Ç≥÷>± ‘·s¡TDY |ü]dæú‹
≈£L&Ü Ç<˚. u≤\q≥T&ç>± ªn+»*μ ∫Á‘êìøÏ C≤rj·T nyês¡T¶ ≈£L&Ü n+<äT≈£îqï ‘·s¡TDY ªqTy˚«
ø±yê*μ ∫Á‘·+‘√ V”≤s√ nj·÷´s¡T. Ä ∫Á‘·+ |òüTq$»j·T+ kÕ~Û+#·&É+‘√ ‘·s¡TDY \esYu≤jYT
Çy˚TCŸqT kı+‘·+ #˚düT≈£îHêïs¡T. Ä ‘·sê«‘· ªqTe⁄« ˝Òø£ H˚qT ˝ÒqTμ e+{Ï Væ≤{ŸqT
<äøÏÿ+#·T≈£îHêïs¡T. n+‘·˝ÀH˚ |üsê»j·÷\÷ ‘·|üŒ˝Ò<äT. ¬seTT´qπswüHéô|’ |ü≥Tº$&ÉT|ü⁄\T ˝Òì
<Û√s¡DÏ, ‘·*¢ s√C≤s¡eTDÏ #ê≥T _&ɶ>± kı+‘· ìs¡íj·÷\T rdüTø√˝Òì |ü]dæú‹, eT<Ûä´˝À Ä]Ô n>∑sê«˝Ÿ‘√
Áù|eT˝À |ü&çq ø£<∏äHê\T e+{Ï$ ‘·s¡TDY ¬øØsYô|’ Á|üuÛ≤yêìï #·÷|æ+#êj·Tì n+{≤s¡T. Çø£... ì‹Hé≈£î
e÷Á‘·+ |òæ©à u≤´ø˘Á>ö+&é ñ+~. ‘·+Á&ç düT<Ûëø£sY¬s&ç¶ &çÅdæºã÷´wüHé s¡+>∑+ qT+∫ ìsêà‘·>± ≈£L&Ü
e÷sês¡T. <äs¡Ù≈£î&ÉT ‘˚» rdæq ª»j·T+μ ∫Á‘·+‘√ ì‹Hé V”≤s√>± |ü]#·j·TeTj·÷´s¡T. Ä ∫Á‘·+ #·ø£ÿ{Ï
$»j·÷ìï kÕ~Û+∫+~. Ä ‘·sê«‘· ª~˝Ÿμ, ªôd’μ e+{Ï dü¬ø‡dt\T ≈£L&Ü n+~|ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. Ä
‘·sê«‘· qT+∫ bÕ¢|ü⁄˝À¢øÏ C≤]b˛j·÷s¡T. ‘·+Á&ç kı+‘·+>± rdæq ª<ÛÓ’s¡´+μ <ës¡TD+>± bÕ¢|tø±e&É+,
Ä ‘·sê«‘· q{Ï+∫q ªdü‘·´+ •e+ düT+<äs¡+μ ∫Á‘·+ ¬s+&˚fi¯ó¢>± $&ÉT<ä\≈£î H√#·Tø√ø£b˛e&É+
e+{Ï$ ì‹Hé ¬øØsYqT ˙s¡T>±sêÃsTT.
Çy˚TCŸ‘√H˚ ‘·+{≤...
\esYu≤jYT Çy˚TCŸ nqï~ m|ü&É÷ ø£‹ÔMT<ä kÕy˚T. e÷dt Çy˚TCŸ≈£î eTqT>∑&É m≈£îÿe.
ñ<äjYT, ‘·s¡TDY,
44
 c˛ 45
ì‹Hé\T q÷q÷>∑T MTkÕ\ ÁbÕj·T+˝À V”≤s√\T ø±e&É+, yÓTT≥º ‘·s¡TDY ãs¡TyÓ’q
yÓTT<ä{À¢H˚ Áù|eTø£<∏ë ∫Á‘ê\T m+#·Tø√e&É+‘√ \esYu≤jYT Çy˚TCŸ bÕÁ‘· #˚j·T&É+,
düTHêj·÷dü+>± yê]ì e]+∫+~. düTe÷s¡T @&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ Ä dæìe÷ ‘·*¢<ä+Á&ÉT \qT
\qT Ä<ä]+∫q j·TTe Áù|ø£å≈£î\ ej·Tdü÷ ô|]–+~. V”≤s√\T ≈£L&Ü <Ó|æŒbı &ç#˚
&ç{ÀH˚. n˝≤+≥|ü&ÉT Ä Çy˚TCŸ Ç|ü&ÉT |üì#˚j·T&É+ ø£wüºy˚T ne⁄ $<Ûä+>±
‘·T+~. á |ü]dæú‹˝À Çy˚TCŸqT e÷s¡TÃø√e&É+ á j·TTe V”≤s√\≈£L dæìe÷˝À
nìyês¡´eTe⁄‘√+~. dü+<˚XÊ\T
>±´|t ‘·sê«‘·... #=|æŒ+# ·&É+
Á|ü‹≈£L\
Hê\Tπ>fi¯ó¢>± dü¬s’q Væ≤≥T¢ ˝Òì ñ<äjYTøÏs¡DY˝À Ç|ü&ÉT düŒwüºyÓTÆq Á|üuÛ≤yêìï #·÷
e÷s¡TŒ ø£ì|æk˛Ô+~. ˇø£|üŒ{Ï ‘·s¡Vü‰˝À ô|<ä› u≤´qs¡T¢, <äs¡Ù≈£î\+≥÷ |æ+~. ì‹Hé
–]^düT≈£îH˚ |ü]dæú‹ qT+∫ ãj·T≥|ü&ܶs¡T. ôd¬ø+&é Çìï+>¥‡˝ÀøÏ ôd’‘·+ ¬s+&˚fi¯¢
n&ÉT>∑Tô|{≤ºs¡T. Á|üeTTK <äs¡Ù≈£î&ÉT ¬ø. u≤\#·+<äsY <äs¡Ùø£‘·«+˝À ‘·sê«‘· ª≥ø£ÿ]μ
ñ<äjYT q{Ï+∫q ªb˛jYTμ ∫Á‘·+ ªnã<äΔ+μ ù|s¡T‘√ ‘Ó\T>∑T˝À $&ÉT<ä ù|s¡T‘√ Ø m+Á{°
˝…’+~. $&ÉT<ä\˝À »]–q $|üØ‘·yÓTÆq C≤|ü´+ Ä dæìe÷ |òü*‘êìï Ç#êÃs¡T. dæì
<Óã“rdæ+~ n~ ÅdüºsTT{Ÿ ‘Ó\T>∑T ∫Á‘·+ ø±ø£b˛e&É+‘√ n~ ñ<äjYT e÷\T ˝Òì düeT
Ø m+Á{°>± |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√qedüs¡+ ˝Ò<äT. ‘êC≤>± Äj·Tq j·T+˝À u≤&û
ª$j·÷´\yê] ø£j·÷´ \Tμ ∫Á‘·+‘√ ‘Ó\T>∑T˝À Ø`m+Á{° Ç#êÃs¡T. _\¶|tô|’ ÁX¯<äΔ#·÷
ø£<∏ë, ø£<∏äHê˝À¢ ø=‘·Ô<äq+ ˝Òø £b˛e&É+‘√ _˝À j·÷eπs CŸ ∫Á‘·+>±H˚ |ü&É+ e\¢ n‘·ì
eTTÁ<ä|ü &ç+~. n˝≤π> ¬s+&˚fi¯¢ $sê eT+ ‘·sê«‘· ‘·s¡TDY q{Ï+ ∫q ÄVü‰s¡´+˝À eT+
ªqeedü+ ‘·+μ ∫Á‘·+ ≈£L&Ü ÄXÊ» qø£ yÓTÆq |òü* ‘êìï sêã≥º ˝Ò<äT. ∫e÷s¡TŒ\T e
#êÃsTT. ¬>≥|t
≈£L&Ü u≤>± ≈£î~]+~. nsTT‘˚ bÕ‘· ∫+‘·ø±j·T|ü#·Ã&ç ‘·s¡Vü‰˝À Ä
Hêø=ø£ ∫Á‘êìï neTà sê»X‚KsY ‘Ós¡ ¬øøÏÿ+#·&É+‘√ Áù|ø£å≈£î\T n+‘· ‘·«s¡>±
J]í+#·Tø√˝Òø£b˛‘·THêïs¡T.
u≤jYTÁô|ò+&é ø±yê* øÏ+ ø£s¡Ôe´+?
ª@ j·TTe≈£î&É÷ Hê e+ø£ #·÷&ܶìøÏ kÕVü≤dæ+ ‘=* Çìï+>¥‡qT dü¬ø‡dt\‘√ ÁbÕs¡+_Û+∫q ñ<äjYT, ‘·s¡TDY, ì‹Hé\T
#·&É+˝Ò<äT. Hê düVü≤#·s¡ q≥T\‘√ Hê≈£îqï≥Tº ôd¬ø+&é Çìï+>¥ yÓTT<ä{À¢H˚ ‘·&Éã&ܶs¡T. nsTT‘˚ >∑‘·+˝À e÷~]>±
#ÓãT‘·Tqï mô|ò’sY‡ ãVüAXÊ yêfi¯¢ì uÛÑj·T –]^düT≈£îì ≈£Ls√Ã≈£î+&Ü es¡Tdü dæìe÷\T ˇ|ü≈£î+≥÷ á V”≤s√\T
ô|&ÉT‘·Tqï≥Tº+~μ n+≥÷ qe⁄«‘·÷ #ÓãT uÛÑ$wü´‘Yô|’ ÄXÊeVü≤ <äèø£Œ<∏ä+‘√ ñHêïs¡T. ñ<äjYTøÏs¡DY ª\ø°Î|ü⁄Á‘·T&ÉTμ
‘√+~ ø£&ç–q eTT‘·´+˝≤ yÓT]dæb˛j˚T ∫Á‘·+˝Àq÷, Ç+ø± ù|s¡T ô|≥ºì eTs√ ∫Á‘·+˝Àq÷ q{ÏdüTÔHêïs¡T.
eTT<äT›>∑TeTà $<ë´u≤\Hé. ª|ü]D°‘·, ‘·s¡TDY ôd’‘·+ ª¬ø. $»j·TuÛ≤düÿsY <äs¡Ùø£‘·«+˝À u…\¢+ø=+&É düTπswt ì]à
ª\π>s¡ôVA eTTHêïuÛ≤jYTμ ∫Á‘ê\‘√ düTÔqï ∫Á‘·+˝À q{ÏdüTÔHêïs¡T. ì‹Hé ¬s+&ÉT dæìe÷˝À¢ q{Ïdü÷Ô eTs√kÕ]
kÕºsY ôVA<ëqT ÄyÓT kı+‘·+ ª≥ø£ÿ]μ ∫Á‘· ìsêà‘· |üs¡T#·÷] •esêeTÁ|ükÕ<é ì]à+#·qTqï ∫Á‘êìøÏ
#˚düT≈£î+~. ≈£L&Ü |üì#˚j·TuÀ‘·THêïs¡T.
Ç<˚ düeTj·T+˝À ‘·q düVü≤#·s¡ á eTT>∑TZs¡T j·TTe V”≤s√\ |ü⁄q sê>∑eTq+ |ü\Te⁄s¡T ìsêà‘·˝À¢ ø=‘·Ô
V”≤s√˝…’q C≤Hé nÁãVü≤+, dü+»jYT ÄX¯*ï ∫>∑T]+|ü CÒdüTÔHêïsTT. Áù|eT, ôd+{ÏyÓT+{Ÿ, ≈£î≥T+ã H˚|ü<∏ä´+
<ä‘Y e+{Ï yê]‘√ »‘·>={Ϻ wæø±s¡T¢ ñqï ∫Á‘ê\≈£î Ms¡T πøsê|òt nÁ&Édt ne⁄‘·THêïs¡T. á |ü]D≤eT+ ≈£L&Ü
ø=&ÉT‘√+<äH˚ e+<ä+‘·T\÷ |ü⁄≥Tºø= dü<äs¡T V”≤s√\ ôd¬ø+&é Çìï+>¥‡≈£î ñ|üø£]+#˚ n+X¯y˚T. m{§Nà ø£<∏ä\T,
#êÃsTT. nsTT‘˚ @ nqTã+<Ûä+ ìsêàD dü+düú\ $wü j·T+˝À ‘·–q C≤Á>∑‘·Ô\T rdüT≈£îì, {≤˝…+{Ÿ ñqï
ÄyÓT $wüj·T+˝À XÊX¯«‘·+>± ø=‘·Ô <äs¡Ù≈£î\qT ≈£L&Ü ø£\T|ü⁄ø=+≥÷ yÓfi¯¢>∑\>±*. øÏ+<ä|ü&çq yê&ÉT
ì\ã&É≥+˝Ò<äT. Á|üdüTÔ‘·+ nõCŸ MTsê® ªøÏdteT‘Y ø£HÓø£åHéμ wüO{Ï+>¥˝À m|ü&É÷ øÏ+<˚ ñ+&É&ÉT... ô|’øÏ ˝ÒkÕÔ&ÉT. eTqkÕ yê#ê ø£s¡àD≤ Ä
ÄyÓT _J>± ñ+~. n+‘˚ø±<äT... ‘·q ø√`kÕºsY cÕVæ≤<é ø£|üPsY‘√ dü÷Á‘êìï bÕ{ÏùdÔ ôd¬ø+&é Çìï+>¥‡ X¯óuÛÑÁ|ü<ä+ ne⁄‘·T+<äq&É+˝À
Áù|e÷j·TD+ q&çù|k˛Ô+<ä+≥÷ ‘êC≤ e<ä+‘·T\÷ yÓTT<ä\j·÷´sTT. dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT...
`@MÄsY
 46 c˛

s¡$ø£èwüí‘s¡÷√«´
Hêqï>±πs ÇHédæŒπswüHé ôdŒwü˝Ÿ Ç+≥

dæn˝≤π
˙yês¡dü‘·«+˝À >∑‘·+˝À |ü]ÁX¯eT˝ÀøÏ e∫à V”≤s√\T>± ì\<=≈£îÿ≈£îqïyês¡T #ê˝≤eT+<˚ ñHêïs¡T.
> ø=‘·Ô‘·s¡+ yês¡düT\T ≈£L&Ü m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT {≤©e⁄&é˝À ‘·eT n<äèwüº+ |üØøÏå+#·T≈£î+≥÷H˚
ñHêïs¡T. Á|üeTTK ìsêà‘· m.m+.s¡‘·ï+ ¬s+&√ ≈£îe÷s¡T&Ó’q s¡$ø£èwü í ø=~›ø±\+ ÁøÏ‘·+ ª7/õ ãè+<ëeHé ø±\˙μ <ë«sê
‘Ó\T>∑T #·\q∫Á‘· |ü]ÁX¯eT≈£î |ü]#·j·TyÓTÆ Ä ∫Á‘·+ kÕ~Û+∫q $»j·T +‘√ eT+∫ >∑T]Ô+|ü⁄ ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. m.m+.s¡‘·ï+ ‘·q kı+‘· u≤´qsY
ldü÷s¡´ eT÷Mdt |ü‘êø£+ô|’ lsê|òüTe <äs¡Ùø£‘·«+˝À á ∫Á‘êìï ì]à+#ês¡T. nq+‘·s¡+ kı+‘· u≤´qsY˝ÀH˚ ªeTT<äT›\ø=&ÉT≈£îμ, ‘·$Tfi¯+˝À ªπø&ûμ
∫Á‘ê˝À¢ ø£<∏ëHêj·T≈£î&ç>± s¡$ø£èwüí q{Ï+#ês¡T. Çe˙ï kı+‘· u≤´qsY ∫Á‘ê˝Ò ø±e&É+‘√.. Ç|ü⁄Œ&ÉT @ø£ø±\+˝À ¬s+&ÉT ãj·T≥ u≤´qsY ∫Á‘ê ˝À¢
s¡$ø£èwüí ø£<∏ëHêj·T≈£î&ç>± q{Ïdü÷Ô _J>± ñHêïs¡T. M{Ï˝À ªìqï H˚ &ÉT πs|ü⁄μ nH˚ ∫Á‘·+‘√ bÕ≥T, lsêeT#·+Á<äT\T |òæ*yéT‡ |ü‘êø£+ô|’ ∫Á‘·+
≈£L&Ü ñ+~. Ç+‘· _J˝Àq÷ Äj·Tq ø=~› ùd|ü⁄ Á|ü‘˚´ø£ Ç+≥s¡÷«´ Ç#˚Ã+<äT≈£î eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. Äj·Tq‘√ »]–q eTTU≤ eTTF...

Y MT dæ˙s¡+>∑ Á|üy˚X¯+ >∑T]+∫ #ÓãT‘êsê? ô|+#ê*.. eTs=ø£{Ï ‘·–Z+∫ ø£qã&Ü*.

ª7/õ ãè+<ëeHé ø±\˙μ ∫Á‘·+ ø√dü+ <äs¡Ù≈£î&ÉT lsê|òüTe ø=‘·Ô V”≤s√\
ø√dü+ nH˚«wædüTÔHêïs¡T. Ä <äX¯˝À Äj·Tq qqTï #·÷&É≥+ »]–+~.
qqTï #·÷dæq yÓ+≥H˚ qTy˚« á dæìe÷˝À V”≤s√>± m+<äT≈£î #˚j·T
≈£L&É<äT? nì n&É>∑&Éy˚T ø±≈£î+&Ü Hêqï>±]‘√ e÷{≤¢&ç ˇ|æŒ+#ês¡T.
n˝≤ Ä dæìe÷‘√ V”≤s√ nj·÷´qT.
Y V”≤s√>± s¡+>±ìøÏ e∫Ãq+<äT≈£î Vü‰´|”H˚ ø£<ë?
q÷{ÏøÏ q÷s¡TbÕfi¯S¢ Vü‰´|”. dæìe÷ dæìe÷ø° q≥T&ç>± qqTï H˚qT
Ç+Á|üPyé #˚düT≈£î+≥÷ eTT+<äT≈£î yÓfi¯óÔHêïqT.
Y eT©ºMT&çj·÷ Ä˝À#·q ñ+<ë?
q≥qqT ø=qkÕ–dü÷ÔH˚, eTs√yÓ’|ü⁄ eT©º MT&çj·÷ s¡+>∑+˝À @<Ó’Hê
#˚j·÷\H˚ ñ+~. eTTqTeTT+<äT n≥TyÓ’|ü⁄ ≈£L&Ü <äèwæº kÕ]kÕÔqT.
Y Vü≤sƒê‘·TÔ>± ãs¡Te⁄ ‘·–Z #ê˝≤ dæ¢yéT>± ø£ì|ædüTÔHêïs¡T...
ªìqï`H˚&ÉT`πs|ü⁄μ ∫Á‘·+˝À bÕÁ‘· |üs¡+>± ãs¡Te⁄ ‘·>∑Ze\dæ e∫Ã+~. Ä
dæìe÷≈£î eTT+<äT 75 øÏ˝À\ ãs¡Te⁄ ñ+&˚yê&çì. Ç+<äTø√dü+
16 πøJ\ ãs¡Te⁄ ‘·–Z+#·T≈£îHêï.
Y Á|üdüTÔ‘·+ #˚düTÔqï dæìe÷\T...
ªìqï`H˚&ÉT`πs|ü⁄μ ∫Á‘·+ wüO{Ï+>¥ |üPs¡ÔsTT+~. qe+ãsY HÓ˝≤
Ks¡T˝À ø±˙, &çôd+ãsY yÓTT<ä{Ïyês¡+˝À ø±˙ ]©CŸ ñ+≥T+
~. lsêeT#·+Á<äT\T |òæ*yéT‡ Áb˛Á>∑dt˝À ñ+~.
Y Ç‘·s¡ ø£$T{ŸyÓT+≥T¢ @$T{Ï
ªbı>∑s¡Tμ &Ó’¬sø£ºsY ‘·s¡TDY>√|æ <äs¡Ùø£‘·«+˝À Hêqï
>±s¡T kı+‘· u≤´qsY˝À z ∫Á‘êìï bÕ¢Hé #˚XÊs¡T.
n~ á dü+e‘·‡s¡+˝ÀH˚ yÓTT<ä\e⁄‘·T+~.
Y ‘·s¡TDY>√|æ dæìe÷ n+fÒH˚ @<√ ˇø£ Á|ü‘˚´ø£‘·
ñ+≥T+~. á dæìe÷˝Àq÷ n˝≤+{Ï Á|ü‘˚´ø£ ñ+≥T+<ë?
Ç+<äT˝À H˚qT ¬s+&ÉT ùw&é‡ ñqï bÕÁ‘· b˛wædüTÔ
HêïqT. ˇø£ bÕÁ‘· ø√dü+ u≤&û yÓsTT{Ÿ
Y ãj·T{Ï ∫Á‘ê˝À¢ q{Ï+#·&É+ô|’ MT n_ÛÁbÕj·T+?
` yÓTT<ä{À¢ kı+‘· u≤´qsY˝À #˚j·T&É+‘√ ãj·T{Ï u≤´qsY˝À #˚j·Tqì
ø=+<äs¡T nqT≈£îì ñ+&=#·TÃ. Ç|ü⁄Œ&ÉT ãj·T≥ u≤´qsY˝ÀH˚ ¬s+&ÉT
∫Á‘ê\T #˚düTÔHêïqT. eTTqTeTT+<äT ≈£L&Ü #˚kÕÔqT.
Y MT≈£î ÇHédæŒπswüHé me¬s’Hê ñHêïsê?
Hêqï>±πs Hê ÇHédæŒπswüHé. y˚Tø£|teTHé>± |ü]ÁX¯eT˝ÀøÏ e∫Ã Ä ‘·sê«‘·
ìsêà‘·>± e÷] kÕºsY Ábı&É÷´düsY kÕúsTTøÏ #˚s¡T≈£îHêïs¡T. mH√ï
$»j·Te+‘·yÓTÆq ∫Á‘ê\T n+~+∫ m+‘√ m‘·TÔ≈£î m~>±s¡T. Äj·Tq
dü÷Œ¤]Ô‘√H˚ eT+∫ kÕúsTTøÏ m~π>+<äT≈£î Á|üj·T‹ïdüTÔHêïqT.
Y <äs¡Ù≈£î&Ó’q MT nqïj·T´ CÀ´‹ø£èwüí Á|üdüTÔ‘·+ @+ #˚düTÔHêïs¡T
#ÓHÓ’ï˝À ø=‘·Ô>± @sêŒf…Æq ªø£˝…’»„sYμ {°M ø√dü+ ª|ü⁄<äTyÓTÆ ‘·+>∑fiŸμ nH˚
d”]j·T˝Ÿ Ábı&Éø£åHé u≤<Ûä´‘·\T nqïj˚T´ #·÷düTÔHêïs¡T. ‘Ó\T>∑T, ‘·$Tfi¯
uÛ≤wü˝À¢ nqïj·T´ <äs¡Ùø£‘·«+˝À H˚qT q{Ï+#˚ ¬s+&ÉT eT÷&ÉT dæìe÷
\≈£î bÕ¢ì+>¥ »s¡T>∑T‘√+~.
Y ªC≤<ä÷μ (‘·$Tfi¯ ªπø&ûμ Øy˚Tø˘) ∫Á‘·+ $&ÉT<ä\˝À
C≤|ü´+ »]–+~. m|ü⁄Œ&ÉT ]©CŸ #˚j·T uÀ‘·THêïs¡T?
e#˚à @&Ü~ ]©CŸ #˚j·÷\ì nqT≈£î+≥THêï+.
$&ÉT<ä\˝À C≤bÕ´ìøÏ Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq ø±s¡
D≤\+≥÷ @MT˝Òe⁄. Ç+<äT˝À Ç*
j·÷Hê ô|sYbòÕ¬sàyÓTHé‡ bÕÁ‘· b˛wæ+
∫+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT >±¢eTsY ‘ês¡>±
ñ+~. ‘·eTHêï n|ü⁄Œ&ÉT ô|<ä›>±
bò˛ø£dt˝À ˝Ò<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT ªVü‰´|”&˚dtμ‘√
u≤>± bò˛ø£dt˝ÀøÏ e∫Ã+~. Çe˙ï
<äèwæº˝À ô|≥Tº≈£îì ¬s’{Ÿf…ÆyéT˝À
ªC≤<ä÷μ ∫Á‘êìï Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î
rdüT≈£îsêuÀ‘·THêï+.
n+‘·s¡+>∑+ 47
ø±<äT. ◊f…+ kÕ+>¥‡ e÷Á‘·+ e÷qqT. HêøÏ+‘· ‘·sê«‘· <ÛÓ’s¡´+#˚dæ Äj·TqqT ø£*XÊqT.
ù|s¡T e∫Ã+<ä+fÒ n~ ◊f…+kÕ+>¥‡ #·\y˚ª qTe⁄« ø£<∏ëHêsTTø£>± q{ÏdüTÔHêïe⁄. ˙ MT<ä
n+ {À+~. dü¬ø‡dt|òü⁄˝Ÿ kÕºsY>± eTTyÓTÆ‘Y Á|üe #ê˝≤ j·÷ø£åHé düìïy˚XÊ\T ≈£L&Ü ñ+{≤sTT
s¡Ôq˝À #ê˝≤ e÷s¡TŒ e∫Ã+<ä+≥÷ »s¡T>∑T nì Äj·Tq #ÓbÕŒs¡T. yÓ+≥H˚ m–] >∑+‘˚dæ
‘·Tqï Á|ü#ês¡+˝Àq÷ yêdüÔe+ ˝Ò<äT. ‘·q düVü≤ n+<äT˝À q{Ï+#˚+<äT≈£î ˇ|ü ≈£îHêïqT.
#·s¡ q{°q≥T\ qT+∫ kÕº{Ÿ u≤jYT‡ es¡≈£L ‘=*kÕ] ø£<∏ëHêsTTø£>± q{Ï+#˚ ≥|ü&ÉT Hê
n+<äØï dü+‘√wü+>± Ä*+>∑q+ #˚düT≈£î+≥÷ ˝Àì {≤˝…+{ŸqT ãj·T≥≈£î rdüT ≈£îsêyê*‡
‘·q dü+‘√cÕìï yê]‘√q÷ |ü+#·T≈£î+{À+~. ñ+≥T+~. n+<äTø√dü+ #ê˝≤ ø£wüº|ü&ܶqT.
dü¬ø‡dt nH˚~ m|ü&ÉT m˝≤ edüTÔ+<√ me]ø° j·T÷ì{Ÿ düuÛÑT´\T, düVü≤#·s¡ q≥T\ düVü≤ø±
‘Ó*j·T<äT. nsTT‘˚ bÕ‘·s√E*ï, eTq+ s¡+‘√ X¯øÏÔe+#·q ˝Ò≈£î+&Ü q{Ï+#êqT. á
mø£ÿ&ç qT+∫ e#êÃeTqï $wüj·÷ìï eTs¡∫ s√E yÓTÆdüeTà ∫Á‘·+ u≤>± Ä&ÉT‘·T+&É≥+‘√
b˛≈£L&É<äT. 13 @fi¯¢ ej·TdüT‡˝ÀH˚ H˚qT Hê Hê ø£wüº+ n+‘ê eT]∫ b˛sTT #ê˝≤ dü+‘√
¬øØsYqT ÁbÕs¡+_Û+#ê. ªeTTHêïuÛ≤jYT m+ wü+>± ñHêïqTμ n+~.
__mdtμ ∫Á‘·+˝À q{Ï+∫ q |ü&ÉT Á>∑÷|t
eTT ... eTT<äT›˝§*πø n+<ë\‘√
yÓTÆ ... yÓTÆeTs¡|æ+#˚
&Üq‡ s¡¢˝À H˚qT ≈£L&Ü ˇø£] >±
ñHêï. n|ü&ÉT
‘Y... ‘ês¡.
n+‘˚ø±<äT, u≤ø±‡|ò”dt ø£˝…ø£åq¢≈£î
‘ês¡ø£eT+Á‘·+ nsTT≈£Ls¡TÃ+~ eTTyÓTÆ‘Y
U≤Hé. ªHê ù|πs eTTyÓTÆ‘Y U≤q÷... H˚ HÓe«]ø°
@MT ø±q÷μ n+≥÷H˚ j·T÷‘Y≈£î #˚s¡TyÓ’+~. Hê≈£î Ç∫Ãq
}s¡T sê»kÕúHé ø±ø£b˛sTTHê... #·÷|ü⁄˝ÀÔ y˚&ç bÕ]‘√wæø£+ 1,500
sêCÒdæ+~. ªb˛øÏ]μ‘√ ∫+<äT˝Òdæq á e>∑˝≤&ç s¡÷bÕj·T\T. n+≥÷
ej·TdüT Ç|üŒ{Ïø° |ü<äVü‰πsq≥! b˛kÕì bÕ‘· C≤„|üø±\ qT
ø£èwüíeTTs¡[ eTTyÓTÆ‘YqT d”ºyéTu≤‘Y, eTkÕCŸ HÓ e Ts¡ T y˚ d ü T ≈£ î +~.
düìïy˚XÊ\‘√ yÓ+&ç‘Ós¡ô|’ uÀ¢ n|t #˚dæ ªH˚qT #˚dæq ◊f…+
#·÷|æùdÔ, <äs¡Ùø£s¡‘·ï <ëdü] @ø£+>± eTT kÕ+>¥‡ ‘Ó\T>∑T˝À
yÓTÆ‘YqT k˛˝À V”≤s√sTTHé>± #˚ùdXÊs¡T. πsb˛ bÕ|ü⁄\sY ø±e&É+‘√
e÷b˛ eT+>∑‘êj·÷s¡T>± dü]ø=‘·Ô ne‘ês¡+ ‘Ó\T>∑TuÛ≤wüô|’ <äèwæº
m‹Ô {Ï|òæHé ôd+≥sYqT ≈£L&Ü eTTyÓTÆ‘Y kÕºsYº kÕ]+#·&É+ yÓTT<ä\T
#˚j·TuÀ‘√+~. ◊f…+>∑sY¢>± b˛düºs¡¢˝À @<√ ô|{≤ºqT. Hê dü¬ø‡dt
ˇø£ eT÷\ e÷Á‘·y˚T ø£ì|æ+#˚ kÕúsTT qT+∫ Á¬ø&ç{Ÿ e÷Á‘·+ <ëdü
bÕÁ‘· ì&ç$ ‘·≈£îÿyÓ’Hê, n~ ◊f…+kÕ+π> n ]>±]<˚. ªyÓTÆdüeTàμ
sTTHê eTTyÓTÆ‘Y Ç|ü&ÉT b˛düºs¡¢˝À dü>∑ uÛ≤>∑+ bÕÁ‘·qT Äj·Tq Hê≈£î
ÄÁø£$T+#˚ kÕúsTTøÏ m~–+~. n+‘˚Hê? Ä|òüsY #˚j·T&Éy˚T Ç+
ªyÓTÆdüeTà ◊|æmdtμ |ü_¢dæ{°˝À uÛ≤>∑+>± <ëdü] <äT≈£î ø±s¡D+ n+
Hêsêj·TDsêe⁄ ì\TyÓ‘·TÔ ø£{Ö{Ÿ≈£î |üø£ÿH˚ {À+~ eTTyÓTÆ‘Y. @<√
eTTyÓTÆ‘Y uÛ≤Ø ø£{Ö≥T¢ ôd’‘·+ Ä+Á<ÛäsêÅwüº+˝À ˇø£s√E n˝≤+{Ï bÕ
Á|ü<Ûëq ~∏j˚T≥s¡¢ e<ä› <äs¡Ùq$Tdü÷Ô s¡dæø£ dæ˙ Á‘· ‘·qqT e]düTÔ+
Á|æj·TT\qT ˝§≥º˝ÒsTTdüTÔHêïsTT. Á|üdüTÔ‘·+ <äì ø£\˝À ≈£L&Ü
eTTyÓTÆ‘Y≈£î ñqï Çy˚TCŸ Ç~. ªyÓTÆdüeTà ◊|æ nqTø√˝Ò<äT. ˇø£
mdtμ≈£î edüTÔqï Áù|ø£å≈£î\ ]j·÷ø£åHé eTTyÓTÆ s√E <ëdü] Hêsêj·T
‘YqT Äq+<ä+˝À eTT+#Ó‘·TÔ‘√+~. á ‘·s¡Vü‰ Dsêe⁄>±] qT+∫
ø±´¬sø£ºs¡T¢ \_ÛùdÔ eT∞fl eT∞fl #˚j·T&ÜìøÏ ‘·q≈£î bò˛Héø±˝Ÿ sê
≈£L&Ü ¬s&û nì ÄyÓT #ÓãT ‘√+~. ªn˝≤>∑ì e&É+‘√ yÓTT<ä≥
ø£<∏ë HêsTTø£ bÕÁ‘·\T e÷Á‘·y˚T #˚kÕÔqì uÛÑj·T|ü&ܶqT.
 48 n+‘·s¡+>∑+
Ç+‘· dü+‘√wü+˝Àq÷... ¬øÌ¢e÷ø˘‡ düìïy˚X¯+ ø√dü+ ‘êqT |ü&çq ne÷àsTT nH˚~ Hê <äs¡Ùø£ìsêà‘·*ï, &ÜHé‡ e÷düºs¡¢qT
ÁX¯eT e÷Á‘·+ Ç|üŒ{Ïø° eT]∫b˛˝Òqì ÄyÓT #ÓãT‘√+~. n&É>∑+&ç. eTTyÓTÆ‘Y eT+#·e÷àj·TH˚ #ÓãT‘ês¡T.
ª¬øÌ¢e÷ø˘‡˝À e#˚à j·÷ø£åHé düìïy˚X¯+˝À ˇ+{Ïì+&Ü H˚qT Çã“+<äT\T ô|&ÉT‘·T+fÒ Çìï neø±
ãTs¡<ä |üPdüTø√yê*‡ e∫Ã+~. wüO{Ï+>¥ |üP]Ô XÊ\T Hê≈£î ekÕÔj·÷? n+≥÷ eTTyÓTÆ‘Y
nsTTq ‘·sê«‘· ˇfi¯¢+‘ê ˇø£ÿkÕ]>± y˚&ÓøÏÿ m<äTs¡T Á|ü•ïk˛Ô+~. eTTyÓTÆ‘Y˝À ôdŒwü˝Ÿ
b˛sTT+~. ôV’≤ f…+|üπs#·sY e#˚Ãdæ+~. eT+ nÁ{≤ø£åHé ÄyÓT Hê\Tø£ eT<Ûä´ yÓT]ùd
<äT\T yê&ÜqT. Ä düeTj·T+˝À _>∑Zs¡>± ù|s¡T : eTTyÓTÆ‘Y U≤Hé. eTT‘·´+. n<˚eT+‘· ô|<ä› d”Á¬ø{Ÿ
@&˚ÃXÊqT. nsTT‘˚ <äs¡Ù≈£î&ÉT, f…ø°ïwæ eTT<äT› ù|s¡T : eTTqTï. ø±<äì eTTyÓTÆ‘Y #Ó|æŒ+~. dæì
j·TqT¢ m+‘√ zs¡TŒ>± Hê qT+∫ |ü⁄{ Ϻq düú\ + : eTT+u…’. e÷˝À¢øÏ sêø£eTT+<äT qT+#˚ ‘·q
Vü‰;\T : &ÜHé‡ #˚j·T&É+, ô|+|ü⁄&ÉT ≈£îø£ÿ\‘√
ø±e\dæq q≥qqT sêã≥Tº≈£î Ä&ÉTø√e&É+.
Hê\Tø£ô|’ Ä eTT‘·´+ ñ+<ä˙,
Hêïs¡Tμ n+≥÷ j·÷ø£åHé V”≤s√ ù|òe¬s{Ÿ Á&ç+ø˘ : ø=ã“] ˙fi¯ófl. n~ dü]®ø£˝Ÿ yÓT{°]j·T˝Ÿ‘√
sTTHé>± ‘·q¬ø<äT¬s’q nqTuÛÑyêìï ÇwüºyÓTÆq ÄVü‰s¡+ : <äøÏåD≤~ e+≥ø±\˙ï Çwüºy˚T. ‘·j·÷¬s’+<äì #Ó|æŒ+~. Ä eTT
ÄyÓT düTŒ¤s¡D≈£î ‘Ó#·TÃ≈£î+~. q#˚à <äTdüTÔ\T : JHé‡ . ‘·´+ Hê\Tø£ô|’ yÓTs¡Tdü÷Ô ‘Ós¡ô|’
dü¬ø‡dt ‘Ó∫Ãq dü+ãs¡+ e\¢ q∫Ãq kÕºsY‡ : n$T‘êuŸ, cÕs¡÷UŸ. ‘·qqT #·÷ùd Áù|ø£å≈£î\≈£î
eTTyÓTÆ‘Y Á|ües¡Ôq˝À e÷s¡TŒ\T |òæ˝ ≤dü| òæ : ˙ >∑T]+∫ meπseTqT≈£îHêï |ü{Ϻ+#·Tø√e<äT›. ø£ì|æ+#·&É+ n<äq|ü⁄ n\+
e#˚à neø± XÊ\T ñHêïj·÷? m+#·T≈£îqï e÷s¡Z+˝À eTT+<äT≈£î kÕ–b˛. ø£s¡D nsTT+<ä˙, n˝≤π>
m+‘· e÷Á‘·+ ˝ÒeH˚ ÄyÓT |ü#·Ãu§≥T¢ ˇ+{Ïì+&Ü
Ä+{À+~. ªH˚qT #ê˝≤ ù|<ä bı&ç|æ+#·Tø√e&É+ yÓTT<ä
≈£î≥T+ã+ qT+∫ e#êÃqT. ≥Tï+N ‘·q≈£î düs¡<ë n˙
á s√E H˚qT @<Ó’Hê kÕ~Û+ #Ó|üø=∫Ã+~.
#êq+fÒ n~ ‘Ó\T>∑T dæìe÷ eTTyÓTÆ‘Y á eT<Ûä´q mø˘‡
e\¢H˚ e∫Ã+~. dü¬ø‡dt bı>∑s¡T b˛õ+>¥ yÓ÷‘ê<äTqT ô|+
Hê ‘·\≈£î mø£ÿ˝Ò<äT. <äs¡Ùø£ ∫+<ä+≥÷ edüTÔqï $eTs¡Ù
ìsêà‘·\ <ä>∑Zs¡ qT+∫ kÕŒ{Ÿ \qT ôd’‘·+ ÄyÓT Á‘√dæ|ü⁄
u≤jYT‡ es¡≈£L n+<ä]‘√q÷ ∫Ã+~. ª#·÷ùdyêfi¯ó¢ bÕõ
Áô|ò+&û¢>± ñ+&É{≤ìπø H˚qT {Ïyé>± #·÷ùdÔ ø±´¬sø£ºsY
Çwüº|ü&É‘êqT. ˇ+{Ï#˚‘√Ô H˚ &çe÷+&é #˚dæq Á|üø±s¡y˚T
qT dü¬ø‡dt kÕ~Û+#êqì #Ó_‘˚ H˚qT q{Ï+#êqì ˇ|ü≈£î+
n~ nã<äΔy˚T ne⁄‘·T+~. {≤s¡T. ñ<ëVü≤s¡D≈£î
qqTï ‘Ós¡ô|’ dü¬s’q $<Ûä+>± yÓTÆdüeTà ∫Á‘·+˝À Hê
Áb˛C…ø˘º #˚dæq y˚Tø£|t y˚THé <ä>∑Z k˛<ä]ô|’ n‘ê´#ês¡+ »s¡T>∑T
s¡qT+∫ ø±dü÷º´yéT‡ &çC…’qsY ‘·T+~. <ëìøÏ Á|ürø±s¡+
es¡≈£L Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° á Á¬ø&ç{Ÿ rs¡TÃø√yê\ì nqT≈£î+≥T
<ä≈£îÿ‘·T+~μ n+≥÷ ‘·q $q HêïqT. n+<äTø√dü+ $\HéqT
j·T+ #ê≥T≈£î+{À+~ eTTyÓTÆ‘Y. Hê n+<ä+‘√ Á{≤|t #˚kÕÔqT.
Á|üdüTÔ‘·+ ‘·q˝Àì {≤˝…+{ŸqT düìïy˚XÊìï ãfÒº q≥q ñ+
eT]+‘· ãj·T≥≈£î s¡|æŒ+#˚ bÕÁ‘·\ ≥T+~ ø±˙, Ç+<äTø√dü+ #ê˝≤
ø√dü+ eTTyÓTÆ‘Y m<äTs¡T#·÷k˛Ô+~. mø˘‡b˛CŸ #˚XÊqì n+fÒ e÷Á‘·+
n˝≤+{Ï s√˝Ÿ‡ <=s¡ø£q|ü&ÉT, neø± ˇ|üø√qTμ n+≥÷ $es¡D
XÊ\T ‘·–Zq|ü&ÉT eT∞¢ Á>∑÷|t &Üq‡sY>± Ç∫Ã+~. uÛÑ$wü´‘Y Á|üD≤[ø£ô|’
bÕ‘· J$‘·+ >∑&É|ü&ÜìøÏ ≈£L&Ü yÓqTø£+» e÷{≤¢&ÉT‘·÷, m|üŒ{Ϭø’Hê <äs¡Ùø£‘·«+
y˚ùd~ ˝Ò<ä+≥÷ ‘·q k˛Œ]ºyéHÓdt ≈£L&Ü eVæ≤+#ê\H˚ Ä˝À#·q ñ+<ä˙,
Á|ü<ä]Ùk˛Ô+~. eTTyÓTÆ‘Y #Ó|æŒq f…ÆyéT≈£î sê<ä˙, Á|üdüTÔ‘·+ |üì ‘·|üŒ y˚πs <Ûë´dü ˝Òq+<äTq
m≈£îÿe bÕ]‘√wæø£+ &çe÷+&é #˚k˛Ô+<ä˙ »s¡T>∑T ô|[¢øÏ ‘=+<äπsMT ˝Ò<ä˙ eTT...eTTà...
‘·Tqï Á|ü#êsêìï ≈£L&Ü ‹|æŒø=&ÉT‘√+~. ª–≥ºì yês¡T #˚ùd eTTàyÓTÆ‘Y ‘˚*à #Ó|æŒ+~.
Á|ü#ês¡+ >∑T]+∫ |ü{Ϻ+#·Tø√qedüs¡+˝Ò<äT. eTTyÓTÆ‘Y m˝≤+{Ï
eTTU≤eTTœ 49

{≤©e⁄ &é˝À ‘Ó\T>∑T ne÷àsTT\ πøsê|òt nÁ&Édt #Ó|üŒeT+fÒ ã÷‘·<ä›+ y˚d üT≈£îì #·÷&Ü*‡+<˚. n&ÉbÕ<ä&ÉbÕ \j·T,
y˚<ä e+{Ï ‘Ó\T>∑e÷àsTT\T ‘Ós¡+π>Á≥+ #˚dæHê |òæ˝Ÿày˚Tø£sY‡ ø£qTï eT∞¢ |üs¡uÛ≤cÕ V”≤s√sTTq¢ yÓ’b˛, yÓ÷&É˝Ÿ‡
ø√düyÓ÷ yÓ‘·T≈£î‘·÷H˚ ñ+≥T+~. Á|üeTTK ¬øy˚TsêeTHé ø£yéT &Ó’¬sø£ºsY s¡dü÷˝Ÿ m˝À¢sY e÷Á‘·+ {≤˝…+{Ÿ mø£ÿ&ÉTHêï
yÓ‹øÏ |ü≥Tºø√yê\H˚ Á|üj·T‘·ï+˝À uÛ≤>∑+>± z n+<ë\ sê•ì ‘Ó\T>∑T ‘Ós¡≈£î ªdü+>∑eT+μ ∫Á‘·+ <ë«sê |ü]#·j·T+
#˚düTÔHêïs¡T. ÄyÓT dæ+<ä÷s¡ >∑<Ó› q÷{ÏøÏ q÷s¡TbÕfi¯ó¢ ‘Ó\T>∑T ne÷àsTT. $»j·Tyê&É˝À |ü⁄{Ϻ q÷´õ˝≤+&é˝À
ô|]–+~. ÄdüøÏÔø£s¡+>± ‘=*dæìe÷‘√ |ü]#·j·T+ ø±ø£eTT+<˚ ÄyÓT ªbÕ+&é‡ ô|ò$THê $Tdt Ç+&ç j·÷`es¡˝Ÿ¶ 2005μ
øÏØ{≤ìï kı+‘·+ #˚düT≈£îì ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ >∑s¡«ø±s¡D+>± ì*∫+~. $Tdt es¡˝Ÿ¶ ô|C…+{Ÿ≈£î b˛{° #˚ùd ns¡Ω‘·qT
≈£L&Ü n<˚ @&Ü~ dü+bÕ~+#·T≈£î+~. H˚wüq˝Ÿ f…*$»Hé q÷´õ˝≤+&é ({°M`2)˝Àq÷ ø=~›ø±\+ j·÷+ø£sY>± e´e
Vü≤]+∫+~. Á|üdüTÔ‘·+ ÄyÓT dæ˙s¡+>∑+ô|’, Á|ü<Ûëq+>± {≤©e⁄&éô|’ ‘·q <äèwæº kÕ]k˛Ô+~. »qe]˝À ªdü+>∑eT+μ
∫Á‘·+ $&ÉT<ä\≈£î dæ<ä∆eTe⁄‘·Tqï ‘·s¡TD+˝À ªd”«{Ÿ`20μ dæ+<ä÷s¡ >∑<Ó› ‘·q eTH√uÛ≤yê\qT Ç˝≤ |ü+#·T≈£î+~....
MT ≈£î≥T+ã H˚|ü<∏ä´+ >∑T]+∫ $e]kÕÔsê? ø√yê*. Äj·Tq dü«j·T+>± ø£*dæ ø£<∏ëHêsTTø£ bÕÁ‘·qT
ne÷àHêqï‘√ ø£*dæ y˚TeTT q\T>∑Ts¡+. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Ä|òüsY #˚XÊs¡T. n+<äT˝À Hê bÕÁ‘· ù|s¡T dü+düÿè‹.
˝Àì $»j·Tyê&É˝À H˚qT |ü⁄{≤ºqT. q÷´õ˝≤+&é˝À ‘=* dæìe÷˝ÀH˚ Ç+‘· eT+∫ ø±´¬sø£ºsY \_Û+#·&É+
ô|]>±qT. Hêqï>±s¡T yÓTø±ìø£˝Ÿ Ç+»˙sY, neTà kÕ|òtº m|üŒ{Ïø° eTs¡∫b˛˝ÒqT.
y˚sY f…ø°ïwæj·THé. Á|üdüTÔ‘·+ Ç<ä›s¡÷ q÷´õ˝≤+&é˝ÀH˚ ‘=*kÕ] |òæ˝Ÿà ¬øy˚Tsê eTT+<äT≈£î sêe&É+ m˝≤+{Ï
ñ+≥THêïs¡T. #Ó˝…¢\T _.mdt.dæ. #·<äTe⁄‘√+~. nqTuÛÑ÷‹ì∫Ã+~?
ã÷´{°ø°«Hé>±, dü¬ø‡dt|òü⁄˝Ÿ yÓ÷&É˝Ÿ>± ù|s¡T ‘Ó#·TÃ≈£îì |ü~ùV≤&˚fi¯¢ ÁbÕj·T+˝ÀH˚ H˚qT ¬øy˚Tsê eTT+<äT≈£î
Ç|ü&ÉT q{Ï>± e÷s¡&É+ m˝≤+{Ï nqTuÛÑ÷‹ ø£*– e#êÃqT. f…*$»Hé, yÓ÷&É*+>¥ es¡˝Ÿ¶, sê´+|t c˛...
k˛Ô+~? Ç˝≤ n˙ï ¬øy˚Tsê eTT+<äT #˚dæqy˚. <ë+‘√ düVü≤
#ê˝≤ m>∑®sTT{Ï+{Ÿ>± ñ+~. qqTï H˚qT m˝≤ Á|üC…+ »+>±H˚ ≈£L˝Ÿ>±, ]˝≤ø˘‡&é>± |òæ˝Ÿà ¬øy˚Tsê eTT+<äT≈£î
{Ÿ #˚düTø√yê\H˚ $wüj·T+‘√ bÕ≥T dü+uÛ≤wüD kÕeT sê>∑*>±qT. nsTT‘˚ yêwæ+>∑ºHé &ûdæ dæ{°˝À »qdü
sêú´ìï yÓTs¡T>∑T|üs¡#·T≈£îH˚+<äT≈£î ô|ò$THê $Tdt Ç+ eTàs¡Δ+ ñqï|ü&ÉT wüO{Ï+>¥˝À bÕ˝§Zq&É+, nyÓT
&çj·÷ ø±+f…dtº ñ|üjÓ÷>∑|ü&ç+~. kÕ<Ûä´ ]ø£q¢‘√ bÕ≥T $$<Ûä dü+düÿè‘·T\ yês¡T m+‘√ Ädü
yÓTÆq+‘· n+<ä+>± ø£ì|æ+#·&É+, øÏÔ>± wüO{Ï+>¥qT #·÷&É≥+ eTs¡|ü⁄sêì nqTuÛÑ÷‹ì
eTq+ Á|ü#ês¡+ #˚|ü{Ϻq ñ‘·Œ ø£*–+∫+~. s√Væ≤‘Y, H˚q÷ ø£*dæ bÕ˝§Zqï ª|üP‘·y˚
‘·TÔ\T, ˝Ò<ë <äTdüTÔ\qT m˝≤ dæq...μ bÕ≥qT »qdü+<√Vü≤+ eT<Ûä´ s¡dü÷˝Ÿ m+‘√
VüQ+<ë>± Áô|C…+{Ÿ #˚j·÷ \H˚~ #·ø£ÿ>± ∫Árø£]+#ês¡T.
yÓ÷&É*+>¥ H˚]Œ+~. q{Ï>± s¡dü÷˝Ÿ &Ó’¬sø£åHé >∑T]+∫...
e÷]q|ü&ÉT á ns¡Ω‘·\˙ï s¡dü÷˝Ÿ ø±¢dt n+&é düºsTT*wt &Ó’¬sø£ºsY. yÓ+&ç‘Ós¡ô|’ n~
uÀqdt bÕsTT+{Ÿ‡ ne⁄ ‘·|üŒìdü]>± ø£ì|ædüTÔ+~ düVü≤»+>± &Ó’¬sø£ºs¡T¢ ªzπøμ
‘êsTT. Áù|ø£å≈£î\T m˝≤ #Ó|æŒq|üŒ{Ïø° Ç+ø± u…dtº cÕ{Ÿ rùdÔ u≤>∑T+&ÉTqì
]d”yé #˚düT≈£î+{≤s¡H˚ m>∑® nqT≈£î+{≤s¡T. s¡dü÷˝Ÿ #ê˝≤ ≈£L˝Ÿ>±, k˛Œ]ºyé>±
sTT+{Ï+>¥ ñHêï, Bìï ‘·q≈£î ø±e\dæq ]»˝Ÿº sêã≥Tº≈£îHêïs¡T.
≈£L&Ü #Ûê˝…+õ+>¥ {≤dtÿ ‘Ó\T>∑T˝À q{ÏdüTÔqï|ü&ÉT uÛ≤cÕ |üs¡yÓTÆq düeTdü´\T
>±H˚ rdüT≈£îHêïqT. ‘·˝…‘êÔj·÷?
ªdü+>∑eT+μ dæìe÷˝À n ˝Ò<äT. ‘Ó\T>∑T u≤>± e÷{≤¢&É≥+, sêj·T&É+,
eø±X¯+ m˝≤ e∫Ã+~? #·<äe&É+ Hê≈£î e#·TÃ. ªdü+>∑eT+μ <ë«sê ‘Ó\T>∑T˝À
Ç+<äT≈£î <äs¡Ù≈£î&ÉT s¡dü÷˝Ÿ ns¡+Áπ>≥+ #˚düTÔqï Hê≈£î ‘Ó\T>∑T ‘Ó*dæ ñ+&É≥+ z
>±]øÏ Hê ø£è‘·»„‘·\T #Ó|ü n&Ü«+fÒCŸ>± nqT≈£î+≥THêïqT.
E - IIIrd TP magazine-3- Pages & Links
 50 eTTU≤eTTœ
q{Ï>± Á>±+&é m+Á{° #˚j·÷*‡q MTs¡T.. Ä q{Ï>± m˝≤+{Ï bÕÁ‘·\T ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T,
eT<Ûä´q Væ≤+B˝À ªùV≤ uÒ;μ˝À ∫qï bÕÁ‘· ≈£L&Ü @ uÛ≤cÕ ∫Á‘ê\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ Çe«uÀ‘·THêïs¡T?
b˛wæ+#ês¡T? qqTï u≤>± Äø£≥Tº≈£îH˚ bÕÁ‘·\T, #Ûê˝…+õ+>¥
ì»y˚T. kÕõ<é q&çj·T&éyê˝≤ dæìe÷ ø±e&É+, bÕÁ‘·\T eùdÔ #˚j·T&ÜìøÏ ¬s&û. eTT+<äT>±
ô|<ä› q≥T\T, f…ø°ï wæj·TqT¢ |üì#˚düTÔ+&É≥+‘√ <äs¡Ù≈£î&ÉT mes¡H˚~ #·÷kÕÔqT. Ä ‘·sê«‘·
n+<äT˝À q{Ï+#êqT. <äs¡Ù≈£î&ÉT kÕõ<é U≤Hé Ådæÿ|tº≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔqT. ‘Ó\T>∑T˝À
eT+∫ $TÁ‘·T&ÉT ø±e&É+‘√ ø±$TjÓ÷s√˝Ÿ e÷~]>±H˚ Væ≤+B˝À eT+∫ dæìe÷‘√H˚
#˚j·T&ÜìøÏ ˇ|ü ≈£îHêïqT. ns¡+ π>Á≥+ #˚j·÷\H˚ Ä˝À#·q ñ+~.
∫qï|üŒ{Ï qT+#˚ q{Ï ø±yê\H˚ ø√]ø£ Á|üdüTÔ‘êì¬ø’‘˚ Hê <äèwüº+‘ê ‘Ó\T>∑T dæìe÷
ñ+&˚<ë? \ô|’H˚ ñ+~.
Ä Ä˝À#·H˚ ˝Ò<äT. $Tdt es¡˝Ÿ¶, $Tdt Ç+&çj·÷ >±¢eTsY Á|ü|ü+#·+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ϻq
Áb˛Á>±yéT‡ #·÷dü÷Ô m~>±qT. @<√ ˇø£s√Eq MT≈£î dæÿHé c˛ $wüj·T+˝À ]»πs«wüqT¢
$Tdt Ç+&çj·÷ ne⁄‘êqì e÷Á‘·+ }Væ≤+ ñHêïj·÷?
#·˝Ò<äT. yÓT&çø£˝Ÿ Ç+&ÉÅd”º MT<ä Hê≈£î ÄdüøÏÔ >±¢eTsY≈£î ns¡ú+ ªdæÿHé c˛μ m+‘·e÷Á‘·+
e⁄+&˚~. q÷´õ˝≤+&é˝À bòÕs¡àø±\J, ôd’ø± ø±<äT. dæìe÷ n+fÒ ø£eT]¸j·T˝Ÿ n+XÊ\T
\J #·~yêqT. yÓ÷&É*+>¥˝À &ç|ü¢yÓ÷ #˚XÊqT. ≈£L&Ü ñ+{≤sTT. ˇø√ÿkÕ] eTq≈£î \_Û+
q÷´õ˝≤+&é˝Àì Ç+&çj·THé #Ûêq˝Ÿ ª<˚o #˚ bÕÁ‘·\≈£î ø£eT]¸j·T˝Ÿ \Tø˘ ‘·|üŒìdü]
Vü≤+>±e÷μ (Ç+&çj·÷ J {°M) ø√dü+ |üì ne⁄‘·T+~.
#˚XÊqT. {°M q÷´õ˝≤+&é˝À ª|æ¢|tôd’&é q÷´dtμ ‘Ó\T>∑T˝À me]‘√ q{Ï+#ê\ì nqT≈£î+
Ø&ÉsY>± ≈£L&Ü |üì#˚XÊqT. Ä ‘·sê«‘· yÓ÷&É ≥THêïs¡T?
*+>¥ s¡+>∑+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ϻq $wüj·T+ eTùV≤wt u≤ãT, m˙ºÄsY, Hê>±s¡T®q\‘√
‘Ó*dæ+<˚. q{Ï+#ê\ì ñ+~.
n&ç–‘˚ H˚qT @eTì #ÓbÕŒ*? J$‘·+˝À ¬s+&ÉT
<äX¯\T ñ+{≤j·Tì H˚qT qeTTà‘·T+{≤qT.
Hê J$‘·+ Hê Çwüº+! ˇø£{Ï ô|[¢øÏ eTT+<äT J$‘·+. eTs=ø£{Ï ô|[¢
‘·sê«‘· J$‘·+. ô|[¢øÏ eTT+<äT ˇ+≥]>±
ñ+{≤+ ø±ã{Ϻ <ëìì ˇ+≥] J$‘·+
ªÁ|ü‹ ˇø£ÿ]ø° e´øÏÔ>∑‘· J$‘·+ nH˚~ ñ+ n+{≤s¡T. á ù|òCŸ˝Àq÷ #ê˝≤ VüQ+<ë>±,
≥T+~. n+<äT˝ÀøÏ mes¡T ‘=+–#·÷dæHê n~ m˝≤+{Ï ø£fi¯+ø£+ ˝Ò≈£î+&Ü ñ+&˚+<äTπø H˚qT
düeTs¡Δ˙j·T+ ø±<äTμ n+≥÷ ‘Óπ>dæ #ÓãT‘√+~ Çwüº|ü&É‘êqTμ n+{À+~ ø£Á‹Hê.
ø£Á‹Hê¬ø’|òt. yÓ÷&É*+>¥ s¡+>∑+ qT+∫ yÓ+&ç
‘Ós¡ô|’øÏ e∫Ãq ø£Á‹Hê Á|üdüTÔ‘·+ Væ≤+B˝À z dü˝≤àHé‘√ Áù|eTe´eVü‰s¡+ nH˚~ |üP]Ô>± ‘·q
yÓ\T>∑T yÓ\T>∑T‘√+~. ˇø£ÿ nø£åjYT≈£îe÷sY‘√H˚ e´øÏÔ>∑‘·eTH˚ n_ÛÁbÕj·T+‘√ ñqï ø£Á‹Hê yÓ+&ç
Hê\T¬>’<äT dæìe÷˝À¢ ÄyÓT q{Ïk˛Ô+~. Ç~ ‘Ós¡ nqTã+<Ûëìï ø=qkÕ–+#˚+<äT≈£î e÷Á‘·+
ø£Á‹Hê u≤jYTÁô|ò+&é dü˝≤àHéU≤Hé≈£î düT‘·sêeT÷ nuÛÑ´+‘·s¡+ ˝Ò<ä+{À+~. ªe´øÏÔ>∑‘· J$‘·+ y˚s¡T.
Çwüº+˝Ò<äT. ìqï{Ï es¡≈£L dü˝≤àHé #=s¡e‘√ eè‹Ô|üs¡yÓTÆq J$‘·+ y˚s¡T. á ¬s+&ç{Ï˙ y˚πs«
dæìe÷\T <äøÏÿ+#·T≈£îqï ø£Á‹Hê Ç|ü&ÉT s¡T>± uÛ≤$düTÔ+{≤qT. y˚TeTT Çs¡yÓ’ Hê\T>∑T >∑+
kı+‘·+>± dæìe÷\T ‘Ó#·TÃ≈£îH˚ <äX¯˝À ñ+~. ≥\÷ düTBs¡ZyÓTÆq wüO{Ï+>¥ ôw&É÷´˝Ÿ‡˝À
dü˝≤àHé‘√ dü+ã+<Ûë\ $wüj·TyÓTÆ ø£Á‹HêqT bÕ˝§Z+≥÷ ñ+{≤+. n+<äTe\¢ #ê˝≤ ˇ‹Ô&ç
>∑T∫Ã>∑T∫à n&ç–‘˚.... ªHê e´øÏÔ>∑‘· $wüj·÷\ e÷ MT<ä ñ+≥T+~. ˇø£yÓ’|ü⁄ MT&çj·÷ qT+∫,
>∑T]+∫ me]‘√ e÷{≤¢&˚~ ˝Ò<äT. H˚qT ≈£L&Ü eTs=yÓ’|ü⁄ ãj·T≥ Á|ü|ü+#·+ qT+&ç ≈£L&Ü ˇ‹Ô&ç
ˇø£s√E ô|[¢ #˚düT≈£î+{≤qT. |æ\¢*ï ô|s¡T>∑T‘·÷ b˛‘˚ H˚qT |üì#˚j·T&É+ ø£wüºeTe⁄
ø£+{≤qT. @<√ ˇø£s√E |æ\¢\T ‘·T+~. n+<äTπø Hê e´øÏÔ>∑‘· J$‘·+ >∑T]+∫
Ç+≥¬sï{Ÿ #·÷dæ... ne÷à ˙ MT&çj·÷qT <ä÷s¡+>± ñ+#·&Üìπø Çwüº|ü&É‘êqTμ
¬ø+‘·eT+~ u≤jYTÁô|ò+&é‡ ñHêïs¡ì nì ìø±s¡T‡>± ‘˚*Ã#ÓãT‘√+~μ ø£Á‹Hê.
 sö+&É|t 51

bòÕ¢|t ªc˛μ
2007˝À V”≤s√\T
sê • $wüj·T+˝À 2006
dü+e‘·‡sêìøÏ @e÷Á‘·+
j·TTes¡‘·ï u≤\ø£èwüí≈£î
ôd’‘·+ á @&Ü~ Væ≤≥Tº
˝Ò<äT. Äj·Tq q{Ï+#·>±
‘·>∑Zì ‘Ó\T>∑T dæìe÷ $&ÉT<ä˝…’q @¬ø’ø£ ∫Á‘·+
2007˝À yêdæ |üs¡+>± ªeTVü‰s¡~∏μ u≤ø±‡|ò”dt e<ä›
≈£î<˚\sTT+~. >∑‘· @&Ü~ |ü©º\T ø={Ϻ+~. ª#·+Á<ä
Væ≤≥¢‘√ ø£fi¯ø£fi¯˝≤&çq eTTœμ e+{Ï ôdH˚‡wüHé Væ≤{Ÿ
|ü]ÁX¯eT ákÕ] |ü]$T‘· Ç∫Ãq |æ.yêdüT <äs¡Ùø£‘·«+˝À 10 ø√≥¢≈£î ô|’>± uÛ≤Ø ã&Ó®{Ÿ‘√
Væ≤≥¢qT e÷Á‘·y˚T #·$#·÷dæ+~. &çôd+ãsY 21 es¡≈£L ˝…øÏÿùdÔ 85 s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï|üŒ{Ïø° $&ÉT<ä\˝À »]–q $|üØ‘·yÓTÆq C≤|ü´+ á
ÁdüºsTT{Ÿ dæìe÷\T $&ÉT<ä\j·÷´sTT. 60 es¡≈£L &É_“+>¥ dæìe÷ |òü*‘êìï ‘ês¡Te÷s¡T #˚dæ ãj·T´s¡¢≈£î dücÕº\T $T–*Ã+~. á
dæìe÷\T ôd’‘·+ ]©CŸ nj·÷´sTT. Áø£eT+˝À Äj·Tq yÓ’.$.mdt.#Í<ä] d”«j·T<äs¡Ùø£‘·«+˝À ì]à+∫q
ÁdüºsTT{Ÿ ∫Á‘ê˝À¢ ª<˚X¯eTT<äTs¡Tμ, ª&Ûûμ, ªÄ&Éyê] e÷≥\≈£î nsêΔ˝Ò ªˇø£ÿeT>±&ÉTμô|’H˚ ÄX¯\T ô|≥Tº≈£îHêï e#˚à @&Ü~ »qe] 11q Ä
y˚s¡T˝Òμ, ªj·TeT<=+>∑μ, ªVü‰´|”&˚dtμ∫Á‘ê\T u≤ø±‡|ò”dt Væ≤{Ÿ‡>± dæìe÷ $&ÉT<ä\≈£î dæ<äΔeTe⁄‘√+~. |òü*‘·+>± á @&Ü~ ôd’‘·+
ì*#êsTT. ∫es√¢ e∫Ãq ª∫s¡T‘·μ, ª‘·T\dæμ, ªn‹~∏μ ∫Á‘ê\T ø£eT]¸ u≤\ø£èwüí≈£î Væ≤{Ÿ ∫ø£ÿ˝Ò<äT. V”≤s√ Hê>±s¡T®q |ü]dæú‹ Ç+ø± ‘˚\e\dæ
j·T˝Ÿ>± >∑f…ºø±ÿsTT. &É_“+>¥ ∫Á‘ê˝À¢ ª•yêJμ e÷Á‘·y˚T #Ó|ü⁄Œø√<ä–q ñ+~. >∑‘· @&Ü~ ôdô|º+ãsY˝À Hê>±s¡T®q q{Ï+∫q ªu≤dtμ $&ÉT<ä˝…’
Væ≤{Ÿ. yÓ+ø£fÒwt $TqVü‰ nÁ>∑V”≤s√\T n|ü»j·÷\qT #·$#·÷XÊs¡T. bòÕ¢|t nsTT+~. dü]>±Z 15 HÓ\\ $sêeT+ ‘·sê«‘·...n+fÒ á &çôd+ãsY
j·TTe V”≤s√˝À¢ m˙ºÄsY, $wüßí #ê˝≤ø±\+>± m<äTs¡T#·÷düTÔqï dü¬ø‡dtqT 20q ª&ÜHéμ $&ÉT<ä\e⁄‘√+~. Hê>±s¡T®q Ç+‘·ø±\+ >±´|t rdüTø√e&É+
n+~|ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. sêyéT#·s¡DY ‘=*dæìe÷‘√H˚ ‘·q<Ó’q eTTÁ<ä Ç{°e\ ø±\+˝À Ç<˚ Á|ü<∏äeT+. V”≤s√ yÓ÷Vü≤Héu≤ãT á @&Ü~ k˛˝À
y˚düTø√>∑*>±s¡T. V”≤s√>± q{Ï+#·ø£b˛sTTHê Á|ü‘˚´ø£ bÕÁ‘· b˛wæ+∫q ªj·TeT<=+>∑μ Væ≤{Ÿ
ø±e&É+‘√ KTw”>± ñHêïs¡T. uÀqdt>± yÓ÷Vü≤Héu≤ãT ≈£îe÷s¡T&ÉT $wüßí
yÓT>±kÕºsY ∫s¡+J$ á @&Ü~ ªX¯+ø£sY<ë<ë õ+<ëu≤<éμ>± Áù|ø£å≈£î\ q{Ï+∫q ª&Ûûμ Væ≤{Ÿ ø±e&É+‘√ Ä dü¬ø‡dtqT ≈£L&Ü m+C≤jYT #˚düTÔHêïs¡T.
eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. >∑‘·+˝À Äj·TH˚ q{Ï+#·>± Væ≤≥ºsTTq
ªX¯+ø£sY<ë<ë m+__mdtμ≈£î d”¬ø«˝Ÿ>± á ∫Á‘·+ e∫Ã+~. d”¬ø«˝Ÿ |üeHéø£˝≤´DY q{Ï+∫q ˇø£ÿ∫Á‘·+ ≈£L&Ü á @&Ü~$&ÉT<ä\ ø±˝Ò<äT.
∫Á‘ê\T ‘Ó\T>∑T˝À ø=‘·Ôø±e&É+, dü¬s’q |ü_¢dæ{° ˝À|æ+#·&É+, f…øÏïø£˝Ÿ>± >∑‘· @&Ü~ ªnqïes¡+μ ∫Á‘·+ ìsêX¯|üs¡∫+~. ‘êC≤>± Äj·Tq ^‘ê
ø±«*{° ˝À|æ+#·&É+ e+{Ï ÄsYº‡ |ü‘êø£+ô|’ n\T¢
ø±s¡D≤\ e\¢ ªõ+<ë ns¡$+<é ìsêà‘·>±
u≤<éμ≈£î Áù|ø£å≈£î\T ªC…’μ Á‹$Áø£yéT Áoìyêdt
ø=≥º˝Ò<äT. eè‹Ô|üs¡yÓTÆq <äs¡Ùø£‘·«+˝À s¡÷bı+
$»j·T+ \_Û+#·ø£ b˛sTT <äT‘·Tqï ª»˝≤‡μ˝À
Hê, á @&Ü~ |ü<äàuÛÑ÷wü q{ÏdüTÔHêïs¡T. Ä ∫Á‘·+
DY |ü⁄s¡kÕÿs¡+ \_Û+#· e#˚à @&Ü~ e÷]Ã˝À
&É+‘√ ∫s¡+J$ Á|ü‹wüº Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î
ô|]–+~. n˝≤π> ‘·q edü T Ô + ~.Çø£ . ..>∑ ‘ ·
q≥yês¡düT&ÉT sêyéT#· @&Ü~ ªb˛øÏ]μ‘√ dü+#·
s¡DYqT ª∫s¡T‘·μ‘√ |ü] \q ]ø±s¡T¶\T düèwæº+
ÁX¯eT≈£î |ü]#·j·T+ #˚XÊs¡T. ∫q eTùV≤wtu≤ãT
ákÕ] ªn‹~∏μ>±
 52
Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. ô|≥Tºã&ç sêã{Ϻq dæìe÷>± (ø£eT]¸
j·T˝Ÿ dü¬ø‡dt) ì*∫+~. eT÷&ÉTHê\Tπ>fi¯ó¢>± dü¬s’q dü¬ø‡dt ø√dü+
‘·|æ+∫b˛‘·Tqï m˙ºÄsY≈£î eT∞¢ á @&Ü~ |üPs¡«yÓ’uÛÑe+ e∫Ã+~.
m˙ºÄsY V”≤s√>± sê»eTÚ[ <äs¡Ùø£‘·«+˝À s¡÷bı+~q ªj·TeT<=+>∑μ
á@&Ü~ {≤|tÁ>±dt ∫Á‘ê˝À¢ ˇø£{Ï>± ì*∫+~. Á|üuÛ≤dt≈£î á @&Ü~
ø£*dæsê˝Ò<äT. ªjÓ÷–μ, ªeTTHêïμ ∫Á‘ê\T u≤ø±‡|ò”dt e<ä› uÀ˝≤Ô|ü&ܶsTT.
V”≤s√ Áoø±+‘Y á@&Ü~ ‘·q bıõwüHé ì\u…≥Tº≈£îHêïs¡T. k˛˝À V”≤s√>±
q{Ï+∫q ªÄ|üπswüHé <äTs√´<Ûäqμ, y˚DT‘√ ø£*dæ q{Ï+∫q ªj·TeT>√\
eT∞¢ yÓTT<ä˝…’+~μ $»j·Te+‘·eTj·÷´sTT. m{Ïm+ bÕÁ‘·˝À q{Ï+∫q
ªX¯+ø£sY<ë<ë õ+<ëu≤<éμ ìsêX¯|ü]∫+~. »>∑|ü‹u≤ãT ákÕ] k˛˝À
V”≤s√>± q{Ï+∫q ˇø£ÿ ∫Á‘·+ ≈£L&Ü $&ÉT<ä\ ø±˝Ò<äT. ø±ø£b˛‘˚
>√|”#·+<é‘√ ø£*dæ q{Ï+∫q ª\ø£å´+μ Væ≤≥ºsTT+~. >√|”#·+<é≈£î ákÕ]
ˇø£ ô|òsTT\÷´sY, ˇø£ dü¬ø‡dt <äøÏÿ+~. ªˇø£ÿ&ÉTHêï&ÉTμ ∫Á‘·+ bòÕ¢|t ø±>±
ª\ø£å´+μ Væ≤{Ÿ‘√ >√|”#·+<é ‘·q≈£îqï &çe÷+&éqT ì\u…≥Tº≈£îHêïs¡T.
V”≤s√ ÁoVü≤] $TÁX¯eT |òü*‘ê\T n+<äT≈£îHêïs¡T. k˛˝À V”≤s√>± q{Ï+∫q
ªÁo eTVü‰\øÏåàμ bòÕ¢|tø±>±, Á|ü‘˚´ø£bÕÁ‘· b˛wæ+∫q ª&Ûûμ Væ≤≥ºsTT+~. eTs√
Á|ü‘˚´ø£ bÕÁ‘·˝À q{Ï+∫q ª$j·÷´\yê] ø£j·÷´\Tμ <Óã“‹+~. y˚DT
eT÷&ÉT dæìe÷˝À¢ q{Ï+#·>± ˇø£fÒ Væ≤≥ºsTT+~. ªãVüQeT‹μ, ªn\¢πs
n\¢]μ bòÕ¢|t ø±>± ªj·TeT>√\ eT∞¢ yÓTT<ä˝…’+~μ $»j·Te+‘·yÓTÆ+~.
düTeT+‘Y≈£î ˇø£ Væ≤{Ÿ, ˇø£ bòÕ¢|t <äøÏÿ+~. ªeT<ÛäTe÷dü+μ Væ≤{Ÿ ø±>±,
ªø±¢dty˚T{Ÿ‡μ bòÕ¢|t. &Üø£ºsY sê»X‚KsY≈£î #ê˝≤ø±\+ ‘·sê«‘· á @&Ü~ z
Væ≤{Ÿ <äøÏÿ+~. düeTTÁ<ä-J$‘· <äs¡Ùø£‘·«+˝À Äj·Tq q{Ï+∫q ªme&Ó’‘˚
Hêπø+{Ïμ ∫Á‘·+ ô|≥Tºã&ç sêã{Ϻ ø=~›bÕ{Ï ˝≤uÛ≤*ï ‘Ó∫Ãô|{Ϻ+~.
sö+&É|t
á @&Ü~ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ n\T¢ ns¡T®Hé ª<˚X¯eTT<äTs¡Tμ‘√ eT+∫
dü¬ø‡dtqT <äøÏÿ+#·T≈£îHêïs¡T. ãj·T´s¡T¢ ôd’‘·+ ˝≤uÛÑ|ü&ܶs¡T. n˝≤π>
#ê˝≤ø±\+>± Væ≤{Ÿ ø√dü+ ‘·|æ+∫b˛‘·Tqï $wüßíes¡›Héu≤ãT≈£î á
q+e‘·‡s¡+ ø£*kı∫Ã+~. n‘·qT V”≤s√>± ÁoqTyÓ’≥¢ <äs¡Ùø£‘·«+˝À
s¡÷bı+~q ª&Ûûμ ôd’˝…+{Ÿ>± Væ≤≥ºsTT ≈£Ls¡TÃ+~. B+‘√ ˇø£ÿkÕ]>±
$wüßí _J nj·÷´s¡T. sêyéT, dæ<ë›s¡Δ, sêC≤\≈£î Væ≤{Ÿ <=s¡ø£˝Ò<äT. sêyéT
q{Ï+∫q ª»>∑&É+μ, dæ<ë›s¡Δ ªÄ≥μ, sêC≤ ªy˚&ÉTø£μ bòÕ¢|t\ C≤_‘ê˝ÀøÏ
yÓ[¢b˛j·÷sTT. n\¢] qπswt ns¡&É»qT dæìe÷˝À¢ q{Ï+∫q|üŒ{Ïø°
ªn‹Ô* dü‹Ôu≤ãTμ ˇø£ÿfÒ Væ≤{Ÿ. ªn\¢πs n\¢]μ, ª>√|æμ, ªd”eTXÊÁdæÔμ e+{Ï
ô|òsTT\÷´sY‡ Äj·Tq U≤‘ê˝À #˚sêsTT.
ôd¬ø+&é Çìï+>¥‡ yÓTT<ä\T ô|{Ϻq ñ<äjYøÏs¡DY≈£î ª$j·÷´\yê]
ø£j·÷´\Tμ #˚<äT nqTuÛÑyêìï $T–*Ã+~. n˝≤π> ì‹Hé ª≥ø£ÿ]μ ]»˝Ÿº
u≤>√˝Ò<äT. eTs√ V”≤s√ ‘·s¡TDY≈£î ªqeedü+‘·+μ ø£*dæsê˝Ò<äT. V”≤s√
•yêJ ôd’‘·+ ªdü‘·´uÛ≤eTμ, ªùd{Ÿºsö&ûμ e+{Ï bòÕ¢|ü⁄\T #·$#·÷XÊs¡T.
nsTT‘˚ ªÄ~yês¡+ Ä&Éyêfi¯¢≈£î ôd\e⁄μ‘√ z Væ≤{Ÿ <äøÏÿ+#·T≈£îHêïs¡T.
á @&Ü~ ôdH˚‡wüHé j·TTeV”≤s√\ C≤_‘ê˝À ∫s¡+J$ ‘·qj·TT&ÉT
sêyéT#·s¡DY e∫à #˚sês¡T. |üPØ &Ó’¬sø£¸Hé˝À Äj·Tq ns¡+π>Á≥+ #˚dæq
ª∫s¡T‘·μ ∫Á‘·+ 25 ø√≥¢≈£î ô|’>± ø£˝…ø£¸qT¢ sêã≥º&É+‘√ ãj·T´s¡T¢ ôd’‘·+
˝≤uÛÑ|ü&ܶs¡T. q≥q‘√ bÕ≥T &ÜHé‡\T, ô|ò’{Ÿ‡˝À sêyéT#·s¡DY u≤>±
sêDÏ+#ê&ÉH˚ ù|s¡T ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. zesê˝Ÿ>± nÁ>∑V”≤s√\≈£î dü¬s’q
dü¬ø‡dt\T ˝Òø£b˛e&É+, j·TTeV”≤s√\T ì\ø£&Ó’q Væ≤≥T¢ Çe«˝Òì |ü]dæú‹
2007˝À m≈£îÿe>± ø£ì|ædüTÔ+~. ø±s=Œπs{Ÿ dü+düú\ Á|üy˚X¯+‘√ ø±«*{°
dæìe÷\T ô|s¡T>∑T‘êj·TH˚ ø=‘·Ô ÄX¯\T ∫>∑T]+#êsTT.
 ø±¢dæø˘
»j·÷ dü+düú qT+&ç C≤\Tyê]q ÄDÏeTT
$ ‘ê´˝À¢ mqï<ä–q C≤q|ü<ä ∫Á‘·+ ªbÕ‘êfi¯
uÛ…’s¡$μ. á ∫Á‘·+ $&ÉT<ä˝…’ (1951 e÷]à 15)
Ç|üŒ{ÏøÏ j·÷uÛ…’Äs¡T @fi¯¢sTT´+~. nsTTq|üŒ{Ïø°
H˚{Ïø° ì‘·´q÷‘·q+>±, C≤q|ü<ä ∫Á‘ê\≈£î &çø£å
qØ>± Áù|ø£å≈£î\qT n\]dü÷ÔH˚ ñ+~. á∫Á‘·
q{°q≥ es¡Z+ qT+&ç kÕ+πø‹ø£ ì|ü⁄DT\+<äs¡÷
ùV≤e÷ùV≤MT˝Ò. n+<ä]˙ @ø£‘ê{Ïô|’ q&ç|æ+∫
ˇø£ eTVü≤‘·Ôs¡ ø£fi≤ø£+K+&É+>± ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ
56 edü+‘ê\
∫Á‘êìï eT\∫q |òüTq‘· <äs¡Ù≈£î&ÉT _.mHé.
¬s&ç¶πø <ä≈£îÿ‘·T+~. ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ
ªuÛÑ˝Òô|[¢μ ∫Á‘·+‘√ bÕ≥\ s¡#·sTT‘·>± |ü]ÁX¯eT≈£î |ü]#·j·TyÓTÆq
|æ+>∑[ Hêπ>+Á<äsêe⁄ nπs_j·THé HÓ’{Ÿ‡˝Àì ªn˝≤¢e⁄B›Hé n<äT“¤‘·B|ü+μ
nH˚ ø£<∏äqT eT÷\+>± rdüT≈£îì ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ ∫Á‘· ø£<∏äqT
s¡÷bı+~+#ês¡T. dü«j·T+>± Äj·TH˚ e÷≥\T, bÕ≥\T n+~+#ês¡T.
_.mHé.¬s&ç¶ <äs¡Ùø£‘·« XÊK‘√ bÕ≥T, Åd”ÿHéù|¢ u≤<Ûä´‘·\T ≈£L&Ü #˚|ü≥º>±,
á ¬s+&ÉT $uÛ≤>±˝À¢q÷ Äj·Tq≈£î düVü‰j·T≈£î&ÉT>± ø£eT˝≤ø£s¡
ø±y˚X¯«s¡sêe⁄ |üì#˚XÊs¡T.
ñ»®j·T˙ sê≈£îe÷] Ç+<äTeT‹ z s√E eq$Vü‰sêìøÏ yÓfi¯ó‘·T+~.
kÕe÷qT´&Ó’q ‘√≥sêeTT&ÉT sê≈£îe÷]ì #·÷dæ ‘=*#·÷|ü⁄˝ÀH˚ Áù|$T
kÕÔ&ÉT. bÕeTTø±≥T qT+&ç ÄyÓTqT ‘·|æŒ+∫ ÄyÓT eTqdüT <√#·T
≈£î+{≤&ÉT. z s√E ÄyÓTø√dü+ kÕVü≤dæ+∫ ø√≥˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫ ã+B
ne⁄‘ê&ÉT. dæ]dü+|ü<ä\T dü+bÕ~+∫ ‘·q ≈£L‘·Ts¡Tì ô|fi≤¢&ÉeTì sêE
ôV≤#·Ã]+∫ sêeTTDÏí e~˝ÒkÕÔ&ÉT. &ÉãT“ dü+bÕ~+#˚ ‘ê|üÁ‘·j·T+˝À
ñqï sêeTT&ÉT z H˚bÕ∞ e÷+Á‹≈£î&ç e\˝À ∫≈£îÿ‘ê&ÉT. jÓT»q–]
ø√q˝Àì eT+Á‘ê\eTÁ] øÏ+<ä ìøÏå|üÔyÓTÆq ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ nH˚ nCÒj·T
X¯øÏÔì #˚õ≈£îÿ+#·Tø√yê\ì Ä <äTwüºe÷+Á‹≈£îì Ä˝À#·q. >±s¡&û yêì
y˚wü+˝À e∫à ˇø£ ‘·e«˝≤+{Ï bÕÁ‘·˝À »q+ @~ ø√]‘˚ n~ düèwæºdüTÔ+
&É>±, sêeTT&ÉT Ä bÕÁ‘·qT m‘·TÔ≈£îb˛‘ê&ÉT. e÷+Á‹≈£î&ÉT n‘·DÏí
n&ÉT¶≈£îì ªkÕVü≤dü+ #˚j·Tsê... &ç+>∑Ø... sê»≈£îe÷¬sÔ \_Û+#˚qTsêμ
n+≥÷ ÄX¯#·÷|æ n‘·DÏí ‘·q yÓ+≥ eT+Á‘ê\eTÁ] <ä>∑Zs¡≈£î rdüT≈£î
yÓfi≤Ô&ÉT. kÕïHêìøÏ yÓ[¢q sêeTT&ÉT nø£ÿ&É yÓTTdü*s¡÷|ü+˝À ñqï z
<˚eø£q´≈£î XÊ|ü$eTTøÏÔ ø£*–+∫ ÄyÓT<ë«sê e÷+Á‹≈£î&ç ndü\T
dü«s¡÷|ü+ ‘Ó\TdüT≈£îì ‘Ó*$>± n‘·ìì dü+Vü≤]kÕÔ&ÉT. e÷+Á‹≈£îì
53
•wüß´&Ó’q &ç+>∑] eTè‘·dü+J$ì ‘Ó∫Ã
eT∞¢ >∑Ts¡Te⁄qT Áã‹øÏkÕÔ&ÉT. sêeTT&ÉT Ç+
<äTeT‹ì $yêVü≤e÷&˚ düeTj·÷ìøÏ sêD°
>±] ‘·eTTà&ç (πs\+–) n$y˚ø£+ e\¢
ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ Á|ü‹eT H˚bÕ© e÷+Á‹≈£î&ç
#˚‹øÏ ∫≈£îÿ‘·T+~. <ë+‘√ ô|[¢ Ä–b˛
‘·T+~. Ç+<äTeT‹ e÷+Á‹≈£î&ç #˚‹˝À
ã+B ne⁄‘·T+~. ∫es¡≈£î sêeTT&ÉT ‘·q
düVü≤#·s¡T&Ó’q n+õ düVü‰j·T+‘√
e÷+Á‹≈£îDÏí n+‘·yÓTT+~+#·&É+‘√
ø£<∏ä düTU≤+‘·eTe⁄‘·T+~.
e÷+Á‹≈£î&ç bÕÁ‘·≈£î md”« s¡+>±sêe⁄ ÁbÕDÁ|ü‹wü˜ #˚XÊs¡T. ªkÕVü≤dü+
#˚j·Tsê &ç+>∑Øμ, ª¬>&ɶy˚T$T n&ɶy˚T ãT˝ŸãT˝Ÿμ e+{Ï &Ó’˝≤>∑T\T,
Äj·Tq #·÷|æq y˚Tq]»yéT m|üŒ{Ïø° >∑Ts¡TÔ+&çb˛j˚T q≥q Á|ü<ä]Ù+
#ês¡T. ‘√≥sêeTT&ÉT>± m˙ºÄsY q≥q˝À J$+#ês¡T. ø£<∏ëHêsTTø£
e÷\‹ >±¢eTsY Á|ü‘˚´ø£ Äø£s¡¸D. ‘√≥sêeTT&ÉT ‘·*¢>± düTs¡_Û
ø£eT˝≤uÛ≤sTT, sêE>± dæ.mdt.ÄsY., sêDÏ>±] ‘·eTTà&ÉT>± πs\+–,
n+õ>± u≤\ø£èwüí, &ç+>∑]>± |ü<äàHêuÛÑ+ ‘·~‘·s¡T\T |ü~ø±˝≤\bÕ≥T
>∑Ts¡TÔ+&çb˛j˚T q≥q Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. eTVü‰q{Ï kÕ$Á‹ á ∫Á‘·+˝À ªH˚
sêq+fÒ sêH˚ sêqTμ nH˚ bÕ≥˝À mø˘‡Á{≤ q{Ï>± ø£ì|æ+#·&É+ $X‚wü+.
á ∫Á‘·+˝À |òüT+≥kÕ\ yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄ dü«s¡|üs¡∫q bÕ≥\˙ï
ÄDÏeTT‘ê´˝Ò. ªø£\es¡e÷j˚T eT~˝Àμ, ªm+‘· |òü÷≥T Áù|eTjÓ÷μ,
ªVü‰sTT>± eTqøÏ+ø£ ùd«#·Ã¤>±μ, ª$qy˚ u≤\ Hê Áù|eT>√\μ(>±q+ :
πs\+–) ªÁù|eTø√düy˚T e\˝À |ü&ÉH˚μ (>±q+ $.C….es¡à), ªø£qT>=q>∑\H√
˝ÒH√ Hê ÁbÕD düœìμ, Ç‹Vü‰\+ $Hêïsê (>±q+ : {Ï.õ.ø£eT\),
ªe>∑˝ÀjYT e>∑\T ‘·fi¯ó≈£î u…fi¯ó≈£î e>∑\Tμ, ªH˚ sêq+fÒ sêH˚ sêqTμ
e+{Ï bÕ≥\˙ï Væ≤≥ºj·÷´sTT. e÷s¡ÿdt u≤sYfÒ¢ bòı{ÀÁ>∑|ò”, e÷<Ûäeô|~›
>√K˝Ò ôd{Ÿ‡ s¡÷|üø£\Œq ôV’≤˝…’{Ÿ>± ì*#êsTT.
á ∫Á‘·+ ‘=*]©CŸ düeTj·T+˝À 28 πø+Á<ë˝À¢ X¯‘·~H√‘·‡e+
»s¡T|ü⁄≈£îì, Ç+&çj·÷˝À »]–q ‘=* n+‘·sê®rj·T |òæ˝Àà‘·‡yé˝À
yÓTT<ä{ÏkÕ]>± Á|ü<ä]Ù‘·yÓTÆ n+<ä] eTqïq\T n+<äT≈£î+~.
`Ä<ä÷] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄
 54
ª–&ç–&çμ, ª&ç+>∑]μ düèwæºø£s¡Ô
|æ+>∑[
$ »j·÷, yêVæ≤ì dü+düú\T n+
~+∫q mH√ï ÄDÏeTT‘ê´\
˝≤+{Ï ∫Á‘ê\≈£î bÕÁ‘√∫‘·yÓTÆq dü+uÛ≤wüD\T, bÕ≥\T
n+~+∫q |òüTq‘· |æ+>∑[ Hêπ>+Á<äsêe⁄≈£î <ä≈£îÿ‘·T+~.
ªm+‘· |òü÷≥T Áù|eTjÓ÷μ nH˚ bÕ≥‘√ Áù|$T≈£î\ eTH√uÛ≤yê\qT
n<ä›+ |ü{ϺHê, ªeTq ã\>∑+ ~«>∑Tfi¯+ ãVüQfi¯+ ø±yê*μ n+≥÷ ÁbÕdü‘√
#Ó&ÉT>∑T&ÉT Ä&ÉT≈£îHêï, ª–&ç–&çμ, ª&ç+>∑]μ, ªn\eT\+μ e+{Ï X¯u≤›\‘√
ø=‘·Ô Á|üjÓ÷>±\T #˚dæHê n~ |æ+>∑[yê] ˝Òœì qT+&ç yÓ\Te&ɶy˚.
1901˝À u§_“* düMT|ü+˝Àì sêC≤+˝À »ìà+∫q |æ+>∑[ yês¡T
ã+<äs¡T˝Àì Ä+Á<Ûä C≤rj·T ø£fi≤XÊ\˝À #·~yês¡T. n|üŒ{Ïπø Äj·Tq≈£î
kÕVæ≤‘ê´_Û˝≤wü yÓT+&ÉT>± ñ+&˚~. ø=Hêïfi¯ó¢ ejÓ÷»q
$<ë´bÕsƒ¡XÊ\˝À #˚dæq |æ+>∑[yês¡T Ä ‘·sê«‘· ø£ècÕíõ˝≤¢˝À ø±+Á¬>dt
‘·s¡|òü⁄q |üì#˚XÊs¡T. <˚X¯uÛÑøÏÔ J]í+#·T≈£îqï Äj·Tq ª»qàuÛÑ÷$Tμ nH˚
|ü⁄düÔø£+ Á|ü#·T]+∫ ø£˝…ø£ºsY eT+<ä*+|ü⁄‘√ ø=~›˝À C…’\TbÕ\T ø±≈£î+&Ü
‘·|æŒ+#·T≈£îHêïs¡T. Ä ‘·sê«‘· øö‘ê lsêeTXÊÅdæÔ>±] ªXÊs¡<äμ |üÁ‹ø£˝À
|üì#˚XÊs¡T. n|üŒ{À¢ Äj·Tq sêdæq ª$+<Ûë´sêDÏμ Hê≥ø±ìï yÓ’»j·T+r
|òæ*yéT‡ nH˚ ø=‘·Ô u≤´qsYô|’ &ç.$.düTu≤“sêe⁄ V”≤s√>± rj·÷\ì
ìs¡ísTT+#·&É+‘√ |æ+>∑[yês¡T dæ˙ s¡#·sTT‘·>± ne‘ês¡yÓT‘êÔs¡T.
nsTT‘˚ n+‘·≈£îeTT+<˚ Äj·Tq s¡#·q #˚dæq ªuÛÑ˝Òô|[¢μ(1941) ∫Á‘·+
$&ÉT<ä˝…’+~. ª$+<Ûë´sêDÏμ(1948) ∫Á‘êìøÏ <äs¡Ù≈£î&ÉT |æ. |ü⁄\¢j·T´. Ä
‘·sê«‘· es¡Tdü>± ª>∑TDdüT+<ä] ø£<∏äμ (1949), ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ(1951)
ªô|[¢#˚dæ#·÷&ÉTμ e+{Ï es¡Tdü Væ≤{Ÿ ∫Á‘ê\≈£î |æ+>∑[ yês¡T e÷≥\T,
bÕ≥\T düeT≈£LsêÃs¡T.
ª$+<ë´sêDÏμ düeTj·T+˝À Äj·Tq $TÁ‘·T&ÉT, yêVæ≤ì dü+düú˝À
nk˛dæj˚T{Ÿ &Ó’¬sø£ºsY>± |üì#˚düTÔqï ø£eT˝≤ø£s¡ ø±y˚TX¯«s¡sêe⁄>±s¡T
|æ+>∑[ì <äs¡Ù≈£î&ÉT ¬ø.$.¬s&ç¶>±]øÏ |ü]#·j·T+ #˚XÊs¡T. |òü*‘·+>±
¬ø.$.¬s&ç¶, |æ+>∑[yê] ø±+_H˚wüHé˝À ª>∑TDdüT+<ä] ø£<∏äμ(1949) ∫Á‘·+
s¡÷|ü⁄~<äT›≈£î+~. ª>∑TDdüT+<ä] ø£<∏äμ Hê{Ïπø yêVæ≤˙ dü÷º&çjÓ÷
$»j·÷yê] ìs¡«Vü≤D˝ÀøÏ e∫Ã+~. á ∫Á‘·+ $&ÉT<ä˝…’ V”≤s√>±
q{Ï+∫q ø£dü÷Ô] •esêe⁄≈£î m+‘· ù|s¡T ‘Ó∫Ãô|{Ϻ+<√, Äj·Tq H√≥
|ü*øÏq ª–&ç–&çμ nH˚ }‘·|ü<ä+ |æ+>∑[yê]øÏ n+‘·ø£+fÒ m≈£îÿe ù|s¡T
‘Ó∫Ãô|{Ϻ+~. $»j·÷yê] ~«rj·T ∫Á‘·+ ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$μ(1951). á
∫Á‘·+‘√ |æ+>∑[ù|s¡T e÷s¡TÁyÓ÷–b˛sTT+~. d”qT, n+õ, &ç+>∑],
H˚bÕfi¯ e÷+Á‹≈£î&ç bÕÁ‘· s¡÷|üø£\Œq |æ+>∑[yê] Á|ü‹uÛÑ≈£î ‘êsêÿD+>±
ì*#êsTT. #·+Á<äVü‰s¡+, e÷j·÷uC≤sY, »>∑<˚ø£Ms¡Tì ø£<∏ä, ô|[¢Hê{Ï
Á|üe÷D≤\T, eTVü‰ø£$ ø±[<ëdüT, ñe÷#·+&û >öØX¯+ø£s¡T\ ø£<∏ä, l
ø£ècÕís¡T®q j·TT<äΔ+ e+{Ï mH√ï ∫Á‘ê\≈£î Äj·Tq e÷≥\T, bÕ≥\T
n+~+#ês¡T. ª$Tdü‡eTàμ(1955), >∑T+&ÉeTàø£<∏ä (1962), ªô|[¢#˚dæ
#·÷&ÉTμ e+{Ï ∫Á‘ê\≈£î Äj·Tq e÷≥\T e÷Á‘·y˚T sêXÊs¡T.
ø±¢dæø˘
|æ+>∑[ yê] ø£\+ qT+&ç Je+ b˛düT≈£îqï bÕÁ‘·˝À¢
ª<Ûä÷eTπø‘·Tμ, ªìπøå|üsêj·TT&ÉTμ, ªm+‘·#Ó_‘˚ n+‘·>±fi¯ó¢μ,
ª‘√≥sêeTT&ÉTμ, ªVü≤s¡eT‹μ, ªø±\eT‹μ, ªVü≤+Ms¡T&ÉTμ
e+{Ï$ m+‘√ Á|üC≤<äs¡D bı+<ësTT.
¬ø.$.¬s&ç¶, Hê–¬s&ç¶ ` #·Áø£bÕDÏ, ø£eT˝≤ø£s¡ ø±y˚TX¯«s¡sêe⁄
e+{Ï kÕVæ≤ry˚‘·Ô\ <ä>∑Zs¡ |üì#˚j·T&É+ e\¢H˚ ‘·q
Á|ü‹uÛÑ≈£î sêDÏ+|ü⁄ e∫Ã+<äì |æ+>∑[yês¡T
n_ÛÁbÕj·T|ü&˚yês¡T. ø=‘·Ô ø=‘·Ô |ü<äÁ|üjÓ÷>±\T
#˚j·T&É+˝À ≈£L&Ü |æ+>∑[yês¡T ~≥º. ªbÕ‘êfi¯ uÛ…’s¡$μ˝À
m+‘· |òü÷≥T Áù|eTjÓ÷ nH˚ bÕ≥≈£î s¡#·q #˚dæq|ü&ÉT
Áù|eT˝À ª|òü÷≥TμnH˚ Á|üjÓ÷>∑+ yê&É≈£L&É<äì |ü\Te⁄s¡T
ø£e⁄\T @ø£Á^e+>± rsêàì+#ês¡T. nsTT‘˚ |æ+>∑[ yês¡T e÷Á‘·+ Ä
Á|üjÓ÷>±ìï düeT]Δ+#·T≈£îHêïs¡T. 쪑√≥sêeTT&ÉTμ yÓ÷≥TeTìwæ. n‘·ì
Áù|eT˝À sê≈£îe÷]øÏ |òü÷≥T Áù|eT ø£ì|æ+∫+~. n+<äTπø Ä Á|üjÓ÷>∑+
#˚XÊqTμ nH˚yêsêj·Tq. dü+uÛ≤wüD˝À¢ }|ü⁄ø√dü+ Äj·Tq ªô|[¢ #˚dæ
#·÷&ÉTμ ˝À ñÁs¡÷‘·\÷–+∫q nH˚|ü<ëìøÏ ªñÁs¡÷–+∫qμ nH˚
Á|üjÓ÷>∑+ #˚XÊs¡T.
Äj·Tq e÷j·÷ãC≤sY ˝À sêdæq ª˝≤Væ≤] ˝≤Væ≤] ˝≤Væ≤]˝Àμ,
ª#·÷|ü⁄\T ø£*dæq X¯óuÛÑy˚fi¯μ, ª$yêVü≤ uÛÀ»q+uÛÑTμ nH˚ bÕ≥\T á eT<Ûä´
ø±\+˝À dæìe÷ f…Æ{Ï˝Ÿ‡>± ñ|üjÓ÷>∑|ü&ܶj·T+fÒ |æ+>∑[ yê] Á|üuÛ≤e+
dæ˙ |ü]ÁX¯eTô|’ m+‘·>± ñ+<√ #Ó|üŒe#·Tà uÛ≤wü‘√ mH√ï Á|üjÓ÷>±\T
#˚dæ nH˚ø£ e÷≥\qT ãVüQfi¯ Á|ü#ês¡+˝ÀøÏ ‘Ó∫Ãq |æ+>∑[ yê] ˝Òœì
1971˝À Ä–b˛sTT+~. ÄsTTq|üŒ{Ïø° |æ+>∑[yê] bÕ≥, e÷≥
‘Ó\T>∑TH√≥ m|üŒ{Ïø° |ü\T≈£î‘·÷H˚ ñ+≥T+~. bÕ≥, |ü\T≈£î
ñqï+‘·es¡≈£î Äj·Tq ø°]Ô XÊX¯«‘·+.
eT©¢X¯«]
m˝≤
|ü⁄{Ϻ+~.
<˚e⁄\ |ü*¢ ø£èwüí
XÊÅdæÔ>±] bÕ≥\T,
|òüT+≥kÕ\ uÛ≤qT
eT‹ >∑+<Ûäs¡« >±
q+, mdt. sêCÒX¯«s¡ sêe⁄ >±] dü+^‘·+, m˙ºÄsY`uÛ≤qTeT‹
q≥Hê_Ûqj·T+, ~>∑Zs¡Ù≈£î&ÉT _.mHé.¬s&ç¶>±] <äs¡Ùø£‘·«+, yÓs¡dæ ˇø£
n<äT“¤‘· ø£fi≤K+&É+ ªeT©¢X¯«] ∫Á‘·+. Bì ˇø£ bòÕ¢wt ñ+~. e+<˚e÷
‘·s¡+ ∫Á‘·+ wüO{Ï+>¥ ø√dü+ zkÕ] _.mHé.¬s&ç¶ >±s¡T Vü≤+|” yÓfi≤¢s¡T.
nø£ÿ&É $s¡÷bÕø£å<˚yê\j·÷ìï Äj·Tq dü+<ä]Ù+#·T≈£îì, |üP»\T
#˚XÊs¡T ªˇø£|ü&ÉT l ø£èwüí<˚esêj·T\T Çø£ÿ&˚ >∑<ë kÕ«$Tyê]
|üP»\T #˚düT≈£îHêïs¡T. áHê{ÏøÏ Hê≈£î Ä n<äèwüº+ <äøÏÿ+~μ nqT≈£î
Hêïs¡≥. _.mHé.>±s¡T. n|ü&˚ Äj·Tq≈£î bÕ¢wt˝≤ z Ä˝À#·q ‘·{Ϻ+
~. ø£èwüí<˚esêj·TT\T ø±\+ Hê{Ï dæìe÷ rj·÷\H˚ Äj·Tq Ä˝À
#·q Ä ‘·sê«‘· |üH˚ï+&˚fi¯¢≈£î HÓs¡y˚]+~ n˝≤ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï eTVü‰
qï‘· ∫Á‘·sê»y˚T ªeT©¢X¯«]μ.
 56 Á>∑Vü≤ã\+

ÁÁ|ü>∑Vü≤<√cÕ\T ` |ü]Vü‰sê\T
‹ eTìwæ J$‘·+˝À düTK<äT'U≤\T nH˚$ eTy˚Tø£yÓTÆ ñ+{≤sTT. ø£{Ϻq≥Tº #·÷|æ+#˚<˚ CÀ´‹wü dæ<ëΔ+‘·+. Bìì $e]+∫q eTVü≤s¡T¸˝Ò
m|ü⁄Œ&É÷ düTK+ e∫ÃHê ø£wüºy˚T, m|ü⁄Œ&É÷ <äT'K+˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛sTTHê ø£s¡à ˝Ò<ë #Ó&ÉT |òü* ‘ê\T eTq*ï eTØ u≤~Û+#·≈£î+&Ü, #Ó&ÉT ø£s¡à\
ø£wüºy˚T. <äT'K+ nH˚~ düTU≤qTuÛÑ÷‹ì ÄkÕ«~+#·>∑\+. Ç+<äT≈£î e\¢ düe÷C≤ìøÏ Vü‰ì »s¡T>∑≈£î+&Ü ‘·s¡TD√bÕj·÷\T ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T.
nqT>∑TD+>±H˚ eTìwæ J$‘·+˝À ø=ìï eT+∫ |òü*‘ê\T, ø=ìï #Ó&ÉT yê{ÏH˚ ª|ü]Vü‰sê\ìμ ≈£L&Ü e´eVü≤]+#·e#·TÃ. á |ü]Vü‰sê\ <ë«sê
|òü*‘ê\T nìyês¡´eTe⁄‘êsTT. m|ü⁄Œ&É÷ eT+#˚ m+<äT≈£î »s¡>∑&É+ düe´yÓTÆq e÷s¡Z+˝À eTq+ Á|üj·÷DÏ+#ê\qï<˚ eTVü≤s¡T¸\ Ä+‘·s¡´+.
˝Ò<äT? Çø£ÿ&É z dü÷Á‘·+ ñ+~. n<˚ ªø£s¡àμ dü÷Á‘·+. ì‘·´J$‘·+˝À eT ‘·<ë«sê e´øÏÔ>∑‘· Á|üjÓ÷»qy˚T >±≈£î+&Ü, düe÷» ÁX‚j·TdüT‡ ≈£L&Ü
q≈£î nqTuÛÑeeTe⁄‘·Tqï eT+∫- »s¡T>∑T‘·T+~.
#Ó&ÉT\qT ìπs›•+#˚<˚ á ªø£s¡àμ düeTs¡TΔ&Ó’q yÓ’<äT´&ÉT Ç#˚Ã
dü÷Á‘·+. ì‘·´J$‘·+˝À eTq≈£î eT+<äT s√>±ìøÏ m˝≤ $s¡T>∑T&√,
nqTuÛÑeeTe⁄‘·Tqï eT+∫-#Ó&ÉT düeTs¡TΔ&Ó’q CÀ´‹wü y˚‘·Ô dü÷∫+#˚
\qT ìπs›•+#˚<˚ á ªø£s¡àμ ª|ü]Vü‰sê\Tμ ≈£L&Ü eTq ø£s¡àì
dü÷Á‘·+. n+fÒ eTq+ @~ dü+düÿ]+#·>∑\T>∑T‘êsTT. Ç˝≤+
#˚XÊyÓ÷ <ëì |òü*‘·y˚T eT+N- {Ï |ü]Vü‰sê\˝À e´øÏÔ>∑‘·+˝À
#Ó&ÉT. eTìwæ |ü⁄sêø£è‘· ø£s¡à n‘· #˚düT≈£îH˚$ ø=qïsTT‘˚, |ü⁄s√Væ≤
ìøÏ m˝≤+{Ï |òü*‘ê\T ø£\T>±˝À ‘·T\ Ä<Ûä«s¡´+˝À #˚sTT+#·T≈£î
ìπs›•düTÔ+<äqïe÷≥. n˝≤π> ø£s¡à H˚$(Ä\j·÷\ dü+<äs¡Ùq) eT]
Á|ü‹s¡÷|üyÓTÆq eT+N#Ó&ÉT\T ø=ìï. |üPs¡«ø±\+˝À @<Ó’Hê ‘·|ü⁄Œ
nH˚$ CÀ´‹wü dü÷Á‘·+ Á|üø±s¡+ #˚ùd <Ûäs¡àø√$<äT\ eTT+<äT u≤
Á>∑Vü≤s¡÷|üø£+>± dü+uÛÑ$kÕÔsTT. Vü‰≥+>± ‘·|ü⁄Œì ˇ|ü⁄Œ≈£îì ‘·–q
Çø£ÿ&É eTs√ Á|üX¯ï ñ<äsTTdüTÔ+~. ÁbÕj·T•Ã‘·Ô+ #˚düT≈£îH˚yês¡T. H˚&ÉT
eT+N#Ó&ÉT\T Á>∑Vü‰\qqTdü]+∫ Ä $<Ûëq+ ˝Ò<äT. m˝≤+{Ï ‘·|ü⁄Œ
»]π>≥ºsTT‘˚ Äj·÷ Á>∑Vü‰\ \≈£î m˝≤+{Ï ÁbÕj·T•Ã‘·Ô+ #˚düT
<äX¯\˝À ˇø£]øÏ eT+∫, eTs= ø√yê\ì #Óù|Œyêπs ø£s¡ej·÷´s¡T.
ø£]øÏ #Ó&ÉT m+<äT≈£î »s¡T>∑T‘√+ @ e´øÏÔ¬ø’Hê |ü]Vü‰sê\T dü÷∫+
<äqï<˚ Ä Á|üX¯ï. m+<äTø£+fÒ... #ê*‡ e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT »qà≈£î+&É*
eTq≈£î ø£*π> |òü*‘ê\˙ï Á>∑Vü‰\ (eTìwæ »ìà+∫q|ü⁄Œ&ÉT ñqï
e\¢ ø£*Œ+∫q$ ø±<äT. eTq Á>∑Vü≤dæú‹)‘√ bÕ≥T ‘·<äq+‘·s¡
|üPs¡«ø£πsà qeÁ>∑Vü‰\ s¡÷|ü+˝À ø±\+˝À n‘·ì bÕ|ü|ü⁄D≤´\
eTqøÏ |òü*‘ê\qT Á|ükÕ~k˛Ô+~. Á|üuÛ≤$‘·yÓTÆq Á>∑Vü≤dæú‹ì ≈£L&Ü
á Á|üuÛ≤e+ ø±s¡D+>±H˚ ˇø√ÿ #·÷&Ée\dæ ñ+≥T+~. n|ü⁄Œ&˚
Á>∑Vü≤+ e\¢ ˇø=ÿø£ÿ]øÏ ˇø√ÿ˝≤ n‘·ìøÏ dü÷∫+#˚ |ü]Vü‰s¡+ n‘·
|òü*‘·+ ñ+{À+~. eTìwæ ‘·*¢ ìøÏ |üì#˚dæ ñ|üX¯eTq+ ø£\T>∑T
>∑s¡“¤+˝À ñ+&É>±H˚ X¯Øs¡+˝À ‘·T+~. n+fÒ @ |ü]Vü‰s¡+
dü|üÔ<Ûë‘·Te⁄\T Á>∑Vü≤s¡÷|üø£+>± dü÷∫+#ê\Hêï Á>∑Vü≤dæú‘·T\ MT<ä
@s¡Œ&ÉT‘·THêïsTT. <ëìì nqTdü dü+|üPs¡í ne>±Vü≤q eTTK´+.
]+#˚ eTìwæ Äs√>∑´+, Ä˝À#·q, ãT~Δ, $ø±dü+, n<äèwüº-<äTs¡<äècÕº\ Á>∑Vü≤dæú‘·T\T, Á|üuÛ≤yê\T, Á>∑Vü≤>∑‘·T\T, Á>∑Vü≤ã˝≤ã˝≤\T ‘Ó*dæ ñ+fÒ
ìs¡íj·T+ »s¡T>∑T‘√+<äqïe÷≥. »qà≈£î+&É* |ü]o*+#˚ yês¡T #·ø£ÿ{Ï |ü]Vü‰s¡+ dü÷∫+#·>∑\s¡T.
ø£s¡à nH˚~ nqTuÛÑ$+#·ø£ ‘·|üŒ<äqï|ü⁄Œ&ÉT CÀ´‹wü Ø‘ê´ |ü]Vü‰s¡+ n+<ä]ø° ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚ ø=ìï |ü]Vü‰sê\ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.
kÕ<Ûä´e÷? m˝≤+{Ï |òü*‘ê\T ñ+{≤sTT? nH˚~ eTs√ Á|üX¯ï. uÛ≤s¡
rj·T dü+düÿè‹˝À e÷Á‘·y˚T eTq≈£î á ªø£s¡à dæ<ëΔ+‘·+μ
<ë]#·÷|æ+#˚... B|ü+
nC≤„Hê+<Ûäø±sêìï ‘=\–+∫ yÓ\T>∑TqT Á|ükÕ~+#˚~ B|ü+. eTq
ø£ì|ædüTÔ+~. uÛÑ÷‘· uÛÑ$wü´‘Y es¡Ôe÷Hê\≈£î ø£fi¯¢≈£î
 Á>∑Vü≤ã\+ 57
ø£cÕº\qT ‘·]$Tø=fÒº~ ≈£L&Ü B|ü+. Bì‘√ eT¬sH√ï s¡ø±\ ø£*|æ >∑{Ϻ eTT<ä›>± #˚j·÷* Ä eTT<ä›H˚ Á|ü$T<ä>± #˚dæ eT<Ûä´˝À >∑T+≥
Á|üjÓ÷»Hê\T ñHêïsTT. ‘Ó\¢{Ï q÷‘·q eÁkÕÔìï rdüT≈£îì ≈£î+≈£îeT #˚dæ Äe⁄HÓsTT´ b˛dæ, e‹Ô ñ+∫ l y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì eTT+<äT
˙{Ï˝À eTT+∫ ˙&Éq m+&Éu…{Ϻ <ëì‘√ e‘·TÔ\T #˚j·÷*. á mÁs¡e‹Ôì yÓ*–+#ê*. kÕ«$T k˛ÔÁ‘·+ #˚düTø√e#·TÃ. n~ sêì |üø£å+˝À eTÚq+>±
qTe⁄«\ q÷HÓ‘√ yÓ*–ùdÔ dü+‘êq+ ˝Òì yê]øÏ dü+‘êq+ ø£\T>∑T‘·T+~. kÕ«$TøÏ $qïbÕ\T #˚düTø√yê*. Ç˝≤ @&ÉT yêsê\T #˚ùdÔ düs¡«<√cÕ\T
Ç+{À¢ ∫qï|æ\¢\≈£î ‘·s¡#·T e#˚à nHês√>±´\T eT≥Te÷j·TeT ‘=\– kÕ«$T nqTÁ>∑Vü≤+‘√ ø√]ø£\T HÓs¡y˚s¡T‘êsTT.
e⁄‘êsTT. n<˚ ‘Ó\¢{Ï eÁkÕÔìï |üdüT|ü⁄ ˙{Ï˝À ‘·&ç|æ ˇ‘·TÔ\T #˚düT≈£îì ◊X¯«s¡´+ ø√s¡T≈£îH˚ yês¡T q÷‘·q eÅkÕÔìï ø=ã“]˙fi¯¢‘√ ‘·&ç|æ m+&Éu…{Ϻ
X¯ó<äΔ |ü+#·$THê&ÉT >±j·TÁr<˚$ eTT+<äT qTe⁄«\q÷HÓ‘√ yÓ*–ùdÔ e‘·TÔ\T #˚düT≈£îì B|ü+ yÓ*–+#ê*. Äe⁄HÓsTT´‘√ B|ü+ yÓ*–ùdÔ
˙˝≤|üì+<ä\T ‘=\>∑T‘êsTT, Bs¡ÈdüTeT+>∑[>± ñ+{≤s¡T. ø£+{Ïs√>±\ qT+∫ ñ|üX¯eTq+ ø£\T>∑T‘·T+~.
ì‘·´ BbÕsê<Ûäq e\¢ <˚Mø£{≤ø£å+ \_ÛdüTÔ+~. n˝≤π> eT{Ϻ Á|ü$T<ä˝À y˚|üq÷HÓ‘√ •e⁄ì eTT+<äT B|ü+ yÓ*–ùdÔ j·TT<äΔ+˝À $»j·T+
qTe⁄«\ q÷HÓ b˛dæ mÁs¡{Ï e‹Ô‘√ ñuÛÑj·T Á‘·jÓ÷<äX¯ó\˝À (Á‘·jÓ÷<äX¯ ø£\T>∑T‘·T+~. n+fÒ X¯Á‘·T»j·T+ nqïe÷≥. Ç˝≤ mHÓïH√ï
|òüT&çj·T\T+&É>±) •yê\j·T+˝À •e⁄ì eTT+<äT yÓ*–ùdÔ ≈£î», X¯óÁø£ ì‘·´J$‘·+˝À e÷qe⁄&ÉT Ä#·]+∫ ‘·–q ñ|üX¯eTq+, |òü*‘ê\qT
Á>∑Vü≤ <√cÕ\T ‘=\– oÁ|òüT $yêVü≤+, yÓ’yêVæ≤ø£ kÂK´eT÷ ø£\T>∑T‘êsTT. bı+<äe#·TÃ....
ÄeTT<ä+‘√ B|ü+ yÓ*–+∫ s¡TøÏàD° ø£˝≤´D+ bÕsêj·TD #˚ùdÔ dü‘·«s¡+ `l ‹s¡TeT\ X‚wüß≈£îe÷sY
$yêVü≤eTe⁄‘·T+~. ø=‘·Ô eÁdüÔ+‘√ e‘·TÔ\T #˚dæ ø=ã“]q÷HÓ‘√
ns¡ΔHêØX¯«s¡Tì eTT+<äT yÓ*–ùdÔ uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ düK´‘·
ô|s¡T>∑T‘·T+~, $jÓ÷>∑ u≤<Ûä ‘=\>∑T‘·T+~. MT C≤‘·ø£+ ‘Ó\TdüTø√+&ç
X¯óÁø£yês¡ B|ü+ ñ∫‘·+>±...
e\¢ ãTTDu≤<Ûä\T ‘=\>∑T‘êsTT eT{Ϻ Á|ü$T<ä ì+&Ü qTe⁄«\q÷HÓ
eT+N#Ó&É÷ Á|ü‹ eTìwæøÏ nqTuÛÑyÓ’ø£yÓ’<ä´+. CÀ´‹wü |üs¡+>± Á|üø±s¡+
b˛dæ bı&ÉyÓ’q e‹Ô y˚dæ ñ‘·Ôs¡eTTK+>± BbÕìï yÓ*–+#ê*. X¯óÁø£yês¡+
dü÷s√´<äj·TyÓTÆq >∑+≥˝À|ü⁄ á BbÕìï yÓ*–+#ê*. n~ X¯ìyês¡+ eT+N#Ó&ÉT\H˚$ Á>∑Vü≤s¡÷|üø£+>± dü+uÛÑ$kÕÔsTT. #Ó&ÉT ø£s¡à\ e\¢
eTq≈£L, eTq düe÷C≤ìø° ≈£L&Ü #Ó&ÉT »s¡T>∑T‘·T+~. n+<äTπø
dü÷s√´<äj·T+ es¡≈£L yÓ\T>∑T‘·÷ ñ+&Ü*. Ç<˚ X¯óÁø£yês¡ B|ü+. B|ü+
ø=+&ÓøÏÿq ‘·sê«‘· <ëì øÏ+<ä ñ+∫q _j·÷´ìï |ü≈£åî\≈£î ÄVü‰s¡+>±CÀ´‹wü dæ<ë›+‘· ø£s¡Ô\T, eTVü≤s¡T¸\T ‘·eT nqTuÛÑyêìï s¡+>∑]+∫
yÓj·÷´*. XÊÅdüÔØ‘ê´ Á>∑Vü≤<√cÕ\≈£î |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\qT ≈£L&Ü dü÷∫+#ês¡T.
e´øÏÔ ÁX‚j·TdüT‡‘√ bÕ≥T düe÷» ÁX‚j·TdüT‡ ≈£L&Ü Ç+<äT˝À
lyê] ø£{≤ø£å+ ø√dü+.... n+‘·Ø¢q+>± ø£ì|ædüTÔ+~.
X¯ìyês¡+ ñ<äj·T+ ‘·\+≥T kÕïq+ #˚dæ ø=+#Ó+ _j·÷´ìï ø£&ç– CÀ´‹wü Á|üeTTKT\T l ‹s¡TeT\ X‚wüß≈£îe÷sY e#˚à dü+∫ø£ qT+∫
Äs¡u…{≤º* Ä ‘·sê«‘· yê{Ïì bı&ç#˚dæ düe÷quÛ≤>∑+˝À u…\¢+ ≈£L&Ü bÕsƒ¡≈£î\ CÀ´‹wü dü+<˚Vü‰\≈£î ‘·–q |üs¡Vü‰sê\qT ñ∫‘·+>±
dü÷∫+#˚+<äT≈£î n+^ø£]+#ês¡T.
yê{Ïì kÂ\uÛ≤´ìï ã{Ϻ Á|ü‹ dü+∫ø£˝Àq÷ Á|ü#·T]kÕÔ+. ‘·eT Á|üX¯ï\qT
dü+∫ø£˝À Á|ü#·T]+#·&ÜìøÏ Çwüº|ü&Éì yês¡T á`yÓTsTT˝Ÿ <ë«sê
H˚s¡T>± düe÷<Ûëq+ bı+<˚ neø±X¯+ e⁄+~.
Á|üX¯ï\T |ü+|ü<ä\∫q yês¡T |ü⁄{Ϻq ‘˚B, dü+e‘·‡s¡+, |ü⁄{Ϻq düeTj·T+
‘·|üŒìdü]>± ‘Ó*j·T CÒj·÷*. ˝Ò≈£î+fÒ Á|üX¯ï\≈£î dü¬s’q |ü]Vü‰s¡+
dü÷∫+#·&É+ ø£wüº+. Ä neø±XÊìï bÕsƒ¡≈£î\T dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düT≈£îì
‘·eT düeTdü´\ qT+∫ dü‘·«s¡
$eTTøÏÔ bı+<ä>∑\s¡ì Ä•düTÔHêï+. m&ç≥sY
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ
MT Á|üX¯ï\T á ÁøÏ+<ä ‘Ó*|æq
á yÓTsTT˝Ÿ nÁ&Édt≈£î |ü+|æ+#·+&ç.
astro_seshu@yahoo.co.in
˝Ò<ë editor@telugupeople.com
 58
21`12`2007 qT+&ç e÷dü|òü˝≤\T
dæ+Vü≤+uÛÑ≥¢ düTu≤“sêe⁄
y˚Twü+ (n•«ì, uÛÑs¡DÏ, ø£è‹ø£ 1 bÕ<ä+)
á sê• yê]øÏ n+‘·+‘· e÷Á‘·+>± ñ+≥T+~. e´eVü‰sê\T q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑T
‘êsTT. ÁX¯e÷~Ûø£+‘√ ø=ìï |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. m<äT{Ï yê] $wüj·T+˝À
CÀø£´+ e<äT›. Ä\j·÷\T, ÄÁX¯e÷\T dü+<ä]ÙkÕÔs¡T. ø=ìï e´Vü‰sê\˝À ≈£î≥T+ã
düuÛÑT´\T düVü≤ø±s¡+ n+<äT‘·T+~. uÛ≤>∑kÕ«eT´ yê´bÕsê\T ì<ëq+>± |ü⁄+E
≈£î+{≤sTT. ñ<√´>∑T\≈£î ∫e]yês¡+˝À |ü<√qï‘·T\T, Ç+ÁøÏyÓT+≥T\T \_ÛkÕÔsTT. bÕ]
ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\≈£î nq÷Vü≤´+>± ˝≤_ÛdüTÔ+~. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T dü«\Œ+>± ˝≤_ÛkÕÔsTT. ¬s+
&Ée yês¡+˝À ∫ø±≈£î\T, Ä]úø£ Çã“+<äT\T, Hê\T>√ yês¡+ $+<äT, $H√<ë\T, yêVü≤q,
ÄdæÔ ˝≤uÛ≤\T.
eèwüuÛÑ+ (ø£è‹Ôø£ 2,3,4 bÕ<ä+, s√Væ≤DÏ, eTè>∑•s¡ 1,2 bÕ<ä+)
á sê• yês¡T nìï $wüj·÷˝Àq÷ yÓT\ø£e>± ñ+&É&É+ eT+∫~. Ä]úø£
|ü]dæú‹ ìsêX¯ |üs¡TdüTÔ+~. e´eVü‰sê\T eTT+<äT≈£î kÕ>∑e⁄. Ç+{≤ ãj·T{≤
düeTdü´\T y˚~ÛkÕÔsTT. &Ü≈£î´yÓT+≥T¢, &ÉãT“ b˛>=≥Tº≈£î+{≤s¡T. Á|üj·T‘êï\T
nqT≈£L*+#·e⁄. e÷qdæø£ Ä+<√fi¯q≈£î >∑T]ø±>∑\s¡T. $yê<ë\≈£î <ä÷s¡+>± ñ+&É+&ç.
ñ<√´>±\˝À nqTø√ì e÷s¡TŒ\T dü+uÛÑe+. yê´bÕsê\T eT+<ä–kÕÔsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£
kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\ yê]øÏ |ü]øå± ø±\y˚T. ùws¡¢$Áø£j·÷\T n+‘·>± ˝≤_Û+#·e⁄. yÓTT<ä{Ï
yês¡+ nHês√>∑´+, <Ûäqqwüº+ Á|üj·÷D≤\T. eT÷&√yês¡+˝À e´eVü‰s¡ $»j·÷\T,
rs¡Δj·÷Á‘·\T, Ä~‘·´ Vü≤è<äj·T+ |ü{Ï+#·+&ç.
$T<ÛäTq+ (eTè>∑•s¡ 3,4bÕ, Äs¡TÁ<ä, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3bÕ)
Ä]úø£+>± ˇ&ç<äT&ÉT≈£î\T ‘·|üŒø£b˛e#·TÃ. |ü≥Tº<ä\‘√ ø=ìï ø±s¡´Áø£e÷\T
|üP]Ô #˚kÕÔs¡T. Á|üeTTKT\‘√ #·s¡Ã\T »s¡T|ü⁄‘ês¡T. MT J$‘êìï eT\T|ü⁄ ‹ù|Œ
ˇø£ dü+|òüT≥q »s¡T>∑T‘·T+~. ô|≥Tºã&ÉT\˝À ‘=+<äs¡bÕ≥T e<äT›. X¯Á‘·Te⁄\T ô|]– MT
Á|ü>∑‹ì n&ÉT¶≈£îH˚ Á|üj·T‘êï\T #˚kÕÔs¡T, nÁ|üeT‘·Ô+ nedüs¡+. yê´bÕsê\T
ìsêXÊ»qø£+>± ñ+{≤sTT. ñ<√´>∑T\≈£î kÕúq #·\q+. bÕ]ÁXÊ$Tø£, kÕ+πø‹ø£
s¡+>±\yês¡T ì<ëq+>± eTT+<äT≈£î kÕ>∑&É+ eT+∫~. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T n+‘·>±
˝≤_Û+#·e⁄. bÕ‘· $TÁ‘·T\T ‘ês¡dü|ü&É‘ês¡T. yÓTT<ä{Ïyês¡+˝À X¯óuÛÑyês¡Ô\T, yêVü≤q
jÓ÷>∑+. eT÷&√yês¡+ ∫ø±≈£î\T. <Ûäqqwüº+. $yê<ë\T.
ø£sêÿ≥ø£+ (|ü⁄qs¡«düT 4bÕ, |ü⁄wü´$T, Äo¢wü)
#˚|ü{Ϻq ø±s¡´Áø£e÷\T düC≤e⁄>± |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. Ä]úø£|ü]dæú‹ yÓTs¡T>±Z ñ+
≥T+~. nÁ|üj·T‘·ï ø±s¡´dæ~Δ. bÕ‘·$TÁ‘·T\ <ë«sê $\TyÓ’q düe÷#ês¡+
n+<äT‘·T+~. ÁX¯eT≈£î ‘·–q |òü*‘·+ <ä≈£îÿ‘·T+~. J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T <ë«sê ÄdæÔ
˝≤uÛÑdü÷#·q\T ñHêïsTT. $<˚XÊ\˝À ñ<√´>∑ neø±XÊ\T <ä≈£îÿ‘êsTT. kÕ+düèÿ‹ø£,
Ä<∏ë´‹àø£ ø±s¡´Áø£e÷\˝À bÕ˝§Z+{≤s¡T. n+<ä]˝Àq÷ >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<äT‘ês¡T. yêVü≤q
jÓ÷>∑+. yê´bÕsê\T ˝≤uÛÑkÕ{Ï>± ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\≈£î nqT≈£L\yÓTÆq
ø±\+. ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T sê>∑\e⁄. ¬s+&Ée yês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T, <Ûäq
˝≤uÛÑ+. ∫e] yês¡+ Ks¡TÃ\T, Äø£dæàø£ Á|üj·÷D≤\T.
dæ+Vü≤+ (eTK,|ü⁄ã“, ñ‘·Ôs¡ 1bÕ)
Ä]úø£ |ü]dæú‹ ø=+‘· ìsêXÊ»qø£+>± ñ+≥T+~. |ü]dæú‘·T\T n+‘·>±
nqT≈£L*+#·e⁄. düeTdü´\‘√ dü‘·eT‘· eTe⁄‘ês¡T. s¡TD≤\T, ô|≥Tºã&ÉT\
ø√dü+ Á|üj·T‹ïkÕÔs¡T. neø±XÊ\T <ä>∑Zs¡≈£î e∫ÃHê dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düTø√˝Òs¡T. Ä‘·à
$XÊ«dü+, |ü≥Tº<ä\‘√ eTT+<äT≈£î kÕ– ø=ìï |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T
dü\Vü‰\T d”«ø£]kÕÔs¡T. ÁX¯e÷~Ûø£+. yê´bÕsê\T eT+<äø=&ç>± kÕ>∑T‘êsTT. ñ<√´>±\˝À
}Væ≤+#·ì e÷s¡TŒ\T dü+uÛÑe+.bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\≈£î ø=+‘· nqT≈£L\yÓTÆq ø±\+>±
#Ó|üŒe#·TÃ. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T ìs¡T‘ê‡Vü≤ |üs¡TkÕÔsTT. Ä\j·T dü+<äs¡ÙHê\T. yÓTT<ä{Ï
yês¡+ nqTø√ì Ks¡TÃ\T. Äs√>∑´uÛÑ+>∑+. ∫e]yês¡+˝À X¯óuÛÑyês¡Ô\T. Ä]úø±_Ûeè~›.
ø£q´ (ñ‘·Ôs¡ 2,3,4bÕ, Vü≤düÔ, ∫‘·Ô 1,2bÕ)
#˚|ü{Ϻq |üqT\T ÄXÊ»qø£+>± kÕ>∑e⁄. e´eVü‰sê\T, ˇ|üŒ+<ë\˝À
‘=+<äs¡bÕ≥T e<äT›. $TÁ‘·T\‘√ ∫ø±≈£î\T ‘·|üŒe⁄. Ä˝À#·q\T ì\ø£&É>±
ñ+&Ée⁄. Ä<ëj·÷ìøÏ $T+∫ Ks¡TÃ\T ñ+{≤sTT. düìïVæ≤‘·T\‘√ ø=ìï s¡Vü≤dü´
$wüj·÷\ô|’ #·s¡Ã\T »s¡T|ü⁄‘ês¡T. n+~q neø±XÊ\T #˚C≤s¡‘êsTT. ø±+Á{≤≈£îº\T
˝≤_Û+#·e⁄. rs¡új·÷Á‘·\T #˚kÕÔs¡T. Á|ü‹uÛ≤bÕ≥yê\T ø=+‘· es¡≈£î yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ekÕÔsTT.
$yêVü≤, ñ<√´>∑ Á|üj·T‘êï\T q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑T‘êsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\≈£î n+‘·>±
ø£\dæsê<äT. <ä÷s¡ÁbÕ+‘ê\qT+&ç n+~qdüe÷#ês¡+‘√ ÄX¯\T ∫>∑T]kÕÔsTT. ùws¡Ô
$Áø£j·÷\T dü«\Œ+>± ˝≤_ÛkÕÔsTT. ¬s+&Ée yês¡+ Äs√´, ≈£î≥T+ã düeTdü´\T. <Ûäq,
edüTÔ qcÕº\T. ∫e]yês¡+ ˝À X¯óuÛÑyês¡Ô\T. $<˚o |üs¡´≥q\T.
sê•|òü˝≤\T
21`01`2008 es¡≈£î
‘·T\ (∫‘·Ô 3,4bÕ, kÕ«‹, $XÊK 1,2,3bÕ)
Ä]úø£ ˝≤yê<˚M\T dü+‘·è|æÔ ø£s¡+>± ñ+{≤sTT. ø=‘·Ô ø±s¡´Áø£e÷\≈£î l
ø±s¡+ #·T&É‘ês¡T. |ü\T≈£îã&ç ø£*–q e´≈£îÔ\‘√ |ü]#·j·÷\T @s¡Œ&É
‘êsTT. ÁX¯eT≈£î |òü*‘·+ <ä≈£îÿ‘·T+~. Ä‘·à $XÊ«dü+, |ü≥Tº<ä\‘√ eTT+<äT≈£î
kÕ>∑T‘ês¡T. ø=ìï ø±s¡´Áø£e÷\T nÁ|üj·T‘·ï+>± |üP]Ô ø±>∑\e⁄. düìïVæ≤‘·T\qT+∫ n+
~q düe÷#ês¡+ dü+‘√wü+ ø£*–düTÔ+~. MTn+#·Hê\T ì»eTe⁄‘êsTT. q÷‘·q $<ë´,
ñ<√´>±eø±XÊ\T \_ÛkÕÔsTT. dæúsêdæÔ $wüj·T+˝À HÓ\ø=qï $yê<ë\T |ü]cÕÿ
s¡eTe⁄‘êsTT. ñ<√´>∑T\≈£î ø£\dæe#˚Ãø±\+. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T ˝≤_ÛkÕÔsTT. ¬s+&Ée
yês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T. yêVü≤q, ≈£î≥T+ã kÂK´+. Hê\T>√yês¡+ <Ûäqe´j·T+.
eTqXÊÙ+‹ ˝À|ædüTÔ+~.
eè•Ãø£+ ($XÊK 4bÕ, nq÷sê<Ûä, CÒ´wü+)
|üqT\T ì<ëq+>± |üP]Ô ø±>∑\e⁄. Ä]úø£ |ü]dæú‹ ø=+‘· >∑+<äs¡>√fi¯+>± ñ+
≥T+~. $TÁ‘·T\‘√ $s√<Ûë\T, e÷≥ |ü{Ϻ+|ü⁄\T @s¡Œ&Ée#·TÃ. q$Tàq e´≈£îÔ˝Ò
yÓ÷dü–+#˚ neø±X¯eTT+~ C≤Á>∑‘·Ô. Ä˝À#·q\T ì\ø£&É>± ñ+&Ée⁄. ˇø£ dü+|òüT≥q
$TeTTà\qT u≤~ÛdüTÔ+~. ø=ìï e´eVü‰sê\˝À eTÚq+>± ñ+&É&É+ eT+∫~. yê´bÕs¡T
\≈£î ∫e]˝À ø£*dæedüTÔ+~. ñ<√´>∑T\≈£î kÕúq#·\q dü÷#·q\T. bÕ]ÁXÊ$Tø£, yÓ’<ä´
s¡+>±\ yê]øÏ ø=+‘· es¡≈£L nqT≈£L\ dæú‹ ñ+≥T+~. $<˚o |üs¡´≥q\T #˚kÕÔs¡T.
sêVüQ <√wü ìyês¡D≤s¡Δ+ |üP»\T #˚sTT+#·T≈£î+fÒ eT+∫~. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T dü«\Œ+>±
˝≤_ÛkÕÔsTT. yÓTT<ä{Ïyês¡+˝À ∫ø±≈£î\T, Ks¡TÃ\T. ∫e]yês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T.
<ÛäqTdüT‡ (eT÷\, |üPsê«cÕ&ÛÉ, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1bÕ)
Ä]Δø£ ˝≤yê<˚M\T ø=+‘· ìsêX¯ |ü]∫Hê nedüsê\≈£î &ÉãT“ n+<äT‘·T+~.
bÕ‘· $TÁ‘·T\qT ø£\TdüT≈£î+{≤s¡T. Ä|ü⁄Ô\ <ë«sê eTTK´ düe÷#ês¡+
n+<äT‘·T+~.e´eVü‰sê\˝À Ä∫‘·÷∫ n&ÉT>∑Ty˚j·T+&ç. Á|ü‘·´s¡TΔ\ô|’ |ü≥Tº kÕ~ÛkÕÔs¡T.
q÷‘·q neø±XÊ\T <ä>∑Zs¡≈£î ekÕÔsTT. uÛ≤>∑kÕ«eT´ yê´bÕsê\˝À |ü⁄s√>∑‹ kÕ~ÛkÕÔs¡T.
ñ<√´>∑T\≈£î |ü<√qï‘·T\T ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£y˚‘·Ô\≈£î ø=ìï düeTdü´\T rπs dü÷#·q
\THêïsTT. q÷‘·q e´≈£îÔ\ |ü]#·j·T+. ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T Ä]®kÕÔs¡T. MT Á|ü‹
uÛÑ≈£î >∑T]Ô+|ü⁄>± |ü⁄s¡kÕÿsê\T n+<äT‘êsTT. ¬s+&Ée yês¡+ X¯óuÛÑyês¡Ô\T. yêVü≤qjÓ÷>∑+.
ø°\ø£ ìs¡íj·÷\T. eT÷&√yês¡+˝À <Ûäqe´j·T+. e÷qdæø£ Ä+<√fi¯q. <Ó’e <äs¡ÙHê\T.
eTø£s¡+ (ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2,3,4bÕ, ÁX¯eD+, <Ûäìwü˜ 1,2bÕ)
u≤<Ûä´‘·\T ô|s¡T>∑T‘êsTT. e´eVü‰sê\T q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑T‘êsTT. düìïVæ≤
‘·T\‘√ $uÛÒ<ë\T @s¡Œ&Ée#·TÃ. Ç+{≤ãj·T{≤ Á|ü‹≈£L\ |ü]dæú‘·T\T HÓ\ø=+
{≤sTT. ã+<ÛäTe⁄\qT ø£\TdüT≈£îì eTTK´yÓTÆq $wüj·÷\T ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡T.$<˚XÊ\˝À
$<ä´, ñ<√´>∑j·T‘êï\T ÁX¯e÷q+‘·s¡+ <ä≈£îÿ‘êsTT. düuÛÑ\T, J$‘·uÛ≤>∑kÕ«$T‘√ ø=+‘·
m&Éu≤≥T ‘·|üŒ<äT. yê´bÕsê\˝À ˇ&ç<äT&ÉT≈£î\T m<äTs=ÿ+{≤s¡T. ñ<√´>∑T\≈£î
kÕúqe÷s¡TŒ dü÷#·q\T. bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\T nìï $wüj·÷˝À¢q÷ C≤Á>∑‘·Ô |ü&É&É+
eT+∫~. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T dü«\Œ+>± ˝≤_ÛkÕÔsTT. yÓTT<ä{Ïyês¡+ ∫ø±≈£î\T. <Ûäqe´j·T+.
Hê\T>√ yês¡+˝À $+<äT $H√<ë\T. Ä]úø£ Á|ü>∑‹. q÷‘·q ø±s¡´Áø£e÷\≈£î lø±s¡+.
≈£î+uÛÑ+ (<Ûäìwü˜ 3,4bÕ, X¯‘·_Ûwü+, |üPsê«uÛ≤Á<ä)
q÷‘·q ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{Ϻ düø±\+˝À |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. X¯Á‘·Te⁄\T $TÁ‘·T\T>±
e÷] #˚j·T÷‘·q+~kÕÔs¡T. Á|üD≤[ø±ã<äΔ+>± eTT+<äT≈£îkÕ– e´eVü‰sê\˝À
$»j·T+ kÕ~ÛkÕÔs¡T. q÷‘·q edüTÔ˝≤uÛ≤\T. rs¡új·÷Á‘·\T #˚kÕÔs¡T. >∑‘·+˝À #˚C≤]q ne
ø±X¯+ Ç|ü⁄Œ&ÉT ‹]– <ä≈£îÿ‘·T+~. nyês¡T¶\T, ]yês¡T¶\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. yê´bÕsê\T
˝≤uÛ≤\ ~X¯>± kÕ>∑T‘êsTT. ñ<√´>∑T\≈£î ôVA<ë\T \_ÛkÕÔsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£y˚‘·Ô\≈£î
nq÷Vü≤´yÓTÆq neø±XÊ\T <ä≈£îÿ‘êsTT. ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T n+<äT‘êsTT.
<ä÷s¡|ü⁄ ã+<ÛäTe⁄\‘√ düK´‘· @s¡Œ&ÉT‘·T+~. yÓTT<ä{Ïyês¡+ X¯óuÛÑyês¡Ô\T. ≈£î≥T+ã
kÂK´+. eT÷&√yês¡+˝À Ä<ëj·T+ ‘·>∑TZ‘·T+~. ÁX¯e÷~Ûø£+.
MTq+ (|üPsê«uÛ≤Á<ä 4bÕ, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä, πse‹)
∫s¡ø±\ ø√]ø£ HÓs¡y˚s¡T‘·T+~. ÄÁ|üj·T‘·ï ø±s¡´dæ~Δ. $\TyÓ’ edüTÔe⁄\T ùdø£]
kÕÔs¡T. ã+<ÛäT, $TÁ‘·T\qT ø£\TdüT≈£îì eTTK´ $wüj·÷\ô|’ #·]ÃkÕÔs¡T.
Ä˝À#·q\T ø£*dæekÕÔsTT. MT HÓ’|ü⁄D´+ yÓ\T>∑T˝ÀøÏ edüTÔ+~. Ç+≥s¡÷«´\˝À
$»j·T+ kÕ~ÛkÕÔs¡T. $TÁ‘·T\‘√ dü+ã+<Ûä u≤+<Ûäyê´\T yÓTs¡T>∑T|ü&É‘êsTT. yê´bÕsê\T
n_Ûeè~Δ ~X¯>± kÕ>∑T‘êsTT. ñ<√´>±\˝À ∫ø±≈£î\T ‘=\>∑T‘êsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£
y˚‘·Ô\≈£î $<˚o |üs¡´≥q\T, q÷‘·q dü+düú\T, |ü]ÁX¯eT\ @sêŒ≥Tj·T‘êï\T |òü*kÕÔsTT.
ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À nqT≈£îqï ˝≤uÛ≤\T ‘·<∏ä´+. n+<ä]˝Àq÷ Á|ü‘˚´ø£ >∑T]Ô+|ü⁄
\_ÛdüTÔ+~. ¬s+&Éeyês¡+ $+<äT$H√<ë\T. Ä]Δø£˝≤uÛ≤\T. ∫e]yês¡+ <Ûäqqwüº+,
Äs√>∑´, ≈£î≥T+ãdüeTdü´\T.