ndü˝…’q ø£eT÷´ìπøwüHé Ç<˚!
uÛ≤wü ndüeTs¡úyÓTÆq~. <ëì‘√ @B dü]>±Z #Ó|üŒ˝Ò+ n+{≤&ÉT
Cover picture:
Ravana Ella-the cascading
waterfalls in the central province of
Sri Lanka where it is believed
Ravanasura’s last rites were held.
nkÕÿsY yÓ’˝Ÿ¶... eTq+ Çyêfi¯ Áã‘·T≈£î‘·Tqï~ πøe\+ e÷≥\
Á|ü|ü+#·+˝À! nqTuÛÑe+ nH˚ ‘·+Á&çøÏ C≤„|üø£+ nH˚ ‘·*¢øÏ |ü⁄{Ϻq
_&˚¶ e÷≥! eTq nqTuÛÑyê\T bÕ‘·y˚. C≤„|üø±\÷ bÕ‘·y˚!
M{ÏeT<Ûä´ e⁄qï >±´|tqT |üP]+#·&ÜìøÏ |ü⁄{Ϻq e÷≥\÷
bÕ‘·y˚... Çø£ J$‘·+˝À ø=‘·Ô<äq+ mø£ÿ&ÉT+~? eTìwæ˝À
uÛ≤cÕX¯øÏÔ ô|]π>ø=B› yê&ÉT eTT~]b˛‘ê&ÉT. #·]Á‘· b˛π>dæq
C≤„|üø±\T, es¡Ôe÷q+˝À m<äTs¡j˚T´ nqTuÛÑyê\T M{Ï eT<Û˚´
X‚wüJ$‘·+ >∑&çù|dæ z s√E #·#·÷Ãs¡T≈£î+{≤&ÉT. |ü⁄≥Tºø£, #êe⁄ Ç˝≤ ø±Ee˝Ÿ>± »]–b˛‘êsTT.
ø√≥¢eT+~ J$‘ê\T Çy˚, Ç+‘˚!
uÛ≤wü‘√ |üì˝Òì ø£eT÷´ìπøwüHé ˇø£≥T+~. _&ɶ≈£î bÕ\T Ç#˚à ‘·*¢øÏ ‘Ó\TdüT Ä ø£eT÷´ìπøwüHé.
bÕ\T‘êπ> |üdæyê&çøÏ ‘Ó\TdüT Ä uÛ≤wü. ìX¯Ùã›+˝ÀH˚ Vü≤è<äj·T‘·+Á‘·T\qT MTfÒ uÛ≤wü n~. z
ùwø˘Vü‰´+&é˝À, z eTT<äT›˝À, z düŒs¡Ù˝À #Ó|üŒ>∑*–q+‘· e÷eT÷\T e÷≥˝À¢ #Ó|üŒ˝Ò+...
|æ\¢\øÏ eTq+ e÷≥\T H˚s¡TŒ‘ê+. ø±˙ yê{Ïì yêfi¯ó¢ ‹]– e⁄|üjÓ÷–düTÔqï|ü&ÉT qy˚«kÕÔ+.
ìC≤ìøÏ yêfi¯¢≈£î C≤„|üø±\T, nqTuÛÑyê\÷ ¬s+&É÷ e⁄+&Ée⁄. ‘Ó\¢ø±–‘·+˝≤+{Ï eTqdüT yêfi¯¢~.
n+<äTπø ndü\T ns¡úy˚T ˝Òì e÷≥\ì yêfi¯ó¢ ns¡ú+ ø±≈£î+&Ü e÷{≤¢&É‘ês¡T. e÷≥˝À¢
ø±e\dæq+‘· q≥q >∑T|æŒ+#·e#·TÃ. ‹$Tàì ã$Tàì #˚j·Te#·TÃ. ìX¯Ãã›+˝À Ä |üì #˚j·T˝Ò+.
&Ó’Ø sêùd n\yê≥T e⁄qï yêfi¯¢øÏ ‘Ó\TdüTÔ+~ ìX¯Ùã›+ m+‘· >=|üŒ uÛ≤c˛! &Ó’Ø sêj·T&É+ n+fÒ
‘·q‘√ ‘êqT e÷{≤¢&ÉTø√e&É+. ìC≤ìøÏ sêùd düeTj·T+˝À m+‘· >=|üŒ ¬s’≥sY nsTTHê e÷≥˝Ò
ø£s¡TyÍ‘êsTT.
z düqïì u≤<Û√, dü+‘√wüyÓ÷ >∑T+&ÓqT yÓT*ô|&ÉT‘·T+fÒ sêdæ ø=fÒºdæ sêdæ ø=fÒºdæ... ∫es¡≈£î
ø=ìïkÕs¡T¢ @MT sêj·T≈£î+&ÜH˚ e~˝Òdæq dü+<äsꓤ\T mH√ï ñ+{≤sTT... &Ó’Ø m|ü&ÉsTTHê
‘Ó]∫q|ü⁄&ÉT n+<äT˝À sêdæq yê{Ïø£Hêï ø=fÒºdæqy˚ m≈£îÿe>± yÓ+{≤&É‘êsTT. ø£s¡Ôe´uÀ<Ûä
#˚kÕÔsTT. eTq˝Àì düVü≤»yÓTÆq ø£eT÷´ìπøwüHéì ø±bÕ&ÉTø√e&ÜìøÏ ø=‘·Ô @&Ü~˝À HÓ’Hê Áø£eT+
‘·|üŒ≈£î+&Ü &Ó’Ø sêùd n\yê≥T #˚düT≈£î+fÒ eTq+ @$T≥qï~ @ ø£q‡˝…º+{Ÿ nedüs¡+
˝Ò≈£î+&Ü eTqπø ‘Ó\TdüTÔ+~. z s¡ø£+>± Ç~ <Ûë´q+ ≈£L&Ü. &Ó’Ø˝À eTìwæ>± eTq düVü≤»uÛ≤wüì
Ä$wüÿ]kÕÔsTT. &Ó’Ø˝À sêj·T>∑*–q e÷≥\˙ï C≤„|üø±\T. sêj·÷\qT≈£îH˚$ nqTuÛÑyê\T.
sêdæ ø=fÒºdæ ‹]– #·~$q|ü⁄&ÉT ø=‘·Ô>± nì|æ+#˚$ nqTuÛÑ÷‘·T\T. nø£ÿ&Éø£ÿ&É e~˝Òdæq U≤∞
ù|J˝Ò ndü\T J$‘·+. Ä U≤∞ ‘Ó*j·T&Üìπø Çe˙ï sêùd~. Ä U≤∞ì @ bÕ∞ ì+|ü˝Ò<äT.
ˇø£ÿ Vü≤è<äj·T+ ‘·|üŒ. Çyêfi¯ eTqøÏ ø±e*‡q uÛ≤wü n<˚....
˝À|ü* ù|J˝À¢...
l\+ø£˝À lsêeTTì düàè‘·T\T ` 6 u≤˝≤´ìøÏ ã+<Ûäq+ ` 32
yÓ’mdt >±*yê<ä+... ` 13 >√fi¯flô|’ ø£fi≤K+&Ü\T ` 34
Äj·Tq≈£î Ns¡\ |æ∫à ` 15 b˛sê≥+ Ç+{≤ ãj·T≥ ` 35
‘·*¢ ø±>±H˚ dü]b˛<äT ` 16 Ä<Ûë´‹àø£+ ` 36
|ü–*q n<ä›+`$T˙ d”]j·T˝Ÿ ` 18 ÁbÕHé‡ Åô|ò’ ` 38
ø£$‘·\T ` 22 ªsê»μø°j·T+ ≈£L&Ü ùdy˚ ` 41
s¡+>∑T |ü&ÉT~› ` 24 ∫#·Ãs¡|æ&ÉT>∑T\T á kÕºsY øÏ&é‡ ` 48
@{Ï˝Àì ¬øs¡≥+`ø£<∏ä ` 27 C≤rj·T nyêπs¶ Hê \ø£å´+ ` 54
u§eTà\T Á|üyÓ÷<äe÷, Á|üe÷<äe÷ ` 30 C≤‘·ø£ |òü˝≤\T ` 55
 6 ø£esY k˛ºØ

\ +
l eTTì ø£˝À
s ê
l ·T\T
düàè‘
sê eTùd‘·T.... uÛ≤s¡rj·÷‘·à |ü]ÁuÛÑ$T+#˚ á
ªsêeTùd‘·Tμ ø£≥º&É+ô|’q $yê<ëdüŒ<ä yê´K´\T #˚j·T≥+
<ë«sê n+‘·sê®rj·T düe÷»+ <äèwæºì Äø£]¸+∫q
ø£s¡TD≤ì~Û ìyÓ«s¡b˛j˚T $<Ûä+>± Ç|ü&ÉT l\+ø£
≥÷]»+ sêeTø£<∏ä≈£î dü+ã+~Û+∫q Á|ü<˚XÊ\qT ãj·T{Ï
Á|ü|ü+#êìøÏ ms¡Tø£|ü]#˚ Á|üj·T‘·ï+˝À e⁄+~! \+ø£ô|’
<ä+&Ó‘·Ô{≤ìøÏ sêeTT&ÉT yêqs¡ùdq kÕj·T+‘√ ì]à+∫q
sêeTùd‘·T yês¡~∏ ndü\T ˝ÒH˚˝Ò<ä˙, ndü\T sêeTT&˚
}Vü‰»ì‘· ø£<∏ëHêj·T≈£î&Ó’q|ü⁄&ÉT sêeTùd‘·T mø£ÿ&ç
qT+∫ edüTÔ+<ä˙ neùV≤fi¯q #˚ùd Ø‹˝À Á|ü•ï+∫q
ø£s¡TD≤ì~Û Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ Ç|ü&ÉT l\+ø£˝Àì ãT~∆düTº
Á|üuÛÑTe⁄\T #·÷|æq sêeTT&ç Äqyêfi¯ó¢ $T+>∑T&ÉT |ü&Éì
Ø‹˝À e⁄+&É≥+˝À ÄX¯Ãs¡´y˚TeTT+~? sêeTùd‘·T
e÷qe ì]à‘·e÷ ˝Òø£ uÛÖ>√[ø£ e÷s¡TŒ˝À dü+uÛÑ$+∫q
ˇø£ >=|üŒ |ü]D≤eTe÷ nH˚ $wüj·T+ |üø£ÿqô|&ç‘˚ n~ b˛e#·TÃ! Äj·Tq ns¡D´yêkÕìï eTq+ #·+<äe÷eT ø£<∏ä˝≤
ø=ìï ø√≥¢ eT+~ $XÊ«kÕ\≈£î dü+ã+~Û+∫q ø={ϺbÕπsj·Te#·TÃ! lsêeTT&ÉT q&ç∫q á H˚\ MT<ä Äj·Tq πøe\+
düTìï‘·yÓTÆq n+X¯+! n≥Te+{Ï <ëìï düŒè•+∫, }Vü‰»ì‘· ø£<∏ëHêj·T≈£î&Éì |ü]Vü≤dæ+#˚ ø£s¡TD≤ì~Û˝≤+{Ï yê]
|ü]Vü≤dæ+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæq ‘·$Tfi¯Hê&ÉT düsêÿsY á e÷≥\T Çø£ÿ&É #Ó\T¢ã&ç ø±e#·TÃ! ø±˙, Væ≤+<ä÷ $XÊ«kÕ\≈£î
s√Eq l\+ø£˝À ˇø£{§ø£ÿ{Ï>± yÓ\T>∑T#·÷düTÔqï sêeT, _ÛqïyÓTÆq uÖ<ä∆ düe÷»+ $X‚wü+>± $düÔ]+∫q l\+ø£˝À uÖ<äT∆\ `
sêeD ø£<∏ä≈£î dü+ã+~Û+∫q Á|ü<˚XÊ\ >∑T]+∫ @+ |üs¡eT‘·düVü≤q+‘√ |ü]&ÛÉ$\T¢‘·Tqï sêeT, sêeD ø£<∏ë Á|ü<˚XÊ˝À¢ì
e÷{≤¢&É>∑\<äH˚~ ÄdæÔ≈£î\ Á|üX¯ï! ì»y˚T, $XÊ«kÕ\T, qeTàø±\qT ø£s¡TD≤ì~Û düŒè•+#·>∑\sê! $XÊ«kÕ\ e÷≥ |üø£ÿq
e´øÏÔ‘ê«\qT <ë{Ï $düÔ]+∫q á H˚\ MT<ä j·TT>∑|ü⁄ ô|&ç‘˚, sêeTø£<∏ä‘√ $T[‘·yÓTÆq l\+ø£˝Àì Á|ü<˚XÊ\ dü+<äs¡Ùq‘√
s¡Twüß&Ó’q lsêeTT&ç »qHêìï eTq+ n+^ø£]+#·˝Òø£ n+<äT≈£îH˚ nqTuÛÑ÷‘·T\qT |ü~\|üs¡TÃ≈£îì, eTqq+ #˚düTø√e≥+
ì»+>± ˇø£ >=|üŒ jÓ÷>∑+!
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 ø£esY k˛ºØ
nø£ÿ&É #·]Á‘·≈£î qeTàø±\T ‘√&Ée⁄‘êsTT. »]–q ø£<∏ä
Ç‹Vü‰düyÓTÆb˛‘·T+~! Ç+πøeTT+~, e÷qe ã\V”≤q‘·\ ø±s¡D+>±
»]π> j·TT<ëΔ\˝À $CÒ‘·\T j·TT>∑|ü⁄s¡Twüß\T>± ì\TkÕÔs¡T. $>∑‘·T\T
Ms¡dü«s¡ZeT\+ø£]kÕÔs¡T... Ä ø√e˝ÀH˚ sêeDÁãVü≤à≈£î Ms¡‘ê&ÉT ø£{Ϻq
l\+ø£ Á|üuÛÑT‘·«+... Á|üdüTÔ‘·+ <ëìøÏ ≥÷]»+ |ü]e÷D≤\T n~›
Ç+&çj·THé ≥÷]düTº\ sêø£ø√dü+ ÄX¯>± m<äTs¡T#·÷k˛Ô+~. ì»y˚T eT],
l\+ø£≈£î dü+ã+~Û+∫q+‘· es¡≈£L, sêeTø£<∏ä »]–q<˚, n~ #·]Á‘·
nì yê] $XÊ«dü+. ãT<äTΔ&ç eTVü‰ø£<∏äqT $e]+#˚ Ä<Ûë´‹àø£ C≤‘·ø£
ø£<∏ä\˝À ôd’‘·+ <äX¯s¡<∏ä C≤‘·ø£ ø£<∏ä\T, ù|]≥ l\+ø£˝À ˇø£
sêe÷j·TD+ #·˝≤eTDÏ˝À e⁄+~. Äj·÷ ø£<∏ëø£s¡Ô\ H˚|ä<∏ä´+ <äècÕº´,
nø£ÿ&É sêeD≤düTs¡T&çì ªV”≤s√μ<ë‘·TÔì>± ∫Árø£]+#·&É+, sêeTT&çì
ˇø£ <äTsêÁø£eTD <ës¡Tì>± #·÷|æ+#·≥+ e+{Ï ø£<∏äHê\T nø£ÿ&Éø£ÿ&Ü
yê] sêe÷j·TD+˝À ˝Òø£b˛˝Ò<äT. n+‘·e÷Á‘êq yês¡T lsêeTT&çì
kÕø屑Y leTVü‰$wüßíe⁄ ne‘ês¡+>± n+^ø£]+#·uÀs¡ì ø±<äT düTeT+&û.
sê eTø£<∏ä »]–+<˚q˙, d”‘·eTàyê]ì sêeD≤düTs¡T&ÉT n|üVü≤]+∫
rdüT≈£îe#êÃ&É˙, j·TT<ëΔq+‘·s¡+ sêeD≤düTs¡T&ç n+‘·´ÁøÏj·T\T
|òü˝≤Hê #√≥ »]>±j·T˙, Äqø£ d”‘·eTà n–ï|üØø£å≈£î ì\ã&çq
Á|ü<˚X¯+ Ä <ä>∑Zs√¢H˚ e⁄+<ä˙ qy˚Tà+<äT≈£î >∑\ Ä<Ûësê\qT nø£ÿ&ç uÖ<äΔ
düHê´düT˝Ò $e]+#·&É+ <ë«sê l\+ø£˝À lsêeTø£<∏ä≈£î nqTã+<Ûä+>±
e⁄qï Á|ü<˚XÊ˝…H√ï e⁄Hêïj·Tì #Óù|Œ Á|üj·T‘·ï+˝À Á|üdüTÔ‘·+ Ä <˚X¯
≥÷]»+ uÀs¡T¶ ‘·\eTTqø£˝…’e⁄+~. ì»y˚TeT], n+‘·s¡T´<äΔ+‘√ n˝≤¢
&ÉT‘·Tqï l\+ø£ mø±qMT 22 XÊ‘·+ Á<äy√´\“D+‘√ ≈£î<˚˝…’b˛sTT
q|ü⁄&ÉT <ëìøÏ &Ü\s¡¢‘√ Äøχ»Hé møÏÿ+#·{≤ìøÏ, ˇø£s¡ø£+>± Ä <˚X¯
Á|ü‹wüºqT ÇqTeT&ç+|ü #˚j·T{≤ìøÏ yê]øÏ kÕø屑·÷Ô lsêeT#·+Á<äT&˚
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
7
eTs√kÕ] ø£<∏ëHêj·T≈£î&ç>± e÷s¡Z<äs¡Ùq+ #˚j·T{≤ìøÏ á s¡ø£+>±
≥÷]»+ uÀs¡T¶≈£î düVü≤ø£]düTÔHêï&ÉH˚~ ÄdæÔ≈£î\ $XÊ«dü+. @~ @yÓTÆHê
l sêeTT&ÉT πøe\+ }Vü‰»ì‘· ø£<∏ëHêj·T≈£î&Éì yê~+#˚ ‘·$Tfi¯Hê&ÉT
eTTK´eT+Á‹ ø£s¡TD≤ì~ÛøÏ, l\+ø£ Á|üuÛÑT‘·«+ >∑{Ϻ cÕπø Çk˛Ô+~.
ndü˝≤e÷≥ø=ùdÔ sêeTsêeD j·TT<äΔ+ »]–q≥Tº>± uÛ≤$düTÔqï ªj·TT<äΔ
>±q|”{Ïj·÷μ nH˚ ÁbÕ+‘êìï Ä<Ûësê\‘√ düVü‰ #·÷|ækÕÔq+≥÷ l\+ø£
≥÷]»+ }]düTÔqï rs¡T, lsêeT<˚«wæ ø£s¡TD≤ì~ÛøÏ ø£∫Ñ·+>± $T+>∑T
&ÉT|ü&Éì n+X¯y˚T. á ÁbÕ+‘·+˝À lsêeTT&ÉT ÁãVü‰àÅdüÔ+ Á|üjÓ÷–+
∫q|ü⁄&ÉT Äj·Tq≈£L, sêeTD≤düTs¡TìøÏ eT<Ûä´qTqï <ä÷s¡+ Ç|üŒ{Ï
˝…ø£ÿ\˝À ¬s+&ÉTqïs¡ øÏ˝ÀMT≥s¡¢˙, ÁãVü‰àÅdüÔ+ X¯øÏÔ <äècÕº´ Ä <ä÷s¡+
y˚Ts¡≈£î H˚\ n≥Tº&çøÏ b˛sTT+<ä˙, n+<äTø£H˚ edü>±eTTyê ns¡D´+
e⁄qï Ä ÁbÕ+‘·+˝À Ç|üŒ{Ïø° |æ∫Ã>∑&ç¶ ≈£L&Ü yÓTT\e<ä˙ kÕúìø£+>±
HÓ\ø=qï ˇø£ $XÊ«dü+
Ç ø£, d”‘ê|üVü≤s¡D+ ‘·sê«‘· sêeD≤düTs¡T&ÉT d”‘·qT H˚s¡T>±,
d”‘êm*j·÷ nH˚ ÁbÕ+‘·+˝Àì eT+&√<ä] bÕ´˝…dt |üø£ÿH˚
|ü⁄wüŒø£$e÷q+ qT+∫ ~+#ê&É˙, Ä ‘·sê«‘· nø£ÿ&çøÏ 16 øÏ˝ÀMT≥s¡¢
<ä÷s¡+˝Àì nXÀø£ eHêìøÏ ‘·s¡*+#ê&É˙ \+ø£yêdüT\ $XÊ«dü+. <˚X¯
sê»<Ûëì ø=\+uÀ≈£î 180 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢ ñ‘·Ôs¡+>± HÓ\ø=qï ôd+Á≥˝Ÿ
ÁbÕ$H釽Àì HÍπs*j·÷ nH˚ n‘·T´qï‘· |üs¡«‘·ÁX‚DÏ |ü]∫q Á|üø£è‹ n+
<ë\ #Ó+‘·H˚, á d”‘êm*j·÷ nH˚ ÁbÕ+‘·+ e⁄+~. |ü⁄wüŒø£$e÷q+
qT+∫ ÄyÓTqT Çø£ÿ&É ~+∫q|ü⁄&ÉT, eT+&√<ä] nuÛÑ´+‘·s¡+ #Ó|üŒ
&É+‘√ nø£ÿ&çøÏ 16 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝Àì nXÀø£ eHêìøÏ (Á|üdüT‘·Ô+
ªVü≤>∑Z\μ nH˚ ù|]≥ ˇø£ ô|<ä› u§{≤ìø£˝Ÿ >±¬s¶HéqT l\+ø£ Á|üuÛÑT‘·«y˚T
Çø£ÿ&É &Óe\|t #˚dæ+~.) sêeDT&ÉT ‘·s¡*+#ê&Éì $XÊ«dü+. d”‘ê<˚$ì
 8 ø£esY k˛ºØ
yÓ‹πø Áø£eT+˝À nXÀø£eHêìøÏ düMT|ü+˝Àì á d”‘êm*j·÷
ø=+&É>∑T≥º\ MT<ä Vü≤qTeT+‘·T&ÉT $sê{Ÿs¡÷|ü+‘√ ~–q|ü⁄&ÉT nø£ÿ&ç
ø=+&Ésêfi¯ó¢ qT>∑TZqT>∑TZ nj·÷´j·Tì, Ä düeTj·T+˝À Äj·Tq bÕ<ë\
ˇ‹Ô&ç ø±s¡D+>± bÕ<äeTTÁ<ä\T j·T<Ûë‘·<∏ä+>± á >∑T≥ºô|’q ìøÏå|üÔ
eTj·÷´j·T˙ #Óù|Œ+<äT≈£î >∑\ Ä<Ûësê\qT d”‘êm*j·÷ Ä\j·T
|üPC≤] eTq≈£î nø£ÿ&É k˛<ëVü≤s¡D+>± $e]kÕÔ&ÉT. Væ≤+<äTe⁄\T
n‘·´+‘· |ü$Á‘·+>± uÛ≤$+#˚ á d”‘êm*j·÷ Ä\j·T+˝Àì $Á>∑
Vü‰\T eT÷&ÉTy˚\ @fi¯¢ ÁøÏ‘·+ Hê{Ïeì düú\|ü⁄sêD+ #Ó|ü⁄‘√+~. Á|üdüTÔ
‘·+ Ä\j·T Js√í<äΔs¡D˝À uÛ≤>∑+>± nø£ÿ&É eTVü‰≈£î+uÛ≤_Ûùwø£+ ìs¡«
Væ≤+∫q|ü⁄&ÉT y˚˝≤~>± Vü‰»¬s’q Væ≤+<äTe⁄\≈£î sêeTø£<∏ä≈£î dü+ã+
~Û+∫q Ç‘·s¡ Á|ü<˚XÊ\ n_Ûeè~ΔøÏ ‘·eT Á|üuÛÑT‘·«+ ø£≥Tºã&ç e⁄+<äì
≈£L&Ü l\+ø£ ≥÷]»+ uÀs¡T¶ &Ó’¬sø£ºsY »qs¡˝Ÿ ø£˝…’ôd\«+ düŒwüº+
#˚XÊs¡T. ø=\+uÀ qT+∫ ôd+Á≥˝Ÿ ÁbÕ$H釽Àì HÍπs*j·÷≈£î
#˚s¡T≈£îqï|ü⁄&ÉT, nø£ÿ&É ≥÷]düTº\ ø√dü+ edü‹kÂø£sê´\≈£î ø=<äe˝Ò<äT
ø±˙, l\+ø£ ø£¬s˙‡˝À ¬s+&ÉT s√E\ $&ç~ ø√dü+ <ä>∑Zs¡<ä>∑Zs¡ 20y˚\
s¡÷bÕj·T\T Ks¡TÃ #˚j·Te\dæe⁄+≥T+~. Ç~ø±ø£ uÛ≤s¡rj·T
e+≥ø±\ ø√dü+ m<äTs¡T#·÷ùdÔ, n+<äT≈£î n<äq+>± Ks¡Tà ne⁄‘·T+~.
HÍπs*j·÷ qT+∫ 20 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝Àì d”‘êm*j·÷ #·÷dæq
‘·sê«‘·, nø£ÿ&ç qT+∫ eTs√ 16 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢ Á|üj·÷DÏùdÔ ~$s¡+b˛\
nH˚ }s¡T edüTÔ+~. sêeD e<Ûä »]–q ‘·sê«‘·, lsêeTT&ÉT d”‘·qT
n–ï|üØø£å≈£î ì\ã&Ü*‡+~>± Ä<˚•+∫q á ÁbÕ+‘êìï Ç|üŒ{Ïø°
yêqs¡ôd’q´+ ø±|ü˝≤ ø±düTÔ+≥T+<äì kÕúìø£ uÖ<äΔ düHê´düT\ $XÊ«dü+.
d”‘ê<˚$ n–ï|üØø£å≈£î ì\ã&çq Á|ü<˚X¯+˝Àì sê$#Ó≥TºqT n≥T
Væ≤+<äTe⁄\T, Ç≥T uÖ<äTΔ\T ≈£L&Ü |üs¡eT |ü$Á‘·+>±
|üPõkÕÔs¡T. n–ï |üØø£å≈£î eTT+<äT>± d”‘ê<˚$
≈£Ls¡TÃqï≥Tº>± #ÓãT‘·Tqï ˇø£ sêsTTô|’q Ç|üŒ{Ïø°
bÕ∞ uÛ≤wü˝À sêdæ e⁄qï nø£åsê\T Hê\T>∑Ty˚\
dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+ Hê{Ïeì #·]Á‘·ø±s¡T\T
#Ó|ü⁄‘·T+{≤s¡T. Çø£
nø£ÿ&ç qT+∫
‘·÷s¡TŒ ~
≈£îÿ yÓ’|ü⁄
yÓ[‘˚, 60
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
øÏ˝ÀMT≥s¡T¢ <ë{Ïq ‘·sê«‘· e#˚à ªe\|üHÓμ nH˚ ÁbÕ+‘·+˝ÀH˚ $;Ûwü
DT&ÉT sêeD≤düTs¡T&çøÏ n+‘·´ÁøÏj·T\T ìs¡«Væ≤+#ê&É˙, Ç|üŒ{Ïø° Ä
>∑TVü≤˝À¢øÏ yÓ[‘˚ sêeDø±wüº+ s¡>∑T\T‘·÷H˚ ñqï ˇø£ uÛ≤eq ø£\T
>∑T‘·T+<ä˙ yÓTC≤]{° ãT~ΔdüTº\T $X¯«dædüTÔ+{≤s¡T. Ä >∑TVü≤\T e⁄qï
ÁbÕ+‘êìï Vü≤s¡dt|ü‘Y Á>±eT+>± |æ\TdüTÔ+{≤s¡T. Ä |üø£ÿH˚ n‘·´+‘·
y˚>∑+>± Á|üeVæ≤+#˚ »\bÕ‘êìï ªsêeD |ü˝…¢μ>± e´eVü≤]düTÔ+{≤s¡T.
sêeD≤düTs¡T&ç n+‘·´ÁøÏj·T\ ‘·sê«‘· $;ÛwüDT&ÉT Çø£ÿ&˚ kÕïqe÷
#·]+#ê&ÉH˚~ $XÊ«dü+. d”‘·eTàyês¡T n–ï|üØø£å≈£î ì\ã&çq ~$s¡+
b˛\ nH˚ ÁbÕ+‘êìøÏ #˚s¡Tø√e&ÜìøÏ e∫Ãq |ü~\ø£å\ yêqs¡
ôd’Hê´\‘√ ¬s+&ÉTqïs¡ øÏ˝ÀMT≥s¡¢ y˚Ts¡ bı&ÉyÓ’q s¡Vü≤<ë] @s¡Œ&ç+<ä˙,
Ä ÁbÕ+‘êìï ªeT[+>∑‘˚qμ n˙ e´eVü≤]düTÔ+{≤s¡T. Ç|üŒ{Ïø° Ä
ÁbÕ+‘·+˝À yêqsê˝Ò n~Ûø£ dü+K´˝À e⁄+{≤sTT. $T–*q »+‘·T
dü+#ês¡+ ndü\T ˝ÒqfÒº ˝…ø£ÿ. Á|üø£è‹ n+<ë\ìï+{Ï˙ |ü\ø£]dü÷Ô
ôVQj·T˝§*øÏdü÷Ô Á|üeVæ≤+#˚ ªeTVü‰yÓ*μ nH˚ n‘·´+‘· bı&ÉyÓ’q q~
á ôd+Á≥˝Ÿ ÁbÕ$H釽Àì ªlbÕ<äμ (ªÄ&ÉyéT‡ ˝Òø˘μ nì Ŭø’düÔe⁄\T
|æ\TdüTÔ+{≤s¡T) |üs¡«‘· •Ks¡+ qT+∫ 325 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢ Á|üj·÷DÏ+∫
Á{Ï+ø√eT* e<ä› kÕ>∑s¡+˝À ø£\TdüTÔ+~. sêeTø£<∏ä≈£î dü+ã+~Û+∫q
nH˚ø£ Ä\j·÷\T, ÁbÕeTTK´+ ø£*–q Á|ü<˚XÊ\˙ï ≈£L&Ü á q~
ˇ&ÉT¶H˚ ø±qsêe&É+ $X‚wü+. Çø£ ªlbÕ<äμ (>ö‘·eTãT<äTΔ&ç bÕ<äeTTÁ<ä
e⁄qï ÁbÕ+‘·+) e<˚› »ìà+∫q ªø±\ìμ nH˚ eTs=ø£ q~ 295
øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+ Á|üj·÷DÏ+∫ ø=\+uÀ e<ä› e⁄qï ª¬ø˝Àìj·÷μ nH˚
ÁbÕ+‘·+ es¡≈£L Á|üeVæ≤+∫, Ä ‘·sê«‘· kÕ>∑s¡+˝À ø£\TdüTÔ+~.
sê eD≤düTs¡T&ç \+ø£˝À Äj·Tq≈£î ◊<äT sê»<Ûëì q>∑sê\T e⁄+&˚
e˙, n+<äT˝À eTVæ≤j·÷+>∑q, ø£fi≤´DÏ nH˚$ Äj·Tq m≈£îÿe>±
Çwüº|ü&çq q>∑sê\˙, ø£fi≤´DÏ nH˚ q>∑s¡y˚T ª¬ø˝Àìj·÷μ>± Á|üdüTÔ‘·+
#·˝≤eTD°˝À ñ+<ä˙ #·]Á‘·≈£î qeTàø£+ CÀ&ç+∫ #Ó|ü⁄‘·T+{≤s¡T
kÕúìø£ uÖ<äΔ düHê´düT\T. ìC≤ìøÏ sêeD e<Ûä ‘·sê«‘· $;ÛwüDT&ÉT
á ªø£fi≤´DÏμ(¬ø˝Àìj·÷) q>∑sêH˚ï sê»<Ûëì>± #˚düT≈£îì
\+ø£H˚˝≤&ÉH˚~ ˇø£ $XÊ«dü+. á ø£fi≤´D° q~ (¬ø˝Àìj·÷ ]esY)
yÓ+ã≥ m≈£îÿe>± $;ÛwüDT&ç ‘ê\÷≈£î sê»´ $X‚cÕ\Tqï
Á|ü<˚XÊ\qT eTq+ >∑eTì+#·e#·TÃ. ôd+Á≥˝Ÿ ÁbÕ$H釽À |ü⁄{Ϻ
ø=\+uÀ≈£î n‘·´+‘· düMT|ü+ es¡≈£L Á|üeVæ≤+#˚ ª¬ø˝Àìj·÷μ
qB rs¡+˝ÀH˚ $;ÛwüDT&ÉT ì]à+∫q ÁãVü‰à+&ÉyÓTÆq
uÛÑeq+ ñ+~. nsTT‘˚, yê©àøÏ sêe÷j·TD≤ìøÏ _ÛqïyÓTÆq
ø£<∏ä Çø£ÿ&É Á|ü#ês¡+˝À ñ+~. sêeD dü+Vü‰s¡+
ø£esY k˛ºØ
d”‘·eTàqT ìs¡“+~Û+∫q≥T¢>± #Ó|ü≈£îH˚ nXÀø£eq+ Ç~.
Á|üdüTÔ‘·+ Bìì l\+ø£ Á|üuÛÑT‘·«+ u§{≤ìø£˝Ÿ >±¬s¶Hé>± r]Ã~~›+~.
9
‘·sê«‘· eT+&√<ä]ì $;ÛwüDT&ÉT ô|fi≤¢&Ü&É˙, Ä yÓ+≥H˚ \ø£åàDT&ÉT
Äj·Tq≈£î nø£ÿ&˚ |ü{≤º_Ûùwø£+ ìs¡«Væ≤+#ê&É˙ dü÷∫+#˚ $Á>∑Vü‰\‘√
≈£L&çq >=|üŒ •\Œ kÂ+<äs¡´+ Ä bÕ´˝…dt q\TyÓ’|ü⁄˝≤ eTq≈£î ø£ì|æ
düTÔ+~. ø±\>∑eTq+˝À Ä bÕ´˝…dt ãT~ΔdüTº\ |üs¡yÓTÆq ø±s¡D+>±
˝À|ü\ ì\TyÓ‘·TÔ ãT<äTΔ&ç $Á>∑Vü‰ìï, m&ÉeT|üø£ÿ X¯j·Tq ãT<äΔeT÷
]Ôì uÖ<äΔeT‘êìï Ä<ä]+∫q sêE\T @sêŒ≥T #˚XÊs¡ì #·]Á‘·.
nsTT‘˚, $;ÛwüßDT&ç ø√dü+, |üø£ÿH˚ ì]à+∫q Ä\j·T+˝À uÖ<äΔ
düHê´düT˝Ò |üP»\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ $X‚wü+. $;ÛwüDT&ÉT ndüTs¡T&ÉT
ø±ã{Ϻ, Äj·Tq≈£î ø√s¡\‘√ düVü‰ ∫Á‹+∫q ˇø£ ì\TyÓ‘·TÔ |ü≥+
eTT+–≥ uÖ<äΔ _Û≈£åîe⁄\T Væ≤+<ä÷ dü+Á|ü<ëj·T+˝À |üP»\T ìs¡«Væ≤
düTÔ+{≤s¡T. sêeTø£<∏ä »]–+<äì #Ó|üŒ{≤ìøÏ $;ÛwüD |ü{≤º_Ûùwø£+
»]–q n|üŒ{Ï ªø£fi≤´DÏμ q>∑s¡+˝ÀH˚ |ü\T Ä<Ûësê\T \uÛÑ´eTj·÷´
j·Tì l\+ø£ ≥÷]»+ ã\+>± #ÓãT‘√+~.
Ç ø£ sêeD e<Ûä »]–q ‘·sê«‘·, lsêeTT&ÉT |ü⁄wüŒø£ $e÷q+˝À
‹]– uÛ≤s¡‘êeìøÏ |üj·TqyÓTÆq|ü⁄&ÉT eTTH˚ïX¯«s¡+ (eTT+<äT>±
áX¯«s¡T&çì <ä]Ù+#·T≈£îqï ÁbÕ+‘·+) nH˚ ÁbÕ+‘·+˝À Äj·Tq
$e÷q+ Ä–b˛sTT+<äH˚ ˇø£ ø£<∏ä Çø£ÿ&É ìedædüTÔqï ‘·$Tfi¯ó˝À¢
$X‚wü+>± Á|ü#ês¡+˝À e⁄+~. yê©àøÏ sêe÷j·TD≤ìøÏ ø±˙, uÖ<äΔ
Á>∑+<∏ä+˝Àì <äX¯s¡<∏äTì C≤‘·ø£ ø£<∏ä˝À¢ø±˙ BìøÏ dü+ã+~Û+∫q Á|ükÕÔ
eq mø£ÿ&Ü ˝Òø£b˛e&É+ >∑eTHês¡Ω+. düπs, Ä dü+>∑‹ |üø£ÿq ô|&ç‘˚,
|ü⁄wüŒø£ $e÷q+ Ä–q yÓ+≥H˚ lsêeTT&ÉT n>∑düÔ´ eTVü‰eTTìì
dü+Á|ü~ùdÔ Äj·Tq <ëìøÏ >∑\ ø±s¡D+ ÁãVü≤àVü≤‘ê´ <√wüeTì
#Ó|æŒq≥Tº kÕúìø£+>± ˇø£ >±<Ûä Á|ü#ês¡+˝À e⁄+~. m˝≤>∑÷ $e÷q+
Ä–+~ ø±ã{Ϻ eTT+<äT>± nø£ÿ&˚ e⁄qï áX¯«s¡TDÏí <äs¡Ù+#·T≈£î+fÒ,
Äj·TH˚ ‘·s¡TD√bÕj·T+ #Ó|ü⁄‘ê&Éì Ä>∑düTÔ´&ÉT sêeTT&ç‘√ #ÓbÕŒ&É≥!
lsêeTT&ÉT \+ø£˝À eTT+<äT>± áX¯«s¡T&çì <ä]Ù+#·T≈£îqï ÁbÕ+‘·+

uÛ≤s¡‘êeì qT+∫ Vü≤qTeT+‘·T&ÉT

yÓ÷düTø=∫Ãq ªdü+Jeìμ |üs¡«‘·+ (Á<√D–])
l\+ø£˝Àì ◊<äT ÁbÕ+‘ê\˝À Ç|üŒ{Ïø°
zwü<Ûä $\Te\T yÓ<ä»\T¢‘·÷ e⁄+<äH˚ ˇø£
$XÊ«dü+. C≤bòÕï õ˝≤¢˝Àì ø£#·Ãre⁄ ÁbÕ+
Vü≤qTeT+‘·T&ç #˚C≤]q ªÁ<√D–]μ
‘·+˝À, eTHêïsY õ˝≤¢˝Àì ‘·˝≤¢&ç ÁbÕ+‘·+˝Àq÷, nqTsê<Ûä|ü⁄s¡
õ˝≤¢˝Àì ]‹>∑*¢ ÁbÕ+‘·+˝Àq÷, >±˝… õ˝≤¢˝Àì s¡TeTdü‡\
ÁbÕ+‘·+˝Àq÷, ≈£îs¡THê>∑\ õ˝≤¢˝Àì Vü≤]|”{Ïj·÷ ÁbÕ+‘·+
˝Àq÷ Vü≤qTeT+‘·T&ÉT C≤s¡$&ç∫q ◊<äT
|üs¡«‘· uÛ≤>±\÷ ñHêïj·Tì ˇø£
$XÊ«dü+. Ç+<äT˝À C≤bòÕï õ˝≤¢˝Àì
ø£#·Ãre⁄ |üs¡«‘·ÁX‚DÏ˝ÀH˚ m≈£îÿe
Wwü<Ûä >∑TD≤\Tqï dü+Jeì eT÷*ø£
\Tqï≥Tº qeTTà‘ês¡T. Ä ‘·sê«‘·
n‘·´~Ûø£ uÛ≤>∑+ eqeT÷*ø£\Tqï~
Vü≤]|”{Ïj·÷≈£î düMT|ü+˝Àì ªns¡+
>∑UÒ\μ |üs¡«‘·ÁX‚DÏ MT<ä nH˚~ ØôdsYÃ
dü+düú\T ìsêú]düTÔHêïsTT.

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 10 ø£esY k˛ºØ
ø±ã{Ϻ eTTH˚X¯«s¡+ nsTT+<ä˙ nø£ÿ&É áX¯«s껄 Á|üø±s¡+
|üø£ÿH˚ e⁄qï e÷Hêe] q~˝À |ü$Á‘·kÕïq+ #˚dæ q~
ˇ&ÉT¶q, *+>∑ Á|ü‹cÕ˜|üq #˚XÊ&É˙ Ä\j·T|üPC≤]
#Ó|ü⁄‘ês¡T. Ä ‘·sê«‘˚, Äj·T q≈£î ÁãVü≤àVü≤‘ê´ <√wü+
‘=\–+<ä˙, n+<äTe\¢ á ªe÷Hêe*μ Ä\j·T+˝À |üPC≤
~ø±\T ìs¡«]ÔùdÔ ÁãVü≤àVü≤‘ê´ bÕ‘·ø£+‘√ düe÷qyÓTÆq
<√cÕ\˙ï ‘=\–b˛‘êj·T˙ $XÊ«dü+. ø=\+uÀ qT+∫
yÓdüºsYï ø√dtº s√&é>± |æ*#˚ m`3 s√&ÉT¶˝À 90 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢
ñ‘·Ôs¡~≈£îÿ>± Á|üj·÷DÏùdÔ, nø£ÿ&ç e÷Hêe] q~ ˇ&ÉT¶q
eTTH˚ï X¯«s¡+, e÷Hêe]˝Àì sêeTÁ|ü‹wü˜ #˚dæq •e *+>∑
<äs¡Ùq+ #˚düTø√e#·TÃ. Åô|’y˚≥T Á{≤Hé‡b˛sYº e÷Á‘·y˚T á
ÁbÕ+‘·+˝À <=s¡T≈£î‘·T+~. ˝Òì |üø£å+˝À ø=\+uÀ {≤´ø°‡
Ä|üπs≥s¡¢qT dü+Á|ü~ùdÔ, øÏ˝ÀMT≥s¡T≈£î l\+ø£ ø£¬s˙‡˝À
30 s¡÷bÕj·T\ e+‘·Tq edü÷\T #˚kÕÔs¡T. ¬>’&é≈£î n<ä
q+>± #Ó*¢+#ê*‡ ñ+≥T+~. Ç$ ø±≈£î+&Ü lsêeTT&ÉT
Á{Ï+ø√eTT*øÏ düMT|ü+˝Àì ø√DÒX¯«s¡+˝Àq÷ C≤bòÕï
õ˝≤¢˝Àì Hê>∑T˝ÒX¯«s¡+˝Àq÷ •e*+>∑ Á|ü‹wü˜ #˚dæq≥Tº
ø£<∏ä\T Á|ü#ês¡+˝À ñHêïsTT.
eTT H˚ïX¯«s¡+ qT+∫ 60 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢ <äøÏåD+>± Á|üj·÷
DÏùdÔ, sêeDT&ÉT ì]à+#·T≈£îqï ◊<äT msTTsYb˛s¡Tº˝À¢
Á|üeTTKyÓTÆq e]j·Tb˛\μ nH˚ msTTsYb˛s¡Tº>± uÛ≤$düTÔqï
ÁbÕ+‘êìøÏ #˚s¡Tø√ e#·TÃ. nsTT‘˚ Á|üdüTÔ‘·+ Ä ÁbÕ+‘·+˝À
ˇø£ |ü≥ºD+ @s¡Œ&ç+~. nø£ÿ&É≈£î 20 øÏ˝ÀMT≥s¡¢
<ä÷s¡+˝À Væ≤]|”{Ïj·÷, nH˚ ÁbÕ+‘·+ ˝ÀH˚ y˚T|òüTHê<ÛäT&ç
nÅkÕÔìøÏ \ø£åàDT&ÉT eT÷s¡Ã¤b˛j·÷&Éì $X¯«dædüTÔ+{≤s¡T.
dü]>±Z, Ä ÁbÕ+‘êìπø Vü≤qTeT+‘·T&ÉT zwü<ÛäT\‘√ ≈£L&çq
ªÁ<√D–]μ |üs¡«‘êìï rdüTø=∫Ã, \ø£åàDT&çì ‹]– düŒèVü≤
˝ÀøÏ s¡|æŒ+#ê&É˙ Çø£ÿ&ç uÖ<äTΔ\T $X¯«dædüTÔ+{≤s¡T. |üP]Ô
zwü<ÛäT\‘√ ≈£L&çq Á<√D–] |üs¡«‘êìï ªns¡+>∑UÒ\μ nì
|æ\TdüTÔ+{≤s¡T. á ÁbÕ+‘·+˝À Ç|üŒ{Ïπø ¬s+&ÉT $<˚o Øôd
sYà dü+düú\T ÁbÕD s¡ø£åD≈£î <√Vü≤<ä|ü&˚ eqeT÷*ø£\ô|’q
|ü]XÀ<Ûäq #˚düTÔHêïsTT.
W d”‘ê<˚$ n–ï |üØø£å≈£î ì\ã&çq Á|ü<˚X¯+˝Àì sê$#Ó≥Tº>±
Bìì Væ≤+<äTe⁄\T, uÖ<äTΔ\T ≈£L&Ü |üs¡eT |ü$Á‘·+>± |üPõkÕÔs¡T.

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

ø£esY k˛ºØ
sêeD sê»´ neX‚cÕ\T
sêeDT&ÉT ì]à+#·T≈£îqï ◊<äT $e÷HêÁX¯j·÷\T ñqï
ÁbÕ+‘ê\ >∑T]+∫ Ä<Ûësê\qT l\+ø£ ≥÷]»+ ùdø£]+∫+~.
HÍπs*j·÷ õ˝≤¢˝Àì ‘√≥Tã\ø£+<ä, ≈£îs¡THê>∑\ õ˝≤¢˝Àì
yê]j·T|ü⁄\, Vü≤+ã+‘√&ç õ˝≤¢˝Àì ñdü‡+>√&É, ã<äT˝≤¢ õ˝≤¢˝Àì
Ms¡>∑Hé‘√≥, e÷‘·\ õ˝≤¢˝Àì yê]j·T|ü⁄\ ÁbÕ+‘ê˝À¢ sêeD≤
düTs¡T&ÉT $e÷HêÁX¯j·÷\T ì]à+#·T≈£îqï≥Tº Äj·÷ ÁbÕ+‘ê˝À¢
ìedæ+#˚ uÖ<äTΔ\ <ë«sê ‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. Ç+<äT≈£î dü+ã+~Û+∫
yê©àøÏ sêe÷j·TD+˝À Á|ükÕÔeq ˝Òø£b˛e&É+ >∑eTHês¡Ω+.
sêeDT&ç ø√≥>± uÛ≤$+#˚ \>∑Z\ nH˚ ÁbÕ+‘·+ m‘·ÔsTTq |üs¡«‘·ÁX‚DÏ
e⁄qï edt>±eTTyê õ˝≤¢˝À e⁄+<äì $XÊ«dü+. ª<√H√$˝≤¢μ nH˚
eq´ÁbÕD dü+s¡ø£åD nuÛÑj·÷s¡D´+˝ÀH˚ e⁄qï á \>∑Z\‘√ bÕ≥T,
j·TVü≤+>∑\¢ (j·TT<äΔuÛÑ÷$T) ÁbÕ+‘·+˝À n|üŒ{Ï sêeTsêeD
j·TT<äΔ+˝À eTè‹ #Ó+~q sêø£ådü Ms¡T\ n+‹eT dü+kÕÿsê\T
»]>±j·Tì kÕúì≈£î\ $XÊ«dü+. á ÁbÕ+‘ê\≈£î #˚s¡Tø√yê\+fÒ
l\+ø£˝Àì m©º{°Ç ÁbÕu\´eTTqï Á{Ï+ø√eT* õ˝≤¢ πø+Á<ëìøÏ
#˚s¡Tø√e\dæ e⁄+≥T+~. nø£ÿ&ç qT+∫ yÓfi¯¢{≤ìøÏ ≈£L&Ü
eTT+<ädüTÔ>± Á|üuÛÑT‘·« nqTeT‹ rdüTø√yê*.
sêeDT&ç sê»<Ûë˙ q>∑sê˝À¢ì Á|ü<ÛëqyÓTÆq eTVæ≤j·÷+>∑q
#˚s¡Tø√yê\+fÒ ôd+Á≥˝Ÿ‡ ÁbÕ$H釽Àì e÷‘·˝… õ˝≤¢ πø+Á<ä+ qT+∫
s¡yêD≤ dü<äTbÕj·T+ ñ+≥T+~. Ä ÁbÕ‘·+˝ÀH˚ e⁄qï
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
11
ª>∑Ts¡T\Tb˛≥μ nH˚ Á|üU≤´‘· |üsê´≥ø£ ÁbÕ+‘êìï
<ä]Ù+#·Tø√e#·TÃ. >∑Ts¡T\Tb˛≥ nH˚~ sêeDT&ç $e÷Hê\qT
eTs¡eT‘·TÔ #˚ùd πø+Á<ä+>± uÛ≤dæ˝Ò¢<äì ˇø£ qeTàø£+.
sêeDT&ç »\bÕ‘ê\T, >∑TVü≤\≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\T Ç˝≤
e⁄HêïsTT. Ç˝≤¢ õ˝≤¢˝Àì sêeD >∑TVü≤\T, »\bÕ‘ê\˝À Äj·Tq
‘·q sêDT\‘√ $Vü≤]+#˚yê&Éì $XÊ«dü+. sêeD>√&Ó nH˚ >∑TVü≤\
düeTT<ëj·T+˝ÀH˚, sêeDT&ç ≈£î≥T+u≤ìøÏ #Ó+~q ndüTs¡Ms¡T\
n+‘·´ÁøÏj·T\T »]>±j·Tì kÕúìø£+>± ø£<∏ä Á|ü#ês¡+˝À ñ+~.
HÍπs*j·÷ õ˝≤¢˝Àì ø=‘·ÔeT©¢ qBÁ|üyêVü≤+ ¬s+&ÉTyÓ’|ü⁄\ e⁄qï
sêeD>√&Ó >∑TVü≤\T, Vü≤qTeT+‘·T&ç Ä\j·T+ e⁄qï sê+>√&Ó
>∑TVü≤\T #·÷dæ rs¡e\dæ+<˚.
ã<äT˝≤¢ õ˝≤¢˝Àì ÇÅd”Ô|ü⁄s¡+>∑\ >∑TVü≤˝À¢ <ë<ë|ü⁄ |ü<äVü‰s¡T y˚\
eT+~ ndüTs¡Ms¡T\qT d”‘ê<˚$øÏ s¡ø£åD>± ìj·T$T+∫q≥Tº nø£ÿ&É
ˇø£ ø£<∏ä Á|ü#ês¡+˝À ñ+~. Çø£ HÍπs*j·÷ qT+∫ 60 øÏ˝ÀMT≥s¡¢
<ä÷s¡+˝À >∑\ sê>∑\ >∑TVü≤˝À¢ sêeDT&ç Äj·TT<Ûë>±s¡+ e⁄qï≥Tº
ˇø£ $XÊ«dü+.
@‘ê, yê‘ê á sêeD≤düTs¡T&ç >∑TVü≤\ düeTT<ëj·TeT+‘ê, Äj·Tq
ø±\+˝Àì $•wüº ìsêàDXË’*ì dü÷∫düTÔ+<ä˙, kÕ+πø‹ø£ HÓ’|ü⁄D≤´ìøÏ
sêeD≤düTs¡T&ÉT ô|<ä›|”≥ y˚XÊ&É˙ nø£ÿ&É \_Û+#˚ Ä<Ûësê\qT ã{Ϻ
‘Ó\TdüTø√e#·TÃ. MN
 12 ø£esY k˛ºØ

m˝≤
$
#˚s¡Tø√yê*?
$<Ûä <˚XÊ\ qT+∫ $e÷q kÂø£s¡´+e⁄qï l\+ø£ sê»<Ûëì
Çø£ Á{≤yÓ˝Ÿ bÕ¢qs¡T¢
˝Ò<ë ≥÷]düTº¬>’&É¢ ù|
ø=\+uÀ≈£î #˚s¡T≈£îH˚eTT+<˚, l\+ø£ ≥÷]»+ ‘ê\÷≈£î yÓuŸôd’{Ÿ
]≥ l\+ø£ ≥÷]»+
www.srilankatourism.org ˝ÀøÏ yÓ[‘˚ ` n~Ûø±]ø£ düe÷#ês¡+
>∑T]Ô+∫q e´≈£îÔ\T
‘Ó\TdüT≈£îH˚ neø±X¯eTT+~. ˝Ò<ë, info@srilanka.travel.com ≈£î
MT≈£î <ë<ë|ü⁄>± Á|ü‹
yÓTsTT˝Ÿ #˚dæHê, MT≈£î ø±e\dæq düe÷#ês¡+ \uÛÑ´eTe⁄‘·T+~.
eTTK´yÓTÆq ôVA≥˝Ÿ
Çe˙ï MT Á|üj·÷D≤ìøÏ eTT+<äT>± #˚düTø√e\dæq ø±s¡´Áø£e÷\T
‘ê\÷≈£î Á{≤yÓ˝Ÿ s¡÷
ø±>±, ø=\+uÀ msTTsY b˛s¡Tº˝À ~–q <ä>∑Zs¡qT+∫ @$T #˚j·÷\H˚
yéT˝À dæ<äΔ+>± e⁄+{≤
<ëìMT<ä eTT+<ädüTÔ düe÷#ês¡+ nedüs¡+.
s¡T. m.dæ.ø±s¡T ˝Ò<ë
ñ<ëVü≤s¡D≈£î ø=\+uÀ msTTsYb˛s¡Tº qT+∫ 50 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ yÓT≥&√sY ‘·s¡Vü‰˝À
<ä÷s¡+˝À ñqï ø=\+uÀ q>∑sêìøÏ #˚s¡Tø√yê\+fÒ, Á|”ô|sTT&é e⁄+&˚yê´q¢≈£î øÏ˝ÀMT
{≤´ø°‡øÏ d”»HéqT ã{Ϻ ` 1,500 s¡÷bÕj·T\ qT+∫ 2,500 ≥s¡T≈£î 30 l\+ø£ s¡÷bÕj·T\T edü÷\T #˚kÕÔs¡T. Ç$ø±ø£ bÕ´πø
s¡÷bÕj·T\ l\+ø£ ø£¬s˙‡ #Ó*¢+#ê*‡ ñ+≥T+~. msTTsYb˛s¡Tº˝À J\T e⁄+{≤sTT. nsTT‘˚, sêe÷j·TDø£<∏ä≈£î dü+ã+~Û+∫q Á|ü<˚XÊ\
~–q yÓ+≥H˚ bòÕ]Hé mπø®‡+CŸ øö+≥s¡T¢ dæ<äΔ+>± ñ+{≤sTT. ø±ã{Ϻ dü+<äs¡Ùq≈£î e÷Á‘·+ $&ç>± {≤´ø°‡ e÷{≤¢&ÉT≈£î+fÒH˚ eT+∫~.
düeTùd´ ñ+&É<äT. ˇø£ nyÓT]ø£Hé &Ü\sY≈£î á s√Eq ñqï l\+ø£ Å&Ó’esY`ø£yéT`≥÷]düTº ¬>’&ÉT¢ e∫Ãq|ü⁄&ÉT ¬>’&é |ò”E˝À sêsTTr \_Û
s¡÷bÕsTT mπø®‡+õ <Ûäs¡ 108.75 ô|’dü\T. Ç$>±ø£ q>∑s¡+˝Àì, nìï düTÔ+~. ˇø=ÿø£ÿ¬>’&é MTs¡T $õ{Ÿ #˚ùd ÁbÕ+‘ê\qT ã{Ϻ s√E≈£î
u≤´+≈£î˝À¢q÷, ãj·T≥≈£L&Ü eT˙ mπø‡+õ #˚düTø√e#·TÃ. 12,000 qT+∫, 15,000 l\+ø£ s¡÷bÕj·T\T edü÷\T #˚kÕÔs¡T.
l\+ø£ ôVA≥˝Ÿ‡ {≤]|òt bÕ¢Hé >∑T]+∫ eTT+<ädüTÔ>± ø£qT≈£îÿ+fÒ Ç$ø±ø£, Å&Ó’esY≈£î s√E u‘ÓÔ+ 250 qT+∫ 500 s¡÷bÕj·T\ es¡≈£L
eT+∫~. Ç+&çj·THé ôVA≥fi¯ófl, ¬skÕº¬s+≥¢‘√ bÕ≥T &É#Y, b˛sYÃ^dt ñ+≥T+~. nsTT‘˚, Å&Ó’es¡¢ ø√dü+ MTs¡T $õ{Ÿ #˚ùd ÁbÕ+‘ê\
dü+düÿè‹ì Á|ü‹_+_+#˚ ø=\+uÀ ôVA≥fi¯¢˝À ~>∑≥+ ø=+‘· ôVA≥fi¯¢˝À ªÅ&Ó’esY‡ s¡÷yéT‡μ ù|]≥ Á|ü‘˚´ø£+>± e⁄+{≤sTT. d”»Hé˝À
Ks¡TÑ√ ≈£Ls¡T&ÉTqï e´eVü‰s¡y˚T. s√E≈£î 35 &Ü\s¡¢ qT+∫ 125 nsTT‘˚ n+fÒ |òæÁãe] qT+∫ pHé e÷dü+ es¡≈£L, MTs¡T ~π>
nyÓT]ø£Hé &Ü\s¡¢ es¡≈£L ôVA≥˝Ÿ edü‹øÏ Ks¡Tà nj˚T´ ne ôVA≥fi¯¢ {≤]|òt‘√ bÕ≥T {≤´ø°‡øÏ edü÷\T #˚ùd s¡TdüTeTT, ¬>’&é
ø±XÊ\THêïsTT. #ÛêØ®\T n˙ï me]øÏ ‘√∫q≥Tº yês¡T edü÷\T #˚ùd neø±X¯
eTT+≥T+~. @‘êyê‘ê, CÒãT\T U≤∞ ne&É+ U≤j·T+.
ãT<äTΔì |ü$Á‘· <ä+‘·+
>ö‘·eT ãT<äTΔ&ÉT Áø°düTÔ |üPs¡«+ 483˝À
eTVü‰ìsê«D+ bı+<ë&ÉT. uÛ≤s¡‘Y˝Àì ≈£îd”q>∑s¡+
ÁbÕ+‘·+˝À ãT<äTΔì bÕ]Δe X¯ØsêìøÏ <äVü≤q
dü+kÕÿsêìï >∑+<Ûä|ü⁄ #Óø£ÿ\‘√ ìs¡«Væ≤+ #ês¡T.
Äj·Tq uÛÑ≈£îÔ\T yêeTuÛ≤>∑|ü⁄ |ü#·q <ä+‘ê\qT
∫‹ qT+&ç ùdø£]+#ês¡T. Ä <ä+‘ê \≈£î
|üPC≤~ø±s¡´Áø£e÷\qT ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î
ÁãVü≤à<ä‘·Ô eTVü‰sêE≈£î ãVüAø£]+#ês¡T. Áø°düTÔ
X¯ø£+ Hê\Ze X¯‘êã›+˝À uÛ≤s¡‘Y˝Àì ø£[+>∑ <˚X¯
sêE >∑TVü≤•e Ä<Ûä«s¡´+˝À Ä <ä+‘ê\≈£î ì‘·´
|üPC≤~ ø±s¡´Áø£e÷\T »]π>$. nsTT‘˚,
>ö‘·eTTì <ä+‘· neX‚wü+ X¯Á‘·Te⁄\ #˚‹øÏ
∫≈£îÿ‘·T+<äì sêE >∑TVü≤•e uÛÑj·T|ü&ܶ&ÉT. ‘·q
≈£îe÷¬sÔ ùV≤e÷e÷*, ÄyÓT uÛÑs¡Ô <ä+‘·≈£îe÷s¡\
<ë«sê Ä <ä+‘ê\qT l\+ø£≈£î #˚]Œ+#ê&ÉT.

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 düuÛ≤ |üs¡«+ 13
‘=$Tà<˚fi¯¢ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕ\q˝À Vü‰MT\ìï{Ï˙ >±*øÏ e~˝Òj·T
&É+ e˝Ò¢ áHê&ÉT <˚yê<äT\ ô|’|ü⁄\T ù|*b˛j·÷sTT.μ
ejÓT´dt yê<ä+ myÓTà˝Ò´\≈£î ñ‘ê‡Vü‰ìï∫Ã+~. #·]Á‘·˝À $‘·+&É
yê<ä+ nH˚ |ü<ëìøÏ ejÓT´dt yê<ä+ düe÷Hês¡úø£+>± ì|òüT+≥Te⁄\
¬ø≈£îÿ‘·T+<äì s√X¯j·T´ Äq+<ä+>± #ÓãT‘·÷, ªe÷uÀ{Ï eT{ϺãT
Ás¡\≈£Lÿ&Ü ns¡úeTj˚T´˝≤ ø±düÔ $&ÉeT]Ã #ÓãT›s¡÷μ nHêïs¡T.
ª‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Vü≤j·÷+˝À ãs¡TyÓ’q Vü‰MT\ìï+{Ï˙ >±*øÏ e~˝Ò
j·T&É+ e\¢ >±*˝À düeT‘·÷ø£+ <Óã“‹ì+~. Vü‰MT\ ãs¡Te⁄≈£î
düe÷qyÓTÆq >±* yê‘êes¡D+˝À ñøÏÿ]_øÏÿs¡sTT+~. <ë+‘√

yÓ’mdt >±*yê<ä+..!
rÁeyÓTÆq ñ|ü]‘·\ Á<√DÏ @s¡Œ&ç+~. n|üŒ{Ïπø ªm˝Ÿ HÓ’H√μ nH˚
Á|ü‹≈£L\ yê‘êes¡D Á|üÁøÏj·T @s¡Œ&ç ñ+&É&É+ e\¢ á >±*øÏ
düeTTÁ<ä+˝À <ä÷] es¡¸+ ≈£î]|æ+#˚ ã\+ ˝Òø£b˛sTT+~. #·+Á<ä
u≤ãT Vü‰MT\ <Óã“‘√ ÄÁX¯j·T+ ø√˝ÀŒsTTq >±* nee÷quÛ≤
s¡+‘√ ≈£î‘·≈£î‘·˝≤&çb˛sTT+~. mø£ÿ&Ó’Hê <ä÷øÏ Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT
ø√yê\qT≈£î+~. n<˚ düeTj·÷ìøÏ <˚yê<äT\ ô|’|ü⁄˝…’Hé @sêŒ≥
e⁄‘√+<äqï $wüj·÷ìï Hês¡<ä eTVü≤]¸ #Ó|üŒ&É+‘√ >±*<˚e⁄&ÉT
ô|’|ü⁄˝À¢ e∫à ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. á $wüj·T+ ‘Ó©ø£ eTq+ ô|’|ü⁄˝À¢øÏ
˙fi¯ó¢ e~˝≤+. n$ ù|˝≤sTT. Ç+<äT˝À eTq u≤<Ûä´‘· q÷{ÏøÏ ˇø£ÿ
XÊ‘·+ ≈£L&Ü ˝Ò<äTμ
ªnuÀ“... áj·Tq ø£&ÉT|ü⁄˝À >±* C≤dæÔ˝≤ e⁄+<˚μ nì s√X¯j·T´
eTqdüT˝À nqT≈£î+≥÷, n|üŒ{Ïπø e+<äyê≥¢ ã\T“˝≤¢
n ôd+;¢ n|üŒ{Ïπø ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ yêsTT<ë|ü&ç+~. <˚yê<äT\ ô|’|ü⁄\T yÓ\T>∑T‘·Tqï myÓTà˝Ò´\qT rdüTø=ì düuÛÑ˝ÀøÏ yÓfi≤¢s¡T.
>±*‘√ ì+&ç ù|*b˛j·÷j·Tqï yês¡Ô Á|ü‹|üøå±ìøÏ ø=‘·Ô nÁdüÔ+>± n+~e
∫Ã+~. »\j·T»„+ >={≤º˝À¢ ˙fi¯¢ø£+fÒ eTT+<äT n$˙‹ Á|üeVæ≤+∫+<äì, düuÛÑ eT∞¢ ÁbÕs¡+uÛÑeTsTT+~. ªÇ+<ëVü≤ MT≈£î z $wüj·T+ eTq$
n+<äTπø ô|’|ü⁄\T ù|*b˛j·÷j·T+≥÷ Á|ü‹|üø£å+ πs|æq >±*<äTe÷sêìï #˚j·T&É+ eTs¡#ê+ n<Ûä´øå±, Ä $wüj·÷ìï Ç|ü⁄Œ&ÉT eT+Á‹ u§‘ê‡
‘·≥Tº≈£îH˚ eP´Vü≤s¡#·q ø√dü+ d”m©Œ ø±sê´\j·T+˝À ø±+Á¬>dt dü‘·´Hêsêj·TD >±s¡T $e]kÕÔs¡Tμ nì düuÛ≤e´eVü‰sê\ eT+Á‹
myÓTà˝Ò´\T düe÷y˚X¯eTj·÷´s¡T. s√X¯j·T´ #Ó|æŒ ≈£Ls¡TÃHêïs¡T.
nqTø√≈£î+&Ü M∫q á<äTs¡T>±*øÏ #Ó~]b˛sTTq |ü+#ÓqT düs¡T›≈£î+≥÷ ª@f…ÆHê<√ dü÷dæHês¡T >∑<ë n<Ûä´øå±. ô|’|ü⁄\T ù|*b˛HêsTT. Äø±X¯+˝À
eTTK´eT+Á‹ sê»X‚Ks¡ ¬s&ç¶ ˝À|ü*øÏ edüTÔHêïs¡T... ª@+≥j·÷´ MT ñ+&Ü*‡q >±* @yÓ÷˙, ô|’|ü⁄˝À¢øÏ <ä÷]b˛Hê~. ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕ\q˝À
ø=+|ü @<√ eTTì–q≥T¢ n˝≤ @&ÉT|ü⁄ yÓTTVü‰˝ÒdüTø=ì ≈£Ls¡TÃHêïs¡T..?μ >±*øÏ e~*q Vü‰MT˝Ò eT] ás√E Ç˝≤ ô|’|ü⁄˝À¢øÏ #˚] ù|©ÃdæHêsTT.
n+≥÷ ‘·q düVü≤#·s¡T\yÓ’|ü⁄ qe⁄«‘·÷ #·÷XÊs¡T. BìøÏ ôd+Á<äu≤uÒ u≤<ÛäT´&ÉTμ nq>±H˚ ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ düuÛÑT´\T u§‘·‡
Á|üdü+>±ìøÏ n&ÉT¶|ü&ܶs¡T.
n+‘ê ìX¯Ùã›+...
#·+Á<äu≤ãT≈£î ø√|ü+‘√ e÷≥ sêe&É+˝Ò<äT. ªn<Ûä´øå±... n<Ûä´øå±μ
ªs√X¯j·T´ >±s¡÷ ô|<ä›yês¡T, MT¬s’Hê #Ó|üŒ+&ç. ô|’|ü⁄˝…’Hé ù|*q+<äT≈£î n+≥÷ #·÷|ü⁄&ÉTy˚\T }|ü&É+ $TqVü‰ @MT e÷{≤¢&É&É+ ˝Ò<äT.
dü+‘ê|ü+ bÕ{ÏdüTÔHêïsê MTs¡+‘ê..?μ
ªjÓTdt, #·+Á<äu≤ãT >±s¡÷ MT≈£î e÷{≤¢&˚ <ëìøÏ neø±X¯+ e∫Ã+~.
ªH˚C…’|ü⁄‘·÷H˚ e⁄Hêï yÓTT<ä{Ïï+N, C≤Á>∑‘·Ô>± ñ+<ëeTj·÷´ n+fÒ $Hêïsêμ MTπsyÓ÷ |òæ+>∑sY y˚yé #˚dü÷Ô @MT e÷{≤¢&É≥+ ˝Ò<äT. ø£e÷Hé, MTs¡T @+
ªø£e÷Hé, s√X¯j·T´>±s¡÷ @+{Ï MTs¡T ≈£L&Ü eTØ ∫qï|æ\¢˝≤¢ e÷{≤¢&É‘ês¡T?μ #ÓbÕŒ\qT≈£î+≥THêïs√ #Ó|üŒ+&çμ nì d”Œø£sY nq&É+‘√ u≤ãT >=+‘·T
ªMTø£˝≤π> e⁄+≥T+~... düuÛÑ˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ yêfi¯ó¢ >√&É≈£îØà y˚sTT+ ø±düÔ ô|>∑*+~.
∫q+‘· |üì CÒXÊs¡T. Ç+ø± @+ø±yê*..?μ ªÁ|ü»\ ø√dü+, Á|ü>∑‹ ø√dü+ y˚T+ Ä s¡ø£+>± eTT+<äT≈£î b˛j·÷+. e÷
ªs√X¯j·T´>±s¡÷ MTs¡T ≈£L&Ü MT&çj·÷ Á|üuÛ≤e+‘√ e÷{≤¢&ɶ+ @+ Vü‰MT\T >±*øÏ ãs¡Tej·÷´j·Tì eTTK´eT+Á‹ >±s¡T nq&É+ Äj·Tq
u≤>√˝Ò<äT. ô|’|ü⁄\T ù|*b˛e&É+˝À eTq u≤<Ûä´‘· @eTT+~ #Ó|üŒ+&ç? ~yêfi≤ø√s¡T‘·q+ n<Ûä´øå±. ìC≤ìøÏ e÷ Vü‰MT\T #ê˝≤ ‘˚*¬ø’q$
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 14
n<Ûä´øå±. á Hê\Tπ>fi¯¢˝À ø±+Á¬>dt Á|üuÛÑT‘·«+ @
e÷Á‘·+ n_Ûeè~Δ |üqT\T #˚j·T≈£î+&Ü πøe\+
>±*ì b˛π>dæ »q+ MT~øÏ e~*+~ n<Ûä´øå±.
Ä >±˝Ò eT] @<Ó’‘˚ ñ+<√ <˚yê<äT\ >={≤º˝À¢
#˚] ‘Ó\T>∑Tyêfi¯¢ Ä‘·à>ös¡yêìï <Óã“rdæ+~
n<Ûä´øå±...μ n+≥T+&É>±H˚ bÕ\ø£|üø£å düuÛÑT´\T
πøø£\T, á\\T y˚dü÷Ô n&ÉT¶≈£îHêïs¡T.
JeHé ¬s&ç¶ ˝Ò∫, ªn<Ûä´øå± yêdüÔyêìøÏ >±*øÏ
m˝≤+{Ï ôd+{ÏyÓT+≥÷ ñ+&É<äì ‘·eT]øÏ
eTq$ #˚düT≈£î+≥THêïqT n<Ûä´øå±. >ös¡e
eT+Á‹ u§‘·‡ >±s¡T #Ó|æŒq≥T¢>± ô|’|ü⁄\
ù|\T&ÉT≈£î |üP]Ô>± #·+Á<äu≤ãT >±πs u≤<Ûä´‘·
eVæ≤+∫, @e÷Á‘·+ HÓ’‹ø£ $\Te\THêï @<Ó’‘˚
ñ+<√ ‘·q |ü<ä$øÏ sêJHêe÷ #˚j·÷\ì ‘·eT
<ë«sê eTq$ #˚düT≈£î+≥THêïqT n<Ûä´øå±.
ìC≤ìøÏ ô|’|ü⁄˝À¢ >±* Ç+ø± #ê˝≤ m≈£îÿe>±
ñ+&ç+~. >ös¡e eTTK´eT+Á‹ >±s¡T á
ÁbÕ+‘êìï u≤>± n_Ûeè~Δ #˚j·T&É+ e\¢ H˚\ |ü⁄\øÏ+∫ >±*ì ø=+#Ó+
‘˚*ø£ #˚dæ+~...μ n+≥T+&É>±H˚ ‘Ósêdü düuÛÑT´&ÉT Vü≤ØXŸ sêe⁄
n&ÉT¶|ü&ܶs¡T.
ª}s¡Tø√ej·÷´, e÷{≤¢&ç‘Ó n_Ûeè~Δ n+{≤e⁄. >±*øÏ ôd+{ÏyÓT+≥T
˝Ò<ä+{≤yé? MT }fiË¢ u…’{ÏøÏ bısTT´ dü÷&ÉT, >±* >∑T˝≤_|üP\
yêdüq‘√{Ï >∑Tu≤*kÕÔ+~. MTs¡+‘· ôd+{ÏyÓT+≥T ˝Ò<äqT≈£î+≥ eTTK´
eT+Á‹øÏ >±* >=≥ºefÒº Çj·÷´\ ^ ô|’|ü⁄\T |ü*–b˛sTTHÓ’. ø±+Á¬>dt
Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü»\qT yÓ÷dü+ CÒdæ+~. ˙fi¯¢ìï Ä+Á<Ûä≈£î BdüÿbısTT´
‘Ó\+>±D≈£î ñ‘·Ô >±* $T–*∫Ã+~. eTTK´eT+Á‹ >±*, myÓTà˝Ò´\
>±* >∑÷&ç ô|’|ü⁄\qT |ü\>=Z{ϺHÓ’. Á|ü‘˚´ø£ sêÁwüº+ @s¡Œ&çq+ø£ ^ >±*ì
>∑T+CÒdæ, >={≤º\qT ˙fi¯¢‘√{Ï ì+|ü⁄‘·+μ nì Äy˚X¯+>± nHêïs¡T.
n|üŒ{Ïπø |ü<˚|ü<˚ ˝Ò∫ ì\ã&ÉT‘·÷ ndüVü≤q+>± ñqï d”|”m+ H˚‘·
H√eTT\ q]‡+Vü≤j·T´≈£î e÷{≤¢&˚ neø±X¯+ e∫Ã+~. ªn<Ûä´øå±, Ç<˚<√
kÕyÓT‘· C…|æŒq≥Tº+~. yêfi¯S¢ ˙fi¯S¢ ˇø£ÿf…Æ Á|ü|ü+#· u≤´+≈£î≈£î <ëk˛Vü≤+
ø±ãfÒº >∑<ë n<Ûä´øå± á düeTdü´ e∫Ã+~. ‘=$Tà<˚+&É¢ bÕ\q‘√bÕ≥T
Hê\Tπ>+&É¢ bÕ\q˝À >∑÷&É Á|ü|ü+#·u≤´+≈£î ã÷s¡T®yê $<ÛëHê\qT
eTqMT<ä ã\e+‘·+>± s¡T<ä›&É+ e\¢, >±* ]esY‡ ÄkÕàdædt ˝≤+{Ï
nkÕ<Ûës¡D ô|≥Tºã&ç<ëØ Á|üÁøÏj·T≈£î ˝ÀHÓ’ >={≤º˝À¢øÏ #˚]+~ n<Ûä´øå±.
Çyêfi¯ |ü~ |ü~ùV≤qT ô|’|ü⁄˝Ò ù|˝≤sTT n<Ûä´øå±... »q+ ñ<ä´$T+
#·ø£b˛‘˚ Ç+&É¢˝À¢ ñ+&˚ q˝≤¢ ô|’|ü⁄\T ≈£L&Ü |ü*–b˛‘·sTT n<Ûä´øå±.μ
ªd”Œø£sY kÕuŸ e÷≈£î ;Û e÷{≤¢&˚ #êHé‡ Ç∫Ãj˚Tμ... n+≥÷ n|üŒ{Ïπø
|ü\Te÷s¡T¢ n&ç–q m+◊m+ düuÛÑT´&ÉT nø£“s¡TB›Hé yÓTÆ≈£î≈£î ø£HÓø£åHé
e∫Ã+~. ªeTq Çùdº{Ÿ\ yÓTÆHêغ\øÏ ñ+&˚‘·+<äT≈£î »>± ;Û
<=s¡Tÿ‘·˝Ò<äT. z˝Ÿ¶ dæ{°\ ø£$Tïdtº bÕغ yêfi¯ó¢ mÁs¡ C…+&Ü\T |ü≥Tºø=ì
>∑TkÕsTT+∫qsY. »Hêìπø »>± <=s¡ÿø£b˛‘Ó Ç>∑ >±*øÏ k˛≥T @&É
<=s¡Tÿ‘Ó’..? >±* ‘·e÷yéT ô|’|ü⁄\ ˝À|ü≥ ôd{Ï˝Ÿ nsTT+~. z˝Ÿ¶dæ{° ¬ø*¢
ø£$Tïdtº\qT U≤© CÒ|æj·÷´˝… d”Œø£sY düsYμ nHêïs¡T Äy˚X¯+>±.
;CÒ|” H˚‘· øÏwüHé ¬s&ç¶øÏ e÷{≤¢&˚ neø±X¯+ sêø£b˛e&É+‘√ n*– d”Œø£sY
fÒãT˝Ÿô|’ |ü&ÉT≈£îHêïs¡T.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
düuÛ≤ |üs¡«+
ô|’|ü⁄\T |ü–* y˚Ty˚T&ÉTdüTÔ+fÒ áj·Tq |ü&ÉTø√e&Éy˚T+Á{≤ u≤uÀ
nqT≈£î+≥÷ s√X¯j·T´ Äj·Tq≈£î yÓTÆø˘ Ç|æŒ+#ês¡T.
ªn<Ûä´øå± á sêÁwüº+˝À @<Ó’‘˚ ñ+<√, ◊.mdt.◊. ñÁ>∑yê<ä+ s√Es√E≈£L
X¯è‹ $T+#·T‘√+~. e÷ Çfi¯¢MT<ä ¬sø°ÿ\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. bÕs¡Tÿ˝À¢,
ôVA≥fi¯¢˝À u≤+ãT\T ù|\T‘·THêïsTT. á ù|\Tfi¯¢ <Ûë{ÏøÏ >±*
n~Ûø£|”&Éq+‘√ <˚yê<äT\ >={≤º˝À¢øÏ #˚]+~ n<Ûä´øå±. Ç+ø√yÓ’|ü⁄
sê»X‚Ks¡ ¬s&ç¶>±s¡T n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq|üŒ{Ï qT+N ôV’≤+<äe <Ûäs¡à+ô|’
<ë&ÉT\T ô|s¡>∑&É+ ô|<ä› m‘·TÔq X¯ã› ø±\TcÕ´ìøÏ <ë]rdæ, >±*ì
>={≤º\ ˝À|ü˝Ò ã+~Û+∫+<äì ‘·eT <ë«sê dü$qj·T+>± eTq$
#˚düT≈£î+≥THêïqT n<Ûä´øå±...μ n+≥T+&É>±H˚ eT+Á‹ Äq+
sêeTHêsêj·TD ¬s&ç¶ CÀø£´+ #˚düT≈£îHêïs¡T.
ªnãj·÷ øÏwüHé ¬s&ܶ´, @+~ Ä e÷{≤¢≥º+? @+~j·÷´? Á|ü»\
düeTdü´\ì e~*ô|{Ϻ ñ>∑Áyê<äyÓ÷, eT‘·yÓ÷ n+≥÷ MTs¡T
yê~+#·ã{Ϻ ø±<ä÷ yêj·TT ø±\Twü´+ @s¡Œ&ç+~? $TeTà*ï #·÷dæ >±*
dæ>∑TZ|ü&ç >={≤º˝À¢øÏ #˚]+<äj·÷´. <˚yê<äT\ ù|\Tfi¯¢≈£î MTπs u≤<Ûä´‘·
eVæ≤+#ê*μ nì <äu≤sTT+#ês¡T.
me] yê<ëìï yês¡T $ì|ædü÷Ô #·s¡ÃqT ‘·|ü⁄Œ<ë] |ü{ϺdüTÔqï düeTj·T+˝À
#·+Á<äu≤ãT≈£î neø±X¯+ e∫Ã+~. ªn<Ûä´øå±..! Hê\Tπ>fi¯¢ ø±+Á¬>dt
bÕ\q˝À X¯ówüÿyê>±›Hê\qT X¯Sq´Vü≤kÕÔ\qT #·÷&É˝Òø£ dæ>∑TZ‘√
ô|’|ü⁄˝À¢øÏ #˚]q >±*ì ãj·T{ÏøÏ s¡|æŒ+#ê\+fÒ eTTK´eT+Á‹
sêJHêe÷ #˚j·÷*‡q nedüs¡+ ñ+~ n<Ûä´øå±...μ Á|üdü+>∑+
ø=qkÕ>∑T‘√+~... ø±ì @MT $ì|æ+#·fÒ¢<äT.
d”m+, $|üø£å H˚‘·\ Vü‰euÛ≤yê\T rÁes¡÷|ü+ <ë˝≤ÃsTT. ø£&ÉT>∑T‘ê,
$|ü⁄Œ‘ê, ø√ùdkÕÔ, q]πøkÕÔ nH˚ ôV≤#·Ã]ø£\T nôd+;¢˝À >±*ì
y˚&ÓøÏÿ+#êsTT. >±* yê´ø√#·+ #Ó+~, ãj·T{ÏøÏ yÓfi‚¢ e÷s¡Z+ ˝Òø£
yÓTÆ≈£î˝À¢øÏ <ä÷]+~. yÓTÆ≈£î\T ù|˝≤sTT... #Óe⁄\T <ä<ä›]˝≤¢sTT. Hê≈£î
ìÁ<ëuÛÑ+>∑eTsTT+~. Ç+¬ø|ü⁄Œ&É÷ nôd+;¢ Á|ü‘·´ø£å Á|ükÕsê\T
#·÷&É≈£L&É<äì ìs¡ísTT+#·T≈£îHêï.
` ÁoqT
 n_Ûs¡T∫ 15
&Ûç©¢˝À &ÉãT“, |ü\T≈£îã&ç ñqï k˛wü˝Ÿ, ÄsYº Çe˙ï eT>∑yêfi¯ófl ôd’‘·+ $ìjÓ÷–+∫qy˚ ø√dü+ $q÷‘·ïyÓTÆq N¬s\qT ‘Ó|æŒ+#·&É+
dü]ÿ˝Ÿ‡˝À Äj·Tq ˇø£ Á|üeTTKT&ÉT. Äj·Tq nì #ÓbÕŒs¡T. ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T q©¢dt yês¡T. yÓTT<ä{À¢ H˚qT
ù|s¡T #Ó|üŒ>±H˚ m<äT{Ï e´øÏÔ me¬s’Hê ø£fi¯ó¢ ˝Ò&ûdt.... N¬sqT mìï s¡ø±\T>± ø£≥Tºø√e#√à N¬s <Ûä]+∫ yÓ[¢q|ü&ÉT qqTï #·÷dæ q©¢dt
m>∑πsj·T{≤ìøÏ ø±s¡D+ n~ ø±<äT. á C…+{Ï\àHé qT+∫ H˚s¡TÃø√e\dæ+<˚. dæã“+~ cÕø˘≈£î >∑T¬s’ #ê≥T>± qe⁄«≈£îH˚yês¡T.
Væ≤e÷+X¯ó es¡à mø£ÿ&çøÏ yÓ[flHê n+<ä] <äèwæº ne⁄qT. N¬s ø£≥Tºø√e&É+˝À ø=ìïkÕs¡T¢ Hê≈£î nsTT‘˚ Áø£y˚T|” yês¡T qqTï ≈£L&Ü Ç‘·s¡
Äj·Tqô|’H˚ ñ+≥T+~. n+<äT≈£î @¬ø’ø£ düVü‰j·T+ nedüs¡+ ne⁄‘·T+~. nsTT‘˚ ø£düºeTs¡¢˝≤>±H˚ |ü]>∑DÏ+∫ &çC…’q¢ m+|æø£˝À
ø±s¡D+ Äj·Tq Ç+{≤ ãj·T≥ ≈£L&Ü N¬sqT m˝≤ ø£≥Tºø√yê˝À, m˝≤ ø£&ç‘˚ N¬s Hê≈£î düVü≤ø£]+#·&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T nì
Ns¡\T <Ûä]+#·&É+. Ns¡ ø£≥Tº≈£î+≥THêïs¡+fÒ n+<ä+ ~«>∑TD°ø£è‘·+ ne⁄‘·T+<√ Hê≈£î Væ≤e÷+X¯ó #ÓbÕŒs¡T.
Äj·Tq eT÷&√ C≤‹ e´øÏÔ ø±<äT. Ns¡\+fÒ ‘Ó\TdüT. |ü\÷¢ eTT+<äT yÓ’|ü⁄≈£î Væ≤e÷+X¯ó yêsY¶s√uŸ˝À XÊØdt‘√bÕ≥T
Äj·Tq≈£î |æ∫Ã. Ä&Éyêfi¯ó¢ ≈£L&Ü <Ûä]+#·qìï e#˚Ã˝≤ ø£≥º&É+ Hê≈£î düÿsYº\T, ˝…ôV≤+>±dt, ≈£îsêÔ,
s¡ø£s¡ø±\ N¬s\T <Ûä]+#˚ es¡à mø£ÿ&É n&ÉT>∑T
·Tq≈£î #·T&û<ës¡T¢ ôd’‘·+ m≈£îÿe
ô|&ç‘˚ nø£ÿ&˚ ôd+≥sY Ä|òüsY nÁ{≤ø£åHé.
eT>∑yêfi¯fl≈£î ô|òsTTsYHÓdt Áø°e÷? n+≥÷
Äj |æ∫Ã! dü+K´˝ÀH˚ kÕúq+
dü+bÕ~+#·T≈£îHêïsTT. Ç<˚
ÄX¯Ãs¡´b˛j˚T MT≈£î, N¬s\T e÷Á‘·y˚T <Ûä]+#˚
es¡à >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£îHêïø£ eT‹b˛sTT
e⁄+&Ée#·TÃ. ¬s&é ` msYÔ nH˚ áyÓ+{Ÿ
Ns¡\ $wüj·T+ Äj·TqqT
n&ç–q|ü&ÉT ªH˚qT düÿsYº\T,
˝…ôV≤+>±\T n|ü&É|ü&ÉT
y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ ø£+ô|˙ n~Û|ü‹ nsTTq es¡à <Ûä]kÕÔqT. nsTT‘˚ eT>∑yêfi¯ó
eTTe÷à{Ïø° |ü⁄s¡Twüß&˚. ªN¬s nqï~ Åd”Ô\≈£î fl <Ûä]+#˚ cÕÿ{Ïwt düÿsYº\T
e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·yÓTÆq eÅdüÔ+ nH˚ nb˛Vü≤qT ôd’‘·+ j·T÷|æ ôdø˘‡
b˛>∑≥º&Üìπø Ç<ä+‘êμ n+{≤sêj·Tq. ªN¬s eÅkÕÔ<Ûës¡D≈£î <ä>∑Zs¡>±qT, nqTe⁄>±qT
n<äT“¤‘·yÓTÆq uÛ≤s¡rj·T eÅkÕÔ\˝À ˇø£{Ï. ñ+{≤sTTμ nHêïsêj·Tq.
#ê]Á‘·ø£+>± #·÷ùdÔ ÁbÕNq uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ‘Ó*dæq+‘·es¡≈£î N¬s\T, düÿsYº\T, #·T&û<ësY\T <Ûä]+∫ MTs¡T
eT>∑yêfi¯ófl ≈£L&Ü N¬s˝… <Ûä]+#˚yês¡T. n<ä T“¤‘ ·yÓTÆq ôd̺˝ Ÿ. nsTT‘˚ >∑T»sêr ôd̺˝Ÿ ãj·T≥ ‹s¡T>∑T‘·T+fÒ, »q+ $TeTà*ï #·÷dæ
Ä&É,eT>∑ nqï ‘˚&Ü ˝Ò≈£î+&Ü X¯ØsêìøÏ ≈£L&Ü Hê≈£î Çwüºy˚T. ø±ì >∑T»sêr ôd̺˝ŸqT qe⁄«ø√e&É+, MT yÓ’|ü⁄ ÄX¯Ãs¡´+>± #·÷düTÔ+fÒ
#·ø£ÿ>± Vü≤‘·TÔ≈£îb˛j˚T~ N¬s. n+<äTe\q #ê˝≤ ns¡ T <ä T>± nqTdü ]kÕÔqT nì MTs¡T m˝≤ |ò”\e⁄‘·T+{≤s¡T? Hê ñ<˚›X¯y˚T
me¬s’Hê Bìì <Ûä]+#·e#·TÃ. Çø£ e´øÏÔ>∑‘·+>± Væ≤e÷+X¯ó N¬s ø£≥Tº Á|üÁøÏj·T˝À ‘·q »Hêìï Äø£]¸+#·&É+. N¬s ø£≥Tº eT>∑yêfi¯fl≈£î
Hê≈£î N¬s ø£≥Tºø√e&É+˝ÀH˚ Äq+<ä+ ñ+~. nqTuÛÑe+ >∑T]+∫ $e]+#ês¡T. ôd’‘·+ m+‘· n+<ä+>± ñ+≥T+<√ #·÷bÕ
Væ≤e÷+X¯ó es¡àqT <ä>∑Zs¡ qT+∫ #·÷düTÔ+fÒ Çø£ Äj·Tq <ä>∑Zs¡ ñqï XÊØ ø£˝…ø£åHé‡ #·÷ùdÔ \qï Hê ñ<˚›X¯+ HÓs¡y˚]qfÒ¢. nsTT‘˚ H˚qT
N¬s‘√ bÕ≥T ø£fi¯fl≈£î ø±≥Tø£, qT~{Ïô|’ @ eTVæ≤fi¯¬ø’Hê ndü÷j·T ø£\>∑ø£ e÷q<äT. N¬s ø£≥Tºø√e&É+ e\q m<äT{Ïyê]øÏ
#·+<äq|ü⁄ u§≥Tº, eTT≈£îÿ |ü⁄&Éø£, #Óe⁄\≈£î N¬s \+fÒ ñqï |æ ∫ à n_Ûe÷q+ ø±s¡D +>± (eTTK´+>± eT>∑yê]øÏ) @<Ó’Hê nkÂø£s¡´+>±
]+>¥\T... kÕ+Á|ü<ëj·Tø£yÓTÆq uÛ≤s¡rj·T Åd”Ô˝≤ ˇø√ÿkÕ] H˚qT e÷ neTà N¬s\qT ôd’‘·+ nì|æùdÔ n~ yê] ÁbÕu…¢yéT. nsTT‘˚ ø£fi≤
ø£ì|ækÕÔs¡T Äj·Tq. N¬s dü+>∑‹ düπs, eT] <=+–\Tdü TÔ+{≤qT n+{≤sêj· Tq. <˚ X¯+ ˝Àì Á|ü|ü+#·+˝À ‘√{Ï ø£fi≤ø±s¡T\T qqTï, Hê
Ä&Éyêfi¯ófl e÷Á‘·y˚T $ìjÓ÷–+#˚ á nH˚ø£ ÁbÕ+‘ê\ qT+∫ ùdø£]+∫q N¬s\‘√ Ä˝À#·qqT dü]>±H˚ ns¡ú+ #˚düT≈£îHêïs¡T. Hê
n\+ø±sê\ dü+>∑‘˚$T≥qï Á|üX¯ï≈£î Væ≤e÷+X¯ó yêsY¶s√uŸ ø£fi¯ó¢ õπ>\TeTì|ædüTÔ+~. Á|üj·T‘êïìï ÄVü‰«ìdüTÔHêïs¡T. Ä&Éyêfi¯ó¢ ôd’‘·+
Væ≤e÷+X¯ó ∫s¡Tqe⁄«‘√ »yê_dü÷Ô ª#Ó$ Væ≤e÷+X¯ó kı+‘·+>± &çC…’Hé #˚dæq XÊØdt Äs¡&É>∑T\T N¬sqT ø£wüº|ü&ç ø£{Ϻ, yÓ÷j·T˝Òø£
]+>∑T\T, ø±≥Tø£, eTT≈£îÿ |ü⁄&Éø£... n˙ï dü+>∑‹ #Ó|üŒqø£ÿπs¢<äT. &Ûç©¢˝Àì q©¢ dæ˝Ÿÿdt bÕ´+≥T¢, {°dt˝ÀøÏ <ä÷]b˛‘·Tqï ‘·s¡TD+˝À
≈£L&Ü bÕ´πøJ˝À uÛ≤>∑y˚T. N¬s ø£{Ϻq ‘·sê«‘· qT+∫ Á|ü‘˚´ø£+>± &çC…’Hé #˚dæq n<äT“¤‘·yÓTÆq N¬s≈£î |ü⁄qs¡TJ®eq+ ø£*Œ+#ê\qï dü+ø£
á dæ+>±s¡+ ˝Ò≈£î+fÒ N¬s ø£≥Tºπø ns¡ú+ |ü≥TºN¬s\T Væ≤e÷+X¯ó ôdŒcÕ*{°. H˚qT \Œ+‘√ ãj·T\T<˚]q Væ≤e÷+X¯óqT Á|ü|ü+#·+
˝Ò<äTμ nHêïsêj·Tq. ô|’>± ÁbÕNq uÛ≤s¡‘·+˝À N¬s\T ø£&É‘êqì yê]øÏ ‘Ó*dæq ‘·sê«‘· Hê m˝≤ ]d”yé #˚düT≈£î+≥T+<√ #·÷<ë›+.
$Vü‰sê\T, dü÷úbÕ\ bÕ<ä uÛ≤>±q ns¡Δ#·+Á<ëø±s¡ •\\T+{≤sTT. á ns¡Δ
#·+ #·+Á<ëø±s¡ •˝≤|òü\ø£+ô|’ Hê\T>∑T »+‘·Te⁄\ u§eTà\qT, |üP\ es¡Tdü
Á<ä \qT ∫Á‹+∫ ñ+{≤sTT. á Hê\T>∑T »+‘·Te⁄\ Hê\T>∑T ~≈£îÿ\qT
dü÷∫kÕÔj·Tì ø=+<ä] qeTàø£+. »qà, ø£åj·T+, nHês√>∑´+, eTs¡D≤\qT
dü÷∫düTÔ+<äì ø=+<äs¡T $E„\ n_ÛÁbÕj·T+.. á ns¡Δ #·+Á<ëø±s¡ sê‹ì
• <ë{Ï ÄsêeT+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|≥º&ÉeT+fÒ ` ‘·T#·Ã¤yÓTÆq ˝ÖøÏø£ Á|ü|ü+#·+
\ qT+&ç ñqï‘·yÓTÆq bÕs¡˝ÖøÏø£ Á|ü|ü+#·+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|≥º&É+>± uÛ≤$kÕÔs¡T.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 16
‘· *¢ ne≥+ Á|ü|ü+#·+˝Àì
n‹ >=|üŒ u≤<Ûä´‘·\˝À ˇø£{Ï!
‘·©¢ _&ɶ\ nqTã+<Ûä+ á
Á|ü|ü+#·+˝À yÓTT<ä{Ï>± @s¡Œ&˚
nqTã+<Ûä+. ‘·*¢ ø±e≥+ z
ø£fi¯. ì»yÓTÆq ‘·*¢ |æ\¢\ì ‘·q
ÄdæÔ>± uÛ≤$+#·<äT. •X¯óe⁄ ‘·q
<ë«sê e∫Ã+<˚ ‘·|üŒ ‘·q~
ø±<äT. n+<äT≈£î ‘êH√
e÷<Ûä´eT+ n+‘˚! |æ\¢\
J$‘êìï U…’<äT>± e÷s¡Ã<äT.
me¬s’Hê z edüTÔe⁄qT e÷Á‘·y˚T
kı+‘·+ #˚düTø√>∑\s¡T.
ã+<Ûë\qT nqTã+<Ûë\qT
ø±<äT. m~–q e´øÏÔ‘√ m˝≤
Á|üe]ÔdüTÔ+<√, |æ\¢\‘√q÷ n<˚
<Û√s¡DÏ ne\+_düTÔ+~ ndü˝…’q
‘·*¢. _&ɶ #ê˝≤ düTìï‘·yÓTÆq~.
ìdü‡Vü‰j·TyÓTÆq~. n˝≤+{Ï |æ\¢
\qT >ös¡$+∫ n≈£îÿq
#˚s¡TÃø√e≥y˚T e÷‘·è‘·«+.
yêfi¯¢ì ∫qïãT∫Ã, #êe>={Ϻ,
nee÷q|ü]∫ y˚πs me]ø√
qeT÷Hê\T>± ‘·j·÷s¡T #˚dæ
kÕ~Û+#˚~ z ÁøÏ$Tq˝Ÿ ‘·|üŒ H˚s¡düTú\À, #˚‘·ø±ìyês√
eTìwæì ø±<äT. n_ÛÁbÕj·÷\T ne⁄‘·THêïs¡T. neTà m˝≤
n_Ûs¡T#·T\T, ÄX¯\T |æ\¢\ô|’ e⁄+≥T+<√ ndü˝…’q neTà
s¡T<ä›≥+ <ë«sê yê]ì \ø£åD≤\T @$T{À Hê
J$‘·+˝À ‘Ó\TdüT≈£îHêïqT!
e÷qdæø£+>± Vü≤‘·´ #˚düTÔqïfÒº...
‘·q˝Àì ø√bÕìï, |òüTs¡¸DqT, n<˚+{À e÷ neTà Hêø£˙ï
ndüVü‰´ìï _&ɶ˝ÀøÏ Á|üdü]+|ü nã<ë›˝Ò #Óù|Œ~!
CÒj·T≥+ e÷‘·è‘·«+ ø±<äT. ñqï nqïeT+‘ê Hê
ø£+#·+˝ÀH˚
ô|fÒº~. ne÷à
‘·*¢ eT] ˙≈£î?
n+fÒ qTe⁄«
‹qT Hêqï...
ø±>±H˚ Hê≈£î Äø£*
˝Ò<äT nH˚~.
&Üø£ºsY>±s¡T
dü]b˛<äT!! ã\+ ø√dü+ e÷
neTà≈£î Ç∫Ãq
|üfi¯ó¢ n˙ï Hêπø
‘ê´>∑+, Áù|eT, >ös¡e+ á eT÷ Ç#˚Ã~. qTe⁄« ˇø£{Ï ‹H=#·TÃ
&ÉT \ø£åD≤\‘√ _&ɶ\qT kÕøÏq ø£<äe÷à n+fÒ |üfi¯¢+fÒ ‘·qøÏ
|ü&˚ HêD´‘·>∑\ eTìwæ á ndü‡\T Çwüº+˝Ò<äH˚~.
Á|ü|ü+#·+˝ÀøÏ ekÕÔ&ÉT. n˝≤ø±ì ns¡ΔsêÁ‹ es¡≈£L f…Æ\]+>¥ #˚dü÷Ô
|üø£å+˝À e#˚Ã~ n<˚<√ ‘Ó* e⁄+&˚~. @ eT<Ûä´˝ÀH√ sêÁ‹
j·Tì nsê#·ø£y˚T! e÷‘·è‘·«
Hê≈£î y˚T\T≈£îe e∫à Ç+ø±
eTqT>∑&É˝À, _&ɶ\ ô|+|üø£+ |ü&ÉTø√˝Ò<ëe÷à n+fÒ @$T
˝À á Ä˝À#·q ø£s¡TyÓ’ |æ\¢*ï {Àsê... ìÁ<ä sêe≥+ ˝Ò<äT..
Ábı&Óø˘º\T>±
qTe⁄« |ü&ÉTø√ HêHêï bı<äT›H˚ï
ô|+#·T‘·T ˝Ò∫ dü÷ÿ\T¬øfi≤¢* nH˚~.
Hêïs¡T ø£qTπø
Áù|eT eT+∫ y˚dü$. Äô|’ u…»yê&É! eT
sêVæ≤‘·´+‘√ <Ûë´Vü≤ï+ |üP≥ z bÕ¢dæºø˘ d”kÕ˝À
yês¡T n\¢+ J\ø£Ás¡ ø£*|æq #·\¢{Ï
eTõ®>± ‘Ó∫à ª|üØø£å m˝≤
sêXÊe⁄ HêHêïμ nì n&ç
π>~. <ëVü≤+‘√ >∑{≤>∑{≤
eTõ®>∑ ø±düÔ ‘ê– ne÷à
qTe⁄« ‘ê>∑y˚ n+fÒ
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
neTà
ª<ëVü≤+ ˝Ò<äTsêμ qTe⁄« ø±˙
nH˚~.
ôV’≤<äsêu≤<é˝À Hê≈£î e⁄<√´>∑+
e∫Ã+~. ne÷à eTq ø£cÕº\T
rsêsTT. sêy˚ yÓ[¢bı<ë+
nHêïqT. ªe<äT› Hêj·THê Ä
ePs¡T, Ä uÛ≤wü n$ Hê≈£î
|ü&Ée⁄. Çø£ÿ&˚ Vü‰sTT>± e⁄+~
nì Ä–b˛sTT+~.
Ä ‘·s¡Tyê‘· nyÓT]ø± e#˚Ã
XÊqT. b˛˙ Çø£ÿ&É≈£î rdüTø=<ë›
eTì Á|üj·T‹ïùdÔ... bÕ‘· e÷fÒ
n+~. ô|’>± $e÷q+ n+fÒ
uÛÑj·T+ nH˚dæ+~.
e÷ neTà ∫e] s√E˝À¢
n+‘·T|ü≥ºì yê´~Û‘√
HêHêu≤<Ûë |ü&ÉT‘·Tqï y˚fi¯
zkÕ¬s+<äTø√ nyÓT]ø± qT+∫
Ç+&çj·÷ e#êÃqT. m˝≤
e⁄Hêïee÷à nqï ªHêπø+sê
ìπøå|ü+>± e⁄+fÒqTμ n+~. Ä
kÕj·T+Á‘·y˚T >±*˝À ¬ø–]q Hê
ô|ò’¢sTT{Ÿ‘√H˚ ÄyÓT ÁbÕD≤\T
>±*˝À ø£*dæb˛ j·÷sTT.
n+‘·´ÁøÏj·T\T ≈£L&Ü
#˚sTT+#·Tø√ ˝Ò<äT e÷ neTà!
>∑sꓤìï n‹~∏>∑èVü≤+ #˚dæ •X¯ó
e⁄qT Á|üdü$+∫ eTπsB |ü≥ºì,
˝Ò<ë n _&ɶô|’H˚ nìï ô|≥Tº
≈£îqï yêfi¯¢ J$‘ê\˝À $|üØ
‘·yÓTÆq yÓ*‹ nXÊ+‹ n˝≤π>
$T–*b˛j·÷sTT. s√E\T
n_ÛÁbÕj·÷\T, Á|üj·÷]{°\T
mìï e÷]Hê düVü≤» dæ<äΔyÓTÆq
nqTã+<Ûä+ e÷s¡<äT. <ëìï
eT] <˚ì‘√q÷ ø£\Twæ‘·+ #˚j·T
ø£b˛e&Éy˚T ì»yÓTÆq ù|¬s+{Ï+>¥.
`nq÷sê<Ûä
 18
eT q
>∑T]+∫, eTq e´øÏÔ‘·«+ >∑T]+∫ Ç‘·s¡T\T
#˚ùd $X¢‚wüD ø£Hêï, eTq≈£î eTq+>±
$X‚¢wæ+#·T≈£î+fÒ e´ø£ÔeTj˚T´ Ä$cÕÿsê˝À¢
ìC≤\T ì|ü ø£DÏø£˝≤¢ ôd>∑\T
ø£≈£îÿ‘·T+{≤sTT. yê{Ï ‘ê\÷≈£î y˚&ç$Tì
eTq+ uÛÑ]+#·˝Ò+ ø±˙, n~ uÛÑ]+#·≥+
#˚‘·HÓ’‘˚ Ä‘·àX¯ó~Δ ø£\>∑&É+ U≤j·T+. Hê
uÀ{Ï ‘Ó+|ü] ne÷àsTTøÏ Ä‘·àX¯ó~Δ ÄH˚~
ô|<ä›e÷fÒ ø±˙, Ä ~X¯>± Á|üj·T‘·ï+ #˚ùdÔ
mìï $»j·÷\HÓ’Hê kı+‘·+ #˚düT≈£î+≥÷
eTT+<äT¬øfi¯¢e#·TÃqH˚ ne>±Vü≤HÓ’‘˚
˝Òø£b˛˝Ò<äT. düπs á Ä‘·àdüTÔ‹ì ø±ùd|ü⁄
|üø£ÿq ô|&ç‘˚, Hê ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ Hê>∑]ø£‘·
>∑T]+∫ ˇøÏ+‘· #Ó|üø√e\dæq nedüs¡+
≈£L&Ü ñ+~. á Á|ükÕÔeq Çø£ÿ&É
ndü+ã<äΔyÓTÆq|üŒ{Ïø°, nìyês¡´+.
m+<äTø£+fÒ, qqTï @] ø√] Áù|$T+∫ ô|[¢
#˚düT≈£îqï Hê dæì‡j·TsY Vü≤C…“+&é≈£î Hê Ç˝≤+{Ï ñ<ës¡ eTqdüÔ‘·«+. eTT+<äT
‘·+Á&ç p<ä]‘·qeT÷, Hê ‘·*¢ |üs¡|ü⁄s¡Twü u…s¡T>±ZH˚ e⁄+~ ø±˙, ‘·sê«‘· n‘·&ç
kÕ+>∑‘·´eT÷ n˙ï ‘Ó*j·Te∫Ãq dü+<äsꓤ\T kÕ+>∑‘ê´ìï u≤>± m+C≤jYT #˚XÊqT. Hêø£+fÒ
á Áø£eT+˝ÀH˚ ñHêïsTT ø±ã{Ϻ.
es¡+>∑˝Ÿ ÄsYÇdæ (Ø»q˝Ÿ Ç+»˙]+>¥
ø±˝ÒJ) ˝À _f…ø˘ #·~y˚ s√E\qT≈£î+{≤....
yêdü+‹
Hê≈£î u≤>± >∑Ts¡TÔ. ù|ø±≥˝À düs¡«dü«+
ø√˝ÀŒsTTq e÷ Hêqï Ç+{Ïø=∫à neTà
e&ܶD+ ã\e+‘·+>± ˝≤¬øÿ[¢q|ü⁄&ÉT
H˚qT Á|ü‘·´ø£åkÕøÏåì. m+‘· ìsê›øÏåD´+>±
n+fÒ, Ä e&ܶD+ ø√dü+ neTàqT
$eÅdüÔqT #˚dæ ø=fÒº+‘·es¡≈£L
yÓfi≤¢&ÉT e÷Hêqï. Çe˙ï Hê
eTH√|òü\ø£+ MT<ä
eTTÁ<äy˚XÊsTT.
n+#˚‘˚qqT≈£î+{≤, ãVüQXÊ
e÷ neTà ≈£L&Ü &ÉãT“
dü+bÕ<äq ø√dü+ #Ó&ɶ<ës¡T\T
‘=ø£ÿ&É+ yÓTT<ä˝…{Ϻ+~.
y˚s¡TqT ãfÒº yÓTTø£ÿ nqï≥Tº,
‘·*¢ì ãfÒº Hê dü+kÕÿs¡+
e÷]+~. y˚wüuÛ≤wü\T e÷sêsTT. Hê>∑]ø£‘·
e÷]+~. nu≤“sTT\‘√ ø£*dæ ‹]π>
bòÕ´wüHé≈£î ø=‘·Ô uÛ≤wü´+ #ÓbÕŒqT. Ä
Áø£eT+˝À Hê #·<äTe⁄¬ø’‘˚ m˝≤+{Ï
Ä≥+ø£eT÷ ø£\>∑˝Ò<äT. z |üø£ÿ Ç˝≤+{Ï
yê‘êes¡D+˝À Hê ‘·*¢ Á|ües¡Ôq ø±s¡D+>±
H˚H˚yÓTÆHê #·<äTe⁄qT n≥¬øøÏÿkÕÔH˚yÓ÷qqï
Ä+<√fi¯q eTqdüT˝À ˝Òø£b˛˝Ò<äT ø±˙,
$#·Ã\$&ç‘·HêìøÏ n\yê≥T |ü&çq ‘·sê«‘·,
@ ø±sê´ìøÏ <ëì ‘ê\÷≈£î f…ÆyéT
πø{≤sTT+#·&É+ yÓTT<ä˝…{≤ºqT.
Hê≈£î eTs√ cÕø˘ ø£*–+∫q $wüj·T+
@$T≥+fÒ e÷ neTà ‘·qT u…&é ùwsY
#˚düT≈£îH˚ z |ü~ùV≤H˚fi¯¢ ≈£îÁsê&ç‘√{Ï qq÷ï
|ü&ÉTø√eTì #Ó|üŒ≥+. @ ‘·*¢øÏ ñ+≥T+~
|ü~ùV≤H˚fi¯ó¢ ej·TdüT˝À ô|<ä›<Ó’q Hê ‘·*¢
Hê≈£î u≤jYTÁô|ò+&é m&Ó’«»sY>± e⁄+&˚~. @
s¡ø£yÓTÆq u≤jYTÁô|ò+&é‘√ m˝≤+{Ï
nqTuÛÑ÷‘·T\qT kı+‘·+ #˚düTø√e#√Ã
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
$T˙ d”]j·T˝Ÿ
$e]+#·≥+˝À e÷ neTà≈£îqï HÓ’|ü⁄D´+ y˚πs
#Ó|üŒqedüs¡+˝Ò<äT. n+‘·{Ï HÓ’|ü⁄D´eTTqï Ä
‘·*¢ n&ÉT>∑TC≤&É˝À¢ Hê |ü‘·q|ü⁄ ˝Àø±ìøÏ H˚H˚
<ës¡T\T @s¡Œs¡T#·T≈£îHêïqT. á Áø£eT+˝À Hê
Vü≤C…“+&éqT (n|üŒ{Ï Hê ñ&é;ì)H˚HÓ+‘·>±
<√#·T≈£îHêïH√ ‘·\T#·T≈£î+fÒ MTπøø±<äT, Hê
MT<ä Hêπø ndüVü≤´y˚TdüTÔ+~. nsTT‘˚ Hê
‘ê\÷≈£î m&ÉT´πøwüq˝Ÿ u≤´ø˘Á>ö+&é e\¢, e÷
neTà+fÒ Hê øÏwüº+˝Ò<äì #Ó|æŒ eTØ n‘·&çï
ô|[¢ #˚düT≈£î+{≤qì #Ó|üŒ≥+ e\¢, Ä
ÁuÀ‘·˝Ÿ Vü≤Ödt qT+∫ qq÷ï, Hê #Ó˝…¢fi¯¢qT
ãj·T≥|ü&˚j·TeTì ‘·s¡#·÷ n‘·&çï ÁbÕ<Û˚j·T
|ü&É&É+ e\¢ H˚HÓ+‘· eT+∫<ëqïH˚ $wüj·T+
n‘·ìøÏ mkÕº_¢wt #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ #˚dü÷Ô
e#êÃqT. ì»y˚T Ç˝≤+{Ï e÷j·÷C≤\+˝À
∫≈£îÿ≈£îqï ‘·sê«‘· @ |ü⁄s¡Twüß&ÉT e÷Á‘·+
‘·q ‘ê\÷≈£î ªôdì‡{Ï${°μì ø√˝ÀŒ&ÉT.
dü«‘·Vü‰>± ‘Ó*$>∑\yê&Ó’q n|üŒ{Ï Hê
#Ó*ø±&ÉT (Ç|ü&ÉT Vü≤C…“+&é) #ê˝≤ ‘Ó*>±ZH˚
Hê ñ#·TÃ˝À |ü&çb˛sTT, Hê≈£î
<ëk˛Vü≤eTq≥+, &ÉãT“<Ûës¡ ≈£î]|æ+#·&É+
#·ø£#·ø± »]–b˛j·÷sTT.
nsTT‘˚ ˙s¡T |ü\¢yÓTs¡T>∑T, ì»+ <˚e⁄&Ós¡T>∑T
nH˚ kÕyÓT‘·qT eTqeT+‘· ‘˚*>±Z m˝≤
eT]∫b˛>∑\+. n˝≤π> Hê uÛÑs¡Ô ≈£L&Ü Hê
>∑T]+∫ nìï ìC≤\T ‘Ó\TdüTø√>∑*>±&ÉT.
nsTTHê, n‘·&ç˝À n<˚ ñ<ëd”q <Û√s¡DÏ,
‘·qH˚$<Ûä+>± H˚qT @e÷]Ã, yÓ÷dü+
#˚düTÔHêïH√ Áø£eT+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü n‘·&ÉT
#Ó|üø=#˚à rs¡T Hê≈£î ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–+#˚~.
Hê u≤jYTÁô|ò+&é‘√ |ü&ÉT≈£îqï|ü⁄&ÉT H˚qT
y˚düT≈£îqï Á&Ódt ‘ê\÷≈£î ôdŒdæ|òæπøwüHé‡ ≈£L&Ü
n‘·qT Çe«>∑\T>∑T‘·THêï&É+fÒ, n‘·&Ó+‘·{Ï
 $T˙ d”]j·T˝Ÿ
nkÕ<ÛäT´&√ Hê≈£î uÀ<Ûä|ü&˚~ø±<äT. Ç+&çj·÷˝À e⁄qï Hê u≤jYT
Áô|ò+&é‘√ H˚qT »]|æq bò˛Hé dü+uÛ≤wüD˝À nø£ås¡+ bı\T¢b˛≈£î+&Ü
n‘·qT Hê≈£î ‹–] #Ó|ü⁄‘·T+fÒ Hê≈£î <äVæ≤+#·T≈£îb˛‘·Tqï nqTuÛÑ÷‹
ø£*π>~. Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü Hê uÛÑs¡Ô Hê |ü≥¢ #·÷|æq ø£åe÷>∑TD+ qqTï
@ ˇø£ÿ ~≈£îÿ˝Àq÷ ì\Teì#˚Ã~ø±<äT Hê uÛÑs¡Ô‘√ »]π> Á|ü‹ dü+uÛ≤
wüD ‘·sê«‘· ≈£L&Ü, n‘·&ÉT Hê≈£î eT+#˚ #Óù|Œyê&ÉT. Hê u≤jYTÁô|ò+&é
eT+∫yê&ÉT ø±&É˙, n‘·&çï e~* e#˚Ãj·TeT˙ ùdïVü≤|üPs¡«ø£+>± #Ó|ü⁄
‘·÷ eT+<ä*+#˚ yê&ÉT. nsTT‘˚ u≤&û &çe÷+&é‡≈£î ‘·˝§–Zq H˚qT ôdø˘‡
˝ÀH˚ eTC≤ yÓ‘·T≈£îÿH˚ <ëìï. X‚¢wüà+˝À |ü&ɶ á>∑ m˝≤ ãj·T≥≈£î
sê˝Ò<√, H˚qT ≈£L&Ü ˇfi¯ó¢ n]Œ+#·T≈£îH˚ <äTsêàsêZìøÏ u≤ìôd’b˛sTT Ä
<äTs¡Z+<Ûä|üP]‘· qs¡ø£+˝ÀH˚ ‹s¡T>±&É{≤ìøÏ n\yê≥T |ü&çb˛j·÷qT.
Hê uÛÑs¡ÔøÏ ‘Ó*d” H˚qT kÕ–düTÔqï á ôdø˘‡\À Hê~ ‘Ó+|ü] ‘·qyÓ÷, ˝Òø£
Hê uÛÑs¡Ô~ #˚‘·ø±ì‘·qyÓ÷ Hê≈£î ‘Ó*j·T<äT ø±˙, ˇø£s√E n‘·&ÉT
Hê‘√ nqïe÷≥\T e÷Á‘·+ q˙ïs√Eø° Ä˝À#·q˝À |ü&˚düTÔ+{≤sTT.
ãVüQXÊ n‘·&çì bÕsTT»Hé Ç∫à #·+ù|j·T≥+ >∑T]+∫q Hê
u≤jYTÁô|ò+&é bò˛Hé dü+uÛ≤wüD n‘·&ÉT j·T<Ûë‘·<∏ä+>± Hê≈£î
$ì|æ+∫q|ü⁄&ÉqT≈£î+{≤, Hê uÛÑs¡Ô Ç˝≤ e÷{≤¢&Ü&ÉT. ªˇø£y˚fi¯ H˚qT
eT+∫e´øÏÔì ø±ø£b˛‘˚, qqTï #·+ù| Vü≤≈£îÿ Hê ‘·*¢øÏ e⁄+≥T+~ ˝Ò<ë
‘·qqT #·+bÕ*‡+~>± ÄyÓT qqTï ø√s¡e#·TÃ. H˚qT ˇø£y˚fi¯ eT+∫
uÛÑs¡ÔqT ø±ø£b˛‘˚, qqTï #·+ù| Vü≤≈£îÿ Hê uÛ≤s¡´≈£î+≥T+~. Ç|ü⁄&ÉT
#Ó|ü qTe⁄« Hê uÛ≤s¡´yê? ‘·*¢yê?μ nì. Ä s√E n‘·&ÉT
nqïe÷≥\T Hê≈£î ns¡ú+ uÀ<Ûä|ü&É˝Ò<äT. rsê ns¡ú+ ‘Ó*dæq ‘·sê«‘·
Ä eTìùw $T>∑˝Ò¢<äT. nsTTHê uÛÑs¡ÔqT #·+|æ rsê\qï Hê ø£dæ
#·˝≤¢s¡˝Ò<äT. mH√ïkÕs¡T¢ Ä Á|üj·T‘·ï+#˚XÊqT ø±˙, n$ @M
yÓT{°]j·T˝…’CŸ ø±˝Ò<äT. n<ä+‘ê >∑‘·+. Ç|ü&ÉT n‘·&çï
#·+bÕ\qT≈£îHêï H˚q~ #˚j·T˝ÒqT. m+<äTø£+fÒ Ä eTìùw á ˝Àø£+
qT+∫ ‘·q≈£î ‘êqT>± ìÅwüÿ$T+#ê&ÉT ø±ã{Ϻ. Hê >∑T]+∫ ø£qï‘·*¢
ø£Hêï ≈£L&Ü m≈£îÿe>± ‘·q|ü |ü&çq n+‘·{Ï eT+∫ eTìwæì uÛÑs¡Ô>±
n+^ø£]+#·˝Òø£b˛sTTq Hê eT÷s¡â‘·«+, ø£q÷ï $Tq÷ï ø±qsêì
nVü≤+ø±s¡+ yÓs¡dæ Hêø£‘·&çì <ä÷s¡+ #˚XÊsTT.
Çø£ÿ&=ø£ e÷s¡T, Hê uÛÑs¡Ô >∑T]+∫ #Ó|üø√yê*. eT˝Òwæj·÷˝À
n‘·&çø=ø£ m+.mHé.dæ˝À ñ<√´>∑+ <=]øÏ+~. nsTT‘˚ ªÇÅk˛μ˝À
‘·q≈£îqï bıõwüHé #·÷düT≈£îqï ‘·sê«‘·, n‘·&ÉT nø£ÿ&çøÏ
yÓfi¯¢<ä\#·Tø√˝Ò<äT. nsTT‘˚ Hê ˇ‹Ô&ç MT<ä n‘·qT m˝≤>√ yÓfi≤¢&ÉT.
n‘·ì yÓ+ã&˚ H˚qT≈£L&Ü... Ä f…ÆyéT˝ÀH˚ H˚q‘·&ç <ä>∑Zs¡Tï+∫ 17\ø£å\
s¡÷bÕj·T\ &ÉãT“, eTTbÕŒe⁄ øÏ˝À ã+>±s¡+ rdüT≈£îHêïqT. nsTT‘˚
Hê <ä>∑Zs¡Tqï &Éã÷“ <ädüÿ+ >∑T]+∫ m˝≤ ‘Ó\TdüT≈£îHêï&√ @yÓ÷
es¡+>∑˝Ÿ u≤jYTÁô|ò+&é &˚$&ésêCŸ (ù|s¡T e÷s¡Ã&É+ »]–+~), ‘·q
#Ó˝…¢*‘√ ø£*dæ Hê J$‘êìï HêX¯q+ #˚ùd Á|üj·T‘êï\T yÓTT<ä˝…{≤º&ÉT.
n~ mø£ÿ&Ées¡≈£L yÓ[¢+<ä+fÒ Hê Vü≤C…“+&é≈£î $&Ü≈£î\T Ç#˚à es¡≈£î
yÓfi≤¢qT.
nsTT‘˚, Ç+‘·{Ï Nø£{Ï n<Ûë´j·÷ìï #·÷dæq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü, H˚qT
kÕ–+#·<ä\#·T≈£îqï #·<äTe⁄≈£î m˝≤+{Ï Ä≥+ø£eT÷ ø£\T>∑ ˝Ò<äT.
ãVüQXÊ, á #·<äTe⁄ ˇø£ÿ $wüj·T+˝À e÷Á‘·y˚T <˚e⁄&ÉT qqTï
ø£s¡TDÏ+∫ e⁄+{≤&ÉqT≈£î+{≤qT. πssTT+ã>∑fi¯ó¢ ÁX¯$T+∫ |æõ&çdæ
ø£+|”¢{Ÿ #˚XÊqT. Ä ‘·sê«‘·, ôV’≤<äsêu≤<é˝À yÓ+≥H˚ ñ<√´>∑+
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
19
<=]øÏ+~. ô|<ä›>± ÁX¯eT ˝Ò≈£î+&ÜH˚, H˚qT u…+>∑Tfi¯Ss¡T˝À ˇø£ ©&ç+>¥
m+.mHé.dæøÏ wæ|tº nsTTb˛j·÷qT. bıõwüHé ≈£L&Ü kÕ|tºy˚sY Ç+»˙sY
ø±e&É+‘√ eT∞¢ Hê˝À ìÁ<ëD+>± e⁄qï ø√¬sÿ\T ãTdüø=≥º&É+
yÓTT<ä˝…{≤ºsTT. sêÁ‘·Tfi¯ó¢ u≤jYTÁô|ò+&é‘√ ø±\πøå|ü+ e÷eT÷\T>±H˚
q&ç#˚~. Hê≈£î <=]øÏq ø±+{≤ø˘º‡‘√ #ÓHÓ’ï˝À eTs√ ©&ç+>¥
m+.mHé.dæ˝À #ê˝≤ d”ìj·TsY bıõwüHé˝À ¬s+&˚ ¬s+&ÉTHÓ\\ e´e~Û˝À
C≤sTTqj·÷´qT. Çø£ÿ&É Ç+ø√ s¡ø£yÓTÆq nqTuÛÑe+ Hê≈£î <=]øÏ+~.
M¬ø+&釽À ôV’≤<äsêu≤<é≈£î u≤jYTÁô|ò+&é‘√ ô|òÌ¢{Ÿ Á|üj·÷D≤\T,
]kÕsYº‡˝À r|æ sêÁ‘·T\T >∑&É|ü&É+, ‹]>=#˚Ã≥|ü⁄&ÉT uÀ\¶+‘·
&ÉãT“\‘√ #ÓHÓÌï #˚s¡&É+ Hê≈£î ]yêE>± e÷]+~.
Ä yÓ’≈£î+sƒ¡bÕ[˝À Hêø=ø£ mHêï¬s’ |ü]#·j·TeTj·÷´&ÉT. nyÓT]ø±˝À
|üì#˚düTÔqï ñ<äjYT qqTï ‘·q uÛ≤s¡´>± j·TTmdt rdüT¬øfi¯‘êqì
Á|üb˛CŸ #˚XÊ&ÉT. n‘·&ÉT Hê¬ø+<äTø√ #ê˝≤ ìC≤sTTr>± ø£ì|æ+#ê&ÉT.
‘·q≈£î #ê˝≤ bòÕ+≥d”\THêïj·T˙, ne˙ï Hê‘√ rs¡TÃø√yê\qT≈£î+≥T
Hêïq˙ Åôd’sTT{Ÿ>± #Ó|æŒq n‘·&ç ìC≤sTTr qqTï eT+Á‘·eTT>∑TΔsê*ì
#˚dæ+~. n+‘˚ø±<äT, @ bòÕ´$T© >∑sY¢ ≈£L&Ü ‘·q bòÕ´+≥d”\qT #·ùdÔ
ˇ|üø√s¡˙, n+#˚‘·H˚ ‘·qT qqTï m+#·T≈£îHêïq˙ #Ó|æŒq|ü⁄&ÉT H˚qT
#ê˝≤ >∑s¡«+>± |ò”\j·÷´qT. H˚HÓ+‘· &ç|òü¬s+{Ÿ >∑sY¢HÓ’‘˚ ‘·|æŒ+∫,
n‘·qT Hê≈£î Ä #ÛêHé‡ Çe«&ÉT>∑<ë nH˚ uÛ≤eq Hê˝À >∑s¡«+ eT]+‘·
¬s|ü¬s|ü˝≤&˚˝≤ #˚dæ+~. Hê |ü‘·q|ü⁄ Ä˝À#·Hê $<ÛëìøÏ Ç+‘·ø£+fÒ y˚πs
ì<äs¡ÙHê\T ø±yê˝≤? mes¡÷ yês¡T>± düeTdü´\qT kÕ«>∑‹+#·T≈£îH˚
Áø£eT+˝À... neø£sê\T ≈£L&Ü |ü¢dt bÕsTT+≥T¢>± ø£q|æ+#·&É+˝À
ndü+ã<äΔ‘˚MT ˝Ò<äTø£<ë. dü]>±Z n˝≤+{Ï Á{≤e÷˝Àe⁄qï Hê≈£î,
mHêï¬s’ ñ<äjYT #˚dæq Á|üb˛»˝Ÿ˝À E>∑T|ü‡, ndüVü‰´\≈£î $T+∫q ˇø£
ø=‘·Ôs¡ø£+ m¬>Ì®{ŸyÓT+{Ÿ ø£ì|æ+∫+~. <ës¡TD≤\T, e÷qMj·T $\Te\
q&ÉTeT »ì+#˚ $q÷‘·ï dü+|òüTs¡¸D\T #˚ùd ôV≤#·Ã]ø£\qT ôd’‘·+
eT<äyÓTøÏÿq Hê e´øÏÔ‘·«+ ∫~y˚TdüTÔ+fÒ, n‹X¯j·T+‘√ H˚qT n‘·&ç
Á|üb˛»˝Ÿ≈£î n+^ø±s¡+ ‘Ó*j·T#˚j·T&É+˝À me¬s’Hê düπs m+<äT≈£î
ÄX¯Ãs¡´b˛yê*. n+<äTπø H˚q÷ ÄX¯Ãs¡´b˛˝Ò<äì #Ó|üŒ&ÜìøÏ H˚ì|ü⁄&ÉT
dæ>∑TZ|ü&É&É+˝Ò<äT. yÓT˙ yÓT˙ <∏ë+ø˘‡ ≥T ~ ªdæ$˝…’CÒwüHéμ. á
Hê>∑]ø£‘·qT ñ>∑TZbÕ\‘√H˚ H˚]Œq Hê e÷‘·èeT÷]ÔøÏ ìdæ‡>∑TZ>±
ø£è‘·»„‘·\T #Ó|ü⁄Œ≈£îH˚ |üø£ÿ<ë] |ü{Ϻq Hê f…\+{ŸqT #·÷dæ, MTs¡T
N<ä]+#·T≈£î+{≤s¡ì ≈£L&Ü Hê≈£î ‘Ó\TdüT. nsTTHê düπs, n|üŒ{Ï Hê
|ü]dæú‘·T\T qqTï Ä $<Ûä+>± Áù|πs|æ+#êj·Tì #Ó|üø√e&ÜìøÏ
H˚H˚e÷Á‘·+ dü+ø√∫+#·qH˚ $wüj·TeT÷ MT≈£î ‘Ó\TdüT. Çe˙ï Ç˝≤
e⁄+fÒ, ñ<äjYT qqTï ô|fi≤¢&ç, j·TTmdt rdüT¬øfi‚¢+<äT≈£î #˚|ü{Ϻq
bòÕsêà*{°dt n˙ï |üP]Ôø±e&É+‘√ H˚qT r]>±Z Hê bòÕ´+≥d”˝À¢
$Vü≤]+#·≥+ yÓTT<ä˝…{≤ºqT. ñ<äjYT düŒwüº+>± #ÓbÕŒ&ÉT ≈£L&Ü. n‘·&ç
bòÕ´+≥d”\qT ì»+ #˚ùd Áø£eT+˝À m{Ϻ|ü]dæú‘·T˝À¢q÷ qqTï
$&ç∫ô|≥ºqH˚ $wüj·÷ìï n‘·qT #Ó|æŒq|ü&ÉT yÓTT<ä{À¢ #ê˝≤ ‘˚*>±Z
rdüT≈£îHêïqT. Hê≈£î j·TTmdtm yÓfi¯¢≥eTH˚~ ˇø£ Á&ûyéT˝≤
»]–b˛sTT+~. ñ<äjYT H˚q÷Væ≤+∫q <ëìø£Hêï dæú‹ eT+‘·T&ÉT.
¬s+&˚dæ $T*j·THé &Ü\s¡¢ Á¬ø&ç{Ÿ *$T{Ÿ>∑\ eT÷&ÉT ø±s¡T¶\T n‘·qT
Hê øÏ∫Ãq|ü⁄&ÉT, ˇø£ÿkÕ]>± düºHé nsTTb˛j·÷qT. Ä &ÉãT“‘√ ø£\˝À¢H˚
Äø±X¯kÂ<Ûë\T ø£≥º&É+ yÓTT<ä˝…{≤ºqT.
j·TTmdt yÓ[¢q yÓ+≥H˚ H˚q‘·&ç‘√ ø£*dæ HÓ’{Ÿ ø£¢ãT¢¬øfi¯¢≥+, ‘ê–
‘·+<äHê˝≤&É≥+, Ä ‘·sê«‘· Á>∑÷|t ôdø˘‡˝À bÕ]ºdæù|{Ÿ #˚j·T≥+
 20 $T˙ d”]j·T˝Ÿ
]yêC…’b˛sTT+~. yÓ’Hé, $d”ÿ, ;sY... ˇø£fÒ$T{Ï, ‘ê>∑{≤ìøÏ M\Tqïe˙ï Ç˝≤+{Ï ‘·\T¢\T ≈£L&Ü e⁄+{≤sê nH˚ $wüj·T+
‘êπ>dæ $X¯è+K\ X¯è+>±s¡y˚T |üs¡e÷e~Û>± >∑&ÉT|ü⁄‘·Tqï Ä J$‘·+ ‘·\T#·T≈£î+≥T+fÒ.... #ê˝≤eT+~ J$‘ê˝À¢ HêDÒìøÏ ˇø£yÓ’|ü⁄ eT+∫,
|ü≥¢ Hê¬ø+<äTø√ $s¡øÏÔ ˝Ò<ë E>∑T|ü‡ ø£*–+~. yÓTTVü≤+yÓTT‹Ôq á ¬s+&√yÓ’|ü⁄ #Ó&ÉT ñ+&É≥+ düVü≤»+. ø±˙, Hê J$‘·|ü⁄ HêD…+ MT<ä
$X¯è+K\ Áø£‘·Te⁄ MT<ä Hê˝À Hêπø ‹s¡T>∑Tu≤≥T ‘·‘·«+ ‘Ó\Tk˛Ô+~. ¬s+&ÉTyÓ’|ü⁄˝≤ ª#Ó&ÉTμ e÷Á‘·y˚T sêdæ e⁄+&É≥eTH˚ ªù|ò{Ÿμ Hê ¬ø|üŒ{Ïø°
ñ<äjYT m|ü&É÷ HêπøMT #Óù|Œyê&ÉT ø±<äT, qH˚ïMT n&çπ>yê&ÉT ≈£L&Ü |òüõ˝Ÿ>±H˚ nì|ædüTÔ+≥T+~. #ê˝≤ nqTuÛÑyê\ qT+∫ >∑TDbÕsƒê\T
ø±<äT. á sêÁ‹+ãefi¯S¢ X¯è+>±s¡πø[ Hê¬ø+<äTø√ ∫sê≈£î ‘Ó|æŒ+∫+~. H˚s¡TÃø√e\dæq H˚qT, <ëìøÏ ã<äT\T>± eT]ìï <äTsêàs¡ZyÓTÆq
Hê ø£|ü&Éì|æ+∫+~. Hê yÓTT<ä{Ï uÛÑs¡Ô‘√ >∑&ç|æq s√E\ø°, Ç|ü&ÉT nqTuÛÑyê\ ø√dü+ nÁs¡T\T #ê#·≥eTH˚ nC…+&ÜqT uÛÑTC≤\¬ø‘·TÔ
ñ<äjYT‘√ >∑&ÉT|ü⁄‘·Tqï J$‘êìøÏ eT<Ûä´ ñqï ‘˚&Ü Ç~ qs¡ø£e÷ ø√e≥+ MTπø ø±<äT, Hê≈£L n|ü⁄&É|ü⁄&ÉT ÄX¯Ãs¡´eTì|ædüTÔ+≥T+~.
˝Òø£, <ëìøÏ <ä>∑Zs¡>± e⁄qï n˝≤+{Ï dü«uÛ≤ey˚T e⁄qï J$‘·e÷ nH˚ ø±˙, H˚qT n˝≤+{Ï düTìï‘·yÓTÆq eTqdüÔ‘ê«ìøÏ _ÛqïyÓTÆq<ëìï ø±ã{Ϻ
dü+~>∑Δ‘·˝À |ü&ܶqT H˚qT. b˛sTTH√fi¯ó¢ n+<äs¡÷ eT+#√fi¯¢H˚ dæ˙ø£$ Hê¬ø˝≤+{Ï #·\qeT÷ ˝Ò<äT. ìC≤ìøÏ Hê ø£qï‘·*¢ j·TTmdtøÏ
e÷≥˝À¢ ìC≤\T Hê øÏ|ü&ç|ü&˚ ˇ+≥ã&ÉT‘·THêïsTT. <∏ë+ø˘ >±&é. sêø£eTT+<äTqT+#˚ Hê˝À ˇø£s¡ø£yÓTÆq
(ø£cÕº˝À¢ e⁄qï|ü⁄&ÉT e÷Á‘·y˚T <˚e⁄&çï >∑Ts¡TÔ≈£î ‘Ó#·TÃ≈£îH˚ n+‘·dü‡+|òüTs¡¸D yÓTT<ä˝…’+~.
HêuÀ{Ïyêfi¯fl}‘·|ü<ä$T~) ne⁄qT. ìC≤\T ìwüOºs¡+>± e⁄+{≤sTT. H˚HÓ˝≤+{Ï qs¡ø£+˝À
ø±˙, Ç˝≤+{Ï ìwüOºsê\ì ‘·≥Tº≈£îì ì\ã&É>∑*π> Ä #˚e Hê˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛j·÷H√
m+<äT≈£î #·∫Ãb˛‘√+~? H˚qT ªeTìwæμ>± e÷s¡T‘·THêïHê? ˝Òø£ nH˚ $wüj·T+
ne‘·* yêfi¯ó¢ eT]+‘· Á≈£Lj·T˝Ÿ>± n>∑T|ædüTÔHêïsê? @<√ yÓ’s¡T<Ûä´+ yÓT\yÓT\¢>±
e÷Á‘·+ yÓTT‘êÔìøÏ düŒwüº+>± ‘Ó\TdüTÔqï nqTuÛÑ÷‹ ˇø£ÿfÒ Hê≈£î πsU≤
e÷Á‘·+>± >√#·]k˛Ô+~.
ÇVü≤, á $|üØ‘ê\qT #·÷dæ dü+‘√wæ+∫ ‘·]+#˚ yêfiË¢e¬s’Hê
e⁄Hêïs¡÷ n+fÒ, n~ πøe\+ ˇπø ˇø£ÿ e´øÏÔ e÷ neTà.
ñ<äjYT‘√ Hê J$‘êìï ÄyÓT ˇø£ÿ‘˚ Vü≤]¸+∫+~. ˇø£kÕ]
ã\e+‘·+ô|{Ϻ eTØ Hê‘√ j·TTmdt e∫Ã+~. ñ<äjYT
X¯è+>±s¡ J$‘·+˝À H˚qT s¡ã“s¡T u§eTà˝≤
q]Ô+#·&É+ ÄyÓT Hê nyÓT]ø± ˝…’|òtqT #·÷dæ
ndü÷j·T|ü&ç+<äì #Ó|üŒ≥+˝À ≈£L&Ü
m˝≤+{Ï n‹X¯jÓ÷øÏÔ ˝Ò<äT.
#ê˝≤ ÄX¯Ãs¡´+>±
ñ+~ ø£<ë,

ns¡úeTe⁄‘·÷
ek˛Ô+~. ˇø£s√Eq,
H˚qT $|üØ‘·yÓTÆq
ñ<˚«>±ìøÏ ˝ÀHÓ’, ñ<äjYT‘√
#ÓbÕŒô|≥º≈£î+&Ü Ç+{ÏqT+∫ ãj·T≥
ø=#˚ÃXÊqT. (n‘·&ç‘√ $&Ü≈£î\T rdüTø√˝Ò<äT.
m+<äTø£+fÒ, &Ó’y√sY‡ m˝≤ rdüTø√yê˝À ≈£L&Ü Hê≈£î
‘Ó*j·T<äT) »+‘·T Á|üeè‹Ôø£Hêï $|üØ‘·yÓTÆq Ä eTè>∑Áø°&É˝À
m+<äTø√ Hê X¯Øsêìï Çø£ MT<ä≥ uÛ≤>∑kÕ«$T>± #˚j·T<ä\#·Tø√sê<äì
Hê n+‘·X‚Ñ·q rdüT≈£îqï ìs¡íj·T+ qqTï nø£ÿ&çqT+∫ ãj·T≥≈£î
e#˚Ã˝≤ #˚dæ+~. nsTT‘˚ e÷Á‘·y˚T+ n‘·&ç ∫Ãq Á¬ø&ç{Ÿ ø±s¡T¶\‘√
ã+&ç˝≤π>jÓTT#·Ãì nqT≈£îqï Hê≈£î, ñ<äjYT >∑{Ϻ cÕπø Ç#êÃ&ÉT. Hê
Á¬ø&ç{Ÿ ø±s¡T¶\qT u≤¢ø˘ #˚sTT+#·&É+‘√, Hê≈£î s√&˚¶ ~ø£ÿsTT+~. #˚‹˝À
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 $T˙ d”]j·T˝Ÿ 21
\øÏåà Ä&Éø£b˛j˚Tdü]øÏ, ˇø£ÿkÕ]>± u…+>∑ |ü≥Tº≈£î+~. >∑‘·´+‘·s¡+ ˝Òì n+‘·÷bı+‘˚ ø±<äT... ns¡ú+ ≈£L&Ü ñ+&Ü*. eT>∑yêfi¯¢øÏ mHêïfi¯¢ì
|ü]dæú‘·T˝À¢ ˇ+{ÏMT<ä e⁄qï q>± qÁ{≤ ny˚TàXÊqT. Ä e∫Ãq X¯Øsêìï n|üŒ–+∫ &ÉãT“ dü+bÕ~+#ê*? m+‘· dü+bÕ~+#ê*? m+‘·
&ÉãT“‘√ ˝≤dtyÓ>±dt yÓ[¢, yÓTT‘·ÔeT+‘ê ‘ê>∑T&çøÏ, eT>±fi¯¢‘√ |ü∫à dü+bÕ~ùdÔ <Ûäq<ëVü≤+ rs¡T‘·T+~? ndü*<ä+‘ê dü+bÕ~+#˚ ∫es¡≈£î
X¯è+>±sêìøÏ ‘·>∑\u…fÒºXÊqT. nsTT‘˚ H˚ #˚dæq ‘Ó*yÓ’q |üq˝≤¢ ˇø£ÿfÒ @$T #˚j·÷\H˚ dü+<˚Vü‰\T eTT|æŒ]>=+≥Tqïy˚fi¯, ñøÏÿ]_øÏÿ¬s’b˛sTT
Ç+&çj·÷≈£î ô|Ì¢{Ÿ {Ϭø{Ÿ ãTø˘ <=]øÏ+~. {≤ø√´˝À ¬s+&ÉTs√E\T H˚qT rdüT≈£îqï ìs¡íj·T+ <ä]$T˝≤, H˚qT j·TTmdtm e#˚ÃXÊqT.
>∑&çù| neø±X¯+ Ä s¡ø£+>± \_Û+∫+~. #ê˝≤ ù|òeTdt ôVA≥˝Ÿ˝À Hê H˚ì|ü⁄&ÉT e÷]q ne÷àsTTì! >∑‘·+˝À
ªùdºμ≈£î @sêŒ≥T »]–+~. nø£ÿ&É ôVA≥˝Ÿ˝À d”ìj·TsY bıõwüHé˝À #˚dæq ‘·|æŒ<ë\ CÀ*øÏ H˚qT
ñqï ˇø£ e´øÏÔ, yêfi¯¢ ôVA≥˝Ÿ˝À m+≥sYf…ÆqsY>± |üì#˚j·T≥+˝À
yÓfi¯¢<ä\#·Tø√˝Ò<äT. ñ<äjYTqT
HêπøyÓTÆHê ÄdüøÏÔ e⁄+<√, ˝Ò<√ yêø£ãT #˚XÊ&ÉT. ø=‘·Ô<äq+ ø√s¡T≈£îH˚
H˚qT, düπsqì Á^Hé dæ>∑ï˝Ÿ Ç#êÃqT. Äø£s¡¸D°j·T yÓTÆq XÊ\Ø <=]πø nqTqj·T+>± ˇ|æŒ+∫, n‘·&ç
ø±˝Ÿ>±fiŸ C≤uŸ n~. πøe\+ eT÷&ÉT HÓ\\ e´e~Û˝À eT÷&ÉTqïs¡ ø√≥¢ qT+∫ $&Ü≈£î\T rdüTø√yê*!
s¡÷bÕj·T\T dü+bÕ~+#˚ <ëø±, H˚HÓ~>±q+fÒ m+‘·{Ï >±¢eTs¡dt C≤uŸ ‘·sê«‘·, ˇø£ eT+∫
H˚qT dü+bÕ~+#êH√qH˚ $wüj·T+ MT≈£î ‘Ó*dæb˛j˚T e⁄+≥T+~. Ä nu≤“sTTì #·÷dæ ô|[¢
»|ü˙dt ôVA≥˝Ÿ˝À |ü]#·j·TyÓTÆq yês¡+<ä]ø° H˚H=ø£ u≤©e⁄&é #˚düTø√yê*... j·TTmdt
V”≤s√sTTHé øÏ+<ä ˝…ø£ÿ. Çø£ÿ&É á ôVA≥˝Ÿ >∑T]+∫ ø±düÔ+‘· m˝À Á|üXÊ+‘· Jeq+
#Ó|üŒe\dæq nedüs¡eTT+~. Á|æHé‡ jÓTTø=Vü≤e÷ ôVA≥˝Ÿ˝À >∑&ÉbÕ*. ÇM Ç|ü⁄&ÉT
m+≥sYf…ÆqsY>± H˚qT >∑&ç|æq eT÷&ÉT HÓ\\ ø±\+˝À, <ë<ë|ü⁄ 800 Hê ø√]ø£\T.. ø±˙,
eT+~ |ü⁄s¡Twüß\‘√ >∑&ç|æq <ëì |òü*‘·y˚T, Hê á n‹ ô|<ä› Hê >∑‘·+? n~
dü+bÕ<äq. sêÁ‘·Tfi¯ófl >∑+≥ >∑&ç|æ‘˚ ˇø£ πs≥T, sêÁ‘·+‘ê >∑&ç|æ‘˚ ˇø£ ô|<ä›uÛÑ÷‘·+˝≤
πs≥T |ü<äΔ‹˝À H˚qT dü+bÕ~+∫q á &ÉãT“‘√ H˚qT ‹]– j·TTmdtm Hê yÓ+≥|ü&ÉT
yÓ[¢ b˛<ëeTqT≈£îHêïqT. nqT≈£îqï<˚ ‘·&Ée⁄, eT÷{≤eTT˝Ò¢ düs¡T›≈£îì ‘·÷H˚ e⁄+~. Hê
eT©¢ j·TTmdtm≈£î Á|üj·÷D eTj·÷´qT. n|ü⁄&=ø£ kÕ|tºy˚sY ø£+ô|˙ Ä|ü⁄Ô\qT≈£îqï
‘ê\÷≈£î ø£¢sTT+{Ÿ ôd’{Ÿ˝À |üì#˚j·T≥+ yÓTT<ä˝…{≤ºqT. dü+bÕ<äq≈£î yê]ì
#·÷&É{≤ìøÏ H˚qT
es¡+>∑˝Ÿ ÄsYÇdæ
yÓ[‘˚,

qHÓï+‘·eT+~ NÛ ø=&É‘ês√ ø£<ë... H˚qT e÷sêqì #Ó|æ‘˚ yês¡T

qeTà>∑\sê? Hê\Tπ>fi¯¢ Hê _f…ø˘ ø√s¡T‡ #˚ùd düeTj·T+˝ÀH˚ ø£<ë,
H˚qT Hê yÓTT<ä{Ï yÓTT>∑T&çì nø£ÿ&É e˝À¢ y˚düT≈£î+~. n‘·&ç nø£kÕà‘Y
eTs¡D+‘√ Hê≈£î dü+ã+<ÛäeTT+<äì uÛ≤$+#˚, n‘·ì ‘√{Ï ˝…ø£Ãs¡s¡T¢
qqTï ndüVæ≤´+#·T≈£î+{≤πsyÓ÷... es¡+>∑˝Ò ø±<äT, H˚qT |üì#˚dæq #ÓHÓÌï
u…+>∑Tfi¯Ss¡T˝À¢ ≈£L&Ü Hêø£+<ä] ‘√q÷ ã\V”≤qyÓTÆq e÷qedü+ã+
<Ûë˝Ò ñHêïsTT. yês¡+<ä]ø° H˚qT e÷sêqì #ÓbÕŒ\qT+~. ø±˙, n~
yês¡T qeTàs¡H˚ $wüj·T+ ‘Ó*dæq Hê >∑T+&Ó >=+‘·Tø£˝ÀH˚
ø={≤º&ÉT‘·T+~ ø£<ë. eTs¡˝≤+≥|ü⁄&ÉT @ eTTK+ HÓ≥Tº≈£îì H˚qT
yê]ì X¯s¡DT y˚&Ü*. bÕ|ü|ü+øÏ\+ qT+∫ H˚qT ãj·T≥|ü&çq
$wüj·T+ yê]¬ø˝≤ #ÓbÕŒ*. ndü*e˙ï n˝≤e⁄+∫‘˚, Hê‘√ãT≥Tºe⁄\T
ø£˙dü+ Hê MT<ä C≤*|ü&É>∑\sê? ˝Ò<ë? nH˚ $wüj·Ty˚T Ç|ü⁄&ÉT
dü+~>∑Δ+˝À e⁄+~ ne⁄qT eT].... &ÉuÒ“ |üs¡e÷e~Û>± ã‹øÏq Hê≈£î
˝Àø£+ m˝≤+{Ï •ø£å y˚düTÔ+<√ ø£<ë... e÷]q eTìwæ |ü≥¢ ˝Àø£+
ñ<ës¡+>± e´eVü≤]düTÔ+<ë? ˝Ò<ë?.... (düX‚wü+)
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 22 ø£$‘·\T
ìqTï #·÷dæq Ä eT<ÛäTs¡
ø£åD+
<˚e⁄&Ó˝≤ ñ+{≤&ÉT!? Hê eT~˝À n+‘·T˝Òì bÕs¡eX¯´+
˙ }düT\˙ï Hê ÄX¯\T>±
qTe«+fÒH˚ Çwüº+... Hê }Vü≤\˙ï ˙ u≤dü\T>±
b˛>=≥Tº≈£îqï |üs¡T‡qT uÛÑ Hê ø£qT\≈£î ø£\e+, eT\∫ eT~ì+&Ü <ë#·T≈£îHêï
Á<ä+>± <ë∫ n+<äT˝Àì ø£qTbÕ|ü\˝À <ë–q ìqTï H˚ìø£ÿ&É qTe«ø£ÿ&ÉTHêï
nÁ&É dt #·÷dæ MT nqTø£åD+ m+<äTø£+fÒ!
Ç+{Ïø=∫à eTØ Ç∫à yÓfi‚¢ |üs¡eX¯+‘√ #·÷düTø√yê\ì, ˙ ùdïVü≤+ Hê≈£î ÁbÕD+
eTTdü˝≤j·Tq˝≤.... Hê eTqdüT≈£î Äq+<ä+, ˙ z<ës¡TŒ Hê≈£î Je+
@ Ç+≥s¡÷«´ø√ eTqdüTì+&Ü e⁄qï ˙ ˙ |ü\ø£]+‘·‘√ Hê≈£î Äq+<ä+
yÓ&ÉT‘·÷ MT <ä>∑Zs¡ {Ϭøÿ{ŸøÏ ‘·\|ü⁄\qT Á|ü‹ø£åD+ ˙ #˚j·T÷‘˚ Hê≈£î e÷s¡Z+
s¡÷bÕsTT ‘·≈£îÿe ≈£î‘·÷Vü‰\+‘√ HÓeTs¡T n+<äTπø H˚düÔ+!
e⁄qï|ü&ÉT |òüsê«˝Ò<äT nì y˚düTø√yê\ì Hê j·T<äì+&Ü ˙y˚ e⁄+{≤e⁄
{Ϭøÿ{Ÿ Ç#˚à ø£+&Óø£ºsY˝≤... Hê n<Ûäsê\≈£î Á|æj·T+ ø£\ø±\+
ø=‘·Ô }]˝À MT≈£î ˙ ù|s¡TqT ì‘·´+ »|ædü÷Ô
ø±e\dæq ∫s¡THêe÷ |üs¡e•+∫ b˛yê\ì,
<ä>∑Zs¡T+&ç #·÷ù| ≈£îÁsê&ç˝≤ m+<äTø√ ‘Ó\TkÕ H˚düÔ+!
Hê≈£î Hê ø£Hêï
Äøχ&Ó+{Ÿ nsTTq|ü⁄&ÉT qTe«+fÒH˚ Çwüº+
yÓ+≥H˚ ÄdüT|üÁ‹øÏ
‘·s¡*+∫ yÓ’<ä´+ #˚sTT+#˚
n|ü]∫‘·T&ç˝≤!
#ÓbÕŒ\ì ñ+~...
Äø£*‘√ eT\eT\ ˝≤&ÉT‘·Tqï|ü&ÉT nqï<ëq düÁ‘·+ #·÷ù| #ÓbÕŒ\ì ñ+~ ˇø£
u≤≥kÕ]˝≤! ∫qïe÷≥
ø±˙ @eTì #Ó|üŒqT á |üP≥
<˚e‘·\+‘ê eTqTwüß˝Ò! Ä s¡÷bÕ˝À¢H˚ ñ+{≤s¡T. ª<Ó’e+ eTìwæ eT~z eTTÁ~+#·T≈£îqï á
s¡÷ù|D≤μ nqï~ n+<äT≈£î. e÷≥qT
Á|ü‹ Jeq dü+<äs¡“+˝À $TeTà*ï ø±bÕ&çq e´øÏÔì zkÕ] >∑Ts¡TÔ≈£î <ë#êqT Hê j·T<äe÷≥THê
‘Ó#·TÃø√+&ç. MT ø£Hêï ÄdæÔ≈£î\T mes¡T Çø£. Hê ø£qTbÕ|ü\˝À e⁄qï
n+<äyÓTÆq s¡÷bÕìøÏ
qTeP«... qTeP«...
<˚e⁄&ÉT nH˚yê&ÉT bòı{À˝À¢, $Á>∑Vü‰˝À¢ ˝Ò&ÉT. ø£∫Ñ·+>± MT Hê ø£qT˝…<äT≥ e⁄qï ne÷yêdü´˝À yÓ\T>∑T ‘ês¡e⁄
Vü≤è<äj·T+˝ÀH˚ ñHêï&ÉT. yê&ç‘√ kÕìïVæ≤‘·´+ ô|s¡>±\+fÒ MT‘√ á n|ü⁄s¡÷|ü Á|ü‹_+u≤ìøÏ qTe⁄«
MTs¡T m≈£îÿeùd|ü⁄ >∑&ÉT|ü⁄‘·÷ MT˝ÀøÏ MTs¡T #·÷düTø√+&ç. <ëH˚ï <Ûë´q+ $e]+∫Hê Hê e÷≥qT n\dæq Hê eTqdüT≈£î
nì ≈£L&Ü n+{≤s¡≥. Hê ø£\≈£î s¡÷|üyÓTÆq ìqTï Ä\+ãq qTe⁄«,
eTq eTqdüT˝Àì HÓ–{Ïyé Ä˝À#·q˝Ò m<äT{Ï eTqTwüß˝À¢ ø£ìŒdü÷Ô #·÷&Ü\ì kÕ–b˛j˚T Hê ø£$‘·≈£î ÁbÕD+
ñ+{≤sTT n|ü&É|ü&ÉT. <=+>∑˝≤, ÄX¯uÀ‘·T˝≤, kÕ«s¡Δ|üs¡T&ç˝≤, Hê J$‘·|ü⁄ yÓ\T>∑THÓ’q ìqTï qTe⁄«
n|üø±]˝≤ (m<äT{Ïyê]‘√ |ü]#·j·T+ ˝Ò≈£îHêï) Vü≤‘·TÔø√yê\ì n+<äyÓTÆq Hê ø£\\≈£î
ì»s¡÷|ü+ qTe⁄«
m<äT{Ïyê]øÏ ø£wüºqcÕº\T ø£\>∑q+‘· es¡≈£L eTq+ #˚ùd Á|ü‹|ü˙ Hê˝Àì n\»&çì ‘=*–+#˚ ø£\ø±\+ ñ+&É>∑\yê Hê
ø£¬sπøº.... (n~ eTq≈£î qwüº+ ø£*–+∫Hê) ˙‘√ e÷≥˝≤&Ü\ì
Hê eT~øÏ HÓeTà~s¡>± ø£*–+π> ‘√&ÉT>∑T qTe⁄«
eTqì m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT eT+∫ <ë]˝À, eTqXÊÙ+‹‘√ e⁄+#˚~ ˙ Áù|eT ø±yê\ì nqTø£åD+ ˙ Ä˝À#·q\T
K∫Ñ·+>± eTq˝À|ü* eTqùd. n+‘·sê«DÏ Á|üuÀ<Ûä+ $qïyê&ÉT n]ú+#êqT á e÷≥qT ˙ eTqdüT‘√ nqT ì‘·´+ ˙ |ü\T≈£î\T
m|üŒ{Ïø° #Ó&çb˛&ÉT. Á|ü‹ø£åD+ ˙ ø£<ä*ø£\T
ndü+‘·è|æÔ eTìwæ düVü≤» >∑TD+. <ëìï |ü{Ϻ+#·T≈£î+fÒ nø£ÿ&ç‘√ Ä– Hê j·T<ä ì+&Ü ˙y˚.... Á|ü‹ ˙ |ü\ø£]+‘·\T
b˛‘ê+. ◊HédæºHé ˝≤+{Ï yê&çøÏ ≈£L&Ü ndü+‘·è|æÔ ñ+~. düT<ä÷s¡ qø£åÁ‘· ˙ ø=s¡≈£î y˚∫ e⁄+&˚ Á|ü‹ ø£åD+ eT*#êøÏ ìqTï Hê qe⁄«>±
eT+&É˝≤ìï nH˚«wæ+∫q H˚qT Hê n+‘·s¡+˝ÀH˚ e⁄qï ªH˚qTμmes√ Hê≈£î ‹j·T´ì C≤„|üø£+, kÕ>±* Çø£ô|’ eTqeTT>±
‘Ó\T‡ø√˝Òø£b˛j·÷H˚ nì! ø±ã{Ϻ &√+{Ÿ eÁØ ; Vü‰´|”. `ø£\
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 24 ø£\sY‡
dü‘·´+`ndü‘·´+ e\¢ Ç‘·s¡Á‘ê s√>±\T, f…q¸qT¢ eTq<ä]øÏ #˚s¡e⁄.
XÊ+‹`Væ≤+dü
kÂuÛ≤>∑´+`<Ísꓤ>∑´+ Ç˝≤ Á|üø£è‹
ÁbÕ<∏ä$Tø£+>± e÷qe Jeq düs¡[ì u≤¢ø˘
¡ªs >∑T|ü&ÉT~›μ
+ #·<äe&ÜìøÏ ∫qï $wüj·T+˝≤ ñHêï Ç~
#ê˝≤ ô|<ä› yÓ’C≤„ìø£ dü‘·´+. <äèX¯´ »>∑
‹˝À edüTÔe⁄\qT >∑T]Ô+#·&ÜìøÏ Á|ü<Ûë
q+>± düVü≤ø£]+#˚$ yê{Ï s¡+>∑T˝Ò.
n+&é yÓ’{Ÿ˝À Á|ü‹ _+_+∫Hê ¬s+&ÉT
˝Òe⁄ ñqï~ ˇø£fÒ n<˚ n<Ó’«‘·+ yÓTT<ä{Ï˝À ms¡T|ü⁄, |üdüT|ü⁄, ˙\+
nqï X¯+ø£sê#ês¡´ Á|üuÛÀ<Ûä+ s¡+>∑T\qT ÁbÕ<∏ä$Tø£ s¡+>∑T\T>±
˝Àì Á|ü<Ûëq n+X¯+ Ä<Ûë >∑T]Ô+#ês¡T. esêí\ X¯øÏÔ es¡í
s¡+>± ‘Ó\T|ü⁄s¡+>∑T˝ÀH˚ Hêr‘·+. eTqdüTô|’ n$
n˙ï e⁄HêïsTT nqï~ rÁe Á|üuÛ≤yêH˚ï #·÷|ü⁄
ÁbÕ<Ûä$Tø£ ne>±Vü≤q. ‘êsTT. e´≈£îÔ\T Çwüº
e÷qe dü«uÛ≤yê\ |ü&˚ s¡+>∑T\ <ë«sê
˝≤π> mH√ï s¡+>∑T\T yê] eTqdüÔ‘·«+
á Á|üø£è‹˝À eTqì ãj·T≥|ü&ÉT‘·T+~.
Á|üuÛ≤$‘·+ #˚düTÔ Á|ü‹ eTìwæ X¯Øs¡+
HêïsTT. M{Ï yê&É #·T≥÷º z ø±+‹
ø£+˝À düeT‘·÷ø£+ e\j·T+ e⁄+≥T+
bÕ{Ï+#·ø£b˛‘˚ e #˚Ã~ ~. øÏ*¢Hé bòı{ÀÁ>∑|ò”
e÷qdæø£ $ø±s¡y˚T! Çyê*º Ä<ÛäTìø£ »>∑‹˝À düyê\ø£å f…q¸q¢‘√ dü‘· nH˚ Á|ü‘˚´ø£ #Ûêj·÷ ∫Á‘·D <ë«sê Bìï >∑T]ÔkÕÔs¡T. BH˚ï ªÄsêμ n+{≤
eT‘·eTj˚T´ eTqô|’ s¡+>∑T\T ≈£L&Ü mH√ï Á|üuÛ≤yê\T #·÷|ü⁄‘·THêïsTT. s¡T. z eTìwæøÏ @<Ó’Hê »ãT“ ñ+fÒ Ä eTìwæ »ãT“ |ü&çq uÛ≤>±ìøÏ
s¡+>∑T\qT e÷qdæø£, XÊØs¡ø£ Äs√>∑´ Á|ü<ësTTqT\T>± rdüT≈£îì #˚ùd #Ó+~q Äsê˝À s¡+Á<Ûë\T, eT#·Ã\T, øÏ*¢Hé #Ûêj·÷ ∫Á‘·+˝À ø£ì|ækÕÔ
∫øÏ ‘·‡ Áø√e÷{À<∏Ós¡ |” (Chromato Therapy) Çyêfi¯ Á|ü‘ê´e÷ïj·T sTT. nsTT‘˚ ø=ìï s¡+>∑T\ Á|üjÓ÷>∑+ e\¢ n$ e÷j·T+ ne⁄‘êsTT.
yÓ’<ä´ $<ÛëHê\˝À ˇø£{Ï>± $qT‹¬øøÏÿ+~. Ç+{°]j·T˝Ÿ &Óø£πswüHé qT+ s√>∑+ ‘·>∑TZ‘·T+~. bÕsêôd’ø±\õdüTº\T dü]>±Z á n+X¯+ Ä<Ûës¡+>±H˚
∫ y˚düT≈£îH˚ <äTdüTÔ\ es¡≈£L ˇø£ düèVü≤‘√ s¡+>∑T\ m+|æø£ #˚düTø√e≥+ yÓ’<ë´ìï #˚kÕÔs¡T. ø=ìï s¡+>∑T\T e÷qe dü«uÛ≤yêìøÏ Á|ürø£\T. ‘Ó\T|ü⁄

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 26 ø£\sY‡
XÊ+‹øÏ, q\T|ü⁄ $#êsêìøÏ, >∑T˝≤; dü«#·Ã¤yÓTÆq Áù|eT≈£î, ˙\+ uÛÑøÏÔuÛ≤<Û√s¡DÏ Á|ü<ä]ÙkÕÔs¡T. $eTs¡Ù\qT d”«ø£]+#·˝Òs¡T. ø£*$&ç‘·q+ ø£Hêï ‘·eT
kı+‘· >∑T]Ô+|ü⁄qπø ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔs¡T. eTìwæ ªÄsêμô|’ á s¡+>∑T Á|üdü
yêìøÏ, Á|üXÊ+‘·‘·≈£î, >√<ÛäTeT kÕ«sêΔìøÏ, dæ+<Ûä÷s¡+ ÄÁ>∑Vü‰ìøÏ, ã÷&ç
<äs¡+>∑T uÛÑj·÷ìøÏ Á|ürø£\T. Äj·÷ s¡+>∑T\T eTq Vü≤è<äj·÷\qT $X‚ ]ùdÔ n~Ûø£ e⁄‘˚Ô»+, e⁄<˚«>∑+, X¯øÏÔ, \_ÛkÕÔj·Tì Áø√yÓ÷{À <∏Ós¡|” #ÓãT
wü+>± Á|üuÛ≤$‘·+ #˚kÕÔsTT. ms¡T|ü⁄ e⁄Á<˚ø±ìøÏ, ˙\+ XÊ+‹øÏ Á|ürø£\T ‘·T+~. &çÁô|wüHé, e÷qdæø£ ã\V”≤q‘·\ô|’ á s¡+>∑T eT+∫ Á|üuÛ≤e+
$s¡T<äΔ dü«uÛ≤yê\ s¡+>∑T\qT n+<äTπø ìyêdü düú˝≤\˝À yê&És¡T. #·÷|ü⁄‘·T+~. mÁs¡s¡+>∑T |üfi¯ófl ‹q≥+, ñqï yê‘êes¡D+ ns√íeTj·T+
ø=ìï $TÁX¯eT esêí\T eT+∫ |òü*‘ê\T ÇkÕÔsTT. ñ<ëVü≤s¡D ms¡T|ü⁄` #˚düTø√e≥+ <ë«sê &çÁô|wüHé u≤~Û‘·T\T ãj·T≥ |ü&É‘ês¡T. Äs√>∑´
|üs¡+>± #·÷ùdÔ _.|æ. e⁄qïyês¡T mÁs¡s¡+>∑T <äTdüTÔ\T yê&É≈£L&É<äT. |ü]
|üdüT|ü⁄\ Hê]+»s¡+>∑T. Hê]+»˝À ms¡T|ü⁄ n–ïøÏ, |üdüT|ü⁄ ø±+‹øÏ dü+ düsê\˝À ms¡T|ü⁄ s¡+>∑T e⁄+#·Tø√e<äT›. Ms¡T ˝Ò‘· ˙\+ Ä≈£î|ü#·Ã yê&É
πø‘ê\T. nsTT‘˚ Á|üdüTÔ‘· ‘êC≤ |ü]XÀ<Ûäq˝À ˙\+ s¡+>∑T ã<äT\T Ä≈£î ≥+ eT+∫~. ÇHé ÁbòÕ¬s&é øÏs¡D≤\qT H=|ü\T, yê|ü⁄\T ‘·–Z+#·Tø√e&Ü
|ü#·ÃqT #˚sêÃs¡T. á eT÷&ÉT s¡+>∑T\ ø£\sTTø£˝À eTq+ ø=ìï y˚\ s¡+ ìøÏ $ìjÓ÷–+#·Tø√e#·TÃ.
>∑T\ì düèwæº+#·>∑\+. ¬s+&ÉT ÁbÕ<∏ä$Tø£ esêí\qT ø£\|ü≥+ e\¢ e∫Ãq
s¡+>∑TqT ^Des¡í+ n+{≤s¡T. ms¡T|ü⁄`˙\+ ø£*ùdÔ }<ës¡+>∑T, ˙\+` ˙\+s¡+>∑T : Ä<Ûë´‹àø£ Á|üXÊ+‘·‘·≈£î ∫Vü≤ï+ á s¡+>∑T. á s¡+>∑T Çwüº
|ü&˚yês¡T düTìï‘· eTqdüTÿ\T. dü+øå√uÛÑ düeTj·T+˝À ôd’‘·+ Á|üXÊ+‘·+>±
|üdüT|ü⁄ ø£*ùdÔ Ä≈£î|ü#·Ã, ms¡T|ü⁄`|üdüT|ü⁄ ø£*ùdÔ Hê]+» s¡+>∑T\T ekÕÔ
sTT. n+fÒ Ä≈£î|ü#·Ã, Hê]+» ø£*ùdÔ (¬s+&ÉT ~«rj·T esêí\T) dæÁbÕHé, e⁄+&É>∑\s¡T. uÛ≤y√<˚«>±\qT n<äT|ü⁄˝À e⁄+#·Tø√>∑\s¡T. ìs¡à\‘·«+,
Hê]+»`}<ë s¡+>∑T ø£*|æ‘˚ s¡ôd{Ÿ, }<ës¡+>∑T`Ä≈£î|ü#·Ã ø£*|æ‘˚ $XÊ«dü bÕÁ‘·‘· M] \ø£åD+. eT<äsY <∏Ó]kÕ‡qT #·÷&É+&ç. XÊ+‘·eT÷]Ô>±
Ä*yé s¡+>∑T\T ekÕÔsTT. Ç˝≤ e∫Ãqe˙ï ‘·èrj·T esêí\T. ÁbÕ<∏ä$Tø£ ÄyÓT es¡Ã¤düT‡˝À Á|ü‹_+_düTÔ+~. ÄyÓT <Ûä]+#˚~ ‘Ó\¢ì <äTdüTÔ\ n+
s¡+>∑T\ dü+jÓ÷>∑` düy˚Tàfi¯Hê\‘√ \_Û+#˚$ $TÁX¯eT esêí\T. ÁbÕ<Ûä$Tø£ #·Tq ˙\+ s¡+>∑T n+#·T ñ+&˚<˚. Äs√>∑´ |üs¡+>± ˙\+≈£î m+‘√ ÁbÕ
s¡+>∑T\˙ï düeTbÕfi¯¢˝À ø£*|æ‘˚ e#˚Ã~ ‘Ó\T|ü⁄. s¡+>∑T\˙ï ñwüí, o‘·\ eTTK´‘· ñ+~. á s¡+>∑T ø£fi¯¢ Äs√>±´ìøÏ eT+∫~. á s¡+>∑T XÊ«düÁøÏ
j·TqT u≤>∑T#˚düTÔ+~. $$<Ûä Á>∑+<∏äT\T nHês√>±´ìøÏ >∑T] nsTTq|ü⁄&ÉT
esêí\T>± $uÛÑõ+#·e#·TÃ. ms¡T|ü⁄, |üdüT|ü⁄, Hê]+», }<ës¡+>∑T\T yê{ÏMT<ä ˙\+ s¡+>∑T ø±+‹ Á|üdü]ùdÔ dü«düú‘· edüTÔ+~. H˚πs&ÉT |ü+&ÉT
M{Ï $TÁX¯eT esêí\qT e⁄wüí esêí\T n+{≤s¡T. ˙\+, Ä≈£î|ü#·Ã, Vü≤]‘· ôd’‘·+ ˙\+‘√ @ø°uÛÑ$düTÔ+~. Ä<Ûë´‹àø£ ∫+‘·q, e÷qdæø£ C≤>∑è‹øÏ
˙\+, ˙\+ Vü≤]‘·+, M{Ï $TÁX¯eT s¡+>∑T\T o‘·\ esêí\T n+{≤s¡T. J$‘·+ |ü≥¢ ‘ê‹Ô«ø£ <Û√s¡DÏì ø£*Z+#˚ s¡+>∑T ˙\+.
ø£+{ÏøÏ, e+{ÏøÏ Ç+|ü⁄ ø£*–+#ê\+fÒ e⁄cÕíìøÏ e⁄wüíes¡í+˝≤ o‘·˝≤ìøÏ
o‘·\ es¡í+‘√ kÕeT´+ ≈£î<äsê*. Ç˝≤ ≈£î<äs¡ø£b˛‘˚ eTq <äèwæº, Ä˝À |üdüT|ü⁄s¡+>∑T : Ç~ ÄXÊeVü≤ <äèø£Œ<∏ëìï dü÷∫düTÔ+~. á s¡+>∑T Çwüº|ü
#·Hê, düŒ+<äq &çdºüsY“ ne⁄‘êsTT. Ç+{°]j·T˝Ÿ &Óø£πswüHé˝À Ç+<äTπø &˚yês¡T Ŭø’dædt y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ˝À ~≥º\T. düeTdü´\˝À ôd’‘·+ dü+j·T
mH√ï C≤Á>∑‘·Ô\T rdüT≈£î+{≤s¡T. n–ï yÓ#·Ã<äHêìøÏ, ø±+‹ C≤„HêìøÏ eTHêìï Á|ü<ä]ÙkÕÔs¡T. ‘ê]ÿø£ $X‚¢wüD e⁄+≥T+~ M]˝À!! yÓTT<ä{À¢
∫Vü‰ï\T. n+<äTe˝Ò¢ Væ≤+<ä÷ dü+Á|ü<ëj·T+˝À kÕ<ÛäTe⁄\T ø±cÕj·T+ ôV≤© yÓ’ÁuÒwüHé‡ (Á|üø£+|üHê\T) ø£*Z+#˚ s¡+>∑T Ç~. }Vü‰X¯øÏÔ, @ø±Á>∑‘·,
<Ûä]kÕÔs¡T. n˝≤π> s¡Twüß\T Á|üeø£Ô\ #·T≥÷º e⁄+&˚ ‘˚CÀeT+&É\+qT e÷qdæø£ X¯≈£îÔ\ kÕ<Ûäq≈£î á s¡+>∑T |üìø=düTÔ+~.
(Äsê) Hê]+»s¡+>∑T˝À ∫ÁrkÕÔs¡T. Hê]+» s¡+>∑T #·÷düTÔqï|ü⁄&ÉT ms¡T|ü Ä≈£î|ü#·Ãs¡+>∑T : á s¡+>∑T Çwüº|ü&˚yês¡T nìï $wüj·÷\˝À kÕeTs¡dü´‘·,
⁄e\¢ ø£*π> ñÁ<˚ø£+ ‘Ó˝≤yÓ˝≤ uÀj˚T |üdüT|ü⁄s¡+>∑T ø£*–+#˚ ˙s¡dü‘·«+ düs¡T›u≤≥T <Û√s¡DÏ ø£q|üs¡TkÕÔs¡T. <äj·T, ø£s¡TD M] \ø£åD≤\T. yê<äq\
¬s+&É÷ u≤´\Hé‡ nsTT ø£eT˙j·TyÓTÆq uÛ≤eq ‘·&ÉT‘·T+~ eTqdüT≈£î. MT<ä ÄdüøÏÔ. ìs¡íj·÷\T rdüTø√e≥+˝À HÓeTà~>± ñ+{≤s¡T. ø£yê˝Ÿ
ø£\sY ø±e≥+˝À Á|üXÊ+‘·‘·ìdüTÔ+~ Ç~. á s¡+>∑T >∑T+&Ó, ø£fi¯ó¢,
s¡+>∑T\ Á|üuÛ≤e+ Äs√>∑´+ ô|+#·T‘·T+~.
ms¡T|ü⁄ s¡+>∑T : ñÁ~ø£Ô‘·, ñ<˚«>±ìøÏ Á|ürø£. á s¡+>∑T Çwüº|ü&˚yês¡T
dü«j·T+ ìj·T+Á‘·D˝À ñ+{≤s¡T. Hêj·Tø£‘·« \ø£åD≤\T ø£*– Ä~Ûø£´ Hê]+» s¡+>∑T : á s¡+>∑T Çwüº|ü&˚yês¡T »Hêø£s¡¸D X¯øÏÔ ø£*– e⁄+{≤s¡T.
‘·eT e÷≥\T #˚‘·\‘√ »Hêìï n\]kÕÔs¡T. Ç‘·s¡T\T
≈£L&Ü ‘·eT˝≤π> e⁄+&Ü\ì nqT≈£î+{≤s¡T. n˝≤ ˝Òø£ b˛‘˚
ìsêX¯|ü&É‘ês¡T. Vü‰dü´|üP]‘· <äèø£Œ<Ûä+, fÒøÏ{°õ bÕ\d” M]
kı+‘·+. ì‘·´+ Äq+<ä+>± ø£ì|ækÕÔs¡T. á s¡+>∑T ªÄsêμ˝À
ñqï yês¡T e÷qdæø£+>± X¯øÏÔdü+|üqTï\T.
q\T|ü⁄ s¡+>∑T : á s¡+>∑T Çwüº|ü&˚yês¡T $˝ø£åD dü«uÛ≤e+
ø£*– e⁄+{≤s¡T. Ä&É+ãs¡+>± ñ+{≤s¡T. Ä<ÛäTìø£+>± ø£ì
|æ+#·≥+ M] \ø£å´+. Ç‘·s¡T\‘√ ø£*$&ç>± e⁄+&É˝Òs¡T.
ndü÷j·÷<˚«cÕ\T\‘√ s¡–*b˛‘·÷ ñ+{≤s¡T. Äs√>±´ìøÏ
á s¡+>∑T n+‘· eT+∫~ ø±<äT .
eTq #·T≥÷º e⁄qï s¡+>∑T\T á $<Ûä+>± eTqô|’ m+‘√
Á|üuÛ≤e+ #·÷|ü⁄‘êsTT. ø±ã{Ϻ eTq XÊØs¡ø£, e÷qdæø£
Äs√>∑´ $ø±kÕ\≈£î |üìøÏe#˚à s¡+>∑T\qT m+#·Tø√e&É+
≈£L&Ü JeqXË’*˝À n‹eTTK´+.

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 ø£<∏ä 27
ª@ $T{°...? Nø£{Ï |ü&ÉT‘·T+fÒ ˝…’≥T y˚düTø√≈£î+&Ü ≈£Ls¡TÃHêïs¡T.μ Ä<ÛäTìø£+>± Áã‘·T≈£î‘·THêï ˇø£ nr‘·X¯øÏÔ MT<ä qeTàø£+ ñ+≥T+~.
es¡+&Ü˝À ≥÷´uŸ ˝…’{Ÿ dæ«#Y y˚dæ+~ s¡TøÏàDÏ. @<√ ˝Àø£+˝À yêfi¯fl yêfi¯fl eT‘· dü+Á|ü<ëj·÷\qT nqTdü]+∫ @<√ ˇø£ ù|s¡T‘√ @<√
e⁄qï≥T¢qï uÛ≤düÿs¡+ ˝…’≥T yÓ\T>∑TøÏ ñ*øÏÿ|ü&ç ø£fi¯ófl ‘Ó]#ê&ÉT. ˇø£ s¡÷bÕìï Äsê~Û+#·&É+ düVü≤»+. n+<äTø£ì Hê qeTàø±ìøÏ ø±ì,
ª@$T{≤˝À∫düTÔHêïs¡T....?!μ |üfiËfl+˝À |üP\T ‘Ó#·TÃ≈£îì e÷\ ø£&ÉT‘·÷ Hê <Ûë´HêìøÏ ø±˙ mø£ÿ&Ü Ä≥+ø£+ e⁄+&É<äT.μ
‘·qT nø£ÿ&˚ ≈£Ls¡TÃ+~ s¡TøÏàDÏ. ª@yÓ÷...μ nì ndüVü≤q+>± eT÷*>±&ÉT uÛ≤düÿs¡+. Äj·Tq≈£î uÛ≤s¡´
ª@eTT+~... @MT ˝Ò<äTμ nHêï&˚ ø±ì Äj·Tq eTqdüT mø£ÿ&√ rs¡T m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT ÄX¯Ãs¡´+>±H˚ ñ+≥T+~. n˝≤ n˙ ªqTM« |üì
∫≈£îÿ≈£îì e⁄qï≥T¢ Ä˝À#·q ì+&çq #·÷|ü⁄\T #Ó|ü⁄ÔHêïsTT. #Ój·T´&ÜìøÏ M˝Ò¢<äTμ nì ‘·qT ø£∫Ñ·+>± e´‹πsøÏ+#·˝Ò&ÉT. <ëìøÏ
ø±s¡D+ ‘·q ã\V”≤q‘· ø±<ä˙, ÄyÓT dæús¡ dü+ø£\ŒeTì Äj·Tq≈£î
Äj·Tq Ä˝À#·q @$T{À s¡TøÏàDÏøÏ ‘Ó\TdüT. ‘·qT nu≤“sTT <ä>∑Z]øÏ ‘Ó\TdüT. nsTTHê eTqdü÷Œ¤]Ô>± ÄyÓTqT n+^ø£]+#·˝Ò&ÉT.
yÓfi≤fl\ì ìs¡ísTT+#·T≈£îqï|üŒ{Ïï+N Äj·Tq ndüVü≤q+>±, nq´eTq
düÿ+>± e⁄+&É≥+ ÄyÓT >∑eTìdü÷ÔH˚ e⁄+~. ‘·qT yÓfi¯fl≥+ Äj·TqøÏ ªqTe⁄« eT∞¢ e#˚Ãdü]øÏ... H˚HÓ˝≤ ñ+{≤H√...μ s¡TøÏàDÏ eTT&É‘·\T
Çwüº+ ˝Ò<äT. ø±ì ‘·qT yÓfi≤fl\ì |ü≥Tº>± e⁄+~. ‘·q e÷≥ #Ó\¢≥+ |ü&çq ãT>∑Z˝À¢ qe⁄« yÓT]dæ+~. ‘·qT Ä–b˛e&ÜìøÏ ∫qï u…~]+|ü⁄.
˝Ò<äqï uÛÑs¡Ô ñÁø√wü+ ÄyÓT≈£î ns¡ú+ø±ì<˚+ ø±<äT. nsTTHê nedüsêìï ªu≤>±H˚ ñ+{≤s¡T. MTπøMT nHês√>∑´+ ˝Ò<äT. n+‘ê u≤¬>’+~. |òæõ
ã{Ϻ ‘·H=ø£ ìs¡íj·T+ rdüTø√ø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT. Ä $wüj·T+ Äj·Tq≈£L jÓ÷ ‘Ós¡|” ¬s>∑T´\sY>± #˚sTT+#·T≈£î+≥÷ $&Ée≈£î+&Ü yê´j·÷eT+
‘Ó\TdüT. ‘Ó*d” ‘·qqT ìs√~Û+#ê\ì... #˚düTÔ+fÒ dü]b˛‘·T+~. _.|æ. ø£+Á{À˝À¢ ñ+#·T≈£î+fÒ dü]... ÄsTTq
s¡TøÏàDÏ ô|<äe⁄\ MT<ä ∫qï qe⁄«.. <ëìøÏ ø±ì <ëìøÏ ∫≥|ü≥˝≤&É{≤ìøÏ ` ¬s∫Ãb˛sTT >∑T+&Ó\~πs˝≤
s¡+¬ø\T yÓj·T´&ÜìøÏ H˚qT+&ÉqT>±...! H˚q˝≤¢ >∑T&çøÏ yÓfi§flkÕÔqT...
ª@$T{Ï... qe⁄«‘·THêïe⁄...?μ Äj·Tq dü«s¡+˝À ñÁø√wü|ü⁄ Js¡. ne⁄q÷. @$T{°y˚fi¯ MT $TÁ‘·T\+‘ê @eTj·÷´s¡T? nqT#·s¡es¡Z+
ªnuÒ“... @+ ˝Ò<äT...μ ˝Ò≈£î+&Ü e+≥]>± e⁄Hêïs¡T... b˛˙ MTs¡÷ ekÕÔsê >∑T&çøÏ...μ
ªn~ düπs ø±ì... s¡TøÏàD°... nø£ÿ&É >∑Tfi¯Sfl, >√|ü⁄sê\÷ ñ+{≤j·÷?.. ª}VüQ qTyÓ«fi¯ófl...μ s¡TøÏàDÏ yÓ[flb˛sTT+~. uÛ≤düÿs¡+>±s¡T ∫qï|üŒ{Ï
qT+&ç uÒ|òüs¡yê>± ô|]
–q eTìwæ. ‘ê‘· dü+bÕ
~+∫ Ç∫Ãq e+<ä˝≤
~ mø£sê*ï ‘·+Á&ç
eT]+‘· ô|+|ü⁄ #˚dæ
‘·s¡Tyê‹ ‘·sê\≈£î ‘·s¡
>∑ì ÄdæÔ>± neT]Ã
@{Ï˝Àì yÓ[flb˛j·÷&ÉT. uÛ≤düÿ
s¡+>±]øÏ eTT>∑TZs¡T #Ó˝…¢
fi¯ófl. Ç<ä›s¡T ‘·eTTàfi¯ófl
e⁄Hêïs¡T. ‘·+Á&ç ‘·<äq+

¬øs¡≥+ ‘·s¡+ ÄdæÔ |ü+#˚ düT≈£î

Hêïs¡T. Ç+#·T$T+#·T
n+<äs¡÷ n<˚ }fiÀfl
á M~Û˝À ˇø£s¡T, Ä
M~Û˝À ˇø£s¡T>± e⁄+
` j·TÁs¡$T*¢ $»j·T\øÏåà ≥T+{≤s¡T. uÛ≤düÿs¡+
>±] n‘·Ô e÷eT\~
≈£L&Ü Ä <ä>∑Zs¡˝Àì
Á>±eTy˚T. yêfi¯Sfl ø√{°
X¯«s¡T˝Ò. n+<äTe\¢
Äj·Tq e÷≥˝À¢ì yÓ≥ø±s¡+ s¡TøÏàDÏì u≤~Û+#·˝Ò<äT. ‘·q≈£L ‘Ó\TdüT n{Ï ï+∫ ≈£L&Ü $X‚ wüyÓTÆq dü+|ü<ä e∫à ø£*dæ+ ~.
á ùd«#·Ã¤.... á r]ø£ ‘·qø£ø£ÿ&É ñ+&Ée⁄. Ä J$‘·+ y˚s¡T. ‘˚≥ ˙{Ï uÛ≤düÿs¡+>±s¡T J$‘·eT+‘ê u≤<äs¡ ã+B @MT ô|≥Tºø√≈£î+&Ü
ôd\j˚Ts¡T˝≤ Á|üXÊ+‘·+>± kÕ–b˛‘·T+~ á |ü˝…¢˝À J$‘·+. >∑&çù|kÕs¡T. }fiÀ¢ e⁄qï ∫Hêï, ô|<ä› »q+‘√ |æ#êÃbÕ{° e÷≥\‘√,
ªñ+&Ée⁄. n<√ &Ü\sY Á|ü|ü+#·+ ø£<ë...μ düqï>± q$«+~ s¡TøÏàDÏ. sê»ø°j·T #·s¡Ã\‘√ #·‘·Ts¡TàK bÕsêj·TD≤~ düs¡<ë ø±s¡´Áø£e÷˝À¢
q\uÛ…’ dü+e‘·‡sê\ düVü≤Jeq+ ` n_ÛÁbÕj·÷\T ` n_Ûs¡T#·T\T y˚s¡T. dü+e‘·‡sê\T düTK+>± <=]¢+#˚XÊs¡T.
Ä˝À#·q\T y˚s¡T... ÄX¯j·÷\T y˚s¡T.. düVü≤Jeq+ e÷Á‘·+ uÛ≤düÿs¡+>±] ô|<ä›ø=&ÉT≈£î VüAdüºHé˝À ô|<ä› &Üø£ºs¡T. n‘·ì uÛ≤s¡´ ≈£L&Ü
kÕ>∑T‘√+~. yÓ’yêVæ≤ø£ <Ûäs¡à eTVü≤‘·´+...! nø£ÿ&˚ &Üø£ºs¡T. ¬s+&√ ø=&ÉT≈£î ø£+|üP´≥sY Ç+»˙sY. n‘·ì uÛ≤s¡´
ªá Á|ü|ü+#·+˝À eTìwüqï Á|ü‹yê&çø°... mø£ÿ&É e⁄Hêï... m+‘· ≈£L&Ü @<√ ø£+ô|˙˝À |üì#˚k˛Ô+~. yêfi¯fløÏ nø£ÿ&É m+‘· dü+bÕ<äH√
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 28
n+‘· Ks¡÷à ñ+≥T+~. uÛ≤düÿs¡+ <ä+|ü‘·T\øÏ |æ\¢\ >∑T]+∫q ∫+‘·
˝Ò<äT. Ä˝À#·q ˝Ò<äT. yêfi¯ófl ‘·*¢<ä+Á&ÉT*ï ‘·eT‘√ rdüT≈£îyÓ&É<ëeTì
m+‘√ Á|üj·T‹ï+#ês¡T. ˇø£kÕ] s¡TøÏàDÏ e÷Á‘·+ yÓ[fl ø=+‘·ø±\+ e⁄+&ç
e∫Ã+~. uÛ≤düÿs¡+>±s¡T Ä }]‘√ ‘·q nqTã+<Ûä+ n$uÛ≤»´eTqT
≈£î+{≤s¡T. Ä }s¡T e~* mø£ÿ&çø° yÓfi¯¢{≤ìøÏ Çwüº |ü&És¡T. ‘·q ‘·s¡+
eTqTwüß\T, Ä |ü]düsê\T, ùd«#êä|üP]‘· yê‘êes¡D+, @ e÷Á‘·+
Vü≤&Ü$&ç ˝Òì ‘ê|” J$‘·+ Äj·TqøÏ u≤>± n\yê≥T. s√p kÕj·T+
Á‘ê\T á $TÁ‘·T\‘√ s¡#·Ãã+&É sê»ø°j·÷\T, ø±s√¢ {ÖHéøÏ ‹]–
sêe≥+ ` |üPN ˝Òì J$‘·+....!
s¡TøÏàDÏ e÷Á‘·+ Äj·Tq dü«uÛ≤yêìøÏ $s¡T<äΔ+. n<˚ }fiÀfl ` n<˚
kÕ+Á|ü<ëj·T+˝À |ü⁄{Ϻ ô|]–q ÄyÓT J$‘·+, yÓ’$<Ûä´+>± ñ+≥T+~.
>∑+≥\ ‘·s¡ã&ç Ä<Ûë´‹àø£ Á>∑+<∏ë\T, eTVü≤s¡T¸\ uÀ<Ûä\T #·<äTe⁄‘·÷
e⁄+≥T+~. >∑Tfi¯Sfl, >√|ü⁄sê\T ` »bÕ\T, ‘·bÕ\T n+≥÷ uÛÑs¡Ôπøe÷Á‘·+
n+‘·T|ü≥ºì ˝Àø£+˝À dü+#·]dü÷Ô ñ+≥T+~. ª@<√ Ä&Éyêfi¯fl+‘˚!
yêfi¯fløÏ ÇVü≤+ MT<ä ø£+fÒ |üs¡+ MT<ä ÁX¯<äΔ m≈£îÿe. e#˚à »qà˝À ≈£L&Ü
‘·qe+{Ï jÓ÷>∑T´&ÉT \_Û+#ê\ì ‘ê|üÁ‘·j·T|ü&ÉT‘·Tqï≥T¢+~ |æ∫Ã~
nqT≈£î+{≤s¡T uÛ≤düÿs¡+. q∫ÃHê, q#·Ãø£b˛sTTHê Äj·Tq J$‘·
$<ÛëHêìï ÄyÓT mqï&É÷ Á|ü•ï+#·<äT. Äj·THê ÄyÓT >∑T]+∫ @MT
|ü{Ϻ+#·Tø√s¡T. yêfi¯fl J$‘ê\T düe÷+‘·s¡ πsK˝≤¢, n˝≤ q\uÛ…’ @fi¯ófl>±
kÕ–b˛‘·÷H˚ ñHêïsTT. uÛ≤düÿs¡+>±s¡T &ÓuÛ…’˝À Á|üy˚•+#ês¡T... s¡TøÏàDÏ
≈£L&Ü ns¡yÓ’ ej·TdüT ø=∫Ã+~. nsTTHê ÄyÓT ej·TdüT n+‘·ì
#Óù|Ôø±ì ‘Ó*j·T<äT. düqï>± ]e≥˝≤ Äs√>∑´+>± ñ+≥T+~. |ü#·Ãì
#Ûêj·T‘√, Äs√>∑´+>± ø£fi¯ø£fi¯˝≤&ÉT‘·T+≥T+~. Ç|ü&ç|ü&ÉT nø£ÿ
&Éø£ÿ&Ü ˙˝≤ø±X¯+˝À yÓ+&ç yÓTs¡T|ü⁄˝≤ |ü*‘· πøXÊ\T ˇø£{° nsê ‘·|üŒ...
mes¡÷ #Óù|Ô ø±ì ÄyÓT ej·Tdæ+‘·ì Á>∑Væ≤+#·˝Òs¡T. |ü<˚fi¯flì+N ø°fi¯fl
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
ø£<∏ä
H=|ü\˙ ` s¡ø£Ôb˛≥˙ uÛ≤düÿs¡+>±s¡T e÷Á‘·+ @<√ ø£+ô|Ì¢+{Ÿ. Á{°{Ÿ
yÓT+{Ÿ rdüTø√e&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. yÓT&çfÒwüHé‘√ Ç+Á~j·T ìÁ>∑Vü≤+
kÕ~Û+∫ s¡ø£Ôb˛≥Tì n]ø£≥Tºø√eTì s¡TøÏàDÏ m|ü&É÷ #Ó|üPÔH˚ ñ+≥T+
~. $T‹MT]q $ÁXÊ ‹ ` ‘·qø£+≥÷ ˇø£ yê´|üø£+ @s¡Œs¡#·Tø√ø£b˛e&É+
e\q XÊØs¡ø£+>±, e÷qdæø£+>± ‘·qT s√– ne⁄‘·THêïqì uÛ≤düÿs¡+>±s¡T
n+^ø£]+#·s¡T.
ndü˝Ò ‘√#·ì‘·q+‘√ ` ndü+‘·è|æÔ‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·÷qï uÛ≤düÿs¡+>±]øÏ
‘·q÷ ùdº{Ÿ‡øÏ |æ\¢\ <ä>∑Z]øÏ yÓ[flb˛yê\qï s¡TøÏàDÏ ìs¡íj·T+ eT]+‘·
ø√bÕìï ‘Ó|æŒk˛Ô+~.
ª˙≈£î eTTdü* yÓTT>∑T&ÉTø£Hêï... |æ\¢\÷, eTqe˝Ò eTTK´+... Ç|ü&ÉT
nø£ÿ&É yêfi¯flπø+ ˝À≥ì qTe⁄« ãj·T˝Ò›s¡≥+...μ
ª˝À≥T ˝Òø£b˛e#·TÃ. ø±ì yêfi¯fløÏ ô|<ä›yêfi¯fl Ädüsê nedüs¡+. Ç<ä›s¡÷
Çs¡yÓ’ Hê\T>∑Z+≥\÷ |üì˝À ñ+{≤s¡T. ∫qï |æ\¢*ï ø±düÔ C≤Á>∑‘·Ô>±
#·÷düT≈£îH˚yêfi¯ófl ø±yê*. n<˚ ø£<ë yêfi¯ófl #Ó|ü⁄Ôqï~. Çø£ÿ&É e⁄+&ç
eTqy˚T+ #Ój·÷´*? yêfi¯flø£Hêï ñ|üjÓ÷>∑|ü&É<ë+.. MTs¡÷ s¡+&ç...!
n+~ s¡TøÏàDÏ.
ªqTe⁄« ≈£L&Ü qqTï s¡eTà+{≤yê...? Ä yê‘êes¡D+ Hê≈£î |ü&É<äT.. #·*
ndü\T ‘·≥Tºø√˝ÒqT. qTe«+fÒ ns¡yÓ’ e∫ÃHê Çs¡yÓ’ @fi¯fl <ëì˝≤
‹s¡T>∑T‘êe⁄ ! Hê e\¢ ø±<äT... Ä d”Œ&ÉT....
ªe÷s¡T‘·Tqï ø±\+‘√ eTqeT÷ e÷sê*... eTq+ yÓfi‚fl~ <˚X¯+ ø√dü+
ø±<äT, eTq |æ\¢\ ø√dü+. ùde #˚ùd~ me]ø√ ø±<äT ` eTq yêfi¯¢πø. eTq
eTqe\πø....
n~ düπs yêfi¯fl ùdeπø yÓ&ÉT‘·THêïe⁄... u≤>±H˚ e⁄+~.. eT] Hê dü+>∑‘˚+
#˚kÕÔe⁄? uÛÑs¡ÔøÏ ùde #Ój·T´≥+ e÷Á‘·+ ˙ <Ûäs¡à+ ø±<ë...μ zs¡>± #·÷dü÷Ô
ôd+{ÏyÓT+{Ÿ nÅdüÔ+ e~˝≤s¡T uÛ≤düÿs¡+>±s¡T.
s¡TøÏàDÏ ∫qï>± q$«+~. düVü≤q+>± #Ó|æŒ+~. ªqqTï ÄbÕ\ì ‘·|üŒ MT
yê<äq˝À ã\+ ˝Ò<äT.. ˝Ò<äì MT≈£L ‘Ó\TdüT. q\uÛ…’ dü+e‘·‡sê\T>±
MT≈£î ùde\T #˚dü÷ÔH˚ ñHêïqT. MT≈£î q∫ÃHê, q#·Ãø£b˛sTTHê `
eTqdü÷Œ¤]Ô>± MTs¡T yÓT#·Ã˝Òø£b˛‘·THêï... Hê <Ûäs¡à+>± #˚dü÷ÔH˚ e#êÃqT.
Çø£ MT<ä≥ MT≈£î H˚qT #˚j·T>∑\ ùde˝ÒeTTHêïsTT. Ç+{Ï ì+&Ü MT
eTqdüTøÏ q∫Ãq $<Ûä+>± ùde\+~+#˚ |ü]#ês¡≈£î\THêïs¡T. e÷
yêfi¯Sfl, MT yêfi¯Sfl eTq ã+<ÛäTe⁄\+<äs¡÷ ñHêïs¡T. Çø£ MT ø±\πøå
bÕìøÏ ‘·–q n\yê≥T¢ ` Vü‰;\T ñHêïsTT. Áb˛‘·‡Væ≤+#˚ $TÁ‘·T\THêï
s¡T. nø£ÿ&É ∫qï |æ\¢\øÏ Hê nedüs¡+ e⁄+~. yêfi¯fl s¡ø£åD ø√dü+ H˚qT
yÓ[fl rsê*!μ
ªm|ü&ÉT qTe⁄« Hê e÷≥ $Hêïe⁄ ø£qTø£μ!
‘·qT #˚ùd~ nedüs¡yÓTÆq eT+∫|üì nì ‘Ó*dæHê n+^ø£]+#·˝Òì
ÄVü‰ìï Á|ü•ï+#·≥+ s¡TøÏàDÏ m|ü&√ e÷qT≈£î+~.
ªnø£ÿ&É |æ\¢\T ñ<√´>∑ u≤<Ûä´‘·\˝À eTTì– ` e´ø£Ô+ ‘Ó*j·Tì |æ\¢\
dü+s¡ø£åD #·÷düTø√˝Òø£ nedüú|ü&ÉT‘·T+fÒ e+{À¢ z|æø£, neø±X¯+ ñ+~
ø£qTø£ yêfi¯fløÏ n+&É>± e⁄+&É≥+ eTq <Ûäs¡à+μ n+≥T+<ëyÓT.
ªdüTq+<äø£ø£ÿ&É ñ<√´>∑yÓT+<äT≈£î. nu≤“sTT dü+bÕ~düTÔqï y˚˝≤~
&Ü\s¡T¢ #ê\yê... Çø£ÿ&É á ÄdæÔ, &ÉãT“ me]$!? düTK+>± Ç+{Ï
|ü≥Tºq ñ+&ç |æ\¢*ï #·÷düTø√ø£... m+<äTøÏ+ø± Ç+ø± dü+bÕ~+#ê\ì
Äsê≥+...μ nqï~ uÛ≤düÿs¡+>±] yê<äq.
@sêŒ≥¢˙ï |üP]Ô #˚düT≈£î+~ s¡TøÏàDÏ. uÛ≤düÿs¡+ ≈£L&Ü ªÇø£ ˙ Çwüº+μ
 ø£<∏ä 29
nqï≥T¢ ì]¢|üÔ+>±H˚ e⁄+&çb˛j·÷s¡T. ª˙ ø√dü+ ø±ø£ Ç+¬øe] ø√dü+ Ä˝À∫kÕÔqT #Ó|ü...! ˙≈£î |üP]Ô>±
ns¡úsêÁ‹ eT+∫ ìÁ<ä˝À e⁄qï uÛ≤düÿs¡+ @<√ <äãT“q ÁøÏ+<ä |ü&çq X¯ã›+ qj·TyÓTÆ, Äs√>∑´+>± ‹]π> <ëø± Hê≈£î ≈£î<äTs¡T ˝Ò<äT...μ m|ü&É÷
$ì ñ*øÏÿ|ü&ç ˝Ò#ê&ÉT. s¡TøÏàDÏ eT+#·+ MT+∫ ÁøÏ+<ä |ü&çb˛sTT ms¡T|ü⁄˝…øÏÿ ø£]ƒq+>± e⁄+&˚ #·÷|ü⁄˝À¢ #·\¢ì nÅs¡Δ‘·.
ø±fi¯ó¢, #˚‘·T\T ø=≥Tº≈£î+{À+~. @+ »]–+<√ ns¡ú+ø±ø£ >±uÛÑsê |ü&ç s¡TøÏàDÏ >∑T+&Ó˝À¢ @<√ Ä˝À#·q, ø=‘·Ô>±... q\uÛ…’ dü+e‘·‡sê\ kÕVü≤
b˛‘·÷ |üìyêfi¯flì ˝ÒbÕ&ÉT. s¡TøÏàDeTà≈£î nø£kÕà‘·TÔ>± @<√ nHês√>∑´+ #·sê´ìøÏ eè<ëΔ|ü´+˝À dü]ø=‘·Ô ìs¡«#·q+ Çdü÷Ô...
#˚dæ+<äì ∫{Ϭø˝À }s¡+‘ê bÕøÏb˛sTT+~. }s¡T&ÉT »q+ uÛ≤düÿ ø=&ÉT≈£î Ä sêÁ‹ bò˛Hé #˚XÊ&ÉT. ªneTà m|ü&ÉT ãj·T\T<˚s¡T‘√+<äμì.á
s¡+>±] Ç+{Ï eTT+<äT eT÷–b˛j·÷s¡T. ø£åD≤˝À¢ ø±s√¢ s¡TøÏàDÏì {ÖHé kÕ] s¡TøÏàDeTà ≈£L&Ü ø=&ÉT≈£î‘√ #Ó|æŒ+~. ª‘·q nHês√>∑´+ uÛ≤düÿsêìï
˝À e⁄qï eT+∫ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ˝À n&çà{Ÿ #˚XÊs¡T. ‘·ø£åD yÓ’<ä´ dü<äTbÕj·T+ ø£è+>∑Bdæ+~. ‘·qT nø£ÿ&çøÏ sêe≥+ ø£+fÒ... yêfi‚fl Çø£ÿ&É≈£î eùdÔ
n+<ä≥+ e\¢ s¡TøÏàDÏ ÁbÕD≤bÕj·T+ qT+&ç ãj·T≥ |ü&ç+~. uÛ≤düÿs¡+ u≤>∑T+≥T+<äμì. n‘·&ÉT ‘·+Á&çøÏ #Ó|æŒq e÷fÒ #ÓbÕŒ&ÉT. ªne÷à... ˙
yÓ+≥H˚ |æ\¢\øÏ ‘·*¢ nHês√>∑´+ >∑T]+∫ #Ó|æŒ yêfi¯flì s¡eTàì nedüs¡+ Çø£ÿ&É #ê˝≤ e⁄+~. düTq+<ä |æ\¢\‘√ #ê˝≤ Çã“+~ |ü&ÉT
#ÓbÕŒ&ÉT. ‘√+~. Hêqï>±s¡T n˝≤¢π> n+{≤s¡T. |ü{Ϻ+#·Tø√ø£ qTe⁄« e#ÓÃsTT´. ˙≈£î
ªm˝≤ &Ü&û...! ˇø£ÿs√»Hêï H˚qT ø£<ä\{≤ìøÏ ˝Ò<äT. Ç+&çj·÷ sêyê eT+∫ yÓ’<ä´ dü<äTbÕj·T+ ≈£L&Ü ñ+≥T+~. H˚qT, düTq+<ä dü«j·T+>±
\+fÒ yês¡+ s√E\Hêï ø±yê*... ø=ìï y˚\ &Ü\s¡¢ Ä<ëj·T+ b˛‘·T+~. ìqTï #·÷düT≈£î+{≤+.. @+ m|ü&ÉT ãj·T\T<˚s¡T‘·THêïyé nHêï&ÉT.
MT ø√&É\T |ü]dæú‹ ≈£L&Ü n+‘˚... m≥÷ neTà Á|üj·÷DeTÚ‘√+~>± ªH˚qT Ç|ü&ÉT nø£ÿ&çøÏ sêe≥+ ˝Ò<äTμ bò˛Hé ô|fÒºdæ+~ s¡TøÏàDÏ.
|ü+ô|j·T´+&ç. MTπø+ ~>∑T\T e<äT›. Ç<ä›s¡+ &Üø£ºs¡¢+ ø£<ë... u≤>± ª yÓ[flsê s¡TøÏàD°! m+<äTø£˝≤ #ÓbÕŒyéμ n+≥÷ uÛ≤s¡´ e+ø£ ø=‘·Ô>±
#·÷kÕÔ+..μ nHêï&ÉT ø=&ÉT≈£î. #·÷XÊ&ÉT uÛ≤düÿs¡+.
|üØø£å\˙ï #˚dæ »uÒ“B ˝Ò<äì, $ÁXÊ+‹>± e⁄+≥÷ ã\yÓTÆq ÄVü‰s¡+ ‘·\ n&ɶ+>± }|æ+~. ª∫qïyêfi¯ófl... yêfi¯fløÏ eTqdüT\÷, eTeT‘·\
rdüT≈£î+fÒ dü]b˛‘·T+<äHêïs¡T &Üø£ºs¡T¢. á Hê\T>∑T s√E\÷ uÛ≤düÿs¡+ e+{Ï ôd+{ÏyÓT+{Ÿ‡ ñ+&Ée⁄. e⁄+≥Tqï~ yÓdtº˝À ø£<ë.. n+‘ê
>±] Ä+<√fi¯q Ç+‘ê n+‘ê ø±<äT. &Üø£ºs¡T¢ @MT ˝Ò<äì #Ó|æŒHê yÓT{°]j·T*»+.. H˚q÷ Ç+‘· ‘Ó\d” u≤Vü‰´ìï ãfÒº MT n+‘·s¡+>±ìï
Äj·Tqπø<√ uÛÑj·T+>± ñ+~. ª@MT ˝Òø£b˛‘˚ e⁄qï|üfi≤q eTìwæ m+ n+#·Hê y˚XÊqT. Çø£ eTì<ä›+ ø£*ùd e⁄+&Ü*...! Çø£ÿ&Ó’Hê... nø£ÿ&Ó’Hê..
<äT≈£î düŒèVü≤‘·|æŒ |ü&çb˛‘·T+~? Mfi¯fl≈£î n+‘·T|ü≥ºì »uÒ“MT s¡TøÏàDÏ eT¬sø£ÿ&Ó’Hê...μ
e+{À¢ ˝Ò<äT ø£<ëμì Ä+<√fi¯q |ü&ÉT‘·THêïs¡T. á düeTj·T+˝À ø=&ÉT≈£î
<ä>∑Zs¡ e⁄+fÒ m+‘√ <ÛÓ’s¡´+>± ñ+&˚~. ø±ì yêfi¯¢øÏ &ÉãT“ |æ∫à |ü{Ϻ+~. uÛ≤düÿs¡+ $düàj·T+>± #·÷kÕ&ÉT. |ü+&çq >∑TãTs¡T MTkÕ\ e÷≥Tq
&Ü\sY |æ∫à |ü{Ϻ+~. Äj·Tq eTqdüT˝À ø=&ÉTø£+fÒ $s¡øÏÔ ø£*–+~. n\y√ø£>± ∫qï qe⁄«.
‘·\HÓ|üŒ˙, ø±\T HÓ|üŒ˙, _.|”. nì @<√ ˇø£ s¡T>∑à‘·‘√ ‘·qT u≤<Ûä|ü&ÉT ªu≤<Ûä´‘·qT $T+∫q ÁbÕD ã+<Ûä+ `
‘·T+{≤&ÉT. ø±˙ s¡TøÏàDÏ m|ü&É÷ Ç+‘· es¡≈£L ˇø£ÿs√E ≈£L&Ü <ë{Ïb˛˝Òì sê>∑ã+<Ûä+ eTq~μ n+~ s¡TøÏàDÏ.
nHês√>∑´+‘√ |ü&ÉTø√˝Ò<äT. ÄyÓT nHês√>∑´+ Äj·Tìï ø£\‘·|ü]∫+~. `ø£<∏ëeTVü≤˝Ÿ k»q´+‘√
@MT uÛÑj·T+ ˝Ò<äì &Üø£ºs¡T¢ <ÛÓ’s¡´+ #Ó|æŒHê eTqdüT≈£î XÊ+‹>± ˝Ò<äT. mnl
|ü~ ìeTTcÕ\T ≈£L&Ü Ç+{À¢ ø±\T ì\eì eTìwæ ˇø£ÿ
ìeTTwü+ ≈£L&Ü Ç\T¢ e<ä\≥+ ˝Ò<äT.
ª@$T{Ï HêπøMT ˝Ò<äì &Üø£º
s¡T¢ #Ó|æŒHê... m+<äTø£˝≤¢
~>∑T\T |ü&É‘ês¡T! Hê ø√dü+
Ä˝À∫+∫ MT e+{Ï MT<ä≈£î
‘Ó#·TÃ≈£îH˚≥T¢Hêïπs!μ s¡TøÏàDÏ
uÛÑs¡Ô rs¡T #·÷dæ q$«+~.
qe⁄«‘·÷ ‘˚*ø£>± rdüTø√yê\
qT≈£îHêï ‘·q nHês√>∑´+ Ä
j·Tq˝À n\»&ç ø£*– ∫+
<äì ‘Ó\Tk˛Ô+~. nXÊ+‹>±
‘·q eT+#·+ #·T≥÷º ‹s¡T>∑T
‘·T+ +, eT+∫ uÛÑøÏÔ ^‘ê\
πøôd{Ÿ‡ ‘·q øÏwüºyÓTÆq$ ô|{Ϻ
$ì|æ+#·&É+, ª@eTHêï |ü⁄düÔ
ø£+ #·<äeeT+{≤yêμ nì ‘·q
ãTø˘ sêø˘ <ä>∑Zs¡ ‘·#êÃ&É≥+...
Äj·Tq˝À @<√ e÷s¡TŒ
e∫Ã+<äì Á>∑Væ≤+∫+~.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 30
u§eTà\T |æ\¢\T Ä&ÉT≈£îH˚ Ä≥edüTÔe⁄˝Ò
ø±<äT ãT~Δ$ø±kÕìøÏ dü÷Œ¤]ÔìkÕÔsTT. ø£\ŒHê
#ê‘·Tsê´ìøÏ |ü⁄Hê~ y˚kÕÔsTT. #·<äTe⁄ H˚]Œ+#˚
kÕ<ÛäHê\T. Ä&ÉT≈£îH˚≥|ü&ÉT |æ\¢\T u§eTà
\qT H√{À¢ ô|≥Tºø√#·TÃ. yê{Ïe\¢ #ê˝≤
Çã“+<äT\T @s¡Œ&˚ neø±X¯eTT+<äì n+≥T
Hêïs¡T ì|ü⁄DT\T. ø=j·T´u§eTà\T, bÕ¢dæºø˘
u§eTà\T ø±\+b˛sTT, dü]ø=‘·Ô s¡ø£+
u§eTà\T e#˚ÃXÊsTT. u§eTà\ ø√dü+ |æ\¢\T
Vü≤sƒ¡+ #˚j·T&É+ e÷eT÷\T. ø±˙ ª á u§y˚Tà
ø±yê*μ n+≥÷ e÷sê+ #˚j·T≥+ H˚{Ï |ü<äΔ‹.
m+<äTø£+fÒ ‘·fi¯‘·fi≤ yÓT]dæb˛j˚T u§eTà˝Ò
n~Ûø£+>± H˚{Ï <äTø±D≤˝À¢ ø£ì|ædüTÔHêïsTT.
Ç˝≤+{Ï u§eTà\ MT<ä s¡+>∑T\ ø√dü+ |üPùd
ô|sTT+{Ÿ\˝À ø±Øj·T+, ø±&çàj·T+ nH˚ s¡kÕ
j·Tìø£|ü<ësêú\T ø£*düT+{≤sTT. á ¬s+&É÷
≈£L&Ü Vü‰ì #˚ùd ˝ÀVü‰˝Ò.
|æ\¢\T Ä&ÉT≈£î+≥÷ á u§eTà\qT H√{À¢
ô|≥Tº≈£î+{≤s¡T. yê{Ï ô|sTT+{¢˝Àì ˝ÀVü‰\T
Áø£eT+>± |æ\¢\T ø£&ÉT|ü⁄˝ÀøÏ #˚s¡‘êsTT.
yê{Ï˝Àì q÷´s√{≤øχHé X¯Øs¡+˝ÀøÏ #˚],
Hê&ûeT+&É\+ <Óã“‹H˚ neø±X¯eTT+<äì
yÓ’<ä´ãè+<ë\T yÓ\¢&çdüTÔHêïsTT.
#Ó’Hê˝À ‘·j·÷¬s’ e#˚à 128 s¡ø±\ u§eTà˝À¢,
78 s¡ø±\ u§eTà\≈£î #Ó’Hê˝ÀH˚
ìùw<Ûä+ ñ+~. n˝≤+{Ïyê{Ïì
nyÓT]ø±‘√ bÕ≥T Ç‘·s¡<˚XÊ\≈£î
m>∑TeT‹ #˚düTÔqï~ #Ó’Hê.
eTq<˚X¯+˝Àq÷ <ë<ë|ü⁄ 75%
es¡≈£L u§eTà\T ~>∑TeT‹ #˚düT
≈£î+≥THêïeTT. #·eø£>± \_Û+#˚
á #Ó’Hêu§eTà\T bÕ¢{ŸbòÕsê\
qT+&ç, cÕ|æ+>¥ e÷˝Ÿ\ es¡≈£L
ÄÁø£$T+∫ e⁄HêïsTT. ªy˚T&é ÇHé
#Ó’Hêμ nH˚ eTTÁ<ä >∑\ qøÏ©
u§eTà˝Ò M{Ï˝À m≈£îÿe. Ç˝≤+
{Ï u§eTà\qT >∑T]Ô+∫q nyÓT
]ø± Á|üuÛÑT‘·«+ `5 \ø£å\ #Ó’Hê
u§eTà\qT, ‹|æŒ |ü+|æ+#˚dæ+
u§eTà\T Á|üyÓ÷<äe÷ ` Á|üe÷<äe÷?
~. eTq <˚X¯+˝Àì &Ûç©¢ì Á|ü<Ûëq
πø+Á<ä+>± ô|≥Tº≈£îì, Ç˝≤+{Ï
Ä≥ edüTÔe⁄\qT Ä≥+ø£|ü]#˚+
<äT≈£î ìj·T$T‘·yÓTÆq dü+düúù|s¡T
ª{≤øχ˝Ÿ *+ø˘‡μ. &Ûç©¢,eTT+u≤sTT
e+{Ï q>∑sê˝À¢ á dü+düú s¡T. 10/
qT+∫ s¡T. 100/`\T KØ<äT #˚ùd 111 s¡ø±\
u§eTà\qT ø=qT>√\T #˚XÊs¡T. yê{Ïì |üØøÏå+
#êø£ 77 bÕ¢dæºø˘ u§eTà˝À¢q÷, 11 bÕ¢dæºø˘ ø±ì
u§eTà˝À¢q÷ ô|’q #Ó|üø=qï ø±Øj·T+, ø±&çà
j·T+ ˝ÀVü‰\ XÊ‘·+ #ê˝≤ m≈£îÿe>±H˚ e⁄+
~≥. Á|ü‹ q>∑s¡+˝Àq÷ Ä XÊ‘·+ e÷s¡T‘·T+
≥T+~ nìï u§eTà˝À¢q÷, düsêdü]>± 112.51
|æ|æm+ ø±&çàj·T+ e⁄+~. eTT+u≤sTT˝À
neTTà&ÉTb˛sTTq u§eTà˝À¢ 200 |æ|æm+
ø±{Ïàj·T+ e⁄qï≥Tº ‘˚*+~. á ˝ÀVü‰\T
|æ\¢\ X¯Øsê˝À¢ #˚s¡≥+ #˚‘· $πs#·Hê\T, qsê
\≈£î dü+ã+~Û+∫q »ãT“\T, ø£&ÉT|ü⁄˝À eT+
≥, eT÷Á‘·$düs¡®q ‘·≈£îÿe ø±e≥+ e+{Ï düeT
dü´\T @s¡Œ&É‘êsTT. dü]>±Z ÄVü‰s¡+ rdüTø√ì
|æ\¢\ s¡ø£Ô+˝À á ˝ÀVü‰\T düT\Te⁄>± ø£*dæ
b˛‘êj·T+≥THêïs¡T &Üø£ºsY nuÛÑjYT ≈£îe÷sY.
#Ó’Hê˝À ‘·j·÷¬s’q ª<∏ëeTdt n+&é Áô|ò+&é‡
e⁄&ÓHé ¬s’˝Ÿ y˚μ nH˚ ¬s’\T u§eTà KØ<äT s¡T
350/`\ qT+∫ s¡T 3500/`\ es¡≈£L ñ+~.
á ¬s’\Tu§eTà˝À e⁄+&˚ ø±&çàj·T+, ø±Ø
j·T+\ |ü]e÷D+ 600 |æ|æm+\≥.
u§eTà\T ‘·fi¯‘·fi¯˝≤&Ü\ì yê{ÏøÏ ˝ÀVü‰\qT
ø£\T|ü⁄‘ês¡T. M{Ïe\¢ ∫Hêï] bÕ|ü\ X¯Øs¡+˝À
e÷s¡TŒ\T ø£\T>∑T‘êsTT. |æ\¢\≈£î Á|üe÷<äø£
s¡+>± |ü]D$T+#˚ ˝ÀVü‰\qT u§eTà\
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
‘·j·÷Ø˝À yê&É≈£L&É<äT. øÏ&é‡ ø±s¡ïsY
ø=ìï s¡ø±\ ˝ÀVü‰\qT e÷Á‘·y˚T, n~ ≈£L&Ü
#ê˝≤ ‘·≈£îÿe>± yê&Ü\H˚ wüs¡‘·T ◊s√bÕ dü+
düú\T $~Û+#êsTT. <ëì Á|üø±s¡+, |æ\¢\ ø√dü+
‘·j·÷s¡j˚T´ edüTÔe⁄\˝À ø±Øj·T+, ø±&çà
j·T+\qT n~Ûø£|üø£å+>± 12 |æ|æm+\ es¡πø
yê&Ü*. á |ü]$T‹ Á|üø±s¡y˚T nyÓT]ø±, #Ó’Hê
u§eTà\qT ìùw~Û+∫+~. nsTT‘˚, eTq
<˚X¯+˝ÀøÏ ~>∑TeT‹ ne⁄‘·Tqï u§eTà\qT m
es¡÷ dü]>±Z |ü]o*+#·≥+˝Ò<äT n+≥THêïs¡T.
{≤øχø˘ *+ø˘‡ &Ó’¬sø£ºsY s¡M n>∑sê«˝Ÿ.
m˝≤+{Ï düeTdü´\T ekÕÔsTT?
á $wüj·T+ >∑T]+∫, |æ\¢ Äs√>∑´ì|ü⁄DT˝…’q
&Üø£ºsY ˇø£s¡T Ç˝≤ #ÓãT‘·THêïs¡T. Ä&ÉT≈£îH˚
≥|ü&ÉT |æ\¢\T düVü≤»+>± u§eTà\qT H√{À¢
ô|≥Tº≈£î+{≤s¡T. yê+‘·T\T #˚düT≈£î+
≥T+{≤s¡T. yÓ+≥H˚ u§eTà\≈£îqï eTT]øÏ e˝Ò¢
Ç˝≤ »s¡T>∑T‘·T+<äqT≈£î+{≤s¡T ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T.
ø±˙ n~ ø±<äT ø±s¡D+. @ ¬ø$Tø£˝Ÿ nsTTHê
X¯Øs¡+˝ÀøÏ m≈£îÿe>± #˚]q|ü⁄&ÉT ‘·|üŒ≈£î+&Ü
yê+‘·T\T ekÕÔsTT. u§eTà\≈£î |üPdæq |ü<ë
sêú˝À¢ e⁄qï ô|’q #Ó|ü≈£îqï ˝ÀVü‰˝Ò |æ\¢\
ø£&ÉT|ü⁄˝ÀøÏ yÓ[¢ yê+‘·T\e⁄‘êsTT. eT÷Á‘ê
X¯j·T+˝ÀøÏ á ˝ÀVü‰\T #˚s¡≥+ e\¢ |ü#·Ãø±
yÓTs¡T¢ ≈£L&Ü e#˚à neø±X¯eTT+~. *esY˝À
eT+≥, Äø£* ˝Òø£b˛e≥+, ‹qø£b˛e&É+ e\¢
ãs¡Te⁄ ‘·>∑Z≥+ »s¡T>∑T‘êsTT. Hê&ûeT+&É\
e´edüú <Óã“ ‹q≥+ e\¢ C≤„|üø£X¯øÏÔ ‘·>∑TZ
‘·T+~. |æ\¢\ #·<äTe⁄ bÕ&Ée⁄‘·T+~. ìs¡¢ø£å´+
#˚ùdÔ, eT÷s¡Ãs√>∑+ edüTÔ+~. u≤\´+˝ÀH˚ á
˝ÀVü‰\T X¯Øs¡+˝ÀøÏ #˚]b˛‘˚, e÷qdæø£
|ü]dæú‹ <Óã“‹H˚+<äT≈£î neø±XÊ\THêïsTTμ
C≤Á>∑‘·Ô\T
{≤øχø˘ *+ø˘‡˝À |üì#˚ùd ∫s¡+‘·q, ªá ˝ÀVü‰
\qT u§eTà\ ‘·j·÷Ø˝À yê&É≈£î+&Ü Á|üuÛÑT
‘·«y˚T ‘·–q #·s¡´\T #˚|ü{≤º*, ìùw<Ûë\T
$~Û+#ê*. Ç˝≤ ˇø£ #·≥º+ #˚j·÷\ì Á|üuÛÑT
‘·«+MT<ä ˇ‹Ô&ç ‘ÓkÕÔ+. u§eTà\ ‘·j·÷Ø
dü+düú\‘√ Ä $<ÛäyÓTÆq ˝ÀVü‰\qT ø£\bı<ä›+
≥THêï+. Çø£ MT<ä≥, |æ\¢\T Ä&ÉT≈£îH˚
u§eTà\ $wüj·T+˝ÀH˚ ø±≈£î+&Ü, yê] ø√dü+
Á|ü‘˚´øÏ+∫q ÄVü‰s¡|ü<ësêú˝À¢q÷ á ˝ÀVü‰\T
ø£*dæ ñHêïj˚TyÓ÷qH˚ nqTe÷q+‘√ |ü]XÀ<Ûä
q\T #˚sTTkÕÔ+μμ n+≥THêïs¡T.
`kÕ>∑sY
 32 øÏ&é‡ ø±s¡ïsY

< Ûä q+
u≤˝≤´ìøÏ ã +
H˚{Ï u≤\ u≤*ø£˝À¢ ‘·–q s¡ø£åD ‘·eT≈£î
˝Ò<äH˚ nuÛÑÁ<ä‘êuÛ≤e+, n|üqeTàø£+ ‘·–q
eTH√ôdÌús¡´+ ø=s¡e&ÉT‘√+~. Ç<ä+‘ê
Ç+{Ï˝À bÕsƒ¡XÊ\˝À ø£*π> $$<Ûä
ˇ‹Ô&ç\e˝Ò¢! Ç+<äT≈£î ø±s¡D+ bÕsƒ¡XÊ\
ìsê«Vü≤≈£î\T nì #ê˝≤ eT+~ uÛ≤$dü÷Ô
bÕsƒ¡XÊ\ ìsê«Vü≤≈£î\ MT<ä HÓ|ü+ #ê˝≤
düT\Te⁄>± y˚düTÔHêïs¡T. ø±ì Ä‘·à |ü]o\q
#˚düT≈£î+fÒ á |ü]dæú‹øÏ ø±s¡D+
‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ô|+|üø£y˚T ne⁄‘·T+<äì
kÕe÷õø£ XÊÅdüÔy˚‘·Ô\T, $<ë´y˚‘·Ô\T,
eTqdüÔ‘·« XÊÅdüÔy˚‘·Ô\T n_ÛÁbÕj·T
|ü&ÉT‘·THêïs¡T.
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ‘·eT Áù|e÷_Ûe÷Hê\T
|æ\¢\ô|’ ‘·s¡T#·T e´ø£Ô+ #˚dü÷Ô, |æ\¢\
J$‘·+˝À m<äTs¡j˚T´ ∫qï ∫qï
dü+|òüT≥q\T, ø£*π> uÛÑj·÷\T düeTdü´\ì
∫s¡Tqe⁄«‘√ |ü]wüÿ]dü÷Ô ªMT≈£î ‘√&ÉT>±
y˚TeTTHêï+. <˚ìøÏ uÛÑj·T+˝Ò<äTμ nH˚
n_ÛÁbÕj·T+ ø£*–ùdÔ |æ\¢˝À¢ nuÛÑÁ<ä‘ê
uÛ≤e+ ñ+&É<äT. eTH√ôdÌús¡´+, BÛe÷ Áù|e÷_Ûe÷Hê\‘√ #·~$+#·kÕ>±s¡T. dü]#˚ùd Á|üj·T‘·ï+ #˚j·T≥+,
ô|s¡T>∑T‘·T+~. Äs¡Ts√E\ ‘·sê«‘· Ä ≈£îÁsê&ÉT m+‘√ eT+<ä*+#·&É+, ‹≥º≥+, ø√|üŒ&É≥+,
|ü<˚fi¯¢ ej·TdüT˝À u≤\T&ÉT á eT<Ûä´q BÛe÷>± dü÷ÿ\TqT+&ç edüTÔ+fÒ •øÏå+#·≥+ e+{Ï$ #˚j·T≈£L&É<äT. n˝≤ #˚ùdÔ
dü÷ÿ\T qT+∫ Ç+{ÏøÏ edü÷Ô, ˙s¡dü+>±, ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷s¡T. nsTT<äT s√E\bÕ≥T yêfi¯¢˝À ‹s¡T>∑Tu≤≥T eTqdüú‘·«+ @s¡Œ&˚
uÛÑTC≤\T y˚˝≤&ÉBdüT≈£îì, ìdüŒèVü≤‘√ yÓT≥T¢ yê&ÉT nqTuÛÑ$+∫q ˇ‹Ô&ç, u≤<ÛäqT neø±X¯+ ñ+~ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\øÏ, ‘·eT MT<ä
møÏÿ Ç+{À¢ n&ÉT>∑T ô|≥º>±H˚ }Væ≤+#·Tø=ì ‘·\¢&ç˝≤¢s¡T. Áù|e÷_Ûe÷Hê\T ˝ÒeH˚ u≤<Ûä @s¡Œ&ÉT‘·T+~.
#·‹øÏ\ã&çb˛j·÷&ÉT. ø£+>±s¡T |ü&ɶ ‘·*¢ u…+>∑Tfi¯Ss¡TøÏ #Ó+~q kÕ+|òæTø£ XÊÅdüÔy˚‘·Ô eTq+ @<Ó’Hê bıs¡bÕ≥T #˚ùdÔ, ‘·|ü #˚ùdÔ
|æ\¢yê&çì Á|ü•ùdÔ ã<äT\T #Ó|üŒ˝Ò<äT. ø±¢düT˝À e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ªª|æ\¢\T #˚ùd ∫qï ∫qï |æ\¢\T n~ >∑eTìdüTÔ+fÒ dæ>∑TZ|ü&É≈£î+&Ü
ô|{Ϻq |üØø£å˝À dü]>± e÷s¡Tÿ\T sê˝Ò<äì, |üqT\qT ≈£L&Ü bı>∑&Ü*, Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*. bıs¡bÕ≥T #˚kÕqì ˇ|üø√e&É+, ø£åe÷|üD\T
u≤>± e÷s¡Tÿ\T e∫Ãq yê]ì ˇø£ Á>∑÷|ü⁄>± yêfi¯¢MT<ä Áù|eTì, n_Ûe÷Hêìï, ÇcÕºìï #Ó|üŒ&É+ e+{Ï$ #˚j·÷*. uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À yês¡T
@s¡Œs¡∫ ø±¢düT˝À ≈£Ls√Ãu…{≤ºs¡ì, ‘·≈£îÿe m≈£îÿe>± #·÷bÕ*. yêfi¯¢ uÛÑj·÷\T, eT+∫ bÂs¡T\T>± s¡÷bı+<ä&ÜìøÏ Ç~
e÷s¡Tÿ\T e∫Ãq Á>∑÷|ü⁄ô|’ ∫qï#·÷|ü⁄ düeTdü´\T Çã“+<äT\T ‘Ó\TdüTø√yê* <√Vü≤<ä |ü&ÉT‘·T+~.
#·÷kÕÔs¡ì düVü≤$<ë´s¡Tú\ <ë«sê ‘Ó\TdüT≈£îì yê{Ïì yêfi¯¢øÏ Çã“+~ ø£\>∑≈£î+&Ü
ˇø£ÿ ø£åD+ ‘Ó\¢uÀsTT+<ë #·<äTe⁄≈£îqï ‘·*¢. |æ\¢\‘√ m≈£îÿeùd|ü⁄ ø±\πøå|ü+ #˚düTÔ+&Ü*.
|ü]wüÿ]+#ê*. yêfi¯¢øÏ ∫qï ∫qï |üqT\T, #ê˝≤eT+~ ñ<√´>±ìø√, |üìø√ f…ÆyéT
yÓ+≥H˚ rÁe+>± Ä˝À∫+∫, |æ\¢yê&çøÏ ø=ìï \øå±´\T @s¡Œs¡∫ yêfi¯ó¢ n$ |üP]Ô #˚ùdÔ
‘·≈£îÿe e÷s¡Tÿ\T sêe&ÜìøÏ ø±s¡D+ ‘êy˚T ne⁄‘·T+<äì |æ\¢\‘√ ndü‡\T ø±\πøå|ü+
∫s¡Tqe⁄«‘√ n≈£îÿq #˚s¡TÃ≈£îì #˚j·Ts¡T. eTØ nedüs¡yÓTÆ‘˚ @<√ eTTø£Ôdü]>±
nì, yê&ÉT #·<äTe⁄‘·THêï&Ü, ôVAyéTesYÿ Áb˛‘ê‡Vü≤ø£+>± ∫qï ∫qï ãVüQeT‘·T*ùdÔ
#˚kÕ&Ü ˝Ò<ë nH˚~ ‘êeTT |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äì |ü\ø£]kÕÔs¡T. n˝≤ #˚j·T≈£L&É<äT. yêfi¯¢ Ä≥
yêfi¯¢˝À ‘·eT MT<ä ‘·eTøÏ qeTàø£+, $XÊ«dü+ edüTÔe⁄\T, yêfi¯¢øÏ e∫Ãq ãVüQeT‘·T\T,
Á>∑Væ≤+∫+~. uÛÑs¡Ô e#êÃø£ $wüj·T+ eTH√ôdÌús¡´+ ô|s¡T>∑T‘êsTTμμ n+{≤sêyÓT.
$e]+∫+~. #·~y˚~ ∫qï ‘·s¡>∑‘˚ nsTTHê Á{≤|ò”\T, yÓT&É˝Ÿ‡, |ü⁄düÔø±\T m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT
‘·–q Áb˛‘ê‡Vü≤+ Çyê«\ì |æ\¢\ì ndüÔe÷q÷ n~ #ÓjÓTT´<äT› Ç~ n+<ä+>± dü]›ô|&ÉT‘·÷ e⁄+&Ü*. yÓTT<ä{À¢
ìs¡ísTT+#·T≈£îHêïs¡T. <ä>∑Zs¡T+&ç #ÓjÓTT<äT› nì nq≈£L&É<äT. ùdïVæ≤‘·T\T, yê{Ïì yêfi¯ó¢ ∫+<äs¡ e+<äs¡ #˚dæHê,
Ç‘·s¡T\ eTT+<äT |æ\¢\T #˚dæq ‘·|üì ‘·s¡Tyê‘· bı+~ø£>± yê{Ïì düs¡T›ø√e&ÜìøÏ
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 øÏ&é‡ ø±s¡ïsY
Á|üj·T‹ïkÕÔs¡T. nqTø£s¡D yêfi¯¢øÏ Çwüº+.
‘·*¢<ä+Á&ÉT\ #·s¡´\qT Á|ü‹ø£åD+ >∑eTìdü÷Ô
yês¡T ˝Òq|ü&ÉT Ä #·s¡´\qT
nqTø£]düTÔ+{≤s¡T.
Ç+{Ïì n+<ä+>± r]à ~<äT›≈£î+fÒ #ê\T
nqTø√ø£+&ç. |æ\¢\q÷ ùdïVü≤|üP]‘·+>±
e´eVü≤]+#˚˝≤ r]Ã~<ë›*. |æ\¢\
ùdïVæ≤‘·T\qT ‘·eT Ç+{ÏøÏ e#˚Ã≥≥Tº
#˚j·T&É+, yê]‘√ düs¡<ë>± >∑&É|ü≥+ e+{Ï$
#˚j·÷*. n˝≤ #˚j·T&É+ e\¢, MT |æ\¢\T
m<äT{Ïyê]‘√ m˝≤ Á|üe]ÔdüTÔHêïs¡T, m˝≤
e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T e+{Ï$ ‘Ó*dæ nedüs¡+
nqT≈£î+fÒ e÷s¡TŒ#˚ùd neø±X¯+ MT≈£î
\_ÛdüTÔ+~.
yêfi¯ó¢ yÓ[¢q ‘·sê«‘· Ç\T¢ ∫+<äs¡e+<äs¡>±
‘·j·÷s¡T ø±e#·TÃ. düs¡T›ø√e≥+ Çã“+~
nì|æ+#·e#·TÃ. nsTT‘˚ MTs¡T Ä |æ\¢\≈£î
ø£*–+∫q Äq+<ä+ yÓ\ø£≥º˝Òì~.
ùdïVæ≤‘·T\T yÓ[¢b˛j·÷ø£, düs¡T›ø√e≥+˝À
MTs¡T |ü&ÉT‘·Tqï nedüúì >∑eTì+∫ n˝≤
#˚j·T≈£L&É<äqï e÷≥ nì yê]øÏ
nì|ædüTÔ+~. Áø£eTÁø£eT+>± ùdïVæ≤‘·T\øÏ, Ä
$wüj·T+ ‘Ó*j·TCÒkÕÔs¡T. ø=Hêïfi¯ó¢ b˛‘˚ MTπø
düs¡T›ø=H˚ ÁX¯eT ‘·|ü‘·T+~.
MT |æ\¢yê&ÉT >∑+<äs¡>√fi¯+>± e⁄+fÒ, @<Ó’Hê
#Ó|üŒ&ÜìøÏ dü+<˚Væ≤dü÷Ô e⁄+fÒ ˝Ò<ë dæ>∑TZ‘√
>±ì uÛÑj·T+‘√>±ì u…s¡T≈£î‘√>±ì e⁄+fÒ
qe⁄«‘·÷ e÷{≤¢&É+&ç. <ä>∑Zs¡≈£î rdüT≈£îì
MT≈£î ∫qï|ü&ÉT m<äT¬s’q ∫qï dü+|òüT≥q\T,
düeTdü´\T yê{Ïì MTs¡T m˝≤ |ü]wüÿ]+#ês√
‘Ó*j·TCÒùdÔ, ˝Ò<ë MT ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T n|ü&ÉT
MT≈£î @ dü\Vü‰ Ç#êÃs√ #Ó_‘˚ yêfi¯¢≈£î
u…s¡T≈£î, uÛÑj·T+, dü+ø√#·+, dæ>∑TZ nqï~
b˛sTT ‘·eT Çã“+~ì #Ó|üŒ>∑\T>∑T‘ês¡T.
n|üŒ{Ïø° yêfi¯ó¢ ãj·T≥ |ü&Éø£b˛‘˚ düs¡<ë>± @
bÕs¡Tÿø√, ôVA≥˝Ÿø√ rdüT≈£îb˛sTT yê]‘√
düs¡<ë>± >∑&ÉT|ü⁄‘·÷ yêfi¯¢≈£î ø±e\dæq$
ø=ìô|&ç‘˚ eTH√ôdÌús¡´+ qeTàø£+ @s¡Œ&ç
$wüj·T+ ãj·T≥ô|&É‘ês¡T. n+‘˚>±ì
ø√|üŒ&É≥yÓ÷, ø=≥º&ÉyÓ÷ #˚ùdÔ Ç+ø±
yÓTT+&çπøkÕÔs¡T. ˝Ò<ë &çÁô|wüHéøÏ ˝Àqe⁄‘ês¡T.
|æ\¢\≈£î Çwüº+˝Òì |üqT\T #˚j·TeTì
ã\e+‘·+ #˚j·Tø£+&ç. Ä |üì ‘·|üŒìdü]>±
yêfi‚¢ #˚j·÷*‡ eùdÔ m˝≤ düT\Te⁄>±
#˚j·Te#√à <ëìe\¢ ø£*π> Á|üjÓ÷»Hê\T
@$T{À $|ü⁄\+>± $e]+∫ e~˝Òj·T+&ç.
MT |æ\¢\ ø£+fÒ yêfi¯¢ ùdïVæ≤‘·T\T #·ø£ÿ>±
Á|üe]ÔdüTÔHêï, m≈£îÿe e÷s¡Tÿ\T
33
‘Ó#·TÃ≈£î+≥THêï, m≈£îÿe
ãVüQeT‘·T\T
¬>\T#·T≈£îHêï Ä |æ\¢\
eTT+<äT MT |æ\¢\qT
V”≤q+>± e÷{≤¢&Éø£+&ç
ªªyê&ÉT#·÷&ÉT m˝≤
¬>*#ê&√? qTe⁄«
ñHêïe⁄ @+ ˝≤uÛÑ+?μμ
nì dü]b˛\Ãø£+&ç yêfi¯¢
nVü≤+ <Óã“‹+≥T+~.
|æ\¢\≈£î, nVü≤+ @$T
≥+{≤sê? yêfi¯¢ø° ñ+
≥T+~ n+<äTe\¢ yÓTT+
&ç>± ‘·j·÷¬s’ m<äTs¡T
‹]π> Á|üe÷<ä+ ñ+~.
|æ\¢\ ø£+fÒ eT+<äT>±
MTs¡T ìÁ<ä ˝Òe+&ç
yêfi¯¢˙ ìÁ<ä˝Ò|ü+&ç.
yêfi¯¢‘√ >∑&ÉT|ü⁄‘·÷
eTTK+ ø£&ÉTø√ÿe≥+,
kÕïq+ #˚j·T≥+ e+{Ï$
yêfi¯ó¢ n\yê≥T n˝≤ #˚ùdÔ Hêqï ‹&É‘ê&˚yÓ÷, Ç˝≤ #˚ùdÔ
|ü&˚es¡≈£î #˚sTTùdÔ ne÷à HêqïøÏ H˚q+fÒ neTà ø=&ÉT‘·T+<˚yÓ÷ nì nìï{Ïø°
Çwüº+ nì yêfi¯ó¢ nqT≈£î+≥÷ ÇcÕºìï <ä÷s¡+>±, #Ó|æŒ+~ e÷Á‘·y˚T #˚ùd
ô|+#·T≈£î+{≤s¡T u≤<Ûä´‘· |ü+#·T≈£î+{≤s¡T. ndü«‘·+Á‘·T&ç>± ‘·j·÷s¡j˚T´˝≤ #˚j·Tø£+&ç.
|æ\¢\øÏ bı>∑&ÉÔ\+fÒ Çwüº+. bı>∑T&ÉT‘·÷ yêfi¯¢øÏ dü«‘·+Á‘·+ Çe«≥+e\q ø=ìï
ñ+fÒ Çwüº+˝Òì |üqT\÷ #˚ùdkÕÔs¡T. ‹qqì edüTÔe⁄\T bÕ&Ó’Hê, ø=+‘· Ä]úø£qwüº+
e÷s¡+ #˚ùdyêfi¯ó¢ X¯óÁuÛÑ+>± ‹+{≤s¡T. |æ\¢\T dü+uÛÑ$+∫Hê ‘·s¡Tyê‘· MTs¡T qe⁄«‘·÷ Ä
@<Ó’Hê #ÓãT‘·T+fÒ kÕe<Ûëq+>± eTqdüTô|{Ϻ $wüj·÷˝Ò $es¡+>± #Ó_‘˚ eT+∫ #Ó&ÉT,
$q+&ç. nedüs¡yÓTÆ‘˚ yêfi¯ó¢ #Ó|æŒ+~ ‘·|ü`ˇ|ü ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡T.
nø£ÿ&Éø£ÿ&É eT∞¢ #Ó|üŒ+&ç. Bìe\¢ yêfi¯¢øÏ ñ<ëVü≤s¡DøÏ |æ\¢yê&ÉT ˇø£#˚‘√Ô bÕ\>±¢düT,
Áb˛‘ê‡Vü≤+ \_ÛdüTÔ+~. #ÓbÕŒ\qT≈£îqï~ eTs√#˚‘√Ô ‹qTã+&Üs¡+ rdüT≈£îì MTs¡T
|üP]Ô>± #Ó|üŒ>∑\T>∑T‘ês¡T. eTqdüTì Á|ò”>± ‹ì|æùdÔ ‹Hê˝H˚ ø√]ø£‘√ edü÷Ô
ñ+#·T≈£î+{≤s¡T. |æ\¢\ Á|ües¡Ôq dü]>± ø£ì|æ+#ê&ÉqTø√+&ç. yê&çì ø£+>±s¡T
˝Òø£b˛‘˚ |æ\¢*ï ø√|üŒ&Éø£+&ç. n˝≤ Á|üe]ÔùdÔ ô|≥ºø£+&ç. sêìe«+&ç |ü&çb˛‘˚ ˝ÒeBj·T+&ç.
n+<äs¡÷ @eTqT≈£î+{≤s√ $e]+#·+&ç. H˚\ ˝Ò<ë ø±¬sŒ{Ÿ bÕ&Ó’b˛j·÷sTT nì
qe⁄«‘·÷, |æ\¢\T ‘·eT≈£î ø£*–q uÛÑj·÷\ ‹≥º&ÉyÓ÷, ø=≥º&ÉyÓ÷ #˚j·Tø£+&ç.
>∑T]+∫ $e]düTÔ+fÒ,
$q≈£î+&Ü ªHêHÓ‡Hé‡μ
nqø£+&ç. yêfi¯¢ uÛÑj·÷\T
MT≈£î qe⁄«˝≤≥>±
ñ+&=#·TÃ. ø±ì MTs¡T yêfi¯ófl
#Ó|æŒ+<ëìøÏ düŒ+~dü÷Ô
‘·s¡Tyê‘· n+<äT˝À
uÛÑj·T|ü&Ü*‡+~ ˝Ò<äì
$e]+#·+&ç yÓT\¢>±.
|æ\¢\T dü«‘·+Á‘·+>±
e´eVü≤]+#˚˝≤ #·÷&É+&ç
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 34 ‘·s¡TDÏ

>√fi¯
HÓ
¢ô|’ ø£fi≤K+&Ü\T
sTT˝Ÿ ÄsYº ` kÂ+<äs¡´ b˛wüD˝À ø=‘·Ô Áf…+&é. msTTsYÁãwt‘√
>√fi¯flô|’ ô|sTT+{Ï+>¥, s¡÷;\‘√ n\+ø£s¡D, >√fi¯flqT
ø£fi≤K+&Ü\T>± r]Ã~<ä›&É+ á‘·s¡+ eT>∑Te\≈£î ÁπøCŸ>± e÷]+~.
#·ø£ÿ>± e÷ì≈£L´sY #˚dæq qTqTô|’q #˚‘·T\T m<äT{Ï yê]ì
m+‘·>± Äø£≥Tº≈£î+{≤jÓ÷ ‘Ó*dæ+<˚. e÷ì≈£L´]+>¥ ø£+fÒ ≈£L&Ü
>√fi¯¢ô|’ r]Ã~<˚› HÓsTT˝Ÿ ÄsYº eT>∑Te\ ªôd̺˝Ÿ ùdº{ŸyÓT+{Ÿμ≈£î
#·ø£ÿ{Ï e÷s¡Z+˝≤ e÷]+~. e÷ì≈£L´]+>¥ ø£fi¯qT ø=‘·Ô m‘·TÔ\≈£î
rdüT≈£îyÓfi¯ó‘·÷ HÓsTT˝Ÿ mø˘‡|üsYº‡ nH˚ ø=‘·Ô ‘Ó>∑ ñìøÏ˝ÀìøÏ
e∫Ã+~. dü+<äsꓤìøÏ ˝Ò<ë eÅkÕÔ<Ûës¡D≈£î e÷´#Y nj˚T´˝≤
HÓsTT˝Ÿ yê]ïwt #˚düTø√e&É+ |ü]bÕfÒ. HÓsTT˝Ÿ ÄsYº nH˚ Á|üÁøÏj·T‘√
Ç|ü&ÉT á ø£fi¯ ø=‘·Ô |ü⁄+‘·\T ‘=≈£îÿ‘√+~. MTs¡T <Ûä]+∫q
<äTdüTÔ\ s¡+>∑T\T, yê{Ïô|’ n~›q >√fi¯flqT
n\+ø£]+#·&É+ ˇø£ ø£fi¯>± e÷]+~. eÁC≤\T, #· s¡à+ô|’ eTT&ÉT‘·\qT ‘·–Z+#˚ n<äT“¤‘· Wwü<Ûä+ u§{≤ø˘‡. |æ\¢\˝Àì
yÓ’&ÛÉ÷sê´\T yÓT&É˝Àπø ø±<äT >√fi¯flô|’ <Ûä]+∫ q÷´s¡˝≤õø£˝Ÿ s¡T>∑à‘·\≈£î, ø£+&Ésê\ yê´~Û \ø£åD≤\qT ñ|üX¯$T+#˚ ∫øÏ‘·‡\≈£î
#·÷|üs¡T\qT n<äs¡>=fÒºdüTÔHêïs¡T á ‘·s¡+ u§{≤ø˘‡qT á eT<Ûä´ø±\+˝À $]$>± yê&ÉT‘·THêïs¡T. u§≥T*qyéT $wü|ü<ësêúìï
eTVæ≤fi¯\T. $ìjÓ÷–+∫ u§{≤ø˘‡ Wwü<Ûëìï ‘·j·÷s¡T#˚kÕÔs¡T. n‘·´+‘· $wü|üP]‘·yÓTÆq {≤øχø˘
ˇø£ B∏yéT ˝Ò<ë dü+øÏ¢wüºyÓTÆq ô|sTT+{Ï+>¥qT Ábı{°Hé\˝À u§≥T*qyéT ˇø£{Ï. u§{≤ø˘‡qT $ìjÓ÷–+∫q dü+<äsꓤ\˝À ø=+<äs¡T |æ\¢\T
Á|ü<ä]Ù+#˚˝≤ MT >√fi¯flô|’ ÄsYºesYÿ #·ìb˛e&É+‘√ nyÓT]ø± |òü⁄&é n+&é Á&É>¥ n&çàìÅùdºwüHé dü+düú >∑‘· yês¡+ u§{≤ø˘‡
#˚sTT+#·Tø√e#·TÃ. ø£èÁ‹eT >√fi¯flqT düVü≤»yÓTÆq yê&Éø£+ô|’ ôV≤#·Ã]+∫+~. nsTTq|üŒ{ÏøÏ, uÛ≤s¡‘· |òü⁄&é n+&é Á&É>¥ n&çàìÅùdºwüHé dü+düú
>√fi¯fl‘√ ø£\dæb˛j˚T˝≤ n+{ÏkÕÔs¡T. düVü≤»yÓTÆq |æ\¢\≈£î u§{≤ø˘‡ eT+<äT yê&Éø±ìï nqTeT‹+∫+~.
>√fi¯flô|’ y˚sTT+∫q ÄsYº |ü~ s√E\bÕ≥T
ñ+≥T+~. n<˚ Ä]º|òæwæj·T˝Ÿ >√fi¯flô|’ Ç+ø±
m≈£îÿe ø±\+ ñ+≥T+~. HÓsTT˝Ÿ ÄsYº
ÁbÕD≤+‘·ø£+! ‘·kÕà‘Y C≤Á>∑‘·Ô
y˚sTT+#·T≈£îH˚ düeTj·T+ ªu§{≤ø˘‡ yê&Éø£+ e\q uÛ≤s¡‘Y˝À
˝Òø£b˛‘˚ @ ã÷´{° k˛ºsYø√ Ç+‘·es¡≈£L m˝≤+{Ï eTs¡D≤\T qyÓ÷<äT
yÓ[fl ô|sTT+{Ÿ #˚dæq ø±˝Ò<äT. á u§{≤ø˘‡qT ø±k˛à{Ïø˘ Á|üjÓ÷»
¬s&ûy˚T&é >√fi¯flqT Hê\≈£î yê&É‘ês¡T. m˝≤+{Ï <äTÅwüŒuÛ≤yê\T
<Ûä]+#·e#·TÃ. HÓsTT˝Ÿ ÄsYº ø£\T>∑ì yÓ÷‘ê<äT˝À á eT+<äTqT
ø√dü+ Ç|ü&ÉT ô|<ä› $ìjÓ÷–kÕÔs¡T, nì ø±düà{Ïø˘ düs¡®Hé &Üø£ºsY
q>∑sê\˝À HÓsTT˝Ÿ u≤sY\T |üP]íeT e÷Á‘˚ ‘Ó*bÕs¡T. ªq÷´s√ ` eTõ˝Ÿ
ôd’‘·+ yÓ*XÊsTT. Çø£ÿ&É »+ø£åHé e<ä› á eT+<äTqT Ç+»ø£åHé <ë«sê
HÓsTT˝Ÿ ÄsYº˝À ÁbÕMD´+ Á|üjÓ÷–+#·&É+‘√ ªø£+&Ésê\T _>∑TdüT≈£î
bı+~q ì|ü⁄DT\T ˙ b˛e&É+μ qT+&ç ñ|üX¯eTq+ ø£\T>∑T‘·T+~.
>√fi¯flô|’ ø£fi≤K+&Ü\T á eT+<äT qsê\ qT+&ç ø£+&Ésê\≈£î yÓfi‚¢
düèwæºkÕÔs¡T. HÓsTT˝Ÿ ÄsYº˝À dü+πø‘ê\qT ìs√~ÛdüTÔ+~μ nì yê&çj·÷
dæ+|ü⁄˝Ÿ &çC…’Hé y˚j·T &ÜìøÏ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ |æ&çj·÷Á{Ïø˘ Äs√úô|&çø˘ düs¡®Hé
30 ì$TcÕ\ düeTj·T+ &Üø£ºsY s¡TE‘· yÓTVü≤‘· ‘Ó*bÕs¡T.
ø£+fÒ m≈£îÿe |ü≥º<äT. n<˚ ø=+#Ó+ dü+øÏ¢wüºyÓTÆq |æ\¢\˝Àì yê´~Û rÁe‘·qT ã{Ϻ á eT+<äT yê&˚ yÓ÷‘ê<äTqT ìs¡ísTTkÕÔs¡T. ª|æ\¢\ X¯Øs¡
&çC…’Hé nsTT‘˚ >∑+≥ es¡≈£î |ü&ÉT‘·T+~. ãs¡Te⁄qT ã{Ϻ øÏ˝ÀÁ>±yéT≈£î ‘·>∑T yÓ÷‘ê<äTqT ìs¡ísTTkÕÔs¡Tμ. nì &Üø£ºsY e÷Á‘˚ ‘Ó*bÕs¡T.
|ü+&ÉT>∑\T, ô|[flfi¯¢ d”»Hé˝À HÓsTT˝Ÿ‡ n\+ø£s¡D nsTTq|üŒ{Ïø°, ‘·>∑T yÓ÷‘ê<äT˝À á eT+<äTqT yê&Éø£b˛‘˚, ø£qT ¬s|üŒ\T eT÷‘·\T
ø√dü+ ô|<ä› dü+K´˝À eTVæ≤fi¯\T ‘·eT ôd\÷HéqT |ü&çb˛e&ÜìøÏ ˝Ò<ë eT÷‘· |ü&É≈£î+&Ü ‘Ós¡#·T≈£îì ñ+&˚ s¡T>∑à‘·≈£î <ë]rdüTÔ+~. ªu§{≤ø˘‡
dü+<ä]ÙdüTÔ+{≤s¡ì ôV’≤<äsêu≤<é p;¢ Væ≤˝Ÿ‡˝Àì eT+<äTqT ns¡Ω‘·>∑\ &Üø£ºs¡¢ dü\Vü‰ y˚Ts¡πø $ìjÓ÷–+#ê*. u§{≤ø˘‡ yê&ÉT‘·Tqï s√>∑T\qT
#Ó’˙dt HÓsTT˝Ÿ u≤sY≈£î #Ó+~q ˇø£ ì|ü⁄DTsê\T C≤Á>∑‘·Ô>± |üs¡´y˚øÏå+#ê\ìμ ø±k˛à{Ïø˘ düs¡®Hé &Üø£ºsY ns¡T®˝Ÿ ‘·˝Òø£sY ‘Ó*bÕs¡T.
#ÓbÕŒs¡T.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
‘·s¡TDÏ
yÓTT<ä{ÏbÕ<ä+
øÏ≥øÏ≥˝≤&ÉT‘·÷ ãdt e∫Ã+~. ˇø£fÒ ‘√|ü⁄˝≤≥ ø±yê\ì
mø£ÿ&Óø£ÿ&√ #˚‘·T\T ‘·–*+#˚ yÓ<Ûäe\T.. ø£+&Éø£ºsYøÏ Çy˚+
|ü≥ºe⁄... n|üŒ{Ïø° ‘Ó–+∫ @$T{Ï~ nì n&ç–‘˚ yÓøÏ*>±
qe⁄«‘·÷... ãdüT‡ ne÷à Ç~. mes¡÷ ‘êø£≈£î+&Ü
ñ+&Ü\+fÒ ø±s¡T ø=qTø√ÿ. \ø£ås¡÷bÕj·T\πø edüTÔ+~>±
n<˚<√ ø±s¡T... n~ ø=qTø√ÿ n+≥÷ e⁄∫‘· dü\Vü‰
yÓqTø£ qT+∫. ‘·>∑\sêì#√≥¢ ≈£L&Ü #˚‘·T\T ‘êøÏdü÷Ô
n<˚eT+fÒ ∫ø±≈£î>± #·÷ùd eT>±fi¯ó¢.
¬s+&√bÕ<ä+
#·NÃ#Ó&û Ä|ò”düTø=∫à d”{Ÿ˝ÀøÏ sê>±H˚ sê+u≤ãT>±&ç
#=+>∑ø±πs #·÷|ü⁄\T... ª@+{Ï y˚T&ÉyéT Çyêfi¯ ôdŒcÕ*{°.
MT #·T&û<ësY n<äT“¤‘·+... MT fÒùdº fÒdüTº n+≥÷
nqedüs¡+>± bı>∑T&ÉT‘·÷ yÓT*ø£\T ‹]–b˛‘ê&ÉT.
nsTTq<ëìøÏ, ø±ì<ëìøÏ ø£*Œ+#·T≈£î+≥÷ ñ∫‘·
dü\Vü‰\T #ÓãT‘·÷ eT<Ûë´Vü≤ï+ \+#Y u≤ø˘‡ ‘Ós¡e>±H˚
‘êqT @<√ ãj·T≥ qT+∫ ‘Ó|æŒ+∫ ‹q+&ç y˚T&ÉyéT... eTØ
&É˝Ÿ nsTTb˛‘·THêïs¡T n+≥÷ Ä<˚ ˝…’ì+>¥ kÕj·T+Á‘·+
Ä|ò”düj˚T´
s ê ≥+! Ç+ { · T ≥!
b˛ ≤... ãj
es¡≈£L yê&ç
#·÷|ü⁄\˙ï Hê y=+{Ï MT<˚....
eT÷&√bÕ<ä+
bı<äT›H˚ï ˝Ò∫ Ç+{À¢ n+<ä]ø°
e+&ç yê]Ã, ø±]j·Ts√¢ dü]›
|æ\¢\qT ã&çøÏ |ü+|æ Ç\T¢
düs¡T›ø=ì Ä|ò”düTøÏ |ü]¬>‹Ô
kÕj·T+Á‘·+ es¡≈£L #êøÏØ #˚dæ
@ @&ÉTqïs¡ø√ Ç+{ÏøÏ
#˚s¡≥+... ne÷à @+ ‘Ó#êÃy˚
nì eT÷π> |æ\¢\øÏ _fi¯¢˝À
_düÿ{À¢ Ç∫à yêfi¯¢ πø]+‘·\T
$ì ø±düÔ eTqdüT
‘˚*ø£|üs¡T#·Tì Ç<˚ ø£<ë
J$‘·+ nqT≈£îì ø±düÔ Áô|òwt
nsTT z ø£|ü {° ø±#·T≈£îì
‘ê– e+≥
yÓTT<ä\Tô|fÒº˝À>±... e+{Ï+{Ï
>∑Te÷àìøÏ ÄqT≈£îì eTT~]q
>∑&ɶ+‘√ ∫sê>±Z #·÷ùd yÓTT>∑T&ÉT.
@yÓTÆ+<ä+&û Çyêfi¯ yÓ[¢q |üì? nì
n&ç–‘˚ ì|ü\T #Ós¡T>∑T‘·÷ @+
ø±yê˝À n<˚ nsTT´+~. ‹s¡>∑&ÜìøÏ u…’≈£î,
e÷{≤¢&É&ÜìøÏ ôd\T¢ Ç+ø± @y˚y√ ø±yê*≥ Ä
e⁄<√´>±ìøÏ... Ä u…’πø<√ ôdø£+&é Vü‰´+&é˝À
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
35
ø=+<ë+ ø£<ë nì z |ü~y˚\T düs¡›y˚ n+fÒ. m<äeø£‘·\T
#ÓãT‘êe⁄... n<˚ MT ‘·eTTà&ÉT n&ç–‘˚ ˝ÀqT ô|{Ϻ eTØ
ÇkÕÔe⁄. yÓTT>∑T&É+fÒ n+‘· düT\ø£q! ô|fi¯¢sTTq Á|ü‹ yÓ<Ûäe
ã‘·T≈£L Ç+‘˚ NÛ NÛ n+≥÷ d”º\T >±¢düT rdüT≈£îì N|t *ø£ÿsY
b˛düT≈£îì ¬s+&ÉT >∑Tø£ÿ˝À¢ ‘êπ>dæ ãj·T{Ϭø[¢ eT∞¢ @ ns¡ΔsêÁ‘√
Ç+ø± ∫‘·TÔ>± ‘êπ>dæ e∫à @+ e⁄+~ ‹+{≤ìøÏ n+≥÷
ns¡ΔsêÁ‹ >√\‘√ Ä |üP≥ n˝≤....
Hê\T>√ bÕ<ä+.
Ç+‘· n\dü≥˝Àq÷.... n$ÁXÊ+‹ J$‘·+˝À ø£˙dü+
Ä≥$&ÉT|ü⁄ nqT≈£îqï Ä~yês¡+ Ç˝≤ kÕ>∑T‘·T+~. Ä yês¡+
|ü{Ϻq <äTeTTà e~*+#·T≈£îì ‘·˝≤sê kÕïq+ #˚dæ ø±≥Hé Ns¡
ø£≥Tº≈£îì bı<äT›H˚ï... z ø£|ü ø±|ò” ‘ê>∑T‘·÷ ñ+&É>±.... \T+^ì
øÏ+<äøÏ ô|’ø° m>∑˝≤≈£îÿ+≥÷ ñ_“b˛sTTq yÓTTVü≤+‘√ z dæ>∑¬s{Ÿ
yÓ*–+∫ H˚ #·<äTe⁄‘·Tqï ù||üsY ˝≤≈£îÿì @+{°? bı<äT›H˚ï
Vü‰´{Ÿ q÷´dt ø±yê˝≤ n+≥÷ yÓøÏ*>± mø£ôdø£ÿ+ #˚dü÷Ô ªyÓ[¢
z ÅkÕº+>¥ ø±|ò” |üÁ{≤ nì ÄC≤„|ædü÷Ô n˝≤π> H˚\MT<ä
u≤dæ+|ü≥¢ y˚düT≈£î+{≤&ÉT e÷ Äj·Tq.
ø±|ò” ÇdüTÔqï|ü&ÉT n<√˝≤ #·÷dü÷Ô.. ˙
n+<ä+ s√Es√Eø° ô|]–b˛‘·T+<˚
n+≥÷ z <ä]Á<äyÓTÆq ø±yÓT+{Ÿ!
n<˚<√ >=|üŒ Á|üX¯+dü nì H˚qT
bı+–b˛‘êqì Äj·Tq ñ<˚›X¯´+. n~düπs
>±˙... ìqï me&˚yê&ÉT? yê&ç u…’≈£î yÓqø±\ ≈£Ls¡TÃ
Hêïyé? nì eTs√ dæ>∑¬s{Ÿ yÓ*–+∫ Äsê rkÕÔ&ÉT. ªH˚qT ìqï
Ä{À˝À e#êÃqT. me]ì #·÷dæ mes¡qT≈£î+≥THêïs√ nHêïqT!
#Ûê... @+ j·÷ø£åH˚ dæìe÷˝À¢ e⁄+fÒ |ü<äàuÛÑ÷wüDY ø=fÒºùd<ëì$
n+≥÷ eTs√ ádü&ç+|ü⁄.. ø±düÔ eTsê´<ä>± e÷{≤¢&É+&ç. me&ÉT
|ü&ç‘˚ yê&ç‘√ ‹s¡>∑<ä\TÃ≈£î+fÒ qTe⁄« Ä|ü˝Òe⁄. ÇHêïfi¯ó¢ Ä>±
*‡q |ü˙˝Ò<äT nHêïqT ø√|ü+ ‘êsêkÕúsTT ¬ø[¢... ªn+fÒ me]‘√
HÓ’Hê ‹s¡>±\H˚ e⁄+<äqïe÷≥ eTqdüT˝À nB ndü\T dü+>∑‹.
sêÁ‹ qqTï $~*+∫ ø={Ϻq|ü⁄&˚ ‘Ó*dæ+<˚. ne⁄qT˝Ò, dü+bÕ<äq
˝Ò<äTø£<ë H˚HÓ˝≤ q#·TÑêqT? ˙ &ÜãTøÏ <äsêŒìøÏ {Ï+>∑T
s¡+>±eTH˚ yê&ÉT ø±yê* ø£<ë!μ n+≥÷ >√&É≈£î ÄqT ≈£îì
#˚‘·T\T ‹|ü‘·÷ H√{Ïø=∫Ã+~ ù|\T‘·THêï&ÉT |ü‹<˚e⁄&ÉT...
ø±düÔ+‘· ]©|òt |ò”\e⁄‘·÷ ùd<äBsê\qï Ä~yês¡+ ≈£L&Ü n˝≤
‘Ó˝≤¢], eT<Ûë´Vü≤ï+ nbÕsYºyÓT+{Ÿ ø£$T{° MT{Ï+>∑T kÕj·T+Á‘·+
Ç+{À¢ ∫Hêï ∫‘·ø± edüTÔe⁄\ X¯óÁuÛÑ+#˚dü÷Ô n˝≤ yÓ[¢b˛‘·T+~...
sêÁ‹ ø£<∏ä e÷eT÷˝Ò ‘ê>=∫à n|ü&ÉT Áù|eT eTT+#·Tø=∫Ãq≥Tº
MT<ä|ü&˚ qs¡|üX¯óe⁄˝≤ yÓTT>∑T&ÉT. ã* |üX¯óe⁄˝≤ H˚qT. Bqïdü\T
dü+kÕs¡+ nq>∑\e÷? eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ yêfi¯¢+ @+ nHêï eTq
ã‘·Tπø ãj·T≥ |ü&˚~. H˚qT d”‘·H˚ nsTTHê Ç~ ôV’≤f…ø˘
j·TT>∑+! H˚qT kÕ$Á‹H˚ nsTTHê Ç~ dæ*ø±Hé »>∑+!! &ÉãT“
ø√dü+ ã‘·ø£≥+‘√ dü]b˛‘·T+~. J$+#·≥+ m|ü&√ eT]Ãb˛
j·÷qT. Ä&É<ëì |üì n+<ä]˙ m+≥sYf…ÆHé #˚j·T&Éy˚T! Ç+<äT
˝À mø£ÿ&Ü @ ‘˚&Ü e∫ÃHê me&çøÏ ‘√∫q ˝ÒãT˝Ÿ yêfi¯ó¢
n+{Ï+#˚kÕÔs¡T. `sê|òüTe
 36
ªsê»#√s¡ Á>∑Vü≤+ düs¡Œ <ë]Á<ä´+ <äT:Kdü+|ü<ä Ä<Ûë´‹àø£+
á |ü⁄sêD+˝À düèwæº es¡íq, |ü⁄sêD√‘·Œ‹Ô Áø£eT+, c˛&ÉX¯ $<Ûä dü+kÕÿ HÓ’‘˚ |”&ÉsTT‘·T+ X¯ø±Ô: Á|üdüH˚ï uÛ≤düÿπs Á|ü‹ˆˆμ
sê\T, kÕ$Ár<˚$ eTVü≤‘·à´+, Åd”Ô\ X¯óuÛ≤X¯óuÛÑ \ø£åD≤\T, <Ûäsêà\T,
HêHê$<Ûë˝…’q Áe‘ê\T, |üs¡«~Hê\T, s¡<∏ädü|üÔMT eTVü‰‘·´+, düs¡« düeT dü÷s¡T´ì |üPõ+∫, Äj·Tq nqTÁ>∑Vü≤+ bı+~‘˚ sê», #√s¡, Á>∑Vü≤|”&É,
j·÷\≈£L dü÷s¡T´&˚ eT÷\eTH˚ dæ<ëΔ+‘·+, kÕ+ã #·]Á‘·, dü÷s¡´<˚e⁄ì düs¡«, <ë]Á<ä´, <äT:U≤~ uÛÑj·÷\T+&Ée⁄.
eTVü‰‘·à´+, <˚e‘ê Á|ü‹eT \ø£åD≤\T, dü÷s¡´ |üPC≤ |òü˝≤\T, <Ûäs¡à dü« nwüº$<Ûä $yêVü‰*ï $e]+#˚ dü+<äs¡“¤+˝À ªndüTs¡μ $yêVü≤+ >∑T]+∫
s¡÷|ü+, yêdüTÔ |üPC≤ $<Ûëq+ ñHêïsTT. |ü<ëàe‹, Ms¡es¡, ø±e÷+–, Ç˝≤ #Ó|æŒ+~.
Á‹˝Àø£ düT+<ä], #·+Á<ëe[, JeT÷‘· yêVü≤qT&ÉT yÓTT<ä˝…’q yê] ªC≤„‹uÛÀ´Á~D+ <ä‘ê«, ø£Hê´j·÷XËÌÃe X¯øÏÔ‘·:ˆ
ø£<∏ä\÷, l dü‘·´Hêsêj·TD kÕ«$T Áe‘·ø£\Œ+ ø£<∏ä\÷ Bì˝À ñHêïsTT. ø£Hê´ Á|ü<ëq+ dü«#·Ã¤+<ë, düTs√ <Ûäs¡à ñ#·´‘˚ˆˆμ
Ç$>±ø£ ø£\ÿ´e‘ês¡ es¡íq, nqï<ëq ÁbÕX¯düÔ´+, düø£\ <ëHê\ $<Ûëq+,
dü<ë#ês¡ <Ûäs¡à+ yÓTT<ä˝…’q nH˚ø£ $wüj·÷\T Ç+<äT˝À ñHêïsTT. á ø£q´ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î >±ì, b˛wü≈£î\≈£î >±ì, uÛÑøÏÔø=B› ªø£Hê´X¯ó\ÿ+μ
uÛÑ$wü´ |ü⁄sêD+˝À dü÷s¡´<˚es¡ es¡íq $X‚wü+>± #˚j·Tã&ç+~. Ç∫à #˚ùd $yêVü≤+ ªÄdüTs¡+μ nì|æ+#·T≈£î+≥T+~ nì #Ó|üŒ&É+
Åd”Ô <Ûäsêà\qT $e]dü÷Ô : »]–+~. ø£Hê´X¯ó\ÿ+ ˇø£Hê{Ï <äTsê#ês¡+. H˚&ÉT ªes¡ø£≥ïμ <äTsê#ês¡+
≈£L&Ü n˝≤+{Ï<˚. yÓ’yêVæ≤ø£ ã+<Ûëìï <Ûäq+‘√ ‘·÷#·&É+ ªÄdüTs¡+μ nì
ªuÛÑs¡Ôè ∫‘êÔqT≈£L\‘·«+, j·÷kÕ+ o\eT#·T´‘·yéTˆ á XÀ¢ø£+ <ë«sê uÛÑ$wü´ |ü⁄sêD+ ñ|ü<˚•dü÷Ô+~.
‘êkÕ+ s¡‘·ï düTesêí~: uÛ≤s¡ @e qeT+&ÉqyéTˆˆμ
@ Åd”Ô nsTT‘˚ uÛÑs¡Ô eTH√>∑‘êqTkÕs¡+ Äj·TqqT ne>±Vü≤q #˚düT≈£îì uÛÑ$wü´|ü⁄sêD+ ªnqï<ëq+μ $•wüº‘·qT #ê˝≤ $X‚wü+>± #Ó|æŒ+~.
m\¢|ü&É÷ nqT≈£L\e‹jÓÆT Á|üe]ÔdüTÔ+<√, n˝≤+{Ï Åd”Ôj˚T ñ‘·ÔeT ªnqï+ yÓ’ ÁbÕDÏHê ÁbÕD≤: nqïyÓ÷CÀã\+ düTK+ˆ
eì‘· Ä düT>∑TDy˚T ÄyÓT≈£î ÄuÛÑs¡D+. n+‘˚>±ì ã+>±s¡T s¡‘·ï @‘êkÕà‘êÿs¡D≤‘·‡~›: nqï<ä: ÁbÕD<ä: düàè‘·+:ˆˆ
uÛÑ÷wüD≤<äT\T ÄyÓT ≈£î ÄuÛÑs¡D≤\T ø±e⁄. @ ÁbÕDϬø’Hê nqïy˚T ÁbÕDÁ|ü<äyÓTÆ+~. nqï+`‘˚»düT‡, ã\+, düTU≤\qT
ª‘·kÕà‘·‡sê«dü«ekÕúdüT, eTH√ yêø±ÿj·T ø£s¡à_Û:ˆ ø£*–düTÔ+~. nqï+˝Òì yêì˝À á >∑TD≤\T ø£ì|æ+#·e⁄. n+<äTe\¢
Á|æj·÷ düe÷#êπsìï‘·´+, ‘·∫ÑêÔqT $<ÛësTT˙ˆˆμ nqï<ë‘· ÁbÕD<ë‘·>± ø°]Ô+|üã&É ‘ê&ÉT nqï<ëHêìøÏ Áù|s¡Dì#˚Ã
ø±ã{Ϻ nìï Ç˝≤+{Ï XÀ¢ø±\T nHêïs¡TÔ\ ≈£åî
‘·TÔqT @ e÷Á‘·+ ‘=\–+#· >∑*
–Hê á |ü⁄sêD+ uÀ<Ûä
<Ûäq´yÓTÆqfÒ¢. á |ü⁄sêD≤ìï ªø£*ÿ
|ü⁄sêD+μ nì ≈£L&Ü n+{≤s¡T.
ªø£*ÿμ $wüßíe⁄ ne‘ês¡y˚T.
lø£èwüßíì ìsê´D+‘√ <ë«|üs¡
|ü]dæú‘·T\˝Àq÷ ø± j·TT>∑+ n+‘·]+∫+~. ªø£*μ Á|üy˚X¯+‘√ ø£*j·TT>∑+ Äs¡+uÛÑyÓTÆ+~. á
j·÷, yê#ê, eTqkÕ |ü⁄sêD+ ø£*j·TT>∑ \ø£åD≤\qT $düÔè‘·+>± #Ó|æŒ+~. ø=ìï{Ïì
uÛÑs¡Ô≈£î nqT≈£L\+>± dü+øÏå|üÔ+>± Çø£ÿ&É bı+<äT |üs¡TkÕÔqT.
q&É∫ eT+∫ì #˚≈£L ø£*j·TT>∑ \ø£åD≤\T :
sêÃ\ì uÛ≤e+.
1. e÷‘ê |æ‘·s¡T\qT ì+~+#·&É+, dü<ë#êsêìï e<ä\&É+,
n˝≤π> uÛ≤s¡´|ü≥¢, uÛÑs¡Ô dü<ë#êsê\qT ì+~+#·&É+, 2. y˚<ë<äT\qT e<ä\&É+, ˙#·T\qT
m˝≤ q&ÉT#·Tø√ yê˝À ˇø£ n<Ûë´j·T+˝À |üP]Ô>± #Ó|üŒã&ç+~. ùd$+#·&É+˝À ÄdüøÏÔ #·÷|ü&É+, HêdæÔø£ yê<ä+‘√ ‘·]ÿ+#·&É+, y˚<ë~
ªC≤j·÷‘·«s¡ú+ X¯Øs¡dü´, qèD≤+ <Ûäsêà~ kÕ<ÛäH˚ˆ $<ä´\qT neTTàø√e&É+, 3. <Ûäì≈£î\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ \_Û+#·&É+,
Hê ‘·bÕÔdüT eè<∏ë+ø£∫‘Y, Á|ü‹≈£L\+ düe÷#·πs‘Yˆˆ $Á|ü⁄\T es¡ídü+ø£s¡T\T ø±e&É+, 4. dü+kÕs¡T\qT ≈£î\≥\T>∑qT,
@ |ü⁄s¡Twüß&Ó’Hê <Ûäsêàs¡ú ø±e÷*ï kÕ~Û+#ê\+fÒ nsêú+–>± uÛ≤s¡´bÕÁ‘· ≈£î\≥\qT ñ‘·ÔeTT\T >∑qT #·÷&É&É+, 5. yÓ÷kÕ\T #˚j·T&É+, düHê´dæ
m+‘√ $•wüºyÓTÆ+~, XÊ¢|òüT˙j·TyÓTÆ+~. á j·T<∏ësêúìï ‘Ó\TdüTø=ì ÄyÓT y˚wü+˝À dü+kÕsê\T q&É|ü&É+, 6. n‹eèwæº, nHêeèwüߺ\T @s¡Œ&É&É+,
dü<ëX¯j·÷\≈£î nqT≈£L\+>± q&ÉT#·T≈£î+≥T+&Ü*. ÄyÓTqT @ Á|ü»\ô|’ |üqTï\ uÛ≤s¡+ n~Ûø£+ ø±e&É+ ` á j·TT>∑ \ø£åD≤\˝À ø=ìï.
$<Ûä+>±q÷ u≤~Û+#·sê<äT. Ç˝≤ uÛ≤s¡´uÛÑs¡Ô\T |üs¡düŒs¡ ne>±Vü≤q‘√ C≤j·÷|ü‘·T\T m˝≤ J$+#ê˝À, uÛÑ>∑e+‘·Tì |üPõ+#·&É+ e\¢ ø£*π>
yÓT\>±*. _ÛHêï_Û ÁbÕj·÷\THêï yê{Ïì >ös¡$+∫ Çs¡Te⁄s¡÷ |òü*‘ê˝Ò$T{À, ø£Hê´X¯ó˝≤ÿ<äT\˝Àì <äTwüº‘·«y˚T$T{À, nqï<ëq
@ø±_ÛÁbÕj·÷ìøÏ sêyê*. n˝≤ e∫à J$‘·HÍø£qT düTK+>±, $X‚wüy˚T$T{À ‘Ó\T|ü⁄‘·÷ nH˚ø£ ø£<∏ä\‘√ ◊Væ≤ø±eTTwæàø£ düTU≤\T
Äq+<äeTj·T+>± kÕ–+#ê\ì á uÛÑ$wü´|ü⁄sêD+ Á|üuÀ~Ûdü÷Ô+~. n+~+#˚ á |ü⁄sêD+ ÇVü≤, |üsê˝À¢qT e÷qe⁄ì uÛÑÁ<ä‘·qT ø±+øÏådü÷Ô
dü÷s¡´<˚e⁄ì |üPõ+#·&É+ e\¢ \_Û+#˚ |òü˝≤ìï $e]+#˚ dü+<äs¡“¤+˝À ñ+<äì y˚s¡T>± #Ó|üŒqedüs¡+ ˝Ò<äT. ø±ã{Ϻ ÇVü≤|üsê˝À¢ e÷qe⁄ì
á |ü⁄sêD+ Ç˝≤ #ÓãT‘·T+~. uÛÑÁ<ä‘·≈£î nuÛÑj·÷ìï#˚Ã~ uÛÑ$wü´ |ü⁄sêDeTì uÛ≤$+#·e#·TÃ.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 Ä<Ûë´‹àø£+ 37
Ä‘·à kÕø屑êÿsêìøÏ eT÷&ÉT yÓT≥T¢ ñHêïsTT. ny kÕ«$T neXÊq<äX¯˝À ø°fi¯¢yê‘·+ yÓT&ÉqT+&ç, q&ÉTeTT≈£î
yÓTT<ä{Ï~ ÁX¯eD+ ($qT≥), ¬s+&Ée~
D T\ ê ´ »Áù
bÕø£Hês¡+_Û+∫+~. kÕ«$Tì Wwü<Ûë\T
rdüTø√yê\ì uÛÑ≈£îÔ\T ø√πsyês¡T. n+<äT≈£î
eTqq+ (Ä˝À∫+#·T≥), eT÷&Ée~
Te Äj·Tq düe÷<Ûëq+ ˇø£ÿfÒ. ªX¯Øs¡y˚T

|e
<Ûë´q+ (<Ûë´ì+#·T≥). C≤„qT\ e\¢
Ä‘·à n+fÒ @$T{À, <ëìì yê´~Û. á yê´~ÛøÏ ìyês¡D

ls
¡
kÕ~Û+#·&É+ m˝≤>√ yÓTT<ä≥ nH˚«wæ+#ê* >±˙, ñ|üX¯eTq

T...
‘Ó\TdüTø√yê*. ‘Ó\TdüT≈£îqï e÷s¡Z+ yÓ<äø£&É+ eè<∏ëμ nì.
$wüj·T+˝Àì dü‘·´eTT\qT ˇø£kÕ] Äj·Tq yÓ÷#˚sTT

.
u≤>± ˝À‘·T>± Ä˝À∫+∫q m>∑Teq >√©ø±j·T+‘· >∑&ɶ
|ü&ÉT eTqqeTT kÕ<Ûä´eTe⁄ e∫Ã+~. düs¡®qT¢ |ü≥Tºã{Ϻ
‘·T+~. n|ü&ÉT eTTøÏÔøÏ Ä‘·àC≤„q+ Äj·Tq≈£î X¯ÅdüÔ ∫øÏ‘·‡ #˚XÊs¡T.
ˇø£ÿfÒ e÷s¡ZeTH˚ <äè&ÛÉìX¯Ãj·T+ nq+‘·s¡+ ø£≥Tº $|üŒBXÊs¡T.
ø£\T>∑T‘·T+~ ∫s¡T ÁbÕj·T+˝ÀH˚ kÕ«$Tyês¡T Ä ø£≥Tº ø£qã&É≈£î+&Ü
Ä‘·àkÕø屑êÿs¡+ bı+~q eTVü≤˙j·TT\T ‘·eTô|’q y˚düT≈£îH˚‘·T+&ÉTqT ø£|æŒ <ëìì
uÛÑ>∑yêHé l s¡eTD eTVü≤]¸. yÓT&É≈£î ø£≥Tº≈£îH˚ yês¡T. Ä ø£≥Tº >∑T]+∫
me¬s’Hê n&ç–‘˚ ªn~ dü«j·T+uÛÑ÷*+>∑+μ
‘·q uÛÑ≈£îÔ\qT #·÷&É≈£î+&Ü ñ+&É˝Òø£ nì kÕ«$T #·eT‘·ÿ]+#˚yês¡T yê´~Û
b˛j˚Tyês¡T. Äj·Tq Äs√>±´ìï <äèwæº˝À X¯Øs¡eT+‘ê bÕøÏ‘˚ uÛÑT»+ ø√dæy˚j·÷*‡
ô|≥Tº≈£îì ÄÁX¯eTyêdüT\T uÛÑ≈£îÔ\qT ñ+≥T+<äì &Üø£ºsY ôV≤#·Ã]+∫q|ü&ÉT ≈£L&Ü
#·÷&É≈£î+&Ü Äj·TqqT ø£≥º&ç #˚ùdyês¡T. ªÇ<˚ ÁeD+ ‘·\ô|’ eùdÔ @$T #˚ùdyês¡T. ‘·\
nsTT‘˚, yê{Ïì s¡eTDT\yês¡T \ø£å´ô|fÒº ø=fÒºkÕÔsêμ? n+≥÷ s¡eTD eTVü≤]¸ qe⁄«\T ∫+~+#˚yês¡T.
yês¡T ø±<äT. uÛÑ>∑yêqTì <äs¡Ùq+ ø√dü+ uÛÑ≈£îÔ\T m+‘·>± ‘·|æ+#˚ yês√,
uÛÑ>∑yêqT&ÉT ≈£L&Ü uÛÑ≈£îÔ\≈£î <äs¡Ùq$T#˚Ã+<äT≈£î n+‘·>± ‘·|æ+#˚yês¡T. kÕ«$TøÏ πøq‡sY yê´~Û Áø£eT+>± eTT<äTs¡T‘√+~. uÛÑ≈£îÔ\ Ä+<√fi¯q
≈£L&Ü ô|s¡T>∑T‘√+~. uÛÑ>∑yêqT\ yês¡T e÷Á‘·+ <˚Vü‰_Ûe÷q+
˝Ò≈£î+&Ü ì]¢|üÔ+>± ñ+&çb˛j˚Tyês¡T. <ë+‘√ ø=+<äs¡T uÛÑ≈£îÔ\T
‘Ó\TdüTø√+&ç
u§bÕŒsTT ‹+fÒ ø£fi¯¢ »ãT“\T sêe⁄. ø£+{ÏøÏ Ç~ #ê˝≤ eT+∫~.
ªkÕ«MT! MT πøq‡sY yê´~Û yÓ’<äT´\≈£î ˝§+>∑&É+ ˝Ò<äT. MTs¡T ˇø£ÿkÕ]
‘·\T#·T≈£î+fÒ ì$Twü+˝À yê´~Û ‘·–Zb˛‘·T+~μ nì ÁbÕ<Û˚j·T|ü&ܶs¡T.
n+<äT≈£î kÕ«$T qe⁄«≈£î+≥÷ ª‘·\#·T≈£îH˚ yê&ÉT ˝À|ü\ ñ+fÒ
Ks¡÷“C≤ p´dt y˚dü$˝À ‘ê–‘˚ #ê˝≤ #·\Te #˚düTÔ+~. n+‘˚ ‘·|üŒ≈£î+&Ü ‘·\T#·T ≈£î+{≤qT. ø±˙ ‘·\#·T≈£îH˚ yê&ÉT ˝À|ü\ ˝Ò&˚.
ø±≈£î+&Ü Ks¡÷“C≤ yÓT‘·Ô>± q÷] eTTU≤ìøÏ sêdüT≈£îqï≥¢sTT‘˚ eTTK+ nsTTHê H˚qT <ëìì s¡eTà+fÒ e∫Ã+<ë, bıeTà+fÒ b˛e&ÜìøÏμ
ø±+‹e+‘·+>± ñ+≥T+~. nH˚yês¡T. eT∞¢ Äj·TH˚ ªMTs¡+‘ê Hêø√dü+ e∫à <ä÷s¡+>±
ø£eT˝≤|ü+&ÉT s¡kÕìï #Ó+#ê ‘˚HÓ‘√ ø£*|æ eTTU≤ìøÏ sêdüT≈£î+fÒ ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. ø±˙ Ms¡T (ÁeD+) uÛÑT»+ MT<ä ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. ‘˚&Ü
eTTK+ ì>∑ì>∑˝≤&ÉT‘·÷ ñ+≥T+~. n+‘˚!μ nH˚yês¡T. X¯Øs¡+ s√>±\|ü⁄≥º nì #ÓãT‘·÷, á X¯Øs¡y˚T ˇø£
Á<ëø£å s¡dü+‘√ eTTU≤ìøÏ düT‹yÓT‘·Ô>± eTs¡›Hê #˚ùdÔ eTTK+ MT~ s√>∑eT˙, s√>±ìøÏ s√>∑+ sêe&É+ ÄX¯Ãs¡´y˚TeTT+<äì Á|ü•ï+#˚yês¡T
>∑T+‘·\T |üP&çb˛‘êsTT. kÕ«$T. <˚Vü‰ìøÏ ìÁ<ä m≥Te+{Ï<√, eTè‘·T´e⁄ ≈£L&Ü n+‘˚qì
n+≥÷ m+‘√ ìã“s¡+>± ñ+&˚yês¡T.
kÕ«$T Äs√>∑´+ Áø£eT+>± ø°åDÏk˛Ô+~. uÛÑ≈£îÔ\≈£î kÕ«$T <äs¡Ùq+ ø=~›
s√E\T ì*|æy˚j·÷\ì ÄÁX¯eTyêdüT\T ìX¯ÃsTT+#·T≈£îHêïs¡T. yê]ì
kÕ«MTJ düTìï‘·+>± yê]dü÷Ô ªá <˚Vü‰ìøÏ Ç+‘· eTõ®>∑ nqï+
ô|&ÉT‘·THêïs¡T. ø£˙dü+ uÛÑ≈£îÔ\≈£î <äs¡Ùq$Te«&ÜìøÏ ≈£L&Ü |üìøÏsêì
á <˚Vü‰ìøÏ Ä nqï+ e÷Á‘·+ m+<äT≈£î <ä+&ÉT>∑?μ nì n*–
≈£Ls¡TÃH˚yês¡T kÕ«$T. Ä ‘·sê«‘· me«]˙ ˝…ø£ÿ #˚j·T≈£î+&Ü Vü‰\T
ãj·T≥≈£î e∫à uÛÑ≈£îÔ\≈£î <äs¡Ùq$T#˚Ãyês¡T. uÛÑ≈£îÔ\ |ü≥¢ Äj·Tq≈£î
ñqï nyê´»Áù|eT n≥Te+{Ï~. eTVü≤˙j·TT\T ‘·eT ne‘ês¡+
#ê*+#˚ ∫e]ø£åD+ es¡≈£î uÛÑ≈£îÔ\ ñ<äΔs¡D ø√düy˚T
bÕ≥T|ü&É‘ês¡q&ÜìøÏ Ç+‘·ø£+fÒ ì<äs¡Ùq+ @eTT+≥T+~.
`uÛÑe´l m
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 38 øÏ#ÓHé
|òæwt Åô|ò’
ø±e\dæq$:
eTT\T¢˝Òì #˚|ü
500Á>±eTT\T
¬s+&ÉT ìeTàø±j·T\ s¡dü+
ns¡#Ó+#ê mÁs¡ø±s¡+
ø=ã“] ∫|üŒ1, s¡T_“q e÷$T
&ç ≈£î+≈£îeT $TÁX¯eT+, eT÷&ÉT |ü∫Ã$T]à z ô|<ä› ns¡{Ï Ä≈£î`1 ns¡ {°dü÷ŒHé |üdüT|ü⁄,
‘·–q+‘· ñ|ü, 1 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé n\¢+, yÓ\T¢* ù|dtº.
‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+ : eTT+<äT>± #˚|üqT X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ ¬s+&ÉT n+>∑Tfi≤\ eTTø£ÿ\T>±
ø£{Ÿ #˚j·÷*. yê{ÏøÏ ìeTàs¡dü+, ø±s¡+, |üdüT|ü⁄, n\¢+,yÓ\T¢*¢ ù|dtº, ø=~›>± ñ|ü y˚dæ
u≤>± ø£*|æ Ä $TÁX¯e÷ìï ns¡>∑+≥ ñ+#ê*. ‘·sê«‘· ø=ã“], e÷$T&ç ≈£î+≈£îeT $T
ÁX¯eT+, |ü∫Ã$T]à eTTø£ÿ\T ø£\T|ü⁄ø√yê*. s¡T∫øÏ ø=~›>± ø=ã“]˙fi¯¢qT #˚s¡TÃø√e#·TÃ.
Á|ür eTTø£ÿ≈£î á $TÁX¯eT ù|dtºqT <ä{Ϻ+∫ ¬s+&ÉT >∑+≥\T ñ+#ê*. ‘·sê«‘· ns¡{Ï
Ä≈£îqT Äs¡T eTTø£ÿ\T #˚dæ, ˇø√ÿ ns¡{Ï Ä≈£î˝À ¬s+&ÉT eTTø£ÿ\T ñ+∫, <ëìì
ÁbÕHé‡ Åô|ò’
eT&ç∫ $&çb˛≈£î+&Ü |ü+{Ï|ü⁄\¢‘√ >∑T#êÃ*. M{Ïì yÓTÆÁø√zyÓHé˝À eT÷&ÉT`Hê\T>∑T ø±e\dæq$:
ì$TcÕ\T ñ+#ê*. ‘·sê«‘· ∫qï ìeTàeTTø£ÿ\‘√ ¬s&û #˚ùdÔ, H√s¡÷]+#˚ ÁbòÕHé‡ 1 πøõ— ô|<ä› ñ*¢bÕj·T\T `2, |ü∫Ã$T]à `2,
#˚|üeTTø£ÿ\T ‘·j·÷´sY. m+&ÉT $T]à ` 2, ˇø£ fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé Äyê\T,
J\ø£Ás¡, ø£]y˚≈£î ¬seTà\T 6, n\¢+ yÓ\T¢* ù|dtº `2
s√>±´ìøÏ ø£e
|ü+&É¢˝À ñ+&˚ $≥$TqT¢ <ë«sê eTq X¯ØsêìøÏ ø±e\dæq fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé‡, >∑s¡+ eTkÕ˝≤ 1 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé,
nìï b˛wüø±\T \_ÛdüTÔHêïsTT. ø£eT˝≤|ü+&ÉT˝À mH√ï
T˝≤
Ä

ñ|ü ‘·–q+‘·, q÷ì ¬s+&ÉT ô|<ä› dü÷ŒHé‡, |üdüT|ü⁄

b˛wüø£|ü<ësêú\THêïj·Tì. Ç~ Wwü<Ûä+˝≤ |üì#˚düTÔ+<äì ø=~›>±, ø±s¡+`1 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé, m>¥‡ : ¬s+&ÉT.
yÓ’<äT´\+≥THêïs¡T. Á|ü‹s√E 2 >±¢düT\ ø£eT˝≤|ü+&ÉT s¡kÕìï
rdüT≈£î+fÒ ã¢&éÁ|ü»sY ‘·≈£îÿe>± ñ+≥T+<ä≥. eT+<äT\ ‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+ :
ø£+fÒ ø£eT˝≤|ü+&ÉT s¡düy˚T qj·T+. eTT+<äT>± s=j·T´\qT ô|’ bı≥Tº rdæ X¯óÁuÛÑ+>±
˙{Ï‘√ ø£&É>±*. ‘·s¡Tyê‘· ø=~›>± ñ|ü, |üdüT|ü⁄ y˚dæ
u≤>± ø£*j·T‹|æŒ eTs√kÕ] ˙{Ï‘√ ø£&ç–‘˚ s=j·T´\
uÛÑTõj·÷ s√˝Ÿ‡ yêdüq b˛‘·T+~. s=j·T´\qT ˇø£ eT+<äbÕ{Ï –HÓï˝À
y˚dæ <ëìøÏ |üdüT|ü⁄, ñ|ü, n\¢+ yÓ\T¢* ù|dtº˝À
ø±e\dæq$ dü>∑+ y˚dæ ø£*|æ ø=~›>± ˙s¡T #˚]à bısTT´MT<ä ô|{Ϻ
4 ñ&çøÏ+∫q ã+>±fi¯ <äT+|ü\T ˙s¡T nsTTb˛j˚T+‘·es¡≈£L MT&çj·T+ ôd’E
1 ø£|ü ñ&çøÏ+∫q ãsƒêD°\T eT+≥ô|’ ñ&Éø£ô|{≤º*.
2 ø£|ü\ ùdyé,
2 #Ó+#ê\T ñ*¢bÕj·T ‘·Ts¡TeTT ô|<ä› ñ*¢ bÕj·T, |ü∫Ã$T]ÃqT düqï>± ‘·s¡>±*.
1/4 #Ó+#ê ÄyéT#·÷sY kºMT<ä eT+<äbÕ{Ï ø£&ÜsTT ô|{Ϻ q÷HÓ y˚dæ m+&ÉT
1 #Ó+#ê #=|üq n\¢+ eTT<ä› $T]Ã, Äyê\T, J\ø£Ás¡, ø£]y˚bÕ≈£î y˚dæ ‘ê*+|ü⁄
y˚sTT+∫q J\ø£Ás¡, ô|{Ϻ ñ*¢, $T]à eTTø£ÿ\T y˚dæ <√s¡>± y˚sTT+#ê*.
‘·–q+‘· ñ|ü ‘·s¡Tyê‘· ñ&Éø£ ô|{Ϻq s=j·T´\qT y˚dæ $T–*q
2 Áu…&é dü¢sTTE\ bı&ç, n\¢+ yÓ\T¢* ù|dtº y˚dæ düqï ôd>∑MT<ä y˚sTT+#ê*.
y˚sTT+#˚+<äT≈£î ‘·–q+‘· q÷HÓ ø±ùd|ü{Ï ‘·s¡Tyê‘· m>¥ì u≤>± ;{Ÿ #˚dæ á ≈£Ls¡˝À
‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+ : ã+>±fi¯ <äT+|ü\qT eTT<ä›#˚dæ, n+<äT˝À ñ|ü, ÄyéT#·÷sY, y˚dæ u≤>± ø£*j·T ‹bÕŒ*. ‘·s¡Tyê‘· ø±s¡+ y˚dæ
n\¢+ eTT<ä›, J\ø£Ás¡, ñ|ü, ãsƒêD°\T, 1 ø£|ü ùdyé, Áu…&é bı&ç, ñ*¢bÕj·T eT]ø±ùd|ü⁄ y˚sTT+∫ mÁs¡>± y˚–q ‘·s¡Tyê‘· ñ|ü
‘·Ts¡TeTT n˙ï ø£*ù|j·÷*. ns¡#˚‹ì ‘·&ç #˚düT≈£î+≥÷ á eTT<ä›qT ∫qï ñ+&É\T dü]#·÷düT≈£îì >∑s¡+ eTkÕ˝≤‘√ bÕ≥T ø=‹ÔMTs¡
#˚j·÷*. ˇø£ |üfiË¢+˝À $T>∑‘ê ùdyéqT b˛dæ, <ëì MT<ä á ñ+&É\qT bı]¢+#ê*. düqï>± ‘·]– y˚dæ ˇø£kÕ] ø£*j·T~|æŒ ~+#˚j·÷*.
y˚&ç q÷HÓ˝À M≥ìï{Ï˙, >√<ÛäTeT s¡+>∑T e#˚Ã˝≤ y˚sTT+#ê*. á ùdyéqT á ≈£Lsê nqï+˝ÀøÏ, #·bÕr˝ÀøÏ u≤>∑T+≥T+~.
eTVü‰sêÅw”ºj·TT\T, >∑T»sêr\T ªuÛÑTõj·÷μ n+{≤s¡T.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 40
ø±e\dæq$:
≥yÓ÷{≤\T 1 πøõ— <ë*Ãq #Óø£ÿ bı&ç ` 1 {° dü÷ŒqT—
qTe⁄«\ q÷HÓ ` 220 $T.©.— ø±s¡+ ` 2 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒqT¢
‘·–q+‘· ñ|ü, ˇø£ ∫qï dü÷ŒqT |üdüT|ü⁄
‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+:
≥yÓ÷{≤\qT ¬s+&ÉT eTTø£ÿ\T>± ø£{Ÿ #˚düTø√yê*. »˝…¢&É˝À y˚dæ ˝À|ü*
>∑TE® qT+∫ –+»\qT rdæy˚j·÷*. eTTø£ÿ*ï ˇø£ ø£|ü ˙{Ï‘√ ≈£îø£ÿsY
ñ&çøÏ+#ê*. eTTø£ÿ*ï #·˝≤¢]à $Tø°‡˝À y˚dæ Á¬>’+&é #˚j·÷*. á
>∑TE®qT p´dt |òæ\ºsY˝À y˚dæ e&Éø£{≤º*. n&ÉT>∑T eT+<ä+>± ñqï
–HÓï˝ÀøÏ á >∑TE®qT rdüT≈£îì düºyé MT<ä ô|{Ϻ ‘·≈£îÿe eT+≥ô|’
ñ&çøÏdü÷Ô ñ|ü, |üdüT|ü⁄, ø±s¡+, <ë*Ãq#Óø£ÿ bı&ç #˚sêÃ*. á >∑TE®
dü>±ìøÏ ô|’>± ∫ø£ÿã&˚ es¡≈£L kº MT<ä ñ+#ê*. ∫e]>± qTe⁄«\
q÷HÓ y˚dæ u≤>± ø£*bÕ*. Ç|ü&ÉT kº MT<äqT+∫ ~+∫ u≤>± #·˝≤¢]q
‘·s¡Tyê‘· msTTsYf…Æ{Ÿ ø£+f…sTTqsY˝À ì\Te
#˚düTø√yê*. Ç~ #·bÕr\≈£î, ø£{Ÿ˝…{Ÿ‡, e&É\≈£î,
nqï+˝Àq÷ s¡T∫>± ñ+≥T+~ yÓ\T¢*
øÏ#ÓHé
ì\e |ü#·Ã&ç
ø±e\dæq$:
≥yÓ÷{≤\T 2 πøõ\T— ∫+‘·|ü+&ÉT ` ns¡πøõ— |ü∫Ãø±s¡+ ` 200 Á>±—
q÷HÓ ` 1 πøõ— ñ|ü : 200 Á>±— |üdüT|ü⁄ : fÒãT˝Ÿdü÷ŒHé— ‘ê*+|ü⁄
kÕe÷Á–— yÓ\T¢*¢ ` ¬s+&ÉT bÕj·T\T— yÓT+‘·T\T 2 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé‡.
‘··j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+: ≥yÓ÷{≤\qT Hê\T>∑T eTTø£ÿ\T>± #˚dæ
|üdüT|ü⁄, ñ|ü ø£*|æ ˇø£ C≤&û˝À y˚düTø√yê*. Bìï eT÷&ÉTs√E\T
n˝≤π> ñ+∫ eT÷&√ s√E eTTø£ÿ\T |æ+&ç ñ<äj·T+ qT+∫
kÕj·T+Á‘·+ es¡≈£L m+&É˝À Äs¡u…{≤º*.
≥yÓ÷{≤ s¡dü+˝À ∫+‘·|ü+&ÉT Hêqu…{≤º*. yÓT+‘·T\T Á¬>’+&é
#˚düTø√yê*. yÓ\T¢* yÓT‘·Ô>± <ä+#·Tø√yê*. ñ<äj·Ty˚T ∫+‘·|ü+&ÉT
≥yÓ÷≥ s¡dü+˝À ñ+#·&É+ e\¢ ∫+‘·|ü+&ÉT yÓT‘·Ô>± ne⁄‘·T+~. Bìï
s√{À¢ >±˙, Á¬>’+&ÉsY˝À ø±ì yÓT‘·Ô>± s¡TãT“ø√yê*. Bì˝À ø±s¡+,

≥yÓ÷{≤
#·{°ïdt
Çwüº|ü&˚yês¡T BH√¢ ø=ìï yÓ\T¢*¢ πsø£\T <ä+∫
y˚düTø√e#·TÃ. n˝≤π> <ë*Ãq #Óø£ÿ bı&çøÏ ã<äT\T
yÓT+‘·T\T, J\ø£Ás¡ y˚sTT+∫ bı&ç #˚dæ ˇø£ dü÷ŒHé
ø£\T|ü⁄ø√e#·TÃ.
yÓT+‹bı&ç, yÓ\T¢* eTT<䛑√ ≥yÓ÷{≤ eTTø£ÿ\T ≈£L&Ü y˚dæ
ñ&çøÏ+∫q |ü#·Ã&ç s¡TãT“ø√yê*. ≥yÓ÷{≤ eTTø£ÿ\T ø±yê* nqT≈£î+fÒ ˝…’{Ÿ>±
ø±e\dæq$: s¡TãT“ø√yê*. nø£ÿs¡˝Ò<äT nqT≈£î+fÒ yÓT‘·Ô>± s¡TãT“≈£îì ñ|ü
≥yÓ÷{≤\T 2 πøõ\T— ∫+‘·|ü+&ÉT ` ns¡πøõ— |ü∫Ãø±s¡+ ` 200 Á>±— dü]#·÷düTø√yê*. #ê\≈£î+fÒ eT]ø±düÔ ø£\T|ü⁄≈£îì ô|’q #Ó|æŒq q÷ì,
q÷HÓ ` 1 πøõ— ñ|ü : 300 Á>±— |üdüT|ü⁄ : fÒãT˝Ÿdü÷ŒHé— ‘ê*+|ü⁄ ‘ê*+|ü⁄ ~qTdüT\‘√ ‘ê*+|ü⁄ ô|≥Tº≈£îì msTTsYf…Æ{Ÿ ø£+f…sTTqsY˝À
kÕe÷Á–— yÓ\T¢*¢ ` ¬s+&ÉT bÕj·T\T— yÓT+‘·T\T 2 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé‡. ì\Te #˚düTø√yê*. dü+e‘·‡s¡+bÕ≥T ì\e ñ+≥T+~.
‘··j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+: s√{Ï |ü#·Ã&ç
u≤+&û˝À ø±düÔ q÷HÓ y˚dæ ≥yÓ÷{≤\˙ï ‘·]– n+<äT˝À y˚j·÷* ø±e\dæq$:
∫+‘·|ü+&ÉT s¡dü+ rdæ á e⁄&çπø {yÓ÷{≤\ u≤+&û˝À y˚j·÷*. á ≥yÓ÷{≤\T 1/2 πøõ— ∫+‘·|ü+&ÉT ` ∫qï ìeTàø±j·T+‘·—
s¡dü+ u≤>± ø£*j·Tu…&ÉT‘·÷ ñ&Éø£ì∫à ñ|ü, ø±s¡+, |üdüT|ü⁄ y˚dæ u≤>± |ü∫Ã$Ts¡|üø±j·T\T`14, q÷HÓ ` 3 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒqT¢— ñ|ü : ‘·–q+‘·—
>∑{Ϻ|ü&˚<ëø± ø£*j·Tu…{Ϻ ñ&çøÏ+#ê*. q÷HÓ ø±e\dæeùdÔ eT]ø±düÔ yÓ\T¢*¢ πsø£\T` 5 — J\ø£Ás¡ ` 1 fÒãT˝Ÿ dü÷ŒHé— ø=‹ÔMTs¡ ø£≥º ˇø£{Ï.
y˚j·÷*. yÓT+‘·T\T ø=~›>± y˚&ç #˚dæ bı&ç #˚düTø√yê*. á bı&ç, ø±s¡+, ‘··j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+:
q÷]q yÓ\T¢*¢ eTT<ä› y˚j·÷*. Ç~ mÁs¡>± y˚– q÷HÓ ô|’øÏ ‘˚\T‘·T+~. u≤+&û˝À q÷HÓ y˚dæ |ü∫Ã$T∫à ¬s+&ÉT eTTø£ÿ\T>± #˚dæ y˚sTT+∫ rdæ
n|ü&ÉT y˚πs u≤+&û˝À $T–*q q÷HÓ y˚dæ Äyê\T, X¯q>∑|ü|ü, |üø£ÿq ô|≥Tºø√yê*. Ä q÷HÓ˝ÀH˚ ≥yÓ÷{≤\T eTTø£ÿ\T #˚dæ
$Tq|ü|ü ‘ê*+|ü⁄ –+»\‘√ bÕ≥T ø£]y˚bÕ≈£î y˚dæ ‘ê*+|ü⁄ ô|{≤º*. y˚sTT+#·T≈£îì ô|’q #Ó|æŒqe˙ï y˚dæ Ŭ>’+&é #˚düTø√yê*. Ç~ {Ï|æH金√
á #·{°ï m+‘√ s¡T∫>± ñ+≥T+~. Ç~ düTe÷s¡T HÓ\es¡≈£L ì\Te bÕ≥T nqï+˝ÀøÏ ≈£L&Ü u≤>∑T+≥T+~. eT÷&ÉT s√E\ bÕ≥T ì\e
ñ+≥T+~. nqï+, <√ôd, Ç&û¢, #·bÕr\˝ÀøÏ u≤>∑T+≥T+~. ñ+≥T+~.
uÛÑyêì. |æ
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 c˛ 41
#Ó≈£îÿ #Ó<äs¡ì ∫s¡Tqe⁄«.... eTT≈£îÿdü÷{Ï ‘·‘·«+... eTqdüT˝À @B <ë#·Tø√˝Òì
uÛÀfi≤‘·q+ eTTù|Œ≥>± eT÷ØÔuÛÑ$ùdÔ... Äj·TH˚ V”≤s√ &Üø£ºsY sê»X‚KsY. m+<äs√ V”≤s√\T
|ü]ÁX¯eT˝À ñHêï Äj·Tq≈£î ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ kÕúq+ ñ+~. Ç+&ÉÅd”º˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{Ϻq
me]ï ø£~|æHê &Üø£ºsY ø±yê\qT≈£îì j·÷ø£ºsY nsTTq≥Tº #Ó|üŒ&É+ ø£<äT›.
nsTT‘˚ sê»X‚KsY ì»J$‘·+˝Àq÷ &Üø£ºsY #·~yês¡T. ÁbÕø°ºdt #˚XÊs¡T. nø£ÿ&É qT+#˚
‘·q Á|ükÕúHêìï q≥q yÓ’|ü⁄ eT[¢+#ês¡T. q≥T&ç>± m+‘· _J>± ñHêï ù|<ä\≈£î
yÓ’<ä´düVü‰j·T+ n+~+#˚ $wüj·÷ìï e÷Á‘·+ eTs¡∫b˛˝Ò<äT. m|üŒ{Ϭø’Hê ù|<ä\ø√dü+
z eT©º ôdŒcÕ*{° ÄdüT|üÁ‹ @sêŒ≥T #˚j·÷\H˚ \ø£å´+‘√ Äj·Tq |ü⁄s√>∑$TdüTÔHêïs¡T.
dü+bÕ<äq˝À M˝…’q+‘· ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\≈£î Ks¡Tà #˚dü÷Ô düe÷»+ |ü≥¢ ‘·q≈£îqï
>∑Ts¡T‘·s¡ u≤<Ûä´‘·qT ‘·q leT‹ J$‘·‘√ ø£*dæ HÓs¡y˚s¡TdüTÔHêïs¡T. ¬s+&ÉT <äXÊu≤›\T ô|’ã
&çq q≥ J$‘·+˝À ªe+<˚e÷‘·s¡+μ, ªÄVüQ‹μ, ªÁ|ü‹|òüT≥qμ, ªn+≈£îX¯+μ, ªme&Ó’‘˚ Hêπø+{Ïμ
e+{Ï |ü\T Væ≤{Ÿ ∫Á‘ê\‘√ ªj·÷+Á^ j·T+>¥eTHéμ Áù|ø£å≈£î\ >∑T+&Ó˝À¢ #Ós¡>∑ì eTTÁ<ä y˚düT≈£î

ªsê»μø°j·T+ ≈£L&Ü ùdy˚

Hêïsêj·Tq. ø£fi≤ø±s¡T&ÉT düe÷»+ |ü≥¢ u≤<Ûä´‘·qT >∑T¬sÔs¡>±\ì, Á|ü»\≈£î eT]+
‘· <ä>∑Zs¡>± ùde\+~+#·&ÜìøÏ sê»ø°j·÷\T ñ|üø£]kÕÔj·T˙ Äj·Tq ì•Ã‘ê_
ÛÁbÕj·T+. ª‘Ó\T>∑T |”|ü⁄˝Ÿμ‘√ Äj·Tq ‘·q eTH√>∑‘·+ Ç˝≤ |ü+#·T≈£îHêïs¡T.
‘Ó\T>∑T |ü]ÁX¯ ôV’≤<äsêu≤<é≈£î sêe&ÜìøÏ ø±s¡≈£î˝…’q yê]˝À H˚qT ≈£L&Ü
ñHêïqT. á $wüj·T+ #ê˝≤ eT+~øÏ ‘Ó\TdüT nsTT‘˚ á eT<Ûä´q #√≥T#˚düT

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

42 c˛
≈£îqï z dü+|òüT≥q H˚|ü<∏ä´+˝À ø=+<äs¡T H˚qT mø£ÿ&çï+#√ e#êÃqì nq&É+ Hê <äèwæºøÏ e∫Ã+~. n+<äTπø á
$es¡D Çyê*‡ ek˛Ô+~. Hêqï>±s¡T es¡<äsêE, neTà Ä+&Üfi¯ó¢. Äj·Tq dü«düú\+ >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢. neTà~
∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢. düuŸ ÇHéôdŒø£ºsY>± Hêqï>±s¡T düØ«dt˝ÀøÏ e∫à &ç.dæ.|æ.>± ]f…ÆsY nj·÷´s¡T. Hêqï>±] eè‹Ô
Ø‘ê´ y˚TeTT eTÁ<ëdüT˝À dæús¡|ü&ܶ+. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝Àì ø√$˝Ÿ |ü{Ϻ Á>±eT+˝À H˚qT |ü⁄{≤ºqT. ◊<äT>∑Ts¡T dü+
‘êq+˝À H˚qT ô|<ä›yêDÏí. Ç<ä›s¡T dædüºsY‡ ñHêïs¡T. n+‘ê ô|[¢ #˚düT≈£îì ˝…’|òt˝À dæús¡|ü&ܶs¡T. Hê ô|<ä› ‘·eTTà&ÉT
>∑TDX‚KsY ªø°]Ô˝≤˝Ÿ E´j·T\Ødtμ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ e´eVü‰sê\T #·÷düTÔ+{≤&ÉT. ∫qï ‘·eTTà&ÉT #·+Á<äX‚KsY
‘·$Tfi¯+˝À V”≤s√. ∫qï|ü&ÉT mHé.dæ.dæ.˝À H˚H˚ ©&ÉsYì. Hêqï>±]ì #·÷dæ H˚qT ≈£L&Ü b˛©dt Ä|ò”düsY
ø±yê\ì nqT≈£îH˚yê&çì. nsTT‘˚ Hêqï>±s¡T e÷Á‘·+ qqTï &Üø£ºsY>± #·÷&Ü\ì nqT≈£îH˚yês¡T. Äj·Tq
ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î eTÁ<ëdüT yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝ÒJ˝À m+._._.mdt.˝À #˚sêqT. nø£ÿ&É #ê˝≤eT+~ Áô|ò+&é‡ qqTï
#·÷dæ V”≤s√øÏ ø±e\dæq \ø£åD≤\T n˙ï ˙˝À ñHêïj·T˙, V”≤s√>± Åf…Æ #˚j·TeTì nH˚yês¡T. <ë+‘√
eTÁ<ëdüT˝Àì |æ˝Ÿà ÇHédæº≥÷´{Ÿ˝À #˚sêqT. nsTT‘˚ &Üø£ºsY>± _J>± ñ+&É≥+‘√ •ø£åD m≈£îÿe
ø±\+ ø=qkÕ–+#·˝Òø£b˛j·÷qT. Ä ø=~›bÕ{Ï •ø£åD‘√ Hê≈£î eT+∫ <ÛÓ’s¡´+ e∫Ã+~. uÛ≤s¡rsêC≤
>±s¡T Hê ãjÓ÷&˚{≤ #·÷dæ V”≤s√>± |ü]#·j·T+ #˚j·÷\ì nqT≈£îHêïs¡T. nsTT‘˚ n<˚
düeTj·T+˝À ªeTH√‡s¡Tμ nH˚ eTs√ dæìe÷ ≈£L&Ü Hê #˚‹øÏ e∫Ã+~. <ë+‘√ uÛ≤s¡rsêC≤ >±s¡T
eTqdüT e÷s¡TÃ≈£îì $\Hé bÕÁ‘· y˚kÕÔyê nì n&ç>±s¡T. düπs nHêïqT. Ä dæìe÷ ô|<ä› Væ≤{Ÿ.
n|ü&˚ {Ï. ø£èwüí >±s¡T ªe+<˚e÷‘·s¡+μ(1985) dæìe÷ ø√dü+ qqTï |æ*|æ+#ês¡T. Ä dæìe÷
m+‘· ô|<ä› Væ≤{Àº ‘Ó*dæ+<˚. yÓ+≥H˚ e∫Ãq ªÁ|ü‹|òüT≥qμ ôd’‘·+ Væ≤{Ÿ. Çø£ ¬øØsY˝À yÓqøÏÿ
‹]– #·÷düTø√yê*‡q nedüs¡+ sê˝Ò<äT.
\yé Á|üb˛»˝Ÿ ÄyÓT<˚....
Hê J$‘·+˝À u≤¢ø˘ &˚ 1989 qe+ãsY 15. n<˚s√E ªeT>±&ÉTμ dæìe÷ wüO{Ï+>¥˝À ‘·\≈£î,
yÓ÷ø±*øÏ rÁe+>± >±j·÷\T ‘·–* eTè‘·T´e⁄≈£î <ä>∑Zs¡>± yÓfi≤¢qT. Ç+f…ì‡yé πøsY j·T÷ì{Ÿ˝À
ñqï qqTï #·÷dæ Áã‘·ø£&É+ ø£wüºeTì nqT≈£îHêïs¡T. HÓ\s√E\T qs¡ø£+ nqTuÛÑ$+#êqT. nìï
s√E\÷ qqTï ø£+{ÏøÏ ¬s|üŒ˝≤ J$‘· #·÷düT≈£î+~. n|üŒ{ÏøÏ y˚T$T<ä›s¡+ düVü≤#·s¡ Ä]ºdüTº\+
e÷Á‘·y˚T. J$‘·, H˚q÷ ø£*dæ ª‘·\+Áu≤\Tμ dæìe÷˝À yÓTT<ä{ÏkÕ]>± #˚kÕ+. #ê˝≤ ô|<ä› Væ≤{Ÿ
e∫Ã+~. Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ◊<ës¡T dæìe÷\T #˚XÊ+. Hê≈£î J$‘·qT #·÷dæ C…\d”>± ñ+&˚~.
@ düìïy˚X¯+ #˚dæHê #ê˝≤ ÁbÕyéTº>± dæ+–˝Ÿ fÒø˘˝À |üP]Ô #˚ùd~. ø£*ùd dæìe÷\T #˚düTÔ+&É≥+
e\¢ ø£*ùd wüO{Ï+>¥\T, |òü+ø£åq¢≈£î yÓfi‚¢yêfi¯¢+. J$‘· Á|ües¡Ôq Hê¬ø+‘√ q#˚Ã~. ˇø£s√E ÄyÓT
ô|[¢ Á|üb˛»˝Ÿ #˚dæ+~. H˚qT ≈£L&Ü Çwüº|ü&ܶqT. nsTT‘˚ Hê≈£î »]–q j·÷øχ&Ó+{Ÿ ‘·sê«‘˚
J$‘· eT+∫‘·q+ ne÷àHêqï\≈£î ‘Ó*dæ+~. Á|üe÷<ä+ qT+∫ ø√\T≈£îHêï |üP]Ô>± dü«düú‘·
sêe&ÜìøÏ @&Ü~øÏ ô|’>± |ü{Ϻ+~. nHêïfi¯ó¢ J$‘· e÷ Ç+{À¢H˚ ñ+~. Hêqï>±s¡T ôd’‘·+ e÷
ø√&É\T n+≥÷ n+<ä]ø° ÄyÓTqT |ü]#·j·T+ #˚ùdyês¡T. n˝≤ e÷ $yêVü≤+ ô|<ä›\ n+^ø±
s¡+‘√ 1991 p˝…’˝À »]–+~. e÷ nH√q´ <ë+|ü‘ê´ìøÏ Á|ürø£˝Ò •yê˙, •yê‹àø£\T.
V”≤s√˝À¢ Hê HÓ+ãsY @$T≥H˚~ m|ü&É÷ Ä˝À∫+#·˝Ò<äT. H˚qT q{Ï+∫q ∫Á‘ê˝À¢
m≈£îÿe ∫Á‘ê\qT Áù|ø£å≈£î\T Ä<ä]+#ês¡T. m˝≤+{Ï >±&ébòÕ<äsY ˝Ò≈£î+&Ü |ü]ÁX¯eT˝ÀøÏ
e∫à Ç+‘· Ä<äs¡D #·÷s¡>=Hêïq+fÒ n~ Áù|ø£å≈£î\ n_Ûe÷q+ e˝Ò¢ kÕ<Ûä´yÓTÆ+~.
•yêJ >∑DÒwüHé, ø£qï&É sêCŸ≈£îe÷sY, nÁy˚Twt|ü⁄] e+{Ï Á|ü‹uÛ≤e+‘·T\T Hê
q≥q≈£î Á|üX¯+dü\T n+~+#ês¡T. eTVü‰ q≥T&ÉT m˙ºÄsY qqTï yÓqTï‘·fÒº
yês¡T. @ q≥T&ç¬ø’Hê n+‘·ø£+fÒ n<äèwüº+ @eTT+≥T+~?. ø=ìïkÕs¡T¢ yÓ÷dü
b˛sTTq dü+<äsꓤ\T ≈£L&Ü ñHêïsTT. ªsƒê>∑÷sYμ, ª\ø°Î qs¡dæ+Vü‰μ ∫Á‘ê\
$wüj·T+˝À n<˚ »]–+~. n~ >∑‹+∫q $wüj·T+.
sê»ø°j·÷˝À¢øÏ ekÕÔ...
sê»ø°j·÷˝À¢øÏ ‘·|üŒìdü]>± ekÕÔqT. nsTT‘˚ m|ü&ÉT? @ bÕغ˝À
#˚s¡‘êqT nH˚~ Ç|ü&˚ #Ó|üŒ˝ÒqT. sê»ø°j·÷\+fÒ yÓTT<ä≥Tï+N ÄdüøÏÔ
m≈£îÿy˚. ø£fi≤ø±s¡T&ç>± ñ+≥÷ #˚‘·HÓ’q+‘· Á|üC≤ùde #˚düTÔHêïqT.
nsTT‘˚ Á|ü»\≈£î eT]+‘· ùde\T n+~+#·&ÜìøÏ sê»ø°j·÷\T ñ|üø£]

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 c˛ 43
kÕÔj·TH˚~ Hê n_ÛÁbÕj·T+. e÷ bòÕ´$T© n+‘ê ø±+Á¬>dtqT u≤>±
Çwüº|ü&˚yês¡T. m˙ºÄsY ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕغ ô|{Ϻq ‘·sê«‘· ˇø£kÕ]
Äj·TqqT ø£*XÊqT. bÕغ ô|{Ϻ ‘·q düyÓ÷àVü≤q X¯øÏÔ‘√ πøe\+ 9
HÓ\˝À¢ n~Ûø±s¡+ kÕ~Û+∫q >=|üŒ e´øÏÔ Äj·Tq. qqTï m+‘·>±H√
Áb˛‘·‡Væ≤+#˚yês¡T. bÕغ˝À #˚s¡q|üŒ{Ïø° Ä ‘·sê«‘· n&ÉbÕ<ä&ÉbÕ Ä
bÕغ Á|ü#ês¡ ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ bÕ˝§ZH˚yê&çì. n˝≤ sê»ø°j·÷\ |ü≥¢
ÄdüøÏÔ ô|s¡T>∑T‘·÷ e∫Ã+~. sê»ø°j·÷\ >∑T]+∫ e÷{≤¢&Éqì á
eT<Ûä´ z dü+<äs¡“¤+˝À m+‘·>± #Ó|æŒHê ø=+<äs¡T |ü≥Tºã{Ϻ n&É>∑
&É+‘√ Hê e´øÏÔ>∑‘· n_ÛÁbÕj·÷ìï #ÓbÕŒqT. me]˙ øÏ+#·|ü]#˚
ñ<˚›X¯´+ Hê≈£î ˝Ò<äT. nsTTHê ˇø£ ª|”&Éø£\μ ˝≤+{Ï dü+|òüT≥q
eTeTà*ï yÓ+{≤&ç+~. Á|üC≤kÕ«eT´+˝À Á|ü‹ˇø£ÿ]ø° e÷{≤¢&˚
ùd«#·Ã¤ ñ+<äì qeTTà‘êqT. Væ≤+dü‘√ @B kÕ~Û+#·˝Òs¡&ÜìøÏ
#·]Á‘· kÕø£å´+. @~ @yÓTÆHê ìqï{Ï nbÕsêú\T ‘=\–b˛j·÷j·TH˚
nqT≈£î+≥THêïqT. Á|üdüTÔ‘·+ q≥qô|’H˚ Hê <äèwæº. yÓT>± dü÷|üsY
>∑T&é u≤´qsY˝À q{ÏdüTÔqï ª>√]+{≤≈£îμ ∫Á‘·+ |üP]Ôø±e∫Ã+~.
ªme&Ó’‘˚ Hêπø+{Ïμ ∫Á‘·+ dü÷Œ¤]Ô‘√ eT∞¢ kı+‘·+>± ªdü‘·´y˚Tj·T
»j·T‘˚μ ∫Á‘êìï bÕ¢Hé #˚düTÔHêï+. ø£<∏ä, e÷≥\T, Åd”ÿHéù|¢ H˚qT
düeT≈£Ls¡TÃ≈£î+≥THêïqT. J$‘· <äs¡Ù≈£îsê\T. q≥qqT d”]j·Tdt>±
rdüT≈£îHêï ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\T ø=qkÕ–dü÷ÔH˚ ñ+{≤qT. m|üŒ{
Ϭø’Hê ôV’≤<äsêu≤<é˝À dü÷|üsY ôdŒcÕ*{° ÄdüT|üÁ‹ ÁbÕs¡+_Û+∫ ù|<ä
\≈£î yÓ’<ä´düVü‰j·T+ n+~+#ê\H˚ ‘·|üq ñ+~. eT+∫>± ñ+
≥÷... eT+∫ |üqT\T #˚dü÷Ô... J$‘êìï kÕs¡úø£+ #˚düTø√yê\qï<˚
H˚qT qy˚Tà dæ<ëΔ+‘·+. Ä ~X¯>±H˚ Hê |üj·Tq+ kÕ>∑T‘√+~...
`m$ÄsY

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 44
sêF... sêF... Hê
ø£yê«kÕø°!
n+≥÷ z ø=‘·Ô>=+‘·T Áù|ø£å≈£î\qT yÓTdüà¬s’CŸ
#˚dæ+~. Äø£˝ÒùdÔ nqï+ô|&É‘ê...! n+≥÷
n<˚ >=+‘·T j·T÷‘YqT ø£$«+∫+~. Ä Vü≤d”ÿ
yêsTTdt >±fiŸ mes√ ø±<äT. πøs¡fi¯ ã÷´{°
eTeT‘ê yÓ÷Vü≤Hé<ëdt. ‘=* bÕ≥‘√ {≤©
e⁄&é˝À ôd\Áu…{°>± e÷]‘˚ eT* bÕ≥‘√
ÄyÓT kÕúHêìï |ü~\+ #˚düT≈£î+~. nqTyê<ä
∫Á‘·+ ªb˛øÏ] |æ\¢μ‘√ ‘Ó\T>∑T Áù|ø£å≈£î\
eTT+<äT≈£î e∫ÃHê, ‘=* ÅdüºsTT{Ÿ ∫Á‘·+
ªj·TeT<=+>∑μ‘√ dü¬ø‡dt|òü⁄˝Ÿ m+Á{° Ç∫Ã+~.
q{Ï>±, >±j·Tì>± ‘·q Á|ükÕúHêìï $»j·T
e+‘·+>± ø=qkÕ–düTÔqï eTeT‘· {≤©e⁄&é
ùd|òt ù|¢dt n+{À+~. H˚qT πøs¡fi¯ ne÷à
sTT>± #Ó|üø√e&ÜìøÏ #ê˝≤ >∑s¡«|ü&ÉT‘·T+
{≤qT. πøs¡fi¯ ne÷àsTT\T eT+∫ ô|s¡‡Hê
*{°, n+<äyÓTÆq ø£fi¯ó¢, ì>∑ì>∑˝≤&˚ E‘·TÔ,
ø£qTï≈£îfÒº n+<ä+‘√ ñ+{≤s¡T. nsTTq|üŒ
{Ïø° πøs¡fi¯ |òæ˝Ÿà Ç+&ÉÅd”º˝À V”≤s√\ Ä~Û|ü
‘·´+ m≈£îÿe. á H˚|ü<∏ä´+˝À ‘Ó\T>∑T
|ü]ÁX¯eT qqTï u≤>± Äø£]¸+∫+~. düTs¡øÏå
‘·+>± eTq |üì eTq+ #˚düTø√e#·TÃ.
n˝≤>∑ì {≤©e⁄&é Á|üy˚X¯+ e÷Á‘·+ q˝Ò¢s¡T
MT<ä q&Éø£˝≤ kÕ>∑˝Ò<äT. yÓTT<ä{À¢ ø=ìï
Çã“+<äT\T m<äTs=ÿHêïqT. ‘=\T‘· düTeT+
‘Y ÄsYº‡ u≤´qsY˝À ªÄ≥μ ∫Á‘êìøÏ V”≤s√
sTTHé>± neø±X¯+ e∫Ã+~. nsTT‘˚ Ä
‘·sê«‘· Hê ù|¢dt˝À Ç*j·÷HêqT rdüT≈£î
Hêïs¡T. V”≤s√ Hê>±s¡T®q‘√ &ÜHé dæìe÷˝À
#˚ùd
neø±X¯+ e∫ÃqfÒº e∫à Ä
‘·sê«‘· nqTwüÿ #˚‹øÏ yÓ[¢b˛sTT+~.
n|ü&ÉT #ê˝≤ u≤<Ûä nì|æ+∫+~. n˝≤+{Ï
düeTj·T+˝À <äs¡Ù≈£î&ÉT mdt.mdt. sê»eTÚ[
Hê≈£î ‘√&ÉT>± ì\ã&ܶs¡T. ªj·TeT<=+>∑μ
∫Á‘·+ <ë«sê V”≤s√sTTHé>± |ü]#·j·T+
#˚XÊs¡T. Hê ¬s+&√ ∫Á‘·+ ªø£ècÕís¡T®qμ.
Á|üdüTÔ‘·+ »>∑|ü‹u≤ãT ªôVAeT+μ, ì‹Hé
V”≤s√>± s¡$≈£îe÷sY #Í<ä] <äs¡Ùø£‘·«+˝À
s¡÷bı+<äT‘·Tqï ∫Á‘·+˝Àq÷ q{ÏdüTÔHêïqT.
&ÉuÒ“ eTTK´+ø±<äT....
H˚qT #ê˝≤ m≈£îÿe ¬seTT´qπswüHé &çe÷+&é
#˚düTÔHêïq+≥÷ ø=+<äs¡T e<ä+‘·T\T |ü⁄{ϺdüTÔ
Hêïs¡T. n+<äT˝À m+‘·e÷Á‘·+ ì»+ ˝Ò<äT.
H˚qT #·÷ùd~ eT+∫ u≤´qsY, eT+∫ <äs¡Ù
≈£î&ÉT, n˝≤π> eT+∫ V”≤s√ ñqï ÁbÕC…ø˘º. Ä
‘·sê«‘˚ ¬seTT´qπswüHé. V”≤s√sTTHé ø±yê\ì
|ü]ÁX¯eT≈£î e∫ÃHê ù|¢u≤´ø˘ dæ+>∑sY>±H˚
yÓTT<ä≥ Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î e#êÃqT.
ªsêFμ ∫Á‘·+˝À f…Æ{Ï˝ŸkÕ+>¥ <ë«sê
<˚$lÁ|ükÕ<é qqTï >±j·Tì>± |ü]#·j·T+
#˚XÊs¡T. Ä bÕ≥ $ì n+‘ê qqTï
uÛ≤qTeT‹‘√ b˛˝≤Ãs¡T. n~ #ê˝≤ >=|üŒ
ø±+|æ¢yÓT+{Ÿ. Væ≤+<ä÷kÕú˙, yÓÅdüºHé ø±¢dæø£˝Ÿ
eT÷´õø˘˝À H˚qT •ø£åD rdüT≈£îHêïqT.
Ç|ü&ÉT V”≤s√sTTHé>± _J>± ñ+&É≥+ e\¢
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
c˛
ãj·T≥
∫Á‘ê\≈£î bÕ&É˝Òø£b˛e#·TÃ. nsTT‘˚ H˚qT
#˚ùd dæìe÷˝À¢ e÷Á‘·+ neø±X¯$TùdÔ
‘·|üŒ≈£î+&Ü bÕ&É‘êqT.
s¡÷eTs¡T¢ |ü{Ϻ+#·Tø√qT
¬øØsY Ç|ü&˚ yÓTT<ä˝…’+~. Áù|eT, ô|[¢ nH˚$
Ç|ü&ÉT Hê≈£î ô|<ä›e÷≥\T>± nì|ækÕÔsTT.
nsTT‘˚ s¡÷eTs¡T¢ meØï e~*ô|≥ºe⁄ ø£<ë.
H˚qT #ê˝≤ u≤<Ûä|ü&çq s¡÷eTsY ˇø£{Ï ñ+~.
eT\j·÷fi¯+˝À ª\+ø£μ nH˚ dæìe÷ ø√dü+
düTπswt >√|æ‘√ ø£*dæ q{Ï+#êqT. n+<äT˝À
düTπswt >√|æ~ HÓ–{Ïyé ùw&é‡ ñqï bÕÁ‘·.
n‘·ìï ôdø˘‡ n|”Œ˝Ÿ‘√ Äø£]¸+#ê\ì
Á|üj·T‹ï+#˚ bÕÁ‘· Hê~. n+<äT≈£î ‘·>∑Z≥Tº>±
¬s#·Ã>=fÒº kÕ+>¥‡ ≈£L&Ü n+<äT˝À #˚j·÷*‡
e∫Ã+~. n+‘˚... düTπswt>√|æ‘√ Hê≈£î @<√
ñ+<ä+≥÷ ø=+<äs¡T e<ä+‘·T\T |ü⁄{Ϻ+#ês¡T.
n$ e÷qdæø£+>± qqTï u≤>± ø£è+>∑BXÊsTT.
nsTT‘˚ ‘·«s¡>±H˚ Ä Á|üuÛ≤e+ qT+∫
ø√\T≈£îHêïqT. á eT<Ûä´H˚ {≤©e⁄&é˝À ˇø£
e<ä+‹ |ü⁄{Ϻ+#ês¡T. <˚$lÁ|ükÕ<é‘√ H˚qT
Áù|eT˝À |ü&ܶqì Ç˝≤+{Ï e<ä+‘·T\≈£î
düe÷<Ûëq+ Çe«<ä\#·Tø√˝Ò<äT. eT+∫
ne÷àsTT>±, eT+∫ q{Ï>± n+<ä]
n_Ûe÷q+ #·÷s¡>=Hê\qï<˚ Hê ø√]ø£.
 c˛
|ü]#·j·÷\T nø£ÿπs¢ì Áù|eT»+≥ HÓdt
yê&çj·÷, Á|”r õ+{≤. ‘·q ∫s¡ø±\
u≤jYTÁô|ò+&é HÓdt‘√ Á|”‹ $&çb˛sTT+<ä+≥÷
á eT<Ûä´ e∫Ãq }Vü‰>±Hê\qT ÄyÓT
‹|æŒø={Ϻ ªH˚q÷`HÓdt ø£*ùd ñ+≥THêï+μ nì
&çπø¢sY #˚dæ+~. {Às¡+{À˝À ªôV≤yÓHé ÄHé msYÔμ wüO{Ï+>¥ dü+<äs¡“¤+>±
á Áù|eT »+≥ eT<Ûä´ $uÛÒ<ë\T e∫Ãq≥Tº |ü⁄ø±s¡T¢ wæø±s¡T #˚ùdÔ...
ªy˚TeTT Ç|üŒ{Ïø° Áù|eT˝ÀH˚ ñHêï+... ø£*ùd ñHêï+.μ n+≥÷ Á|”‹
>∑~›+∫+~. HÓdt ôd’‘·+ $eTs¡Ù ≈£î\ H√fi¯ó¢ eT÷sTT+#˚+<äT≈£î
nqï≥Tº>± Á|”‹õ+{≤ uÛ≤>∑kÕ«eT´+‘√ Ç+&çj·THé Á|”$Tj·TsY ©>¥
(◊|æm˝Ÿ) yÓTTVü‰© ÁøϬø{Ÿ {°yéTqT kı+‘·+ #˚düT≈£îHêïs¡T. yÓTTVü‰©
»≥Tº ‘·s¡|òü⁄q ÁøϬø≥s¡¢qT ø=qT>√\T #˚ùd Á|üÁøÏj·T˝À uÛ≤>∑+>±
eTT+u…’˝À »]–q ◊|æm˝Ÿ y˚\+bÕ≥≈£î HÓdt ` Á|”‹ #Ó{≤º|ü
{≤º˝ÒdüT≈£îì sêe&É+‘√ eT∞¢ á kÕºsY »+≥ n+<äØï Äø£]¸+∫+~.
ªÁ|”‹ @~ Çwüº|ü&çHê <ëìøÏ Hê düb˛sYº m|ü&É÷ ñ+≥T+<äì HÓdt
eTs√kÕ] ÄyÓT|ü≥¢ ‘·q Áù|e÷_Ûe÷Hê\qT #ê≥T≈£îHêïs¡T.
eTT+u…’ eTVü‰q>∑s¡+˝Àì m*õãT˝Ÿ u≤´∫\sY‡˝À HÓdt eTT+<äT
es¡Tdü˝À ñHêïs¡T. n˝≤ |æ*|æ+#·Tø√e&É+ Äj·Tq≈£î Çwüºy˚THê?
Ç+<äT≈£î HÓdt dü÷{Ï>± düŒ+~+#ês¡T. ªÇ˝≤+{Ï ‘√ø£\T ‘·–*ùdÔ
Çã“+<˚. H˚qT m*õãT˝Ÿ nì »q+ nqT≈£î+fÒ |òüs¡yê˝Ò<äT.
nsTT‘˚ m*õãT˝Ÿ ne⁄Hê ø±<ë nH˚$wüj·T+ >∑T]+∫ H˚qT ô|<ä›>±
Ä˝À∫+#·qT. nsTTHê ˇø£]øÏ ns¡Ω+>± ‘√∫q~ eTs=ø£]øÏ ns¡Ω+
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
45
ø±ø£b˛e#·TÃμ nì Äj·Tq yê´U≤´ì+#ês¡T. MT&çj·÷≈£î Äj·Tq
<ä÷s¡+>± ñ+{≤s¡H˚ $wüj·÷ìï ˇ|ü≈£î+≥÷H˚, MT&çj·÷ n+fÒ
Çwüº+ ˝Òø£ ø±<ä˙, nsTT‘˚ ‘·q ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\+<ä] ‘·s¡Vü‰˝ÀH˚
‘êqT ≈£L&Ü ]»s¡«&é>±H˚ ñ+{≤q˙, #˚ùd Á|ür |ü˙ MT&çj·÷
eTT+<äT #Ó|üø√e&É+ ‘·q düºsTT˝Ÿ ø±<äì ‘Ó*bÕs¡T.
HÓdt yê&çj·÷ ‘·q ‘·*¢ HÍ]Hé yê&çj·÷ #˚|ü{Ϻq ÁbÕC…ø˘º\≈£î ôd’‘·+
n+&É<ä+&É>± ì\TdüTÔHêïs¡T. y√]¢˝À ‘=* uÀ+uÒ &Ó’sTT+>¥ q÷´
u…&é n+&é u≤‘Y k˛ºsY @sêŒ≥T‘√ düVü‰ ‘·øÏÿq nìï $wüj·÷
˝À¢q÷ ÄyÓT≈£î #˚<√&ÉTyê<√&ÉT>± ñ+≥THêïs¡T. ìC≤sTTr,
yê´bÕs¡<äø£å‘· ñqï eTVæ≤fi¯>± HÍØHé≈£î eT+∫ ù|s¡T+~. ªì»y˚T.
H˚qT @$T H˚s¡TÃ≈£îHêï n~ ne÷à Hêqï\ <ä>∑Zs¡ H˚s¡TÃ≈£îqï<˚.
yê[¢<ä›s¡÷ Ä<äs¡Ù »+≥. qqTï dü¬s’q e÷s¡Z+˝À Áø£eT•ø£åD‘√
q&ç|æ+∫q yê]øÏ @$T∫ÃHê s¡TD+ rs¡<äT. Ç|üŒ{Ïø° j·÷+Á‹ø£
Jeq+ >∑&É|ü&É+ yê]øÏ Çwüº eTT+&É<äT. düe÷C+ qT+∫ ‘êeTT
bı+~q <ëì˝À m+‘√ ø=+‘· düe÷C≤ìπø yÓ∫Ã+#ê\H˚ ‘·|üH˚
yê]˝À ø£ì|ædüTÔ+~. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>±H˚ dü÷ÿfi¯ó¢, ÄdüT|üÁ‘·T\
s¡÷|ü+˝À #˚‘·HÓ’q+‘· düe÷C≤ìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·THêïs¡T. m+‘·
dü+bÕ~+#êeTH˚~ dü¬ø‡dt≈£î ø=\e÷q+ ø±<äT. düe÷C≤ìøÏ m+‘·
#˚XÊ+, m+<ä] J$‘ê˝À¢ yÓ\T>∑T\T ì+bÕeTH˚<˚ eTTK´+μ nì
J$‘·+˝Àì ˝À‘·TbÕ‘·T*ï HÓdt $X‚¢wæ+#ês¡T. Á|ærõ+{≤‘√ ø£*dæ
yÓTTVü‰© ùdº&çj·÷ìøÏ sêe&É+ ‘·q≈£î eTs¡|ü⁄sêì nqTuÛÑ÷‹
ì∫Ã+<äì HÓdt e]í+#ês¡T. n+‘·sê®rj·T Á|üe÷D≤\T ø£*–q ùdº&ç
j·T+ n<ä˙, Ä yê‘êes¡D≤ìï ‘êeTT #ê˝≤ u≤>± m+C≤jYT
#˚XÊeTì #ÓbÕŒs¡T. Á|”‹ eT+∫ >∑sY¢Áô|ò+&é ne⁄‘·T+<ë? eT+∫
_õHÓdt bÕs¡ºqsY>± #Ó|üø√e#êÃ? nì n&ç–‘˚ ª¬s+&ç{À¢qT ÄyÓT≈£î
Äy˚T kÕ{Ïμ nì ‘·q n_Ûe÷q+ #ê≥T≈£îHêïs¡T. ◊|æm˝Ÿ uÛ≤>∑kÕ«
eT´+ $wüj·T+˝À Ç‘·s¡ uÛ≤>∑kÕ«eTT\T #˚dæqfÒº ÄyÓT ≈£L&Ü ‘·q
n_ÛÁbÕj·÷\qT ‘Ó*j·T CÒdæ+<ä˙, eT+∫ ne>±Vü≤q‘√H˚ ‘êeTT á
yÓ+#·sY˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{≤ºeTì #ÓbÕŒs¡T. ‘·q n+‘·: ø£s¡D #Ó|æŒq
$<Ûä+>±H˚ ø=‘·Ô yÓ+#·sY˝ÀøÏ e∫Ãq≥Tº Á|”‹ ù|s=ÿqï $wüj·÷ìï
Á|ükÕÔ$dü÷Ô, Ä˝À#·q ÄyÓT<˚q˙, nsTT‘˚ Ç+<äT˝À ø=~›bÕ{Ï
yê´bÕs¡ ø√D+ ≈£L&Ü eTT&ç|ü&ç ñ+<äì Äj·Tq qe⁄«‘·÷
#Ó|üø=#êÃs¡T. ‘êqT yÓ÷E|ü&çq @ $wüj·T+˝ÀHÓ’Hê HÓdt ‘·q≈£î
n+&É>± ì\TdüTÔ+{≤&Éì Á|”‹õ+{≤ >∑s¡«+>± #Ó|üŒ&Üìï Äj·Tq
düeT]Δ+#·T≈£îHêïs¡T. ªì»y˚T. @ ne÷àsTT nsTTHê ‘·q≈£î q∫Ãq
$wüj·T+ô|’ yÓ÷E ô|+#·Tø√e&É+ ‘·|üŒìdü]. n|ü&˚ ˝…’|òt˝À
nqT≈£îqï >√˝Ÿ Ø#Y ne⁄‘ês¡T. ô|fi¯¢sTTHê, ø±ø£b˛sTTHê yêfi¯¢ø£+≥÷
kı+‘· J$‘·+ ñ+&Ü*‡+<˚μ nì HÓdt eTT≈£îÿdü÷{Ï
düe÷<Ûëq$T#êÃs¡T. ‘·q J$‘·+˝À ‘ês¡dü|ü&çq e÷‘·èeT÷]Ô,
>∑sY¢Áô|ò+&é $wüj·T+˝À ìø±s¡‡sTTq n_ÛÁbÕj·÷\Tqï HÓdt... Ç+ø±
m+‘·ø±\+ m*õãT˝Ÿ u≤´∫\sY>±H˚ ñ+&É<ä\#·T≈£îHêïs¡T? n+fÒ
ªn~ Hêπø ‘Ó*j·T<äTμ n+≥÷ qy˚«XÊs¡T HÓdt.
 46
‘=*∫Á‘·+ ªz+ XÊ+‹ z+μ‘√ B|æø±
|ü&ÉT≈£îH˚ Äsê<ÛäT≈£î\ C≤_‘ê nq÷Vü≤´+>±
ô|]–b˛sTT+~. Ç|ü&ÉT Ä C≤_‘ê qT+∫
ˇø£ ù|s¡TqT ‘=\–+#·e#·TÃ. Ç+&çj·THé kÕºsY
ÁøϬø≥sY j·TTesêCŸ dæ+>¥‘√ Ç+¬ø+‘·e÷Á‘·+
B|æø£ ‘·q nqTã+<Ûä+ ø=qkÕ–+#·ø£b˛e#·TÃ.
ø=~› yêsê\ ÁøÏ‘·y˚T j·TTesêCŸ≈£î <ä÷s¡+>±
»]–q B|æø£ Ç|ü&ÉT s¡D;sY ø£|üPsY‘√
&˚{Ï+>¥ #˚k˛Ô+~. j·TTesêCŸ ` B|æø£ #ê˝≤
>±&ÛÉ+>± Áù|$T+#·T≈£îqï e÷≥ yêdüÔey˚Tq˙,
nsTT‘˚ ÄyÓTô|’ Ä~Û|ü‘·´+ #Ó˝≤sTT+#ê\H˚
j·TTesêCŸ yÓ’K] e˝Ò¢ yê]eT<Ûä´ $uÛÒ<ë\T
‘·˝…‘êÔj·Tì ÄyÓT düìïVæ≤‘·Tsê\T ˇø£s¡T
‘êC≤ |ü]D≤e÷\qT $X‚¢wæ+#ês¡T.
ªz+ XÊ+‹ z+μ ∫Á‘·+ kÕ~Û+∫q dü¬ø‡dt
‘·sê«‘· B|æø£ #ê˝≤ _J nsTT+~.
j·TTesêCŸ≈£î ‘·–q+‘· düeTj·T+ ≈£L&Ü
πø{≤sTT+#·˝Òø£b˛j˚T~. ìsêà‘·\qT
ø£\TdüTø√e&É+, ø=‘·Ô dæìe÷\T
ˇ|üø√e&É+˝À ÄyÓT r]ø£˝Ò≈£î+&Ü ñ+&˚~.
B+‘√ B|æø£ ‘·qqT ìs¡¢ø£å´+ #˚k˛Ô+<äH˚
n_ÛÁbÕj·T+ j·TTesêCŸ˝À #√≥T#˚düT≈£î+~.
M{Ï‘√ bÕ≥T eT]ø=ìï düeTdü´\T ≈£L&Ü
Ç<ä›] eT<Ûë´ ‘·˝…‘êÔsTT. B|æø£ @ <äTdüTÔ\T
<Ûä]+#ê*. me]‘√ bÕغøÏ yÓfi≤¢\H˚
$wüj·T+˝Àq÷ j·TTesêCŸ ø=ìï düŒwüºyÓTÆq
Ä<˚XÊ\T Ç#˚Ãyê&ÉT. s¡D;sY≈£î B|æø£
<ä>∑Zs¡e⁄‘√+<äì edüTÔqï e<ä+‘·T\ |ü≥¢ ≈£L&Ü
Äj·Tq eTqkÕú|ü+ #Ó+<˚yê&ÉT... nì
düìïVæ≤‘· esêZ\ uÛÀ>∑{≤º.
j·TwtsêCŸ |òæ˝Ÿà wüO{Ï+>¥ ø√dü+ s¡D;sY‘√
ø£*dæ B|æø£ ÄÅùdº*j·÷ ãj·T\T<˚s¡&ÜìøÏ
eTT+<äT j·TTesêCŸ`B|æø£ eT<Ûä´
s¡DY;sY Áù|eT˝À B|æø£
n_ÛÁbÕj·TuÛÒ<ë\T ‘·˝…‘êÔj·T≥. Ç<˚
dü+<äs¡“¤+˝À s¡DY;sY≈£î <ä>∑Zs¡ ø±e<ä›ì
j·TTesêCŸ ÄyÓTqT ôV≤#·Ã]+#ê&ÉT.
ÄÅùdº*j·÷˝À ñqïìï s√E\T j·TTesêCŸ
bò˛Héø±˝Ÿ‡qT B|æø£ ]d”yé #˚düTø√˝Ò<ä˙,
<ë+‘√ ‘·q nqTã+<Ûä+ eTT–dæqfÒºqì
j·TTesêCŸ Á>∑Væ≤+#ê&Éì $X¯«dü˙j·T esêZ\T
yÓ\¢&ç+#êsTT. ÄÅùdº*j·÷ qT+∫ ‹]–
e∫Ãq ‘·sê«‘· j·TTesêCŸqT ø£*dæHê Ä
‘·sê«‘· e÷Á‘·+ n‘·ìì <ä÷s¡+>±H˚
ñ+#·T‘√+<ä˙, Á|üdüTÔ‘·+ s¡DY;sY
düVü≤#·s¡´+˝À B|æø£ #ê˝≤ Vü‰´|”>±
ø£ì|æk˛Ô<ä˙ yês¡T #ÓãT‘·THêïs¡T. ‘êC≤>±
»]–q |òæ˝Ÿàù|òsY nyêsY¶‡ Á|ü<Ûëq
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
c˛
ø±s¡´Áø£eT+˝Àq÷
#Ó{≤º|ü{≤º\T y˚düT≈£îì e∫Ãq
s¡D;sY`B|æø£\T Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ø£*ùd
|òüsê n+&é Äø°«˝Ÿ @sêŒ≥T #˚dæq bÕغøÏ
Vü‰»s¡j·÷´s¡˙ ù|s=ÿHêïs¡T. ªìC≤ìøÏ
>∑‘·+˝Àq÷ á Ç<ä›s¡÷ &˚{Ï+>¥ #˚XÊs¡T.
nsTT‘˚ Ç|ü&ÉT d”]j·Tdt>±H˚ ˇø£]H=ø£s¡T
ns¡ú+ #˚düT≈£îH˚ Á|üÁøÏj·T˝À ñHêïs¡T. nyêsY¶‡
HÓ’{Ÿ‡˝Àq÷ Ç<ä›s¡÷ d”«{Ÿ q~∏+>¥‡
#Ó|üø√e&É+ |ü\Te⁄s¡T ø£+≥|ü&ç+~μ nì
Á|ü‘·´ø£å kÕ≈£åî\ ø£<∏äq+.
‘êC≤ |ü]D≤e÷\qT ã{Ϻ #·÷ùdÔ s¡DY;sY
ø£|üPsY, B|æø£ |ü&ÉT≈£îH˚ ‘·eT nqTã+<Ûëìï
ãj·T≥ Á|ü|ü+#êìøÏ ≈£L&Ü #ê{Ï #ÓbÕŒ\ì
ìX¯ÃsTT+#·T≈£îqïfÒº ø£ì|æk˛Ô+~. 53e ô|ò’sY
eHé |òæ˝Ÿàù|òsY nyês¡T¶\ |òü+ø£åHé˝À Ç<ä›s¡÷
ˇø£]ø=ø£s¡T ª◊ \yé j·T÷μ #Ó|üø√e&É+
düVü≤»+>±H˚ |ü\Te⁄] <äèwæºì Äø£≥Tº≈£î+~.
nyês¡T¶ HÓ’{Ÿ˝À bÕ˝§ZH˚+<äT≈£î »+≥>±
e∫Ãq á Ç<ä›s¡T ˇø£] ø£fi¯¢˝À ˇø£s¡T ø£fi¯ó¢
ô|{Ϻ #·÷düT≈£î+≥÷ >∑Tdü>∑Tdü˝≤&ÉT≈£î
Hêïs¡T. s¡DY;sY ª◊ \yé j·T÷μ #Ó|æŒq|ü&ÉT
B|æø£ dæ>∑TZyÓTT>∑Z\e⁄‘·÷ ªH˚qT ≈£L&Ü ìqTï
Áù|$TdüTÔHêïqTμ n+≥÷ ã<äT*∫Ã+~. ‘·eT
e÷≥\T me]ø° $ì|æ+#·eì yê] BÛe÷
j·TTesêCŸ &Éøö{Ÿ
ø±e#·TÃ. nsTT‘˚ >√&É\≈£î #Óe⁄\T+{≤j·Tì
Á>∑Væ≤+∫q≥Tº ˝Ò<äT.
nyês¡T¶ |òü+ø£åHé nq+‘·s¡+ á Áù|eT»+≥
ø£*ùd |òüsê n©U≤Hé bÕغøÏ yÓfi≤¢s¡T. #˚‘·T\T
ô|qy˚düT≈£î+≥÷ Áù|eT }düT\T #Ó|ü
≈£î+≥÷ sêÁ‘·+‘ê nø£ÿ&˚ ø±\πøå|ü+ #˚dæq
Ms¡T ∫es√¢ >±&ÛÉyÓTÆq eTT<äT›\‘√ ˇø£]ø=ø£s¡T
M&√ÿ\T #Ó|ü≈£îì Ç+{ÏeTTK+ |ü{≤ºs¡T.
s¡DY;sY`B|æø£ Áù|$T+#·T≈£îqï $wüj·T+
Ç|ü&ÉT n+<ä]ø° ãVæ≤s¡Z‘·+ nsTTqfÒº.
nsTTHê á »+≥ e÷Á‘·+ meØï U≤‘·s¡T
#˚ùd ñ<˚›X¯+˝À ñqï≥Tº ˝Ò<äT. bÕ|ü+
j·TTesêCŸ n+{≤sê? fÒøÏ{Ÿ áJ sêCŸ....!
 48 c˛
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T kÕºsY ôVA<ë˝À ñ+fÒ yê] q≥ yês¡düT\≈£î
ôd\Áu…{° kÕº≥dt düVü≤»+. Ç<˚ ø√e˝À |ü\Te⁄s¡T nÁ>∑ V”≤s√\
q≥yês¡düT\T... n+<äT˝Àq÷
&Ó’q$Tø˘ j·TTe‘·s¡+>±\T
‘·qj·TT\T yÓ+&ç‘Ós¡≈£î |ü]#·j·TeTe⁄‘·T+{≤s¡T. nsTT‘˚ ‘·eT <ä÷düT≈£îedüTÔ+&É≥+
≈£îe÷¬sÔ\qT V”≤s√sTTqT¢>± |ü]#·j·T+ #˚ùd $wüj·T+˝À kÕºsY uÛ≤s¡‘·<˚X¯eT+‘·{≤ ÄdüøÏÔ>±
V”≤s√\T ø=ìï ]»πs«wüqT¢ bÕ{ÏdüTÔ+{≤s¡T. n~ ≈£L&Ü z <äX¯ es¡πø. m<äTs¡T#·÷düTÔqï |ü]D≤eT+.
ì»+>± yê]˝À Á|ü‹uÛÑ <ë– ñqï|ü&ÉT ø±düÔ Ä\dü´+>±HÓ’Hê düø£\ ø£fi≤ ÁbÕMD´+.....
‘·*¢<ä+Á&ÉT\T >∑T]Ô+∫ Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+≥T+~. C≤rj·T ‘·+Á&ç ø£eT˝Ÿ Vü‰düHé˝≤π> X¯è‹øÏ
ñ‘·ÔeT q≥T&ÉT ø£eT˝ŸVü‰düHé ≈£îe÷¬sÔ X¯è‹Vü‰düHé, <äøÏåD≤~ ≈£L&Ü #ê˝≤ ø£fi¯˝À¢ Á|üy˚X¯+
dü÷|üsYkÕºsY s¡»˙ø±+‘Y ≈£îe÷¬sÔ kÂ+<äs¡´ Ç|ü&ÉT Ç+#·T$T+#·T ñ+~. dü«‘·Vü‰>± ÄyÓT eT+∫
ˇπøkÕ] >±¢eTsY es¡˝Ÿ¶˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|&ÉT‘·÷ dü+#·\Hê\≈£î >±j·Tì. dæìe÷ s¡+>±ìøÏ
‘Ós¡rj·TuÀ‘·THêïs¡T. dü«‘·Vü‰>± eT+∫ >±j·Tì nsTTq X¯è‹ |ü]#·j·TyÓTÆ+~ ≈£L&Ü
Ç|ü&ÉT V”≤s√ e÷<ÛäeHé≈£î CÀ&ç>± z ‘·$Tfi¯ ∫Á‘·+ <ë«sê >±j·Tì>±H˚. Ç{°e\H˚ 21e
yÓ+&ç‘Ós¡≈£î |ü]#·j·T+ ne⁄‘·T+&É>±, kÂ+<äs¡´ s¡»˙ø±+‘Y @ø£+>± edü+‘·+˝ÀøÏ ÄyÓT
‘·+Á&çH˚ V”≤s√>± rdüT≈£îì |üP]ÔkÕúsTT 3&ç j·÷ìy˚TwüHé ∫Á‘·+ n&ÉT>∑Tô|{Ϻ+~. ˝≤dt
ªdüT˝≤ÔHé ~ yê]j·TsYμ qT ì]àdüTÔHêïs¡T. 10 $T*j·THé &Ü\s¡¢ @+C…˝Ÿ‡˝À ¬s+&˚fi¯¢bÕ≥T
e´j·T+‘√ 12 uÛ≤wü˝À¢ á ∫Á‘êìï $&ÉT<ä\ #˚ùd ãèVü≤‘·Ôs¡ eT÷´õø˘ dü÷ÿ˝Ÿ˝À
s¡»˙øÏ ñqï bòÕ´Hé bòÕ˝ÀsTT+>¥ nkÕe÷q´yÓTÆ‘˚,
ø£eT˝Ÿ Vü‰düHé≈£L Ç+#·T$T+#·T
æ&ÉT>∑T T
ÁbÕC…ø˘ºqT ÄyÓT uÛÑT»düÿ+<Ûë\ô|’ y˚düT≈£î+~. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À
\ $<ë´uÛ≤´dü+ #˚dæ+~.
dü÷ÿ˝Ÿ &˚dt˝À sêÅwüºkÕúsTT
n+‘˚ Çy˚TCŸ ñ+~. Ç|ü&ÉT
yê] ·Ãs¡ |
∫# ÕºsY øÏ&é‡!
n<∏Ó¢{Ÿ>± ≈£L&Ü >∑T]Ô+|ü⁄
bı+~+~. eT÷´õø˘
ø£+b˛õwüHé n+fÒ Äs√
ÁbÕD+. ‘·+Á&ç
Áb˛‘ê‡Vü≤+ ≈£L&Ü

á k \_Û+#·&É+‘√ ‘=\T‘·
>±j·Tì>± ÄyÓT ‘·$Tfi¯ |ü]ÁX¯eT≈£î
|ü]#·j·TyÓTÆ+~. ø£eT˝Ÿ |ü~ bÕÁ‘·˝À¢ ø£ì|æ+#·qTqï
n‘·´+‘· Á|ü‹cÕº‘·àø£ ∫Á‘·+ ª<äXÊe‘ês¡+μ dæìe÷˝À ÁX¯ó‹ z bÕ≥
bÕ&ç+~. u≤©e⁄&é j·TTe‘·s¡+>∑+ Væ≤y˚Twt πswü$Tàj·÷ BìøÏ
dü+^‘·+ n+~+#ês¡T. á bÕ≥˝À Vü‰{Ÿ uÛ≤eT eT*¢ø± ôwsêe‘Y
ø£ì|æ+#·qT+&É≥+ $X‚wü+. á ∫Á‘êìøÏ ‘√&ÉT eT]ø=ìï dæìe÷\≈£î
ù|¢u≤´ø˘ dæ+>∑sY>± ]ø±]¶+>¥‡˝À bÕ˝§Z+{À+~.
‘êC≤>± ÄyÓT X¯+ø£sY, mVü≤cÕHé, ˝≤jYT Á‘·j·T+‘√ ø£*dæ z dæìe÷
ø√dü+ eT÷´õø˘ ø£+b˛õ+>¥˝À bÕ˝§Z+{À+~. Çø£ÿ&É ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq
$wüj·T+ @$T≥+fÒ... Ä dæìe÷‘√H˚ ø√©e⁄&é˝ÀøÏ ÁX¯ó‹
ø£eT˝ŸVü‰düHé n&ÉT>∑Tô|≥ºuÀ‘√+~. Ç+<äT˝À e÷<ÛäeHé düs¡düq ÄyÓT
q{Ïk˛Ô+~. ª<ä+_$©¢ bòÕdtºμ ∫Á‘·+‘√ C≤rj·T kÕúsTT˝À >∑T]Ô+|ü⁄,
nyês¡T¶\T n+<äT≈£îqï ìwæø±+‘Y ø±eT‘Y á ∫Á‘êìøÏ <äs¡Ùø£‘·«+
eVæ≤düTÔHêïs¡T. Ç<˚ düeTj·T+˝À ÁX¯ó‹øÏ u≤©e⁄&é qT+∫ ≈£L&Ü
|æ\T|ü⁄ sêe&É+ eTs√ ÄdüøÏÔø£s¡yÓTÆq |ü]D≤eT+. ªø£˝Ÿ øÏùdï <˚U≤μ
nH˚ ù|s¡T‘√ Á|üeTTK u≤©e⁄&é ìsêà‘· uÛÑ>±ï˙ ‘·q ≈£îe÷s¡T&çì
|ü]#·j·T+ #˚dü÷Ô s¡÷bı+~+#·qTqï ∫Á‘·$T~. n$T‘êuŸ, cÕs¡÷ø˘
e+{Ï ùV≤e÷ ùV≤MT\ ∫Á‘ê\≈£î <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q $y˚ø˘X¯s¡à á
∫Á‘· <äs¡Ù≈£î&ÉT. ªá ÁbÕC…ø˘º |ü≥¢ ÁX¯ó‹ ôd’‘·+ ÄdüøÏÔ ø£qãs¡Tk˛Ô+~μ
nì Ä ∫Á‘· esêZ\T #ÓãT‘·THêïsTT.

‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008

 c˛ 49

ne÷àHêqï\ Áb˛‘ê‡Vü≤+ n_Ûq+~+#ês¡T.

Á|ü‹ ˇø£ÿ] $»j·÷\ yÓqTø£ mes√ ˇø£] Áb˛‘ê‡Vü≤+ ñ+≥T+~. ÄÅùdº*j·÷˝À eT©º
H˚qT @~ kÕ~Û+#ê\ì nqT≈£îHêï n+<äT≈£î ne÷àHêqï\ MT&çj·÷ ø√sY‡ #˚dæq
Áb˛‘ê‡Vü≤+ yÓTT<ä{Ïï+N Hê≈£î \_Ûdü÷ÔH˚ ñ+~. ¬s+&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ kÂ+<äs¡´ m˝≤+{Ï |òæ˝Ÿà
dæìe÷˝À¢ #˚sê\ì nqT≈£îqï|ü&ÉT Hêqï>±] qT+∫ ø=~›bÕ{Ï ø√sY‡ #˚j·T˝Ò<äT. nsTT‘˚
nuÛÑ´+‘·s¡+ e´ø£ÔyÓTÆ+~. nsTT‘˚ Ç|ü&ÉT Äj·Tq #ê˝≤ ≈£L˝Ÿ>± ‘êqT Ç+‘·es¡≈£L @$T
Hê ìs¡íj·÷ìøÏ ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó*bÕs¡T. #˚ùd |üì˝À dü+‘√wü+ H˚s¡TÃ≈£îHêï n~ ‘·+Á&çì
ñqï|ü&ÉT ‘·|üŒìdü]>± Hê Áb˛‘ê‡Vü≤+ ñ+≥T+<äì uÛÑs√kÕ #·÷dæ H˚s¡TÃ≈£îqï<˚qì
Ç#êÃs¡T. neTà kÕ]ø£ qT+∫ Hê¬ø|ü&É÷ eT+∫ düb˛sYº ñ+~. á dü>∑s¡«+>± #Ó|üŒ>∑*–q
eT<Ûä´H˚ ˝≤dt @+C…˝Ÿ‡˝Àì e÷ dü+^‘·+ {°#·sY ≈£L&Ü Hê >∑{Ÿ‡ ÄyÓT kı+‘·+.
ø£+b˛õwüHé‡ #·÷dæ #ê˝≤ eTT#·Ã≥|ü&ܶs¡T n<˚ $wüj·T+ Hêqï‘√ ø=~›ø±\+ ÁøÏ‘·+ kı+‘·+>±
#Ó_‘˚... ne÷à ìqTï qTe⁄« ìs¡÷|æ+#·T≈£îH˚ |òüT&çj·T Ç+¬ø+‘√ z#·sY dü÷º&çjÓ÷qT
<ä÷s¡+˝À ˝Ò<ä+≥÷ Äj·Tq #ê˝≤ dü+ãs¡|ü&çb˛j·÷s¡T... n+≥÷ kÕú|æ+∫q kÂ+<äs¡´
#Ó|üø=∫Ã+~ ÁX¯ó‹. Ä s√E ≈£L&Ü Ç+¬ø+‘√ <ä÷s¡+˝À ˝Ò<äT. Ç|üŒ{Ïπø |ü\T ‘·$Tfi¯
∫Á‘ê\≈£î $Ee˝Ÿ mô|òø˘º‡,
ÁX¯ó‹ ‘=*kÕ] ø£+b˛CŸ #˚dæq eT÷´õø˘ Ä\“yéT ‘·«s¡˝ÀH˚ $&ÉT<ä\ b˛dtº Ábı&Éø£åHé esYÿ
ø±uÀ‘√+~. n~ ≈£L&Ü eTT+u≤sTT˝À ÁX¯ó‹ ‘=* sêø˘ eT÷´õø˘ n+~düTÔHêïs¡T. Ç|ü&ÉT j·÷ìy˚TwüHé s¡+>∑+˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{≤ºs¡T.
ø£q‡sYº˝ÀH˚ á Ä\“yéT $&ÉT<ä\ ø±qT+~. ‘=* Á|üj·T‘·ï+>± Ç|ü&ÉT 10 $T*j·THé &Ü\s¡¢ uÛ≤Ø e´j·T+‘√
HêqøÏ#˚à –|tº.... ªdüT˝≤ÔHéμ ªdüT˝≤ÔHéμ j·÷ìy˚TwüHé ∫Á‘êìï j·÷&釽≤´uŸ‡‘√ ø£*dæ ì]àdü÷Ô,
<äs¡Ùø£‘·« u≤<Ûä´‘·\T ≈£L&Ü #˚|ü{≤ºs¡T.
ªÇ~ Hê ‘·+Á&çøÏ ≈£îe÷¬sÔ>± H˚ì#˚à –|tºμ n+≥÷ 23 @fi¯¢ kÂ+<äs¡´
s¡»˙ø±+‘Y ªdüT˝≤ÔHé ~ yê]j·TsYμ ∫Á‘êìï Á|üø£{Ï+#·&É+ n+<äØï ªÄ eT<Ûä´q $<˚XÊ\≈£î yÓfi¯óÔqï|ü&ÉT ¬s+&ÉT eT÷&ÉT j·÷ìy˚TwüHé
dü+ÁuÛÑe÷X¯Ãsê´\‘√ eTT+#Ó‹Ô+~. ˇø£ÿ dæìe÷˝À q{Ï+#·&É+ >±˙, ∫Á‘ê\T #·÷XÊqT. Ç+&çj·÷˝À Ç˝≤+{Ï j·÷ìy˚TwüHé ∫Á‘ê\T
<äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q nqTuÛÑe+ ø±˙ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ ‘·q ‘·+Á&ç ˝Òeì nì|æ+∫+~. eTqy˚T Ä Á|üj·T‘·ï+ m+<äT≈£î #˚j·T≈£L&É<äì
s¡»˙ø±+‘Y‘√ dæìe÷ rj·T&É+ düVü≤»+>±H˚ n+<ä]˝Àq÷ nì|æ+∫ Ä Á|üj·T‘·ï+ Hêqï>±]‘√H˚ #˚j·÷\H˚ |ü≥Tº<ä\
≈£L´]j·÷dæ{°ì ô|+∫+~. nsTT‘˚ ¬s+&ÉT <äbòÕ\T>± ÄyÓT ø£*–+~. Ä Ä˝À#·q≈£î Á|ü‹s¡÷|üy˚T düT˝≤ÔHé. Hêqï>±s¡T z
$&ÉT<ä\ #˚dæq düT˝≤ÔHé dü÷|üsYkÕºsY. Äj·Tq≈£î H˚qT Msê_Ûe÷ìì. dæìe÷ rj·T&ÜìøÏ
Á≥sTT\sY‡ #·÷dæq yês¡+‘ê Hê≈£îqï Á|ü<Ûëq Äs¡Ω‘· ≈£L&Ü n<˚. Hêqï>±]~ Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq düºsTT˝Ÿ,
ÄyÓT ‘=* Á|üj·T‘êïìï y˚Tq]»+ ñHêïsTT. Çe˙ï ˝…’yé j·÷ø£åHé˝À ø£ì|æùdÔ m˝≤
eTqdü÷Œ¤]Ô>± ñ+≥T+<√ ˇø£ÿkÕ] }Væ≤+#·Tø√+&ç. Äø±X¯y˚T Vü≤<ä›e⁄‘·T+~. e÷
düT˝≤ÔHé˝Àq÷ Äj·Tq #ê˝≤ õ$Tàø˘‡ #˚düTÔHêïs¡Tμ n+≥÷
#ÓãT‘√+~ kÂ+<äs¡´. Ç+‘·es¡≈£L 2&ç ∫Á‘ê˝Ò e∫Ãq|üŒ{Ïø°
‘=*kÕ] edüTÔqï |üP]ÔkÕúsTT 3&ç ∫Á‘·$T<ä˙, Ç~ |üP]Ô>±
Ç+&çj·THé |òæ˝Ÿà n˙ ÄyÓT n+≥THêïs¡T. ¬s>∑T´\sY bòÕ¬sà{Ÿ
‘·s¡Vü‰˝ÀH˚ ˝…ø£ÿ≈£î $T+∫q bÕ≥\T, y˚˝≤~eT+~ &Üq‡s¡¢‘√ s¡»˙
ø£ì|ækÕÔs¡T. s¡»˙ düs¡düq V”≤s√sTTHé ≈£L&Ü ñ+≥T+~. nsTT‘˚
j·÷ìy˚Tf…&é bòÕ+≥d” ø±´¬sø£ºsY>± Ä bÕÁ‘· ñ+&ÉuÀ‘√+~. s¡»˙
dü«j·T+>± ‘·q bÕÁ‘·≈£î &É_“+>¥ ≈£L&Ü #Ó|üŒuÀ‘·THêïs¡T.
ªHêqï>±s¡T yÓTT<ä{Ïï+N qqTï Áb˛‘·‡Væ≤dü÷ÔH˚ e#êÃs¡T. yÓTT<ä{À¢
j·÷ìy˚TwüHé >∑T]+∫ Äj·Tq≈£î @$T ‘Ó*j·Tø£b˛sTTHê Ä
‘·sê«‘· Hê m|òüsYº #·÷dæ #ê˝≤ >∑s¡«|ü&ܶs¡T. Ç+‘·es¡≈£L
Ädæj·÷˝À @ ˇø£ÿ V”≤s√ j·÷ìy˚Tf…&é ø±´¬sø£ºsY˝À
Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î sê˝Ò<äT. Ä Á¬ø&ç{Ÿ Hêqï>±]πø
<ä≈£îÿ‘·T+~. n+<äTπø á ∫Á‘êìï Hêqï>±]øÏ n+øÏ‘·+
#˚düTÔHêïqT. y˚TøÏ+>¥ (ìsêàD+)˝ÀH˚ ø±<äT... Væ≤düºØ
y˚TøÏ+>¥˝Àq÷ á ∫Á‘·+ n»sêeTs¡+>± ì*∫b˛‘·T+~μ
n+≥÷ kÂ+<äs¡´ eTTø±ÔsTT+|ü⁄ |ü*øÏ+~.
`Ä<ä÷] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
50 c˛

V”≤s√sTTqT¢ bÕsê VüQcÕsY

V”≤s√\ kÕºsY&ÉyéT nH˚ düTHêMT˝À ø=≥Tº≈£îb˛‘·Tqï ‘Ó\T>∑T |ü]ÁX¯eT˝À Ç|ü&ÉT nq÷Vü≤´yÓTÆq
|ü]D≤e÷\T #√≥T #˚düT≈£î+≥THêïsTT. kÕºsY V”≤s√\T @&Ü~øÏ ˇø£{Ï... eTVü‰ nsTT‘˚ ¬s+&ÉT ∫Á‘ê\πø
|ü]$T‘·eTe⁄‘·T+&É≥+ W‘ê‡Væ≤ø£ ìsêà‘·\T, ∫qï ìsêà‘·\‘√ bÕ≥T, ˇø£|ü&ÉT uÛ≤Ø ã&Ó®{Ÿ ∫Á‘ê\T
rdæ Ç|ü&ÉT kÕºsY V”≤s√\ &˚{Ÿ‡ ≈£L&Ü #˚õ≈£îÿ+#·Tø√˝Òì |ü]dæú‘·T˝À¢ ñqï d”ìj·TsY ìsêà‘·\T
Ç|ü&ÉT ø=‘·Ô<ë] yÓ<äT≈£îÿ+≥THêïs¡T. kÕºsY V”≤s√ Çy˚TCŸ≈£î ~>∑Teq ñ+&˚ V”≤s√\qT eT©ºkÕºs¡sY
∫Á‘ê\≈£î ˇ|æŒdü÷Ô, ø£yÓT&çj·Tq¢qT V”≤s√\T>± Á|üyÓ÷{Ÿ #˚dü÷Ô, ndü\T V”≤s√˝Ò nedüs¡+ ˝Òì
V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\ yÓ’|ü⁄ yÓTT>∑TZ#·÷|ü⁄‘·÷, ø=‘·Ô ‘ês¡˝À¢ì Á|ü‹uÛÑ≈£î yÓTs¡T>∑Tô|&ÉT‘·÷
es¡Tdü ∫Á‘ê\T ì]àdüTÔHêïs¡T. M{Ï˝À¢ @ ˇø£ÿ{Ï øÏ¢ø˘ nsTTHê Ä Áf…+&é ø=+‘·ø±\+ q&ÉTdüTÔ+
<äq&É+˝À dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. n˝≤+{Ï Äs√>∑´ø£s¡yÓTÆq |ü]D≤e÷ìøÏ 2007 dü+e‘·‡s¡+ ∫es¡˝À¢
‘Ós¡˝Ò∫+~. n+‘ê ø=‘·Ô‘ês¡\‘√ X‚KsY ø£eTTà\ #˚dæq ªVü‰´|”&˚dtμ ô|<ä› $»j·T+ kÕ~Û+∫ eT∞¢
Áù|eTø£<∏ë ∫Á‘ê\T, ø=‘·Ô‘ês¡\ Á|üjÓ÷>±ìøÏ }|ü⁄ì∫Ã+~. &çôd+ãsY ∫es√¢ πøe\+ yês¡+ s√E\
e´e~Û˝À e∫Ãq ªeT+Á‘·μ, ªnqdü÷j·Tμ ∫Á‘ê\T |òüTq $»j·T+ kÕ~Û+∫ V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é
∫Á‘ê\≈£î eT∞¢ dü]ø=‘·Ô }|ü⁄ì∫Ã+~. á ¬s+&ç+{Ï $»j·T+ V”≤s√sTTq¢ e÷qdæø£ ôdÌúsê´ìï
ô|+∫‘˚, Çy˚TCŸ #·Á≥+˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛‘·Tqï V”≤s√\qT ñ*øÏÿ|ü&˚˝≤ #˚dæ+~.
V”≤s√sTTq¢ |ü]D≤eT Áø£eT+
V”≤s√sTTHé ÁbÕ<Ûëq´‘· ø£*–q ∫Á‘ê\≈£î ‘=*Hêfi¯¢˝ÀH˚ n+≈£îsês¡ŒD »]–+~. ø£Hêï+ã,
n+»©<˚$, kÕ$Á‹, Ä ‘·sê«‘· »eTTq, yêDÏl, »j·TÁ|ü<ä, »j·TdüT<Ûä, XÊs¡<ä, $»j·TXÊ+‹
e+{Ï |ü\Te⁄s¡T V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê˝À¢ q{Ï+∫ Áù|ø£å≈£î\qT yÓT|æŒ+#ês¡T. ªdür
nqdü÷j·Tμ, ªdür dü≈£îÿu≤sTTμ e+{Ï ∫Á‘ê\T n+»©<˚$øÏ eT+∫ù|s¡T ‘ÓùdÔ, ª\e≈£îX¯μ ∫Á‘·+
<ë«sê ÄyÓT d”‘·eTà>± ∫s¡ø°]Ôì kı+‘·+ #˚düT≈£îHêïs¡T. X¯s¡‘Y ª<˚e<ëdüTμ, ªe÷j·÷ãC≤sYμ˝À
kÕ$Á‹ì eT]∫ b˛e&É+ kÕ<Ûä´e÷? ª}s¡«•μ, ªXÊs¡<äμ ∫Á‘ê\T q{Ï XÊs¡<ä ¬øØsY˝À
ÄDÏeTT‘ê´\T>± ì*∫b˛j·÷sTT. ø=~›ø±\+ ÁøÏ‘·+ es¡≈£î XÊs¡<äqT eTTK´bÕÁ‘·>±
rdüT≈£îì ÄyÓT #·T≥÷º n*¢q ø£<∏ä\‘√ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï mH√ï ∫Á‘ê\T |òüTq $»j·T+
kÕ~Û+#êsTT. Çø£ kÕ$Á‹øÏ yês¡düTsê*>± ù|s¡T ‘Ó#·TÃ≈£îqï »j·TdüT<Ûä ‘=*Hêfi¯¢˝À
ªCÀ´‹μ, ªÄyÓTø£<∏äμ e+{Ï V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê˝À¢ q{Ï+∫ yÓT|übı+<ës¡T.
V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\qT z eT\T|ü⁄ ‹|æŒ... V”≤s√\≈£î ‘êeTT ≈£L&Ü
rdæb˛eTì ìs¡÷|æ+∫q q{Ï $»j·TXÊ+‹. ªH˚{Ï uÛ≤s¡‘·+μ, ªø£s¡Ôe´+μ, ªÁ|ü‹|òüT≥qμ
∫Á‘ê\T Á|ü<Ûëq+>± ÄyÓT bÕÁ‘·#·T≥÷º n\T¢≈£îqï ø£<∏ä˝Ò ø±e&É+, Ä bÕÁ‘·\≈£î ÄyÓT
Je+b˛j·T&É+‘√ ÄyÓT≈£î kÕºsY V”≤s√sTTHé ôVA<ë \_Û+∫+~. Ä
‘·sê«‘· e∫Ãq ªˇùdjYT sêeTT\eTàμ ∫Á‘·+ $»j·TXÊ+‹
¬øØsY˝À >∑T]Ô+&çb˛j˚T ∫Á‘·+>± ì*∫+~.
‘=*Hêfi¯¢˝À kÕ‹«ø£‘·, kÕ‹«ø±_Ûqj·T+ Á|ü<Ûëq+>±
V”≤s√sTTHé bÕÁ‘·\˝À ø£ì|æ+#˚~. á Áf…+&é #ê˝≤ø±\y˚T
q&ç∫+~. Ä ‘·sê«‘· ø±\+˝À Vü‰©e⁄&é ∫Á‘ê\ Á|üuÛ≤e+
V”≤s√sTTHé bÕÁ‘·\T, ÄVü‰s¡´+˝À ≈£L&Ü e÷s¡TŒ\T
rdüT≈£îe∫Ã+~. ø=~› ø±\+ øöu≤jYT, Áu≤+&é ∫Á‘ê\T
sê»´y˚T*q|ü&ÉT, »j·T\*‘·, CÀ´‹\øÏåà, $»j·T\*‘·
e+{Ï |ü\Te⁄s¡T &˚]+>¥ n+&é &˚wæ+>¥ bÕÁ‘·˝À¢ ôd’‘·+
sêDÏ+#ês¡T. k˛˝À V”≤s√sTTqT¢>± ≈£L&Ü á ‘·s¡Vü‰ ∫Á‘ê˝À¢ yês¡T
sêDÏ+#ês¡T. Ä ‘·sê«‘· ø±\+˝À eT∞¢ V”≤s√\ &Ü$TH˚wüq¢˝À
V”≤s√sTTHé bÕÁ‘·\T πøe\+ n+<ë\T ˇø£\uÀdü÷Ô,
Áù|eT`$s¡Vü≤^‘ê\T bÕ&ÉTø√e&Üìπø |ü]$T‘·eTe⁄‘·÷ e#êÃsTT.
eT<Ûä´˝À n&ÉbÕ<ä&ÉbÕ ª$Tdü‡eTàμ e+{Ï V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é
∫Á‘ê\T e∫ÃHê n~ Áf…+&é>± s¡÷bÕ+‘·s¡+ #Ó+<ä˝Ò<äT.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 52 c˛
ªeT+Á‘·μ+ |üì#˚dæ+~ ìï πø+Á<ë˝À¢ 50 s√E\T |üP]Ô#˚düT≈£îì
@&Ü~øÏ ô|’>± wüO{Ï+>¥ »s¡T|ü⁄ø=ì... Ä]úø£ X¯‘·~H√‘·‡e+ yÓ’|ü⁄ n&ÉT>∑T\T y˚düTÔHêïsTT.
Çã“+<äT\qT ≈£L&Ü m<äTs=ÿì... m˝≤+{Ï V”≤s√sTTq¢≈£î ÁuÒø˘...
n+#·Hê\T ˝Ò≈£î+&Ü Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î ªnqTø√≈£î+&Ü ˇø£s√Eμ ∫Á‘·+˝À ˝Ò&û
e∫Ãq ªeT+Á‘·μ ñyÓ«‘·TÔq ˝Ò∫ $»j·÷ìï z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\≈£î ‘êqT dü]b˛‘êqì
kı+‘·+ #˚düT≈£î+~. #Ûê]à f…Æ{Ï˝Ÿ s√˝Ÿ b˛ ìs¡÷|æ+#·T≈£îqï #Ûê]àøÏ ªeT+Á‘·μ $»j·T+
wæ+∫q á ∫Á‘·+ ø£<∏ä, ø£<∏äq+˝À ø=‘·Ô<äq+ ø=‘·Ô }|æ]ì∫Ã+~. ªbÂs¡í$Tμ, ª#·Áø£+μ e+{Ï
ñ+&É≥+, Vü≤s¡sY n+XÊ\T, #Ûê]à q≥q, bÕ¢|ü⁄˝À¢ ñqï #Ûê]àøÏ á ∫Á‘· $»j·T+
<äs¡Ù≈£î&ç Á|ü‹uÛÑ Áù|ø£å≈£î\qT ªeT+Á‘·μ eT]+‘· Ä‘·à$XÊ«kÕìï ô|+∫+~. uÛÑ÷$Tø£
eTT>∑T›*ï #˚dæ+~. m|üŒ{Ϭø’Hê Á|ü|ü+#·eT+‘ê ôd’‘·+ ø=~›ø±\+>± Ç<˚ |ü]dæú‹ì m<äTs=ÿ+
>∑T]Ô+#˚ bÕ|t dæ+>∑sY ø±yê\ì ø£\\T>∑H˚ {À+~. n|üŒ{À¢ ª$Tdü‡eTàμ e+{Ï Væ≤{ŸqT
ø£<∏ëHêsTTø£ ‘·q ‘·+Á&ç #˚dæq n|ü\ qT+∫ n+~+∫q uÛÑ÷$Tø£ á eT<Ûä´H˚ ªdü‘·´
ãj·T≥|ü&˚+<äT≈£î Á|üj·T‹ïdüTÔ+≥T+~. uÛ≤eTμ nH˚ ˝Ò&û z]jÓT+f…&é ∫Á‘·+˝À
‘·+Á&ç $T–*Ãq @¬ø’ø£ ã÷‘Yã+>±¢qT ne÷à\ q{Ï+∫+~. nsTT‘˚ Ä ∫Á‘·+ bÕ¢|t
qT≈£îH˚ Á|üj·T‘·ï+˝À ÄyÓT m˝≤+{Ï uÛÑj·T+ ˝À¢øÏ C≤]b˛sTT+~. B+‘√ ÄyÓT
ø£s¡ |ü]dæú‘·T\T m<äTs=ÿ+<äH˚~ á ∫Á‘·ø£<∏ä. ‘·q ÄX¯\˙ï ªnqdü÷j·Tμ ô|’H˚
f…Æ{Ï˝Ÿ bÕÁ‘·˝À #Ûê]à eT‘ÓÔøÏÿ+#˚ Vü‰euÛ≤yê ô|≥Tº≈£î+~. ÄyÓT Ä•+∫q≥Tº
\q÷, >∑>∑Ts=Œ&ç#˚ uÛÑj·÷ìï Á|ü<ä]Ù+∫ ‘êqT >±H˚ Ä ∫Á‘·+ #·ø£ÿ{Ï $»j·÷
ôd’‘·+... V”≤s√sTTHé z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\≈£î ìï qyÓ÷<äT #˚düT≈£î+~. nsTT
dü]b˛‘êqì ã\¢>∑T~› eTØ #Ó|æŒ+~. dü]>±Z ‘˚ eTs√ ˝Ò&û z]jÓT+f…&é
yês¡+ s√E\≈£î uÛÑ÷$Tø£ f…Æ{Ï˝Ÿ bÕÁ‘·˝À ∫Á‘·+˝À q{Ï+#˚ neø±X¯+
q{Ï+∫q ªnqdü÷j·Tμ ∫Á‘·+ Áù|ø£å≈£î\ eTT+ }Væ≤+#·ì ø±s¡D≤\ e\¢ uÛÑ÷
<äT≈£î e∫Ã+~. {°M ]b˛s¡ºsY nsTTq ø£<∏ëHê $Tø£ #˚C≤]+~. ÄyÓT‘√ z ˝Ò&û
sTTø£ dæ{°˝À »s¡T>∑T‘·Tqï es¡Tdü Vü≤‘·´\≈£î z]jÓT+f…&é ∫Á‘·+ #˚j·÷\ì
ø±s¡D+ XÀ~Û+∫... Vü≤+‘·≈£î&çì >∑Ts¡TÔ|ü&ÉT ìX¯ÃsTT+#·T≈£îqï <äs¡Ù≈£î&ÉT XÀuÛÑHé
‘·T+~. nsTT‘˚ ÄyÓT Á|üj·T‘êïìï ÇHÓ«dæºπ> ø£<∏ë #·s¡Ã˝À¢ ñ+&É>±H˚ Äø£dæàø£+>±
{Ï+>¥ n~Ûø±s¡T\T ˙s¡T>±s¡Tdü÷Ô düs¡<äT ø£qTïeT÷XÊs¡T. Çø£... nq÷Vü≤´+>± >∑‘·
e´øÏÔì e~*ô|fÒºkÕÔs¡T. ô|’>± ø£<∏ëHêsTTø£ô|’ @&Ü~ ◊f…+>∑sY¢ qT+∫ V”≤s√sTTHé>±
|æ∫Ã<äH˚ eTTÁ<ä y˚kÕÔs¡T. á ‘·s¡TD+˝À dü<ä e÷]q eTTyÓTÆ‘YU≤Hé ôd’‘·+ {≤©e⁄&é˝À kÕºs¡¢‘√
s¡T ôd’ø√ øÏ\¢sYqT ÄyÓT m˝≤ m<äTs=ÿ+<äH˚~ Á|üø£+|üq\T düèwæºk˛Ô+~. eTTyÓTÆ‘YU≤Hé f…Æ{Ï˝Ÿ p<ä+ Ä&˚ ø£+fÒ ˝Ò&û z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\T
á ∫Á‘·ø£<∏ä. $TdüºØ, Vü‰s¡sY, düôdŒHé‡ e+{Ï bÕÁ‘·˝À q{Ï+∫q ªyÓTÆdüeTà ◊|æmdtμ ∫Á‘·+ rj·T&Éy˚T ÁX‚j·Tdüÿ+>± uÛ≤$düTÔ+&É≥+ ø£ì|æ
n+XÊ\˙ï y˚Tfi¯$+∫q á ∫Á‘·+ ôd’‘·+ Áù|ø£å eT+∫ z|æì+>¥‡qT sêã{Ϻ+~. Ç+<äT˝À k˛Ô+~. V”≤s√ V”≤s√sTTq¢˝À ø£ì|æ+#˚ \ø£åD≤
ø±<äs¡D #·÷s¡>=+~. ÄyÓT ‘·q<Ó’q XË’*˝À eT‘ÓÔøÏÿ+#˚ &ÜqT‡\‘√ \˙ï ø£*–q ˇø£ÿ V”≤s√sTTHé‘√ dæìe÷\T
á ¬s+&ÉT ∫Á‘ê bÕ≥T Ms√∫‘· ô|ò’{Ÿ‡ #˚dæ j·÷ø£åHé rùdÔ ˝≤uÛ≤\T |ü+&ç+#·Tø√e#·ÃH˚ Ä˝À#·q˝À
\T $&ÉT<ä V”≤s√sTTHé>± ≈£L&Ü #ê{Ï #Ó|æŒ+~. ‘êC≤>± |ü\Te⁄s¡T <äs¡Ùø£ìsêà‘·\T ñHêïs¡T. á |ü]
˝…’q n ÄyÓT f…Æ{Ï˝Ÿ bÕÁ‘· b˛wædüTÔqï ªeT+>∑‘êj·÷s¡T D≤eT+ eT∞¢ ˝Ò&û z]jÓT+f…&é ∫Á‘ê\
Áf…+&é yÓTT<ä˝…’+<äq&ÜìøÏ dü+πø‘·+>± #Ó|ü
{Ï|òæHé ôd+≥sYμ≈£î uÛ≤Ø _õHÓdt ÁπøCŸ e∫Ã+~. ø√e#·TÃ. nsTT‘˚ Ç+&ÉÅd”º˝À ˇø£ f…Æ|ü⁄ (Áf…+&é
eTs√ ø£<∏ëHêsTTø£ nqTwüÿ ≈£L&Ü ªns¡T+<Ûä‹μ nH=#·TÃ) dæìe÷\T Væ≤≥ºsTT‘˚ n<˚ ‘·s¡Vü‰
nH˚ V”≤s√sTTHé z]jÓT+{Ÿ ∫Á‘·+˝À q{Ï ∫Á‘ê\T ≈£L´\T ø£fÒºdüTÔ+{≤sTT. á ‘·s¡Vü‰
düTÔ+&É>±, Ç{°e\ ø=~›ø±\+>± >±´|t rdüT d”º]jÓ÷ f…Æ|t ∫Á‘ê\ e\¢ ø=‘·Ô<äq+ ø=s¡e&ç
≈£îqï q{Ï dü+|òüT$ ªÇ+Á<ëDÏμ ∫Á‘·+‘√ Ø ndü\Tπø yÓ÷dü+ edüTÔ+≥T+~. Bìì <äèwæº˝À
m+Á{° Çk˛Ô+~. ô|≥Tº≈£îì <äs¡Ùø£ ìsêà‘·\T ø£<∏ä, ø£<∏äHê\ $wü
ñuÛÑj·T‘ês¡ø£+ j·T+˝À ‘·–q ÁX¯<äΔ rdüT≈£î+fÒ ˝Ò&û z]
kÕºsY&ÉyéT es¡<ä˝À ø=≥Tº≈£îb˛‘·Tqï jÓT+f…&é ∫Á‘ê\ Áf…+&é 2008˝Àq÷ ø=q
‘Ó\T>∑T |ü]ÁX¯eT≈£î ªeT+Á‘·μ, ªnq kÕ>∑T‘·T+~. Ç~ V”≤s√sTTHé bÕÁ‘·\≈£î ÁbÕ<Ûë
dü÷j·Tμ ∫Á‘ê\T ø=‘·Ô }|æ] b˛ q´+ ñ+&Ü\ì ø√s¡T≈£îH˚ V”≤s√sTTq¢≈£L,
j·T&É+‘√ |ü\Te⁄s¡T ìsêà‘·\T W‘ê‡Væ≤ø£ ìsêà‘·\≈£L ≈£L&Ü ñuÛÑj·T‘ê
ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\‘√, ÁπøJ s¡ø£+>± ñ+≥T+~ ` yÓ+ø£{Ÿ m
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
 54
C≤rj·T nyêπs¶ Hê \ø£å´+
{≤©e⁄&é HÓ’{Ï+π>˝Ÿ düT˙‘·
>±j·Tì>±, &É_“+>¥ Ä]ºdüTº>±, j·÷+ø£sY>± dæ\«sY Åd”ÿHé qT+∫
ãT*¢‘Ós¡ es¡≈£L n+<ä]ø° düT|ü]∫‘·Tsê˝…’q düT˙‘· Ç+{ÏøÏ eTs√ ªq+~μ
q&ç∫ e∫Ã+~. B+‘√ ÄyÓT es¡Tdü>± ◊<äTkÕs¡T¢ q+~ nyês¡T¶\T
n+<äT≈£îqï Á¬ø&ç{ŸqT <äøÏÿ+#·T≈£îHêïs¡T. 1989˝À z {°M d”]j·T˝Ÿ≈£î
bÕ&çq bÕ≥≈£î >±qT n+<äT≈£îqï ‘=* q+~ nyês¡T¶‘√ ø£*|æ‘˚ Ä
dü+K´ Äs¡T≈£î #˚s¡T≈£î+~. Ç‘·s¡ kÕ+düÿè‹ø£ dü+düú\ qT+∫
n+<äT≈£îqï nyês¡T¶\ C≤_‘ê ≈£L&Ü m≈£îÿy˚.
düTo\, C≤qøÏ, ∫Á‘· e+{Ï Á|üeTTK dæ+>∑s¡¢ ‘·sê«‘· bÕ≥ bÕ&Ü\+fÒ
düT˙‘· nsTT‘˚H˚ u≤>∑T+≥T+<äì nqT≈£î+≥Tqï Áù|ø£å≈£î\≈£î ≈£L&Ü
ø=<äe˝Ò<äT. Ç{°e\ e∫Ãq ª>√<ëe]μ, ªl sêeT<ëdüTμ \qT |ü]o*ùdÔ
‘Ó\T>∑T bÕ≥˝À¢ì e÷<ÛäTs¡´+ ne>∑‘·eTe⁄‘·T+~. bÕ≥˝À¢ì uÛ≤yêìøÏ
‘·>∑Z e÷&ÉT´˝ÒwüHé‘√ düT˙‘· >∑fi¯+ m+‘·>± »qVü≤è<äj·÷\qT ø£{Ϻ|ü&˚
dæ+<√ ns¡ΔeTe⁄‘·T+~. 1995˝À X¯•Á|”‘·+ dü+^‘· <äs¡Ùø£‘·«+˝À ª>∑T˝≤
_μ ∫Á‘·+ ø√dü+ düT˙‘· ‘=*bÕ≥qT Ä\|æ+∫+~. n|üŒ{Ïï+∫ ÄyÓT
yÓqT~]– #·÷düTø√˝Ò<äT. 1500≈£î ô|’>± bÕ≥\T, 600≈£î ô|’>± ∫Á‘ê
\≈£î &É_“+>¥ n+~+#ês¡T. $$<Ûä #ÛêHÓ˝Ÿ‡˝À 6 eT÷´õø£˝Ÿ áyÓ+≥
qT‡qT ìs¡«Væ≤+#ês¡T. nsTT‘˚ á s¡+>∑+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|≥º&É+ düT˙
‘·≈£î q˝Ò¢s¡T MT<ä q&Éø£ ø±˝Ò<äT.
ª>∑T+≥÷s¡T˝ÀH˚ Hê u≤\´+ >∑&ç∫+~. neTà eT÷´õø˘ {°#·sY. qH√ï
ø±¢dæø£˝Ÿ dæ+>∑sY>± #·÷&Ü\ì neTà nqT≈£îH˚~. <ë+‘√ eT÷&˚fi¯¢ ej·T
düT˝ÀH˚ qqTï eT÷´õø£˝Ÿ ø±¢düT\≈£î |ü+ù|~. Ç+<äTø√dü+ >∑T+≥÷s¡T
qT+∫ $»j·Tyê&É≈£î Á|üj·÷D+ #˚j·÷*‡ e#˚Ã~. >∑Ts¡Te⁄>±s¡T Áù|eT
sêE dü÷sê´sêe⁄ e<ä› nedüs¡yÓTÆq •ø£åD rdüT≈£îHêïqT. Ä ‘·sê«‘·
ø£\>± ø£èwüíyÓ÷Vü≤Hé>±s¡T ø£sêï≥ø£, y√ø£˝Ÿ, ˝…’{Ÿ eT÷´õø˘˝À mì$T<˚
fi¯¢bÕ≥T •ø£åD Ç#êÃs¡Tμ nì #Ó|üø=∫Ã+~ düT˙‘·. 16e @≥ düT˙‘·≈£î
‘=* ÁuÒø˘ e∫Ã+~. 1995˝À C≤rj·T kÕúsTT˝À Ä*+&çj·÷ πs&çjÓ÷
ìs¡«Væ≤+∫q ø£sêï≥ø£ eT÷´õø˘ b˛{°˝À¢ ‘=* ãVüQeT‹ì ÄyÓT
¬>\T#·T≈£î+~. ªÄ nyês¡T¶ dü÷Œ¤]Ô‘√ H˚s¡T>± #ÓHÓÌï yÓ[¢ Çfi¯j·TsêC≤>±]ì
ø£\TdüT≈£îHêïqT. Hê˝Àì Á|ü‹uÛÑqT >∑T]Ô+∫ Äj·Tq yÓ+≥H˚ neø±X¯
$T#êÃs¡T. á s√Eqï Á|üeTTK eT÷´õø˘ &Ó’¬sø£ºs¡¢+<ä]‘√q÷ ø£*dæ
|üì#˚ùd neø±X¯+ sêe&É+, yê{Ïì dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düTø√e&É+ ì»+>±
Hê n<äèwüº+μ nì ÄyÓT ‘·q dü+‘√cÕìï e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.
Äs¡T q+<äT\T ¬>\T#·T≈£îqï düT˙‘· uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À C≤rj·T nyês¡T¶ n+
<äTø√e&Éy˚T \ø£å´eTì #ÓãT‘√+~. ªHê≈£î >±Á‘·+ n+fÒ Çwüº+. Çø£ eTT+
<äT ≈£L&Ü bÕ≥\T bÕ&É≥+, &É_“+>¥ #Ó|üŒ&É+, j·÷+ø£]+>¥ #˚j·T&É+
ø=qkÕ–kÕÔqT. nsTT‘˚ Hê ¬øØsY >±j·Tì>±H˚ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq+<äT≈£î dæ+>∑
sY>± ñ+&˚+<äTπø ‘=* ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔqTμ n+{À+~ düT˙‘·. ÄyÓT
‘Ó\T>∑T‘√ bÕ≥T ‘·$Tfi¯, ø£qï&É uÛ≤wü˝À¢q÷ |ü\T bÕ≥\T bÕ&ç+~.
nsTT‘˚ Äj·÷ uÛ≤wü\T ‘·q≈£î ‘Ó*j·Tq|üŒ{Ïø° kÕ+>¥ |üP]Ôø±>±H˚ Ç‘·
s¡T\ n_ÛÁbÕj·÷\T ‘Ó\TdüT≈£î+{≤q˙, Ç+‘·es¡≈£L @ bÕ≥˝Àq÷
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
c˛
uÛ≤cÕ <√cÕ\T sê˝Ò
<ä˙ ÄyÓT ù|s=ÿ+~.
Væ≤+B uÛ≤wü ô|<ä›>±
‘Ó*j·Tø£b˛e&É+ e
\¢H˚ Ä uÛ≤wü˝À Ç+
‘·es¡≈£L bÕ&É˝Ò<äì
ÄyÓT dæì‡j·TsY>±
ˇ|ü≈£î+~.
eTs¡|ü⁄sêì
nqTuÛÑ÷‹
@ ø£fi≤ø±s¡T&ç ¬ø’Hê
»q+ qT+∫ e#˚Ã
n_Ûq+<äq˝Ò m+‘√ dü÷Œ¤]ÔìkÕÔj·Tì Ä yÓT #ÓãT‘√+~. ªl sêeT<ëdüT
]ø±]¶+>¥ düeTj·T+˝À u≤´ø˘Á>ö+&é eT÷´õø˘ ˝Ò≈£î+&Ü ¬s+&ÉT ˝…’Hé‡
kÕ+>¥ bÕ&ÉeTì <äs¡Ù≈£î&ÉT ø√sês¡T. Ä $<Ûä+>±H˚ #˚XÊqT. nsTT‘˚ Ä
kÕ+>¥ ∫Árø£s¡D düeTj·T+˝À nø£ÿ&ÉTqï yês¡+‘ê #·*+∫b˛j·÷s¡T.
ñ<˚« >∑+‘√ ø£+≥‘·&ç ô|{≤ºs¡T. yÓ+≥H˚ <äs¡Ù≈£î&ÉT qqTï |æ*|æ+∫
n_Ûq+~+ #ês¡T. Ä dü+|òüT≥q Hê˝À eT]+‘· u≤>± bÕ&Ü\H˚ ‘·|üqqT
ô|+∫+~μ nì ‘Ó*bÕs¡T. düTo\, C≤qøÏ, ∫Á‘·+ e+{Ï Áπ>{Ÿ dæ+>∑sY‡qT
ø£\TdüTø√ yê\H˚ ø√]ø£ ‘·q≈£î ã\+>± ñ+&˚<ä˙, Ä eT<Ûä´q düTo\
#˚‘·T\ MT<äT>± nyês¡T¶ n+<äT≈£îHêïq˙, C≤qøÏ >±s¡T dü«j·T+>± e÷
Ç+{ÏøÏ e#êÃs¡˙, ø=~›s√E\ ÁøÏ‘·+ ∫Á‘·qT ø£\TdüTø√e&É+ ≈£L&Ü
‘·≥dæú+∫+ <ä˙ ÄyÓT ‘Ó*bÕs¡T. nsTT‘˚ mdt.|æ.u≤\düTÁãeTD´+
>±]‘√ bÕ&Ü\H˚ ø√]ø£ $T–* ñ+<ä˙, ‘·«s¡˝ÀH˚ Ä ø√]ø£ ≈£L&Ü
HÓs¡y˚s¡T‘·T+<äì Ä• düTÔHêïq˙ #Ó|æŒ+~.
uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À |ü\T eT÷´õø˘ Ä\“yéT‡ #˚ùd Ä˝À#·q˝À ≈£L&Ü ÄyÓT
ñ+~. ø±¢dæø£˝Ÿ, ø£sêï≥ø£, bò˛ø˘ ‘·s¡Vü‰˝ÀH˚ á Ä\“yéT‡ ñ+{≤j·T˙,
Ç{°e\ ‘êqT #˚dæq ªMTsê ã»Hé‡μ Ä\“yéT˝Àì nìï bÕ≥\÷ C≤„q|”sƒY
nyês¡T¶ Á>∑V”≤‘· dæ. Hêsêj·TD¬s&ç¶ sêj·T&É+ ‘·q¬ø+‘√ dü+‘√wü+ ø£*
–+∫+<äì ‘Ó*|æ+~. M{ÏøÏ‘√&ÉT dü+^‘· Ä<Ûë]‘· {°M Áb˛Á>±+\qT
≈£L&Ü düT˙‘· ìs¡«Væ≤k˛Ô+~. ÄyÓT ‘=* Áb˛Á>±+ ªbÕ&Éy˚ ø√sTT\μ <ä÷s¡<ä
s¡ÙHé ‘=* ˝…’yé Áb˛Á>±+ ≈£L&Ü ø±e&É+ $X‚wü+. ÄyÓT j·÷+ø£]+>¥ ¬øØsY
C…$T˙ {°M˝À yÓTT<ä˝…’+~. ªqesê>∑+μ ù|s¡T‘√ e∫Ãq eT÷´õø˘
Áb˛Á>±+ 60 yêsê\ bÕ≥T Á|ükÕs¡yÓTÆ ÄyÓT≈£î eT+∫ù|s¡T ‘Ó∫Ã+~.
á{°M ø√dü+ #˚dæq ªMT e÷≥ MT bÕ≥μ 50 yêsê\T q&ç∫+~. ÄyÓT
bÕ|ü⁄\sY Áb˛Á>±+˝À e÷{°M ø√dü+ #˚dæq ª≈£îVüA ≈£îVüAμ ˝…’yé Áb˛Á>±+
ˇø£{Ï. ªÁ|ü‹yês¡+ ˇø£ Á|üeTTK eT÷´õø˘ &Ó’¬sø£ºsYì Ç+≥s¡÷«´ #˚ùd
Áb˛Á>±+ Ç~. Ç˝≤+{Ï Áb˛Á>±+ e\¢ Á|ü‹ ˇø£ÿ] $»j·T+ yÓqTø£
m+‘·{Ï Ådüº>∑T˝Ÿ ñ+≥T+<äH˚~ W‘ê‡Væ≤ø£ ø£fi≤ø±s¡T\T ‘Ó\TdüT≈£îì
<ëì qT+∫ dü÷Œ¤]Ô bı+<˚ neø±X¯+ ñ+≥T+~. H˚qT ôd’‘·+ n˝≤+{Ï
ô|<ä›\ nqTuÛÑyê\ qT+∫ dü÷Œ¤]Ô bı+<ëqTμ n+~ $qÁeT+>±...
c˛ 55
düø£fi≤ø±s¡
+^‘·T\ kÕÁe÷{Ÿ Çfi¯j·TsêC≤, dü+^‘·+‘√ Á|ü|ü+#· m\¢\qT #Ó]ù|dæq m.ÄsY.¬sVü≤e÷Hé e+{Ï y˚T{Ï
dü÷Œ¤]Ô‘√ z j·TTe dü+^‘· ‘·s¡+>∑+ ‘Ó\T>∑T |ü]ÁX¯eT˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ϻ ‘=* eT÷´õø˘
Ä\“yéT‘√H˚ dü+^‘· s¡düE„\ Vü≤è<äj·÷\qT ‘·{Ϻ˝ÒbÕs¡T. yÓT˝À&û, ÇHéÅdüºyÓT+{Ÿ kÕ+>¥‡‘√ ‘·q Á|ü‹uÛÑqT
#ê≥T≈£îHêïs¡T. ˇø£ kÕ+>¥ $qï ‘·sê«‘· eTs√kÕ+>¥ m|ü&ÉT edüTÔ+<ë nì m<äTs¡T#·÷ùd˝≤ #˚dæq Äj·Tq
‘=*∫Á‘·+ ªdü+uÛÑyê$T j·TTπ>j·TTπ>μ. Ä j·TTe Á|ü‹uÛ≤e+‘·T&ÉT nì˝Ÿ ¬s&ç¶. dü]>±Z ¬s+&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+
Ç+#·T$T+#·T n+‘ê ø=‘·Ô yê]‘√ á ∫Á‘·+ Áù|ø£å≈£î\ eTT+<äT≈£î e∫Ã+~. ªdæ{° Ä|òt >±&éμ dü÷Œ¤]Ô‘√
s¡÷bı+~q á ∫Á‘êìøÏ s¡$es¡à <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+#ês¡T. nì˝Ÿ ÄsY. ≈£î ≈£L&Ü Ç<˚ dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>±
‘=* ∫Á‘·+. dæìe÷ $&ÉT<ä˝…’q 7 yêsê\ es¡≈£î á ∫Á‘·+˝Àì bÕ≥\T eT÷´õø˘ #êsYº‡˝À HÓ+ãsY eHé
ù|¢dt˝À ì*∫ nì˝Ÿ Á|ü‹uÛÑ n+<äØï nãT“s¡|üs¡∫+~. Á|üdüTÔ‘·+ |ü\Te⁄s¡T Á|ü‹uÛ≤e+‘·T˝…’q <äs¡Ùø£
ìsêà‘·\T Äj·Tq˝Àì {≤˝…+{ŸqT Áb˛‘·‡Væ≤dü÷Ô |ü\T neø±XÊ\‘√ eTT+<äT≈£î edüTÔHêïs¡T. dü+^‘·+

nH˚~ z es¡eT˙, mìï dæìe÷\T #˚XÊeTì ø±≈£î+&Ü #˚dæq dæìe÷\˙ï Áù|ø£å≈£î\ eT~˝À
∫s¡ø±\+ >∑Ts¡TÔ+&çb˛y˚T˝≤ #·÷&Ü\qï<˚ ‘·q ‘·|üq n˙ ª‘Ó\T>∑T |”|ü⁄˝Ÿμ≈£î ‘Ó*bÕs¡T. Äj·Tq
‘=* ‘Ó\T>∑T Ç+≥s¡÷«´ ≈£L&Ü Ç<˚ ø±e&É+ $X‚wü+.

+ ≈£î≥T+ã H˚|ü<∏ä´+, + ªdü+uÛÑyê$T j·TTπ>j·TTπ>μ kÕ+>¥‡≈£î Áù|ø£å≈£î\ qT+∫ m˝≤+{Ï

$<ë´uÛ≤´dü+ >∑T]+∫
#ÓãT‘êsê?
Hêqï>±] ù|s¡T. {Ï.{Ï.
¬s&ç¶, neTà s¡»ì, ÄyÓT≈£î eT÷´õø˘
n+fÒ #ê˝≤ Çwüº+. ∫qï|ü&˚ eT÷´õø˘ |ü≥¢ Hê≈£î Çwüº+
ø£\>∑&ÜìøÏ Ç<√ ø±s¡D+. Hê m&ÉT´πøwüHé ¬øØsY n+‘ê
ôV’≤<äsêu≤<é˝ÀH˚ »]–+~. yêdü$ ø±˝ÒCŸ˝À _f…ø˘
#˚XÊqT. Ä ‘·sê«‘· j·TT.¬ø. yÓ[¢ m+._.@. #˚XÊqT. kÂ+&é
Ç+»˙]+>¥ #˚j·÷\H˚ ÄdüøÏÔ m≈£îÿe>± ñ+&˚~. Ä ø√]
ø£qT rs¡TÃ≈£îH˚+<äT≈£î nø£ÿ&ç &Ü&Ü ]ø±]¶+>¥ dü÷º&ç
jÓ÷˝À #˚sêqT. Ç+&çj·÷≈£î sê>±H˚ ‘=* eT÷´õø˘ Ä\“
yéT≈£î n+≈£îsês¡ŒD #˚XÊqT. ªÇì‡&Ó+{Ÿμ ù|s¡T‘√ s¡÷bı+
~+∫q Ä n\“yéT≈£î #ê˝≤ eT+∫ Á|üX¯+dü\T e#êÃsTT.
Ä düeTj·T+˝À #ÓHÓÌï˝À ñqï qqTï $TÁ‘·T&ÉT s¡$es¡à
|æ*|æ+#ês¡T. Hê Ä\“yéT #ê˝≤ u≤>∑T+<äì Á|üX¯+dæ+#·
&É+‘√ bÕ≥T Äj·Tq <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤düTÔqï ªdü+uÛÑyê$T
j·TTπ>j·TTπ>μ ∫Á‘êìøÏ dü+^‘· <äs¡Ùø£‘·« u≤<Ûä´‘·\T
n|üŒ–+#ês¡T. n˝≤ |ü]ÁX¯eT˝À Hê ‘=* n&ÉT>∑T |ü&ç+~.
+ Ä\“yéT qT+∫ mø±møÏq dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>±
e÷]q|ü&ÉT m˝≤+{Ï nqTuÛÑ÷‹ ø£*–+~?
ì»+>± dü+^‘· <äs¡Ùø£‘·«+ #ê˝≤ >∑Ts¡T‘·s¡ u≤<Ûä´‘·.
Hê˝Àì Á|ü‹uÛÑqT kÕqô|fÒº ‘=* neø±X¯+ \_Û+#·&É+
m|üŒ{Ïø° eTs¡∫b˛˝ÒqT. ìC≤ìøÏ H˚qT ‘·|üŒ $T–*q f…ø°ïwæ
q¢+<ä]ø° m+‘√ ø=+‘· nqTuÛÑe+ ñ+~. nsTTq|üŒ{Ïø°
s¡$es¡à Hêô|’ ñ+∫q qeTàø±ìï ì\u…fÒº+<äT≈£î X¯øÏÔe+
#·q ˝Ò≈£î+&Ü ø£èwæ #˚XÊqT. eT+∫ Ä\“yéT e∫Ã+~.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
¬skÕŒHé‡ e∫Ã+~?
Áf…eT+&Édt ¬skÕŒHé‡. Ç+<äT˝Àì nìï bÕ≥\÷ »q+ <ä>∑Zs¡≈£î
yÓfi≤¢sTT. ªn\˝Ò bı+π>qT...μ bÕ≥, &ÜHé‡ _{Ÿ... Ç˝≤ bÕ≥\˙ï
yÓT˝À&û, ÇHéÅdüTºyÓT+{Ÿ Á|ü<Ûëq+>± Äø£≥Tº≈£îqï≥Tº |ü]ÁX¯eT˝Àì
Á|üeTTKT\+‘ê n_Ûq+~+#ês¡T. ∫s¡+J$ >±] ªC…’ ∫s¡+Jyêμ
∫Á‘·+ Ä&çjÓ÷ ≈£L&Ü á ∫Á‘·+ Ä&çjÓ÷‘√ bÕfÒ $&ÉT<ä˝…’+~.
Ç+‘· b˛{°˝Àq÷ @&ÉT yêsê\bÕ≥T ªdü+uÛÑyê$T j·TTπ>j·TTπ>μ
bÕ≥\T eT÷´õø˘ #êsYº‡˝À HÓ+ãsY eHé>± ì\e&É+ Áù|ø£å≈£î\
Äosê«<äeTH˚ #ÓbÕŒ*.
+ ‘=* dæìe÷ ‘·sê«‘· ø=+‘· >±´|t e∫Ãq≥Tº+~?
ì»y˚T. nsTT‘˚ Ä >±´|tqT H˚qT πøsY #˚j·T˝Ò<äT. eT÷´õø˘
&Ó’¬sø£ºsY>± ‘=* dü¬ø‡dt ‘·sê«‘· #ê˝≤H˚ dæìe÷\T #˚dæ ñ+&=#·TÃ.
Çã“&çeTTã“&ç>± dæìe÷\T ˇ|ü≈£îì ñ+&Ée#·TÃ. nsTT‘˚ n~
Hê ñ<˚›X¯+ ø±<äT. ‘·≈£îÿe dæìe÷\T #˚dæHê >∑Ts¡TÔ+&çb˛j˚T
Ä\“yéT‡ Çyê«\qï<˚ yÓTT<ä{Ïï+N Hê ‘·|üq. Ä ‘·|üq‘√H˚
Á|üdüTÔ‘·+ ª\+&ÉHé Á{Ïì{° ø±˝ÒCŸ Ä|òt eT÷´õø˘μ˝À |òæj·÷H√
≈£L&Ü H˚s¡TÃ≈£î+≥THêïqT. 10 qT+∫ 30 ôd¬ø+&É¢ e´e~Û ñ+&˚
|ü\T õ+–˝Ÿ‡ #˚düTÔHêïqT.
+ ªôV’≤<äsêu≤<é qyêuŸ‡μ ∫Á‘êìøÏ |üì#˚dæq≥TºHêïs¡T?
Ä dæìe÷øÏ H˚qT u≤´ø˘Á>ö+&é k˛ÿsY #˚XÊqT. $X¯« dü+^‘·
<äs¡Ù≈£î&ÉT. dæìe÷‘√ bÕ≥T u≤´ø˘Á>ö+&é eT÷´õø˘≈£î ≈£L&Ü
eT+∫ù|s¡T e∫Ã+~. <äs¡Ù≈£î&ÉT \ø°Îø±+‘Y #ÓHêï dü«j·T+>±
qqTï n_Ûq+~+∫ Äj·Tq ‘·<äT|ü] ∫Á‘·+ ªìqï H˚&ÉT πs|ü⁄μ
dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>± rdüT≈£îHêïs¡T.
+ á ∫Á‘·+‘√ ‘·$Tfi¯+˝À ≈£L&Ü n&ÉT>∑T ô|&ÉT‘·THêïs¡T ø£<ë?
ì»y˚T. ‘Ó\T>∑T, ‘·$Tfi¯ uÛ≤wü˝À¢ s¡÷bı+<äT‘·Tqï ∫Á‘·$T~.
Á|üeTTK ìsêà‘· m.m+.s¡‘·ï+ >±] nu≤“sTT s¡$ø£èwüí V”≤s√>± á
56
dæìe÷ s¡÷bı+<äT‘√+~. s¡‘·ï+ e+{Ï ô|<ä› ìsêà‘· ∫Á‘·+ <ë«sê
‘·$Tfi¯+˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|&ÉT‘·T+&É≥+ #ê˝≤ dü+‘√wü+ ø£*–+
∫+~. ‘Ó\T>∑T˝À q÷ø±s¡|ü⁄ dü÷s¡´Á|üø±X¯sêe⁄ >±s¡T ìsêà‘·.
dæìe÷ Ådæÿ|ü⁄º #ê˝≤ u≤>∑T+≥T+~. eT÷´õø˘ k˛ÿ]+>¥≈£L eT+∫
neø±X¯+ ñ+~. dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>± Hê≈£î eT+∫ù|s¡T edüTÔ+<äH˚
>∑{Ϻ qeTàø£+ ñ+~. ‘·«s¡˝ÀH˚ Ä&çjÓ÷ ]©CŸ ne⁄‘·T+~.
+ dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>± MT≈£î me¬se] Áb˛‘êïVü≤+ \_Ûk˛Ô+~?
|ü]ÁX¯eT˝À #ê˝≤eT+~ Á|üeTTKT\T yÓqTï‘·{Ϻ Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T.
ªu§eTà]\T¢μ uÛ≤düÿsY, düT≈£îe÷sY>±s¡T... Ç˝≤ #ê˝≤eT+~ m+ø£
πsCŸ #˚düTÔHêïs¡T. neø±XÊ\T Çe«&ÜìøÏ düTeTTK+>± ñHêïs¡T.
+ bÕ≥\ ø£+b˛õwüH釽À @ n+XÊìøÏ ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔs¡T?
yÓT˝À&û n+fÒ Çwüº+. eTq+ ø£+b˛CŸ #˚dæq bÕ≥\T #ê˝≤ø±\+
>∑T]Ô+&çb˛j˚T˝≤ #˚ùd dü‘êÔ yÓT˝À&ûøÏ ñ+~. ˇø£ bÕ≥ nH˚dü]øÏ
dæ+–+>¥... ø£+b˛õwüHé, ≥÷´Hé‡ nH˚ eT÷&ÉT ø±´≥–]\T ñ+{≤
sTT. M{Ïì düeTs¡Δe+‘·+>± ñ|üjÓ÷–+#·T≈£î+≥÷ ø=‘·Ô<äq+
ø√dü+ ø£èwæ #˚düTÔHêïqT. ø£$T+>¥ ÁbÕC…ø˘º˝À ø±¢dæø£˝Ÿ ≥#Y ñ+&˚˝≤
#·÷düT≈£î+{≤qT. Çø£ dæìe÷ dü¬ø‡dt˝À u≤´ø˘Á>ö+&é k˛ÿsY≈£î
m≈£îÿe ÁbÕ<Ûëq´+ ñ+≥T+<äì H˚qT qeTTà‘·T+{≤qT. n+<äTπø
k˛ÿsY≈£î m+‘· düeTj·T+ ÇdüTÔHêïs¡H˚~ eTT+<äT>±H˚ <äs¡Ùø
£ìsêà‘·\ì n&ÉT>∑T‘êqT.
+ Ç{°e\ edüTÔqï bÕ≥˝À¢ *]ø£˝Ÿ ø±¢]{° ˝À|æk˛Ô+~. n˝≤π>
kÕVæ≤‘ê´ìï eT÷´õø˘ &Ü$TH˚{Ÿ #˚k˛Ô+~?
Hê es¡≈£î H˚qT *]ø£˝Ÿ ø±¢]{°øÏ m≈£îÿe ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔqT. Hê
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
c˛
kÕ+>¥‡˝À ˇø£ÿ Ç+^¢wüß |ü<ä+ ≈£L&Ü
˝Ò≈£î+&Ü #·÷&ÉeTì s¡#·sTT‘·\≈£î #ÓãT‘·T+{≤qT. bÕ≥qT
dü+^‘·+ &Ü$TH˚{Ÿ #˚j·T≈£î+&Ü #·÷düT≈£î+{≤qT.
+ Væ≤≥ºsTTq bÕ‘· ∫Á‘ê˝À¢ì bÕ≥\qT á eT<Ûä´ Ø$Tø˘‡
#˚düTÔHêïs¡T. Bìô|’ MT n_ÛÁbÕj·T+?
Ø$Tø˘‡ ù|s¡&û\qT H˚qT ô|<ä›>± Çwüº|ü&ÉqT. mH√ï z˝Ÿ¶ ø±¢dæø˘
kÕ+>¥‡ Ç|üŒ{Ïø° »q+ H√fi¯¢˝À HêqT‘·THêïsTT. n\Hê{Ï dü+^‘·
<äs¡Ù≈£î\T m+‘√ ìã<äΔ‘·‘√ yê{ÏøÏ Je+ b˛XÊs¡T. z˝Ÿ¶ Á{≤ø˘qT
rdüTø√yê\ì nqT≈£î+fÒ ˇ]»q˝Ÿ ø£+fÒ u≤>± ø£+b˛CŸ #˚j·T>∑\
>±*. n|ü&˚ Ø$Tø˘‡\ CÀ*øÏ yÓfi¯¢&É+ eT+∫<äì Hê n_ÛÁbÕj·T+.
+ Á|üdüTÔ‘·+ ø£$T{Ÿ nsTTq ∫Á‘ê\T $e]kÕÔsê?
ª>∑eT´+μ dæìe÷øÏ ¬s+&ÉT kÕ+>¥‡ ø£+b˛CŸ #˚XÊqT. Ä ‘·sê«‘·
Ç.mdt.eT÷]Ô >±s¡T Ä ÁbÕC…ø˘ºqT fÒø£|t #˚XÊs¡T. á dæìe÷
$&ÉT<ä\ ø±e\dæ ñ+~. ªìqï H˚&ÉT πs|ü⁄μ ∫Á‘·+ ≈£L&Ü
$&ÉT<ä\≈£î dæ<äΔ+>± ñ+~. lsêyéT V”≤s√>± z ø=‘·Ô <äs¡Ù≈£î&ç
∫Á‘êìøÏ u≤´ø˘Á>ö+&é k˛ÿsY #˚j·TuÀ‘·THêïqT. Ç+ø± |ü\T Ä|òüs¡T¢
#·s¡Ã\ <äX¯˝À ñHêïsTT.
+ dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ç>± MT ˝ø£å´+?
dü+^‘·+ Hê Vü‰;. Ç+ø± ø£eT]¸j·T˝Ÿ ø±˝Ò<äì #Ó|üŒ>∑\qT. sêdæ
‘·≈£îÿe>± ñHêï yêdæ ‘·>∑Z≈£L&É<äT... #˚ùd$ |ü~ dæìe÷˝Ò nsTT
Hê |ü~ ø±˝≤\ bÕ≥T >∑T]Ô+&çb˛j˚T˝≤ ñ+&Ü*. n<˚ Hê ‘·|üq.
`Ä<ä÷] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄
 C≤‘·ø£ |òü˝≤\T
#·+Á<äT&çøÏ |ü]Vü‰sê\T C≤‘·ø£ |òü˝≤\T` Á|üXÊï »yêãT\T
#·+Á<äTì ø±s¡ø£‘·«eTT
|ü]Vü‰sê\T >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT
≈£î+<ë+. #·+Á<äTì ø±s¡ø£‘·«eTT
eTTK´+>± »\dü+ã+<ÛäyÓTÆq
$wüj·÷\˝À ñ+≥T+~. HÍø±
j·÷q+, »\#·sê\ ô|+|üø£+,
yê´bÕs¡eTT, »\eqs¡T\T,
eTT‘ê´\T, qBkÕïHê\T, rs¡ú
j·÷Á‘·\T, qB ˝Ò<ë düeTTÁ<ärs¡
ÁbÕ+‘ê\˝À ñ<√´>∑+ ˝Ò<ë ìyê
dü+, nej·Tyê\˝À m&ÉeTø£qTï,
yê´<ÛäT\˝À n‹eT÷Á‘·+, Åd”Ô
yê´<ÛäT\T, bÕ+&ÉTs√>∑+, X¯Ø
s¡+˝À ˙s¡T #˚s¡Tø√e&É+, }|æ]
‹‘·TÔ\T, »\TãT, yê|ü⁄\T, qT´
yÓ÷ìj·÷ e+{Ï$ #·+Á<äTì ø±s¡T
ø£‘·«eTT ø£*– e⁄+{≤sTT.
#·+Á<äÁ>∑Vü≤ C≤‘·≈£î\T zs¡TŒø£*–
ñ+{≤s¡T. M]øÏ n~Ûø£ X¯óÁuÛÑ‘·
e⁄+≥T+~. #·ø£ÿ{Ï Äø£s¡¸D M]
kı+‘·+. o‘·\bÕ˙j·÷\T, ◊dt
Áø°eTT\T MT<ä Çwüº+ ø£*–
e⁄+{≤s¡T.
#·+Á<äT&ÉT »qà≈£î+&É*˝À
ã\+ø£*– ñ+fÒ >=|üŒ eTH√
ìã“s¡+ }Vü‰X¯øÏÔ, $y˚#·q ø£*–
e⁄+{≤s¡T. n<˚ #·+Á<äT&ÉT
ã\V”≤q+>± ñ+fÒ eTH√
yê´≈£î\‘·, #·+#·\‘·«eTT,
|æ]øÏ‘·qeTT, eTH√ $cÕ<ä+,
Væ≤d”º]j·÷, ˙{Ï|ü≥¢ uÛÑj·T+
ø£*– ñ+{≤s¡T.
#·‘·Ts¡›•, ne÷yêdü´\˝À
»ìà+∫Hê ˝Ò<ë
#·+Á<äT&ÉT sêVüQ, πø‘·T
e\‘√ ø£*dæHê, #·÷&Éã
&çHê #·+Á<ä <äXÊ+‘·s¡›X¯
˝À¢q÷ #·+Á<äTìøÏ ‘·–q
|ü]Vü‰s¡+ #˚sTT+#·T
ø√e&É+ ñ‘·ÔeT+.
#·+Á<äTì »|ü, ‘·s¡ŒD,
Vü≤eq, e÷s¡®Hê<äT\‘√
bÕ≥T á ÁøÏ+~ |ü]Vü‰
sê\T ≈£L&Ü m+‘√
ñ|üsTTø£ÔeTe⁄‘êsTT.
|ü]Vü‰sê\T
w k˛eTyês¡+ ù|<ä\øÏ
ô|s¡T>∑qï+ <ëq+ #˚j·Te#·TÃ.
w eTT‘·´+ ˝Ò<ë X¯+K+, ‘Ó\¢{Ï
eÅdüÔeTT, ø£\ø£+&É (K+&ÉX¯s¡ÿs¡),
_j·T´+, ô|s¡T>∑T <ëq+
#˚j·Te#·TÃ.
w bÕs¡«r<˚$øÏ ‘Ó\¢ |ü⁄cÕŒ\‘√
|üP» #˚j·÷*.
w ≈£î+uÛÑø√D+ <ä>∑Zs¡
‹s¡T+>∑fi¯SflsY ˝Àì #·+Á<äTì
Ä\j·T dü+<äs¡Ùq.
w düŒ¤{Ïø£ •e*+>±ìøÏ
Äe⁄bÕ\‘√ n_Ûùwø£+
w >√ùde, ˝Ò<ë >√e⁄≈£î _j·T´+
˝Ò<ë ns¡{Ï|üfi¯ó¢ ‹ì|æ+#·&É+.
w _j·T´|ü⁄ |æ+&çì NeT\≈£î
ÄVü‰s¡+>± y˚j·T&É+
w k˛eTyês¡ Áe‘·eTT ˝Ò<ë
k˛eTyês¡+Hê&ÉT s¡TÁ<ë_Ûùwø£+
w <äøÏåD≤eè‘· X¯+U≤ìï
|üPõ+#·&É+
w ~«eTTœ s¡TÁ<ëø£å<Ûës¡D
w #·+Á<äT&çì #·÷dü÷Ô $wüßí düVü≤
ÁdüHêeTk˛ÔÁ‘·bÕsêj·TD (Ç~
#ê˝≤ >=|üŒ |òü*‘ê\T Á|ükÕ~
düTÔ+~. eTqXÊÙ+‹ì ‘·ø£åD+
Á|ükÕ~düTÔ+~. bÂs¡í$THê&ÉT
ÁbÕs¡+_Û+#·&É+ |òü\Á|ü<ä+.)
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
X‚wüß>±s¡T,
eT÷&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ Hê $yêVü≤+
»]–+~. $yêVü‰q+‘·s¡+ @&Ü~
bÕ≥T H˚q÷, Hê uÛ≤s¡´ düTK+>±
ñHêï+. ø=ìï ≈£î≥T+ã ø£\Vü‰\
ø±s¡D+>± ¬s+&˚fi¯¢ qT+∫ y˚TeTT
$&ç$&ç>± ñ+≥THêï+. e÷
e÷eT>±s¡T &ÉãT“ ø√dü+ qqTï
u≤¢ø˘ yÓTsTT˝Ÿ #˚düTÔHêïs¡T. Hê
<ä>∑Zs¡≈£î sêe&ÜìøÏ >±˙,
$&Ü≈£î\T Çe«&ÜìøÏ >±˙ Hê
uÛ≤s¡´ düT‘·sêeTT Çwüº|ü&É≥+
˝Ò<äT. Hê J$‘·+‘√ yêfi¯¢+‘ê
Ä{≤&ÉT≈£î+≥THêïs¡T. H˚qT eT∞¢
ô|[¢ #˚düT≈£îH˚ neø±X¯+ ñ+<ë?
Hê düeTdü´ m|üŒ{ÏøÏ |ü]cÕÿs¡+
ne⁄‘·T+~?
`X¯+ø£sY
MT uÛ≤s¡´‘√ $uÛÒ<ë\T
düeTdæb˛e&ÜìøÏ ø=+‘· düeTj·T+
|ü&ÉT‘·T+~. Á|üdüTÔ‘·+ MT <äX¯
n+‘· u≤>√˝Òq+<äTq eT]ø=ìï
düeTdü´\T ≈£L&Ü m<äTs√ÿe\dæ
sêe#·TÃ. ñ|üX¯eTq+ ø√dü+
Á|ü‹s√p ª<äTsêZe÷‘·μqT
|üPõ+#·+&ç. ª‘Ó\T>∑T |”|ü⁄˝Ÿμ
eT÷&Ée dü+#·ø£˝À
ªÁ>∑Vü≤<√cÕ\T`|ü]Vü‰sê\Tμ nH˚
o]¸ø£q #Ó|æŒq BbÕsê<Ûäq |ü<ä∆‹ì
bÕ{Ï+#·+&ç.
X‚wüß>±s¡T,
C≤‘·ø£ $wüj·÷\ô|’ Ç`ãTø˘‡qT
]|òüsY #˚düTÔ+&É>± MT Ç`yÓTsTT˝Ÿ
◊&ç ø£ì|æ+∫+~. C≤‘·ø£ #·Áø±
\≈£î dü+ã+~Û+∫ ñ∫‘· dü÷#·
q\T n+~düTÔqï≥Tº n+<äT˝À
ù|s=ÿHêïs¡T. Hê |ü⁄≥Tº|üPs√«‘·Ôsê
\qT MT≈£î ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïqT.
Hê ¬øØsY≈£î dü+ã+~Û+∫q ø=ìï
Á|üX¯ï\T MT eTT+<äT#·T‘·THêïqT.
Ä ~X¯>± Hê≈£î eT+∫ <ë]
#·÷|ækÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïqT.
`sêeTø£èwüí
MTs¡T ‘·s¡#·T ˇø£ ñ<√´>∑+ qT+∫
57
eTs√ ñ<√´>±ìøÏ e÷s¡T‘·T+{≤s¡T.
nsTT‘˚ mø£ÿ&Ü dü+‘·è|æÔ nH˚~
MT≈£î nì|æ+#·<äT. á >∑+<äs¡>√
fi¯+ qT+∫ ãj·T≥ |ü&Ü\+fÒ
Á|ü‹s√p ª$wüßí düVü≤Ádü HêeT
k˛ÔÁ‘·+μ, ª\ø°Îk˛ÔÁ‘·+μ |ü]ƒ+#·+&ç.
Á|üdüTÔ‘·+ ñqï bıõwüHé‘√ dü+
‘·è|æÔ>± ˝Ò<äì uÛ≤$ùdÔ yÓ+&ç
dü«s¡í+‘√ #˚dæq ª\ø°ÎHêsêj·TDμ
s¡÷|ü⁄ ‘·j·÷s¡T#˚sTT+∫ ˇø£ Áu≤
Vü≤àDT&çøÏ <ëq+ Çe«+&ç. <ëq+
#˚ùd eTT+<äT MT <äX¯, n+‘·s¡∆X¯
(ãèVü≤düŒ‹, X¯óÁø£) >∑T]+∫ Ä
Áu≤Vü≤à&ÉT&çøÏ ‘Ó*j·TCÒj·T+&ç.
X‚wüß>±s¡T,
e÷~ KeTà+, Hê J$‘·+˝À
eT+∫ s√E\T m|ü&ÉT
yÓTT<ä\e⁄‘êjÓ÷ #Ó|üŒ+&ç. Hê≈£î
ô|[¢ m|ü&ÉT ne⁄‘·T+~?
`nXÀø˘
MT≈£î $yêVü≤ X¯óuÛÑ |òüT&çj·T\T
yÓTT<ä\j·÷´sTT. á @&Ü~ eTT–
ùd˝À>± $yêVü≤+ ø±e#·TÃ. MT
uÛÑ$wü´‘Y $ø±XÊìøÏ Á|ü‹ ì‘·´+
<äTsêZe÷‘·qT Äsê~Û+#·+&ç.
X‚wüß>±s¡T,
‘Ó\T>∑T |”|ü⁄˝Ÿ e÷´>∑C…’Hé˝À MT
yÓTsTT˝Ÿ ◊&ç #·÷XÊqT. eTq
‘Ó\T>∑Tyê]øÏ MTs¡T eT+∫
ùde\T n+~düTÔHêïs¡T.
n+<äTø√+&ç Hê n_Ûq+<äq\T.
Hê |ü⁄{Ϻq ‘˚B, »qàdüú\+,
düeTj·T+ e+{Ï $esê\qT
MT≈£î |ü+|ü⁄‘·THêïqT. Ä
Á|üø±s¡+ Hê sê• @$T≥H˚~
≈£L&Ü ‘Ó*j·TCÒj·T+&ç.
`eTùV≤wt
MTs¡T ‘Ó*|æq düe÷#ês¡+ Á|üø±s¡+
MT sê• ªeè•Ãø£ sê•μ. ‘Ó\T>∑T yês¡
|òü*‘ê\qT #·÷dæq|ü&ÉT ªeè•Ã¤ø£
sê•μì, kÕeD (dü÷s¡´ dæ<ë∆+‘·+)
|òü*‘êìï #·÷dæq|ü&ÉT ªy˚Twüμ
sê•>±q÷ #·<äTe⁄ø√+&ç.
`‹s¡TeT\ X‚wüß≈£îe÷sY
 58
21`02`2008 qT+&ç e÷dü|òü˝≤\T
dæ+Vü≤+uÛÑ≥¢ düTu≤“sêe⁄
y˚Twü+ (n•«ì, uÛÑs¡DÏ, ø£è‹ø£ 1 bÕ<ä+)
≈£î≥T+ã+˝À X¯óuÛÑø±sê´\T »s¡T>∑T‘êsTT. Ä]úø£ |ü]dæú‹ yÓTs¡T>∑T |ü&ÉT‘·T+~.
ô|≥Tºã&ÉT\˝À ˝≤uÛ≤\T n+<äT‘êsTT. ÁX¯eT|ü&çHê |òü*‘·+ <ä≈£îÿ‘·T+~ dü+
|òüT+˝À >ös¡eÁ|ü‹wüº\T ô|s¡T>∑T‘êsTT. bÕ‘· dü+|òüT≥q\T >∑Ts¡TÔ≈£î ‘Ó#·TÃ≈£î+{≤s¡T. ne
ø±XÊ\T <ä>∑Zs¡≈£î ekÕÔsTT. Á|ü‹uÛ≤ bÕ≥yê\≈£î ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄ \_ÛdüTÔ+~. <ä÷s¡yÓTÆq e´
≈£îÔ\T <ä>∑Zs¡e⁄‘ês¡T. ø±+Á{≤≈£îº\T, ÁbÕC…≈£îº |üqT\T #˚|ü&É‘ês¡T. ô|<ä›\ dü\Vü‰\T d”«ø£
]kÕÔs¡T. yê´bÕsê\T |ü⁄+E≈£î+{≤sTT. ñ<√´>±\˝À Áb˛‘ê‡Vü≤ø£s¡+>± ñ+≥T+~ bÕ]
ÁXÊ$Tø£, yÓ’<ä´s¡+>±\ yê]øÏ jÓ÷>∑<ëj·Tø£+>± ñ+≥T+~. ùws¡¢ Áø£j·T$Áø£j·÷\T ˝≤_Û
kÕÔsTT. yÓTT<ä{Ïyês¡+ X¯óuÛÑyês¡Ô\T, yêVü≤qjÓ÷>∑+. Hê\T>√yês¡+˝À ∫ø±≈£î\T, Ks¡TÃ\T
eèwüuÛÑ+ (ø£è‹Ôø£ 2,3,4 bÕ<ä+, s√Væ≤DÏ, eTè>∑•s¡ 1,2 bÕ<ä+)
Ä]úø£ ˝≤yê<˚M\T ø=+‘· Áb˛‘ê‡Vü≤ø£s¡+>± ñ+{≤sTT. s¡TD≤\T rs¡TkÕÔs¡T.
u≤<Ûä´‘·\T HÓs¡y˚s¡TkÕÔs¡T. eTTK´yÓTÆq ø±s¡´Áø£e÷\T düC≤e⁄>± kÕ>∑T‘êsTT.
<ä÷s¡ÁbÕ+‘ê\qT+&ç ÄVü‰«Hê\T, Á^{Ï+>¥\T n+<äT‘êsTT. ÄdæÔ $yê<ë\T |ü]cÕÿ
s¡eTe⁄‘êsTT. düìïVæ≤‘·T\‘√ dü«\Œ $uÛÒ<ë\T @s¡Œ&çHê düs¡T›u≤≥T ø±>∑\e⁄. ôVA<ë˝À
ñqïyê]ì ø£\TdüT≈£îì eTTK´yÓTÆq $wüj·÷\ô|’ #·]ÃkÕÔs¡T. q÷‘·q ñ<√´>∑ Á|üj·T
‘êï\T nqT≈£L*kÕÔsTT. Ä\j·÷\T, |üsê´≥ø£ düú˝≤\T dü+<ä]ÙkÕÔs¡T. yê´bÕsê\T Áø£y˚T
|” |ü⁄+E≈£î+{≤sTT. ñ<√´>∑T\≈£î Ç+ÁøÏyÓT+≥T¢, ôVA<ë\T <ä≈£îÿ‘êsTT. bÕ]ÁXÊ$T≈£î
\≈£î $<˚o |üs¡´≥q\T dü+uÛÑe+. ùws¡¢ $Áø£j·÷\T dü«\Œ+>± ˝≤_ÛkÕÔsTT. ¬s+&Éeyês¡+
$+<äT, $H√<ë\T Ä]Δø£ Á|ü>∑‹. eT÷&Éeyês¡+˝À <Ûäqe´j·T+, nHês√>∑´+.
$T<ÛäTq+ (eTè>∑•s¡ 3,4bÕ, Äs¡TÁ<ä, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3bÕ)
#˚|ü{Ϻq ø±s¡´Áø£e÷\˝À nes√<Ûë\T @s¡Œ&É‘êsTT. neø±XÊ\T #˚C≤] ìsêX¯
|üs¡TkÕÔsTT. m+‘· ø£wüº|ü&çHê |òü*‘·+ ø£ì|æ+#·<äT. Ä˝À#·q\T dæús¡+>± ñ+&Ée⁄.
Äs√>∑´, ≈£î≥T+ãdüeTdü´\T, u≤<Ûä´‘·\T ô|s¡T>∑T‘êsTT. ø=ìï $wüj·÷\˝À eTÚq+>±
ñ+&É&É+ y˚T\T. Ä]úø£ |ü]dæú‹ n+‘·+‘·e÷Á‘·+>± ñ+≥T+~. sêe\dæq u≤ø°\T,
ô|≥Tºã&ÉT\T n+<äø£ Çã“+~ |ü&É‘ês¡T. yê´bÕsê\T q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑T‘êsTT.
ñ<√´>∑düTÔ\≈£î nq÷Vü≤´yÓTÆq e÷s¡TŒ\T ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£, yÓ’<ä´s¡+>±\ yê]øÏ
ø=+‘·˝À ø=+‘· nqT≈£L\ ø±\+. ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T ø£wüºy˚T. yÓTT<ä{Ïyês¡+ <Ûäq,
edüTÔ qcÕº\T. ∫e] yês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T, X¯óuÛÑø±sê´\˝À bÕ˝§Z+{≤s¡T.
ø£sêÿ≥ø£+ (|ü⁄qs¡«düT 4bÕ, |ü⁄wü´$T, Äo¢wü)
Ò@|üì #˚|ü{ϺHê eTT+<äT≈£î kÕ>∑<äT. Á|üj·÷D≤\T yêsTT<ëy˚düT≈£î+{≤s¡T. MT
n+#·Hê\T ‘·|ü‘êsTT. k˛<äs¡T\T, $TÁ‘·T\‘√ nø±s¡D+>± $s√<Ûë\T @s¡Œ&É
‘êsTT. ÁX¯e÷~Ûø£+‘√ ø=ìï ø±s¡´Áø£e÷\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. düuÛÑ\T düe÷y˚XÊ\˝À
bÕ˝§Z+ {≤s¡T. Á|ü‘·´s¡Tú\T düeTdü´\T düèwæºkÕÔs¡T. Ä˝À#·q\T dæús¡+>± ñ+&Ée⁄. dæúsêdæÔ
$yê <ë\T HÓ\ø=+{≤sTT. ø±+Á{≤≈£îº\T #˚C≤s¡‘êsTT. Äs√>∑´+, yêVü≤Hê\ $wüj·T+˝À
C≤Á>∑‘·Ô nedüs¡+. ˇø£yês¡Ô ø£\es¡ |üs¡TdüTÔ+~. yê´bÕsê\˝À Ä≥T b˛≥T¢ m<äTs¡e⁄‘ê
sTT. ñ<√´>±\˝À Äø£dæàø£ e÷s¡TŒ\T ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£, ø£fi≤s¡+>±\ yê]øÏ
|üØøå±ø±\+. ùws¡¢Áø£j·T$Áø£j·÷\˝À ‘=+<äbÕ≥T ‘·>∑<äT. yÓTT<ä{Ïyês¡+ Ä+<√fi¯q,
|üqT\ yêsTT<ë, rs¡új·÷Á‘·\T. Hê\T>√ yês¡+˝À dü«\Œ<Ûäq˝≤uÛÑ+ X¯óuÛÑyês¡Ô\T.
dæ+Vü≤+ (eTK,|ü⁄ã“, ñ‘·Ôs¡ 1bÕ)
|üqT\T |üP]Ôø±ø£ e÷qdæø£ Ä+<√fi¯q≈£î >∑Ts¡e⁄‘ês¡T. Ä]Δø£˝≤yê<˚M\T
ìs¡T‘ê‡Vü≤|üs¡TkÕÔsTT. neø±XÊ\T #˚C≤s¡‘êsTT. düìïVæ≤‘·T\‘√ $uÛÒ<ë\T @s¡Œ
&É‘êsTT. Ä˝À#·q\T ì\ø£&É>± ñ+&Ée⁄. Á|ü‹uÛÑ≈£î ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄ ø£wüºy˚T. MT X¯øÏÔ kÕeT
sêΔ´\≈£î |üØøå± düeTj·T+>± ñ+≥T+~. uÛ≤>∑kÕ«eT´ yê´bÕsê\˝À Ä≥Tb˛≥T¢ ‘·|üŒe⁄.
ñ<√´>∑T\≈£î kÕúqe÷s¡TŒ dü÷#·q\T. bÕ]ÁXÊ$Tø£, kÕ+πø‹ø£s¡+>±\ yê]øÏ n+‘·>± ø£*
dæsê<äT. ≈£î≥T+ã+˝À düeTdü´\T y˚~ÛkÕÔsTT. ùws¡¢Áø£j·T $Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T dü«\Œ+
>± ñ+{≤sTT. <ä÷s¡Á|üD≤j·÷\T #˚j·÷*‡ edüTÔ+~. ø=ìï $\TyÓ’q edüTÔe⁄\T b˛>=≥Tº
≈£î+{≤s¡T. ¬s+&Ée yês¡+ <Ûäqe´j·T+, ˇ|üŒ+<ë\T s¡<äT›. Hê\T>√ yês¡+˝À $+<äT $H√
<ë\T, Á|üeTTKT\‘√ |ü]#êj·÷\T.
ø£q´ (ñ‘·Ôs¡ 2,3,4bÕ, Vü≤düÔ, ∫‘·Ô 1,2bÕ)
eTTK´ Ä≥+ø±\T ‘=\>∑T‘êsTT. Ä]Δø£ Á|ü>∑‹ ñ+≥T+~. <ä÷s¡ÁbÕ+‘ê\
qT+&ç eTTK´ düe÷#ês¡+ n+<äT‘·T+~. dü+|òüT+˝À >ös¡e+ \_ÛdüTÔ+~.
rs¡új·÷Á‘·\T #˚kÕÔs¡T. s¡TD≤\T rs¡‘êsTT. ô|≥Tºã&ÉT\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. >∑èVü≤+,
yêVü≤Hê\T ø=+{≤s¡T. J$‘·uÛ≤>∑kÕ«$T dü\Vü‰\T d”«ø£]kÕÔs¡T. Á|üeTTKT\‘√ ñ‘·Ôs¡
Á|ü‘·T´‘·Ôsê\T kÕ–kÕÔs¡T. $TÁ‘·T\T düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T n+~kÕÔs¡T. yê´bÕsê\˝À
|ü⁄s√>∑‹ ñ+≥T+~. ñ<√´>∑+˝À ∫ø±≈£î\T ‘=\–b˛‘êsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£, kÕ+πø‹ø£
s¡+>±\ yê]øÏ jÓ÷>∑ <ëj·Tø£+>± ñ+≥T+~. ùws¡¢ Áø£j·T$Áø£j·÷\T ˝≤_ÛkÕÔsTT.
yÓTT<ä{Ï yês¡+ <Ó’e<äs¡ÙHê\T, edüTÔ ˝≤uÛ≤\T, ∫e]yês¡+˝À <Ûäqe´j·T+, Äø£dæàø£
Á|üj·÷D≤\T.
‘Ó\T>∑T|”|ü⁄˝Ÿ ` |òæÁãe] 2008
Á>∑Vü≤ã\+
21`03`2008 es¡≈£î
‘·T\ (∫‘·Ô 3,4bÕ, kÕ«‹, $XÊK 1,2,3bÕ)
Ä]úø£ ˝≤yê<˚M\T ìsêX¯ |üs¡TkÕÔsTT. ø=+<ä] yÓ’K]‘√ eTqkÕÔbÕìøÏ
>∑T]ø±>∑\s¡T. ã+<ÛäT, $TÁ‘·T\‘√ $s√<Ûë\T @s¡Œ&É‘êsTT. #˚|ü{Ϻq |üqT\T
ì<ëq+>± kÕ>∑T‘êsTT. ø=‘·Ôs¡TD≤\T, ô|≥Tºã&ÉT\ ø√dü+ Á|üj·T‘êï\T
#˚kÕÔs¡T. |ü]dæú‘·T\T nqT≈£L*+#·e⁄. ñ<√´>∑j·T‘êï\T eT+<äø=&ç>± kÕ>∑T‘êsTT.
$TÁ‘·T\T X¯Á‘·Te⁄\T>± e÷] düeTdü´\T düèwæºkÕÔs¡T. uÛ≤>∑kÕ«eT´ yê´bÕsê\˝À Á|ü>∑‹
ø£ì|æ+#·<äT. ñ<√´>∑T\≈£î kÕúq #·\q dü÷#·q\T. bÕ]ÁXÊ$Tø£, kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\ yê]øÏ
n+‘·>± nqT≈£L*+#·<äT. yê´bÕsê\˝À Ä∫‘·÷∫ eTdü\Tø√+&ç. u≤<Ûä´‘·\‘√
dü‘·eT‘·eTe⁄‘ês¡T. ùws¡¢ Áø£j·T$Áø£j·÷\T ˝≤_Û+#·e⁄. ¬s+&Éeyês¡+ ∫ø±≈£î\T,
<Ûäqe´j·T+, Äø£dæàø£ Á|üj·÷D≤\T, eT÷&√ yês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T, Ä]úø±_Ûeè~Δ.
eè•Ãø£+ ($XÊK 4bÕ, nq÷sê<Ûä, CÒ´wü+)
Ä]Δø£ ˝≤yê<˚M\≈£î Ä≥Tb˛≥T¢, ÁX¯e÷~Ûø£+‘√ ø=ìï |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔs¡T.
Ä˝À#·q\T ø£*dæsêe⁄. düìïVæ≤‘·T\‘√ ‘·>±<ë\T @s¡Œ&É‘êsTT. $\TyÓ’q
edüTÔe⁄\T C≤Á>∑‘·Ô>± #·÷düTø√+&ç. yêVü≤Hê\ $wüj·T+˝À ‘=+<äs¡bÕ≥T e<äT›. ã+<ÛäTe⁄\
qT+&ç e‹Ô&ÉT\T n~Ûø£eTe⁄‘êsTT. Á|ü‘·´s¡Tú\T MT Á|ü>∑‹øÏ Ä≥+ø±\T ø£*ŒkÕÔs¡T.
nÁ|üeT‘·Ô‘· nedüs¡+. ô|≥Tºã&ÉT\T Ä\dü´+>± n+<äT‘êsTT. yê´bÕsê\˝À ∫ø±≈£î\T
‘·|üŒe⁄. ñ<√´>±\˝À e÷s¡TŒ\T ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£, yÓ’<ä´, kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\
yê]øÏ nqTø√ì neø±XÊ\T sê>∑\e⁄. ùws¡¢ $Áø£j·÷\˝À dü«\Œ+>± ˝≤uÛ≤\T sê>∑\e⁄.
ñ<√´>∑j·T‘êï\T ì<ëq+>± kÕ>∑T‘êsTT. yÓTT<ä{Ï yês¡+˝À X¯óuÛÑyês¡Ô\T. yêVü≤q
jÓ÷>∑+ ∫e]yês¡+˝À <Ûäqqwüº+. rs¡új·÷Á‘·\T.
<ÛäqTdüT‡ (eT÷\, |üPsê«cÕ&ÛÉ, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1bÕ)
ø=‘·Ô $wüj·÷\qT ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡T. Ä]úø£ |ü]dæú‹ nXÊ»qø£+>± ñ+≥T+~.
|ü]dæú‘·T\T nqT≈£L*kÕÔsTT. Ä˝À#·q\T ø±s¡´s¡÷|ü+ <ë\TkÕÔsTT.
düìïVæ≤‘·T\ düVü≤ø±s¡+‘√ eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘ês¡T. $\TyÓ’q düe÷#ês¡+
n+<äT‘·T+~. Bs¡Èø±\+>± m<äTs¡e⁄‘·Tqï düeTdü´\T |ü]cÕÿs¡eTe⁄‘êsTT. n+<ä]#˚‘·
Á|üX¯+dü\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T dü\Vü‰‘√ eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘ês¡T.
#·s¡Ã\˝À |ü⁄s√>∑‹ ñ+≥T+~. yê´bÕsê\T }|ü+<äT≈£î+{≤sTT. ñ<√´>±\˝À
∫ø±≈£î\T ‘=\>∑T‘êsTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\T ø=‘·Ô ÁbÕC…≈£îº\≈£î lø±s¡+ #·T&É‘ês¡T. ùws¡¢
$Áø£j·÷\T ˝≤uÛÑkÕ{Ï>± ñ+{≤sTT. ¬s+&Éeyês¡+˝À $+<äT, $H√<ë\T, ≈£î+≥T+ã
kÂK´+, $<˚X¯j·÷q+. eT÷&Ée yês¡+˝À <Ûäqe´j·T+. Ä]úø£ Çã“+<äT\T.
eTø£s¡+ (ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2,3,4bÕ, ÁX¯eD+, <Ûäìwü˜ 1,2bÕ)
≈£î≥T+ã, e´øÏÔ>∑‘· düeTdü´\T y˚~ÛkÕÔsTT. Ä]úø£ ˝≤yê<˚M\T ìs¡T‘ê‡Vü≤
|üs¡TkÕÔsTT. |ü≥Tº<ä\ ô|s¡T>∑T‘·T+~. $\TyÓ’q neø±XÊ\T #˚C≤s¡‘êsTT.
s¡TD≤\T, ô|≥Tºã&ÉT\ ø√dü+ rÁej·T‘êï\T #˚kÕÔs¡T. ã+<ÛäT, $TÁ‘·T\‘√ $uÛÒ<ë\T
HÓ\ø=+{≤sTT. X¯Á‘·Te⁄\T ô|s¡T>∑T‘ês¡T.Ä<Ûë´‹àø£ ø±s¡´Áø£e÷\˝À #·Ts¡T≈£î>±
bÕ˝§Z+{≤s¡T. #êø£#·ø£´+, zs¡TŒ‘√ ø=ìï |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. yê´bÕsê\T
eT+<ä–kÕÔsTT. ñ<√´>±\˝À }Væ≤+#·ì e÷s¡TŒ\T dü+uÛÑe+. bÕ]ÁXÊ$Tø£ kÕ+πø‹ø£
s¡+>±\yê]øÏ n+‘·+ e÷Á‘·+>± ñ+≥T+~. ùws¡¢Áø£j·T$Áø£j·÷\T dü«\Œ+>±
˝≤_ÛkÕÔsTT. ¬s+&Ée yês¡+˝À edüTÔ˝≤uÛ≤\T, bÕ‘·$TÁ‘·T\ ø£\sTTø£. Hê\T>√yês¡+˝À
Ks¡TÃ\T, $yê<ë\T.
≈£î+uÛÑ+ (<Ûäìwü˜ 3,4bÕ, X¯‘·_Ûwü+, |üPsê«uÛ≤Á<ä)
Ä]úø£ |ü]dæú‹ ø±düÔyÓTs¡T>±Z ñ+≥T+~. dæúsêdæÔ $yê<ë\T |ü]cÕÿs¡ eTe⁄
‘êsTT. Ä˝À#·q\T ø±s¡´s¡÷|ü+ <ë\TkÕÔsTT. ≈£î≥T+ã+˝À X¯óuÛÑø±sê´\T »s¡T
>∑T‘êsTT. >∑èVü≤+, yêVü≤Hê\ ø=qT>√\T j·T‘êï\T eTTeTàs¡+ #˚kÕÔs¡T. J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T
<ë«sê ÄdæÔ˝≤uÛÑ dü÷#·q\THêïsTT. Á|üeTTKT\‘√ |ü]#·j·÷\T @s¡Œ&É‘êsTT. u≤<Ûä´‘·\T
düø±\+˝À HÓs¡y˚s¡TkÕÔs¡T. yê´bÕsê\T n_Ûeè~Δ |ü<∏ä+˝À kÕ>∑T‘êsTT. ñ<√´>±\˝À
Áb˛‘ê‡Vü≤ø£s¡+>± ñ+{≤sTT. bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\≈£î ÄXÊ»qø£+>± ñ+≥T+~.
ùws¡¢Áø£j·T$Áø£j·÷\T ˝≤_ÛkÕÔsTT. yÓTT<ä{Ïyês¡+˝À Äø£dæàø£ <Ûäq˝≤uÛÑ+, ≈£î≥T+ã
kÂK´+. eT÷&√yês¡+˝À Äs√>∑´ düeTdü´\T, |üqT\T yêsTT<ë y˚kÕÔs¡T.
MTq+ (|üPsê«uÛ≤Á<ä 4bÕ, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä, πse‹)
e´j·T Á|üj·÷dü\T, Ä]úø£ Çã“+<äT\T, s¡TD≤\T #˚j·÷*‡ edüTÔ+~. ã+<ÛäT,
$TÁ‘·T\‘√ nø±s¡D+>± $s√<ë\T @s¡Œ&É‘êsTT. ø=ìï neø±XÊ\T ‘·è{Ï˝À
‘·|æŒb˛‘êsTT. <ä÷s¡ Á|üj·÷D≤\T #˚kÕÔs¡T. ø=ìï düeTdü´\T y˚~ÛkÕÔsTT.
Ç+≥s¡÷«´\˝À ìsêX¯ ‘·|üŒ<äT. ÁX¯e÷~Ûø£+. |üqT\˝À ‘=+<äs¡bÕ≥T, MT Á|ü‹uÛÑ≈£î dü¬s’q
>∑T]Ô+|ü⁄ ø£wüºy˚T. m+‘√ ÄX¯\T ô|≥Tº≈£îqï e´eVü‰sê\T ôd’‘·+ q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑T‘êsTT.
Á|ü‹ $wüj·T+˝Àq÷ n‹‘·÷∫ n&ÉT>∑T y˚j·T+&ç. yê´bÕsê\˝À Ä≥Tb˛≥T¢
m<äTs=ÿ+{≤s¡T. ñ<√´>∑T\≈£î kÕúq e÷s¡TŒ dü÷#·q\T ùws¡¢ Áø£j·T$Áø£j·÷\˝À ˝≤uÛ≤\T
n+‘·+‘· e÷Á‘·+>± ñ+{≤sTT. yÓTT<ä{Ï yês¡+˝À ∫ø±≈£î\T, <Ûäqe´j·T+. ∫e]yês¡+
X¯óuÛÑyês¡Ô\T, Ä]úø£ Á|ü>∑‹.