Professional Documents
Culture Documents
Burn
Burn
Page 1 of 4
เขาสูระบบ Password o g
L in
ลืมรหัสผาน
Burn
สาขา : ศัลยศาสตรตกแตง
โรค : บาดแผลไฟไหม น้ํารอนลวก (Burns)
หลักการในการดูแลคนไขบาดแผลไฟไหม น้ํารอนลวก
มีหลักการอยูที่ การดูแลสภาพทั่วไป การสูญเสียน้ํา เกลือแร และโปรตีน การปองกันการติดเชื้อ รวมไปถึงการกําจัดเนื้อตายที่
เปนตนตอของเชื้อ การปองกันภาวะแทรกซอนเชน compartment syndrome การเสริมสรางภูมิตานทานของผูปวย และการปดบาด
แผล
1. Aseptic technic หรือ aseptic precaution ในการดูแลบาดแผล
2. Isolation ในกรณีบาดเจ็บระดับรุนแรงมาก และ ระดับอันตราย ซึ่งควรจะแยกคนไขออกจากคนไขประเภทอื่น หรือแมแตใน
กลุมผูปวยบาดแผลไฟไหม น้ํารอนลวกดวยกันเอง ก็ควรใหอยูเปนหอง ๆ แยกจากกัน บรรยากาศภายในหอง ควรจัดอุณหภูมิและ
การถายเทอากาศ ที่เหมาะสม ทุกคนที่ผานเขาออกควรลางมือทุกครั้ง ในการทําแผลคนไขแตละรายไมควรจะใชเครื่องมือปะปนกัน
3. การใหยาปฏิชีวนะ ยาปฏิชีวนะที่สําคัญไดแก topical antibacterial agent สวนการใหยาปฏิชีวนะแบบ systemic ไมแนะนํา
ใหใชในระยะแรก แตใหเมื่อมีขอบงชี้เมื่อพบวาแผลมีการติดเชื้อที่มีอาการและอาการแสดง เมื่อพบรีบใหยาปฏิชีวนะพื้นฐานกอน
และเปลี่ยนชนิดเมื่อทราบผลการเพาะเชื้อแลว
4. การกําจัดเนื้อตาย ซึ่งเปนตนตอของเชื้อ โดยเฉพาะเนื้อตายที่อยูที่แผลลึก ควรกําจัดออกแลวทําความสะอาด
5. พยายามหาทางปดแผลใหเร็วที่สุดเทาที่จะกระทําได เชนการใช skin grafting
แนวทางปฏิบัติสําหรับการดูแลคนไขที่มีบาดแผลไฟไหมที่หองฉุกเฉิน
แพทยที่ดูแลผูปวยที่หองฉุกเฉินควร สวมถุงมือที่ปราศจากเชื้อกอนที่จะจับตองหรือตรวจคนไข ถอดเสื้อผาที่คนไขสวมอยูออก
ใหหมด เพื่อจะไดสามารถทําการตรวจรางกายไดอยางละเอียด และเสาะหาการบาดเจ็บอื่นที่อาจเกิดรวมดวย แลวประเมินความ
รุนแรงของบาดแผลดังไดกลาวไวแลว
แนวทางปฏิบัติสําหรับคนไขที่มีบาดแผลไฟไหมขนาดความรุนแรงนอย
สามารถใหการรักษาแบบคนไขนอกได โดยลางแผลดวยน้ําเกลือที่ปราศจากเชื้อ และถามีคราบเขมาติดแนน อาจใชสบูชวย
ลางออกได ถาผนังของถุงน้ํา ยังไมแตก ใหใชเข็มที่ปราศจากเชื้อเจาะและดูดเอาน้ําออก และเก็บผนังของถุงน้ําทิ้งไวเปน
biologic dressing หามถูแผลแรงๆ เพราะจะทําใหมีการบาดเจ็บ เพิ่มขึ้น หลังจากลางแผลแลว ใชผาที่ปราศจากเชื้อซับน้ําใหแหง
ใหยาปฏิชีวนะชนิดทาและใหยากันบาดทะยัก
แผล Second degree burn ขนาดไมกวาง หลังจากลางแผลแลว ทายาลงบนแผล และปดทับดวย non adherent dressing
หรือปดแผลดวย biologic dressing เลย แลวใชผากอซหลายๆ ชั้นปดทับอีกครั้ง
แผล Second degree burn ขนาดกวางมากกวา 3% หรือแผล Third degree burn ควรทาแผลดวย topical
chemotherapeutic agent แลวปดทับดวย non adherent dressing และ ผากอซหลายๆ ชั้น และควรเปดแผลดูและเปลี่ยน
dressing หลังจากนั้น 24-48 ชั่วโมง ถาแผลไมมีอาการ ติดเชื้อก็ทิ้งไวนาน 2-3 วัน จึงเปลี่ยนแผลอีกครั้ง ถาแผลไมหายเองภายใน
3 อาทิตยและมีขนาดใหญควรทํา skin graft
เมื่อแผลหายดีแลวตองระวังไมใหถูกแสงแดด 3-6 เดือน และใชน้ํามันมะกอก (olive oil) ทาที่ผิวหนัง เพื่อลดอาการแหง
และคัน สําหรับแผลที่หาย โดยใชเวลามากกวา 3 อาทิตย หรือแผลที่หายหลังจากทํา skin graft แนะนําใหใช pressure garment
เพื่อปองกัน hypertrophic scar
แนวทางปฏิบัติสําหรับกรณีบาดเจ็บไฟไหมชนิดรุนแรง ที่ตองรับไวในโรงพยาบาล
การดูแลในชวงแรกรับที่หองฉุกเฉิน
ตองแนใจวาคนไขมีทางเดินหายใจโลงสะดวกดี ใหอ็อกซิเจนแกคนไขโดยใช humidified Oxygen 40% ถาคนไขไดรับ
บาดแผลไฟไหมในหองที่ปดทึบ มีการระบายอากาศไมดี ใหประเมินวาคนไขมี inhalation injury หรือไม ถามีหรือสงสัยให
พิจารณาใสทอชวยหายใจ (endotracheal tube) แตควรเลี่ยงการทํา Tracheostomy ใหมากที่สุด
แทงหลอดเลือดดําเพื่อใหน้ําเกลือดวยเข็ม plastic ขนาดเบอร 18 หรือขนาดใหญกวานี้ ควรเลือกผิวหนังสวนที่ปกติ ถาหา
หลอดเลือดดําไมได ควรแทง percutaneous central venous catheter ซึ่งถาจําเปนก็สามารถแทงผานบริเวณผิวหนังที่มีบาดแผล
ไฟไหมได ไมควรทํา venesection เพราะพบวามีโอกาสติดเชื้อที่แผลผาตัดไดงาย
ให สารละลาย Ringer lactate solution โดยในชั่วโมงแรกเริ่มที่อัตรา 4 มล. ตอน้ําหนักของคนไข (กิโลกรัม) ตอเปอรเซนต
ของบาดแผลไฟไหม ใสสายสวนปสสาวะ เพื่อตรวจและวัดปริมาณปสสาวะ ถาคนไขไดรับ fluid เพียงพอ ควรจะมีปสสาวะประมาณ
0.5-1 มล. ตอน้ําหนักของคนไข (กิโลกรัม) ในระยะเวลา 1 ชั่วโมง
ถาคนไขมีบาดแผลไฟไหมมากกวา 20% ของพื้นผิวหนังทั้งหมดของรางกาย ใหใสสาย nasogastric ไวดวย เพื่อ
decompress กระเพาะอาหารและใชสําหรับใหอาหารในเวลาตอมา
ถาคนไขมีอาการปวดแผลมาก สามารถให Narcotics ไดในขนาดนอยๆ ทางหลอดเลือดดํา
คนไขที่มีบาดแผลจากสารเคมีไหมผิวหนัง ตองรีบทําการลางเอาสารเคมีนั้นออกจากผิวหนังโดยเร็วที่สุด โดยใชน้ําปริมาณ
มากๆ เพื่อลดความรุนแรงจากสารเคมีทําลายผิวหนัง
หาผา สะอาด เพื่อใหคนไขนอนและหม
ถามีบาดแผลไฟไหมลึกรอบแขนหรือขา จะตองตรวจดูบริเวณปลายนิ้ววามีเลือดไปเลี้ยงเพียงพอหรือไม อาจตองพิจารณา
ทํา Escharotomy ถาพบวามีการบวมและขาดเลือดไปเลี้ยงของปลายนิ้ว ซึ่งตองทํากอนจะทําการยายคนไขไปยังโรงพยาบาลอื่น
บาดแผลไฟไหมที่ลึก บริเวณรอบทรวงอก จะทําใหการขยายตัวของทรวงอกลดลง ซึ่งจะตองทํา Escharotomy เพื่อใหคนไข
หายใจไดสะดวก
คนไขที่ไดรับบาดแผลจากไฟฟาแรงสูง อาจมีกระดูกหัก หรือการเตนของหัวใจผิดปกติได ตองถายภาพรังสีสวนที่สงสัย
และตรวจคลื่นไฟฟาหัวใจ (EKG) ดวย
การดูแลในชวง 24 ชั่วโมงแรกหลังจากอุบัติเหตุ
แนะนําใหใหสารละลาย ringer lactate ในปริมาณ 4 มล.ตอน้ําหนักตัว (กิโลกรัม) ตอ % บาดแผลไฟไหม โดยแบงใหครึ่งหนึ่ง
ของปริมาณที่คํานวณไดใน 8 ชั่วโมงแรก และ อีกครั้งละ 1 ใน 4 ของปริมาณที่คํานวณได ในชวง 8-16 ชั่วโมง และ 16-24 ชั่วโมง
ตอมา ระหวางที่ให fluid นี้ ควรจะมีปสสาวะออก 0.5 - 1 มล./กก./ชม. คนไขที่มีบาดแผลไฟไหมมากกวา 40% และมีระดับอัลบูมิน
(Albumin) ในเลือดต่ํา อาจตองให plasma หรือสารละลาย Albumin รวมดวย ซึ่งมักจะใหหลังจากให fluid ไปแลว 8-12 ชั่วโมง
เพื่อใหมีปสสาวะออก เพราะการที่พบปสสาวะออกนอยมักจะเกิดจากการให fluid ทดแทนไมเพียงพอหรือวามี Albumin ต่ํา ทําให
intravascular osmotic pressure ลดลง
การดูแลในชวงที่เลย 48 ชั่วโมงหลังจากประสบอุบัติเหตุไปแลว
แนะนําให fluid ทดแทนในปริมาณเทากับ maintenance fluid บวกกับ evaporative water loss
ใหเลือดทดแทน เพื่อรักษาระดับฮีมาโตคริตใหอยูระหวาง 35-40%
ให Albumin ทดแทนเพื่อใหไดคา Albumin > 3 gm%
การ monitor คนไขในระหวางที่ให fluid resuscitation ใหพิจารณาตรวจวัดสัญญาณชีพ vital sign, sensorium, EKG
รวมถึงการตรวจ complete blood count, electrolyte, coagulogram และ blood chemistry ดวย
ควรใหอาหารทางปาก หรือ ใหอาหารผานทางสาย nasogastric เมื่อระบบทางเดินอาหารเริ่มทํางานดีแลว สําหรับอาหารที่
ใหผานทางสายเริ่มที่ปริมาณและความเขมขนนอยๆ กอน แลวจึงคอยๆ เพิ่มทั้งปริมาณและความเขมขนจนถึงระดับที่ตองการ อาจ
ให peripheral parenteral nutrition รวมดวยในระยะแรก และควรพิจารณาเอา catheter ออกใหหมดโดยเร็วที่สุด เพื่อลดโอกาส
ติดเชื้อ ปริมาณแคลอรี่ที่คนไขบาดแผลไฟไหมตองการสามารถคํานวณไดตามสูตรดังนี้ Calories needed = [25 x Weight (kg)]
+ [40 x %burn] ปริมาณโปรตีน ที่ใหทดแทนควรจะไดประมาณ 25% - 30% ของปริมาณแคลอรี่ทั้งหมด ภาวะทองเสียหรือทอง
อืดในคนไขอาจเกิดจาก ความเขมขนของอาหารมากไป หรือ feed เร็วแบบ bolus dose หรือมีภาวะ sepsis ดังนั้นควรใหอาหารใน
ลักษณะของ continuous drip
ตองให Vitamin และเกลือแรชดเชยในอาหารดวย
การดูแลบาดแผลเฉพาะที่
บาดแผลไฟไหมบริเวณใบหนา ควรทาแผลดวย 1% chloramphenicol ointment และเปดแผลทิ้งไว ควรทายาบอยๆ วันละ
3-4 ครั้ง เพื่อไมใหแผลแหง ถาจะใชยาทา silver sulfadiazine ตองระวังอยาใหยาเขาตา
ถาคนไขมีอาการเคืองตา ตองตรวจดูวามี corneal injury หรือไม ควรปรึกษาจักษุแพทยเพื่อประเมิน
บาดแผลไฟไหมบริเวณหู ตองระวังอยาปดแผลกดทับหู ควรทาแผลดวย topical chemotherapeutic agent และอาจปด
แผลดวย fluffy, bulky dressing
บาดแผลไฟไหมที่มือ หลังจากทายาแลวแนะนําใหปดแผลดวย bulky dressing และใส splint ในทา functional position
ยกมือและแขนสูงกวาระดับหัวใจ หลังจาก 72 ชั่วโมงไปแลว สามารถถอดเฝอกออกและเริ่มทําการบริหารกลามเนื้อบริเวณที่มีบาด
แผลตอ
บาดแผลไฟไหมที่ขา หลังจากทายาและปดแผลดวย bulky dressing แลวใหยกขาสูง และ bed rest นาน 72 ชั่วโมง แลว
จึงเริ่มใหเดินได ถาไมมีแผลที่ฝาเทา
บาดแผลไฟไหมที่บริเวณอวัยวะสืบพันธุ (genitalia) ใหเปดแผลทิ้งไวหลังจากทายาแลวโดยไมตองปด dressing และลาง
แผลและทายาใหมทุกครั้งที่ขับถาย
บาดแผลที่ไมลึก โดยทั่วไปจะหายภายใน 3 อาทิตย ถาบาดแผลลึกจะมี eschar หนา จําเปนตองรีบตัด Eschar ออก มิ
ฉะนั้นจะมีการติดเชื้อเกิดขึ้น
บาดแผลไฟไหมระดับลึกที่เปนรอบบริเวณแขนและขา จะตองตรวจดู perfusion ที่บริเวณปลายนิ้ว บอยๆ แนะนําใหประเมิน
ทุกครึ่งชั่วโมง ถาพบวา perfusion ไมดี จะตองรีบทํา escharotomy ทันที ซึ่งสามารถทําไดที่ขางเตียงคนไขโดยไมตองวางยา
สลบ แตจะตองดูแลหามเลือดจากแผลใหดีหลังทํา
การดูแลรักษาคนไขที่ถูกกระแสไฟฟาแรงสูงช็อต
นอกจากจะใชหลักการเดียวกับการดูแลบาดแผลไฟไหมน้ํารอนลวกโดยทั่วไปแลว การใหสารน้ําทดแทนจะตองใหมากกวาใน
คนไขที่มีบาดแผลไฟไหมทั่วไป ถาปสสาวะมีสีโคลา แสดงวามีการตายของกลามเนื้อมากจนเกิด methemoglobinuria หรือ
myoglobinuria จะตองเพิ่มปริมาณ fluid ใหมากขึ้น เพื่อใหไดปสสาวะมากกวาปกติ คือประมาณ 1.5 มล./กก./ชั่วโมง (75-100
มล./ชั่วโมง) และจนปสสาวะมีสีใส อาจตองให Mannitol และ Sodium bicarbonate ดวย
บาดแผลที่เกิดจากกระแสไฟฟาแรงสูง จะมีการทําลายเนื้อเยื่อใตผิวหนังมากกวาที่เห็น และมักจะเกิด compartment
syndrome ตามมา ดังนั้น มักจะตองทํา fasciotomy เสมอ การรักษาแผลควรจะรีบตัดเนื้อตายออกโดย เปดแผลใหยาวขึ้น และ
กลับมาตัดเนื้อที่ตายออก หลังจากการผาตัดครั้งแรก 48 - 72 ชั่วโมง แลวรีบทํา wound coverage ซึ่งสวนใหญจะตองใช flap มา
ปดแผล
การดูแลรักษาบาดแผลที่เกิดจากสารเคมี
จะตองลางสารเคมีที่เปอนผิวหนังออก ใหมากที่สุด และใชเวลาลางนานพอสมควร เพื่อมิใหมีสารเคมีตกคาง ถามี antidote
พิจารณาใชรวมดวยหลังจากที่ลางดวยน้ําแลว สารเคมีบางชนิดมีการดูดซึมผานผิวหนัง อาจจะมี systemic toxicity ได การรักษา
แผลจะตองรีบตัดผิวหนังสวนที่ถูกทําลายชนิด full thickness ออก สวนการดูแลอื่นๆ ก็ใหการรักษาแบบแผลที่ถูกไฟไหม การให
fluid ทดแทนจะตองใหมากกวาคนไขที่มีแผลจากถูกไฟไหม เพราะอาจมีการทําลายของเนื้อเยื่อเพิ่มขึ้นจากเดิมได
%TBSA
Body part Total (%)
(total body surface
area)
Head, anterior 4 total head = 9
Head, posterior 4
Upper extremity,
4 (1 extremity = 9)
anterior
Upper extremity,
4 (2 extremities = 18)
posterior
Trunk, anterior 18
Turnk, posterior 18 total trunk = 36
Lower extremity,
9 (1 extremity =18)
anterior
Lower extremity,
9 (2 extremities = 36)
posterior
Perineum 1 1
100%
Full
Birth- 1-4 5-9 10- 15 Partial
Area Adult thickness Total
1 yr yr yr 14 yr yr thickness 2o
3o
Head 19 17 13 11 9 7
Neck 2 2 2 2 2 2
Anterior
13 13 13 13 13 13
trunk
Posterior
13 13 13 13 13 13
turnk
right
2 2 2 2 2 2
buttock
Left buttock 2 2 2 2 2 2
Genitalia 1 1 1 1 1 1
Right upper
4 4 4 4 4 4
arm
Left upper
4 4 4 4 4 4
arm
Right lower
3 3 3 3 3 3
arm
Left lower
3 3 3 3 3 3
arm
Right thigh 2 2 2 2 2 2
Left hand 2 2 2 2 2 2
Right thigh 5 6 8 8 9 9
Left thigh 5 6 8 8 9 9
Right leg 5 5 5 6 6 7
Left leg 5 5 5 6 6 8
Right foot 3 3 3 3 3 3
3
Left foot 3 3 3 3 3
ฝ
total