Professional Documents
Culture Documents
Bai 1-Dong Co Mot Chieu
Bai 1-Dong Co Mot Chieu
Rõ ràng đường đặc tính cơ tự nhiên có thể vẽ được từ 2 điểm ω0 và A. Điểm cắt
của đặc tính cơ với trục hoành 0M có tung độ ω = 0 và có hoành độ suy từ phương
trình đặc tính cơ:
M = Mnm = Kφđm U dm = Kφđm.Inm
R−
ω
ωo
A
ω®m
M
0 M ®m M nm
+ - + -
Ikt KT§
R Ikt KT§ R
kt kt
Iu §
Rp
E Iu §
Rp
E
Hình 2 - Sơ đồ nối dây động cơ điện một chiều kích từ độc lập khi đảo
chiều từ thông hoặc khi đảo chiều dòng điện phần ứng
Đối với động cơ công suất lớn ít đảo chiều ta có thể chọn phương pháp đảo chiều
dòng điện kích từ.
Đối với động cơ công suất nhỏ ít đảo chiều có thể dùng phương pháp đổi chiều
dòng điện phần ứng bằng 2 bộ côngtắctơ thuận ngược khoá chéo.
Đối với động cơ công suất vừa và lớn có tần số đảo chiều cao thường dùng hai bộ
biến đổi nguồn đảo chiều dòng điện phần ứng.
e. Hãm điện động cơ điện một chiều
Hãm điện là trạng thái mà động cơ điện sinh ra mômen điện từ ngược với chiều
quay của rôto. Động cơ điện một chiều có 3 trạng thái hãm chính:
- Hãm tái sinh (Hãm có hoàn trả năng lượng về lưới).
- Hãm ngược.
- Hãm động năng.
Đặc điểm chung của cả 3 trạng thái hãm điện là động cơ đều làm việc ở chế độ
máy phát, biến cơ năng mà hệ TĐĐ đang có qua động cơ thành điện năng để hoặc
hoàn trả về lưới (hãm tái sinh) hoặc tiêu thụ thành dạng nhiệt trên điện trở hãm (hãm
ngược, hãm động năng). Mômen để quay động cơ ở chế độ máy phát sẽ là mômen
hãm đối với hệ TĐĐ.
B. TÌM HIỂU BÀN THÍ NGHIỆM
Bàn thí nghiệm có kết cấu gồm các phần sau:
• Mạch nguồn động lực
• Các panel thí nghiệm 514C, panel đo lường và điều khiển.
• Thiết bị đo dòng điện, điện áp, tốc độ quay (vòng/phút), mômen, máy hiện sóng,
đồng hồ vạn năng.
• Động cơ DC và khối tạo tải: máy phát điện DC , hộp tải thuần trở.
1. Mạch động lực:
a, Nguồn cung cấp:
• Nguồn AC ba pha 380/220V có: Aptômát đóng cắt, cầu chì bảo vệ quá tải, nút
dừng (cắt nguồn) khẩn cấp (EMG).
• Chuyển mạch và Vôn kế kiểm tra điện áp dây, pha đầu vào, 3 Ampe kế đo dòng
điện sơ cấp biến áp ba pha.
• Máy biến áp hạ áp ba pha 380/220-87/50V cách ly.
• Nguồn AC 220V.
• Nguồn DC cung cấp cho mạch điều khiển.
b. Mạch công suất chỉnh lưu:
Bài thí nghiệm này chúng ta sử dụng thiết bị điều khiển động cơ điện một chiều
514C của hãng Eurother Drives. Đây là thiết bị điều khiển khá hoàn hảo, có thuật toán
điều khiển PID, cũng như các biện pháp bảo vệ, tương thích trường điện từ EMC…
Mạch động lực điều khiển động cơ điện một chiều có đảo chiều gồm hai mạch
chỉnh lưu cầu một pha đối xứng có điều khiển (khóa chéo), nối ngược nhau như hình
3. Mạch chỉnh lưu cầu TH1…TH4 cấp nguồn cho động cơ theo chiều thuận, và mạch
chỉnh lưu cầu TH5…TH8 cấp nguồn cho động cơ theo chiều ngược. Điện áp ra định
mức: 90VDC khi đầu vào là 110/120VAC, 180VDC khi đầu vào là 220/240VAC,
320VDC khi đầu vào 380/415VAC. Dòng điện cực đại là 8A.
+ -
uAC uDC
H×nh 3 - S¬ ®å nguyªn lý m¹ch c«ng suÊt chØnh l−u cÇu mét pha ®¶o chiÒu
Điện áp xoay chiều từ 110- 480V (AC) được đưa vào điểm giữa của các chỉnh lưu
cầu. Khi có tín hiệu điều khiển động cơ theo chiều thuận, ứng với nửa chu kỳ dương
của nguồn AC, khi có tải, TH1 và TH4 mở, nửa chu kỳ sau thì TH2 và TH3 mở và cứ
tiếp tục như thế làm cho điện áp trên động cơ phân cực thuận. Nguồn ngược bị khóa.
Động cơ quay theo chiều thuận.
Khi có tín hiệu điều khiển động cơ theo chiều ngược, ứng với nửa chu kỳ dương
của nguồn AC, khi có tải, TH5 và TH8 mở, nửa chu kỳ sau thì TH6 và TH7 mở và cứ
tiếp tục như thế làm cho điện áp trên động cơ phân cực ngược. Nguồn thuận bị khóa.
Động cơ quay theo chiều ngược.
Shunt 20A-75mV để nối với đồng hồ A đo dòng điện phần ứng, điện áp đặt vào
phần ứng được đo bằng đồng hồ V ,
Tốc độ quay rôto và mômen quay được đo bằng các đồng hồ tương ứng phía trên
giá panel thí nghiệm.
Điện trở RH là điện trở hãm động năng khi động cơ cắt nguồn đầu vào AC của bộ
điều khiển.
Mạch điều khiển, tầng công suất được nối với nguồn AC và tín hiệu điều khiển
thông qua phích cắm 14 chân.
2. Mạch điều khiển
Sơ đồ khối mạch điều khiển chỉnh lưu đảo chiều động cơ DC trên hình 4.
Như trên đã đề cập mạch điều khiển sử dụng thiết bị điều khiển 514C/8. Bộ điều
khiển 514C được dùng cho môi trường công nghiệp, nó cần được gắn trong hộp kín để
bảo vệ bộ điều khiển và người sử dụng. Bộ điều khiển cần được nối đất cố định.
Bộ điều khiển 514C được thiết kế để điều khiển tốc độ động cơ DC kích từ song
song hoặc nam châm vĩnh cửu. Nó sẽ đảm bảo điều khiển tốc độ động cơ ở cả 4 góc
1/4 trong quá trình hoạt động.
Bộ điều khiển 514C được thiết kế để làm việc với nguồn cung cấp chính 1pha AC
trong dải 110/220VAC tần số 50 hoặc 60Hz. Cần đến nguồn phụ như máy phát và
công tắc tơ nguồn chính
Tốc độ động cơ DC được điều chỉnh trong hệ vòng lặp kín tuyến tính lấy tín hiệu
phản hồi từ máy phát tốc hoặc điện áp phần ứng, nguồn phản hồi có thể chọn bằng
chuyển mạch.
Một mạch lặp điện áp kèm theo vòng lặp tốc độ càng khẳng định rằng các mức
điều khiển dòng điện được áp dụng trong động cơ, các mức hiện tại có thể chia nhỏ
thông qua các chuyển mạch lập trình được.
Động cơ được bảo vệ bằng một mạch điện phát hiện khống chế làm việc để có thể
cắt mạch điều khiển ra khỏi động cơ trong vòng 60s.
Bộ điều khiển được bảo vệ bằng một bộ điều khiển ngắt mach nếu xảy ra quá dòng
tức thời khi ngắn mạch
® Æ t "pid"
the o d ßn g tû lÖ
® iÖn k hè i tÝn
h iÖ u
d ßn g t¶i
p i d Ê u +/-
k hè i log ic
® ¶ o c hiÒu
® Æ t "pid"
theo tè c
®é
k hè i ® ån g
bé
p i
k h èi log ic k hè i
thu Ën k hu yÕ ch
® ¹i c ¸c h
ly "t"
k h èi s o
s¸ nh vµ t¹o
x un g ®iÒu
k h è i ®iÒu k hè i kh iÓn
ch Ønh tè c ®iÒu c hØn h
k hè i
®é d ßn g ® iÖn k h èi log ic k hu yÕ ch
ng h Þc h ® ¹i c ¸c h
ly"n"
kh èi ® Æt kh è i
tè c ® é ta ch o
k hè i
® iÖn ¸p
k Ých tõ
tac ho
so 1005 - 1b - v
V a ®o tè c
®é
tèc ®o
m«
m om en
®é men
s o 5001 - 1a - v so 5001 - 1c - v
a pto m at
f1 l 1
220V
k h è i ® iÒ u k h iÓ n t ¶ i
v a a a 220V
f2 l 2
cm
220V
em g f3 l 3
220v a c
on o ff
S O 7 0 0 8 -3 a - V S O 7 0 09 -3C - V S O 7 00 9 -3D - V S O 2005 - 1a - V
S O 8 0 0 0 - 1 A -V
hé p t¶i
m ¸y ph¸t
SO 3009 - 1B - V
6- Cắt tải máy phát. Tắt các công tắc nguồn, dừng thí nghiệm.
7- - Vẽ đường đặc tính cơ tự nhiên theo tính toán lý thuyết. Số liệu của động cơ:
Uđm = ......... V, Iđm = .......... A, Pđm = ........... W, nđm = .............. v/ph.
8- Vẽ quan hệ đặc tính cơ của động cơ n = f(M) trong trường hợp không có phản
hồi tốc độ, dòng điện trên cùng một đồ thị với đặc tính cơ theo lý thuyết.
n
(v/ph)
M (Nm)