You are on page 1of 45

KOREAGERMAN

International Mathematical Talent Search (IMTS)


[Cuéc thi T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ]

Translated from English-progenitor by Hµn Ngäc §øc [KoreaGerman]

Chó ý: C¸c chç cã dÊu (?) cã thÓ ch−a chÝnh x¸c!


§Ò nghÞ b¹n ®äc kiÓm tra vµ gãp ý víi ng−êi dÞch

© Copyright 2004 by KoreaGerman & www. diendantoanhoc.net


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 1

Bµi to¸n 1/1. Víi mäi sè nguyªn d−¬ng n, lËp sè n/s(n), ë ®ã s(n) lµ tæng c¸c
ch÷ sè cña n trong hÖ thËp ph©n. TÝnh gi¸ trÞ nhá nhÊt cña n/s(n) trong mçi
tr−êng hîp sau:
(i) 10 ≤ n ≤ 99
(ii) 100 ≤ n ≤ 999
(iii) 1000 ≤ n ≤ 9999
(iv) 10000 ≤ n ≤ 99999
Bµi to¸n 2/1. T×m tÊt c¶ c¸c cÆp sè nguyªn (n, k), 2 < k < n, sao cho c¸c sè C kn−1 ,
C kn , C kn+ 1 t¹o thµnh mét d·y sè t¨ng.
Bµi to¸n 3/1. Trªn mét b¶ng cì 8 x 8 ng−êi ta ®Æt n qu©n cê §«min«, mçi qu©n
chiÕm hai « kÒ nhau, sao cho kh«ng thÓ ®Æt thªm qu©n §«min« nµo vµo c¸c « cßn
l¹i. Hái gi¸ trÞ nhá nhÊt cña n lµ bao nhiªu ®Ó tr¹ng th¸i trªn cßn ®óng?
Bµi to¸n 4/1. Chøng minh r»ng mét tam gi¸c nhän tuú ý cã thÓ bÞ c¾t ra bëi c¸c
®o¹n th¼ng thµnh ba phÇn theo ba c¸ch kh¸c nhau sao cho mçi phÇn cã mét trôc
®èi xøng.
Bµi to¸n 5/1. Chøng minh r»ng cã thÓ chia mét tø diÖn tuú ý thµnh 6 phÇn bëi
c¸c mÆt ph¼ng hoÆc phÇn mÆt ph¼ng sao cho mçi mét phÇn cã mét mÆt ph¼ng ®èi
xøng.

International Mathematical Talent Search -1- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 2

Bµi to¸n 1/2. Sè nguyªn nhá nhÊt lµ béi sè cña 9997, kh¸c 9997, chØ chøa mét
ch÷ sè lÎ, lµ bao nhiªu?
Bµi to¸n 2/2. Chøng minh r»ng mäi tam gi¸c cã thÓ chia thµnh 9 h×nh ngò gi¸c
låi kh«ng suy biÕn.
Bµi to¸n 3/2. Chøng minh r»ng nÕu x, y vµ z lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng ®«i mét
1 1 1
nguyªn tè cïng nhau, vµ nÕu + = th× x + y, x - z vµ y - z lµ c¸c sè chÝnh
x y z
ph−¬ng.
Bµi to¸n 4/2. Cho a, b, c vµ d lµ diÖn tÝch cña c¸c mÆt tam gi¸c cña mét tø diÖn
vµ ha, hb, hc, vµ hd lµ c¸c ®−êng cao t−¬ng øng cña tø diÖn. KÝ hiÖu V lµ thÓ tÝch
cña tø diÖn, chøng minh r»ng
(a + b + c + d)(ha + hb + hc + hd) ≥ 48V.
Bµi to¸n 5/2. Chøng minh r»ng cã v« sè sè nguyªn d−¬ng n sao cho h×nh hép
cì n × n × n kh«ng thÓ ®−îc ghÐp bëi c¸c khèi lËp ph−¬ng cì 2 × 2 × 2 vµ 3 × 3 × 3.

International Mathematical Talent Search -2- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 3

Bµi to¸n 1/3. Chó ý r»ng nÕu tÝch cña hai phÇn tö kh¸c nhau cña tËp {1, 16, 27}
t¨ng thªm 9 th× kÕt qu¶ lµ mét sè chÝnh ph−¬ng. H·y t×m c¸c sè nguyªn d−¬ng n
sao cho n + 9, 16n + 9, vµ 27n + 9 còng lµ c¸c sè chÝnh ph−¬ng.
Bµi to¸n 2/3. Chó ý r»ng 1990 cã thÓ "trë thµnh mét sè chÝnh ph−¬ng" (turned
into a square) b»ng c¸ch thªm mét ch÷ sè vµo bªn ph¶i nã vµ mét sè ch÷ sè ë bªn
tr¸i nã; ch¼ng h¹n 419904 = 6482. Chøng minh r»ng 1991 kh«ng thÓ trë thµnh mét
sè chÝnh ph−¬ng b»ng c¸ch trªn; cã nghÜa lµ, kh«ng tån t¹i c¸c ch÷ sè d, x, y, ...
sao cho ...yx1991d lµ mét sè chÝnh ph−¬ng.
Bµi to¸n 3/3. T×m k nÕu P, Q, R vµ S lµ c¸c ®iÓm trªn c¸c c¹nh cña tø gi¸c
ABCD sao cho
AP BQ CR DS
= = = = k,
PB QC RD SA
vµ diÖn tÝch cña tø gi¸c PQRS b»ng ®óng 52% diÖn tÝch cña tø gi¸c ABCD.
C
D R

S
Q

P
A B
Bµi to¸n 4/3. Cho n ®iÓm víi c¸c to¹ ®é nguyªn trªn mÆt ph¼ng to¹ ®é xy. Gi¸
trÞ nhá nhÊt cña n ®Ó ch¾c ch¾n r»ng cã 3 trong c¸c ®iÓm trªn lµ c¸c ®Ønh cña mét
tam gi¸c víi diÖn tÝch nguyªn (chÊp nhËn 0), lµ bao nhiªu?
Bµi to¸n 5/3. Hai ng−êi, A vµ B ch¬i trß ch¬i víi mét cç bµi 32 l¸. A lµ ng−êi
b¾t ®Çu, vµ tiÕp ®ã hai ng−êi ch¬i xen kÏ lu©n phiªn nhau. Mçi ng−êi lÊy hoÆc
mét l¸ bµi hoÆc mét sè nguyªn tè l¸ bµi. Cuèi cïng tÊt c¶ c¸c l¸ bµi ®−îc chän, vµ
ng−êi kh«ng lÊy l¸ bµi cuèi cïng lµ ng−êi thua. Ai sÏ th¾ng nÕu hä ®Òu ch¬i theo
chiÕn l−îc tèi −u?

International Mathematical Talent Search -3- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 4

Bµi to¸n 1/4. Dïng mçi ch÷ sè 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ®óng hai lÇn ®Ó lËp c¸c sè
nguyªn tè kh¸c nhau sao mµ tæng cµng nhá cµng tèt. Tæng nµy nhá nhÊt ph¶i
b»ng bao nhiªu? (Chó ý: 5 sè nguyªn tè nhá nhÊt lµ 2, 3, 5, 7, vµ 11).
Bµi to¸n 2/4. T×m sè nguyªn d−¬ng n nhá nhÊt sao mµ cã thÓ biÓu diÔn thµnh
tæng cña c¸c sè nguyªn d−¬ng ph©n biÖt a, b, vµ c sao cho a + b, a + c vµ b + c lµ
c¸c sè chÝnh ph−¬ng?
Bµi to¸n 3/4. Chøng minh r»ng mét sè nguyªn d−¬ng cã thÓ biÓu diÔn d−íi
d¹ng 3x2 + y2 nÕu vµ chØ nÕu nã còng cã thÓ biÓu diÔn d−íi d¹ng u2 + uv + v2, ë ®ã
x, y, u, vµ v lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng.
Bµi to¸n 4/4. Cho ∆ABC tuú ý, dùng P, Q vµ R sao cho mçi mét gãc t¹o thµnh
lµ 300. Chøng minh r»ng ∆PQR lµ tam gi¸c ®Òu.
C
P
Q

A B

Bµi to¸n 5/4. Sè ®o c¸c c¹nh cña ∆ABC lµ 11, 20 vµ 21 ®¬n vÞ. Ta gÊp nã däc
theo PQ, QR vµ RP, ë ®ã P, Q, R lµ c¸c trung ®iÓm cña c¸c c¹nh cña tam gi¸c, cho
®Õn khi A, B, vµ C trïng nhau. Hái thÓ tÝch cña tø diÖn t¹o thµnh lµ bao nhiªu?

International Mathematical Talent Search -4- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 5

Bµi to¸n 1/5. TËp hîp S gåm 5 sè nguyªn. NÕu mçi cÆp phÇn tö ph©n biÖt cña S
®−îc céng víi nhau th× 10 tæng thu ®−îc lµ 1967, 1972, 1973, 1974, 1975, 1980,
1983, 1984, 1989, 1991. T×m nh÷ng phÇn tö cña S?
Bµi to¸n 2/5. Cho c¸c sè nguyªn n ≥ 3 vµ k ≥ 2, vµ h×nh thµnh c¸c hiÖu sè (sai
ph©n tiÕn - forward difference) cña c¸c phÇn tö cña d·y
1, n, n2, ..., nk - 1
vµ cø thÕ lÊy c¸c hiÖu sè liªn tiÕp cña c¸c dßng trªn ®Ó ®−îc dßng d−íi, nh− chØ
ra trªn b¶ng d−íi víi (n, k) = (3, 5). Chøng minh r»ng c¸c kÕt qu¶ (sè ë dßng cuèi
cïng) lµ kh¸c nhau víi c¸c cÆp (n, k) kh¸c nhau.

1 3 9 27 81
2 6 18 54
4 12 36
8 24
16

Bµi to¸n 3/5. Trong mét trËn bãng chµy "kiÓu to¸n häc" (mathematical version),
träng tµi chän mét sè nguyªn d−¬ng m, m ≤ n, vµ b¹n ph¶i ®o¸n mét sè nguyªn
d−¬ng ®Ó biÕt ®−îc m. NÕu sè b¹n ®o¸n nhá h¬n sè m cña träng tµi th× «ng ta gäi
nã lµ mét "bãng" (ball); nÕu sè ®ã lín h¬n hoÆc b»ng m th× träng tµi gäi ®ã lµ mét
"có ®¸nh" (strike). §Ó "®¸nh tróng" (hit) nã, b¹n ph¶i t×m ®−îc ®óng gi¸ trÞ cña m
sau có ®¸nh thø 3 hoÆc lÇn ®o¸n thø 6, tuú theo c¸i nµo tr−íc. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña
n lµ bao nhiªu ®Ó tån t¹i mét chiÕn l−îc cho phÐp b¹n ®¸nh (bat) ®−îc 1000 ®iÓm,
nghÜa lµ lu«n t×m ®óng m ? H·y nªu chi tiÕt chiÕn l−îc ®ã.
Bµi to¸n 4/5. Chøng minh r»ng nÕu f lµ mét hµm thùc kh¸c hµm h»ng sao cho
víi mäi x ta cã
f(x + 1) + f(x - 1) = 3 f(x).
th× f lµ hµm tuÇn hoµn. T×m sè d−¬ng p nhá nhÊt sao cho f(x + p) = f(x) víi mäi x?
Bµi to¸n 5/5. Trong ∆ABC (h×nh vÏ), gäi r lµ b¸n kÝnh ®−êng trßn néi tiÕp. Gäi
rA, rB, rC lµ c¸c b¸n kÝnh cña c¸c ®−êng trßn tiÕp xóc víi ®−êng trßn néi tiÕp vµ víi
c¸c c¹nh cña tam gi¸c, t−¬ng øng víi c¸c ®Ønh A, B, C. Chøng minh r»ng:
r ≤ rA + rB + rC.
C
rC

r
rB
rA
A
B

International Mathematical Talent Search -5- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 6

Bµi to¸n 1/6. ChÝn ®−êng th¼ng, cïng song song víi mét c¹nh cña mét tam
gi¸c vµ chia mçi c¹nh cßn l¹i thµnh 10 ®o¹n b»ng nhau vµ chia diÖn tÝch thµnh 10
phÇn kh¸c nhau. T×m diÖn tÝch cña tam gi¸c ban ®Çu, nÕu diÖn tÝch cña phÇn lín
nhÊt lµ 76.
Bµi to¸n 2/6. Cã bao nhiªu c¸ch biÓu diÔn 1992 d−íi d¹ng tæng cña mét hoÆc
nhiÒu c¸c sè nguyªn liªn tiÕp?
Bµi to¸n 3/6. Chøng minh r»ng tån t¹i mét lôc gi¸c cã c¸c gãc b»ng nhau trªn
mÆt ph¼ng mµ ®é dµi c¸c c¹nh cña nã lµ 5, 8, 11, 14, 23 vµ 29 ®¬n vÞ, theo mét thø
tù nµo ®ã.
Bµi to¸n 4/6. Mét c«ng ty quèc tÕ cã 250 nh©n viªn, mçi ng−êi cã thÓ nãi vµi
ng«n ng÷. Trong mçi cÆp nh©n viªn (A, B), cã mét ng«n ng÷ ®−îc A nãi mµ B
kh«ng vµ cã mét ng«n ng÷ ®−îc B nãi mµ A kh«ng. Cã Ýt nhÊt bao nhiªu ng«n
ng÷ ®−îc nãi trong c«ng ty?
Bµi to¸n 5/6. Mét bµn cê v« h¹n (infinite checker-board) ®−îc chia bëi mét
®−êng kÎ n»m ngang thµnh nöa trªn vµ nöa d−íi nh− h×nh vÏ. Mét sè qu©n cê ®·
®−îc ®Æt vµo bµn cê bªn d−íi ®−êng kÎ (trong c¸c «). Mét "b−íc ®i" (move) lµ
mét qu©n cê nh¶y däc hoÆc ngang qua mét qu©n cê kh¸c vµ ¨n qu©n cê ®ã.

Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña n ®Ó cã thÓ ®Æt qu©n cê cuèi cïng vµo dßng thø 4 phÝa
trªn ®−êng kÎ ngang sau n - 1 b−íc ®i lµ bao nhiªu? H·y m« t¶ vÞ trÝ ban ®Çu cña
c¸c qu©n cê vµ tõng b−íc ®i.

International Mathematical Talent Search -6- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 7

Bµi to¸n 1/7. Trong mét h×nh thang ABCD, hai ®−êng chÐo c¾t nhau t¹i E. DiÖn
tÝch cña ∆ABE lµ 72, vµ diÖn tÝch cña ∆CDE lµ 50. DiÖn tÝch cña h×nh thang ABCD
lµ bao nhiªu?
Bµi to¸n 2/7. Chøng minh r»ng nÕu a, b vµ c lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng sao cho c2
= a2 + b2, th× c¶ c2 + ab vµ c2 - ab ®Òu cã thÓ biÓu diÔn d−íi d¹ng tæng cña hai sè
chÝnh ph−¬ng.
Bµi to¸n 3/7. Víi n lµ mét sè nguyªn d−¬ng, kÝ hiÖu P(n) lµ tÝch cña tÊt c¶ c¸c
−íc sè nguyªn d−¬ng cña n. T×m n nhá nhÊt ®Ó
P(P(P(n))) > 1012.
Bµi to¸n 4/7. Khi chÐp l¹i trªn b¶ng mét d·y 6 sè nguyªn d−¬ng lµ mét cÊp sè
céng, mét sinh viªn viÕt 5 sè: 113, 137, 149, 155, 173, vµ bá sãt mét sè. Sau ®ã cËu
ta nhËn ra r»ng còng ®· chÐp sai mét sè trong chóng. B¹n h·y gióp cËu ta vµ t×m
l¹i d·y ban ®Çu.
Bµi to¸n 5/7. Cho T = (a, b, c) lµ mét tam gi¸c víi c¸c c¹nh a, b, vµ c vµ diÖn tÝch
∆. KÝ hiÖu T' = (a', b', c') lµ tam gi¸c víi c¸c c¹nh lµ ®−êng cao cña T (nghÜa lµ a' =
ha, b' = hb, c' = hc) vµ kÝ hiÖu diÖn tÝch cña nã lµ ∆'. T−¬ng tù kÝ hiÖu T'' = (a'', b'', c'')
lµ tam gi¸c t¹o bëi c¸c ®−êng cao cña T', vµ kÝ hiÖu diÖn tÝch cña nã lµ ∆''. Cho ∆' =
30 vµ ∆'' = 20. H·y t×m ∆.

International Mathematical Talent Search -7- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 8

Bµi to¸n 1/8. Chøng minh r»ng kh«ng cã tam gi¸c nµo cã ®é dµi c¸c ®−êng cao
lµ 4, 7 vµ 10 ®¬n vÞ.
Bµi to¸n 2/8. Nh− trªn h×nh vÏ, cã mét sè thùc x, 0 < x < 1, sao cho ta cã thÓ
chia h×nh vu«ng ®¬n vÞ thµnh 7 tam gi¸c ®ång d¹ng. Khi ®ã x ph¶i tho¶ m·n mét
®a thøc d¹ng chuÈn bËc 5. T×m ®a thøc ®ã. (§a thøc d¹ng chuÈn lµ ®a thøc cã hÖ
sè cña bËc cao nhÊt cña x lµ 1.)
Bµi to¸n 3/8. (i) Cã thÓ s¾p xÕp l¹i c¸c sè 1, 2, ..., 9 thµnh a(1), a(2), ..., a(9) sao
x

cho c¸c sè sau ®©y ®«i mét kh¸c nhau hay kh«ng? Chøng minh kh¼ng ®Þnh cña
b¹n:
|a(1) - 1|, |a(2) - 2|, ..., |a(9) - 9|.
(ii) Cã thÓ s¾p xÕp l¹i c¸c sè 1, 2, ..., 10 thµnh a(1), a(2), ..., a(10) sao cho c¸c sè
sau ®©y ®«i mét kh¸c nhau hay kh«ng?. Chøng minh kh¼ng ®Þnh cña b¹n:
|a(1) - 1|, |a(2) - 2|, ..., |a(10) - 10|.
Bµi to¸n 4/8. Trong mét cuéc ch¹y 50 mÐt, Anita cã thÓ chÊp Bob nhiÒu nhÊt 4
mÐt vµ ®uæi kÞp cËu ta t¹i v¹ch ®Ých. Trong mét cuéc ch¹y 200 mÐt, Bob cã thÓ
chÊp Carol nhiÒu nhÊt 15 mÐt vµ ®uæi kÞp c« ta t¹i v¹ch ®Ých. Gi¶ sö r»ng tÊt c¶ 3
ng−êi lu«n ch¹y víi mét vËn tèc kh«ng ®æi. Hái Anita cã thÓ chÊp Carol nhiÒu
nhÊt bao nhiªu mÐt trong mét cuéc ch¹y ®ua 1000 mÐt mµ vÉn cã thÓ ®uæi kÞp c«
ta.
Bµi to¸n 5/8. Cho c¸c sè thùc a, b, x vµ y tho¶ m·n:
a + b = 23,
ax + by = 79,
ax2 + by2 = 217,
ax3 + by3 = 691,
H·y tÝnh ax4 + by4.

International Mathematical Talent Search -8- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 9

Bµi to¸n 1/9. Mét l−íi m x n ®−îc ®Æt sao cho mét gãc cña nã t¹i (0, 0) vµ mét
gãc t¹i (m, n). Mét b−íc ®i hîp lÖ ®−îc ®Þnh nghÜa lµ mét b−íc chuyÓn mét ®¬n
vÞ theo h−íng d−¬ng cña y hoÆc mét ®¬n vÞ theo h−íng d−¬ng cña x. §iÓm (i, j)
cña l−íi, víi 0 ≤ i ≤ m vµ 0 ≤ j ≤ n, bÞ bá ®i vµ kh«ng cã ®−êng ®i nµo qua nã b»ng
c¸c b−íc ®i ®Ó ®Õn ®iÓm (m, n).
Cã bao nhiªu con ®−êng cã thÓ ®i tõ (0, 0) ®Õn (m, n), b»ng c¸c b−íc ®i nh−
vËy?
Bµi to¸n 2/9. Cho mét ®iÓm P vµ hai ®o¹n th¼ng trªn mét m¶nh giÊy h×nh ch÷
nhËt sao mµ giao ®iÓm Q cña c¸c ®−êng th¼ng chøa chóng kh«ng n»m trªn m¶nh
giÊy. Lµm thÕ nµo ®Ó dùng ®−êng th¼ng PQ víi mét c¸i th−íc nÕu chØ ®−îc phÐp
vÏ trong ph¹m vi cña m¶nh giÊy? (*)
Bµi to¸n 3/9. Mét ®a gi¸c låi cã 1993 ®Ønh ®−îc t« mµu sao cho hai ®Ønh kÒ
nhau cã mµu kh¸c nhau. Chøng minh r»ng ng−êi ta cã thÓ chia ®a gi¸c thµnh c¸c
tam gi¸c b»ng c¸c ®−êng chÐo kh«ng giao nhau mµ hai ®Çu mót cã mµu kh¸c
nhau.
Bµi to¸n 4/9. Mét tam gi¸c ®−îc gäi lµ Heronian nÕu sè ®o c¸c c¹nh vµ diÖn
tÝch cña nã lµ c¸c sè nguyªn. X¸c ®Þnh tÊt c¶ 5 tam gi¸c Heronian cã chu vi vµ diÖn
tÝch cïng b»ng mét sè nguyªn.
Bµi to¸n 5/9. Mét bé gåm 5 "H×nh lËp ph−¬ng k× ¶o" (con xóc s¾c - Trick Math
Cubes) ®−îc cho d−íi d¹ng khai triÓn ph¼ng nh− h×nh vÏ. Mét "Ph¸p s−"
(magician) yªu cÇu b¹n gieo chóng vµ céng 5 sè ë mÆt trªn l¹i. ¤ng ta còng nhÈm
vµ viÕt ngay ra kÕt qu¶ vµo mét tê giÊy tr−íc khi b¹n céng xong! ¤ng ta ®· lµm
thÕ nµo? Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch trß mÑo nµy.

179 564
278 377 872 762 366 861
971 168
773 780 960
483 186 285
384
741 681 756
147 543 840 855 558 459
642 954
345 657

International Mathematical Talent Search -9- handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 10

Bµi to¸n 1/10. T×m x2 + y2 + z2 nÕu x, y vµ z lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng tho¶ m·n
7x2 - 3y2 + 4z2 = 8 vµ 16x2 - 7y2 + 9z2 = - 3.
Bµi to¸n 2/10. Tõ −íc l−îng ®¬n gi¶n 1 < 3 < 2, h·y suy ra r»ng 6 < 3 3 < 7.
Bµi to¸n 3/10. Víi mçi sè nguyªn d−¬ng n, n ≥ 2, h·y x¸c ®Þnh hµm sè:
fn(x) = an + bnx + cn|x - dn|,
ë ®ã an, bn, cn, dn chØ phô thuéc vµo n, sao cho:
fn(k) = k + 1 víi k = 1, 2, ..., n - 1 vµ fn(n) = 1.
Bµi to¸n 4/10. Mét tói chøa 1993 bãng ®á vµ 1993 bãng ®en. Chóng ta h·y lÊy
®i hai bãng mét lóc nhiÒu lÇn vµ
(i) Lo¹i bá chóng nÕu chóng cã cïng mµu.
(ii) NÕu chóng kh¸c mµu, lo¹i bá bãng ®en vµ bá l¹i bãng ®á vµo tói.
Hái x¸c suÊt ®Ó qu¸ tr×nh sÏ kÕt thóc víi mét qu¶ bãng ®á cßn l¹i trong tói lµ
bao nhiªu?
Bµi to¸n 5/10. Cho P lµ mét ®iÓm trªn vßng trßn ngo¹i tiÕp cña ∆ABC kh«ng
trïng víi A, B vµ C. Gi¶ sö r»ng BP c¾t AC t¹i X vµ CP c¾t AB t¹i Y. Cho Q lµ giao
®iÓm kh¸c A cña hai vßng trßn ngo¹i tiÕp ∆ABC vµ ∆AXY. Chøng minh r»ng PQ
chia ®«i ®o¹n XY. (C¸c giao ®iÓm kh¸c nhau cã thÓ x¶y ra víi phÇn kÐo dµi cña
c¸c ®o¹n th¼ng).

International Mathematical Talent Search - 10 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 11

19 1 1
Bµi to¸n 1/11. H·y biÓu diÔn d−íi d¹ng + , víi m vµ n lµ hai sè
94 m n
nguyªn d−¬ng.
Bµi to¸n 2/11. Cho n lµ mét sè nguyªn lín h¬n 5. Chøng minh r»ng cã nhiÒu
nhÊt 8 phÇn tö cña tËp {n + 1, n + 2, ..., n + 30} lµ sè nguyªn tè.
Bµi to¸n 3/11. Mét 2n-gi¸c låi ®−îc gäi lµ "Thoi gi¸c" (rhombic) nÕu tÊt c¶ c¸c
c¹nh cña nã b»ng ®¬n vÞ dµi vµ nÕu hai c¹nh ®èi diÖn lµ song song víi nhau. Mét
thÝ dô minh ho¹ ®−îc cho trªn h×nh vÏ (víi n = 4), mét Thoi gi¸c 2n-gi¸c cã thÓ
®−îc chia thµnh c¸c h×nh thoi c¹nh 1 theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Víi gi¸ trÞ nµo
cña n ®Ó mét Thoi gi¸c 2n-gi¸c cã thÓ ®−îc chia thµnh 666 h×nh thoi?

Bµi to¸n 4/11. Chøng minh r»ng nÕu 3 trong 4 ®−êng ph©n gi¸c trong cña mét
tø diÖn ®ång quy th× c¶ 4 ®−êng ph©n gi¸c Êy ph¶i ®ång quy t¹i mét ®iÓm.
Bµi to¸n 5/11. Cho f(x) = x4 + 17x3 + 80x2 + 203x + 125. T×m ®a thøc bËc nhá
nhÊt g(x) sao cho f( 3 ± 3 ) = g( 3 ± 3 ) vµ f( 5 ± 5 ) = g( 5 ± 5 ).

International Mathematical Talent Search - 11 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 12

Bµi to¸n 1/12. Thµy gi¸o viÕt mét sè nguyªn d−¬ng nhá h¬n 50.000 lªn b¶ng.
Mét sinh viªn x¸c nhËn ®ã lµ mét béi cña 2; mét sinh viªn thø hai nãi r»ng nã lµ
mét béi cña 3; vµ cø nh− vËy... cho ®Õn khi sinh viªn thø 12 nãi r»ng nã mét béi
cña 13. Thµy gi¸o quan s¸t vµ thÊy r»ng trõ hai sinh viªn ra th× tÊt c¶ nh÷ng ng−êi
kh¸c nãi ®óng. Vµ hai sinh viªn ph¸t biÓu sai nãi c¸ch nhau mét ng−êi kh¸c.
Hái sè ®−îc viÕt trªn b¶ng lµ sè nµo?
Bµi to¸n 2/12. Mét h×nh 12-gi¸c ®Òu ®−îc néi tiÕp trong mét h×nh vu«ng diÖn
tÝch b»ng 24 nh− h×nh vÏ, ë ®ã 4 ®Ønh cña h×nh 12-gi¸c lµ trung ®iÓm cña c¸c c¹nh
h×nh vu«ng. T×m diÖn tÝch cña h×nh 12-gi¸c ®Òu.

Bµi to¸n 3/12. Cho S lµ tËp hîp gåm 30 ®iÓm trªn mÆt ph¼ng, cã tÝnh chÊt lµ
kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm ph©n biÖt bÊt k× trong S nhá nhÊt b»ng 1. §Þnh nghÜa T
lµ tËp con lín nhÊt cña S sao cho kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm ph©n biÖt bÊt k× cña T
lµ nhá nhÊt b»ng 3 . Cã bao nhiªu ®iÓm trong tËp T?
Bµi to¸n 4/12. Chøng minh r»ng nÕu 3 2 + 3 4 lµ nghiÖm cña mét ®a thøc bËc
ba víi c¸c hÖ sè nguyªn, th× nã lµ nghiÖm thùc duy nhÊt cña ®a thøc nµy.
Bµi to¸n 5/12. Trong h×nh vÏ, l1 vµ l2 lµ hai ®−êng th¼ng song song, AB lµ ®o¹n
vu«ng gãc víi chóng, vµ P, Q, R, S lµ c¸c giao ®iÓm cña l1 vµ l2 víi mét ®−êng trßn
víi ®−êng kÝnh lín h¬n AB vµ t©m C n»m trªn ®o¹n th¼ng AB. Chøng minh r»ng
tÝch PR.PS kh«ng phô thuéc vµo vÞ trÝ cña ®iÓm C trªn ®o¹n th¼ng AB.

R B S
l1

l2 C
P A Q

International Mathematical Talent Search - 12 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 13

Bµi to¸n 1/13. Milo lµ mét sinh viªn tr−êng Mindbender High. Sau mçi bµi
kiÓm tra, cËu ta tÝnh ®iÓm trung b×nh cña m×nh vµ lu«n lµm trßn tíi phÇn tr¨m
gÇn nhÊt. (85,49 lµm trßn xuèng thµnh 85, nh−ng 85,50 th× lµm trßn lªn thµnh 86).
H«m nay cËu ta cã hai bµi kiÓm tra. Bµi ®Çu cËu ta ®−îc 75 ®iÓm m«n tiÕng Ph¸p,
lµm gi¶m ®iÓm trung b×nh cña cËu ta ®i 1 ®iÓm. Sau ®ã cËu ta ®−îc 83 ®iÓm m«n
lÞch sö, lµm t¨ng ®iÓm trung b×nh cña cËu ta lªn 2 ®iÓm.
Hái ®iÓm trung b×nh cña Milo hiÖn nay lµ bao nhiªu?
Bµi to¸n 2/13. Erin ®ang nghÜ ra mét trß ch¬i vµ muèn chän 4 lo¹i ®ång tiÒn tõ
c¸c lo¹i $1, $2, $3, $5, $10, $20, $25 vµ $50 ®Ó ch¬i víi tiÒn. CËu ta ®· chän chóng
nh− thÕ nµo ®Ó mµ mäi gi¸ trÞ tõ $1 ®Õn $120 cã thÓ nhËn ®−îc b»ng c¸ch dïng
nhiÒu nhÊt lµ 7 tê b¹c.
Bµi to¸n 3/13. Víi sè nguyªn d−¬ng d nµo th× cã thÓ t« mµu c¸c sè nguyªn mµu
®á hoÆc xanh sao cho kh«ng cã hai ®iÓm ®á nµo c¸ch nhau d vµ kh«ng cã hai
®iÓm xanh nµo c¸ch nhau 1?
Bµi to¸n 4/13. Chøng minh r»ng cã v« h¹n bé ba sè nguyªn d−¬ng s¾p thø tù
(x, y, z) sao cho
x3 + y5 = z7.
Bµi to¸n 5/13. ChØ ®−îc trang bÞ mét compa (kh«ng cã c¹nh th¼ng) vÏ hai
®−êng trßn c¾t nhau theo mét gãc vu«ng; tøc lµ dùng nh÷ng ®−êng trßn ®Ì lªn
nhau trong cïng mét mÆt ph¼ng, trùc giao (c¸c tiÕp tuyÕn t¹i lÇn l−ît hai giao
®iÓm cña chóng vu«ng gãc).

International Mathematical Talent Search - 13 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 14

Bµi to¸n 1/14. Cho a, b, c, d lµ c¸c sè d−¬ng sao cho a2 + b2 + (a - b)2 = c2 + d2 +


(c - d)2. Chøng minh r»ng a4 + b4 + (a - b)4 = c4 + d4 + (c - d)4.
Bµi to¸n 2/14. C¸c nh·n gi¸ trong mét cöa hµng b¸ch ho¸ ghi nh− sau:

$ 0.75 $ 2.00 $ 5.50

Chó ý r»ng tæng cña ba gi¸ trªn lµ 8,25 $ vµ tÝch cña ba sè còng b»ng 8,25. H·y
t×m 4 nh·n gi¸ cã tæng b»ng 8,25 $ vµ tÝch bèn sè ®ã còng b»ng 8,25.
Bµi to¸n 3/14. Trong mét nhãm 8 nhµ to¸n häc, mçi vÞ thÊy r»ng cã ®óng 3 vÞ
kh¸c cã mét së thÝch chung. Cã thÓ ghÐp hä tõng ®«i mét sao cho trong mçi cÆp
(trong 4 cÆp) ®ã, hai vÞ kh«ng cã chung së thÝch nµo hay kh«ng?
Bµi to¸n 4/14. Cho c¸c sè nguyªn d−¬ng a vµ b. KÝ hiÖu a ~ b nÕu ab + 1 lµ mét
sè chÝnh ph−¬ng. Chøng minh r»ng nÕu a ~ b, th× tån t¹i mét sè nguyªn d−¬ng c
sao cho a ~ c vµ b ~ c.
Bµi to¸n 5/14. Cho tam gi¸c ABC, kÐo dµi c¸c c¹nh ®Ó dùng thµnh hai h×nh lôc
gi¸c nh− h×nh vÏ. So s¸nh diÖn tÝch cña hai lôc gi¸c ®ã.

International Mathematical Talent Search - 14 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 15

Bµi to¸n 1/15. Cã thÓ ghÐp ®«i c¸c sè nguyªn d−¬ng 1,2, 3, ..., 50 sao cho tæng
cña mçi cÆp sè lµ c¸c sè nguyªn tè kh¸c nhau hay kh«ng?
Bµi to¸n 2/15. H·y thay thÕ c¸c ch÷ c¸i kh¸c nhau bëi c¸c ch÷ sè kh¸c nhau
trong {0, 1, ..., 9} sao cho c¸c phÐp céng sau ®óng. (Hai phÐp to¸n ®éc lËp víi
nhau).
HAR R I E T DI ANA
MA R R I E D AND
+ HE R S AR AH
DE NT I S T + AR E
R E B E L S

Bµi to¸n 3/15. Hai h×nh chãp cã chung ®¸y 7 c¹nh, víi c¸c ®Ønh kÝ hiÖu lµ A1,
A2, ..., A7. Chóng cã c¸c ®Ønh kh¸c lµ B vµ C. Kh«ng cã ba ®iÓm nµo trong 9 ®iÓm
lµ th¼ng hµng. Mçi c¹nh trong 14 c¹nh BAi vµ CAi (i = 1, ..., 7), 14 ®−êng chÐo cña
®¸y, vµ ®o¹n BC, ®−îc t« mµu xanh hoÆc ®á. Chøng minh r»ng cã ba ®o¹n trong
chóng cã cïng mµu vµ lµ ba c¹nh cña mét tam gi¸c.
Bµi to¸n 4/15. Gi¶ thiÕt cho c¸c sè nguyªn d−¬ng a, b, c vµ x, y, z tho¶ m·n a2 +
b2 = c2 vµ x2 + y2 = z2. Chøng minh r»ng:
(a + x)2 + (b + y)2 ≤ (c + z)2.
Vµ h·y x¸c ®Þnh khi nµo dÊu b»ng x¶y ra?
Bµi to¸n 5/15. Cho C1 vµ C2 lµ hai ®−êng trßn c¾t nhau t¹i A vµ B. C0 lµ ®−êng
trßn qua A víi t©m B. H·y x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn ®Ó cho d©y cung chung cña C0 vµ C1
tiÕp xóc víi C2?

International Mathematical Talent Search - 15 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 16

Bµi to¸n 1/16. Chøng minh r»ng nÕu a + b + c = 0 th× a3 + b3 + c3 = 3abc.


Bµi to¸n 2/16. Víi n lµ mét sè nguyªn d−¬ng, ®Æt P(n) lµ tÝch cña c¸c ch÷ sè
kh¸c kh«ng trong hÖ thËp ph©n cña n. Ta gäi n lµ "prodigitious" nÕu P(n) chia hÕt
n. Chøng minh r»ng kh«ng thÓ cã mét d·y 14 sè nguyªn d−¬ng liªn tiÕp mµ tÊt c¶
lµ prodigitious.
Bµi to¸n 3/16. C¸c ®Üa ®−îc ®¸nh sè tõ 1 ®Õn n vµ xÕp vµo mét hµng c¸c «
vu«ng víi mét « vu«ng ®Ó trèng. Mét b−íc chuyÓn bao gåm lÊy ®i mét ®Üa vµ di
chuyÓn nã vµo « trèng. Môc ®Ých lµ s¾p xÕp l¹i c¸c ®Üa víi sè b−íc chuyÓn Ýt nhÊt
sao cho ®Üa 1 trong « vu«ng 1, ®Üa 2 trong « vu«ng 2, ..., ®Üa n trong « vu«ng n, vµ
« vu«ng cuèi cïng lµ « trèng. Ch¼ng h¹n, nÕu vÞ trÝ ban ®Çu lµ

3 2 1 6 5 4 9 8 7 12 11 10

th× mÊt Ýt nhÊt 14 b−íc chuyÓn; cô thÓ lµ chóng ta cã thÓ di chuyÓn c¸c ®Üa vµo «
trèng theo thø tù sau: 7, 10, 3, 1, 3, 6, 4, 6, 9, 8, 9, 12, 11, 12.
Hái vÞ trÝ ban ®Çu ®ßi hái sè lín nhÊt c¸c b−íc chuyÓn lµ thÕ nµo nÕu n = 1995?
ChØ râ sè b−íc chuyÓn cÇn thiÕt.
Bµi to¸n 4/16. Cho ABCD lµ mét tø gi¸c låi tuú ý, víi E, F, G, H lµ nh÷ng trung
®iÓm cña c¸c c¹nh nh− ®−îc chØ ra trªn h×nh vÏ. Chøng minh r»ng ng−êi ta cã thÓ
ghÐp c¸c m¶nh tam gi¸c AEH, BEF, CFG, DGH l¹i víi nhau ®Ó thµnh mét h×nh
b×nh hµnh t−¬ng ®¼ng (congruent) víi h×nh b×nh hµnh EFGH.
C
G
D

F
H

A E B

Bµi to¸n 5/16. Mét h×nh b¸t gi¸c ®¼ng gi¸c (c¸c gãc b»ng nhau) ABCDEFGH cã
c¸c c¹nh víi ®é dµi lµ 2, 2 2 , 4, 4 2 , 6, 7, 7, 8. Cho AB = 8, h·y t×m ®é dµi EF.

International Mathematical Talent Search - 16 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 17

Bµi to¸n 1/17. Sè 154 ch÷ sè 19202122 ...939495 nhËn ®−îc b»ng c¸ch viÕt liÒn
nhau c¸c sè nguyªn tõ 19 ®Õn 95 theo chiÒu t¨ng dÇn. Chóng ta xo¸ ®i 95 ch÷ sè
cña sè ®ã ®Ó ®−îc mét sè lín nhÊt cã thÓ ®−îc. Hái 19 ch÷ sè cña sè cã 59 ch÷ sè
nµy lµ g×?
Bµi to¸n 2/17. T×m tÊt c¶ c¸c cÆp sè nguyªn d−¬ng (m, n) sao mµ m2 - n2 = 1995.
Bµi to¸n 3/17. Chøng minh r»ng cã thÓ s¾p xÕp trªn mÆt ph¼ng 8 ®iÓm sao cho
kh«ng cã 5 ®iÓm nµo trong chóng lµ c¸c ®Ønh cña mét ngò gi¸c låi. (Mét ngò gi¸c
lµ låi nÕutÊt c¶ c¸c gãc trong cña nã kh«ng v−ît qu¸ 180 ®é).
Bµi to¸n 4/17. Mét ng−êi ®µn «ng h¬n vî «ng ta 6 tuæi. ¤ng ta cho biÕt 4 n¨m
tr−íc «ng ta ®· c−íi vî ®−îc ®óng mét nöa sè tuæi «ng ta. ¤ng ta sÏ bao nhiªu
tuæi vµo lÔ kØ niÖm 50 n¨m ngµy c−íi nÕu vµo 10 n¨m tíi th× bµ vî ®· tr¶i qua 2/3
cuéc ®êi lÊy «ng ta? (*)
Bµi to¸n 5/17. Sè bÐ nhÊt c¸c h×nh ch÷ nhËt 3 x 5 lµ bao nhiªu sÏ phñ kÝn mét
h×nh vu«ng 26 x 26? C¸c h×nh ch÷ nhËt cã thÓ ®Ì lªn nhau vµ/hoÆc lªn c¸c c¹nh
cña h×nh vu«ng. B¹n nªn chøng minh kÕt luËn cña b¹n b»ng mét vÝ dô cô thÓ.

International Mathematical Talent Search - 17 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 18

Bµi to¸n 1/18. X¸c ®Þnh ®é dµi nhá nhÊt cña kho¶ng [a, b] sao cho a ≤ x + y ≤ b
víi mäi sè thùc x ≥ y ≥ 0 tho¶ m·n 19x + 95y = 1995.
Bµi to¸n 2/18. Víi sè nguyªn d−¬ng n ≥ 2, kÝ hiÖu P(n) lµ tÝch cña c¸c −íc sè
nguyªn d−¬ng (bao gåm 1 vµ n) cña n. T×m sè n nhá nhÊt ®Ó P(n) = n10.
Bµi to¸n 3/18. Cho ®å thÞ (graph) trªn h×nh vÏ víi 10
®Ønh, 15 c¹nh vµ mçi ®Ønh cã bËc 3 (nghÜa lµ cã 3 c¹nh
nèi víi mçi ®Ønh). Mét sè c¹nh ®−îc ®¸nh sè 1, 2, 3, 4,
5 nh− h×nh vÏ. Chøng minh r»ng cã thÓ ®¸nh sè 6, 7, ...,
15 c¸c c¹nh cßn l¹i sao cho t¹i mçi ®Ønh tæng cña c¸c sè
trªn c¸c c¹nh nèi víi nã lµ b»ng nhau.

Bµi to¸n 4/18. Cho a, b, c, d lµ c¸c sè thùc kh¸c nhau


sao cho a + b + c + d = 3 vµ a2 + b2 + c2 + d2 = 45.
T×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc:
a5 b5 c5 d5
+ + + .
(a − b )(a − c)(a − d ) ( b − a )( b − c)( b − d ) ( c − a )( c − b )( c − d ) (d − a )(d − b )(d − c)
Bµi to¸n 5/18. Cho a vµ b lµ hai ®−êng th¼ng trªn mÆt ph¼ng, vµ C lµ mét ®iÓm
nh− h×nh vÏ. ChØ dïng mét compa vµ mét th−íc th¼ng kh«ng chia v¹ch, h·y
dùng mét tam gi¸c vu«ng c©n ABC, sao cho A n»m trªn a, B n»m trªn b vµ AB lµ
c¹nh huyÒn cña tam gi¸c ABC.

C
b

International Mathematical Talent Search - 18 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 19

Bµi to¸n 1/19. Cã thÓ thay thÕ mçi dÊu ± d−íi ®©y thµnh - hoÆc + ®Ó
±1 ± 2 ± 3 ± 4 ± 5 ± ... ± 96 = 1996.
NhiÒu nhÊt bao nhiªu dÊu ± cã thÓ ®−îc thay bëi dÊu +?
Bµi to¸n 2/19. Ta nãi (a, b, c) lµ mét primitive Heronian triple nÕu a, b vµ c lµ
c¸c sè nguyªn d−¬ng kh«ng cã thõa sè chung (kh¸c 1), vµ diÖn tÝch cña tam gi¸c
mµ ®é dµi c¸c c¹nh a, b, c còng lµ mét sè nguyªn. Chøng minh r»ng nÕu a = 96 th×
b vµ c ph¶i cïng lµ lÎ.
Bµi to¸n 3/19. C¸c sè trong h×nh ch÷ nhËt 7 x 8 trªn h×nh vÏ ®−îc t¹o thµnh
b»ng c¸ch ®Æt 28 qu©n ®«min« kh¸c nhau cña mét bé cê th«ng th−êng, ghi l¹i c¸c
sè (sè chÊm, tõ 0 ®Õn 6) trªn mçi mÆt cña c¸c qu©n ®«min« vµ xo¸ ®i biªn cña
chóng. X¸c ®Þnh l¹i biªn ban ®Çu cña c¸c qu©n ®«min«. (Chó ý: Mçi qu©n ®«min«
chøa hai « vu«ng liÒn nhau bëi mét c¹nh).

5 5 5 2 1 3 3 4
6 4 4 2 1 1 5 2
6 3 3 2 1 6 0 3
3 0 5 5 0 0 0 6
3 2 1 6 0 0 4 2
0 3 6 4 6 2 6 5
2 1 1 4 4 4 1 5

Bµi to¸n 4/19. Gi¶ sö r»ng hµm f tho¶ m·n ph−¬ng tr×nh hµm sau
2 x + 29 ⎞
2f(x) + 3 f ⎛⎜ ⎟ = 100x + 80.
⎝ x−2 ⎠
H·y t×m f(3).
Bµi to¸n 5/19. Trong h×nh vÏ, h·y x¸c ®Þnh diÖn tÝch cña h×nh b¸t gi¸c t« ®Ëm
theo diÖn tÝch cña h×nh vu«ng. Trong ®ã c¸c biªn cña h×nh b¸t gi¸c ®Òu lµ c¸c
®−êng th¼ng kÎ tõ c¸c ®Ønh cña h×nh vu«ng ®Õn trung ®iÓm cña c¸c c¹nh ®èi
diÖn.

International Mathematical Talent Search - 19 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 20

Bµi to¸n 1/20. H·y x¸c ®Þnh sè ®iÓm (x, y) trªn hyperbol
2xy - 5x + y = 55
sao mµ c¶ x vµ y lµ c¸c sè nguyªn.
Bµi to¸n 2/20. T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña n sao cho ph¸t biÓu sau ®©y lµ ®óng:
Víi mäi tËp hîp gåm n sè nguyªn d−¬ng ng−êi ta lu«n lu«n chän ra ®−îc b¶y sè
nguyªn d−¬ng cã tæng chia hÕt cho 7.
Bµi to¸n 3/20. Nh÷ng «ng chång cña 11 nhµ to¸n häc ®i theo c¸c bµ vî cña hä
®Õn dù mét cuéc meeting. ThØnh tho¶ng nh÷ng ng−êi chång ®i qua mét ng−êi
kh¸c trªn ®¹i s¶nh, nh−ng mét khi ®«i nµo ®ã ®· ®i qua nhau mét lÇn, th× hä
kh«ng bao giê ®i qua nhau lÇn nµo n÷a. Khi hä qua ®i qua nhau, hoÆc chØ mét
ng−êi nhËn thÊy ng−êi kia, hoÆc hä nhËn ra nhau, hoÆc kh«ng ai nhËn ra ng−êi
kh¸c. Chóng ta sÏ quy cho sù kiÖn mét «ng chång nhËn ra ng−êi kh¸c nh− lµ mét
"c¸i nh×n" (sighting), vµ sù kiÖn hä nhËn ra nhau lµ mét "cuéc t¸n gÉu" (chat), v× lÏ
r»ng trong tr−êng hîp nµy hä ngõng l¹i ®Ó t¸n gÉu. Chó ý r»ng mçi cuéc t¸n gÉu
øng víi hai c¸i nh×n.
NÕu 61 c¸i nh×n x¶y ra, chøng minh r»ng mét trong nh÷ng «ng chång ph¶i cã
Ýt nhÊt hai cuéc t¸n gÉu.
Bµi to¸n 4/20. Gi¶ sö r»ng a vµ b lµ hai sè nguyªn d−¬ng sao cho c¸c ph©n sè
a/(b - 1) vµ a/b, khi lµm trßn (theo quy t¾c th«ng th−êng, nghÜa lµ gÆp ch÷ sè 5 vµ
lín h¬n th× lµm trßn lªn, cßn ch÷ sè 4 vµ nhá h¬n th× lµm trßn xuèng) tíi 3 ch÷ sè
thËp ph©n sau dÊu ph¶y, th× c¶ hai sè thËp ph©n cã gi¸ trÞ lµ 0,333.
Bµi to¸n 5/20. Trong h×nh vÏ, c¸c t©m cña nh÷ng ®−êng trßn C0, C1, vµ C2 lµ
th¼ng hµng, A vµ B lµ c¸c giao ®iÓm cña C1 vµ C2, vµ C lµ giao ®iÓm cña C0 vµ
®−êng th¼ng ®i qua AB. Chøng minh r»ng hai ®−êng trßn nhá, tiÕp xóc víi C0,
C1, BC, vµ C0, C2,BC t−¬ng øng, lµ b»ng nhau.

International Mathematical Talent Search - 20 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 21

Bµi to¸n 1/21. H·y x¸c ®Þnh c¸c sè trong « trèng cña h×nh vu«ng
33
k× ¶o (magic square) trªn h×nh vÏ sao cho tæng cña ba sè trªn mçi
hµng, cét vµ trªn mçi ®−êng chÐo chÝnh ®Òu b»ng mét h»ng sè k. Sè
31 28
k lµ bao nhiªu?
Bµi to¸n 2/21. T×m sè nguyªn d−¬ng nhá nhÊt xuÊt hiÖn trong mçi cÊp sè céng
cho ë d−íi, vµ chøng minh r»ng cã v« h¹n sè nguyªn d−¬ng xuÊt hiÖn trong c¶ ba
d·y nµy.
5, 16, 27, 38, 49, 60, 71, ...
7, 20, 33, 46, 59, 72, 85, ...
8, 22, 36, 50, 64, 78, 92, ...
Bµi to¸n 3/21. S¾p xÕp l¹i c¸c sè nguyªn 1, 2, 3, 4, ..., 96, 97 thµnh mét d·y a1, a2,
a3, a4, ..., a96, a97 sao cho gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña hiÖu cña ai+1 vµ ai lµ 7 hoÆc 9 víi mäi i
= 1, 2, 3, ..., 96.
Bµi to¸n 4/21. Thõa nhËn qu¸ tr×nh v« h¹n nh− trªn h×nh vÏ bªn tr¸i (mµ ng−êi
ta th−êng gäi lµ liªn ph©n sè - ND), cã lîi khi biÓu diÔn mét sè thùc d−¬ng. H·y
x¸c ®Þnh sè thùc nµy.
1 + ...
1+
1+ 3 + ... A
5 + ...
3+
1+ 1 + ...
1 + ...
5+
3+ 3 + ...
5 + ... E
1+
1+ 1 + ...
1 + ...
1+
5+ 3 + ...
5 + ...
3+
3+ 1 + ...
1 + ... D
5+
1+ 3 + ...
5 + ...
1+
1 + ... B C
Bµi to¸n 5/21. Cho tam gi¸c c©n (trªn h×nh bªn ph¶i) ABC víi ∠ABC = ∠ACB =
78 . Gäi D vµ E lµ c¸c ®iÓm t−¬ng øng trªn AB vµ AC sao cho ∠BCD = 24o vµ
o

∠CBE = 51o. H·y x¸c ®Þnh, víi mét chøng minh, gãc ∠BED.

International Mathematical Talent Search - 21 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 22

Bµi to¸n 1/22. Trong n¨m 1996 kh«ng ng−êi nµo mµ vµo ngµy sinh nhËt cña hä
th× tuæi cña hä b»ng tæng c¸c ch÷ sè cña n¨m sinh cña hä. N¨m cuèi cïng tr−íc
1996 cã cïng tÝnh chÊt ®ã lµ n¨m nµo?
Bµi to¸n 2/22. H·y x¸c ®Þnh sè nguyªn d−¬ng lín nhÊt n ®Ó cã duy nhÊt sè
nguyªn d−¬ng m sao cho m < n2 vµ n + m + n − m lµ mét sè nguyªn.
Bµi to¸n 3/22. Gi¶ thö r»ng hiÖn cã 120 triÖu m¸y ®iÖn tho¹i ®ang ®−îc sö
dông ë n−íc Anh. Cã thÓ ph©n thµnh c¸c sè-®iÖn-tho¹i-10-ch÷-sè (trong kho¶ng
(0, 1, ..., 9) cho hä sao cho bÊt k× lçi ®¬n nµo khi quay sè ®Òu cã thÓ ph¸t hiÖn vµ
kh¾c phôc hay kh«ng? (VÝ dô, nÕu mét thuª bao lµ 812-877-2917 vµ nÕu mét cuéc
quay sè sai thµnh 812-872-2917, th× kh«ng mét sè nµo kh¸c mµ sai kh¸c 812-872-
2917 mét ch÷ sè, lµ sè cña mét thuª bao nµo ®ã).
Bµi to¸n 4/22. Nh− trªn h×nh vÏ ®Çu, mét khèi gç lËp ph−¬ng réng cã mét gãc
bÞ c−a thµnh mét tø diÖn ABCD. H·y x¸c ®Þnh ®é dµi cña CD nÕu AD = 6, BD = 8
vµ dt(∆ABC) = 74.
Bµi to¸n 5/22. Nh− chØ ra trªn h×nh thø hai, trong mét h×nh vu«ng c¹nh 96 cã
mét ®−êng trßn b¸n kÝnh r1, cã hai ®−êng trßn b¸n kÝnh lµ r2 vµ cã ba ®−êng trßn
b¸n kÝnh lµ r3. TÊt c¶ c¸c ®−êng trßn tiÕp xóc víi ®−êng th¼ng vµ/hoÆc víi mét
®−êng kh¸c nh− ®· chØ ra, vµ ®−êng trßn nhá nhÊt ®i qua ®Ønh cña tam gi¸c nh−
h×nh vÏ. H·y t×m c¸c b¸n kÝnh r1, r2, vµ r3.

International Mathematical Talent Search - 22 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 23
Bµi to¸n 1/23. Trong phÐp céng trªn h×nh vÏ, mçi ch÷ c¸i thay thÕ cho mét ch÷
sè kh¸c nhau tõ 0 ®Õn 9. H·y x¸c ®Þnh chóng sao cho tæng sè lµ lín nhÊt cã thÓ
®−îc. Gi¸ trÞ cña GB lµ bao nhiªu víi c¸c ch÷ sè ®· thay thÕ?

A R L O
B A R T
B R A D
E L T O N
+ R O G E R

Bµi to¸n 2/23. Ta sÏ gäi sè nguyªn n lµ sè may m¾n nÕu nã cã thÓ biÓu diÔn
d−íi d¹ng 3x2 + 32y2, trong ®ã x vµ y lµ c¸c sè nguyªn. Chøng minh r»ng nÕu n lµ
sè may m¾n th× 97n còng vËy.
Bµi to¸n 3/23. H·y chØ ra trªn mÆt ph¼ng 19 ®−êng th¼ng sao cho chóng c¾t
nhau t¹i ®óng 97 ®iÓm. ChÊp nhËn r»ng cã thÓ cã mét sè ®iÓm cã h¬n hai ®−êng
th¼ng giao nhau. Lêi gi¶i cña b¹n nªn kÌm theo mét h×nh vÏ ®−îc chuÈn bÞ cÈn
thËn.
Bµi to¸n 4/23. Chøng minh r»ng:
cot100.cot300.cot500.cot700 = 3.
Bµi to¸n 5/23. Tam gi¸c c©n ABC bÞ c¾t ra thµnh 13 tam gi¸c nhän c©n, nh−
®−îc chØ ra trªn hai h×nh bªn d−íi. Trong ®ã c¸c ®o¹n cã cïng ®é dµi ®−îc ®¸nh
dÊu gièng nhau, vµ h×nh thø hai chØ ra chi tiÕt c¸ch chia tam gi¸c EFG. BiÕt r»ng
gãc ®¸y θ cña tam gi¸c ABC lµ mét sè nguyªn ®é. H·y x¸c ®Þnh θ.

International Mathematical Talent Search - 23 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 24

Bµi to¸n 1/24. L−íi ®iÓm cña gãc phÇn t− thø nhÊt ®−îc ®¸nh sè nh− chØ ra
trªn h×nh vÏ. Nh− vËy, ch¼ng h¹n, ®iÓm l−íi thø 19 lµ ®iÓm (2, 3), cßn ®iÓm l−íi
thø 97 lµ ®iÓm (8, 5). H·y x¸c ®Þnh, víi chøng minh, ®iÓm l−íi thø 1997 theo sù
s¾p xÕp trªn.

o o o o o o o o
22 35 o o o o o o

21 23 34 o o o o o

11 20 24 33 o o o o

10 12 19 25 32 o o o
4 9 13 18 26 31 o o
3 5 8 14 17 27 30 o
1 2 6 7 15 16 28 29

Bµi to¸n 2/24. Cho Nk = 131313... 131 lµ mét sè cã (2k + 1) ch÷ sè (trong hÖ thËp
ph©n), ®−îc t¹o thµnh tõ k + 1 ch÷ sã 1 vµ k ch÷ sè 3. Chøng minh r»ng Nk kh«ng
chia hÕt cho 31 víi mäi k = 1, 2, 3, ...
Bµi to¸n 3/24. Cho tam gi¸c ABC víi AB = 52, BC = 64, CA = 70 vµ gi¶ sö r»ng
P vµ Q lÇn l−ît lµ c¸c ®iÓm ®−îc chän trªn c¸c c¹nh AB vµ AC sao cho tam gi¸c
APQ vµ tø gi¸c PBCQ cã cïng diÖn tÝch vµ chu vi. H·y x¸c ®Þnh b×nh ph−¬ng ®é
dµi cña ®o¹n PQ.
Bµi to¸n 4/24. H·y x¸c ®Þnh c¸c sè nguyªn d−¬ng x < y < z sao cho
1 1 1 19
− − = .
x xy xyz 97
Bµi to¸n 5/24. Cho P lµ mét ®a gi¸c ph¼ng låi n ®Ønh. Vµ tõ mçi ®Ønh cña P ta
kÎ c¸c ®−êng vu«ng gãc víi n - 2 c¹nh (hoÆc víi c¸c ®−êng kÐo dµi cña chóng)
cña P kh«ng chøa ®Ønh ®ã. Chøng minh r»ng hoÆc mét trong c¸c ®−êng vu«ng
gãc n»m hoµn toµn trong P, hoÆc nã lµ mét c¹nh cña P.

International Mathematical Talent Search - 24 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 25

Bµi to¸n 1/25. Gi¶ sö r»ng chóng ta cã 12 thanh, mçi thanh dµi 13 ®¬n vÞ.
Chóng ®−îc c¾t thµnh c¸c phÇn dµi 3, 4 vµ 5 ®¬n vÞ. Tõ ®ã c¸c phÇn cã thÓ ®−îc
ghÐp l¹i thµnh 13 tam gi¸c víi c¸c c¹nh 3, 4 vµ 5. C¸c thanh sÏ ®−îc c¾t nh− thÕ
nµo?
Bµi to¸n 2/25. Cho f(x) lµ mét ®a thøc víi c¸c hÖ sè nguyªn, vµ gi¶ sö f(0) = 0,
f(1) = 2. Chøng minh r»ng f(7) kh«ng ph¶i lµ mét sè chÝnh ph−¬ng.
Bµi to¸n 3/25. Ng−êi ta cã thÓ chøng minh r»ng víi mçi ph−¬ng tr×nh bËc hai
(x - p )( x - q) = 0, tån t¹i c¸c h»ng sè a, b vµ c víi c ≠ 0, sao cho ph−¬ng tr×nh (x -
a)(b - x) = c t−¬ng ®−¬ng víi ph−¬ng tr×nh ®ã, vµ lËp luËn kh«ng hoµn toµn:
"HoÆc x - a hoÆc b - x ph¶i b»ng c" dÉn ®Õn c©u tr¶ lêi ®óng lµ "x = p hoÆc x = q".
X¸c ®Þnh c¸c h»ng sè a, b vµ c, víi c ≠ 0, sao cho ph−¬ng tr×nh (x - 19)(x - 97) = 0
cã thÓ "®−îc gi¶i" theo c¸ch ®ã.
Bµi to¸n 4/25. Cho ABC lµ mét tam gi¸c kh«ng c©n víi AB lµ c¹nh dµi nhÊt.
KÐo dµi AB ®Õn ®iÓm D sao cho B n»m gi÷a A vµ B trªn ®o¹n AD vµ BD = BC.
Chøng minh r»ng ∠ACD lµ gãc tï.
Bµi to¸n 5/25. Cho h×nh chãp PABCD (h×nh vÏ) víi ®¸y ABCD lµ h×nh thoi cã
∠DAB = 60o. Gi¶ sö PC2 = PB2 + PD2. Chøng minh r»ng PA = AB.

International Mathematical Talent Search - 25 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 26

Bµi to¸n 1/26. Cho x, y vµ z lµ c¸c sè thùc d−¬ng tho¶ m·n c¸c ph−¬ng tr×nh:
x + y + xy = 8,
y + z + yz = 15,
z + x + zx = 35.
TÝnh gi¸ trÞ cña x + y + z + xyz.
Bµi to¸n 2/26. X¸c ®Þnh sè c¸c ®a gi¸c ®Òu kh«ng ®ång d¹ng mµ mçi sè ®o gãc
trong cña chóng lµ mét sè nguyªn ®é.
Bµi to¸n 3/26. Thay thÕ c¸c ch÷ sè kh¸c nhau (0, 1, ..., 9) vµo c¸c ch÷ c¸i kh¸c
nhau trong phÐp tÝnh sau, sao cho phÐp tÝnh ®ã lµ ®óng, vµ gi¸ trÞ cña kÕt qu¶
MONEY cµng lín cµng tèt. Gi¸ trÞ ®ã lµ bao nhiªu?

S H O W
M E
+ T H E
M O N E Y

Bµi to¸n 4/26. Chøng minh r»ng nÕu a ≥ b ≥ c > 0, th×


2a + 3 b + 5c −
8
( )
ab + bc + ca ≤
1 ⎛ a2 b2
⎜⎜
3⎝ b
+ +4
c2 ⎞
⎟⎟
3 c a ⎠
Bµi to¸n 5/26. Cho ABCD lµ mét tø gi¸c låi néi tiÕp trong mét ®−êng trßn. Gäi
M lµ giao ®iÓm cña hai ®−êng chÐo cña ABCD, vµ E, F, G, H lµ c¸c ch©n cña c¸c
®−êng vu«ng gãc h¹ tõ M xuèng c¸c c¹nh cña ABCD, nh− trªn h×nh vÏ. H·y x¸c
®Þnh (víi chøng minh) t©m cña ®−êng trßn néi tiÕp trong tø gi¸c EFGH.

International Mathematical Talent Search - 26 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 27

Bµi to¸n 1/27. Cã hay kh«ng c¸c sè nguyªn M, N, K sao cho M + N = K vµ


(i) Mçi sè trong chóng chøa mçi ch÷ sè trong b¶y ch÷ sè 1, 2, 3, ..., 7 ®óng mét
lÇn?
(ii) Mçi sè trong chóng chøa mçi ch÷ sè trong chÝn ch÷ sè 1, 2, 3, ..., 9 ®óng mét
lÇn?
Bµi to¸n 2/27. Gi¶ sö R(n) lµ sè c¸c biÓu diÔn cña sè nguyªn d−¬ng n d−íi
d¹ng tæng cña c¸c b×nh ph−¬ng cña bèn sè nguyªn kh«ng ©m, trong ®ã chóng ta
xem hai biÓu diÔn lµ trïng nhau nÕu chóng chØ kh¸c nhau ë thø tù cña c¸c sè
h¹ng. (Ch¼ng h¹n, R(7) = 1 v× 22 + 12 + 12 + 12 lµ biÓu diÔn duy nhÊt cña 7.)
Chøng minh r»ng nÕu k lµ mét sè nguyªn d−¬ng, th× R(2k) + R(2k + 1) = 3.
Bµi to¸n 3/27. Gi¶ thiÕt r»ng f(1) = 0, vµ víi mäi sè nguyªn m vµ n ta cã
f(m + n) = f(m) + f(n) + 3(4mn - 1).
X¸c ®Þnh f(19).
Bµi to¸n 4/27. Trong mÆt ph¼ng to¹ ®é vu«ng gãc, ABCD lµ mét h×nh vu«ng
vµ c¸c ®iÓm (31, 27), (42, 43), (60, 27), vµ (46, 16) lÇn l−ît n»m trªn c¸c c¹nh AB,
BC, CD, DA cña nã. X¸c ®Þnh diÖn tÝch cña ABCD.
Bµi to¸n 5/27. Cã thÓ dùng trung ®iÓm cña mét ®o¹n th¼ng cho tr−íc chØ sö
dông compa hay kh«ng? (nghÜa lµ, kh«ng sö dông th−íc th¼ng trõ khi ®Ó vÏ ®o¹n
th¼ng ban ®Çu).

International Mathematical Talent Search - 27 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 28

Bµi to¸n 1/28. Víi sè nguyªn b vµ c nµo th× x = 19 + 98 lµ nghiÖm cña


ph−¬ng tr×nh x4 + bx2 + c = 0?
Bµi to¸n 2/28. C¸c c¹nh cña tam gi¸c cã ®é dµi lµ a, b, c, ë ®ã a, b, c lµ c¸c sè
nguyªn, a > b, vµ sè ®o gãc ®èi diÖn víi c lµ 60o. Chøng minh r»ng a ph¶i lµ mét
hîp sè.
Bµi to¸n 3/28. H·y x¸c ®Þnh, kÌm theo mét chøng minh to¸n häc, gi¸ trÞ cña
[x], nghÜa lµ sè nguyªn lín nhÊt nhá thua hoÆc b»ng x, víi:
1 1 1
x=1+ + + ... + .
2 3 1000000
Bµi to¸n 4/28. Cho n lµ mét sè nguyªn d−¬ng vµ gi¶ thiÕt r»ng víi mçi sè
nguyªn k, 1 ≤ k ≤ n, ta cã hai ®Üa ®−îc ®¸nh sè k. Yªu cÇu s¾p xÕp 2n ®Üa trªn mét
hµng sao cho víi mçi k, 1 ≤ k ≤ n, cã k ®Üa n»m gi÷a hai ®Üa ®¸nh sè k. Chøng
minh r»ng:
(i) nÕu n = 6, th× kh«ng sù s¾p xÕp nµo lµ thÝch hîp;
(ii) nÕu n = 7, th× cã thÓ s¾p xÕp c¸c ®Üa theo yªu cÇu.
? Bµi to¸n 5/28. Gäi S lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm cña mét h×nh lËp ph−¬ng ®¬n
vÞ (tøc lµ h×nh lËp ph−¬ng víi ®é dµi c¸c c¹nh b»ng 1) mµ cã kho¶ng c¸ch ng¾n
nhÊt tõ bÊt kú ®Ønh nµo cña h×nh lËp ph−¬ng b»ng tõ t©m cña h×nh lËp ph−¬ng,
tíi nã. X¸c ®Þnh h×nh d¹ng vµ thÓ tÝch cña S.

International Mathematical Talent Search - 28 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 29

Bµi to¸n 1/29. Mét vµi cÆp sè nguyªn d−¬ng (m, n) tho¶ m·n ph−¬ng tr×nh
19m + 90 + 8n = 1998. DÔ thÊy trong ®ã (100, 1) lµ cÆp víi gi¸ trÞ nhá nhÊt cña n.
H·y x¸c ®Þnh cÆp víi gi¸ trÞ nhá nhÊt cña m.
r 1 1 1 r
Bµi to¸n 2/29. T×m sè h÷u tû nhá nhÊt sao cho + + ≤ , trong ®ã k, m,
s k m n s
1 1 1
n lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng tho¶ m·n bÊt ®¼ng thøc + + < 1.
k m n
Bµi to¸n 3/29. Cã thÓ s¾p xÕp t¸m trong chÝn sè
2, 3, 4, 7, 10, 11, 12, 13, 15,
vµo c¸c « vu«ng trèng cña b¶ng 3 hµng 4 cét trªn h×nh vÏ sao cho trung b×nh céng
cña c¸c sè trong mçi hµng vµ trong mçi cét ®Òu b»ng mét sè nguyªn. H·y chØ ra
mét c¸ch s¾p xÕp vµ chØ râ sè nµo trong 9 sè ph¶i bá ®i khi hoµn thµnh b¶ng.

1
9 5
14

Bµi to¸n 4/29. Chøng minh r»ng cã thÓ s¾p xÕp b¶y ®iÓm ph©n biÖt trªn mÆt
ph¼ng sao cho víi bÊt kú 3 ®iÓm nµo trong 7 ®iÓm ®ã, th× hai trong ba ®iÓm c¸ch
nhau mét kho¶ng b»ng ®¬n vÞ. (Lêi gi¶i cña b¹n nªn bao gåm mét ph¸c ho¹ cÈn
thËn cña b¶y ®iÓm, cïng víi tÊt c¶ (*) c¸c ®o¹n th¼ng cã ®é dµi ®¬n vÞ).
Bµi to¸n 5/29. S¬ ®å bªn vÏ h×nh elip cã ph−¬ng tr×nh
y
( x − 19 ) 2 ( y − 98 ) 2
+ = 1998.
19 98
Gäi R1, R2, R3, R4 lÇn l−ît lµ diÖn tÝch phÝa trong h×nh elip
trong c¸c gãc phÇn t− thø I, thø II, thø III vµ thø IV. TÝnh R2 R1
gi¸ trÞ cña
R1 - R2 + R3 - R4.
O x

R3 R4

International Mathematical Talent Search - 29 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 30

Bµi to¸n 1/30. X¸c ®Þnh cÆp sè thùc duy nhÊt (x, y) tho¶ m·n ph−¬ng tr×nh
(4x2 + 6x + 4)(4y2 - 12y + 25) = 28.
Bµi to¸n 2/30. Chøng minh r»ng cã v« sè bé ba s¾p thø tù c¸c sè nguyªn d−¬ng
(a, b, c) sao cho −íc chung lín nhÊt cña a, b vµ c lµ 1; vµ tæng a2b2 + b2c2 + c2a2 lµ
b×nh ph−¬ng cña mét sè nguyªn.
Bµi to¸n 3/30. ChÝn tÊm thÎ cã thÓ ®−îc ®¸nh sè b»ng c¸ch sö dông c¸c sè b¸n-
nguyªn d−¬ng (1/2, 1, 3/2, 2, 5/2, ...) sao cho tæng cña c¸c sè trong mét cÆp thÎ
®−îc chän ngÉu nhiªn lµ mét sè nguyªn tõ 2 ®Õn 12. Vµ tæng ®ã xuÊt hiÖn víi
cïng tÇn sè cña sù kiÖn nã xuÊt hiÖn khi ta gieo hai con xóc s¾c vµ lÊy tæng sè nèt
cña chóng. C¸c sè trªn chÝn tÊm thÎ lµ sè nµo vµ mçi sè xuÊt hiÖn bao nhiªu lÇn
trªn c¸c tÊm thÎ?
Bµi to¸n 4/30. H×nh vu«ng PQRS néi tiÕp trong tam gi¸c vu«ng ABC, vu«ng t¹i
C, víi S vµ P lÇn l−ît trªn c¹nh BC vµ CA, cßn Q vµ R n»m trªn c¹nh AB. Chøng
minh r»ng AB ≥ 3QR vµ chØ ra khi nµo cã dÊu ®¼ng thøc.

Bµi to¸n 5/30. Cho tø gi¸c låi ABCD. K, L, M vµ N lÇn l−ît lµ c¸c trung ®iÓm
cña c¸c c¹nh vµ PQRS lµ tø gi¸c ®−îc t¹o thµnh bëi c¸c giao ®iÓm cña AK, BL, CM
vµ DN. X¸c ®Þnh diÖn tÝch cña tø gi¸c PQRS nÕu dt(ABCD) = 3000 (diÖn tÝch cña
tø gi¸c ABCD); dt(AMQP) = 513; dt(CKSR) = 388.

International Mathematical Talent Search - 30 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 31

Bµi to¸n 1/31. X¸c ®Þnh ba ch÷ sè ngoµi cïng bªn tr¸i cña sè:
11 + 22 + 33 + ... + 999999 + 10001000.
Bµi to¸n 2/31. Cã v« sè cÆp s¾p thø tù sè nguyªn d−¬ng (m, n) ®Ó cho tæng
m + (m + 1) + (m + 2) + ... + (n - 1 ) + n
b»ng víi tÝch mn. Bèn cÆp víi gi¸ trÞ nhá nhÊt cña m lµ (1, 1), (3, 6), (15, 35), vµ
(85, 204). H·y t×m thªm ba cÆp (m, n) n÷a.
Bµi to¸n 3/31. C¸c sè nguyªn tõ 1 ®Õn 9 cã thÓ s¾p xÕp vµo trong b¶ng 3 × 3 sao
cho tæng c¸c sè trong mçi hµng, mçi cét vµ mçi ®−êng chÐo lµ mét béi cña 9.
(a) Chøng minh r»ng sè ë t©m cña b¶ng ph¶i lµ mét béi cña 3.
(b) H·y chØ ra mét vÝ dô víi sè ë t©m cña b¶ng lµ 6.
Bµi to¸n 4/31. Chøng minh r»ng nÕu 0 < x < π/2 th×
sec6 x + csc6 x + (sec6 x)(csc6 x) ≥ 80.
Bµi to¸n 5/31. Trªn h×nh vÏ, O lµ t©m cña ®−êng trßn, OK vµ OA lµ hai b¸n
kÝnh vu«ng gãc nhau, M lµ trung ®iÓm OK, BN song song víi OK, vµ ∠AMN =
∠NMO.
X¸c ®Þnh sè ®o tÝnh theo ®é cña ∠ABN.

International Mathematical Talent Search - 31 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 32

Bµi to¸n 1/32. H·y chØ ra mét sè nguyªn cã 13 ch÷ sè N lµ béi nguyªn cña 213
vµ chØ bao gåm c¸c ch÷ sè 8 vµ 9.
Bµi to¸n 2/32. Víi sè nguyªn kh¸c 0 i, sè mò cña 2 trong phÐp ph©n tÝch ra
thõa sè nguyªn tè cña i ®−îc ký hiÖu lµ ord2(i ). Ch¼ng h¹n, ord2(9) = 0 do 9 lµ sè
lÎ, vµ ord2(28) = 2 do 28 = 22 × 7. C¸c sè 3n - 1 víi n = 1, 2, 3, ... ®Òu lµ sè ch½n, do
®ã ord2(3n - 1) ≥ 1 víi n > 0.
Víi sè nguyªn d−¬ng n nµo t h×
a) ord2(3n - 1) = 1 ?
b) ord2(3n - 1) = 2 ?
c) ord2(3n - 1) = 3 ?
Chøng minh lêi gi¶i cña b¹n.
Bµi to¸n 3/32. Cho f lµ ®a thøc bËc 98, sao cho f(k) = 1/k víi k = 1, 2, ..., 99. H·y
x¸c ®Þnh f(100).
Bµi to¸n 4/32. TËp A gåm 16 phÇn tö cña tËp hîp {1, 2, 3, ..., 106}, sao cho
kh«ng cã hai phÇn tö nµo cña A chªnh nhau (*) 6, 9, 12, 15, 18, hoÆc 21. Chøng
minh r»ng cã hai phÇn tö cña A chªnh nhau 3.
Bµi to¸n 5/32. Trong tam gi¸c ABC, gäi D, E, vµ F lµ c¸c trung ®iÓm c¸c c¹nh
cña tam gi¸c, vµ gäi P, Q, R lÇn l−ît lµ c¸c trung ®iÓm cña c¸c trung tuyÕn t−¬ng
øng AD, BE, vµ CF (h×nh vÏ). Chøng minh r»ng gi¸ trÞ cña
AQ 2 + AR 2 + BP 2 + BR 2 + CP 2 + CQ 2
AB 2 + BC 2 + CA 2
kh«ng phô thuéc vµo h×nh d¹ng cña tam gi¸c ABC vµ h·y t×m gi¸ trÞ ®ã.

International Mathematical Talent Search - 32 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 33

Bµi to¸n 1/33. C¸c ch÷ sè cña c¸c sè nguyªn cã ba ch÷ sè a, b vµ c lµ c¸c ch÷ sè
trong 9 ch÷ sè kh¸c kh«ng 1, 2, 3, ..., 9, mçi ch÷ sè xuÊt hiÖn ®óng mét lÇn. Cho tØ
sè a : b : c b»ng 1 : 3 : 5, h·y x¸c ®Þnh a, b vµ c.
Bµi to¸n 2/33. Cho N = 111...222...2, trong ®ã cã 1999 ch÷ sè 1 vµ 1999 ch÷ sè 2.
H·y ph©n tÝch N thµnh tÝch cña bèn sè nguyªn lín h¬n 1.
Bµi to¸n 3/33. Tam gi¸c ABC cã sè ®o gãc A lµ 30o, gãc B lµ 60o vµ gãc C lµ 90o.
H·y tr×nh bµy bèn c¸ch chia tam gi¸c ABC thµnh bèn tam gi¸c, mçi tam gi¸c ®ång
d¹ng víi tam gi¸c ABC vµ cã diÖn tÝch b»ng dt(ABC)/4. Chøng minh r»ng c¸c gãc
vµ c¹nh cña tam gi¸c nhá h¬n lµ chÝnh x¸c (*).
Bµi to¸n 4/33. Cã 8436 bi thÐp, mçi viªn cã b¸n kÝnh 1cm, ®−îc xÕp chång vµo
mét ®èng h×nh tø diÖn. Víi 1 viªn trªn ®Ønh, 3 viªn ë líp thø hai, 6 viªn ë líp thø
ba, 10 viªn ë líp thø t−, vµ cø nh− thÕ... H·y x¸c ®Þnh chiÒu cao cña ®èng bi tÝnh
b»ng centimet.
Bµi to¸n 5/33. Trong mét ngò gi¸c låi ABCDE c¸c c¹nh cã ®é dµi 1, 2, 3, 4 vµ 5
(kh«ng nhÊt thiÕt theo thø tù ®ã). Gäi F, G, H, vµ I lÇn l−ît lµ trung ®iÓm cña c¸c
c¹nh AB, BC, CD vµ DE. Gäi X lµ trung ®iÓm cña ®o¹n FH, vµ Y lµ trung ®iÓm cña
®o¹n GI. §é dµi cña ®o¹n XY lµ mét sè nguyªn. T×m tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cã thÓ cña ®é
dµi c¹nh AE.

International Mathematical Talent Search - 33 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 34

Bµi to¸n 1/34. Sè N gåm 1999 ch÷ sè sao cho nÕu mçi cÆp ch÷ sè liÒn nhau cña
N ®−îc xem nh− lµ mét sè cã hai ch÷ sè , th× sè ®ã sÏ hoÆc lµ mét béi cña 17, hoÆc
lµ mét béi cña 23. Tæng c¸c ch÷ sè cña N lµ 9599. H·y x¸c ®Þnh 10 ch÷ sè ngoµi
cïng bªn ph¶i cña N.
Bµi to¸n 2/34. Cho C lµ tËp hîp c¸c sè nguyªn kh«ng ©m mµ cã thÓ biÓu diÔn
d−íi d¹ng 1999s + 2000t, ë ®ã s vµ t còng lµ c¸c sè nguyªn kh«ng ©m.
(a) Chøng minh r»ng 3994001 kh«ng thuéc tËp hîp C.
(b) Chøng minh r»ng nÕu 0 ≤ n ≤ 3994001 vµ n lµ mét sè nguyªn kh«ng thuéc
C, th× 3994001 - n thuéc C.
Bµi to¸n 3/34. S¬ ®å bªn lµ b¶n ®å cña Squareville, ë B
®ã mçi « thµnh phè cã cïng cì. Hai ng−êi b¹n,
Alexandra vµ Brianna, sèng t¹i c¸c gãc ®¸nh dÊu lÇn
l−ît lµ A vµ B. Hä b¾t ®Çu ®i bé h−íng vÒ nhµ cña mçi
ng−êi kh¸c, khëi hµnh ®ång thêi, ®i bé víi cïng mét
vËn tèc, vµ chän mét c¸ch ®éc lËp mét con ®−êng ®Õn
nhµ ng−êi kia ph©n phèi ®Òu (*) cho tÊt c¶ c¸c con
®−êng ng¾n nhÊt cã thÓ (tÊt c¶ c¸c con ®−êng ng¾n
A
nhÊt ®−îc chän nh− nhau). Hái víi x¸c suÊt lµ bao
nhiªu hä sÏ gÆp nhau?
Bµi to¸n 4/34. Tam gi¸c PQR cã PQ = 8, QR = 13 vµ RP = 15. Chøng minh r»ng
cã mét ®iÓm S n»m trªn ®o¹n th¼ng PR, kh«ng trïng víi hai ®Çu mót, sao cho PS
vµ QS ®Òu lµ c¸c sè nguyªn.

A M H B

Bµi to¸n 5/34. Cho tam gi¸c ABC víi AC > BC, CM lµ trung tuyÕn vµ CH lµ
®−êng cao xuÊt ph¸t tõ C (h×nh vÏ). H·y x¸c ®Þnh sè ®o cña ∠MCH, nÕu mçi gãc
∠ACM vµ ∠BCH cã sè ®o lµ 17o.

International Mathematical Talent Search - 34 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 35

Bµi to¸n 1/35. Chóng ta gäi sè nh¾c l¹i (repetition number) cña mét sè nguyªn
d−¬ng n lµ sè c¸c ch÷ sè kh¸c nhau cña n khi viÕt trong hÖ thËp ph©n. Chøng
minh r»ng mçi sè nguyªn d−¬ng cã mét béi cã sè nh¾c l¹i nhá h¬n hoÆc b»ng 2.
Bµi to¸n 2/35. Cho a lµ mét sè thùc d−¬ng, n lµ mét sè nguyªn d−¬ng, vµ ®Þnh
nghÜa th¸p luü thõa (power tower) a ↑ n mét c¸ch ®Ö quy nh− sau: a ↑ 1 = a, a ↑ (i
+ 1) = aa ↑ i víi i = 1, 2, ... Ch¼ng h¹n, ta cã 4 ↑ 3 = 4 4 = 4256, mét sè cã 155 ch÷ sè.
4

Víi mçi sè nguyªn d−¬ng k , gäi xk lµ nghiÖm thùc d−¬ng duy nhÊt cña ph−¬ng
tr×nh x ↑ k = 10 ↑ (k + 1). Sè nµo lín h¬n, x42 hay x43?
Bµi to¸n 3/35. Gi¶ sö r»ng 32 m¸y tÝnh trong mét m¹ng m¸y tÝnh nµo ®ã ®−îc
®¸nh sè bëi c¸c sè nguyªn 5-bit 00000, 00001, ..., 11111 (bit lµ viÕt t¾t cña ch÷ sè
nhÞ ph©n - binary digit). Gi¶ sö r»ng cã mét c¸ch nèi m¸y tÝnh A víi m¸y tÝnh B
nÕu vµ chØ nÕu A vµ B chung 4 trong c¸c bit cña nã víi bit cßn l¹i lµ 0 ë A vµ 1 ë B.
(VÝ dô, 10101 cã thÓ nh¾n tin tíi 11101 vµ tíi 10111.) Chóng ta nãi r»ng mét m¸y
tÝnh lµ cã cÊp k trong m¹ng nÕu nã cã ®óng k bit 1 trong nh·n cña nã (k = 0, 1, 2,
3, 4, 5). Gi¶ sö tiÕp lµ chóng ta biÕt r»ng 12 m¸y tÝnh, ba chiÕc ë mçi cÊp 1, 2, 3 vµ 4
lµ ®ang gÆp sù cè, nh−ng ta kh«ng biÕt c¸i nµo. Chóng ta vÉn ch¾c ch¾n r»ng cã
thÓ göi mét tin nh¾n tõ m¸y 00000 tíi m¸y 11111 ®−îc hay kh«ng?
Bµi to¸n 4/35. Chóng ta gäi mét tam gi¸c trong mÆt ph¼ng to¹ ®é lµ nguyªn
nÕu ba ®Ønh cña nã cã c¸c to¹ ®é nguyªn vµ ba c¹nh cña nã cã ®é dµi nguyªn.
(a) T×m mét tam gi¸c nguyªn víi chu vi b»ng 42.
(b) Cã tam gi¸c nguyªn nµo víi chu vi b»ng 43 kh«ng?
Bµi to¸n 5/35. Chóng ta nãi r»ng mét tËp h÷u h¹n c¸c ®iÓm lµ ph©n t¸n tèt
(well scattered) trªn mét mÆt cÇu nÕu mçi b¸n cÇu më (Mét nöa mÆt cÇu kh«ng
tÝnh ®−êng biªn) chøa Ýt nhÊt mét ®iÓm cña nã. Trong khi {(1, 0, 0), (0, 1, 0), (0, 0,
1)} kh«ng ph©n t¸n tèt trªn mÆt cÇu ®¬n vÞ (mÆt cÇu cã b¸n kÝnh 1, t©m t¹i gèc to¹
®é), nh−ng nÕu b¹n thªm ®óng mét ®iÓm P, nã trë thµnh ph©n t¸n tèt. T×m, víi
chøng minh, tÊt c¶ c¸c ®iÓm P mµ cã thÓ t¹o thµnh tËp ph©n t¸n tèt.

International Mathematical Talent Search - 35 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 36

Bµi to¸n 1/36. X¸c ®Þnh sè nguyªn cã 9 ch÷ sè duy nhÊt M cã nh÷ng tÝnh chÊt
sau: (1) TÊt c¶ c¸c ch÷ sè cña nã ph©n biÖt vµ kh¸c 0; vµ (2) víi mçi sè nguyªn
d−¬ng m = 2, 3, 4, ..., 9, sè nguyªn t¹o thµnh bëi m ch÷ sè ngoµi cïng bªn tr¸i cña
M chia hÕt cho m.
Bµi to¸n 2/36. C¸c sè Fibonacci ®−îc ®Þnh nghÜa bëi: F1 = F2 = 1 vµ Fn = Fn - 1 +
Fn - 2 víi n > 2. Mét ®iÒu quen thuéc lµ tæng cña 10 sè Fibonacci liªn tiÕp bÊt kú th×
chia hÕt cho 11. H·y t×m sè nguyªn d−¬ng N nhá nhÊt sao cho tæng cña N sè
Fibonacci liªn tiÕp bÊt kú th× chia hÕt cho 12.
Bµi to¸n 3/36. TÝnh gi¸ trÞ cña
1 1 1 1 1 1
S= 1+ 2
+ 2 + 1 + 2 + 2 + ... + 1 + 2
+ .
1 2 2 3 1999 2000 2
Bµi to¸n 4/36. Chóng ta sÏ nãi r»ng mét h×nh b¸t gi¸c lµ nguyªn nÕu nã cã c¸c
gãc b»ng nhau, c¸c ®Ønh cña nã lµ c¸c nót l−íi (nghÜa lµ c¸c ®iÓm víi c¸c to¹ ®é
nguyªn), vµ diÖn tÝch cña nã lµ mét sè nguyªn. Ch¼ng h¹n, s¬ ®å bªn chØ ra mét
b¸t gi¸c nguyªn víi diÖn tÝch 21. X¸c ®Þnh, cã chøng minh, sè nguyªn d−¬ng nhá
nhÊt K sao cho víi mçi sè nguyªn d−¬ng k ≥ K th× cã mét b¸t gi¸c nguyªn víi
diÖn tÝch k.

Bµi to¸n 5/36. Cho P lµ mét ®iÓm n»m bªn trong h×nh vu«ng ABCD sao cho PA
= a, PB = b, PC = c, vµ c2 = a2 + 2b2. ChØ cho c¸c ®é dµi a, b, c vµ chØ dïng compa vµ
th−íc kÎ th¼ng, h·y dùng mét h×nh vu«ng cã cïng kÝch th−íc víi h×nh vu«ng
ABCD.

International Mathematical Talent Search - 36 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 37

Bµi to¸n 1/37. T×m sè nguyªn N nhá nhÊt cã 5 ch÷ sè sao cho 2N còng lµ sè cã
5 ch÷ sè vµ tÊt c¶ 10 ch÷ sè tõ 0 ®Õn 9 ®−îc dïng ë N vµ 2N.
24
Bµi to¸n 2/37. Míi ®©y ng−êi ta chøng minh ®−îc r»ng 2 2 + 1 kh«ng ph¶i lµ
sè nguyªn tè. T×m bèn ch÷ sè ngoµi cïng bªn ph¶i cña sè nµy.
Bµi to¸n 3/37. X¸c ®Þnh c¸c sè nguyªn a, b, c, d vµ e sao ®Ó cho
(x2 +ax + b)(x3 + cx2 + dx + e) = x5 - 9x - 27.
Bµi to¸n 4/37. Mét d·y sè thùc s0, s1, s2, ... cã tÝnh chÊt: sisj = si + j + si - j víi mäi sè
nguyªn kh«ng ©m i vµ j víi i ≥ j; si = si + 12 víi mäi sè nguyªn kh«ng ©m i; vµ s0 > s1
> s2 > 0.
T×m ba sè s0, s1, vµ s2.
Bµi to¸n 5/37. Trong h×nh b¸t diÖn ë h×nh vÏ bªn, mÆt ®¸y vµ mÆt ®Ønh lµ c¸c
tam gi¸c ®Òu víi ®é dµi c¸c c¹nh lµ 9 vµ 5 ®¬n vÞ, vµ tÊt c¶ c¸c c¹nh cßn l¹i cã ®é
dµi lµ 6 ®¬n vÞ. H·y x¸c ®Þnh chiÒu cao cña h×nh b¸t diÖn; tøc lµ kho¶ng c¸ch gi÷a
mÆt ®¸y vµ mÆt ®Ønh.

International Mathematical Talent Search - 37 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 38

Bµi to¸n 1/38. Mét c¸ch ®Ó kiÓm tra tÝnh chia hÕt cho 19 cña mét sè lµ nh− sau:
Bá ®i ch÷ sè cuèi cïng cña sè ®ã, céng hai lÇn ch÷ sè ®· bá ®i vµo sè ®· l−îc bá
nã, vµ lÆp l¹i thñ tôc nµy cho tíi khi thu ®−îc mét sè nhá h¬n 20. Khi ®ã, sè ban
®Çu chia hÕt cho 19 khi vµ chØ khi sè cuèi cïng lµ 19. Ph−¬ng ph¸p ®−îc minh ho¹
bëi s¬ ®å. DÔ dµng kiÓm tra r»ng ®óng lµ 67944 chia hÕt cho 19 trong khi 44976
th× kh«ng.
T×m vµ chøng minh mét phÐp kiÓm tra t−¬ng tù cho tÝnh chia hÕt cho 29.
6 7 9 4 4 4 4 9 7 6
8 1 2
6 8 0 2 4 5 0 9
4 1 8
6 8 4 4 6 8
8 1 6
7 6 6 2
1 2 4
1 9 1 0
1492!
Bµi to¸n 2/38. TÝnh 1776 (mod 2000), tøc lµ phÇn d− khi chia 17761492! cho
2000. (DÊu chÊm than ký hiÖu cho giai thõa.)
Bµi to¸n 3/38. Cho cÊp sè céng c¸c sè nguyªn
308, 973, 1638, 2303, 2968, 3633, 4298.
X¸c ®Þnh cÊp sè nh©n c¸c sè nguyªn duy nhÊt b1, b2, b3, b4, b5, b6, sao cho
308 < b1 < 973 < b2 < 1638 < b3 < 2303 < b4 < 2968 < b5 < 3633 < b6 < 4298.
Bµi to¸n 4/38. Chøng minh r»ng mçi khèi ®a diÖn cã hai ®Ønh mµ t¹i ®ã cã
cïng sè c¹nh gÆp nhau.
Bµi to¸n 5/38. Trong tam gi¸c ABC, c¸c ®o¹n PQ, RS vµ TU t−¬ng øng song
song víi c¸c c¹nh AB, BC vµ CA, vµ giao nhau t¹i c¸c ®iÓm X, Y vµ Z nh− h×nh vÏ.
X¸c ®Þnh diÖn tÝch cña tam gi¸c ABC nÕu mçi ®o¹n PQ, RS vµ TU chia ®«i diÖn
tÝch cña tam gi¸c ABC vµ diÖn tÝch cña tam gi¸c XYZ lµ 1 ®¬n vÞ. §¸p ¸n cña b¹n
nªn d−íi d¹ng a + b 2 , ë ®ã a vµ b lµ c¸c sè nguyªn d−¬ng. (*)

International Mathematical Talent Search - 38 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 39

Bµi to¸n 1/39. T×m sè nguyªn d−¬ng nhá nhÊt cã tÝnh chÊt lµ nã cã c¸c −íc sè
tËn cïng bëi mçi ch÷ sè thËp ph©n; nghÜa lµ tËn cïng bëi 0, 1, 2, ..., 9.
Bµi to¸n 2/39. Gi¶ sö r»ng c¸c ph©n sè tèi gi¶n n»m gi÷a 0 vµ 1, víi mÉu sè lín
nhÊt b»ng 99, ®−îc liÖt kª theo thø tù t¨ng dÇn. T×m hai ph©n sè kÒ víi 17/76
trong d·y nµy.
Bµi to¸n 3/39. Cho p(x) = x5 + x2 + 1 cã c¸c nghiÖm r1, r2, r3, r4, r5. Gäi q(x) = x2 -
2. H·y tÝnh tÝch sau
q(r1)q(r2)q(r3)q(r4)q(r5).

Bµi to¸n 4/39. Gi¶ sö mçi phÇn tö cña d·y ◊ i i =1 hoÆc lµ dÊu + hoÆc lµ dÊu -.
X¸c ®Þnh d·y c¸c dÊu + vµ - thÝch hîp sao cho
2 = 6 ◊1 6 ◊2 6 ◊ 3 ...
Vµ x¸c ®Þnh d·y c¸c dÊu nµo cÇn thiÕt ®Ó khi thay c¸c sè 6 trong c¸c dÊu c¨n
bëi c¸c sè 7. LiÖt kª tÊt c¶ c¸c sè nguyªn ë vÞ trÝ cña c¸c sè 6 vµ c¸c d·y nh÷ng dÊu
cÇn thiÕt víi chóng. (*)
Bµi to¸n 5/39. Ba tam gi¸c vu«ng c©n ®−îc dùng ®øng tõ c¹nh lín cña mét
h×nh ch÷ nhËt vÒ phÝa trong cña h×nh ch÷ nhËt nh− h×nh vÏ, M lµ trung ®iÓm cña
c¹nh ®ã. N¨m ®−êng trßn néi tiÕp tiÕp xóc víi mét sè c¹nh vµ víi ®−êng kh¸c
nh− h×nh vÏ. Mét trong c¸c ®−êng trßn tiÕp xóc víi ®Ønh cña tam gi¸c lín nhÊt.
T×m tØ sè gi÷a c¸c b¸n kÝnh cña n¨m ®−êng trßn.

International Mathematical Talent Search - 39 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 40

Bµi to¸n 1/40. T×m tÊt c¶ c¸c sè nguyªn d−¬ng cã tÝnh chÊt lµ chóng lín h¬n
tæng c¸c b×nh ph−¬ng c¸c ch÷ sè viÕt trong hÖ thËp ph©n cña chóng 1 ®¬n vÞ.
Bµi to¸n 2/40. Chøng minh r»ng nÕu n lµ mét sè nguyªn d−¬ng lÎ th×
N = 2269n + 1779n + 1730n - 1776n
lµ mét béi nguyªn cña 2001.
Bµi to¸n 3/40. H×nh bªn cã thÓ ®−îc chia thµnh hai nöa thÝch hîp
mµ ®−îc liªn quan víi nhau bëi mét sù ph¶n x¹ tr−ît (a glide
reflection), nh− h×nh d−íi nã. Mét sù ph¶n x¹ tr−ît ph¶n x¹ mét
h×nh qua mét ®−êng th¼ng, ®ång thêi còng di chuyÓn h×nh ph¶n x¹
theo h−íng song song víi ®−êng th¼ng ®ã. Víi mét h×nh l−íi «
vu«ng (square-grid figure), chØ cã nh÷ng ®−êng th¼ng mµ gi÷ h×nh
ph¶n chiÕu cña nã (*) trªn l−íi lµ ®−êng n»m ngang, ®−êng th¼ng
®øng, ®−êng chÐo 45o vµ ®−êng chÐo 135o. Trong hai h×nh vÏ d−íi,
h·y chia mét h×nh thµnh hai nöa thÝch hîp liªn quan víi nhau bëi
mét sù ph¶n x¹ tr−ît, vµ chØ ra t¹i sao h×nh kia kh«ng thÓ chia ®−îc
nh− vËy.

Bµi to¸n 4/40. Cho A vµ B lµ c¸c ®iÓm n»m trªn mét ®−êng trßn mµ kh«ng ®èi
xøng qua t©m, vµ gäi C lµ trung ®iÓm cña cung nhá AB. Gäi D, E, vµ F lµ c¸c ®iÓm
®−îc x¸c ®Þnh bëi giao ®iÓm cña c¸c ®−êng tiÕp tuyÕn víi ®−êng trßn t¹i A, B, vµ
C. Chøng minh r»ng diÖn tÝch cña tam gi¸c DEF lín h¬n mét nöa diÖn tÝch cña
tam gi¸c ABC.
Bµi to¸n 5/40. B¸t gi¸c RSTUVW ®−îc dùng nh− sau: b¾t ®Çu víi mét tam gi¸c
vu«ng cã ®é dµi c¸c c¹nh gãc vu«ng lµ p vµ q, dùng c¸c h×nh vu«ng h−íng ra
phÝa ngoµi trªn c¸c c¹nh cña tam gi¸c nµy, vµ sau ®ã nèi c¸c ®Ønh phÝa ngoµi cña
c¸c h×nh vu«ng l¹i, nh− h×nh vÏ. Cho p vµ q lµ c¸c sè nguyªn víi p > q vµ diÖn
tÝch cña RSTUVW lµ 1922. T×m p vµ q.

International Mathematical Talent Search - 40 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 41

Bµi to¸n 1/41. T×m c¸c sè nguyªn d−¬ng cã hai ch÷ sè m vµ n duy nhÊt ®Ó cho
xÊp xØ m/n = 0.2328767 chÝnh x¸c ®Õn b¶y ch÷ sè thËp ph©n; nghÜa lµ 0.2328767 ≤
m/n < 0.2328768.
Bµi to¸n 2/41. Ta biÕt r»ng cã v« h¹n bé ba c¸c sè nguyªn (a, b, c) cã −íc chung
lín nhÊt b»ng 1 vµ tho¶ m·n ph−¬ng tr×nh a2 + b2 = c2.
Chøng minh r»ng còng cã v« h¹n bé ba c¸c sè nguyªn (r, s, t) cã −íc chung lín
nhÊt b»ng 1 vµ tho¶ m·n ph−¬ng tr×nh (rs)2 + (st)2 = (tr)2.
cos 3 x 1 sin 3 x
Bµi to¸n 3/41. Gi¶ thiÕt = víi gãc x nµo ®ã thuéc [0, π/2]. TÝnh
cos x 3 sin x
víi cïng gi¸ trÞ cña x.
Bµi to¸n 4/41. MÆt ph¼ng chiÕu bËc ba (The projective plane of order three)
gåm cã 13 ®iÓm vµ 13 ®−êng th¼ng. Nh÷ng ®−êng th¼ng nµy kh«ng lµ ®−êng
th¼ng Euclid, mµ chóng lµ tËp hîp gåm bèn ®iÓm cã tÝnh chÊt mçi cÆp ®−êng
th¼ng cã ®óng mét ®iÓm chung vµ mçi cÆp ®iÓm cã ®óng mét ®−êng th¼ng chøa
c¶ hai ®iÓm ®ã. Gi¶ sö c¸c ®iÓm ®−îc ®¸nh sè tõ 1 ®Õn 13 vµ s¸u trong sè c¸c
®−êng th¼ng lµ A = {1, 2, 4, 8}, B = {1, 3, 5, 9}, C = {2, 3, 6, 10}, D = {4, 5, 10, 11}, E =
{4, 6, 9, 12}, vµ F = {5, 6, 8, 13}. §−êng th¼ng nµo chøa 7 vµ 8?
Bµi to¸n 5/41. Trong tam gi¸c PQR, QR < PR < PQ sao cho ®−êng ph©n gi¸c
gãc ngoµi qua P c¾t tia QR t¹i ®iÓm S, vµ ph©n gi¸c ngoµi t¹i R c¾t tia PQ t¹i ®iÓm
T, nh− h×nh vÏ. Cho PR = PS = RT, tÝnh sè ®o gãc ∠PRQ.

International Mathematical Talent Search - 41 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 42

Bµi to¸n 1/42. Cã bao nhiªu sè nguyªn d−¬ng cã 5 ch÷ sè tõ 1 ®Õn 9 mµ trong
nã mét ch÷ sè xuÊt hiÖn mét lÇn vµ hai ch÷ sè xuÊt hiÖn hai lÇn? Ch¼ng h¹n, sè
41174 lµ mét sè nh− vËy, trong khi 75355 th× kh«ng ph¶i.
Bµi to¸n 2/42. X¸c ®Þnh sè nguyªn d−¬ng cã b×nh ph−¬ng ®óng b»ng sè
2001
1+ ∑ ( 4i − 2 ) .
i =1
3

Bµi to¸n 3/42. Ph©n tÝch thµnh nh©n tö biÓu thøc


30(a2 + b2 + c2 + d2) + 68ab - 75ac - 156ad - 61bc - 100bd + 87cd.
Bµi to¸n 4/42. Cho X = (x1, x2, ..., x9) lµ mét vÐc-t¬ 9 chiÒu c¸c sè nguyªn. T×m X
nÕu b¶y vÐc-t¬ sau thu ®−îc tõ X b»ng c¸ch xo¸ ®i 3 trong sè c¸c thµnh phÇn cña

Y1 = (0, 0, 0, 1, 0, 1), Y2 = (0, 0, 1, 1, 1, 0),
Y3 = (0, 1, 0, 1, 0, 1), Y4 = (1, 0, 0, 0, 1, 1),
Y5 = (1, 0, 1, 1, 1, 1), Y6 = (1, 1, 1, 1, 0, 1),
Y7 = (1, 1, 0, 1, 1, 0).
Bµi to¸n 5/42. Cho R vµ S t−¬ng øng lµ c¸c ®iÓm n»m trªn c¸c c¹nh BC vµ AC
cña tam gi¸c ABC, vµ gäi P lµ giao ®iÓm cña AR vµ BS. TÝnh diÖn tÝch cña tam gi¸c
ABC nÕu c¸c diÖn tÝch cña c¸c tam gi¸c APS, APB, vµ BPR t−¬ng øng lµ 5, 6, vµ 7.

International Mathematical Talent Search - 42 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 43

Bµi to¸n 1/43. Chóng ta sÏ nãi r»ng mét sù s¾p xÕp l¹i c¸c ký tù cña mét tõ lµ
kh«ng cã c¸c ch÷ c¸i cè ®Þnh (fixed letters) nÕu khi ®Æt tõ s¾p xÕp l¹i ngay d−íi tõ
®ã th× kh«ng cét nµo cã cïng mét ch÷ c¸i ®−îc lÆp l¹i. §Ó lµm vÝ dô th× c¸c ch÷ c¸i
bªn d−íi chØ ra ESARET lµ mét sù s¾p xÕp l¹i kh«ng cã ch÷ c¸i cè ®Þnh cña tõ
TERESA, cßn REASTE th× kh«ng ph¶i.
T E R E S A T E R E S A
E S A R E T R E A S T E
Cã bao nhiªu sù s¾p xÕp l¹i kh¸c nhau kh«ng cã ch÷ c¸i cè ®Þnh cña tõ
TERESA? (Hai ch÷ E ®−îc xem nh− gièng nhau hoµn toµn.
Bµi to¸n 2/43. T×m 5 bé ba kh¸c nhau c¸c sè nguyªn d−¬ng {k, m, n} sao cho k
< m < n vµ
1 1 1 19
+ + = .
k m n 84
Bµi to¸n 3/43. Gi¶ sö p(x) = xn + an - 1xn - 1 + ... + a1x + a0 lµ mét ®a thøc víi c¸c hÖ
sè nguyªn vµ gi¶ sö (p(x))2 lµ mét ®a thøc cã tÊt c¶ c¸c hÖ sè kh«ng ©m. Cã nhÊt
thiÕt r»ng tÊt c¶ c¸c hÖ sè cña p(x) ph¶i lµ kh«ng ©m hay kh«ng? Chøng minh c©u
tr¶ lêi cña b¹n.
Bµi to¸n 4/43. Trong tam gi¸c ACF, B lµ trung ®iÓm cña AC, D vµ E chia c¹nh
CF thµnh ba phÇn b»ng nhau, cßn G, H, vµ I chia c¹nh FA thµnh bèn phÇn b»ng
nhau (h×nh vÏ).
M−êi b¶y ®o¹n ®−îc vÏ ®Ó nèi s¸u ®iÓm víi nhau vµ víi c¸c ®Ønh ®èi diÖn cña
tam gi¸c. X¸c ®Þnh c¸c ®iÓm bªn trong tam gi¸c ACF t¹i ®ã cã ba ®o¹n hoÆc nhiÒu
h¬n trong sè c¸c ®o¹n th¼ng trªn ®i qua.

Bµi to¸n 5/43. Hai mÆt ph¼ng vu«ng gãc c¾t mét mÆt cÇu theo hai ®−êng trßn.
C¸c ®−êng trßn nµy c¾t nhau t¹i hai ®iÓm c¸ch nhau 14 ®¬n vÞ, ®o däc theo ®−êng
th¼ng nèi chóng (*). NÕu c¸c b¸n kÝnh cña c¸c ®−êng trßn lµ 18 vµ 25 ®¬n vÞ th×
b¸n kÝnh cña mÆt cÇu lµ bao nhiªu?

International Mathematical Talent Search - 43 - handuc@hello.to


T×m kiÕm Tµi n¨ng To¸n häc Quèc tÕ © diendantoanhoc.net

IMTS vßng 44

Bµi to¸n 1/44. Trong mét ng«n ng÷ kú l¹ chØ cã hai ch÷ c¸i a vµ b, vµ ®−îc quy
®Þnh lµ ch÷ c¸i a lµ mét tõ. H¬n n÷a, tÊt c¶ c¸c tõ thªm vµo ®−îc h×nh thµnh dùa
theo c¸c quy t¾c sau ®©y:
1. Cho tõ nµo ®ã, mét tõ míi cã thÓ ®−îc h×nh thµnh tõ nã b»ng c¸ch thªm mét
ch÷ c¸i b vµo bªn ph¶i cña tõ ®ã.
2. NÕu trong tõ nµo ®ã xuÊt hiÖn mét d·y aaa th× mét tõ míi cã thÓ ®−îc h×nh
thµnh b»ng c¸ch thay thÕ aaa bëi ch÷ c¸i b.
3. NÕu trong tõ nµo ®ã xuÊt hiÖn mét d·y bbb th× mét tõ míi cã thÓ ®−îc h×nh
thµnh b»ng c¸ch bá ®i bbb.
4. Cho tõ nµo ®ã, mét tõ míi cã thÓ ®−îc h×nh thµnh b»ng c¸ch viÕt ra d·y t¹o
thµnh do viÕt tõ ®ã hai lÇn.
Ch¼ng h¹n, do (4) th× aa lµ mét tõ, l¹i bëi (4) nªn aaaa lµ mét tõ. Tõ (2) th× ba lµ
mét tõ, vµ do (1) nªn bab còng lµ mét tõ. Mét lÇn n÷a do (1) th× babb lµ mét tõ, vµ
do (4) nªn babbbabb còng lµ mét tõ. Cuèi cïng, do (3) chóng ta thÊy r»ng baabb
lµ mét tõ.
Chøng minh r»ng trong ng«n ng÷ nµy th× baabaabaa kh«ng ph¶i lµ mét tõ.
Bµi to¸n 2/44. Cho f(x) = x.[x.[x.[x]]] víi mäi sè thùc d−¬ng x, trong ®ã [y] ký
hiÖu sè nguyªn lín nhÊt kh«ng v−ît qu¸ y.
1. T×m x ®Ó f(x) = 2001.
2. Chøng minh r»ng ph−¬ng tr×nh f(x) = 2002 kh«ng cã nghiÖm.
Bµi to¸n 3/44. Cho f lµ mét hµm sè x¸c ®Þnh trªn tËp c¸c sè nguyªn, vµ gi¶ sö
r»ng nã tho¶ m·n c¸c tÝnh chÊt sau:
1. f(0) ≠ 0;
2. f(1) = 3; vµ
3. f(x)f(y) = f(x + y) + f(x - y) víi mäi sè nguyªn x vµ y.
H·y tÝnh f(7).
? Bµi to¸n 4/44. Mét c«ng ty nµo ®ã cã mét hÖ thèng ®iÖn tho¹i kh«ng chÝnh
x¸c, thØnh tho¶ng ®æi chç cÆp ch÷ sè kÒ nhau khi ai ®ã quay mét sè m¸y nh¸nh cã
ba ch÷ sè. Tõ ®ã mét cuéc gäi x318 sÏ lµm ®æ chu«ng t¹i sè m¸y x318 hoÆc x138
hoÆc x381, trong khi mét cuéc nhËn ®iÖn t¹i sè m¸y x044 th× cã thÓ lµ gäi cho sè
x404 hoÆc x044. H¬n lµ thay thÕ hÖ thèng ®ã, c«ng ty thªm vµo mét m¸y tÝnh ®Ó
suy ra cuéc quay sè m¸y nh¸nh nµo lµ bÞ lçi vµ trë l¹i nh÷ng sè chÝnh x¸c cña
chóng. Chóng ph¶i lo¹i bá vµi m¸y nh¸nh cã thÓ cho viÖc nµy. Hái sè lín nhÊt
c¸c sè m¸y nh¸nh cã ba ch÷ sè mµ c«ng ty cã thÓ Ên ®Þnh víi kÕ ho¹ch nµy lµ bao
nhiªu?
? Bµi to¸n 5/44. T×m sè nhá nhÊt c¸c h×nh vu«ng mµ ng−êi ta cã thÓ chia mét
h×nh ch÷ nhËt 11 × 13 vµ nhËn ®−îc. C¸c h×nh vu«ng kh«ng cÇn kh¸c cì, c¹nh cña
chóng lµ c¸c sè nguyªn vµ chóng kh«ng ®Ì lªn nhau.

- THE END -

International Mathematical Talent Search - 44 - handuc@hello.to

You might also like