ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ပိသုကာ၏ ဆရာ့ဆရာ

ေရးသူ။ ေဇာ္ေထြးေမာင္

´၁၂၄၇ ခုႏစ
ွ ္မွာတည္ တန္ေဆာင္မုန္းလဆုပ္ ၈ ရက္ေန ့ကိုေတာ့ မေမ့ႏင
ို ္ပါသည္။ ယေန ့တိုင္ပါအတည္။
ေရေျမ့ရွင္ကို ယူငင္သြားေတာ့ လူရွင္မ်ားက ေၾကကြဲၾကလို ့ေရနည္းငါးပံုအညီ။ ေၾသာ္ သီေပါရာဇာ ပါေတာ္မူရွာၿပီ ´။

စစ္ႀကိဳေခတ္က ဆရာေရႊတိုင္ညြန္ ့ ေရးစပ္ၿပီး အဆိုေတာ္ႀကီး ေဒၚစိန္ပါတီ သီဆိုသြားခဲ့သည္ ့ အထက္ပါ

သီခ်င္းအတိုင္းပင္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးမွာ ကၽြန္ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ၁၈၈၆ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁ ရက္ေန ့တြင္ အိႏၵိယဘုရင္ခံခ်ဳပ္
ေလာ့ဒပ္ဖ္ရင္ (Lord Dufferin) က ျမန္မာမင္း ပိုင္နက္အားလံုးကို ၿဗိတိသွ် အိႏၵိယအင္ပါယာ (British Indian
Empire) အတြင္း သြတ္သြင္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာလိုက္သျဖင့္ ျမန္မာတို ့မွ ကၽြန္ဘ၀မွ သေဘာက္ဘ၀သို ့
က်ဆင္းရျပန္သည္။

ရတနာပံုေခတ္ သာသနာပိုင္ ဆီးဘန္နီ ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးက ´သုဥ္းသံုး၀ျဖင့္၊ သုညေခတ္၀ယ္ လူျဖစ္ရေလ၊

တို ့တေတြသည္၊ ေသေသာ္မွတည့္၊ ေၾသာ္ ေကာင္း၏´ဟု ျပတ္သားစြာ စာဆိုခဲ့သည္။

အခ်ဳပ္တန္း ဆရာေဖကလည္း ´ျမန္မာေတြ စည္းကမ္းေဖာက္လို ၊့ ထီးနန္းေပ်ာက္ခဲ့ၿပီ၊ ညစ္ပလီလူမ်ိဳး၊ ဂြေကာင္ေတြ

ေခြးျဖစ္ေတာ့ဗ်ိဳး---- ပ်ာတာစာသင္ေတာင္ဦးခ်ရ၊ ကုလားျမင္ သူ အ
့ ေမ - းို ေတာ့မလို´ဟု ျမန္မာေတြ အဂၤလိပ္
ကုလားျဖဴသာမက၊ ကုလားနက္တို ့ကိုပင္ ေၾကာက္ေနရပံုကို ရင္နာနာျဖင့္ စာဖြဲ ့ခဲ့ပါသည္။

ကုလားကို ေၾကာက္စရာစကားအျဖစ္ ထားကာ ကေလးမ်ားဆိုးေနလွ်င္ ´ပ်ာတာလာၿပီ တိတ္တိတ္။ ပ်ာတာလာၿပီ

အိပ္အိပ္´ ဟုတမ်ိဳး ´ကုလားႀကီးလာၿပီ။ ဖမ္းသြားလိမ့္မယ္။ အိမ္ထဲ၀င္ေတာ့ ´ဟု တဖံု ဆိုေလ့ရွိသည္။ ေျခာက္ေလ့ရွိ
သည္။

မွန္ပါသည္။ ထိုစဥ္က ျမန္မာမ်ား ကုလားကို အေၾကာက္ႀကီး ေၾကာက္ေနၾကပါသည္။ ဇာတ္ခံုေပၚမွ ဇာတ္မင္းသား

တဦးကလည္း ´ဂါတ္တဲေလးေပၚမွာေနာ္ဗ်ာ။ က်ေနာ္ဟာ အငယ္ဆံုးပါဘဲ။ ပန္ခ်ာပီ ပုလိပ္ႀကီးေတြ ၀ိုင္းပါလို ့။
ေၾကာက္အားလန္ အ
့ ားပို။ ငိုယိုကာ ရွိခိုးေတာင္းပန္ပါေသာ္လဲ။ လက္ထိပ္က ခတ္ထားဆဲ ´ဟု အမူပိုပိုႏွင့္ သီဆိုျပခဲ့ပါ
သည္။

မ်က္ႏွာျဖဴမဟုတ္ေသာ ေဘာင္းဘီ၀တ္ ပညာ၀န္ေထာက္တဦး ဆရာႀကီး ဦး၀န္ (မင္းသု၀ဏ္) ငယ္စဥ္ကေနခဲ့သည့္

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအတြင္း ေနာက္ပိတ္ဖိနပ္ႀကီး မခၽြတ္ဘဲ ၀င္လာရာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား တရာေက်ာ္က
ထုိကုလားမဲ ပညာေရး၀န္ေထာက္ကို ပဌမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ တႀကိမ္၊ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ေျမာက္ေအာင္ ထိျခင္းႀကီး
ငါးပါးျဖင့္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလွ်ာ့ ကန္ေတာ့ခဲ့ရပါေၾကာင္း ဆရာႀကီး ဦး၀န္က ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ေရးေသာ ၎၏ ´သာဓုေခၚ
၍ အမွ်ေ၀ပါ၏။´ ေဆာင္းပါးတြင္ ၀န္ခံထားခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာတို ့ ကုလားမဲကိုပင္ ဤမွ် ေၾကာက္ေနရေသာ ေခတ္၌ ျမန္မာျပည္ရွိ မ်က္ႏွာျဖဴမ်ား၏ အဓိပတိ ျမန္မာျပည္၏

ဘုရင္ခံမင္းႀကီးကို ျမန္မာျပည္မွ ေမာင္းထုတ္ရဲေသာ သတၱိခဲတဦး ေပၚေပါက္လာပါေတာ့သည္။ ထုိသူသည္ကား ရခိုင္
သား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမပင္တည္း။
ဆရာေတာ္က ´ခရက္ေဒါက္၊ မင္းျမန္မာျပည္ကက ထြက္သြားေပေတာ့ ´ဟု အဓိပၸါယ္ရသည့္ ´Crackdock Get Out”
ဆိုသည့္စကားကို ေျပာျခင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို ေၾကျငာျပလိုက္သည္။ အဂၤလိပ္ေခတ္တြင္ အဂၤလိပ္
ဘုရင္ခံကိုေမာင္းထုတ္ျခင္းမွာ လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာမႈတမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။

ထိုအခ်ိန္က ဆရာေတာ္ႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္ႀကီးမ်ား ဘာလုပ္ေနခဲ့ၾကသနည္း။ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတဦးက

ေရႊဘုန္းေတဇာ၊ ေနႏႈန္းေ၀ျဖာ တုိ ့ျဖင့္ စေသာ ပဥၥမေျမာက္ ေဂ်ာ့ဘုရင္ႏွင့္ ေမရီ မိဖုရားတို ့၏ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ ့ကို သီ
ကံုးခဲ့ၿပီး ဆဌမတန္းသံုး ေဒါင္းတံဆိပ္ ျမန္မာဖတ္စာထဲတြင္ ထည့္ၿပီး ေက်ာင္းသားမ်ားကို သင္ၾကားေစခဲ့သည္။

´ရွစ္စင္းစုိက္ထူ၊ ကၽြန္းဇမၻဴဟု၊ ဟိႏၵဴစတန္၊ ေဇယ်ာဖန္သည့္၊ ေျမမွန္ေဗြဟီ၊ ၿမိဳ ့ေဒလီ၀ယ္၊ ေမရီထိပ္တား၊ မိဖုရားႏွင့္

စုလ်ားညာေန´ တုိ ့ျဖင့္ဖြဲ ့ထားၿပီး ´ငါးတိုက္၀ဠာ၊ မိုးမည္ကို´ျဖင့္ အဆံုးသတ္ေသာ ရတုပိုဒ္စံု ျဖစ္ပါ၏။

ဇာတ္မင္းသားႀကီး တဦးကလည္း ´ေဂ်ာ့ဘုရင္ေရႊဘုန္း၊ ေနတလံုး ပမာတဆူ၊ သတၱ၀ါၾကည္ျဖဴ၊ ထီးနန္းသရဖူ၊

အုပ္စိုးပိုင္ယူ၊ ဆရာစိန္ ေတးသီခ်င္း၊ ေဘးကင္းေတာ္မူ၊ ဂရိတ္ၿဗိတိန္သာသာၾကည္ၾကည္၀ိုင္းလို ့၊
ဘာလင္ဂ်ာမန္တိုင္းကို၊ မဆိုင္းဘဲေဆာင္ေတာ္မူ´ ဟု သီဆိုခဲ့ပါသည္။ ၎ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမွာ အဂၤလိပ္အစိုးရက
ခ်ီးျမွင့္ေသာ TPS (Taingkyo Pyikyo Saung) တိုင္းက်ိဳးျပည္က်ိဳးေဆာင္ ဘြဲ ့ရရွိခဲ့ၿပီး၊ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေသာအခါ၌
´၀ဏၰေက်ာ္ထင္´ဘြဲ ့ ထပ္ရျပန္ပါသည္။

စစ္ေတြသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမက ဘုရင္ခံကိုေမာင္းထုတ္၍ ´ေထာင္ဆု´ ရေနခိုက္ ျမန္မာပညာရွိမ်ားကေတာ့

´ေအာင္ဆုၾသဘာ၊ မဂၤလာျဖင့္၊ ဆယ္ျဖာလက္ေျမွာက္၊ ဆက္ခါေလွ်ာက္ပိမ့္၊ ခိုင္ေဆာက္ေအာင္လံ၊ ဂရိတ္ ၿဗိတန္ႏွင့္၊
ႏိုင္ငံ အိႏၵိယ၊ အစိုးရသည့္၊ ဘ၀သခင္၊ ေဂ်ာ့ဘုရင္ႏင
ွ ့္၊ အရွင္မိဖရ
ု ား၊ ျမတ္ႏွစ္ပါးတို ့၊ တိုင္းကားစိုးစံ၊ ျပည္ႏိုင္ငံကို၊
ရန္မာန္ကင္းၿပီး၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၍၊ သက္ေတာ္ရွည္စြာ၊ ဆယ္ျဖာဓမၼ၊ သဂၤဟႏွင့္၊ နာယကဂုဏ္၊ ကိုယ္လံုးၿခံဳ၍၊ တိမ္မႈန္
မသန္း၊ လျပည့္၀န္းသို ့၊ ေရႊနန္းေပၚထက္၊ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုး၊ ဥစၥာစိးု သည္၊ တန္ခိုးေနသို ့ ထြန္းေစေသာ၀္ ´ ဟူေသာ
မဂၤလာဧကပိုဒ္ ရတုကို ေတာေရာၿမိဳ ့ပါ ႏႈတ္တိုက္က်က္မွတ္ခိုင္းၿပီး စာသင္ေက်ာင္းတိုင္းတြင္ ေက်ာင္းမတက္မီ သီဆို
ကာ ဂုဏ္ျပဳေနဆဲျဖစ္ပါ၏။

မစၥတာ ေမာင္မႈိင္းကသာ ေခြးဋီကာ၊ ေဒါင္းဋီကာတို ့ျဖင့္ အဂၤလိပ္မ်ားႏွင့္ ´ဖလဖ´ (ေဖာ္လံဖါး) တို ့ကို
ကလိတတ္ပါ၏။ ဆရာေတာ္ကဲ့သို ့ ေျဗာင္ေတာ့မေျပာပါ။

ဆရာေတာ္မွာမူ ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ ၀ံသာႏုတရားမ်ား၊ အဟိ ံသ၊ Non corporation ။ ကိုယ္က်င့္တရား။

ၿခိဳးၿခံေရး။ ညီညြတ္ေရး။ ပညာေရး။ သည္းခံေရး တို ့ကို အျခခံကာ ေဟာသျဖင့္ သြားေလရာတြင္ ျပည္သူလူထုႀကီးက
မဂၤလာစည္ေတာ္ရြမ္း၍ ႀကိဳဆိုသကဲ့သို ့ၿဗိတိသွ် အာဏာပို္င္မ်ားကလည္း ´လာပါ၊ လာပါ၊ ရွင္ဥတၱမရဲ့၊ တကယ္ေစာင့္
တဲ့ အေကာင္၊ မလြယ္ေပါက္နဲ ့ေထာင္´ လုပ္ကာ ေထာင္တံခါးႀကီးဖြင့္ကာ ႀကိဳဆိုခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးအခန္းတြင္ ဆရာေတာ္၏ အခန္း က႑က ႀကီးမားလွပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို အမ်ားျပည္သူတို ့က ျမန္မာလြတ္လပ္ေရး ပိသုကာအျဖစ္ တင္စားေခၚေ၀ၚၾကပါသည္။

မွန္ပါသည္။ သို ့ေသာ္ မည္သည့္ပိသုကာ၌မဆို ´ၾကားဆရာ၊ ျမင္ဆရာ၊ သင္ဆရာ´တို ့ ရွိရစၿမဲျဖစ္ပါသည္။
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သင္ဆရာ မျဖစ္ခဲ့ဘူးေသာ္လည္း ၾကားဆရာ ျမင္ဆရာေတာ့
ျဖစ္ခဲ့ပါ၏။ ထို ့ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ကို ´ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ပိသုကာ၏ ဆရာ့ဆရာ´ဟု ေခၚရေသာ္ မွားအံ့မထင္ပါ။
နတ္ေမာက္သား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း။ ငယ္နာမည္ ေမာင္ထိန္လင္းကား ´လြတ္လပ္ေရး၏ ပိသုကာႀကီးျဖစ္ၿပီး။
စစ္ေတြသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ၾကားဆရာ၊ ျမင္ဆရာ ´ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး၏
မီးျပတိုက္ႀကီးပါေပတည္း´၊