Professional Documents
Culture Documents
OD Newsletter Volume 1 NO 3 Online File
OD Newsletter Volume 1 NO 3 Online File
အဖြ႔အ
ဲ စည္းဆိုင္ရာစြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္
မားေရးႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာမ်ား၊ ဗဟု
သုတ ရရွိေစမည့္ စာမူမ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပ
သြားမည္။
အႀကံေပးအဖြဲ႕
မအက္ပစြန္(IRC)
တင္က်ီးတစ္ဝမ္း ကၽြန္ေတာ္နားလည္ခံစားႏုိင္ပါတယ္။
ကိုဗညား (IRC)
ဗ်ိဳင္းတစ္ဝမ္းဆိုတ့စ
ဲ ကား ဒါေပမယ့္ ရဲထြန္းဦး (ABITSU)
မွတ္သားခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီတင္က်ီးခမ်ာ
တာဝန္ခံအယ္ဒီတာ
တင္က်ီးဆိုတ့င
ဲ ွက္ဟာ လည္ပင္းမွာ ႀကိဳးခ်ည္ခံရရွာလို႔
မေအးေအးျမင့္
တစ္ဝမ္းစာျပည့္ရွာဖို႔ သူပင္ပန္းစြာ ငုတ္ရွာတဲ့ငါးကို
အယ္ဒီတာအဖြဲ႕
ငုတ္လိုက္ရတဲ့ေရ ေခါင္းပံုျဖတ္စားတဲ့ သူေတြကိုျမင္တ့အ
ဲ ခါ
ႏိုင္ႏိုင္ထြန္း
မိုးေသာက္ေရာင္နီပ်ိဳ႕ ကတည္းက ကၽြန္ေတာ့္ရင္မွာ နာက်င္လာတယ္။
ခြန္းပိုပို
ညအိပ္တန္း ျပန္ခ်ိန္ထိပဲေလ။ လူေတြဟာ ျဖဴျဖဴဝင္း
ဗ်ိဳင္းကေတာ့ သမုဒၵရာ ဝမ္းတစ္ထြာဆိုသမို႔ မူအိုင္းရစ္
ေလာကမွာ အဲဒီထမင္းႏွစ္နပ္မွာ
စာမူမ်ားေပးပို႔ရန္ႏွင့္
တင္က်ီးလို ဗ်ိဳင္းလိုလူစားေတြ ရသာတဏွာကပ္လို႕
၂
စိုးေနလင္း
၃
၀န္ထမ္းေတြ ကိုးကားအသံုးျပဳနိုင္ေအာင္ အ
ဆင္သင့္ရွိေနရပါမယ္။
စိုးေနလင္း
စံုစမ္းေမးျမန္းရန္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္
ccb4burma@gmail.com
Phone ၀၈၂၈၈၅၅၆၁၆
၄
လင္းၿဖိဳးေအာင္
၅
မိမိတို႔၏ အားသာခ်က္ ၊ အခြင့္အလမ္း၊ အား ပိုစယ္မရေတာ့လည္း မတတ္ႏိုင္ဘူးေပါ့ဟု ဆိုခ်င္ စာအုပ္
နည္းခ်က္ႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို ေသခ်ာစြာ သံုး သူ မ်ားရွိပါလိမ့္မည္။ အကယ္၍ မိတ္ေဆြ အေျချပဳ
သပ္ၿပီးမွ ေရးသည့္ မဟာဗ်ဴဟာသည္ လက္ေတြ႔ ထားေသာ လူထုသည္ အမွန္တကယ္ မိတ္ေဆြတို႔ မိတ္ဆက္
ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ လုပ္ေဆာင္ရန္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အဖြဲ႔အစည္း၏ အကူအညီကို အေရးတႀကီးလိုေနပါ
ခ်မွတ္ ေပးမည္ျဖစ္သလို လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ရွင္း လွ်င္ ထိုလူထုအတြက္ ႀကီးစြာေသာ နစ္နာဆံုးရႈံးမႈ
လင္းစြာ တဆင့္ခ်င္း သိျမင္ထားသျဖင့္ ပရိုပိုစယ္ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မည္။ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္း
“မဟာဗ်ဴဟာ သတ္မွတ္မႈဆိုတာ စိတ္ထဲ
ေရးသားသည့္အခါ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေရးႏိုင္ တစ္ခု၏ တာဝန္သည္ သူရည္ရြယထ
္ ားေသာ လူ
ရန္ အေထာက္အကူျပဳေပလိမ့္မည္။ ထုအတြက္ အေကာင္းဆံုး ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္
ထင္ရာ လုပ္ေကာင္းတဲ့အရာ၊ လုပ္ႏိုင္တ့အ
ဲ ရာ
ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ မဟုတ္ပါဘူး။ေအာက္ပါေဖာ္ျပတဲ့အခ်က္ေတြ
ပရိုပိုစယ္ေရးနည္း သင္တန္းမွဘာေတြ
အေပၚထည့္ သြင္းစဥ္းစားၿပီးမွ မဟာဗ်ဴဟာကို
ရရွိႏိုင္ပါသလဲ ဒိုနာ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ
သတ္မွတ္သင့္ပါ တယ္။”
မိတ္ေဆြသည္ ဒိုနာသို႔ ဒိုနာကိုယ္စားျပဳ တာ သင္တန္းေတြ တက္ေရာက္ခ့ၿဲ ပီးသျဖင့္ မဟာ
ဝန္ ယူထားသည့္ သူတေယာက္ျဖစ္လွ်င္ မိမိထံ ဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကိုလည္း ပီျပင္စြာ ခ်မွတ္
စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ
ေလွ်ာက္ထားလာေသာ မ်ားျပားလွသည့္ ပရိုပိုစယ္ တတ္ပါၿပီ။ ပရိုပိုစယ္ကိုလဲ စနစ္တက်ေရးတတ္ “-Vision & Mission
မ်ားကို ဖတ္ရႈသည့္အခါ ဘယ္အခန္းက႑ကို အဓိ ပါၿပီ။ ဘယ္ဒိုနာထံ အကူအညီ ေတာင္းရပါမည္လဲ။
(အနာဂတ္အျမင္န႔ရ
ဲ ည္ရြယ္ခ်က္)
က စဖတ္ပါမည္လဲ။ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အကူေပးေရး ရံပံုေငြ
မ်ား၊ ထိုရံပံုေငြမ်ားကို စနစ္က်ေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲေပး -Opportunities & Threat
အခ်ဳိ႕အရည္အေသြးျပည့္ ပေရာ့ဂ်က္ မန္ေန
သည့္ အဖြဲ႕မ်ားစြာရွိပါသည္။ အင္တာနက္က (အခြင့္အလမ္းနဲ႔ၿခိမ္းေျခာက္မႈ)
ဂ်ာ မ်ားေတာ့ သူတို႔ စဖတ္သည့္အခါ သူတို႔ထံ
တဆင့္လည္း ရွာႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာ CCBC ၏
ေလွ်ာက္ထားလာသည့္ အဖြ႔အ ဲ စည္းသည္ ဘယ္လို -Strength & Weaknesses
ဝက္ဘ္ ဆိုက္ http://ccb4burma.net တြင္လည္း
အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ သူတို႔ အ
ဒိုနာ List တင္ထားပါသည္။ ဝင္ေရာက္ၾကည့္ရႈၿပီး (အားသာခ်က္န႔အ
ဲ ားနည္းခ်က္)
လုပ္အေကၽြးျပဳမည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ထိေရာက္
မိမိ၏ ပရိုပိုစယ္ကို ဘယ္မွာတင္ရမည္ကို ဆံုးျဖတ္ -Long-term Objectives (ေရရွည္ရည္ရြယ္ခ်က္)
စြာ ကူညီေပးႏိုင္မည့္ သူမ်ားျဖစ္သလဲ ဆိုသည့္ မိမိ
ရန္ ျဖစ္ပါသည္။
တို႔ အေၾကာင္းမိတ္ဆက္ကို စတင္ဖတ္ရႈသည္ဟု -Alternative Strategies
ဆိုပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ဘာေၾကာင့္ အကူအညီ တခုေတာ့ရွိပါသည္။ မိမိ၏ ပိရိုပိုစယ္သည္
(အျခားမဟာဗ်ဴဟာမ်ား)
ေပးရန္လိုလဲ ဆိုသည့္အခ်က္၊ ထိုသို႔ အကူအညီ သူတို႔၏ စိတ္ဝင္စားမႈ နယ္ပယ္တြင္ ရွိရပါမည္။ ဥပ
-Strategy Selection (မဟာဗ်ဴဟာေရြးခ်ယ္ျခင္း)
ေပးလိုက္လွ်င္ ဘာေတြ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရ မာ က်န္းမာေရးကိုသာ စိတ္ဝင္စားေသာ ဒိုနာကို
ႏိုင္မည္လဲ၊ ထိုအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားရရန္ ထို ပညာေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ပရိုပိုစယ္ တင္မိလွ်င္ ရႏိုင္ အထက္ပါအခ်က္ေတြကိုလူအထင္ႀကီးေအာင္ေရး ျ
အဖြဲ႔က ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္မည္လဲ ၊ ထိုေဆာင္ မည္မဟုတ္ပါ။ က်န္းမာေရးထဲတြင္မွ သူတို႔စိတ္ဝင္ ပ၊ ရြတ္ျပတာထက္ တကယ္ရွိဖို႔၊ သိဖို႔လိုအပ္ပါ
ရြက္ခ်က္မ်ားက ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈရွိမလဲ ၊ စားသည္မွာ ကာကြယ္ေရးလား၊ ပညာေပးေရး
တယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ေယဘုယ်သေဘာေတြ႔
ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို ဘယ္လိုတိုင္းတာႏိုင္မ လား၊ ကုသေရးလား ဆိုသည္မ်ဳိးကို ေသခ်ာစြာ
ေနရတဲ့ျပႆနာက စကားလုံးေတြကို အလြတ္
လဲ စသည့္အခ်က္မ်ားကို အာရံုစိုက္ၾကသည္ဟု ေလ့လာၿပီးမွ တင္ျပသင့္ပါသည္။
က်က္ၿပီး အႏွစ္သာရ တကယ္မသိတ့ဲ အခ်က္
ဆိုပါသည္။ ထိုသို႔ တင္ျပၿပီးလွ်င္ မိမိတို႔အတြက္ ပရိုပို
ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာထဲက တစ္ခုတင္ျပခ်င္ပါ
သင္တန္းတက္ေရာက္ျခင္းျဖင့္ ထိုသို႔ေသာ အ စယ္ ရရွိရန္ ေတာ္ေတာ္ နီးစပ္ေသာ အေျခအေန
တယ္။ Vision & Mission ကိစၥပါ။ Vision ကို
ခ်က္အလက္မ်ားကို စနစ္တက် ကိုယ္တိုင္ လက္ တြင္ ေရာက္ေနၿပီဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ က်န္ေနသည္
ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား မွာ သူတို႔၏ ေပၚလစီပိုင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤကိစၥက အျမင္လို႔ေျပာၾကပါသည္၊ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ အနာ
၆
မူျမတ္ထန္
သင္တန္းဆုိတ့ဲ အေၾကာင္းကုိ က်မေရးဖုိ႔ စဥ္း
စားလုိက္ခ်ိန္မွာ စကားလံုးေတြ႐ွားပါး သြားသလုိ ခံ
စားလုိက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္တန္းဆုိတ့ဲ အ
ေၾကာင္းအရာေတြကို မေျပာခင္ ငယ္ဘဝေတြကို
အရင္ျပန္ေတြးၾကည့္လုိက္မိတယ္။ က်မတုိ႔ ငယ္စဥ္
က မူႀကဳိဆုိတ့ဲ စကားလံုးနဲ႔ တခါမွ မရင္းႏွီးခဲ့ၾကပါ
ဘူး။ ရင္းႏွီးခဲ့ဖူးတဲ့စကားလံုးေတြကေတာ့ သူငယ္
တန္းႀကီး သူငယ္တန္းေလးဆုိတာေပါ့။ ေနာက္တ
မ်ဳိး အေခၚအေဝၚကေတာ့ ေက်ာင္းေပ်ာ္ေပါ့ေနာ့။
ယေန႔ေခတ္ စကားနဲ႔ဆုိရင္ေတာ့ မူႀကိဳေပါ့။ အဲဒီ
ကမွတဆင့္ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ ဟုိက္စကူး
မရဘူးအမရ က်ေနာ္ အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ေယာက္ ထဲမွာ အသိပညာေပး သင္တန္းဆုိတာေတြ ဟာ
ၿပီးေတာ့ တကၠသုိလ္ေပါ့။ သူတပါး တုိင္းျပည္ေတြ
ပါ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္ပညာနဲ႔ ဒီမွာဘာလုပ္ စားရ တရားဝင္႐ွိမေနခဲ့ပါဘူး။ ထိုငး္ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကုိယ့္
ကေတာ့ ကုိယ္ႏွစ္သက္ရာဘာသာရပ္ကုိေ႐ြးခ်ယ္
မွန္းမသိလုိ႔ သေဘၤာတက္တာေလ က်ေနာ္ လူမ်ိဳးေတြကုိ ျပန္ေပးတဲ့သင္တန္းေတြ၊ အျခား
တက္ေရာက္သင္ၾကားၿပီး အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း
ျမန္မာျပည္မွာေနလည္း ဒီလုိပဲ အေျပာခံရမွာပဲ” တက္ေရာက္ခြင့္ရတဲ့ ေက်ာင္းေတြ စသည္ျဖင့္ စ
ျပဳခြင့္ ႐ွိၾကတယ္။ က်မတုိ႔တုိင္းျပည္မွာေတာ့ “ ---
“sorry ကြာ အမ ေတာင္းပန္ပါတယ္” က်မနဲ႔ ကား သည္ျဖင့္ အခြင့္အလမ္းေတြေျမာက္မ်ားစြာ ႐ွိေန
အင္း။ အင္းေပါ့-ေနာ္္။
သမား ေ႐ႊဂံုတို္င္ေရာက္တ့အ
ဲ ထိ စကားလံုးေပါင္း ပါတယ္။ အဲဒီလုိ္ သင္တန္းေတြ၊ အင္တန္းေတြကို
ျမန္မာျပည္ထဲက ဘဲြ႕ရပညာတတ္ေတြရဲ႕ ဘ မ်ားစြာ ေျပာျဖစ္ခ့ၾဲ ကပါတယ္။ တလမ္းလံုး မခံခ်င္ “ဘဝဆုိတ့ဲ တကၠသုိလ္” လုိ႔ တင္စားခ်င္ပါတယ္။
ဝဟာလည္း သူမ်ားႏိုင္ငံေတြကၾကားလုိ႔မွ မ စိတ္ျဖစ္ေနတဲ့ ကားေမာင္းသမား အင္ဂ်င္နီယာ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ က်မကုိယ္တိုင္ သင္တန္း
ေကာင္းေအာင္ျဖစ္ေနရတဲ့ အေျခအေနကုိ ေရာက္ လူငယ္ေလးဟာ ပါးစပ္န႔ဲ ကတၱရာလမ္းကုိ အျပည့္ တက္ခြင့္ ႀကံဳလိုက္လုိ႔ပါပဲ။ အဲဒီသင္တန္းဟာ
ေနပါၿပီ။ ရင္နာလုိက္ပါဘိေတာ့တယ္။ ဆရာတင္ ခင္းခဲ့ပါတယ္။ က်မ ကားေပၚက ဆင္းသြားခ်ိန္မွာ က်မအတြက္အက်ိဳး႐ွိပါတယ္။ က်မတုိ႔တုိင္းျပည္
ေမာင္သန္းေရးတဲ့ “သခင္ႏိုင္ငံေတာ္” ဆုိတ့စ
ဲ ာအုပ္ မခ်ိမဆန္႔ ဆဲၿပီမ်ား က်န္ခ့ေ
ဲ လမလားပဲ။ ဘဲြ႕ႏွင္း အတြက္လည္း အက်ဳိး႐ွိေစလုိ႔ပါပဲ။ က်မတုိ႔ရဲ႕
ေလးကုိ သြားသတိရလုိ္က္မိပါတယ္။ ဘာလုိ႔ ပညာ သဘင္ခန္းမထဲ မဝင္ခင္ကတည္းက လဲြေနခဲ့ၾက နိစၥဓူဝ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အရာေတြကုိ သင္ခန္းစာ
သင္တာလဲတ့ဲ အမ်ိဳးမ်ဳိးေျဖခဲ့ၾကပါတယ္။ ယေန႔ လူ တာလား။ ဘဲြ႕ႏွင္းသဘင္ခန္းမထဲက ထြက္ၿပီးမွ ေတြအျဖစ္န႔ဲ ျပန္လည္ၿပီး အမ်ားႀကီး ဆည္းပူးခြင့္
ငယ္ေတြကုိသြားေမးခဲ့ ရင္ဘယ္လုိေတြ ေျဖၾကဥိး ပညာနဲ႔ အလုပ္လဲြသြားတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြလည္း ရခဲ့ပါတယ္။ သင္တန္းနည္းျပ (Trainer ) ေတြကုိ
မလဲ။ မတြဲစားအပ္ေသာ အသီးမ်ားလား၊ အစား မနည္းခဲ့ပါဘူး က်မ အပါအဝင္ေပါ့။ မွားစားမိေသာ လည္း ေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။ က်မတုိ႔အားလံုး
အစာမ်ား ျဖစ္ေနၿပီလား ဘဲြ႕ရလုိ႔ေရာ ဒီပညာ သစ္သီးေတြမ်ားလားပဲ။ ျပည္တြင္းမွာ ဘဝတကၠ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတာေတြကုိ နည္းျပက ေမးခြန္းထုတ္ၿပီး
အတြက္ သုေတသနျပဳစရာေနရာ၊ ျပန္လည္ အသံုး သုိလ္ တစ္ခုေတာ့႐ွိပါတယ္။ ဘဝတကၠသုိလ္ကုိ တစ္ဦးဆီီက အျမင္ကုိ အျခားတစ္ဦးဆီ ပုိ႔ေဆာင္
ခ်စရာ ေနရာေတြ ဘယ္ဆီမွာမ်ားလည္း။ ဘဲြ႕ရ ေက်ာင္းသားတုိင္းေတာ့ တက္ခြင့္မရပါဘူး ဘာ ဆက္သြယ္ေပး လုိက္တာပါ။ ေပးလုိက္တ့ဲပံုစံက
လူငယ္တစ္ဦးအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမွတ္ရ ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲဒီ ဘဝတကၠသုိလ္က..... ေတာ့ စကားလံုးေတြကို ျပန္လည္မြန္းမံ အလွ
စရာေန႔တေန႔ ႀကံဳခဲ့ရဘူးပါတယ္။ တာေမြကေန “ ေထာင္ ” ျဖစ္ေနလုိ႔ပါပဲ။ ဆင္ၿပီး သင္တန္းခန္းမထဲမွာ အေခ်ာသတ္ ဖန္
ေ႐ႊဂံုတိုင္ဘက္ကိုအသြား ဘတ္စ္ကားေတြ တက္မ တီးၿပီး ျပန္လည္ထည့္ ေပးလုိက္တာပါပဲ။ တီးဝုိင္း
ဒီဘက္ကုိေရာက္တ့အ ဲ ခ်ိန္မွာ က်မဟာ ဘဝ
ရလုိ႔ တကၠစီ ငွားစီခ့ရ
ဲ တဲ့ေန႔ကေပါ့ “လမ္းကလဲ တစ္ခႏ
ု ွင့္ တင္စားရမယ္ဆုိရင္ျဖင့္ သင္တန္းသူ
တကၠသုိလ္တစ္ခုကုိ ေတြ႕လုိက္ရပါတယ္။ က်မ
ၾကမ္းလုိက္တာကြာ” လို႔ က်မ ညည္းတြားလုိက္ မိ သင္တန္းသားေတြဟာ တီးဝိုင္းမွာ ကုိယ္ႏွစ္သက္
ေတြ႕လုိက္ရတဲ့ ဘဝတကၠသုိလ္က ျပည္တြင္းက
တာပါ။ “ဟုတ္တယ္ က်ေနာ္လည္း က်ေနာ့္ကား ရာ ပစၥည္းေတြကုိ ကုိင္တြယ္တီးခတ္ေနတာကုိ
ဘဝတကၠသုိလ္လုိ ၾကမ္းတမ္းမႈေတြမ႐ွိပါဘူး။ လြန္
ကုိႏွေမ်ာတယ္ဗ်” “ ေၾသာ္ ကုိယ့္ကား နဲ႔ကုိ တကၠစီ နည္းျပက အဲဒီ သံစံုေတြေပၚမွာ သီဆုိေဖ်ာ္ေျဖ
စြာ ေျဖာင့္ျဖဴးပါတယ္။ စာ႐ြက္စာတမ္းေတြလည္း
ဆဲြတာလား” “ဟုတ္တယ္ဗ် သေဘာၤ ဆက္မ ကျပ သြားၾကသူေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ တကယ္
အလကားရ၊ ထမင္းလည္းေကၽြး၊ ဒါအျပင္ အဲဒီ
လုိက္ခ်င္ေတာ့တာနဲ႔ ကားဝယ္ၿပီး ျပန္လာခဲ့တာ ေတာ့ သင္တန္း နည္းျပဆုိတာ ဖန္ဆင္း႐ွင္ေတြ
ေက်ာင္းတက္ဖုိ႔ကုိ လာႀကိဳ လုိက္ပါေသးတယ္
သူမ်ား ငွားစားရင္လည္း ကားပ်က္စီးမွာစိုးလုိ႔ ကုိယ္ မဟုတၾ္ ကပါဘူး ဖန္တီး႐ွင္ေတြပဲျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကုိယ့္ အစီအစဥ္န႔ဲ ကုိယ္လာရင္လည္း ခရီးစရိတ္
တုိင္ပဲ ဆြဲတယ္ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက
ပါ ေပးလုိက္ပါေသးတယ္။ အဲဒီတကၠသုိလ္က သင္ စာသင္ခန္းေတြထဲမွာ ဒီပညာရပ္ေတြကို က်မ
ကားလမ္းေတြဟာ စိတ္ပ်က္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္ဗ်ာ ”
တန္းတုိ႔၊ သင္တန္းတုိ႔ (Training or Workshop) မသင္ၾကားခဲ့ရပါဘူး။ က်မဘဝအတြက္ အသံုး
“မင္းစဥ္းစားၾကည့္ေလ ဒီေ႐ႊဂံုတိုင္ လမ္းခင္းထား
ဆုိတာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာလံုးေတြကို ဘာသာ က်တဲ့ ပညာရပ္ေတြပါ။ ဥပမာေျပာရရင္ “အသြင္
တာ ဘယ္ႏွစ္ရက္႐ွိေသးလုိ႔လဲ မင္းျမင္တ့အ ဲ တိုင္း
ျပန္ ခဲြစိတ္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး အဲဒီစကား ကူးေျပာင္းေရးကာလ” တဲ့ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒီစကား
ပဲေလ တုိ႔တုိင္းျပည္က ပညာတတ္ အင္ဂ်င္နီယာ
လံုးေတြထဲကေနလုပ္ကိုင္ေနတဲ့အလုပ္ေတြ၊ ေခါင္း လံုးမွန္ပါတယ္။ တကယ္ကုိ အသြင္ကူး ေျပာင္း
ေတြကလည္း သံုးစားလုိ႔မရေတာ့ဘူး ေပါင္း စားေန
စဥ္ေတြအေၾကာင္းကုိေရးသားခ်င္လုိ႔ပါ။ျမန္မာႏိုင္ငံ သြားခဲ့ရင္ ဘာကိုစလုပ္ၿပီး ဘာေတြလုိအပ္ေနမွာ
တဲ့ ဘဝေရာက္ေနၿပီကြာ” “အဲဒီလုိေျပာလုိ႔လည္း
၇
ပါလဲ ဒါသိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို မသိထားခဲ့ တာပါ။
ရင္ အရင္လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြ ေပ်ာက္ သြားႏိုင္
က်မတုိ႔ သင္တန္းဆရာ ေျပာတာကေတာ့
ပါတယ္။ သူ႔ေၾကာင့္၊ ငါ့ေၾကာင့္ အျပစ္ဖုိ႔ရင္း
ကုိယ့္မွာ႐ွိၿပီးသားကုိ အေရာင္တင္ (ေပါလစ္
သံသရာ တစ္ပတ္ျပန္လည္သြား ႏုိင္ပါတယ္။ အ
တုိက္) ေပးတာပါတဲ့။ ဆရာ့ကို ေက်းဇူးတင္ေန
သြင္ကူးေျပာင္းသြားၾကသူေတြ၊ အေရခြံလဲသြားၾက
မိပါေတာ့တယ္။ သူေျပာတာမွန္ပါတယ္။ က်မတုိ႔
တဲ့ တုိင္းျပည္ေတြကို က်မတုိ႔ နမူနာယူရမွာ ျဖစ္
လူေတြမွာ တကယ္ေတာ့ သူ႔အသက္အရြယ္ အ
ပါတယ္။ ေနာက္ေခါင္းစဥ္ တစ္ခုက လူထုကုိ
လိုက္ လူေတြဟာ အေတြ႕အႀကံဳေတြ ကုိယ္စီ႐ွိ
စည္း႐ံုးနည္း အတုိေကာက္ ေခၚေတာ့ (C O) ေပါ့
ၾကပါတယ္။ ဒါေတြကို မသံုးမိတာလည္း ျဖစ္ခ်င္
အ႐ွည္ကေတာ့ Community Organization
ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ေမ့ေနတာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ငါေတြ႕နဲ႔ ဘဝမွာ ျဖတ္
မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လုိသံုးရမွန္း မသိတာ
သန္းခဲ့ၿပီးသားေတြပါ စာေတြ႕နဲ႔ေတြ႕ေတာ့ ေၾသာ္
လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ဒါကိုသိေအာင္
နည္းပညာလည္း လုိအပ္ေသးပါကလားေပါ့။
သံုးလုိ႔ရေအာင္ ျပန္ထုတ္ေပး ျပန္တည့္ေပးတာ
ေနာက္တစ္ခုက အသင္းအဖဲြ႕ တည္ေဆာက္နည္း
လို႔ပဲ က်မေတြးလုိက္မိပါတယ္။ သင္တန္းဆရာ၊
ပါပဲ (Team Building)။ သူကလုိအပ္ ေသးလုိ႔
ဆရာမမ်ားကုိ ေက်းဇူးလည္းတင္ေနမိပါတယ္။
လားလုိ႔ ေတြးစရာ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ လုိအပ္ပါ
က်မ သင္တန္းတက္ခ့စ
ဲ ဥ္က အေတြးနဲ႔ က်မ သင္
တယ္။ သိထားေတာ့ မက်႐ႈံးဘူးေပါ့။ အက်အ႐ံႈး
တန္းျပန္ေပးခ်ိန္က အေတြးဟာ ကြာဟခ်က္ သိပ္
နည္းတာေပါ့ ဆံုး႐ံႈးမႈလည္း နည္းသြားတာေပါ့။ ကုိ ေကာင္းတဲ့၊ လူေတြကို အက်ဳိးျပဳႏိုင္တ့ဲ ပညာ
မႀကီးမားပါဘူး။ က်မ သင္တန္း တက္ေရာက္ခ်ိန္
အခုေျပာမယ့္ ေခါင္းစဥ္က က်မ အႀကိဳက္ဆံုးဆုိ ရပ္ေတြပါ။ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဆီက ပညာရပ္
မွာ ဒီသင္တန္းၿပီး သြားခ်ိန္မွာ ငါဘယ္ေလာက္
ရင္လည္း မမွားပါဘူး။ အဖဲြ႕အစည္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေတြန႔ဲ လုိအပ္သူေတြကို ျဖည့္ေပးဖုိ႔ အကူအညီ
သိလုိက္ရမွာလဲ ဘာေတြကုိ သိခြင့္ရမွာလဲလုိ႔
ေရးဆုိပါေတာ့။ (Organization Development) ေတာင္းခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္လည္း ဆ
အၿမဲေတြးခဲ့ပါတယ္။ က်မ သင္တန္းျပန္ေပး ခ်ိန္
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုသိထားမယ္ဆုိရင္ အထက္ ရာ၊ ဆရာမတုိ႔န႔ဲ ျပန္ဆံုၿပီး အနာဂတ္ကိုပံုေဖာ္
မွာေတာ့ သူတုိ႔ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ား သိသြား
ေအာက္ ထိန္းညွိတတ္သလို စာနာနားလည္မႈ ၾကည့္ဖိ႔ု Trainer Gathering ဆုိတ့ဲ ေန႔ရက္
ၾကပါလိမ့္၊ ဘယ္ေလာက္မ်ား ရသြားၾကပါလိမ့္၊
ေတြ၊ သူ႔လုိအပ္ခ်က္ ကုိယ့္လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေလးဖန္တီးၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမတုိ႔ရဲ႕ ရင္ခုန္သံ
မသိရင္ ငါဘာမ်ား ညံ့ေနပါလိမ့္ဆုိတ့ဲ အေတြး
ျပဳျပင္သြားလုိ႔ ရပါတယ္။ သိထားရင္ နည္းလမ္း ေတြကိုၾကားခ်င္ပါေသးတယ္။ ဆရာ၊ဆရာမတုိ႔
ေတြဟာ က်မကုိ အၿမဲပဲ ဖိစီးမႈျဖစ္ခ့ဲရပါ တယ္။
ေတြကို လုိသလုိ ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳလိုက္တာနဲ႔ ေရးထားေပးခဲ့တ့ဲ စာလံုးေတြန႔ဲ စကားလံုးေတြကို
အဲဒီအေတြးေတြန႔အ
ဲ တူ ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာ
ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္လာမွာပါ။ ဒီ မွတ္တမ္းအျဖစ္ သမုိင္းတြင္ရစ္ဖုိ႔ သိမ္းထားဆဲပါ
ဂတ္ကို ျဖည့္ဆည္းဖုိ႔္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သင္တန္း
သခၤန္းစာက က်မတုိ႔ ငယ္စဥ္က စကၠဴအ႐ုပ္ လုိ႔ေျပာရင္း အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
နည္းျပဆရာေတြ အေျမာက္အမ်ား လုိအပ္ေနပါ
ေလးေတြဝယ္ၿပီး ကုိယ္ဝတ္ေပးခ်င္တ့ဲ အကၤ်ီ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္ဆံုခြင့္ျပဳပါ။
တယ္။ တုိင္းတပါးသားေတြကိုခ်ည္းပဲ က်မ တုိ႔
ေတြကို သင့္ေတာ္သလုိ အခ်ိန္အခါအလုိက္
အားကိုးေနလုိ႔ မရပါဘူး။ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ အ မူျမတ္ထန္
ေျပာင္းလဲၿပီး အ႐ုပ္ကေလး လွသြားေအာင္ ျပင္
တြက္ ကုိယ့္လူမ်ဳိးေတြ အရည္အခ်င္း႐ွိဖုိ႔ ကုိယ္ပဲ
လုိက္တာနဲ႔တူတယ္လုိ႔ က်မ တင္စားခ်င္ပါတယ္။
လုပ္ရမွာပါ။ အဲဒီလုိအခြင့္အလမ္းေတြ ရဖုိ႔အတြက္
ဒါဟာ က်မ တစ္ေယာက္စာ အျမင္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဘက္မွာ႐ွိေနတဲ့ နည္းျပေတြ ဆံုေတြ႕ဖုိ႔ အုိင္
သင္တန္းေတြထဲက သင္ၾကား ေပးလုိက္တာပဲ
အာစီ (IRC)ရဲ႕ အကူအညီန႔ဲ Trainer Gathering
ျဖစ္ျဖစ္၊ အားလံုး ဝုိင္းဝန္းေဆြး ေႏြးလုိ႔ အေျဖ
ဆုိတ့ဲေန႔တစ္ေန႔ကို ဖန္တီးခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မ
ထြက္လာတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သူ႔အျမင္ ကုိယ့္အျမင္
တုိ႔ကို အကူအညီေပးခဲ့တ့ဲ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ယခင္လေမးခြန္း
ဖလွယ္တယ္လုိ႔ဘဲ သံုးသံုး၊ အဲဒါ ေတြကုိ
လည္း က်မ ေလးစားပါတယ္။
ေက်ေက်ညက္ညက္ သိခ့မ
ဲ ယ္ဆုိရင္ ဆရာေတာ္
ဦးေဇာတိကေျပာတဲ့ အတုိင္းျပန္ ေျပာျပခ်င္တာ အဲဒီေန႔ကေတာ့ အရမ္းကိုလွပတဲ့ ညေနခင္း
ဲ ါတယ္။ သင္တန္းနည္းျပ ဆရာ၊ ဆ ေမး=Project တစ္ခုကို စီမံခန္႔ခဲြတယ္ဆုိတာ
ကေတာ့ “ေန႔စဥ္ခံစား ေတြ႕ႀကံဳေန ရတဲ့ သခၤန္း တစ္ခုျဖစ္ခ့ပ
စာေတြကုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ နားလည္ သေဘာ ရာမေတြ လာၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေပးႏိုင္တ့ဲ သင္ ဘယ္အခ်က္ေတြကုိ စီမံခန္႔ခဲြရတယ္လုိ႔ ထင္ပါသ
ေပါက္ဖုိ႔ ေက်ညက္ဖုိ႔ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ တန္းေတြကို ႏႈတ္န႔ဲလည္းေျပာသြားခဲ့ၾက၊ စာနဲ႔ လဲ။ မွန္တ့အ
ဲ ေျဖကုိ ေရြးပါ။
ဘဝသခၤန္းစာေတြ မေက်ညက္တာဟာအစာ လည္း ခ်ေရးသြားခဲ့ၾကနဲ႔ အင္မတန္မွကို တန္ဖုိး (က)လႈပ္ရွားမႈ (ခ)လူ (ဂ) ေငြ (ဃ) အခ်ိန္
မေက်ညက္သလုိပဲ။ အစာမေက်ရင္ ခြန္အားမ ႐ွိတ့ဲ
ညေနေလး ျဖစ္ခ့ဲပါတယ္။ လာေရာက္
(င) အားလံုး
ျဖစ္သလုိ ဘဝသင္ခန္းစာ မေက်ညက္ရင္ အသိ ခဲ့ၾကတဲ့ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ဒီစာေလးနဲ႔ ေက်း
ဥာဏ္မျဖစ္ဘူး။ အစာမေက်ရင္ အစာအိမ္ေရာ ဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ မအားမလပ္လုိ႔ အေျဖမွန္ ။ ။ (င) အားလံုး
ဂါျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဘဝသင္ခန္းစာ မေက်ညက္ရင္ မလာေရာက္ႏိုင္တ့ဆ
ဲ ရာ၊ ဆရာမေတြကိုလည္း အေျဖမွန္သူ (၃) ဦးရွိၿပီး (၃) ဦးလံုးကို သင့္ေလ်ာ္
စိတ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္တယ္” ဒါဟာ က်မေျပာတာမ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ဆုေ
ံ တြ႕ဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚခ်င္ပါတယ္။ ေသာ လက္ေဆာင္ ခ်ီးျမွင့္ေပးပါမည္။
ဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာေတာ္ေျပာတဲ့အတုိင္း ေျပာျပ ဆရာ၊ဆရာမတုိ႔ တတ္တ့ဲ ပညာေတြဟာ အရမ္း
၈
ကိုကိုလတ္
လိုကေ
္ နသည္။ ေရာက္တာနဲ႔ မ်ဳိးစံုကို ႀကိဳးခုန္ေနၾကတာပါ။ ဟန္း
“ ဟလို.. ဟလို… ဟလို………. ဟဲလို…..
ဖုန္း ၂ လံုး ေဘးခ်င္းယွဥ္ထားၿပီး ေခၚရင္ေတာင္
ေတာက္… ဒီဖုန္းစုတ္ေတြကတစ္မ်ဳိး” အခ်ိန္ကား ကားမွတ္တိုင္ကုိ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ခပ္သန္႔
“မအားေသးပါရွင္တို႔ ့၊ ဘယ္ေရာက္ေနမွန္း မသိပါ
၂၀၀၄ ကာလကုန္ဆံုးလို႔ ၂၀၀၅ သို႔ ကူးသည့္ သန္႔ လူငယ္တစ္ေယာက္၊ ဆဲလ္ဖုန္းတစ္လံုးႏွင့္
တို႔၊ တပ္ဆင္မထားပါတုိ႔ ” ဒါမ်ဳိးေတြ ေျပာၿပီးေျပာင္
အခ်ိန္ကာလ ျဖစ္ေပသည္။ ေနရာကား ေရမီးရွား အလုပ္ရႈပ္ေနသည္။ ထိုင္လိုက္ ထလိုက္ႏွင့္ ဂနာ
ကိုလိမ္တတ္ပါေသးတယ္။
ႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးရဲ႕ အထင္ကရ လူသူ မၿငိမ္၊ ထိုင္ခ်လိုက္ ဟိုၾကည့္ဒီၾကည့္၊ ဟိုရွာဒီရွာသ
ရႈပ္ေထြး ေပြလီရာေနရာ ျဖစ္ပါသည္။ ကိုခ်ဳခ်ာ့ လိုလုပ္လိုက္၊ ျပန္ထလိုက္ ဟိုၾကည့္ဒီၾကည့္၊ ဟို ဒီလိုေတြးေနရင္းက ကိုခ်ဳခ်ာလည္းခ်ိန္းထား
ခင္မ်ာ ေဘး၀ိုင္းက လူေတြကိုလည္း အားနာမိ ဖက္လွည့္ ဒီဖက္လွည့္ လုပ္လိုက္ တစ္ေယာက္ တဲ့ သူက ေရာက္မလာေသးတာနဲ ့ လက္ဖက္ရည္
သည္။ ေဘးကပ္လွ်က္၀ိုင္းမွာ အသားျဖဴျဖဴ သား တည္း အလုပ္ရႈပ္ေနသည္။ လိုင္းကမိပံုမေပၚ။ က်စိမ့္ေလးမွာၿပီး ေသာက္ေနမိပါတယ္။ ကိုယ္က
သားနားနား အသက္ခပ္လတ္လတ္ အန္တီႀကီး ေနာက္ေတာ့ ဘယ္လို အဆင္ေျပသြားသည္မသိ သာ နယ္က (ရန္ကုန္ႏွင့္ မိုင္ ၃၀) တက္လာလို ့
တစ္ေယာက္၊ အေနာက္ဖက္၀ိုင္းမွာက လြင္မိုး ေလ ကုန္းကုန္းကြကြႏွင့္ ရယ္ကာေမာကာ စကားေတြ ဆဲလ္ဖုန္း ဒုကၡေတြကို သိပ္မရင္းႏွီးသလို ျဖစ္ေန
ထိုးထားတဲ့ ဥပဓိရုပ္မ်ဳိးႏွင့္ အန္ကယ္ႀကီးတစ္ ေျပာလို႔ေနသည္။ ေၾသာ္.. သူလည္းကိုယ့္လို ေပမဲ့ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ဆဲလ္ဖုန္း(ေအာ္)ျခင္းကို
၉
ကိုက ပတ္၀န္းက်င္ ေလထုကုိ ညစ္ညမ္းေစတာ ဘာညာ ကြီက”ြ ေတြရြတ္ၿပီး ဆီအိုးထဲကို ကုလား လိုက္တယ္။
အေသအခ်ာပါ။ ပဲေထာင္း တစ္ဆုပ္ႀကီး ပစ္ထည့္ခ်လုိ္က္တာ ေတြ႔
“ဟူး ...............” လို႔ ကိုခ်ဳခ်ာသက္ျပင္း ခ်မိပါ
လိုက္ရတယ္။
ကိုခ်ဳခ်ာလည္း ပြဲစားကိုေစာင့္ရင္း အေတြး ေတာ့တယ္။ ဖုန္းေစ်းထပ္မက်ခင္ ေရာင္းခ်င္တာ
နယ္ခ်ဲ႕ေနမိပါတယ္။ ကိုရီးယားကားထဲက ဂ်င္ အခိုက္အတန္႔ တဒဂၤ ကာလေလး တစ္ခု ပြဲစား ေနာက္တစ္ေယာက္ကို အခ်ိန္ကုန္ခံ ဆက္
ဆန္းမီဆီေရာက္လိုက္ ျမန္မာျပည္ ၅၁ လိုင္းကား မွာ ကိုခ်ဳခ်ာတို႔ လက္ဖက္ရည္၀ိုင္းနားမွာ အံ့အား သြယ္ၿပီး ထပ္ေစာင့္ရဦးမယ္၊ ခုလည္းလက္ဖက္
ေပၚက ဆဲလ္ဖုန္း (ေအာ္)ၾကသူေတြကို အေတြး သင့္စရာ တိုက္ဆိုင္မႈ တစ္ခုျဖစ္သြားတယ္ထင္ရ့၊ဲ ရည္ေတြစိုေနတဲ့ ပုဆိုးႀကီးနဲ႔ ဘယ္လိုျပန္ရမလဲ၊
ေရာက္လိုက္န႔ဲ ေတာင္စဥ္ေရမရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကိုခ်ဳခ်ာလည္း ရုတ္တရက္မို႔ ဘာျဖစ္သြားလုိ႔ ျဖစ္ ကားငွားဖို႔ ဆိုတာကလည္း ရန္ကုန္န႔ဲ မိုင္ ၃၀
ဆိုင္ကေလးကလည္း သစ္ပင္ရိပ္ေအာက္က ဆိုင္ သြားလုိက္မွန္း မသိလိုက္ဘူး၊ သိပ္ေတာ့ မၾကာ ေက်ာ္ခရီး၊ ကုန္လိုက္မယ္ျဖစ္ျခင္း၊ သခင္ျမပန္းၿခံ
ေလးဆိုေတာ့ ေလပူေတြ တိုက္ေပမဲ့ နည္းနည္း လွပါဘူး၊ စကၠန္႔ပိုင္းေလာက္ပါပဲ။ စကၠန္႔ပိုင္း ကား ဂိတ္ကိုသြားမယ္ဆိုလည္း ခရီးတို ကားငွားခ
သက္သာပါတယ္။ ဒီလို အေတြး နယ္ခ်ဲ႕ေနတုန္း ေလာက္ၾကာၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ လူအား ေတာ့ ထြက္ၿပီ။
မွာပဲ “တီတီ တီ.. တီတီတီ.. တီတီတီ” “ကိုကုိေရ လံုး ရယ္လိုက္မိၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း ပံု
“ထူးပါဘူးေလ” ဆိုၿပီး ကိုခ်ဳခ်ာ တစ္
ဖုန္းလာ ေနတယ္ေနာ္.. ကိုကိုေရ ဖုန္းလာေနပါ မွန္ အတိုင္းျပန္လည္ပတ္ၾကပါရဲ့။ ျဖစ္ပံုကဒီလိုပါ၊
ေယာက္ ေရမီးရွားႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးရဲ့ ပံုမွန္ေတြထဲ
တယ္္ဆို” “အဟိဟိ ဟိ ဟိဟိဟိဟ.ိ . အဟိ ဟိဟိ ဖုန္းသံုးခု တၿပိဳင္တည္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လူသံုး
လည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔ရာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကထ....
ဟိဟိ ဟိဟိ (ကေလးငိုသံ)” ဆိုၿပီး မတူညီတ့ဲ ဖုန္း ေယာက္ တိုက္ဆုိင္စြာနဲ႔ “ဟဲလို” ဆိုတာႀကီးကို
“ေအာ္…… ဆဲလ္ဖုန္း .. ဆဲလ္ဖုန္း.. ကိုယ္ဆဲလ္
သံ သံုးခု တၿပိဳင္နက္တည္း ေကာက္ခါငင္ကာ အားပါးတရ ၀ိုင္းေအာ္လိုက္မိၾကတာပါပဲဗ်ာ။ ကို
ဖုန္း… ကိုယ္ကလန္႔ၿပီး ဆဲမိျပန္ေတာ့.ဆဲ...ဖုန္း ..
၀င္လာပါတယ္။ ခ်ဳခ်ာရယ္၊ ေဘးက အန္တီႀကီးရယ္၊ အေနာက္က
ဆဲဖုန္း… ကိုယ္ဆဲမိတ့ဲ ဖုန္း .. ျဖစ္ရျပန္ တာ
အန္ကယ္ႀကီးရယ္ ဒီလူသံုးေယာက္ရ့ဲ ၀မ္းေခါင္း
ကိုခ်ဳခ်ာ့ဖုန္း ျမည္သံက “တီတီတီ… တီတီ
ေပါ့ကြာ… ေတာက္” လို ့ ျမည္တမ္းရင္း…………။
သံ “ဟဲလို” ဆိုတာႀကီးက ပံုမွန္လည္ပတ္ေနတဲ့
တီ.. တီတီတီ” ပါ။ ကိုခ်ဳခ်ာလည္း က်န္တ့ဲ ဖုန္း
ေဘးက ပတ္၀န္းက်င္ကို အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္
ေတြ ဘယ္သူ႔ဆီကလဲလုိ႔ မစပ္စုႏိုင္ပါဘူး၊ ဆဲလ္
သြားေစပါတယ္။
ဖုန္း လိုင္းဆိုတာ သူစိတ္ပါတုန္းသာ ၀င္တာမို႔ ကိုကိုလတ္
အသဲအသန္ ေကာက္ကိုင္ဖို႔သာ ႀကိဳးစားလိုက္ပါ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အန္တီႀကီးက သူ
တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ေဘးဖက္က ကိုယ့္လိုပဲ ေစာင့္ေနတဲ့သူကို သြားေတြ႕ဖို႔ထင္ပါရဲ့ အိတ္က
ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကိုေတာ့ သတိ ေလးဆြဲၿပီး ေကာ့ေကာ့ ေကာ့ေကာ့န႔ဲ ထြက္သြား
ထားမိလိုက္သလုိ၊ အေနာက္ဖက္က လႈပ္ရွားမႈ တယ္။ အန္ကယ္ႀကီးကေတာ့ (တစ္ခုခုကို)
တစ္ခုရ့ဲ အသံကိုလည္း သတိထားလိုက္မိပါ ထပ္ေစာင့္ရဦးမယ္ထင္တယ္၊ ဟင္းခနဲ သက္
တယ္။ နံပါတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ပြဲစားကိုအ၀ွာဆီ ျပင္းခ်ၿပီး သတင္းစာကို ေကာက္ကိုင္လိုက္တယ္။
က၊ ဒါနဲ႔ပဲ ဖုန္းကိုင္တ့ဲ ခလုတ္ေလးကို ႏွိပ္ၿပီး စားပြဲထိုးေလးကေတာ့ ေငြျပန္အမ္းဖုိ႔ ေကာင္တာ
နားနားကပ္၊ ထံုးစံအတိုင္း “ဟဲလို” (အသံ က်ယ္ ကို ထြက္သြားတယ္။ ေကာင္တာက ဦးေလးႀကီး
Initiate (vt) အစျပဳသည္။
က်ယ္န႔ဲ) လုပ္လုိက္တ့ဲ အခ်ိန္မွာ………… ဘယ္ ကေတာ့ အားရပါးရရယ္ၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ ေငြ
Initiative (adj & n) အစျဖစ္ေသာ၊
လိုမွ ထင္မထားတဲ့ အသံေတြ ကိုခ်ဳခ်ာ့ အနားမွာ အေႂကြအမ္းဖုိ႔ လံုးပမ္းေနတာနဲ ့ပဲ ခုနက “ဟဲလုိ”
ထြက္ေပၚလာတဲ့အတြက္ ရုတ္တရက္ ဒီပတ္၀န္း ႀကီးကုိ ေမ့သြားပံုပါ။ ကားမွတ္တိုင္က စံုတြဲလည္း
ေရွ႕ေဆာင္မႈ ။
က်င္ေလးမွာ အေျပာင္းအလဲေလးေတြ ျဖစ္လို ခုနကအတုိင္း တစ္ေယာက္န႔ဲ တစ္ေယာက္ ျပန္
Sustainable project needs com-
့သြားပါတယ္။ ကပ္သြားၾကျပန္တယ္။ ဗယာေၾကာ္ ကုလားႀကီး
ကေတာ့ ဆီအိုးထဲက ကုလားပဲေထာင္း တစ္ဆုပ္
munity's initiative.
ကိုခ်ဳခ်ာ ဘယ္ဘက္လက္က ကိုင္ထားတဲ့
ႀကီးကို ပြစိ ပြစိနဲ ့ ေျပာရင္း ျပန္ဆယ္ေနေလရဲ့။
လက္ဖက္ရည္ခြက္ လြတ္က်သြားပါတယ္.. “ခြက္”
ဆိုတ့ဲ အသံန႔ဲအတူ ေယာင္တတ္တ့ဲ ကိုခ်ဳခ်ာ အားလံုး ပံုမွန္ျဖစ္သြားၾကေပမဲ့ ပံုမွန္ ေရရွည္တည္ၿမဲေသာစီမံကိန္းသည္
တစ္ေယာက္ “…..” ဆိုၿပီး ရိုးရာအတိုင္း တစ္စံု ျပန္မျဖစ္ႏိုင္တာေတာ့ ကိုခ်ဳခ်ာပါပဲ။ လက္ဖက္
လူထုေရွ႕ေဆာင္မႈ လုိအပ္သည္။
တစ္ခုကို ေရရြတ္လုိက္မိပါတယ္၊ ကားမွတ္တုိင္ ရည္ခြက္က ပုဆိုးေပၚေမွာက္က်၊ ဖုန္းထဲက ပြဲ
က စံုတြဲတစ္တြဲက သူတို႔ကို လွမ္းေအာ္ တယ္မွတ္ စားကလည္းသူေယာင္ရမ္းၿပီး ေအာ္လိုက္မိတာကို Community needs to initiate in
လုိ႔ထင္ရ့ဲ လူခ်င္းနည္းနည္းခြဲလိုက္တယ္၊ ေကာင္ သူ႔ကို ေျပာတယ္ ထင္သြားပံုရတယ္ ဖုန္းခ်သြား
addressing their own needs.
တာ က ဦးေလးႀကီးက “ရွင္းမယ္တ့ေ
ဲ ဟ့” လို႔ ၿပီ၊ သူ႔ဖက္က ျပန္ဆက္ၾကည့္ေတာ့ “လူႀကီးမင္း
ထေအာ္တယ္၊ စားပြဲထိုးေလးကေတာ့ ထိုင္ခံုမွာ ေခၚဆိုေသာ ဖုန္းမွာ စက္ပိတ္ထားပါတယ္ရွင္” တဲ့ ကုိယ့္လုိအပ္မႈကုိ
ထုိင္ငိုက္ ေနရာကေန “ဟုတ္က့ဲ လာၿပီဗ်.. က်စိမ့္ ျမန္မာျပည္ဖုန္းက က်န္တာသာ လိမ္တတ္တာ
တံု႕ျပန္ေျဖရွင္းရာတြင္ လူထု
က ၁၀၀ ၊ မုန္႔ဟင္းခါးက ၂၀၀ …. ” လို႔ ေအာ္ရင္း ဖုန္းပိတ္ထားတယ္လုိ႔ ေျဖရင္ေတာ့ တကယ္ကို
ထလာတယ္၊ ကားမွတ္တုိင္ေဘးမွာ ဗယာေၾကာ္ ပိတ္ထားတာေသခ်ာတယ္။ ကိုခ်ဳခ်ာ့ ခမ်ာ ပြဲစား သည္ ေရွ႕မွ အစျပဳရန္လုိအပ္သည္။
ေၾကာ္ေနတဲ့ ကုလားႀကီးကေတာ့ “ဟာေရး….. သူ႔ကုိ စိတ္ဆိုးသြားမွန္း ေသေသခ်ာခ်ာကို သိ
၁၀
မင္းထက္
ဒီေဆာင္းပါးေလး ေရးေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ အဆို ဆိုလို႔ ေတးသရုပ္ေဖာ္ ျပက္လံုးထုတ္တာပါ။ သား ဟာ “heart to heart” discussion လုပ္ေနတာ
ေတာ္ တြံေတးသိန္းတန္ကို သတိရမိတယ္။ သူ႔သီ လုပ္တ့ဲ လူျပက္က အေမလုပ္တ့ဲ လူျပက္ ေပးလိုက္ ေပါ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ခင္ဗ်ား
ခ်င္းေတြ ေခတ္က ေလာ္(ေလာ္စပီကာ)ေခတ္ပါ။ တဲ့ ပြဲေစ်းထဲမွာ ေရာင္းတဲ့ မုန္႔ေလေပြအခ်ပ္ႀကီးကို ကို ရိုးရိုးသားသား ယံုယံုၾကည္ၾကည္န႔ဲ ကၽြန္ေတာ့္
အလွဴပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မဂၤလာေဆာင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ အသုဘ အသည္းႏွလံုးပံုစံန႔ဲ ရင္မာွ ပိုက္ေျပးၿပီး ေခ်ာ္အလဲ ရင္ထဲ ရွိတာေတြကို ထုတ္ေျပာေနတာပါ။ I might
ပဲျဖစ္ျဖစ္ ခုနေျပာတဲ့ ေလာ္ႀကီးအနည္းဆံုး ႏွစ္ခု မွာ အေမလုပ္တ့ဲ လူျပက္က “သားလူေလး အေမ့ speak from the “bottom of my heart” ေပါ့။
ေလာက္ကို အနီးဆံုး သစ္ပင္ေပၚမွာ ေက်ာခ်င္း မုန္႔ေလေပြ ျပန္ေပး” ဆို ျပက္လံုးထုတ္ေတာ့ ကၽြန္ ဟုတ္တယ္ေလ။ တကယ္ေတာ့လည္းကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕
ဆိုင္ ကပ္ခ်ည္ၿပီး ဖြင့္တ့ေ
ဲ ခတ္ျဖစ္ေလေတာ့ ၾကား ေတာ္တို႔မွာ အူတက္ေအာင္ရယ္ခ့ရ
ဲ ဖူးတာပါ။
ခ်င္ခ်င္ မၾကားခ်င္ခ်င္ ၾကားေနရတာပါ။
ဒီလိုပဲ အသည္းႏွလံုးကို တင္စားသံုးၾကတဲ့
အဲဒီတုန္းက ေခတ္အစားဆံုးေတြကို ေျပာရရင္ ျမန္မာစကား အသံုးေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါ
အဆိုေတာ္ မာမာေအးနဲ႔ တြံေတးသိန္းတန္တို႔ ပါ တယ္။ ေနာက္ဆံုး အခုထိလူငယ္ေတြ သံုးေနၾကတဲ့
ပဲ။ ၾကာလာေတာ့လည္းၾကားပါမ်ားၿပီး အလြတ္ရ အသံုးေလးကေတာ့ “Hearth ထိတယ္ကြာ”
လာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အမွတ္အရဆံုး သီခ်င္းက ဆိုတ့ဲ အသံုးေလးပါပဲ ။ သူတို႔ရင္ခုန္လႈပ္ရွားတဲ့
ေတာ့ တြံေတးသိန္းတန္ရဲ႕ စကားေျပာေသာ အ ရုပ္ရည္ ၊ အမူအယာ ၊ အသံေလးေတြကိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္
သည္းႏွလံုးဆိုတ့ဲ သီခ်င္းပါပဲ။ ေခါင္းစဥ္မွတ္တာ ၾကားတဲ့ ျမင္တ့ဲအခါ အခုလို “ဟတ္ထိတယ္ကြာ”
မွားခ်င္မွားပါလိမ့္မယ္။ သီခ်င္းပါ ဇာတ္လမ္းေလး ဆိုသံုး ၾကပါတယ္။ ကြယ္လြန္ သြားၿပီျဖစ္တ့ဲ
ကိုေတာ့ အမွတ္ရေနတုန္းပါပဲ။ နာမည္ႀကီး မင္းသား တစ္ေယာက္က တီဗီေၾကာ္
ရင္ထဲက လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို ခင္ဗ်ားကို ရင္ဖြင့္ျပ
ျငာ တစ္ခုမွာ သံုးသြားခဲ့ဖူးတာ အမွတ္ရမိပါတယ္။
ဇာတ္လမ္းထဲက လူငယ္ေလးကို သူ႔ခ်စ္သူက
ေနတာပါ။ I might even “open up my heart”
အခ်စ္စမ္းၿပီး တကယ္ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ သူ႔ မိခင္ရဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႔လိုပဲ အေနာက္တိုင္းရဲ႕ အီဒီ
ပါ။ တကယ့္ကို ရင္ႏွင့္အျပည့္ ခံစားခ်က္ေတြန႔ဲ I
အသည္းွႏွလံုးကို ယူလာရမယ္ဆိုတ့ဲ ေတာင္းဆိုမႈ ယမ္ အသံုးေတြမွာ Hearth ကို တင္စား သံုးၾက ပါ
would speak with “all my heart” ခင္ဗ်ားကို
ျပဳခဲ့ပါတယ္။ တမိႈင္မိႈင္တေတြေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ သား တယ္။ ဒီ Heart ဆိုတ့ဲ စကားေလးဟာ သူတို႔ဆီ
ရင္ဖြင့္ျပေနတာပါ။
ကိုေမးလို႔ သိရတဲ့မိခင္ကေတာ့ သားကိုခ်စ္တ့ဲ ေဇာ မွာလည္း အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ခံယူၾကပါ
တကယ္လို႔မ်ား တစ္စံုတစ္ေယာက္က ခင္ဗ်ားကို
ေၾကာင့္ ဓားနဲ႔ ရင္ကိုခြဲလိုက္ၿပီး သားခ်စ္သူကို တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီေဆာင္းပါးေလးရဲ႕ ႏွလံုးသည္း
ရင္ဖြင့္ေလာက္ေအာင္ မရင္းႏွီးပဲ၊ သူရဲ႕ခံစားခ်က္
ေပးလိုက္ပါေတာ့လို႔ေျပာၿပီး ေသပြဲဝင္ခ့ပ
ဲ ါတယ္။ ပြတ္န႔ဲ တူတ့ဲ အဓိကအခ်က္ေလးေတြကို ေလ့လာ
ေတြ အားလံုးကို ထိန္းသိမ္း သိုဝွက္မထားဘဲ လာ
သီခ်င္းရဲ႕ အထြတ္အထိပ္က အေမ့ရဲ႕ အသည္းႏွ ၾကည့္ပါ။ အဂၤလိပ္ အီဒီယမ္န႔ဆ
ဲ ို “get to the heart
ရင္ဖြင့္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ား အေနနဲ႔ေျပာ
လံုးကိုယူၿပီး ခ်စ္သူဆီေျပးလာခဲ့တ့ဲ သား ခလုတ္ of the matter ” ေပါ့ေနာ္ ။ ဒါ့ေၾကာင့္ “take
ႏိုင္တာက He or She “wear his/ her heart on
တိုက္ ေခ်ာ္လဲတ့အ
ဲ ခါမွ စတာပါ။ သားကိုခ်စ္တ့ဲ heart” စိုးရိမ္မႈကင္းစြာနဲ႔ ေလ့လာပါ။ no need for
his/her sleeve” လို႔ပါ။ အခု အီဒီယမ္ထဲကလိုပါပဲ
ေဇာနဲ႔ မိခင္ရဲ႕ အသည္းႏွလံုးက “သားလူေလး “heavy heart” စိုးရိမ္ ပူပန္မႈေတြ မျဖစ္ပါနဲ႔။
မိန္းကေလးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေယာက္်ားေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲ
ဘယ္မ်ားနာသြားေသးလဲ သားရယ္ ” ဆိုတ့ဲ အမ်ိဳး ဒီေဆာင္းပါးကလည္းဝမ္းနည္း ေၾကကြဲမႈေတြ မေပး
ဒီလို လူမ်ိဳးေတြန႔ဲ စကားေျပာတဲ့အခါ သူတို႔ ခံစား
သမီး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အသံန႔ဲ ေျပာတဲ့စကားပါပဲ။ ပါဘူး။ ဗဟုသူတေတြပဲ ေပးမွာပါ။ will not
ခ်က္ေတြကို သူတို႔ ဝတ္ထားတဲ့ အဝတ္ေပၚက
အဲဒီေတာ့မွ အဆိုေတာ္က “သားမွားၿပီ..မွားၿပီ “break your heart” ။ ကဲ..မိတ္ေဆြ ဒီလို ယံု
ၾကယ္သီးလိုပဲ ထင္ရွားစြာ ခင္ဗ်ားျမင္ေနရမွာပါ။
ေမေမရဲ႕ ခ်စ္ ေဇာေတြႂကြယ္ ခ်စ္ေရးကို ဦးစား ၾကည္လိုက္ပါ it will not “break my heart” …။
ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈေတြကို သူတို႔ မဖံုး
ေပးလို႔ ” ဆိုၿပီး ငိုခ်င္းခ်တဲ့ အဆံုးသတ္ေလးနဲ႔
ဒီလို..စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္န႔ဲ
ကြယ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အေျခအေနဆိုးေနၿပီဆို
သီခ်င္းပါ။
ခင္ဗ်ားတို႔ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ယံုယံု
တာကို နားလည္ စာနာေပးၿပီး ကူညီသင့္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္မွတ္မိေနတာက ဇာတ္ထဲက လူ ၾကည္ၾကည္န႔ဲ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥေတြ ရင္ဖြင့္
သူတို႔ကို ခင္ဗ်ားက ပြင့္လင္းရိုးသားစြာနဲ႔
ျပက္ေတြရဲ႕ ျပက္လံုးပါ။ အဲဒီသီခ်င္းေလးကိုပဲ သီ ေျပာေနၾကတယ္ဆိ္ုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္
ေဆြးေႏြးၿပီး လိုအပ္သလို ကူညီေဖးမေပးလိုက္ရင္
၁၁
သူတို႔ဟာ ပံုမွန္အေျခအေနကို ေရာက္သြားႏိုင္ မယ္။ ဒီလိုဆို
ခင္ဗ်ားေရာ ကၽြန္ေတာ္ေရာ နားလည္လိုက္ၿပီေလ။ both of us know
other person’s “heart is in right peace” သူတို႔ေတြ
စိတ္သက္သာရာ ရသြားၿပီလို႔ေပါ့။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားကို ကၽြန္ေတာ္
၁၇၊ စက္တင္ဘာ ၊ ၂၀၁၀
က ခ်ီးက်ဴး မိမွာပဲ You are a “kind-hearted” and well-meaning
person လို႔ပါ။တကယ့္ကိုၾကင္နာတတ္တ့ႏ
ဲ ွလံုးသားနဲ႔ ဘဝကို အဓိပၸါယ္
ရွိရွိ အသံုးခ်တဲ့လူလို႔ေပါ့။
တကယ္ေတာ့ ဒီေလာက္
နဲ႔ေတာင္ မလံု ေလာက္ပါဘူး။
ခင္ဗ်ားရဲ႕ ၾကင္ နာတတ္တ့ဲ
စိတ္ထားကို ကၽြန္ ေတာ္က
ဒီလို တင္စားခ်င္ တယ္။ You
have a “heart of gold”
ေရႊေရာင္ ႏွလံုးသားနဲ႔ လူ
လို႔ေပါ့။ ခင္ဗ်ားက နာက်င္ေန တဲ့ ႏွလံုးသားေတြကို ေျပာင္း လဲ
ယခု တတိယအႀကိမ္ OD Newsletter မွာ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္တ့ဲ
ေပးႏိုင္တယ္။ “Change of heart” ေပါ့ဗ်ာ။
အဖဲ႕ြ အစည္းကေတာ့ နယ္လွည့္ေက်ာပုိးအိတ္ က်န္းမာေရးလုပ္သား အဖြဲ႕ (Back
တကယ္လို႔သာ ခင္ဗ်ားမွာ အဲဒီစိတ္ထားနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္သာ Pack Health Worker Team) ျဖစ္ပါတယ္။ (Back Pack) မွဆရာ
ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားဟာ ေက်ာက္တံုးအသဲန႔လ
ဲ ူ “Hearth of ဝင္းေက်ာ္န႔ေ
ဲ တြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္္။
stone” ျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ဒါဆိုရင္ အဲဒီလို ခံစားေနရတဲ့ လူေတြမွာလည္း
CCBC ။ ။ လက္ရွိ ဆရာထမ္းေဆာင္ ေနရတဲ့ တာဝန္ကုိ ေျပာျပေပး
သက္သာရာ မရဘဲန႔ဲ နဂိုမူလအတိုင္းပဲ “Hearth might stand still”
ပါလားဆရာ။
ဒါမွမဟုတ္ “Skip a beat” ျဖစ္ေနရဦးမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားက
ေတာ့ အဲဒီလိုမလုပ္ခ့ဲပါဘူး။ ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။ အရင္က ဒီနယ္လွည့္ေက်ာပိုးအိတ္က်န္းမာေရး လုပ္သား
အဖြဲ.မွာ ကုသေရး လုပ္ငန္းတာဝန္ခံ (Medical Care Program Coordinator
အခုေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ၾကင္နာမႈေၾကာင့္ I would know that “at
and Medic Refresher Course In-charge ) ပါ။ အခုေတာ့ Back Pack Pro-
heart”, you are a kind person. လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲမွာ
gram Director လုပ္ေနပါတယ္။
အသိ အမွတ္ျပဳထားရမွာ ျဖစ္သလို ၊ ခင္ဗ်ားလို မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္
ကိုသာ ဆံုးရႈံးရရင္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ Cause me to “lose heart” CCBC ။ ။ ( Back Pack ) ကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့ တဲ့ ခုႏွစ္ ေျပာျပေပးလုိ႕ ရမ
ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ႏွလံုးသားကို ဆံုးရႈံးလိုက္ရသလို ခံစားေနရမွာေပါ့။ ဒါမွမ လားဆရာ။
ဟုတ္ မိတ္ေဆြလို လူမ်ိဳးနဲ႔ အေခ်အတင္ အျငင္းပြားမႈေတြျဖစ္ၿပီး မိတ္ ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။ စတင္တည္ေထာင္ခ့ဲတာက ေတာ့ ၁၉၉၈ ၾသဂုတ္လမွာပါ။
ေဆြကိုသာ ဆံုးရံႈးရရင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ႏွလံုးသားေတြထြက္က်သြားသ ေက်ာပုိးအိတ္ ( Back Pack ) (၃၂)လံုးနဲ႔ စခဲ့ၾကတာပါ။ အလံုးဆုိတ့စ
ဲ ကားက
လို “My heart goes out” လို႔ ကၽြန္ေတာ္ တင္စားေျပာရေတာ့မွာေပါ့။ ေတာ့ ေက်ာပုိးအိတ္တစ္လံုးကို တစ္ဧရိယာလုိ႔ ေခၚတာပါ။ ဧရိယာေပါင္း (၃၂)
တကယ္ပါ မိတ္ေဆြ.. အခုေျပာျပေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြဟာ ဧရိယာနဲ႕ စခဲ့ၾကတာကုိေျပာတာပါ။ စတင္ခ့စ
ဲ ဥ္က ကရင္၊ ကယား၊ မြန္ ေဒသက
ကၽြန္ေတာ့္ရင္ထဲက လာတာပါ။ I have told you today is true – က်န္းမာေရး လုပ္သားေတြန႔ဲ စတင္ခ့ဲၾကတာပါ။ ဧရိယာ တစ္ခုမွာလူ (၂၀၀၀)
“cross my heart” တကယ့္ကို ကၽြန္ေတာ့္ ႏွလံုးသားထဲက စကား ၀န္းက်င္ခန္႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ေဒသခံလူထုေတြပါ။ အခုေက်ာပုိးအိတ္ အလံုး
ေတြပါ။ ေပါင္း (၈၀) ေက်ာ္သြားခဲ့ပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ဧရိယာ ေပါင္း(၈၀)ေက်ာ္အတြက္
က်န္းမာ ေရး ေစာင့္ ေရွာက္မႈကို လုပ္ေဆာင္္ႏုိင္ၿပီလုိ႔ေျပာတာပါ။ အခု လက္ရွိ
အခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ေတာ္ေတာ္ေလး ပင္ပန္းသြားၿပီဗ်ာ။ သီ
ရွိေနတဲ့ ေက်ာပိုးအိတ္ေတြက ေတာ့ ရွမ္း ေဒသမွာ(၄)လံုး၊ ပေလာင္ေဒသမွာ
ခ်င္းေလး တစ္ပုဒ္ဖြင့္ၿပီး အနားယူလိုက္ဦးမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီ သီခ်င္း
(၁)လံုး၊ လား ဟူေဒသမွာ(၂)လံုး ၊ ကခ်င္ ေဒသ မွာ(၂)လံုး၊ ကယန္းႏွင့္ ကယား
ေလးေပၚမွာ ႏွလံုးသားကိုေမြ႕ေလ်ာ္ အနားေပးၿပီး ခံစားလိုက္ဦးမယ္။
ေဒသမွာ(၉)လံုး၊ ရခိုင္ေဒသ မွာ(၂)လံုး၊ ကရင္ေျမာက္ပိုင္းေဒသ မွာ (၂၄)လံုး၊
“I had my heart set on it” ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ သီခ်င္းေလးကေတာ့
ကရင္ေတာင္ပိုင္းေဒသမွာ (၁၆)လံုး၊ တနသၤာရီ ေဒသမွာ(၅)လံုး၊ အထူးေဒသမွာ
အယ္တန္ဂၽြန္ ရဲ႕ “Don’t go breaking my heart” ဆိုတ့ဲ သီခ်င္း
(၃)လံုးနဲ႔ မြန္ေဒ သမွာ(၁၂) လံုးတို ့ျဖစ္ပါတယ္။
ေလးပါ။ မိတ္ေဆြလည္းႀကိဳက္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။
CCBC ။ ။ ( Back Pack ) ကုိဖဲြ႕စည္းရတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို နည္း
နာၾကင္ေနတဲ့ ႏွလံုးသားေတြကို ေျဖသိမ့္ေပးႏိုင္ၾကပါေစ။
နည္း ႐ွင္းျပေပးပါဆရာ။
၁၂
ကိုယ္တိုင္ မိမိတို႕က်န္းမာေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္း သာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္၊ ေရသြယ္ပိုက္န႔ဲ ေရတြင္းေတြ မႈ႐ွိပါတယ္လို႕ေျပာခ်င္ပါတယ္ ။ က်ေနာ္တို႕ တိုင္း
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္မ်ား တိုးျမင့္လာေစ ကို လူထုန႔ပ
ဲ ူးေပါင္းတည္ေဆာက္ႏိုင္ခ့ဲပါတယ္။ ျပည္ အေျခအေနရဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို
ရန္ႏွင့္ ေရရွည္တည္တ့ံခိုင္ၿမဲေသာ ဖြံျဖိဳးမႈရွိေစဖို႔ လူတိုင္းလည္း သိျပီးသားဆိုေတာ့ လိုအပ္မူေတြ
၃။ မိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး ( Mother
ျဖစ္တယ္။ ေဒသခံက်န္းမာေရး အဖဲြ႕အစည္းေတြန႔ဲ ကမ်ားသား။
and Child Health Care Program - MCHP)
မယ္ေတာ္ေဆးခန္း ပူူးတဲြၿပီး တည္ေထာင္ခ့ၾဲ ကတာ
CCBC ။ ။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ျဖစ္
(M C H P) ကေတာ့ မိသားစု စီမံကိန္း သား
ပါ။
ေစ၊ ကုသေရးအပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္၍ ျဖစ္ေစ ဆရာ့
ဆက္ျခား အစီအစဥ္၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြကုိ
CCBC ။ ။ ( Back Pack ) က စီမံခန္႔ခဲြရတဲ့ အေနနဲ႔ အထူးအေထြ ေျပာခ်င္တာမ်ား ႐ွိပါေသး
အားေဆးတုိက္တ့အ
ဲ စီအစဥ္၊ မီးမဖြားမီ၊ မီးဖြားစဥ္၊
(Program) အခဲြေတြဘယ္ေလာက္မ်ား ႐ွိပါသလဲ လားဆရာ။
မီးဖြားၿပီး မိခင္ေတြကုိ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအစီ အစဥ္
ဆရာ။
က်ေနာ္တုိ႔အေခၚက ေတာ့ (Prenatal, Antenatal ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက က်
ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။ အဓိကကေတာ့ လုပ္ငန္း and Pos tn ata l care ) လုိ႔ေခၚပါတယ္၊ ေနာ္တို႕ နယ္လွည့္ေေက်ာပိုးအိတ္ က်န္းမာ ေရး
ေခါင္းစဥ္(၃)ခုန႔ဲလုပ္ေနတာပါ။အဲဒါေတြကေတာ့.... ေမြးမွတ္တမ္း လုပ္ေပးဖို႔ႏွင့္ မွတ္တမ္းထား႐ွိဖို႔ လုပ္သားအဖြဲ႕က အဓိက အေျခခံျပီးလုပ္ေနတဲ့
အစီအစဥ္ (Birth Record) ။ ရုိးရာလက္သည္ က်န္းမာေရးလုပ္ငန္းကေပါ့ေနာ္ Primary Health
၁။ ကုသေရးလုပ္ငန္း အစီအစဥ္ (Medical Care
သင္တန္းေပးတဲ့ အစီအစဥ္ (T B A) လို႔ေခၚတဲ့ Care လို႕ေခၚတဲ့ ပဏာမက်န္းမာေရး ေစာင့္
Program - MCP)
႐ုိးရာလက္သည္ သင္တန္းလည္း ပါပါတယ္။ လက္ ေရွာက္မူလုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႕
ကုသေရးလုပ္ငန္းအစီအစဥ္ ( M C P ) ကေတာ့
ရွိ က်ေနာ္တို႕အဖြဲ႕ကေပးထားတဲ့ သင္တန္းဆင္းၿပီး ရဲ့ အဓိကေဆာင္ပုဒ္က (Health for All, All for
ေဒသအတြင္း သာမန္ျဖစ္ပြါးေနတဲ့ေရာဂါေတြကို
ရုိးရာလက္သည္ (၇၀၀)ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၉ Health) က်န္းမာေရးဟာ လူတိုင္းအတြက္နဲ႕ လူ
ကုသေပးဖို႔၊ မရွိမျဖစ္ ေဆးဝါးမ်ား ပံုမွန္ေထာက္ပံ့
ခုႏွစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ သင္တန္းေပးထားတဲ့ တိုင္းဟာ က်န္းမာေရးအတြက္လို႔ ဆိုထားတဲ့ အ
ေပးဖို႔ကိစၥန႔ဲ ေဆးမွဴးေတြရဲ႕ အရည္အေသြးျပည့္ဝဖုိ႔
႐ုိးရာလက္သည္ေတြက ကေလး ၃၇၀၀ ေက်ာ္ တိုင္း အားလံုးပူးေပါင္း ပါ၀င္မွပဲ က်န္းမာေရးဟာ
မြန္းမံ သင္တန္းေပးတဲ့ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ပါတယ္။
ေမြးေပးႏိုင္ခ့ဲပါ တယ္။ ျမင့္မားလာႏုိင္မွာ ျဖစ္တ့အ
ဲ တြက္ လူတိုင္း က်န္းမာ
ေက်ာပိုးအိတ္တလံုးခ်င္းဆီမွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း
ေရးရဲ႕ က႑တိုင္းမွာ တတ္ႏုိင္ သမွ် ကိုယ့္နဲ႕မဆိုင္
CCBC ။ ။ ဆရာကေရာ ဘယ္ (Program)
ပ်မ္းမွ် လူနာ ၁၁၀၀ ၀န္းက်င္ကုသေပးခဲ့ပါတယ္။
ဘူးလို႕ သေဘာမထားဘဲ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္
မွာ အဓိကတာဝန္ယူရတာပါလဲ ဆရာ။
၂။ လူထုက်န္းမာေရးပညာေပးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ရြက္ၾကပါလို႕ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္။
ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။ က်ေနာ္ကလက္ရွိ Program
လုပ္ငန္းစဥ္ ( Community Health Education
CCBC ။ ။ အခုလုိ စိတ္႐ွည္႐ွည္န႔ဲ လူ
Director ဆိုေတာ့ Program အားလံုးကို ၾကီးၾကပ္
and Prevention Program - CHEPP )
နာေတြကုိ ဆက္ဆံသလုိပဲ ၿပံဳးၿပံဳးႀကီးနဲ႔ေျဖၾကား
မႈ အေနနဲ႔ တာဝန္ယူေဆာင္႐ြက္ေနပါတယ္္။
C H E P P မွာ ေက်ာင္းက်န္းမာေရး၊ ယင္လံုအိမ္ ေပးသြားတဲ့အတြက္ ဆရာ့ကို အထူးဘဲေက်းဇူးတင္
CCBC ။ ။ အခုဆို( Back Pack ) ေပၚေပါက္
သာ အပါအ၀င္ သင့္ေတာ္တ့ဲ ေရရရွိေရးႏွင့္ ပတ္ ပါတယ္ဆရာ။
လာတာ (၁၂) ႏွစ္႐ွိသြားၿပီဆုိေတာ့ သင္တန္းသူ
ဝန္းက်င္ သန႔္႐ွင္းေရး၊ ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ
သင္တန္းသား ဘယ္ေလာက္ ေမြးထုတ္နိုင္ၿပီလဲ ေအးေအးျမင့္ (CCBC)
တုိက္ဖ်က္ေရး၊ က်န္းမာေရး ပညာေပးေရး အစီအ
ဆရာ။
စဥ္ေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ (၁၂) ႏွစ္ ေအာက္
ကေလးေတြအားလံုးကို ဗီတာမင္ေအနဲ႕ သံခ်ေဆး ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔( Back Pack )
တိုက္ေကၽြးတဲ့ အစီအစဥ္လည္းရွိတယ္။ က်ေနာ္ က အေျခခံသင္တန္း ေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေဒသ
တုိ႔က ေက်း႐ြာထဲမွာ (၆)လ တစ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပဲြ ခံ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြကပဲ သင္တန္းေပးတာပါ။
ေတြလုပ္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ (၁) ရက္ေန႔မွာ (Key က်ေနာ္တို႔က ေဒသခံ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြန႔့ဲ လုပ္
Health Day) ဆုိၿပီး တႏွစ္တခါလုပ္တ့ဲ က်န္းမာ ငန္းကို ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ေဆးမွဴးေတြ
ေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြလည္း ႐ွိပါတယ္။ (Participat ကေတာ့ လက္ရွိ (၃၀၀) ေက်ာ္ ႐ွိသြားပါၿပီ။ မြန္းမံ
မိမိ အဖြ႔အ
ဲ စည္း
-ory Learning and Action- PLA) လ႔ို ေခၚတဲ့ သင္တန္းပဲလုပ္ပါတယ္။ လက္ရွိရွိေနတဲ့ လုပ္သား
လူထုန႔ဲ ပါ၀င္ပူးေပါင္းၿပီးလုပ္ေဆာင္တ့ဲ က်န္းမာ ေတြရ့ဲ အရည္အခ်င္းကိုျမွင့္တင္ဖို႔ လုပ္တာပါ။ အ ခု ပိုမိုတိုးတက္လာေအာင္
ေရးနဲ႔ အျခားဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္းလုပ္ မြန္းမံသင္တန္း တစ္ၾကိမ္ေတာ့ ေပးၿပီးသြားပါၿပီ မည္သို႔ေသာ နည္းလမ္းျဖင့္
ေဆာင္ပါတယ္။ (Village Health Volunteer) လို႔ မၾကာေသးပါဘူး။ ဆက္ေပးႏိုင္ဘို႔ စီစဥ္ထားပါ
ေခၚတဲ့ ေက်းရြာက်န္းမာေရး ေစတနာ့၀န္ထမ္း တယ္။ ႏွစ္စဥ္ တႏွစ္ ၂ ၾကီမ္ နဲ႕ တစ္ၾကီမ္ကို ေဆး
ႀကိဳးစားေျပာင္းလဲမလဲ
က်န္းမာေရးလုပ္သား သင္တန္းေပးၿပီး က်န္းမာ သင္တန္းဆင္းျပီး လုပ္သက္ရွိ သင္တန္းသား ၃၅
ေရး လုပ္ငန္းေတြကို လူထုထဲ ထိေရာက္ေအာင္ ၀န္းက်င္ေခၚယူ ပါတယ္။
အေကာင္းဆံုး ေျဖဆိုႏိုင္သူကို 4GB USB
ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ လက္ရွိသင္တန္းေပး
CCBC ။ ။ ဆရာတုိ႔ ကုသေနရတဲ့ လူ တစ္ခု ခ်ီးျမွင့္ပါမည္။
ၿပီး ေက်းရြာက်န္းမာေရး ေစတနာ့၀န္ထမ္း ( ၄၀၀ )
နာေတြအတြက္ ေဆးဝါးလံုေလာက္မႈ ႐ွိပါသလား
ႏွစ္သိမ့္ဆုမ်ားလည္း ရွိပါသည္။
ေက်ာ္ရွိေနပါၿပီ။ အဲဒီလိုသင္တန္းေတြလည္း ဆက္
ဆရာ။
လုပ္ဖို႕ ရာထားခ်က္ေတြရွိပါတယ္။
ဆရာဝင္းေက်ာ္ ။ ။တစံုတရာေတာ့ လံုေလာက္
ဒီ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ထဲမွာ လူထုအတြင္း ယင္လံုအိမ္
၁၃
OCTAGON
၁၄
ခ်င္းမိုင္ လႈပ္ရွားမႈ CCBC ၏ ၾသဂုတ္မွ စက္တင္ဘာလ ၂၀၁၀ အထိလႈပ္ရွားမႈမ်ား
၁၅
Community Capacity Building Committee မွထုတ္ေဝပါသည္။
မူျမတ္ထန္
နယ္လွည့္ေက်ာပုိးအိတ္ က်န္းမာ ေရး
လုပ္သားအဖြဲ႕ ႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း
စာမ်က္ႏွာ ၇ သို႔ .....
စာမ်က္ႏွာ ၁၃ သို႔ .....
သင္တန္းနည္းျပမ်ားအတြက္ သည္။
မီဒီယာ ဆိုင္ရာ
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပ
၂၀.၁၀.၂၀၁၀။
၁၆