Sae B Tomos Sel9-106

Ðñïãñáììáôéæüìåíïé
Ëïãéêïß
ÅëåãêôÝò
(PLC)
ÓõóôÞìáôá Áõôïìáôéóìþí
Åðéäéùêüìåíïé óôü÷ïé:
4 íá êáôáëÜâïõí ïé ìáèçôÝò ôçí áîßá êáé ôçí áíáãêáéüôçôá ôùí PLC, ôá ðëåïíåêôÞìá-
ôá ôïõò, ôçí Ýêôáóç ôùí åöáñìïãþí ôïõò,
4 íá ìÜèïõí áðü ôé áðïôåëåßôáé Ýíá PLC, êáé íá ãíùñßæïõí ôá êïéíÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ

ôùí PLC äéáöüñùí åôáéñåéþí,
4 íá ãíùñßóïõí ôçí áãïñÜ üóïí áöïñÜ ôá PLC,
4 íá ãíùñßóïõí ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý, ðïéá åßíáé ôá

êïéíÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò, ðïéåò åßíáé ïé áñ÷Ýò ðñïãñáììáôéóìïý ôçò êÜèå ãëþó-
óáò,
4 íá óõó÷åôßæïõí êáé íá óõíäÝïõí üëá üóá äéäÜ÷èçêáí óôá ðñïçãïýìåíá êåöÜëáéá

ãéá ôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü ìå ôá PLC.
Ïé êåíôñéêïß óôü÷ïé åßíáé íá ìðïñïýí ïé ìáèçôÝò ìåôÜ ôï ôÝëïò ôïõ êåöáëáßïõ:
1. íá ìåôáôñÝðïõí ìéá åöáñìïãÞ êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý (ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï

ôïõ áõôïìáôéóìïý) óå ðñüãñáììá ãéá PLC, óå ìéá áðü ôéò ôñåéò ðéï ãíùóôÝò ãëþó-
óåò, äçëáäÞ ôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí, ôç ãëþóóá LADDER, ôç ãëþóóá ëïãéêþí
ãñáöéêþí,
2. íá ó÷åäéÜæïõí ìéá áðëÞ åöáñìïãÞ áõôïìáôéóìïý êáôåõèåßáí ãéá PLC.
1. Ç åîÝëéîç ôùí áõôïìáôéóìþí êáé ïé ðñïãñáììáôéæüìåíïé

ëïãéêïß åëåãêôÝò (PLC).
Ç åîÝëéîç ôùí áõôïìáôéóìþí, üðùò Þôáí öõóéêü, áêïëïýèçóå ôçí ðïñåßá åîÝëéîçò ôçò
ôå÷íïëïãßáò. Ïé ðñþôïé áõôïìáôéóìïß Þôáí êáèáñÜ ìç÷áíéêïß, üëïé ïé Ýëåã÷ïé äçëáäÞ
êáèïñéæüôáí áðü ôçí êßíçóç ãñáíáæéþí êáé ìï÷ëþí. Ôï ìåãÜëï Üëìá óôïõò áõôïìáôé-
óìïýò Ýãéíå ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ çëåêôñéóìïý. Ôï êýñéï åîÜñôçìá ôùí çëåêôñïëïãéêþí áõôï-
ìáôéóìþí åßíáé ï çëåêôñïíüìïò.
ÌåôÜ ôïí äåýôåñï ðáãêüóìéï ðüëåìï áñ÷ßæåé ç çëåêôñïíéêÞ åðï÷Þ. ¹äç áðü ôéò áñ÷Ýò
ôïõ 20ïõ áéþíá Ý÷ïõìå ôéò ðñþôåò çëåêôñïíéêÝò óõóêåõÝò, ôï ñáäéüöùíï êáé, áñãüôåñá,
ôçí ôçëåüñáóç, ôïõò áóýñìáôïõò êáé ôá ñáíôÜñ. Ôï êýñéï åîÜñôçìá áõôþí ôùí óõóêåõþí
Þôáí ç çëåêôñïíéêÞ ëõ÷íßá. Ç áíáêÜëõøç ôïõ ôñáíæßóôïñ ôï 1950 Þôáí ç áñ÷Þ ôçò çëå-
êôñïíéêÞò åðáíÜóôáóçò ôùí çìéáãùãþí. Ôï èáõìáôïõñãü áõôü óôïé÷åßï áíôéêáôÝóôçóå
ôçí áêñéâÞ, ïãêþäç êáé åíåñãåéïâüñá çëåêôñïíéêÞ ëõ÷íßá êáé Ýêáíå ôéò çëåêôñïíéêÝò
óõóêåõÝò ìéêñüôåñåò, åýêïëåò óôçí êáôáóêåõÞ êáé áðåßñùò ðéï öèçíÝò.
10
Ðñïãñáììáôéæüìåíïé Ëïãéêïß ÅëåãêôÝò (PLC)
Ôï 1945 êáôáóêåõÜóôçêå ï ðñþôïò çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, ï ENIAC, ï ïðïßïò

÷ñçóéìïðïéïýóå ëõ÷íßåò. Ï ENIAC äåí èýìéæå óå ôßðïôá ôïõò óçìåñéíïýò õðïëïãéóôÝò,
Þôáí Ýíá ïëüêëçñï åñãïóôÜóéï ôï ïðïßï Ýëõíå ìáèçìáôéêÝò åîéóþóåéò. ÌåôÜ ôï 1950 êáé
ìå ôç ÷ñÞóç ôùí ôñáíæßóôïñ Ý÷ïõìå ôïõò ðñþôïõò ðñáãìáôéêïýò õðïëïãéóôÝò, ïé ïðïßïé
÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñßùò óôï èÝìá ôçò ìç÷áíïãñÜöçóçò, äçëáäÞ óôçí áðïèÞêåõóç êáé
äéá÷åßñéóç ìåãÜëùí áñ÷åßùí äåäïìÝíùí.
Áðü ôç äåêáåôßá ôïõ 60 Þäç ïé ìç÷áíéêïß Üñ÷éóáí íá óêÝöôïíôáé ôñüðïõò ãéá íá
áîéïðïéÞóïõí ôéò êáôáðëçêôéêÝò äõíáôüôçôåò ôùí õðïëïãéóôþí óôç âéïìç÷áíßá. Áðü ôéò
ðñþôåò åöáñìïãÝò ôùí õðïëïãéóôþí óôç âéïìç÷áíßá Þôáí ïé áõôüìáôåò åñãáëåéïìç÷á-
íÝò (ôüñíïé, öñÝæåò ê.ëð.), ïé ïðïßåò ìÝ÷ñé ôüôå ÷ñçóéìïðïéïýóáí êõñßùò ìç÷áíïëïãé-
êïýò êáé ëéãüôåñï çëåêôñïëïãéêïýò áõôïìáôéóìïýò. Ç åðéôõ÷çìÝíç áõôÞ åöáñìïãÞ ïäÞ-
ãçóå ôïõò ìç÷áíéêïýò íá áñ÷ßóïõí íá óêÝöôïíôáé ôçí áíôéêáôÜóôáóç üëùí ôùí áõôïìáôé-
óìþí åíüò åñãïóôáóßïõ áðü Ýíá õðïëïãéóôÞ. ÌÝ÷ñé üìùò ôçí äåêáåôßá ôïõ 80 áõôü
Þôáí áäýíáôï, äéüôé ï õðïëïãéóôÞò Þôáí ìéá ðáíÜêñéâç êáé äýóêïëç óôçí ÷ñÞóç ôçò
óõóêåõÞ.
Ç åðáíÜóôáóç ôçò ðëçñïöïñéêÞò îåêéíÜ ôï 1975 ìå ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ ðñþôïõ ìéêñïû-
ðïëïãéóôÞ. ÐïëëÜ áðü üëá üóá óÞìåñá èåùñïýìå áõôïíüçôá äçìéïõñãÞèçêáí ìåôÜ ôï
1980. Ç ôå÷íïëïãßá Üëëáîå ðïñåßá, áëëÜæïíôáò ðïñåßá óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò
êáèçìåñéíÞò æùÞò. Ï ìéêñïûðïëïãéóôÞò ôñýðùóå ðáíôïý, óå ïðïéïäÞðïôå ôïìÝá, óå
ïðïéáäÞðïôå åöáñìïãÞ.
Ç âéïìç÷áíßá ìÝ÷ñé êáé ôç äåêáåôßá ôïõ 80 ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé ÷ñçóéìïðïéïýóå
åëÜ÷éóôá ôá çëåêôñïíéêÜ. Ôï 90% êáé ðëÝïí ôùí áõôïìáôéóìþí êáôáëÜìâáíáí ïé áõôïìáôé-
óìïß ìå çëåêôñïíüìïõò. Ôá çëåêôñïíéêÜ ÷ñçóéìïðïéïýíôáí êõñßùò ãéá êÜðïéåò åõöõåßò
åñãáóßåò, êáé ïé ðëáêÝôåò áõôÝò ôïðïèåôïýíôáí ìÝóá óôïõò ðßíáêåò ôùí çëåêôñïíüìùí.
Óôéò áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 80 ïé åôáéñåßåò ðáñáãùãÞò çëåêôñïëïãéêïý õëéêïý
åìöáíßæïõí óôïõò ìç÷áíéêïýò êáé ôå÷íéêïýò ôçò âéïìç÷áíßáò Ýíá íÝï ðñïúüí áõôïìáôé-
óìïý, ôï ïðïßï ïíüìáóáí PLC. Ç ðëÞñçò ïíïìáóßáò áõôÞò ôçò íÝáò óõóêåõÞò åßíáé
Programmable Logic Controller (Ðñïãñáììáôéæüìåíïò Ëïãéêüò ÅëåãêôÞò). Ïé åôáéñåßåò
äåí ÷ñçóéìïðïßçóáí áñ÷éêÜ óôçí áãïñÜ ôçí ðëÞñç ïíïìáóßá, ìéëþíôáò áðëÜ ãéá PLC,
ðñÜãìá ðïõ ßóùò Ýãéíå Ýíôå÷íá ãéá íá ìçí ôñïìÜîïõí ôï ôå÷íéêü êáôåóôçìÝíï ôçò Âéïìç-
÷áíßáò.
To PLC äåí åßíáé ôßðïôá Üëëï ðáñÜ Ýíáò ìéêñïûðïëïãéóôÞò, êáôÜëëçëá ðñïóáñìïóìÝ-
íïò þóôå íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç ëåéôïõñãßá áõôïìáôéóìþí. Ôá PLC ðñïïñßæïíôáí íá
áíôéêáôáóôÞóïõí ôïí êëáóéêü ðßíáêá áõôïìáôéóìïý ìå ôïõò çëåêôñïíüìïõò. ¼ðùò ãßíåôáé
åýêïëá êáôáíïçôü ìéëÜìå ãéá ìéá ôåñÜóôéá áëëáãÞ óôïí ôñüðï ðïõ ìÝ÷ñé ôüôå äïýëåõå ç
âéïìç÷áíßá, äçëáäÞ Ýðñåðå íá ðåñÜóåé êáôåõèåßáí áðü ôïõò çëåêôñïíüìïõò óôïõò
õðïëïãéóôÝò! Åäþ Þôáí ðïõ ïé åôáéñåßåò ðáñáãùãÞò PLC Ýðáéîáí Ýíá óðïõäáßï ðáé÷íß-
äé ìÜñêåôéíãê. ÐñïóÜñìïóáí ôïí ôñüðï ÷ñÞóçò ôïõ PLC óôïí ôñüðï ðïõ äïýëåõå ìÝ÷ñé
ôüôå ç âéïìç÷áíßá, äçëáäÞ:
l ¸íôå÷íá áðÝöõãáí íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ëÝîåéò ðïõ èá ôñüìáæáí ôï ôå÷íéêü êáôå-
11
óôçìÝíï ôçò âéïìç÷áíßáò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá õðïëïãéóôÞò, ðñïãñáììáôéóìüò ê.ëð.

Áêüìç êáé ôï üíïìá ôïõ íÝïõ ðñïúüíôïò áðÝöåõãáí íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ïëï-
êëçñùìÝíï êáé ðñïôéìïýóáí íá áíáöÝñïõí ôç óõóêåõÞ óáí PLC.
l ÐñïóðÜèçóáí íá ìçí áëëÜîïõí ôïí ìÝ÷ñé ôüôå ôñüðï åñãáóßáò óôïí ôïìÝá ôùí
áõôïìáôéóìþí. Äåí Üëëáîáí äçëáäÞ ôßðïôá óå ó÷Ýóç ìå ôïí ó÷åäéáóìü åíüò
áõôïìáôéóìïý. ÁðëÜ åßðáí, óôïõò ôå÷íéêïýò: áõôü ôï ó÷Ýäéï áíôß íá ôï äþóåôå óôïí
çëåêôñïëüãï ãéá íá ôï êáôáóêåõÜóåé, èá ôï öôéÜîåôå ìå ôïí ôñüðï ðïõ èá óáò
äåßîïõìå, êáé óôçí ïõóßá ôïõò ìÜèáéíáí ðñïãñáììáôéóìü.
l Ïé ðñþôåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý äåí Ýêáíáí ôßðïôá ðáñáðÜíù áðü ôï íá áíôé-
ãñÜöïõí ìå ðëÞêôñá óå ìßá åéäéêÞ óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý ôï ó÷Ýäéï ôïõ çëå-
êôñïëïãéêïý áõôïìáôéóìïý.
Ìå ôïí ôñüðï áõôü ç åßóïäïò ôïõ PLC óôçí âéïìç÷áíßá õðÞñîå åðéôõ÷Þò êáé ïìáëÞ.
ÓÞìåñá, ï êëáóéêüò áõôïìáôéóìüò ìå çëåêôñïíüìïõò ôåßíåé íá åêëåßøåé. ¼ëåò ïé êáéíïýñ-
ãéåò åãêáôáóôÜóåéò ÷ñçóéìïðïéïýí PLC. ÌåôÜ áðü ëßãá ÷ñüíéá åëÜ÷éóôåò åãêáôáóôÜóåéò
èá ÷ñçóéìïðïéïýí ðßíáêåò êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý.
ÓÞìåñá, ôá PLC Ý÷ïõí åîåëé÷ôåß ðÜñá ðïëý óå ó÷Ýóç ìå ôá ðñþôá ìïíôÝëá ôçò äåêáå-
ôßáò ôïõ 80. Êáé âÝâáéá ôï ðñïóùðéêü ôçò âéïìç÷áíßáò Ý÷åé åêðáéäåõôåß êáôÜëëçëá óôïí
÷åéñéóìü êáé ðñïãñáììáôéóìü ôïõò. ÓÞìåñá Ýíáò çëåêôñïëüãïò ðñÝðåé íá ãíùñßæåé óôïé-
÷åéþäç ðñÜãìáôá áðü ôá çëåêôñïíéêÜ êáé ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôùí õðïëïãéóôþí, áëëéþò èá
åßíáé ðïëý äýóêïëï íá äéáâÜóåé êáé íá êáôáëÜâåé áêüìç êáé ôï ðéï áðëü åã÷åéñßäéï åíüò
PLC.
Ç ÷ñÞóç ôùí PLC ðáñÝ÷åé ðÜñá ðïëëÜ ðëåïíåêôÞìáôá óå ó÷Ýóç ìå ôïí êëáóéêü áõôï-
ìáôéóìü. Ç êáèïëéêÞ üìùò ãåíßêåõóç ôçò ÷ñÞóçò ôïõò äåí ïöåßëåôáé ìüíï óôá ðëåïíå-
êôÞìáôá ðïõ ðáñÝ÷ïõí óôïí ôåëéêü ÷ñÞóôç.
H ÷ñÞóç ôùí PLC óå ó÷Ýóç ìå ôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü óõìöÝñåé ðñþôéóôá óôéò
åôáéñåßåò ðïõ ðáñÜãïõí åßäç áõôïìáôéóìïý. Öáíôáóôåßôå ìüíï ðüóï êïóôßæåé óå ìéá åôáé-
ñåßá ðáñáãùãÞò çëåêôñïëïãéêïý åîïðëéóìïý ç ðáñáãùãÞ åíüò ôåñÜóôéïõ áñéèìïý âïç-
èçôéêþí çëåêôñïíüìùí êáé åíüò ìåãÜëïõ áñéèìïý ÷ñïíéêþí êáé áðáñéèìçôþí. Óå áíôßèå-
óç ìå ôá õëéêÜ áõôÜ áõôïìáôéóìïý, üóïí áöïñÜ ôá PLC ç åôáéñåßá ôé ðáñÜãåé; Ç áðÜíôçóç
åßíáé: Ìéá êáé ìïíáäéêÞ óõóêåõÞ!
Íáé! Ç øçöéïðïßçóç óå üëïõò ôïõò ôïìåßò (êáé ü÷é ìüíï óôïí ôïìÝá ôùí áõôïìáôé-
óìþí) ïäçãåß óå ôñïìáêôéêÞ ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ðáñáãùãÞò ôùí áíôßóôïé÷ùí óõóêåõþí.
Ãé áõôü ìçí áðïñåßôå ðïõ ïé ôéìÝò óôá çëåêôñïíéêÜ ðÝöôïõí! Íá åßóôå óßãïõñïé üôé ôá
êÝñäç ôùí åôáéñåéþí áíåâáßíïõí.
ÐÜíôùò èá ìðïñïýóáìå íá ðïýìå üôé, åíþ óå üëïõò ôïõò ôïìåßò ôçò ðáñáãùãÞò
ðåñÜóáìå áðü ôéò çëåêôñïëïãéêÝò óõóêåõÝò, óôéò çëåêôñïíéêÝò ìå ëõ÷íßåò, ìåôÜ óôéò
çëåêôñïíéêÝò ìå çìéáãùãïýò(ôñáíæßóôïñ) êáé ôÝëïò öèÜóáìå óôéò óõóêåõÝò ìå ìéêñïûðï-
ëïãéóôÝò, óôéò øçöéáêÝò óõóêåõÝò äçëáäÞ, óôïí ôïìÝá ôùí áõôïìáôéóìþí ðåñÜóáìå
ó÷åäüí êáôåõèåßáí áðü ôïõò çëåêôñïëïãéêïýò áõôïìáôéóìïýò óôïõò áõôïìáôéóìïýò ìå
12
PLC. Áí èÝëïõìå íá áíáæçôÞóïõìå ôçí áéôßá ãé áõôü, èá ëÝãáìå üôé ìÜëëïí äåí ðñïëÜ-
âáìå! Ïé åîåëßîåéò óôçí çëåêôñïíéêÞ Þôáí ñáãäáßåò, åíþ áíôßèåôá ç âéïìç÷áíéêÞ ôå÷íïëï-
ãßá áëëÜæåé ìå ðïëý ðéï áñãïýò ñõèìïýò.
2. Ôé åßíáé ï ðñïãñáììáôéæüìåíïò ëïãéêüò åëåãêôÞò.

Óôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü ôçò êáëùäéùìÝíçò ëïãéêÞò (ôïí áõôïìáôéóìü ìå çëåêôñïíü-
ìïõò) ôá óôÜäéá åñãáóßáò áðü ôï ó÷åäéáóìü êáé ôçí êáôáóêåõÞ åíüò áõôïìáôéóìïý ìÝ÷ñé
ôï óçìåßï ôçò ðëÞñïõò ëåéôïõñãßáò åßíáé ôá åîÞò:
1. ÐåñéãñáöÞ ôïõò áõôïìáôéóìïý.
2. ÁíÜðôõîç ôïõ ëåéôïõñãéêïý ó÷åäßïõ ôïõ áõôïìáôéóìïý.
3. ÁíÜðôõîç ôïõ ó÷åäßïõ åöáñìïãÞò ôïõ ðßíáêá (ó÷Ýäéï êáëùäßùóçò).
4. ÊáôáóêåõÞ ôïõ ðßíáêá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
5. ÅãêáôÜóôáóç êáé óýíäåóç óôïõò áêñïäÝêôåò (êëÝìåò) ôïõ ðßíáêá ôùí áéóèçôÞñùí
ðïõ äßíïõí ôéò ðëçñïöïñßåò (åíôïëÝò) êáé ôùí óõóêåõþí (áðïäåêôþí) ðïõ åêôå-
ëïýí ôéò åñãáóßåò.
6. ÄïêéìÞ ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
7. ÐëÞñçò ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ï Ðñïãñáììáôéæüìåíïò Ëïãéêüò ÅëåãêôÞò (PLC) åßíáé ìéá åéäéêÞ óõóêåõÞ, ç ïðïßá

Ýñ÷åôáé íá áíôéêáôáóôÞóåé óôïí ðßíáêá ôïõ êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý üëïõò ôïõò âïçèçôé-
êïýò çëåêôñïíüìïõò, ôá ÷ñïíéêÜ êáé ôïõò áðáñéèìçôÝò. Áíôß ãéá ôçí êáôáóêåõÞ åíüò
ðßíáêá ìå ðïëýðëïêåò óõíäåóìïëïãßåò ìåôáîý ôùí ðáñáðÜíù õëéêþí, ðïõ Ý÷ïõìå óôïí
êëáóéêü áõôïìáôéóìü, ìå ôçí ÷ñÞóç ôïõ PLC ç ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìáôéóìïý ðñïãñáììá-
ôßæåôáé ìÝóù ìéáò åéäéêÞò óõóêåõÞò (ðñïãñáììáôéóôÞ) Þ ìÝóù åíüò çëåêôñïíéêïý õðïëï-
ãéóôÞ ìå ôç âïÞèåéá åéäéêïý ëïãéóìéêïý. Ôá óôÜäéá åñãáóßáò ãéá ôï ó÷åäéáóìü êáé ôçí
êáôáóêåõÞ åíüò áõôïìáôéóìïý óôçí ðñïãñáììáôéæüìåíç ëïãéêÞ åßíáé ôá åîÞò:
1. ÐåñéãñáöÞ ôïõò áõôïìáôéóìïý.
2. ÁíÜðôõîç ôïõ ó÷åäßïõ åöáñìïãÞò ôïõ ðßíáêá (ó÷Ýäéï êáëùäßùóçò).
3. ÊáôáóêåõÞ ôïõ ðßíáêá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
4. ÁíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý êáé åéóáãùãÞ ôïõ ðñï-
ãñÜììáôïò óôï PLC ìÝóù ôïõ ðñïãñáììáôéóôÞ.
5. ÅãêáôÜóôáóç êáé óýíäåóç óôïõò áêñïäÝêôåò (êëÝìåò) ôïõ ðßíáêá ôùí áéóèçôÞñùí
ðïõ äßíïõí ôéò ðëçñïöïñßåò (åßóïäïé) êáé ôùí óõóêåõþí (áðïäåêôþí) ðïõ åêôå-
ëïýí ôéò åñãáóßåò (Ýîïäïé).
6. ÄïêéìÞ ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
7. ÐëÞñçò ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ðáñáôçñïýìå üôé ôá óôÜäéá, ôá ïðïßá áëëÜæïõí óôéò åñãáóßåò ó÷åäéáóìïý êáé êáôá-
óêåõÞò åíüò áõôïìáôéóìïý, üôáí ÷ñçóéìïðïéïýìå ôçí ðñïãñáììáôéæüìåíç ëïãéêÞ, åßíáé ôá
13
2, 3 êáé 4. Áíôß ãéá ôçí êáôáóêåõÞ åíüò ðßíáêá, ìå ðëÞèïò õëéêþí êáé ðïëýðëïêåò êáëù-
äéþóåéò, Ý÷ïõìå ôçí êáôáóêåõÞ åíüò ðßíáêá ìå åëÜ÷éóôá õëéêÜ, áðëÝò êáëùäéþóåéò êáé
ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôïõ PLC. Ï ÷ñüíïò, ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôïõ PLC
êáé ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ ìéêñïý êáé áðëïý ðßíáêá áõôïìáôéóìïý, åßíáé ðïëý ìéêñüò óå ó÷Ýóç
ìå ôïí ÷ñüíï, ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç ìåëÝôç êáé ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ áíôßóôïé÷ïõ ðïëýðëïêïõ
ðßíáêá êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý. Áõôü üìùò äåí åßíáé êáé ôï ìïíáäéêü ðëåïíÝêôçìá ðïõ
ðñïêýðôåé áðü ôçí åöáñìïãÞ ôùí PLC.
2.1 ÐëåïíåêôÞìáôá ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí åëåãêôþí.

Ôá ðñþôá ìåãÜëá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí PLC áöïñïýí ôïõò êáôáóêåõáóôÝò åîïðëéóìïý
áõôïìáôéóìþí êáé ðéíÜêùí áõôïìáôéóìïý êáé Þäç ôá Ý÷ïõìå áíáöÝñåé:
1. Ôï êüóôïò êáôáóêåõÞò åíüò PLC åßíáé óçìáíôéêÜ ìéêñüôåñï áðü ôï êüóôïò ðáñáãù-
ãÞò åíüò ìåãÜëïõ áñéèìïý âïçèçôéêþí çëåêôñïíüìùí, ÷ñïíéêþí êáé áðáñéèìçôþí.
2. Ï ÷ñüíïò êáôáóêåõÞò ôïõ áõôïìáôéóìïý åßíáé ìçäáìéíüò óå ó÷Ýóç ìå ôçí êáôá-
óêåõÞ åíüò êëáóéêïý ðßíáêá áõôïìáôéóìïý.
ÕðÜñ÷ïõí üìùò ðïëëÜ ðëåïíåêôÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôïí ôåëéêü ÷ñÞóôç, ôéò
âéïìç÷áíßåò äçëáäÞ ðïõ åöáñìüæïõí ôïõò áõôïìáôéóìïýò, êáé åßíáé áõôÜ ðïõ ìáò åíäéá-
öÝñïõí ðåñéóóüôåñï. ÊáôÜ óåéñÜ óðïõäáéüôçôáò áíáöÝñïõìå:
l Ôá PLC åëá÷éóôïðïéïýí ôï êüóôïò óõíôÞñçóçò ôïõ ðßíáêá áõôïìáôéóìïý. Ôï êüóôïò
áõôü áíáëýåôáé ùò åîÞò: Óõ÷íüôçôá âëáâþí, ÷ñüíïò åíôïðéóìïý ìéáò âëÜâçò êáé
áðïêáôÜóôáóÞò ôçò. ÄçëáäÞ, üôáí õðÜñ÷åé ìéá âëÜâç óôïí ðßíáêá ìéáò åãêáôÜóôá-
óçò êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý, õðÜñ÷åé êáèõóôÝñçóç óôçí ðáñáãùãÞ ìÝ÷ñé íá åíôïðé-
óôåß ç âëÜâç. Áöïý åíôïðéóôåß, ðñÝðåé íá Ý÷ïõìå äéáèÝóéìï ôï êáôÜëëçëï áíôáëëá-
êôéêü óôçí áðïèÞêç, ãéáôß äéáöïñåôéêÜ èá õðÜñîåé óçìáíôéêÞ êáèõóôÝñçóç, áöïý èá
÷ñåéáóôåß íá ãßíåé ç ó÷åôéêÞ ðáñáããåëßá êáé ç ðñïìÞèåéá. Óôïí áõôïìáôéóìü ìå PLC
äåí õðÜñ÷åé ïõóéáóôéêü èÝìá âëÜâçò åóùôåñéêÜ óôïí ðßíáêá ôçò åãêáôÜóôáóçò. Èá
ðåßôå, äåí ÷áëÜ ôï PLC; Aõôü óõìâáßíåé óðÜíéá êáé ïé åããõÞóåéò åßíáé ðÜñá ðïëý
ìåãÜëåò.
l Ôá PLC åßíáé åõÝëéêôá óôçí ôñïðïðïßçóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý. ÄçëáäÞ,
áí õðïèÝóïõìå üôé èÝëïõìå íá êÜíïõìå ìéá áëëáãÞ óôïí áõôïìáôéóìü, áõôÞ ìðïñåß
íá ãßíåé ìÝóá óå ëßãá ëåðôÜ, áñêåß ìüíï íá áëëÜîïõìå ôï ðñüãñáììá. Óå Ýíá ðßíáêá
êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý, ôÝôïéïõ åßäïõò áëëáãÝò åßíáé ðñÜãìá ðïëý äýóêïëï êáé
÷ñïíïâüñï.
l Ï áõôïìáôéóìüò ìå PLC åðåêôåßíåôáé ðïëý åýêïëá. Áõôü ãßíåôáé åßôå áðëÜ áëëÜæïíôáò
ôï ðñüãñáììá, åßôå ìå ôçí ôïðïèÝôçóç íÝùí ìïíÜäùí åéóüäùí êáé åîüäùí. ÊÜèå
åðÝêôáóç óôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü åßíáé ðïëý äýóêïëç.
l Ï áõôïìáôéóìüò ìå PLC ìáò ðáñÝ÷åé êáôáðëçêôéêÝò äõíáôüôçôåò. Mðïñïýìå íá äç-
ìéïõñãïýìå ðïëý åýêïëá ðïëýðëïêåò êáé Ýîõðíåò åðåîåñãáóßåò, ïé ïðïßåò óôïí
êëáóéêü áõôïìáôéóìü åßíáé åîáéñåôéêÜ äýóêïëo íá õëïðïéçèïýí.
14
l Óå ìéá åãêáôÜóôáóç, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß áõôïìáôéóìïýò ìå PLC, óÞìåñá ðáñÝ÷ïíôáé

äõíáôüôçôåò óýíäåóçò ìå êåíôñéêü çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ, óýíäåóçò ìå ôï óýóôç-
ìá áðïèÞêçò, ëïãéóôçñßïõ ê.ëð.
l Ôï PLC êáôáëáìâÜíåé åëÜ÷éóôï ÷þñï óå ó÷Ýóç ìå ôïí áíôßóôïé÷ï ðßíáêá êëáóéêïý
áõôïìáôéóìïý.
ÂëÝðïõìå üôé áðü ôç ÷ñÞóç ôùí PLC ðñïêýðôïõí ìüíï ðëåïíåêôÞìáôá. ÕðÜñ÷ïõí
Üñáãå ìåéïíåêôÞìáôá; Èá ìðïñïýóáìå ßóùò íá èåùñÞóïõìå ìåéïíÝêôçìá ôçí Ýëëåéøç
åðáñêïýò åíçìÝñùóçò ôùí ôå÷íéêþí üëùí ôùí âáèìßäùí, åéäéêÜ óôçí ÅëëÜäá, ðñÜãìá ôï
ïðïßï äõóêïëåýåé êáé äçìéïõñãåß ðñïâëÞìáôá óôçí åöáñìïãÞ ôùí PLC.
Ç ôåëéêÞ åñþôçóç, ðïõ ðñïêýðôåé, åßíáé: Ðüóï êïóôßæïõí ôåëéêÜ ôá PLC; óõìöÝñåé íá
÷ñçóéìïðïéïýìå óå êÜèå åãêáôÜóôáóç PLC; Ç áðÜíôçóç åßíáé üôé ïé ôéìÝò ðÝöôïõí
êáèçìåñéíÜ êáé ïé åôáéñåßåò âãÜæïõí óõíå÷þò íÝá ìïíôÝëá ðïõ êÜíïõí ãéá üëùí ôùí
åðéðÝäùí ôéò åöáñìïãÝò. Ðáñ´ üëá áõôÜ äåí óõìöÝñåé áêüìç ç ÷ñÞóç ôïõ PLC, üôáí
Ý÷ïõìå ðïëëïýò êéíçôÞñåò (ðïëëïýò çëåêôñïíüìïõò éó÷ýïò) êáé áðëü áõôïìáôéóìü (ëßãïõò
âïçèçôéêïýò çëåêôñïíüìïõò, ÷ñïíéêÜ êáé áðáñéèìçôÝò). ¼ìùò åßíáé óßãïõñï üôé ç ÷ñÞóç
âïçèçôéêþí çëåêôñïíüìùí êáé Üëëùí êëáóéêþí õëéêþí áõôïìáôéóìïý Ý÷åé ðåñéïñéóèåß
êáé èá ðåñéïñßæåôáé óõíå÷þò.
2.2 Ç äïìÞ åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.

Óôçí áãïñÜ õðÜñ÷ïõí óÞìåñá åêáôïíôÜäåò ìïíôÝëá PLC êáôáóêåõáóìÝíá áðü ðëÞèïò
äéáöïñåôéêþí åôáéñåéþí. ÃåíéêÜ, óå Ýíá PLC ìðïñïýìå íá äéáêñßíïõìå ôá ðáñáêÜôù ìÝñç:
l Ôçí êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò (Central Processing Unit, CPU), ðïõ áðïôåëåß êáé
ôçí êáñäéÜ Þ ìÜëëïí ôïí åãêÝöáëï ôïõ PLC.
l Ôç ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò.
l Ôéò ìïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí (I/O modules).
Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá, ç ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò êáé ïé ìïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí áðïôå-

ëïýí ôçí êýñéá ìïíÜäá áõôïìáôéóìïý, äçëáäÞ ôï êýñéï ìÝñïò ôïõ PLC.
Óå ðïëëÜ ìïíôÝëá, êõñßùò óôá ìéêñÜ ìïíôÝëá ôùí åôáéñåéþí, ïé ôñåéò ðáñáðÜíù ìïíÜ-
äåò âñßóêïíôáé åíóùìáôùìÝíåò óå ìéá óõóêåõÞ.
Åêôüò áðü ôçí êåíôñéêÞ ìïíÜäá áõôïìáôéóìïý, óå Ýíá PLC åßíáé áêüìç áðáñáßôçôá:
l To ðëáßóéï (Þ ôá ðëáßóéá) ãéá ôçí ôïðïèÝôçóç ôùí ìïíÜäùí êáé ôùí ôõ÷üí åðåêôÜ-
óåþí ôïõò.
l H óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý (ðñïãñáììáôéóôÞò, programmer) ãéá ôïí ðñïãñáììáôé-
óìü ôïõ PLC.
15
Ï ðñïãñáììáôéóôÞò åßíáé ìéá óõóêåõÞ ôåëåßùò îå÷ùñéóôÞ áðü ôçí ìïíÜäá áõôïìáôé-
óìïý. ×ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí åéóáãùãÞ ôïõ ðñïãñÜììáôïò óôï PLC êáé ôçí ðáñáêïëïý-
èçóç ôçò åîÝëéîçò ôïõ áõôïìáôéóìïý ìÝóá áðü ôçí ïèüíç, ðïõ äéáèÝôåé. Ìå Ýíá ìüíï
ðñïãñáììáôéóôÞ ìðïñïýìå íá ÷åéñéæüìáóôå üëåò ôéò ìïíÜäåò PLC ìéáò áõôïìáôïðïéçìÝ-
íçò åãêáôÜóôáóçò (ôçò ßäéáò åôáéñåßáò åííïåßôáé).
Ðëáßóéï
Ôñïöïäïôéêü óôÞñéîçò
ÊåíôñéêÞ
ÌïíÜäá ÌïíÜäåò
Åðåîåñãáóßáò åéóüäùí-åîüäùí
Ó÷Þìá 1: ÄïìÞ åíüò PLC.
Óôç óõíÝ÷åéá èá äïýìå ìå ëåðôïìÝñåéá ôéò ìïíÜäåò åíüò PLC.
Ðëáßóéï ôïðïèÝôçóçò ìïíÜäùí.

Ïé ìïíÜäåò åíüò ìåãÜëïõ PLC ôïðïèåôïýíôáé óå Ýíá êåíôñéêü ðëáßóéï. Óôï ðëáßóéï
áõôü åßíáé åíóùìáôùìÝíï Ýíá óýóôçìá áãùãþí (óýóôçìá æõãþí) ìÝóù ôùí ïðïßùí
åðéêïéíùíïýí ïé äéÜöïñåò ìïíÜäåò ìå ôçí ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá Åðåîåñãáóßáò.
Áí ïé èÝóåéò ôïõ êåíôñéêïý ðëáéóßïõ, ðïõ äéáôßèåôáé, äåí åðáñêïýí ãéá íá ôïðïèåôç-
èïýí ïé ìïíÜäåò åéóüäùí êáé åîüäùí ðïõ áðáéôïýíôáé óå ìéá óõãêåêñéìÝíç åöáñìïãÞ,
ôüôå ÷ñçóéìïðïéïýíôáé Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá ðëáßóéá åðÝêôáóçò ãéá ôçí ôïðïèÝôçóç ôùí
ðñüóèåôùí ìïíÜäùí. ÊÜèå ðëáßóéï åðÝêôáóçò äéáóõíäÝåôáé ìå ôï êåíôñéêü ðëáßóéï Þ ìå
ôá Üëëá ðëáßóéá åðÝêôáóçò ìÝóù åéäéêÞò ìïíÜäáò äéáóýíäåóçò êáé êáëùäßïõ. ÊÜèå åôáé-
ñåßá êáé ôï êÜèå ìïíôÝëï Ý÷åé ôï äéêü ôïõ óýóôçìá ðëáéóßïõ. Óôï ó÷Þìá 2 äåß÷íåôáé Ýíá
ðëáßóéï óôÞñéîçò PLC.
16
ÁêñïäÝêôåò
äßáõëïõ óçìÜôùí
åéóüäùí/åîüäùí
ÁêñïäÝêôåò äßáõëïõ åðéêïéíùíßáò
Ó÷Þìá 2: Ðëáßóéï óôÞñéîçò PLC.
ÌïíÜäá ôñïöïäïóßáò.
Ç ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò åíüò PLC Ý÷åé óêïðü íá äçìéïõñãÞóåé áðü ôçí ôÜóç ôïõ
äéêôýïõ ôñïöïäïóßáò ôéò áðáñáßôçôåò åóùôåñéêÝò ôÜóåéò, ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí ôñïöï-
äïóßá ôùí çëåêôñïíéêþí óôïé÷åßùí (ôñáíæßóôïñ, ïëïêëçñùìÝíá êõêëþìáôá ê.ëð.) ôïõ
PLC. Ïé ôõðéêÝò åóùôåñéêÝò ôÜóåéò ôùí PLC åßíáé óõíÞèùò: DC5 V, DC 9 V, DC 24 V.
Óå ïñéóìÝíá ìïíôÝëá PLC, üôáí ôï PLC äåí ôñïöïäïôåßôáé áðü ôï äßêôõï, ç ìïíÜäá
ôñïöïäïóßáò äéáôçñåß ôï ðåñéå÷üìåíï ôçò ìíÞìçò ôïõ PLC ìå ôçí âïÞèåéá ìéáò ìðáôáñßáò
(óõíÞèùò ëéèßïõ), ðïõ äéáèÝôåé. Óå Üëëá ìïíôÝëá PLC ç ðáñáðÜíù ìðáôáñßá âñßóêåôáé
óôçí ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá Åðåîåñãáóßáò.
×ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ þóôå íá ìçí ðñïêáëÝóïõìå õðåñöüñôéóç ôçò ìïíÜäáò ôñïöïäï-

óßáò. Ãéá ôïí óêïðü áõôü óõìâïõëåõüìáóôå ôá ôå÷íéêÜ öõëëÜäéá ôçò åôáéñåßáò êáôáóêåõÞò
ôïõ PLC.
ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá Åðåîåñãáóßáò.
Åßíáé ç âáóéêÞ ìïíÜäá ôïõ PLC, ç ïðïßá åßíáé õðåýèõíç ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìá-
ôéóìïý. Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò åßíáé óôçí ïõóßá Ýíáò ìéêñïûðïëïãéóôÞò êáé
äéáêñßíïõìå ó áõôÞí üëá ôá êýñéá ìÝñç åíüò ìéêñïûðïëïãéóôÞ, äçëáäÞ ôïí ìéêñïåðå-
îåñãáóôÞ êáé ôç ìíÞìç.
Ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò åßíáé Ýíá ïëïêëçñùìÝíï êýêëùìá, ôï ïðïßï áðïôåëåß ôoí åãêÝ-

öáëï êÜèå ìéêñïûðïëïãéóôÞ. Ïé ìéêñïåðåîåñãáóôÝò åîåëßóóïíôáé ìå ôá÷ýôáôïõò ñõè-
17
ìïýò, ôï üíïìÜ ôïõò äßíåé óõíÞèùò êáé ôï üíïìá óôï ìïíôÝëï ôïõ ìéêñïûðïëïãéóôÞ (ð.÷
ëÝìå PC 386, 486, Pentium ê.ëð.). Óôá PLC ðïëý ëßãï ìáò åíäéáöÝñåé íá îÝñïõìå ðïéïí
ìéêñïåðåîåñãáóôÞ ÷ñçóéìïðïéåß ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá, áí êáé ðïëëÝò öïñÝò ìðïñïýìå íá ôï
äéáâÜóïõìå óôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ äßíïõí ïé åôáéñåßåò. Ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò ãéá ôï PLC
åßíáé ï êýñéïò õðåýèõíïò ãéá üëåò ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ (ôç ëåéôïõñãßá ôïõ PLC ðåñéãñÜ-
öïõìå óôçí åðüìåíç åíüôçôá).
Ç ìíÞìç ôçò êåíôñéêÞò ìïíÜäáò äéáêñßíåôáé óå ìíÞìç RAM, ROM êáé EEPROM.
ÌíÞìç RAM. H ìíÞìç RAM (Random Access Memory, ìíÞìç ôõ÷áßáò ðñïóðÝëáóçò) åßíáé åêåßíç
óôçí ïðïßá ìðïñïýìå íá ãñÜöïõìå êáé íá óâÞíïõìå, êáé ç ïðïßá óâÞíåé ìüëéò ëåßøåé ç çëåêôñéêÞ
ôñïöïäïóßá ôçò. Óôç ìíÞìç RAM ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá áðïèçêåýåé ìéá óåéñÜ áðü ðëçñïöïñßåò óå
îå÷ùñéóôÝò ðåñéï÷Ýò åñãáóßáò. Ìðïñïýìå íá äéáêñßíïõìå ôéò åîÞò ðåñéï÷Ýò:
l Ðåñéï÷Þ ìíÞìçò üðïõ áðïèçêåýïíôáé ïé êáôáóôÜóåéò ôùí åéóüäùí êáé ôùí åîüäùí. Ç ðåñéï÷Þ
áõôÞ ïíïìÜæåôáé ãéá ôéò åéóüäïõò åéêüíá åéóüäùí êáé ãéá ôéò åîüäïõò åéêüíá åîüäùí.
l Ðåñéï÷Þ ìíÞìçò üðïõ áðïèçêåýïíôáé ïé åíäéÜìåóåò ðëçñïöïñßåò, ðïõ áöïñïýí ôç ëåéôïõñãßá
ôïõ áõôïìáôéóìïý.
l Ðåñéï÷Þ ìíÞìçò ôùí ÷ñïíéêþí.
l Ðåñéï÷Þ ìíÞìçò ôùí áðáñéèìçôþí.
l Ðåñéï÷Þ ìíÞìçò üðïõ áðïèçêåýïíôáé ôá ðñïãñÜììáôá ôïõ ÷ñÞóôç, äçëáäÞ ôá ðñïãñÜììáôá ðïõ
ëåéôïõñãïýí Ýíá óõãêåêñéìÝíï áõôïìáôéóìü.
ÐÑÏÓÏ×Ç! Ç ìíÞìç RAM óâÞíåé ìüëéò óôáìáôÞóåé ç ôñïöïäïóßá ôçò. ¼ìùò ôï ðñüãñáììá ðïõ
ëåéôïõñãåß ôïí áõôïìáôéóìü ðñÝðåé íá ðáñáìÝíåé áíáëëïßùôï óôç ìíÞìç êáé áöïý êëåßóïõìå ôçí
ôñïöïäïóßá ôïõ PLC. Ãé´ áõôü ôï ëüãï ç ìíÞìç RAM ðáñáìÝíåé ðÜíôá óå ôñïöïäïóßá ìÝóù ìéáò
ìðáôáñßáò (óõíÞèùò ëéèßïõ).
ÌíÞìç ÅEPROM. Ôá äéÜöïñá PLC äåí ÷ñçóéìïðïéïýí ìüíï ôïí ðáñáðÜíù ôñüðï, ôçò ðÜíôá
ôñïöïäïôïýìåíçò ìíÞìçò RAM, ãéá íá äéáôçñÞóïõí ôï ðñüãñáììá óôç ìíÞìç. ¸íáò ðéï áóöáëÞò
ôñüðïò åßíáé ç ÷ñÞóç ôçò ìíÞìçò ÅEPROM (Ålecticaly Erasable Programmable Read Only Memory),
ìíÞìçò ç ïðïßá ðñïãñáììáôßæåôáé êáé óâÞíåé çëåêôñéêÜ. Ðñüêåéôáé ãéá ìíÞìç ðïõ äå óâÞíåé, üôáí ìåßíåé
÷ùñßò ôñïöïäïóßá, óôçí ïðïßá ìðïñïýìå íá ãñÜöïõìå, íá óâÞíïõìå êáé íá îáíáãñÜöïõìå ìÝóù
åéäéêïý ìç÷áíÞìáôïò. Óå ðïëëÜ PLC ç ÅEPROM ÷ñçóéìïðïéåßôáé óáí êáóÝôá ãéá ôçí åýêïëç áëëáãÞ
ôïõ ôñüðïõ ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý áðü Ýíá áðëü ÷åéñéóôÞ. ÄçëáäÞ Ý÷ïõìå ãñáììÝíï ôï
åíáëëáêôéêü ðñüãñáììá óå Ýíá ôóéðÜêé ÅEPROM êáé áðëÜ áëëÜæïõìå ôçí çëåêôñïíéêÞ ðëáêÝôá ôïõ
PLC, üôáí èÝëïõìå íá áëëÜîïõìå ôï ðñüãñáììá ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý.
ÌíÞìç ROM. Óôç ìíÞìç ROM ï êáôáóêåõáóôÞò ôïõ PLC áðïèçêåýåé ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ôïõ PLC,
äçëáäÞ ôéò ïäçãßåò (ôï ðñüãñáììá) ãéá üëåò ôéò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ðïõ åßíáé áðáñáßôçôåò ãéá íá
äïõëÝøåé ôï PLC.
ÅîùôåñéêÜ óå ìéá êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò óõíÞèùò õðÜñ÷ïõí (ó÷Þìá 3):

l ÈÝóç óýíäåóçò (åéäéêüò êïíÝêôïñáò) ôçò óõóêåõÞò ðñïãñáììáôéóìïý.
l ÈÝóç óýíäåóçò åðåêôÜóåùí.
l Äéáêüðôçò äýï èÝóåùí (óõíÞèùò) ï ïðïßïò èÝôåé ôï PLC óå êáôÜóôáóç RUN Þ
STOP, äçëáäÞ óå êáôÜóôáóç ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý (RUN) Þ ü÷é (STOP).
l Ëõ÷íßåò Ýíäåéîçò, üðùò: ëõ÷íßá Ýíäåéîçò üôé ôï PLC åßíáé óå ôñïöïäïóßá, ëõ÷íßá
Ýíäåéîçò üôé ôï PLC åßíáé óå êáôÜóôáóç RUN (ëåéôïõñãåß ï áõôïìáôéóìüò), ëõ÷íßá
18
Ýíäåéîçò üôé ôï PLC åßíáé óå êáôÜóôáóç STOP (äåí ëåéôïõñãåß ï áõôïìáôéóìüò) êáé
ëõ÷íßá ðïõ äåß÷íåé, åÜí Ý÷åé ðñüâëçìá ç ìðáôáñßá ôïõ PLC.
Èýñá óýíäåóçò
ÈÝóç ìðáôáñßáò ðñïãñáììáôéóôÞ ÌïíÜäåò åéóüäùí Ðëáßóéï óôÞñéîçò
ìïíÜäùí
Ëõ÷íßåò Ýíäåéîçò
êáôÜóôáóçò
ëåéôïõñãßáò
áõôïìáôéóìïý
¸íäåéîç
êáôÜóôáóçò
ìðáôáñßáò
Äéáêüðôçò
ôñïöïäïóßáò
ôçò CPU
ÅîùôåñéêÞ ìíÞìç
Äéáêüðôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ (EPROM/EEPROM)
áõôïìáôéóìïý RUN/STOP
Ó÷Þìá 3: ÊåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò êáé ìïíÜäåò åéóüäùí åíüò PLC.
ÌïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí.
Ï ìïíÜäåò ôùí åéóüäùí êáé ôùí åîüäùí áðïôåëïýí ôéò ìïíÜäåò åðéêïéíùíßáò ôçò
êåíôñéêÞò ìïíÜäáò ìå ôïí Ýîù êüóìï, äçëáäÞ ìå ôïõò áéóèçôÞñåò, ôïõò äéáêüðôåò êáé ôá
ìðïõôüíò, ðïõ äßíïõí ôéò ðëçñïöïñßåò (åíôïëÝò), êáèþò êáé ìå ôïõò çëåêôñïíüìïõò
éó÷ýïò ôùí êéíçôÞñùí, çëåêôñïìáãíçôéêÝò âáëâßäåò, åíäåéêôéêÝò ëõ÷íßåò êáé ãåíéêÜ ôïõò
áðïäÝêôåò ðïõ åêôåëïýí ôéò åíôïëÝò ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá ìðïñåß íá äå÷ôåß øçöéáêÜ óÞìáôá åéóüäïõ êáé åîüäïõ ÷áìçëÞò
ôÜóçò êáé ðïëý ìéêñïý ñåýìáôïò. Ç ôÜóç ðïõ äÝ÷åôáé ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åßíáé óõíÞèùò
0Volt ãéá ôï ëïãéêü 0 êáé 5Volt ãéá ôï ëïãéêü 1. Ôï ñåýìá åéóüäïõ êáèþò êáé ôï
ñåýìá åîüäïõ äåí ìðïñåß íá ðåñÜóåé ôá ìåñéêÜ mA. Ïé ìïíÜäåò åéóüäùí êáé åîüäùí
áíáëáìâÜíïõí íá ðñïóáñìüóïõí ôá óÞìáôá åéóüäïõ êáé åîüäïõ, ðïõ Ý÷ïõìå óôïí
áõôïìáôéóìü, ìå ôá óÞìáôá ðïõ ìðïñåß íá äå÷ôåß ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá, ôüóï áðü Üðïøç
ôÜóåùí üóï êáé áðü Üðïøç ñåõìÜôùí.
Ç ðñïóáñìïãÞ áõôÞ ãßíåôáé ìå ôç ÷ñÞóç çëåêôñïíéêþí óôïé÷åßùí éó÷ýïò, äçëáäÞ

ôñáíæßóôïñ éó÷ýïò, èõñßóôïñ êáé triac, åßôå áêüìç ìå ôç ÷ñÞóç êáôÜëëçëùí ìéêñïçëå-
êôñïíüìùí.
19
ÊÜèå óýóôçìá PLC êáôáëÞãåé ðÜíôá óå áêñïäÝêôåò (êëÝìåò). Ïé áêñïäÝêôåò áõôïß

áíÞêïõí óôéò ìïíÜäåò åéóüäùí êáé åîüäùí ôïõ PLC. Óôïõò áêñïäÝêôåò åéóüäùí êáôáëÞ-
ãïõí ïé áãùãïß ðïõ Ýñ÷ïíôáé áðü áéóèçôÞñåò (ôåñìáôéêïýò äéáêüðôåò, ðéåæïóôÜôåò, ê.ëð.),
äéáêüðôåò, ìðïõôüíò ê.ëð. Óôïõò áêñïäÝêôåò åîüäùí êáôáëÞãïõí ïé áãùãïß ðïõ ôñïöï-
äïôïýí ðçíßá çëåêôñïíüìùí éó÷ýïò, çëåêôñïìáãíçôéêÝò âáëâßäåò, ëõ÷íßåò Ýíäåéîçò êáé
ëïéðïýò áðïäÝêôåò.
Óôïõò äéáöüñïõò ôýðïõò ôùí PLC ïé ìïíÜäåò åéóüäùí êáé åîüäùí áíôéìåôùðßæïíôáé
ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï. ÃåíéêÜ éó÷ýïõí ôá ðáñáêÜôù:
l Ìßá ìïíÜäá åéóüäùí Þ åîüäùí ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß ìå óõíå÷Þ ôÜóç Þ ìå åíáëëáó-
óüìåíç ôÜóç. ÔõðéêÝò ôÜóåéò ðïõ óõíáíôïýìå óôá PLC åßíáé: DC 24V, 48V, 60V êáé
AC 24V, 48V, 115V, 230V, ìå óõíçèÝóôåñåò ôéò DC 24V êáé ÁC 115V êáé 230V.
l Ç ôÜóç áõôÞ äåí ðáñÝ÷åôáé óõíÞèùò áðü ôç ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò ôïõ PLC. ÐñÝðåé
íá ôç äçìéïõñãÞóïõìå åìåßò ìå Üëëç ôñïöïäïôéêÞ ìïíÜäá.
l Ôá êõêëþìáôá êáé ïé ôÜóåéò ôùí åéóüäùí åßíáé ôåëåßùò áíåîÜñôçôá áðü ôá êõêëþìáôá
êáé ôéò ôÜóåéò ôùí åîüäùí. ÅðïìÝíùò ç ôÜóç ãéá ôéò åéóüäïõò ìðïñåß íá åßíáé äéáöï-
ñåôéêÞ áðü ôçí ôÜóç ãéá ôéò åîüäïõò. Áí ç ôÜóç åîüäùí åßíáé ç ßäéá ìå ôçí ôÜóç ôùí
åéóüäùí ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ôï ßäéï ôñïöïäïôéêü (ãéá ôÜóåéò DC), Þ ìåôáó÷ç-
ìáôéóôÞò ÷åéñéóìïý (ãéá ôÜóåéò AC) ãéá ôéò åéóüäïõò êáé ôéò åîüäïõò.
l Ç ôÜóç åéóüäùí (äçëáäÞ ç ôÜóç ðïõ èá öèÜóåé óå ìéá åßóïäï, üôáí åíåñãïðïéçèåß
ï áíôßóôïé÷ïò áéóèçôÞñáò) äéá÷ùñßæåôáé óõíÞèùò ãáëâáíéêÜ áðü ôï õðüëïéðï åóùôå-
ñéêü êýêëùìá ôïõ PLC. Ôá ßäéá éó÷ýïõí êáé ãéá ôéò åîüäïõò. Aí óå êÜðïéåò ìïíÜäåò
åéóüäùí Þ åîüäùí äåí Ý÷ïõìå ãáëâáíéêÞ áðïìüíùóç ðñÝðåé íá ðñïóÝîïõìå éäéáßôåñá
ôï èÝìá ôùí ãåéþóåùí.
2.3 Ïé ðñïãñáììáôéæüìåíïé ëïãéêïß åëåãêôÝò ôçò áãïñÜò.

Ç êáôÜóôáóç ðïõ Ý÷åé äéáìïñöùèåß óÞìåñá óôçí áãïñÜ áðü ôéò åôáéñåßåò, ðïõ êáôá-
óêåõÜæïõí PLC, åßíáé ç åîÞò:
Ðåñßðôùóç 1 - ôá Modular PLC (óõíÞèùò ôá ìåãÜëá PLC, ó÷Þìá 4)
Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï PLC ðùëåßôáé óå modular ìïñöÞ, äçëáäÞ êïììÜôé-êïììÜôé. Ôá

âáóéêÜ êïììÜôéá åíüò ôÝôïéïõ PLC åßíáé:
l H ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò.
l Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò, ç ïðïßá Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ïäçãÞóåé Ýíá
áíþôáôï áñéèìü åéóüäùí êáé åîüäùí. Ð.÷. ôï PLC SIMATIC S7-300 (CPU 316) ôçò
SIEMENS ìðïñåß íá ïäçãÞóåé ìÝ÷ñé 1024 øçöéáêÝò åéóüäoõò êáé åîüäïõò (óõíïëéêÜ).
20
l Ïé ìïíÜäåò åéóüäùí êáé åîüäùí. Óôá modular PLC ðùëïýíôáé êáé áõôÝò óå êïììÜ-
ôéá-ìïíÜäåò. ÊÜèå ìïíÜäá åéóüäùí (Þ åîüäùí) ìðïñåß íá Ý÷åé 4, 8, 16 Þ 32 åéóü-
äïõò (Þ åîüäïõò). Ì áõôü ôïí ôñüðï ìðïñïýìå íá åðéëÝãïõìå ìßá ìïíÜäá åéóüäùí
Þ åîüäùí ç ïðïßá íá Ý÷åé ôá ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ åðéèõìïýìå. Ãßíåôáé êáôáíïç-
ôü üôé óå Ýíá modular PLC ìðïñïýìå íá Ý÷ïõìå ìïíÜäåò åéóüäùí Þ åîüäùí ðïõ íá
ëåéôïõñãïýí óå äéáöïñåôéêÝò ôÜóåéò ôñïöïäïóßáò.
Ðåñßðôùóç 2 - ÓõìðáãÞ PLC (ìéêñÜ óõíÞèùò, ó÷Þìá 5)
¼ëåò ïé åôáéñåßåò äéáèÝôïõí êáé ìéêñÜ PLC, óôá ïðïßá üëåò ïé ìïíÜäåò ôïõò (ôñïöï-
äïóßáò, êåíôñéêÞ ìïíÜäá êáé ìïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí) åßíáé åíóùìáôùìÝíåò óå ìéá
óõóêåõÞ. Ó áõôïý ôïõ åßäïõò ôá PLC åßóïäïé êáé Ýîïäïé åßíáé óõíÞèùò ìÝ÷ñé 20 êáé üëåò
ïé åßóïäïé (Þ Ýîïäïé) Ý÷ïõí ôá ßäéá ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ.
Ôï óçìåßï ðïõ ðñÝðåé êÜðïéïò íá ðñïóÝîåé ó÷åôéêÜ ìå ôéò åéóüäïõò êáé åîüäïõò åßíáé
üôé êÜèå åßóïäïò Þ Ýîïäïò åßíáé ãéá ôï PLC áêñéâþò êáèïñéóìÝíç, äçëáäÞ Ý÷åé
êáèïñéóìÝíï üíïìá ìå ôï ïðïßï áíáöÝñåôáé êáé óôï ðñüãñáììá. Óôá óõìðáãÞ PLC óå
êÜèå áêñïäÝêôç áíáãñÜöåôáé ôï üíïìá ôçò åéóüäïõ Þ ôçò åîüäïõ. Óôá modular PLC
õðÜñ÷åé óáöÝò óýóôçìá ìå ôï ïðïßï áíáãíùñßæïõìå ôï üíïìá ôçò åéóüäïõ (Þ åîüäïõ)
óå êÜèå áêñïäÝêôç ìéáò ìïíÜäáò åéóüäùí (Þ åîüäùí).
2.4 Áñ÷Þ ëåéôïõñãßáò åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.

Áò õðïèÝóïõìå üôé Ýíá PLC âñßóêåôáé óå êáôÜóôáóç ëåéôïõñãßáò ôïõ áõôïìáôéóìïý
(RUN). Ôá âÞìáôá ðïõ áêïëïõèåß êáôÜ ôç ëåéôïõñãßá ôïõ åßíáé ôá åîÞò:
ÂÞìá 1ï. Óôçí áñ÷Þ ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò äéáâÜæåé ôéò åéóüäïõò. Áõôü óçìáßíåé üôé
ãéá êÜèå åßóïäï åëÝã÷åé áí Ý÷åé õøçëÞ ôÜóç (ëïãéêü 1) Þ ÷áìçëÞ ôÜóç (ëïãéêü
0). Ç ôéìÞ 0 Þ 1 ãéá êÜèå åßóïäï áðïèçêåýåôáé óå ìéá åéäéêÞ ðåñéï÷Þ ìíÞìçò ç
ïðïßá ïíïìÜæåôáé åéêüíá åéóüäùí. Ôçí åéêüíá åéóüäùí ìðïñåßôå íá ôç öáíôáóôåßôå óáí
Ýíá ðßíáêá, üðïõ ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò óçìåéþíåé ôéò ôéìÝò, ðïõ äéÜâáóå. Ð.÷. åßóïäïò
É1=1, É2=0, É3=0 ê.ï.ê.
ÂÞìá 2ï. Óôç óõíÝ÷åéá ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò ÷ñçóéìïðïéþíôáò óáí äåäïìÝíá ôéò

ôéìÝò ôùí åéóüäùí, ðïõ äéÜâáóå, åêôåëåß ôéò åíôïëÝò ôïõ ðñïãñÜììáôïò, ôï ïðïßï
ëåéôïõñãåß ôïí áõôïìáôéóìü. Ôï ðñüãñáììá áõôü óôçí ïõóßá ðåñéÝ÷åé ìéá óåéñÜ áðü
ëïãéêÝò ðñÜîåéò.
21
Ðëáßóéï óôÞñéîçò
ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá ÌïíÜäåò åéóüäùí

Ôñïöïäïôéêü
Åðåîåñãáóßáò (CPU) êáé åîüäùí
Ó÷Þìá 4: Modular PLC. Áðïôåëåßôáé áðü áíåîÜñôçôåò ìïíÜäåò ïé ïðïßåò ðñïóáñìüæïíôáé

óôï ðëáßóéï óôÞñéîçò.
Ó÷Þìá 5: ÓõìðáãÝò PLC. ÐåñéëáìâÜíåé ôñïöïäïôéêü, êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò, åéóü-

äïõò êáé åîüäïõò, üëá åíóùìáôùìÝíá óå ìéá åíéáßá óõóêåõÞ.
22
Ç åêôÝëåóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò èá äþóåé áðïôåëÝóìáôá ãéá ôéò åîüäïõò. Ôá áðïôåëÝ-

óìáôá áõôÜ áðïèçêåýïíôáé óôçí åéäéêÞ ðåñéï÷Þ ôçò ìíÞìçò ðïõ ïíïìÜæåôáé åéêüíá åîü-
äùí. ¼ðùò ç åéêüíá åéóüäùí, ç åéêüíá åîüäùí ðåñéÝ÷åé ôçí ôéìÞ (0 Þ 1) ãéá êÜèå
Ýîïäï, ð.÷. Q1=1, Q2=1, Q3=0 ê.ï.ê. Óçìåéþíïõìå üôé ïé ôéìÝò áõôÝò ðñïêýðôïõí
áðü ôçí åêôÝëåóç ôùí ëïãéêþí ðñÜîåùí ôïõ ðñïãñÜììáôïò.
ÂÞìá 3ï. Óôç óõíÝ÷åéá ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò áðïäßäåé ôéò ôéìÝò ôçò åéêüíáò åîüäùí
óôéò åîüäïõò. Áõôü óçìáßíåé üôé èá äïèåß õøçëÞ ôÜóç óå üðïéá Ýîïäï Ý÷åé 1 êáé èá
äïèåß ÷áìçëÞ ôÜóç óå üðïéá Ýîïäï Ý÷åé 0.
Ìå ôç óõìðëÞñùóç ôïõ 3ïõ âÞìáôïò óõìðëçñþíåôáé Ýíáò ðëÞñçò êýêëïò ëåéôïõñãßáò

êáé ç äéáäéêáóßá îáíáñ÷ßæåé áðü ôçí áñ÷Þ. Ï êýêëïò ëåéôïõñãßáò åêôåëåßôáé óõíå÷þò üóï
ôï PLC âñßóêåôå óå êáôÜóôáóç RUN. ÄçëáäÞ Ýíá PLC åêôåëåß óõíå÷þò ôá âÞìáôá ôïõ
êýêëïõ ëåéôïõñãßáò.
Ó÷Þìá 6: Êýêëïò ëåéôïõñãßáò PLC.
23
Ï ÷ñüíïò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá åêôåëÝóåé ôï PLC Ýíá ðëÞñç êýêëï ëåéôïõñãßáò ïíïìÜ-
æåôáé ÷ñüíïò êýêëïõ êáé åîáñôÜôáé áðü ôç ôá÷ýôçôá ôïõ ìéêñïåðåîåñãáóôÞ ôïõ PLC,
áëëÜ êáé áðü ôïí áñéèìü êáé ôï åßäïò ôùí åíôïëþí ôïõ ðñïãñÜììáôïò. ÄçëáäÞ óôï ßäéï
PLC ãéá Ýíá ìåãáëýôåñï ðñüãñáììá Ý÷ïõìå ìåãáëýôåñï ÷ñüíï êýêëïõ. Ï ÷ñüíïò êý-
êëïõ áðïôåëåß êáé Ýíá ìÝôñï óýãêñéóçò ìåôáîý ôùí PLC. Ãéá íá ìðïñïýí íá óõãêñéèïýí
ôá PLC ùò ðñïò ôç ôá÷ýôçôá åêôÝëåóçò åíüò ðñïãñÜììáôïò, ïñßæïõìå ôï ìÝóï ÷ñüíï
êýêëïõ, óáí ôï ÷ñüíï êýêëïõ åíüò ðñïãñÜììáôïò ðïõ ðåñéëáìâÜíåé 1 Êbyte äõáäéêÝò
åíôïëÝò. ÐÜíôùò óôç ÷åéñüôåñç ðåñßðôùóç êáé óå Ýíá áñãü PLC, ï ÷ñüíïò êýêëïõ äåí
îåðåñíÜ ìåñéêÝò åêáôïíôÜäåò ÷éëéïóôÜ ôïõ äåõôåñïëÝðôïõ.
Èá èÝëáìå óôï óçìåßï áõôü íá ôïíßóïõìå ôçí ïõóéáóôéêÞ äéáöïñÜ óôç ëåéôïõñãßá åíüò
áõôïìáôéóìïý ìå PLC áðü Ýíá êëáóéêü áõôïìáôéóìü ìå çëåêôñïíüìïõò.
Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý, üôáí Ý÷ïõìå áëëáãÞ ôçò êáôÜóôáóçò
åíüò äéáêüðôç åéóüäïõ, ç áëëáãÞ áõôÞ ðñïêáëåß åêåßíç ôç óôéãìÞ äéáäï÷éêÝò áëëáãÝò
óôá óôïé÷åßá ôïõ êõêëþìáôïò ðïõ ôñïöïäïôïýíôáé áðü ôï óõãêåêñéìÝíï äéáêüðôç. ¸÷ïõ-
ìå äçëáäÞ äéáäéêáóßá ðïõ óõìâáßíåé óå ðñáãìáôéêü ÷ñüíï.
Áí ìåëåôÞóïõìå ôïí êýêëï ëåéôïõñãßá ôïõ PLC, èá äïýìå üôé ôï PLC äåí âëÝðåé
óõíå÷þò ôïí Ýîù êüóìï (ôçí åîùôåñéêÞ åãêáôÜóôáóç), ðáñÜ ìüíï êáôÜ ôá ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá ðïõ äéáâÜæåé ôéò åéóüäïõò êáé áðïäßäåé ôéìÝò óôéò åîüäïõò. Óôïí õðüëïéðï
÷ñüíï ôïõ êýêëïõ, ôï PLC åßíáé Ýíáò õðïëïãéóôÞò ï ïðïßïò åêôåëåß ðñÜîåéò (ëïãéêÝò
âÝâáéá Þ êáé áñéèìçôéêÝò) áðïìïíùìÝíï áðü ôïí Ýîù êüóìï. Ãéá íá ãßíåé áõôü êáôáíïçôü
õðïèÝóôå üôé áëëÜæåé ç êáôÜóôáóç ìéáò åéóüäïõ, êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ÷ñüíïõ êáôÜ ôïí
ïðïßïí åêôåëïýíôáé ïé åíôïëÝò ðñïãñÜììáôïò. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ óôï ôÝëïò ôïõ êý-
êëïõ ôï PLC èá äþóåé áðïôåëÝóìáôá óôéò åîüäïõò, óôá ïðïßá äåí èá Ý÷åé ëçöèåß õð
üøç ç áëëáãÞ óôçí êáôÜóôáóç ôçò óõãêåêñéìÝíçò åéóüäïõ. Áõôü ãéáôß ôï PLC èá åíçìå-
ñþóåé ôçí åéêüíá ôùí åéóüäùí ãéá ôçí áëëáãÞ óôçí êáôÜóôáóç ôçò óõãêåêñéìÝíçò åéóü-
äïõ óôçí áñ÷Þ ôïõ åðüìåíïõ êýêëïõ åðåîåñãáóßáò ôïõ ðñïãñÜììáôïò. Ôï PLC èá äþóåé
áðïôåëÝóìáôá óôéò åîüäïõò, óôá ïðïßá èá Ý÷åé ëçöèåß õð üøç ç áëëáãÞ óôçí êáôÜóôáóç
ôçò ðáñáðÜíù åéóüäïõ óôï ôÝëïò ôïõ åðüìåíïõ êýêëïõ åðåîåñãáóßáò ôïõ ðñïãñÜììá-
ôïò. ËáìâÜíïíôáò ôá ðáñáðÜíù õð üøç èá Ýëåãå êÜðïéïò üôé ôåëéêÜ ôï PLC áíôáðïêñßíå-
ôáé ðïëý êáèõóôåñçìÝíá óôéò áëëáãÝò ìéáò áõôïìáôïðïéçìÝíçò äéáäéêáóßáò. ¼ìùò, áõôü
äåí åßíáé ç ðñáãìáôéêüôçôá, áöïý ï ÷ñüíïò ðñáãìáôïðïßçóçò åíüò êýêëïõ ðñïãñÜììá-
ôïò áðü Ýíá PLC åßíáé ðÜñá ðïëý ìéêñüò, ôï ðïëý 300ms óå ðïëýðëïêåò åãêáôáóôÜóåéò
3. Ðñïãñáììáôéóìüò åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý

åëåãêôÞ.
Ôï âáóéêüôåñï êïììÜôé óå Ýíá óýóôçìá áõôïìáôéóìïý ìå PLC äåí åßíáé ôï õëéêü ìÝñïò
áëëÜ ôï ëïãéóìéêü, äçëáäÞ ôï ðñüãñáììá ðïõ õëïðïéåß ôïí åðéèõìçôü áõôïìáôéóìü. Ôï
24
ðñüãñáììá áíáðôýóóåôáé óå ìéá ãëþóóá ðñïãñáììáôéóìïý. Äõóôõ÷þò óôá PLC äåí õðÞñ-
îå ôõðïðïßçóç óå êáíÝíáí ôïìÝá, ëüãù ôïõ áíôáãùíéóìïý ôùí åôáéñåéþí, ïýôå âÝâáéá
óôï èÝìá ôùí ãëùóóþí ðñïãñáììáôéóìïý. ÄçëáäÞ äåí õðÜñ÷ïõí ãëþóóåò ðñïãñáììá-
ôéóìïý ãéá PLC ðïõ íá éó÷ýïõí áíåîÜñôçôá áðü åôáéñåßá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá óõìâáßíåé
óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí. Ðáñ üëá áõôÜ ïé ãëþóóåò ôùí
PLC ôùí äéáöüñùí åôáéñåéþí ìïéÜæïõí ðïëý ìåôáîý ôïõò, Ýôóé ðïõ íá ìðïñïýìå íá
ìéëÜìå óÞìåñá ãéá ìéá ôõðïðïßçóç ôçò áãïñÜò.
3.1 Ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí

åëåãêôþí.
Ôñåéò åßíáé óÞìåñá ïé êõñéüôåñåò êáôçãïñßåò ãëùóóþí ðñïãñáììáôéóìïý ãéá PLC, ôéò
ïðïßåò óõíáíôïýìå ìå ìéêñÝò äéáöïñÝò óôá PLC üëùí ôùí åôáéñåéþí:
1. Ãëþóóá LADDER Þ ãëþóóá çëåêôñïëïãéêþí ãñáöéêþí (ó÷Þìá 7).
Åßíáé ç ðñþôç ãëþóóá ðïõ áíáðôý÷èçêå éóôïñéêÜ. H ãëþóóá Ladder óôçí ïõóßá åðéôñÝ-
ðåé ôç ìåôáöïñÜ ôïõ çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ, ìÝóù ôçò óõóêåõÞò ðñïãñáììáôéóìïý óôï
PLC. Ìå ôç ãëþóóá áõôÞ ç åêðáßäåõóç ôùí ôå÷íéêþí, ðïõ Þôáí óõíçèéóìÝíïé óôïí êëáóé-
êü áõôïìáôéóìü, ãéíüôáí åýêïëá êáé ãñÞãïñá, áöïý äåí Üëëáæå ïõóéáóôéêÜ ôçí åñãáóßá
ó÷åäéáóìïý ôïõ áõôïìáôéóìïý. Ç ãëþóóá LADDER ÷ñçóéìïðïéåß ü÷é ôçí ÅõñùðáúêÞ ðñï-
ôõðïðïßçóç óôï ó÷åäéáóìü ôùí çëåêôñéêþí åðáöþí, áëëÜ ôçí ÁìåñéêÜíéêç. Áõôü ßóùò
ïöåßëåôáé óôï ãåãïíüò üôé ôá ðñþôá PLC áíáðôý÷èçêáí óôçí ÁìåñéêÞ. ¼ìùò óôç óõíÝ÷åéá
ï ôñüðïò áõôüò ó÷åäéáóìïý âüëåøå êáé Ýôóé äéáôçñÞèçêå êáé áðü ôéò ÅõñùðáúêÝò
åôáéñåßåò, ìå áðïôÝëåóìá óÞìåñá íá åßíáé ðëÝïí êáèéåñùìÝíïò.
2. Ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí (Statement List, STL) Þ ãëþóóá ëïãéêþí åíôïëþí

(ó÷Þìá 7).
Ç ãëþóóá áõôÞ áíáðôý÷èçêå ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá ìå ôç ãëþóóá LADDER, áí êáé ïé

åôáéñåßåò Ýäåéîáí óôçí áñ÷Þ äéóôáãìü óôï íá ôçí ðñïùèÞóïõí, öïâïýìåíåò ìçí ôñï-
ìÜîïõí ôï ôå÷íéêü êáôåóôçìÝíï ôçò âéïìç÷áíßáò. Ç ãëþóóá áõôÞ äçìéïõñãåß ëßóôá ðñï-
ãñÜììáôïò ìå åíôïëÝò, ïé ïðïßåò áíôéóôïé÷ïýí óôéò ëïãéêÝò ðýëåò (AND, OR, NOT ê.ëð.).
Óôçí áñ÷Þ ç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí Þôáí ðïëý öôù÷Þ êáé ðåñéïñéæüôáí ìüíï óôéò âáóéêÝò
ëïãéêÝò åíôïëÝò, ïé ïðïßåò áíôéóôïé÷ïýóáí áìÝóùò óôéò ãñáöéêÝò åíôïëÝò ôçò ãëþóóáò
LADDER. ÓÞìåñá ïé ãëþóóåò áõôÝò Ý÷ïõí åîåëé÷èåß ðÜñá ðïëý êáé óõíáíôÜ êáíåßò óå
áõôÝò óôïé÷åßá áðü ôéò ãëþóóåò ôùí õðïëïãéóôþí êáé êõñßùò ôùí ãëùóóþí Ássembly. O
ðñïãñáììáôéóìüò óå ëßóôá åíôïëþí áðáéôåß áðü ôïí çëåêôñïëüãï íá Ý÷åé Ýóôù óôïé÷åéþ-
äåéò ãíþóåéò ðñïãñáììáôéóìïý.
3. Ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí Þ ëïãéêïý äéáãñÜììáôïò (ó÷Þìá 7).
Ç ãëþóóá áõôÞ åßíáé åðßóçò ãñáöéêÞ, áëëÜ áíôß ôïõ çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ ôïõ
25
áõôïìáôéóìïý, ÷ñçóéìïðïéåß ôï áíôßóôïé÷ï ëïãéêü êýêëùìá. Ç ãëþóóá áõôÞ åßíáé íåüôåñç

êáé äåí ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü üëåò ôéò åôáéñåßåò.
Ðñüãñáììá óå ãëþóóá LADDER Ðñüãñáììá óå ãëþóóá

ëïãéêþí ãñáöéêþí
Ðñüãñáììá óå ãëþóóá
ëßóôá åíôïëþí
Ó÷Þìá 7: Ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý PLC.
26
3.2 ÓõóêåõÝò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí

åëåãêôþí.
Áöïý óõíôÜîïõìå ôï ðñüãñáììá óôï ÷áñôß óå ïðïéáäÞðïôå ãëþóóá ðñïãñáììáôé-
óìïý, ðñÝðåé íá ôï åéóÜãïõìå óôï PLC. Áõôü óõíÞèùò ãßíåôáé ìÝóù ìéáò óõóêåõÞò
ðñïãñáììáôéóìïý, åíüò ðñïãñáììáôéóôÞ, ðïõ óõíäÝåôáé ìå ôï PLC. ÏñéóìÝíá ìéêñÜ
PLC ðñïãñáììáôßæïíôáé ìå ôç âïÞèåéá åíüò áñéèìïý ðëÞêôñùí ðïõ åßíáé åíóùìáôùìÝíá
åðÜíù óôç óõóêåõÞ ôïõ PLC êáé äå ÷ñåéÜæïíôáé óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý (âëÝðå ó÷Þ-
ìáôá 52 êáé 53 óôç óåëßäá 64).
Ìéá óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý ìðïñåß íá åßíáé ìéáò áðü ôéò ðáñáêÜôù ìïñöÝò:
1) Åéäéêüò ðñïãñáììáôéóôÞò ÷åéñüò.
ÊÜèå PLC óõíïäåýåôáé áðü ìéá åéäéêÞ óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóôÞ, ç ïðïßá åßíáé óõíÞ-
èùò ÷åéñüò, äçëáäÞ öïñçôÞ. ÁõôÝò ïé óõóêåõÝò ðñïãñáììáôéóìïý äéáèÝôïõí ìéá ìé-
êñÞ ïèüíç õãñþí êñõóôÜëëùí êáé ôõðïðïéçìÝíá ðëÞêôñá ðñïãñáììáôéóìïý. ÓõíÞèùò ïé
åéäéêïß ðñïãñáììáôéóôÝò ìðïñïýí íá ðñïãñáììáôßóïõí ôá PLC ìüíï óå ãëþóóá ëßóôá
åíôïëþí. ÕðÜñ÷ïõí üìùò êáé ðñïãñáììáôéóôÝò ìå ôïõò ïðïßïõò ìðïñïýìå íá ðñï-
ãñáììáôßóïõìå êáé óå êÜðïéá áðü ôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò. Ãéá íá ðñïãñáììáôßóïõìå ôï
PLC ðñÝðåé íá ôï óõíäÝóïõìå ìå ôïí ðñïãñáììáôéóôÞ. Ç óýíäåóç ðñáãìáôïðïéåßôáé ìÝóù
ôçò åéäéêÞò èýñáò ðïõ õðÜñ÷åé óôçí êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò ôïõ PLC. Áöïý ðëç-
êôñïëïãÞóïõìå ôï ðñüãñáììá, ôï ìåôáöÝñïõìå óôç ìíÞìç ôïõ PLC. ¼ôáí ïëïêëçñþóïõ-
ìå ôç äéáäéêáóßá áõôÞ, ï ðñïãñáììáôéóôÞò ìðïñåß íá áðïóõíäåèåß. Ï ôñüðïò ÷åéñéóìïý
ôïõ ðñïãñáììáôéóôÞ åßíáé ôåëåßùò åéäéêüò ãéá êÜèå PLC. Ïé ðñïãñáììáôéóôÝò ôùí äéáöüñùí
åôáéñéþí äåí ìïéÜæïõí ðïëý ìåôáîý ôïõò êáé áõôü åßíáé ìéá äõóêïëßá óôçí åêìÜèçóç ôïõ
ðñïãñáììáôéóìïý åíüò íÝïõ PLC.
Ó÷Þìá 8: ÐñïãñáììáôéóôÞò ÷åéñüò PLC.
27
Ïé ðñïãñáììáôéóôÝò ÷åéñüò óÞìåñá äéáèÝôïõí êáé Üëëåò äõíáôüôçôåò, üðùò ãéá ðáñÜ-
äåéãìá:
l Ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìå åêôõðùôÞ, ãéá íá åêôõðþóïõìå ôï ðñüãñáììá.
l Ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìå ðñïóùðéêü õðïëïãéóôÞ (PC) ìå üóá ðëåïíåêôÞìáôá
ìðïñåß áõôü íá Ý÷åé, ð.÷. ìðïñïýìå íá áðïèçêåýóïõìå óå äéóêÝôá ôï ðñüãñáììá, íá
êÜíïõìå åêôýðùóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò ê.ëð.
l Ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìå åéäéêÞ óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý EEPROM, ìå ôçí ïðïßá
ìðïñïýìå íá èÝôïõìå ôï ðñüãñáììá óå ðëáêÝôåò EEPROM.
l Áêüìç ìå ôïí ðñïãñáììáôéóôÞ ìðïñïýìå íá åëÝã÷ïõìå ôçí ëåéôïõñãßá ôïõ ðñïãñÜì-
ìáôïò-áõôïìáôéóìïý êáé íá êÜíïõìå áíß÷íåõóç âëáâþí. ÁõôÞ ç äõíáôüôçôá åßíáé
ßóùò ôï óçìáíôéêüôåñï ðëåïíÝêôçìá ôïõ ðñïãñáììáôéóôÞ ÷åéñüò, ãéáôß ìðïñåß íá
ìåôáöåñèåß óå ïðïéáäÞðïôå åãêáôÜóôáóç PLC, íá óõíäåèåß óôï PLC êáé íá øÜîïõìå
ãéá âëÜâåò óôç ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ó÷Þìá 9: ¸ëåã÷ïò âëáâþí óå åãêáôÜóôáóç áõôïìáôéóìïý ìå PLC.
2) Ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò (PC) êáé ÷ñÞóç åéäéêïý ëïãéóìéêïý.
Ï ðéï åýêïëïò ôñüðïò ðñïãñáììáôéóìïý åíüò PLC óÞìåñá åßíáé ìÝóù åíüò ðñïóùðé-
êïý õðïëïãéóôÞ (PC). Ìå ôçí ÷ñÞóç åéäéêïý ëïãéóìéêïý, ôï ïðïßï äßíåôáé áðü ôçí åôáéñåßá,
ôï PC ìåôáôñÝðåôáé óå ðñïãñáììáôéóôÞ. Ãéá ôç óýíäåóç ôïõ PC ìå ôï PLC Þ ìå ôçí
óõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý EEPROM ÷ñåéÜæåôáé åéäéêÞ êÜñôá óýíäåóçò (interface), ç ïðïßá
ôïðïèåôåßôáé óôï PC. Ï ðñïãñáììáôéóìüò ìÝóù PC åßíáé ðïëý åõêïëüôåñïò áðü ôïí
ðñïãñáììáôéóìü ìå ôïí åéäéêü ðñïãñáììáôéóôÞ ÷åéñüò, åéäéêÜ ãéá êÜðïéïí ðïõ åßíáé åîïé-
êåéùìÝíïò ìå ôçí ÷ñÞóç ôïõ PC. Ï ðñïãñáììáôéóìüò óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò ãßíåôáé ìå
ôñüðï éäáíéêü óôçí ïèüíç ôïõ PC.
Ôá õðüëïéðá ðëåïíåêôÞìáôá íïìßæïõìå åßíáé ðñïöáíÞ, äçëáäÞ:

l Ìðïñïýìå íá áðïèçêåýïõìå êáé íá áñ÷åéïèåôïýìå ôá ðñïãñÜììáôÜ ìáò.
l Ìðïñïýìå íá ôõðþíïõìå ôá ðñïãñÜììáôá.
28
ÅêôõðùôÞò
Ðñïóùðéêüò ÓõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý

õðïëïãéóôÞò EEPROM
EEPROM
PLC (Áðåõèåßáò ðñïãñáììáôéóìüò) PLC (Ðñïãñáììáôéóìüò ìÝóù EEPROM)
Ó÷Þìá 10: Ðñïãñáììáôéóìüò PLC ìå ôçí âïÞèåéá ðñïóùðéêïý õðïëïãéóôÞ.
3) ÅéäéêÝò óõóêåõÝò ðñïãñáììáôéóìïý.
Åêôüò áðü ôéò äýï ìïñöÝò ðïõ ðñïáíáöÝñáìå, õðÜñ÷ïõí êÜðïéåò åäéêÝò óõóêåõÝò ìå
ôéò ïðïßåò ï ðñïãñáììáôéóìüò, êõñßùò óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò ãßíåôáé ðïëý åýêïëá. Ìßá
ôÝôïéá óõóêåõÞ åßíáé ç öùôåéíÞ ðÝíá (light pen). Ðñüêåéôáé ãéá ìéá óõóêåõÞ ç ïðïßá
ðåñéëáìâÜíåé ìéá ïèüíç, åðÜíù óôçí ïðïßá ó÷åäéÜæïõìå ìå ìéá åéäéêÞ öùôåéíÞ ðÝíá
(ó÷Þìá 11).
29
öùôåéíÞ ðÝíá
Ó÷Þìá 11: Ðñïãñáììáôéóìüò PLC ìå öùôåéíÞ ðÝíá (Light Pen).
3.3 Ôñüðïò áíÜðôõîçò åíüò óõóôÞìáôïò áõôïìáôéóìïý ìå ôç ÷ñÞóç

ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.
Åßäáìå üôé áñ÷éêÜ ïé åôáéñåßåò ðáñáãùãÞò PLC ðñïóðÜèçóáí íá ìç äéáôáñÜîïõí ôïí
ôñüðï ó÷åäéáóìïý ôùí áõôïìáôéóìþí, äçëáäÞ üëåò ïé ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý óôçñß-
÷èçêáí óôçí áíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò áðü ôï õðÜñ÷ïí ó÷Ýäéï ôïõ êëáóéêïý áõôïìá-
ôéóìïý ôçò êáëùäéùìÝíçò ëïãéêÞò. Áíôß íá ðñï÷ùñÞóïõìå óôçí êáôáóêåõÞ ôçò ðïëýðëï-
êçò êáëùäßùóçò ôïõ ðßíáêá, ðñï÷ùñïýóáìå óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôïõ PLC, ìåôáôñÝðï-
íôáò óôçí ïõóßá ôï êëáóéêü ó÷Ýäéï óå ðñüãñáììá. ¼ëåò ïé ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý,
åßôå åðñüêåéôï ãéá ôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí åßôå ãéá ôéò ãñáöéêÝò, åß÷áí ðñïóáñìïóôåß óå
áõôü ôï ìïíôÝëï. Ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ ïé ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý åîåëß÷èçêáí,
áðïìáêñýíïíôáé üëï êáé ðåñéóóüôåñï áðü ôï ìïíôÝëï ôïõ çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ êáé
ðëçóéÜæïõí ôéò áíþôåñåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý. Ãéá ðáñÜäåéãìá ïé åíôïëÝò åëÝã÷ïõ
êáé äéáêëÜäùóçò (ð.÷. IF..., GO ÔO...) êáé õðïðñïãñáììÜôùí (ð.÷. GO SUB..., CALL...
ê.ëð.) åßíáé áðü ôéò óçìáíôéêüôåñåò åíôïëÝò óôéò áíþôåñåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý.
ÔÝôïéïõ åßäïõò åíôïëÝò äåí õðÞñ÷áí áñ÷éêÜ óôéò ãëþóóåò ôùí PLC. ÓéãÜ-óéãÜ üìùò
áñ÷ßæïõí íá åìöáíßæïíôáé ðïëëÝò ôÝôïéåò åíôïëÝò óôéò íåüôåñåò åêäüóåéò üëùí ôùí
ãëùóóþí. Ç åîÝëéîç áõôÞ Ý÷åé áñ÷ßóåé íá áëëÜæåé ôïí ôñüðï ó÷åäéáóìïý êáé áíÜðôõîçò
ôùí áõôïìáôéóìþí ìå PLC. ¹äç õðÜñ÷åé ìéá êáôçãïñßá íÝùí ó÷åäéáóôþí áõôïìáôéóìïý, ïé
ïðïßïé äïõëåýïõí ðåñéóóüôåñï óáí ðñïãñáììáôéóôÝò.
30
4. ÁíÜðôõîç ðñïãñÜììáôïò óå ðñïãñáììáôéæüìåíï ëïãéêü

åëåãêôÞ.
4.1 ÃåíéêÜ.
Óôéò åíüôçôåò ðïõ áêïëïõèïýí èá äïýìå, ðùò ðñïãñáììáôßæïõìå Ýíá PLC. Ãéá ôéò áðáé-
ôÞóåéò ôïõ ìáèÞìáôïò áõôïý èá èåùñÞóïõìå üôé äéáèÝôïõìå ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ
áõôïìáôéóìïý, ãéá ôïí ïðïßï èÝëïõìå íá áíáðôýîïõìå ðñüãñáììá óå PLC. ÐñÝðåé íá
óçìåéþóïõìå åäþ üôé ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï åíüò áõôïìáôéóìïý äåí åßíáé áðáñáßôçôï
ðñïêåéìÝíïõ íá áíáðôõ÷èåß ðñüãñáììá óå PLC ãéá ôïí áõôïìáôéóìü. ¸íáò ó÷åôéêÜ Ýìðåé-
ñïò óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôå÷íéêüò äåí ðåñíÜ áðü ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìá-
ôéóìïý, ðñïêåéìÝíïõ íá áíáðôýîåé ôï ðñüãñáììá. Óå óýíèåôïõò (ðïëýðëïêïõò) áõôïìáôé-
óìïýò ç áíÜðôõîç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ ôïõ áõôïìáôéóìïý åßíáé ðïëý äõóêïëüôåñç
áðü ôçí áíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò. ÌÜëéóôá, óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò åßíáé ðéï åýêïëï
íá áíáðôõ÷èåß ôï ðñüãñáììá Üìåóá áðü ôá äåäïìÝíá ôïõ áõôïìáôéóìïý ðáñÜ ÷ñçóéìïðïéþ-
íôáò Ýíá Ýôïéìï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ôï ðñüâëçìá ðïõ õðÜñ÷åé ó÷åôéêÜ ìå ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí PLC åßíáé áõôü óôï
ïðïßï Ý÷ïõìå Þäç áíáöåñèåß, äçëáäÞ ôï ãåãïíüò üôé ïé ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí
PLC äåí åßíáé ôõðïðïéçìÝíåò, áëëÜ äéáöÝñïõí áðü åôáéñåßá óå åôáéñåßá. ÄéáöÝñïõí áêü-
ìç êáé ìåôáîý ôùí ìïíôÝëùí ôçò ßäéáò åôáéñåßáò. ÂÝâáéá ç ëïãéêÞ üëùí ôùí ãëùóóþí
ðñïãñáììáôéóìïý óå üëá ôá PLC åßíáé ßäéá. ÁëëÜ êáé ïé åíôïëÝò ðñïãñáììáôéóìïý óôéò
äéÜöïñåò ãëþóóåò ìïéÜæïõí ìåôáîý ôïõò óå Ýíá óçìáíôéêü ðïóïóôü. ¸ôóé, üðïéïò ìÜèåé
íá ÷ñçóéìïðïéåß ðïëý êáëÜ ôéò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý åíüò ìïíôÝëïõ PLC, áñêåôÜ
åýêïëá ìáèáßíåé ôéò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý åíüò Üëëïõ ìïíôÝëïõ, åíôïðßæïíôáò ðïëý
ãñÞãïñá ôéò äéáöïñÝò.
Èá ðáñïõóéÜóïõìå ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí PLC óå äýï åíüôçôåò. Óôçí ðñþôç åíüôç-
ôá èá äïýìå ðùò ðñïãñáììáôßæïõìå óå Ýíá PLC óõíäõáóôéêïýò áõôïìáôéóìïýò êáé óôç
äåýôåñç åíüôçôá ðùò ðñïãñáììáôßæïõìå áêïëïõèéáêïýò áõôïìáôéóìïýò. Áõôü ôï êÜíïõ-
ìå, ãéáôß ïé âáóéêÝò äéáöïñÝò óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí PLC åìöáíßæïíôáé, üôáí Ý÷ïõìå
÷ñÞóç ÷ñïíéêþí, áðáñéèìçôþí êáé ôùí ëïéðþí åéäéêþí óõíáñôÞóåùí ôùí áêïëïõèéáêþí
áõôïìáôéóìþí.
Ôá äéÜöïñá ðñïãñÜììáôá èá áíáðôõ÷èïýí êáé óôéò ôñåéò âáóéêÝò ãëþóóåò ðñïãñáì-

ìáôéóìïý, ðïõ áíáöÝñáìå ðñïçãïýìåíá.
Óõíäõáóôéêïß êáé áêïëïõèéáêïß áõôïìáôéóìïß
Õéïèåôþíôáò ôçí ïñïëïãßá áðü ôá ëïãéêÜ êõêëþìáôá, ïíïìÜæïõìå:
Óõíäõáóôéêü áõôïìáôéóìü, ôïí áõôïìáôéóìü åêåßíï óôïí ïðïßïí ïé Ýîïäïé åîáñôþíôáé

ìüíï áðü ôéò åéóüäïõò. Áõôü óçìáßíåé üôé ïé êéíçôÞñåò, âáëâßäåò êáé ïé ëïéðïß áðïäÝêôåò
ôïõ áõôïìáôéóìïý ëáìâÜíïõí åíôïëÝò ìüíï áðü ôïõò áéóèçôÞñåò êáé ôïõò äéáêüðôåò
åéóüäïõ êáé äåí åîáñôþíôáé áðü ôï ÷ñüíï Þ áðü ðñïçãïýìåíåò êáôáóôÜóåéò ôùí åîüäùí.
31
Áêïëïõèéáêü áõôïìáôéóìü, ôïí áõôïìáôéóìü åêåßíï, óôïí ïðïßï ïé Ýîïäïé åîáñôþíôáé

ü÷é ìüíï áðü ôéò åéóüäïõò, áëëÜ êáé áðü ôï ÷ñüíï Þ êáé áðü ðñïçãïýìåíåò êáôáóôÜóåéò
ôùí åîüäùí.
Ó÷çìáôéêÜ ïé äýï êáôçãïñßåò áõôïìáôéóìþí öáßíïíôáé óôï ó÷Þìá 12.
ÐáñÜäåéãìá óõíäõáóôéêïý êáé áêïëïõèéáêïý áõôïìáôéóìïý.
Ï áõôïìáôéóìüò ôïõ ó÷Þìáôïò 13 ðïõ ðåñéãñÜøáìå óôçí åíüôçôá 2.9 ôïõ Á ôüìïõ
(óåëßäåò 76-82) åßíáé óõíäõáóôéêüò áõôïìáôéóìüò, ãéáôß ïé êáôáóôÜóåéò ôùí åîüäùí (ôçò
áíôëßáò, ôïõ áíáäåõôÞñá êáé ôçò âáëâßäáò åîáãùãÞò) åîáñôþíôáé ìüíï áðü ôéò êáôáóôÜ-
óåéò ôùí åéóüäùí (ôïõ ðëùôÞñá êáé ôïõ èåñìïóôÜôç).
Ó÷Þìá 12
Ó÷Þìá 13
32
Ï áõôïìáôéóìüò èá Þôáí áêïëïõèéáêüò, áí èåùñÞóïõìå üôé ï áíáäåõôÞñáò èá ëåé-

ôïõñãÞóåé ãéá êÜðïéï óôáèåñü ÷ñüíï Ô, áíåîÜñôçôá áðü ôçí êáôÜóôáóç ôïõ èåñìïóôÜôç.
4.2 ÐñïãñáììáôéóôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ïíïìáôïëïãßá ôùí óôïé-

÷åßùí åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.
¼ôáí îåêéíÜìå íá ìåëåôÜìå, ðùò èá ðñïãñáììáôßóïõìå Ýíá PLC, ðñÝðåé íá ãíùñß-
æïõìå:
l Ðüóåò åéóüäïõò Ý÷åé, ðùò ôéò ïíïìÜæïõìå êáé ðùò ôéò áíáãíùñßæïõìå.
Ïé åßóïäïé ó÷åäüí óå üëá ôá PLC ÷áñáêôçñßæïíôáé ìå ôï ãñÜììá É (Input). Óôá ìéêñÜ
óõìðáãÞ PLC ôï ãñÜììá É áêïëïõèåß Ýíáò áðëüò áýîïíôáò áñéèìüò, îåêéíþíôáò áðü
ôï 1 (Þ ôï 0) êáé öèÜíïíôáò óôï ðëÞèïò ôùí åéóüäùí ð.÷. É1, É2, É3, ê.ëð. Óôá
modular PLC, üðïõ ïé åßóïäïé âñßóêïíôáé óå ìïíÜäåò åéóüäùí, ôï ãñÜììá É
áêïëïõèïýí äýï áñéèìïß, ðïõ ÷ùñßæïíôáé ìå ìéá ôåëåßá. Ï ðñþôïò áñéèìüò ÷áñáêôçñßæåé
óõíÞèùò ôç èÝóç (ôç óåéñÜ) ôçò ìïíÜäáò, ðïõ âñßóêåôáé ç åßóïäïò, êáé ï äåýôåñïò
áñéèìüò ÷áñáêôçñßæåé ôçí åßóïäï ðÜíù óôçí ìïíÜäá (ó÷Þìá 14). Ð.÷. Ý÷ïõìå åéóü-
äïõò É 0.0, É 0.1, É 0.2, ..., É 1.1, É 1.2, ê.ëð.
l Ðüóåò åîüäïõò Ý÷åé, ðùò ôéò ïíïìÜæïõìå êáé ðùò ôéò áíáãíùñßæïõìå.
Ôá ßäéá, ðïõ éó÷ýïõí ãéá ôéò åéóüäïõò, éó÷ýïõí êáé ãéá ôéò åîüäïõò. Ôï ãñÜììá ìå ôï
ïðïßï ÷áñáêôçñßæïíôáé ïé Ýîïäïé óôá äéÜöïñá PLC åßíáé óõíÞèùò ôï Q Þ ôï Ï (Output).
Ãéá ôïõò áñéèìïýò, ðïõ áêïëïõèïýí ôï ãñÜììá, éó÷ýåé üôé êáé ãéá ôéò åéóüäïõò.
l Ðüóåò âïçèçôéêÝò ìíÞìåò Ý÷åé êáé ðùò ôéò ïíïìÜæïõìå.
Óôá äéÜöïñá PLC èá ôéò óõíáíôÞóïõìå ìå ôï üíïìá Markers Þ Flags. Ðñüêåéôáé ãéá
èÝóåéò ìíÞìçò, óôéò ïðïßåò áðïèçêåýïíôáé åíäéÜìåóåò ëïãéêÝò êáôáóôÜóåéò êáé
ðëçñïöïñßåò. ¼ðùò éó÷ýåé ãéá ôéò åéóüäïõò êáé ôéò åîüäïõò, ÷áñáêôçñßæïíôáé ìå Ýíá
ãñÜììá áêïëïõèïýìåíï áðü Ýíáí áñéèìü Þ äýï áñéèìïýò, ðïõ ÷ùñßæïíôáé ìå ôåëåßá.
Ôï ãñÜììá óôá äéÜöïñá PLC åßíáé ôï Ì (Marker) Þ ôï F (Flag). ÓõíÞèùò ïé âïçèçôéêÝò
ìíÞìåò óå Ýíá PLC äåí åßíáé ëéãüôåñåò áðü 255. ¸ôóé, Ý÷ïõìå âïçèçôéêÝò ìíÞìåò:
M 0.1 Ýùò Ì 0.15 .................
M 1.0 Ýùò Ì 1.15 Ì 31.0 Ýùò Ì 31.15
...............
Ï ëüãïò, ãéá ôïí ïðïßïí åîåëßóóïíôáé ïé áñéèìïß ôçò ïíïìáôïëïãßáò ìå áõôü ôïí
ôñüðï, äåí åßíáé áíôéêåßìåíï ôïõ ðáñüíôïò íá ôï åîçãÞóïõìå.
33
Åßóïäïé ¸îïäïé
0
1 0
0 1
2
1 2 0
3
2 3 1
4
3 4 2
5
6 5 3
7 6
7
1 2
3 4 ×áñáêôçñéóìüò êÜèå
ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá åéóüäïõ (Þ åîüäïõ)
Åðåîåñãáóßáò åðÜíù óôçí êÜèå ìïíÜäá
×áñáêôçñéóìüò ìïíÜäùí
áíÜëïãá ìå ôç èÝóç ðëÜú óôçí
êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò
¼íïìá ôçò óõãêåêñéìÝíçò åéóüäïõ ¼íïìá ôçò óõãêåêñéìÝíçò åîüäïõ

É 0.4 Q 3.1
Ó÷Þìá 14: Ïíïìáôïëïãßá óå modular PLC.
Ó÷Þìá 15: Ðñïãñáììáôéóôéêü ìïíôÝëï åíüò PLC.
34
l Téò åéäéêÝò óõíáñôÞóåéò ôïõ PLC.
ÐñÝðåé íá ãíùñßæïõìå ðïéåò åßíáé, ðùò ïíïìÜæïíôáé, ðùò ôéò ÷åéñßæåôáé ôï óõãêåêñéìÝíï
PLC êáé ðüóåò áðü ôçí êÜèå ìßá äéáèÝôåé. Ïé åéäéêÝò óõíáñôÞóåéò êáôÜ óåéñÜ óðïõäáéüôçôáò
åßíáé:
â Tá ÷ñïíéêÜ.
â Ïé áðáñéèìçôÝò.
â Ïé óõãêñéôÝò.
â Ïé ãåííÞôñéåò ðáëìïóåéñþí.
â Ï ìåôñçôÞò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ.
¼ëá ôá ðáñáðÜíù óôïé÷åßá ëÝìå üôé áðïôåëïýí ôï ðñïãñáììáôéóôéêü ìïíôÝëï åíüò

PLC. Ãéá íá îåêéíÞóïõìå ôïí ðñïãñáììáôéóìü ðñÝðåé íá ãíùñßæïõìå ôï ðñïãñáììáôéóôéêü
ìïíôÝëï ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ PLC, ðïõ äéáèÝôïõìå.
Óôç óõíÝ÷åéá èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ôï õðïèåôéêü ìïíôÝëï PLC ôïõ ó÷Þìáôïò 16, ôïõ
ïðïßïõ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ïìïéÜæïõí áñêåôÜ ìå ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí PLC ôçò áãïñÜò. Ãéá
ôï õðïèåôéêü ìïíôÝëï PLC èåùñïýìå:
Åßóïäïé: I 0.1, I 0.2, Ýùò É 0.15
¸îïäïé: Q 0.1, Q 0.2, Ýùò Q 0.15
ÂïçèçôéêÝò ìíÞìåò: Ì 0.0, Ì 0.1, Ì 0.2, Ì 0.3, ..., Ì 0.15, Ì 1.0, Ì 1.1, ..., Ì 15.14,
Ì 15.15
Ó÷Þìá 16: Ðñïãñáììáôéóôéêü ìïíôÝëï ôïõ PLC ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå

óôïí ðñïãñáììáôéóìü.
35
Ôéò åéäéêÝò óõíáñôÞóåéò ôïõ õðïèåôéêïý ìïíôÝëïõ èá ôéò äïýìå áñãüôåñá, üôáí èá
ìåëåôÞóïõìå ðáñáäåßãìáôá áêïëïõèéáêþí áõôïìáôéóìþí.
5. ÁíÜðôõîç ðñïãñÜììáôïò óå ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.

5.1 ÂáóéêÝò åíôïëÝò ðñïãñáììáôéóìïý óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.
ÌïñöÞ ôïõ ðñïãñÜììáôïò.
Ôï ðñüãñáììá áðïôåëåßôáé áðü ìéá óåéñÜ åíôïëþí. ÊÜèå åíôïëÞ áðïôåëåß ìéá ãñáììÞ
ðñïãñÜììáôïò. Ïé åíôïëÝò êáôáíÝìïíôáé óå ïìÜäåò åíôïëþí. ÊÜèå ïìÜäá åíôïëþí
áíôéóôïé÷åß óå ìßá ëïãéêÞ ðýëç, Þ áëëéþò óå Ýíá êëÜäï ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êõêëþìáôïò
áõôïìáôéóìïý (ó÷Þìá 17).
Ó÷Þìá 17: ÌïñöÞ ðñïãñÜììáôïò óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.
ÌïñöÞ åíôïëÞò.
ÊÜèå åíôïëÞ ôïõ ðñïãñÜììáôïò áðïôåëåßôáé áðü äýï ìÝñç (ó÷Þìá 18). Ôï ðñþôï
ìÝñïò êáèïñßæåé ôçí åíÝñãåéá ôçí ïðïßá èá åêôåëÝóåé ôï PLC, äçëáäÞ ÷áñáêôçñßæåé ôçí
ßäéá ôçí åíôïëÞ. Ôï äåýôåñï ìÝñïò êáèïñßæåé ôçí ðáñÜìåôñï, äçëáäÞ êáèïñßæåé óå ðïéá
åßóïäï, Ýîïäï, âïçèçôéêÞ ìíÞìç ê.ëð. áíáöÝñåôáé ç åíÝñãåéá ôçò åíôïëÞò.
36
Ó÷Þìá 18: ÌïñöÞ åíôïëÞò óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.
Ðáñïõóßáóç åíôïëþí.
Ç åíôïëÞ L (Load)
Ôï ðñüãñáììá ôï ïðïßï áíôéóôïé÷åß óå ìéá ðýëç ëïãéêïý êõêëþìáôïò (Þ êëÜäï çëå-
êôñïëïãéêïý êõêëþìáôïò áõôïìáôéóìïý) îåêéíÜ ìå ôçí åíôïëÞ L (Load, öüñôùóå). Ôï
PLC ìå ôçí åíôïëÞ Load äéáâÜæåé ôç ëïãéêÞ êáôÜóôáóç (0 Þ 1) ìéáò åéóüäïõ,
åîüäïõ, âïçèçôéêÞò ìíÞìçò, ÷ñïíéêïý ê.ëð., êáé ôç öïñôþíåé óå Ýíá êáôá÷ùñçôÞ
(ìéá åéäéêÞ èÝóç ìíÞìçò) ôïí ïðïßï èá ïíïìÜæïõìå Êáôá÷ùñçôÞ Ëïãéêïý ÁðïôåëÝ-
óìáôïò (Ê.Á.).
Ç åíôïëÞ L ìðïñåß íá áíáöÝñåôáé óå åéóüäïõò, åîüäïõò, âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, ÷ñïíéêÜ,
ê.ëð. Ð.÷. L I 0.1, L Q 0.2, L M 0.1.
Ó÷Þìá 19: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôçò åíôïëÞò Load.
H åíôïëÞ = (ßóïí)
To ðñüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷åß óå ìéá ðýëç ëïãéêïý êõêëþìáôïò (Þ êëÜäï çëåêôñïëï-

ãéêïý êõêëþìáôïò áõôïìáôéóìïý) êáôáëÞãåé ðÜíôá ìå ôçí åíôïëÞ = (ßóïí). Ç åíôïëÞ áíá-
öÝñåôáé óå åîüäïõò êáé âïçèçôéêÝò ìíÞìåò. Ôï PLC ìå ôçí åíôïëÞ = ìåôáöÝñåé óôéò
åîüäïõò Þ óôéò âïçèçôéêÝò ìíÞìåò ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ Êáôá÷ùñçôÞ Ëïãéêïý ÁðïôåëÝ-
óìáôïò. Ð.÷. = Q 1.2, = M 0.1
37
Ó÷Þìá 20: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôçò åíôïëÞò =.
Ç åíôïëÞ Á (ÁÍD)
H åíôïëÞ A õðáãïñåýåé óôï PLC íá åêôåëÝóåé ôç ëïãéêÞ ðñÜîç AND. H åíôïëÞ AND
áíáöÝñåôáé óå åéóüäïõò, åîüäïõò, âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, ÷ñïíéêÜ ê.ëð. Ç ëïãéêÞ ðñÜîç
ãßíåôáé ìåôáîý ôçò ëïãéêÞò êáôÜóôáóçò ôçò åéóüäïõ, åîüäïõ, âïçèçôéêÞò ìíÞìçò, ÷ñïíé-
êïý, ê.ëð. ôï ïðïßï áíáöÝñåôáé óôçí åíôïëÞ êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ Ê.Á. Ôï áðïôÝëå-
óìá åðéóôñÝöåé óôïí Ê.Á. ÐñïóÝîôå ôï ó÷Þìá 21, ôï ïðïßï áðïäßäåé ðïëý êáëÜ ôïí ôñüðï
ðïõ ôï PLC åêôåëåß ôç ëïãéêÞ ðñÜîç AND.
Ó÷Þìá 21: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôçò åíôïëÞò AND.
38
5.2 Áíáðôýóóïíôáò ôá ðñþôá ðñïãñÜììáôá óôç ãëþóóá ëßóôá åíôï-

ëþí.
Ìå ôéò ôñåéò åíôïëÝò, ðïõ ìÜèáìå, åßìáóôå óå èÝóç íá öôéÜîïõìå ôï ðñþôï ðñüãñáììá,
ðïõ áíôéóôïé÷åß óå ìéá ðýëç AND (Þ ôïí áíôßóôïé÷ï êëÜäï çëåêôñïëïãéêïý êõêëþìáôïò
áõôïìáôéóìïý). Áí ðáñáôçñÞóïõìå óôï ó÷Þìá 21 ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åêôåëåß ôçí
åíôïëÞ AND ôï PLC, åýêïëá êáôáëáâáßíïõìå ðþò íá ãñÜøïõìå ôï ðñüãñáììá. ÄçëáäÞ:
Ó÷Þìá 22
ÅðåîÞãçóç:
ÃñáììÞ 1: Ç åíôïëÞ Load öÝñíåé óôïí Ê.Á. ôç ëïãéêÞ êáôÜóôáóç (ëïãéêÞ ôéìÞ 0 Þ 1)
ôçò åéóüäïõ É 0.1.
ÃñáììÞ 2: H åíôïëÞ AND åêôåëåß ôç ëïãéêÞ ðñÜîç ìåôáîý ôçò ëïãéêÞò êáôÜóôáóçò ôçò
åéóüäïõ I 0.2 êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ Ê.Á. (äçëáäÞ ôçò ëïãéêÞò êáôÜóôáóçò ôçò åéóü-
äïõ I 0.1), êáé ôï ëïãéêü áðïôÝëåóìá åðéóôñÝöåé óôïí K.A.
ÃñáììÞ 3: Ç åíôïëÞ = ïäçãåß ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ Ê.Á. (ðïõ åßíáé ôï ëïãéêü áðïôÝëåóìá
ôçò ðñÜîçò ÁND) óôçí Ýîïäï Q 0.1.
ÐÑÏÓÏ×Ç
Ôï ðñüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷åß óå ìßá ðýëç áðïôåëåß ìéá ïìÜäá åíôïëþí.
Ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé óôï ðñüãñáììá áõôü, ðïõ áíôéóôïé÷åß óå ìéá ðýëç, äéáêñßíïõìå
äýï ìÝñç. Ôï ðñþôï ìÝñïò áðïôåëïýí üëåò ïé åíôïëÝò ðñéí ôçí åíôïëÞ =. Ïé åíôïëÝò
áõôÝò èÝôïõí ôéò ðñïûðïèÝóåéò, ôéò åñùôÞóåéò. Ôï äåýôåñï ìÝñïò áðïôåëåß ç åíôïëÞ =. Ç
åíôïëÞ áõôÞ äßíåé ôï áðïôÝëåóìá, ôç äéÝãåñóç. Ôï ðñüãñáììá åðïìÝíùò äéáâÜæåôáé ùò
åîÞò:
39
Ó÷Þìá 23
Ðýëç AND ðïëëþí åéóüäùí.
To ðñüãñáììá ãéá ìéá ðýëç AND ðïëëþí åéóüäùí åßíáé ó÷åäüí ôï ßäéï ìå ôï ðñüãñáì-
ìá ôçò ðýëçò äýï åéóüäùí.
Ó÷Þìá 24
EðåîÞãçóç:
Áöïý ãíùñßæïõìå üôé óôïí Ê.Á. âñßóêåôáé ðÜíôá ôï áðïôÝëåóìá ôçò ðñïçãïýìåíçò
ëïãéêÞò ðñÜîçò, åýêïëá ìðïñïýìå íá êáôáëÜâïõìå ôç äéáäéêáóßá.
ÃñáììÞ 1: Ç åíôïëÞ Load öÝñíåé óôïí Ê.Á. ôç ëïãéêÞ ôéìÞ ôçò åéóüäïõ É 0.1.
40
ÃñáììÞ 2: H åíôïëÞ AND åêôåëåß ôç ëïãéêÞ ðñÜîç ìåôáîý ôçò ëïãéêÞò ôéìÞò ôçò åéóüäïõ
I 0.2 êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ Ê.Á. (äçëáäÞ ôçò ëïãéêÞò ôéìÞò ôçò åéóüäïõ I 0.1) êáé ôï
áðïôÝëåóìá åðéóôñÝöåé óôïí K.A.
ÃñáììÞ 3: H åíôïëÞ AND åêôåëåß ôç ëïãéêÞ ðñÜîç AND ìåôáîý ôïõ ðñïçãïýìåíïõ
ëïãéêïý áðïôåëÝóìáôïò (ðïõ âñßóêåôáé óôïí Ê.Á.) êáé ôçò ëïãéêÞò ôéìÞò ôçò åéóüäïõ I
0.3. Ôï áðïôÝëåóìá åðéóôñÝöåé êáé ðÜëé óôïí K.A.
ÃñáììÞ 4: ÅðáíáëáìâÜíåôáé ç äéáäéêáóßá ôçò åíôïëÞò ôçò ãñáììÞò 3, äçëáäÞ åêôåëåßôáé
ç ëïãéêÞ ðñÜîç AND ìåôáîý ôïõ íÝïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ Ê.Á. êáé ôçò ëïãéêÞò ôéìÞò ôçò
åéóüäïõ I 0.4.
ÃñáììÞ 5: Ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ K.A., äçëáäÞ ç ëïãéêÞ ôéìÞ, ðïõ åßíáé ôï ôåëéêü ëïãéêü
áðïôÝëåóìá ôçò ðñïçãïýìåíçò ïìÜäáò åíôïëþí, ìåôáöÝñåôáé óôçí Ýîïäï Q 0.1.
5.3 Ðáñïõóßáóç ëïéðþí åíôïëþí óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.

H åíôïëÞ O (OR)
H åíôïëÞ OR õðáãïñåýåé óôï PLC íá åêôåëÝóåé ôç ëïãéêÞ ðñÜîç OR. H åíôïëÞ OR

áíáöÝñåôáé óå åéóüäïõò, åîüäïõò, âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, ÷ñïíéêÜ, ê.ëð. Åêôåëåßôáé ìå áíÜ-
ëïãï ôñüðï, ìå áõôüí ðïõ åêôåëåßôáé ç åíôïëÞ AND.
ÐáñÜäåéãìá ðñïãñÜììáôïò:
Ó÷Þìá 25
Ç åíôïëÞ XO (Å×ÏR)
H åíôïëÞ ÅXOR õðáãïñåýåé óôï PLC íá åêôåëÝóåé ôç ëïãéêÞ ðñÜîç ÅXOR. H åíôïëÞ
ÅXOR áíáöÝñåôáé óå åéóüäïõò, åîüäïõò, âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, ÷ñïíéêÜ, ê.ëð. Åêôåëåßôáé
ìå áíÜëïãï ôñüðï, ìå áõôüí ðïõ åêôåëoýíôáé ïé åíôïëÝò AND êáé OR. Õðåíèõìßæïõìå üôé
ç ëïãéêÞ ðýëç ÅXOR áðïôåëåß óýíèåôï ëïãéêü êýêëùìá êáé ü÷é âáóéêÞ ðýëç.
41
ÐáñÜäåéãìá ðñïãñÜììáôïò:
Ó÷Þìá 26
Áíôéóôïé÷ßá óõìâïëéóìþí ôùí çëåêôñïëïãéêþí êõêëùìÜôùí áõôïìáôéóìïý ìå

ôïõò óõìâïëéóìïýò ôùí PLC.
¼ðùò Þäç Ý÷ïõìå äåé, óôá PLC äéáêñßíïõìå ôéò åéóüäïõò, óôéò ïðïßåò äßíïõìå ôéò
ïíïìáóßåò É 0.0, É 0.1, É 0.2, É 0.3, ..., ôéò âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, ôéò ïðïßåò ïíïìÜæïõìå
Ì 0.0, Ì 0.1, Ì 0.2, Ì 0.3, ..., êáé ôéò åîüäïõò, ôéò ïðïßåò ïíïìÜæïõìå Q 0.0, Q 0.1,
Q 0.2, Q 0.3, .... Åßíáé åðßóçò ãíùóôïß ïé óõìâïëéóìïß ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå óôá çëåêôñï-
ëïãéêÜ êõêëþìáôá áõôïìáôéóìïý (S1, S2,... ãéá äéáêüðôåò, ìðïõôüíò êáé áéóèçôÞñåò, Ê1Ì,
Ê2Ì,... ãéá çëåêôñïíüìïõò éó÷ýïò, Ê1Á, Ê2Á,... ãéá âïçèçôéêïýò çëåêôñïíüìïõò ê.ëð.).
Óôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ èá áêïëïõèÞóïõí, üôáí áíáöåñüìáóôå óå çëåêôñïëïãéêÜ êõêëþ-
ìáôá áõôïìáôéóìïý èá õðÜñ÷ïõí óôá ó÷Ýäéá ôùí êõêëùìÜôùí êáé ïé ïíïìáóßåò ôùí áíôß-
óôïé÷ùí óôïé÷åßùí ôïõ PLC.
Õðåíèõìßæïõìå üôé ïé äéáêüðôåò, ôá ìðïõôüíò êáé ïé áéóèçôÞñåò åßíáé åßóïäïé óå Ýíá

PLC, ïé çëåêôñïíüìïé éó÷ýïò åßíáé Ýîïäïé ôïõ PLC êáé ïé âïçèçôéêïß çëåêôñïíüìïé åßíáé
âïçèçôéêÝò ìíÞìåò ôïõ PLC.
Ç åíôïëÞ Í (ÍÏÔ)
Äåí ðñüêåéôáé ãéá áíåîÜñôçôç ëïãéêÞ åíôïëÞ üðùò ïé ôñåéò åíôïëÝò ëïãéêþí ðñÜîåùí
AND, OR, EXOR. Ç åíôïëÞ N åßíáé óõìðëÞñùìá üëùí ôùí åíôïëþí ðïõ åßäáìå ðñïçãïõìÝ-
íùò. Ìðïñïýìå åðïìÝíùò íá ðïýìå üôé Ý÷ïõìå ü÷é ìéá åíôïëÞ NOT, áëëÜ ðÝíôå åíôïëÝò:
LN Õ LÏAD NOT
AN Õ AND NOT
ON Õ OR NOT
XON Õ XOR NOT
=N Õ = ÍÏÔ
42
Ç åíôïëÞ ÍÏÔ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ùò åîÞò:

l ¼ôáí Ý÷ïõìå ôï ó÷Ýäéï ëïãéêïý êõêëþìáôïò ôïõ áõôïìáôéóìïý.
¼ôáí óôï ëïãéêü êýêëùìá Ý÷ïõìå ðýëç ÍÏÔ, óôçí åíôïëÞ ðïõ èá åß÷áìå áí äåí
õðÞñ÷å ç ðýëç ÍÏÔ (A, O, XO, L, =) ðñïóèÝôïõìå ôï N.
l ¼ôáí Ý÷ïõìå ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý.
¼ôáí óôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï Ý÷ïõìå êáíïíéêÞ êëåéóôÞ åðáöÞ çëåêôñïíüìïõ,
óôçí åíôïëÞ ðïõ èá åß÷áìå áí ç åðáöÞ ôïõ çëåêôñïíüìïõ Þôáí êáíïíéêÜ áíïé÷ôÞ (A,
O, L) ðñïóèÝôïõìå ôï N. ÐÑÏÓÏ×Ç! Áõôü äåí éó÷ýåé üôáí Ý÷ïõìå êáíïíéêÞ êëåéóôÞ
åðáöÞ åîùôåñéêïý äéáêüðôç, ìðïõôüí Þ áéóèçôÞñá.
Ðáñáäåßãìáôá ìå ôçí åíôïëÞ ÍÏÔ:
Ó÷Þìá 27
Ó÷Þìá 28
43
Ó÷Þìá 29
ÐÑÏÓÏ×Ç
Ãéá ôéò åéóüäïõò ôïõ PLC ìå êáíïíé-
êÜ êëåéóôÝò åðáöÝò (üðùò ç É 0.2 åäþ)
äåí âÜæïõìå ÍÏÔ óôéò áíôßóôïé÷åò
åíôïëÝò ôïõ ðñïãñÜììáôïò.
Ó÷Þìá 30
5.4 Ðáñáäåßãìáôá áíÜðôõîçò ðñïãñÜììáôïò óå ãëþóóá ëßóôá åíôï-

ëþí.
Áöïý åßäáìå ôéò ðñþôåò âáóéêÝò åíôïëÝò ôïõ PLC êáé ôá ðñþôá óôïé÷åéþäç ðñïãñÜì-
ìáôá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óå ìéá ðýëç (Þ áíôßóôïé÷á óå Ýíáí êëÜäï çëåêôñïëïãéêïý êõêëþ-
ìáôïò áõôïìáôéóìïý), åßìáóôå ôþñá Ýôïéìïé íá öôéÜîïõìå ôá ðñþôá ðñïãñÜììáôá ðïõ
áíôéóôïé÷ïýí óå Ýíá ðëÞñåò ëïãéêü êýêëùìá ìå ðïëëÝò ëïãéêÝò ðýëåò Þ áíôßóôïé÷á óå
Ýíá ðëÞñåò ó÷Ýäéï çëåêôñïëïãéêïý áõôïìáôéóìïý ìå ðïëëïýò êëÜäïõò.
Báóéêïß êáíüíåò ãéá ôçí áíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò.

l ¼ôáí Ý÷ïõìå ôï ó÷Ýäéï ëïãéêïý êõêëþìáôïò ôïõ áõôïìáôéóìïý:
1. Áíôéóôïé÷ïýìå ôéò åîüäïõò ôùí åíäéÜìåóùí ðõëþí (äçëáäÞ ôéò åîüäïõò ðõëþí ðïõ
44
åßíáé åßóïäïé óå Üëëåò ðýëåò) ìå âïçèçôéêÝò ìíÞìåò Ì 0.0, Ì 0.1, Ì 0.2, Ì 0.3,
ê.ëð.
2. Ãéá êÜèå ðýëç ãñÜöïõìå ôçí ïìÜäá åíôïëþí üðùò áêñéâþò åßäáìå ðñïçãïõìÝíùò
óôéò åíüôçôåò 5.2 êáé 5.3.
l ¼ôáí Ý÷ïõìå çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý:
1. Áíôéóôïé÷ïýìå ôá ðçíßá ôùí âïçèçôéêþí çëåêôñïíüìùí ìå âïçèçôéêÝò ìíÞìåò
Ì 0.0, Ì 0.1, Ì 0.2, Ì 0.3, ê.ëð.
2. Ãéá êÜèå áõôïôåëÝò ôìÞìá ôïõ êõêëþìáôïò ãñÜöïõìå ôçí ïìÜäá åíôïëþí, üðùò
áêñéâþò åßäáìå ðñïçãïõìÝíùò. Õðåíèõìßæïõìå üôé Ýíá áõôïôåëÝò ôìÞìá êõêëþìáôïò
÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôï ðçíßï ôïõ çëåêôñïíüìïõ Þ áðü ôçí êáôáíÜëùóç óôçí ïðïßá êáôá-
ëÞãåé (âëÝðå ÓõóôÞìáôá Áõôïìáôéóìþí - Á´ ôüìïò, åíüôçôá 2.8, óåëßäåò 70-71).
ÐáñÜäåéãìá 1. Íá ãñáöåß ôï ðñüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï ðáñáêÜôù ëïãéêü êýêëùìá.
Ó÷Þìá 31
45
ÐáñÜäåéãìá 2. Íá ãñáöåß ôï ðñüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï ðáñáêÜôù ëïãéêü êýêëùìá.
Ó÷Þìá 32
46
ÐáñÜäåéãìá 3. Íá ãñáöåß ôï ðñüãñáììá ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï ðáñáêÜôù çëåêôñïëïãéêü

ó÷Ýäéï áõôïìáôéóìïý.
Ó÷Þìá 33
47
ÐáñÜäåéãìá 4. Íá ãñáöåß ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí, ðïõ áíôéóôïé÷åß

óôï çëåêôñéêü êýêëùìá áõôïìáôéóìïý ôïõ ó÷Þìáôïò 34.
ÔìÞìá 1 ìå
ÔìÞìá 2 ÔìÞìá 3 ÔìÞìá 4
äýï åîüäïõò
Ó÷Þìá 34
Ãéá íá ðñï÷ùñÞóïõìå óôçí áíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò, ðñÝðåé íá èõìçèïýìå üóá

Ý÷ïõìå ðåé ãéá ôç ìåôáôñïðÞ ôùí çëåêôñéêþí êõêëùìÜôùí áõôïìáôéóìïý óå ëïãéêÜ êõêëþ-
ìáôá. Êáé óõãêåêñéìÝíá ðùò êáèïñßæïõìå ôá áõôïôåëÞ ôìÞìáôá åíüò çëåêôñéêïý êõêëþ-
ìáôïò êáé ðùò ìåôáôñÝðïõìå ðïëýðëïêåò óõíäåóìïëïãßåò åðáöþí (âëÝðå ÓõóôÞìáôá
Áõôïìáôéóìþí - Á´ ôüìïò, åíüôçôá 2.8, óåëßäåò 68-76). Áí ðñïóÝîïõìå áõôÜ ôá äýï
óçìåßá, ç áíÜðôõîç ôïõ ðñïãñÜììáôïò ãßíåôáé åýêïëá ãñÜöïíôáò ìéá ïìÜäá åíôïëþí ãéá
êÜèå áõôïôåëÝò ôìÞìá ôïõ çëåêôñéêïý êõêëþìáôïò áõôïìáôéóìïý.
48
Ó÷Þìá 35
ÐáñÜäåéãìá 5. Íá ãñáöåß ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí, ðïõ áíôéóôïé÷åß

óôï çëåêôñéêü êýêëùìá áõôïìáôéóìïý ôïõ ó÷Þìáôïò 36.
M 10.1
ÔìÞìá 1 ÔìÞìá 2 ÔìÞìá 3 ÔìÞìá 4
Ó÷Þìá 36
49
Ôï êáéíïýñãéï óôï ðáñÜäåéãìá áõôü åßíáé ç ðïëýðëïêç óõíäåóìïëïãßá ôïõ êëÜäïõ 4.

Áí äïêéìÜóïõìå íá ãñÜøïõìå ôï ðñüãñáììá ãéá ôïí êëÜäï 4 ìå ôïí ßäéï ôñüðï ðïõ
äïõëÝøáìå ìÝ÷ñé ôþñá, èá äïýìå üôé êÜðïõ èá äõóêïëåõôïýìå.
Áò ðáñáêïëïõèÞóïõìå ìáæß ôï ðáñÜäåéãìá ãéá íá äïýìå ôï ëüãï. ¸óôù üôé îåêéíÜìå

ôï ðñüãñáììá áðü ôç óõíäåóìïëïãßá óåéñÜò ôùí åðáöþí K1A (M 0.1) êáé K2A (M 0.2),
ïðüôå Ý÷ïõìå:
L M 0.1
AN M 0.2
To áðïôÝëåóìá ðïõ âñßóêåôáé óôïí Ê.Á. ìåôÜ ôçí åêôÝëåóç ôùí ðáñáðÜíù åíôïëþí
äåí ïäçãåßôáé ðïõèåíÜ, áöïý äåí áêïëïõèåß åíôïëÞ =, ïýôå ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß
óôçí åðüìåíç ðñÜîç, áöïý èá ðñÝðåé íá áêïëïõèÞóåé ç ëïãéêÞ ðñÜîç ôçò Üëëçò åðéìÝ-
ñïõò óõíäåóìïëïãßáò óåéñÜò ôùí åðáöþí K3A (M 0.3) êáé S5 (É 0.5), äçëáäÞ:
LÍ M 0.3
A É 0.5
Áí ãñÜøïõìå ôï ðñüãñáììá ìå áõôÞ ôç óåéñÜ, ôï áðïôÝëåóìá ôçò ðñþôçò ëïãéêÞò

ðñÜîçò ÷Üíåôáé áðü ôïí Ê.Á., ìüëéò åêôåëåóôåß ç åíôïëÞ LN M 0.3.
H ëýóç óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ìðïñåß íá äïèåß ùò åîÞò: ×ñçóéìïðïéïýìå ìéá åíäéÜìåóç
ìíÞìç Ì 10.1 ãéá ôçí áðïèÞêåõóç ôïõ áðïôåëÝóìáôïò ôçò ðñþôçò ëïãéêÞò ðñÜîçò, ôï
ïðïßï êáëïýìå óôçí óõíÝ÷åéá ìåôÜ ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò äåýôåñçò ëïãéêÞò ðñÜîçò. Ç
åíäéÜìåóç áõôÞ ìíÞìç åßíáé åéêïíéêÞ, áöïý äåí áíôáðïêñßíåôáé óå âïçèçôéêü çëåêôñï-
íüìï ôïõ êõêëþìáôïò. ×ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ üìùò íá ìçí ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå áñéèìü ìíÞ-
ìçò, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå Üëëï óçìåßï ôïõ ðñïãñÜììáôïò. ¸ôóé ôï ðñüãñáììá ôïõ
êëÜäïõ 4 èá ãßíåé:
Ó÷Þìá 37
Ôï óõíïëéêü ðñüãñáììá ôïõ êõêëþìáôïò äßíåôáé óôç óõíÝ÷åéá.
50
Ó÷Þìá 38
5.5 Ðïëýðëïêåò óõíäåóìïëïãßåò ìå ôçí ÷ñÞóç ôïõ óùñïý.

Óôá ðåñéóóüôåñá PLC õðÜñ÷åé ôñüðïò áíôéìåôþðéóçò ôïõ ðáñáðÜíù ðñïâëÞìáôïò ôçò
ðïëýðëïêçò óõíäåóìïëïãßáò ôïõ ðáñáäåßãìáôïò 5, ÷ùñßò íá åßìáóôå áíáãêáóìÝíïé íá
÷ñçóéìïðïéÞóïõìå åíäéÜìåóç åéêïíéêÞ ìíÞìç. Áõôü ãßíåôáé ìå ôïí ðáñáêÜôù ôñüðï:
¼ôáí ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ Ê.Á. áëëÜæåé, ôï ðñïçãïýìåíï ðåñéå÷üìåíü ôïõ áðïèçêåýå-

ôáé áõôüìáôá óå ìéá ðåñéï÷Þ ôçò ìíÞìçò, ðïõ ïíïìÜæåôáé óùñüò. Ï óùñüò ìðïñåß íá
áðïôåëåßôáé áðü ìßá Þ êáé ðåñéóóüôåñåò èÝóåéò ìíÞìçò. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ áðïôåëåßôáé
áðü ðåñéóóüôåñåò èÝóåéò, áõôÝò äéáêñßíïíôáé óå åðßðåäá. Ôï ðñþôï äåäïìÝíï ðïõ èá
Ýñèåé áðü ôïí Ê.Á., èá áðïèçêåõôåß óôï ðñþôï åðßðåäï. Ôï äåýôåñï äåäïìÝíï ðïõ èá
Ýñèåé, èá áðïèçêåõôåß êáé ðÜëé óôï ðñþôï åðßðåäï, ùèþíôáò ôï ðñïçãïýìåíï äåäïìÝíï
óôï äåýôåñï åðßðåäï ê.ï.ê. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï ôï PLC öõëÜóóåé ôá ôåëåõôáßá ðåñéå÷üìåíá
ôïõ Ê.Á. (ôüóá, üóåò åßíáé êáé ïé èÝóåéò ôïõ óùñïý). ÌÜëéóôá óôá ðéï êÜôù åðßðåäá
âñßóêïíôáé ôá ðéï ðñüóöáôá ðåñéå÷üìåíá ôïõ Ê.Á.
ÂëÝðïõìå åðïìÝíùò üôé óôéò ðïëýðëïêåò óõíäåóìïëïãßåò äåí åßíáé áíÜãêç íá ÷ñçóé-
ìïðïéÞóïõìå åéêïíéêÞ ìíÞìç ãéá íá áðïèçêåýóïõìå ôï åíäéÜìåóï áðïôÝëåóìá, áöïý
51
ôï êÜíåé ìüíï ôïõ ôï PLC ìå ôçí ÷ñÞóç ôïõóùñïý. Ôï èÝìá âÝâáéá åßíáé íá äïýìå ðùò
èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ôá ðåñéå÷üìåíá ôïõ óùñïý óôï ðñüãñáììÜ ìáò. Ôá äéÜöïñá
PLC ôçò áãïñÜò êÜíïõí ÷ñÞóç ôïõ óùñïý ìå ôïí ôñüðï ðïõ áíáöÝñáìå. Åêåß ðïõ
äéáöÝñïõí ôá PLC ìåôáîý ôïõò åßíáé óôéò åíôïëÝò ìå ôéò ïðïßåò áíáêáëïýí ôá ðåñéå÷üìå-
íá ôïõ óùñïý. Åìåßò èá ðáñïõóéÜóïõìå ôéò ðåñéðôþóåéò äýï PLC, ôéò ïðïßåò èåùñïýìå
áíôéðñïóùðåõôéêÝò óôï èÝìá áõôü.
Ïôáí ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ Ê.Á. áëëÜæåé, ôï ðñïç-

ãïýìåíï ðåñéå÷üìåíü ôïõ áðïèçêåýåôáé áõôüìáôá
óå ìéá åéäéêÞ ìíÞìç ðïõ ëÝãåôáé óùñüò
Ó÷Þìá 39: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ óùñïý.
Ç ðåñßðôùóç ôïõ PLC SUCOS PS 3 ôçò KLOCKNER MOELLER.
Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ãßíåôáé ç ÷ñÞóç ôùí ðåñéå÷ïìÝíùí ôïõ óùñïý óôï óõãêåêñé-
ìÝíï PLC åßíáé ï ðáñáêÜôù:
Óå ìéá åíôïëÞ Ï Þ Á ÷ùñßò ðáñÜìåôñï, ôï PLC áíáëáìâÜíåé íá êÜíåé ôçí áíôßóôïé÷ç

ëïãéêÞ ðñÜîç ìåôáîý ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ Ê.Á. êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ ðñþôïõ ðÜíôá
åðéðÝäïõ ôïõ óùñïý. Ìüëéò üìùò åêôåëåóôåß ìéá ëïãéêÞ ðñÜîç ìå ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ
ðñþôïõ åðéðÝäïõ ôïõ óùñïý, ôá ðåñéå÷üìåíá ôïõ óùñïý ïëéóèáßíïõí ðñïò ôá êÜôù
êáôÜ Ýíá åðßðåäï, äçëáäÞ ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ äåýôåñïõ åðéðÝäïõ êáôåâáßíåé óôï ðñþ-
ôï, ôï ðåñéå÷üìåíï ôïõ ôñßôïõ åðéðÝäïõ êáôåâáßíåé óôï äåýôåñï ê.ï.ê.
Èá äïýìå ðùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï óùñüò óôï óõãêåêñéìÝíï PLC ìÝóù ôùí ðáñáêÜôù
ðáñáäåéãìÜôùí:
52
ÐáñÜäåéãìá 1.
Ó÷Þìá 40
ÐáñÜäåéãìá 2.
Ó÷Þìá 41
53
Ç ðåñßðôùóç ôùí PLC SIMATIC S7-300 êáé S7-400 ôçò SIEMENS.
H óåéñÜ ôùí PLC SIMATIC-S7 ôçò SIEMENS ðáñÝ÷åé ðïëëÝò äéåõêïëýíóåéò óôï ðñï-
ãñáììáôéóìü, üóïí áöïñÜ ôï èÝìá ôçò áíôéìåôþðéóçò ôùí ðïëýðëïêùí óõíäåóìï-
ëïãéþí.
ÐñÝðåé åäþ íá ôïíßóïõìå ìéá ìéêñÞ äéáöïñïðïßçóç ðïõ õðÜñ÷åé óôá PLC SIMATIC S7-300
êáé S7-400 êáé áöïñÜ üóá Ý÷ïõìå áíáöÝñåé ìÝ÷ñé ôþñá ãéá ôá äéÜöïñá PLC:
Óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí ðáñáðÜíù PLC äåí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç åíôïëÞ L (Load), áëëÜ
óôç èÝóç ôçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç åíôïëÞ Á Þ Ï áíÜëïãá ìå ôï åßäïò ôçò óõíäåóìïëïãßáò
ðïõ ðñïãñáììáôßæåôáé. ÄçëáäÞ:
Ó÷Þìá 42
H ÷ñÞóç ôïõ óùñïý ãßíåôáé ìå ðïëý áðëü ôñüðï:
54
Ðåñßðôùóç 1ç: ÁðëÝò óõíäåóìïëïãßåò
Ó÷Þìá 43
Ðåñßðôùóç 2ç: ×ñÞóç ðáñåíèÝóåùí
Ìéá ðïëý ìåãÜëç äéåõêüëõíóç óôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ðïëýðëïêùí óõíäåóìïëïãéþí

åßíáé ç ÷ñÞóç ðáñåíèÝóåùí. ÌÝóá óôçí ðáñÝíèåóç ðåñéêëåßïõìå ôéò åóùôåñéêÝò óõíäå-
óìïëïãßåò. Áò äïýìå Ýíá ðáñÜäåéãìá.
Ó÷Þìá 44
55
6. ÁíÜðôõîç ðñïãñÜììáôïò óå ãëþóóá LADDER (LAD).

6.1 ÃåíéêÜ.
H ãëþóóá Ladder (LAD) åßíáé ãëþóóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôá çëåêôñïëïãéêÜ ãñáöéêÜ. Ôï
ðñüãñáììá óå ãëþóóá LADDER ìïéÜæåé ìå ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ïé éäéáéôåñüôçôåò ðïõ Ý÷ïõìå íá áíôéìåôùðßóïõìå óôç ãëþóóá áõôÞ åßíáé:
l ×ñçóéìïðïéïýíôáé óýìâïëá áðü ôçí ÁìåñéêÜíéêç ôõðïðïßçóç êáé ü÷é áðü ôçí ÅõñùðáúêÞ
ìå ôçí ïðïßá åßìáóôå åîïéêåéùìÝíïé.
l Ôï ó÷Ýäéï-ðñüãñáììá åßíáé ôõðïðïéçìÝíï, äåí Ý÷ïõìå äçëáäÞ ôçí åëåõèåñßá ðïõ
Ý÷ïõìå êáôÜ ôç ó÷åäßáóç. Ãéá ðáñÜäåéãìá óå êÜèå êëÜäï ìðïñïýìå íá Ý÷ïõìå
ðåñéïñéóìÝíï áñéèìü óôïé÷åßùí ðñïãñÜììáôïò (äéáêüðôåò êáé åðáöÝò). Åðßóçò, äåí
ìðïñïýìå íá êÜíïõìå ïðïéáóäÞðïôå ìïñöÞò äéáêëÜäùóç.
¢ñá ç äïõëåéÜ ðïõ Ý÷åé íá êÜíåé ï ðñïãñáììáôéóôÞò óôç ãëþóóá LADDER åßíáé íá
ðñïóáñìüóåé ôï ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý, óôá äåäïìÝíá ðïõ áðáéôåß ç ãëþóóá.
6.2 ÄïìÞ ðñïãñÜììáôïò óôç ãëþóóá LADDER.

Ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá LADDER åßíáé Ýíá ó÷Ýäéï, Ýíá äéÜãñáììá åðáöþí,
äçëáäÞ ó÷åäüí ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý.
Ôï äéÜãñáììá åðáöþí ôçò ãëþóóáò LADDER ó÷åäéÜæåôáé ü÷é êáôáêüñõöá áëëÜ

ïñéæüíôéá. ÄçëáäÞ óå Ýíá ðñüãñáììá LADDER Ý÷ïõìå äýï ðáñÜëëçëåò êáôáêüñõöåò
ãñáììÝò (ìðÜñåò), ç áñéóôåñÞ ãñáììÞ ðáñéóôÜíåé ôç ìðÜñá ôñïöïäïóßáò ìå ôï õøçëü
äõíáìéêü (+) êáé ç äåîéÜ ãñáììÞ ôç ìðÜñá ôñïöïäïóßáò ìå ôï ÷áìçëü äõíáìéêü (-).
Ìåôáîý ôùí äýï ãñáììþí ó÷åäéÜæïõìå ïñéæüíôéá ôïõò êëÜäïõò ôïõ êõêëþìáôïò.
ÊÜèå êëÜäïò ôïõ äéáãñÜììáôïò Ladder, ðïõ îåêéíÜ áðü ôçí áñéóôåñÞ ìðÜñá êáé êáôáëÞ-
ãåé óôç äåîéÜ ìðÜñá, áðïôåëåß ìéá ãñáììÞ ðñïãñÜììáôïò, ç ïðïßá áíôéóôïé÷åß óôçí
ïìÜäá åíôïëþí ôçò ãëþóóáò ëßóôá åíôïëþí.
Ôá óýìâïëá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åßíáé óýìâïëá áðü ôçí ÁìåñéêáíéêÞ ôõðïðïßçóç ôïõ
çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ (ANSI). Ôá âáóéêÜ óýìâïëá äßíïíôáé óå ó÷Þìá 45. Äßðëá óå
êÜèå óýìâïëï ãñÜöåôáé ôï óôïé÷åßï (ç ðáñÜìåôñïò) óôï ïðïßï áíáöÝñåôáé ôï óýìâïëï.
56
Ó÷Þìá 45
57
6.3 Ðáñáäåßãìáôá áíÜðôõîçò ðñïãñÜììáôïò óå ãëþóóá LADDER.

Èá ãñÜøïõìå ôï ðñüãñáììá ãéá ôï çëåêôñéêü êýêëùìá áõôïìáôéóìïý ôïõ ðáñáäåßãìá-
ôïò 3 ôçò åíüôçôáò 5.4.
Hëåêôñéêü êýêëùìá
Ó÷Þìá 46
58
ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ
Ï ó÷åäéáóìüò åíüò äéáãñÜììáôïò åðáöþí LADDER õðüêåéôáé óå ðåñéïñéóìïýò ïé
ïðïßïé åîáñôþíôáé áðü ôï êÜèå PLC.Ïé ðåñéïñéóìïß áõôïß óõíßóôáíôáé óôá åîÞò:
l Ï áñéèìüò ôùí óôïé÷åßùí (åðáöÝò, ðçíßá) ðïõ ìðïñïýìå íá ôïðïèåôÞóïõìå óå Ýíá
êëÜäï åßíáé ðåñéïñéóìÝíïò (åîáñôÜôáé áðü ôï PLC).
l Ç ìïñöÞ ôùí äéáêëáäþóåùí äåí ìðïñåß íá åßíáé ïðïéáäÞðïôå. Ãéá ðáñÜäåéãìá äåí
ìðïñïýìå íá Ý÷ïõìå ìåôáãùãéêÞ åðáöÞ. Ïé äéáêëáäþóåéò ãßíïíôáé ìÝóù åéäéêþí
óõìâüëùí êüìâùí. ÕðÜñ÷åé ï êüìâïò Ýíáñîçò, êüìâïò ôåñìáôéóìïý êáé ï êüìâïò
åíäéÜìåóçò äéáêëÜäùóçò (ó÷Þìá 47).
Ó÷Þìá 47: Óôïé÷åßá ôçò ãëþóóáò Ladder.
l Óôç ãëþóóá åðáöþí Ladder õðÜñ÷åé êáé ç Üñíçóç ôçò åîüäïõ ðñÜãìá ðïõ äåí
õðÜñ÷åé óôá óýìâïëá ôïõ çëåêôñïëïãéêïý áõôïìáôéóìïý. Ôï óýìâïëï åßíáé ôï åîÞò:
Ó÷Þìá 48: Óôïé÷åßá ôçò ãëþóóáò Ladder.
Ðáñáäåßãìáôá ðñïãñáììÜôùí óôç ãëþóóá LADDER.
Èá äþóïõìå óôç óõíÝ÷åéá ôï áíôßóôïé÷ï äéÜãñáììá Ladder ãéá ôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ

äþóáìå óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.
59
ÐáñÜäåéãìá 4 ôçò åíüôçôáò 5.4.
ÔìÞìá 1 ìå
Ó÷Þìá 49
60
Ó÷Þìá 50
61
Óôï ðáñÜäåéãìá áõôü èá öôéÜîïõìå ôï ðñüãñáììá óå Ladder áðü ôï ëïãéêü êýêëùìá.

Äå èá äõóêïëåõôåßôå ãéáôß Ý÷ïõìå Þäç ìÜèåé ðùò ìåôáôñÝðïõìå ëïãéêÜ êõêëþìáôá óå
çëåêôñïëïãéêÜ.
Ó÷Þìá 51
62
7. ÁíÜðôõîç ðñïãñÜììáôïò óôç ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí.

7.1 ÃåíéêÜ.
Ç ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí (Þ ëïãéêþí äéáãñáììÜôùí) äåí ðáñïõóéÜæåé êáìßá äõ-
óêïëßá ãéá êÜðïéïí, ðïõ ãíùñßæåé íá ìåôáôñÝðåé çëåêôñïëïãéêÜ ó÷Ýäéá áõôïìáôéóìïý óå
ó÷Ýäéá ìå ëïãéêÝò ðýëåò. Ôï ðñüãñáììá åßíáé áõôü ôï ßäéï ôï ëïãéêü êýêëùìá.
Åßíáé áëÞèåéá üôé ïé åôáéñåßåò êáôáóêåõÞò PLC áðÝöåõãáí óôçí áñ÷Þ íá õéïèåôÞóïõí
áõôÞ ôç ãëþóóá, ãéáôß ôï ôå÷íéêü êáôåóôçìÝíï ôçò âéïìç÷áíßáò äåí åß÷å ãíþóåéò ðÜíù óôá
ëïãéêÜ êõêëþìáôá. ÓÞìåñá ç êáôÜóôáóç áõôÞ Ý÷åé áñ÷ßóåé íá áëëÜæåé. Ïé ôå÷íéêïß åßíáé
ðëÝïí ãíþóôåò ôùí ëïãéêþí äéáãñáììÜôùí êáé Ýôóé ïé åôáéñåßåò Ý÷ïõí áñ÷ßóåé ôåëåõôáßá
íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôç ãëþóóá ôùí ëïãéêþí ãñáöéêþí.
Ôá PLC Millenium ôçò Crouzet êáé LOGO ôçò SIEMENS.
Óå ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí êáé ìüíï ó áõôÞí ðñïãñáììáôßæïíôáé äýï ìéêñÜ PLC, ôï Millenium
ôçò Crouzet êáé ôï LOGO ôçò SIEMENS. Ðñüêåéôáé ãéá ìéêñÜ êáé ÷áìçëïý êüóôïõò óõìðáãÞ PLC ôá
ïðïßá Ý÷ïõí:
l 6 øçöéáêÝò åéóüäïõò êáé 4 øçöéáêÝò åîüäïõò (Þ 12 åéóüäïõò êáé 8 åîüäïõò).
l ÅíóùìáôùìÝíï ôñïöïäïôéêü.
l ÅíóùìáôùìÝíï ðñïãñáììáôéóôÞ. Ï ðñïãñáììáôéóôÞò áðïôåëåßôáé áðü ìéá ïèüíç õãñþí êñõóôÜë-
ëùí êáé áðü 6 ðëÞêôñá. Ìå áõôÜ ìðïñïýìå íá ðñïãñáììáôßóïõìå ó÷åäéÜæïíôáò ôï ëïãéêü äéÜãñáììá.
l Ñïëüé ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ. Ìðïñïýí íá ðñïãñáììáôéóôïýí ó áõôÜ åíÝñãåéåò óå Ýíá âÜèïò
÷ñüíïõ áðü 1 ìÝ÷ñé 4 Ýôç ðåñßðïõ, áíÜëïãá ìå ôï ìïíôÝëï.
Åðßóçò:
l Ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìå PC üðïôå ï ðñïãñáììáôéóìüò ãßíåôáé ðïëý ðéï åýêïëïò.
l Ìðïñïýí íá åðéêïéíùíïýí êáé íá áíôáëëÜóóïõí óÞìáôá êáé ðëçñïöïñßåò ìå Üëëåò ìåãáëýôåñåò
óõóêåõÝò åëÝã÷ïõ.
l Ç ãëþóóá ðñïãñáììáôéóìïý ôïõò åßíáé áñêåôÜ ðëïýóéá. ÄéáèÝôïõí áñêåôÝò áðü ôéò åíôïëÝò êáé
óõíáñôÞóåéò, ðïõ äéáèÝôåé êáé Ýíá ìåãÜëï PLC.

l Óôï Millenium ôçò Crouzet ïé 6 åßóïäïé ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êáé ùò åßóïäïé áíáëïãéêþí
óçìÜôùí (óôï ìïíôÝëï ìå ôñïöïäïóßá 24V DC).
¼óïí áöïñÜ ôá çëåêôñéêÜ ôïõò ÷áñáêôçñéóôéêÜ êõêëïöïñïýí óå äéáöïñåôéêÜ ìïíôÝëá. ÅíäåéêôéêÜ

áíáöÝñïõìå:
l Ôñïöïäïóßá: 115V/230V AC Þ 24V DC.
l ¸îïäïé: ìéêñïçëåêôñïíüìïé ìå ìÝãéóôï ñåýìá 8-10Á ãéá ùìéêü öïñôßï Þ ôñáíæßóôïñ ìå ìÝãéóôï
ñåýìá 0,3Á (óôï LOGO ôçò SIEMENS).
63
Ôñïöïäïóßá
Åßóïäïé
Ïèüíç õãñþí
êñõóôÜëëùí
ÐëÞêôñá
ðñïãñáììáôéóìïý
¸îïäïé
Ó÷Þìá 52: PLC Millenium ôçò Crouzet.
Ôñïöïäïóßá Åßóïäïé
Ïèüíç õãñþí ÐëÞêôñá

êñõóôÜëëùí ðñïãñáììáôéóìïý
¸îïäïé
Ó÷Þìá 53: PLC LOGO ôçò SIEMENS.
64
7.2 Ðáñáäåßãìáôá áíÜðôõîçò ðñïãñÜììáôïò óå ãëþóóá ëïãéêþí ãñá-

öéêþí.
Óôá ðáñáäåßãìáôá ðïõ áêïëïõèïýí èá ðñïóðáèÞóïõìå íá öôéÜîïõìå ðñïãñÜììáôá
ôùí ðñïçãïýìåíùí ðáñáäåéãìÜôùí óå ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí.
ÔìÞìá 1 ìå
Ó÷Þìá 54
65
ÐáñÜäåéãìá 5 ôçò ðáñáãñÜöïõ 5.4.
Ó÷Þìá 55
66
8. ÁíÜðôõîç ðñïãñáììÜôùí óå áêïëïõèéáêÜ êõêëþìáôá

8.1 ÃåíéêÜ.
Õðåíèõìßæïõìå üôé áêïëïõèéáêü êýêëùìá áõôïìáôéóìïý ïíïìÜæïõìå åêåßíï, óôï ïðïßï
Ý÷ïõìå åîÜñôéóç ôùí êáôáóôÜóåùí êÜðïéùí åîüäùí ôïõ êõêëþìáôïò áðü ôï ÷ñüíï Þ áðü
ðñïçãïýìåíåò êáôáóôÜóåéò óôïé÷åßùí ôïõ êõêëþìáôïò. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ïé êáôáóôÜ-
óåéò êÜðïéùí åîüäùí ôïõ êõêëþìáôïò åîáñôþíôáé áðü ðñïçãïýìåíåò êáôáóôÜóåéò óôïé-
÷åßùí ôïõ êõêëþìáôïò, ëÝìå üôé ôï êýêëùìá áõôïìáôéóìïý Ý÷åé ìíÞìç, èõìÜôáé äçëáäÞ
ôéò ðñïçãïýìåíåò êáôáóôÜóåéò.
Çëåêôñïìç÷áíéêÞ ìíÞìç êáé PLC.

¸íá êýêëùìá áõôïóõãêñÜôçóçò ìå çëåêôñïíüìïõò, åßíáé ìéá çëåêôñïìç÷áíéêÞ ìíÞìç.
ÐéÝæïíôáò ôï ìðïõôüí S1 (START) ï çëåêôñïíüìïò K1M åíåñãïðïéåßôáé êáé äåí áëëÜæåé
êáôÜóôáóç ðáñÜ ìüíï áí ðéÝóïõìå ôï ìðïõôüí S2 (STOP). ÄçëáäÞ, ôï êýêëùìá èõìÜ-
ôáé, äéáôçñåß ôçí êáôÜóôáóç ðïõ åß÷å, ìÝ÷ñé åìåßò íá ôçí áëëÜîïõìå, ïðüôå äéáôçñåß ôçí
íÝá êáôÜóôáóç ìÝ÷ñé êáé ðÜëé íá ôçí áëëÜîïõìå ê.ï.ê.
S-R flip-flop = ÇëåêôñïíéêÞ ìíÞìç
ÐÉÍÁÊÁÓ ÁËÇÈÅÉÁÓ
ÔÏÕ S-R flip-flop óôá PLC
S R Q
0 1 0
1 0 1
0 0 Ðñïçãïýìåíç
Êýêëùìá áõôïóõãêñÜôçóçò = êáôÜóôáóç
Çëåêôñïìç÷áíéêÞ ìíÞìç 1 1 0
Ó÷Þìá 56
67
Óôá ëïãéêÜ êõêëþìáôá ôçí çëåêôñïíéêÞ ìíÞìç áðïôåëåß ôï êýêëùìá, ðïõ ïíïìÜæïõìå
S-R flip-flop êáé ëåéôïõñãåß áêñéâþò ìå ôïí ßäéï ôñüðï. ÄçëáäÞ, áí èÝóïõìå 1óôçí
åßóïäï S, ôüôå ç Ýîïäïò Q ãßíåôáé 1 . Ç Ýîïäïò ðáñáìÝíåé óå 1 Ýóôù êáé áí ç åßóïäïò
S Ýñèåé óå 0. Ãéá íá åðáíáöÝñïõìå ôçí Ýîïäï óå 0, ðñÝðåé íá èÝóïõìå 1óôçí
åßóïäï R.
ÐÑÏÓÏ×Ç! Óôï çëåêôñïíéêü óôïé÷åßï S-R flip-flop ç êáôÜóôáóç ôùí åéóüäùí

S =1, R =1 óõíåðÜãåôáé áóôáèÞ Ýîïäï.
Óôá PLC êáé óôï S-R flip-flop ç êáôÜóôáóç S =1, R =1 ïäçãåß ôçí Ýîïäï óå
ëïãéêÞ êáôÜóôáóç 0, üôáí Ý÷ïõìå ðñïôåñáéüôçôá óôçí åßóïäï R, ðïõ åßíáé ç
óõíçèéóìÝíç ðåñßðôùóç.
68
8.2 Ïé åíôïëÝò S (SET) êáé R (RESET).

Óå üëá ôá PLC õðÜñ÷ïõí ïé åíôïëÝò S (SET) êáé R (RESET), ïé ïðïßåò áíôéóôïé÷ïýí
óôï S-R filp-flop (Þ óôï êýêëùìá áõôïóõãêñÜôçóçò üôáí áíáöåñüìáóôå óôá çëåêôñéêÜ
êõêëþìáôá). ÁíáöÝñïíôáé üðùò êáé ç åíôïëÞ = óå åîüäïõò êáé âïçèçôéêÝò ìíÞìåò.
H åíôïëÞ SET èÝôåé ôçí Ýîïäï Þ ôç âïçèçôéêÞ ìíÞìç, óôçí ïðïßá áíáöÝñåôáé óå
êáôÜóôáóç 1, üôáí óôïí Ê.Á. õðÜñ÷åé ëïãéêÞ ôéìÞ 1 êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôçò åíôïëÞò. Ç
Ýîïäïò Þ ç âïçèçôéêÞ ìíÞìç äéáôçñåß ôçí êáôÜóôáóç 1 Ýóôù êáé áí óå åðüìåíç åêôÝëå-
óç ôçò åíôïëÞò SET óôïí Ê.Á. õðÜñ÷åé ëïãéêÞ ôéìÞ 0. Ç åíôïëÞ RESET èÝôåé ôçí Ýîïäï
Þ ôç âïçèçôéêÞ ìíÞìç óôçí ïðïßá áíáöÝñåôáé óå êáôÜóôáóç 0 üôáí óôïí Ê.Á. õðÜñ÷åé
ëïãéêÞ ôéìÞ 1 êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôçò åíôïëÞò.
Ó÷Þìá 57: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôùí åíôïëþí SÅÔ êáé RESET.
69
Ãéá íá ãßíåé îåêÜèáñç ç äéáöïñÜ ôçò åíôïëÞò SET áðü ôçí åíôïëÞ =, äßíïõìå ôï
ðáñáêÜôù ðáñÜäåéãìá:
Óôï ðñüãñáììá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå ôçí åíôïëÞ =, ç Ýîïäïò Q 0.1 åßíáé óå êáôÜóôáóç
1 üóï ç åßóïäïò É 0.1 åßíáé óå êáôÜóôáóç 1. Ìüëéò ç åßóïäïò I 0.1 áðïêôÞóåé
êáôÜóôáóç 0, ôüôå êáé ç Ýîïäïò Q 0.1 áðïêôÜ êáôÜóôáóç 0.
Óôï ðñüãñáììá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå ôçí åíôïëÞ SET, ìüëéò ç åßóïäïò I 0.1 áðïêôÞóåé
êáôÜóôáóç 1, ç Ýîïäïò Q 0.1 áðïêôÜ êáôÜóôáóç 1. ÁëëÜ ç Ýîïäïò ðáñáìÝíåé óå
êáôÜóôáóç 1 áêüìç êáé üôáí ç åßóïäïò I 0.1 åðáíÝëèåé óå êáôÜóôáóç 0. Ãéá íá
åðáíÝëèåé ç Ýîïäïò Q 0.1 óå êáôÜóôáóç 0 ðñÝðåé íá åíåñãïðïéçèåß ç åíôïëÞ RESET,
äçëáäÞ ðñÝðåé ç åßóïäïò É 0.2 íá áðïêôÞóåé êáôÜóôáóç 1.
Óôá äéÜöïñá PLC óôç ãëþóóá Ladder áëëÜ êáé óôç ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí ôï óýìâï-
ëï ôùí åíôïëþí SET êáé RESET åßíáé óõíÞèùò ôï ßäéï ôï óýìâïëï ôïõ S-R flip-flop, ðïõ
äþóáìå ðáñáðÜíù óôï ó÷Þìá 56.
70
8.3 Ôï ðñüãñáììá ôïõ êõêëþìáôïò áõôïóõãêñÜôçóçò êáé óôéò ôñåéò

ãëþóóåò ìå äýï ôñüðïõò (ìå ôéò åíôïëÝò S êáé R êáé ÷ùñßò áõôÝò).
1. Ðñüãñáììá ÷ùñßò ôéò åíôïëÝò SET êáé RESET.
Ó÷Þìá 58: Ðñüãñáììá ãéá ôï êýêëùìá áõôïóõãêñÜôçóçò ÷ùñßò ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí

åíôïëþí SET êáé RESET.
71
2. Ðñüãñáììá ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åíôïëþí SET êáé RESET (S-R flip-flop).
Ó÷Þìá 59: Ðñüãñáììá ãéá ôï êýêëùìá áõôïóõãêñÜôçóçò ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åíôï-

ëþí SET êáé RESET (S-R flip-flop).
ÐÑÏÓÏ×Ç
Óôçí åßóïäï RESET ôïõ flip-flop, ðïõ áíôéóôïé÷åß ôï ìðïõôüí STOP, ðñÝðåé íá ÷ñçóéìï-
ðïéÞóïõìå NOT. Ï ëüãïò åßíáé ï åîÞò: ç åíôïëÞ RESET åíåñãïðïéåßôáé üôáí óôçí åßóïäü
ôçò Ý÷ïõìå ëïãéêÞ ôéìÞ 1. ¼ôáí ôï ìðïõôüí STOP ðéåóôåß, ç åðáöÞ ôïõ áíïßãåé êáé äßíåé
ëïãéêÞ êáôÜóôáóç 0 óôçí åßóïäï É 0.2 ôïõ PLC. Ìå ôçí áíáóôñïöÞ ç åßóïäïò RESET
ëáìâÜíåé ôüôå ëïãéêÞ ôéìÞ 1.
72
9. ÁíÜðôõîç ðñïãñáììÜôùí ìå ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò.

9.1 ÃåíéêÜ.
Ôá ðåñéóóüôåñá PLC äéáèÝôïõí óçìáíôéêÝò åõêïëßåò üóïí áöïñÜ óôïí ðñïãñáììáôé-
óìü ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí ìå ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí ðïõ äéáèÝôïõí.
Ôï êáêü åßíáé üôé óôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí õðÜñ÷ïõí ìåãÜëåò
äéáöïñÝò ìåôáîý ôùí PLC ôçò áãïñÜò, áíôßèåôá ìå üôé óõìâáßíåé ìå ôéò åíôïëÝò ðïõ
åßäáìå ìÝ÷ñé ôþñá, üðïõ ïé äéáöïñÝò åßíáé åëÜ÷éóôåò Ýùò êáé áíýðáñêôåò. Åìåßò èá
ðñïóðáèÞóïõìå íá ðáñïõóéÜóïõìå ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí ìå
ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá ìðïñåß êÜðïéïò ðïëý åýêïëá íá êáôáëÜâåé ðùò ÷åéñßæåôáé ôá ÷ñïíé-
êÜ ôï êÜèå PLC ìå ôï ïðïßï èá áó÷ïëçèåß.
ÃåíéêÜ ãéá ôá ÷ñïíéêÜ ôùí PLC ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé éó÷ýïõí ôá åîÞò:
l Óå üëá ôá PLC õðÜñ÷åé ôï áíôßóôïé÷ï ôïõ ÷ñïíïçëåêôñïíüìïõ ìå êáèõóôÝñçóç óôçí
åíåñãïðïßçóç (delay on).
l ÐïëëÜ PLC êáëýðôïõí ôïõò ÷ñïíïçëåêôñïíüìïõò ðïõ Ý÷ïõìå Þäç ðåñéãñÜøåé, äç-
ëáäÞ ôï ÷ñïíïçëåêôñïíüìï ìå êáèõóôÝñçóç óôçí áðåíåñãïðïßçóç (delay off) êáé
ôïõò ÷ñïíïçëåêôñïíüìïõò äçìéïõñãßáò ðáëìïý.
l Óôá PLC ðïõ äéáèÝôïõí ðñüãñáììá (óôïé÷åßï ðñïãñÜììáôïò) ìüíï ãéá ôç ÷ñïíéêÞ
ëåéôïõñãßá êáèõóôÝñçóç óôçí åíåñãïðïßçóç, üëåò ïé Üëëåò ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò
äçìéïõñãïýíôáé ðñïãñáììáôéóôéêÜ ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç áõôïý.
l Óôá äéÜöïñá PLC ôï óôïé÷åßï ðñïãñÜììáôïò (óýìâïëï) ôùí ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí,
ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý (Ladder êáé ëïãéêþí
ãñáöéêþí) åßíáé ßäéï üóïí áöïñÜ óôç ìïñöÞ ôïõ, óôéò åéóüäïõò êáé åîüäïõò ôïõ.
Ïíïìáóßá êáé áñéèìüò ôùí óôïé÷åßùí ðñïãñÜììáôïò ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí.
Óôá äéÜöïñá PLC ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïíïìáóßåò ãéá ôá óôïé÷åßá ðñïãñÜììáôïò ÷ñïíé-

êþí ëåéôïõñãéþí, üðùò Ô0, Ô1, Ô2, Ô3 ê.ëð. Þ ÔR0, TR1, TR2, TR3 ê.ëð. Ï áñéèìüò ôùí
óôïé÷åßùí ðñïãñÜììáôïò ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí, ðïõ Ý÷åé Ýíá PLC, åîáñôÜôáé áðü ôçí
äõíáìéêüôçôÜ ôïõ. O áñéèìüò áõôüò ìðïñåß íá åßíáé ìéêñüò (ð.÷. 8) ìÝ÷ñé êáé ðïëý ìåãÜ-
ëïò (512 Þ êáé ìåãáëýôåñïò).
Ôï óôïé÷åßï ðñïãñÜììáôïò (óýìâïëï) ìéáò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáé ïé åßóïäïé/

Ýîïäïé áõôïý.
Ôá óôïé÷åßá ðñïãñÜììáôïò ôùí ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò ðñï-

ãñáììáôéóìïý Ý÷ïõí óõíÞèùò ôñåéò åéóüäïõò êáé ìßá Ýîïäï. Ïé åßóïäïé åßíáé:
73
l Åßóïäïò äéÝãåñóçò. Óôçí åßóïäï áõôÞ óõíäÝåôáé ôï ëïãéêü êýêëùìá ðïõ åëÝã÷åé ôç
÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá.
l Åßóïäïò ðïõ äßíåôáé ï ÷ñüíïò, ï ïðïßïò èá ìåôñçèåß óôç ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá. O
ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ðñïóäéïñßæåôáé ï ÷ñüíïò ðïéêßëåé óôá äéÜöïñá PLC.
l Åßóïäïò åðáíáöïñÜò (åßóïäïò ìçäåíéóìïý, RESET). Áí óôçí åßóïäï áõôÞ Ý÷ïõìå
êáôÜóôáóç 1, ç êáôÜóôáóç ôçò åîüäïõ ôïõ ÷ñïíéêïý ãßíåôáé 0 êáé ìçäåíßæåôáé ï
÷ñüíïò ôïõ óå üðïéï óçìåßï ôçò äéáäéêáóßáò êáé áí âñßóêåôáé.
Ï ÷áñáêôçñéóìüò ôùí åéóüäùí/åîüäùí ôïõ óôïé÷åßïõ ðñïãñÜììáôïò ìéáò ÷ñïíéêÞò

ëåéôïõñãßáò äåí åßíáé ï ßäéïò óå üëá ôá PLC.
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï PLC õðïóôçñßæåé ðïëëÝò äéáöïñåôéêÝò ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò, ï

ðñïóäéïñéóìüò ìéáò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò ãßíåôáé ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï óôá äéÜöïñá PLC
(áëëÜæåé ç ïíïìáóßá ôçò åéóüäïõ äéÝãåñóçò Þ ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôïí áýîïíôá áñéèìü
ôïõ ÷ñïíéêïý Þ äéáöïñïðïéåßôáé åí ìÝñåé ôï óýìâïëï ôïõ óôïé÷åßïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò
÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò ê.ëð.)
Óôéò åöáñìïãÝò, ðïõ èá áíáðôýîïõìå óôç óõíÝ÷åéá óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò ðñïãñáì-
ìáôéóìïý, ôï óôïé÷åßï ðñïãñÜììáôïò, ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ãéá ôéò ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñ-
ãßåò åßíáé áõôü ôïõ ó÷Þìáôïò 60.
Ó÷Þìá 60
9.2 Ðáñáäåßãìáôá ðñïãñáììÜôùí ìå ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò óå ãëþó-

óá Ladder.
Ïé åöáñìïãÝò ãéá ôéò ïðïßåò èá öôéÜîïõìå ôï ðñüãñáììá åßíáé åöáñìïãÝò ðïõ Ý÷ïõìå
ìåëåôÞóåé óôçí åíüôçôá 6.1.8 ôïõ âéâëßïõ ÓõóôÞìáôá Áõôïìáôéóìþí - Á´ ôüìïò (óåëßäåò
238-253).
74
ÐáñÜäåéãìá 1. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç

(delay on).
Çëåêôñéêü êýêëùìá
¸îïäïò ôïõ ÷ñïíéêïý
Åßóïäïò äéÝãåñóçò
ôïõ ÷ñïíéêïý
Ó÷Þìá 61
l ×ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ óôï ó÷åäéáóìü ôïõ ðñïãñÜììáôïò, ãéáôß åíþ óôï ó÷Ýäéï ôïõ
êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý ï ÷ñïíïçëåêôñïíüìïò Ý÷åé ôç ìïñöÞ ðçíßïõ çëåêôñïíüìïõ,
óôç ãëþóóá Ladder åßíáé Ýíá åíéáßï êïõôß. Óôçí åßóïäï äéÝãåñóçò ôïõ ÷ñïíéêïý
óõíäÝïõìå ôéò åðáöÝò (ôá óôïé÷åßá ðñïãñÜììáôïò) äéÝãåñóçò êáé óôçí Ýîïäï ôá
´´ðçíßá´´ (ôéò åîüäïõò) ôïõ ðñïãñÜììáôïò.
l Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï PLC äéáèÝôåé äéÜöïñá åßäç ÷ñïíéêþí, ôï ðñüãñáììá åßíáé
ßäéï, áðëÜ áëëÜæåé ï ÷áñáêôçñéóìüò ôïõ ÷ñïíéêïý. Ð.÷. áí óôï ðñïçãïýìåíï ðñü-
ãñáììá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ÷ñïíéêü ìå êáèõóôÝñçóç óôçí áðåíåñãïðïßçóç (delay
off) áíôß ãéá ÷ñïíéêü ìå êáèõóôÝñçóç óôçí åíåñãïðïßçóç, Ý÷ïõìå ôï ðñüãñáììá,
ðïõ äßíåé ôç ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá êáèõóôÝñçóç óôçí áðåíåñãïðïßçóç.
l Éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé, üôáí Ý÷ïõìå óôï ó÷Ýäéï ôïõ êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý
åðáöÝò ôïõ ÷ñïíïçëåêôñïíüìïõ ÷ùñßò ÷ñïíéêÞ êáèõóôÝñçóç. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ
75
÷ñçóéìïðïéïýìå óôï ðñüãñáììá ìéá âïçèçôéêÞ ìíÞìç, ç ïðïßá äéåãåßñåôáé ôáõôü÷ñï-

íá ìå ôï ÷ñïíéêü êáé ãéá ôéò åðáöÝò ôïõ ÷ñïíéêïý ÷ùñßò ÷ñïíéêÞ êáèõóôÝñçóç
÷ñçóéìïðïéïýìå ôç âïçèçôéêÞ ìíÞìç. Áõôü öáßíåôáé óôï åðüìåíï ðáñÜäåéãìá.

ìå áõôïóõãêñÜôçóç (retentive delay on).
Çëåêôñéêü êýêëùìá
×áñáêôçñéóìüò åéóüäùí
êáé åîüäùí ôïõ êõêëþìáôïò
S1 (START) I 0.1
S2 (STOP) I 0.2
K1M Q 0.1
Ó÷Þìá 62
76
Ôï ðáñáðÜíù ðñüãñáììá ìðïñåß íá ãñáöåß, üðùò äßíåôáé óôç óõíÝ÷åéá (ó÷Þìá 63), ìå
ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ S-R flip-flop (ôùí åíôïëþí SET, RESET), ðïõ Þäç Ý÷ïõìå äåé óôçí
åíüôçôá 8.3.
Ó÷Þìá 63
ÐáñÜäåéãìá 3. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí áðåíåñãïðïßç-

óç (delay off) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ óôïé÷åßïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñ-
ãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Óå ðïëëÜ PLC ôá äéáèÝóéìá ÷ñïíéêÜ äåí êáëýðôïõí üëåò ôéò ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò,
ðïõ áíáðôý÷èçêáí óôï êåöÜëáéï 6 (åíüôçôá 6.1.7, óåëßäåò 232-237) ôïõ âéâëßïõ ÓõóôÞ-
ìáôá Áõôïìáôéóìþí, Á ôüìïò. Óå áñêåôÝò ðåñéðôþóåéò PLC üëåò ïé ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò
ðñïãñáììáôßæïíôáé ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí
åíåñãïðïßçóç (delay on). Óôï ðáñÜäåéãìá áõôü äçìéïõñãïýìå Ýíá êýêëùìá ÷ñïíéêÞò
ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí áðåíåñãïðïßçóç (delay off) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ
÷ñïíéêïý êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
ÅîÞãçóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ çëåêôñéêïý êõêëþìáôïò:

Ôï êëåßóéìï ôïõ äéáêüðôç S1 åíåñãïðïéåß ôï âïçèçôéêü çëåêôñïíüìï Ê1Á. Óôç óõíÝ-
÷åéá, ìÝóù ôçò åðáöÞò 13-14 ôïõ ôåëåõôáßïõ åíåñãïðïéåßôáé ï çëåêôñïíüìïò éó÷ýïò Ê1Ì
(Ýîïäïò). Ï çëåêôñïíüìïò Ê1Ì áõôïóõãêñáôåßôáé ìå ôçí åðáöÞ ôïõ 13-14. ¼ôáí áíïßîåé
ï äéáêüðôçò S1, áðåíåñãïðïéåßôáé ï çëåêôñïíüìïò Ê1Á êáé ìÝóù ôçò åðáöÞò 21-22 ôïõ
Ê1Á ôñïöïäïôåßôáé ôï ÷ñïíéêü Ê1Ô. ÌåôÜ ôçí ðáñÝëåõóç ôïõ ÷ñüíïõ, ðïõ Ý÷åé ñõèìéóôåß
óôï ÷ñïíéêü, ç åðáöÞ ôïõ ÷ñïíéêïý 15-16/18 áëëÜæåé êáôÜóôáóç êáé äéáêüðôåé ôçí ôñïöï-
äïóßá ôïõ Ê1Ì. Óôç óõíÝ÷åéá äéáêüðôåôáé êáé ç ôñïöïäïóßá ôïõ ÷ñïíéêïý ìÝóù ôçò
åðáöÞò 23-24 ôïõ Ê1Ì.
77
×áñáêôçñéóìüò åéóüäùí
åîüäùí ôïõ êõêëþìáôïò
S1 I 0.1
K1M Q 0.1
×ñüíïò êáèõóôÝñçóçò Ô=20 sec
Ó÷Þìá 64
78
ÐáñÜäåéãìá 4. Ðñü-
ãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñ-
ãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý
åîáñôþìåíïõ êáé áðü ôç
÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞ-
ìáôïò äéÝãåñóçò (one
shot) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßç-
óç ôïõ óôïé÷åßïõ ðñï-
ãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò
ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñç-
óçò óôçí åíåñãïðïßçóç
(delay on).
Ó÷Þìá 65
ÐáñÜäåéãìá 5. Ðñü-
ãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñ-
ãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý
áíåîÜñôçôïõ áðü ôç ÷ñï-
íéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞìáôïò
äéÝãåñóçò ìå ôç ÷ñçóéìï-
ðïßçóç ôïõ óôïé÷åßïõ ðñï-
ãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò
ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñç-
óçò óôçí åíåñãïðïßçóç
(delay on).
Ó÷Þìá 66
79
ÐáñÜäåéãìá 6. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý êáôÜ ôï Üíïéãìá

ìéáò çëåêôñéêÞò åðáöÞò.
Ó÷Þìá 67
80
ÐáñÜäåéãìá 7. Ðñüãñáììá äçìéïõñãßáò ðáëìïóåéñÜò.
Ó÷Þìá 68
81
9.3 Ðáñáäåßãìáôá ðñïãñáììÜôùí ìå ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò óôç ãëþó-

óá ëïãéêþí ãñáöéêþí.
Ôï óôïé÷åßï ðñïãñÜììáôïò (óýìâïëï), ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå ãéá ôá ÷ñïíéêÜ óôç ãëþó-
óá ëïãéêþí ãñáöéêþí, åßíáé ôï ßäéï ìå áõôü, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå êáé óôç ãëþóóá Ladder.
ÊáôÜ ôá Üëëá éó÷ýïõí üóá áêñéâþò Ý÷ïõìå ðåé ìÝ÷ñé ôþñá ãéá ôïí ðñïãñáììáôéóìü óôç
ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí. Áò äïýìå ëïéðüí, ðùò èá ãßíïõí óôç ãëþóóá ôùí ëïãéêþí
ãñáöéêþí ôá ðñïãñÜììáôá ìå ôá ÷ñïíéêÜ, ðïõ öôéÜîáìå óôç ãëþóóá Ladder. Óôá ðáñá-
äåßãìáôá äßíåôáé ðÜëé êáé ôï çëåêôñïëïãéêü êýêëùìá êáé äåß÷íåôáé ìå ÷ñþìáôá ç áíôéóôïé-
÷ßá ôùí óôïé÷åßùí ôïõ êõêëþìáôïò ìå ôéò ëïãéêÝò ðýëåò.

(delay on).
Ó÷Þìá 69
82

Ó÷Þìá 70
Ôï ßäéï ðñüãñáììá ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ S-R flip-flop ãßíåôáé:
Ó÷Þìá 71
83
ÐáñÜäåéãìá 3. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí áðåíåñãïðïßç-

óç (delay off) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ óôïé÷åßïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñ-
ãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Åßíáé ðëåïíáóìüò
íá ðñïãñáììáôéóèåß
áõôüò ï êëÜäïò óôá
ëïãéêÜ ãñáöéêÜ
Ó÷Þìá 72
84
ÐáñÜäåéãìá 4. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý åîáñôþìåíïõ êáé

áðü ôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞìáôïò äéÝãåñóçò (ïne shot) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ óôïé-
÷åßïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Ó÷Þìá 73
ÐáñÜäåéãìá 5. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý áíåîÜñôçôïõ

áðü ôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞìáôïò äéÝãåñóçò ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ óôïé÷åßïõ
ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Ó÷Þìá 74
85
Ó÷Þìá 75
86
9.4 Ðáñáäåßãìáôá ðñïãñáììÜôùí ìå ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò óå ãëþó-

óá ëßóôá åíôïëþí.
Óôç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí ïé äéáöïñÝò óôïí ðñïãñáììáôéóìü ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí
ìåôáîý ôùí äéáöüñùí PLC åßíáé ìåãáëýôåñåò áð üôé óôéò ãñáöéêÝò ãëþóóåò. Óôç óõíÝ-
÷åéá ðåñéãñÜöïõìå ôéò åíôïëÝò ÷ñïíéêþí ëåéôïõñãéþí ÷ùñßò íá áíáöåñüìáóôå óå êÜðïéï
óõãêåêñéìÝíï PLC. Ìå ìéêñÝò ðáñáëëáãÝò ïé åíôïëÝò éó÷ýïõí óå ðïëëÜ PLC.
Óôéò åíôïëÝò ðñïãñÜììáôïò ìéáò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò Ý÷ïõìå ôéò ðñïûðïèÝóåéò äéÝãåñ-
óçò, ôçí åíôïëÞ ðñüóäïóçò ÷ñüíïõ êáé ôçí åíôïëÞ äéÝãåñóçò üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 76.
Ó÷Þìá 76
Ãéá ôéò ðñïûðïèÝóåéò äéÝãåñóçò ìðïñåß íá Ý÷ïõìå Ýíá ðïëýðëïêï êëÜäï üðùò öáßíå-
ôáé óôï ðáñÜäåéãìá ôïõ ó÷Þìáôïò 77.
Ó÷Þìá 77
87
Óôéò åíôïëÝò ðñïãñÜììáôïò ìéáò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò ìðïñåß íá ðåñéëáìâÜíåôáé êáé

åíôïëÞ áðïäéÝãåñóçò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò (Reset). ¸÷ïõìå Þäç äåé ôï ñüëï ðïõ
ðáßæåé ç åíôïëÞ R óå Ýíá ÷ñïíéêü. Ç åíôïëÞ Reset ÷ñçóéìïðïéåßôáé üðùò áêñéâþò ç
ãíùóôÞ ìáò åíôïëÞ Reset óå ìéá ïðïéáäÞðïôå ðáñÜìåôñï.
Ó÷Þìá 78
Ôï áíôßóôïé÷ï ôçò åðáöÞò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò åíüò ÷ñïíïçëåêôñïíüìïõ åßíáé ìéá

åíôïëÞ ìå ðáñÜìåôñï Ô1 (ó÷Þìá 78). Ç ðáñÜìåôñïò Ô1 Ý÷åé ëïãéêÞ êáôÜóôáóç (0 Þ 1)
ðïõ ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôç ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá ðïõ êáèïñßæåôáé óôçí åíôïëÞ äéÝãåñóçò.
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ýíá PLC õðïóôçñßæåé ðïëëþí åéäþí ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò, áëëÜ-
æåé ï ÷áñáêôçñéóìüò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò óôçí åíôïëÞ äéÝãåñóçò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåé-
ôïõñãßáò. Áíôß ãéá ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá SD Ý÷ïõìå ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá SS, SP ê.ëð. Óôï
âéâëßï áõôü ìå ôï ÷áñáêôçñéóìü SD èá åííïïýìå ÷ñïíéêÞ ëåéôïõñãßá ìå êáèõóôÝñçóç
óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
88
Ðáñáäåßãìáôá ðñïãñáììÜôùí ìå ÷ñïíéêÝò ëåéôïõñãßåò óå ãëþóóá ëßóôá

åíôïëþí.

Ó÷Þìá 79
Ó÷Þìá 80
89
ÐáñÜäåéãìá 2. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí áðåíåñãïðïßçóç

(delay off) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò
óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Ó÷Þìá 81
ÐáñÜäåéãìá 3. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý åîáñôþìåíïõ

êáé áðü ôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞìáôïò äéÝãåñóçò (ïne shot) ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ
ðñïãñÜììáôïò ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Ó÷Þìá 82
90
ÐáñÜäåéãìá 4. Ðñüãñáììá ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò äçìéïõñãßáò ðáëìïý áíåîÜñôçôïõ

áðü ôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ óÞìáôïò äéÝãåñóçò ìå ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò
ôçò ÷ñïíéêÞò ëåéôïõñãßáò êáèõóôÝñçóçò óôçí åíåñãïðïßçóç (delay on).
Ó÷Þìá 83
Ó÷Þìá 84
91
10. ¢ëëåò äõíáôüôçôåò ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí

åëåãêôþí.
Ôá PLC óÞìåñá Ý÷ïõí êáé ðïëëÝò Üëëåò äõíáôüôçôåò. Ïé äõíáôüôçôåò áõôÝò óõíå÷þò áõîÜíïõí,
êáèþò ôá PLC åîåëßóóïíôáé ìå ôá÷ýôáôïõò ñõèìïýò. ÁíáöÝñïõìå åíäåéêôéêÜ ôéò óçìáíôéêüôåñåò áðü
áõôÝò ôéò äõíáôüôçôåò.
l Ëåéôïõñãßá áðáñéèìçôþí. Ïé áðáñéèìçôÝò áðïôåëïýí áêüìç Ýíá ðïëý óçìáíôéêü óôïé÷åßï ôùí PLC.
Ïé áðáñéèìçôÝò ìðïñïýí íá áðáñéèìïýí åîùôåñéêïýò Þ åóùôåñéêïýò ðáëìïýò. Ç áðáñßèìçóç ìðïñåß

íá åßíáé ðñïò ôá ðÜíù (count up) Þ ðñïò ôá êÜôù (count down). Ç ëåéôïõñãßá ôùí áðáñéèìçôþí äåí
åßíáé ßäéá óå üëá ôá PLC êáé ôï ãñáöéêü óýìâïëï êáé ïé åíôïëÝò ðïéêßëïõí üðùò áêñéâþò êáé óôá
÷ñïíéêÜ.
lÄõíáôüôçôåò ðñáãìáôéêþí ùñïëïãßùí ìÝóù ôùí ïðïßùí ìðïñïýìå íá ðñïãñáììáôßóïõìå êÜðïéåò

åîüäïõò óå ðñáãìáôéêü ÷ñüíï, çìåñïìçíßá êáé þñá.
l ÁñéèìçôéêÝò åðåîåñãáóßåò. Ôá óýã÷ñïíá PLC Ý÷ïõí ðñïóåããßóåé ðÜñá ðïëý ôéò äõíáôüôçôåò ôùí
çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí. Ó÷åäüí üëá ôá PLC Ý÷ïõí óÞìåñá ôç äõíáôüôçôá íá åðåîåñãÜæïíôáé

áñéèìçôéêÝò ðñÜîåéò. Ãéá íá ìðïñÝóåé êÜðïéïò íá êáôáëÜâåé êáé íá áîéïðïéÞóåé ôéò äõíáôüôçôåò áõôÝò
ðñÝðåé íá Ý÷åé ãíþóåéò øçöéáêþí çëåêôñïíéêþí êáé ìéêñïûðïëïãéóôþí.
l ÁíáëïãéêÝò åßóïäïé-Ýîïäïé. Tá PLC åíþ áñ÷éêÜ Þñèáí ãéá íá áíôéêáôáóôÞóïõí ôïõò áõôïìáôé-
óìïýò êáëùäéùìÝíçò ëïãéêÞò (áõôïìáôéóìïýò ìå çëåêôñïíüìïõò), ïé äõíáôüôçôÝò ôïõò Ý÷ïõí åîá-
ðëùèåß ìå ðñïïðôéêÞ íá êáëýøïõí ðëÞñùò êáé ôá óõóôÞìáôá áõôïìÜôïõ åëÝã÷ïõ, üðùò åßíáé áíáëïãé-
êïß Ýëåã÷ïé èåñìïêñáóßáò, ðßåóçò, óôÜèìçò, óôñïöþí êéíçôÞñùí ê.ëð. Áõôü ãßíåôáé äõíáôü ìå ôçí
äõíáôüôçôá ôùí PLC íá äÝ÷ïíôáé êáé íá åðåîåñãÜæïíôáé áíáëïãéêÝò åéóüäïõò, üðùò êáé íá ðáñÝ÷ïõí
áíáëïãéêÝò åîüäïõò. Ôï PLC ìåôáôñÝðåé ôéò áíáëïãéêÝò ôéìÝò ôùí åéóüäùí óå øçöéáêÝò ôéìÝò êáé óôç
óõíÝ÷åéá åðåîåñãÜæåôáé ôéò ôéìÝò áõôÝò áîéïðïéþíôáò ôéò äõíáôüôçôåò ãéá åðåîåñãáóßá øçöéáêþí
áñéèìþí üðùò Þäç ðñïáíáöÝñáìå. H äõíáôüôçôá åðåîåñãáóßáò áíáëïãéêþí óçìÜôùí Ý÷åé äþóåé
Üëëç ðñïïðôéêÞ åîÝëéîçò óôá PLC.
l Äéêôýùóç PLC - Óõíåñãáóßá ìåôáîý ôïõò êáé ìå çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò. Ç åîÝëéîç ôùí PLC
óÞìåñá áëëÜæåé ôç ìïñöÞ ôçò âéïìç÷áíßáò. Ôá PLC ìðïñïýí íá óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôùí áíôáëëÜóóï-
íôáò ðëçñïöïñßåò, üðùò êáé íá óõíåñãÜæïíôáé ìå çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò, ïé ïðïßïé áó÷ïëïýíôáé
ìå ôïí Ýëåã÷ï üëçò ôçò ðáñáãùãÞò êáé áêüìç ìå ôïí Ýëåã÷ï ôçò áðïèÞêçò êáé ôïõ ëïãéóôçñßïõ ôïõ
åñãïóôáóßïõ. ¼ëá áõôÜ ìáæß áðïôåëïýí Ýíá Âéïìç÷áíéêü Äßêôõï Áõôïìáôéóìïý (Computer Automatic
Network, CAN). Ôá PLC âñßóêïíôáé óôç âÜóç êÜèå âéïìç÷áíéêïý äéêôýïõ áõôïìáôéóìïý.
92
11. ÅöáñìïãÞ ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí åëåãêôþí

óôïí Ýëåã÷ï ëåéôïõñãßáò çëåêôñïêéíçôÞñùí.
Åßìáóôå Ýôïéìïé ôþñá íá äïýìå ìéá ðñþôç åöáñìïãÞ óôïí Ýëåã÷ï ëåéôïõñãßáò çëåêôñï-
êéíçôÞñùí ìå ÷ñÞóç PLC. Ðñéí ðñï÷ùñÞóïõìå óôçí åöáñìïãÞ èá äïýìå ëßãá ðñÜãìáôá
ãéá ôçí êáëùäßùóç ôùí PLC.
Êáëùäßùóç åíüò PLC.
Ç êáëùäßùóç åíüò PLC åîáñôÜôáé áðü ôï óõãêåêñéìÝíï ìïíôÝëï ôïõ PLC, áëëÜ óå
ãåíéêÝò ãñáììÝò éó÷ýïõí ôá åîÞò:
l Ïé åßóïäïé ôñïöïäïôïýíôáé óõíÞèùò ìå ôÜóç 24V DC. Ç ôÜóç áõôÞ ðáñÝ÷åôáé áðü ôï
ßäéï ôï ôñïöïäïôéêü ôïõ PLC.
l Ãéá ôéò åîüäïõò óõíçèÝóôåñï åßíáé íá åðéëÝãïíôáé ìïíÜäåò åîüäïõ ìå ôÜóç 220V AC.
Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ïé Ýîïäïé ëáìâÜíïõí ôñïöïäïóßá åîùôåñéêÞ.
Ó÷Þìá 85: ÐáñÜäåéãìá êáëùäßùóçò åíüò PLC.
93
ÅöáñìïãÞ: ¸ëåã÷ïò ôçò ëåéôïõñãßáò ôñéöáóéêïý çëåêôñïêéíçôÞñá âñá÷õêõ-

êëùìÝíïõ äñïìÝá ìå áð åõèåßáò åêêßíçóç.
Ðñüêåéôáé ãéá ôçí áðëÞ åêêßíçóç ôñéöáóéêïý çëåêôñïêéíçôÞñá âñá÷õêõêëùìÝíïõ äñï-

ìÝá ìå ìðïõôüíò START, STOP. Ôï ðëÞñåò çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ áõôïìáôéóìïý
äßíåôáé óôï ó÷Þìá 86.
Ó÷Þìá 86: Áðëüò áõôüìáôïò äéáêüðôçò ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôñéöáóéêïý çëåêôñïêéíçôÞñá

âñá÷õêõêëùìÝíïõ äñïìÝá.
94
Óôï ó÷Þìá 87 äßíåôáé ï ðßíáêáò ôùí åéóüäùí êáé ôùí åîüäùí ôïõ PLC. Ç ìç ÷ñçóéìï-
ðïßçóç ôçò åéóüäïõ É 0.0 êáé ôçò åîüäïõ Q 0.0 ôïõ PLC äåí Ýãéíå ãéá êÜðïéï óõãêåêñéìÝ-
íï ëüãï.
Ó÷Þìá 87: Ðßíáêáò ôùí åéóüäùí êáé ôùí åîüäùí ôïõ PLC.
Óôï ó÷Þìá 88 äßíåôáé ç êáëùäßùóç ôïõ PLC ôçò åöáñìïãÞò. ¼ðùò öáßíåôáé ó áõôü ôï
ó÷Þìá, óôï åîùôåñéêü êýêëùìá ôùí åîüäùí ôïõ PLC Ý÷åé óõíäåèåß ç êáíïíéêÜ êëåéóôÞ
åðáöÞ 95-96 ôïõ èåñìéêïý ðïõ ðñïóôáôåýåé ôïí çëåêôñïêéíçôÞñá áðü õðåñöüñôéóç. Ç
óõíäåóìïëïãßá áõôÞ ôçò åðáöÞò 95-96 ôïõ èåñìéêïý åßíáé õðï÷ñåùôéêÞ êáé ãßíåôáé ãéá íá
åîáóöáëéóèåß êáëýôåñç ðñïóôáóéá óôïí çëåêôñïêéíçôÞñá. Ìå ôç óõíäåóìïëïãßá áõôÞ,
üôáí åíåñãïðïéçèåß ôï èåñìéêü ýóôåñá áðü õðåñöüñôéóç ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá, èá äéáêï-
ðåß ç ôñïöïäïóßá ôïõ ðçíßïõ ôïõ çëåêôñïíüìïõ éó÷ýïò Ê1Ì êáé èá äéáêïðåß ç ôñïöïäï-
óßá ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá Ýóôù êáé áí õðÜñ÷åé ðñüâëçìá óôï õëéêü (hardware) ôïõ PLC
(ð.÷. íá Ý÷åé âñá÷õêõêëùèåß ç Ýîïäïò Q 0.1 ôïõ PLC êáé íá Ý÷åé óõíå÷þò ôÜóç ï
áêñïäÝêôçò ôçò åîüäïõ Q 0.1).
Óôá ó÷Þìáôá 89, 90 êáé 91 äßíåôáé ôï ðñüãñáììá ðïõ åëÝã÷åé ôç ëåéôïõñãßá ôïõ çëå-
êôñïêéíçôÞñá óôéò ãëþóóåò Ladder, ëïãéêÜ ãñáöéêÜ êáé ëßóôá åíôïëþí áíôßóôïé÷á.
95
Ó÷Þìá 88: Káëùäßùóç ôïõ PLC ôçò åöáñìïãÞò.
96
Ó÷Þìá 89: To ðñüãñáììá óå ãëþóóá Ladder.
Ó÷Þìá 90: Ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí.
97
Ó÷Þìá 91: Ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí.
Tï ðñüãñáììá ôçò åöáñìïãÞò ìå ÷ñÞóç ôùí åíôïëþí SÅÔ êáé RÅSÅÔ óôéò ãëþóóåò
Ladder, ëïãéêÜ ãñáöéêÜ êáé ëßóôá åíôïëþí äßíåôáé óôá ó÷Þìáôá 92, 93 êáé 94 áíôßóôïé÷á.
Ó÷Þìá 92: Ôï ðñüãñáììá óå Ladder ìå ÷ñÞóç ôùí åíôïëþí SÅÔ êáé RÅSÅÔ (S-R flip-flop).
98
Ó÷Þìá 93: Ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí ìå ÷ñÞóç ôùí åíôïëþí SÅÔ êáé
RÅSÅÔ (S-R flip-flop).
Ó÷Þìá 94: Ôï ðñüãñáììá óå ëßóôá åíôïëþí ìå ÷ñÞóç

ôùí åíôïëþí SÅÔ êáé RÅSÅÔ.
99
12. Áíáêåöáëáßùóç.
+ Ôá PLC åßíáé åéäéêÝò óõóêåõÝò, ïé ïðïßåò áíôéêáèéóôïýí ôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü
ôçò êáëùäéùìÝíçò ëïãéêÞò. Ôá ðëåïíåêôÞìáôÜ ôïõò åßíáé ðïëëÜ. Tá óðïõäáéüôåñá
åßíáé üôé åßíáé åõÝëéêôá, åðåêôÜóéìá êáé Ý÷ïõí ìéêñü êüóôïò.
+ ¸íá PLC áðïôåëåßôáé áðü ôç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò, ôç ìïíÜäá ôñïöïäï-

óßáò, ôéò ìïíÜäåò åéóüäùí / åîüäùí êáé ôá ðëáßóéá óôÞñéîçò ôùí ìïíÜäùí. Óôçí áãïñÜ
ôá PLC êõêëïöïñïýí êõñßùò óôéò ìïñöÝò modular PLC êáé óõìðáãÞ. Óôá óõìðáãÞ
PLC üëá ôá ðáñáðÜíù óôïé÷åßá âñßóêïíôáé åíóùìáôùìÝíá óå ìßá åíéáßá óõóêåõÞ.
+ Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò åíüò PLC ðåñéÝ÷åé ôï ìéêñïåðåîåñãáóôÞ, ôéò

ìíÞìåò RAM, ROM êáé EEPROM. Ç ëåéôïõñãßá ôïõ óôçñßæåôáé óôç óõíå÷Þ åêôÝëåóç ôïõ
ðñïãñÜììáôïò óå ìéá áôÝñìïíá äéáäéêáóßá. Ï ÷ñüíïò, ðïõ äéáñêåß Ýíáò êýêëïò ëåé-
ôïõñãßáò, áðïôåëåß Ýíäåéîç ôçò ôá÷ýôçôáò åíüò PLC êáé ïíïìÜæåôáé ÷ñüíïò êýêëïõ.
+ Ïé ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí PLC äåí åßíáé ôõðïðïéçìÝíåò, ðáñ üëá áõôÜ
ôñåéò êáôçãïñßåò ãëùóóþí Ý÷ïõí åðéêñáôÞóåé óôçí áãïñÜ. ÁõôÝò åßíáé ç ãëþóóá Ladder,
ç ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí êáé ç ãëþóóá ëïãéêþí äéáãñáììÜôùí.
+ Ãéá íá ðñï÷ùñÞóïõìå óôïí ðñïãñáììáôéóìü åíüò PLC ÷ñåéÜæåôáé íá ãíùñßæïõìå

ðïéá åßíáé ôá ðñïãñáììáôéóôéêÜ óôïé÷åßá ôïõ PLC êáé ðùò ïíïìÜæïíôáé óôï óõãêåêñéìÝ-
íï PLC. ÁõôÜ ôá óôïé÷åßá åßíáé ïé åßóïäïé, ïé Ýîïäïé, ïé âïçèçôéêÝò ìíÞìåò, êáé åðé-
ðëÝïí ôá ÷ñïíéêÜ, ïé áðáñéèìçôÝò êáé ïé åéäéêÝò óõíáñôÞóåéò.
+ Ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí áðïôåëåßôáé áðü ìéá óåéñÜ åíôïëþí. ÊÜèå
åíôïëÞ áðïôåëåß ìéá ãñáììÞ ðñïãñÜììáôïò. Ïé åíôïëÝò êáôáíÝìïíôáé óå ïìÜäåò åíôï-
ëþí. ÊÜèå ïìÜäá åíôïëþí áíôéóôïé÷åß óå ìéá ëïãéêÞ ðýëç. ÊÜèå åíôïëÞ áðïôåëåßôáé
áðü äýï ìÝñç. Ôï ðñþôï ìÝñïò êáèïñßæåé ôçí åíÝñãåéá ôçí ïðïßá èá åêôåëÝóåé ôï PLC,
åíþ ôï äåýôåñï ìÝñïò êáèïñßæåé ôçí ðáñÜìåôñï, óôçí ïðïßá áíáöÝñåôáé (åßóïäï,
Ýîïäï, âïçèçôéêÞ ìíÞìç ê.ëð.). ÂáóéêÝò åíôïëÝò ôçò ãëþóóáò ëßóôá åíôïëþí åßíáé:
â L (Load)
â = (ßóïí)
â Á (AND)
â Ï (OR)
â N (NOT)
â S (Set)
â R (Reset)
100
+ H ãëþóóá Ladder åßíáé ìéá ãñáöéêÞ ãëþóóá. Óôçí ïõóßá Ýíá ðñüãñáììá ladder
åßíáé ðåñßðïõ ôï ßäéï ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï áõôïìáôéóìïý. Óôç ãëþóóá Ladder ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé ï áìåñéêáíéêüò óõìâïëéóìüò ôùí óôïé÷åßùí ôùí çëåêôñïíüìùí êáé ïé
êëÜäïé ôïõ çëåêôñïëïãéêïý ó÷åäßïõ ó÷åäéÜæïíôáé ïñéæüíôéá êáé ü÷é êáôáêüñõöá.
+ Ç ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí åßíáé åðßóçò ãñáöéêÞ. Óôç ãëþóóá áõôÞ ôï ðñüãñáì-
ìá åßíáé ßäéï ìå ôï ëïãéêü êýêëùìá ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï ôïõ
101
13. ÅñùôÞóåéò - ÁóêÞóåéò.
1. ÁíáöÝñåôå ôá ðëåïíåêôÞìáôá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôç ÷ñÞóç ôùí PLC óôç
âéïìç÷áíßá óå óýãêñéóç ìå ôïí êëáóéêü áõôïìáôéóìü. Ðïéï íïìßæåôå üôé åßíáé
ôï óðïõäáéüôåñï ðëåïíÝêôçìá êáé ãéáôß;
2. Ôá âÞìáôá áíÜðôõîçò åíüò êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý êáëùäéùìÝíçò ëïãéêÞò

åßíáé ôá ðáñáêÜôù:
1) ÐåñéãñáöÞ ôïõ áõôïìáôéóìïý.
2) ÁíÜðôõîç ôïõ ëåéôïõñãéêïý ó÷åäßïõ ôïõ áõôïìáôéóìïý.
3) ÁíÜðôõîç ôïõ ó÷åäßïõ åöáñìïãÞò ôïõ ðßíáêá (ó÷Ýäéï êáëùäßùóçò).
4) ÊáôáóêåõÞ ôïõ ðßíáêá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
5) ÅãêáôÜóôáóç êáé óýíäåóç óôéò êëÝìåò ôïõ ðßíáêá ôùí áéóèçôÞñùí, ðïõ
äßíïõí ôéò ðëçñïöïñßåò (åíôïëÝò), êáé ôùí óõóêåõþí (áðïäåêôþí), ðïõ
åêôåëïýí ôéò åñãáóßåò.
6) ÄïêéìÞ ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
7) ÐëÞñçò ëåéôïõñãßá ôïõ áõôïìáôéóìïý.
ÁíáöÝñåôå ðïéá áðü ôá ðáñáðÜíù âÞìáôá áëëÜæïõí, üôáí ó÷åäéÜæïõìå Ýíá

áõôïìáôéóìü ìå PLC.
3. Ðïéåò åßíáé ïé äéáöïñÝò óôá åîÞò åßäç ìíÞìçò: RAM, ROM, EEPROM.
4. ÃñÜøôå ôïí üñï ðïõ áíôéóôïé÷åß óôçí åðåîÞãçóç ðïõ äßíåôáé ðáñáêÜôù
Ìéá ìïíÜäá ôïõ PLC, ç ïðïßá ëáìâÜíåé ôá

åîùôåñéêÜ óÞìáôá áðü ôïõò áéóèçôÞñåò.
Ï ÷ñüíïò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ôï PLC íá åêôåëÝóåé Ýíá
ðëÞñç êýêëï ëåéôïõñãßáò, áðü Ýíá äéÜâáóìá ôùí
åéóüäùí Ýùò ôï åðüìåíï äéÜâáóìá ôùí åéóüäùí
Ï ÷ñüíïò êýêëïõ åíüò ðñïãñÜììáôïò ðïõ
ðåñéëáìâÜíåé 1 KByte äõáäéêÝò åíôïëÝò
To åßäïò ôçò ìíÞìçò üðïõ áðïèçêåýïíôáé ôá
ðñïãñÜììáôá ôïõ PLC êáé ç ïðïßá äåí ÷ñåéÜæåôáé
ìðáôáñßá ãéá íá äéáôçñÞóåé ôá óôïé÷åßá ôçò áìåôÜâëçôá
Ç åéäéêÞ ðåñéï÷Þ ôçò ìíÞìçò üðïõ áðïèçêåýïíôáé
ïé ôéìÝò ôùí åéóüäùí ðïõ äéáâÜæåé ôï PLC êáôÜ
ôçí ëåéôïõñãßá ôïõ.
102
5. ÊáôáãñÜøôå ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôçò êÜèå ìéáò áðü ôéò
ðáñáêÜôù ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý:
1. Ladder 2. Ëßóôá åíôïëþí 3. ËïãéêÜ ãñáöéêÜ
6. Äþóôå ôï ðñüãñáììá óå ladder, óå ëßóôá åíôïëþí êáé óå ãëþóóá ëïãéêþí

ãñáöéêþí ãéá êÜèå ìéá áðü ôéò ðáñáêÜôù ðýëåò:
â AND ôñéþí åéóüäùí
â OR ôåóóÜñùí åéóüäùí
â NAND äýï åéóüäùí
â ÍÏÔ
â NOR ðÝíôå åéóüäùí
â XOR
7. Äþóôå óôéò ãëþóóåò ladder, ëßóôá åíôïëþí êáé ëïãéêþí ãñáöéêþí ôá ðñï-
ãñÜììáôá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôá ðáñáêÜôù çëåêôñïëïãéêÜ êõêëþìáôá:
á)
103
â)
ã)
104
8. Ó÷åäéÜóôå ôá âÝëôéóôá ëïãéêÜ êõêëþìáôá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôïõò ðáñáêÜ-
ôù ðßíáêåò áëçèåßáò êáé ãñÜøôå ôá ðñïãñÜììáôá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óå ãëþó-
óá ëßóôá åíôïëþí.
á) â)
É1 É2 É3 Ï1 É1 É2 É3 Ï1
0 0 0 1 0 0 0 1
0 0 1 1 0 0 1 0
0 1 0 1 0 1 0 1
0 1 1 0 0 1 1 1
1 0 0 1 1 0 0 0
1 0 1 0 1 0 1 0
1 1 0 1 1 1 0 0
1 1 1 0 1 1 1 0
9. Äþóôå ôï ðñüãñáììá óå ãëþóóá ladder êáé ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí åíüò

êõêëþìáôïò áõôïìáôéóìïý ðïõ ðáñÜãåé ôéò ðáñáêÜôù êõìáôïìïñöÝò:
105

Sae B Tomos Sel9-106

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sae B Tomos Sel9-106

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ðñïãñáììáôéæüìåíïé

4 íá ìÜèïõí áðü ôé áðïôåëåßôáé Ýíá PLC, êáé íá ãíùñßæïõí ôá êïéíÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ

4 íá ãíùñßóïõí ôçí áãïñÜ üóïí áöïñÜ ôá PLC,

4 íá ãíùñßóïõí ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý, ðïéá åßíáé ôá

4 íá óõó÷åôßæïõí êáé íá óõíäÝïõí üëá üóá äéäÜ÷èçêáí óôá ðñïçãïýìåíá êåöÜëáéá

Ïé êåíôñéêïß óôü÷ïé åßíáé íá ìðïñïýí ïé ìáèçôÝò ìåôÜ ôï ôÝëïò ôïõ êåöáëáßïõ:

1. íá ìåôáôñÝðïõí ìéá åöáñìïãÞ êëáóéêïý áõôïìáôéóìïý (ôï çëåêôñïëïãéêü ó÷Ýäéï

2. íá ó÷åäéÜæïõí ìéá áðëÞ åöáñìïãÞ áõôïìáôéóìïý êáôåõèåßáí ãéá PLC.

1. Ç åîÝëéîç ôùí áõôïìáôéóìþí êáé ïé ðñïãñáììáôéæüìåíïé

Ôï 1945 êáôáóêåõÜóôçêå ï ðñþôïò çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, ï ENIAC, ï ïðïßïò

óôçìÝíï ôçò âéïìç÷áíßáò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá õðïëïãéóôÞò, ðñïãñáììáôéóìüò ê.ëð.

2. Ôé åßíáé ï ðñïãñáììáôéæüìåíïò ëïãéêüò åëåãêôÞò.

Ï Ðñïãñáììáôéæüìåíïò Ëïãéêüò ÅëåãêôÞò (PLC) åßíáé ìéá åéäéêÞ óõóêåõÞ, ç ïðïßá

2.1 ÐëåïíåêôÞìáôá ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí åëåãêôþí.

l Óå ìéá åãêáôÜóôáóç, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß áõôïìáôéóìïýò ìå PLC, óÞìåñá ðáñÝ÷ïíôáé

2.2 Ç äïìÞ åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.

Ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá, ç ìïíÜäá ôñïöïäïóßáò êáé ïé ìïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí áðïôå-

Ó÷Þìá 1: ÄïìÞ åíüò PLC.

Óôç óõíÝ÷åéá èá äïýìå ìå ëåðôïìÝñåéá ôéò ìïíÜäåò åíüò PLC.

Ðëáßóéï ôïðïèÝôçóçò ìïíÜäùí.

ÁêñïäÝêôåò äßáõëïõ åðéêïéíùíßáò

Ó÷Þìá 2: Ðëáßóéï óôÞñéîçò PLC.

×ñåéÜæåôáé ðñïóï÷Þ þóôå íá ìçí ðñïêáëÝóïõìå õðåñöüñôéóç ôçò ìïíÜäáò ôñïöïäï-

ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá Åðåîåñãáóßáò.

Ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò åßíáé Ýíá ïëïêëçñùìÝíï êýêëùìá, ôï ïðïßï áðïôåëåß ôoí åãêÝ-

ÅîùôåñéêÜ óå ìéá êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò óõíÞèùò õðÜñ÷ïõí (ó÷Þìá 3):

Ó÷Þìá 3: ÊåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò êáé ìïíÜäåò åéóüäùí åíüò PLC.

ÌïíÜäåò åéóüäùí - åîüäùí.

Ç ðñïóáñìïãÞ áõôÞ ãßíåôáé ìå ôç ÷ñÞóç çëåêôñïíéêþí óôïé÷åßùí éó÷ýïò, äçëáäÞ

ÊÜèå óýóôçìá PLC êáôáëÞãåé ðÜíôá óå áêñïäÝêôåò (êëÝìåò). Ïé áêñïäÝêôåò áõôïß

2.3 Ïé ðñïãñáììáôéæüìåíïé ëïãéêïß åëåãêôÝò ôçò áãïñÜò.

Ðåñßðôùóç 1 - ôá Modular PLC (óõíÞèùò ôá ìåãÜëá PLC, ó÷Þìá 4)

Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï PLC ðùëåßôáé óå modular ìïñöÞ, äçëáäÞ êïììÜôé-êïììÜôé. Ôá

Ðåñßðôùóç 2 - ÓõìðáãÞ PLC (ìéêñÜ óõíÞèùò, ó÷Þìá 5)

2.4 Áñ÷Þ ëåéôïõñãßáò åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý åëåãêôÞ.

ÂÞìá 2ï. Óôç óõíÝ÷åéá ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò ÷ñçóéìïðïéþíôáò óáí äåäïìÝíá ôéò

ÊåíôñéêÞ ÌïíÜäá ÌïíÜäåò åéóüäùí

Ó÷Þìá 4: Modular PLC. Áðïôåëåßôáé áðü áíåîÜñôçôåò ìïíÜäåò ïé ïðïßåò ðñïóáñìüæïíôáé

Ó÷Þìá 5: ÓõìðáãÝò PLC. ÐåñéëáìâÜíåé ôñïöïäïôéêü, êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò, åéóü-

Ç åêôÝëåóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò èá äþóåé áðïôåëÝóìáôá ãéá ôéò åîüäïõò. Ôá áðïôåëÝ-

Ìå ôç óõìðëÞñùóç ôïõ 3ïõ âÞìáôïò óõìðëçñþíåôáé Ýíáò ðëÞñçò êýêëïò ëåéôïõñãßáò

Ó÷Þìá 6: Êýêëïò ëåéôïõñãßáò PLC.

3. Ðñïãñáììáôéóìüò åíüò ðñïãñáììáôéæüìåíïõ ëïãéêïý

3.1 Ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí

1. Ãëþóóá LADDER Þ ãëþóóá çëåêôñïëïãéêþí ãñáöéêþí (ó÷Þìá 7).

2. Ãëþóóá ëßóôá åíôïëþí (Statement List, STL) Þ ãëþóóá ëïãéêþí åíôïëþí

Ç ãëþóóá áõôÞ áíáðôý÷èçêå ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá ìå ôç ãëþóóá LADDER, áí êáé ïé

3. Ãëþóóá ëïãéêþí ãñáöéêþí Þ ëïãéêïý äéáãñÜììáôïò (ó÷Þìá 7).

áõôïìáôéóìïý, ÷ñçóéìïðïéåß ôï áíôßóôïé÷ï ëïãéêü êýêëùìá. Ç ãëþóóá áõôÞ åßíáé íåüôåñç

Ðñüãñáììá óå ãëþóóá LADDER Ðñüãñáììá óå ãëþóóá

Ó÷Þìá 7: Ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý PLC.

3.2 ÓõóêåõÝò ðñïãñáììáôéóìïý ôùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí

1) Åéäéêüò ðñïãñáììáôéóôÞò ÷åéñüò.

Ó÷Þìá 8: ÐñïãñáììáôéóôÞò ÷åéñüò PLC.

Ó÷Þìá 9: ¸ëåã÷ïò âëáâþí óå åãêáôÜóôáóç áõôïìáôéóìïý ìå PLC.

2) Ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò (PC) êáé ÷ñÞóç åéäéêïý ëïãéóìéêïý.

Ôá õðüëïéðá ðëåïíåêôÞìáôá íïìßæïõìå åßíáé ðñïöáíÞ, äçëáäÞ:

Ðñïóùðéêüò ÓõóêåõÞ ðñïãñáììáôéóìïý

PLC (Áðåõèåßáò ðñïãñáììáôéóìüò) PLC (Ðñïãñáììáôéóìüò ìÝóù EEPROM)

Ó÷Þìá 10: Ðñïãñáììáôéóìüò PLC ìå ôçí âïÞèåéá ðñïóùðéêïý õðïëïãéóôÞ.

3) ÅéäéêÝò óõóêåõÝò ðñïãñáììáôéóìïý.

Ó÷Þìá 11: Ðñïãñáììáôéóìüò PLC ìå öùôåéíÞ ðÝíá (Light Pen).

3.3 Ôñüðïò áíÜðôõîçò åíüò óõóôÞìáôïò áõôïìáôéóìïý ìå ôç ÷ñÞóç

Ï ìéêñïåðåîåñãáóôÞò åßíáé Ýíá ïëïêëçñùìÝíï êýêëùìá, ôï ïðïßï áðïôåëåß ôoí åãêÝ-

Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï PLC ðùëåßôáé óå modular ìïñöÞ, äçëáäÞ êïììÜôé-êïììÜôé. Ôá

Ó÷Þìá 11: Ðñïãñáììáôéóìüò PLC ìå öùôåéíÞ ðÝíá (Light Pen).

5.5 Ðïëýðëïêåò óõíäåóìïëïãßåò ìå ôçí ÷ñÞóç ôïõ óùñïý.

Ó÷Þìá 39: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ óùñïý.

H ÷ñÞóç ôïõ óùñïý ãßíåôáé ìå ðïëý áðëü ôñüðï:

Ôï äéÜãñáììá åðáöþí ôçò ãëþóóáò LADDER ó÷åäéÜæåôáé ü÷é êáôáêüñõöá áëëÜ