lc;tNOEKlLER

Slr~ Hayvall Koleksiyollrl ."., 5 The Glass Mellagerie """' 91

TENNESSEE WILLIAMS

SIR~A HAYVAN KOLEKSiYONU

[The Glass Menagerie]

Turkfesi Aytug Izat

4'":._ ...

~evili Notlal!

1: .Tennessee Wrlliams'1I1 The Glass MenageTi adh esen, IJk kez Chicago'daki Civic' Theatre taraftndan 1 yilinda sahnelendi. Oyun 1964 yihnda Can Yucel taranndan di I~~e cevrilerek, Strca Kiimes adi altmda yaym! dr (~. Egltim Bakanbgl Modern Tiyatro Eserleri Serisi 93).

BIz, oyunun adiru, ozgun adina sadik kalarak Strca , Hayuflll Ko/eksiyanll olarak cevirmeyt uygun bulduk.

2. Bu giincel ceviride, Saym Yilce1'in renkli uslubundan tarkh olarak, ana meme sadik kalmaya titizlikle ozen gosterdik.

.3: <;evirimlzdeki bir diger farkh husus ise, Tennessee Wllhams taralmdan yazilan sahnelerne notlanrun eklenmesidir.

Ydnettn en, sanat y6netmeni, teknik sorumlular ve oyuncuJann bu notlardan ~okfaydalanacagma inaruyoruz,

Ayrug Iz'at

SAHNELEME NOTLARI

Tennessee WilHams

Suc;a Hayvan KoJeksiyonu, arnlara dayah bir oyun 01- dugu icin, ahsilmanus olcude ozgurce sahnelenebilir. Oyunun cok duyarh ve zarif rnalzemesinden dolayi, sahnenin aenel atmosferi He yoneti m i ncelikleri ~ok onernlidir, Disao

vururnculuk vera diger geleneksel drama yaklasimlari sa-

dece gecerli bir amaca hizmet eder, bu da, gereege mumkun oldugunca yaklasabilmektir. Eger bir oyun sua dl§1 tekniklere yer veriyorsa, bu, onun gercekle ugra~ma 50- rurnlulugunu bir kenara atmasma izin verrnedigi gibi, aksine, gercege daha yakmdan bakabilmesini ve konuJann icine daha derinlernesine girerek, onlann daha canh bir §ekilde yansitrlrnasrru saglamahdir, Glm;egi, bir buzdolabrru butOn buzlanyla birlikte gosterir gibi, aynen yansitrnak, karakterlerin her §eyi aynen ve izleyicilerin diliyle anlatmasi ve canlandirrnass, bir akadernisyenin cahsmasiyla, ya da, dogarun fotografirn cekmekle e§ anlarnhdir, Curuirnuzde, fotogrann sanattaki onemsizligini herkes bilmelidir; dogrular, yasam, ya cia gercek, y~ayan bir organlzma gibidir ve siirsel canlandmnayla oldugu gibi degil de baska torrnlarda ve yeni bidmlerde canlandmlrnasiru saglar.

Yukandaki giris cumleleri, sadece bu oyun i<;in gecerli bir onsoz olarak algilanmarnahdir; BotOn soylenenler, tamamen gen;:eh;i yaklasimlarla giderek soon hale gelen geleneksel tiyatrodan uzaklasip, kulturtlmuzdeki canhhgl yansrtan yeni tiyatro kavramiru olusturmaktadn,

PERDE UYGULAMASI... Oyunun GZgUn yazirmyla, sahnelenrnesi arastndaki en 6nemli fark, ikincisinde, oyuna deneysel olarak ekledigim "projeksiyon perdesi" (PERDE) ogesinin kullarulmamasrydi, Ana metinde PERDE, uzerine slaytlarla dusurulen yazi veya goruntuler i<;in kul-

7

8

larulrrusn, Oyunun Broadway'daki sahnelenmesinde PERDE unsuru kullarulrnarms olrnasma ragmen buna uztllrnedim. Bayan Taylor'un olaganustu yorumu bu ogenin kullarulmasuu gerekslz kilrrusti. Ama bazi okuyucularuruzm bu ogenin nicin eklendigini merak ettiklerini dii~timlyorum. Bu balamdan kitap halinde basilmadan once aoklamak istiycrum. Bu goruntii ya da yazilar, sahne arkasmdan yanslblmaktadlr, oturma odasi ile yemek odasirun arasina gerilen, arna kullarulrnadigmda da sahne gOriintillerini engeUememesine ozen g6sterilen bir perdeye aksettirilmektedir,

Bu uygulamanm amaci aciktir Her sahnede ban de~erlerin vurgulanmasuu saglamak. Her sahne, cok onemli bir veya daha fazla ogeyi icerir, Bunun gibi episodik oyunlarda, ana yapl ya da deyisler izleyicilere ulasamayabilir: bu bakimdan degeri de ana yapidan soyutlanarak, onemsiz bir ek gibi algilanabillr, Hatta bu dururn, oyunun sahnelenmesinden oldugtI gibi, izleyicilerin dikkatsizliginden de kaynaklanabilir. Perde'ye aksettirilen goruntu ya da deyi~, ozeliikle vurgulanmak istenen noktarrm ge9~tirilmesini engeUer ve etkisini arttmr. Bu yapisal geregln yam SICa, Perde'nin bir de duygusal katkisirun olduguna inaruyorum. Yaratio bir yaplmCl ya da ycrretici, eserdeki tarumlamarun ~ma ~lkarak" daha farkli kullanunlan da tasarlayabilir. Cercekten de, bu hususta saylSlZ farkh uygulamalann olabileceginl dii§unme.kteyim.

MOZiK ... Olagandisi bir diger vurgularna da muzik aiarundagelistirilmlstir. Sln;a Hayvan Koleksiyonu adh bir p~a, bazi uygun sahnelerde tekrarlanarak onlara duygusal bir vurgutama kazandrrmaktadtr, Bu beste, daha cok, icerisinde olunmayan, uzaktan ve bir du~i.incenin ortasindayken oylesine isitilen bir sirk milzigini and irm aktadir. Bu durumlarda beyninizdeki dii~tinceyi ya da hayalleri bolmeden sizi ge<;ki olarak etkileyebilmektedir; iste boyle-

9

sine durumlarda sirk muzigi dunyadaki en zarif, hatta en hlizi.in verici rnuziklerden biridir. 0, ya~amm gorlinurdeki canhhgm: ve i" dunyada gizli tutulan ve yok edilemeyen koidLi uzuntuleri ifade eder, Zarafetle islenmis cok ince bir carna bakhgirnzda iki $ey dusunursunuz: Carrun gOzelligi ve ne kadar kolay kinlabilecegi. Her iki duygu da tekrarlanan melodilerin icine y.erie§tirilmeli, sanki bir rUzgar tarafmdan zaman zarnan oyunun icine sokulup t;lkarbhyormus duygusunu uyandrrmalrdir. Su iki duygu da, sunucunun anLattlgl hikayedeki farkh sahne ve anlanrnlan birbirine ekleyen bir bagla~ g6revi gormeLidir. Her bolurnde, oyunun en onemli unsurlan alan duygulan ve ozlernl yeniden canlandirrnahdir, Muzik ozellikle Laura'ya ait oldug:u i~n de oyun. onun ve g.uzel sirca hayvanlanrun uzerinde yogunla~bg1l1da daha belirginlesmelidir,

ISIK ... Bu oyunda l~lk gercekci degilmr. Milan vurgulamak icin sahne lostur, Isrk demetleri, secilmis alan ve kisiler uzerine yogunl~tlnhr; bazan bu, oyunun merkez.iyle de c;:eLi§kili olabilir, Omegin, Tom ile Amanda'run kavga sahnesinde, Laura'run hicbir aktif rolu olrnamasma ragmen, en yogun l§lk onun uzerindedir, Bu durum aksarn yemegi sahnesi icin de ge~e:rlidir. Laura'run kanepede sessizee durrnasi goruntu odagi olarak korunmahdir, Onun uzerindeki l§Ik digederinden daha ayirt edict olrnah, sanki, eski portrelerin, orue&n Madonna, ya da Azizelerin uurine vurulan turden diose! bir hava yaratmalidsr. Dini tablolarda, a~gin EI Greco'da kullarulan tiirden los bir l~lk sahneyi aydmlatmab, boylece PERDE uygulamasma da izin vermelidir. I~lgm daha ozgur ve daha yarahC1 bir sekilde uYgtUanmaSl, oyuna, statik uygulamasmdan daha fazla hareketlilik kazandmr,

II

10

SAHNE: St. Louis kentinde bir ara sokak.

B1R1Nd PERDE Gon}cu Beyefendiler h;in Hazirhk,

iKiNCt PEROE G6rii.cG Seyefcndinin Geli~i.

Zaman; Gecmis ve ~imdi.

KARAKTERLER

AMANDA WLNGFlELO (Anne) . Orta ya~h, kisa boylu, hayat dolu, eskiyle bagml koparamarms, kendisi paranoyak olmasa bile, hayah paranoyak alan bir kadm, Takdir edilecek ozelliklerinin yarunda, gulunecek, acmacak tarafIan da var, Dayarukh ve yigit ~iliginin yam sira, aptalca degerlendlrmelerinden dolayi da zarnan zaman kino 01- rnasina karsr, *efkatli de olabilen. gert;ek dl~1 hayal icerisinde, hayat dolu ufak tefek bir insan.

LAURA WLt\lGFIELD (Kin); C;ocuklugunda ge~irdigi bir hastahktan dolayi, bir ayagl digerinden biraz kisa ve tabanhkh olan: cok onernll olrnasa bile bunun etkislnden kurtulamayarak sahip oldugu Slr~a hay van heykelcikleri koleksiyonunun bir par~asl gibi ya§ayan bir gen~ kiz,

TOM WINGFIELD (Oglu): Ayru zamanda oyunun sunucusu. Ticarethanede cahsan bir ~air. Vicdansrz olmasa bile, i~ne du.~tugii kafesten kurtulmak icin acimasiz davranan bir gen~ adam.

J1M O'CONNOR (G5ru.cii Beyefendi): Srradan bir gen~ adam ..

5 I"r~<l HIIJfl.,nn Kol/eksiyollu 11

BiRiNct SAHNE

Willgfie/rl ailesinill dairesi, 5011 ylllnrdn niifils pllt/nll/aSI ya~rmnl! ~chir merkezieriud« numinr gibi tfirc:1jen ue Stl)llen nii/usN /I ell gclliW kesimilli ,olil~hmllal(1nJU1 ragmen, las 111 ell I?sirlrmjal·, yfl¥1yrm in5(1JJ/nrm hiicrem5.i birimlerde ir; ir;e y{l~l7rilgltOpl!l kOllut/orrum birinin nrkn fnrn!lIIttadit. Brr goriilltii, iusaukmn fnrkllla~mnlnl"mdan ve yntay gcri$ ynpmn/nrmdrm i;rkell, biroirine Imgrmlt bir ~ekilde ve siitii gibi giidiilebilell bit kWenin vnd'gnll ve deVlllI/hltg,W isteyt'll Amerikllll/oplwmllulII bir gostergesi gibidir.

Daire hir am sakagn bnklllakin VI.' dairettir: gfri~i iril! biT yrl'l1grn merdineni klll/mlllmnktadlT. HilWIWI ismi bir rasflmlh eser! bimt: ~iir5eldi-r, zim b.iW,iu bu deva5a bi/l!ltardn (ltu· nt/I" lI/11n sOlldiirr'i/lIles; im.kt1.llSlz bir $ekilde i/lsail/arm (llresizlikieri tiibnektcdir. GiirdiigiimiJz yallglll nterdiueni, i$fe btl genregi, 01"11111 kOllll1IHIIW VI! iui~ (1d,lUlaruu yntlslrml1kt(1dlr.

Sal me, tinilan yllllSlfhg1 i,ill, gen;eh;i dtgiMir. Amlnr ise (Ok ,e$itli ~ii rsf'l garTiniimler kazaiur: Bazl /lynn h lnr goz ard: edilir; digerleri dokrmduklnrlllm d,lygUsaJ degerine bagII olarnk nbllrflllr; riiukii allllnr, agrrllklr o/arak gOHli/de y{i$l1r. Bu yirzdell de salmenin i~ /0$ ve ~iirselriir. Perde knlktlgmda seljirei, Will8fieldre;'ill eoinin kOyl/, i( kamrtan (Irkil dutarnn giiriir. Bu bina her iki ymullda/l karallllk ve .dar sokaklarla kll~af1I"CI~frr. 50knklnr is/ip:!ma~lr ipleri, ¢p kutlllnrl, IIgrlrsllz ve eleksi goriilltiilii ytmgl1l merdivtm/eriyle IIZ11yrp sida. OyWl siireslnce bn yan Mkaku1T(mn 8iri~ ve r;tkl~lnrger,ekle~ir. Tom'un apfi kOltll~maSUldlln SOliTa, kOyll bina dliVIlTl Wingfield/a'itl drriresi11ill i011i giisterecek ~ekildc saydnllllli~lI·.

Seyircilere ell yakmhsll.llda, aym ZlIlIIlllldn Laura/nus yatnk OdnSI gi:irevillj garen, ap.lmal yatak oinll bir ktmcpe-

TOM Evet, dagaraglmda bazi numaralarrm var, elbise-

min kolu i~inde de bazi ~eyler saklanm. Fakat, bir sahne sihirbaznun tam zaddiytm ben. 0, sizin gozunCtzU oyle bir boyar ki, siz de bunu gen;ek sarursrruz. Oysa ben size hayalle bezenmis ge.r~egi sunanm.

En once zamam tersine, ~u tuhaf olagandlr;i] 1930'h.1 doneme ~evjriirim; o koskoca Arnerikan orta SUUh sanki korler i90 bir okulda egitiliyordu. Onlan y~ kendi gozleri terk etrnisti, ya da kendileri gozlerinden yararlanmasiru bilrniyorlardi ki, parrnaklanrn ,>okmekte olan bir ekonominin Braille A11abesindeki harflerine slkl S1k1 bastmp duruyorlardr,

12 Sl"~'n HaY{,"11 KolrhiyolllJ

niu de IW/IIM/lIgll, onmi« arinsl varrllr. Hell/ell arknsmdn, bir kenter Vf!lJfl ikinci bit pL'r'rle ile oturuu: odnslIldn/1 nynlnll yelllek odas: ou lw III,.. Oturma odnsllldnki eski I~ir etaierin iizeriude bir ~l1g1ll snyrlnm slrfll flmjVflll 1rtykelcikieri gorill1iir. Otumm odnsllldnki siilJmllll saiundaki c1I1VMIII iizerillric bnbmllll lIfjyiitiillllii~ bir fotogmfi nSIIIdir. Bn~lJIn, Birillci Diillyn SnVfl§1 slrnsl/ldn askerlerin giyrligi kepi giymi$, (ok ynkl$lkII bir gell' adanun resnudir bu. Snllki SOILSIIll1 rick gfi/ccegilll tier gibi, Ilgzl klllnkInrmrln giillllcktcdil'.

Dutmrm tizeriude, rrynm, fotogmfo ynklll bir yerde bir rlakti/o/lllll klnuyesi ilc stl!llografi §emnlfln (lSllIdlr. 81111{a- 11/1 nitllldn, kiil;iik bir IIInsmrm ilzerinne bir dnktilo durur. Seyirciler npll$ snl1l1l?silli, sayrlnlll dordiillcii dHVIII' ile ill~e ipek gibi saydn/ll perdenin arknslIldnl1 goriip, i$itirler. I~te hu flpklayr,cl sahne sirasmd« di:kdiillcii duunr ynvm;rn yilkselip, gozdell ktlyboillr. BII snyrlmll dl~ perde

TOI/I '/III k(!pall1~ konu~l/lnSl/ln kndar bir rinlm an iumez:

Oylllw Srlrlmllll ki§iligi gizhmmcz, Oyllllll rll;~iilld;igli gibi YOTlllllinrkell, istedigilli yaplllnktn ozgiirdiir.

TOIII, gelllici klll8wdn gelip, ya/lgm merdiueninin etmfnida oya/nlllrken, bir signrn yakn,. ve seyircilere d08m ko- 1/II~l/1ny(l bu?lnr.

SIrI;a H'1Yl"W Koll .. ksiYGlJII 13

lspanya'da devrim vardi, Burada ise sadece bagn~· malar, ve §<I§kmlik hukurn suruyordu. Ispanyada Cuernica vardi .. Burada ise, diger zarnaruardaki sessiz ve sakin sehirlerde. Chicago, Saint Louis ve Oeveland'da, t;oguruukla kanh get;en i§t;i ayaklanmalan vardi ...

lste oyunumuzun sosyal geri plaru budur, (Miizik bn~lnT)

Oyun, arular uzerinedir. Bu yi.izden de, los, duygusal ve gercek dl~ldtr. Arularda her §ey sanki muzikseldir, Bu da, kulislerden gelen kernan seslerini a r;tk1 ar,

B~n oyunun sunucusuyurn, hem de bir oyuncusu. Dlger karakterler, annem Amanda, kiz kardesim Laura ve son sahnede ortaya cikan kardesirnin muhtemel kismeti olan centilmen. Bu gent; adam, oyundaki en gerr;ek~i karakter, bizlerin her nasrlsa koptugu ge~\ek dunyadan icimize gi ren r;irkin ni yetli k.i;;i. Bir §a1I olarak benirn simgelere karsi bir zaafim oldugundan, bu karakteri de bir simge gibi kullamyorum; c;ok gec; kalan ve bizim hayatta pesi nden ko§tugumuz beklentilerimizi simgeler o.

Oyunda blr de besinci karakter var; kendisi ~ominenin uzerinde as111 olan ve gerc;eginden daha bilyilk bu fotografinrn dl~mda, oyunda asla gorunmez. Bizi ytIlar once terk eden babamizdir bu kisi, Telefoncuydu ama uzak dryarlara 3§lkb, c;ab~tJgr telefon firmasmdan aynhp, ~tk delisi bu sehirden SIVI~1P gltti... Ondan aldlglIwz en son haber, Meksika'run Pasifik kiytlannda Mazatlan'dan gonderilen adressiz bir kartpostaldi ve Ozerinde sadece iki kelime yazihydr "Merhaba ... Hcsca kahn!"

Sarunm, oyunun geriye kaJaru kolayca anlasilabihr, (Knpl perdelerinin arkasmdan Amfmdn'nll1 sesi isitilir)

:rojeksiyon perdesinde yazi:

Nerede 0 eski karlar"

(Tom pf!/'deleri Ilrnlnylp yemek adnSIIIfI girer. Amandn vc Laura, kenartnn t10llr bir I1IIlSfllll1l bn~lIIdfl otllmr. MaStldn yelllek, robak ... ~a/nl yakt"r ama yelllek yelldigilli el kol IlfIrekelleriyle nnlenz: All/nuda seyircilere dOlliiktiir. Toni Vi' iaur« proftldi!1l gBriilll!cektjr. j~erjsj IlflfiAe nydmlfllldlgmdn perdeletin arkastnda Allln/ldn VI: Inum'nm IJIIISllda otllrdnklnTlIll gbriiriiz)

AMANDA (Seslenii) Tom? TOM Evet, anne.

AMANDA Sen sofraya gelrneden dua edemiyoruz.

TOM Geliyorurn, anne. (Balll1u/lllfiRe egip, gozdell ktrybo/ur.

Biraz sonrn IIlflsmtnki lJerini nltr)

AMANDA (Og/wm) Tatilm, elinle tikarna agzma. Eger ilJa gerekliyse bir par~a ekmekle basnr; Ve lZigne, c;igTIesene! Hayvanlann midesindeki salgilar onlann c;ignerneden yedikleri grdayr hazrnetmelerini saglar, fakat insanlann yutmadan once agzmdakileriiyice 9gnemeleri gerelcir. Yiyecegini keyifle ye oglurn ve geTcekten tadma var, iyi pisirilmis bir yemekte 0 kadar glize1 seyler vardir ki, ancak agtzda bir sure tutulursa tadina varilabilir, Bu yilzden de yiyeceklerini iyice ~i~e ki liikiirUk bezlerin de g6revlerini yerine getirmeye hrsat bulabilsin,

(Tam, gosfere gastere elindeki IUlYal; fIlfnll masaya brmklp, sandalyesilli ger! ~eker)

TOM Nasil yemem gerektigini durmadan ve bikmadan tarif etmenden, bu sofrada yedigim bir tek Iokmarun bile tadina vararruyorum. AgZlffia aldlgtm her lokmaya §ahin gibi bakngm icin, yemekleri bu kadar acele yiyorurn. Mide bulandmci, i~tah kaorbci butun su konusulan ~eyler; yok efendim hayvanJann i~ salgilanynus, ya da tukuriik bezleri veya <;i.gnemeymi~!

AMANDA (Hafike) Bir metropol yildizmm simankhgi hal (Tom knTknT ve ododa do/a~III"ya hOfjlnrJ Masadan kalkmana izin verilmedi,

Sm;a Hoy,.'oll Kolll'ksiY(JJlII 15

TOM Sigara i~ecegim. AMANDA C;ok h;iyorsllfl. (WIITn knlk.nr)

LAURA Sutlaci genrecegim.

(Tom, kapl arahgtnda elinde sigarosl dikilmektediT) AMANDA (Knlknr) Hayir, kardes, yoo hayir ... Bu sefer evin harurru sensin, hizmetcisi de ben.

LA URA Kalktrm bile!

AMANDA Verine oturmahsm ku~iik. hamm, laze ve gi.izel kalmam istiyorum, kismetlerin icin,

LAURA (Otururkm) Bugun herhangi bir goruci.i beyefendi beklemiyorum.

AMANDA (Mutfagmrsl yere ge9'!r, yiiksek eesle) Bazan onlar hit; beklernedigin anda c;ll<.agelir. Ham bir keresinde, BIlle Moun.tain'da, bir pazar ogleden sonra ... (Amanda mutfoga girer)

TOM Cerisirti biliyorum!

LAURA Evet. Ama, birak da 0 anlatsm. TOM Yinemi?

LAURA Bayihr anlatmaya ... (Amanda bir knse tlltlryln nailer)

AMANDA Bir pazar gGnu, Blue Mountain'da, anneniz i<;in tam on yedi gorii.cii geldi. Hani, t;ogu kereler onlan oturtacak. yeterli sandalyerniz bile olmazdi, Zenci u~agl papazm evine yollayip, aohp katlanan sandalyeler getirtirdik

TOM (Knp' orallgmdadrr Mid) 0 kadar kismeti nasil a~rla-

yabildin?

AMANDA Konusma sanatiru bilirdim, TOM Konu§abildigine bahse girerirn.

AMANDA a zamanm kizlan nasil konusulacagrru bilirlerdi, bunu gordum ve yasadirn.

rOM Eeee?

Projeksiyan Perdesinde Goruntu:

"Amanda gem; kizkenki haliyle kismetlerini

karsiliyor"

AMANDA Onlar gonJcCilerini nasil aglrlayacaklanm yorlardi, Bir kizin guzel bir yuze, endamlr bir vucud sabip oimasi yeterli degildi. Ha, benim bu ik.i konuda da en ufak bir naksarum yoktu. Aynea biraz wee zekaya ve her duruma uygun bir diI becerisine sahip mak gerekirdi.

TOM NeIer konu~urdunuz ki?

AMANDA Dunyada olup biten onemJi olaylan! Oyle kaba saba veya basit, ya da aYlp ~eyled asla agzlmlZB almazdik

(KaPI nraugllldn dikilmesine mgmeu Tom'a sanki IItllsadnki bo~ srmdalyede otllruyomw~ gibi hitap eder. Tom ise, bn Sfllme bOylfllCll kitap okllyomlll~ gibi y«par) Gorucil1erirnin tamanu beyefendiydil Onlar arasmda Mississi ppi Deltas!' run on de gel en r;iItlik sahipleri ile onlann oguJlaJrl vardrl

(Tom, m1izigill ba$lilllum ve Amilndn'mn yiizillle spot I$rgIll11I vurmas, icin i$aretfe bulunur; Amtm.dnnm gazleri yuknrlya dikilir, yiizii panldor, sesi gfirlqir ue $ijrselle~ir)

Pr. Pe,.desinde Yazz:

"0 eski karlar duruyor rnu, haUl?"

Sonradan Delta Oft9ler BankasI'nda MiidLir Yardunohgma kadar yiikselen gene Champ Laughlin vardi, Hadley Stevenson, Ay GoJi.l'nde boguldugunda kansina yiizelli bin dolar degerinde devlet tahvili miras kalml~tt. Ayrica Cutrere Kardeslsr de vardr, Wesley ve Bates. Czellikle Bates en parlak ve en guzel sevdahlanmdan biriydi. Su va~i Wainwright oglamyla kavgahydl. Ay GOIu Gazinosunda ate~ a9P onu yere serdiler. Bates karnmdan vurulmu~tu. Memphis'e gorurilliirken ambulansta can verdi Dul kansmCi da iyi bir miras kaldi, sekiz vera on donumluk araz], hepsi bu! 0 klZla bir inat ugruna evlenmis, hi~bir za-

._

,- .

Sm,a Hayvall KoI1t:ksiyollu 17

man da onu sevmernisti. Oldugu geceye kadar da benim resrnimi yanmda tasidi hep. Bir de §U oglan vardi, DeJta'da butQn kizlarm onunde egildigi! $u gwel, parlak ge.n!; Fitzhugh aglaru, Greene kasabasmdan ...

TOM 0 neler birakn duJ kansma.

AMANDA Hie evlenmedil Tannm, sanki bi.itiin hayranlanrn nah dikiyormus gibi konusuyorsunl

TOM Bahsettiklerin arasmda sag kalan tek kisi 0, degil mi? AMANDA $u fitzhugh ogJam Kuzey'e gidip muthis bir servet edindi ... Wall Street'in kurdu diye de narn salrrus, Sanki Midas'in strn onda, neye dokunsa altm kesiliyor. Dikkatini cekerim, Bayan Duncan J. Fitzhugh olabilirdim, Arna ... babaru tercih ettim!

LAURA (Kalkar) Anne, birak da masa}'l ben roplayayrm. AMANDA Olrnaz carurn, sen one gee; de su daktilo sernaSIn! !;all§. Veya biraz stenografi. Canh ve guzel kalmaya bak! Nerdeyse su gorudi beyefendiler sokun eder, (Gem. bir ktz. edaslyln sank; aceles! vanlll:; gibi mlltfnga yoneiir) Bugun kac kisiyi agJrlayacaglmlZl urnuyorsun?

(Tom gnzeteyi yete fir1nhp, lunnurdanarak tepinlr) LAURA (Yemek: odnsmd/l !lfllmzdlr) Bir tane bile aStrlayaca~ ginuea inanrruyorum, anne.

AMANDA (Yeltidell goriilliir, yiiksek sesle) Ne? Hie; kimse mil Bir kisi bile bek1emiyorsun ha? ;iaka yapiyor 01- mahsml

(Laura annesinin giilil~iille te/a~11 bit $ekilde knr?lflk oerir. YUrt nflk perdelerin etasmdan s(iziiliip aknr, sonra do UI"dlllrinl1 ImftRe mpatlr onlan. So/gull perdenin arkasutda«, yiiziille adak/alUlll? giif;lii bir I~zk VI/TIlT. Ammuin kOIll/itI1aSl1I1l detam ederken "Sm;ll Hmjvllll Koleksiyollll" miizigin ill sesi hafiftm dllYllllllaya bfl§lilr)

Bir tane bile erkek gOrUcli yok ha? Dogru olarnaz bur Se-I baskin! olrnah ya da firtmalar kopmah bunun icinl.

LAURA Selden veya ftrtmadan dolayi degil. anne. Blue

I II

18 Sm;a H"!{V01! Koleksi.1I01U!

Mountainda ya~arkeT1l, sen ~ok ~ekkiymi~in,.- 0 ka-

dar cekid degillm benl.; .'

(Tol/! 'ehar Izomurdnmr. UlIIra, ona ijziir d,iercesme bn-

kip, hnfiftell gfiler. Scsi bimz tutuktur)

Annem evde kalaeagundan korkuyor.

(Sa/me. "Slr~a Hayr..'lln KoleksiyOlIU" witzig; e~litiJlde ka-

rand

UdNdSAHNE

So/me knrml/zkftr; projeksiyoll perdesine aksedeu pl1.tlrcau g6riintiileriflill I~Iklanyla aydmlalllr. Yavn~fa ._~lIra'!llI1 sill/eli belirir VI! perdedeki goriintii knybohlT. Mllz,k y(lVtl~lltr.

ulJ'Ira, //fI'ft1fl1l pellfeli ayaklar lizerine oturtllimui kiifiik ntasantn yanmda fildi#lldell yapllmn zariJ bir salld~lyedr otJlrmnktadlr. Uzerillde kimonolarda kl!l1amlan cinsien kllma~la yapzJnll~ apk mellek~e reJlkli bir elbise uardtr .. sm;ian ahmllli itzerinden bir kurdeleyle. baglldlT. Slr~a kolek.siYOilllrlll ytkaY1P parlntlllaktadn. Amanda ym:g~" merdiTJeuilide belirir: GeldigiTli duyau Lt/rlrll neffs/III iuiat, sm;:a malzelllelerin bldlmdllgll ktiseLji kenara iter, bijyiileu~ ltIi~fesil1e pllt gibi daktiloSlIllIm i;iniineotumr .. Amrmdn'yll hl'r ~eyler olm1t~tur. Yangm merdioenini tmll(/lurken yii· zijndell~ok $ey oklll/mk miimk17lldiir ... caresiz, iizgiin Vc' birez tlll/s:!! goriin liT. UztJrillde sahie hirk yakall, kWIUl~ In II yaplJlliil am« kndife1jmj~ gibi goriinell bir palt~ =: 1910'lerde giyilcn tiirdeu kmJla~tan yap'LUln ve prk:in g(lriiniimlii ¥lPkaSJ b~ veya altl ytlbk ol1lp, elinde siyall SW· Ill' deridrn yapdma, 'Iikef sapl», blly(jcek bir (illlta tlltmaktad!T. Bu, Oil/III geneCde A",eri/crll/ Deurimiuin Kszkm Den,egi'llf (DAR.) giderken giydigi elmsediT. Gintlerl~·I!. 011 ce ka plllJm~i;iy le bi r bam r. 011 dn k IGrlllI biizii p, goz ier» If olabildigince I1.pp etrafi giizlediktfll sonra knfosllH 5/lila'· Sonra yava~(a i(eriye girer. AIiHesiuil1 bllim/illi goren /.11- lira, heyeollliamp dudaklanm lcemirmf?lJe ba§Il1r.

Sln;a HllyVflll KollI:hiYOIHI 19

LAUR..A. Merhaba, anne ... Ben ~ey ...

(Dllvardaki sfrmografi tnblosrmn $oyie bir haw. Amanda knpalr knpryn yaslmnT ve Laura 'mil yiiziillf Wii gibi bakmaya ba~lnr)

AMANDA Kandirmaca? Aldatmaca?

(YaVll~,acrk eldivenlerhli oe §apkasm r pkal't1 rkel1o/ri bakl§ll1.nyla bakmayl1 deoam etinektedir: $apkasl ve eldiuenleriniu koydll811 yerdeu ymiarlmmraslllu aldmnm; bi ra.:z. Tal yapmnktndlr)

LAURA (Titr0ferrk) Amerikan Devriminin Kizlan toplanbn nasil gec;ti?

(Ama nda ynvn~~ fllIItaSJrll a~r VI! ir;illden pkardlgr mendiJiyledl/daklnmlll ve bumuna dokwmr)

Amerikan Devriminin Kialan toplantma gitmedin rni yoksa?

AMANDA (Neredeyse dUYlllamayacnk bir sesle) Hayir ... Haylr ... (Bimz dalta yiiksekfe)1 Gitmek iein yeter!i gileu bulamadrm, Cercekte, cesaretim de yoktu! Yerin yanlmasuu ve sonsuza Kadar orada kaparup kalmak istedim. (Yava~(a gidip dl/varrol flsrll olan daktilo~elllaslII! indirir. Kml!lII olliillde biraz tllHllklall sonra, tntl! ue jizgiin bir bakl~ atar ve pe~illden dudnklllrllll .rsmp tabloY" ikiye «!linT)

LAURA (Krslk sesle) Neden yaphn bunu anne? (Amanda

aym~ekilde Stt'1lografi $emoslIlI da YlTtar) Nidn anne?

AMANDA Ni9n? Neden? Kat; yasmdasm, Laura? LAURA Anne, yasuru biliyorsunl

AMANDA Ye~.kin bir kiz oldugunu sarurdrm: g6rilnCi'i'e gore yarulrrusrm. (Yain/gll kendini kmu:peye tl tilt, gi.il.lerini /aZUl!! dikmj~tir)

LAURA Anne, ltitfen bana oyle bakrna.

.(Amanda btl~1II1 egip, gi:izlerini kapahr. all 5alliyelik bir sess iziik)

AMA.i~A Ne yapacagiz, nereye dogru surukleniyoruz, ge1ecegimiz ne?

20 Slr~a Hayvon Knleksiyol1u

Slr~ Hnyvall Kolleksiyorm 21

(Yell; bir sessizlik)

LAURA Bir ~ey mi oldu, anne?

(Amallda dain. bir nefes a/lT, twar mendilinl ~lkaTtlT ve dudaklanna burnuua dolomdaTud

Anne? Bir ~y mi oldu?

AMANDA Birka~ dakika ya kadar bir ~yjm kalmaz, sadece ~~k:ma dondurdti ... (Bi1'llz kararsfz) hayat beni ...

LAURA Anne, neler oldugunu bana anlatmani istiyorum! AMANDA Biliyorsun bugun Amenkan Devriminin K1zIan Dernegi'ndeki isirne ba~layacak:tnn.

Pro Perdesinde Gorilntil: Bir yigm daktilo.

Fakat, daha once, Rubicam Meslek. Koleji'ne ugrayip, o~ebnenlerine so~ aldlgml soyleyerek. okuldaki durumun hakkinda da fikirlerini sormak istedlm.

LAURA Ya!

AMANDA Once daktilo hocana ugraYJP' kendimi annen diye takdim ettim. Senin kim oldu_gunu bilmiyordu. "Wingfield," dedi, "okuIda bu adla kayith bir o~renci yok!"

Dna israrla okulda bu adla kayrtli bir ogrenci oldugunu soyledim, hem de Ocak basmdan beri derslere devam. ettigini ...

"Acaba," dedi, "~U cok utangac kaz olmasml Sadece birkac derse kahhp sonradan birakmisti."

"Hajn;" dedim, "Laura, benim kizrm, alb. haftadan bed her gUn okula muntazarn devam etti." "Izninizle," dedi. Yoklama defterini ~.kar(h. Orada adm yaZlbydl, hem de cok net bir sekilde, Okula gitmeditfn gUnlerin tamami i§aretIenmi;;ti, ta ki artik bir daha gelmez deyip okulu terk ettigine inandrklan gone kadar.

Bunaragmen, ben dedim ki, "Hayir, bunda mutlaka bir yanhshk olmah! Kesinlikle kayitlar birbirine kan~t:mlml"§brJ "

BtlDa ](;a~~n 0 da dedi ki, "Hayir ... §imdi onu daha

Iyi hatirlryorum. Elleri titredigi icin dogru tuslara basanuyordu! Dna ilk kez luz testini verdigirnizde, tamamiyle d6ldilOverdi ... midesl bulandi ve gO~li.i.k1e tuvaIete yeti~tirildi' 0 sabahtan sonra bir daha da gozukrnedi, Eve teIefon ettik, ama hie cevap alamadik," Ahh, ahh ben IiiU Meshur Bar'da ¢I~lfken, sarunm, seylerimi gosterirken ...

(Elleriyie,goga.slerini isare: eder)

Ah! Cylesine gii\Suz hissettim ki kendimi, zorla ayakta durabildim! Sana bir bardak. su verdiklerinde oturmak zorunda kalnustnnl Elli dolar okuJ ucreti, biltii.n planlanrruz ... seninle ilgili umut ve hayallerim ... akrp gibnlJ;lti, i;;te, oylesine, gidtvermisti.

j (Ltlllra deri71 bir nefos alit' ve WTW ayaklannm ilstiinde dikilir. Gramufolll.ln YUlUnn gider ve kmmnya bn~/ar)

Ne yaplYorsun?

"UAl"lRA Hiic, (KnIll blraJap yerine dbner)

~nA Laura, Meslek Koleji'ne gidiyorum diye evden !;lk:hgmda nereye gidiyordun?

~URA Sadece dolasryordum.

-4~NDA Dogru olamaz .

. DA"fIRa: Dogru. Sadece dolasiyordum.

~DA Dolasmak rm? Dolasmak ha? Hem de ~m? 9U Ince pard~futiin it;inde, zatorree olmaya rru niyet etti.n? Nereleri dolasirdm, Laura?

EAt:t'RA Neresi rastgelirse ... ~o~ulda parklarda. AMANDA -Hatta ~u soguk aldigmdan sonra bile mi? tA~ flU beladan ehveniser oLam, anne.

Petde GOtrfuitusu: "Parkta k1§ goruntusu"

sabahm yedi bul;U&undan aksamin be§ine, 'f.:t:oua.mn gilnu, parklarda dolasngiru, cunku beni

.)IF- ... l.~~'~ mi sOylemek 15-

22 Sm;a Hayvorr Koleksiyollll

LAURA 0 kadar da kotU degildi. Bazan isinmak iein kapall yerlere de gidjyordum.

AMANDA Hangi kapali yetlere?

LAURA Sanat Muzesi'ne gidiyordum, bir de hayvanat bahcesindeki ku~ bolumune. PenguenJeri her gUn ziyaret ediyordum! Bazan ogle yemeginden vazgecip sinemaya da giderdim. Son zarnanlarda ise, C;ogu Og,leden sonralan su Jewel Box denen ve ic;inde tropik bitkiierin yeti~tirildigi sirca binaya gidiyordum.

AMANDA Butun bunlan bern kandirrnak ic;in yaplyordun, sadece aldatmak icin.

(Laura yere baknr) Neden?

LAURA Anne, sen ne zaman bir ~eye uzulsen, yiizunde cok k6tu bir ifade belinyor ... npki rnuzede gordugum Isa'run annesi gibL..

AMANDA Kapa c;enerul

LAURA Buna dayanamazdun! (Sessizlik Telli sazlarda bir/all; UllrH~)

Pro Perdesinde Goruniu: "A~ag1lama!"

AMANDA (Umlltsraca bliyiik eI r;tllltasmt l(Jm~tlT1r) Peki hayatumzm geri kalan kisminda ne yapacagtz? Evde oturup gelip geceni rni seyredecegiz? ~u sirca hayvan koleksiyonuyla rru eglendjrecegiz kendimizi, ha tatInn? Omiir boyu, ~u babarun bizi terk edisini hatirlatan eski fotograflara IDI bakip duracagLZ? BiT kariyerimlz olmayacak ... bundan vazgectik, ~Unk(i kusmarrnza neden oluyordu! (Acryla gii1er) Ahskanhklanmizdan basks neyimlz var? Bir i~ yapmak icin hazirlikh olmayan, evde kalmis bir kizin basina nelerin ge· lecegini C;ok iyi biliyorum. Cuneyde boyle acmacak cok olay gordum ... kiz kardesinin kocasnun veya agabeyinin kansirun zorla taharnmul ettigi birisi 01· mak ... bir kuc;uciik odaya tikilrrus ... hisimlanrun bir biri pesi srra ziyaret ettigi. .. yuvasi olmayan bir ku~

Slr~11 HayllQlt Kolleksiyollll 23

gibi, .. ve hayan boyunca a~agllanarak! Kendimiz icin cizdigimiz gelecegin haritasi bu rnu? Yernin ederim ki, du~i.inebildigim tek secenek de bul (Dumr) Pek de ~ekici goriinmi.iyor, degil mi? (Tel..7ar durur} DogaJ olarak ... ban kiziar evlenir,

(iaum sinirlice eiierini OVII~tlm~r)

Hoslandigm bir oglan olmadi rru rnc;?

LAURA OJdu. Bir seferinde boslandun. (Ayaga kalkar) Bir

sure once fotografma rastladnn tekrar, AlvIANDA ({lgiIenid Sana foto&"aoru rrn verdi? LAURA Hayir, Mezuniyet albumunde,

AMANDA (Bozulur) YaL. lisedeki otlanlardan biri demek.

Pr. Perdesinde Goriintii:

"Elinde bIT gfunii~ kupayla okul kahramaru pozunda Iim'in fotogran"

LAURA Evet Adi [irn'di. (M(lsad{lIl (ltrT biralbiimr'i allr) 4- te burada, "Zengibar Korsanlan" oyununda.

AMANDA (Anlmntlz) Nerde? .

LAURA Son SImon sahneledigi operette. Muhtesem bir sesi vardi, Her pazartesi, c;ar~amba ve cuma gaoleri salondaki siralarda karsdikh otururduk, i§te, munazarada Gilinli~ Kupa a1dlg1 resim, Bak nasi I da sintiyor!

AMANDA (AnIamnz) Keyifli bir aruna denk gelmis olmah.

LAURA Beni "Pathcan" diye ~a~nrdl.

Pro Perdesind« Gariil1W: " Patheanlar"

AMANDA Seni neden oyle bir isimle IJagmn:i1 ki? LAURA Hani akcig,er enfeksiyonu ge¢rmi~tim ya ... geri d~ndOgumde neyim oldugunu sormustu. Ben de satIican dedim ... 0 pathcan anlarrus. Ondan sonra da beni hep oyle c;aglrdl. Ne zaman beni gorse, "Merha-

24

SmiQ Haytllm KoleksiYOliu

ba, pathcanl" diye ses!enirdi, Bir!ikte oldugu kiza a~d:rmazdun. Emily Meisenbach. Oku1daki en g~ymen kizd: Emily. Ama, dogruyu soylemek kirse, bana hi~ .;abnaciI... Yillikta

soyliiyorl $ey alb yil once! C;oktan evleruni~ Iar,

AMAN_DA i~ hayabna uygun oImayan kizlar gene!

Iyl ~ocuk1arla evlenirler, (Yenidell Clllllnll1ltl§ bir ayngll *,!Iknr) Karde~, sen de eyle yapacaksm! (Laur« mallmadlgzm gi:isteren bogllk bir knhknha afar. Amolldo aceley/e bir lmrdagn uzantr)

LAURA Fakat, anne ....

AMANDA Evet? (Resimlete bakmaktadlr)

LAURA (S/lf;lllymll$ g£biJ Ama ben ... topahrn! AMANDA Ne munasebetl Laura, sana bu kelime .

kullanmama .. I '. yi

: ~ soy eml~tim. !;l.inkU sen topat degil-

Sin, sa~.ece biraz ozriin var ... fark edilmesi bile u~! Hem boyle ufaktan bir ozrU oldugunda, insanlargbunu ba~ka §E'yJerJe kapahrJar ... yani ne bilE'yim ben ~~ha ~ekid, daha earth ve daha seVecen olurlarl So.: tun yapacagm da bur (Fotografo ger; doner) Babarun

fazla sahip oldugu ~ey ... <;ekicilik! en

(Sahne tntizik I!§liginde kamrir]

O~ONCOSAHNE

Pro Perdesinde Yazl: "Fiyaskodan Soma .. "

Tom yrlngm merdive1linin salumltgmt/a kOII!l~maktadlr.

TOM ~uhic~m Meslek Koleji'ndeki fiyaskodan soma Laura ya bir gorUcii bulma fikri annemln zihnini he

;el,;~n gi.in d~a faz1a me~guJ etrneye b~laml~, daha~ I, g!derek bir saplanb halinj alrrustr, Sanki bi

sel ruh a'b' bi ....... II evren-

" .01 I, IT gorum centiJmenin hayali ki.i~k r,

rrnzi esrr alml~b. eVI

Sm.« Hrryv{m 1\o/fek$iy(mlJ

25

Pr. Pl!rdesilZde Gorillltii.: "Elinde buketiyle gen~ bir adam, evin kaprsi onunde'

Bu gOri.inti.iniin, bu heyulamn, bu umudun evimizde gezinmedigi tek aksarmrmz olmazdi,.. Hatta ondan soz edilmedigi zarnanlarda bile, 0, annemin asik surahnda ve kiz kardesirnin endiseli, QZUr dileyen bakrslarmda varhgiru devam ettiriyordu ... tipki Wingfieldsler icin duvara astian bir ferman gibil

Annem, yalmzca sozde kalrnayan, ayrn zamanda eylemci bir kadmdi, Derhal planladigi yonde manhki adimlar atmaya basladi, Kl~ sonuna dogru, yani bahann ilk gunlerinde ... kusu kuluckaya yahrmadan evvel, yuvaya cekiduzen vermek icin, daha fazla paraya gerek oldugunu fark eden annem ... telefon basmdan idare ettigi buyuk bir kampanya baslatti, "Ev Yaparun Yolda~" isimli derginin sah~l i9n aboneler buluyordu. Bu tur dergilerdeki yazl dizileri, genelde ~oylesine hayalleri olan, okurnus yazrrus harumJara hitap eder: Bir kupadan cikrmscasma diri duran memeler, ince, diizgiin bir bel, yuvarlak ve yumusak kalcalar, sonbaharda yanrm~ bir odun gibi gorunen kara gozler, bir rnuzik a1etinin telleri uzerinde kayarcasma hareket eden parmaklar ve Etrusk heykelleri gibi gfic;lii bir beden,

Pro Perdesinde GiJriil'lti.i.: "Derginin kapa~!"

(Amanda elinde uzun kordtmlu bir telefmtln girer. U1~ orinda spot '!jlg, omm iizerindedir)

AMANDA ida Scott? Ben Amanda Wingfield! Gecen Pazartesi A.U.K. toplanbsmda gozlerimlz; sizi aradi, Kendi ken dime dedim ki, Ida'run yine sinuzit agnlan tutmus olmahl Sirnd: nasilsm?

Yapmal Tann yardimcm olsun! Sen inancl: bir Hiristiyansm, ever evet iyi bir Hiristiyan! Ne diyorsun! Sq, dikkatimi cekti de, sizin su "Ev Yapamn Yoldasi"

, I

26 Slr(!1 HUY''IIII /-.okblYOI1!I

aboneliginiz bitmek uzere. Evet tathrn, hu sayidan sonra biuyor. 'lam da ~u Bessie M<le Hopperin yeni y,UJ disini.n ba~lar<lCagJ sirada' Ah tatlrrn, bu diziyi ka~lrmamahsm. Hahrlar nusm, "Rozgll.r Gibi Cef;ti" dizisi nasil hepimizi kasip kavurtnustul Onu okumadan sokaaa adun atarnazdik. <;LinkG herkesin konus-

'"

tugu tek sey ScarletO'Hara'ydL Bu diziyi de "Ruzgar

Cibi Cecti' rornaruyla kar~ll~hran yazilar yazrhycr. Bu da savas sonrasi k~agmm "Ruzgar Gibi GeSti"si olacak, Ne? Yamyor mu? Ah tatlim, yanmasma izin verme, kos da nnna bir bakiver, ben beklerirn. Alo .. Alo. Tarmm, kapath galiba.

(SpM r~lgl knranr)

Pro Perriesilldc )"a2:i: "Avru pah a),akkablC1lara a.!iilk oldugumu mu samyorsun?"

(l§1k fekrnT ynnmadm' OIlCI! Tout ill! Aml1l1dn'11I11 bagn~It/aCanm duuartz. Gel'gilerill nrkasmda kauga etmekiedirler. 01llerillrll' Laur«, eilerini kl!lletfL>mi~, yii.ziillde paniklvyell bit ifadeyle dltrmaktadlT. Sa/we baywlCl/ Lnllm'/1I11 iizerintie /lef bir !~Ik demeii olm:nktId

TOM 15a adina, ben kimim?

AMANDA (TitTL~wrek) Sakm kullanrna .. , TOM ... kullarursam n'olacak? AMANDA ... 0 ifadeyi benirn yarnrnda ... TOM Tannm!

AMANDA .. _degil! Sen akhru rru kactrdm?

TOM Kaordirn, evet tam amen, delirttiniz beni! AMANDA Senin neyin var oyle? Seni, koea kafahl TOM Hicbir ~eyim yokl Hie ...

AMANDA Sesini alcalf

TOM Bir :;;eycigim yok bu evde. Bana ait tek bir i?ey b\lel

Her i?ey ...

AMANDA Baglrma!

TOM Olin kitaplaruna el koydunl Bunu yapabildin.-.

SIr.·1I Htlymn J.:C1l1cksIYll/lJI 27

A!\,IANDA ~u i~'en~ rornarn ki.ituphaneye geri verdirn. evetl Suo kacik l.awrencc'in yazdlgl utanc verici ki tabl ...

(Ttml nCI bir kallkallfl oinr)

Hastalikh kafalann urettikleriyle, ya dill onlara deger verenlerle bas edern em ben (Tom rialta ~irldetli giill!rL Aynca boylesine bir pisli~in evime gelmesine de izin veremem! HaYI!, hayir, hayirl

TOM Evin mi. evin hal Kirasrru kim oduyor, kim kendi-

sin! onun icinde hapsediyof_-.

AMANDA (Ael bir (1g!l1; atnr) Sakin buna baslamaya cesaret etrne ...

TOM Hayrr, hayir, boyle seyler si:iylememeliyim! Sade-

ce yapmam gereken §eyi ...

AMANDA Bak sana ne diyecegirn ...

TOM Artik daha fazla dinlemek lstemiyorurn!

(Tom gl7'gikri ibye (lytrll'. YL'1l1ek OditSl nbnrtil: bir ~ckildt: krul air dumanla oydlllltlmr, Simdi Alllollr/a'yl giircbilmekteylz; stir/anuria metal bigudiler, tizerind» ise oldllk~a eski, iizerindcn dokilliil'ccsillt: gClli~ bir bamoz uardir; 1111 bomoz, sadik oImayml kocasnn IlflhrlahIUlktad1f ... Dilktilo ~ill1di flt;lllf-kapamr mllSlIlIIl! iiznindedir. Yanind« (c~itli yazllnr dal1/1odng11l1kllr. Knvga 1/llt/,tellleiell Anumda'nw, Tom '11/1 yamf1Cl i$ini bolmesindcu do/ayJ b(l~ln!fll~Hr. Firlah/nll bir SflIJ(Inlye yerdc yntmakta, reki$cn oyHa~(lJI gOIgeler taoana ya1lSlmaktndll')

AMANDA Dana da dinleyeceksin, seni ...

TOM Hayu; daha fazla dinlemcyecegim, gidiyorum ben! AMANDA Derhal iceriye gir!

TOM Hayn; drsarryal C;i.inkti ben ...

AMANDA Geri gel, Tom Wingfield! Henuz sana soyleye-

ceklerirrr bitm edi!

TOM Va, devam et oyleyse!

LAURA (Q:irr:sizce) Tom!

AMANDA DinJeyecek.sin! Daha fazla kustahlik isternernl Sabnrnm sonuna geldim artikl

26 Sm;a Htlymll [..;o/C'ksiYllllll

(TolII Olin rlo,~m Yllklnw)

TOM Benim ne yapmaya <;all{ihglml samyorsun sen? Benim de sabnmm sonunda tukenecegmi bilmiyor rnusun, anne? Biliyorurn, biliyorum. Senin icin hicbir onemi yak ... ne yapngmun, ne olmak istedigimin ... ikisi arasmdaki ucurumunl Sen bunu hie; du~Onmezsin ki ...

A lv!ANDA Sanmm utanc duydugun seyler yaplyorsun

sen. Strf bu yuzden de boylesine hircin davraruyorsun. Her aksam sinemaya gittigine inanrruyorum. Hie kirnse Allahrn her aksarm slnernaya gihnez. Akh basinda hit; kirnse, senrn yutturmaya t;ah~N~m gibi, her aksarn sinemaya gitmez. lnsanlar gect' yansma dogru sinemaya gitmezler, sinemalar da gecenin ikisinde sona ermez. Yerlerde surunurcesine geri geliyorsun. Ayrica manyakca sozler de ilgzmdan sacihyor. 0<; saat uyuyup tekrar isine gidiyorsun. Ah, orada nasil <;al1~bgml hayal edebiliyorum. lki sallan bir yaslan, \unkil daha fazlasiru yapmaya glici.in yok.

TOM (Delirmi~ gil'i) Hayir, daha Fazla takatim yok!

AMANDA lsini boylesine savsaklamaya ne hakkin var?

Hepimizin gOvenligini tehlikeye atmaya? Nasil idare edebilecegimizi d~ilnebiliyor musun, ej;er sen ...

TOM Bak, dinlel Su ayakkabi magazaslndalci i§e bayildigIro! rot sarnyorsun? (Arnanda'run uzerine egilir) Avrupah ayakkabicilara "~Ik oldugurnu rnu dil~Joyorsun?!;iu selateks kaplamah yerde, floresan 1~1klanmn alnnda ellibes sene ger,;irecegimi mi samyorsun! Bakl Sabahlari oraya gitmektense, birisinin bir demir C;ubukla beynimi patlatmasim tercih ederirnl Bekle giderim! Her sabah gelip de ~u kahrolasi "Kalk ve rsildar Kalk ve I§llda!" demiyor musun ben de kendi kendirne, "$u BIll insanlar ne kadar da sansh!" diyorum. Fakat yine de kalkrp i~t' gidiyorum. Ayda altml~ be~ dolar icin butun ruyalarimdan, olmak istedlkle rim den ve hayallerimden vazgeciyorum! Sen de ben-

dl diyorsun ... evet tek kendimi dl.i~ilni.iyorum. Neden ... bak, eger bencillik dll~iindugum sey ise, anne. ben de onun gibi olurdurn ... CiTM I$! (Bfl/ul 5 III III 10- togmflll! i~7rt.'/ eder) Yollarm beni g6turecegi son noktaya kadari (..-IlIlle~il1i" .1f1ll1 11/00 11 [;l'rerkt'll. annesi koluudan 11I/11r) 'Iutma bern, annel

AMANDA Nereye gidiyorsun?

TOM Sinernaya gidiyoruml

AMANDA Bu yalarnna inanrmyorurn!

(TOIII /lI1I7 dO,~1"tI bir tunnlc yapor, t'gilip 0111111 :ayif bedeuini knplar. AlIIlI'si geri gtori gid~'r, zarltt III!J~S nllp tsmnektvtilr)

TOM Esrar inlerine gidiyonlln. Ever, esrar inleri, gunah-

karlarin VL! suclulartn tabldlgl inlere, anne. Hogan Cetesi'ne katildim, kirahk bir katilirn ben, bir kernan kutusunun icinde bir rnakineli tufek tasrvorurnl Vadide bir dizi ev Isletiyorurnl Bana cani diyorlar, Cani Wingfield; ve ben iki yuzW bir hayat )'~lyorllll1, gundilzleri ticarethanede cahsan, durust, basit bir magaza i~\jsi, geceleri ise yeralh dunyasmm dinamik Can, anne. Kurnarhanelcre takihyorurn, rulet masasinda ervetler harciyorum. Cozumun birine sah e bir rnaske takryorum, bir de takrua biyrk, bazan da yeSii peruk takiyorum. Bu durumlarda bana ... "EI Diablo", yani "lbllsin Kendisl" diyorlar! Ah, seni uykusuz birakacak ne de <;ok ;;ey anlatabilirirnl Dusrnanlanrn buray: havaya w;urmaya hazrrlamyor. Cecenin birinde heplmizi gage sutlayacaklarl Ben cok mutlu olacagrrn, tabii siz. de! Siz yuksekcek, supurgeruzle ucacak ve Blue Mourrtain'a onyedi goruci.iyll' varacaksmlz! Seni gidi, cirkin, geveze ... cadr. ..

(Bir siiri; krzglll, (!lSIIl harekeiler yapnmk, paltosunu alsr, attlu» kapIYl serl("!! ceker. karilll/ar 01111 dd!~('/It: 1;::ler. Paltosmui RiyakCll kclu pnitoslilllill koltlll/1 takiur. Kalil, hir 1111 iril! n,~11" palionun iciuda IlI1p~Qlllr. j..:IZglllIIkla ve 1lOIJIIII"dnllrlmk kO/1I1l1! klll"ffl/"l1In!jIJ \1l/"1~lrkell

pallO/11I1! kolun« Ylrillf, kllldmp odanu. iitcki Hell lin flrlnur. BII seJer de Laum'sn» sm,-n IIfI~rl.'lmlnrllllll huluuaUR" mfn ,,"1rpllr ka/as,. emu Im,I/Wlllnnn ~lllglrlJ::H duyrtilir. Lnura !fm'IIInmlll~("nsllln inlet)

(fl"fiizik)

P7". Perdesinde YnZI: "Sirca Hayvan Kcleksiyonu'

LAURA rTih'eycrck) Sw;-alanm! Havvanoklanrn .. , (Yii::iillii knpnf"lp Slrlllll dOlle,.)

(Faknt Amanda MM, dllyrlllRII "cirkiu end!" 50:iil1iill rIkisillrledh!le biUiill olup Ilitl'llI:' pek tlgi gostwne: 501)1111- rill () rill scsi"i topnrlnr)

A MAN DA (Bcrb«! bir 8t'51~) Seninle bir daha konusrnayacagtm ... ta ki Cizi.ir dileycn kadarl

(Cergileriu amsmri(w slynllp (Ikar vc arknswrlr11l Vii/meleri tekror knFl1tH". TOIll, Laur« ilf' bfl~ b(1~n kaluustir. Laum ~{jl1ll/lelljll iizerine tlllllHlIIII~ zorln aynkln durmnkituin:

Yitzi) Min rlrmiikhlr. Tom bir ~iirf! (!Jill rlplalca /mknr. 5011- ra mIn dagm ilerlcr.: Birden dizlerinin iizcrine ~bkcrc!. dii~ell cain pnrr;nu11"I1lI f(lpllllllllyn bn~'nl". ul/Ira'yn 5IlHh/ bir ~ry si:iyh'Yl!cckllli~ gibi bnkar, nl/W s8ylclllc.J

(SlIll11e katantkn: "Szr~-Il Hnyi.lllll KoieksiycJIlu" miiz_i,~1 yiikselir)

OORDUNC-USAHNE

ilpartmCllllll i~i karnnltktr: Soknkta i5C ahz bir l~lk nardn. Derinden ge/eJ! tok scsii /liT kilisl! rlllll Mba/lit! be~il!i 1~11- ret eder.

10111 sokngllJ bil~l1Idl1 beiirir. ymll1 tier nurusunda eliudc: ki knY111lT1Il zm/I1S1I11 ~L"virir VI! bunnnia, sanki, Tanrtuu' ~n~/lil.az giieli r'c snyglllll,~1 kar~ISllldn im(lIIog-llIIllI11 (lit:

"Ll/71'ilglIIl 1,·T/rsrdallloktndir. BII Iwrekcfi t'c kurarsr: }llil iiy'i~ii OWl/! sarJlO~ oidlJRlIIlIl gosh __ rir. Ynll~1/1 IIIcrdivo'JIIW de /Jirhlr; baSI'11/mk t;lklrgllldn ir;errle I~'k Yflllnr, LmLrII :.:n."l'-

ligiyl£' dl~ kaplr/a bclirir. Taui'un !lntfli~111I1l bOf oldllKIIIW dik;knl eder. BII arnrla TOIII kllPllI1l1l11wfltarlll1 omniaktadu:

Bunt: ynparkrll ccbindeu btr ~lIru ~ey~-,karrlf: A<'IIr; dnl'lSI/ sinemn Well kll(nl/l Vt' Illl~ bir ~i~c .. , SO/llllUfil hl/Trill,flt tlll(!/llnrl tinn kiLit1.e SOkllcnkkcli allllMar patmnklnnum nm- 5111dml J.:nylp dii?cr. Bir kibrit YllklJl kapllllllllltlllt1 egilil".

TOM (Aelyln! Sadece bir delik var: anahtar da tam Or;]51- ru bulur.

(isut» k(/Pl!1' nIl'!")

LAURA Tom! Tom! Ne yapiyorsun?

TOM Kapi anahtanrn anyorum.

LAURA Bu kadar zarnandir nerelerdeydin?

TOM Sinemay: gitmistlrn.

LAURA Biitun bu surede? Sinemada ha?

Cok uzun bir program vardi. Bir Garbo filmi var-

di, bir de Mikl Fare, aynca turizrn arnacli gosteriler, haber ozetleri ve. gelecek progra rn lardan gorunluler. Bir de organ resits livle aym and a Silt Fonu ir;in yardim kampanyasi.c. ayrn anda ... ki sonunda ~i~ko hir bayanla bir tesri fnt~1 krzin S,)~ saca, bas basa kavgasina neden oldu.

LAURA (Saica) Butun gece bunlan izlernek zorunda Imydm?

TOM

TOM

Elbettel Ve, ah, unuttum! Bir buyuk sahne gosterisi vardi, Bu sefcrki gostericinin adi Sihirbaz lalvolio Muhtesem nurnaralar yaph, c;ogunlugu.,. yani, SUYll bir siirahiden digerine aktarmak gibi. Once sarnba d?nu§tO pesinden biraya ve sonunda da viskiye. Vis~ oldugunu surdan biliyorum ki, seyircilerden birirun yarduruna ihtiyao vardi, ben I)lkhm sahneye. _ h:r iki seferde de. Halls Kentucky Burbon'uydu, Cok c~mert bir kimseydi, hediyeler daglttl. (A,.kn n:l1illrlt'1I gokkll~agl renglu de ptrtl pin! btr knsko! (1karilri Bunu b~ verdi. Bu onun sihirli kaskoluyrnus. Senin olabllirLal\ra. Bunu, kanaryarun kafesinin uzerinden blr

II I I I

32 51f\1I HI1Yll11H /("I"ksiY0rrlj

sa liars 111, kus rnercan bahgl11a d6nii.;;Lir. Tekrar bahgin uzerinden sallarsm. bu sefer de kanaryalar havava ucusur ... Fakat en muhteserni tabut numarasrydi. Oml tabutun i9ne rmhladik, ama 0 .;ivileri sokrneden tabuttan ~1klverdi. (A,.tlk iceri !;inl/i~tlr) Bir numarasi daha vardi ki eok isirne yarar ... belki de $U icinden ,1- kilrnaz durumdan kurtulrnarna yardim eder,

(Yntngtll itzerine kr.llrli~illi nflp, n!lnkkn/1t!nrr/ll (lkn,.l7nny"

bll"larJ

LAURA Tom ... SlISSS!

TOM . licin susss?

LA URA Annemi uvandtracaksm.

TO'[ Amanl Aman! Butun 0, "Kalk ve ismla!' komutla-

nrun kar;;lhg!l11 verme zamarn. (U:nlllf, inlemekicdir ) Laura, ~u tabutun icinde rrnhlanrnak icin pek de fazla zekaya gerek yok. Fakat <;i vileri kipirdatrnadan hangi Allahm belasi salus disan ,1bbilmi~ ki?

(Sallki $01'II$llIIn cevap uerinuis glbi babnslIllll iizenndcl; spot lamlm Y(l1mr. Snlnt» I~ISI ~jjl1lllr'i~hir.

Heinen arknswarll! kiliscuiu (filII ,mnnayn l]{j~ll1r. Altlllli gOllgdl1 AUllmnn'/Il/l (alar snnti ne (Illmnyn /;11~f{/r. Birkn\ s(wiy" sOllm fin A 111m Irln '/I III :;esi rl"!lldllr. "K{/I~' j)t' I~tldll r Knlk lie I~rlda! Laura, gil dt: knrdesiu: kalklp 1~lldnmI1S"" sVlllel" )

TOM . (YntJn~rn rio:!nlillr) Kalkacagrm ... arna rsildarnaya-

cagunJ

(1~lk artar)

AMANDA Laura, kardesine soyle. kahve hazrr, tlnura 011 odayn girer)

LAURA Tom!. .. Neredeyse yedi oldu. Annemi sinirle»: dirme,

(Toil! On/Ill nptnlllKlIlr izltmekfedir. Larml !ll1iImnrcf1slIlId Tom, WHen bu sabah armernle konus. Onunla anlas ozur dile, konus onunla!

T01\1 0 benirnle konusrnaz krJ Benirnle konusrnayan ),..:;1' disi.

Slr~'17 Hovuan KoUeksiyolll1 33

LAURA Eger ozur dilersen, konusur,

TOM Onun konusmamast ... yani butun rrajedi bu mu?

LA URA Lutfenl Lutfen:

AMANDA (Mil tfaktm 1 seslt'lIrr) Laura, sana dedigirni yapacak rmsm, yoksa ben mi giyinip disan I;lkaylm?

LAURA Gidiyorum, gidiyomm ... paltomu alir almaz!

(Sillirl; ue titrek Iiareketlerte, knllol bawk bit ?npkayl knJaslno ge~irirkel/ ya[vlITlrcaslllo Tom'« da bakmayl ihma! etmez: Tela$ln paltoya segirtir. Palto annesininkilerden biridir, lrowlllp YCllideu dikillllesine ragmen (nrplkhr, ozellikle kollan /.Rum'yo gore ~ok klSlUiTr) Tereyagr ve baska neydi?

AMANDA (Mutji1ktnll gelir) Sadece tereyagi. seyte deftere yazsmlar,

LAURA Anne, bunu soy[edigimde oyle kohl bakiyorlar ki!

AMANDA Tas ve sopa kemiklerirnizi kirabilir, arna Bay Garfinkel'in asik suran bize zarar vermez, Kardesine soyle kahvesi soguyor,

LAURA (Knpufa) Li.itfen sana dedigimi yap, olur mu, olur muTom?

(Tam somurtup ba~ka yonI.' tmkar)

AMANDA Laura, ya simd; git ya da hi~ gitme! LAURA (Otgarrya firlar) Gidiyorurn, gidiyorum!

(Bir saniye sotua Lauro rttu~ sasar. Tom yerindel'l firmr ve kaprya flkar)

TOM Laura?

LAURA Bir §eyim yok, Kaydim, arna iyiyim.

AMANDA (El1dj~eyle wurn'rlm nrkasmdmt bakar) Eger bi-

n ~u yangm merdiveninden kayarak bacagull kirarsa. ev sahibini son kurusuna kadar dave etmeli. (KnpIY' kapatlr. Bu anda dn Tom'la ko""~t1UldltJm hantiar 'Ve derlUll diger adnyn ge~er)

(Yam isteksizcl' kahpesini a/maya geJillc(!, annesi Slrtllll don.er ve boz tenkli, seuimsiz tonozun iizerindeki pencereden dl§arl bakar. Daumier'in resimlerilldeki gihi, ya~lrmml~

mila \'orilbll gOl'lll1iillliiJl';JI serf VI' ~l~jfnllsl ri:Riieri 11.11 rimflkta (ark edilir)

(Yntlll~II;'1 "Ave /I'/l1ria" lIIibgi l1(l.}/ar)

(Tom !I1n!rt'lIp mna isteksiz bir tOllll'lIJ anneshu: bakm, SOli· m IIl1lsmla (oker. Knlltll' rok slcnktlr. Bit !I"dlllll ahr, ho,~I!lur gib,' o]IIF, tekrar harrlfl<~1/J icine ga; liikfjmr. Tam II, jess;:: /.:nidlg,nrln nnrLl'si tie Heresilli IlItliP ynTI rio II cr. SO!!, m ynpll&lI/7/1 jnrklllfl vanf' tekmr p,'/lccrcye dime». T.IHI knllVt'siu; iif/a. yrm goz./" dt' auneshu: lwkmaldndlr_ Amli' :;1 bllg(cli/l·tem;zler. Tom ria kellriillillkilli. Tom knl1mr, $(1/1. rtt j.lll::;;l·r;ip ger-;ye (oker, kl1jllSlI1l kn~lyW, tekmr bo.~,c/l" tenuzler. AIIlf1lldn oksiiT/iT. Toni bllrrlnglll1 iki diyle knitlJ' np. tckmr "/fle/'kell, barring!!1 ucuudan rill Illllll!sillillilm,'ketleiini pe$ pe~e hirklll; kez 80:zh'r. Sonr« lmrria,~m II!n~i· ya/1lmhp, istl?lIIeyerek VI! him: ria kararsnc« yerindeJl ka/· karl

'1'0\1 (BO,~llk $(.'5/1.') Anne. Ben, ben ... Dzi.ir diliyorurn, un-

ne.

(AI1I(lIldn Im:.11l <:1(.' iirpererek bit 1I~fi.'$ (1111'. Y{i::.1i Ill/11k l'IrI· ink IJllllfl~tm. Da!IClIUlIIIl1!f1P (omk gibi sijzyn~lrr!1l!(l b!J:~II' lur)

TOM SoyJedigim seyler i9n, butun dediklerim icin (illl;

dilerirn. Onlan gere;ekten dernek istemernistirn.

Nv1ANDA (HI(kmklll1' ;~-j"de) Kendimi size adadun, ca· diya dondum: cocuklanrmn nefretini kazandirnl

TOM Hayrr, Byle degil!

AMANDA 0 kadar endiseleniyorum ki, uykusuz kJ11'

yor, bu yuzden de slnirli oluyorum.

TOM (KibfITm) Anhyorurn.

AMANDA Bilton bu yillar boyunca hie; yilrnadan SCl\'M' tim. Sen benim tek dayanagunsm. Dusrne, YlkIlm3 yilma sen!

TOM (Kibar) Deniyorum, anne. . . I' AMANDA (Bliyiik bir rD'§kuy/n) Dene, sonunda bi:1~~1'l olacaksml (BII soyledigi 01111 nejessit: inmkir) Nedc!11.\ ki, sende Tann vergisi pek cok yetenek var! Her [}

C;OCllgLllll da ... olaganustu lnsanlnr: Bunu bilmedigimi mi saruyorsun? 6~'1f' iftihar ediyorurn kil Iutlu ve ... sanmm sukretrnek zorundayim .. 0 kadar ~i.ikran borcluyum ki, arna ... bana bir konuda soz ver, oglum!

TOM Hangi konuda anne?

AMANDA Soz ve.r oglum, asla ... ayy~ olmayacaksm! TOM (D,U! diuter, strttrr) Asia bir a)'yil~ olmayacagrrn, an-

ne.

AMANDA (~te ben! korkutan buydu, flyyil~ olrnan! Hadi,

bir kase kara erik hosaf i~.

TOM Sadece kahve istiyorum, anne,

AMANDA Dogranrru \\ bu g day bi sku vi I eri?

TOM Hayir, hayir anne, sadece kahve,

AMANDA Bir koca gilnDn yi.ikUni.i bos bir rnideye yii:(leyemezsin. On dakikan var. bogulmal Cok sicak seyler iemek midede kanser yapilr. .. lcine krern koy,

TOM Hayrr, tesekkur ederlrn.

AMANDA Sogutmak ic;.in.

TOM Hayirl Hayir; sag 01. Sade icmek istiyorurn.

AMANDA Biliyorum, ama senin icin iyi degil. Kendimi-

zi ayakta tutabilmek icin elirnizden geleni yapmahYIZ. ~u ya~adlgl!111z zor gunierde, yapmamrz gereken tek §ey, birbirimize kenetlenmerniz ... i~te bu yuzden cok onemli, Tom, seninle bazi ~eyleri konusmak i9n kardesini drsanya mahsus yolladrrn. Eger sen konusmasaydm,. ben konusacaktim. (Oturur)

TOM (Kibarca) Ne var, anne, tartrsmak istedigin nedir? AMANDA Laura ...

(Tom bardagtlll ymm~ra lIIa$llya tnmktr)

Pro Perdesinde Yaz!: "Laura".

Mazik: "Sirca Hay-oml J..:o/eksiyollu"

TOM Ha, Laura ...

AMANDA (Tom'lul kO/II1U1 dakllJlllr) Laura'yr blllrsin.

36 Slr~a Hayva/l K.iJ/(·ksl)jOH!I

C;ok.sessizdir ... arna icin ir;in kaYnamaktadlr. Etrafmda olup bitenin farkinda ... ama sarunm son..Jnl.afln~ ir;ine atryor, (Tom alia bakar) Birkae gun once geldirn ki aghyar.

TOM Derdi neymis ki? AMANDA Sen!

TOM Ben ml?

AMANDA Senin burada rnutlu olmadigirn samyor da.

TOM Bunu da nereden \lkarml~?

AMANDA Onun kafasmda neyin nasil olu~tugunu kim bilebilir ki! Her neyse, sen de cok tuhaf davrarnslar sergiLiyorsun. Ben ... ben elestirmiyorum, anhy.o~~n degil mi? Biliyorum k.i omagazad~ hayat.senm U;1n degil; butiin dunyadaki insanlar gibi. .. serun de yapmak zorunda oldugun fedakarhklar var ... Fakat Tom, Tom, hayat 0 kadar kolay degil, 0 §ey ister ... d ayanma gGci.i ister! G6n1i.iJ~?en 0 kadar cok ~E'yler g('c;iyor ki, sana anlatarnaml Ustelik sana hl~ an~atrnadlgun bir ~ey daha var, ben ... ben babaru sevdim ...

TOM (Kibarca) Bunu biliyorum, anne.

AMANDA Ve sen ... senin de onun gibi davrandiguu goruyorum. Geee ger; saaUere kadar kalmalar ... ve ... ~ey, iisteiik sen 0 gece igni!jtin, su korkunc davra~~I~m geee! Laura, senin burada ya§amayl sevmedlgm idn geceleri bizden uzakla~bg,ru samyor. Dogru mu bu, Tom?

TOM HaY1r. Sen, bana anlatamayacagin gOnli.il1den ~o~

seylerin gec;tigini soyledin. Bu benim icin de ge~erll' Gonlii!mden 0 kadar cok ~ey ge<;iyor ki sana anlatamaml Oyleyse, birbirirnize saygl gosterelim ...

AMANDA Fakat neden ... nicin, Tom ... sen her zamafl

cok huzursuzsun? Nere.lete gidiYOTsun geeeleri?

TOM $eye gidiyorum, sinernalara. . _

ANfANDA Pek.i, ni~in slnemalara 0 kadar ,"ok gldIY0["5I.1(1, Tom?

TOM Sinemalara gidi yorum, C;Gnku ... macera y1 sevi yO'

rum. Macera, C;ah~tlglm iste bulamadrgrm bir ~ey, bu yuzden de sinemaya gidiyorum.

AMANDA Fakat, Tom, sen sinemaya 0 kadar ,"ok gidi-

yorsun ki!

TOM Maceradan cok hoslaruyorum da ondan.

(Amlll!(llI'l1m kilfosl knn~ml~, biraz dn kmlml~llr, Sorgula- 1IU1 deoam ettik~e TOIII ria yava~ yf1va~ konirolii kaybetmeye bn$lnr. Snb,rSlz/nlllf ve 5ertle~ir. Aml1l1da df1 ana knr~1 kmlga pozisyclTItI altr)

Pr, Perdesinde Gori.inti.i.:

"Yelken acrrus gemide bir mutlu gernici"

AMANDA Cenclerin ~ogu macerayi islerinde arar, TOM Bu dernektir ki genclerin t;ogu bir ticarethanede cahsrrnyor,

A1vIANDA Diinyanm genci magezalerde, fabrikaIarda ve burolarda calisiyor.

TOM Buttm cnlar cahsnklan yerde macera bulabiliyor mu?

AMANDA Bslki buluyorlar belki de onsuz edebiliyorlar!

Herkes maceradan hoslanmaz kil

TOM Erkek. dedigin, i4;gi.idusel olarak sevdali, avci ve

kavgacidir, ama bizim ayakkahi deposu bunlann hiebirinin gerceklesmesi j~ uygun bir yer degil!

AMANDA insan i~gudilselmi§1 Barta i~g(jdQden s6z etme! i~gudGden uzak durmahdir insanlarl 0 hayvan.lara mshsusturl Yeti$k.in Hiristiyanlar onu isternezler!

TOM Peki, ~u yetiskin Hiristiyanlar ne istermis, anne? AMANDA YUksek degerIer! Beyne ve ruha alt seylerl Sadece hayvanlar i~gudllleriyle tatmin olurlarl Eminim ki senin degerlerin onlannkinden daha yuksektirl Yam llIa:ymunlardan ... dornuzlardan ...

TOM Sarunm. ki degil.

AMANDA $aka yapiyor olrnahsm, Her neyse, seninle

esas konu~mak. istedlgim rnesele bu degil.

TOl\[ (/\Dlknr) Fazla zamamm yak ..

Afl.I.A.NDA rOlllld(lnlUillll bnsimr) Otur.

TOM lse ge~ kalrnarm rm istiyorsun anne?

Al\I/\NDA Be~ dakikan var. Laura hakkinda konusrnak istiyorurn.

Pr. Perrlcsillrle Y(!21: "Planlar ve prograrnlar"

TOM Pek.5hi! Laura'ya n'olmus?

AMAND .. \ Onun i~in bazi plantar yaprnah ve onlernler almahyiz. 0 senden daha yash, iki ya~ kadar, ... henuz bir seyln olncagr da yak. Kendini akmnya kaptrrrms hi~bir ~ey yaprnadan suruklenlyor. Onun boyle suruklenls] beni korkunc derecede urktiti.i 'or.

TOI\I Samnrn, insanlarin ev kiz. dedigi ti..irden.

AMANDA Oyle brr tip yak, olsa bile, uzU.nti.i verici, Ya-

ni bir farkla ki, ev kendisinin ise VI! orada kocasiyla oturuyorsa 0 ayn!

TOM Ne?

AMANDI-\ Aah, ahl Yuzurndeki burnumu gordugum net Iiktc almvazirrnn da ne oldugLlnu g6riiyorum. C;oJ... korkunc! Cit gide daha faz!a babaru hatrrlatmayo basladin! 0 da hiebir gereke;e gostermcden saatlerce drsanlarda dolasirdi! Sonra terk etti bizi! Allahaismarladrkl Ben de bana ernanet edilenlerle tek basima .. !?u Deniz Ticarer lsletrnesi'nden sana gelen rnektubu gordum. Ne hayaller kurdugunu biliyorum. Burada gozleri kapah durdugumu sanrna. WI/' rur) Pek guzel, oyleyse. Haydi d(i~undugiini.i yop! Arna yerine ge\ecek birini bulduktan soma.

TOM Ne demek istiyorsun?

AMANDA Dernek lstedigim ~u: Laura kendisine baka-

cak birini bulur buirnaz, yani evlenince, kendine ;lIt bir evi olunca, bag1l11s1z!tgma kavusunca ... ~tc (111- dan soma, sen de camrun I;ektigi yere gitmektc ")f gursi.in; k< radan, denizden veya havadan, riizgar G('ni nereye suruklerse! Ama 0 zamana kadar kiz kardc'

sine bakrnaya mecbursun. Kendirni katrmyorurn, c;unku ben ya~!IY'lm ve arhk benim icin Iazla fark etrnez! Kardesini soyluyorurn: ~OnkLI gen, ve bize ba~mh bid o.

Gnu meslek okuluna kaydetrirdim ... kahredici bir basansizhkl Oyle kcrkrnus ki oradan, midesi bularup, kusmus. Onu kilisedeki Gene Insanlar Birligi'ne gotUrdum. Baska bir fiyasko! Ne 0 kirnseye bir soz etti, ne de baskasi ona blr ~ift laf. ~imdi butun yaptlg1 ~LJ camdan seylerle avunrnak ve eskiden kalrna rnodasi gec;.m~ plakJan calrnak. 0 ya~ta kiz bu sekilde nereye vanr?

TOM Ben ne yapabilirim ki?

AMANDA Bencilliktcn kurtull Kendin, kendin, kendin, devarnli dii~Lindiigi.in tek ;;ey bur

(Tom pn(t(1SHlIII allllllk iri" )ll!tinrivl firlnr. Mi1l1 Ill! (ir/.:il1- dir. Kulnkl!klI.m olan air 111./ ~l1pka giyer!

Atkrn nerede? YUn atkiru da sar,

(Tom klzglJl bir ~ekiirlf! rek1lleceye 1l:tl1llJ', nrklSlIl1 ailF />O!!IHlIIt! rioln r J

AMANDA Tom! Heni.iz kafarndakini sana soylemedim.

TOM Cok get; kaldim ..

AMANDA (KO[1II111 yaklllnr ... oldub;a serf, sOl!m IIt/wglll;) Su magazada, ~unJardan yak mu ... i)'1 gene; adarnladan?

TOM Hayir, yak!

AMANDA Mutlaka olmah ..

TOM Anne!

AMANDA Temiz yasayan ti.irden birini buJ... icmeyen, ona kiz kardesinle ~tkmaslm teklif et!

TOM Ne?

AMANDA Kardesln ic;in! Bulusmasi icin! Tarnsmasiru

saglal

TO

AM M (KtrPIYI ywnntk/nr) Hey Tannrn!

ANnA Yapar rrusin?

(Tom kaPIYI arm. AlIJRlJda tekrar edcr, emrcdercesiue)

Pro Perdesillde YaZT: "Gi.iZe) haber"

40 Strfa HOyt'flll Ko/eksiyollll

Yapar rnrsm?

(Tom ymr81!1 lHerdivl?Ilirldetl imm:ye tm~lm') Yapar mism? Ha, yapar D11Sln, camm?

TOM (Geriye seslenir) Evetl

(Amanda arki1smdan isieksizce kapTY" kapa ttr. Yflzii !lit, zomki bir umu! uardu)

Pro Perdesind« GorfjnUl: "Bir dergi kapagl" (Spot l~igl Alllt1Irda'yl teleftHl ba~lIldn gosterir)

AMANDA Ella Cartwright? Ben Amanda Wing(ieldl Nasilsin hayattm! Su bobreklerin ne §iemde?

(Sessizlik)

Dehset vericil

(Sessiz/lk)

Sen inanch bir Hiristiyansm, evet evet iyi bir Htristiyan! $u benirn k1TITl1zl kitaptaki not dikkatimi ~eh.ti de, sizin su "Ev Yapamn Yoldasi' aboneliginiz bitmek uzere, Evet tatlirn, bu sayidan sonra bitiyor T<11l1 da ~u Bessie Mae Hopper'in "Or; Ki~ilik Balayi" dizlsinden soma yazdlgl yeni yazi disinin baslayacag: 51- rada! Ah tathrn, bu diziyi kacirmamahsin. "Balayi" cok tuhaf ve ilgi cekici bir dizisiydi. Bu yeni diu bana kahrsa digerinden daha guzel, Gayet zevkli. 505- yeteyi ele alnus. Long Island'da bir yan~t;lyl kone ediniyor,

([;ilk karanr)

I I

BE~tNCj SAHNE

I§lk ym)t1~r;a artarken miiz.jk de i~itilmcye bn~lnr.

Bir bnlU1r giiml, nk~am iistil. Wingfield/er'i" evil/de nA~1II11 ycmegilldell henitz. k.alk!lml~. Amanda ue WlITn, iiLerkrill'

Sm';ll Haytll1l1 "(l/lrkslyoml 4 I

de nr;lk renk elbisekriyle, lo~ olan ye/llek Odl1s1l!daki SOfrllyl top/arken, hnreket/eriyle sank! dmls eimekte ya do dilli bit gorroi yerille getirlllekfedirier. HnrcketIeri keiebeklerillki gibi silik ve sessizcedir. BeJjflZ gOllilck ve panfo[olluyln Tom, IIU1S11dulI ka/klp yau811l merdiueniue yOllclir.

AMANDA (Tom yaJlllUul/I ger;erken) Liitfen benim icin bir iyilikte bulunur musun, oglum?

TOM Ne glbi?

AMANDA Sacianru tara! Saclann tarah cld ugunda oy-

Ie guzel gorilnuyorsun kit

(Toln elind« gnzl.!tesi}/le koltugwl iaeriue atar keudini. Gazeienin 5iirlllaJl~eti oIdllk~ iridir. "Fl'lwko'/IIIII Zllferi") Ona ~ekmeni istedigim, cok guzel bir yam verdi babarun.

TOM Hangi yam?

AMANDA Kendisine cok ozen gbsterme:si. 0 hicbir zaman da~ruk gorunmezdi.

(Tom elindeki gauteyi yer" (lnp, ycwglll merdiueuiue dogru youelir) Nereye gidiyorsun?

TOM Sigara iltmeye.

AMANDA C;:ok ic;iyorsun. Gunde bir paket, paketi on-

be~ sentten, Ayda ne kadar eder biliyor musun? Otuz kere onbes kac eder, Tom? Hesapla da De kadar para biriktirmene mani oluyor, kendin gor Washington Oniversitesi'nde bir gece kursuna yazilmana yetecek kadar par.a clemek bu. Bir dU~Unsene, senin icin ne kadar da mukemmel bir ~ey olurdu!

(Torn. pek de orals olmaz)

TOM Sigara}'1 tercih ederim.

C!{apIY' uurup, merdioeuden inert

AMANDA (Sertr;e) Biliycruml lsln aC1 tarat] da bu yal (Yalmz knlmca d01! iip kocasmsn jotogrn /11111 bakar)

(Dalls miizigi ba~Iar: "Diinya giine~ill dogmas In I bekliyor!")

TOM

(Seyircilere) Karsirrnzdaki sokakta Cermet Dans Sa-

lonu vardi. Baharda, aksornlan kapilar ve n~r){' .. ~"l;~~·."'~. acik oldugu icin disardaki muzik evlere dolardi, zan, tavanda asih, gf'ni~ cam kure haric, bQtun l:;;ll~a.J~'1U sbndlirulUrdu. Bu hire yavLI" yavas donerken d dan gel en isrklan evin icindeki toz bulutuna y gokkll~<lglmSI gornntuler yapardr. Soma aglr ve duygusal riti mde bir tango veya vals ~i ftler d I~an r;tkar, kendlleri ni sokagm yan ozel vasma birakirdi. Onlann telefon direklerinin buyuk c;op bidonlanmn arkasmda opustuklertru go,. rebilirdiniz. Onlar da hpkl benimkine benzer, rnacera51Z ve tek duze hayatlanm bu ufak degi~ikl iklerle renkiendirrneye r;i1Il~lrlardl. 0 ),11, rnacera ve degi~iklik kaornirnazdi. Macera, butun bu c;oclIklar h;in klH ~e basmda pusuda bekhyordui, Chamberlain'In sernsiyesi altmde kurnelenrnis, 1 iit!er'in karargahmda yuvalanrruslardi. lspanya'da ise "Cuernica" vardrl Fakat burada sadece dans muzigi. icki, dans salonlan, barlar, sinernalar ve seks. " hepsi tavandaki earn hire gibi asih durrnakta, etrafa kisa ve yarulnci gokku~agl rsinlan salrnaktaydi ... BLitLin dunya bombalanrnayi bekliyordu' (r.Illn1u1n kocasuun resnnnlu auiinden aynilr ve rll~(lnyn Relir)

AMANDA (irill; rekf'r) Bu yangin merdiveni fakirler ic;in tarara gibi il?e yanyor. (YL're bir R(lzete scrip iaeriue oturur, sank! Mississippi kenarmd» veranda/arm birin-

de 5al/nrllr hir ka/tugn yerfL';;/lli$ Sibi nakur (Ie ditzeulirl~)Neyebakiyonun?

TOM Ay'a.

AMANDA Bu aksam ay <;lkh rm?

TOtvl Garfinkel Pastanesinirt uzerlnden doguyor.

A1ANDA Dernek oylel KGt;iik bir ay ~oreg:i ha, Bir nl-

yet tuttun rnu bari?

TOtvl Hu.

Ar-.1ANDA Neye niyet ettin?

1'01\1 Gizli bir ~l'y('.

A.t-.tf.~N Dj\ SIr ha? Oyieyse ben de benirnkinl soylernern.

, Ben de senin kadar gizemli olacagim.

rt /11 S .. nin niyetini tahmin edebilccegime bahse girerim. ;n.tANDA l3enim beynirn 0 kadar ortada rru?

TO[\I Eh, bir Sfenks olrnadrgma gore ..

• \i\!r\ '\IDA Hayrr, benirn srrlanrn yak. Aya ne niyet tut. lugumu aniatayirn, Basan vc mutluluk, ~ok degerli

~OL'uklanm iclnl Ne zarnan yeni bir <I)' cksa hep aynl niveti tulan rn, hatta a y olmadlSI zarnanlarda da bu dilt>gimi yapanlll"

lOti! Hen de kizma bir gene kismet istedigini sanrrusttrn.

.. \:\1·\ "JD."'" Bu da nereden crkti?

lU\ I f3(iyle bi risi ni bulmarm soylememis miydin?

A \ It\,"" DA C;ah~tJgm yerde hos bir delikanhy: bulup kiz

kardesin i cin ayarlarnamn iyi blr fikir olacaguu soyleJil~imi hanrhyorum Sarurim, bunu birkac kez tekrarlanustirn

I'l)\! Evet, pek cok kez tekrarlarrustm.

A \r.·\:-';IJA fee?

I\)t>., I I3iri gelecek.

.. \ \\ \I\!OA Ne 10\! Bir kismetl

(BII Imber miiziklc' birliktl' kill/mil!') (Ammufll kalknr)

PI'. Perdesiiuu: Goritnti):

"Elinde bir dernet ~ic;ekle bir konuk"

.. \,\ IAN DA Demek istiyorsun ki, gene bir adarm davct et-

tin, ha?

10M Oyle, yemege gelmesini rica ettirn. \ \lANDA Cercekten mi?

10M Cercektenl

\ \ I ANDA Davet ettin, 0 da, ~\'y ... kabu I etti mi?

I UM Kabul etti!

\t-,'(ANDA Cok guze!, pek hos, gayet iyi! Bak, bu, bu cok

sevindirici!

TOM Mutlu oiacaglJ11 di.i~unmii~ti.im.

AMANDA Oyleyse kesin ha?

TOM Hem de cok kesin, AMANDA Yakmda rm?

TOM <;ok yaklnda.

AMANDA Tann askma, bunlan kes de bana bir seyler

anlat.

TOM Neier anlatmarm tsdyorsun.

AMANDA Dogal olarak ne zaman geleceginil

TOM Yann geliyor.

AMANDA Yann rm? TOM Evvvet, yann. AMANDA Fakat, Tom!

TOM Evet, anne?

AMANDA Yann iyi de, bana hi, zaman hirakrruyor,

TOM Zaman rrn, nicin?

AMANDA Hazirhk icinl Niye derhal bana telefon etmedin? Ona sorar som12lZ, onun da daveti kabul ettigl anda? Oyle yapsaydln, slrndiye epey hazirlik yapl11l~ olurdum!

TOM Bu kadar da biiyi.itme.

AMANDA Ah Tom, ah Tom, ah, elbette endi:}eIenir~.m.1

Ben yapngum iyi yapmak isterirn, oyle ~tU~klW degil! Karmakan~ak1lktan ho~lanmam. $Imdl (ok acele bir plan yapmahyrrrt, degil mi?

TOM Niein bir plan yapmak zorunda oldugunu anlaya-

ffilyorum. ._

AMANDA Sen anlamazsin. G6riicuyii bir domuz ahlr~n.

da agulayacak degm.z ya! BiHi.in gtimQ~ ~eyizliklel1m ovulacak i~lemeli rnasa orrulerim de )'lkanacak! pen'

, k Y elbi . leT'

cereler yikarup, temiz perdeler takilaca . a lse .

Bir seyler giymeliyiz, degil mi? ..

TOM Anne, bu <;ocuk oyle her :;;eyi sa ron yap<Jc",I-. b!(i

degil, .

AMANDA Bu adam krz kardesine gorilcO gelen ilk kr

Slrra Hl1y_,a" Kol/cksiyOlll1 45

~i, bunu gorebiliyor musun? $u blears kardesine bugOne dek bir tane bile gorucunun gelmemis olmasi ne kadar dayamlmaz, k6tU ve utanc vend. Ir;eri gel, Tom!

(AmniI/in gergiyi n~m)

TOM Nicin?

AMANDA Sana bir ~ey soracagim,

TOM Eger bu misafiri sorun yapmaya devam edecek-

sen, hemeniptal ederim, ona gelmemesini soyleriml

AMANDA Kesinlikle boyle bir §ey yapamazslJ1. Insan-

Ian iptal edilen programlar kadar hicbir ~ey uzrnez.

Aslmda bunun tek anlarru var, 0 da benim carurru disime takip ~ahli'mam demek, Muhtesern olrnayabiliriz, ama tefti.~ten de geceriz! Gel i<;eri. (Tom, OTllI tnkip ederek i~eri girer, hamurdanniaktadir) Otur.

TOM Ozellikle oturmarru istedigin bir yer var rm?

AMANDA Tannya ~iik(lrler olsun ki ~u rem kanepeyi alnusrml Aynca bir de portatif l:}lk geliyor, taksitleri nerdeyse bitecek, Ozerine blr de alacah bulacah basrna kihft gecirdik mi, degme key fine! $u duvarlann da yeniden kligltianmaSll11 isterdim ama ... $u gen~ adamm adi ne?

TOM Adi, O'Connor.

AMANDA Bu da, kuskusuz, bahk demek ... ustelik ya-

an Cuma! Somon baligl yapacagun.i. uzerine de Durkee tarzi bir sosl Ne i~ yapiyor? Depoda au cah~yor?

TOM E1bette! Baska nasil ..

MANDA Tom, 0 ... iemiyor degil mi? YOM Bunu neden bana soruyorsun? ~MANoA Baban icerdi de!

OM YU1e baij:lama!

~A ~Yleyse i\;iyor?

1M. Be.nun bu konuda bilgim yok!

~.A Emin 01, kesinlikle! En gormek isternedigim y, laznrun erksk arkadasirnn icmesil

'IOM Bu hususta biraz acele etmiyor muslin? Bay O'Connor heruiz sahneye <;1kmadJ bile!

.. \MANDA Yann olacak. K12 kardesinle gori.i~ecek; ka-

rakteri hakkrnda ne biliyorum? Hi,1 Evde kalan ya-;;ll kizlar, sarhos karilarmdan daha iyi durumdadir.

TO/vi Aman Tannm! AMANDA Sakin oll

TOM (£gilip ftszlrlnr) Pek c;_ok kirnse kizlarla bulusur arne

evlenmez!

AMANDA Manhkh kcnus, Tom ... alay etme! (Bir srlf.{I~-

~'(lslll/lr)

TOM Ne yaplyorsun?

AMANDA ~u ibik gibi duran sacim yanracagirn! (Flrfrllf' In ag/lIIl1l11 snplll farmtmyn ba~/m') $u gene adarnm depodaki pozisyonu ne?

TOM (istellll!1jl..·-rek sn(lyla rlgrn~lil/ln::llla iWyHllcgaJ Btl

gene adarmn pozisyonu Sevkiyat Mernurlugu, anne.

AMANDA Bana oldukca sorurnluluk gerektiren blr po-

zisyonrnus gibi geldi ... Eger sabahlan birazcik erken kalkabilseydin sen de olabilirdin. Ne kadar maas ahyor? Fikrin var rru?

TOM Ayda seksen bel? dolar civannda oldugunu S3n1YO'

rum.

AMANDA Yaa, pek de buyuk sayiirnaz, arna ...

TOM Benden yirm.ibe~ dolar daha Iazla ...

AMANDA Evet, naS11 da bilmern! Fakat bir aile erkegi

h;in, anca ucu ucuna gec;indirebilecek kadarrrus.

TOM Evet, arna Bay O'Connor bir aile erkegi degil ki .. AMANDA Bir giln olabilir, olarnaz rru? Gelecekte bir gun1

TOM Anladim. PlanJar, programlar ...

AMANDA Yanndan buguntl, bugunden yanm VI" ge{'

misini eger iyi planlamamrssan, bas agl'1S1 olacat~ gen;egini gormezden geJen, bildigirn tek erkek d, sensinl

TOM Bunu dUiiiune<:egjm ve bu hususta neJer y.,~,abde-

cegime bir bakacagim.

AMANDA Annenle dalga g~c;:me sakin] Bana sunun hakkinda biraz daha bilgi ver bakalim, ~e'f; nevdi adi?

TOM James D. 0 'Connor. D harf Delaney k;r~l!tgl.

AMANDA Her iki taraftan da trlandah dernekl Tanrirnl

i911iyor ha?

TOM Onu bu saatte uyandinp cia 60rayml rm?

AMANDA Btl gibi seyleri ogremnenin en iyi yolu uy-

gun dururnlar ayarlayrp, caknrrnadan incelemeler yapmaktrr, Ben, su Blue Mountain'da gene bir kiz iken, bir gen~ erkegin sarhos oldugundan ~Liphelenince, eger ona ilgi duyan bir kiz varss, herhangi bir kiz yani, cnun gittigi kilisenin papazma gidip soruJuri ya da eger yasiyorsa babasina sormay) tercih ederdik; boylece 0 gen<; adarrnn karakteri hakkrnda az bucuk bir bilgimiz olurdu. j}te. boyle, gen~ bir ktzm yan1l~ karar verrnernssi icin gizii arastirrnalar yapardikl

TOM Madem oyleydi de, nasil oJup da feci bir ham yaptm?

AMANDA $u babarnn yuzundeki rnasum bakis yok mu, herkesi bastan cikarmaya yeterdiJ a gulunce ... butun dUnya neselenirdll Hicbir kiz yak.I~lkh bir gortini:i~e aIdanmaktan daha buyuk bir hata iljileyemez! Urnanut ljiu Bay O'Connnor cok yakrstkl: biri degildir.

TOM Hayir, cok yakisikh degil. Biraz r;:illi ve burnu da

varia yok arasmda.

~~DA Oy]e evine bagh bin de degij, yani?

Yok,. yok, pek harurn evladt da sayilmaz, Yani or.. ta karar diyebilirim.

~DA Bir erkekte karaktere bakmak gerek. ~ Ben de hep oyle derim ya, anne.

b' A. Sen boyle bir seyi hayatta soylernedigin gi~, SeIUn .boyle bir konuyu akhrun ucundan ge"ireceTOM ginden bile ~Uphe(jyim ben.

~~akk.Jmda bu kadar da §i.ipheci alma.

- - Umarun geleceg; parlaktir,

I

I II I

I

48 Sm;1I Hiryt'l1n Kolrksiyomt

TOM Sarunrn kendini yeti~tirmeye gayret ediyor. AMANDA Hangi gerek.!;eyle boyle dil~Unuyorslln?

TOM Cece okuluna gidiyor cia.

AMANDA (GOzleri parlarJ Sahanel Ne yaplyor, yani okul-

dan bahsediyorum?

TOM Radyo tamiri ve guzel konu§n1a sanatil

AMANDA Dernek ki, d\lnyada kendini geli~timlek gibi

bir gbrii§e sahipl Ve e~er bir gem; adam gu.zel konu~rna kurslanna gidiyorsa, bit ki, bir gun y6netici olrnayl hedefliyordur! Ve radyo tarnirciligi? Bu da gelecek. icinl ~un1ann ikisi de pek aydmlabo bilgiler. Bunlar, kiziru gormeye gelen bir gen~ adam hakkmda bir annenin bilmesi gereken ~eyler. Ciddi ya da ... degil.

TOM Bir uFak uyan Laura hakkmda hicbir ~ey bilrni-

yor. Onun, kendisi hakkmda karanltk niyetlerimiz oldugunu bilmesini istemedim. Ona sadece, neden bl· ze gellp birlikte yemek yernedigini sordurn. a del olur dedi ve rum kon~ma da bundan ibaret.

A MANDA inamyorurn ki oyledlrl Sen bir istiridye kadar narinsindir. Her neyse, buraya geldiginde Laura'yi gorecek. Onun ne kadar gGzel, ~ekid ve tall! oldugu· nu gorfulce, sans meleklerine, buraya davet edildi~i

ic;in dua edecek.

TOM Anne, Laura'run bu kadar etkili olacagim bekleme

melisin.

AMANDA Ne demek istiyorsun?

TOM Laura sana VI' bana l;ok ~eyle.r ifade. edi yor, C;lInkli

o bizim ... ve biz onu c;ok seviyoruz. Hatta biz onUfl sakat oldugunu bile fark etmiyoruz arnk.

AMANDA Sakat deme! BLI kelimenin konu~ulmaSl!11 )'8'

sakladigcm biliyorsun.

TOM Ama gerlYeklerle yUzle~elisin, anne. 0 sakat ve .. ·

aynca da ...

AMANDA Ne demek aynea da? TOM Laura diger lozlardan t;ok farkli.

AMANDA Bu farkliligm onun kendi lehine olduguna i['l~'

myorum.

TOM Pek de de~il ... digerlerinin gOzLinde ... yabanola-

rin ... a.!iill cekingen ve kendi dunyasmda ya~u}'or. Bir d~ ~u sahip oldugu ~eyler, disardan gelen insanlara bir tuhaf gorunuyor;

AMANDA Tuhaf deme.

TOM bi ~en;ek1e yuzles anne. Laura biraz garip huylunun In.

(?nm salommdarl gden lIlii:ik lallgOyll rio II er. Ancnk tlit~ltk ionda ue biraz kasuetlidir)

AMAND~ Hangi ba~lmdan garip ... sorabilir miyirn? TOM .. (Kiba:C11) Kendin ozgi.i bir dunyada ya~lyor ... bir dunya ki cam oyuneaklardan yapilrna, anne ...

(Tom .OY_flgn knPknl'. Amnnda elinde fm;n, Qlla 11IlknT, endise-

lenml~hr) ,

Eski mum parcalanru cahyor ... hepsi bul

(Aynada kendisine bit- bnkaT soma knplyn sider)

AMANDA (Sertr;e) Nereye gidiyorsun?

TOM Slnemaya gidiyorum. (Perdedcn rilsan rlmr)

AMANDA S' • ,

l.nernaya gitrniyorsun, her ge.ce sinema! (HlZ-

~ perdelllll oiesillc gerer) Her gece sinemaya gittigine mannuyoruml

~om gibrLi§tir. ~Jlum~ bi,. siire iizgiin iizgiill petjil1dell = S~nra yemdclI bir 1II7IIAt VI' cul1l,1,k gelir ve knpirilill

gmye doner) Latlt'al Laural

LA. . (Lmrn mutfaktall seslenir) A~A Efendim, anne.

rr _ Bulasiklari birak da buraya aell \~ura elinde bir k I lta: 0 .-

11.00 .. . urll amn Ulvlrlsilyln gelir. Amanda ke-

. '¥.~,~ 0aknn a~ln~tlaya ba~lar) Laura, buraya gel ve Ay'a ~ bir dilek tutl

]lJ. Perrksl"'ld GO ...

. e onwtii:" Ay"

LAURA

~ (Gelir) Ay ... Ay rru?

~ Ay, k:o~k bir gum~ terlik gibi, Sol ornuzun-

50 Sltt;n HayzIDII Ko/eksiyonll

dan yukanya dogru bak Laura, bir dilek tut!

(La/1m snukj lIykudan lIyn"dmlml~ gi/1i Ilnftften ~(I~klll yl1knn bakar. AlIlaJuin OWl omuzlarmdtm futnmk kaplya do§m r;evirirJ

AMANDA $imdi! $imdi hayatim, bir dilek tut!

LAURA Neye dilek tutayim ki, anne?

AMANDA (Sesi titremelJe bn~lnrke" gDzlerindell de ya~lar

bOjfllur) Mutluluk icinl Bol sans i9n1

(Kanan sesi yiikselirkell, saline karartr)

ALTINO SAlINE

l~lk yal18111 merdiuenlnin ba~lI!da yallar. Tom duuara ynsIn!llm~ sigara ipl1ektedir.

Pro Perdesinde Goriintii: "Cozde bir lise 6grencisi"

TOM Ve boylece, ertesi aksarn Jim'i yemege getirdim.

Onu, lisedeyken biraz tarurdun. JLm, \isedeyken bir kahramandi. Oylesine Irlandah bir gori.ini.i~e ve canhhga sahipti ki, Iyice parlatilrms ve dlalanrms bir On tabagml andmrdt. Sanki uzerinde bir 1~lk demetiyle dclasirdr, Basketbol takirmrun bir YIldlZI, munazara takirmrun kaptaru, son SInUIn mumessili, neseli sarkilar soyleyen koronun baskam ve yil sonu operalannda erkek bassolistti. Daima ya kosar ya da ziplardr, onun yiirudiigO pek gOrillmezdi Sanki yercekimi kanununa devamh karst koyuyor gibiydi, Oylesine bas d6ndi.irOcii bir hizla her seye yeti~iyordu ki, otuzuna vardigmda Beyaz Saray dismda bir bekJentiniz olamazdi, Fakat, goriinu§e gore Soltan Okulunu bitirdikten sonra, Jim, sarunm bazt zorluklarla karsilasn, Hizi kesinlikle azaldi, Liseden aynldiktan soma alti yil ge~i§ti ve Jim'in benden pek Iarkh bir il,?i de yoktu.

Sm;n HIl)/TlilII Koiteksiyonu 51

Pro Perdesillde Goriilltii: Tezgahtar

Jim, §irkette arkadashk ed.ebildiglffi tek kislydi. Kendi parlak gec;mi~iru hanrlayan. basketbol YlldlZl 01- dugunu bilen ve mirnazara takImmda Gumii§ Kupa'yi kazandlgtna tamkhk eden bir klsi olarak ben, onun i~in degerliydim. Magazada isler yava~ken, tuvalete gizlice cekilip ~iir yazdlglffil bilen tek ki§iydi. Beni Shakespeare diye ~agmyordu. ;;irkette cahsan digerleri benden hoslanmaz ve ~iiphelenirken, Ji~ sakaci bir tavu takirurdi. Giderek onun bu tavn digerlerini de etk.iledi, onlann di.i.~m.1j'\hgl azahp, hatta yollanna ~1kan tuhaf bir kopege bakar gibi gi.ilOffise-

yerek bana bakmaya bile basladilar- .

Jim ile Laura'run birbirlerini Soldan'dan ben tamdlgmI ve Laura'run da onun sesinden ne kadar buyuk bir hayranhkla 50;;>; ettigini de biliyordum. [irn'in ~se, onu hanrlayip hahrlamadlgml bilmiyordum. Lisecleyken, Jim ne kadar canhysa. Laura da 0 kadar 5i~kti. Eger 0 Laura'yi hattrhyorsa, benirn kiz kardestm olarak hatirlanuyordur- C;ilnkU onu yemege davet ettigimde bana I,?ay~e dedi, "Yahu Shakespeare, serun de bir allen olabilecegini hie dG~iinemezdirn!"

Bayle bir ;;eye sahlp oldugumu kesfetmek uzereydi ...

Pro Perdesinde Yazi: "Yakla~an ayak sesleri"

(Tom ',m ilurilldeki I~lk aznhrkell yemek odnslI1riaki I~rk aydllllmullaya bu~lar. LimOJllll1l51l ho:; bir aydmlatllladlr. Ba/IIInn sonlnrma dogm, bir cuma (lk~mlUr1111 yakla~rk bei sulandrr. Sank; gokten ~iir !lngmaktadIT)

(Goriicfiyii kar~ll{lTllak i~il1 Amalldn Jlir; dllrmndm: t;alI~IItl~hr. Orraya f1kall iselumka bir goriinWdiir. Yem ~llvlr: //lmbaslIIlrI uzetine. ipektfll biT bl'l~llk ger;;irill!li~, yer/! yenlie otl4rtllll11l1~, renkli kiiglttall yap/Inri feller ise favanm aylb"fI i:iTtect!k~ekTlde yerlt!~firilllti~tir. PellcereiL'Te parlnk

I I

I

, I

51 SlIrli Hlly<>an KokksiyOll1l

beyaz perdelcr aSli1III~, 5/llIdnlyele:r ile kanepenin iizeril.le hasnu: kIllflar ge~11'iI1lli~, bir r;~ff yell; kanepe ynstlgl ria koseiere kOIl/II/I~tllr. Yerde ise !l(!k kllflllllr ve kfigltlnl' durmaktadir)

(Inurn, kollarun kllldmlll~ ,ayakta dikilirkel!, anuesi, iizerilldeki yelli elbisenin olp'ilerin; ayariamaktadl.r. Sallki.d~IIi bir torm.deymi§ gibi bit gOl'iil1l:ii VIlrdlr. Elbise renkiidii ve rizimi kafadall yl'lp I bll1§ hr. Laura'mn snr ~ekli de degi~tnisiir, dalto .If1UIIII~nk vc havnhdrr. Dokunsan bOZlllaca~, bir«: lfllpny bir giizellik gell1li~tir Lnum'inn yriziille. Sanki itzerine I~lk uuratt saydam bir calli gibidir; gefid bir Ilydmlannn snglnr, gercek veyn kahn degildir)

AMANDA (511111r5Iz) Neden titriyorsun?

LAURA. Anne, beni oylesine gerdin kil

AMANDA Seni nasil gerdigimi soyleyebilir misin?

LAURA Bu konuyu fazla abartiyorsun ya! Sanki cok

onernliyrnis gibi davraniyorsun.

AMANTIA Seni anlayarmyorum, Laura. Evde oturrnak-

tan mutlu degilsin, arna ne zaman ben de senin ic;in bir seyler ayarlamaya kalksam, bu sefer de direnmeye bashyorsun. (Ayaga knlkur) $imdi kendine bir bak, Hayir, bekle! Sadece birkac saniye ... bir fikrirn var!

LAURA ~imdi de ne geldi akhna?

(Amanda iki pudra pompo/wllll allp, kiun gog~iine s/kr~ttrtr)

LAURA Ne yapiyorsun, anne? AMANDA Bunlara hovarda hilesi derlerl

LAURA [stememl

AMANDA Istersin, istersinl LAURA Nedenrnls?

AMANDA <;iinkii, aci ama gercek, gogsun tahta gibi. LAURA Sanki bir tuzak hazrrhyorrnus gibisin.

AMANDA Biiti.in gi.izel kizlar birer tuzakhr, gazed bire!

tuzak; erkekler de onlardan oyle clrnalanrn bekler.

Pro Perdesinde Yazi: "Cuzel Bir Tuzak"

(KOIIII~J//ast11l siirdiiriir) Simdi kendine bir bakrver, gen, bayan. Olabilecegin kadar guzel yaphrn seni, (Geriye (ekilip Laura'yn Iloyrtm lmyrnll bnkur) Simdi de srra bana gelcli! Annenin goriinu§li seni ~ok sasirtacakl

(Amand« perdelerin nmsnusu: srYT/ltp knybo/tlr. l\L'YiJle bir sark: mmldml11lnktadlr. WI/Tn ynun~rn nYIlf1llll! iil/iille gidip, tmkur bir §ekilde keudisini st>ymler. Hnfiftell esen bir riizgar beyaz perdeleri i(criye dogTII kaldmr; hnfiftell bir if get;i rille hissedilir)

Alv[ANDA (Perde/aTi" erdmdau) Henuz yeterince karan-

hk olmadi,

(U1IJTn ayllnlllll bniuule }!nvn~rn doner, yii.ziinde cndiseti bir ifode tmrdtr)

Pr. Perdesinde YaD: "Bu benim kiz kardesim: Yaylt ealgilar kutlasin onu",

Mlitik baskrr.

AMANDA (Giller, IlfIlJi gozii~1'lez) Sana bir sey gosterecegim. G6z kama§hnCl bir g6ri.i.ntum olacak.

LAURA Neymis 0, anne?

AMANDA Biraz sabret. .. goreceksin! Su eski sandiktan

r;li<a:rhp yeniden hayat verdigtm bir ~eyI Moda dedigin pek de degi§medi ashnda ... iPerdeleri aym,,) Sirndi aIUlene bir bakrverl (Uzerinrie gell( ktzlarm. giydigi ttirden saT/mSl tiil bir elbise ve maoi ipekten bir kusa]:

T.1tl1'dlr. Eli'lde ise bit demet fidya ... gellr; klZIIK! yellidell ~linInnml~ gibidir. $illidi kouusmas: dalta C'O~kltllldur) 'I~~e bu elbisenin ir;inde, Kotilyon dansun yapardun. G~~atunl Tepesi'nde iki kere bununla pasta yuruyu~ yan~1.JU kazandim. Valinin, jackson'da verdigi ~loya da ilkbaharda kanlrrns ve yine bu elbiseyi giy~~~. Balo salonulilda nasil da suzulerek yurudu~u sana gostereYim rni, Laura? (Eteklerini kaldirara.k !riip'ik admdarla odantu dart bir yamlll arsmlar) Pa-

.. '

I I

I'

54 51J'\'!1 Ha!/mll1 J.:nl,.J.siyDIlII

zar gunteri ise. ban a gl'len gbri.lculer i~iJl bunu giyerdim. Babanla bulu$tugumda da bu elbise vardi uzerirnde ... 0 bahar, sitrnaya yakalanIiu~hm. Dogu Tennesse'den Delta'ya geJmi~tik ve degisen iklim sartlan direncirni kirrmsn. Atesim devamh olarak biraz yuksekti,.. ciddi sayuacak kadar degil ... sadece beni yorup sersemletecek kadardi. Davetler bir birini izliyordu.v Delta'mn her yamnda partiler! "Yataktan I';lkll13," diyordu annem, "atesin var!" Pakat ben dayanacmyordum. Kinin almarna ragmen ates surdu de surdu. Aksarnlan. danslarda! Ogleden sonrslan ise. uzun, cok uzun at binmeler! PikniJder ... mLlhte~ern~ o kadar muhtesem ki, Mayls apnda neredeyse butun kasaba ... tarnamr ~a.ylTl.ar\a I<.ap\lyken, neredeyse fulyalarla dcluverdi! Iste, 0 baharda, fu1yalara a~lk oldum ben, FulyaJar benim icin dayamlmaZsaplantl haline gehni~t1, Annern, "Tathrn. arnk fulya koyacak yerimiz kalrnadi." derdi. Buna rag\l1en ben devarnh olarak fulya getirirdim eve. Ne zaman ve nerede giirsem, "Our, bak i~te fulyalnr!" derdirn. Genc;lerdcn de benim icin fulya roplamelanm isterdlm. Arnk btl bir soylenti haline geJmJ~ti. Amanda'Dln fulyaJan! So' nunda, evde bos tek bir vazo bile kalmarrus, her uygun bosluk fulyayla doldurulmu~tu. Hi" bos Vi!ZO kelmermsu. inamyor rnusun? Ve sonra ben ... (r(1/t)~, raIlI! 01ll'!nne dunn'. Miizik bl1§lad babanla tam~lml! Sitma nobetleri, fulyalar ve ... ~u ... oglan ... (Giil btl!"" lr l(Illlbny, tlilzeltir) Umarun yagmur ba~laroadan ev. vel buraya vanrlar, (Od(lnlll ote tlITafllUi gc(ip ftllyalarr mnsCi'1zlII iistiLlldeki bir kfiseye koyar) Kardesine I:>irat fazla para verdim. Bay O'Connor'la flirkietin arabaSl'

na binebiJsinler diye.

LAURA (Memkll bir bnk!~II'Z) Sanmm adiru soyledin, net

rnis?

AMANDA O'Connor. LAURA ilk adi ne?

AMANDA Hahrlarniyorurn. All, ever, hatirlndirn. Seydi, Jim!

(Lnura sellnnn; smulnlyeye iutuuur)

Pr. Pcrtlesinde Yaz./; "Jim Olarnez!"

LAURA (BrrY8I1lca) Jim ... olamazl

AMANDA Evet, oydu, Jim. Hayahmda iyi olrnayan tek

Jim tarumadrml

(Miizik iI' knmrtict unle dijnii~iir)

LAURA Admin Jim O'Connor oldugundan ernin misin? AMANDA Evet, Neden sordun?

LAURA Tom;un liseden tamdlg1 cocuk mu?

AMANDA Oyle bir ~ey demedi. Sarnrirn de-pod a tarnsrrus olrnah.

LAURA Onun ve benim liseden tarndigirmz bir Jim

O'Connor vardi, .. [Sonia, gnyretle) Eger Torn'un yemege getirdigi 0 ise, bern bagl~lamahsm, ben masada olamam.

AMANDA Bu ne bicim sacmahk?

LAURA Barta bir zarnanlar sevdigim bir kimsenin olup

nlmadiguu sorrnustun, Sana bu ~ocugun resrnini gosterdigimi hatirlarruyor musun?

AMANDA $u ytlhkta gosterdigin resirnden mi S(1Z ediyorsun?

LAURA Evet, 0 oglandan.

~A Laura, ah kizun, sen ana a~lk rmydin yoksa?

AURA Bilmlyorum anne. Butun bildigim, eger oysa,

_ben onunla aym rnasada oturamaml

A~ 0 degildir! Bir parca olsun ihtimal vermem. 6zu t 0 olsun veya olmasm, sen masada olacaksm,

L:~' r kabul etmern. ,

~NDA V;:amam anne, elirnde degil.

ti "" ptalllgmla alay etmek istemern, Laura- Kart=:: ve send~ ~ektikJerim yeter! ? halde otur 1"0 ' onlar gelmceye kadar da kendine h!l.kim 01.

IJI, anahtanru un ttuz .. d

. U' gu 1~1I1 e, geJdikJerinde onla

, I

ra kapiyi sen aeacaksm.

LAURA (Teln~/n/!lr) Ah, anne ... kapiy: sen aoverl LAURA (5akill) Ben mesgul olacagirn ... mutfakta.

AMANDA Lutfen, anne, Sen aover, Bunu yapmaya be-

ni zorlama!

LAURA (Mllt/aga 8e~e,.kcll) Semen bahguun sosunu hazilayacagIm. Sorun ustune sorun. .. aptalllkl ... alb. iistQ bir g6riici.i1

(Kapl kapamr. Laum yallw kal1nl~tlr)

Pro Perdesinde Ymn: "Dehset!"

(Lnur« inter ve Inmbayl sondr'iriir ... pammklan keuetinlntis hald«, kauepeniu kennnnda kmnldamadnn oturur)

Pro Perdesinde Ynzl: "Kaptrun a(;Ill~I!"

(Tom vc Jim ymlgm werdivclIindcli tmnantrlar. Onlan» geli~il1i dllyall umrn tell1$la l1ynga kalkar. Am boliim/cl"l' dogrll gerifer. Kapmin zili catar. Laura nefesilli tutar l'e e/lenni bogllZllUl gohiriir. Yavo§tall davul sesi Ill/yulllr)

AMANDA (5es/ellir) Laura, tathm! Kapil

(Laura harekeisiz bIT ~eki[de baknknlmr~tlt)

JtM Sarunrn yagmuru yendik,

TOM Hum. (Tekrar ziti (alar, sinirlenir: Jim Isllk falarki:ll

bir sigara yakar)

AMANDA (oldllkl;_(1 neseli) Laura, kardesin ve Bay Jim

O'Connor geldiler. Lutfen on'lan i!;eri ahr rrustn, tatlim?

(Laura n1l1tfagm. kapisma gider)

LAURA (Zorln rtEftS almaktadir) Anne, .. kapiya sen gitl (Amanda nwtfoktall 0knT ve r;ok klzgw bir .~ekildt' [..4' lira 'ya bakar. Emredercesine parmnglyln kaplyl isare! edefl LA URA Lutfen, li.itfen!

AMANDA (Ktz.8mcn ftslldnr) Senin neyin var Allaha~klJia, bre sersem?

LAURA (Caresiz) Lutfen, sen aciver, Ii1tfenl

AMANDA Senin key fine gore davranmayacagirm soyle-

Slr(a HI1)/l'ITIl KDUcksiYDlllI 57

mistim, Laura. Akhrn kactrmak icin neden buaru secersin?

LAURA Lutfen, lUtfen, I lit-fen sen ac;f

AMANDA Kaprya sen gitmek zorundasm, .;;unkii ben gi-

derneml

LAURA (ytlgmcn) Ben de gidemem!

AMANDA Neden?

LAURA <;linki.i midern bulamyor!

AMANDA Ben de hastayrrn ... sacmahyorsun sen! Neden sen ve kardesin normal insanlar gibi olamazslfllz anJamam. Ucuk kapris ve davraruslarl

(Tall! zi I i da 1 III /lW/I (a lar)

Aktl almaz seyler oluyor bu evdel Bana bir tek neden gosterebilir nisin ... (~ii,.sel bit tatnrt« knpryn seslenir) Geliyorum! Sadece bir dakika! ... neden korkarsm ki kapiyi acmaktan? Cevap ver bakayim sirndi, Laura!

LAURA Ah, ah, ah .. - (Getgilerin urkasina diiner, grnmofonil kD§ar, delicesine kurar ve rra1!§hnr)

AMANDA Laura Wingfield, derhal kapiya, mars, rnarsl

LAURA Peki ... peki, anne!

(Uznktan Dardanella'nin bozuk bir yOTl/lI/1t luronyt yrmlllftlt/T ve GIlIl hareke: etmek i~in gereken giicii uerir. Gergilerin arasmdau slyrrllp kaPIY' dikktitlice a~r. Tom, goriidi Jim ile girer)

TOM . Laura, bu Jim; Jim, bu da kiz kardesim Laura. J!M . ar;eriye girerken) Shakespeare':in bir kiz kardesi o!dugunU! bilmiyordum!

LAURA (Knpuinl'l ge6ye rrekilirkell, titremektedir. Taun kan-

. dzr) Nasil, .. nastlsimz?

~ (ir;ten, elini IIV1hrken) Iyiyim!

JlM- (iJlUIiQ 0111111 eline isteksizce dokunur} ~ - . Elin sotuk. Laura!

~ ~ogru, ~y ... Gramofon r;abyordum da ... :_~Slk rnuzik r;aldIgm iC;in olmah. Karuru canlendir~l i9n biraz dans milzigi falan t;ahTlaltsml

Be ..

n izm a]ayun ... Gramoion calmayi tarnamla-

madrm da. .. (Knp,dml i(eriyl' ~t'gjrtir, tarn bir gllriplil". GmlllojolJIIII /;11~I"rin him: durtlT. Bim;: lIe!e$/elldiUell SOllrll. i~' odrryn yl/dmll1 ginr rin/lld

(ir lieker) Sorun ne?

AhJ Laura rrn? Laura" gey ... ~ok utanga(fbr da. Utangac ha? Bugiin!erdc utangac bir lena rastlarnak pek nadir. Bana bir krz kardesin oldugunu soyledigi-

ni hi~ hahrlamlyorum.

TOM tyi. ya, simdi biliyorsun- Bir kiz kardesim var. B3k.

postadan 9kan SOil yaYlnlar, Bir tane ister misin?

I--1n.

Hangisinden? Mizah?

Spar! (Bf1" fcme nlip, /!~knrJ $u ihtiyar Dizzy Dean YI-

ne ~irke£le§m~.

TOM (iigisiz) Ya? (Bil" signm yaklp, !lClIIglll r,kl~II/1l sided

JiM lereye gidiycrsun?

TOM Terasa ~k.tyorum.

JiM (Om" izter) Biliyor musun, Shakespeare ... senin i~in

bir plarurn varl

TOM Ne pJam?

liM Cittigim bir leurs var ya?

TOM Neymi~~?

JiM Guzel konusrnal Sen VI" ben, biller ticarethanedc ~<l-

LL~acak tipler de~i1iz.

TOM Sag 01... bu iyi haber, Fakat ~u koriusrna kursuTllIn

benimle ilgisi ne?

Sana uyar ... idari gOTevler icin.

Hlmmm!

Bilmen gerek, benirn islrne cok yarad!.

JIM TOM JiM

JiM TOM JIM

]tM TOM JiM

Pro Perd.e5inde Gbrn,ztii:

"Masa ba§-Jnda ust duzey bir memur"

TOM jiM

Nasil, yani?

Her baklmdan! Sor bakahm, seninle benim arai11d~

ikimizle ba~lmlzdaki mudurler arasmda ne far}... va!' Beyin mi? Hayirl. .. Yetenek rni? Hayir! Peki ne? sa' -

dece ki.iC;i.ik bir ~ey ...

TOM ~ll kli\Ltk ~ey ell" neyrnis?

JiM Onceiikle i~in ash .... sosyal gorunti.i! Herhangi bir

sosyal mevki karsrsmda kendinl korurnak ve onlarla bas edebilrnekl

AMANDA (MI/tfnkton) Tom?

TOM Efendim, anne?

AMANDA Bay O'Connor Ta beraber misiniz?

TOM Evet, anne.

AMANDA iyi, sirudillk orada keyfinize bakiruz.

TOM Peki, anne.

AMANDA Bay O'Connor/a SOT bakahrn, elini yikarnak

ister rni?

JiM $ey, hayir. .. hayrr. .. stlg olun ... 0 isi depodayken

yaprmstun. Tom ...

TOM Evet?

JiM Bay Mendoza, bana senin hakkinda bir seyler soyledi.

~OM Lehimde bir ~ey mi?

JIM Sen ne diyorsun?

TOM Yarn ...

JiM TOM JtM TOM

Eger sabahlan erken kalkrnazsan isinden olacaksm.

Kallayorum ...

Pek belli olmuvor da, A~amasl giili.

Pro Perdesillde Coritntu:

"Iekrar, yelken a~ml~ gemide bir mutlu gemici"

60 Slr~Q Hayvan KoieksiyolUl

Sinemalardan bikhm.

Sin(1malar!

Evet, smemalar! ~unlara bak ... (Graltd Avenue' tarn·

ftnd!lkjl~lklarl ifaret ederr) Battin ~u anh ~anh insanlar ... macera pe9inde ... tumiinti opiip, deveyi hamuduyla yutuyorlar! Ne oldu~u biliyor musun? lnsanlar filmlere giderJ ama kendisi orada hareket edemezl Hollywood karakterleri btittin Amerikab1ann yerine maceraya anhr ve biitilrl Amerikahlar karanhkta oturup onlann kendi yerlerine eglenmesini izlerl Evet, bu durum, sadece savas olana dek surer, i~. te 0 zaman herkes idn macera baljlar! Herkesin payl kendine, sadece Clark Gable"a degiI! Iste 0 zaman, karanhktaki adamlar, karanhk salonlann disma 9kIP kend1lerinin payma d~en macerayt ya!larlar ... aman ne gUzell $imdi bizim sirarmz, bayrm, GOn.ey Denizi Adasma gidip .... tura 9lap ... egzotik ya~amak. cok uzaklarda! Fakat ben sabrrb de~lirn. 0 zamana kadar beklemeye tahammilliim yak.. Sinemalardaki reketten sikildim, kendim hareket etmek iizereyim!

(Hayretler icitlde) Hareket mi?

Evet.

Nezaman?

Yakrnda!

TOM JiM TOM

JiM TOM

JiM TOM

JIM

Nereye? Nereye? (Tom di~ilniirken cevllbl sanki t1Iuzik verir. Cebini

hn.naktadrr )

TOb..f t~en j~e kayruyorum. Biliyorum~ ruya gorUr ytm,ama ic;im ... ben i~en kayruyorum! C;al~lrken Zaman elime bir kundura a1sam, hayabn ne kadar sa oldugunu ve benim burada ne i§ yapttgnru med_e.n edememl Her ne demekse, am.CIJ

-b~unla bir ilgisi olmadlguu biliyorum ... ~ ayaga giymekten baljka. (Arail.gtm Em/liP karh;. Jim'e bir kdtrt parClls! fanhr) J1M Nedir bu?

Slr{tl HaytlQll KolleksiYDlw 61

.Uye oldum.

(Ok"r) ~ti~car Denizciler Birligi.

"Su ayki al~ab~ yatirdim, elektrik faturasi yerine. kestiklerinde bunu yaphgtna pisrnan olacak-

.~_"'''.L(.,,,,,,.UJ a benzerim. Tasa r;tka:n kecinin agaca tir. ! $u foto~afta nasil da gerine gerine dikkat ettin mi? Onalb yddir gitti gelmezl

UI..!.!'i:!UVOI"S1 ~nen bu konuda ne du§u0I1yor?

Annan geldi bile! Annemin planlanmdan ha-

~,,"'rfCnllu:r-aen ieeri girer) Nerdesiniz bakayun? !1'al.1!811f17:. anne.

gt1_Jm:iI/~j~si!nrlar. Amanda onlara yakln~tr. Tom all-

. gOtt'iltce ndnJIUlkdll ~lTlr. Jim bile

Uliim~~trr, Gfineyli kadmlara ozgrl ambllkla ilk ,deImJllYnldJr, fritabet kursunda beklemnedik dutumbecerrye ragme1l ~~kmllgllu gizleye-

!·di1tn-ti,n-.c:l_.J" b1l11lnl1l11!lQ knlJ.'l§1r, encak AmanVI! kOtlll~kllltJltt kar~IS1l1da pek firTom lltamm~hr, mna Jim bir miiddet soma ba91ar. TOIII itomurdant», ymnrllk-

trd4'lfis()ltuntin her ~ey yollllw girer)

. mallcllp giiWmserken., gen, kszlann btle.tiklerini de ~Qkmlah"ayl ilt1twl et~~ek Bay O'Connor bu beyeI!rJlfla:v'a: hl~ ~ere:k yok, Sizin haklaruzda duYdum.Sonundaonadediln . _ ~ fazilet .abidesini yemege

gene; adam.la depoda da ta-

62 Sirca Havuan KolchiYOIIII

rnsrnak isterirnl ... senin rnethini devamh sakunasmdansal Neden oglumun bu kadar l11ilgrur oldugunu da bir rurlu anlayarmyorurn ... pek GiineyliJere has bir tavir degildir!

Haydi oturahrn ve ... sanmm burada biraz daha terniz hava alabiliriz, Tom, kapiyr a~lk brrak, Biraz once guzel bir esinti hissettim. Nereye gitti ki? Hirnm, simdiden oldukca steak! Hatta, henuz tam yaz bile sayilmaz, Yaz butLini.iyle vardigmda tarnamen pisecegiz. Her neyse, biz ... biz hafif bir yemek yiyecegiz. Sarurim yllIn bu rnevsiminde haM seyler daha iyidir, Tipkr hafif elbiseler gibi. Steak havalar, hafif yiyecekler ve hafif ince elbiseler ister. Bilirsiniz ki, kism karnmrz daha da koyulasir ... yeniden diizelmesi ise biraz zaman ahr, Ozellikle de rnevsirn degi§ikliklerinde ... Bu yll da yaz cok ~abuk geldi. Hazrrlrksrz yakalClndim. Birden bire ... Tanrim! i§te yaz! Sandiga kosup bu inee elbiseyi ~Jkardlm ... cok eskil Neredeyse tarihi eserl Ama kendimi !;ok iyi hissediyorum icinde __ . cok iyi ve serin, yani ...

TOM Anne!

AMANDA Evet, tathm? TOM Yemek ne fl.lemde?

AMANDA Hayatun, git de yernegln hazu olup olrnadiglTII kiz kardesine sor! Aksarn yemeklerinden kiz kardesinin sorumlu oldugunu biliyorsunl Laura'ya siz erkeklerin aokbgml soyle ([illl'e) Laura'yla tarnstm m1?

JiM a kapiyi aerp bizi ...

AMANDA ic;eri mi aldi siziiYa, iyi, demek tam§bmz bile! Laura kadar tath ve guzel bir ev krzina rastlamak bu giinlerde pek nadirdirl Laura, Allaha §ukilrler 01- sun ki, hem iyi biridir, hem de evine baghdtr. Ben pek oyle degilirndir, Hie onun gibi de olamadim, Melek pastasi dt~mda bir sey yapamam. $ey, Cuneydeyken pek ~ok luzmetcimlz vardr, Gitti, hepsi gitti. Butun 0

Strt;n Hay,'m! /-.:ollcksiYOIIII 63

debdebe ve ihtisarnl Tamamiyle gitti! lleride basuna geleceklere karst hie; hazirhkh degiJdim. Butun goruculerim, r;.iftJik sahiplerinin ~ocuklar'ydl, bu yi.izden de Byle biriyJe evlenecegimi ve buyuk bir <;iftlikte ya;;a}'Jp, cok hizmetdm olacagtm sarurdm-. Pakat erkek teklif eder ... kadtn da bu teklif kabul eder! Eskilerin dedigi gibi, uzaktan veya yakmdan bula!?lnJ!? olsun._. bir I;utlik sahibiyle evlernnernistirn! Telefon firmasinda !;all~an biriyle evlendi m. Suradaki agzl kulaklannda giillirnseyen adamlal lReuni gi:isterir) Telefon adarru sonunda uzak mesafelere gonu! verdil Simdi seyahat ediyor, doJa~lyor, ama ben nerelerde oldugunu bilmiyorum! Fakat ben de ne diye biltiln bu seylerirnden ... dertlerimden bahsediyorum ki? Sen de, kendinink:ileri anlat. Umanm senln derdin yoktur! Tom?

TOM (Geri dOller) Efendim, anne? AMANDA Yemek hazir rm?

TOM Goriinu§e gtlre yemek masarun uzerindel AMANDA Bir bakayim ... (Zar/fbir ~ekilrle kalkar ve gergi-

leriu amsuuian it;eriye baker) Ah, mUke.mmel! Fakat kardesin nerede?

rOM Laura kendinl iyi hissetmiyor ve masaya gelmerne-

sinin daha dogru olacagmJ soyluyor; AMANDA Ne? Sacrnahk btl! Laura? Hey, Laura!

LAURA (Mllt[nktmz, mecnlsiz) Efendim, anne.

AMANDA Masaya gelmelisin rnutlaka. Sen gelmeden

masaya oturmayaca~zl Ciriniz, Bay O'Connor. ~uraya oturunuz; ve ben de ... Laura? Laura Wingfield! Bizi bekletiyorsun, tatlnnl Sen masaya gelinceye kadar duaya ba§lamayacaltlz!

(Mlltfogm knplsl halsiz bir iti~Je "fl[" ve Laum girer. Gerfektell de halsizdir, dlldaklarr titremekte, gi.iz{eri Y/Itmlarnuian firlllll!!§tlr. Masayn d.ogru yalpnlayarak yiirilr)

Pro Perdesinde Yazl: "l~kence"

64 51rr.n Hay,JQII Kolt:ksiYOTlIl

(D1:mndn auiden, ftrtmnyla bir ynz ya811111nt ba~lnr. Peucerelerdeki beyaz perdeler i,eriye dogm saorulurken, kOyll mmii gagiin derilllikierilldell lIiiz;ilt vl!Tici yaglllllr sesleri i~iti{iT)

(Imtra birdenbire fokezler; llDfiftell illleyerek stlIIdalyeyr tutllnllr)

TOM Laura! AMANDA Laura! (Gjjk giiriilder!)

Pro Perdesinde Yazr: "Aahht"

AMANDA (U/Illltsl/zcn) $ey, Laura, sen hastasm haye-

tun! Tom, kardesinin oturma odasina gitmesine yardimo 01. tatum. Orada oturuver, Laura ... kanepede dinleniver. PekaHl!. (Tom, kiz karde~i'le yardllll ederkcn [im'e) Steak fmrun 6nilnde dikilrnek onu hasta etti! Gnu, bu aksam ~ok steak diye uyarnusnm, fukat.,. (Tom mnStlyn doner)

Laura sirndi daha iyi mi?

TOM Evet.

AMANDA Bu da nereden ~lktt? Yagmur galiba? Serinletiel hos bir yagmur basladil (lim'e eudiseli bir ~ekilde bnkar) Sanmm biz ... dua edebilirz ... ~imdi ... (Tolll ons aptal apta! bakar) Tom, gi.izelim, duayi sen yap!

TOM Ah ... Biltiin bunlar ve Tarunrun merhameti i9n'" (Kafolartlll onlerine eterlerken Amanda, Jim 'e km;nmnk bir ba~ afar. OtllmU! odastnda Laura, kimepeye IIZ11Jl7I11;, eliyle dwfaklnrnu kapntrp lurkmgll11 bnstmllaya ~nlJflllnk' tadir)

Tannya ~UkUrier olsun!

(Sahne karartr)

Sm;a Hayrltw Ko/leksiyonu 65

YEDtNd SAlINE

Yanm saat sonrasl. Yemek yen; bihn~, Laura kanepede. uzanmu, ayakumlll alhtUl r;ekmi~ ue ba~l main bir yastlgm uzerinde, gozlen yuvalnnmiml firlm11l~ gibi tauana dik;lmi~, iuha] bir ~ekilde bnkmaktadlT. YetI; yer lambasmdan gelen yllml~k I~tk yiiziine iJllrmakta, rtaJla once fark editmeyen nazik giizelligini ortmja pknmwktadlr. Disandan gelen diize,t1i yagmllT sesleri, giderek yava~lnr, biraz sonm da durur. Buluilann arasrndan aym pknlasl iizerine etra! aydznlnmr. Perde kalkar kalkmaz he!' iki odadald 1~lklnr kesilir.

JlM Hey, lamba efendi! (Amanda gergillcc giiler)

Pro Perdesinde Yazl: "Kamu hizmetinin aksamasi"

AMANDA Isiklar s6ndu~de acaba Musa neredeydi?

Hall, hah, haa ... Bu sorunun cevabiru biliyor musunuz acaba, Bay O'Connor?

J1M . Hayu, hammefendi, cevabi ne? AMANDA Karanltkta! ' '(Jim takdir doTu bir ifadeyle gtiler)

~er:kes oldugu yerde kalsm, Mumlarr yakacagim. ,$~uruz vermis ki tam da masanm uzerindelet Kib-

- riKnerrede? Beyefendiler, acaba hanginiz bana kibrit bul.iiliilirsiniz?

Te~ekkiir ederim, beyefendi, drfi'jiey degil, harumfendil

(Mumlan yakarken) Samnm sigorta am. Bay ..1-!.I~U:I.Ur, sigortadan anlar rmsmiz? Ben anIamam, .konulara gelince Tom'dan da Me; hayir yok. kalkzp, mutJaga ge~ler, sesler oradan geljr) ".",ll.K.GU et de basiru bir yere carprna. GorUci.i be-

1 I,

66 S !I·fll HlI!fi IU /I f\. 0 lc ks i_VOllll

yimizin boynunu kirmastrn isterrteyiz. $ey, pek de fena olrnazdi degil rni?

JIM Hah, huh haaal Su sigorta kutusu nerede? AMANDA t~te burada, fmrun yarn basinda. Bir ~ey gorebiliyor rnusun?

}i1vf Bir saniye.

AMANDA Elektrik de ne kadar anlasilmaz bir ~ey, degil mi? Su anahtan ucurtmaya baglayan sahis Benjamin Franklin degil miydi? Pek de nnla~JJmayan bir dunyada vasiyoruz, degil mi?BaZilan bilimin butun gizernleri <;6zecegini soyluyor, Bani! sorarsamz daha fazlasiru yaranyor, Bulabildin rni?

J1M Hayrr, bayan. Butun sigortalar sag lam gorunuyor ha-

na.

AMANDA Tom!

TOM Efendim, anne.

AMANDA Sir kac gun evvel sana bi.r elektrik Iaturasi vcrrnistim ya. Hani ihbarname geldig-ini soyledigim fatura?

kat Tom i~in fark etmez. Her neyse, zaten yernegi bitirmistik, Yernegi bitirmemlze yetecek kadar sure tarudiklan icin bayagl du~unceHiermi~" degil O1i Bay O'Connor?

JiM Hah, hah, haal

AMANDA Tom, bu di.i~iincesizligjn cezasi olarak bana

bulasiklan yikamada yardim edeceksin.

JiM Ben de yardim edeyim. AMANDA Dunyada olmazl JiM Bir ise yaramahyirn.

AMANDA Bir i~e yaramak rru? (CO?k11/1I) 5i2 mi? Baki-

ruz, Bay O'Connor, hi<; kirnse, evet hlc kimse yillardir sizin mutlu ettiginiz kadar beni mutlu etmedi!

JiM Yapmayin, Bayan Wingfield!

AMANDA Abadrruyorum, ... biraz bile! Sey, kiz kardesirniz, yalmzhgryla basbasa kaldi da, Gidip kendisine oturma odasmda arkadas olun biraz! Vakbyle kiliserun tavan arasinda buldugum su kutsal sarndaru vereyim. Kilise yandlgmda eriyip egilmi~ biraz. Bir baharda yrldmrn cakh. 0 siralarda su Cingene Jones kendi cemaatini olusturmaya cahsiyordu, Piskoposlarm orada kag1t oynarnasma izin verdigi icm kilise-

" . run yandiguu iddia edi yordu. ~ Hah ... ha,

!StMANDA l?ey, ~u kardesle bir bardak ~arap i<;meye ne

dersin? Ona iyi gelecegini sarnyorum. Ikisinl de ta§l-

. yabilir misin?

lfM. Elbette. Ben Supermenirnl

)~$.:V"~A $imdi, Thomas, tak bakahrn ~u onHigti!

- JJim oturma odastna, bir eiiude samdan, mtunlari yamk, :_ .. tli~erjnde ~ilrap ~;fe5iyle gelir. M'"Ltjagm IatplSl slkICJl kapa!UTken Amanda'nlll keyifl:i kOlrknJIIlSI dllylllllr; gergi/crill ~r~tnda1J tib'ek 1~1k yakln~r. lim girerken Laura e/ldi~eyll! dO~faur. YaballCI biriyle yalmz knldlgr ;017 zarlauara): kon~4J')

Pro Perdesinde Ynzl.' "Yal"

TOM Ha ... evet.

AMANDA Oderneyi unutrnus olrnayasm, sakm? TOM $ey, ben ...

AMANDA Yatrrmadml Bunu akil etmeJiydim!

JIM Muhtemelen, Shakespeareo faturamn uzerine bir ~i' if yazml~b.r Bayan Wingfield.

AMANDA Dna bu konuda guvenmemem gerektigini b~' tan bilmeliydim! Bu dunyada ihrnalin bedeli cok agJr odenryorl

JiM Belki de siir on dolarhk bir odul kazarur,

AMANDA Gecenin gen kalan kisrruru, Edison'un ~d -

Mazda larnbasim bulmadan onceki zamanda, ondOkuzuncu astrda ya~ayaca~z.

JtM Mum l.~l~ma bayilmrn.

AMANDA Bu da rorrrantik oldugunuzu gosten),or! fa-

I I

Pro Petdesinde YaZl:

"Beni biraz olsun hanrladignu hie sanrmyorum!"

(Ba~lnllgll;ta [im'tn, UtI/Tn'11111 II fnllgn"lgtl1! bastrmmsl/Idan ollce, snnki merdiuenleti /a;J$flr nrit1lJ (lkll1l$casmn, Laura'ntn scsi z.trytfve hkrnefestir. Jilll'in taurt kibar ve ¥1kllcuhr. O/fly (ok ria imemti olmmnastna rngmell, Lanm'utn gizli dill1yaslIlda bnnuniuunni fJii!liiktiir)

JiM Merhaba, Laura!

LAURA (Zorah) Merhaba.

(inura bogl1zlI!l temizler)

J1M $imdi nasilsm, urnanm daha iyi?

LURA Evet, evet, sag olun.

JtM Bu senin it;in. Hiraz karahindiba sarabi.

($arnp [mrdaglllt gi:jsteri~li bir incelikle suuar)

LAURA Tesekkur ederim.

JIM j~ arna .. , sakin sarhos olma! (iflClllikle griler. LlIl/fII,

kllrnrSlzlrkln bardng, altr; II tllllgll{' bir bi~il/1de giiliilll~er) Mumlan nereye koyayim?

LAURA $ey ... ;;ey, neresi olursa.

JiM Verde nasil olur? Sakrncasi var rm?

LAURA HaYJr.

JL\1 Darnlalardan korumak icin altina bir gazete sercce

gim. Yerde oturmayi severim, Sence sakincasi var m]?

LAURA ~ey, yok,

UM Barra bir yastik ver,

LAURA Ne?

JiM Bir yasbk!

LAURA Ya ... (Ar::delfle bir hme uzattr)

. 1

JiM Ya sen? Sen yerde oturrnaktan hoslanrnaz m15111·

LAURA ~ey ... hoslarunrn.

JiM OyJeyse neden gelmiyorsun?

LAURA 'Ben .. geliyorurn

J1M Bir de yasnk all

. I J .... -, (, -1 IllIrrr(-

(Lallmbll' yn!'II,\ 11 IT ~(1111(,."'rlll uleAl al'(1.1 , 1111 f;C(11 '

Sm;n HmWaT/ Ko/eksiyollu 69

Jim nynkll1r1w uzanrken, Lrtllra'.Vl inceler)

Orada otururken seni gormem mumkun degil.

LAURA Ben sizi. .. ;;ey gorebiJiyorum.

JiM Biliyorum, arna bu add degil, 1;;lgm onunde kaldim ben.

(Laura yll~h.~nll yakln~tmr)

Gilzel! ~imdi seni gorebHiyonlO1J Rahat rmsm?

LAURA Evet,

Jnv1 Ben de. Ya)'llm~ bir inek kadar rahat! CikJet ister misin?

LAURA Hayic tesekkur ederim.

JiM Eger izin verirsen, ben ~ignemek istiyorum. (BiT ciklet pkanp, keyifle kng/dllll !l'Tlnr, ciklet! luroada turar) $11 cikleti ilk defa kesfeden insarun ne kadar servet edindigini bit dusunsene, Inarulrnaz, degil mi? Wrigley Binasr, Chicago'nun en onemli binalanndan birldir. Celisen YGzytl isimJi sergiye gittigimde gonnG;;tUm. "Celisen Yuzyil" sergisine gitmis miydin?

LAURA Hayir; gitrnemlstirn.

J1r.;(: Her neyse, muhtesern bir sergiydi. Ozellikle de Bi-

lim Salonu beni cok etkilernisti. Amerika'run gelecegi hakkmda bir fikir veriyordu, sirndikinden daha muh'te$em olacakl iSessizlik. lim kn« gliliimser) Kardesin senin utanga~ oldugunu soyiuyor, Dogru mu bu, La-

- -ura7

~ Sey, bilrniyorum.

_,_-.:- Sarunm eski tip bir kizsm sen. Neyse, bu tiplerin iyi - Wzlar oldugunu dusunurum hep. Pazla samirni dav-

- -raruugmu dG.:§tinmiiyorsundw:, santnm ... ha, ne der-

§in'

:~~. (C;ekillgen, IItalllll1~hr da) Sanmm bir ciklet al-

s~ iyi! olacak, eger ... eger sakmcasi yoksal (Bognzl1l1 fe!jm.ler) Bay O'Connor, ~ey, siz ... $arkt soylemeye ®vi (f_ll'Jaln ediyor musunuz?

-li\~:ill:kt soylemek mi? Ben rni?

. . -.. _ Evet. Muhtesern bir sesinizin oldugunu hanrh-

yorum.

J1M $arla soylerken ne zaman dinledin k.i beni?

(LnUTa ceoap oermez; bimz sessizlikien sonra genf bir adamm sahne dl~mdQn gele'tl ~arkzsl i~itilir)

SES

Esin, rftzgarlar, yilksekten esin Savrula savrula gidecegim Uzaklara ~1omdan.".

Ellerimde boks eldivenlerim Cook uzaklardan, gelecek sesirn!

JiM Bern ~arkt soylerken dinledigini soyledin, ha?

LA URA $ey, evet! Evet, hem de slk~a."" Beni.i. sarurim.i. hanrlamadin, hem de hl~?

JiM (Giller, emin degildil') Seni daha once gormu§ gibi-

yim. Kaplf1 ac;bgmda da bana Oyle gelmlsti. Neredeyse adrru da hanrlayacaknm. Fakat sana dilimin ucunagelen kelimeier, gercek ad degildi. Bu yuzden de soylemeden vazgectim,

LAURA $ey degil miydi ... Pathcan? .

J1M (Birden canlamr, agzl kulaklartnda) Pathcan! TanrU11,

evet ... Pathcanl Kapryi a~gmda dilimin ucuna kadar gelmisti.Insarun hahzasikendisini nesrl da yamibYOT, tuhaf degil mi? Liseyle senin aranda bir bag kuramadim bir tfulU. Ama oradaydi, evet lisedeydi. Shakespeare'in kiz kardesi oldugunu bile bilmiyordum! Tannm, ozfu'dilerirn.

LAURA Zaten hanrlamaru beklenuyordum. Sen ... beni hie bilmiyordun kif

JIM Fakat zaman zaman konusuklugumuz vardi, degil- '1

IDl.

LAURA Bvet, biz, ~ey ... konusmuslugumuz vardi.

J1M Beni ne zaman fark ettin?

LA URA $ey, derhall

JiM Kapiyagelir gelmez mi?

LAURA Ismini duydugumda sen olacaguu dO~i.i:ndUPl' Tom'un seni.liseden biraz tarudrgiru biliyordurn-

Slrfl1 HI1!fVilIl Ko/lekslyol1u 71

de kapida gorununce ... ~ey, 0 zaznan ... emin olmustum.

rtM) Peki, 0 zaman niye bir !jey demedin?

MVBA (Nefes nefese) Ne soyleyecegimi bi1em edim,

,ben ... be:nim icin surpriz olmustu ~ f:I~Y Tannm! Bu ~ey <;ok yuhafl ~ Evet! Evet, degiJ mi, ama ..

JtM SnWIann birinde beraber degil miydik?

4fr-, Evet, beraberdik,

JM . Piangi dersti?

- "I.At:J~7 $eydi... sarkr soyleme ... korol ~ ~~vetJ

Strufta senin yarundaki sirarun basmda oturur-

~ MM., P.azartesi, <;ar~amba ve cumalan, 'imei.ihabrhyorum ... sen hep ge<; ge1irdin.

Eyet, benim icin <;ok zordu, yukan 9kmak,Aya,0--"----.-:1"'.- demirler vardi ... cok ses ClkarbyodardL

II

I,

I I I

, I

72 Sir,,, HlIyVrm KoleksiyolIIl

mistim. Geri dl:indi.igiimde ne oldugunu sorrnustun. Ben de sathcan derrustim ... sen ise benim pathcan dedigimi sanrrustm. l~te bu yuzden ondan soma ban a hep pathcan diye seslendin!

JiM Umanm seni gtrcendlrmemtsimdir,

LAURA Ah, haysr ... sevdlm onu. ~ey, pek tamdl&m kimse yok da ...

JIM Hatrrladigun kadanyla kendiru sakhyordun. LAURA Ben ... ben ... cok §ansb. degildim ... arkadas edin-

mede ...

JiM Nedenini anlayamiyorum.

LAURA. Seyy, ben ... kotu bir ba§langJ(; yaprrusnm.

JiM Sey mi demek istiyorsun ..

LAURA Evet, bir nevi ... benimle §ey arasmda ...

JiM Izin vermeseydin!

LAURA Biliyorum, ama yapb, ve ...

JiM lnsanlara karsi r;ekingensin!

LA URA Olmamaya r;ah~hm ama asIa ...

JIM ... basaramadin?

LAURA Hayir ... ben ... asia basararnadim ben!

JiM Sarunm utangar;l1~.ru yavas yavas ve fazla kendirn

sikmadan giden:nelisin.

LAURA (UzgiiTlce) Evet... sarunm epey.

JiM ... zaman isterl

LAURA Evet ...

J1M Insanian yakmdan tamdikca r;ok da kl:ih1 olrnadrk-

laruu anlarsm. lste hanriaman gereken de bur Bir ~ey daha, herkesinsorunlan var, tek senin degil, yani hemen hemen herkesin but problemleri olur. Sen, sorunlan alan tek sahis kendin oldugunu sanryorsuu sanki bundan yuzden uzgun olan tek ki§:i de sen.'lin. Fakatsoyle bir <;evrene bakiver, senden baska ne de cok msarun sikmtilan oldugunu fark edeceksin. Mesela, liseye gittigjrn yillarda, bu yila kadar epcy mesafe kat edeceglmi du~uno.rdGm, alb sene soma, ,~irndi oldugurndan daha farkh, Yilhkta benim hakl(Imda

Slrfll H"Yi'fll1 Koilrk.siycmll 73

yazilan 0 rnuhtesem seyleri hatiruyor rnusun?

LAURA Elbettel (Kalktp IlIllsaya gider)

JiM Hangi aJana girersem gireyim basanmn benirn i\in kactrulmaz oldugum, yaziyordul

(Laura, elilld'e Yllilkla dimer)

Arnan Tannm! Yilhkl

(Saygryla ahr onu. Her ikisi de bimz mernkl« yllhgn btllmr.· unua mum yallllla rOlllelir <Ie sayfnlnnm (('Virllll!ye baslariar. lim'in samimi dalJralll~lnnNdnn Laura'nm dn utangnfl1gt azahr)

LAURA Iste sen! "Zengibar Korsanlan" oyununda! JiM (Oxle-mle) 0 operette bariton basrolu bendeydi. LAURA (KmdindeJl ge~mi~) Oylesine ... rnuhteserndin ki!

J1M (Knr~l kUYllT) Ya.pma ...

LAURA Evett evet ... muhteserridin ... rnuhtesem! JIM Berti dinledin mi?

LAURA O~ seferinde de!

JiM Yapma!

lAURA Evetl

liM D~ oyunda da?

LA1JRA (Gozlerini indirir) Evet. JIM Neden?

LAURA Ben ... §ey send en prograrm benirn it;in imzala~ roam isteyecektim.

. (Kitabtn arkilsmdml progTliIlH f1imrtlp, Dna uzaur)

J1M: Peki neden imzalarnarm istemedin 0 zaman? L,,!1JM Etrafin arkadaslannla oylesine sanhydi ki, bir r _ fusat bularnadim.

~rarh ~lmahydm.:. ._

.• Yaru, §ey ... benim hakkimda sey diye du§i.inece-

JtM ~d~ kor.~~m ...

1A: .U-e diye du§unecegiffiden? ;th:~ Ah ....

-:: -'J.llVl fEsk" 1

- ryl tattrlar) 0 gQnlerde kizlar tarafrndan sanl-

rn~~tnn 1\~. 0 .

yleslne sevilirdin ki!

74 SrrG'1I HayvI!II t.:.!llcksiyo/lll

)111.'1 Oyie. .

LAURA Oylesine canayakm bir tavrm vardi Id.,.

JiM Lisedeyken cok :;nmarttllm~tun,

LAURA Herkes. .. seniseviyordu!

]1M BUlla sen de dahil miydin?

LAURA Ben evet, ben de ...

(Kibnl'cn ylillgr kapntrp dizierinin iizerinc koyad

jiM Vay babarn yay! Su programl bana ver, Laura.

(Laura IIwt!r. Jilll Imoolr bir ieJdlde iutzalat)

lste oldu get; olsun da, yeter ki olsun!

LAURA Ah bu ne surpriz!

JiM [mzarrnn fazla degeri kalmadi artik, Fakat gunun bl-

rinde ... belki de ... degeri artabilirl Hayal kmkhgmJ ugr<lmakJil cesaretin kmlmasl aym ~eyler degildir. Hayal kmkltgtna ugraml~ durumdayirn, arna asia Lt·· saretirn kmlrnarrustu. $u anda yirmi lit; ya~tndaYHlI. Sen kac y<l~tndasm?

LAURA Haziran'da yirmi dort olacaglD1.

Jill:1 Yash sayilrnaz!

LAURA Hayrr; arna ...

JiM Liseyi bitirdin degit mi?

LAURA (Zm'/(lIH1rilk) Geri donmedim.

JiM Yani okulu terk ettigini mi soyle.mek istiyorsun? , LAURA Mezuniyet sinaviarinde dti~(jk notlar ald:m: I NI~'

bp kitnbl VI! pTogrmm /1UlSflIllIJ iizernte k·oYllr. Ses: ),I.~II· 111l~t-rrJ $ey, su Emily Meisenbach'la araruz nastl?

JiM Ah, su tas ... kafah hal

LAURA Ona neden oyte dedin?

jiM Oyleydi de ondan. . , LAURA Arnk onunla ... ~e)j t;lkrrllyor musun:

J1M Onu asia gormuyorum.

nll~' LAURA Yilhktaki ozel krsunda ni~anlandlg1l11Z1 yal

lar, . 0

JIM Biliyorurn. fakat beni etkilerneyi ba~aramadl1ar.··

balonla!

LAURA Oegil miydi, yani ger~ek?

PM Sadece Emlly'nin tath ruyasmdat

l.AURA Ya ...

Pro Pcrdesind« Y(IZ1:

"Liseden beri ne yapiyorsun?"

(Jim, bir signm yaml' lie seraestce dil'sC!kh'rilll! dl1!fIll!l1l'11k yete IIZ1lTllr. Lnllm'ya di:/ steak. VI! i~' grcrklny'Cllmkr;;,lnr Mar ki, bunlur OHlin !li/fe-gimil! ilOpinllln/nl'll IICrir!1I olur. Laur» mnSnTIIIl yaw bi1~lIld(l dfll'lllI1Ktndlr; ir rliillYllsmrll1J.:i _II1l1/gllll unstmllnk icin de srrra lU7!1Vf1l1lardIlJl birisiylt- O!fllllmaya /Ja~'nr)

JiM (SigaraslIldall bitktu; !lefts (cktikJell soura) Liseden be-

n rieier yaptm?

(wura 0/111 dll}fllmllll{i gibidit) Ha?

(Laura Olla bakar)

Liseden soma neler yaptlglnl sordum, Laura?

LURA Fazla bir ~ey yaprnadirn.

riM $u koca alb y11 boyunca bir seyier yaplyoT olrnalisin.

LAURA Evet.

JiM Oyleyse, meseia neler?

LAURA Ticaret Koleji'nde j~letme dersi aldrm. ..

11M Nasll gitti?

LAURA $eyy, cok ;oey ... yani ... birakmak zorunda kal-

dun ... miderni bulandmyordu ...

(j illl kibarca giiler)

JlM Ya ~irndi ne yapiyorsun?

LAURA Fazla biz i'ey yapmlyorum. Ah, lutfen sadece

oturdugumu da sanmayml Slf~a koleksiyonum epey vaktimi ahyor. Cam oyle bir §ey ki ona t;ok ozen gosterilmeli.

~ Ne dedin ... cam rm?

UMRA Koleksiyon dedim ... benim var da ...

IJtM (Bog~'11 iemizler VI: ~n$I/1I ceoirir, !;ok lIillJlllllfird .. (Aniden) Tahminirne gore senin sorunun ne bill yor tinusun? A~ag111k kompleksi! Ne oldugunu biliyor

I 'I

I I

76 Sfr~a Hal/111m F.:oirksiyorw

musun? Ne zarnan ki bir insan kendi degerini dti~ilrur, i:;;te 0 zaman ana oyle derler, Cck iyi biliyorum bunu, "unki.i bende de vardi, Arna benirnki gori.ini.i~e gore seninki kadar ilerlernis degildi. Guzel konusma kursuna gidinceye kadar da devam etti. Orda sesirni geli§tirdim ve b.ilim icin nasil bir davrarus geli~tirmem gerektigini de ogrendim. Ondan once kendimi herhangi bir konuda cok basanh olacak gibi hi" goremiycrduml Daha once hie ders almadlgun halde, bir arkadasimm dedigine gore, lnsanlan bir profesyonel kisiden daha iyi analiz edebiliyormusurn. Gen;ekten de byte oldugurnu iddia etmiyorum, ama insan psikolojisini cok iyi anhyorum, Laura! (Cikletilli ,lkilrflrl Affedersin, Laura. Tad! geo:;tikten sonra derhal okanrun da. ~1I kaglt parcasma saracagun, Ayakkabilara nasil yapl:~tJglm cok iyi bilirlm, (KDg,da satip, cebitn: k-oynr) Evet, iste senin ana sorunun da bu. Kendine bir ki~i olarak gilvellin az. Kendine yeteri kadar inanmryorsun. Bunlari, soylediklerinden ve bazi gozlemle· rimden eikartiyorum. Omegin, su okuldayken, bacaklanndaki demirle.rin ~aklrdamalan.,. Di yorsun ki. o yuzden okula gelrnek senin i9n bir kabusa d6ni.i~mii~. Ne yapbgml goruyor rnusun? Okulu btraknn, bir r;ift dernir yi.lzunden kendi egitiminde.n vazgectin, oysa en azmdan ben soyleyebilirim ki oyle bir ~('yin yoktu bile! Bir parr;a fi.ziksel aksakhgm var, buti.ln derdrn bu. Farkinda bile olrnasi r;ok zor, Hayalinde binlerce kez buyutmussunl Sana en yararh tavsiyem ne biliyor musun? Kendini bazi hususlarda olduki;a ustun farz etmelisin!

LAURA Hangi yonden?

J1M Carum, insan canhdtr, Laura! ~oyle bir etrafma bak:

Negoruyorsun? Dunya dolusu alelade insanl Hep.5I dogmus ve hepsi de bir gun olecekl Hangisinde senl.rt onda birin kadar yet.enek var? Ya da benim! Ya da 5~~ gelirni, baskasmm ... Tarmml

Slr~·a HIIJfl'<l1! K.oli<,ksiyOlUl 77

Herkes en az bir konuda yi.icelebilir, bazilari ise birden fazla konuda' (Farkmdll olmadau (J:JIInda kennisini siizcr) Butun yapman gereken senin hangi konuda yetenekli oldugunu kesfetmen! Beni ele alahm, rnesela, (AYfmda kratsnmt diizeltir) Benirn ilgi alarum elektro-dinamik. Cece okulda radyo tamirciligi dersi aliyonlffi, Laura, hem de oldukca sorurnluluk isteyen bir l~te .:;ab~bktan sonra. Hem a kursu ahyorum hem de guzeJ konusma dersini.

LAURA Yaaaa!

JiM Cunku televizyonun gelecek vaat ettigine inaru yo-

rum! (La/lm'ya 511"t1ll1 douer) Umanm ana ayak uydurabilirim. i~te bu yuzden de alt basamaktan basladim Dahasi, §uanda bile, gerekli butun iliskileri kurmus buJunuyorum. Hem de tam gaz ... (Gazleri parlar) Bilgi... yrIllah! Para ... yallah! .... ve gU!)! i§l:e dernokrasinin temelini teskll eden ucgenl

(raun iuandma bir §ekilde co§klllldur, Laura 01111 izlemek» iedir, Ittfl1l.gnfhgl deh~et ir;illdeki yiiziinde k·ayboltlll~tur bile. Jim'in agzl klLlnklarmfl VI7r1r, anide«)

Kendirni fazla begendigi.mi samyorsun, degil rni?

LAURA Haaayir ben ...

11M Peki ya sen? Biraz daha fazla ilgini ~eken bir :,;eyin

yok mu?

hAURA $eyy, var elbet, dedigim gibi sirca hayvan ko-

leksiyonum var.

(Mlltjaktall kllhknJw sesieri geli/")

JI:M Ne dedigini pek anlamis degilim. Ne ti.ir srrca bun-

lar?

lAURA Camdan yaprlan ku~Ok parcaiar, <;ogun1ukla da siis esyaian! \,ogunJugu carndan yapilan ki.i<;Ocuk hayvanlar, dunyadaki en kO~ik varhklar, A nnern ona "Srr.:;a Hayvan Kolekslyonu" adrm takti, lste bunlar_ -dan bir tanesi, eger gUI'I11l'k isrersen tabii ... Bu sn ya~hlanndal1 biri. Yaklil~lk OP·.Il, vasmda.

(lyitizrk: "Slr~ HI11{OI7lI !>.old "I "d I . )

I I

78 Srl{tI Hnyvllll Kol"ks;yolll!

(Jim eiilli uzanr)

Aman dikkat et ... nefes almca bile kmlabjlir.i

J1M Atrnasam daha iyi olacak. Pek sakanmdir da ...

LAURA.. Haydi al. Bunu sana emanet edebilirim! (l.JJUn7

Itl1yvam, Jim 'in triJlIClIIWn irilll! koyrrr) lste oldu ... kibarca tutun onu.Isrga dogru kaldinn. I~lga bayilirl l~lg,n onda nasil da yansldlgml goriiyol> musunuz?

jiM Isildiyor ... ger(ekten!

LAURA Birini digerinden aYlrmamam lazim ama, bunu

daha <;ok seviyorum.

JiM Bunun ne gibi 6zelligii var ki?

LAURA Alrundaki tek boynuzu fark etmedin mi?

rtM Tek boynuzlu atll1;~i' bir sey bu, "Unicorn" galib,1?

LA URA HlITImm.

)iM Unicornlann modern dunyada nesilleri tukenmerms

miydi?

LAURA Biliyaruml

JiM Zavalh ufakhk, cam srkihyor olmah.

LAURA (GiiUi11'1serJ Sey, SlkIhyorsa da belli etmiyor. [{,I-

fin i.istlinde boynuzu olmayan atlarla birlikte yasiyor, pek de iyi ge~iniyorlar gibi, f1ik§yetleri yok.

JtM Sen nerd en biliyorsun?

LAURA (Yava~",,)Aralannda bir kavga <;lkhgma ~ahilol'

madiml

JtM (Guier) Hit; tartisrna yok, ha? Elbette, onemli bir i~a-

ret bu! Ne:reye koyrnaliyun?

LAURA Masaya koyuver. Arada bir manzara degi?·tir·

mekten pek hoslerurlar! .

JiM Yaa, demek oyle, pekala (Sm;n Izayvam I/WSI7JJ1/1 l7zlttltie kayar, sonra kollnTlII! kaldmp, gerillir) Bak geriniJ1Ce golgem ne kadar da buyudul

LAURA Aman Tanrim, evet. .. butiln tavaru kapladt! . J1M (Knp1ya gider) Samnm yagmul' dindi. (Ynnglll lII~rdJ'

d d 1 " 'k dlllJl

ueni ~I'kt§mdaki knplyt a~l1r, l~n ,all geen 'lIIlZI ,

miizigine dOl1a~iir) Muzik nereden geliyor?

LAURA Sokagtn sonundaki Cennet Dans Salonu'ndaft.

JiM Ne dersin, hahyi biraz eskirsek rni, Bayan Wingfield?

LURA $e)~ ben ...

JiM YOk5Cl listeniz dolu rnu? Dur bir bakeyrm. (Hl1ynli bir knr! nhr cline, bllknr) Arnanm, biitim randevulaj- da dolu. Birinin isrnini silip, benimkini yazacagim.

(Vnls miidg;: l.n GolDmlrillil)

0000, hem de vals basladil (Once kelldi kendin« 17i1' doner, sonrn koliarun Lnllm'yn IIZl1hr)

LAURA (Nell's /Jeff'sl') Ben ... dans edemem ki!

J1M Vine basladik, ~u a~aglhk kompleksi!

LAURA Hayanrn boyunca hie dans etmedim ki!

JiM Haydi, deneyiver!

.LAURA Ya ayagina basarsam ..

JiM Camdan degilim ya,

LAURA Nasil ... nasil.. ba~layacaglz?

]tM: Kendini bana birak. Kollanru kaldir biraz, LAURA Boyle rni?

JiM (Onu kollnfllllllllftlSUm ahr) Biraz daha yukan, Tamam.

$imdi gerilme, onemi; olan gevsernektir.

t:AURA (Nefes rlefese giller) Muinki.in mu?

J1M Olur olur,

LAURA Korkanm bern krrmldatarnayacaksml

J1M Nesine bahse gi:rersin?

(K1ZI kllcakladlgl gibi sanurur)

:talURA Aman Tanrirn. gercekten de yapabiliyorsun!

JiM Kendini tamamen birak Laura, sadece kendini bana birak,

-l.::4il1R,A Tamam..

IlM Haydi!

VA'f3RA deni r

JlM . v- eruyorurru

i ~ 0 kadar sert degil. .. kendiligindenl ~. If. R.A Biliyorum ama ...

J A1J.RA Omurgaru gevf1et! Iste boyle, simdi daha iyi, ~~, '. Oluyormu?

o· _ IY1, ,",ok daha iyi! (Od(lIIl11 ieinde yanfll vamalok dola-

mrlar) .

ao Srrra Hilyuan KO/t'Ksiyowl

LAURA Ahh" ne guzel!

JiM Hah, hah, haaal

LAURA Aman, Tannml

JiM Hall hah, haaa.", T'

(Anid;n lIH1St1ya' ,~tlrparlllT', Slrra hayVl1l'l IU!")IkdCl81 yere

da~L'T. Jim dmlsJ inraktr)

Neye carptik?

LAURA Masaya.

jiM Bir sey du~tti mil? Sanmm ...

LAURA Evet, , '! JiM lnsallah su tek boynuz:lu at degtld!r.

LAURA O. (Almal: Ipn e,~lhrJ ?

jiM Eyvahlar olsun. Kinlrrns rnu .

LAURA Simdi diger atlara benzernis

JiM $ yini mi kaybetti? .

I , . e ... , . 0" ]" d ..,.] Belki de bunda bir ke-

LAURA Boynuzunu! nern I eol.

rarnet vardir. ..' "il rni en sev-

JiM Beni hi~ affetmeyeceksLn. ?eydi ... de~ . ,

digin parca? , . ddt'.

o Ie ok da fazla favorim yoktur. Sorun ,~

LAUI:~I' han~1 C~amdlr kolavhkla kinhr. Ne kadar dl,kkat

g! .',' , ", ft ki 'ler

ed~rsen et. Trafigin sarsmnlanndan ra ,<I. ~e} ,

a~agl du§uyor. , .. .ok DzuJdum.

JT'M Yine de buna sebep oldugum I~m c; .,,"

b,' I' t gerirdi~jm dusunece

LAURA (Glilerek) Onun rr arneuya .. 0" ...... I

I d ki dana "'Z kmci ,gorunsun.

gim. Boynuzu amI J .' ". .

(ikisi de gt:ihrr) . . , kendi -,Ili

$lmdi, boynnzu'olamayan atlann arasmda, xen 151

evinde hissedecek, . '.') S 1 ,

J'IM . H h h ha haa cok komiki (Birden nddJle:jlr·. ~m.t a, a, :. ., .b. sev i ndi rn. Sl')" [11- ulduru ·yetenegl de vannlr,;, una . . _ .'

g . . .' k Iarkhsml B!ldlh ,1 livor mUSLin, sen, .. yam ~ey ... _ ~o , ".

h~rkesten cok arna cok farkhsm! (Sesi ,ljHlIII!~llr ['l'U 'j ~

,,' k' , "nVfll/!frJ Sima bunu <;0 •

gU/lIl"llll soylemedc qc mg~1J /I , • ',7

dlgim i911 bcni lanamaZS1~1 de~il ~nl._

.. ,. • r kl ::W::>I cikm«: J

(1 m Ir'n ()!llc~1II(· II t(fllllH~ l J ,. ,

Yani, i~irriden geJdigi gibi, steak VI" samimiyetle ... (Laum !/Umgnc bn~IIIJ sallnr. nznklam baknr}

Beni oyle dLi"uncelere itiyorsun ki, yani nasi! soyleYffeg)mi bilmiyorum. Genelde neyi nasi I soyleyecegimi cok iyi bilirim. Fakar, bu oyle bir ~y ki, nasil sbyleyecegj mi bilern i yorum!

(Laura bognz.mn dokllllilrvc DI/II temizler, ehlldeki kml; Unieom'« ceoirir. lim'in sesi dahn de ylfmll~(lr)

Sana r;ok guzel oldugunu s6yJeyen oldu InU hj~? (Sessi.zlik, II/ ilzigi" sesi nrtar. Laura Jluknnya' bl1J.mk(!/I, "Im!!,r" aniam mda bfl~/J1l saller)

Yani, sen cok guzelsin! Herkesten cok farkhsm. Parkhlik daha da iyi..;

tSesi Illmhp, botl,l.kltl?,r. Laura diiner, bu yeni rluygrilnrlllrfnn dolayl lIeredeyse dii~l:ip bnYllacakhr)

JiM (Devam./n) Kiz karde!Jim olmam ~ok isterdim. Sana

~endjlle gLiverunenin yollanm ogretirdim. Farkli insanl ar digerl erine benzem ezl er, faka t farkh 01 m aktan dolayi da utamlacak bir ~ey yoktur, ~Linku diger insanlar da 0 Kadar m ukern mel degillerdir. Ama sen yuz kez, bin kez daha degerlisin. Sen bir kere birsin! Oniar butun diinyaYl dolasrriar. Sen ise burads durursun, Onlardan her yerde buJUJ1lur, arna sen sen farkhsm, I;;unkli sen pathcansm!

Pro Perdesinde Goriilttii: "Patlican" (Miizik deg,'~ir)

LAURA Fakat pathcan guzel bir.~ey degil ki..

JilvI Ama sana uyuyor, <;unkil sen farkhsm ve cok da gu-

zeIsin! .

LAURA Hangi balomlardnn guzelirn?

JtM Her bakirndan ... inan banal Cozlerin ... sacin. .. hepsi guzell Ellerin gQze!! (UZtlI1lP ellerini tutar) Yemege daYet edHdigimden dolayi iyi davranmarn gerektigi io;:in bunlan soyJedigimi sanrna. Onu da yapabilirim! Senin i<;in bir rol kesebilirim Laura;ve sarnirni olma-

dan pek cok guzel seyler de soylerdim. Fakat bu ... sirndl samimryim, j~imden gelerek konusuyorurn. Sadece, a~agdlk duygusu yLiztinden insanlara kar~1 tuhaf davrandigun kesfetrnis bulunuyorum, Birisi senin gUvenini geri kazanmana yardun etmeli ve senin utangachk yerine kendinle gu.rur duyrnam saglameh. Bi risi, Laura seni ... oprnelil

(Eli I/fllmKIl kr;:111 koilmd(1Il YllktmYIl, onmzlanna dogrll kmll!~mln bn:;lnr. (Algl/ar dnlm 1J1Zl1 vl/nnayn Im~/nm/§t1r A;lide;, hZI kendistne rlo;;;m rlolldiiriir ve dudnklarllldmi Opt>'" Kiu IJlmkl"ltlllrin, Laura yiiziillde ~ljktIlV~'"llItl~1 I'ir ifadeyle. kl7l1t!peye ~ijker. j;/II lIz.nkln~lr IIe ceblllde s/gnrn nmmnyn ba~lm)

Pro Perdcsiude Ynzl: "Bir hediye"

Kor ~eytan!

(Sigara~/1 yaknrkt!l1, ktzui ~ii;;;lt>rill~. hakmn:lIaya rilll~l Milt jilk fa II, Amnnda'mn gem; kif:. 81fn ~II" bir kauknlm ntflSi dl1Yllll/f Laum ym.m~t;n kalkn: elini nau. Elinde I~iil~. l' krnk ann lunnsn; vnrdir. Dna ~efk(ltl(l bakar, ~a~kllI bit ~foide txntitr I/iizilllde)

KQr §eyt~n! Bunu yaprnarnahydim ... epey asin gittim. Sigara icmiyorsun, degil mi?

0,,;;; diiner, gfilerek 01111 bakar. Adeta SOrtlYll rfllylll1ll1ll~ Sl· bidir. at/nil r;ckillgcn bir tamrls, OIlIlTl !/nllIlla oturnr. J...c Olin baknr, sessizce bekiL'1l1ckteriir./imknstell VI'" yfiksek .<;j'!,lc iiksiirerek biraz IIzak!aflr. Kizin hisselfiklerilli fork dili/, lie bittu: da rnlmtsiz clmustur. Kibllrcn knuusur)

Sey ister miydin ... nane ~ekeri? .

(KJZIII 01111 i~iltigi bile !loktllr, mila gozk:ri dnlm da seWIIf"

k~~rl .

Nane sekeri, ya da nefes kokusunu aJan seyler can .;~midi.,; Cebim sanki bir eczane gibidir ... nereYt? gldersern gideyim ... (AgwlIl bir unne Mill'. SOHra ,Wll !Jlltar. Sakin 7.11.' ml7/U;lIp bit ~ekilde konusur) Laura, blliyor musun, eger senin gibi bir kardesirn clsavd-

To~\m yaptlgmm aynl5lnl yapardlln. Arkada~lanml getmr, onu ti1nl~tU'1rdlm. Elbette dogru durust olanl~nnl. .. onun kadrini bileb.iJecek!eri. YaJllIz, Tom, ben~m hak~llnda yamldl. Belki de bUTlu soylememeli_ yrrn. Benlm buraya daver edili~imin arkaslnda belki de bu niyet yoktur. Fakat, ya olsaydl] Bunda bir yanh~ da yak Bu konuda tek SOrun ... ben yapilmasl "1.'re~en dogru ;;eyi ... yapacak pozisyonda degilim. '~'eiefon nUJl1aram alJp, arayacaglml soylt>rim. Ama gele~e~ hafta t~lefon edip, dJ""an crkrnam isteyenll;'m. DU:;i1Jndurn k.i, sen beLki de yanh~ aniarsln, bu vuz~en bunJan ar;lk1arnak istedim. Duygulanm incib,lek isternem ...

(S.essizli~. ~f/VIl§~'Il,. t;ok yI7VIl~(lI. UlI/m'lfIlI b(Jkl~1 dt~1i~i,.. Q)Z/(!1·UII. ogJul1l1tk/ltdell nymp, elindeki 11li.If/Jmlfl ceoirir, /unend« 1St' mutfoktan .'len; bir knhknlm saourur)

~AURA (Bilkin) Sen ... bir daha ... gelmeyecek misin>

JIM HaYJr, Laura. CeJemem. (KalJcpedell' kalkar) Ben de

tam bunu ilt;1klamak. isUy(]rdum. Benim takmhm var, Laura, devafhlt t;1knglm biri, Betty adlr bir krzla deva~"tll r;lklYoruz. 0 da senin gibi ev kizr; ve KatoJik, ve Irlandall ve pek tOok konuda da iyi anlil~lyorUz. Cec;:en yaz ay l~lgmda bindigim bir tekne turunda, ~ton'da, "Majestik" adlJ teknede tilnl$t!k. $ey, daha ilk bakista, birbirimize .l;;lk ojduk:r

P. Perdesi Yazlsl: "A{ik!"

(WllT(l dfi~ecek Sibi 01111" ue h7llepeYl! til tun ur, lim (ark vt-

,?ez, ~imdi kendine gebl/i~tir) .

~~k olunca tekrar kendime geri dtindOm!

(On« dogm yn_vlall(l1l, kmll'Peve dn tllfil//(I/I Laum zorlukla «ynkia dllrabilmektedir. Fakat lim for/nudl1 degildir, 0/1- dall t;ok uZIlklrmindlr)

~~km gucu gert;ekte:n de ojduk~a buyLik! l\~k oyle bir- §ey kj Laura, tum d.unyayr degj$tiriyor.

(FIrhlln dillmeye bfl$lnYlllm lnllra fin kt'lIdiul' sclir birnz.

3

SII{11 HI1YVl1Il KQlcksiymll/

jim de yellirlell cHill fork erie],.) ca~1 tuttu, haberi ahr al-

, h lasirun hasta ana to b .

Betty'nin (1', T m da bu arada en!

maz Centralia'cia aldi ~OlU!~'da~eti kabul ettim. eyemege davet edmc~, en ben ve sen ... (Birden

reden bilebilirdirn kl, sen .. , ~ey .

. k" , C:eytanl •.

durur) Iste. Ot..,.,. t t: <::'lInrlnlldnl1 ge1en 1~IK

" '.' knllEpl:ye rl il , 'i

(Kendllllgl'Tlsmgcn "I'k icindedir. Jim duru-

" .. ,. /alnr r"rcslz I \

Laura'uut I/IIZIII111 ! .........

fi k' 'dn O/HI', Elldi~dellllll~ til')

IN/Ill or. 111 ., . bekliyorurn.

Senin de bir ~eyle, r sOylemkeru '/7 dn cesareiini toplar.

d 1./ rsrrrr 12 "om

(Tit-ret/ell rill ar( nnlll . , - '. S . oX/mull e/'i-

" U el illi tekrlu' 17I;'QI, 0111 a 0'

Sm;:n Juryvnf1l tllth./gll. • d . DikkatJice Unicorn '/I

Iii nlrp kl!/ldi ~eV1yesl/le kl'll mr,

ine ]: 1m kapallr) ,

[un'in eline 'oynr, soi ? B mu bana rm veri-

. '1 oyle yapl)'orsun, u Sen ne .. , D1Gll

vorsun? Laura?

fumro bn?IIII (l111m111 salun) Nic;in?

LA URA Bir hediye.. (mllm YlHlml7 gider tie kur-

(Laur« snllmll7mk knlk,p grmno.

maya bn~lar>

PI' Perdes! Ya2'l!;I: d ki!

' ine b b t bir hal al I ,

"Isler oylesine er a

Ya dal" .... coo .... keyifle el salhyorl P Perdesi GiJrr:illtriSII: orucu

, , Ivlt1/-

• nkmk oturlllfl odnstu« gm:r" '

(BlIsmlriaAlIlmldn~cll.§" . b' t bnkbademliklf1'll-

ki tOO bir siuah! VI.' .Ir a

VI.' 5111[11 dolu ess: nr " ,.. lhll ioleml!li tizerindc de

- I' d "-nba~lI elm), a y ,

"lye vnrdll' em e. H 0'

Inr kopek resini uardtr) d -aki hava ne

h hey" Yagmur an som< " .

AMANDA Hey, ey; , 'r; uklar size biraz serinlelici

I d ~"l] ..... 1' OCU " kadar guzel, eg .. ,.

icecek hazirladrm.

(Keyifle Jim'c doner) . -k bTyor muslin?

il T 'u eskl ~aJ 1)'1 I I

Ji,}1. limo.natayJa I &1 J ~ .

84

Limonata, limonata G6Jge1erde yaplltr. Kanl;ltlIdlkt;'3 tatlarnr

I~jnce yash kiziar, canlilillr!

riM (Zoraki) Hah ... hal Hayir; ilk defa dllyuyorum.

AMANDA Hey. Laura, cok ciddi gOri.inuyorslln!

JiM Ciddi ~eyler konu§uyorduk da ..

AMANDA Iyil ~imdi daha yakwdan tan!~lyor'SUnuzl

JIM (J(fmrrsrz) Hah __ . hal Ever,

AMANDA Siz su modem gen<;!er, bizirn kusaktan daha

ciddi I;leylerle me§gu!si.i:ntiz. Kizken ben pur ne§e}'dim.

JiM Pek de degi§memi§siniz, Bayan Wingfield,

AMANDA Bu alqiam, yeniden canJandlm! Ortamm ne-

sesi, Bay O'Connor! (Ba~1}11 nrknyn tlhp, $1111 bit kaMa/m aUll'ken limONtlfaYI dn Sllt;ar etrnfa) lste, kendimi vaftiz ettim!

JIM Birakin da yardml edeyim.

AMANDA (Sliralziyi yrre koytn-) lste oldu, Bir rniktar Maraskino kirazunm oIdugunu {ark ettim. Onlan da lirnonataya kattr.m!

JiM 0 kadar zahrnete katJanmasaydmlz, Bayan Wingfield.

AMANDA Zahmet mi? Zahmet ha? Yok carum, cok keyifliydi. Mutfakta ara srra koyverdigimi duymadmlz mr? Bahse girerim k.i kuJaklanrnz patlaml§tJr. Sizi kendine aymp, bizden bu kadar uzun Sure saklad.Jg] i9n Torn'un da dersini verdim! Sizi buraya cok daha onceleri getirmeHydi. Neyse, ~imdj burayi bildiginize gore, daha sl.ksa gelmenizi bekJerim. Sadece ara sua degH, her zaman. Ah, bi.rlikte pek keyifli gunler gecirecegiz! Onlarm geli~ini hissediyorurn, Hunrnrn, sa-

dece 0 havayr icinize cekin. 0 kadar taze, ve ay da 0 kadar giizeJ k.i! Ben tekrar .geri donecegim. _, gen~!erin buJundugu yerde kendimin nerede olmasi gerektigirti ~~k iyi bilirim, ozeJlikle de ciddi konular konu-

R6 Sm;1l HII.IIl'11I1 l\.o/rksiyolHl

suturkenl

ljM Ah, gitmeyin, Bayan Wingfield. i~i.n ash su ki, gitmek

i.izere:yim.

AMANDA Gitmek rni, simdi rni? Saka yaplyor olmahsiruz, Sey, daha aksarrnn baslangicmdayiz, Bay O'Connor.

JiM Yani.isiz de bilirsiniz ki. ...

AMANDA Yani gen~ bir isadarm oldugunuztl ve isadarmrun saatlerine uygun hareket etmesi gerektigini mi soylernek istiyorsunuz? Bu aksam icin erken gitmenize izin veriyoruz. Bir sartla ki gelecek sefere daha uzun kalacakstmz. Hangi aksam sizm icin daha uygun? Siz cahsanlar icin cumartesi aksarm en uygunu degil mi?

JiM Birkac tane nobet saatirn var kurulacak, Bayan Wingfield. Bid sabah, digeri de geceyansi!

AMANDA Ne kadar da hlrsl.tyml~slmz! Cece de <;ah;l1Jorsunuz, ha?

JIM Hayir, harumefendi, i~ degil arna Betty!

(Ozellikle §apkqsrm a/maya gider. Cennet Dalls SnI01U/I1- dab lIliiz;k daha agl r tOil btr vals ~llllllflyn brl§Inr> AMANDA Betty? Betty? Kim bu ... Betty?

(Gi:iJ..ie klllakian sa~r eden bir gr:irleme sesi patlar)

JIM $ey, sadece bir kiz, Devamh 9khgl.m bin!

(Tatlt tuth gfllilll1ser_ Yaglllur bo~mr)

Pro Perdesi Goriilltiisil: "Sagnak yagmur" AMANDA (Nefesilli sommn kadar kll11r.marak) Haaaa ... ciddi bir lliskl mi bu, Bay O'Connor?

JiM Haziran'in ikind pazarinda evleniyoruz.

AMANDA Tom, sizin evlenmek Uzere nj~anIandlgJlllzl

soylemernisti.

JIM Depodakilerin heni.i.z hicbir ;;eydef\ haberleri yok.

Nasil oldugunu bilirsini:z.. Hemen insam Romeo ve.: ~ey diye ~agtnrlar. (AY"UlllIt kar§lsll1du dump, §upJmsmt giyer. f;apkunll"l kenarlarmt diizeltir, (june beZt'lle or10S111I parmngrylu eter. Bayngl lravalr olmustur!

SII·ra Hr1!1vtIIl Knf('k$iyo/l II 87 M.~lhte~e~ bir aksamdi, Bayan Wingfield. Samnm Cuney nllsafirperverligi dedikleri buyrnus.

Po'MANDA Pek de bir sey degildi. .

JIM Umanm, yedj-ka,o dururnuna dusrnem. Fakat

Betly'e SGZ verdim, onu Wabash'daki duraktan alacag1ll1. Benim su dWdWe aUaYlp gidinceyE' kadar da OH.U.l1 treni istasyona varrrus olur. Bazi bayanlar bekI eti II n ce co k uZi.iJt".i rl er;

AMA~~ Evet, biliyorum .... kadrn1cmn i~kencesi bu!

(Ehni ttzattr} Cule gi.ile Bay O'Connor. Size saris diliyorum ... : mutluluk .. ve ba§anlar! Bunlan, elbette

Laura rem de diljyorum! lsternez mism La ,

, lira.

LAURA Evetl

JiM (Lnll"~'/ll/J ~'ini tuiar) ALiahrusmarladlk Laura. ~u hedlyem eok ozel olarak saklayacaglDl. Sen de sana anJathglm tavsiyetert sakm unutma. (Sesill.i l/r"iJ.:5!'/tip bagm~) Hosea kal, Shakespeare! Tekrar sag ~Iu.n, ba)'a~lar, lyJ geceier!

(Ciiliimser VI:! zlplny!p d1i(lrt pknr: Haiti. ces17retle grilmekte olan ~mll/1dn giirllciil"llin ardtudan knplYI knpatir. 5011- m, Yl/~rlr~rll:! ~~~1Il bir iflldeyle odaua geri dbner. l.nurn da, a ria bLrblf·lerlTllwyiiziill€ bnkmnyn cesare! edenrezler. La- 11m gmlll%l1lw bfl§mn r;okiip, kUnl71lyn ba~I.r1r)

AMANDA (Zaria i~itilecek bir sesle) Isler de tersine·t _

. b. Y gl me

:u-n If yolunu buluyor. HaM. grsrnofon t;:alabilmene

manamlyorum. Evet, bakiruz efendlrn! Carll··C·· ...

d umuz

e evlenmek icin ni{ianllyrru~l (Sesini yiikselh"r) Tom'

:OM CMlltfoktmrJ Efendim, anne. .

MA~DA Bir dakika buraya gelsene. Sana m(jthi~ kornik bir ~ey anlataca8Jrn.

-,. TOM (~/i/ld~ ~~r .~ad.er'f1 kurabiycsi ve bi/" bardnk limollalnyla geltr) CorurumLiZ beyefendi gjbni~ bilel

AMANDA COri.ictimQz beyefendi erkenden aynldr, Bl-

ze ne kadar da muhte~em bir oyun oynadin!

-'l'OM Nasil yani?

;<\MANDA Onun evlenrnek uzere nisanlanchgrm soylerne-

88 5m;1I Hayrlllri Koiek$iycJllII

din.

TOM Jim mi? Nisanlr rru?

AMANDA Biraz evvel oyle soyledi! TOM Vay camnal Bunu bilmiyordum. AMANDA Bana biraz tuhaf geldi,

TOM Tuhaflik bunun neresinde? .

AMANDA Depodaki en yakm arkadasirndrr; dernernis

rniydin? , .... ,'?

TOM byle ama, nereden bliebilirdirn ki.

AMANDA En yakm arkadasin nisanlaruyor; yakinda ev-

lenecek ve sen bilrniyorsun ha? .. .' '. a-

TOM Depo,,~ah§bglm yer, insanlar hakkinda bil!p topl

digun yer degil. , , .. _

AMANDA Baska yerJerden de haberm yok zatenl Ruya da yasiyorsun: hayaller ureuyorsunl

(Tom kaprya gider)

Yine nereye?

TOM Sinemaya gidiyorum.

AMANDA Elbette, bizi enayi yerine koyduk~an sonra.

1·1.1 'war' Yeru yer lam-

Butun gayretler; hazrr L1I.Jar, mast '. .

basi h~l Laura'ya elbise! Ne- icirt biitun bunlar? Blr ba{>ka ~m nisanhsuu atIria01l.'1k icinl Si~em_aya glt herrtenl Bizi du§unme sakm, terk e~iJ~§ ~lf ~nne, evde kalrms bir kiz kardes, sakat ve I§S12! HH;. ki~serun kendi bencil zevklerininin arasina grrmesme rzin verme! Haydi git, git, git haydi sinemaya!. . '. .

TOM Pekala, gtdecegtml Ne kadar cok b~cdliglmden

soz edersen 0 kadar erken gidecegim, Sinemaya da

"'. t

gitmeyecegiml . . 'd' benciJ

AMANDA Cit oyJeyseJ Aya git istersen, seru gl I ,

hayalperest senil . . . . In

(Tom elindeki haTdog/ yere {alar. Knplyl ~nrplp, yang

merdioenine ftrinT. Laura karkudan {lgilk atar. Dm~::; sa!o~

. .. .~ dnlEn da yiikselir. Tom yalrgm merd.' V.f'11111 III1lUlll muZIo" dtI ki; (11/

de, nrabzana tuiunup knltr. Buluilann arasm n p' /1. _

omit! yiiziilIii aydmhltrrJ

----

I -

Pro Peordesinde Yazi "Haydi eyvallah!"

(TOIII'WI knpnw~ kOI1Ii~lIIaSI i(erdc o/up bihlll? gore nyarlldtr. ir;l'rden sesleri l~itcl1leyiz anm, AlIlfllufn'fl1I! kanepede fostOpnrJnk ohfm~ WltTa'ya ralmtmlrn btl' konll~l/la yaptl.gUll aulnnz. AII1l(:sillill sesini dllymadlgllllIz itin, Lalira 'II III Ilptalllgi/uilm kurtuldllglll'lll 111l1ayamaYlz, (111m yiiziiltt' oumn 1~lktaJ/ 8"Ti1I'11/111 kOruril(g1l1111 PC yiiz/'ine I1ziilltiihi bir gii::r:lligill geldigilli tlnlayabiliriz. Laura'lIlII sur;iarl kOJlIl~lIIn boyrmca yii?iinii kapanr, ancuk SOil kISJrfuia ba~1T1I kaldtrm, Sl7flanm eliyle diizeltir VI! mlJlesill!! g1iliimser. Amandn'mll ktzuu teselli ederkenki latnrlurs yr.V{[~, gij5ter.i~li, sflrlki dans edercesinedir, KOIlH-?mllSI/lIll 50- nunda ll,lIlnlldn kocaSlllm reslI/inifl Online gelip bir kez tinhn baknr ... sonrn gcrgile1in arknSl/uinn kayboIIIT. TOIII'11Il kDlIIl$lIIaStTIIIl SOIUIIIM iee Laura mumlari sOlldiirerek OylUlli bih'rir)

TOM Aya. gitmedim, dana uzaklara gittirn ... lk:i yer aras1ndaki en uzak mesafeyi dort kez katettim. Bir ayakkabi kutusunun Lizerine ya.Zdlglm bir ~iirden birka~ giin sonra i~imden an/dun ve Saint Louis kentini terk ettirn, Btl yangm merdiv.enini SOn defa indikten Sonra, uzaym SIriannI hareket halinde yakalayabilmck 1911 babamlO ayak Izlerin] takip etmeyre ba§ladm1. 01- dukc;a uzun seyahatJere !;lkbm. ic;inden ger;tigim kentler sanki olu ya'praklara benziyordu. 0 yapraklar ki renk1iydiJer, arna dallarmdan kOpanjml~.ardl bir kere, Bir yer1erde konaklayabiJirdim. Ama pesmde oldugum bir ~ey Yard). FarklOda olmadan uzerime geJjyor; beni anS!Zm yakahyordu. Belki tarudik bir mUzik. Be1ki de camdan bir parca. Yabanci bir kentteyirn belki de, gece yarrsi sokakJarda, yol arkadasr bulmadan once. l~l.k1an yanan bir parfiim dlikkarumn vitrininil1 oniinden ger;iyorum. Pencerede renkl! Camdan yapliml~ ~i§eleT var; ktJr;iik ~effaf ~i~e/er, cici-

li, bicili. sank! gokku~agl yere jruni~ gibi. Soma aniden kiz kardesim omUZlIma dokunur. Geriye donOp gozlerinin i<;ine bakanm. Ah, Laura, Laura ... Seni geride blrakmak istedim arna, ben sandlgmdan daha da baghyun sana! Bir sigara yakanm. 50kag'\ ge<;erirn, slnemaya ya da bir bara tak.Jim01, i<;ki almm, en yabmmdaki yabanoyla kon~urum ... ~amdamm sondurecek olan herhangi bir konudan taklhnm.

(Umm /lilli/lInn 50lldiirmek it;ill egilid

Bugun lerde d iiny a~im~e klerle a yd In! am yor! $amd a-

ruru stindiir Laura ... hayd' eyvallah!. ..

(U1IIJ'Q mum/an scmdiil'iir)

PERDE

1 stan but A ra lt k 1998

91

TENNESSEE WILLIAMS

THE GLASS MENAGERIE