DR IKHSAN OTHMAN

Tel : 05-4506136
012 5401570

KPF3012
Perkembangan Pendidikan di Malaysia: Falsafah
dan Dasar
Definisi Pendidikan

Idea Klasik Greek

Pendidikan ialah usaha manusia/kerajaan untuk
membentuk generasi masa hadapan.

i. Sparta : - Pendidikan satu usaha untuk membentuk

rakyat yang berani, berdisiplin, taat pemimpin dan
cintakan tanah air.
i. Athens : Pendidikan untuk membina kebijaksanaan
dan keseimbangan jiwa bagi mengukuhkan
demokrasi dan membentuk warganegara yang
cintakan negara.
 Konsep pendidikan tidak boleh
disempitkan dengan melihat sesuatu
aspek tertentu
1. Pendidikan ialah latihan.
“Pendidikan sebagai latihan jasmani dan rohani bagi mencapai
kecantikan kesempurnaan pekerti. Ia merupakan usaha untuk
mempelajari sesuatu mengikut persekitaran yang sesuai dalam budaya
masyarakat yang ada” Plato (427 S.M. – 347 S.M.)

2. Pendidikan ialah usaha

“Pendidikan ialah proses pembinaan pekerti dan pengembangan akal
fikiran.” Socrates (470 S.M. – 399 S.M.)

3. Pendidikan ialah sistem

“Pendidikan ialah satu sistem perkembangan intelektual, jasmani,
kerohanian dan emosi.” Aristotle (384 S.M. – 322 S.M.)
4. Pendidikan ialah proses
“Pendidikan sebagai proses membentuk kecenderungan asasi yang
berupa kepercayaan dan perasaan terhadap alam sejagat dan sesama
manusia. Pendidikan juga suatu proses bagi mengatur dan menambah
pengetahuan yang dimiliki supaya dapat hidup dengan lebih selamat.”
(John Dewey)
5. Pendidikan ialah penambahan ilmu
“Pendidikan ialah untuk menambahkan ilmu untuk menghampirkan diri
dengan kesempurnaan fitrah dan memahami daya usaha yang
terdapat pada bakat dan watak seseorang.” (Stuart Mill)

6. Pendidikan ialah mendidik

“Pendidikan ialah mendidik iaitu memimpin keluar. Pendidikan berlaku
melalui tunjukajar, latihan dan indoktrinasi.” (Ducasse)
 Dalam Islam, tarbiah, ta’dib dan ta’lim bergabung
untuk melahirkan insan terdidik:
i. Berilmu
ii. Mempunyai kesedaran
iii. Menghayati
iv. Menginsafi
v. Beramal

“Hanya yang takut kepada Allah dari hamba-hamba-Nya

ialah ulama” Surah Fatir:28)
1. ‘Pendidikan sebagai membentuk tabiat dan sikap manusia
dalam pelbagai aspek kehidupan (jasmani, rohani, akal,
akhlak, sosial) supaya dapat mengabdi diri kepada Allah”.
(Al-Jamali)
2. ‘Pendidikan sebagai latihan aqliah, jasmaniah dan
rohaniah bagi melahirkan manusia berkebudayaan tinggi,
berupaya melaksanakan tanggungjawab sebagai insan
yang baik dan warganegara yang sempurna.” (khursid
Ahmad)
3. Pendidikan ialah merubah dan memindahkan nilai-nilai
kebudayaan kepada individu melalui berbagai proses dan
cara bagi melahirkan manusia yang bertanggungjawab &
berbakti kepada Allah. (Hasan Langgulung)
Apakah hakikat pendidikan?
• Proses interaksi 2 pihak di antara pendidik dan orang
yang dididik secara seimbang.
• Usaha melengkapkan pengetahuan, pemikiran dan
kemahiran orang yang dididik untuk menghadapi
cabaran perubahan persekitaran.
• Proses dan usaha untuk meningkatkan kualiti kehidupan
individu, keluarga, masyarakat dan negara.
• Proses yang berterusan
• Usaha menerapkan ilmu dan nilai bagi pembinaan
warganegara yang cemerlang
 Pendidikan

 Satu proses memberi pertolongan sedaya upaya untuk

anggota satu-satu masyarakat supaya hidup dengan
penuh kegembiraan (James Mill)
 Segala usaha, segala tenaga yang dicurahkan, segala
gerak langkah yang dijalankan, segala pendapat yang
diketengahkan yang dapat menambah kemahiran,
kebolehan, pengetahuan dan pengalaman yang dapat
memberi faedah di dalam serba lapangan hidup (Abd
Fatah Hasan)
FUNGSI PENDIDIKAN KE ARAH
PEMBANGUNAN INSAN DAN
NEGARA
Kurikulum ialah teras kepada sesuatu sistem
pendidikan. Kurikulum menentukan jenis dan
mutu tenaga rakyat yang pada akhirnya boleh
menentukan jenis sumbangan yang boleh
diberikan dalam penghasilan tenaga rakyat
untuk pembangunan negara. Kurikulum juga
menentukan kejayaan pembangunan
kemanusiaan.
(Laporan Jawatankuasa Kabinet)
 Pendidikan
 Apakah pendidikan?
 Pendidikan sebagai penggunaan (consumption)
 Memerlukan sumber bagi mencapai matlamat

eg pendidikan sebagai alat bagi pembasmian

kemiskinan
 Mobiliti sosial

 Mengekal kebudayaan

 PERPADUAN

 ?

 ?
 Pendidikan

 Pendidikan sebagai pelaburan

 pembangunan sumber tenaga

 menghasilkan pulangan
 Pendidikan sebagai pelaburan

 Pembangunan sumber tenaga

 Mempertingkatkan pengetahuan,
kemahiran dan kemampuan tenaga
manusia agar menjadi sumber
pembangunan dalam sektor ekonomi,
sosial atau politik
 Pendidikan sebagai pelaburan

 Menghasilkan pulangan
 Pulangan dalam bentuk pertambahan produktiviti
 pembangunan individu: penurunan dalam

kadar buta huruf

 sumber tenaga manusia:

Petani yang menerima empat tahun

persekolahan rendah lebih produktif sebanyak
20.4% daripada petani yang buta huruf
(Jamison & Lau, 1982)
 Pendidikan sebagai pelaburan

 pembangunan ekonomi individu: tenaga kerja terpelajar

menerima pendapatan lebih tinggi berbanding tenaga
kerja tidak terpelajar
 DGA29
 P1 1405.71 3036.21
 P2 1494.95 3235.80
 P3 1587.21 3441.59

 DG41
 P1 1695.85 4645.85
 P2 1790.47 4924.12
 P3 1889.27 5226.19
 Pendidikan sebagai pelaburan

 pembangunan sosial
masyarakat yang celik huruf sentiasa sedar
 kepentingan menjaga kesihatan
 kepentingan keselamatan
 kepentingan pendidikan dll.
 Tidak Formal
Formal
(informal)

Pendidikan

Bukan Formal
(nonformal)
Pendidikan Formal

 Ciri persekolahan
 Menekankan pendidikan umum
 Menekankan penguasaan akademik
 Berstruktur
 Berkronologi
 Mengikuti kurikulum yang ditetapkan
 Sumbangan terhadap pembangunan
masyarakat
Pendidikan Bukan Formal

 Aktiviti pendidikan yang tersusun dan sistematik

 Lebih fleksibel berbanding pendidikan formal
 Tidak terbatas kepada golongan tertentu
 Diorganisasikan oleh pihak atau agensi tertentu –
sumber kewangan & tenaga pengajar
 Suasana pembelajaran formal (ada kurikulum &
infrastruktur)
 Eg kelas agama, KDP, kursus eksekutif, dll
Pendidikan Tidak Formal

 Tidak sistematik
 Tiada organisasi khusus
 Mewujudkan kesan yang lebih mendalam
kepada individu
 Eg melalui ibu bapa, rakan, media, bahan atau
alat permainan dll
 Pembangunan

 Pembangunan: perubahan yang berkait dengan

pertumbuhan, adaptasi dan kemajuan (Sufean Hussin,
2004).
 Bertujuan meningkatkan mutu kehidupan ahli masyarakat.
 Pembangunan melibatkan keseluruhan aspek kehidupan
masyarakat
 Pembangunan ekonomi: pertambahan pendapatan
 Pembangunan sosial: peningkatan mutu perkhidmatan
kesihatan, peningkatan taraf keselesaan penduduk
melalui peningkatan infrastruktur
 Pembangunan individu: perubahan nilai, sikap aspirasi
dan jangkaan ke arah peningkatan mutu kerja
 Pengaruh Pendidikan
Terhadap Pembangunan
Pembolehubah Pembolehubah
bebas (IV) bersandar (DV)

Pendidikan Pembangunan

Literasi Ekonomi,
Kesedaran, sosial,
literasi fungsian, literasi penerimaan politik,
budaya, literasi bahasa, maklumat, alam
literasi saintifik, literasi keupayaan sekitar
maklumat, literasi moral memberi idea &
kemahiran,
(multiliterasi) penyertaan
 Pengaruh Pembangunan
Terhadap Pendidikan
Pembolehubah Pembolehubah
bebas (IV) bersandar (DV)

Pembangunan Pendidikan

demokrasi, formal,
Politik, penyertaan,
Ekonomi, peruntukan informal,
sosial, kewangan, non formal
prasarana