การสรูางบรรยากาศและแหล่ง

เรียนรู้

ที่เอื้ อต่อการเรียนรู้ดูวย

กระบวนการวิจัย

การจัดบรรยากาศและแหล่งเรียนรูข
้ องสถาน
ศึกษา เป็ นการจัดเพื่อส่งเสริมใหูผู้เรียนสามารถเกิดการเรียนรู้ไดูทุกที่
ทุกเวลา ทุกโอกาส จากสื่อและแหล่งเรียนรู้ทุกประเภท ทั้งภายในและ
ภายนอกสถานศึกษา รวมทั้งเครือข่ายการเรียนรู้ต่างๆในทูองถิ่น ที่ผู้
เรียนสามารถเรียนรู้ไดูดูวยตนเองอย่างอิสระและเรียนรูร้ ่วมกันระหว่าง
เพื่อน ซึ่งจะช่วยใหูผู้เรียนสามารถเรียนรู้ไดูตามสภาพจริง คูนควูา คูน
พบความรู้ไดู ไม่รู้จบ จึงเกิดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพและมีความสุข
การเรียนรู้ดูวยกระบวนการวิจัยของผู้เรียน จึงควรมีการจัดบรรยากาศ
และแหล่งเรียนรู้ใหูเหมาะสม โดยส่งเสริมเติมเต็มใหูมีข้ ึนในส่วนต่างๆ
ดังนี้
1. บรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ภายใน
1.1 ในชั้นเรียน
1.2 ในโรงเรียน
2. บรรยากาศและ แหล่งเรียนรู้ภายนอก

บรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ภายใน
ภายในชั้นเรียน คร้ควรดำาเนิ นการโดย
1. จัดและปรับเปลี่ยนบรรยากาศใหูสอดคลูองกับกิจกรรมหรือ
หน่วยการเรียนรู้ ดูวยวิธีการ
 ที่หลากหลาย เช่น การตั้งคำาถามกระตูุนใหูคิด การทาย
ปั ญหา การคูนหาคำาตอบ การแลกเปลี่ยนความรู้
ความคิด และการเสริมแรงในลักษณะต่างๆ
2. จัดวัสดุอุปกรณ์และสื่อที่เอื้ อใหูเกิดการเรียนอย่างมีความสุข
เช่น โต๊ะเกูาอี้สำาหรับกลุ่มผู้เรียน คอมพิวเตอร์ เครื่องฉายทึบ
แสง LCD จอรับภาพ ลำาโพง สื่อเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้
3. จัดปู ายนิ เทศ ประชาสัมพันธ์ ติดขูอความแสดงกระบวนการ
เรียนรู้ ขั้นตอนการปฏิบัติ
4. จัดมุมความรู้ / แสดงผลงานของผู้เรียน
ภายในโรงเรียน เป็ นการจัดบรรยากาศและ
สภาพแวดลูอมนอกชั้นเรียน ที่สง่ ผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน ในเรื่อง
ต่อไปนี้
1. สภาพแวดลูอมทางธรรมชาติ ขจัดที่รกรูาง เพิ่มพื้ นที่สเี ขียว
รักษาใหูสะอาดและปลอดภัย
2. หูองเรียน หูองปฏิบัติการ โรงฝึ กงาน จัดแต่งใหูมีสภาพพรูอม
ใชูงานตลอดเวลา
3. พื้ นที่ทำากิจกรรมการเกษตร สำาหรับผูเ้ รียนใชูสาธิต หรือ
ทดลอง
4. พื้ นที่ออกกำาลังกาย เล่นกีฬา สำาหรับกิจกรรมเพื่อการด้แล
สุขภาพ
2
5. บริเวณที่เป็ นแหล่งเรียนรู้ เช่น สวนสมุนไพร สวนวรรณคดี
สวนพฤกษศาสตร์
สวนวิทยาศาสตร์ สวนหิน สวนนก
6. บรรยากาศที่ส่งเสริมการเรียนรู้อ่ ืนๆ เช่น ตูนไมูพ้ดไดู ปู าย
บอกเสูนทาง สัญญาณจราจร ซูุม มูาหินใตูร่มไมู ที่อ่าน-
เขียนหนั งสือ สวนหย่อมตามมุมต่างๆของอาคาร / สนาม
7. พื้ นที่เพื่อการเรียนรู้จากการฝึ กปฏิบัติ ในลักษณะของศ้นย์
ศึกษา-สาธิตกิจกรรมต่าง ๆ เช่น ศ้นย์ฝึกอาชีพทูองถิ่น
ศิลปวัฒนธรรม พิพิธภัณฑ์ภ้มิปัญญาไทย ฯลฯ ซึ่งมีแนว
การจัดกิจกรรมที่ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ไดู โดยการ
7.1 สำารวจ สืบคูนที่มา ขูอม้ลที่เกี่ยวขูอง
7.2 เทียบเคียงแนวคิดกับปั จจุบัน
7.3 เรียนรู้และฝึ กฝนโดยปฏิบัติจริงใหูเกิดทักษะตาม
ธรรมชาติของแต่ละ
กลุ่มสาระการเรียนรู้
7.4 จัดทำาโครงการวิจัยเพื่อพัฒนาต่อยอด เช่น โครงการ
เกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวทาง
เศรษฐกิจพอเพียง โครงการศึกษาคูนควูาวิจัย ทดลอง
สาธิตเกษตร
7.5 จัดตั้งเป็ นชมรม ชุมนุ ม เช่น ชุมนุ มยุวเกษตรกรทำา
โครงการทดลองเกษตรทฤษฎีใหม่
7.6 จัดเป็ นศ้นย์รวมของปราชญ์ทูองถิ่นที่เขูามามีส่วนร่วม
การเรียนรู้
8. หูองสมุด
8.1 จัดใหูเป็ นหูองสมุดมีชีวิต สวยงาม สะอาด สะดวก
สบาย สว่าง สงบ การจัดบรรยากาศ
 และสิ่งแวดลูอมในหูองสมุด จะตูองคำานึ งถึง
ความสวยงาม โล่งโปร่งตา ไม่รกรุงรัง
จัดใหูนั่งอ่านไดูหลายร้ปแบบตามความชอบของ
นั กเรียนในแต่ละวัย ใหูความรู้สึก
สบายและผ่อนคลาย มีแสงส่องเขูามาไดู
สะดวก มีการจัดมุมต่างๆใหูผู้เรียนเลือกใชู
บริการไดูตามความสนใจ
8.2 จัดใหูมีหูองสมุดนอกอาคาร เช่น หูองสมุดกลุ่มสาระ
หูองสมุดเคลื่อนที่ไปตามจุดต่าง ๆ
เช่น ใตูตูนไมู หนูาระเบียงหูองเรียน สวนหย่อม
ศาลารอผู้ปกครอง โดยมีการสำารวจ
ความสนใจของผู้รบ
ั บริการในแต่ละจุด เพื่อจัดหนั งสือ
ใหูเหมาะสม
8.3 จัดการบริการและกิจกรรมส่งเสริมใหูผู้เรียนเขูาใชูหูอง
สมุด ไดูแก่
1) หนั งสือและสื่อสารสนเทศ มีหลากหลายเพียงพอ ตรง
กับความตูองการของผู้ใชู ทันสมัย ทันเหตุการณ์
2) ระบบหูองสมุดไดูมาตรฐาน ใชูโปรแกรมบริหารจัดการ
หูองสมุด
3) จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการสืบคูนขูอม้ล
กิจกรรมนั นทนาการ รวมถึงการเผยแพร่ผลงานการจัด
กิจกรรม

3
 4) มีบริการใชูเทคโนโลยีและการสื่อสารเขูามาช่วยในการ
บริการหูองสมุดที่หลากหลาย เช่น การสืบคูนขูอม้ล
ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สื่อ ICT ในร้ปของ
e-book CD-Rom
5) ปฏิสัมพันธ์ของบุคลากรหูองสมุดที่มีต่อผู้ใชูบริการ ตูอง
เป็ นมิตร อบอุ่น มีชีวิตชีวา
คำานึ งถึงความสะดวกสบายของผู้
ใชูบริการ ช่วยใหูผใู้ ชูบริการไดูขูอม้ลอย่างรวดเร็ว
9. การส่งเสริมสนั บสนุ นกิจกรรมเพื่อใหูเกิดการเรียนรู้โดย
กระบวนการวิจัย โรงเรียนควรจัดกิจกรรมหรือแหล่งเรียนรู้
อย่างหลากหลาย เช่น
9.1 จัดหูองนิ ทรรศการงานวิจัยของคร้และผู้เรียน
9.2 จัดประกวดผลงานการวิจัยของบุคลากรในโรงเรียนทุก
ระดับ
9.3 จัดกิจกรรมเสนอผลงานวิจัยในโรงเรียน
9.4 จัดใหูมีพื้นที่แสดงผลงานวิจัย ในเว็บไซต์ของโรงเรียน
9.5 มีการประชาสัมพันธ์ผลงานวิจัย ในร้ปแบบต่างๆ เช่น
ปิ ดปู ายประชาสัมพันธ์
เสียงตามสายของโรงเรียน
9.6 ใหูทุนการวิจัย หรือทำาโครงงานแก่นักเรียน โดยมีคร้เป็ น
ที่ปรึกษา

แหล่งเรียนรู้ภายนอก
 แหล่งเรียนรู้ภายนอกโรงเรียน เป็ นทรัพยากรที่
ทรงคุณค่าในทูองถิ่น และเป็ นส่วนสำาคัญ อีกอย่างหนึ่ ง ที่จะ
ช่วยใหูการเรียนรู้ดูวยการวิจัยของผู้เรียนประสบความสำาเร็จ แหล่ง
เรียนรู้ดังกล่าวประกอบดูวย

1. สถานที่ เช่น ชุมชน สถานบัน สำานั กงาน

2. บุคคล ซึ่งเป็ นผู้ทรงคุณวุฒิ และปราชญ์ชาวบูาน

3. องค์กร เช่น ม้ลนิ ธิ สมาคม หน่วยงานต่าง ๆ กลุ่มแม่

บูาน

4. สิ่งแวดลูอม ไดูแก่ ธรรมชาติ ประเพณี ความเชื่อ วิถีชีวิต

ศิลปวัฒนธรรม ปรากฏการณ์

ประสิทธิภาพของแหล่งเรียนรู้

1. ใหูความรู้แก่ผู้เรียนอย่างไม่มีที่ส้ ินสุด

2. ใหูประสบการณ์การฝึ กปฏิบัติจริงแก่ผู้เรียนจนเกิดทักษะ

3. ใหูทัศนะคติท่ีพึงประสงค์

4. ควรค่าแก่การดำารงชีวิตของผู้เรียน

4
การด้แลบรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ใหูมีคุณภาพและยัง่ ยืน
จำาไม่ไดู.................ขอด้จาก อ.ประภาพรรณ
1. จัดบรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ใหูเหมาะสมกับบริบทของ
โรงเรียน
2. จัดระเบียบในการใชูและการด้แล เช่น มีระเบียบการใชู
หูอง/แหล่งเรียนรู้ มีการรักษาความสะอาดเรียบรูอย ความ
ปลอดภัย
3. มีการสำารวจความคิดเห็นของผู้ใชูแหล่งเรียนรู้
4. มีการจัดทำาขูอม้ลสถิติการใชูแหล่งเรียนรู้
5. จัดบรรยากาศ หรือเปิ ดใชูเป็ นแหล่งเรียนรู้สำาหรับผู้เรียน
ตลอดวัน ทั้งการเรียนรู้ ตามตารางเรียน การเรียนรู้
ดูวยตนเอง และการศึกษาเพิ่มเติม
6. ใชูบรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ จัดกิจกรรมเพื่อการเรียนรู้
และการประเมินคุณภาพผู้เรียน

.............................................................