7 ฆราวาสชั้นเลิศ

พุทธวจน
ฆราวาสชั้นเลิศ
ภิกษุ ท. !
ความรูสึกไดเกิดขึ้นแกเราวา ผลวิบากแหงกรรม ๓ อยางนี้แล
ที่ทำใหเรามีฤทธิ์มาก... มีอานุภาพมาก... คือ
(๑) ทาน การให
(๒) ทมะ การบีบบังคับใจ ,
(๓) สัญญมะ การสำรวมระวัง , ดังนี้
อิติวุ. ขุ. ๒๕/๒๔๐/๒๐๐.
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงเปนที่รัก ที่เจริญใจ
ที่เคารพ ที่ยกยอง ของเพื่อนผูประพฤติพรหมจรรยดวยกันทั้งหลาย”
ดังนี้ก็ดี,...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงเปนผูมีลาภ...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงอดทนไดซึ่งความ
ไมยินดี และความยินดี...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงอดทนความขลาด
กลัวได...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงไดตามตองการ ได
ไมยาก ไดไมลําบาก ซึ่งฌานทั้ง ๔...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงเปนโสดาบัน ...

ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงเปนสกทาคามี ...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึ ง เป น โอปปาติ ก
(อนาคามี) ดังนี้ก็ดี,...
ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงทําใหแจงเจโตวิมตุ ติ
ปญญาวิมุตติ อันหาอาสวะมิได เพราะความสิ้นไปแหงอาสวะทั้งหลาย
ดวยปญญาอันยิ่งเอง ในทิฏฐธรรมเทียว เขาถึงแลวแลอยู” ดังนี้ก็ดี, เธอ
พึงทําใหบริบรู ณในศีลทัง้ หลาย พึงตามประกอบในธรรมเปนเครือ่ งสงบ
แหงจิตในภายใน เปนผูไมเหินหางในฌาน ประกอบพรอมแลวดวย
วิปสสนา และใหวัตรแหงผูอยูสุญญาคารทั้งหลายเจริญงอกงามเถิด
มู. ม. ๑๒/๕๘/๗๓.
ฉบับ ๗ ฆราวาสชั้นเลิศ
M
CDEFGHI
NOPOMQMJJKLMGMNOPQIRSTU
M
NVWXFLLYZI[QJHP\E]MRCVWX^LZ_ÒIaEMbcMLUdceMNfNMFMLgOI
R^hIFLLYEMI
RSTUSVWSXYZ[\ZNOPOZ]^_`\aPObcaUdeZ_e\MM
_fUdeZUSVWSXYZbcagP`Vhcgcb[\ZNOPOijklminopnYZVqbbar]
YZbcagP`VhcsakminopnMMtua`Yv\wecfRxim]oàmOwmOM
ijklmaPbycwecfz{b[\mdTmdT\mf{R
Tmwhcua|byc`\cZT\mf{RYZbcagP`VhcijklmwecfUxèbpRxuaxsoP`
[S`[m_`\V]lMwqr}avcMMtVa~
sakmMwqrmca]eaarMtVa~
CTYCaiLPQbE[W jMMjycwfM MMghcZeZ , iRf
UTS^cLLY MeSvvqMMiUaSfUePU`SX}a]
E[W^LdceMUTS^cLLY MghcZdwMM}a]ZeR,MMWZcMecUSb}SaSM
HP\E]M_\`Mf{RZSWSjqVWtyrMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMM
(ieO_[ www.buddhakos.org)
\]MRITIcMLCTYCa_\` OaSyPV wSe jaS^ZV pfiZgif\ZV ghcbP`

tVa}PjVMMMtVaUcaMM

k%J x
&'
"%lk%" #m'#%l
%!("nJ
k%"op%J
%% $qJl% %q! o'J
%k% '"p&JrJ" %% J

%"qo %%&%"% m oJ
$'sqmt$nnJJ
&s 'so%%
#nJ
%"%ll!oq! %oJJ M
o'sl&
%!'uJ M
!$k% 'l(s"#p ov$'uJ
l!ol
&q#l!ol (s"Jq! $JwJ#%JJ
M
!$k% 'l(s"#p ovl%$"%
M
%% $ul&JJ

's%%
" oJ

J
" "! &&J
M
" "! &&JJ

#$#! #" # J(%-' #( $%/""""JJ

"" # (%-'""J
" " ++J
" "$-,$*J
'&(!#"JJ
"J3J /"JJ
&$JJ
("+ (%-M(%-"($-!!.J2J)&MJ
($(%J
$-(,(%-"#.J
#$! M
#""("'! J 1J
"+(%-JJ 103

##
!JJ
J
!#-+)J M
!#!JJJ M
!&$-*!J$-!+*"J
( !J
!#-
!'!!
&*)J
!"J$J"J
! J+! #-%(&#"!J
./!!#-'!+ +!(. M
%J%J#-'!+!(%J,J&(JJ
#-#-'
"*
*)JJ
! ( !".%JJ
พุทธวจน 1

!"# $
%
$
&'()*"&'$+
#"#,+
#"#,
,
-*"
$
,"#'
*--,.$

&'()*"&'$ /"#&'$0
1 $
"# &'$0
*

", $

+
#"#",
$ - **"$ , *
1'-,22!$$!,$

'%
,-
*&!3,
"#&!32 .4

*"$
, 1'5'
,,
" &'$0 ",2!$$"#

*" 1 &* ,.! ,.!5"!2,!2 ,
6
!6!
$
3*#1'!,$

*#
$

&'$0 7 2 1 ,% *61, !, 0 2 !, 0
-,2

วิธีตรวจสอบวา
เปนคําของพระผูมีพระภาคเจาหรือไม
ภิกษุ ท.! ถาภิกษุในธรรมวินัยนี้ จะพึงกลาวอยางนี้วา
ขาพเจาฟงมาแลว ไดรับมาแลวเฉพาะพระพักตร พระผูมีพระภาค
วา นี้เปนธรรม นี้เปนวินัยนี้ เปนคําสอนของพระศาสดา, ดังนี้,
พวกเธออยาพึงรับรอง, อยาพึงคัดคาน.
เธอกําหนดเนื้อความนั้นใหดี แลวนําไปสอบสวนในสูตร
นําไปเทียบเคียงในวินัย,
ถาลงกันไมได เทียบเคียงกันไมได
พึงแนใจวานั้นไมใชคําของพระผูมีพระภาคแนนอน
ภิกษุรูปนั้นจํามาผิด, พวกเธอพึงทิ้งคําเหลานั้นเสีย;
ถาลงกันได เทียบเคียงกันได
พึงแนใจวา นั่นเปนคําของพระผูมีพระภาคเจาแนแลว
ภิกษุรูปนั้นจํามาอยางดีแลว, พวกเธอพึงรับเอาไว...
ตรัสที่อานันทเจดีย, โภคนคร : มหาปรินิพพานสูตร
มหา. ที. ๑๐/๑๔๔/๑๑๒.

%%.2)('/(b)$(
#-%.
( ) )# (`0*! 30)%(0.!+c+ )(`
3
01b)#%%
%
0#()#(.0)+c%%)'2%"0
%
'%
00%
(`
$+c)(#/3$)1
.+c0+c (
)3 + * * + 1 . 0 &&)$( .
)5
0-c%3$/#34!,")1'b))*(*0-c%3$,
).0
0$.%(++`%
0 (3$/+# 3)
b) $(
#-% 0+`1 '/+c4 %) 4!, "),
0* )
4
)0$6.03 )*+`0%

L

MLN L
การมีธรรม
ของตถาคตอยูในโลก
คือความสุขของโลก

+$/ * 1+-843!,81 (' &)
0 )% 0 '" 1'%0 " "+ *2!( (
:*1+ 5, 0 2 3!1 %* , ,7 " 5,
4 +7"*1 0'1"*2!(/$101+*
2!":*2 ''%)7%'%)"
+$/ * )8 5:*4&2-73!,8
))81"** &-7&0%)" ))8% *&
')81"*2!(/ $ " *') +7 1'2! "
(*#4&0'.7 02*
* )8 2% 51 *( 41.8'
4*!* 2!(4,7%/ (*# & ')8
' ( ')8) ( +%/+9 +0 %+81 +
&,& .'/ &, & '. ,71+4 (0!
'.744*&!)' )8 )82!"'1+
# )*4* /!/ )80 (''0"# )*
'+* *1&6"*
6 พุทธวจน

".*+.. , #%/*#) )$ *' *%0
!!&$ & 0 "0 - $ ( $1 $ ) 0 ,
* % *' "0%/*#" ! # %+ #,!.
*#&&+! $ # # , #,*' .
*+).%*' *$

PQP RSTUVS PPW

OPQRST U
VRUUWXORR
UYWZ[RO\QT OOQR P]X^T
ORRUYWZ[VRUUWT U
$$' *&.- SUWPXYWRZ [\
UYW ] XP ZXQPS^YPT
PX^_ WR\ + ZYWP YW`\S SPabc TXVP
*&. !/ *"&. " *+ ( "",,! *+ "
12 " Yd^_U^_ cTYPXb
",""$/&. "YPUÛbY`\SXT^ _ WS
!/,,$/+ ,,&. *+!*"", 0"$+
"), *"*"%'$ #,,$0 "!+ ," "
*" ,"0""+,"!$/
UYW ] XP S^SUWP^_ XYWR
ZbYSP ZYP
$$' PPUP *+,,#*
SU PP *+ ,,# * PYWa U
P
P *+
#) ! )#) #) 1

")"$/)!#"!/ " *
&)"$

(*"&"
(%%.0")$)" !
&." 0"
!)" (%%.$ 0")$)" )$
&."
0"!)"(%%.$ 0")$)" +)"

&." 0"!)"(%%.0")$)" !

&." 0"!)"
$')&., #"-%%. !"#
-%%.+"# -%%.+"# -%%."#
)&.!/
&."- 0"!)"+ " !/1
)"$/ !$/
&""'#$ +
"&"
$'% "'(
#"'
"!#"
( ($+)* ((&%1(.*3!

(%%1.! (!) ( ( ($+ ) *
(.*3!21*3 ,,/$
!(.(
'
! (
($+)* ((&%1.*3'4
/$
!(&( +%('( ($+)*
((&%1()( ($+)*
((&%1 !(.* (( ($+)
*
"% %)#(!.-)"'4
$
0.(&/ ! .%(
2. (
"% # !,( ","&
$# (()( .,'))" !($,
# %(( . ' ) ) " ! ($,
# , ( . )) " ! $,
# ) #$( . %, ) " ! ($,
# (# ..$))" !($,+-
# #($.%,))"!($,


!

2&2) !

"#
&1$
$
+&1+$,+$#+&1$
4
+$#2$%!$
4
+$#2$)4
+$#7%2#%
+
$$4
+(0!$
2$$"#2,
+$#"2$#%$!)%$
4
2&2) !

!#
2) ' 7%2#%! - $
"5"$+ $
&1,

"(!
$+&$2$4
- #1!*-
$&4
- '$%"4
- &*!&04
!2- $+$4
+(0!+
#
&1%+2(1!
$
#1
+
!#
$)2)
#1
#1
,+
%+&#+%'1

$ $ "%

2"2! "%
#
&
!2

24
0
2/ 4
1 14

2 4
. . 4
2"2! "%
.
2 .
'5'
"21!"
#
&
1
'
3"4
/."4
2 2
4
3/
"1) /
* 4
3 !* //
24
*1

"2 22
2

!2!
2
2
1
.*0**" 2


##

!$
2"2! !$

"
%
4
0) #
4
0'
/4
2
//

"/# 4
/#'24
2"2! !$
"
2 .
'6'
"1
!
"
%
1
"4
'
""4
0'
/4
."#")4

1%/

4
#

" 2

!2!

1
.0"

##!$
$*- !$
"
% ,%
(2$7
(.(3/(&7
(&)&1 7
( (/#%'7
(3( 6(%'// ,4%2$0'7
$*- !$
%'--)')%1(& 9 &( /$(*05
!"
% ,%
'"().&(0 7
'"('%).&(0 7
/*4+40) /,4%*'7
3%)52(*%'(7
',%#( )2 !%)7
/,4%/'*5 )!/,5%('5/%' (--'5
'50 /)!/"3*'/)+5

!!

"
!#
$ $' "
!#

$$&
,0",""",0"!1
,",""* "!1
,"!," $#\M'MMM
M \! "\M'MMM
M \"\
M'M
$ $' "
!#
!"#!#+ " 3 ,")"$/*

$$&
)+(',%/0"","1
M'M
M !
% "\M'MM
M & "\ % M'MM
M &
#%& M'M
)&.)+ !$/#)&/.0"!/)+!",''!/
,!/*)+#),-$!),# %/
##!$
%( !$
"
% '
* ##2
* #%2
* #,2
#.! ) ' $% "2
# 6# #$#2
%( !$
!"
& '
#*%##2
- "0 )- #%2
(* #!- "#2
--$/%/.* 2
1#$/%/.+-++6&%/(2
# -2
*'/ *"%0 $*'0 "0* "#(( "0
"0+*$*.%"*$&0

ความไมมีโรค เปนลาภอยางยิ่ง
ความสันโดษ เปนทรัพยอยางยิ่ง
ความคุนเคยกัน เปนญาติอยางยิ่ง
นิพพาน เปนสุขอยางยิ่ง
ธ. ขุ. ๒๕/๔๒/๒๕.
"*' ""#"" ( '

$ & ,' ))
' + +#(
&""0#"0
$ '% ! ""
"" % - % ! #""" % - &!
$ ! ! % '&"
++
* (+, '*
"!. !.% "'
" " "!. )"

*' $ " /"" !.! ,-&"
!'/"*&/"***""#")
$ "* '% """"#"+
"!# !)#"# +*#+!$
1 "!+ " /"#
" !.! ,&-"
!'/"* &/"***""#")
!.)" )',
' ! "% . %'"-(

)"-(%-
%* ! &+ " *
-,* #
! & % " * - , *
" #"
! &" ",* - ,
* # !
! * -,*
#
'%"
' "-( .
- $, %- . ( (. ((
( !

,.!
*,
"#*.'! ,0*0 * ! , , *")
66$
*"*"#00*/ 0**)0* $*
0*$/* *0*0! -+)-'00
! ,%0*0*-+)-'00
,.! !6!)0**",*-","
-+* ! ,
,.! #*"", $*"*"#*-*
-, */ 0 *) $* $
/* *0*0! -+)-'00
! ,%0*0*-+)-'00
,.! !6!)0**",*-","
-+* ! ,
,.! # *" " , $ *" * "# *"
$,,- , *, ' *"
%!"!#. *'0 " #%1*$&1 ""1

##.. ( *)
*' !..( /..##
*)
*' !..
$( ((
).%#" *%"%1
#* # #( $" "
$( ((
).%#" #"
%0##+!(
"..#% )5 #*#%1
$(
" !
$ # "

$( " 5 # %0##+!(

"."1* #.*#
# #' "%0..-* #&0
"%012#-* #%0 "%0%,
* #%0# *#%1####+!( /

"+!".+ ((
). %#"## #
*"%0##+!( /
"...*%"1
"% &

" $$

#
"(! '
!
"!-
!
!%$'!"-
!
-
"% !
!**
!!!%&)
&!#,!(!)(("
%(!!)( $
% + * *
!!!!
!& ) & ! #, !
(!)(("
!
!!)(
#,
!
!+**
!!!! (!(+*(("

!
!(!!(+*( $%+**
!!!
!(!(+*(("
!
!(!!(+*(
#,
!
!+**
!!!! (!!(("

%(!!!( $%+**
!!!
!(!!(("
!
!(!!!(
#,
"% ! '" ! &
"
$$
(
# $

$%'
%")%% !)*)%#
&#(%*
# "
*%'%
)" !! !" .
+&( '
!!&* - !
& -
" &", " &"
!# !,!+
# ",' ",'!
&(&$+&! &"
#+,"+& %!
' %! )& ,

#. $.'""
-
$ ] "$/ """
"!,",
"-",+
0 "(",("%M
+
)#%/*)"+" $-(
"$.0!""""!+"+ ","
+*
(",* !-"*")

) (*)"" #* # " $-(
"$. 1!""""!+ "+
","+*
(",* !-"*") ,
" #) # ") )"
)("
!""',!. & $-( "$. 2 !"

"""!+"+ ","+*
(",* !-"*") ,
" #) # ")('"!""&
-"1'+$") %$
$! # &
%2*+ ) * "### #",-$
# - #. #,-,,M
$ % 5!,#%2+###
#",-$# - #. #,-,,
$ % *$($")'(

* %2 "### #",-$ # -
#. #,-,,5!,#*+ #.*#$' M
$#& "#3
$#& %3

$#& ,#$ #$3
$#& #3
$ % ,0*+ #.*#

$#,-$" *+)%"#*'1
!#") !#$#*#!*( #%2/
!)%!#$* #"2*+)., #,,$**+)")
$20 %$ . $. -* $ ( '/%

%.-2/ ).--0$'//.
- & %
% $ & MM
" !! "
# ' M" !!M!+4
-.(' .-) '6'.(6'/
"&4"$"& #)

3 .$'2.'

$("' 1 (&)5 .-. ''
''(' .-. ''$('' .-. '
''.",( '' .-. '',"' ' .-
. ''+456'.' +$ ",'/%.& $&.)4&5
/# '%'

3 .$'2.'

$("' 1 (&)5 )1'!'(
+$ '%#)4 )'(' $&$/ )'+$
$&,()1'"%.- /'$()1'1#
/%'/

,2-+#&1-&
+$$(0 #%$&/1!35&-!#$*##' &
$#5&. #5&,' (31$5& $-,' (3$5&
-*3#5&,' (31$5&.$$-,' (3$5&-!(#-!*3#
&,.$$&!+ +$$(0 #%&&& ('$
#+% ,+,,+ $#%' ','
&$#5&.#5&,' (3
1$5&$-,' (3$5&-*3#5&,' (31$5&.$
$-,' (3$5&-!(#-!*3# &,.$$&!+
$"( #'!&,%4 .,&#' &'!/$
$&/#&.,& -+#+,'-! / -$*3#-&"#
." ' #$#' &'!/$#%-+#+,'-!." '
-!(1 ,& &&& $'& ('$ $&"",)-&
#+% ,+,,+ $$&+&5&$&' ','
&$&%-!!%
-+ #+,' - !." ' # $-!( )3 !'3 (3 - + #+ ,' - !
." '-"&%4
$"( -*3#0#'!&,,&#' &'!/$
-+ #+ ,' - !." ' % (4 . -*3 # %4 # $-!( 1
-*3#0#'!&,,&&&& ('$ #+% ,+,,+ $
" ","
! (+&,"() " #-) (%,-
",(!-(#* "!,#-(!(#,! (+'#!!,
#!!) (+'(+! (+'$
! #
# $ # !"
! $ #

!

“กามทั้งหลาย
ใหเกิดความยินดีนอย
มีทุกขมาก มีความคับแคนมาก
โทษในเพราะกามนั้น มีเปนอยางยิ่ง”
มู. ม. ๑๒/๑๘๐/๒๑๑.

#' *"! + #/ $/$ ! "
*(3"
3"".*"
3"&
*" "!!"%$#*"
*" "!"+"%$!
",
*" "!". %$ ##) ,
*" "!"-! %$ #
)",
*" "!"1"! "- %$

),"1
*" "!"!*" %$
#),
*" "!"!!- %$ "
) #1
' !- " ! &

&)
'. "! #%#

& &
/ #* $+!
* $! ' ((
/"" %/'!(
%' , .
#!## #
&

$ #&$% %%
#"'


$,& (+ & , 0 $
'$*$,#+*,
$,& $(-+,"0"$ ,'%.
".(+&,0 $$*$,#+*,
$,& $(-+,"0"$ ,'%.)
+ ,(%.
". (+ &,0
$$*$,#+*,
$,& $(-+,"0"$ ,'%.)
+ ,(%., #+ ,(%.#(#(#%.,-
".(+&,0 $$*$,#+*,
$,& $(-+,"0"$ ',
%. ', #!++(#%. $ #

".(+&,0 $$*$,#+*,
$,& $(-+,"0"$ ',
$ # ', #!++ (#%. ",&
".(+&,0 $$*$,#+*,
) 0" #!) 0"

& $!) 0" #!) 0" #
0" #"0"
)!)$"%&%
)
-0
2
***"3
- ' ' -
)3**"*,(*-
+2)(*
2

$$(
&'&
)

2 +*(1**"3
- ' ' -
)3*+*
'& ) ") *-
)
+ " +
"2+

#!)
+&(1') ") *-
) +
+ 2*6
* 6
*--* +
3 *--*+&*+&(1*--*+

)+&(1*--* +

*$,$!&#&

$*+#&%#$

*'1 ! $& )& & *+ &1 #, $,# ,$
$ *$! $&2 $ $ )& ! $(&2 3$ !". / (%
!$&2&,%"%,"3$!"./(%!$&2
*$,$ "&$*+ "&
*$".!)$,0$!),$.,0$!)*'!$
,0$! !#$,",!!) $$!-
!#&!!$#
*$,$!$,$!$&2 $*+ "
#%&
%,( $% &2 $#2"%,$
& ,(%+ $ #+,$$ *$",$+,
3$$+ ,$ ! "'"$ $ -'#
# $
%,( *$. !* 0 ,$!3$ !'1 +
!$* &&1$(!$&2*0 !$&2*+!#$
!$ &2 ! ,$(, $#, *!# .& !'1

!!!'
!!
)!'#0 ! ! !(
!&+*

'#0!(#0 #" (% (!
(
!#0 " !! (!'
&!
!'
&0 (!& '!
!,!
$ )+""#0.(%
'+,#!,#"",*#
/ ) !1!!&
"
#&
"
*&
"
'!1!! ! ! !
! !

" (%/,+'+'
(!
'0'!'(% " +#/0-
- / ! !' $ ) -

(%!
'#.!"*'(%
!" $#- ("
!" "!((%-
!+
"!(!. +!)+!
- / ! !' $ ) -
,'/!("(
!! ! %!'

/!'+
!'

/!.(&"#-#,((

“ผูใดเห็นโทษ โดยความเปนโทษ
แลวทําคืนตามธรรม ถึงความสํารวมตอไป;
ขอนี้เปนความเจริญในอริยวินัยของผูนั้น”
สี. ที. ๙/๑๑๒/๑๓๙.

*
#(%!&)
%_$" à
&%$" a!#
&b% _""#"`c " a(" d "$_
$
#
%_% ' # "e" !"a(f" è &'"

_$a &"`
%_$" à
& "$`'$%
_
'faea(f"$ba(g"à(f"% c#g d&
d
c#_$d #%$da%#"%_%$"
`"`d %$a'ga&$a
%%
+
+ & ! #*

#'#(%#)" #(! $!!
&
( %-!!)&!
-!$
%!!!(!
#
!!!!
!5" !!#" #

#" !!&#*
#" !%&#'!

8& %

8& % ,, 1) )6 "7' .4 '
.$- ',*6%7''
'+$"(#+$
'( 0&$' )-+$$',$' )' ,,!
#+$ (%$'
1$'
#*5
1$' )&6 3.'.
-. )5 ' 2.)' %$'"$"$
1$,'&63"''%7'"''&1#%7'
8& %

'&1$' )

8& %

8& % , , 1 ) ) 6 0 %
$& , , #'2 ' '.) . .+ 5$
, * 6
'7'&
/)& ,.#
+$5 .0&0
%$2'0.'&!',$
%(
/5*6 $ '
(%(
3/#*&( (&3
)'0%
/(31&3/%(33&33$
78(&3'(3((%'3'2/(&3,7%0
/%(3'
*7
9' &
('"('0

9' &
9' & --2**7 %.%(!'2
($,%)2(*-242($,%)'7
/$*$,%-$*5 * /$- *6/) !*
$,%/0*6/) !*5* 0+
%
#'(+
% !*+
% (&+
%
(%.0 3 --'758(
.(
#('(#( ' /$('7
/() (!+ "( (+
% #' (1
%-.0-.+
% #'(
1*+*#-$* "*- '"#,!3'/ 0

2/ !0- '"%)*
1*+*#-$* "*- '"#,!3'/ 0
2/ !0- '"#,!
1*+*#-$* "*- '"#,!3'/ 0
2/ !0- '"* (
1*+*#-$* "*- '"#,!3'/ 0
2/ !0- '"*'04,c)`6
:)
( % !
"*,+ ,
!% !"

:)
( !$!
:)
( / ! / 4 , ,` 0 ) "*
5*2&3 ) 0) "*%+`52&3 )2!"
b* ,"+'0'*%cb*1%'5/1')51 .')
# $! "
!$% ),`
8'
& /*/$,%
,%('5$,%
.,% %/ ( ('5 +60 ! 4.!( ' (%./(*6
$,%/)30 ! /(* 6 '*6'2- -*6 4''6
/ (. '
!(3(0$1
' . '
!(#)630$
1
' 0 !7(*!)%.%(#57(/#%3-/%'
3/
,%' 1*$ '!( (3 %/( '!( (
0 &( ( %/( '3! (' !%((%(*6
'*6
8'
& (- -*6 /.*(3%
0#7(/4 (/%.% (- /%0 !3 4 &*. (!!(
- -*62 (1
' %(#--#-( /$,%
)
&/,5%'24''6
8'
& 0(- - /.*(3
$("( 0#7(/4 (/%.%(00
0 !3 4 &
*. (!!(- -*6 '(%(%(%(
%((
8'
& /,5%2- -*6 . '
!(3(
0$1
' . '
!(#)630$1
' 0 !
7(*!)%. %(#5(7 /#%3-/%'3 /
,%'
&", '$ , %

$ ,' , "( "(
)$

, $"("! #0$"%,

ธรรม ๔ ประการนี้
ยอมเปนไปเพื่อประโยชน
เพื่อความสุขในปจจุบันแกกุลบุตร
ธรรม ๔ ประการเปนไฉน คือ

อุฏฐานสัมปทา ๑
อารักขสัมปทา ๑
กัลยาณมิตตตา ๑
สมชีวิตา ๑
อก. อํ. ๒๓/๒๘๙/๑๔๘.

ปากทางแหงความเจริญ ๔ ประการ
ของโภคะที่เกิดขึน้ พรอมแลวอยางนี้ มีอยู คือ
ความไมเปนนักเลงหญิง
ไมเปนนักเลงสุรา
ไมเปนนักเลงการพนัน
และมีมิตรสหายเพื่อนฝูงที่ดีงาม
อก. อํ. ๒๓/๓๙๓/๑๔๔.

$"$
%$"$!'
% )
7&
% %$!')
& '$(%( )$-
+$ $
$
$"$/%
$!'#$
7&
% .).#+$'56'. '8'
'56'$$8' $*1#)$-,,!'56'. '
.#'&5.")/%.'5'6 $$.#'&5&53
2'')4

7&
% .+4$.$'&5
'.#+$/#
.'&5)4#&2"6'#&*1#&5
'.3.2)'
)4 %#&2)5 &1
7&
% )4 %.( *5 3 & &5 "6 '#&
0
%)4.( *5$/$')5)4)''/#
'."+4$
8%'
+$
'.&.#(.&.",'
.&.'&/%)("#'.+4$-. '
7&
% $# )
%'#
( $ ( " &#
# &# #! &# #
$#' "'

7&
% .).#+$'56'. '8'
'5'6 $$ 8 ' $*1# ,,!.'65'. '
.#'&5 /%'56'$$.#'&5 .")&53
'')4

7&
% .+4$.$'&5
'.3.
. '&5 )4# & 2"6'#& * 1# &5
'.#+ $ /#
.$&2$# &)5&1
7&
% )4 %.( *5 3&&5 "6'#&
0
%)4.( *5$/ $')5 )4)''/#
'. (
8 %'
+$
'2.&.#( 2.&.",'
2.&.'&/%)("#'.+4$-)4)'
-$ , . , & "',

&+ &+ *&#+ ( &,#, ,% &#+ $ $
,$$)!7 )$

ธรรม ๔ ประการนี้
ยอมเปนไปเพื่อประโยชน
เพื่อความสุขในภายหนาแกกุลบุตร
ธรรม ๔ ประการเปนไฉน คือ

สัทธาสัมปทา ๑
สีลสัมปทา ๑
จาคสัมปทา ๑
ปญญาสัมปทา ๑
อก. อํ. ๒๓/๒๘๙-๒๙๓/๑๔๔.

,! #'%+(&

)'! !
4 ' 4 '" 0
#'. 0 )#!
!!/'
/4'
0
4'
!!$ !
#!$ #

!!$ !"
!
!!$ !
4 ' !!'! *'!

4 ' !!/"" )"
# / )
'!
" 1
')"' )0 ))
0.'
0
)
1'
/
)01" )).
( +2 2 10&++!
-5
#!4( +4-
3
! ,5#+ 1
!00&( (1#+2")/% *6'"+
10!0 0.5 01,+# !! 10-
#+ 7+1!,
7+2!!&*5&(&*#*-6
8 *
) -61!- #+&*+&*+
8 *
)

8 *
) /"/!3!--6 101# +
+++,+101# + +(,++101# +
++1&/, + +!101# + +/&+#+101# +
+&/!+1! *+*+
8 *
) -61!+1!- #+&-"&*+
8 *
)

8 *
) /"/!3!--6 -3 !+$ +
#+!)'-5(*1", ( 0
!(1!.( - +
)(*
"( ( 01!) 7+ -+.((*/1, ,-2"#
3+!&")
#!2+! ( , -2"#3+! 7+2+
8 *
) -61!- #+ +
&*+
% $
#'#
4% $ ++0(( -,(&
$# &-*# #
0" )
!% $."
&-' %
--*##
1&& ) --*##
-&$.
'-! --*##
)
)#
&!' 1."
+0/ #
4% $ ( -&-(&&!%&
4% $ * # ) $

##'#(% #)" #(!
!!&&#

กามโภคีบุคคลผูแสวงหา
โภคทรัพยโดยชอบธรรม
โดยไมทารุณ ครั้นแสวงหาไดแลว
ยอมเลี้ยงตนใหเปนสุข
ใหอิ่มหนํา แจกจาย กระทําบุญ
และเปนผู ไมกําหนัด ไมหมกมุน
ไมจดจอ เห็นโทษ
มีปญญาเปนเครื่องสลัดออก
บริโภคโภคทรัพยนั้น
นี้เปนผูเลิศประเสริฐ เปนใหญสูงสุด
ทสก. อํ. ๒๔/๑๙๔/๙๑.
##"_*$
# * !!)#'!. !)#

&* (!)0) ) +'#
.(!)0) ) +'# (
/!*'% *"-/! ()0
/!',% +/! +'! +% #"
',)# !''$- "))0
'!.&
# #,%)%_ *$, #!
"_
%\'
'" ) #!%\ &\
* #- ' !
+
#,",,.*%"
'" ) #!%\
* #- ' !
Q#-*(- $\Q#
'" ) #!%\ # * #- ' !
+
,"Q#*/(
&"( "*"* )#+&!(,

(& ($ " !&)' "
&
&#*!''& +
# !(#%#, &"( !
,#+&!#,
# !(#-!#,& '" +&!
+&! + + %$ + '"
+ &#&$&"!'(&"!
&&"! &)&"!&
&)&"!&) &)!7!&"!!
&"!(,!&!,# , )!(#
-!#, *!7!&"!!!(#,!
&!, , '

$
$ #,!%
)-$!#)
",*

$
'*
&+% !,*&
! *&+
% !,&
&+% !,*)&
!*&+% !,)&
&+% !,*)&
! *&+% !,
)&
)- $!)
",
*

(%
)- $$)
",
*

%
)- $%)
",*

-
)- $%" )
",*

-"0 (")& #-

#&/. ,-
+ .)&#0 %/.### #*%
..)&#0%/###*
.)&#0%/.#- #*% ..
)&#0%/#-*
.)&#0%/.# - #*%..
)&#0%/# -*
*'/ !)%!#*# " #%0+ $(
)&/.)#!)%!#*##

% !

% !

" $ $
!
%
$( % ) #*# '/%/-

##"### %0

# $ $!

% "M
#,' ,-5 &"50("+("%.

($
%
#%+)
% #'%!+&#%+)
(%"&#%+)
% "* , ' # !
(%"&#%+
5"50("!/*+!"
!/"!(+,(&." #"5 *,
#( ', *!'""
5"50("!/$!/#$#.+!"
!/"(!/)#& %.!"!/"!
(+,(&." #"5 *, #( ',
*!'""
5"50!/"("!/$!/')
%.!"!/"(!/) %%
%&
$"(,#" %%
%&
"%%%&

!

0!$#

" ! "
$ $

แมมีใครถามถึงความไมดีของบุคคลอื่น
ก็ ไมเปดเผยใหปรากฏ
จะกลาวทําไมถึงเมื่อไมถูกใครถาม;
ก็เมื่อถูกใครถามถึงความไมดีของบุคคลอื่น
ก็นําเอาปญหาไปทําใหหลีกเลี้ยวลดหยอนลง
กลาวความไมดีของผูอื่นอยางไมพิสดารเต็มที่
ภิกษุ ท. ! ขอนี้พึงรูกันเถิดวา
คนคนนี้ เปน สัตบุรุษ.
จตุกฺก. อํ. ๒๑/๑๐๐/๗๓.
$$!
#))
$ ) "! 4"$
+&1*#$+#))
,(&,#
$ $$'
!*! ,&. $'
$Z&!
) !(1 0Z++. $ "$
3$Z'
+(1!Z*. $ 0+(1!*. $'
$Z&
!
) !(1 03$+!$ $Z3$. &+&2 !

$ $Z&!
*!1(!$
Z%$+0&1$
!*"%& !*&#))
$ $$#)!! # ,Z
*. $!*'
$&!
) !(10#
3$$++
. $ "!
$3$Z'
+(1!*. $ 0+(1!
*. $'
$&!
) !(1 0$3 +!$ $Z3$.
Z &+&2 ! $ $&!
*! (1-%$
%*$ !* "%& !* &
#))
!% %% $)"" $(+"

* # +" ,/ ''/ *
/ + #'$-& ' ,'$-&* #
+" ,+/ '
+ / *
!!. ( +" )! ' ,"-
!% "*#&'!
"*' %%
!% %% $)"" $("
* # " ,+''* / +
#'$-+&* ' ,'$-&* #
" , / '
+/ *
"'".'" " )+! ' ,"-
!% "*#&'!
"*' %%
!% %&
,
' "*(' ")& '%%

แม ไมมีใครถามถึงความไมดีของบุคคลอื่น
ก็นํามาเปดเผยใหปรากฏ
ไมตองกลาวถึงเมื่อถูกใครถาม;
ก็เมื่อถูกใครถามถึงความไมดีของบุคคลอื่น
ก็นําเอาปญหาไปทําให ไมมีทางหลีกเลี้ยวลดหยอน
แลวกลาวความไมดีของผูอื่นอยางเต็มที่โดยพิสดาร
ภิกษุ ท. ! ขอนี้พึงรูกันเถิดวาคนคนนี้ เปน อสัตบุรุษ.
จตุกฺก. อํ. ๒๑/๑๐๐/๗๓.
"
" !''
$ ' 2 "
)$/(!")!''
+(&+#
$ $$'
!*! *-$,
"% "- $ '&/ ."1 ") ),"
- " % )&/ ( ," . ) &/ ( ,"%
"- $ '&/ .1")""-1",-$"
$)$0 *""- $ (&/"
).$/+ # " $ !*"%& !*
&!''
$ $$#)!! # *(
,"(% " $ '&/ .-) ),"
- "% )&/-(,".)&/(,"% " $
'&/ .1")""-1", -)
*"" $ (&/" -# ").$/$
!*"%& !*&!''
"& &&!%*##%(&

* # +" ,+''*
+ #'$-+&* ,'$-&* #
+" ,/ '
+/ *+'
( +" +! ' ,"- "&
#+$'("
!#+( %%
"& &&!%*## %(
+"* # " ,/ ) ''
/ +#'$-&* ,'$-&* # "
,/ '
+/ *+"'".
" ' ,"-)! "& #+
$'("
!#+( %%
"& &'
,!
(!#+)( #*'!(&&

“ความหวั่นไหวโยกโคลงแหงกายก็ตาม
ความหวั่นไหวโยกโคลงแหงจิตก็ตาม
ยอมมีไมไดเพราะการเจริญ
ทําใหมากซึ่งอานาปานสติสมาธิ”
มหาวาร. สํ. ๑๙/๓๙๙/๑๓๒๒.
URUÛ P U
+`1S*U+Rc`S*3PPPP
PR.PU+R+SScP
. R+^2
+S[ X
^ X,XU U R1 + U W^ ,c
PP+WR
!
+S[3PPW3P+cRSPR2P
US+P ^Z, +P ^ZPP P
S^+P+P ^+*R U+S0*+`2S*R UXS
+PZR- WX.P. !

"!
P R . XcP+S P `S
ScUSZc`S^WP
!
%*" &
!+ % &

%!

%" --%!!,
%)&%)
%%%$!%*$%#,$!
%)!' ((

!!

ในยุคไหนก็ตาม เวรทั้งหลาย
ไมเคยระงับไดดวยการผูกเวรเลย
แตระงับไดดวยการไมมีการผูกเวร
ธรรมนี้เปนของเกา ใช ไดตลอด
อุปริ. ม. ๑๔/๒๙๕/๔๔๐.
"" # )&/(""
!% "* 1 " $/ ' &/ %
"")2"' "-"&$
0 ( $(!)

1 ('$,!$('$,*!
2 ( $(
3 '$,"(
0$*"(
0
4 "! ' $"() )
!% '$,' & -)"-+
'#. . '" "-
# )" ! - * )" ! -"
" "!)" )" !)($ # ).()&0( $ #
) " -$+ ,", ( !$
# ) "*-!'!0 ( * !$
# ) "!) # -( ,
-$
" -$) -$"" *-(+%$/'
'#"$'!0)"**("-
$( * &2##2#*% #%1+

$( #,) &*'0 "!
-
-*'0 %# #)- %-!(#
-,"1) "1 '0 #.2# #2# *#*#!* (%0
%-!(# ,"1
$( -%"1
* &2##2#*% #%1#
" (! ,) (! ,!! !
( ! (! ( ' # " (- ' ( %/ ' # "
( ! ,# * +!+ ' #
" ( !),&/ ' ) #
" ( ! ( " ,' +

,#! ,#( ,#!! ),'*$#. &
&"!#&/(!))'"%1
$( * &2##2#*% #%1+
$( * & !2 # --& , # "
*% *'0 %1 ) * ' / *$

!' !
) $$ #
(
!%!&
"!&$
'!
(%%

%%#+(%"*+ %
+ ,(( !'%%"*+
$% ,% * %)%"*'
%"+$&
#&%+

“พึงศึกษาวา ‘เราจักไมพูดถอยคํา
ซึ่งจะเปนเหตุใหทุมเถียงกัน’
เมื่อมีถอยคําซึ่งจะเปนเหตุใหทุมเถียงกัน
ก็จําตองหวังการพูดมาก,
เมื่อมีการพูดมากยอมคิดฟุงซาน,
เมื่อคิดฟุงซาน ยอมไมสํารวม,
เมื่อไมสํารวม จิตยอมหางจากสมาธิ”
สตฺตก. อํ. ๒๓/๘๙/๕๘.


' !
#%&
'35&&%3 %3%#&&%4 2%(&$#&
1$&%(35&00#&12 /1%&
/#%&/!&(&1(3!!1/&!/
%40.!%#3 &$#&%&! %
"'!$/%42&1%&#%&11$!&(
&
(4%/
' ! #(42%%4' !&)/
'%(4 ##&# )0(#0%3 %3%
#&(&%4 "''1$.#%$##%4
%5&#)#&12 /' ! /' !( /#!&!
/#!&!'&1(3!!1/%1$!&
%40.!%#3&$#&%&!%
#2&&#&&0&#! &0&&"(01
&$)#$0%(4
#! "#

# $#

#

ตถาคตรูชัดซึ่งวาจาใด อันจริง อันแท
ประกอบดวยประโยชน
แตไมเปนที่รักที่พึงใจของผูอื่น
ตถาคตยอมเลือกใหเหมาะกาล
เพื่อกลาววาจานั้น
ม. ม. ๑๓/๙๑/๙๔.
!

$' ## "! $0/!#
*##'#$ -*##'#$ *##-%,
+!$(- $* %
$0/!# #-*#
/!#$&
#*#$ #, $

)#$ #, $

5)##$ #, $

)6)$ ##$ #, $

* ) )* #$ #, $
$' ## "! $0/!#
*#%.+ * ##' #$ - * ##'#$
*##-,% +!$(- $* %

อนึ่ง คนเราเมื่อมีการอยูรวมกัน
กับคนที่สะอาด หรือคนที่ไมสะอาดก็ตาม
ตองมีสติกํากับอยูดวยเสมอ,
แตนั้นพึงสามัคคีตอกัน
มีปญญาทําที่สุดทุกขแหงตนเถิด.
อก. อํ. ๒๓/๑๗๐/๑๐๐.

)(*"$#

!
#&
#&$! #$&"
&
*)%"#* "%%* "%# !* "
% #* " #& & %
#&$! &$.
#& *)%"# ) #
!

) % #1# * ),
*# 1#%/#"+"+!" % #*$(
*'
#
% ##("0

# %%* " "- "#
.%-# " !$-,%0+ "0

*)%%+!"* " *)*##

*$*$"*$
- )-*,

รักษาตน ดวยการเสพธรรมะ
ดวยการเจริญธรรมะ ดวยการทําใหมากซึ่งธรรมะ
รักษาผูอื่น ดวยการอดทน
ดวยการไมเบียดเบียน
ดวยเมตตาจิต ดวยความรักใครเอ็นดู
มหา. สํ. ๑๙/๒๒๔/๗๕๘.


$&4&4 .+3$.'.' %-) %'$, /
+$'/%) ."2.'1&(. $'
$'((,. ! ) %&&3$'"%)3-'/
,2"&&4,!&4#'0(. $'$'((,
. ! )".")$+4$$*'$'((,. ! ).'1.'
%-)%'$*)3%&'&$/&3)3$
"'#*3
$&4/ %-)%'$1&"'' $#)
.#,1#$,!&4#'0(. $'*".")
$+4$$*.#+$'%/',&
$'((,. ! ),'-'
P ST !
)*
S((TVVT \T
( P
PP S'\TS

5'&&4 %-)%'$&".),'",''
#("%00.+$'')/3 %'",'''",''
'--

)2'()"'$1
'()"'$6"0'262$1
05"0$

0$1
1'()"'$ 6
) '& ) '
!$

! !(
! # (
! (
! "(
! %(
! !%(
! (

! 2!!. 4 2,
"11
3+
2,
-
4 2,
1

!,2)
"! $ %
"
' %"#
&$
#

%#$
&#
&%% & ^ ! #
^ !$"Z %) ^# & Z
&$
(
#,(( (%(
'5.%

1#11$*
.('(
(
#,(($)
#&11.+%-'&-*&(
/ &-*&('#&,0*5 (
7 )(-*)&,"( 2%,.(&$0
&00.+5%-)*1(%+4-$)4#(* .-%'
.( +5%( '0 ((& (' )(%
,,"
.$3(*5.* (

8 #(* %
$)
&% !)
()/&#)2'01()(((
&' %' 0 /* % - % '5 .#* ) (%
,,"
.$3(*5.* (

9 )(*24 #1(
(.*()(
( ( ( ( ( ( ( 6( $( *4 '
(*

,0 2)).+0

"2+",

4 -
)+$'0'-
0+,(2,*
),+*(1*,.*"+*(
*,.2),.
&0"1*"* 2)).+0

"2+",

5 "1++
+*(
&"1
*"$*
+$&-
*"
++
$
'2 ++
*
3
*" 2)).+0

"2+",

6 --
-,
"2+0
*",(1
*
"
+*(
+&(1
(* ,

, ,2 *++
*""
*" 2 *" 2)). +0

"2+ " ,

7 -*"+"1
" *'$, ,0*-,3
*$ & -3-,32*"
++
*3

*" 2) ) . +0

"2 + " ,

! "+'"

,
,

! , /
- , ('%"
*'$,''$+ *' #
! "+'"

,

, "! .
! , 0
- , ' , &)"
*+ $'$+ *' # %!

$ "
!

"

$"
!

# " & # &" %
$ '
"
"

! ')*,)+(


$2(1$$&
(% & ,&)* 8
$,&
(
8$,&+
&0&$
&(()*,%2 '((
6&(()*,%2 '&
7&&) *,%2 '((
8&&) *,%2 '&
$2(1$$&
(% & ,%&(()*,%2
'((&0
/
.,
( +
()*%,&%0 %,%&0 $&'
('/
,&*&)%#*
&*&$!&1$*%%
+
(# %
1$&*$*& *(2&3* *(/%
*'
$$&*$
(#$2& &1$2'&.*&&*0
)$
1*
&,%+
()*%,&%0%,%&0
$&'('/
,&*## *(2&3**(/
! ( ! ' "1 !3 ,'

!*!+(!
",' "2
!"2,
",' "2 0
"!*
+ !
--"2 "" ,'
!*!+(! !+

'
- * +0 (123+(!)+
!+"12, ' "" " "-
(!' "1
!*!+(!
",' "2

!"2,
",' "2 0
+ !*
"!
-
,,
&1# "
# $,,$$#0 !!
)$ *'

*$# " !!
$+"2%$$0 )$ *'

$2&+"$$
&#1$ #
"
$
&1+
$2&+"$$
&#1$ ,/$*$ )
,#2 %*$ $.
-
,,
&1# "
# $,,$$#0 !!
.$.2%$$0 )$ *'
+
*$,/ # "
# $,,$ $ # 0 !! . $
. 2%$$0 )$ *'
$2&+"$$
&#1$ #
"
#
$
&1+
$2&+"$$
&#1$ ,$ ) 2
",$
&1+
$&# " !*+
$
"
&0
#,$$$0%# "
!&( Y d a ( !

0 &Yd( ( 0
! &%2`1#&Y&
#d%!&((
!&( Y d ( ( 0
!&Yda (
!0`1#&"' (#d%
!&(Y&
%2 !# Yd( %&d&$! #
d#(&!3& Y#dT &b$!&(
%2 !# %2 Y

&#3&(1& %b%b$% #(&
Y
'a Y`# & (&&!a %2 !# &( (Y!#%
%/%& 0(/
&#% %2$'
/T(2b Yd( (b$%Y!#% #YdY!
&& Y'Y'%Y' /
#d/YT

สิ่งใดมีความเกิด เปนธรรมดา
สิ่งนั้นทั้งหมด
มีความดับไป เปนธรรมดา
มหา. ที. ๑๐/๔๙/๔๙.

"%"&
"&"&'(#!
%) *%/&/)$

* )*+*%! # *%/&/
)$"$&"$5 $.#
*%/&/) $ + $"1$#
*%/&/)$ $ $#-* (!+
*%/&/)$$
!7%# %
, 6'$#-* (!+ *%/&/)$
1$&/*$$+#&0#0 *$!$#!"-$*$
%) " &" "
*$"$)* $+ !"1$'/ $
$ $,
%) % $# "+ #0 $
*!$-*$
,! ! % $%&%!

&) #
,! #$,)#+
'#
,! ,( * & # &, "
,(*&0##&,*#
#
"
,(*0&##&# " ,(
*0#&!%, " ,(*0#&
#%,"
,! ")% % "
(&)
,! ,$ ,) #+
'#
,! #, ,$ ,)
",! '!

! '$&#! '
! &#,
$(
" "
$(

!
$(

%0"/*

$"$,&# "-*'
+ - +$/*#%0 '
"#$$#*.
"#""!# 1#$
"####) #
"#""!#1###
"# # %!#*%0 %$
"###!##*%
"#$#!&
"##$#"0,"/
$( *'/ , $# ) "
&/
#%0 ) "
&/$#"!+ #%0 ) "
&/
*"#+ #%0) "
&/$#+ #%0
'
! %+!#* "$, '
! %+!#*"#$7#"
"$,
#"!,
$ %!
!$!"!! $#!"
#& $+("")"
(#+$+&"
#"! )(#+$+&"
(!")(#+$+&"
#")(#+$+&"
!#*(#+$+&"
!#*"#$7#"(#+$+&"
!$,#+$+&"($+!!,.)&!,
(""!"$,")


(!, 1*
''7'
$." $'
&6 3 &
)6 .+5$.$'
&6
'$- %( #04 )2 2 $
'
)5 %7'
)5",/#
,00$42'
"1'' 7'
$'
1 3 $." $'
&6 3 &
)6
.+5$.$'
)6 '$-%(#0$)2
$
'
)5%7')5",/#
,00$4$'
(!, '/ %' $ )5
,'
7'/ '&6$7'.'22
'%'$$'
.)&&6 '
7'/
&6.( .) 1#1,&
2' '$2.

, ( 2
7'/'&6*
7'.'22
. ) 32 +`0/+)*4&

+"+ *4& +** 4 & + )*4 &
+.!)+& /+3(13%)3cb))
+*&/0.0!0%.0 6& -&
00).0 )1')& . *+`
b)1 !)(`&b)0)44
.
*4b)1 !(`,0*0!+
4) )&40
. )32 +` 0/+)+"+ +*
+)4&1 ! +.!)+)
/+3!)!)3.3$/ +*&/
!&(%)')*4 -&04+%-&41$*0 $
,c'00%.3%0)')4!)0+14%)
')&&)0+!((` . *+`b)1 !
(`0*0!+4) )&40
*#. )! )3$ 0 - & 43! `b)
0 65%,c&)(`% )'$b)(!)'4`b)&(&
-23'&2 %'23'0'*1'%*$

$&2-#
$
'%#+
$%! $% $ #"

$
''-"*$$')&&2 -
123'''&2#' %"3'&'%23'-123''
&2 %'23'0*1'%*$$&2#*$
"

'%#+$%
$%! $% $% $ "#
$

&&2 &1 1#%(!+ '1%'
$+'3'1'&2 $3'
"'%'$$')&&2'
3'1&2( )'
'$
%,( $$$ ),#*$"#0

+,'/,$5"+3,$5"+322,$5"
$$.),#*$"#0*&*$#0

!!$$$-,,&*0 +$ &# % &,$"
$ $&0 ),#*$"#0+,'/,$5"!!

$$$-,,&0*+)#/$#/ &#0$, &,$"$,
$ $&0 .),#*$"#0*&*$#0
##0
#/+"
%,( $,+"$5 ($$
$$1$ + $,#0 1$ *$.,.
$,"$5 $*&,##0 ($$
$$1$+ ,#0 *+ % *& ,
.$,$, .*

#
" #$

",$ , . !&!#, &!,-!(
'!"+&',!(%+,
,.!!)&!
",$ % %,*#%
",$ ,*#%
",$ $ %$ $ %
$,*#%
",$ " % " " %
"
" #$
,*#%
",$ % %
"
",$ $$$!$(,5##, $'

"
$'
&+),$!&#&#$'
!
&+),$!&#&# $,&!
$' !,!#,'
!&+)
,$!&#&# $ &+),
$$**2&*2&
!*6), !*$'/*+
()*$6',,
!#
*+
.$$**2&*2&
*$!#
(#"&/*+
.
,#2$$**2&*2&
6), !+ !*
&/*+
.,#2$$**2&*2&
!

#*
&,# 0
,
%,(
&0*&,$,*1$*&%2$,1$
%,( "
%,( 2($$2$$
-
,5&
&0!*(+
" "

!*(+
!#
.**+
.,#2$$**2&*2&
!*(+
! !#
.**+
.,#2$$**2&*2&
$#0
*$
(+ #$#0$*#
&0+!* !!#
.*
*+
.,#2$$**2&*2&
#&/ . *
*+
.,#2$$**2&*2&
!*6), !*$()*$6'
,,!#
.**+
.,#2$$**2&*2&
*$!#
(#"
&/. ** +
.,#2 $$**2& *2&
6), ! + ! *
&/.**+
.,#2$$**2&*2&

!

#*
&,*&(,%5 $
# !+%!!
# ! "! ! "!

# #(
!!+#&

#&%)
%! %! ) % )
%!%!#&
%)
%!%!)%)%!%!
+%#&+!+&

% ) %! %! )% )
%!%!!!*%)
%!%!)%)%!%!
$ %$ % " ' % )
%!%!)%)%!%!
%!*%)%!%!)%)
%!%! $&

!*% ) %! %! )% )
#)%)%#""%"!#!"
")'0)#$$# #
$' %.)%#"./#".#%$#
"./#".#
$' $' $ $'
$"$"%&&"$"

$' %.)%#,/#,#%$#
,/#,#),)&- #$.
$' ) # %. * 3 # %- ) #
/#+* # "$-) *!#+("-"


#' $/!.)

#! #+%"!,)&
* ,*#.)"$/ &
!"#
#")-
!"!! "0"#
!""""(" M
!"!! "0"""
!"" $ ")$/ $# J
!""" "")$ J
!" #" % J
!""#" !/+!.
" $$&('%%&
!
! !
#&'
"!
",%
#+'+(
' "( -!)!,( '+*'$+, '+*'$+
,-!'" "
!'+*'$+'"
"!,(!!"!&'+%0#+'!,!
"!,,$$"!,#+'+*'$+&
",% #+'+ (
' "( -!)!,( '+*'$+ , '+*'$+
,-!'" "
!'+*'$+'"
"!,("!!&'+%0#+'!,!
"!,,$$"!,#+'+*'$+"%#$
",% " M

#+'+ (' "(-!)!,('+*'$+ ,
'+*'$+,-!'" "
!'+*'$+'"
"!,(,!'%"
! !&'+%0#+'!,!
"!,,$$"!,#+'+*'$+"!
%( &. * #. +

*%+0$,!$+"*-*'."*-*'".
0$*%%#$*-*'."*% #
% $+!
( $$"
) * ( &. * $ $
%$#/

'"%$&.*-*'."

$"
%( 0$(
,!+# &.*
#.+*%+0$,!$+"*-*'."
*-*'."0$*%%#$*-*'."*% #
% $+!
( $"
) * ( &. * $ $
%$#/

'"%$&.*-*'."
%( 0 $ !$ &. * #. +
*%+0$,!$+"*-*'."*-*'."
0$*%%#$*-*'."*% #
% $+!
( $"
) * ( &. * $ $
%$#/

'"%$&.* -*'.""
#
"!
"%

.! ( ( #,(
,)( ").!*!)(+($,
(+($,.!(""
!(+($,( "
" !) % !& ( % #, ( ! !
" !- $ " !#, ( +($,
!
!
"% ! "# #,(
,) ( ") .!*!) (+($,
(+($,.!(""
!(+($,( "
"!)!$,-.!(!$%!)(
&(%#,(!!"!- $"!#,(+($,
%' '

&$!(

&$#
"

&$#

#$

$
$
$
"
$
! $
$
! $

$
)$' ()
($)
!($#$' (
"
$# &$!(%
%#&
"#&

(##'

#'
')$&"

*$#$
$%$+$

$$ "$)!)
+&
'
( )(
$#*

ราธะ ! ความพอใจอันใด
ราคะอันใด นันทิอันใด ตัณหาอันใด
มีอยูในรูป ในเวทนา ในสัญญา
ในสังขาร และในวิญญาณ
เพราะการติดแลว ของแลวในสิ่งนั้น ๆ
เพราะฉะนั้น จึงเรียกวา “สัตว” ดังนี้
ขนฺธ. สํ. ๑๗/๒๓๒/๓๖๗๘.

!

%!* ! (
&%%$0, '"% %'/,%-##1%'0

,.,)/",',',"
%
,','+")/%

,','$0
"
%%
,%'/,"*
'*,1%.'*,&%!)".!"$
'0
%!*%,"&%%+ ("+$
'0.
,"!

%!* % ,"& %% + ( "+ $
'0 %
%'/,%-##1%'0 .,.,)/",','
,"
%
.,.,)/",','+"/) %
.,.
,)/",','$0
"
%%
,%'/,*
' *,1%.' *,&%$
'0.
%!*,"!


#(
&$ ##"-##%,*#.#"!.# )%-
* +*', *% *% * #*% *% ) ', #
*% *%"- ## *#%,* (
%(*.#+%(*$#' + "%-
#( #* $ ## )& ) "%-+

#( #* $ ## ) & ) " %-#
#%,*#.#"!.# )%- +*+*', *% *%
* # +*+*', *% *%) ,' # +*+
*', *% *%"- ## *#%,*(
%(*.#+%(*$# "%-+
#(

(&, .")
&"+ (&,( ."*"

")
)'&&%2 & &(1-&$3&.(2
-0-*1#-(-(-#& -(-(,#*1&
-(-(%2!#&& -&(1-#+
(+-3&0(+-'&"*#0"# %(2
&"+ &-#'&& ,!)#,%(20
-#% ) % ( ( % ." * ( "
%, "!- * ""&*(&,
"$
'(# '!- " %2.! %2-- %2$3&
/"-#"&.% % %, " ! ! +
&"+ &-#'&& ,!)#,%(2&
&(1-&$3&.(2 0-0-*1#-(-(
-#&0-0-*1#-(-(,#*1 &0-0
-*1#-(-(%2!#&& -&(1-+
(!+-3&0(!+-'&%(20
! " #

$ % % "
!


' + #&(24&(2!+0&#&(%3"&
*#&#&
' + 4&!&.#&'2 0/(3 *#
4&!&.& .*#$-*3#0*#-(2#&-#$
%(3
' + + + %3 "& - & ) #&( (3
-,-10#4&& ."$/ -&$#&%#4&&
." $/ 1 0 - "( &% 1 0
-#0"/ #%1 10-"("(3
10-"(%10-1#&( )
#(#&")2++(3./(2'-(3&
-&%3"&-,,"%2-#&. /&' & $
/!$ '-$ +$ /%! #+&&!%3"& -,
#%&+"%2-#&. (&+--*3#"&.
4&1
&4&(2!+."#+%3!'3(3 $)&
.-&%(3
(!+ . ' + + '

) " $.
!('", #
")'
%.'0'&4#'
) ('')
'5'(.#0 -10'%+!'
)"($&*#.1)"&&%) (1&4&3.
) (#+1(.)$()$&1"5'.
(!+ -)-#*$ & "(
#
)3-' &)1($,4&"$ '2-$$+ '%
$0%/-10'-*$211 $0
%/-10'211 $)4&0
(!+ -''+
)4')$+'-&4
* $ ( ' ( %- "* ) ! ,/"

*
) +#'

ทานจงถวายทานในสงฆเถิด
เมื่อทานถวายทานในสงฆอยู,
จิตจักเลื่อมใส;
ทานเปนผูมีจิตอันเลื่อมใสแลว
ภายหลังแตการตายเพราะการทําลายแหงกาย
จักเขาถึงสุคติโลกสวรรค.
ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๓๘/๓๓๐.
$(
)+")!

!
"# $%" #& $% %'()%#
%*+,#%#'-." -./*,01, -./*
#
" & +4 '. " ) /%! ) +5 / '
&%(%,&*(*&%( (5/$*4+4.2)
$6)%()./ %($.*1 )&"
'" % !) *
( (
'$ " ('$+!+('$+
!"&('!
" #(!% ' &&.)/"(
' .-) ,&(" !(!&.) +"))2
0&+$*!,%!)#)$( ('2+$)*
+*%-2* +&*+&(!&0!"
",!%, ".*/+"& (5 3

$!# "$,'- &

# "0+ '0*$& 0&$0,'
) '
'. $)" ( &3 &2 ) "& & %) " '(
)-$&'
("4' $() (! (
%& "-"( $ &31

$!# ,$,/' '
('- & ' &/)2( '

& "++- & ' + ##)
) '
# "
+ '*$& &$,') '
'0.$)"(
*# '!
'"&&% 0)"'( )
(#+0
()$( )$ &$. ( ! (
,(-) $ &31

$!# "$,/' '
('- & ' &/)2 ( ' *$'
& "+- & ' + ##)
) '
# "
0+ ' 0*$& 0&$ 0,' ) '
'
.$)"(&3 &2)"&&%)"'()-$&'
(
""" $/ #'!/!, -

)" $

)&.""", (
#
!)&.,")($
# !)&.,*"! * " ")" "0""

* "
!)"% ' #+
" ! &!" %$
#

&((*)+*),))'

“ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกาใด
ประพฤติธรรมสมควรแกธรรม
ปฏิบัติชอบยิ่ง, ปฏิบัติตามธรรมอยู;
ผูนั้นชื่อวา ยอมสักการะ เคารพนับถือ
บูชาตถาคต ดวยการบูชาอันสูงสุด”
มหา. ที. ๑๐/๑๕๙/๑๒๘.


%
$ ,0"&,#*3 )3 0"& ,%4*3#&
-#',5&#%&!'3 8!'3 *#
5&#%&#+# &

5&#%&#&# '&"
.$%-# 2+&%-# 5&
%%-# -!(%4 .
..
%
$

"
#
!
%
$ -&-# #&#& (4& ,0
-45&& "# "*#45&& &2& 0"+45&5&
"*#& 45&/!/ )3 (!%(('-'#,0 %4'&
!%0%4
$1#&%-(4 (' % (.4 -&2% &&
%3-& &." + -&$&5&.-%4 1#
&) &0"&.+ %% (4
#( # & ")3 -& & & &(3 0 " . , ( (
-&(&&(03 ".,+("&-#& %4 1
-#+''$0,+#, ' (/ " 3-##""+

" 3

#%$#
#%%
#'&#

#"*$
**
#
#&
& &
%

#"" '$0", #)"$0#"!$
#"" %&$0", #
#"" %$0", #
#"" &*&$0 ", #
#"" &*&%$ #$0", #
,%%%%'/.!.*+#" !% -#
#"" !%"%%"% '0'%$ '0

มีลาภ เสื่อมลาภ มียศ เสื่อมยศ
นินทา สรรเสริญ สุข ทุกข
แปดอยางนี้ เปนสิ่งที่ไมเที่ยงในหมูมนุษย
ไมยั่งยืน มีความแปรปรวนเปนธรรมดา
อก. อํ. ๒๓/๑๕๙/๙๖.

'
) & #

"
( $) -(*& * . )
*)#& ) ",&# *& #,'
%
)' # %" %'%
") ' !%) **&#,!(
" * *&#, ! ( "
**&#,!( " **&#,
!( $
/ " $
"%
) $ ) . +*& #,
*&",%!* ",#,&"
)##!&
) )# #' ", . (
*&
$ &) & #

"
- ")) - (& . )
)# &) ",* &# & #, '
*"
"!/ ,!
(# * '* ,* '
!/ ,! % ) *&#, ! (
" *&#,!( " *
&#,!( " *&#,!( $
/
" )#"
'*"!/ % $
) . +& #,"&", % *!* ",#,
!/(" (&+
!/
$/ ( (" ", . (
&
$ (%.
($")$"%.("
"'!/ + *"("""
$/ % + *
"
(- ' 64111 " " ' (-

64111" " 0"# (- (
#64111"
*"
64111(%$(%.
!(
$
&
".# ) &
3%! @=::: ( %.# %(
!) $+% %(
0$-&2 !
%(
0$-&0%"-&
)("0%"-&

+0 !-7&
!'("#0&
+
&
".# ) &

3%12 @=:::(#+89)4%"$'#3 ) '
0
*!&
89)3%%*
$)#@=::: !'(# 1#
+1"'1#." 3%(""(
@=::: +7 ")# )
20 )# ")# 1'$+)# 0 !-7&
")+$()0
&&4 +0 !-7&
")& )
+9)# %(
+0 !-7&
")0)+%&)
1
(8
$&
3%)@=:::2*
0)0"-&4 )1!)) 0-8&"'0&+ '# ")#
44 ,
) # 89) &
0 +8 # &
!* 2 0 !-7 &
"/ 4"
+7&4%"40%-&189)
%+ ),
+ #) *& )
+8#) $( (8
/&-743 0#")!)%/ +73%)0%))(8
%+ 1)4 #!0%6& )
+8 $( (8
0!)00#")!)% 0!)43%)(80%))
6 3 )(8 4 + 3 !0 !'( * 0 . "
3 !54 9)!'(*)(83%%
!#+ %!*!&$

"
" )!&'#") # !!
!#+'!!*(
!* !!# & ' #
" ) # ! ! !#+ % !* ! & $
"
"-,,!")
!*!!#&'#")
#!! !#+% !*!!#-,,
!")
!* &'#")
# ! ! !#+ % !* !!# -,,
!")
!*'%'!&'#
")#!!!#+%!*
-,,&")
!* !%'!
")#!!!#+%!*'%'!
-,,&")
%" $. % ) & ") +

$
+")%-&$$$&/ )$.
"! ##$#)+
$%-
%" $ % $$ * $
$
$)%
&$$$ &/) $. % ) &")+
$
+")%-
%"&
%+(/!.' ")+
$"
,"" +" &$$ $&/)$
% $$ !#$
$
$)%
%" &
%+(/!.$$%$ !
#
!%&'# !"
$## $ &$$
$&/)&
%+(/!.' ")+
$ ","
" +"
%"+
%+$
%- &/) ,+& +$
* ! ! &$$ $&/)&
%+(/!.
$$%$!#


!#(
!$!!
*#. &*$)!3++6 !!"!
$!
!!!"!*#. &*$)!0!)

)))*)1 ! &-5&!) &! $!
!! %) !!'# ! (6
3%&() &0!) &()) 1$(!(6 % )
)4+')1 !&0/#% !'#
'$# '#!$#$#'# !*#.+6
0!) 0!! /
((!)0& 0 *"
0& +)) 0& '*$-()12)
4/&*6 0 40/&*6 3&+4/&*6 &/
3
.(1 '
(4/&*6 3&)&($)%
//4()*#. &+60&)1% .0
+54% &&1% ." 7)) , 5 $. 040-5&&$.&(+
+$.0!*) 040-5&$! 040-5&'2
0-6&/ 0-5&!)$.&(, )))(3)&3

/( ( 7 #( !(2 # (2 ,")# )# &, &&

#'&& &,&&&,!*'&& &,&&*!&&
-$&,&&&)234&,& )#!*&-$,% #%,(2%3
-"
&$&10%!.(%#&
,(%
' * & 7 $&(3- ,"&&

+ % % &, #
,' , #
( && , #
$'!)%&-.& 0+#'3
, 0,+
#'3
/#(0+#'3
#+/*%-$%0+
#'3
/#&#%!&"++0%&

“ความชรา มีซอนอยูในความหนุมสาว,
ความเจ็บไข มีซอ นอยูในความไมมีโรค,
ความตาย มีซอ นอยูในชีวิต”
มหาวาร. สํ. ๑๙/๒๘๗/๙๖๔.

%( $) - ,
"
'/ ! $ ! -
$"4"$+%$ )#$)#! $
4"$*!$ .*$ '!

#0- !$(+ !*)& + !$(!# *
% '!*! ( #0- "+ #0-
("+ #0- "+ !*) &+ "
!#*% '!*! (
%( $) - ,
"
'/ ! $ ! -
$"4"$&0+%$
)-!- ,
"$$!#,*$+
%$ )1$+ )%,,
"&/)!'/- *!)
)#0
'/!$ !- $" 4 "$ '! !$( "
("+""
)&%- !$( " (" "
!*)&!$('&%$-&/&/*%+


"

#& ' +,
*2 # & ( ' ( ( !"&(
(-*2#( #-'4&0"& )2#'(#.
/#&&#&1-&
#& ' 0+ &!&(3 #-'4&0"&
)2!%&' ' !%&!%%$ !%&&& !%&%%$
!%&#&
($ !%&&&$ !%&!' !%&!&'
!($% !(% !(
&% !('$"("
#& # & (3 .
*2 # & ' + , ( ' (
!"&(-*2#(-'4&0"&)2#'(#.
#& # % 3 -#) & ' &
#%(3-'*#&
!) )($ !'%
$#!!!!!$"(!%(3
" #
$)$!!0
"($")#
)" - "!
*
""# ($"*" "). ""
"+ "/1" "'" "',
"*
",)"
!0- "!
*
' ""# "* " ").
"" "+ "/1" '" ',
"*
",
" !0 ) %
"+# "
!$0)#& "
$ $# "!
#!
$0

“ในธรรมวินัยนี้,
เธอผูใดเปนผู ไมประมาทแลว
จักละชาติสงสาร
ทําที่สุดแหงทุกขได…
พวกเธอจงเปนผู ไมประมาท
มีสติ มีศีลเปนอยางดี
มีความดําริอันตั้งไวแลวดวยดี
ตามรักษาซึ่งจิตของตนเถิด”
มหา. ที. ๑๐/๑๓๙/๑๐๖.


*". ($,6)1 *3 )+6'((
(7 )0)+70)+7%0)+7($-% )0)+17 #&
*". 0$-%%) ) /0)$*/3$
) 2 $,6 )2 $,6 #/2 $,6 4+ %
4+2 01, ..",0%))1 )#+)1
/0)(7 :99 % (7 /0)$*/3$(7 ,,
)$4#*7 4 0)' )))+7 (05 )1
# ($,6 (4,)$4#*74()%)+71
)(+6)%)+7 0%%0+6 41
*3 $,6(*3 %(*3 ((*3 1#(
%(70)'0$.4
0)' ) ##)+7)8 $+#6 .0-7%0-%7 )
44 0-6%0$)#( /+% * )0+6)(7 +($)
00 -6%'%4 %0+6 4)%/+6#.0-7%
%4)
#!

!! %! !$
!$ " % !$ &
!$ %


$' (! . ) #%/)#
** # %0 ( * 01# #%/ "/ -
) ( )%/-# /1#
- ( )#!
!$/%/- , )#!"##$/%/ ,
+## %0*! ## 01#,#'"0 4
-##)
) -! ##
##

(!
##/1#
- ()#!!
$/%/- ,)#!"##$/%/ ,"/*!
##01#,#'"04-##)
) - ! $ #
%/ # #%/# # ' $#
-!#)&/ *
# $-!#)&/
* +!- !#)&/ )#!+
##

(!
$*'0!*$",02$!. !)*$""

%0&0.!- *$"#$ $%0&0!- #0+ "
$$12$- $(#15.$$*
!#1*$"* (.
*$"$ $&12$ &0 (*'1!*'!1 $
.. *'0!* $#)&!%$*&0$#1 &# $
**'0!"!. !*&0.$!)&0(*'1!
!.$
%( /* (*&*$&1!&*&*'0! "
*'0 ! $ -# $#1 !*'0 ! "$2$ #
!*'0! " (#&1

("%
#
& !#
$' #%0 1# %/ ' )&0

)&0 #-- )&/ )#"(% $
#)%/# "0
%"#))&/ (" )%/-# (%/' )&0
-#
) "0 #). ''' ( %& *!) #-
! & ).'()% #'
%$# ",
$ ) "
)'""""')#
+ ##%0
"%/-))$ )# # "%/-))$
)$ # "%/-))$ )%/
#
#"%/-
))$ )%/# # "%/-))$ )'
"%/-))$ )$ #+ ##%0 $%
"
".)#!)'+)#
)#!# #%./#%- ')&. )&. #
++ )&- )#"(% $#)%-#". %" #
))&- ! + )%-+# (%-')&.
+#
$' ,)')%)#%. %)%)&- !
)&- # *" #". )&- !#/# "
)&- !'"%.

##!!
! ! & $ ##!
!
#

# $ # $
$ ! # #
# "
! # $
#

! # #
! " % #

% % ' %! % % ' %! !
! & $
! !
& $
" " !
! & $
! "%! !
"%"%
#%" # #("

#(#(

(#&" (
#&#(

(#&" (
#&#(

%"
%#
%(

%
%
%
$' #)
##!!
#

! # $
#$ $! # #
# "
! # $
#

! # #


&* 1 * & . %& ' & %"& $
" &$&/!( %$0,!)"-! *,0

'2)"'" 7 "$#, & )" $%& &
$% $ $# $%%
% $%$$# $%"%'#
$%%%# $% & $% %&

& ,0
%+/* %+/* *$ %+/
*&. %+/*&.%&' &%
,0
%3%&/%""
%% %3%&/%
0%% %3%&/"$0,','
,0
% ,
%%+,1
,
%%+ ", '
+/!--$ ,
%%+3%!% ,
%
%+,",
"
/2
(/ ((
(#' / ((,%/%(
#)4%*4/()21$ / ((&))1(
/2
%)#( 1 )'*5 &(/*5**4)/#*
#6(/3(/*5* (/*5**4%

/2
)"-1 )'*5 /) '& (( (
(/* & %)2 '5)2
/,4 % %- ! %' (*4 ' 2 / )
'/)+5
/,4% %-!%'(*4'/)+50
/,4% -!*4'2/) '/)+5
/,4%
2/,%$( /))42.
*+5 /3/0$-!*4'/)+50

)-
%',%#&. %
$$,$!(
&$)& & ##" & % /$
#!% $*"
+# ,+) &-
% ' , %# &. %
$$ ,
)$!(&$)& & ##" & % /$
#!% $
*"+# ,+) &-
%',%#&. %
$$,
%!(
&$)& & ##" & % /$
#!% $ *"
+# ,+) &-
%',%#&. %
$$
,
!(&$)& & ##" & % /$
#!% $*"
+# ,+) &-

)-
% ' , %# &. #
$$ #
$
!''
&% &%
$ & %*"
')%*%)!(
) '
% # ,*
$
,#, )) '&0)#!$$
# -
-%$ -%$
# %$*!' ")$*#$ (
) % ')# %$ %""! )'
# )#!$$0-' %/! $!
"0 #)$# (- #%0 )(% ')# %$
()'
) '
- % ' - % '
)#!!'!' *!"+"+" . -
% ')#))',$$'$1 (

*%%)-
*%%, $$) * '1 #+
,"#1 .)

3 ,:+ +#0"03"98"0'.: 7-5(+&+ ++
+ )(++ .!,< 5&2,5" -:3+ =+0# #,*+05(% -:
)0( /*#+ *&7#-4"# ,&0,< ,1 &,;3 , *;3/;( #+4")* )
+6 6+ +((&( .:3 14+ 4& -: +0**,
+-: *&*:4 )( '* ?> 14 -:+(,&,! +#* 6+ )+$
)&* 4")+#"+$"&1%).#2 )$.+$$+&
'"*0#-; 73++( =++( #+"*3"&&*73++& +

#+ *3( #+ +3"/(&*&6( +8-:-(16&* +#0.:
*;'-;3"+&+3'03-# /(+ 76 =+( )03+3*#*;6+
$.%+3"+3 -
#$ *+(+7'#*:7'#(( &*+&*0)6+) )$+&+
+ )(++ .!,< 7 )+$(+3++ #+(++7 - =+&((*#3(
4")6 3#"+-:(- 17*+ *&(0 )& #+ 5
%+0#
3/:( #+*;*:4' )&* 4") #+ )&+3'.:3-#( +#0
3/:("*+6 '"*0# 3'/(-:3 36 *;0+" &,:-:3,.;

/( #+ *3&( "("*#6 #+ 1 #+3+67#+64('"* "(
#,--: 4")&++ =+76 ,*,6'3," 13'9 )*%7 ,#3(
*-#3'0-;$)&1+ 0)$.3$! ")+
$
' $#$'2+(1!/
+%+",)
.:3"*3--:=+"*)"+3 "/:"16'6+ "*
76 )+ 3 - 1 )&* 3'/(* *;0+"
#+ +*#(
)4&0#-; &/:( -:30#7#+)3
'*
&/( ' /( -- .:
4 -4+,53 ,:-7(3-
6+ 4 *;
-; 3 +)=+#
(
1-:&63'9#+&=+*(
0# 7+*#+.;(+
#3 #9 )(*#+
+ )(++ .!,< 5&2,5"3
*6(#* ,*,+4#+
(
+
)5,+3 +&025+6#,*(*30**, + 34 0#
-:++ .
376"*%)&*5%+-+7 3/:(-5+#+ +33++
6+ *, 7+=+#3+7' 9(47+-:-3+*; 3/:(-+ 947
3/:('9/('
3/:(
+#+ '+-:6+ =+
)&* 6'*;
*:&/7 771=+*
(14 3-
0&+#6+)(
&
3+*; +#+&"0'.:
.:
3'9#+&=+*(
0# .
#*#*3++#+"6&,:
-:+ )(++ .!,< 5&2,5"
=+(14 "#*:/(+ =+0#+34 5 %+5,+ +*&,6)3-
**;
31",,(+
1(
+'+3/:(6'+ =+3,+ +
8*;
'(16 1
4-:5
6&334")3#+
(&++ +#0*:#7
&=+' *1-:3'9#+&=+*(
0# 4")-#+ )&
-:)=+
)&* 6'*;
*:##,-(
)03+&++ &*&0+ =+3,+
-;7
##,-
+8 *:/( #%%! $(&%
# 3/:( 1
)*% 3'97#4"# #+ #,--:7++ =+#+3+6 56=+(
)03+3*#*;
*; =+7&1#+3'9-:1(
6'"* (*&("(
33'03" 4")3/:(5

3'.:
3-# )*:
7"+ ,
=+6'3,-,
$ *+6+ #34 +&/:(0#3-
3+-; 09/('.:
'#6#
05 %4"#
-:/(3+ (

1",,05 % *:/(3"$
! '#$'%!
-)4"1
&"+4$)4.,
.+4$21 *!'"&
#+$6'2/
.'/$/)4$ '(#+$.+4$
"'''&2)02). +4$2)4&''
#+$')4%$'
'*(52&(2/" $"')4
"6'#&'%.$)(
' 3'1.+$',
0&''
#'$-2
'

#')'
6' )4
%&2/
.'1
6'#'"(,
$', '/
'
6' 2)4

!" #$%%&'( %%&'(
)'* +%*&+,",
-+.,"/00 1,-++,"12 " 0
*'3
#4*&5

+6)56*$)&75((%-8#+(
2+(*8)'()* ()+%*&+,0,,
-+, 9,9 , 91
$ &'$)"*

#*
"%!!$( !) )
&
"&"*
".0.-,+0//0
ขอกราบขอบพระคุณแด
พระอาจารยคึกฤทธิ์ โสตฺถิผโล และคณะสงฆวัดนาปาพง
ที่กรุณาใหคำปรึกษาในการจัดทำหนังสือเลมนี้
ติดตามการเผยแผพระธรรมคำสอนตามหลักพุทธวจน
โดยพระอาจารยคึกฤทธิ์ โสตฺถิผโล ไดที่
• media.watnapahpong.org , www.nap-tv.com ,
www.watnapp.com (ธรรมบรรยายค่ำวันเสาร) ทั้งภาพและเสียงตั้งแต ๑๙.๐๐ น.
• คลื่น ส.ว.พ. FM ๙๑.๐ MHz ทุกวันพระ เวลา ๑๖.๔๐ น. ,
FM ๑๐๖.๐ MHz (คลื่นครอบครัวขาว) จันทร-ศุกร เวลา ๐๕.๐๐ - ๐๕.๓๐ น.
• ทีวีดาวเทียมชอง A I Biz Net Tong Hua เวลา ๐๕.๐๐ - ๐๕.๓๐ น.
และ เวลา ๐๖.๐๐ - ๐๗.๐๐ น.
แผนที่วัดนาปาพง
ลงสะพานคลอง ๑๐ ไปยูเทิรน แรกมา
แลวเลี้ยวซายกอนขึ้นสะพาน
๐๒-๕๔๙-๒๑๗๔
๐๘๑-๕๑๓-๑๖๑๑
๐๘๔-๐๙๖-๘๔๓๐
ลงสะพานคลอง ๑๐
เลี้ยวซายคอสะพาน
บรรณานุกรม
พระไตรปฎกบาลีอักษรไทยฉบับสยามรัฐ
พระไตรปฎกไทยฉบับสยามรัฐ
พุทธวจน ฉบับธรรมโฆษณ
(ชุดจากพระโอษฐ ผลงานแปลพุทธวจนโดยทานพุทธทาสภิกขุ)
พุทธวจน ฉบับตรวจแก
(จัดพิมพโดยมูลนิธิพุทธโฆษณ)
รวมจัดทำโดย
กลุมละนันทิ, กลุมพุทธโอษฐ,
กลุมธรรมะสีขาว, กลุมสมณะศากยะปุตติยะ,
กลุมพนักงานตอนรับบนครื่องบินบริษัทการบินไทย,
กลุมมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร, กลุมวิทยาเขต-หาดใหญ,
ชมรมพุทธบริษัทศากยบุตร,
คุณสุธี วชิระสมบูรณ, คุณสายทิพย ยุวเทพากร, คุณอมฤต ชัยบุตร,
คุณพิมจันทร วิมุกตานนท, คุณวิจิตรา คุปตัษเฐียร, คุณวงสิริ เอี่ยวเหล็ก
คุณมานพ พุมเข็ม และครอบครัว, คุณดนัย วงศาโรจน และครอบครัว,
คุณสุเทพ กุลสิงห และครอบครัว, คุณวราภรณ ศักดี และครอบครัว
นายกเทศมนตรีบางคูวัด คุณพสิษฐ มะลิ,
บริษัท หางพระจันทรโอสถ จำกัด, บริษัท ไทยควอลิตี้ แลนด แอนด เฮาส จำกัด,
ภิกษุ ท.! ถาภิกษุเจริญอานาปานสติ แมชั่วกาลเพียงลัดนิ้วมือ
ภิกษุนี้เรากลาววา อยูไมเหินหางจากฌาน ทําตามคําสอนของพระศาสดา
ปฏิบตั ตาม
ิ โอวาท ไมฉั นบิณฑบาตของชาวแวน แควน เปลา ก็จะปว ยกลาว
 ไปไย
ถึงผูกระทําใหมาก ซึ่งอานาปานสติ นั้นเลา
เอก. อํ. ๒๐/๕๔ - ๕๕/๒๒๔.
ศีล ๕
(ปาณาติปาตา เวรมณี) เธอนั้น ละปาณาติ บาต เวนขาดจาก
ปาณาติบาต (ฆาสัตว) วางทอนไมและศัสตราเสียแลว มีความละอาย ถึง
ความเอ็นดูกรุณา หวังประโยชนเกื้อกูลในบรรดาสัตวทั้งหลาย อยู
(อทินนาทานา เวรมณี) เธอนั้น ละอทินนาทาน เวนขาดจาก
อทินนาทาน (ลักทรัพย) ถือเอาแตของที่เขาใหแลว หวังอยูแตของที่เขาให
ไมเปนขโมย มีตนเปนคนสะอาดเปนอยู
(กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี) เธอนั้น ละการประพฤติผิดในกาม
เวนขา
 ดจากการประพฤติ ผิดในกาม (คือเวนขา  ดจากการประพฤติผิด) ในหญิง
ซึ่ง มารดารักษา บิดารักษา พี่นองชาย พี่นองหญิง หรือญาติรักษา อันธรรม
รักษา เปน หญิงมีสามี หญิงอยูใน
 สินไหม โดยทีสุ่ ดแมหญิ
 งอันเขาหมัน้ ไว (ดว ย
การคลองพวงมาลัย) ไมเปนผูประพฤติผิดจารีตในรูปแบบเหลานั้น
(มุสาวาทา เวรมณี) เธอนั้น ละมุสาวาท เวนขาดจากมุสาวาท พูด
แตความจริง รักษาความสัตย มั่งคงในคําพูด มีคําพูดควรเชื่อถือได ไมแกลง
กลาวใหผิดตอโลก
(สุราเมระยะมัชชะปมาทัฏฐานา เวรมณี) เธอนั้น เวนขาดจากการ
ดื่มนําเมา คือสุราและเมรัยอันเปนที่ตั้งของความประมาท
สี. ที. ๙/๘๓/๑๐๓.

ฆราวาสชั้นเลิศ
คหบดี ! ...กามโภคี (ฆราวาส) ผูใด
(๑) แสวงหาโภคทรัพยโดยธรรม โดยไมเครียดครัด
(เกินไป จนทรมานตน) ....
(๒) ทำตนใหเปนสุข ใหอิ่มหนำ...,
(๓) แบงปนโภคทรัพยบำเพ็ญบุญ...,
(๔) ไมกำหนัด ไมมัวเมา ไมลุมหลง
มีปกติเห็นโทษ มีปญญาเปนเครื่องสลัดออก
บริโภคโภคทรัพยเหลานั้นอยู...;
คหบดี ! กามโภคีจำพวกนี้ เปนกามโภคีชั้นเลิศ ชั้นประเสริฐ
ชั้นหัวหนา ชั้นสูงสุด ชั้นบวร กวากามโภคีทั้งหลาย, เปรียบเสมือน
นมสดเกิดจากแมโค นมสมเกิดจากนมสด เนยขนเกิดจากนมสม
เนยใสเกิดจากเนยขน หัวเนยใสเกิดจากเนยใส; หัวเนยใสปรากฏวาเลิศ
กวาบรรดารสอันเกิดจากโคทั้งหลายเหลานั้น..., ฉันนั้น
ทสก. อํ. ๒๔/๑๙๔/๙๑.
สื่อธรรมะนี้ จัดทำเพื่อประโยชนทางการศึกษาสูสาธารณชนเปนธรรมทาน
ลิ ข สิ ท ธิ์ ใ นต น ฉบั บ นี้ ไ ด รั บ การสงวนไว ไม ส งวนสิ ท ธิ์ ใ นการ
จั ด ทำจากต น ฉบั บ เพื่ อ เผยแผ ใ นทุ ก กรณี ในการจั ด ทำหรื อ
เผยแผ โปรดใชความละเอียดรอบคอบ เพื่อรักษาความถูกตอง
ของขอมูล ขอคำปรึกษาดานขอมูลในการจัดทำเพื่อความสะดวก
และประหยัด ติดตอไดที่ คุณศรชา โทร. ๐๘๑-๕๑๓-๑๖๑๑ หรือ
คุณอารีวรรณ โทร.๐๘๕-๐๕๘-๖๘๘๘

7 ฆราวาสชั้นเลิศ

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

7 ฆราวาสชั้นเลิศ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

พุทธวจน

ภิกษุ ท. ! ถาภิกษุหากจํานง วา “เราพึงเปนโสดาบัน ...

CTYCaiLPQbE[W jMMj ycwfM MMghcZeZ , iRf

\]MRITIcMLCTYCa_\` OaSyPV wSe jaS^ZV pfiZgif\ZV ghcbP`

%k% ' "p&JrJ" %% J

" +(%-JJ 103

PQP R STUVS PPW

#) !  )#) #) 1

( ($+)* ((&%1(.*3!

 $ $    "%

"*' ""#"" ( '

" " "!.   )"

 '   ! "%  . %'"-( 

  

%!" !#. *'0 " #%1*$ &1 ""1

 "%    & 

#  $

!""',!. & $-(  "$. 2 !"

 $ % *$($")'(

 $ % ,0*+ #.*#

$20 %$ . $ . -* $   ( '/%

 3  .$' 2.'

 3 .$' 2.'

   

'   !-  "  !  & 

    

  )  0" #!) 0"

 *$,$ ! &#&

 -  / ! !' $  )   -   

สี. ที. ๙/๑๑๒/๑๓๙.

%_% ' #  "e" !"a(f" `e &'"

  + & ! #* 

 1*+*#-$* "*-  '"#,!3'/ 0

!%   !"

&",   '$ ,   %  

ธรรม ๔ ประการเปนไฉน คือ

อก. อํ. ๒๓/๒๘๙/๑๔๘.

อก. อํ. ๒๓/๓๙๓/๑๔๔.

-$ , . ,  & "', 

ธรรม ๔ ประการเปนไฉน คือ

อก. อํ. ๒๓/๒๘๙-๒๙๓/๑๔๔.

 ,! #'%+( &

4  ' !!'! *'!

4%  $   * #  ) $ 

 #    * !!)#'!.  !)#

&" ( "*"* )#+&!(, 

-"0 (")& #-

#,' ,-5 &"50("+("%.

    

 !%   %% $)"" $(+"

"&   &&!%*##%(&

$( * &2##2#*% #%1+

สตฺตก. อํ. ๒๓/๘๙/๕๘.

    # ! " #

    #

 !  

อก. อํ. ๒๓/๑๗๐/๑๐๐.

*)%%+!"* "  *)*##

มหา. สํ. ๑๙/๒๒๔/๗๕๘.

"2+ " ,

"2 + "  , 

!    ( ! ' "1  !3  ,'  

!&( Y   d a (      !    

CTYCaiLPQbE[W jMMjycwfM MMghcZeZ , iRf

%k% '"p&JrJ" %% J

"+(%-JJ 103

PQP RSTUVS PPW

#) ! )#) #) 1

( ($+) ((&%1(.3!

$ $ "%

"*' ""#"" ( '

" " "!. )"

' ! "% . %'"-(

%!"!#. '0 " #%1$&1 ""1

"% &

# $

!""',!. & $-( "$. 2 !"

$ % *$($")'(

$ % ,0+ #.#

$20 %$ . $. -* $ ( '/%

3 .$'2.'

3 .$'2.'

' !- " ! &

) 0" #!) 0"

*$,$!&#&

- / ! !' $ ) -

%_% ' # "e" !"a(f" `e &'"

+ & ! #*

1+#-$* "*- '"#,!3'/ 0

!% !"

&", '$ , %

-$ , . , & "',

,! #'%+(&

4 ' !!'! *'!

4% $ * # ) $

# * !!)#'!. !)#

&"( "" )#+&!(,

-"0 (")& #-

#,' ,-5 &"50("+("%.

!% %% $)"" $(+"

"& &&!%*##%(&

$( &2##2#% #%1+

#! "#

#

!

)%%+!" " )##

"2+ " ,

"2 + " ,

! ( ! ' "1 !3 ,'

!&( Y d a ( !

%) *%/&/)$

,! ! % $%&%!

. ) 32 +`0/+)*4&

-23'&2 %'23'0'1'%$

%,( $$$ ),#*$"#0

#' $/!.)

" $$&('%%&

%( &. * #. +

"%

&$!(

&%%$0, '"% %'/,%-##1%'0

&"+ (&,( ."*"

! " #

(!+ . ' + + '

* $ ( ' ( %- "* ) ! ,/"

""" $/ #'!/!, -

# !)&.,"! " ")" "0""

-#+''$0,+#, ' (/ " 3-##""+

) & #

$ &) & #

!#+ %!*!&$

%" $. % ) & ") +

/( ( 7 #( !(2 # (2 ,")# )# &, &&

' * & 7 $&(3- ,"&&

#!

$'0!$",02$!. !)*$""

$' #%0 1# %/ ' )&0

#%" # #("

" &$&/!( %$0,!)"-! *,0

'"0#-; 73++( =++( #+"3"&&*73++& +

3/:("+6 '"0# 3'/(-:3 36 *;0+" &,:-:3,.;

33'03" 4")3/:(5

-:/(3+ (