NERVOUS SYSTEM

Ang “nervous system” ay pinagsasama at sinusubaybayan ang mga aksyon na nagaganap nang sabay-
sabay sa buong katawan ng tao. Samakatuwid, ang bawat gawain ng isang tao ay isang direktang
resulta ng mga bahagi ng sistemang ito. Mga kilos na ito ay maaaring maging sa ilalim ng kusang
pagkontrol, tulad ngpaghawak ng susi, o maaaring mangyari nang di-kusang mga aksyon, tulad ng
tunaw ng pagkain sa tiyan, pag tibok ng puso at iba pa.

Ito ay nahahati sa dalawang bahagi.

Central NERVOUS SYSTEM

 Brain o utak
– Ang istraktura ay kasangkot sa mga function na kabilang ang homeostasis,
damdamin, uhaw, gutom, pagtulog, at kontrol ng autonomic nervous system.

– kasangkot sa memorya, damdamin, at takot. Ito ay isang bahagi ng limbic

system.

– Ito bahagi ng utak ay mahalaga para sa pag-aaral at memorya (para mapalitan

ang mga panandaliang memorya sa mas permanenteng memorya)

– Ito ay kasangkot sa mga function tulad ng mga pagtingin, pagdinig, galaw ng

mata, at katawan kilusan.

Hindbrain
– Ang cerebellum, o "maliit na utak", ay katulad ng cerebrum sa na ito ay may
dalawang hemispheres at may isang mataas na nakatiklop na ibabaw o cortex. Ang istrakturang ito ay
kaugnay sa regulasyon at koordinasyon ng mga kilusan, ayos ng buong katawan, at balanse.

Forebrain: – Ito ay kasangkot sa paggalaw at pagsuri ng mga imposmasion galing sa

ay ang pinakamalaking bahagi ng utak ng tao, na kaugnay sa mas mataas na
tungkulin ng utak tulad ng iisip at pagkilos. Ang cerebral cortex ay nahahati sa apat na seksyon, na
tinatawag na "lobes" or umbok: ang mga pangharap, gilid, kukote, at sentido.
pangdama. Halimbawa, ang impormasyon mula sa tainga unang pumasok sa utak sa pons. Ito ay may
mga bahagi na mahalaga para sa mga antas ng kamalayan at para sa pagtulog. Ang ilang mga istraktura
sa loob ng pons ay may koneksyon sa cerebellum na kasangkot sa tayo at kilos ng buong katawan.

● ________________ -kaugnay sa mga paliwanagan, pagpaplano, mga bahagi ng pananalita, paggalaw,

emosyon, at paglutas ng problema

● _______________ __ -kaugnay sa kilusan, orientation, pagkilala, dama ng stimuli

● -kaugnay sa visual na processing

● -nauugnay sa pagdama at pagkilala sa pandinig na stimuli, memorya, at

pagsasalita

–Madalas na tinutukoy bilang ang "emosyonal na utak"

– Ang istraktura ay sa pangdama at paggalaw. Halos lahat ng pandama

impormasyon pumapasok istraktura na ito kung saan neurons ang magpadala ng impormasyon na iyon
sa cortex. Mula sa bawat systemang pagdama (maliban pangamoy) ay dito huling bumadaan bago ang
impormasyon ay umaabot sa cerebral cortex.

– hitsura ng bahay-gagamba. Ito ay nagbibigay ng pangsapin para sa central nervous system. Ang
Ito ay responsable para sa pagpapanatili mahahalagang mga function ng katawan, tulad ng paghinga at
pagtibok ng puso
Spinal Cord o Utak ng galugod
Ang utak ng galugod ay isang extension ng utak stem na nagsisimula sa foramen magnum at patuloy
pababa sa pamamagitan ng makagulugod kanal sa unang panlikod bertebra. Ang utak ng galugod
nagpalawak mula sa brainstem, na tumatakbo mula sa ng medula oblongata paba. Ito ay bumubuo sa 33
pares. Ang utak ng galugod ay may dalawang function:
1. Paghahatid ng impulses nerve.
2. Panggulugod reflexes.
Meninges
Ang meninges ay ang sistema na bumabalot sa central nervous system. Ang meninges binubuo ng
tatlong layers: ang Dura mater, ang Arachnoid mater, at ang Pia mater. Ang pangunahing function ng
meninges at ng cerebrospinal na likido ay protektahan ang central nervous.
ay isang makapal, matibay na lamad, pinakamalapit sa bungo. Ang Dura mater
pumapaligid at sumusuporta sa mga malaking venous channels (dural sinuses) na nagdadala ng dugo
mula sa utak patungo sa mga puso.
Sa gitna ng elemento ng meninges ay ang , kaya pinangalanan dahil sa kanyang
Arachnoid mater ay isang manipis at transparent na lamad.
Pia mater
Ang ay isang napaka maselan na lamad. Ito ay ang meningeal na bumabalot at
dumidikit sa utak at utak ng galugod. Ito ay isang napakanipis na lamad. Ang Pia mater ay may butas sa
pamamagitan ng daluyan ng dugo na paglalakbay tungo sa utak at utak ng galugod, at ang kanyang
capillaries ay responsable para sa pampalusog sa utak.
peripheral nERVOUS SYSTEM
Ang peripheral nervous system, o PNS, binubuo ng mga nerves at ganglia sa labas ng utak at utak ng
galugod Ang pangunahing function ng PNS ay upang ikonekta ang central nervous system (CNS) sa
mga paa, kamay at laman loob. Hindi ito tulad ng CNS, ang PNS ay hindi protektado ng mga buto ng
gulugod at bungo, o sa pamamagitan ng meninges.
Klasipikasyon ayon sa direksyon:
May dalawang uri ng mga neurons, na nagdadala ng impulses sa iba't ibang direksyon. Ang dalawang
mga grupo ng mga neurons ay ang mga:
Ang sensory (pagdama) neurons ay afferet neurons na nagdadala ng simbuyo (nerve impulses) mula
sa balat at mga pangdama patungo sa central nervous system.
Ang motor (panggalaw) neurons ay efferent neurons na nagdadala ng simbuyo (nerve impulses)
papalayo sa central nervous system patungo sa mga kalamnan.
Klasipikasyon ayon sa function:
Ang peripheral nervousl sytem ay nahahati sa somatic nervous system at autonomic nervous system.

Ang ay responsable sa pagtugmain ang kilos ng katawan para sa

pagtanggap ng mga panlabas na stimuli. Ito ay ang sistema na nangagasiwa ng mga gawain na
nasailalim ng kusang kontrol.

Ang ay nahati pa sa sympathetic division, parasympathetic division, at

enteric division.
- Ang ay tumutugon sa darating na panganib, at
responsable para sa pagtaas ng tibok ng puso at presyon ng dugo, bukod sa iba pang
physiological pagbabago, kasama ang mga kabog dahil sa takot at kaba na dahil sa pagtaas ng
adrenaline sa sistema. ("away o takbo" na tugon).
- Ang , sa ibang dako, ay masgumagana kapag ang isang tao ay
nagpapahinga at kalmado, at responsable para sa mga bagay tulad ng pagbagal ng puso, ang
pagluwang ng daluyan ng dugo, at ang pagbibigay-buhay ng pangtunaw na sistema. ("pahinga
at pagtunaw" na tugon).
- Ang ay upang pamahalaan ang bawat aspeto
ng panunaw, mula sa lalamunan sa tiyan, maliit na bituka at malaking bituka.