You are on page 1of 14

Tuần:4+5 Tiết:1 + 2 Chủ đề 1: TÍNH ĐƠN ĐIỆU CÙA HÀM SỐ

Ns: 10/9/’09 Nd: 12/9/09

I. Mục tiêu:
- Giúp Hs ôn lại định nghĩa hàm số đồng biến, nghịch biến trên một khoảng.
- Vận dụng các định lý 1 và định lý 2 để xác định các khoảng đơn điệu của hàm số
- Giúp Hs giải được một số bài toán lien quan: Tìm tham số m để hàm số đồng biến
Hay nghịch biến trên một khoảng cho trước.
II . Chuẩn bị:
- Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm.
- Hs: Ôn lại ĐN và các định lý về sự đơn điệu của hàm số.
III. Tiến trình:
1. Ổn định lớp: KT sĩ số:
2. Bải cũ:
a) Phát biểu ĐN hs đồng biến, hs nghịch biến.
b) Phát biểu ĐL thể hiện mối liên hệ giữa dấu của đạo hàm và tính đơn điệu của hàm số.
3. Bài mới:
Hoạt động của Gv và Hs Nội Dung
Bài:1 Xác định khoảng đơn điệu của hàm số sau:
a) y = x3 – 3x2 + 2 b) y = - x3 + x2 – 5x + 9
4 2
c) y = x – 8x + 7 d) y = - x4 - 2x2 + 5
Yêu cầu Hs áp dụng các bức để khào x 2 − x +1 x2 − x −5
sát các hàm số đã cho e) y = f) y =
x −1 x +1
HD:
Chia nhóm giải a) y = x3 – 3x2 + 2
+ TXĐ: R
+ y’ = 3x2- 6x = 3x(x – 2), y’ = 0 ⇔ [ xx = 0
=2
Giải bài tập theo nhóm.
+ Bảng biến thiên: + ∞ − ∞
Đại diện nhóm lên bảng tình bày

Hs theo dõi và nhận xét bài làm của


từng nhóm

+ KL: Hs đồng biến trên các khoảng ( − ∞ ;0) và (2; + ∞ )


Gv: sửa chữa và chính xác hóa kq Hs nghịch biến trên khoảng (0; 2)
b) Hs nghịch biến trên R
vì y’ = - x3 + 2x – 5 < 0, ∀x ∈ R
c) Hs đồng biến trên các khoảng (-2; 0) và (2; + ∞ )
Hs nghịch biến trên các khoảng ( − ∞ ;-2) và (0; 2)
d) Hs đồng biến trên khoảng ( − ∞ ;0)
Hs nghịch biến trên khoảng (0; + ∞ )
e) Hs đồng biến trên các khoảng ( − ∞ ;0) và (2; + ∞ )
Gv hướng dẫn giải: Hs nghịch biến trên các khoảng (0; 1) và (1; 2)
Bài:2 Với giá trị nào của m thì hàm số sau luôn đồng biến:
TXĐ? y = 2x3-3(m+2)x2 + 6(m+1)x -3m +5
Giải:
Gọi Hs tính y’ và xét dấu y’

Tính toán và xét dấu y’


Giáo Án Tự Chọn 12 -1- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
+ TXĐ: R
Đk để hs đồng biến trên R? + y’ = 6x2 – 6(m+2)x + 6(m+1). Để Hs luôn luôn đồng
Từ đk suy ra đk của m biến ⇔ y’ ≥ 0, ∀x ∈ R
⇔ x2 – (m+2)x + (m+1) ≥ 0

Gọi hs lên bảng giải tương tự ⇔ { a>



0
≤0
….. ⇔ m2 ≤ 0 ⇔ m = 0
mx − m + 2
Hs giải….. Bài: 3 Với giá trị nào của m thì hàm số: y =
x +m
nghịch biến trên từng khoảng xác định:
Gọi Hs khác nhận xét Giải:
+ TXĐ: R \ {- m}
m2 + m − 2
+ y’ = . Để Hs nghịch biến trên từng khoảng
( x + m) 2
Ycbt ⇔ ? xác định ⇔ y’ < 0, ∀x ∈ R ⇔ m2 + m - 2 < 0
⇔ -2<m<1
Hs: ⇔ y’ ≥ 0 , ∀x ≥ 2 Bài: 4 Xác định m sao cho Hs y = x3 –(m+1)x2 – (2m2 – 3m
+ 2)x + 2m(2m –1) đồng biến trong nửa đoạn [2; + ∞ )
Vậy y’ = ? HD: ycbt ⇔ y’ ≥ 0 , ∀x ≥2
⇔ g(x) = 3x2 – 2(m+1)x – (2m2-3m +2) ≥ 0,
Tính y’ = …….. ∀x ≥2

Do {∆
a=
3>0
Cón nhận xét gì về hệ số a của y’ và = 7(m − 2
m+1) > m nên g(x) = 0 luôn có hai
0 ,∀

số nghiệm của y’ = 0? nghiệm pb x1; x2



Từ đó Hs giải hệ bpt để tìm Đk m  3
Ycbt ⇔  ∆a.>g0( 2 )≥ 0 ⇔ -2 ≤ m ≤
2
 S <2
2

IV. Củng cố:


- đk để hàm số đồng biến trên một khoảng.
- Chú bài toán tìm đk của tham số m để hàm số đồng biến hoặc nghịch biến trên một
khoảng thường dẫn về bài toán so sánh số α với hai nghiệm x1, x2 cuả tam thức bậc 2
Dặn dò: học bài và coi lại các bài tập đã giải

Tuần: 6+7 Tiết:3 + 4 Chủ đề 2: CỰU TRỊ CỦA HÀM SỐ


Ns: 22/9/09 Nd: 26/9/09

Giáo Án Tự Chọn 12 -2- Gv: Nguyễn Văn Kỷ


I. Mục tiêu:
- Giúp Hs ôn lại định nghĩa cực trị của hàm số trên một khoảng, điều kiện để hàm số có
Cự trị.
- Vận dụng các điều kiện 1 và điều kiện 2 để cực trị của hàm số
- Giúp Hs giải được một số bài toán liên quan: Tìm tham số m để hàm số có cựu trị.
II . Chuẩn bị:
- Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm.
- Hs: Ôn lại ĐN và các định lý (dấu hiệu) về sự tồn tại cựu trị của hàm số.
III. Tiến trình:
3. Ổn định lớp: KT sĩ số:
4. Bải cũ:
a) Phát biểu ĐN cựu trị của hàm số.
b) Phát biểu các qui tắc tìm cựu trị của hàm số.
3. Bài mới:
KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN
1. Ñieàu kieän caàn ñeå haøm soá coù cöïc trò:
Neáu haøm soá y = f(x) ñaït cöïc trò taïi ñieåm x0 thì f’(x0) = 0
(YÙ nghóa hình hoïc: tieáp tuyeán taïi ñieåm coù hoaønh ñoä x0 coù phöông
ngang).
2. Ñieàu kieän ñuû ñeå haøm soá coù cöïc trò:
• Ñieàu kieän ñuû thöù nhhaát: neáu x ñi qua x0 maø f’(x) ñoåi daáu thì haøm
soá ñaït cöïc trò taïi x0 .
• Ñieàu kieän ñuû thöù hai:
o f’(x0) = 0, f’’(x0) > 0 ⇒ x0 laø ñieåm cöïc tieåu
o f’(x0) = 0, f’’(x0) < 0 ⇒ x0 laø ñieåm cöïc ñaïi.

H Đ của Gv và Hs Nội Dung


Daïng 1: Tìm ñieåm cöïc trò cuûa haøm
Y/c học sinh nhắc lại các qui tắc tìm điểm soá
cự trị của hàm số? Phöông phaùp:
* Söû duïng daáu hieäu thöù nhaát:
Hs: Ôn tập và nhắc lại các qui tắc • Tìm taäp xaùc ñònh vaø tính y’
• Tìm caùc ñieåm tôùi haïn
Gv: Tổng kết và tóm tắt lại các phương • Laäp baûng bieán thieân vaø döïa vaøo
pháp tìm cực trị. ñoù keát luaän
* Söû duïng daáu hieäu thöù hai:
Chú ý:
• Tìm taäp xaùc ñònh vaø tính y’ , y’’
Đối với những hàm có đạo hàm bậc hai
tại x0 nên sử dụng dấu hiệu thứ 2 • Giaûi phöông trình y’ = 0 ñeå tìm
nghieäm x0. Xeùt daáu y’’(x0)
• Keát luaän:
o Neáu y’’(x0) < 0 thì x0 laø ñieåm
Giao bài tập cho từng nhóm. cöïc ñaïi
o Neáu y’’(x0) > 0 thì x0 laø ñieåm
cöïc tieåu
Hs: Làm bài tập theo nhóm Ví duï 1: Tìm caùc ñieåm cöïc trò cuûa
caùc haøm soá sau
Đại diện nhóm lên trình bày…..
1. y = x3 - 3x2 – 9x + 5 2. y = x3 - 3x2 + 3x + 7
3. y = x4 – 2x2 – 1 4. y = ¼ x4 + 3x2 – 1
Giáo Án Tự Chọn 12 -3- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
Gọi học sinh nhận xét bài làm của tường
nhóm. HD:
1. y = x3 - 3x2 – 9x + 5
Gv: sửa chữa và chính xác hóa kq. - TXĐ: R
x =− 1
- y’ = 3x2 – 6x2 – 9; y’ = 0 ⇔ x =3

- Sử dụng dấu hiệu (QT) hai cho câu 3 và - BXD
4

Gv: hướng dẫn giải:


Áp dụng định lý mở rộng
y’ = ?
Có nhận xét gì về dấu của y’; y’ không
xác định tại x = ? Vậy x = -1 là điểm cựu đại của hàm số
x = 3 là điểm cựu tiểu của hàm số
Hs: tính y’ và xét dấu của y’ từ đó áp dụng Ví duï 2: Tìm caùc ñieåm cöïc trò cuûa
định lý mở rộng để suy ra các điểm cực trị caùc haøm soá sau:
của hàm số x−2 x2 − 2 x + 2
1. y = 2. y =
2x + 1 x −1
x − 4x + 4
2
3. y =
Đk để hàm số có cựu trị? 1− x
Giải:
Hs: Nêu Đk pt y’ = 0 có nghiệm và y’ đổi - Học sinh lên bảng giải theo sự hướng dẫn của Gv
dấu qua nghiệm đó
Daïng 1: Tìm đk của tham số m để haøm soá
Đk đó ⇔ ? có cöïc trò
Ví duï 1: Xaùc ñònh m ñeå caùc haøm soá
Hs: ∆ ≥ 0 giải bpt để tìm đk của m sau coù cöïc trò:
1. y = x3 – 3/2 mx2 + m
Gv: Hd tương tự như ví dụ 2 để hàm số có 2. y = x3 – mx2 + 1
1 cực trị thì y’ = 0 có nghiệm duy nhất 3. y = x3 + 3mx2 + 3(m2 – 1)x + m2 – 3m
4. y = m/3x3 – (m – 1)x2 + 3(m – 2)x + 1/3
Vậy đk để hàm số có 3 cực trị?
Ví duï 2: Xaùc ñònh m ñeå caùc haøm soá
y’ = 0 Có ba nghiệm phân biệt và y’đổi sau coù moät cöïc trò:
dấu 3 lần qua các nghiệm đó 1. y = x4 + (m – 1)x2 + 1 – m
Ví duï 3: Xaùc ñònh m ñeå caùc haøm soá
BTVN: Làm Ví dụ 5 sau coù 3 cöïc trò:
1. y = x4 – 4mx2 + m
2. y = mx4 – 2(m + 1)x2 – m2 + m
Ví duï 4: Xaùc ñònh m ñeå haøm soá sau coù
cöïc cöïc ñaïi vaø cöïc tieåu: y = (m + 2)x3 +
3x2 + mx – 5
Ví duï 5: Xaùc ñònh m ñeå haøm soá sau
coù2 cöïc tieåu vaø 1 cöïc ñaïi: y = mx4 – 2(m2
– 1)x2 + 3m + 2

Củng Cố: - Nhắc lại các qui tắc tìm cực trị
- Đk đề hàm số có cực trị
- Chú ý: các bài toán tìm tham số m
Giáo Án Tự Chọn 12 -4- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
Dặn dò: Học bài và làm bai tập VN

Tuần: 8+9 Tiết:5 + 6 Chủ đề 3: GIÁ TRỊ LỚN NHẤT và GIÁI TRỊ NHỎ NHẤT
Ns: 8/10/09 Nd: 9/10/09 CỦA HÀM SỐ

I. Mục tiêu:
- Giúp Hs ôn lại định nghĩa GTLN, GTNN của hàm số trên một tập D.
- Vận dụng các điều kiện 1 và điều kiện 2 để cực trị của hàm số
- Giúp Hs giải được một số bài toán liên quan: Tìm tham số m để hàm số có cựu trị.
II . Chuẩn bị:
- Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm.
- Hs: Ôn lại ĐN và các định lý (dấu hiệu) về sự tồn tại cựu trị của hàm số.
III. Tiến trình:
1. Ổn định lớp: KT sĩ số:
2. Bải cũ:
3. Bài mới:
Phiếu học tập số 1
Tìm GTLN vaø GTNN cuûa caùc haøm soá sau:
a) y = x2 + 3x − 4
b) y = x + 2 −x2
c) y = 4 − x + x − 2
x +1
d) y = 2
x + x +1

HĐ của Gv và Hs Nội Dung


Daïng 1: Tìm giaù trò lôùn nhaát –
Trình bày qui tắc tìm TGLN,GTNN của giaù trò nhoû nhaát.
hàm số lien tục trên một đoạn? Phöông phaùp:
 Giaû söû caàn tìm GTLN vaø GTNN cuûa
Hs: Nhắc lại qui tắc tìm GTLN,GTNN của
haøm soá y = f(x) treân taäp X. Phöông
hàm số
phaùp chung goàm caùc böôùc sau:
Gv: Tổng kết và tóm tắt lý thuyết • B1: Laäp baûng bieán thieân cuûa
haøm f(x) treân taäp X
• B2: Döïa vaøo baûng ñeå suy ra keát
quaû
 Tröôøng hôïp rieâng X = [a;b]thì ta
laøm nhö sau:
• B1: Giaûi phöông trình f’(x) = 0 ñeå tìm
caùc nghieäm xi ∈ [a;b].
• B2: Tính caùc giaù trò f(xi), f(a), f(b).
Soá lôùn nhaát laø GTLN, soá nhoû
nhaát laø GTNN
Gv: Hướng dẫn giài câu a): Ví duï 1: Tìm gtln vaø gtnn (neáu coù)
cuûa caùc haøm soá sau:
Giáo Án Tự Chọn 12 -5- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
-TX Đ:?
a) y = 4x3 – 3x4
- y’ = ?
b) y = 2x3 – 3x2 – 12x + 1 treân [-2;5/2]
- y’ = 0 ⇔ x = ?
2 −x
c) y = trên đoạn [ - 3; -2]
1−x
Hs: Tính toán theo hướng dẫn của Gv
Gọi Hs lập bảng bt d) y = 5 −4 x trên đoạn [ -1; 1]
Hs Lên bảng lập bảng bt
Từ đó suy ra GTLN,GTNN của hàm số

Gv: TX Đ:? Giải:


b) y = 2x3 – 3x2 – 12x + 1
Hs: R - TXĐ: R
x =− 1
- y’ = 6x2 – 6x – 12; y’ = 0 ⇔ x =2
Gv: 
- y’ = ? Thấy x = -1; x = 2 thuộc [-2; 5/2]
- y’ = 0 ⇔ x = ? Ta có: f(-2) = -3;
f(-1) = 8;
Hs: tính toán……. f(2) = -13;
Gv: f(-2) = ?; f(-1) = ?; f(2) = ?; f(5/2) = ? f(5/2) = -2
Vậy: Max f(x) = f(-1) = 8
Từ đó Hs so sánh và kết luận Min f(x) = f(2) = -13

Gv: chia nhóm và Phát phiếu học tập - Các Nhóm trình bày:
Đại diện nhóm lên trình bày…..

Gọi học sinh nhận xét bài làm của tường


nhóm.

Gv: sửa chữa và chính xác hóa kq.

Củng Cố:
- Nhắc lại các qui tắc tìm GTLN; GTNN
Dặn dò:
- Học bài và làm bai tập VN

Giáo Án Tự Chọn 12 -6- Gv: Nguyễn Văn Kỷ


Tuần: 9 Tiết: 6 Chủ đề 4 : ĐƯỜNG TIỆM CẬN
Ns: 15/10/09 Nd: 16/10/09

I. Mục tiêu:
- Giúp Hs ôn lại định nghĩa đường tiệm cận của đồ thị hàm số .
- Cách tìm các đường tiệm đứng, ngang của đồ thị hàm số
- Giúp Hs Rèn luyện các kỹ năng tính toán, tính cẩn thận chính xác trong quá trình giải
toán.
II . Chuẩn bị:
- Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm.
- Hs: Ôn lại ĐN và cách tìm các đường tiệm cận của đồ thị hàm số.
III. Tiến trình:
1. Ổn định lớp: KT sĩ số:
2. Bải cũ:
a) Phát biểu ĐN đường tiệm cận của đồ thị hàm số
b) Cách tìm các đường tiệm cận của đồ thị hàm số..
3. Bài mới:

Phiếu Học Tập


Tìm tieäm caän cuûa ñoà thò cuûa caùc haøm soá sau:
x 2−x x 2 − 3x + 2 x +1
a) y = b) y = c) y = d)
2 −x 9 − x2 x +1 x −1

HĐ1: Ôn lại kiến thức cũ


KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN
1. Tieäm caän ñöùng:
• Ñöôøng thaúng x = x0 laø tieäm caän ñöùng cuûa ñoà thò haøm soá y = f(x)
neáu ít nhất một trong các đk sau được thỏa mãn
lim f(x) = + ∞ , lim− f(x) = - ∞
x→x0 + x→x 0

lim f(x) = - ∞ , lim− f(x) = + ∞


x→x0 + x→x 0

2. Tieäm caän ngang:


• Ñöôøng thaúng y = y0 laø tieäm caän ngang cuûa ñoà thò haøm soá y = f(x)
neáu lim
x→∞
f(x) = y0 hoaëc xlim
→−

f(x) = y0 hoaëc xlim
→+∞
f(x) = y0.
 Löu yù:
ax + b
 Haøm y = coù ñöôøng laø tieäm caän ñöùng laø x = -d/c vaø laø tieäm
cx + d
caän ngang laø y = a/c.

HĐ của Gv và Hs Nội Dung


Ví duï 1: Tìm tieäm caän cuûa ñoà thò
Giáo Án Tự Chọn 12 -7- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
Gv: Hướng dẫn cuûa caùc haøm soá sau:
2x +1 x 2 + x +1
Y/c Học sinh áp dụng qui tắc giải 1. y = 2. y =
x −3 − 5x 2 − 2 x + 3

HD:
Gv: TXĐ ? 2x +1
1. y =
x −3
Hs: R\{3} - TXĐ: R\{3}
- Ta có:
lim y = ?; lim y = ? 2 x +1 2 x +1
x →+∞ x →−

lim = 2; lim =2
x →+∞ x −3 x →−
∞ x −3
2 x +1 2 x +1 Vậy y = 2 là đường tiệm cận đứng của đồ thị hàm số
lim+ = ?; lim− =? 2 x +1 2 x +1
x →3 x −3 x →3 x −3 lim = + ∞ ; lim− = −∞
x →3+ x − 3 x →3 x −3
Hs: tính các giới hạn…. Vậy x = 2 là đường tiệm cận ngang của đồ thị hàm
số
x2 + x +1
2. y =
− 5x 2 − 2 x + 3
Gv: TXĐ ? - TXĐ: R\{-1;3/5}
- Ta có:
Hs: R\{3} x2 + x +1 −1
lim = ;
x →+∞
− 5x − 2 x + 3
2 5
lim y = ?; lim y = ?
x →+∞ x →−

lim x2 + x +1 −1
x →−∞
=
− 5x − 2 x + 3
2 5
Gọi hs lên bảng tính
−1
Hs: tính toán và KL tiệm cận đứng Vậy y = là đường tiệm cận đứng của đồ thị
5
hàm số
Các điểm làm cho hàm số không xác định? x2 + x +1 =
lim + +∞;
x →−1
Hs: x = -1 và x = 3/5 − 5x 2 − 2 x + 3
lim − x + x + 1 = − ∞
2

x→−1
− 5x 2 − 2 x + 3
Y/c Hs tính các giới hạn trái và giới hạn phải tại lim + x 2 + x + 1
các điểm làm cho hàm số không xác định. 3
x→ 
= −∞;
 5  − 5x − 2 x + 3
2

lim − x2 + x +1
3
x→ 
= +∞;
Hs: tính các giới hạn và KL 5 − 5x 2 − 2 x + 3
−1
Vậy x = -1 và x = là 2 đường tiệm cận ngang
5
của đồ thị hàm số
- Chia nhóm và phát phiếu học tập - Các nhóm lên bảng trình bày
- Đại diện nhóm lên trình bày…..
- Gọi học sinh nhận xét bài làm của tường nhóm.
- Gv: sửa chữa và chính xác hóa kq.
Củng Cố: - Nhắc lại các qui tắc tìm các đường tiệm cận
Dặn dò: - Học bài và làm bai tập VN

Giáo Án Tự Chọn 12 -8- Gv: Nguyễn Văn Kỷ


Tuần: 10+11 Tiết:8+9 Chủ đề : KHẢO SÁT SỰ BIẾN THIÊN và VẼ ĐT CỦA HÀM SỐ
Ns: 19/10/09 Nd: 22/10/09

I. Mục tiêu:
- Giúp Hs ôn lại và nắm chắc sơ đồ khảo sát và vẽ đồ thị hàm số đối với các hàm bậc 3;
bậc 1/ bậc1; bậc 4 .
- Giúp Hs Rèn luyện các kỹ năng tính toán, tính cẩn thận chính xác trong quá trình giải
toán, rèn luyện kỹ năng vẽ đồ thị
II . Chuẩn bị:
- Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm.
- Hs: Ôn lại các bước khảo sát và vẽ đồ thị hàm số.
III. Tiến trình:
1. Ổn định lớp: KT sĩ số:
2. Bải cũ:
a) Trình bày các bước khảo sát và vẽ đồ thị hàm số?
b) Cách tìm các đường tiệm cận của đồ thị hàm số..
3. Bài mới:
Tiết 1+2: Khảo sát hàm bậc 3:

Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung baøi giaûng
Neâu sô doà khaûo saùt – Goïi hoïc sinh leân Baøi 1: Cho hsoá: y = x3–
haøm soá ña thöùc. baûng khaûo saùt haøm 3x2+3x–2
Lôùp giaûi chung vaø soá a/ Khaûo saùt haøm soá (C)
nhaän xeùt keát quaû b/ CMR ñoà thò (C) coù taâm
– Giaùo vieân löu yù ñxöùng.
Neâu pt pheùp tònh tieáp tuyeán taïi ñieåm a/ MXÑ : D = R
tieán heä truïc theo vectô uoán cuûa (C) "xuyeân y′ = 3(x2–2x+1) y′ = 0 ⇔ x =
uur
OI qua" (C) vaø tt//Ox 1
Tính giôùi haïn:Laäp baûng
– Goïi hoïc sinh neâu bieán thieân+keát luaän
caùc böôùc CM I laø taâm b/Tònh tieán heä truïc toïa ñoä
ñoái xöùng. →
Oxy theo veùctô OI vôùiI(1;-1)
x = X +1
 . Vieát ptrình hsoá ñaõ
Chuù yù vieäc tính y = Y − 1
toaùn chính xaùc caùc cho theo X,Y. Chöùng minh
gtrò giôùi haïn x → ± ∞ Goïi hoïc sinh leân hsoá ñoù laø haøm soá leû.
vaø caùc giaù trò cöïc baûng khaûo saùt haøm Baøi 2:Cho hsoá : y = x2(3–x)
trò. soá. (C).
Choïn 2 ñieåm ñaëc – Lôùp nhaän xeùt keát a/ Khaûo saùt haøm soá.
bieät ôû 2 beân nhaùnh quaû b/ Laäp ptrình tieáp tuyeán
phía ngoaøi. – Giaùo vieân löu yù : vôùi ñoà thò (C) taïi giao ñieåm
Khai trieån haøm soá ñeå cuûa (C) vaø truïc Ox.
tính y' b/ G/ñieåm cuûa (C) vaø Ox:
O(0;0) vaø A(3;0) => pt:y–y0=
Ptrình y'= 0 coù hai f ′(x0) .(x–x0)
nghieäm phaân bieät(vì Keát quaû: y= 0 ; y= –9(x–
Giáo Án Tự Chọn 12 -9- Gv: Nguyễn Văn Kỷ
a.c< 0) Neâu caùch CM ptrình 3)
Phaân tích : y = (x –x–1) baäc 3 coù 3 nghieäm Baøi 3:CMR ptrình:2x3–3x2–
2

(2x–1) –5x phaân bieät neáu khoâng 6x+1 = 0 coù ba nghieäm


⇒ yct = –5xct nhaåm ñöôïc nghieäm phaân bieät.
y(x1).y(x2) = 25x1x2 = ñaëc bieät. Ñaët y= f(x) = 2x3–3x2–6x+1
-25 < 0 ⇒ ñpcm.  y' = 0 coùnghieä
2 mpbx1 ,x2 y'= 6(x2–x–1).
Lôùp nhaän xeùt keát  Ptrình y'= 0 coù hai nghieäm
 y(x1 ).y(x2 ) < 0 phaân bieät(vì a.c< 0)
quaû
a/ MXÑ: D= R Chöùng toû : y(x1).y(x2) < 0
– Goïi hoïc sinh leân Baøi 4:
y′ = 4x–4x3 = 4x(1–x2)
baûng giaûi caâu 1 a/ Khaûo saùt haøm soá: y =
y′ = 0 ⇔ x = 0 v x =
2x2–x4
±1
b/ Tìm m ñeå ptrình: x4–
lim y = −∞
x→±∞ 2x2+m= 0 coù boán nghieäm
Laäp baûng bieán phaân bieät.
thieân+ keát luaän: a/ MXÑ: D= R
cöïc ñaïi A(1;1) y′ = 4x–4x3 = 4x(1–x2)
B(–1;1) cöïc tieåu y′ = 0 ⇔ x = 0 v x = ±1
O(0;0) lim y = −∞ y
b) Coù theå söû duïng x→±∞
Ñieåm ñaëc bieät ñoà phöông phaùp ñaïi soá
thò: truïc Oy laø truïc ñeå tìm ñieàu kieän x
ñoái xöùng cuûa ñoà neáu khoâng coù ñoà
thò haøm soá. thò.

Goïi hsinh bieán ñoåi b/ x4 –2x2+m = 0 ⇔ m = –


MXÑ: D= R veà daïng quy ñònh ñeå x4+2x2
y′ = bl baèng ñoà thò. Ñieàu kieän baøi toaùn ⇔ 0
4x3+2x =
Goïi hoïc sinh leân < m <1
2x(2x2+1)
baûng khaûo saùt haøm Baøi 5: Khaûo saùt h soá:
y′ = 0 ⇔ x = 0 ( vì
soá baøi 5 y= x4+x2–2
2x2+1 > 0, ∀x ) Lôùp nhaän xeùt keát y
lim y = +∞ quaû
x→±∞
Laäp bbieán Gvieân löu yù tính giaù
thieân+keát luaän trò daáu y" ñeå suy ra
tính chaát loài loõm x
y′′ = 12x2+2 > 0, ∀x
Goïi hsinh leân baûng
Laäp baûng xeùt daáu-
giaûi 6a
ñoà thò luoân luoân
Lôùp nhaä xeùt keát
loõm vaø khoâng coù
quaû Baøi 6: Cho (Cm): y= x4 –
ñieåm uoán.
Gvieân löu yù tính giaù 2mx2 –m–1
Ñieåm ñaëc bieät: (0;-
trò haøm soá taïi 2 giaù a/ Khaûo saùt haøm soá khi m
2), ( ±1;0)
trò x ñoái nhau. =1
Ñthò nhaän Oy laøm
truïc ñxöùng a> 0 b/ Tìm m ñeå ñthò (Cm) luoân
y" > 0 ∀x∈R ⇔ 
∆ ≤ 0 loõm.
Döïa vaøo ñk daáu ab b/ y′ = 4x3 –4mx y′′ =
a ≠ 0 12x –4m
2

 (Cm) luoân luoân loõm ⇔ m


ab ≥ 0 ≤0
Lôùp nhaän xeùt keát Baøi 7: a/ Ksaùt hsoá: y =
Giáo Án Tự Chọn 12 - 10 - Gv: Nguyễn Văn Kỷ
quaû. Goïi hoïc sinh leân baûng x + 2
(C).
MXÑ: D= R\ { −1} giaûi 2 caâu a, b x+ 1
−1 b/ Laäp pt tieáp tuyeán cuûa
y′ = < 0 ∀x ∈ D (C) taïi gñieåm cuûa (C) vôùi
( x + 1) 2 Oy
TCÑ: x=–1 ; TCN: y = 1
a/ MXÑ: D= R\ { −1}
Laäp b thieân+K luaän GV nhaán maïnh laïi
Ñieåm ñaëc bieät tính chaát haøm soá y
Ñoà thò: nhaát bieán veà tính y',
Giao ñieåm 2 tieäm caän tìm tieäm caän, daïng oà
laø taâm ñxöùng cuûa thò. x
b/
ñoà thò.

Söû duïng pttt coù daïng


a/ MXÑ: D= R\ { } − 1 gì?
4 Caàn tìm caùc yeáu toá
Gñieåm cuûa (C) vaø Oy laø
y′ = 2 > 0, ∀x∈ D naøo ñeå laép pttt.
( x+ 1) M(0;2)
TCÑ: x=–1 ; TCN: y = 2 Goïi 1 hoïc sinh leân
Pt ttuyeán taïi M coù daïng: y–

Laäp baûng bieán baûng khaûo saùt haøm 0 = f (x0). (x–x0)
y
thieân+Keát luaän. soá, 2 hoïc sinh tìm ñieåm ⇒ y–2 = –1(x–0) ⇔ y= –x+2
Ñieåm ñaëc bieät nguyeân. Baøi 8: a/ Ksaùt hsoá: y =
2x − 2
(C).
Theo gthieát ta coù: x + 1
 x + 1 = ±1 b/ Tìm caùc ñieåm M treân ñoà
 x + 1= ±2 ,kluaän thò (C) coù toaï ñoä nguyeân.
 caùc Ñoà thò: y

 x + 1= ±4 8
6
ñieåm thoaû btoaùn. 4
2
Löu yù caùch tìm ñieåm x
-8 -6 -4 -2 2 4 6 8
nguyeân -2
-4
Lôùp nhaän xeùt kieåm -6
tra keát quaû 4
b/ M(x;y) (C) ⇒-8 y = 2–

Goïi hoïc sinh leân baûng x+ 1
khaûo saùt vaø 1 hoïc  x + 1 = ±1
4 sinh tìm ñieåm nguyeân. Theo gthieát ta coù:  x + 1= ±2
y =3− 
x+2
 x + 1= ±4
b) M(x, y) ∈ (C) ⇒ Goïi hoïc sinh nhaän xeùt
Kieåm tra keát quaû ,kluaän caùc ñieåm thoaû
4
y= 3− btoaùn.
x+ 2
X, Y ∈ z ta phaûi coù Neâu phöông phaùp tìm Baøi 9: Cho hsoá: y = 3x + 2
ñieåm M∈ (C) coù toïa x+ 2
 4Mx + 2 ⇔ x + 2 = ±1 (C).
 x ≠ 2 = ±2 ñoä nguyeân
 a/ Khaûo saùt haøm soá.
 x + 2 = ±4 Goïi hoïc sinh tìm pttt b/ Tìm caùc ñieåm treân ñthò
vôùi (C) (C) coù tñoä laø soá nguyeân.
veõ töø 1 ñieåm c/ Döïa vaøo ñthò (C),
3x − 2
=> ñthò cuûa soá: y =
x+ 2
Neâu phöông phaùp tìm a) D = R \ {–2} ,
Giáo Án Tự Chọn 12 - 11 - Gv: Nguyễn Văn Kỷ
tieáp tuyeán vôùi (C) 4
y' = > 0 ∀x ∈ D
Neâu phöông phaùp boû (x + 2)2
daáu giaù trò tuyeät ñoái  2
 ux ≥
f(x) neá
 3
c) y = 
f(x) neá 2
ux < vaø
x ≠− 2

 3
Phaàn ñoà thò (C) öùng vôùi
2
x≥ giöõ laïi
3
2
Laáy ñ/x phaàn (C) vôùi x <
3
qua Ox

Tuần: 12 Tiết: 10 Chủ đề: LŨY THỪA- HÀM SÔ LŨY THỪA.


Ns: 1/11/09 Nd: 3/11/09

I. Mục tiêu:
- Giúp Hs củng cố lại các kiến thức về lũy thừa với số mũ nguyên, hữu tỉ, vô tỉ.
- Vận dụng các tính chất của lũy thừa để giải các bài toán rút gọn, tính giá trị của biểu thức chứa lũy
thừa và căn thức
- Giúp Hs nắm vững hơn Đn và công thức tính đạo hàm của hs lũy thừa.
- Biết khảo sát các hàm số lũy thừa, biết các tính chất của hs lũy thừa và dạng đồ thị của chúng
II . Chuẩn bị:
1. Gv: Phiếu học tập và một số bài tập làm thêm
2. Hs: - Ôn lại ĐN và các tính chất của lũy thừa với số mũ nguyên, hữu tỉ, vô tỉ.
- Đn và công thức tính đạo hàm của hs lũy thừa.
- Các bước khảo sát các hàm số lũy thừa, các tính chất của hs lũy thừa
III. Tiến trình:
5. Ổn định lớp: KT sĩ số:
6. Bải cũ: Nêu các tính chất của lũy thừa với số mũ nguyên, hữu tỉ, vô tỉ.
3. Bài mới:
I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Lũy thừa với số mũ nguyên
a. Lũy thừa với số mũ nguyên dương
(Với a R, n N*)
∈ ∈
=

b. Lũy thừa với số mũ nguyên âm


1 0
a −n = ;a = 1
an
2.Lũy thừa với số mũ hữu tỉ
m
ar = a n = n am (Với a> 0, m ∈ Z, n ∈ N, n ≥ 2 )
Giáo Án Tự Chọn 12 - 12 - Gv: Nguyễn Văn Kỷ
3. Lũy thừa với số mũ vô tỉ
r
aα = lim an
n → +∞

4. Các tính chất: Cho hai số dương a, b; α, β ∈ R khi đó:



a) a α .a β = a α +β c) = a α −β

α
a aα
b) ( ab )α = a α bα d)   = α
b b
e) Nếu a > 1 thì a α > a β khi và chỉ khi α > β
f) Nếu 0 < a < 1 thì a α > a β khi và chỉ khi α < β

II. Bài Tập:


Hoạt động của Gv và Hs Nội Dung
Bài:1 tính:
Yêu cầu Hs áp dụng các tính chất của −0.75 −
3
−2
a)  1  1  b) (0,04) −1,5 − ( 0,125 )
4
lũy thừa giải bài tập   +  3
16  8 
−5
9 2 6 4  2
 −4

+ 
− 3
Chia nhóm giải c) 8 7 : 8 7 − 3 5 .3 5 d) 5 5  ( 0,2 ) 4 
   
ĐSỐ:
Giải bài tập theo nhóm. a) 24 b) 121 c) -1 d) 150
Bài 2: Tính giá trị của biểu thức:
Đại diện nhóm lên bảng tình bày a) 3 a .6 a với a = 0.09
b) b : 6 b với b = 27
b .3 b 2
Hs theo dõi và nhận xét bài làm của c) 6
với b =1.3
b
từng nhóm
d) 3 a .4 a .12 a 5 với a = 2,7
ĐSỐ:
Gv: sửa chữa và chính xác hóa kq a) 0.3 b) 3 c) 1,3 d) 2,7
Bài 3 Cho a,b là các số dương. Rút gọn các biểu thức sau:
2
 b b  2 
1 1

a) 1 − 2 +  :  a − b 2 
 a a  
Gv hướng dẫn giải: 1 9 1 3

a4 − a4 b 2
− b2
b) 1 5
− 1 1

Gọi Hs lên bảng biến đổi và tính toán a −a4 4
b +b2 2

ĐSỐ:
Hs theo dõi và nhận xét bài KQ 1
a) b) a+b
a
Gọi hs lên bảng giải tương tự Bài 4: So sánh các cặp số sau:
a) 3 10 và 5 20
Hs giải…..
b) 4 5 và 3 7
Giáo Án Tự Chọn 12 - 13 - Gv: Nguyễn Văn Kỷ
Gọi Hs khác nhận xét Giải:
a) Ta có : 3 10 = 15 10 5 = 15 100000
Gv: Hướng dẫn giải: Đưa hai căn đã 5
20 = 15 20 3 = 15 8000
cho về cùng căn bậc 15
Do 100000 > 8000 nên 3 10 > 5 20
Hs: bảng biến đổi và tính toán b) Tương tự ta có: 4 5 < 3 7
Từ đó rút ra KL
Củng cố: Gọi học sinh nhắc lại các
CT và tính chất của lũy thừa với số
mũ nguyên, hữu tỉ, vô tỉ

IV. Củng cố:


- đk để hàm số đồng biến trên một khoảng.
- Chú bài toán tìm đk của tham số m để hàm số đồng biến hoặc nghịch biến trên một
khoảng thường dẫn về bài toán so sánh số α với hai nghiệm x1, x2 cuả tam thức bậc 2
Dặn dò: học bài và coi lại các bài tập đã giải

Giáo Án Tự Chọn 12 - 14 - Gv: Nguyễn Văn Kỷ

You might also like