door Matthijs Meeuwsen
H
Alleen kinderen en 50-plussers blijven over
Hyves rijp
voor de sloop
Als we Hyves moeten geloven hebben meer dan 9 miljoen
Nederlanders een profiel op de site. Maar de leegloop is
ingezet. Hoe bejaarden en brugpiepers aan de haal gingen
met ons poldernetwerk. En waarom koper De Telegraaf
met ruim 40 miljoen euro veel te veel betaalde.
32
fotografie hollandse hoogte, anp
et waren mooie tijden. Amper vijf jaar geleden werden er in
de hoofdstad nog hippe feestjes gegeven voor de early adapters
van de nieuwste internethype. Nieuwe Revu was erbij toen de
Amsterdamse Zebra Lounge in 2006 volstroomde met de eerste
fanatieke hyvers. Het waren de wegwijzers voor de massa die zou
volgen. Nonchalante stoppelbaardjes, strakke designerbrillen en
zelfs een enkele groupie voor oprichter Raymond Spanjar. Ze
nipten glaasjes champagne aan hun viptafels of dansten vrolijk
op de beats van house-dj Brian S. Hyves was hip. Hyves was happening. En Hyves
betekende steeds weer dat ultieme fashion statement van de zelfbewuste internet­
hipster: ‘We krabbelen, hè!’
De contrasten kunnen haast niet groter zijn. Wie tegenwoordig inlogt op Hyves, treft
een wildgroei aan clubjes aan voor de minderjarige websurfer. Tussen de populaire
groepen staat onder meer kleuterkonijn Nijntje (ruim 86.000 leden), tienersterretje
Justin Bieber (62.000) pubersoap SpangaS (37.000) en een oerwoud van maar liefst
199 vergelijkbare ik-haat-huiswerk-hyves.
Uit de statistieken van 2010 is een goede dwarsdoorsnede van de huidige gebruikers te
maken. De gemiddelde hyver luistert naar The Partysquad, eet regelmatig pizza, komt
graag in de Efteling, draagt bij voorkeur Björn Borg-onderbroeken en zou het liefst
Gerard Joling eens de hand schudden. Ja, de gemiddelde leeftijd steeg het afgelopen
jaar naar 30 jaar, maar dat is weer te danken aan een spiegelbeeldontwikkeling. Het
aantal 50-plussers op sociale media steeg tussen april 2009 en mei 2010 namelijk met
88 procent. Ook oma heeft inmiddels door hoe gemakkelijk een profiel in elkaar is te
flansen. Gertrude heeft je toegevoegd als vriend op Hyves. Oh, dolletjes.
Soort van schaamte
‘Ja, ik heb een Hyves-profiel,’ zegt social media-specialist Jeroen voor ’t Hekke. ‘Maar
puur omdat ik professioneel gezien op de hoogte wil blijven van de site. Ik ben er
niet bepaald trots op. Hyves heeft toch nadrukkelijk het imago gekregen van een
kinderhang-out. Daar wil je je gewoon niet meer mee identificeren. Als ik Hyves
zou hebben op mijn mobiel, zou hij op een verjaardag zo diep mogelijk weggestopt
blijven in de tas. Er is toch een soort van schaamte.’
Ook trendwatcher Sander Duivestein merkt het in zijn omgeving: Hyves wordt
langzamerhand steeds meer een toevluchtsoord van kinderen aan de ene kant en
wat babyboomers die met de tijd willen meegaan aan de andere kant. Duivestein:
‘Het merendeel van de volwassenen heeft er gewoon niets meer te zoeken. Bijna
iedereen heeft tegenwoordig een digitale handtekening onder zijn e-mails staan. Je
ziet dat er altijd wordt verwezen naar een Twitter-account, een Facebook-profiel of
een LinkedIn-pagina; maar niemand zal zijn Hyves-profiel onder een e-mail zetten.
Het wordt simpelweg niet serieus genomen.’
‘Ja, ik herken het beeld,’ zegt ook Jaap Stronks, internet-strateeg bij communicatie-
bureau Johnny Wonder. ‘Ook mijn sociale netwerk is massaal verhuisd van Hyves. Je
ziet over het algemeen dat de hoger opgeleiden in de Randstad als eersten de overstap
maken. Maar ik merk via mijn compagnon dat de eerste nichten en neven van het
Brabantse platteland ook al binnendruppelen op Facebook.’
Voor ’t Hekke: ‘Ik zie het ook wanneer ik lesgeef op de hogeschool. Het eerste jaar
zit 75 procent van de studenten nog op Hyves en 25 procent op Facebook. Maar een
jaar later is die verhouding volkomen omgedraaid.’
Stuiterende smilies
Maar waar is die acute Hyves-moeheid aan te danken? Alle drie de experts wijzen
naar de schreeuwerige ADHD-lay-out vol kakelbonte profielpagina’s en dansende
emoticon-banaantjes.
op de schop.
raymond
‘Toen ik zo’n zes jaar geleden nog niet anders kende, vond ik Hyves geweldig,’ herinnert
spanjar, de
Voor ’t Hekke zich. ‘Maar ik irriteerde me vanaf dag één al enorm aan de opmaak.
geestelijk Dat hele idee dat je jouw eigen achtergrond moet kunnen pimpen. Je ziet regelmatig
vader van profielen voorbijkomen die volkomen onleesbaar zijn.’
hyves, ziet
de bui al Stronks: ‘Hyves heeft ooit de strategische keus gemaakt voor een bepaald gevoel.
­hangen. Het komt tot uiting in de gekleurde profielen en de stuiterende smilies, maar ook in
33

de communicatie van het hoofdkwartier zelf. Het is allemaal ontzettend blij, jong
en informeel. En dat is prima, maar het heeft wel als gevolg dat het volwassen
­professionals afstoot en de jongere doelgroep juist aantrekt. Veel mensen voelen zich
niet meer thuis op Hyves. Er heerst toch een dominante cultuur van middelbare
scholieren en een groepje ouder volk.’
En dat is nou juist hoe een sociaal netwerk niet bedoeld is, vindt Stronks. ‘Een sociaal
netwerk zou vooral een neutrale infrastructuur moeten zijn. Het is een platform;
er moet geen eigen toon of kleur worden opgedrongen. Die moeten de gebruikers
zelf kunnen invullen via hun berichten.’
Wie dat wel goed doet? ‘Facebook,’ zegt Stronks resoluut. ‘En dat is ook een reden
van het succes van die site: ze zijn zo kaal mogelijk gebleven. Alles is gewoon strak,
GraaiMeter
En dat het snel kan gaan, bewijzen onze zuiderburen. In België leek het ­populaire
Netlog zich lange tijd te weren, maar tussen augustus 2009 en augustus 2010 ­stortten
de maandelijkse bezoekcijfers ineens in van 26 miljoen naar 19 miljoen. De oorzaak:
Facebook.
Stronks: ‘Je ziet overal ter wereld dat de lokale alternatieven uit de markt worden
gedrukt. Het zit er dik in dat dit ook met Hyves zal gebeuren. Ik denk dat er weinig
mensen durven te betwisten dat de kans wel heel erg groot is dat Facebook binnen
een jaar of twee het grootste sociale netwerk van Nederland is.’
De voortekeningen zijn er al. Ja, Hyves stond afgelopen jaar nog op brons in het
overzicht van Neerlands meest bezochte websites, maar Facebook beukte zichzelf
in één jaar van de 56ste naar de 10de plek. En terwijl Facebook in de laatste zes

ANP
anp
blauw en overzichtelijk. En daardoor is het voor iedereen geschikt.’ maanden van 2010 in Nederland een groei van 48 procent noteerde, daalden de +5 +4 +3 +2 +1 -1 -2 -3 -4 -5
‘Toen ik Facebook ontdekte, was ik meteen verkocht,’ zegt ook Voor ’t Hekke. gebruikersaantallen van Hyves met 3 procent.
‘Ik kijk sindsdien nog zelden op Hyves. Facebook is misschien wat aan de saaie ‘Je kunt die lijn gewoon doortrekken,’ voorspelt trendwatcher Duivestein. ‘Ik denk
▲
kant, maar wel heerlijk overzichtelijk. Het straalt rust en professionaliteit uit. Een
verademing.’
Goed, de lay-out van Facebook is beter en ook het internationale karakter scoort
dat Facebook in Nederland aan het eind van dit jaar minstens zo groot is als Hyves.
Zo hard gaat het. Dit is een strijd die Hyves niet kan volhouden.’
Maar hoe overtuigd de deskundigen ook zijn, de cijfers staan op dit moment
Femke Halsema
volgens de kenners punten. Anders nog iets? nog aan de kant van Hyves, zo erkennen ze. Volgens de statistieken hebben ruim Een democratie kost geld. Wie wil dat we ­regeringen
‘Facebook is ook technisch van hogere kwaliteit,’ vindt Stronks. ‘Het heeft een 9 miljoen Nederlanders nog een profiel op de site: bijna drie keer zoveel als de controleren, moet volksvertegenwoordigers fatsoenlijk
­gigantische schaalgrootte; een enorm leger ontwikkelaars – ook externe – die continu 3,4 miljoen Facebook-gebruikers in ons land. betalen anders kunnen alleen oud-geld-aristocraten
spelletjes en applicaties bouwen. Die grootte zorgt ervoor dat Hyves de innovatieslag ‘De cijfers van Hyves zijn overtuigend,’ vindt Duivestein. ‘En Hyves liegt niet, of nieuw-rijk-miljonairs het zich veroorloven om in het
op termijn moeilijk zal kunnen bijbenen. Bovendien is Facebook gebruiksvriendelijker. maar je moet er wel rekening mee houden dat zij ze zelf naar buiten brengen. Tussen die parlement te zitten. Femke Halsema, niet van adel
Berichten uit je netwerk komen overzichtelijk in dezelfde timeline terecht, waardoor 9 miljoen pagina’s zitten genoeg spookprofielen. Mensen hebben een pagina en geen nouveau-riche-meisje is nu vertrokken en
je als bedrijf of individu veel praktischer kunt communiceren.’ ­aangemaakt, spelen er een tijdje mee, maar het is vervolgens veel te veel gedoe om het jaloerse cao-plebs vraagt zich al af of ze haar
‘Facebook heeft de toekomst,’ weet ook Voor ’t Hekke. ‘Kijk naar de diensten van dat profiel weer te verwijderen (zie kader, red.). Die groep dode profielen die staan te wachtgeld nog gaat inleveren.
de belangrijkste internetondernemingen. LinkedIn, Skype, YouTube, ga zo maar verstoffen wordt steeds groter. Dat getal van 9 miljoen klinkt nu nog indrukwekkend, Graaimeter heeft medelijden met Fem. Onze
door. Facebook kan dat allemaal ook of is het nu aan het uitrollen.’ maar binnen een jaar of twee zal de echte verdeling duidelijk worden.’ ­ge­ëngageerde krullendiva heeft twaalf jaar lang
Inloggen op Hyves heeft inderdaad steeds meer weg van het lopen door een veel te hard gewerkt en verdient het daarom niet
Het blauwe monster ­uitgestorven studentenflat. Ja, de broertjes en zusjes lopen de deur nog plat, maar om als luie hebberd te worden weggezet. Als we al
Het is het verhaal van het grote blauwe monster versus het dappere gele poldernetwerkje. de bewoners zelf zijn via de achterdeur vertrokken naar die hippe nieuwbouwflat op haar uren bij elkaar optellen, dan zal haar s ­ alaris
Elke dag komen er 10.000 websites bij die Facebook integreren op hun pagina’s. Hyves de hoek. ­Verschillende gebruikers hebben op de profielfoto van hun Hyves-pagina niet meer bedragen dan een modaal salarisje.
is een van de laatste nationale sociale netwerken die – in ieder geval tot op heden – letterlijk een bordje aan de klink gehangen. De tekst: ‘Sorry... ook ik ben verhuisd Femke belooft dat ze ‘hard gaat werken’ voor haar
enigszins weerstand lijkt te bieden tegen het wereldwijd oprukkende Facebook-geweld. naar Facebook.’ geld en die openbare biecht lijkt een poging om de
Orkut in Brazilië, VKontakte in Rusland, QZone in China, Cloob in Iran en Hyves rabiate volksoproep te stoppen. Nederland is een
in Holland. Eenzame eilandjes in een kolkende zee vol Zuckerberg-piraten. Naar het webkerkhof zuur land.
Er werd al langer over gespeculeerd, en in november van afgelopen jaar werd Femke Halsema is geen graaier, eerder een tikje
Help, mijn profiel wil niet dood! Hyves dan toch overgenomen door de Telegraaf Media Groep (TMG) voor een hedonistische spender. Ze neemt graag taxi’s,
Goed, de digitale inboedel is verhuisd naar verhuizing te bevestigen. Tenminste, als we – geschat – bedrag van 43 miljoen euro. De scepsis onder de zelfbenoemde internet- shopt – weten moeders uit de buurt – voor haar
Facebook en het is tijd om definitief de deur de klachtenregen op internet mogen geloven. experts was onmiddellijk groot. Volgens velen kocht TMG immers een profielsite tweeling bij veel te dure kinderwinkels, geeft graag
dicht te trekken van je Hyves-profiel. Maar En ook op de Nieuwe Revu-redactie is het die gedoemd is te verdwijnen naar het webkerkhof. Ook de Nederlandse breezâh- nachtelijke rondjes en heeft daarnaast – net als elk
als je dan eindelijk de knop hebt gevonden probleem bekend. Deze verslaggever wilde zijn netwerken ­Sugababes en CU2 verdwenen na een overname compleet van de kaart. ander ­middenstandsgezin – extreme uitgaven aan
om je profiel te verwijderen, gedraagt Hyves profiel verwijderen, maar had na zes dagen En wie komt er nou nog op het ooit zo populaire MySpace sinds Rupert Murdoch crèches, de oppas en de hypotheek.
zich ineens als die irritante ex-vriendin die zich en een dito aantal pogingen nog steeds geen de site voor 580 miljoen dollar overnam? Ze verdiende natuurlijk veel meer dan modaal, maar
smekend vastklampt aan je been. ­e-mail ontvangen. De oplossing: een ­tijdrovende ‘En toch is de strijd nog niet gestreden,’ verwacht Voor ’t Hekke. ‘9 miljoen ­profielen ze moest zich ook meer laten welgevallen. Het
Op de eerste pagina is het nog enigszins marathonklus om alle honderden krabbels, vaag je niet zomaar even weg. Laten we wel wezen; Hyves is op dit moment ­verwerken van doodsbedreigingen, het weerstaan
gewoon nog een heel stuk groter dan Facebook. Ja, er is zeker een bepaalde leeg- van publieke scheldpartijen en het wegduiken voor
­diplomatiek: per reden om Hyves te verlaten, contacten en geüploade foto’s één voor één ‘Ik denk dat loop, maar afgelopen twee weken kwamen er ook gewoon weer 40.000 nieuwe journalistieke stalkers is allemaal verdisconteerd in
geeft de site je een tegenargument om er handmatig te verwijderen, een anonieme naam
toch vooral niet mee te stoppen; jullie hadden aan te nemen, een onbekende vent van het ­Facebook binnen leden bij.’ haar salaris. We kunnen de 90.000 euro die ze per
‘Er is nog geen definitieve winnaar in het sociale medialand,’ vindt ook Stronks. jaar verdient ‘veel’ vinden, maar bij de beoordeling
het zo mooi samen. ‘Weet wat je opgeeft!’ internet te uploaden als profielfoto en het een jaar of twee ‘Eerst won MySpace, toen Hyves en nu is Facebook aan de winnende hand. Maar de daarvan moeten we beseffen dat ze met haar werk
waarschuwt de site. Op pagina twee wordt profiel te linken aan een fictief e-mailadres.
het irritant: ‘Weet je zeker dat je je Hyves- Effectief? Ja. Irritant? Bloedirritant. het grootste opmars van Facebook wil helemaal niet zeggen dat de rol van Hyves is uitgespeeld. een heel oude behoefte vervult. Ze vertegenwoordigt
Ze moeten zich onderscheiden. Het is een lokaal bedrijf en daardoor kunnen ze
account permanent wilt verwijderen?’ Pagina Maar als de bevestiging toch zonder ­problemen ­sociale netwerk goed inspelen op de wensen van bepaalde groepen. Ik kan me voorstellen dat TMG
ons, althans een deel van ons. Voor Geert geldt
­hetzelfde. Over zijn wachtgeld gaan we ook niet
drie: ‘Flitsen er beelden voorbij van krabbels, op je digitale deurmat ploft, dan is er nog
flarden van Hyves, schimmen van vrienden? slechts één muisklik nodig om de stekker
van Nederland is’ er op den duur een jongerenplatform van wilt maken.’ zeuren als hij straks nergens een baantje vindt.
Het is nog niet te laat. Pas als je klikt op de ­definitief uit je profiel te trekken. Hyves huilt. ‘Sociale netwerken zullen steeds meer gericht zijn op niches,’ denkt ook Duivestein. Mark Koster

link in de e-mail is je verwijdering definitief.’
En dan? Dan komt het regelmatig voor dat
gebruikers nooit een e-mail ontvangen om hun
34
‘Een triest moment, je Hyves-account wordt
verwijderd... Hoe heeft het zover kunnen
­komen.’
‘MySpace is tegenwoordig voor de muziekliefhebbers en Hyves zou die rol kunnen
vervullen voor middelbare scholieren. Daar is helemaal niets mis mee; die groep loopt
nog steeds in de honderdduizenden. Hyves kan voor marketeers een prima kanaal
zijn om jonge mensen te bereiken. Ook de brugpieper is een doelgroep.’
35