FACULTY OF EDUCATION AND LANGUAGES

HBMT 3403: TEACHING MATHEMATICS IN FORM TWO

SEMESTER: SEPTEMBER 2010
COURSE ASSIGNMENT (30%)

SITI ZUNNAINI BINTI SAID

781201015386

0197274500

sitiz78@yahoo.com

TUTOR :

MR ABU BAKAR B KASSIM

PUSAT PEMBELAJARAN
IPG TUN HUSSIEN ONN, BATU PAHAT

ACKNOWLEGEMENT
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Alhamdulillah, akhirnya saya dapat menyiapkan tugasan HBMT3403 Teaching

Mathematics in Form Two. Banyak pengetahuan baru dan pengalaman yang diperoleh dalam
menyiapkan tugasan ini.

Ucapan ribuan terima kasih kepada tutor saya En Abu Bakar B Kassim kerana
memberikan penerangan dan idea dalam menjalankan tugasan ini. Tidak lupa juga rakan-rakan
seperjuangan yang turut sama-sama membantu memberikan pandangan dan idea.

Seterusnya ucapan terima kasih kepada sepupu saya di kampung dan rakan-rakannya
kerana sudi memberikan kerjasama kepada saya bagi menyiapkan tugasan ini.Akhir sekali
semoga tugasan ini dapat memenuhi kehendak rubric. Sekian terima kasih.

SITI ZUNNAINI BT SAID

781201015386

SARJANA MUDA PENGAJARAN (PENDIDIKAN RENDAH)

SEMESTER SEPTEMBER 2010

ISI KANDUNGAN

2 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

1.0 Pengenalan

2.0 Persamaan Linear

2.1 Persamaan Linear Dalam Satu Anu.

2.2 Persamaan Linear Dalam Dua Anu
2.3 Persamaan Linear Serentak Dalam Dua Anu
2.4 Kaedah Penyelesaian Linear Serentak dalam Dua Anu
2.5 Soalan Tugasan
3.0 Prisma
3.1 Makna Prisma
3.2 Jenis-jenis Prisma
3.3 Keratan Rentas Prisma
3.4 Ciri-ciri Prisma
3.5 Mengira Isipadu Prisma
3.6 Soalan Tugasan
4.0 Pendapat Pelajar
4.1 Rumusan Dapatan Pelajar

5.0 Refleksi

REFFERENCES

APENDIXES

1.0 PENGENALAN

3 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Di dalam tugasan ini akan membincangkan mengenai persamaan linear (Linear equations) yang
melibatkan persamaan linear serentak melibatkan dua anu. Kaedah penyelesaian yang akan
dibincangkan di sini ialah kaedah penghapusan (elimination method) dan kaedah penggantian
(substitution method). Pelajar sering mengalami kekeliruan antara kedua-dua kaedah ini dan
menganggap persamaan linear satu topik yang sukar dan tidak diminati. Namun begitu,
penerangan yang jelas akan diberikan tentang dua-dua kaedah dalam bab selanjutnya.

Bahagian seterusnya, perbincangan mengenai prisma, jenis-jenis prisma dan kaedah

mengira isipadu pepejal bagi prisma. Dalam mengira isipadu prisma juga pelajar sering
melakukan kesilapan dalam pengiraan isipadu pepejal tersebut. Oleh itu, penjelasan lanjut akan
diberikan didalam bahagian seterusnya bagaimana formula mengira isipadu prisma diperoleh.

Bahagian seterusnya ialah, memberikan dua soalan tentang tajuk persamaan linear dan
mengira isipadu prisma kepada lima orang pelajar tingkatan 2 dalam satu kumpulan. Sebelum
soalan diberikan kepada mereka penerangan dan tunjuk cara diberikan kepada kumpulan ini
dengan beberapa contoh. Kemudian kertas soalan diedarkan kepada mereka. Dapatan daripada
jawapan pelajar-pelajar ini akan dikupas di dalam bab yang selanjutnya. Akhir sekali, refleksi
yang saya dapati daripada hasilan saya peroleh dalam aktiviti yang dijalankan.

2.1 Persamaan Linear Dalam Satu Anu.

Sebutan linear ialah sebutan yang mempunyai satu anu sahaja dengan kuasa anu itu ialah 1 dan
biasanya kuasa 1 tidak ditulis. Contohnya 5a ialah sebutan linear kerana sebutan ini mempunyai
satu anu, iaitu a dan kuasanya ialah satu manakala 10xy bukan sebutan linear kerana sebutan ini
mempunyai dua anu iaitu x dan y. Pesamaan Linear dalam satu anu ialah kesamaan yang
melibatkan nombor dan sebutan linear dalam satu anu. Dalam suatu persamaan linear ungkapan
disebelah kiri boleh ditukar tempat ke ungkapan sebelah kanan. Contohnya 3x + 1 = x -3 maka
x – 3= 3x + 1.

2.2 Persamaan Linear Dalam Dua Anu

4 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Persamaan Linear dalam dua anu ialah suatu persamaan yang melibatkan nombor dan
sebutan linear dalam dua anu.

Contoh

p + 4q = 12

Sebutan Linear Nombor

2.3 Persamaan Linear Serentak Dalam Dua Anu

Persamaan linear serentak dalam dua anu ialah dua persamaan linear dalam dua anu yang
mempunyai penyelesaian yang sepunya dan mestilah melibatkan anu-anu yang sama.

Contoh :

Persamaan Serentak Bukan Persamaan Serentak

3p + 2q = 10 2x + y = 10
P – 3q = 1 m-3n = 2
( anu-anu yang sama ) ( anu-anu yang tidak sama )

2.4 Kaedah Penyelesaian Linear Serentak dalam Dua Anu

2.4.1 Kaedah Penghapusan (Elimination method)

Di dalam kaedah ini, beberapa perkara perlu diberi dilihat iaitu :

a) Pekali bagi salah satu anu itu mesti sama

b) Anu yang mempunyai pekali yang sama akan dihapuskan
c) Tambah dua persamaan itu jika pekali yang sama itu mempunyai tanda yang
berlainan, iaitu satu ‘ positif ‘ dan satu ‘negatif’
d) Tolak dua persamaan itu jika pekali yang sama itu mempunyai tanda yang sama.
e) Jika pekali bagi kedua-dua anu tidak sama, samakan pekali dengan lakukan
pendaraban untuk samakan salah satu anu.

Contoh 1 :

Di 5 SITIpekali
dapati ZUNNAINI SAID
bagi anu 781201015386
y adalah sama dan tanda pekali adalah berlainan. Jadi, tambahkan kedua-dua persa
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

2x +3y = 11

x-3y=1

Langkah 1

2x +3y = 11…………(1) Labelkan persamaan sebagai (1) dan (2)

Tambahkan (1) dan (2) untuk menghapuskan y.

x-3y=1………………(2)

Langkah 2 Tambahkan persamaan (1) + (2)

2x + x + 3y + (-3y) = 11 +1

3x = 12

x = 12/3

x=4

Langkah 3 Gantikan x = 4 dalam persamaan (1) atau persamaan (2) untuk mendapatkan nilai

y. Di sini persamaan (1) digunakan:

2x + 3y = 11
Semak :
2(4) + 3y = 11
Gantikan x = 4, y = 1 dalam kedua-dua persamaan.
8 + 3y = 11 2x + 3y = 2(4) + 3(1) = 8 + 3 = 11

3y = 11- 8 x - 3y = (4) – 3(1) = 4 – 3 = 1

y = 3/3

y=1

= Penyelesaian x = 4 , y = 1

Contoh 2 :

2x + y = 4 Di dapati pekali kedua-dua anu tidak sama. Jadi

samakan pekali x dengan mendarab persamaan
X -3y = 9 (2) dengan 2.
6 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Langkah 1
Labelkan persamaan sebagai (1) dan (2)
2x + y = 4 ……….(1)
Tambahkan (1) dan (2) untuk menghapuskan y.
x -3y = 9………….(2)

Langkah 2
Langkah 4
persamaan (2) X 2
Gantikan y = -2 dalam persamaan (1)
2(x) – 3y(2) = 9 (2) 2x + y = 4

2x – 6y = 18……………(3) 2x + ( -2) = 4

2x -2 = 4
Langkah 3
2x = 4 + 2
2x + y = 4 ……….(1)
x = 6 /2
2x – 6y = 18………(3)
x= 3
Tolakkan (3) daripada (1) untuk Penyelesaian x = 3, y = -2

menghapuskan x

2x – 2x + y - (-6y) = 4 – 18 Langkah 5

Semak
y + 6 y = - 14
Gantikan x=3, y = -2 dalam persamaan
7y = - 14 (1) dan (2)

y = - 14 / 7 2x + y = 2(3) + (-2) = 6 – 2 = 4

x-3 y = (3) -3(-2) = 3 + 6 = 9

y = -2

2.4.2 Kaedah Penggantian (Substitution method )

a) Penggantian secara terus ( tanpa pengolahan) apabila salah satu daripada dua anu
diberikan itu adalah perkara rumus.

7 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Contoh 3:

Selesaikan 3x + 4 y = 18………….(1)

y = 2x -1 ………(2)

Langkah 1

Didapati dalam persamaan (2), y adalah perkara rumus, gantikan y = 2x-1 secara terus

dalam persamaan (1).

Masukkan persamaan (2) dalam persamaan (1)

3x + 4y = 18………..(1) Penyelesaian

3x + 4 ( 2x-1) = 18 x=2,y=3

3x + 8x – 4 = 18
Langkah 3
11x = 18 + 4
Semak
x = 22 / 11
Gantikan x=2 dan y = 3 dalam
x=2 persamaan (1) dan (2)

3x + 4y = 3(2) + 4(3) = 6 + 12 = 18
Langkah 2
2x-1 = 2(2) -1 = 4 – 1 = 3
Gantikan x = 2 dalam persamaan (2)
( 3 ialah nilai y )
y = 2x-1

y = 2(2) -1

y = 4 -1

y=3

b) Penggantian dengan pengolahan

Contoh 4

Selesaikan 2x + 4 y = 10…………(1)

8 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

x – 2y = - 7…………(2)

Langkah 1

Kenalpasti persamaan yang mana lebih mudah untuk diolah. Jika dilihat antara dua
persamaan ini, adalah lebih mudah menjalankan pengolahan atas persamaan (2) kerana
pekali x ialah 1.
Langkah 4
Langkah 2
Gantikan y = 3 dalam persamaan (2)
Ambil persamaan (2)
x – 2y = - 7
x – 2y = - 7 x – 2 (3) = - 7

x = 2y – 7 ( x ialah perkara rumus) x–6=-7

Langkah 3 x = -7 + 6

x=-1
Gantikan x = 2y – 7 dalam persamaan (1)
Penyelesaian
2x + 4 y = 10
x = -1 dan y = 3
2( 2y – 7 ) + 4y = 10
4y – 14 + 4 y = 10
Langkah 5
4y + 4y = 10 + 14
8 y = 24 Semak

y = 24 / 8 Gantikan x = - 1 dan y = 3 dalam

y=3 kedua-dua persamaan.

2x + 4y = 2 (-1) + 4(3) =-2 + 12 = 10

X – 2y = (-1) – 2 (3) = -1 -6 = -7

2.5 Soalan tugasan

Penyelesaian Kaedah Penghapusan – Elimination method

a) 3p - q = 11

9 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

4p + 5q = -17

Langkah 1 – Labelkan persamaan

3p - q = 11 ………………………….(1)
4p + 5q = -17 …………………………..(2)

Langkah 2
Kenalpasti persamaan, didapati pekali bagi kedua-dua anu tidak sama. Samakan pekali q
dengan mendarabkan persamaan (1) dengan 5.

3p - q = 11 …………….(1) x 5
3p (5) – q(5) = 11(5)
15p – 5q = 55………….(3) ( Labelkan ia sebagai persamaan (3)

Langkah 3
15p – 5q = 55…………………..……….(3)
4p + 5q = -17 …………………………..(2)

Mansuhkan q dengan penambahan (3) + (2)

15p – 5q = 55
4p + 5q = -17
15p + 4 p = 55 + ( - 17)
19 p = 38
p = 38/ 19
p=2 Gantikan p = 2 dalam persamaan (2)
Langkah 4
4p + 5q = -17
Gantikan p = 2 dalam persamaan (1) atau
4(2) + 5q = - 17
3p - q = 11
3(2) – q = 11 8 + 5q = - 17
6 – q = 11 5 q = -17- 8

10 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

q = - 25/ 5

q=-5
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

-q = 11 – 6
-q = 5
q = -5

 Jawapan tetap sama walaupun dalam persamaan yang berbeza

Penyelesaian : p = 2 dan q = - 5

Langkah 5

Semak
Gantikan p = 2 dan q = - 5 dalam persamaan (1) dan persamaan (2)
3p - q = 11
3(2) – ( - 5 ) = 6 + 5 = 11
dan
4p + 5q = -17
4(2) + 5 (- 5 ) = 8 – 25 = -17

Penyelesaian Kaedah Penggantian – Substituation Method

a) 3p - q = 11
4p + 5q = -17

11 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Langkah 1 – Labelkan persamaan sebagai persamaan (1) dan persamaan (2)

3p - q = 11 ………………………….(1)
4p + 5q = -17 …………………………..(2)

Langkah 2
Kenalpasti persamaan yang perlu dibuat pengolahan. Didapati persamaan (1) lebih
mudah untuk dibuat pengolahan kerana pekali q ialah 1.

3p – q = 11………………….(1)
3p – 11 = q………………….(3)

Langkah 3

Masukkan persamaan( 3) dalam persamaan (2)

4p + 5q = -17…………………………(2)
Maka, 4p + 5 (3p – 11) = -17
4p + 15p – 55 = -17
19p = -17 + 55
19p = 38
p = 38 / 19
p=2

Langkah 4
Gantikan p = 2 dalam persamaan (3)
Gantikan p =2 di dalam persamaan ( 2 ) atau

3p – 11 = q
4 p + 5 q = - 17 3 (2) – 11 = q
12 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386 6 – 11 = q
-5 = q
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

4 (2) + 5 q = - 17
8 + 5 q = - 17
5 q = - 17 – 8
q = - 25/ 5
q=-5

Penyelesaian p = 2 dan q = - 5

Langkah 5

Semak
Gantikan p =2 dan q = -5 dalam persamaan (1) dan (2)

3 p – q = 11
3(2) – (-5) = 6 + 5 = 11
Dan
4 p + 5 q = - 17
4(2) + 5 (-5) = 8 -25 = -17

3.1 Prisma

Prisma ialah pepejal dalam kumpulan tiga matra. Ia mempunyai dua muka bersetentang
berbentuk kongruen dan selari. Ciri-ciri prisma adalah seperti berikut :
a) Tapak

13 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

- Mempunyai 2 tapak dan polygon yang kongruen dalam kedudukan yang selari
dan permukaan yang rata.
b) Bahagian Sisi
- Garisan dibentuk dengan menyambungkan bucu yang sejajar yang membentuk
susunan segmen selari.
c) Bahagian Permukaan
- Semua muka yang lain berbentuk segi empat selari (parallelograms)

3.2 Jenis-jenis Prisma

Prisma Segiempat Tepat Prisma Segi enam

(Prisma Rectangular prism) (Hexagonal prism)

Prisma Segi tiga Prisma Segi Empat Sama

(Triangular prism) (Square prism)

3.3 Keratan Rentas Prisma

Keratan rentas prisma ialah keratin yang bersudut tegak degan tepi sisinya.

Contoh :

14 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

a)

b)

c)

d)

3.4 Ciri – ciri Prisma

Tapak

Bucu

15 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Tepi
Permukaan

Rata

Bilangan
Jenis Prisma Bucu Tepi Permukaan Tapak
Rata
Prisma Segi Empat Sama
8 12 6 2 tapak segi empat
(Square prism)
sama
Prisma Segiempat Tepat
8 12 6 2 tapak segi empat
(Prisma Rectangular prism)
tepat
Prisma Segi tiga
(Triangular prism) 6 9 5 2 tapak segi tiga
Prisma Segi enam
(Hexagonal prism) 12 18 12 2 tapak segi enam

Jadual 1 : Ciri-ciri mengikut jenis prisma

3.5 Mengira Isipadu Prisma

a)

Tinggi ( t )
Lebar ( l )

Panjang ( p )
16 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Isipadu prisma segiempat tepat = Panjang (p) x Lebar(l) X Tinggi(t)

( Rectangular prism) = plt

Apabila prisma di atas di potong secara menyerong akan terbentuk prisma segitiga
( triangular prism)

Maka terbentuklah formula 1

Isipadu prisma = Panjang (p) x Lebar(l) X Tinggi(t)

2
atau
1
2 ( panjang x lebar x tinggi (atau panjang)

b) Formula 2

Tinggi (t) Panjang ( p )

Keratan rentas
Tapak ( T )

Isipadu prisma = Luas Keratan Rentas x panjang ( atau tinggi)

17 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

= 1 x Tapak x tinggi x panjang

2

Contoh
Hitung isipadu bagi prisma berikut:

3 cm
6 cm

4 cm
Langkah 1:
t
Kenalpasti keratan rentas prisma iaitu
T
Langkah 2
1
Kira luas keratan rentas = x Tapak x tinggi
2
1
= x 4 cm x 3 cm
2
= 6 cm2

Langkah 3

Gunakan formula mengira isipadu prisma dan masukkan maklumat yang diperlukan

Isipadu prisma = Luas Keratan Rentas x panjang ( atau tinggi)

= 6 cm2 x 6 cm
= 36 cm3

18 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

3.6 Soalan Tugasan

Kirakan isipadu prisma berikut:

Penyelesaian 1 :

Langkah 1

Minta pelajar kenalpasti keratan rentas prisma iaitu :

9 cm

12 cm

Langkah 2

Kirakan luas keratan rentas iaitu :

1
x Tapak x tinggi
2
1
= x 12 cm x 9 cm
2
= 6 cm x 9 cm
= 54 cm 2

19 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Langkah 3

Kemudian kirakan isipadu prisma gunakan formula iaitu :

Isipadu prisma = Luas Keratan Rentas x panjang ( atau tinggi)

= 54 cm2 x 18 cm

= 972 cm3

Penyelesaian 2 :

tinggi

Lebar

Panjang

Langkah 1

Kenalpasti, sisi panjang, lebar dan tinggi

Langkah 2
Gunakan formula kira isipadu prisma = panjang x lebar x tinggi
2
9

20 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

= 18 cm x 12 cm x 9 cm
2

= 972cm3

4.0 Pandangan Pelajar

Di dalam melaksanakan tugasan ini, sekumpulan pelajar telah dipilih yang terdiri daripada
lima orang pelajar Sekolah Menengah di Ayer Hitam. Mereka adalah rakan-rakan kepada
sepupu di kampung. Sebelum soalan diberikan kepada mereka, saya telah membuat sedikit
penerangan mengenai tajuk Persamaan Linear ( Persamaan Serentak dalam dua anu ) dan
mengira isipadu prisma. Sebelum itu saya memulakan penerangan saya telah berbual-bual
dengan mereka tentang tajuk tersebut untuk mengetahui pengetahuan sedia ada mereka.
Hasil daripada perbualan tersebut,saya dapati mereka adalah pelajar-pelajar yang bijak. Ini
memudahkan untuk saya menjalankan tugasan ini.

Saya mulakan penerangan dengan tajuk persamaan serentak dalam menyelesaikan

persamaan serentak dalam dua anu. Saya menunjukkan kaedah penggantian (substitution
method) terlebih dahulu dengan memberikan beberapa contoh. (lampiran a). Kemudian,
menunjukkan penyelesaian kaedah penghapusan (elimination method) dengan menggunakan
soalan yang sama.Kemudian, saya berikan beberapa soalan untuk mereka selesaikan. Saya
juga menjelaskan kepada mereka, dalam pemilihan kaedah sebenarnya bergantung kepada
soalan, adakalanya mudah untuk menyelesaikan soalan dengan kaedah penghapusan atau
kaedah penggantian. Setelah habis penerangan saya, saya berikan soalan tugasan kepada
mereka. Mereka menjawab dalam masa lima hingga sepuluh minit.

Seterusnya saya mulakan pula dengan mencari isipadu prisma. Sebelum mulakan
penerangan saya, saya membuat satu tunjuk cara kepada mereka seperti di bawah :

i) Sediakan dua span bunga.

21 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

ii) Kerat span bunga tersebut secara menyerong seperti di bawah ;

iii) Tunjukkan hasil keratan.

Setelah selesaikan membuat tunjuk cara tersebut saya kaitkan dengan mengira

isipadu pepejal yang berkaitan. Mula-mula, saya menyoal bagaimana hendak mengira

isipadu bagi sebuah kuboid. Mereka dapat menjawab dengan (panjang x lebar x tinggi).

Apa yang berlaku kepada isipadu kuboid jika, dikerat secara menyerong seperti yang

ditunjukkan tadi. Isipadu kuboid tadi perlu dibahagi dua, maka dapatlah isipadu prisma.

Maka kesimpulannya, isipadu prisma = panjang x lebar x tinggi

22 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Seterusnya, gunakan formula di atas ,untuk mengira mengira isipadu prisma

berikut :

8 cm
12 cm
7cm

( Formula 1) Isipadu prisma = panjang x lebar x tinggi

2
6
= 12 cm x 7 cm x 8 cm
2

= 6 cm x 7 cm x 8 cm

= 336 cm3

Kemudian saya beri satu lagi formula untuk mengira isipadu prisma iaitu :

Formula 2 Isipadu prisma = Luas keratan rentas x ( tinggi atau panjang)

Langkah 1 : kira luas keratan rentas Langkah 2:

1 Isipadu prisma =
= x 7 cm x 8 cm 8
2
= 28 cm 2 x 12 cm
= 7 cm x 4 cm 7
= 336 cm3
2
= 28 cm
SITI ZUNNAINI SAID 781201015386
23
 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Setelah selesai saya memberikan penerangan , saya edarkan pula soalan

yang berkaitan ( Lampiran b).

4.1 Rumusan hasil kerja pelajar

Bahagian I : Persamaan Serentak dalam dua anu

Kaedah
Pelajar
Penghapusan Penggantian
Pelajar A /
Pelajar B /
Pelajar C /
Pelajar D / /
Pelajar E /

Jadual 2: Kaedah Penyelesaian pilihan pelajar

Daripada hasil yang telah saya peroleh adalah seperti di dalam jadual di atas. 3 orang
pelajar memilih cara penghapusan, seorang pelajar membuat kedua-dua kaedah dan seorang
pelajar menggunakan kaedah penggantian. Daripada hasil yang saya perolehi, mereka lebih
mudah menggunakan kaedah penghapusan kerana kaedah itu lebih mudah kerana tidak
mengelirukan kerana salah satu anu yang tidak diperlukan terus dihapuskan dan lebih mudah jika
dibandingkan dengan kaedah penggantian. Kaedah penghapusan juga lebih ringkas.

Bahagian II : Isipadu Prisma

Kaedah
Pelajar
Formula 1 Formula 2
Pelajar A /
Pelajar B /
Pelajar C /
Pelajar D /

24 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Pelajar E /

Jadual 3 : Formula Penyelesaian pilihan pelajar

Jadual di atas adalah dapatan yang telah diperoleh bagi bahaian II mengira isipadu
prisma. Di antara formula 1 dan formula 2 pelajar lebih suka menggunakan formula 1 iaitu
panjang x lebar x tinggi . Mereka mengatakan soalan tersebut lebih mudah menggunakan
2
formula 1 kerana semua maklumat sudah ada, hanya perlu masukkan maklumat ke dalam
formula sahaja. Formula 2, perlu mencari luas keratan rentas terlebih dahulu iaitu luas bagi
segitiga kemudian di darab dengan panjang tepi prisma. Ia memerlukan jalan kerja yang lebih
panjang. Jalan kerja bagi formula 1 lebih ringkas dan cepat untuk dikira.

5.0 Refleksi

Setelah selesai menjalankan tugasan di atas, didapati tajuk persamaan linear merupakan
di antara tajuk yang sukar dikuasai oleh pelajar kerana kekeliruan cara penyelesaian masalah. Di
dalam penyelesaian bagi persamaan serentak dalam dua anu, terdapat dua kaedah yang diajar
kepada murid-murid iaitu, kaedah penghapusan (elimination method) dan kaedah penggantian
(substitution method). Walaubagaimanapun, kedua-dua kaedah ini mempunyai keistimewaan
tersendiri, pemilihannya adalah berdasarkan soalan yang diutarakan.

Bagi kaedah penghapusan, beberapa perkara perlu diingati iaitu, pekali bagi salah satu
anu itu mesti sama kerana anu yang mempunyai pekali yang sama akan dihapuskan. Seterusnya,
tambahkan dua persamaan itu jika pekali yang sama itu mempunyai tanda yang berlainan, iaitu
satu positif dan satu negatif. Lakukan penolakan kepada dua persamaan itu jika pekali yang sama

25 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

itu mempunyai tanda yang sama.Jika didapati pekali bagi kedua-dua anu tidak sama, samakan
pekali dengan melakukan pendaraban mengikut persamaan mana yang lebih mudah untuk diolah.
Contohnya 2x + y = 4 dan x – 3y = 9, pekali bagi kedua-dua anu tidak sama , maka persamaan
x – 3y = 9 didarabkan dengan 2 untuk menyamakan pekali. Dan seterusnya untuk
dihapuskan.Maka akan wujudlah satu lagi persamaan yang ketiga. Selalunya pada langkah inilah
pelajar sering melakukan kesilapan. Perkaitan nombor integer dalam nombor negatif, di mana
+ ( - ) = - dan – ( - ) = + Pelajar selalunya melakukan kesilapan dan kecuaian apabila
melibatkan nombor positif dan negatif.

Namun begitu, sekiranya salah satu daripada dua anu diberikan itu adalah perkara rumus
maka kaedah yang sesuai adalah kaedah penggantian, kerana penyelesaian boleh terus
dijalankan. Kaedah penggantian juga melibatkan pengolahan untuk menjadikan persamaan itu
perkara rumus. Apa yang penting di dalam kaedah penggantian adalah membina perkara rumus
untuk menggantikan anu didalam persamaan yang satu lagi.

Oleh hal yang demikian, saya dapati kedua-dua kaedah ini mempunyai kelebihan dan
kesenangan tersendiri. Namun, saya lebih menggalakkan pelajar menggunakan kaedah
penghapusan kerana kaedah ini lebih ringkas dan mudah difahami. Ia juga lebih mudah untuk
diikuti bagi pelajar yang dalam aras sederhana dan rendah. Walaubagaimanapun, kaedah
penggantian juga perlu didedahkan kepada pelajar supaya mereka mendapat idea untuk
menyelesaikan masalah yang melibatkan persamaan serentak ini. Bagi pelajar-pelajar yang
cemerlang tiada masalah antara dua-dua kaedah ini. Pada kebiasaannya tajuk ini merupakan
tajuk kegemaran kepada pelajar-pelajar yang cemerlang.

Seterusnya dalam pengiraan isipadu prisma pula, pelajar perlu didedahkan dengan
pengajaran kontekstual dalam mereka meneroka bagi mendapatkan formula mengira isipadu
prisma.Penerokaan dapat mengekalkan ingatan jangka panjang dalam mencari isipadu prisma.
Sebenarnya terdapat pelbagai jenis prisma, namun hanya beberapa sahaja yang dapat
dibincangkan di dalam tugasan ini. Namun di dalam tugasan ini adalah mengira isipadu prisma,
di sini saya telah memberikan dua formula dalam pengiraan isipadu prisma seperti yang telah
diterangkan di atas. Kedua-dua formula ini digunakan mengikut kesesuaian soalan. Bagi soalan
di dalam tugasan pelajar-pelajar lebih suka menggunakan formula yang pertama kerana ia lebih

26 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

mudah, cepat dan senang untuk dikira. Walaubagaimanapun, pelajar juga sering melakukan
kecuaian semasa mengira isipadu prisma. Kecuaian yang biasa dibuat adalah kesalahan semasa
mendarab dan menulis unit yang terlibat.

Formula 2, bagi mengira isipadu prisma juga adalah penting. Prisma yang yang
mempunyai lebih tepi seperti segienam ( hexsagon), segi lima ( pentagon) dan trapezium
memerlukan pengiraan keratan rentas. Di sinilah keperluan penggunaan formula 2. Keratan
rentas adalah keratan yang bersudut tegak dengan tepi sisinya. Namun begitu, bagi pelajar-
pelajar yang berada di dalam kumpulan pertengahan saya akan menekankan penggunaan formula
1, kerana ia lebih mudah untuk difahami dan jalan pengiraan yang ringkas. Walaubagaimanapun
formula 2, masih perlu didedahkan kepada mereka sebagai penambahan idea dalam
menyelesaikan masalah yang berkaitan.

Pada keseluruhannya, saya amat berpuashati dengan tugasan ini dan saya lakukan tugasan
ini dengan sebaik yang mungkin. Saya juga berharap kaedah dan formula yang dibincangkan ini
dapat membantu pelajar-pelajar yang lemah dalam tajuk persamaan linear dan mengira isipadu
prisma. Sekaligus dapat meningkatkan minat pelajar untuk terus belajar dan menyukai tajuk ini.

RUJUKAN

Joyce M.Hawkins. (2001). Kamus dwibahasa Oxford Fajar, Edisi Ketiga, Shah Alam: Penerbit
Fajar Bakti Sdn. Bhd.

Lee, L.M. (2007). Mathematics form 2. Shah Alam : arah Pendidikan Sdn Bhd.

Types and Properties of Prisms, http://www.ricksmath.com/prisms.html

Yoong, K. P. Eng & Y.K.Cheng .(2003).Integrated Curriculum for Secondary Schools

Mathematics Volume 2 Form 2. Selangor: Arus Intelek Sdn Bhd.

27 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Yong Ping Kiang, W.K.Cheu & C.L.Kian.(1997). Bantuan Studi Lengkap PMR Prima

Matematik. Petaling Jaya : Sasbadi Sdn.Bhd.

LAMPIRAN a

Nama :_______________________________SMK :_________________________

Bahagian I

Selesaikan persamaan serentak di bawah

3p – q = 11
4p + 5q = -17
Kaedah
Penghapusan ( elimination) Penggantian ( Subtitution)

28 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Saya lebih suka selesaikan menggunakan kaedah ………

kerana

Lampiran b

Bahagian II

Kira isipadu prisma di bawah

29 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386

 HBMT3403 Teaching Mathematics in Form Two 2010

Kaedah
Formula 1 Formula 2

Saya senang menggunakan formuala………. Kerana…………..

30 SITI ZUNNAINI SAID 781201015386