Professional Documents
Culture Documents
ThanhTram LyThuyet
ThanhTram LyThuyet
Thị
BÀI TẬP LỚN LÝ THUYẾT ĐỒ THỊ
PHẦN LÝ THUYẾT
Câu 1: Trình bày đầy đủ định nghĩa và các ví dụ về đường chu trình, chú
trọng đặc biệt về đường chu trình Euler và Hamilton?
- Định nghĩa đường đi: Cho V0 và Vn là hai đỉnh của đồ thị . Một đường đi
từ V0 đến Vn có chiều dài n là một dãy có (n+1) đỉnh và n cạnh bắt đầu từ đỉnh V 0
và kết thúc tại Vn.
( v0,e1,v1,e2,…,vn-1,en,vn )
ei nối vi-1 với vi. Có thể vi = vj (i#j)
+ Đường đi từ v0 đến vn có thể được định hướng nhất định được gọi là đường
định hướng.
+ Một đường đi từ v0 được gọi là sơ cấp nếu như vi # vj với ∀i # j.
+ Đường định hướng được gọi là định hướng sơ cấp nếu một đỉnh chỉ đi
qua một lần
- Định nghĩa chu trình :Chu trình (mạch) là đường có định hướng có độ dài
khác không và không đi qua một cạnh quá một lần.
+ Chu trình (mạch) được gọi là sơ cấp từ v0 đến vn không đi quá 1 lần
ngoại trừ v.
- Định nghĩa đường Euler : Một đường được gọi là đường Euler đi từ v đến w
nếu như đường đó chứa tất cả các đỉnh và các cạnh của đồ thị
- Định nghĩa chu trình Euler :Một chu trình được gọi là chu trình Euler là
một chu trình chứa tất cả các đỉnh của đồ thị
- Định lý 1:Đồ thị G có chu trình Euler nếu và chỉ nếu G có tất cả các bậc là
chẵn khác không.
- Định lý 2:Đồ thị G có đường Euler từ v đến w (v≠w) nếu và chỉ nếu G liên
thông và có đúng hai đỉnh bậc lẻ
- Định nghĩa chu trình Hamilton : Là một chu trình sơ cấp và chứa tất cả các
đỉnh của đồ thị
+ Đồ thị n đỉnh có chu trình Hamilton thì phải có n cạnh
* Lưu ý: Nếu đồ thị có chu trình Hamilton thì các đỉnh nằm trong chu trình
đó điều là bậc hai
- Đường Halminton : nếu ta hủy đi một cạnh trong chu trình Halmiton thì sẽ
nhận dược một đường Halmiton..
Ví dụ :
Cho quân mã đi trên bàn cờ vua sao cho nó đi qua mỗi ô đúng một lần (bài
toán mã đi tuần).
- Các Ví dụ về đường chu trình Euler và Hamilton:
Đồ thị trên vừa không có chu trình Euler vừa không có chu trình Halminton.
Đồ thị trên vừa có chu trình Euler vừa có chu trình Halminton.
Đồ thị này có chu trình Halminton nhưng không có chu trình Euler
E
SVTH: Trần Thị Thanh Trâm
C Lớp 06_CT3
MSSV:D06101227 Trang 4
GVHD:TS Trần Hành Lý Thuyết Đồ
Thị
- Ma trận kề của đồ thị : cho G là đồ thị n đỉnh, không có cạnh song song.
Ma trận vuông cấp n. Anxn = [Aij] có n dòng n cột ứng với i, j.thì Aijđược xác định
như sau :
1 Nếu có cạnh giữa đỉnh i và đỉnh j
Aij=
0 Ngược lại
Ví dụ:
A B C D E
A 0 1 0 1 0
B 1 0 1 0
1
C 0 1 0 1 1
D 1 0 1 0 0
E 0 1 1 0 0
<*> Chú ý: Chỉ có đồ thị đơn giản nhìn vào ma trận kề ta tính được bậc các đỉnh.
Khi đồ thị có cạnh song song thì ta không tính được ma trận kề
Cho A là ma trận kề của đồ thị đơn giản thì phần tử hàng thứ i và cột thứ j của ma
trận An (tích của ma trận ) là số các đường đi có chiều dài n từ điểm i đến j
- Ma trận tới : cho G là đồ thị có n đỉnh v1, v2, ..vn và có m cạnh e1,e2,e3 …em.
Ma trận An xm có n hàng ứng với n đỉnh , m cột ứng với m cạnh có giá trị như sau :
1 Nếu cạnh ei tới vj
Aij=
0 Ngược lại
Ví dụ:
V1 V2 E6
E2 V3
E4
E1
E5
E3
V5
V4
E1 E2 E3 E4 E5 E6
V1 1 1 0 0 0 0
V2 0 0 1 1 0 1
V3 0 0 0 0 1 1
V4 1 0 1 0 0 0
- Tìm đường chu trình khi biết ma trận liên kết,ma trận kề,ma trận tới.
• Ma trận kề :
a b c d e a b c d e
a 0 1 0 1 0 a 9 3 11 1 6
b 1 0 1 0 1 b 3 15 7 11 8
A= c 0 1 0 1 1 A4 = c 11 7 15 3 8
d 1 0 1 0 0 d 1 11 3 9 6
e 0 1 1 0 0 e 6 8 8 6 8
[A4] de = 6 .
Vậy có 6 đường đi có độ dài 4 từ d → e.
(d,a,b,c,e) ; (d,a,d,c,e) ; (d,c,d,c,e) ;(d,c,b,c,e) ;(d,c,e,c,c,e) ;(d,a,b,a,d,c,e)
- Ma trận tới : Tìm đường đi ngắn nhất qua 2 đỉnh của một đồ thị có trọng số
Câu 3 : Thế nào là đồ thị phẳng , cách nhận biết đồ thị phẳng?
- Định nghĩa:Đồ thị được gọi là đồ thị phẳng nếu ta có thể vẽ nó trên mặt
phẳng sao cho các cạnh của nó không cắt nhau ngoài ở đỉnh.
Ví dụ đồ thị K4 là phẳng, vì có thể vẽ nó trên mặt phẳng sao cho các cạnh của
nó không cắt nhau ngoài ở đỉnh
Một điều đáng lưu ý nếu đồ thị là phẳng thì luôn có thể vẽ nó trên mặt phẳng
với các cạnh nối là các đoạn thẳng không cắt nhau ngoài ở đỉnh
* Cách nhận biết đồ thị phẳng : Để nhận biết xem một đồ thị có phải là đồ
thị phẳng có thể sử dụng định lý Kuratovski : Ta gọi một phép chia cạnh (u,v) của
đồ thị là việc loại bỏ cạnh này khỏi đồ thị và thêm vào đồ thị một đỉnh mới w cùng
với hai cạnh (u,w), (w, u) . Hai đồ thị G(V,E) và H=(W,F) được gọi là đồng cấu
nếu chúng có thể thu được từ cùng một đồ thị nào đó nhờ phép chia cạnh.
- Định lý 2 (Kuratovski). Đồ thị là phẳng khi và chỉ khi nó không chứa đồ thị con
đồng cấu với K3,3 hoặc K5.
Ví dụ :
Câu 4 : Các hiểu biết về đồ thị đẳng cấu, cây tự do, cây có gốc và cây nhị
phân đẳng cấu?
1 . Đồ thị đẳng cấu :
Hai đồ thị G1 và G2 được gọi là đẳng cấu với nhau nếu có một song ánh f :
từ tập đỉnh của G1 đến tập đỉnh của G2. 1 song ánh f : từ tập các đỉnh cua G1 đến
* Cách nhận biết : Hai đồ thị đẳng cấu với nhau thì phải có cùng số cạnh, số
đỉnh. Số đỉnh bậc k bằng hay số chu trình sơ cấp có đỉnh bậc k.
Ta xây dựng một song ánh tập đỉnh của đồ thị G1 và tập đỉnh của đồ thị G2.
Kiểm tra xem mọi cặp cạnh của G1 có ảnh là cạnh của G2, nếu có thì đẳng cấu,
nếu không thì không đẳng cấu.
Ví dụ :
T1 T2
Với cây tự do T trên, chọn đỉnh a làm gốc thành cây có gốc.
Ví dụ :
2/ Cây m- phân :
- Định nghĩa :Cho một cây có gốc T. Nếu số con tối đa của một đỉnh tring T là
m và có ít nhất một đỉnh có đúng m con thì T gọi là một cây m phân.
Nếu mọi đỉnh trong T đều có đúng m con thì T gọi là một cây m-phân đầy đủ
Ví dụ :
- Định lý :
1.Một cây m- phân đầy đủ có i đỉnh trong thì có mi +1 đỉnh.
2.Một cây m- phân có chiều cao là h thì có nhiều nhất là mh lá.
3. Một cây m - phân có l lá thì có chiều cao h >=[logml].
4. Một cây m – phân đầy đủ và cân bằng có l lá thì có chiều cao h=[logml]
SVTH: Trần Thị Thanh Trâm Lớp 06_CT3
MSSV:D06101227 Trang 13
GVHD:TS Trần Hành Lý Thuyết Đồ
Thị
3/ Cây nhị phân :
- Định nghĩa : Cây nhị phân là một dạng quan trọng nhất của cây có rễ.Một
đỉnh trong cây nhị phân nhiều nhất là hai con và mỗi con được chỉ định là con bên
trái hay con bên phải.
Cây nhị phân đầy là cây nhị phân mà trong đó mọi đỉnh phải có hai con hoặc
không có con nào.
Ví dụ :
- Định lý 1 : Nếu T là cây nhị phân đầy có i đỉnh phân thì T có i+1 đỉnh treo và
2i+1 đỉnh tất cả.
- Định lý 2 : Nếu cây nhị phân có chiều cao h và có t đỉnh treo thì ta có :
lgt ≤ h
G G’