p


 


GV: NguyӉn Hoàng HiӃu

Khoa: CN ĐiӋn Tӱ

|
¦ 
 

G ^ u cҫu đo vӏ trí và dӏch chuyӇn lӟn

G Dùng đӇ đo các đҥi lưӧng khác
G Phương pháp đo:
Phҫn tӱ CB gҳn vӟi vұt di đӝng, tín hiӋu đo là mӝt
hàm phө thuӝc vӏ trí trong phҫn tӱ CB, thông thưӡng
là trӣ kháng.
Không đòi hӓi li n kӃt cơ hӑc giӳa CB và vұt đo: tín
hiӋu đo đưӧc thông qua các đҥi lưӧng trung gian như
điӋn trưӡng.

Ô
  

 

x 
 


 m ÷

 m ÷


G ĐiӋn trӣ cӕ đӏnh Rn, con chҥy.

G Giá trӏ R là hàm phө thuӝc vӏ trí con chҥy (điӋn trӣ
thay đәi phө thuӝc vӏ trí con chҥy)
>
À 

G Theo cҩu hình mҥch phân áp

M
 È






È
È




’ È  
—
2 È 
È ’



$$
 

Ú
x 



G Dҥng băng dүn có đӝ

÷ ÷ chính xác cao.
G Dҥng dây quҩn đӝ


 chính xác phө thuӝc
÷
hình dҥng kích thưӟc
}
V V

(~ 10ȝm)
÷

Y
  !

G Pot có nhiӅu dҥng, tùy theo tӯng ӭng dөng cө thӇ mà

chúng có nhӳng thiӃt kӃ khác nhau. Pot sӱ dөng đӇ đo
lưӡng vӏ trí y u cҫu có chҩt lưӧng cao, có các chӭc
năng mӣ rӝng.
G Pot chính xác có thӇ ӣ dҥng quay, dҥng di chuyӇn
tuyӃn tính và dҥng chuӛi. Pot chuӛi dùng đӇ đo chiӅu dài
mӣ rӝng cӫa cáp đưӧc chӏu tҧi bҵng lò xo. Pot quay có
thӇ ӣ dҥng quay 1 vòng hay nhiӅu vòng, phә biӃn là 3, 5
hay 10 vòng. Pot di chuyӇn tuyӃn tính hoҥt đӝng trong
phҥm vi tӯ 5mm đӃn hơn 4m. Pot chuӛi có thӇ đo đӝ
dӏch chuyӇn tӕi đa là 50m. Nhà chӃ tҥo thưӡng cung cҩp
các thông tin vӅ ‰

   
  ‰    

—
x

G u điӇm:
Giá rҿ
DӇ sӱ dөng
Tín hiӋu đo lӟn
G KhuyӃt điӇm:
Mài mòn do ma sát
Ҧnh hưӣng môi trưӡng
Không bӅn

í
x
 " 

G Đҫu cuӕi kӃt nӕi

G Đӝ tuyӃn tính
G Tҧi điӋn
G Đӝ phân giҧi
G Công suҩt đӏnh mӭc
G HӋ sӕ nhiӋt
G ĐiӋn trӣ
G Nguӗn điӋn áp sӱ dөng

`
p
 

G Ngoài các đһc tính vӅ điӋn, cҫn phҧi lưu ý mӝt sӕ đһc
tính vӅ cơ khí như: tҧi cơ khí, đưӡng chҥy cơ khí, nhiӋt
đӝ làm viӋc, chҩn đӝng, tӕc đӝ di chuyӇn, tuәi thӑ làm
viӋc«

|
’#   $ 
$
%&' $
$ ($&
&

||
p

)

G Nguy n lý: dӵa tr n hiӋn tưӧng cҧm ӭng điӋn tӯ

G Thay đәi hӋ sӕ tӵ cҧm L, hӋ sӕ hә cҧm M.
G Vұt cҫn đo gҳn vào mӝt phҫn tӱ mҥch tӯ, vұt
dӏch chuyӇn gây n n sӵ biӃn thi n tӯ thông trong
cuӝn dây đo dүn đӃn thay đәi điӋn áp tr n hai
đҫu cӫa nó.
G Nguӗn cҩp là tín hiӋu xoay chiӅu

|Ô
2! *+$ * 


8  ß
ß
m 
8 ß


8

G N: sӕ vòng dây
G L0 : chiӅu dài khe hӣ không khí
G S: tiӃt diӋn
G 8  
8 } 


|>
|M
x

,

G Phi tuyӃn ZL = Ȧ.L

G Phө thuӝc tҫn sӕ
nguӗn kích thích,
tҫn sӕ càng cao thì
đӝ nhҥy càng lӟn

|Ú
]!
! *

G Đӝ nhҥy cao hơn loҥi đơn mҥch tӯ

G TuyӃn tính hơn (kӃt hӧp vӟi mҥch cҫu đo)

|Y
]



  
 
ü &

G Đo đӝ dӏch chuyӇn: hoҥt đӝng dӵa tr n nguy n

lý máy biӃn áp.
G Cҩu tҥo gӗm cuӝn dây sơ cҩp và hai cuӝn thӭ
cҩp giӕng nhau
G ĐiӋn áp ngõ ra AC tӍ lӋ vӟi đӝ di chuyӇn cӫa lõi.
|—
]’%¦- .!  

G ĐiӋn áp đo đưӧc ӣ ngõ

ra là điӋn áp xoay
chiӅu
c có giá c trӏ: c

 m   Ô
G Trong đó E1 , E2 là
điӋn áp xoay chiӅu
đưӧc tҥo ra tr n 2 cuӝn
dây thӭ cҩp.
G Khi lõi nҵm ӣ vӏ trí cân
bҵng như hình vӁ ,
điӋn áp tr n 2 cuӝn dây
thӭ cҩp có giá trӏ bҵng
nhau n n ta có:
c c c

 m   Ô m 8
|í
 ]’%¦- .!  

G Khi lõi đưӧc dӏch vӅ phía

cuӝn thӭ cҩp thӭ nhҩt
E1 tăng l n, E2 giҧm do
lưӧng tӯ thông đưӧc tұp
trung nhiӅu vӅ phía có
cuӝn dây thӭ nhҩt.
G ĐiӋn áp ngõ ra so vӟi
điӋn áp tr n cuӝn sơ cҩp

|`
]’%¦- .!  

G Tương tӵ, khi lõi đưӧc

dӏch vӅ phía cuӝn thӭ
cҩp thӭ hai, ta có E1
giҧm , E2 tăng.
G ĐiӋn áp ngõ ra so vӟi
điӋn áp tr n cuӝn sơ cҩp

Ô
]’%¦- x

,
G Đӝ tuyӃn tính cӫa phương
pháp LVDT đưӧc biӇu
diӉn tr n đӗ thӏ -Khi lõi
dӏch chuyӇn càng xa vӏ trí
cân bҵng, bi n đӝ điӋn áp
đo đưӧc tҥi ngõ ra càng
tăng.
G Bi n đӝ áp ra chӍ tuyӃn
tính vӟi đӝ dӏch chuyӇn
cӫa lõi khi lõi nҵm trong
mӝt khoҧng giӟi hҥn. Khi
lõi càng tiӃn gҫn các vӏ trí
giӟi hҥn thì phép đo
không còn tuyӃn tính.

Ô|
]’%¦- x

,

G Phҥm vi tuyӃn tính LVDT tӯ + 1mm đӃn + 50cm

(sai sӕ tuyӃn tính +0.25%)
G Đơn vӏ thưӡng đưӧc sӱ dөng là mV/V/mm hay
mV/V/in.
G LVDT cung cҩp tín hiӋu sin cho cuӝn sơ cҩp vӟi
tҫn sӕ tӯ 50hz đӃn 25khz. Tҫn sӕ này chính là
tҫn sӕ sóng mang và phҧi lӟn hơn tҫn sӕ cӫa
chuyӇn đӝng cӫa lõi ít nhҩt 10 lҫn.
G Tín hiӋu điӋn áp ngõ ra chính là tín hiӋu điӅu
chӃ đưӧc tӯ chuyӇn đӝng cӫa lõi.

ÔÔ
 Z/


G Do điӋn áp ӣ ngõ ra là điӋn áp xoay chiӅu n n bi n đӝ điӋn áp

luôn tăng khi lõi càng rӡi xa vӏ trí cân bҵng bҩt chҩp chiӅu
chuyӇn đӝng cӫa lõi.
G ĐӇ xác đӏnh vӏ trí cӫa lõi nҵm ӣ phía nào , ta cҫn quan tâm đӃn
cҧ bi n đӝ lүn góc pha cӫa điӋn áp ngõ ra so vӟi điӋn áp cung
cҩp.
G Tín hiӋu điӅu chӃ đưӧc đưa qua mҥch giҧi điӅu chӃ như hình
vӁ đӇ thu đưӧc điӋn áp mӝt chiӅu ӣ ngõ ra .
G - Dҩu cӫa điӋn áp mӝt chiӅu này thӇ hiӋn vӏ trí cӫa lõi nҵm vӅ
phía cuӝn dây nào trong quá trình chuyӇn đӝng.

Ô>
x

G Không có sӵ tiӃp xúc nào cӫa lõi vӟi các bӝ

phұn khác n n phương pháp này không tҥo ra
sӵ hao mòn cӫa tr n thiӃt bӏ. -> ThiӃt bӏ này có
đӝ bӅn cao hơn các phương pháp khác.
G Không có giӟi hҥn cho đӝ phân giҧi cӫa phương
pháp này do sӱ dөng tӯ trưӡng làm trung gian
=> đӝ phân giҧi chӍ phө thuӝc vào đӝ phân giҧi
cӫa dөng cө đo điӋn áp .

ÔM
p
 

G Cҧm biӃn điӋn dung đưӧc sӱ dөng rҩt phә biӃn trong
CN và trong các lĩnh vӵc khoa hӑc. Nguy n lý cӫa chúng
là dӵa tr n sӵ thay đәi cӫa điӋn dung khi có sӵ dӏch
chuyӇn.
G Cҧm biӃn điӋn dung có đӝ tuyӃn tính lӟn và phҥm vi
rӝng. Phҫn tӱ cҧm ӭng cơ bҧn cӫa cҧm biӃn điӋn dung
bao gӗm 2 cӵc cӫa mӝt tө điӋn có điӋn dung C. ĐiӋn
dung là mӝt hàm cӫa khoҧng cách d giӳa 2 cӵc cӫa tө
điӋn, diӋn tích bҧn cӵc A và hҵng sӕ điӋn môi.

ÔÚ
 ]!  

R Loҥi cҧm biӃn này tҥo ra tӯ 2 bҧn cӵc phҷng

cách nhau mӝt khoҧng cách x có thӇ thay đәi
đưӧc. Do đó, điӋn dung cӫa tө điӋn là:

ÔY
G ĐiӋn dung cӫa loҥi cҧm biӃn này biӃn thi n phi
tuyӃn theo đӝ dӏch chuyӇn x.
G Đӝ nhҥy:
G KiӇu cҧm biӃn này thưӡng sӱ dөng đӇ đo dӏch
chuyӇn có đӝ tăng nhӓ mà không cҫn tiӃp xúc
vӟi đӕi tưӧng cҫn đo.

ԗ
 ]!   0 

Đӝ dӏch chuyӇn có thӇ

đo bӣi cҧm biӃn điӋn
dung có diӋn tích bҧn
cӵc biӃn thi n.

ƒ ĐiӋn dung tuyӃn tính

vӟi đӝ dӏch chuyӇn.
ƒ Dùng đӇ đo dӏch
chuyӇn góc

Ôí
]!
1 

G Đӝ dӏch chuyӇn có thӇ đo dùng cҧm biӃn điӋn

dung dӵa tr n sӵ dӏch chuyӇn tương đӕi cӫa vұt
liӋu điӋn môi giӳa các bҧn cӵc.

Ngõ ra loҥi cҧm biӃn này cũng tӹ lӋ tuyӃn tính vӟi đӝ

dӏch chuyӇn x. thưӡng đưӧc sӱ dөng đӇ đo mӭc cӫa
chҩt lӓng trong thùng. Vӟi điӅu kiӋn chҩt lӓng không dүn
điӋn dҥng điӋn môi.
Ô`
]!&

G Trong mӝt sӕ trưӡng

hӧp, ngõ ra cӫa cҧm
biӃn điӋn dung biӃn
thi n phi tuyӃn vӟi đӝ
dӏch chuyӇn. ĐiӅu này
có thӇ khӱ đưӧc bҵng
cách sӱ dөng cҧm biӃn
điӋn dung dҥng vi sai.
G Cҧm biӃn điӋn dung
loҥi này thưӡng có 3
bҧn cӵc. Tùy theo tӯng
ӭng dөng cө thӇ mà
cҧm biӃn loҥi này có
thӇ có cҩu tҥo khác
nhau.

>
]!&- 1 )

G Cҧm biӃn điӋn dung loҥi này tuyӃn tính hơn nhiӅu so vӟi
cҧm biӃn đi n dung 2 bҧn cӵc. Tuy nhi n, trong thӵc tӃ
vүn tӗn tҥi mӝt sӕ thành phҫn phi tuyӃn do nhӳng
khuyӃt điӇm trong cҩu trúc. Do đó, ngõ ra cҧm biӃn loҥi
này cҫn phҧi đưӧc xӱ lý cҭn thұn nhҵm thu đưӧc ngõ ra
tӕi ưu.

>|
2!

G Mҥch cҫu không cân bҵng, cҩp nguӗn xoay

chiӅu
G Đӕi vӟi loҥi vi sai, tҫn sӕ tín hiӋu phҧi lӟn

>Ô
 Caáu hình 4 daây:
Ñoä dòch chuyeån = (G laø
ñoä nhaïy)
Caáu hình naøy ñoøi hoûi ít daây hôn vaø keát noái ñôn
giaøn hôn caáu hình 5 daây nhöng buø laïi tín hieäu ño bò
aûnh höôûng nhieàu bôûi moâi tröôøng (nhieät ñoä) ña c
bieät khi daây noái daøi vaø nguoàn sô caáp coù bieân
Caáu hình 5 daây:
ñoä thaáp.
Ñoä dòch chuyeån =

Caáu hình naøy caàn nhieàu daây hôn nhöng ít chòu aûnh
höôûng bôûi nhieät ñoä.
Daây noái giöõa LVDT vaø SCXI coù theå keùo daøi hôn.
>>
p!" #$% #&

; CBQÑ goàm boä phaùt vaø boä thu aùnh saùng,

nguoàn saùng söû duïng laø diode phaùt quang
hay
diode lazer,aùnh saùng duøng loaïi hoàng
ngoaïi
hay maøu ñoû,xanh.
; Tuyø theo caùch boá trí boä thu vaø boä
phaùt,ta seõ
chia caûm bieán quang ñieän thaønh caùc loaïi
sau: >M
 ]' ()#( 


  
 

; Loaïi Phaûn Xaï


 


 

; Loaïi Khe





>Ú
2' * p+, ## -#.'
()#( 

>Y
 Ê% #/012 34'% #/p!p"$%

; u Ñieåm:
+CBQÑ laø loaïi caûm bieán khoâng tieáp xuùc giuùp
phaùt hieän vaät ôû khoaûng caùch xa,toái ña leân tôùi
10m
+CBQÑ coù theå thieát keá ñôn giaûn,reû tieàn.
; Khuyeát Ñieåm:
+Do CBQÑ söû duïng aùnh saùng hoàng ngoaïi neân
raát deã bò nhieãu khi hoaït ñoäng trong moâi tröôøng
+Khi CBQÑ bò buïi baùm thì cöôøng ñoä aùnh saùng
tôùi boä thu seõ bò giaûm xuoáng cho neân caàn phaûi
coù maïch chuaån ñoaùn ñeå caûnh baùo.

>—
Ê .'p!p"$%(p2

>í
 p2
ü$]3$
’4($56

; Caûm Bieán Lazer(CBLZ) duøng ñeå ño ñoä

dòch chuyeån khoâng tieáp xuùc,khoaûng
caùch töø vaät ñeán caûm bieán töông ñoái
lôùn (töø 4-10 cm)
+ Tia lazer chieáu leân vaät vaø ñöôïc phaûn xaï
laïi.sau khi qua heä thoáng thaáu kính taùc
duïng leân caûm bieán vò trí
+VXL seõ döïa treân pheùp tính tam giaùc(so
saùnh vôùi 1 vò trí chuaån) ñeå tính ra khoaûng
caùch töø vaät tôùi caûm bieán,tín hieäu xuaát
ra laø doøng hay aùp tyû leä
>`
- p2
ü$($56
7pü(5892: ;<
$
14¦ ;4': 
4
&:&$
9$
=9;1<4
&:'2<
¦
 >
? @A2: ;4= 9$2
$
?@’= 
 
- B='22pü(52CD

$:

:1
 $&1:pü]
- (&922
$ <44'< =4
;1:2
E '2< 

M
M|
Ê .'p!p"]
5p"-6(
p2

MÔ