|

||| 

 |  

||||

|!"|#|$%|&'|(|) ||"|*|+||,|-'|
./// .||01|2|3|1|||4|/0$|35|

|
BiӇn Tây, thӃ giӟi quen gӑi là Vӏnh Xiêm ( Tiêm ) La hay Vӏnh Thái
Lan giáp giӟi, nhưng không phҧi là thành phҫn chúng ta gӑi là BiӇn
Đông ; Trung Quӕc gӑi là Nam Hҧi - South China Sea ( Thái Bình
Dương ). Chóp Bҳc là Vӏnh Bangkok ( Vӑng Các ) ӣ cӱa sông Chao
Phraya , gҫn Bangkok. DiӋn tích Vӏnh biӇn này là 320 000 km2 . Biên
giӟi Vӏnh đưӧc đӏnh nghĩa theo đưӡng biӇn , tӯ mũi Bҧi Bưng ( Mũi Cà
Mau), thӏ trҩn Đҩt Mũi , gҫn đҧo Hòn Khoai ( đҧo Poulo Obi ) tӍnh Cà
Mau-ViӋt Nam, cho đӃn thӏ trҩn bӡ biӇn Mã Lai Á là Kota Baru .
Vào đӍnh thӡi kǤ băng gía- ice age , Vӏnh Thái Lan và biӇn Tây phҫn
ViӋt Nam chưa thành hình , vì mӭc nưӟc biӇn thҩp hơn ; chӍ là mӝt thung
lũng cӫa Chao Phraya cӫaThái Lan và các sông Hұu Giang ( và chi
nhánh ), 7 sông khác là sông Cӱa Lӟn , sông Bҧy Hҥp, sông Ông Đӕc ,
sông Gành Hào, sông Đҫm Dơi , sông Trèm Trҽm và sông Bách Ngư-
tӍnh Cà Mau; sông Cái Lӟn, sông Cái Bé, Rҥch Giang Thành - tӍnh Kiên
Giang ( Rҥch Giá ). Sông chánh chҧy ra phҫn Thái Lan BiӇn Tây là
Chao Phraya ( kӇ cҧ phө lưu là sông Tha Chin ), sông Mae Klong, sông
Pa Kong và mӝt phҫn sông Tapi ӣ vùng Vӏnh Bandong Bay, phía Tây
Nam .

BiӇn Tây tương đӕi cҥn. Đӝ sâu trung bình là 45 m và mӭc

nưӟc biӇn sâu nhҩt là 80 m , Cho nên nưӟc trao đәi chұm, nưӟc sông chҧy
ra biӇn làm vùng vӏnh này ít mһn ( 3.05-3.25 % ) và giàu trҫm tích. ChӍ
ӣ nhӳng mӭc đӝ biӇn sâu hơn , nưӟc mӟi mһn hơn ( 3.4 % ) vì chҧy tӯ
BiӇn Đông và đә tràn vào vũng trung tâm dưӟi mӭc sâu 50 m . Vì nưӟc
ҩm nhiӋt đӟi, nên BiӇn Tây có nhiӅu rҥng san hô và nhiӅu thҳng cҧnh
chơi ngөp lһn đưӧc. Nhӳng vùng du lӏch phә biӃn nhҩt ӣ Thái Lan là đҧo
Ko Samui, tӍnh Surat Thani ( Thái Lan ) và tӍnh Pattaya Chonburi; trong
khi Koh Tao là trung tâm cӫa du lӏch ngөp lһn - diving tourism phӗn
thӏnh. BiӇn Tây cũng chӭa vài mӓ dҫu lӳa và tài nguyên khí dҫu thiên
nhiên lӟn hơn; phҫn lӟn chӍ mӟi phát hiӋn tҥi biӇn thuӝc Thái Lan và Cam
Bӕt ( Cao Mên ) HiӋn có nhiӅu tranh chҩp lҧnh hҧi, biên giӟi biӇn giӳa
Mã Lai Á, Thái Lan, Cam Bӕt và ViӋt Nam . Nhưng Thái Lan và Mã laí Á
đһc biӋt đã cùng thӓa thuұn phát triӉn chung các lҧnh hҧi tranh chҩp.

Bi͋n Tây ph̯n Vi͏t Nam có nhi͉u đ̫o phong c̫nh đ́p và trên
500 km bͥ bi͋n b̫i cát tr̷ng phau, cát vàng, nhưng chưa phát tri͍n
nhi͉u du l͓ch như các t͑nh mi͉n Nam Thái Lan , v͓nh Thái Lan hay vùng
v͓nh H̩ Long, vùng bi͋n Nha Trang

Hai tӍnh BiӇn Tây ViӋt Nam là KiӃn Giang và Cà Mau. Kiên
Giang có 200 km bӡ biӇn . Cà Mau có 307 km bӡ biӇn, kӇ cҧ bӡ biӇn
thuӝc BiӇn Đông. Kiên Giang có 105 đҧo . Đҧo Phú Quӕc là đҧo lӟn
nhҩt ViӋt Nam, diӋn tích là 585 km2, dài 50 km , gҩp đôi đҧo thӭ nhì là
Cát Bà, 277 km2 , vӏnh Bҳc Bӝ. Đҧo Phú Quӕc cách Hà Tiên 45 km và
cách bӡ biӇn Nam Cam Bӕt 15km , cách Rҥch Gía 130km. Thұt ra , Phú
Quӕc là mӝt quҫn đҧo, gӗm 22 đҧo lӟn, nhӓ. Năm 1975, đҧo Phú Quӕc chӍ
có 5000 dân , nhưng năm 2003 tăng lên đ Ӄn 55 000 ngưӡi , năm 2005 là
75 000 ngưӡi . Tuy vұy còn ít đông đúc hơn hai đҧo nhӓ khác là Hòn
Tre và KiӃn Hҧi , cách tӍnh lӷ Rҥch Giá 25 km. Hai quҫn đҧo BiӇn Tây
quan trӑng khác là Nam Du ( Poulo Dama ), cách Rҥch Giá 100 km và
Thә Chu ( Poulo Panjan) , cách Rҥch Giá 140 km. ĐiӇm đáng lưu ý là
đҧo Phú Quӕc có núi Chùa cao đ Ӄn 603 m, trong khi đҧo Hòn Khô ӣ quҫn
đҧo Thә Chu, chӍ nhô khӓi mһt nưӟc 0.5m, khi thӫy triӅu lên. Hai đҧo
BiӇn Tây đáng kӇ ӣ tӍnh Cà Mau là Hòn Chuӕi phía Tây Bҳc Mũi Cà Mau
và Hòn Buong ( Rocky Island ) .

Mҩy năm gҫn đây đã có cӕ gҳng phát triӉn du lӏch BiӇn Tây .
Như Hà Tiên nơi thơ mӝng , nên mӝt hҧng đóng phim Pháp đã lӵa Hà
Tiên sҧn xuҩt phim xi nê ³ Tình nhân -L¶ Amant, - The Lover ³ năm
1995. Thұt ra 10 bài thơ vӏnh cҧnh đҽp Hà Tiên đã đưӧc nhà bác hӑc Lê
Quý Đôn ghi chép ӣ Phӫ Biên Tҥp Lөc tӯ năm 1776 ¬ Kim dͷ lan đào,
Bình Sơn đi͏p thͯy , Tiêu t͹ th̯n chung , Giang thành d̩ c͟, Th̩ch
đ͡ng th͙n vân, Châu Nham lͭc l͡, Đông h͛ ̭p nguy͏t, Nam ph͙ trͳng
ba, L͡c trĩ thôn cư , Lư Khê ngư b̩c ). Nên nhҳc là hang đá Thҥch Đӝng ,
mӝt đá xanh lөc trӗi lên mһt đҩt , Mũi Nai tây nam Hà Tiên, Hòn Chӗng ,
Hòn Phө Tӱ - Núi đá Cha- Con, cách bӡ biӇn chӯng 100m. Ngòai ra
còn có16 đҧo nhӓ Hҧi Tһc, đӃn đưӧc sau mӝt giӡ tàu thӫy. Bҧi biӇn Hòn
Dӑc, là đҧo lӟn nhҩt, cát trҳng tinh tӯ bӡ ra biӇn. Gҫn bҧi Hòn Chӗng là
Hang TiӅn có hai cӱa đӝng ; cӱa đông hưӟng ra biӇn và cӱa tây hưӟng
ra bҧi Đuӕc,. Trong hang đӝng, nhiӅu thҥch nhӫ thòng xuӕng, như thӇ ngôi
vua Nhà NguyӉn .Gҫn bҧi Hòn Chông là Hòn Trҽm, cát trҳng phau đҽp
nhҩt vùng. Chùa Hang dưӟi mһt đҩt 40m, tăm tӕi và mù sương, làm vang
dӝi tiӃng chuông chùa trên đá thҥch nhӫ.

Còn đҧo chánh Phú Quӕc có 99 ngӑn núi thҳng cҧnh , ngòai công
nghӋ sҧn xuҩt 6 triӋu lít mӛi năm nưӟc mҳm ngon cá cơm ӣ huyӋn lӷ
Dương Đông, chӭa nhiӅu protêin, sҧn xuҩt tiêu xuҩt khҭu ViӋt Nam đӭng
hàng đҫu thӃ giӟi tӯ năm 2005, nhiӅu bҧi tàu quӕc tӃ , quӕc nӝi đáp
đưӧc như Hòn Thơm, An Thӟi, nhӳng di tích lӏch sӱ như căn cӭ quân sӵ
chӕng Pháp cӫa nhà anh hùng NguyӉn Trung Trӵc, kӹ vұt vua Gia Long
đӇ lҥi đҧo khi bôn ba chiӃm lҥi giang sơn, lưu lҥc ӣ Phú Quӕc và Thә
Chu, nhà tù Cây Dӯa, rӝng 40 ha, Pháp thiӃt lұp trưӟc ThӃ ChiӃn thӭ II.
Phú Quӕc có nhiӅu bҧi biӉn đҽp như Bҧi Dài - Long Beach , ngӑai ô
Dương Đông, bҧi Ông Lang cách Dương Đông 8 -9 km đưӡng chưa rҧi đá,
tráng nhӵa, bҧi Sào , phía Tây Phú Quӕc chӍ là vài làng đánh cá nghèo
nàn, An Thӟi phía cӵc nam Phú Quӕc, hiӋn cũng chӍ là mӝt làng đánh cá,
tuy nhiӅu ngưӡi cho rҵng đây là nơi lһn- diving ӕng thông hơi - snorkel
và bình khí ép- scuba tӕt nhҩt ViӋt Nam.

Tuy nhiên , phát tri͍n h̩ t̯ng cơ sͧ giao thông, khách s̩n, t͝

chͱc thú vui thanh l͓ch, vui nh͡n, ng͕an mͭc đón mͥi du khách, còn kém
xa các th͓ tr̭n b̫i bi͋n du l͓ch Bi͋n Tây, V͓nh Thái Lan. TӍ như Pattaya ,
mӝt bҧi biӇn du lӏch hҥng quӕc tӃ nәi tiӃng Thái Lan. Thӏ trҩn bҧi biӇn
này có đӫ lӑai thú vui tiêu khiӇn cho mӑi sӣ thích, mӑi qúi chuӝng.
Trong khi hai tӍnh Kiên Giang và Cà Mau chӍ mӟi cӫng cӕ du lӏch sinh
thái, rӯng tràm, rӯng đưӟc , rӯng than bùn« , nhҩt là các bҧi chӏm đұu
như Ngӑc HiӅn, tӍnh Cà Mau. Còn Ko Samui , mӝt châu báu, bҧo tӗn
đưӧc đơn giҧn đӗng quê, mӝt nơi nghĩ ngơi, xa lánh thӏ thành nhiӋt đӟi,
cát trҳng tinh và nưӟc trong vҳt như tinh thӇ. Ko Tao, mӝt đҧo danh vang
nhӡ nhӳng rҥng san hô, bҧi tҳm hҿo lánh , lý tưӣng cho ngөp lһn và lһn
nưӟc chӍ có ӕng thông - snorkel. Cha Am , Koh Samet, Koh Pagan, Koh
Nangyuan, Rayong, Koh Chang, Chumphon, Hua Hin «, mӛi vӏ trí đӅu có
mӝt vӁ đӝc đáo riêng rӁ. Giao thông cҧ ba lӑai :đưӡng bӝ, đưӡng xe
lӳa , đưӡng hàng không đӃn các tӍnh miӅn Nam Thái Lan, vӏnh Thái Lan
và vӏnh Adaman, rҩt tiӋn lӧi và mau lҽ. Đưӡng xe lӳa phía Nam Thái, nӕi
liӅn thӫ đô Bangkok vӟi các thӏ trҩn Chumphon, Suart Thani, Thung
Song, Phatthalung, HatYai, Khok Pho ( mӝt huyӋn cӫa Pattani ), Yala và
Sungai Kolok . Hҧng máy bay Thai Airways hoҥt đӝng nhiӅu chuyӃn
mӛi ngày, đӃn các nơi như Surat Thani, Phuket, Trang , Hat Yai,
Nakhon Si Thammarat và Narathiwat. Còn hҧng máy bay Bangkok
Airways cũng có nhiӅu chuyӃn mӛi ngày giӳa Bangkok - Samui và
Phuket- Samui. Ngay cҧ đҧo Phú Quӕc mӋnh danh là đҧo du lӏch ngoc
xanh luc -emerald, diӋn tích tương đương vӟi Singapore, theo ký
giҧ Margo Pfeiff , nhұt báo LҤ Times, đӃn đҫu năm 2006, cũng
không phát triӉn du lӏch bao nhiêu cҧ, vҳng vӁ du khách, tөt hұu, chұm
tiӃn, sau phát triӉn Phuket và Ko Samui đӃn 25 năm .

Đưͥng vòng đai Bi͋n Tây, V͓nh Thái Lan có giúp Bi͋n Tây Vi͏t
Nam mau phát tri͍n, ngoài hưͣng chánh c͟ truy͉n , đánh b̷t nuôi tr͛ng
thͯy s̫n ?

Hҧi phұn BiӇn Tây ViӋt Nam tӍnh KiӃn Giang có 63. 290 km2 ngư
trưӡng. Mӭc đánh bҳt cá chҩp thuұn ưӟc lưӧng 500 000 tҩn mӝt năm,
nhưng chӍ mӟi khai thác mӛi năm chӯng 200 000 tҩn. Kiên Giang có 7000
tàu, ghe đánh cá nhӓ lӟn đӏa phương và khӓang 3000 tàu ghe đӃn tӯ các
tӍnh khác. Ngư trưӡng tӍnh Cà Mau còn lӟn hơn nӳa, khӓang 80 000
km2, hҧi sҧn nhiӅu hơn , đa dҥng sinh lý hơn, nhӡ phù sa và nưӟc
ngӑt sông Cӱu Long đem lҥi nhiӅu dinh dưӥng , khóang chҩt. Đӝ sâu
tӕi đa chӯing 60 m. Ngay cҧ thӅm Sunda trưӟc thӡi kǤ băng giá cách đây
20 000 năm, chia cách đӗng bҵng sông Cӫu Long vӟi quҫn đҧo Nam
Dương và cҧ Phi luұt Tân nӳa, cũng thưӡng không sâu qúa 300m. Tưӣng
cũng nên nhҳc là tӯ năm 1999, dân tӍnh Cà Mau đã đưa nưӟc mһn BiӇn
Đông và BiӇn Tây vào ruӝng nưӟc ngӑt ( ³ d̳n m̿n nh̵p đi͉n ³) nuôi
tôm. DiӋn tích tôm nuôi nay lên trên 120 000 ha, mӛi năm sҧn xuҩt trên
100 000 tҩn tôm , xuҩt khҭu năm 2007 trӏ giá 510 triӋu đô la Mӻ . DiӋn
tích nuôi tôm ӣ Cà Mâu ưӟc lưӧng có thӇ đӃn 250 000 ha, nuôi sӕng
230 000 gia đình ; mӭc sӕng cao hơn trӗng lúa vùng đҩt phèn, đҩt than bùn
- peat không chân ( chưn ) này. NӃu kӇ luôn cҧ hai huyӋn An Biên và
An Minh, thuӝc tӍnh Kiên Giang và bӡ biӇn BiӇn Đông tӍnh Bһc Liêu thì
diӋn tích nuôi tôm đưӧc, có thӇ trên 430 000 ha .

Tháng 10 năm 2008, Ngân hàng phát tri Ӊn Á Châu cho biӃt là
đã chҩp thuұn phát triӉn Vòng đai Bi͋n Tây ( Vӏnh Thái Lan ) qua ba
nưӟc là ViӋt Nam, Cam Bӕt và Thái Lan. Do viӋn trӧ Úc, Hàn Quӕc
( Nam Hàn ), có thêm tư bҧn ViӋt Nam tham gia ; tәng phí 328 triӋu đô la
Mӻ. Đưӡng bӝ nâng cҩp này dài 220 km, thuӝc hai tӍnh Cà Mau và Kiên
Giang. Sͅ khͧi công năm 2009 và hòan ṱt d͹ li͏u 5 năm sau. Các quӕc
lӝ: sӕ 12 nӕi Cà Mau qua Gò Quao đӃn Châu Thành, nhҩt là nhánh ven
biӇn qua Bà Bèo , Khánh Mӻ, U Minh, An Biên và sӕ 8 tӯ Châu Thành
nӕi Rҥch Giá , Hà Tiên, thưӡng bӏ ngұp, vì nưӟc lũ sông Hұu , và có thӇ bӏ
nưӟc biӇn tràn ngұp nhiӅu hơn nӳa trong tương lai, theo hiӋn tưӧng ³ hâm
nóng đ͓a c̯u ³, mӵc nưӟc biӇn dâng cao thêm ( ? )

Ngòai du lӏch, đây là thӡi cơ xét lai ngành giao thông đưӡng sông,
đưӡng biӇn BiӇn Tây. Nh̭t là thành l̵p các c̫ng Bi͋n Tây , thay vì ch͑
mͣi chuyên làm c̫ng c . Không lӁ cӭ tiӃp tөc xuҩt khҭu cҧ mҩy triӋu tҩn
gҥo, cҧ triӋu tҩn thӫy sҧn đánh bҳt và nuôi trӗng, phân bón Cà Mau,
clinker Hà Tiên v.v.. qua Cҫn thơ đӃn các cҧng Sài Gòn- Vũng Tàu, đã có
khuynh hưӟng quá tҧi. Sao không tìm vӏ trí thiӃt lұp vài cҧng sâu biӇn
BiӇn Tây, liên kӃt công nghӋ hóa, thӏ trҩn hóa, mӣ mang giao thương quӕc
tӃ ?

Tưӣng cũng nên nhҳc lҥi là trưӟc công nguyên, thӡi cҧ đҩt Thӫy
-Lөc Chân Lҥp- Cam Bӕt, lүn miӅn châu thә sông Chao Phraya ( ? ) còn
là đҩt vương quӕc Phù Nam, Ӕc Eo là cҧng biӇn giao thông quӕc tӃ biӇn,
đӃn tұn chân núi Ba Thê, trưӟc khi bӏ phù sa sông Hұu bӗi đҳp, lҩp mҩt
lӕi ra biӇn. Thӡi chúa NguiyӉn Phưӟc ( Phúc ) Chu phong Mҥc Cӱu làm
Tәng trҩn ( năm 1708 ) cai quҧn Hà Tiên, tên tӍnh lӷ lúc đó là Nam Ph͙
đã là mӝt cҧng, phӕ phưӡng tҩp nұp, đông vui hơn cҧ cҧng miӅn Bҳc thӡi
Chúa Trӏnh là Ph͙ Hi͇n, Hưng Yên. Thӡi kǤ nӝi chiӃn, các chiӃn đòan
miӅn Bҳc, đi B vào Nam theo tài liӋu CIA ( ? ) trưӟc tiên là lӳ đòan 125,
sau đó là đòan 17 qua ngã cҧng Kongpongsom - Sihanoukville . Riêng
năm 1967 đã cho cұp bӃn Đҩt Mũi - Đҫm Dơi - Ngӑc HiӅn ( ? ) trên 30
000 tҩn đҥn dưӧc, 9000 súng SKS, 23 360 AK- 47, 17000 đҥi liên RTD,
3000 hӓa tiӉn « Trung Quӕc. Như vұy, nay có thӇ lӵa chӑn cҧng quӕc tӃ
thӡi bình ӣ Hà Tiên, Rҥch Giá , Đҩt Mũi và vài cҧng vӋ tinh các cҧng
đҩt liӅn, nơi có mӵc nưӟc sâu ӣ đҧo Phú Quӕc. NӃu sӧ đҩt than bùn
không chưn ( chân ) sұp lún, sao Rҥch Gíá, Đҩt Mũi« không bҳt chưӟc
cách xây cҧng đҩt bùn, đҩt lún như Amsterdam, Rotterdam « cӫa Hà
Lan ? Hà Tiên đã có bán đҧo Mũi Nai như Sơn Trà -Đà Nҷng và Đҩt
Mũi có thӇ xây đê, xây đưӡng kӃt nӕi vӟi Hòn Khoai kӃ cұn. Khi đã có
cҧng sâu, thì phҧi nghĩ đӃn lұp công nghӋ đóng tàu chuyên chӣ đӫ loҥi, du
thuyӅn, tàu nhӓ cao tӕc, tuҫn dương « bҧo vӋ BiӇn Tây , tiӃp nӕi công
cuӝc các xưӣng đóng thuyӅn buôn, thuyӅn chiӃn cha ông đã làm ӣ Nam
Phӕ -Hà Tiên, Rҥch Giá tӯ đҫu thӃ kӹ thӭ 18.

Th͇ phát tri͍n m̩nh nh̭t v̳n là công ngh͏ hóa h͕c d̯u khí

HiӋn tҥi, các mӓ dҫu lӳa đang khai thác thuӝc hai bӗn Cӱu Long và
bӗn Nam Côn Sơn ӣ BiӇn Đông , không phҧi BiӇn Tây .Sau khi đҥt đӍnh
sҧn xuҩt dҫu thô là 427 000 thùng mӝt ngày, mӭc sҧn xuҩt dҫu ViӋt Nam
giҧm đi vì mӓ Bҥch Hә cҥn dҫn . Năm 2006 sҧn xuҩt dҫu chӍ trên Thái Lan
chút ít : ViӋt Nam 362 000 thùng /ngày, Thái Lan 335 000 thùng / ngày.
Năm 2007, đã lên lҥi trên 400 000 thùng / ngày, nhӡ các mӓ mӟi đưӧc
đưa vào sҧn xuҩt. Tәng Công ty Dҫu khí cho biӃt đã xuҩt khҭu 16- 17
triӋu tҩn dҫu thô năm 2007 và nhұp khҭu 12 triӋu tҩn dҫu lӑc. Mӭc dӵ trӳ
dҫu chӭng minh khai thác ( thương mãi ) đưӧc, nay đã lên đӃn 3.4 tӍ
thùng, trong khi mӭc này chӍ là 1,2 tӍ thùng năm 1997. Năng xuҩt các mӓ
mӟi như Sư tӱ Vàng đҥt 100 000 thùng/ ngày, 65 000 thùng đưa vào hӋ
thӕng Sư tӱ Đen. Mӭc khai thác toàn thӇ biӇn Đông ( Nam Hҧi theo Trung
Quӕc ) là 2.5 triӋu thùng /ngày. Nhưng mӭc dӵ trӳ khai thác đưӧc
cӫa Hòang Sa và Trưӡng Sa vүn chưa rӓ, vì ViӋt Nam chưa khoan
đưӧc giӃng khҧo nghiӋm ӣ hai vùng này.

Đa sӕ dҫu thô hiӋn sҧn xuҩt ӣ Thái Lan, thuӝc vùng Vӏnh Thái Lan
này. Phҫn lӟn đҫu thô thuӝc tҫng Oligocene, nguӗn đá sinh dҫu -rock
source chӭa kerogen lӑai I. Nguӗn dҫu, khí hydrocarbon thuӝc hai tҫng
đá cát - sandstones Oligocene và Miocene. Ngu ӗn Miocene là các trҫm
tích, thӫy tra đӗng bҵng sông hay châu thә, phҫn lӟn chӭa kerogen lӑai
III, có khuynh hưӟng sҧn xuҩt khí dҫu thiên nhiên. Các mӓ dҫu , dҫu khí
Vӏnh Thái lan hiӋn nay là ӣ trũng Pattani và bӗn Bҳc Mã lai - North
Malay Basin. Đa sӕ mӓ khí dҫu phân phӕi khҳp trung tâm bӗn Pattani,
trong khi mӓ dҫu lҥi thu thұp vào phҫn cҥn hơn ӣ ven bӗn . Khai thác
dҫu , khí dҫu thiên nhiên ӣ BiӇn Tây thưӡng gһp phҧi nhiӅu tranh chҩp
giӳa 4 quӕc gia là ViӋt Nam, Thái Lan , Mã Lai Á và Cam Bӕt ( xem bҧn
đӗ đính kèm ). Tuy nhiên, nay đã có nhi Ӆu Thӓa hiӋp - Agreements và Bҧn
Ghi nhӟ Thông cҧm - Memorandum of understandings, MOU, giҧi quyӃt
phҫn nào tranh chҩp. Liên doanh giӳa các công ty dҫu quӕc gia như
Petronas - Mã lai Á , PTT - Thái Lan và PetroViet ӣ nhiӅu công nghӋ chӃ
biӃn, cũng sӁ giúp nhau hòa thuұn, hӧp tác hơn .

Tuy dҫu khí song hành thuӝc bӗn Nam Côn Sơn ưu tiên đưa vӅ
cho khu công nghӋ Phú Mӻ - Vũng Tàu, nhưng nӃu phát hiӋn, khai thác
thêm thì cũng có thӇ cung cҩp luôn cho vùng Cà Mau -Kiên Giang ;tӍ như
mӓ dҫu Hҧi Sư Trҳng, sҧn xuҩt 14864 thùng /ngày, ӣ mӵc biӇn tương đӕi
cҥn; Hҧi Sư Đen dҫu khí song hành 13459 thùng / ngày và 6,87
Mcf/ngày . Hҧng Talisman - Canada cho biӃt mӓ Sông Đӕc sӁ bҳt đҫu
cho dҫu khí cuӕi năm 2008. Chúng ta đã biӃt là lô 43 khí dҫu vùng Cái
Nưӟc - Cà Mau, rҩt kӃ cұn khӕi PM3CAA Mãlai Á, ӣ vùng chӗng chҩt
Thә Chu, đã dưӧc đưa vào Cà Mau chҥy tua bin khí, sҧn xuҩt điӋn và chӃ
tҥo phân đҥm - urê .

Đáng so sánh là Thái Lan đã thiӃt lұp tӯ năm 1995- 96, 5 nhà máy
lӑc dҫu : Bangchak 98 000 thùng/ngày , Thái Oil 191 000, Esso 139 000,
Rayon 117000, Star 123 000 ,.Tәng cӑng ӣ Thái, năm1997 là 668 000
thùng /ngày. Phҫn hùn cӫa Thái Lan ӣ các công ty khoҧng 76 %. Trong
khi đó ViӋt Nam, chӍ mӟi khӣi sӵ xây nhà máy lӑc dҫu Dung Quҩt- Qӫang
Ngãi năm 2005, hy vӑng sӁ chҥy tháng hai năm 2009, phí t әn là 2.5 tӍ đô
la Mӻ và dung tích là 140 000 thùng/ngày. Nhà máy l ӑc dҫu thӭ hai ӣ
Nghi Sơn - Thanh Hóa, dung tích 150 000 thùng / ngày có th Ӈ chҥy năm
2010. Nhà máy thӭ ba dӵ trù ӣ Vũng Rô - Phú Yên chưa có dӵ án rӓ
rӋt. HiӋn nay mӭc tiêu thө dҫu lӑc nhұp khҭu khӓang 330 000 thùng /
ngày, nhưng có thӇ tiêu thө nhiӅu hơn nӳa, nӃu kinh tӃ ViӋt Nam phát
triӉn mҥnh hơn, đӇ có thӇ xây dӵng thêm nhà máy lӑc dҫu thӭ tư, thӓa
mãn yêu cҫu tiêu thu cҧ ba nưӟc ViӋt Nam, Lào và Cam Bӕt chăng ? Nhà
máy lӑc dҫu cҫn có cҧng nhұp khҭu, kho dӵ trӳ, đưӡng chuyӉn vұn v.v« .
Có lӁ nên lӵa chӑn Hà Tiên, Rҥch Giá, Cà Mau ( hay Đҥi Ngãi - Sóc
Trăng )«. , cũng cӕ thêm khu công nghӋ điӋn khí , phân bón urê, đã thӵc
hiӋn ӣ xã An Khánh - Cà Mau . Nhҳm phát triӉn công nghӋ dӑc con đưӡng
sӕ 1,tӯ thӏ xã Cà Mau đӃn Trà Vinh qua Tҳc Vân, Gia Lai, Vĩnh Lӧi, Bһc
Liêu, Thҥnh Trӏ, Thân Phú, Sóc Trăng , Đҥi Ngãi, TiӇu Cҫn, Trà
Vinh. Phía Rҥch Giá - Châu Thành sӁ cӕ gҳng phөc vө con đưӡng sӕ
80, qua Tân HiӋp, Cái Sҳn, Thӕt Nӕt và vùng Gò Quao, Vӏ Thanh, Rҥch
Gӓi, Cái Răng, ngӑai ô Cҫn Thơ .

Cũng tӯ năm 198 , Thái Lan đã xây cҩy 3 cөm công nghӋ hóa chҩt
khí dҫu - petro chemical industrial com plex. Cөm thӭ nhҩt, bҵng khí dҫu
vùng Vӏnh Thái Lan, NPC I, dùng ethane và propane làm nguyên li Ӌu
cung cҩp cho nhà máy chӃ biӃn, ngưӧc dòng sҧn xuҩt olefins, trung dòng
là vinylchloride monomers và xuôi dòng là polyethylene PE, poly
propylene PP , polyvinyl PVP . Cөm nhà máy thӭ hai NPVC II , ngòai
viӋc cӕ thõa mãn yêu cҫu nӝi đӏa Thái Lan vӅ PE, PP và PVC, cөm nhà
máy NPCI không cung cҩp đӫ, sӁ sҧn xuҩt thêm naphta, olefins, hӧp chҩt
thơm aromatics, do hai công ty Thái đ ҫu tư. Cөm thӭ ba NPC III , sӁ do
Tәng công ty dҫu khí Thái Lan PTT cӝng tác vӟi Chevrons xây dӵng, sau
khi hòan thành dưӡng ӕng dүn khí thӭ hai. Hình như cͭm công ngh͏
tương t͹ NPC I đang thi͇t l̵p ͧ Phú MͿ- Vũng Tà , có s͹ chung v͙n cͯa
PTT. Tưͧng cũng nên nghĩ đ͇n m͡t c̫ng tương lai Kiên Giang- Cà
Mau,đ͋ d͹ li͏u, xây d͹ng cͭm NPC II Vi͏t Nam ?

Con đưͥng Cà Mau - R̩ch Giá -Hà Tiên ph̫i , càng sͣm càng
hay, trͧ thành con đưͥng Xuyên Á c͹c Nam Vi͏t Nam ,n͙i Bi͋n Đông Vi͏t
Nam ͧ Đ̭t Mũi vͣi bi͋n Adaman ¬ Mi͇n Đi͏.n ) ͧ m͡t c̫ng phía tây
các t͑nh mi͉n Nam Thái Lan. Đӑan Thái Lan đã kӇ như xong . Đӑan Cam
Bӕt cũng đã có sҷn , chӍ cҫn nâng cҩp nӕi Hà Tiên vӟi Kep, Kampot, gҫn
Bokor, có nhánh tӟi cҧng Kompomsom - Sihanoukville ( và căn c ӭ quân
sӵ mũi Ream,) qua Nam Vang - PhnomPenh, Kompom Chnang, Pursat ,
Battambang, Mongkhoi Borei, rӗi vưӧt biên giӟi Miên Thái đӃn Bangkok.
Ngòai đưͥng ͙ng d̳n kh,í e có lͅ nên nghĩ tͣi đưͥng ͙ng d̳n đưa d̯u
Trung Đông đ͇n V͓nh Adaman , đ͇n Đ̭t Mũi bi͋n Đông , tránh n̩n h̫i
t̿c eo bi͋n Singapore và nhiên h̵u khánh thành m͡t kͽ nguyên mͣi hͫp
tác phát tri͍n hòa bình tam giác Miên -Thái Vi͏t ?

¬|678|9 |:|; |<=8|->||||?| |||

Giao thông thӫy ӣ Cà Mau - Ҧnh: Hoàng Chí Hùng

Giao thông vұn tҧi hành khách là mӝt ngành dӏch vө, tuy không trӵc tiӃp
sҧn xuҩt ra vұt chҩt, nhưng nó hӛ trӧ và là nhân tӕ không thӇ thiӃu trong
quá trình sҧn xuҩt. Đһc biӋt vӟi Cà Mau, mӝt tӍnh chӫ yӃu sҧn xuҩt nông
phҭm tươi sӕng, vұn tҧi không chӍ tham gia vào quá trình sҧn xuҩt mà còn
quyӃt đӏnh chҩt lưӧng, giá trӏ sҧn phҭm. Giao thông còn gҳn liӅn vào đӡi
sӕng và quӕc phòng. HӋ thӕng giao thông cӫa Cà Mau gӗm: giao thông
đưӡng bӝ, đưӡng thӫy và đưӡng hàng không.

- Đưӡng bӝ: cũng như các tӍnh Đӗng bҵng Sông Cӱu Long, giao thông
đưӡng bӝ ӣ Cà Mau còn nhiӅu hҥn chӃ. HiӋn nay, tuy mҥng lưӟi giao thông
đưӡng bӝ đã đӃn đưӧc trung tâm các huyӋn, tuy nhiên chҩt lưӧng đưӡng
còn kém. ĐӃn cuӕi năm 2003, chӍ có 38/84 xã, phưӡng trong toàn tӍnh là có
đưӡng ô tô đӃn trung tâm. Trong đó, chӍ 28 xã có đưӡng nhӵa. Mұt đӝ giao
thông đưӡng bӝ đҥt 588 km đưӡng các loҥi/km2, trong đó đưӡng nhӵa chӍ
đҥt 89 m/km2. Toàn tӍnh có 2 tuyӃn quӕc lӝ là quӕc lӝ 1A và quӕc lӝ 63
chҥy qua vӟi tәng chiӅu dài 108 km. HӋ thӕng đưӡng tӍnh có 268,5 km lưu
thông đӃn các huyӋn và các khu kinh tӃ. Năm 2003, sӕ phương tiӋn vұn tҧi
đưӡng bӝ cӫa tӍnh bao gӗm: 200 xe tҧi - tәng trӑng tҧi khoҧng 700 - 800
tҩn, 3000 xe khách.

- Đưӡng thӫy: là hình thӭc giao thông phә biӃn Cà Mau. Tәng chiӅu dài
kênh, rҥch, sông đưӧc sӱ dөng vұn tҧi là 2.750 km (trong đó có nhiӅu đoҥn
sông tàu có trӑng tҧi trên 20 tҩn có thӇ đi lҥi trong mùa cҥn: gҫn 1.200 km).
Các tuyӃn giao thông thӫy chӫ yӃu là: Cà Mau - Ngã Bҧy Phөng HiӋp -
Cҫn Thơ - Sài Gòn; Cà Mau - trung tâm các huyӋn - Mũi Cà Mau; Cà Mau
- Tân Ân / Gành Hào / Bӗ ĐӅ / Sông Đӕc / Khánh Hӝi....Cҧng Năm Căn là
cҧng thương mҥi quan trӑng cӫa vùng Đӗng bҵng Sông Cӱu Long. Tӯ đây
có thӇ giao lưu thương mҥi vӟi các nưӟc Indonesia, Singapore,
Malaysia...Năm 2003, toàn tӍnh có khoҧng 300 phương tiӋn vұn tҧi đưӡng
thӫy các loҥi, tәng trӑng tҧi khoҧng 15 - 16 nghìn tҩn.