Professional Documents
Culture Documents
Primeri:
z1 = 5 + 4i → Re( z1 ) = 5, Im( z1 ) = 4
Izračunati: z 2 = 5 − 2i → Re( z 2 ) = 5, Im( z 2 ) = −2
33
z3 =a)i−100− 7i → Re( z3 ) = − , Im( z3 ) = −7
b)i442006
z 4 = 8i → Re( z 4 ) = 0, Im( z 4 ) = 8
z5 =v)i2 25
→ Re( z5 ) = 2, Im( z5 ) = 0
g )i102
d )i 23
Dva kompleksna broja a + bi i c + di su jednaka ako i samo ako je a = c i b = d ,tj imaju
iste realne i imaginarne delove.
a )i100
7 = i 4 ⋅ i 3 = 1 ⋅ i 3 = −i
ib)i 2006 = ?
i8 = i 4 ⋅ i 4 = 1
i 2006 = (i 2 )1003 = (−1)1003 = −1
itd.
www.matematiranje.com
www.matematiranje.com
21
v)i 25 = i 24 ⋅ i1 = (i 2 )12 ⋅ i = (−1)12 ⋅ i = 1⋅ i = i
Kad je stepen neparan, napišemo ga kao za 1 manji paran broj pa plus 1, to jest
25 = 24 + 1 .
g )i102 = (i 2 ) 51 = (−1) 51 = −1
z1 = 5 + 3i
Primer:
z 2 = 4 − 10i
z1 + z 2 = 5 + 3i + 4 − 10i = 5 + 4 + 3i − 10i = 9 − 7i
= ac + adi + bci − bd
= ac − bd + i (ad + bc)
www.matematiranje.com
3
z1 = −3 + 5i
Primer:
z 2 = 4 − 2i
−
Za z = a + bi ⇒ z = a − bi je konjugovan broj.
−
Primeri: za z = 10 + 12i je z = 10 − 12i
−
za z = 4 − 3i je z = 4 + 3i
−
za z = −4 + 5i je z = −4 − 5i
a + bi a + bi c − di
=⋅= gore množimo ‘’svaki sa svakim’’ a dole je razlika kvadrata.
c + di c + di c − di
(a + bi )(c − di ) (a + bi )(c − di )
= =
c 2 − (di ) 2c2 + d 2
Primer 1)
5 + 2i 5 + 2i 4 + 3i (5 + 2i )(4 + 3i )
= ==⋅=
4 − 3i 4 − 3i 4 + 3i4 2 − (3i ) 2
www.matematiranje.com
4
20 + 15i + 8i + 6i 2
== (i 2 = −1)
16 − 32 ⋅ i 2
20 + 15i + 8i − 6 14 + 23i 14 23
===+ i
16 + 92525 25
a + bi a b
Savet: Uvek na kraju rastavi = + i da bi mogao da pročitaš Re( z ) i
cc c
Im( z )
Primer 2)
3 + 7i3 + 7i − 5 − 3i
=⋅
− 5 + 3i − 5 + 3i − 5 − 3i
(3 + 7i )(−5 − 3i )
= (−5) 2 − (3i ) 2
Primeri: Za z = 3 + 4i je z = 32 + 4 2 = 9 + 16 = 5
1) z1 + z 2 = z 2 + z1 ( komutativnost)
2) ( z1 + z2 ) + z3 = z1 + ( z2 + z3 ) ( asocijativnost)
3) z + 0 = 0 + z = z (0 je netral za +)
4) z + z ' = z ' + z = 0 ( z ' je suprotni broj) www.matematiranje.com
5
5) z1 ⋅ z 2 = z 2 ⋅ z1
6) ( z1 ⋅ z 2 ) ⋅ z3 = z1 ⋅ ( z 2 ⋅ z3 )
7) z ⋅1 = 1⋅ z = z (1 je neutral za )
8) z ⋅ z ' = z ' ⋅ z = 1 ( z ' je inverzni za )
9) ( z1 + z2 ) ⋅ z3 = z1 z3 + z2 z3 ( distributivnost)
10) z1 ⋅ z 2 = z1 ⋅ z 2
2
11) z 2 = z
12) zz1
=1
z2z2
(1 − i )12
Primer : Nadji realni I imaginarni deo kompleksnog broja: z =
(1 + i ) 5
Podjimo od (1 − i ) 2 = 1 − 2i + i 2 = 1 − 2i − 1 = −2i
Nadjimo dalje (1 + i ) 5 = ?
(1 + i ) 2 = 1 + 2i + i 2 = 1 + 2i − 1 = 2i
(1 + i ) 5 = (1 + i ) 4 ⋅ (1 + i ) = ((1 + i ) 2 ) 2 ⋅ (1 + i ) = (2i ) 2 (1 + i )
= 4 ⋅ i 2 (1 + i ) = −4(1 + i )
(1 − i )121616 1 − i− 64
z====⋅=
5(1 + i )− 4(1 + i ) 1 + i 1 + i 1 − i
Dakle : Re ( z ) = 8 Im( z ) = −8
www.matematiranje.com
6
Primer : Nadji x i y iz
x − 1 + ( y + 3)i = (1 + i )(5 + 3i )
x − 1 + ( y + 3)i = 5 + 3i + 5i + 3i 2
x − 1 + ( y + 3)i = 5 + 8i − 3
x −1+
{{
{ + ( y23)Imi = 2 + 8 i1 3 Re ImRe
x −1 = 2 ⇒ x = 2 +1 ⇒ x = 3
Dakle :
y +3 = 8⇒ y = 8−3⇒ y = 5
−1+ i 3
Primer: Ako je w = dokazati da je w 2 + w + 1 = 0
2
Rešenje:
⎛ −1 + i 3 ⎞ ⎛2 −1 + i 3 ⎞
⎜⎟ +⎜⎟ +1 =
⎜⎟ ⎜⎟
2i⎝⎠
1 −22 3 +⎝⎠(i 3) 2 −1 + i 3
++1 =
42
1 − 2i 3 + i 2 ⋅ 3 −1 + i 3
++1 =
42
1 − 2i 3 − 3 + 2(−1 + i 3) + 4
=
4
1 −2i 3 − 3 − 2 +2i 3 + 4 0
= =0
44
z − 2i = z
z − i = z −1
www.matematiranje.com
7
Rešenje: Neka je z = a + bi
z − 2i = a + bi − 2i = a + i (b − 2) ⇒ z − 2i = a 2 + (b − 2) 2
z − i = a + bi − i = a + i (b − 1) ⇒ z − i = a 2 + (b − 1) 2
z − 1 = a + bi − 1 = a − 1 + bi ⇒ z − 1 = (a − 1) 2 + b 2
Dakle:
a 2 + (b − 2) 2 = a 2 + b 2
Kvadrirajmo obe jednačine!
a 2+ (b − 1) =2 (a − 1) + b 2 2
___________________________________________
a 2 + (b − 2) 2 = a 2 + b 2
a 2 + (b − 1) 2 = (a − 1) 2 + b 2
___________________________________________
b 2 − 4b + 4 = b 2
zamenimo u drugu jednačinu− 4b = −4
b =1
a 2 + (b − 1) 2 = (a − 1) 2 + b 2
a 2 + (1 − 1) 2 = (a − 1) 2 + 12
a 2 + 0 = a 2 − 2a + 1 + 1
2a = 2
a =1
−
z 2+ z =0
www.matematiranje.com
8
− −
Rešenje: Neka je z = a + bi traženi kompleksni broj. Onda je z = a − bi, z = a 2 + b 2
Transformišemo izraz:
1 + i 1 + i 1 + i (1 + i ) 2 (1 + i ) 2 (1 + i ) 2
(a + bi ) 2 + a⋅2=+2 b2 ===
2= 0
1− +i 1−
a 2 + 2abi b 2ii 21+
+ ai 21++bi1+12
2 = 0 Kako je i 2 = −1 ⇒ Ovde očigledno I Re I Im moraju biti nula.
(1 + i ) 2 = 1 + 2i + i 2 = 1 + 2i − 1 = 2i
2a 2 − b4 a 2 + 3 + 2ab i =
Dakle:
0b2144+2444 {
1Re+ i (1 + i ) 2 2i Im
== =i
1− i22
a 2 − b2 + a2 + b2 = 0
2ab = 0
⎛1+ i ⎞nVratimo nse u ⎜⎟ = 1 , dobijemo i = 1
⎝1− i ⎠
______________________
Iz ovo
A ⇒ asmo
2ab je= (0vec = 0videli
v b =) 0moguće za n = 4k , k ∈ N .
02 − b 2 + 02 + b 2 = 0
( b 2 ≥0)
b2 = b2
Ovde je očigledno b = 0 ili b = −1
a 2 − 02 + a 2 + 02 = 0
a 2 = −a 2
Rešenje:
(1 + i ) n = (1 − i ) n
(1 + i ) n⎛1+ i ⎞ n
=1⇒ ⎜⎟ =1
(1 − i ) n1− i ⎠⎝
www.matematiranje.com
109