BAZ

İSTASYONLARI
Adem ALTUN
 Fahri ÖDEN
 AMAÇ
 Bu projenin amacı güncel bir konu olan
baz istasyonlarını ve ilgili konuları tüm
yönleriyle ele almaktır.
 Baz istasyonları ve çalışma prensiplerini
incelediğimiz gibi GSM sistemi, baz
istasyonlarında kapsama, baz istasyonu
antenleri ve insan sağlığı üzerindeki
etkilerine de değineceğiz. Ayrıca baz
istasyonlarıyla ilgili ülkemizde ve dünyada
bulunan standartlar hakkında da bilgi
vermeye çalışacağız.
 Gerek bu raporu okurken gerekse konuyla ilgili
diğer yazılarda şu ayrımların yapılabilmesi
önemlidir.
 Etki, tehlike, zarar sözcüklerinin birbiriyle
karıştırılması yanlıştır.
 Etki olması zarar anlamına gelmeyebilir.
 Zararı yoktur ile henüz zararı
gösterilememiştir çok farklıdır.
 Bilimsel olarak bir şeyin etkisi ya da zararı
yoktur demenin anlamı ancak ve ancak
olmadığının her yönüyle kanıtlanması ile olabilir.
Bu ise insan sağlığı söz konusu olduğundan
hemen hemen olanaksızdır. O halde
bulunmamıştır ya da görülmemiştir benzeri
sözcüklerden hemen yoktur’a geçmek yanlıştır.
 GSM SİSTEMİ
 GSM; Global System for Mobile communication, halk dilinde
mobil iletişim sistemidir. GSM, dünya genelinde ilk olarak
Finlandiya’da kullanılmaya başlanmıştır. Finlandiya, gerek
coğrafi yapısı, gerekse hava şartları ve yerleşimin oldukça
dağınık olması sebebiyle, insanları kablolu iletişime
alternatif bir sistem  olan mobil sistem üzerinde çalışmalar
yapmaya teşvik etmiş ve ilk 1982 yılında sistem üzerinde 
deneyler yapılmaya başlanmıştır.

 GSM network’ü SS7 (signalling system no7)  mantığı

üzerine oturtulmuştur. SS7 sistemi; Bir a numarası, b
numarasını aradığında, numara adım adım
değerlendirip, her seferinde bir diğer santrale sorarak
arama yapılır. SS7 sisteminde, digit translation
yapılırken bir santralden diğerine virtual bir kanal
oluşur. Bu esnada hiçbir zaman konuşma kanalı
meşgul edilmez. Sonuçta b-numarası santraline
ulaşılıp  telefonun boş olduğu görülünce, konuşma
kanalı alınır ve atanır.
 GSM SİSTEMİ
 Bu sayede konuşma kanalı daha ekonomik kullanılır.
 Santral sistemi kendi elemanları arasında SS7 üzerinden
haberleşir.
 Cep ve baz istasyonu arasında ise  telsiz taşıması yapılır.
 Özel ayrılmış frekans bandı üzerinden dijital haberleşme
olur.
 Baz istasyonundan sonra yere inen konuşma bilgisi SS7 
teknolojisi ile ait olduğu santrale aktarılır.
 GSM SİSTEMİ
 GSM sistemi birçok bağımsız birimden
oluşmaktadır. Temel olarak bir GSM
network’ü, mobil istasyon, baz istasyonu
ve network alt sistemi denilen santral
birimi olarak 3 temel parçadan
oluşmaktadır.

 Cep telefonu – MS (mobile station)

 Baz istasyonu – BS (base station)
 Santral – MSC (mobile services switching
center)
 GSM SİSTEMİ
 GSM  sistemi hücresel (cellular) mantıkta
çalışır. Telsiz etki alanı hücrelere
bölünmüştür ve her hücrede bir baz
istasyonu bulunmaktadır.( Tahsis edilen
konuşma kanalları komşu hücreler
arasında paylaştırılmıştır)
 Baz istasyonu sistemi BSC (base station
controller) ve BTS (base transceiver
stations) den oluşur.
 GSM SİSTEMİ
 HLR ve VLR kavramları sistemin temel
yapıtaşlarını oluşturmaktadır.

 HLR (home location register); Cep

telefonunun nerede olduğu bilgisi ve
abonenin kimlik bilgilerine dair her türlü
veriyi tutan bilgi bankası, bir tür
databasedir. HLR, abonenin ülke genelinde
nerede olduğu bilgisine sahiptir.
 VLR (visitor’s location register); Sadece
içinde bulunduğu MSC bölgesi sınırları
içerisinde bulunan  abonelerin  bilgilerini
geçici olarak içerir. (CLIP/CLIR veya
santral setting gibi bilgileri de tutar... )
 GSM SİSTEMİ
 Konuşma her zaman 2 safhadan oluşur;

 Sinyalizasyon safhası ( Bu esnada a numarasını tanımlamak,

security check yapmak, b numarasının yerini tesbit edip onun
serbest veya busy olduğuna bakmak)
 Call established (Konuşma)
 GSM SİSTEMİ
 GSM Sistemi “cellular” yani hücresel bir
sistemdir. CELL(hücre);GSM networkünün
en temel ünitesidir. Bir baz istasyonu (BS)
tarafından kapsama alanı içine alınan ve
servis verilen en küçük kara parçasına
verilen addır. Bir cell ortalama, 200m-
30km arasında değişen çapta bir bölgeye
servis alanı olarak tahsis edilebilir. Alanın
büyüklüğü bölgedeki popülasyona ve
trafiğe göre değişiklik göstermektedir.
 Micro, Macro ve Picocell olmak üzere 3
farklı cell tipi vardır.
 GSM SİSTEMİ
 Bir baz istasyonu birden fazla hücreye servis
verebilir. Baz istasyonlarının bağlı bulundukları
birimlere BSC (Base Station Controller) denir.
BSC’ler konuşma için tahsis edilen kanallardan 2
tanesini kullanarak baz istasyonlarının
kontrollerini yapar. Baz istasyonu kontrol
merkezleri MSC’lere bağlıdır ve baz istasyonları
için yapmış olduğu kontrol bilgilerini aktarır.
Böylelikle MSC’ler hizmet verdikleri bölgelerinde
hangi baz istasyonunun aktif olup olmadığı,
kullanılan kanalları kontrol eder.
 Açık ve kapsama alanı içerisinde bulunan mobil
telefon, çağrı geldiğini hücrenin PAGCH kanalı
üzerinden yollanan uyarı/bilgilendirme mesajıyla
anlar. Bu uyarı/bilgilendirme mesajlarının
yollanması konusunda iki uç nokta vardır.
 GSM SİSTEMİ
 Bu iki uç noktanın çözümü hücreleri gruplayarak
bölgeler (lokasyonlar) yaratmaktan geçer. Böyle
bir çözümde yer güncelleme bilgisinin üretilmesi
sadece bölge değiştirildiğinde gerekli olduğundan
dolayısıyla yukarıda zararları anlatılan iki uç
duruma çözüm getirilmiş olur. Böylelikle LA
(Location Area) kavramı ortaya çıkar. Location
Area;hücre gruplarının oluşturduğu gruba verilen
ad’dır.
 Bir LA bölgesinde 1 MSC ve 1 de VLR
bulunmaktadır. LA içerisinde bulunan abonelerin
bilgileri VLR database’inde geçici olarak
tutulmaktadır. Abone servis alacağı LA içerisine
girdiğinde bilgileri VLR’a, o bölgeye servis veren
HLR tarafından bir kopyası alınarak aktarılır.
Abone LA dışına çıktıktan bir süre sonra VLR’daki
bilgileri silinir.
 GSM SİSTEMİ
 GSM network sistemi her hücre için ayrı
frekansların tahsis edilmesi mantığı üzerine
kurulmuştur. Bu sebepten dolayı konuşma
esnasında yer değişimi söz konusu olduğunda
radyo kanallarının fix link olarak tahsis edilmesi
mümkün değildir. Bu durum handover kavramını
ortaya çıkarır.
 HANDOVER; süregelen bir konuşmanın farklı
kanallarda yada hücrelerde bağlantısının
kopmadan sürdürebilmesi için bağlantısı olayıdır.
Ya da kısaca; aynı location area içinde bir
hücreden diğerine devir olma durumudur. 2 farklı
handover olayı bulunmaktadır;
 Aynı cell içerisinde handover,
 Farklı celler arasında gerçekleştirilen handover.
 GSM SİSTEMİ
 Location Update (Yer güncelleme);
 Cep telefonu BCCH (broadcast channel)
kanalını devamlı olarak dinler. BCCH
kanalı,baz istasyonu kimlik bilgilerini,
tahsis edilmiş yada boşta olan frekans
bilgilerini tutan bir kanaldır.
 Sim kart içinde bulunan LA identity ile
BCCH kanalından gelen ID tanımları
birbirini tutmadığı zaman MS harekete
geçer ve MSC ile bağlantı kurarak Location
Update talebi yapar ve kendini tanıtır. Yeni
Location bilgileri VLR ve HLR’a gönderilir.
HLR ve ardından VLR bu bilgileri update
eder.
 GSM SİSTEMİ
 GSM, TDMA (time division multiple
access) teknolojisini kullanarak, her konuşma kanalını
8 adet time slot’a ayırarak, bu slotlar üzerinden data
taşır. 8 time slot, aynı anda 8 kişi için görüşmeyi
olanak sağlar. Fakat bu slotlardan biri kontrol amaçlı
kullanılır.
 Öncelikle abone (MS) konuşmaya başlamadan önce
logical kanallardan biri olan Random Access Channel
(RACH) ile sinyalleşme kanalı sorar.
 Eğer boş bir sinyalleşme kanalı varsa BSC bu abone
için bir yer ayırır.
 Bu aşamadan sonra MS servis aldığı MSC/VLR'a Call
Setup için talepte bulunur.
 MSC bu talebe karşılık BSC'ye giderek boş
TCH(konuşma kanalı) olup olmadığını kontrol eder. Bu
bilgiler BTS (Base Transiever Station) ve MS’eTCH
(konuşma kanalının) active edilmesi için gönderilir.
Bundan sonra Call senaryosu başlar.. B numarasının
cevap vermesi ile konuşma kurulur.
 GSM SİSTEMİ
 Konuşma sonunda MSC bir CDR (konuşma bilgileri
kaydı) üretir. MSC’de üretilen bu kayıtlar bir file içinde
toplanır. Bu file ya her saat veya dolup belirli bir size’a
erişince (1MB) BillingGateway’e (BGW) yollanır. BGW
gelen kayıtları standart bir formata dönüştürdükten
sonra bunları BSCS’e yollar.
 Fatura etme öncesinde senaryo kısaca aşağıdaki şekilde
gelişir.

 CDR içinde olan bilgiler sayesinde BSCS rating yapar. Bu

bilgiler;
 Aranan numara cep veya sabit telefon olduğu,
 Aranan numara cep ise hangi zone’da
bulunduğu (1/2/3/4),
 Aranan numara ile kaç saniye konuşulduğu,
 Arayan numaranın hangi tarife sınıfında bulunduğu
(st/prof/ek).

 Bu bilgiler ışığında BSCS gelen kaydı inceleyip fatura

eder.
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonları, kapsamayı genişletmek veya
kapsanan bölgedeki abone sayısının artması
nedeniyle artan ihtiyacı karşılamak için kullanılır.
 Bir bölgedeki hücre sayısı ve hücrenin
kapasitesinin kararı, o bölge için beklenen gezgin
abone, trafik yoğunluğu ve coğrafi yapı
düşünülerek verilir.
 Geniş kapsama alanlı hücreler, gezgin abonelerin
yoğunluğunun düşük olduğu ve radyo dalgalarının
yayılmasını engelleyecek yapıların olmadığı
bölgeler için tercih edilir.
 Küçük kapsama alanlı hücreler ise, abone ve
istenen servisin yoğunluğunun çok fazla olduğu
ve herhangi bir nedenle (bina, dağ gibi) radyo
dalgalarının engellendiği ortamlar için tercih
edilirler.
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonları tipik olarak 10-30 m
yüksekliğindeki kulelere yerleştirilir. Genelde her
kulede 120°’lik yatay açıyı kapsayan üç anten
bulunur.
 Anten hüzmesi düşeyde tipik olarak 5-6° ile
yataydan biraz aşağı yöneltilerek kuleye en yakın
50 m’de yere değer.
 Bir kule ile 30-40 km’lik yarı çaplı bir alanın
kapsanabilmesi için her kanal ortalama 40-60 W
çıkış gücüne ve antenler 15-18 dB kazanca
sahiptir.
 60 W güç ile 10 m yüksekliğindeki bir kuleden 50
m ötede ölçülecek alan şiddeti birkaç V/m
civarında olacaktır. Bu değer çevredeki yakın
binalardan ya da balkonlardan yansıma
durumunda artabilir.
 BAZ İSTASYONLARI
 Hücresel ağ haberleşme sistemi nedir?
 BAZ İSTASYONLARI
 Hücreler araziye, yerleşim bölgesindeki
yapılaşmaya, nüfus yoğunluğuna ve cep
telefonu kullanıcı sayısına göre değişir.
 Bin veya bin beş yüz kişilik düz bir ovada
kurulu kasaba için kasaba dışında tek bir
baz istasyonu anteni yetebilir.
 ABD’de “downtown” denen işmerkezleri
dışında hemen hemen bütün yerleşim
yerleri bu karakterde olduğundan makro
hücrelerle ve tek antenle kapsama
sağlanabilir.
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonlarında iki tür anten
kullanılmaktadır.
 Omni anten, 360° yayın yapan,
abone yoğunluğu düşük olan
bölgeler için kullanılır.
 Sektör antenler ise, yatayda ve düşeyde belli bir
açı ile yayınım yapabilen antenlerdir. Bu antenler,
belli bir alana (örneğin yayaları yoğun olan bir
cadde) servis vermek amacıyla kullanılırlar. Bir
antenin konumu ve bakış yönü belirlenirken,
çevresindeki engeller de göz önüne alınmalıdır.
 Ortak kanal karışmasını ve gereksiz güç
harcanmasını engelleyebilmek için, hem
haberleşen gezgin telefonu hem de baz istasyonu,
yeterli bir sinyal alış verişi sağlayabildikleri bir
seviyeye kadar güçlerini düşürürler.
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonları antenleri için;
 BAZ İSTASYONLARI
 Yapılan ölçmeler, çok anormal bir baz istasyonu
yerleşimi seçilmediği sürece, ölçülecek elektrik
alan değerinin 5-10 V/m’nin üstüne
çıkmayacağını gösterir.
 Ancak, yanlış yer seçimi ve hatalı yerleşim ile
verilen sınır değerlerinin aşılması söz konusu
olabilir.
 Cep telefonlarında durum daha da ciddidir.
 Ortalama 2 W çıkış gücüne sahip 900 MHz’de
çalışan bir cep telefonundan 2.2 cm ötede 400
V/m şiddetinde elektrik alan değeri ölçülmüştür.
 Bu değer 1800 MHz ve 1 W çıkış gücü ile 200
V/m’dir. Yani, beynimizin dibinde ölçülen değer
baz istasyonlarının neden olduğu etki yanında yüz
kattan daha fazla olabilmektedir.
BAZ İSTASYONLARI
BAZ İSTASYONLARI
BAZ İSTASYONLARI
 BAZ İSTASYONLARI
 Kurulan bir baz istasyonu anteni belli bir bölgeyi
kapsar. Bu antenler gücü istenen yönde veren,
yöneltici antenlerdir.
 Antenin gücü yönelttiği doğrultuya ana demet
doğrultusu denir. Diğer yönlere, az da olsa yan ve
arka demetlerden güç aktarılır.
 Ana demet gücü ile yan ve arka demet güçleri
arasında yüzlerce fark olabilir. Yani antenin
önünde durmak ile biraz yanında durmak
arasında, maruz kalınan güç açısından, çok fark
vardır.
 Bina aralarına, yapı içlerine, odalara
elektromanyetik dalga yansıma ve kırılmalarla
ulaşır. Örneğin tipik bir duvardan geçen güç
onlarca kat zayıflar.
BAZ İSTASYONLARI
BAZ İSTASYONLARI
BAZ İSTASYONLARI
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonu anteni kurulurken iki tip
hata yapılabilir.
 Birincisi, antenin ana demeti istenilen
doğrultuya verilmeyebilir.
 Yani, bir bina cephesine konan ve caddeyi
kapsaması istenilen anten, yanlışlıkla,
karşı balkona, yan pencereye, yöneltilmiş
olabilir.
 İkincisi, antenin kendisinde bozukluk
olabilir. Ya doğrudan imalat sırasında, ya
da montaj sırasında anten ana demet
özelliği bozulabilir.
BAZ İSTASYONLARI
 BAZ İSTASYONLARI
 Teorik hesaplar makro hücrede 2-4 m, mini hücrede 1-2 m
ötede sınır değerlerin sağlandığını göstermektedir.
 BAZ İSTASYONLARI
 Baz istasyonu neden kullanılır? Baz istasyonları olmadan, örneğin
şehir dışına yüksek bir kule kurarak, iletişim sağlanabilir mi?
 Baz istasyonlarında bulunan antenler elektromanyetik enerjiyi
bulundukları alana eşit olarak mı dağıtırlar? Yoksa bu dağılım
yöne ve uzaklığa göre değişir mi?
 Mobil telefonunun yaydığı güç baz istasyonuna olan uzaklığa bağlı
olarak değişir mi?
 Elektromanyetik radyasyonun canlılar üzerindeki etkileri nelerdir?
 Baz istasyonları nükleer radyasyona neden olur mu? Bu
radyasyon canlılar üzerinde nükleer radyasyona benzer etkiler
yapar mı?
 Bir apartmanın çatısında ya da duvarında baz istasyonu anteni
bulunması apartmanda bulunanları yüksek risk grubu haline
getirir mi?
 GSM baz istasyonlarının kuruluşuna yönelik standartlar var mıdır?
 Elektromanyetik alanların insan sağlığına etkileri konusunda
oluşturulmuş uluslar arası standartlar ve sınır değerler var mıdır?
 Bu konuda Türkiye’de oluşmuş standartlar var mıdır? Belirlenmiş
sınır değerler mevcut mudur?