NİYAZİ YILMAZ ÇOLAK

KALİTEYİ ETKİLEYEN TEMEL FAKTÖRLER

Pazar , para, yönetim,insan, motivasyon,malzeme,makine,teçhizat,moderne bilgi

metotları ve üretim parametreleri
PAZAR : Pazara giren yeni ve gelişmiş ürünler sadece ürün olarak değil yeni
malzeme ve üretim metotlarını beraberinde getirir.Gittikçe artan firmalar milletler
arası ve global şirketler şeklinde büyümektedir.
PARA(MONEY): Rekabetler artıkça kar oranı azalmıştır.Yeni yöntemler için
sürekli fakat maliyeti yüksek olan otomasyonlara geçildiğinde üretim kayıpları
tekrar işleme ve hurda gibi maliyeti yükselten işleri sıkı tutmalıdır.
YÖNETİM(MANAGER): Mühendislik bölümü,ürünü belirlenen özeliklere
uyacak şekilde tasarlar.İmalatta ise tasarlanan ürünün spesipikasyonları göz önüne
alarak belirlenen kaliteye uyması için proses akıcı içindeki kalite ölçüm
parametrelerini tamamlar.
İNSAN(MAN): Teknik bilgilerin hızlı artarak karmaşıklaşması ve yeni alanların
çıkması konusunda uzmanlaşmış kişilere ihtiyacı arttırmıştır. Bilgi olarak ta
büyümesi uzmanlaşmanın gereksinim haline getirmiştir. Fakat bunun sorunu ise
ürün kalite sorumluluklarının bölünmesiyle ortaya çıkmıştır.
MATİVASYON(MATİVATİON): Gün geçtikçe işçiye düşen kalite payını da
büyütmektedir.Kişisel,parasal ödül vermenin dışında fabrika amaçlarına ulaşmada
pay sahibi olmasını anlatmada gerekliliğinin çeşitli araştırmacılar belirtmiştir.
İnsan davranışını istenilen yönden doğrultuya yönlendiren belli bir amaç için
harekete geçiren motivasyon denir.
Motivasyonla amaçlanan;
1 ) Çalışanlarını örgüte kalmasını 2) Yaratıcı gizli güçlerini kullanmalarını
3) İş başarılarını artırmalarını sağlamaları

MALZEME(MATERİALS): Artan kalite istekleriyle mühendislerin limitlerin

işlemeye ve bunun yanı sıra özel uygulamalarda yeni metot ve alaşımlar kullanmaya
sevk etmiştir. Bunun sonucunda malzeme özelikleri ve çeşitliği artmıştır.
MAKİNA(MACHİNE)VE TECHİZAT: Ürün maliyetini azaltmak için kaliteli
üretimi arttırarak rekabetin çok yoğun olduğu pazarlarda müşterileri tatmin
 NİYAZİ YILMAZ ÇOLAK

edebilmek için işletmeler kullanılan malzeme kalitesinden daha fazla üretim

sistemine önem vermeye başlamışlardır.

Toplam kalite

Kuvvetli bir medya kampanyası herhangi ürün için önemli bir talep sağlayabilir.
Müşterilerin kalıcılığı ve satışların sürekliliğini ancak iyi bit fiyat ve kalite
kombinasyonuyla sürdürebilir.
Günümüzde istenilen kalite düzeyini uygun fiyatlarla beraber sağlanması için
toplam kalite yaklaşımı gündeme gelmiştir. Toplam kalite modelinin öğeleri
şunlardır:
a-Hataları önlemeye dönük yaklaşım; Toplam kalite modelinin temelinde
hataları ayıklamak yerine hata yapmamak yaklaşımı vardır
b-Ölçüm ve istatistik; Ölçülemeyen şey geliştirilemez.bu nedenle ölçüm ve
istatistik t.k. anlayışının temelidir. İstatistiğin önemi aşağıdaki nedenlerden
kaynaklanmaktadır.
1-Doğal olayların tümünde değişkenlik vardır. Bunu ölçebilme için istatistiğe
ihtiyaç vardır.
2-Hataların büyük bölümü değişkenlikten kaynaklanır.İstatistik bunu inceler.hata
kaynakları bu yolla tespit edilir.
3- İstatistik teknikleri analize yardımcı olduğu gibi iletişimi de kolaylaştırır.
Konuya farklı açılardan bakan kişilerin aynı dili kullanmasını sağlar.
4- İstatistiksel düşünme alışkanlığı geliştirmek. Gerek yönetici gerekse teknik
personel için son derece yararlıdır.
c- Grup çalışması; Çalışma gruplarının temel amacı işin yapılma yöntemini
irdelemez ve geliştirmektedir.
İşlevleri ve yararları şöyle sıralanır
 NİYAZİ YILMAZ ÇOLAK

1-İşletme körlüğünü aşmada en etkili yöntem gruptur.Sistem hatalarını grup

kolaylıkla bulabilir.
2-Grup çalışması kişilerin teknik bilgilerini geliştirir işini daha iyi anlamasına ve
konuya bütün olarak bakmasına yardımcı olur.
3-Çalışanların sorun çözme alışkanlıklarını geliştirir.
4- Çalışanlara iletişim alışkanlığı kazandırır.
5-Yaratıcılığı geliştirir ve teşvik eder.
6- Takım anlayışını geliştirir.
7-Kişisel etkileri ve etkileşimi güçlendirir.
8-Ekonomik analiz,çağdaş yönetim ve katılımcı karar verme anlayışını geliştirir.
9-Kişilerin işlerini seven, başardıklarıyla gurur duyan insan olmalarına yardımcı
olur.
d-Sürekli gelişme; Hedef belirli bir standardı tutturmak değil seviyeyi, o
seviyeyi ne olursa olsun, sürekli ve hızlı bir tempoda geliştirmektir.
e-Yönetim modeli; T.k. kavramının beraberinde getirdiği kendine özel bir
yönetim modeli vardır

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ SİSTEMİ ( TKY )

T.k.y. bir yönetim sistemidir. Programlar serisi değildir. T.k.y.’nin parçası olarak
sunulan takımlardan pek çoğu her organizasyonda başarılı bir şekilde
uygulayabiliriz. T.k.y.’nin başarılı olması için tüm organizasyon tarafından
benimsenmesi ve yukardan aşağıya tan bir kararlılıkla uygulanması gereklidir.
T.k.y. temel bir yönetim felsefesidir. Özel bir ortam için uygulanabilir.
İşletmelerin ortak hedefi müşterilerin beklentilerini devamlı olarak karşılaması veya
aşması için sürekli olarak çalışmaktadır.
T.k.y. müşteri memnuniyeti kardan önce müşteri gelen sistemdir. Müşteri
beğenisi uzun vadeli kar sağlar. T.k.y. işin hedeflerine memnun müşteriler ve mutlu
çalışanlar oluşturarak ulaşmak için kullanılan felsefe, takım ve süreçlerin entegre
şefini kapsayan bir sistemdir.
T.k.y. ‘nin kuruluşunu oluşturan 4 ana eleman vardır.
1- İnsan 2- Sürekli gelişim 3- Süreç 4- Müşteri

1-)İNSAN:İnsanlara yetki vererek ekip çalışmasından optimum elde edilmesini

dağlamaktır. Bu hedefin yolu iletişim hünerleri,karşılıklı etkileşim hünerleri ve
 NİYAZİ YILMAZ ÇOLAK

etkili toplantı hünerleri üzerinde yoğunlaşan eğitimle başlar. Böyle bir eğitim
insanın grup aktiviteleri içerisinde etkin rol alarak ürün ve süreçlerin sürekli
gelişimine katkıda bulunmalarını sağlar.
Daha ileri eğitim ise çalışanları etkilemek için temel oluşturan ileri düzeydeki ekip
çalışmasına götürür.
2-)SÜREKLİ GELİŞİM: Problemlerin ana nedenlerini bulmak için 5 defa niçin
sorusunu sorulmasıyla uygun kararlar verebilmesine yardımcı olacak bilgilerin
toplanması çalışanlara öğretilir. Sürekli gelişim kalitenin temel prensibini
oluşturmaktadır.Planla,uygula,kontrol et,devam et veya değiştir. Bu çevrimin
tekrarlanması mükemmelliği hiç bitmeyen arayıştır.
3-)SÜREÇ:Bir ekip bir problemi analiz ederken problem çözme sürecini rehber
olarak kullanır. Çözümleri seçer. Bir aksiyon planı geliştirir ve uygulama
sonuçlarını değerlendirir. Bu değerlendirme ekibin yeniden birinci basamaktan
başlayıp sonucu tekrar incelensine veya orijinal problemin çözülmesiyle ortaya
çıkan yeni problemlerin belirlenmesine sebep olur.
Kalite geliştirme süreci, müşteri ihtiyaçlarını bir spesifikasyon sürecine
dönüştürmek için adım adım ilerler.Sürekli gelişimin elde edilmesinde kalite
geliştirme süreci tekrarlanır.
4-)MÜŞTERİ:T.k.y.’nindeki birinci odak noktası müşteri ve onun
memnuniyetidir. Bazı araştırmacılar müşteri memnuniyeti açısından kalitenin 5
temel öğesini önermektedir.3 tanesi özel bir öneme sahiptir. Bunlar ; beklenen
kalite, tatmin eden kalite ve memnun eden kalitedir. Diğer ikisi de önemsenmeyen
kalite ve ters kalitedir.
BEKLENEN KALİTE: Müşterinin beklediği dolayısıyla talep etmeye gerek
duymadığı özellik ve karakteristikleri belirler. Bu özellik bulunduğunda müşteri
memnuniyetsizlik göstermez. Fakat olmadığında gösterir.
TATMİN EDEN KALİTE: Müşteri olarak talep ettiği özellik veya
karakteristikleri belirler.Bu özellik bulunmadığında müşteri tatmin olmaz.tatmin
eden kalite müşteri beklentileri karşılar ancak aşmaz.
MEMNUN EDEN KALİTE: Müşterinin istemediği çünkü varlığından haberdar
olmadığı özellik ve karakteristik belirtir. Bu özellik bulunduğunda müşteri çok
memnun olur. Bulunmazsa müşteri memnuniyetsizlik göstermez. Memnun eden
kalite müşterinin beklentilerini karşılar ve memnun eder.
NİYAZİ YILMAZ ÇOLAK