Τι πρέπει να ξέρουμε για την ανακύκλωση

Γυαλί

Το γυαλί είναι το αρχαιότερο από όλα τα υλικά, που ανακυκλώνουμε σήμερα.

Η κατασκευή του ήταν γνωστή από τους αρχαίους χρόνους και πλέον το γυαλί
μετρά περίπου 3.000 χρόνια ζωής. Τότε, όμως, το γυαλί θεωρούνταν
πολύτιμο υλικό και οι άνθρωποι ξαναχρησιμοποιούσαν τα γυάλινα αντικείμενα
αμέτρητες φορές μέχρι τελικά να σπάσουν. Σήμερα, η κατασκευή του γυαλιού
είναι τόσο εύκολη και πλέον κοστίζει τόσο λίγο, που ότι γυάλινο δε
χρειαζόμαστε, το πετάμε στα σκουπίδια. Είναι, όμως, σωστό να το πετάμε
αφού μπορούμε να το ανακυκλώσουμε;

Το γυαλί μπορεί να ανακυκλωθεί με δύο τρόπους. Ο ένας είναι η επιστροφή

των γυάλινων φιαλών (π.χ. μπύρας) στο κατάστημα απ' όπου ψωνίζουμε
καθώς αυτό με τη σειρά του, επιστρέφει τις φιάλες στο εργοστάσιο
εμφιάλωσης, για να ξαναχρησιμοποιηθούν. Υπάρχουν, όμως, και πάρα πολλά
γυάλινα αντικείμενα τα οποία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά. Αυτά
τα ανακυκλώνουμε.

Το γυαλί φτιάχνεται από μια ειδική άμμο, σόδα και μαρμαρόσκονη. Τα τρία
αυτά υλικά μπαίνουν στον κλίβανο τήξης, όπου επικρατούν θερμοκρασίες
5.000-6.000 βαθμών Κελσίου. Εκεί, τα υλικά λιώνουν και γίνονται υαλόμαζα,
δηλαδή γυαλί σε υγρή μορφή. Στη συνέχεια, το παχύρρευστο αυτό υγρό
τοποθετείται στα ειδικά μηχανήματα και αφού πάρει το επιθυμητό σχήμα,
ψύχεται για να στερεοποιηθεί.

Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και για το γυαλί, που προορίζεται για

ανακύκλωση. Στις ειδικές μονάδες, όπου συγκεντρώνεται το παλιό γυαλί,
γίνεται ο διαχωρισμός ανάλογα με το χρώμα του. Στη συνέχεια, τα γυάλινα
αντικείμενα θρυμματίζονται (υαλόθραυσμα), καθαρίζονται από τυχόν άλλα
υλικά (π.χ. χαρτί) και ανακατεύονται με σόδα. Το υαλόθραυσμα ρίχνεται στον
κλίβανο τήξης, όπου γίνεται υαλόμαζα από την οποία θα κατασκευαστούν τα
καινούργια γυάλινα αντικείμενα.

Σε αριθμούς:

- Κάθε χρόνο πετάμε 28 δισεκατομμύρια μπουκάλια και βάζα

- Με την ενέργεια που εξοικονομείται από την ανακύκλωση ενός γυάλινου

μπουκαλιού, μπορεί να ανάψει ένας ηλεκτρικός γλόμπος 100 Watt για 4 ώρες

- 1.100 κιλά ακατέργαστων υλικών (άμμος, σόδα και μαρμαρόσκονη) μας

δίνουν 1.000 κιλά γυαλί
- 1.000 κιλά ανακυκλωμένου γυαλιού εξοικονομούν 12 κιλά πετρέλαιο

Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να δίνουμε για ανακύκλωση όσες
γυάλινες συσκευασίες δεν επιστρέφονται, να διαλέγουμε γυάλινες και όχι
πλαστικές συσκευασίες, ενώ μπορούμε να ξαναχρησιμοποιούμε τα παλιά
γυάλινα δοχεία (π.χ. για να αποθηκεύουμε σπιτικές μαρμελάδες).

Πλαστικά

Τα πλαστικά αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων. Στην

Ελλάδα καταναλώνονται ετησίως 300.000 τόνοι πλαστικών. Αποτελούν υλικό
υψηλής τεχνολογίας και μεγάλης αντοχής και χρησιμεύουν κυρίως ως υλικό
συσκευασίας. Ο λόγος που τα καθιστά εχθρικά προς το περιβάλλον είναι ότι
αποσυντίθενται, με πολύ αργό ρυθμό: ένα πλαστικό μπουκάλι αποσυντίθεται
σε 450 χρόνια, ενώ ένα σχοινί σε 3-14 μήνες και ένα χαρτί σε 4-6 εβδομάδες.

Το πλαστικό είναι ανακυκλώσιμο, ωστόσο οι προσμείξεις που περιέχει και η

μεγάλη ποικιλία πλαστικών (50 περίπου είδη) που χρησιμοποιούνται από τις
βιομηχανίες καθιστούν τη διαδικασία αυτή πολύ δύσκολη.

Τα πιο διαδεδομένα είδη προς ανακύκλωση είναι:

PVC - Πολυβινυλοχλωρίδιο

HDPE - Πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας

LDPE - Πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας

PP - Πολυπροπυλένιο

PS - Πολυστυρένιο

Για να ανακυκλωθούν τα πλαστικά απορρίμματα συμπιέζονται χωρίς

προηγούμενη διαλογή και καθαρισμό τους, για να μειωθεί ο όγκος τους.
Έπειτα ακολουθεί θέρμανσή τους και συνεχής ζύμωση σε θερμοκρασία γύρω
στους 200οC. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η παραγωγή ενός
ρευστού ομοιόμορφου υλικού που μπορεί να μορφοποιηθεί κατάλληλα με
χύτευση υπό πίεση. Το υλικό που προκύπτει είναι δεύτερης ποιότητας, που
ωστόσο, μπορεί να βελτιωθεί, αν διοχετευτεί σε αυτό ποσότητα καθαρού
πλαστικού.

Μια λύση στο πρόβλημα ανακύκλωσης των πλαστικών προσφέρει το

βιοπλαστικό, ένα είδος πλαστικού που παρασκευάζεται με τη βοήθεια
βακτηριδίων και ανακαλύφτηκε το 1988 από μια βρετανική εταιρία. Σε
αντίθεση με τα κοινά πλαστικά, που είναι απρόσβλητα σε μικροοργανισμούς
και δεν αποσυντίθενται, το βιοπλαστικό μπορεί να αποσυντεθεί μέσα στο
έδαφος μέσω μυκήτων και βακτηριδίων σε διάστημα λίγων μηνών. Από
βιοπλαστικό κατασκευάζονται ήδη μπουκάλια, δοχεία, μεμβράνες
συσκευασίας κ.λπ., ενώ υπάρχουν πολλές προοπτικές για επέκταση της
χρήσης του.

Κομποστοποίηση

Κομποστοποίηση είναι η φυσική διαδικασία κατά την οποία τα οργανικά

απόβλητα μετατρέπονται σε ένα πλούσιο οργανικό μίγμα που λειτουργεί ως
εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα. Η κομποστοποίηση είναι ένας πολύ άμεσος και
σημαντικός τρόπος ανακύκλωσης. Έχει υπολογιστεί ότι το 35% των οικιακών
απορριμμάτων μπορούν να κομποστοποιηθούν

Τα οργανικά σκουπίδια που παράγουμε αποτελούν πάνω από το 50% των

απορριμμάτων μας Φυσικά, από τη στιγμή που θα τα πετάξουμε καταλήγουν
στις χωματερές, επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Κι όμως, θα μπορούσαμε να
αξιοποιήσουμε τα αποφάγια αυτά, μειώνοντας το φόρτο των χωματερών και
αποκτώντας ένα πρώτης τάξης λίπασμα για τον κήπο και τις γλάστρες μας.
Πώς; Βάζοντας ένα οικιακό κομποστοποιητή στον κήπο ή το μπαλκόνι του
σπιτιού μας. Ο κομποστοποιητής αυτός είναι μικρός σε μέγεθος (θέλει
περίπου 1 τετραγωνικό μέτρο), σχετικά χαμηλού κόστους, άοσμος και, το
σημαντικότερο, θα μειώσει τον όγκο των οργανικών απορριμμάτων που
πετάμε στα σκουπίδια κατά 70%. Αυτό σημαίνει 150 κιλά λιγότερα σκουπίδια
κάθε χρόνο για κάθε άτομο.

Μπορούμε να ανακυκλώσουμε / κομποστοποιήσουμε:

* Λαχανικά, χορταρικά, φρούτα (ωμά ή βρασμένα).

* Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν τα υγρά.

* Φυτικά υπολείμματα όπως ξερά φύλλα, βλαστοί, κομμένο γκαζόν κ.λπ.

* Στάχτη από τζάκι.

* Τσόφλια αυγών.

* Χαρτιά κουζίνας (ρολό κουζίνας, χαρτοπετσέτες, μαλακές χάρτινες

σακούλες).

* Πριονίδι (ιδιαίτερα εάν είναι πολύ υγρό το κομπόστ και θέλουμε ένα μείγμα
πιο ισορροπημένο και με μεγαλύτερο αερισμό).

* Υπολείμματα βοτάνων από ροφήματα και κατακάθια καφέ ή και φίλτρα

γαλλικού καφέ.

* Οργανικά λιπάσματα, όπως καστανόχωμα, φυλλόχωμα κ.λπ.

Αποφύγετε να κομποστοποιήσετε απορρίμματα που προσελκύουν ενοχλητικά
ζωύφια, άρρωστα ή μολυσμένα από έντομα φυτά, λιπαρά φαγητά, όπως το
κρέας και τα τυροκομικά. Επίσης τα απορρίμματα των σκύλων και των γατών
γιατί μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες.

Γιατί να κάνω κομποστοποίηση:

Υγιέστερα φυτά

Οι οργανικές ουσίες είναι γνωστές ως "η ψυχή του υγιούς χώματος".

Προσθέτοντας κομπόστ στον κήπο ή τις γλάστρες σας θα βοηθήσει τα φυτά
να μεγαλώσουν γρηγορότερα και περισσότερο. Οι οργανικές ουσίες μέσα στο
κομπόστ βοηθούν το χώμα να συγκρατεί θρεπτικές ουσίες και νερό,
ωφελώντας τα φυτά και μειώνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης,

Η κομποστοποίηση σας εξοικονομεί χρήματα

Χρησιμοποιώντας το κομπόστ σαν εδαφοβελτιωτικό μειώνει κατά πολύ την

ανάγκη αγοράς αντίστοιχων προϊόντων από την αγορά. Η κομποστοποίηση
μπορεί να μειώσει τα δημοτικά τέλη που πληρώνετε για τη συλλογή των
απορριμμάτων. Μειώνοντας κατά 35% τα σκουπίδια σας και κατ' επέκταση
όλοι οι δημότες που μπορούν να κάνουν το ίδιο, μειώνονται τα έξοδα
συγκομιδής των απορριμμάτων του δήμου, που συνεπάγεται μια πιθανή
αντίστοιχη μείωση των δημοτικών τελών.

Η κομποστοποίηση είναι εύκολη και βολεύει

Δεν χρειάζεται πια να γεμίζετε σακούλες με κλαδέματα και άλλα απορρίμματα

του κήπου. Απλά τα βάζετε στον κάδο κομποστοποίησης ή στο σωρό
κομποστοποίησης αν δεν χρησιμοποιείτε κάδο και παρατηρήστε τα να
γίνονται πλούσιο σκούρο κομπόστ.

Η κομποστοποίηση είναι η εναλλακτική πρακτική στη θέση της ταφής ή της

καύσης των οργανικών

Τα απορρίμματα του κήπου και τα οργανικά μαζί είναι περίπου το 20% των
συνολικών απορριμμάτων που καταλήγουν στις χωματερές κάθε χρόνο. Η
επιλογή της κομποστοποίησης μειώνει την ανάγκη για καύση ή ταφή των
οργανικών και βελτιώνει την ποιότητα των επιφανειακών εδαφών μας.

Επίσης κάνοντας κομποστοποίηση μειώνουμε τα σκουπίδια που καταλήγουν

στους ΧΥΤΑ. Αυτό έχει πολλαπλά οφέλη:
Μειώνονται οι συνολικές ποσότητες αποβλήτων που στέλνει ο Δήμος μας στο
ΧΥΤΑ.

Επιμηκύνεται σημαντικά ο χρόνος ζωής των ΧΥΤΑ, αφού έτσι δέχονται πολύ
λιγότερα απόβλητα.

Προστατεύουμε τον πλανήτη από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τα

οργανικά απόβλητα στους ΧΥΤΑ θάβονται και αποικοδομούνται κάτω από
συνθήκες έλλειψης οξυγόνου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή
μεγάλων ποσοτήτων μεθανίου (CH4), μονοξειδίου του άνθρακα (CO) και σε
λιγότερες ποσότητες υδρόθειο (H2S) κ.α.. Τα αέρια αυτά είναι σε μεγάλο
βαθμό υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συνεπώς για την
αλλαγή του κλίματος στη Γη, με τις γνωστές για όλους καταστρεπτικές
συνέπειες.

Ένα άλλο πρόβλημα στο οποίο δίνει λύση η κομποστοποίηση των οργανικών
αποβλήτων είναι η ερημοποίηση των εδαφών. Η εντατικοποίηση της
καλλιέργειας της γης, σε συνδυασμό με την καταστροφή των δασών από
πυρκαγιές και την εμπορική υπερεκμετάλλευσή τους, έχουν κάνει τα εδάφη
πολύ φτωχά σε οργανική ύλη. Η διάβρωσή τους είναι το επόμενο βήμα πριν
την τελική ερημοποίηση. Η «λύση» για τη συνέχιση της καλλιέργειας της γης
είναι η υπερβολική χρήση λιπασμάτων που έχει πολλαπλές αρνητικές
επιπτώσεις στα νερά, στην πανίδα και φυσικά στον άνθρωπο. Το κομπόστ,
δηλαδή το προϊόν της κομποστοποίησης, επιστρέφει στο έδαφος τις
απαραίτητες για τη γονιμότητά του οργανικές και ανόργανες ουσίες.

Ορυκτέλαια

Τα ορυκτέλαια είναι προϊόντα πετρελαίου που χρησιμοποιούνται ως λιπαντικά

για κινητήρες αυτοκινήτων και μηχανές βιομηχανικών εγκαταστάσεων.
Περιλαμβάνονται στη Ευρωπαϊκή Λίστα Επικίνδυνων Αποβλήτων (ομάδα
13000). Χαρακτηρίζονται επικίνδυνα εξαιτίας των συστατικών τους, μερικά
από τα οποία είναι πτητικές ενώσεις, άζωτο, θείο, χλώριο, μόλυβδος,
ασβέστιο, ψευδάργυρος, κάδμιο, νικέλιο, βάριο, μαγνήσιο, σίδηρος,
φώσφορος και χαλκός.

Τα χημικά στοιχεία και οι ενώσεις που περιέχονται βρίσκονται μέσα στα

ορυκτέλαια είτε ως πρόσθετα είτε λόγω της χρήσης και του τρόπου συλλογής
και είναι επικίνδυνα για το περιβάλλον και την υγεία του
ανθρώπου(καρκινογόνα, μεταλλαξιογόνα κ.λ.π.).

Στα απόβλητα ορυκτελαίων που συλλέγονται νόμιμα γίνεται αναγέννηση. Η

αναγέννηση είναι μια διαδικασία που απομακρύνει ή μειώνει τα επικίνδυνα
στοιχεία με αποτέλεσμα τα αναγεννημένα ορυκτέλαια να μπορούν να
χρησιμοποιηθούν ξανά σαν να είναι παρθένα ορυκτέλαια. Με αυτή τη
διαδικασία παράγεται ένα προϊόν που είναι ιδίας ποιότητας με τα πρωτογενή,
ενώ προστατεύεται το περιβάλλον και επιτυγχάνεται εξοικονόμηση πρώτων
υλών.

Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων, αφορούν ειδικότερα τις ακόλουθες

κατηγορίες αποβλήτων:

1301 απόβλητα υδραυλικών ελαίων

13 01 04* χλωριωμένα γαλακτώματα

13 01 05* μη χλωριωμένα γαλακτώματα

13 01 09* χλωριωμένα υδραυλικά έλαια με βάση τα ορυκτά

13 01 10* μη χλωριωμένα υδραυλικά έλαια με βάση τα ορυκτά

13 01 11* συνθετικά υδραυλικά έλαια

13 01 12* άμεσα βιοαποικοδομήσιμα υδραυλικά έλαια

13 01 13* άλλα υδραυλικά έλαια

13 02 απόβλητα έλαια μηχανής κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης

13 02 04* χλωριωμένα έλαια μηχανής, κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης με

βάση τα ορυκτά

13 02 05* μη χλωριωμένα έλαια μηχανής, κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης

με βάση τα ορυκτά

13 02 06* συνθετικά έλαια μηχανής, κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης

13 02 07* άμεσα βιοαποικοδομήσιμα έλαια μηχανής, κιβωτίου ταχυτήτων και

λίπανσης

13 02 08* άλλα έλαια μηχανής, κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης

13 03 απόβλητα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας

13 03 06* χλωριωμένα έλαια μόνωσης ή μεταφοράς θερμότητας με βάση τα

ορυκτά εκτός εκείνων που περιλαμβάνονται στο σημείο 13 03 01

13 03 07* μη χλωριωμένα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας με βάση

τα ορυκτά
13 03 08* συνθετικά έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας

13 03 09* άμεσα βιοαποικοδομήσιμα έλαια μόνωσης και μεταφοράς

θερμότητας

13 03 10* άλλα έλαια μόνωσης και μεταφοράς

Για την καλύτερη ανακύκλωση των χρησιμοποιημένων ορυκτέλαιων καλό θα

ήταν να επιλέγουμε την αλλαγή λαδιών οχημάτων κάθε είδους σε συνεργεία
που συνεργάζονται με αδειοδοτημένους φορείς παραλαβής. Σε περίπτωση
που κάποιος αλλάζει λάδια μόνος του να τα μεταφέρει σε σημεία που έχουν
πιστοποιητικό εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Το
ίδιο πρέπει να κάνουμε και με τις συσκευασίες των ορυκτελαίων.

Με την οδηγία 75/439/ΕΟΚ "περί διαθέσεως των χρησιμοποιημένων

ορυκτελαίων' η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει την υποχρέωση των κρατών
μελών να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την εξασφάλιση της συλλογής και
αβλαβούς διαθέσεως των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων και ότι, στο μέτρο
του δυνατού, αυτή η διάθεση πρέπει να γίνεται με επαναχρησιμοποίηση
(αναγέννηση ή/και καύση για άλλους σκοπούς εκτός από την καταστροφή)·

Το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα για την διαχείριση των ΑΛΕ είναι ο Νόμος
2939/2001 (ΦΕΚ 179 Α), και το Προεδρικό Διάταγμα 82/2004 (ΦΕΚ 64 Α), με
το οποίο ρυθμίζονται οι όροι και προϋποθέσεις καθώς και κάθε αναγκαία
λεπτομέρεια για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών
ελαίων.

Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα πρέπει να συλλέγεται το 70% του

βάρους όλων των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων και το 80% αυτών να
αναγεννάτε.

Το ΠΔ απαγορεύει την απόρριψη αποβλήτων λιπαντικών ελαίων στα

επιφανειακά και υπόγεια νερά, στα χωρικά θαλάσσια νερά, στα νερά των
αποχετευτικών συστημάτων και στο έδαφος. Επίσης, απαγορεύει την
επεξεργασία τους που προκαλεί ρύπανση της ατμόσφαιρας, η οποία έχει ως
αποτέλεσμα την υπέρβαση των οριακών τιμών εκπομπών που καθορίζονται
από ειδικές διατάξεις.

Για την οργάνωση κάθε συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης απαιτείται η

χορήγηση έγκρισης από τον ΕΟΕΔΣΑΠ (Εθνικός Οργανισμός Εναλλακτικής
Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων).. Η έγκριση, ισχύει για έξι (6)
χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται με τροποποίηση ή αναθεώρηση της
προβλεπόμενης μελέτης σύμφωνα με τα τότε ισχύοντα νέα δεδομένα.
Ήδη έχει εγκριθεί με Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ το Σύστημα Συλλογικής
Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων "ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Α.Ε" με το διακριτικό τίτλο ΕΛ.ΤΕ.ΠΕ. ΑΕ.

Ελαστικά

Ένα είδος απορριμμάτων, η ανακύκλωση του οποίου παρουσίασε εξέλιξη τα

τελευταία χρόνια, είναι τα ελαστικά αυτοκινήτων. Τα λάστιχα από κάθε είδους
όχημα, όπως ΙΧ, φορτηγά, μοτοποδήλατα, τρίκυκλα, ελαφρά τετράτροχα
καθώς και μηχανήματα έργων και γεωργικά, μετατρέπονται σε απόβλητα όταν
δεν χρησιμοποιούνται άλλο.

Τα ελαστικά κατασκευάζονται από φυσικό και συνθετικό καουτσούκ, ενώ

χρησιμοποιείται επίστρωση από χάλυβα προκειμένου να αυξηθεί η αντοχή
τους στο σημείο όπου ενώνονται με τις ζάντες. Περιέχουν, επίσης και άλλα
συστατικά, όπως λινά, οξείδιο ψευδαργύρου, θείο και διάφορες άλλες
οργανικές ουσίες.

Στα λάστιχα των φορτηγών η αναλογία είναι 35% μέταλλο, 49% συνθετικό
καουτσούκ και το υπόλοιπο 16% λινό. Στα λάστιχα των Ι.Χ. αυτοκινήτων τα
δεδομένα αλλάζουν κάπως. Tο λινό φτάνει το 30%, ενώ το σίδερο το 8% -
10%. Το υπόλοιπο είναι συνθετικό καουτσούκ.

Το μεγαλύτερο μειονέκτημα των ελαστικών, όταν πετιούνται σαν σκουπίδια,

είναι ότι ο χρόνος πλήρους αφομοίωσής τους από τη Φύση υπολογίζεται σε
μερικές εκατοντάδες χρόνια.

Όταν καταλήγουν ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον και ιδιαίτερα όταν καίγονται

ανεξέλεγκτα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην ανθρώπινη
υγεία αφού ελευθερώνονται στο περιβάλλον βλαβερές ουσίες, όπως οι
πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, βενζόλιo και φαινόλες, ουσίες με
καρκινογόνες ιδιότητες.

Πολλές ήταν οι χώρες που επέλεξαν την ταφή των ελαστικών ως λύση για τη
διαχείριση των παλαιών ελαστικών. Όμως, η επιλογή αυτή σύντομα
εγκαταλείφθηκε αφού τα ελαστικά καταλαμβάνουν τεράστιο όγκο στους
χώρους ταφής κι αυξάνουν τον κίνδυνο ανάφλεξης των σκουπιδιών. Η
στεγανότητα των χώρων ταφής δεν εξασφαλίζεται πάντα, γεγονός που
σημαίνει ότι οι επικίνδυνες ουσίες που δημιουργούνται κατά την αποσύνθεση
των ελαστικών μπορούν να διαπεράσουν το έδαφος και να επηρεάσουν τη
γύρω περιοχή. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να ρυπάνουν τα νερά και το
έδαφος και να έχουν βλαβερές συνέπειες στους ζώντες οργανισμούς. Η ταφή
των ελαστικών εγκαταλείφθηκε, όμως, και για έναν ακόμα λόγο: τα ελαστικά
μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (29407/3508/2002 ΚΥΑ "Μέτρα και όροι για την
υγειονομική ταφή των αποβλήτων") δεν επιτρέπεται να πετάγονται στο
περιβάλλον ή να μεταφέρονται σε χώρους ταφής σκουπιδιών ολόκληρα ή
τεμαχισμένα μεταχειρισμένα ελαστικά οχημάτων. Εξαίρεση αποτελούν τα
υλικά που προορίζονται για χρήση σε κατασκευαστικά έργα εντός του ΧΥΤΑ.

Οι εισαγωγείς ελαστικών έχουν είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με άλλους την

ευθύνη "εναλλακτικής διαχείρισής τους", δηλαδή να οργανώσουν τη συλλογή,
μεταφορά, προσωρινή αποθήκευση, επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση
των μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων, ώστε μετά την
επαναχρησιμοποίηση ή αξιοποίησή τους να επιστρέφουν στο ρεύμα της
αγοράς. Δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν στην αγορά ελαστικά που ο
εισαγωγέας τους δεν έχει οργανώσει μόνος τους ή μαζί με άλλους την
συλλογή και τη διαχείρισή τους.

Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 109/ ΦΕΚ Α 75/ 5-3-2004 σε εφαρμογή

των διατάξεων του Ν. 2939/2001 (διατάξεις των άρθρων 15, 16, 17 και 18)
πρέπει κατά προτεραιότητα να επιτυγχάνεται η πρόληψη παραγωγής
αποβλήτων από ελαστικά των οχημάτων, και μετά η επαναχρησιμοποίηση,
ανακύκλωση και η ενεργειακή αξιοποίηση τους, ώστε να μειώνεται η
ποσότητα των αποβλήτων που οδηγούνται σε χώρους ταφής και να
βελτιώνεται η περιβαλλοντική επίδοση όλων όσων συμμετέχουν στο κύκλο
ζωής των ελαστικών.

Για το σκοπό αυτό έχει εγκριθεί μετά από υποβολή σχετικού φακέλου και
θετική εισήγηση από την Επιτροπή Παρακολούθησης Εναλλακτικής
Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων Προϊόντων (ΕΠΕΔ) με την Υπουργική
Απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 1145/28-07-2004) η λειτουργία ενός φορέα,
στον οποίο συμμετέχουν οι εταιρίες εισαγωγής ελαστικών που ονομάζεται
Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ECOELASTIKA AE (τηλ.: 210-
61.28.260).

Για την ανακύκλωση του ελαστικού είναι απαραίτητος ο τεμαχισμός του ή η

μηχανική κοκκοποίηση, όπως λέγεται. Μια σειρά τεμαχιστών κόβει το λάστιχο
σε μικρά και μικρότερα κομμάτια μέχρι να γίνουν κόκκοι συγκεκριμένου
διαμετρήματος και πούδρα. Οι μαγνήτες διαχωρίζουν το ατσάλι και τα άλλα
μέταλλα του ελαστικού και τέλος τα φυγοκεντρικά κόσκινα αφαιρούν το λινό.

Τα μέταλλα πωλούνται στη Χαλυβουργική, το λινό στην ασβεστοποιία

αντικαθιστώντας το πετρέλαιο καύσης.

Οι κόκκοι του ανακυκλωμένου ελαστικού ανάλογα με τη διάμετρό τους

μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια πληθώρα προϊόντων. Στα μικρά γήπεδα
ποδοσφαίρου, στα μαλακά πλακάκια στις παιδικές χαρές και στο τερέν του
στίβου, στις λεωφορειολωρίδες. Κι αυτές είναι μόνο μερικές από τις χρήσεις
του.
Σε άλλες χώρες ο κόκκος του ανακυκλωμένου ελαστικού χρησιμοποιείται τόσο
στις οικοδομές μαζί με το μπετόν -γιατί έχει θερμομονωτικές και αντισεισμικές
ιδιότητες-, στην κατασκευή οδοστρωμάτων λόγω των αντιολισθητικών
ιδιοτήτων που έχει όσο και στην κατασκευή παραπετασμάτων στις
λεωφόρους ταχείας κυκλοφορίας, ως ηχομονωτικό στις ράγες του τραμ, στα
σαμαράκια των δρόμων, στο διάδρομο των ιπποδρομίων κ.λπ.

Το κλίμα της Γης παρέμεινε σχετικά σταθερό από την τελευταία εποχή παγετώνων.

Συγκεκριμένα, τα τελευταία 10.000 χρόνια δεν παρατηρήθηκαν θερμοκρασιακές αλλαγές άνω

του 1 βαθμού Κελσίου μέσα σε ένα αιώνα. Τον 20ο αιώνα καταμετρήθηκε αύξηση της μέσης

θερμοκρασίας 0,4-0,8 βαθμούς, γεγονός που τον κατατάσσει ως τον θερμότερο τα τελευταία

χίλια χρόνια. Για το βόρειο ημισφαίριο, είναι πιθανό ότι η δεκαετία 1990-2000 ήταν η
θερμότερη

και το έτος 1998 το θερμότερο των τελευταίων 1000 χρόνων. Ειδικότερα τις τελευταίες

δεκαετίες, είναι σαφές ότι οι αλλαγές στη θερμοκρασία έχουν ανθρωπογενή προέλευση,
όπως

επεσήμανε η Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC) στην τελευταία

επιστημονική της έκθεση, τον Σεπτέμβριο του 2001.

Από το 1750 (απαρχή της βιομηχανικής επανάστασης), οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του

άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξήθηκαν κατά 31%. Τα ¾ των εκπομπών του αερίου αυτού

οφείλονται σε χρήση ορυκτών καυσίμων. Η σημερινή συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα

στην ατμόσφαιρα είναι πιθανόν η μεγαλύτερη που έχει παρουσιαστεί τα τελευταία 20

εκατομμύρια χρόνια.

Από το 1750, οι συγκεντρώσεις του μεθανίου έχουν αυξηθεί κατά 151% και του υποξειδίου
του

αζώτου αυξήθηκαν κατά 17%. Οι συγκεντρώσεις του μεθανίου ποτέ δεν υπήρξαν υψηλότερες

στη διάρκεια των τελευταίων 420.000 ετών και του υποξειδίου του αζώτου τα τελευταία 1000
χρόνια.

Η IPCC προβλέπει ακόμη πως:

• Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αναμένεται να αυξηθούν και άλλο λόγω των

ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

• Η μέση θεμοκρασία της επιφάνειας του πλανήτη αναμένεται να αυξηθεί από 1,4 έως 5,8

βαθμούς Κελσίου ως το 2100.

• Η στάθμη της θάλασσας αναμένεται να αυξηθεί κατά 9-88 εκατοστά ως το 2100.

Ένα απλό μέτρο, όπως η αντικατάσταση δύο λαμπτήρων πυρακτώσεως με εξοικονόμησης

ενέργειας σε κάθε σπίτι, μπορεί από μόνο του να αποτρέψει την κατασκευή ενός νέου
θερμοηλεκτρικού σταθμού ισχύος εκατοντάδων MW (μεταξύ 370-530 MW), ο οποίος θα
κόστιζε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Αντίθετα, το μέτρο που προτείνει η
Greenpeace θα κόστιζε μόλις 20-25 εκατ. € (8 εκατ. λαμπτήρες), ενώ θα συνέβαλε άμεσα στη
μείωση των ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 920.000 τόνους ετησίως, καθώς
και τη μείωση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος για τους καταναλωτές.

Παρόμοια πρόταση είχε καταθέσει η Greenpeace στη ΔΕΗ το 1996. Η ΔΕΗ τότε παρείχε
διευκολύνσεις πληρωμής στους κατοίκους των νησιών του Αιγαίου, της Κρήτης και της
Θράκης για την αγορά λαμπτήρων εξοικονόμησης. Χάρη σε αυτό το πρόγραμμα,
αντικαταστάθηκαν 121.000 λάμπες πυρακτώσεως με εξοικονόμησης, με αποτέλεσμα να
μειωθεί η αιχμή της ζήτησης κατά 8 MW, δηλαδή περίπου όσο είναι η εγκαταστημένη ισχύς
της Μήλου. Παρά την επιτυχία του όμως, το πρόγραμμα δεν επαναλήφθηκε.