HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN VÀ GIÁM SÁT THIẾT BỊ

ĐỊNH LƯỢNG VÀ ĐÓNG BAO TỰ ĐỘNG SẢN PHẨM

DẠNG HẠT
THE AUTOMATIC CONTROL AND SUPERVISION SYSTEMS
OF THE AUTOMATIC QUANTITATIVE AND BAGGING EQUIPMENT
FOR PARTICLE SHAPE PRODUCTS

PHẠM ĐĂNG PHƯỚC

Trường Đại học Phạm Văn Đồng
NGUYỄN PHÚ ANH TUẤN
Học viên cao học khoá 2004-2007

TÓM TẮT
Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu thiết kế, thi công hệ thống điều khiển, giám sát hoạt
động thiết bị định lượng và đóng bao tự động sản phẩm dạng hạt, nhằm t
,
và giám sát khác, phục vụ các ngành sản xuất công nghiệp.
ABSTRACT
This article presents the results of research on designing, manufacturing an automatic control
and supervision systems of the automatic quantitative and bagging equipment for particle
shape products to access and master the automatic control technology for designing and
manufacturing other automatic control and supervision systems in industrial productions.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm, khâu định lượng đóng vai trò hết sức quan
trọng, nhằm xác định chính xác khối lượng nguyên vật liệu, bán thành phẩm và sản phẩm. Các
thiết bị định lượng có mặt hầu hết tại các công đoạn của quá trình sản xuất: cung ứng tồn trữ
nguyên vật liệu, cấp liệu cho từng giai đoạn công nghệ, định lượng và đóng gói sản phẩm.
Tự động điều khiển, giám sát các công đoạn của quá trình sản xuất nói chung và khâu
định lượng đóng gói sản phẩm nói riêng là một trong các giải pháp ưu tiên hàng đầu được lựa
chọn để của c .

Định lượng
nguyên liệu

Định lượng Cân bằng

sản phẩm Định lượng

Hình 1.1. Định lượng gián đoạn Hình 1.2. Định lượng liên tục
 Hiện nay, tại một số cơ sở sản xuất việc định lượng và đóng bao sản phẩm dạng hạt
còn thực hiện theo phương pháp thủ công, một số cơ sở được trang bị thiết bị điều khiển tự
động nhập ngoại, có giá thành cao và không thật sự phù hợp đối với từng loại loại sản phẩm cụ
thể. Do đó vấn đề tiếp cận, làm chủ, tự thiết kế, chế tạo các hệ thống điều khiển và giám sát tự
động của thiết bị định lượng là cần thiết, mang tính thực tiễn.
Bài báo giới thiệu các kết quả nghiên cứu về hệ thống điều khiển, giám sát thiết bị định
lượng và đóng bao tự động sản phẩm phân bón NPK dạng hạt. Trên cơ sở đó, có thể mở rộng
để áp dụng cho các dạng định lượng sản phẩm khác.

2. HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN VÀ GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG THIẾT BỊ ĐỊNH LƯỢNG
VÀ ĐÓNG BAO TỰ ĐỘNG SẢN PHẨM DẠNG HẠT

Hình 2.1. Thiết bị thực nghiệm

Thiết bị thực nghiệm được

mô tả trên hình 2.1. Khi thiết bị hoạt
động, liệu được cấp vào phễu. Bao
được đưa vào miệng phễu, cơ cấu
kẹp bao sẽ tác động, bao được kẹp
chặt, các van điều khiển bắt đầu mở,
liệu chảy vào bao. Tùy theo trọng
lượng yêu cầu được đóng bao, người
thao tác đặt giá trị định lượng yêu
cầu mức cân thô và cân tinh ở phần
điều khiển (cho cả loạt sản phẩm).
Khi đạt yêu cầu về trọng lượng, các
van điều khiển lần lượt đóng, dừng
việc cấp liệu vào bao, cơ cấu kẹp bao
thôi tác động, bao đứng trên băng tải
và được đưa đến vị trí may miệng
bao. Hình 2.2. Sơ đồ điều khiển định lượng
 Qua phân tích nguyên lý vận hành, chúng tôi thiết kế sơ đồ điều khiển và giám sát thiết
bị như hình 2.2. Trong đó thiết kế và thi công
,
m sát sản xuất.
Chức năng cơ bản của một đầu cân là lấy tín hiệu điện áp từ loadcell, biến đổi A/D, xử
lý và hiển thị khối lượng cân được ra đèn Led 7 đoạn hoặc màn hình tinh thể lỏng, có thể
truyền dữ liệu về máy tính hoặc ra máy in. Ngoài ra còn có các chức năng như “Zero”, “Tare”,
“Print”,… Để thực hiện các chức năng như trên với độ chính xác cao, đầu cân phải có một bộ
nguồn chuẩn ổn định.

Hình 2.3. Thiết bị chỉ thị khối lượng Hình 2.4. Loadcell sử dụng trong mô hình

Mạch vi điều khiển được thiết kế bằng , chương trình điều khiển được
lập trình bằng ngôn ngữ C. PLC S7-200 (CPU 224), với chương trình điều khiển được lập
trình bằng ngôn ngữ LAD.

Hình 2.5. Sơ đồ thuật toán điều khiển Hình 2.6. Mạch vi điều khiển của thiết bị

3. TRUYỀN THÔNG GIAO TIẾP VỚI MÁY TÍNH

: RS-232C, RS-449, RS-
422A, RS-423A, RS-485... Trong thiết bị được thiết kế, dùng chuẩn truyền thông nối tiế
-
 :
300, 1200, 4800, 9600, 19200 baud

Hình 3.1. Sơ đồ chân cổng COM

ợc thiết lập bằng ngôn ngữ Delphi, nhằ

.

Hình 3.3. Giao diện giám sát

Hình 3.2. Sơ đồ thuật toán giao tiếp máy tính

Hình 3.4. Giao diện phân tích số liệu Hình 3.5.Giao diện thống kê
 Chúng tôi đã thực nghiệm như sau: định lượng và đóng bao sản phẩm loại 2kg, 3kg,
4kg. Chia làm nhiều đợt, mỗi loại cân 20 lần. Kích thước van đóng thô và đóng tinh cố định.
Căn cứ số liệu mà máy tính thu thập được trong quá trình cân điều khiển bằng vi điều
khiển, có nhận xét sau:

Thiết bị hoạt động tốt, ổn định, các chương trình điều khiển, chương trình giao tiếp
hoạt động tốt. Năng suất cân bình quân: 4 bao/phút, sai số <1% đạt yêu cầu thiết kế, khối
lượng cân càng lớn thì sai số tương đối càng giảm, độ chính xác định lượng càng lớn.

Loại 2kg Loại 3kg

Hình 3.6. Các đồ thị phân tích Sai số

Loại 4kg

4. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Đã thiết kế, chế tạo và vận hành hệ thống điều khiển và giám sát thiết bị định lượng và
đóng bao tự động sản phẩm NPK dạng hạt. Thiết bị hoạt động đúng theo các thuật toán điều
khiển đã thiết kế và ổn định. Trong đó, đã giải quyết tốt các vấn đề :
 Thiết kế thi công hệ thống điều khiển điện khí nén, nối kết với PLC
 Thiết kế thi công hệ thống điều khiển điện khí nén, nối kết với vi điều khiển.
 Thiết kế và thi công giao diện giao tiếp với máy tính đẹp, dễ sử dụng, có thể
theo dõi và kiểm tra giá trị và sai số của từng mẻ cân, đếm số bao đóng được,
lưu trữ và thống kê, phân tích số liệu và in ấn.

và giám sát định lượng tự động khác như: cân ôtô, cân bồn
chứa, cân bao ngoại khổ, cân phối liệu nhiều cấu tử, cân băng định lượng liên tục....
5. KẾT LUẬN
Việc tiếp cận, làm chủ, tự thiết kế chế tạo hệ thống điều khiển và giám sát tự động thiết
bị và quá trình sản xuất dẫn đến giảm chi phí đầu tư, tăng năng suất, đảm bảo ổn định chất
lượng, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm.
Thiết bị thực nghiệm thể hiện tổng quát các công cụ thường sử dụng trong các hệ thống
điều khiển tự động và giám sát quá trình sản xuất, rất phù hợp làm mô hình giảng dạy.
,
k
ngành Tự động hoá và Cơ điện tử.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Nguyễn Ngọc Phương (1999), Hệ thống điều khiển tự động bằng khí nén, Nxb Giáo
dục, Hà nội.
[2] Lê Hoài Quốc, KS Chung Tấn Lâm (2006), Bộ điều khiển lập trình PLC. Nxb Đại học
quốc gia, TP Hồ Chí Minh.
[3] Ngô Diên Tập (2004), Vi xử lý trong đo lường và điều khiển, Nxb Khoa học và Kỹ
thuật, Hà nội
[4] www.tes.net.au (2007) Accurate Reliable and Repeatable Weighing Solutions