Professional Documents
Culture Documents
OD Newsletter Volume 1 NO 4 (Final)
OD Newsletter Volume 1 NO 4 (Final)
အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာစြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္
မားေရးႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာမ်ား၊ ဗဟု
သုတ ရရွိေစမည့္ စာမူမ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပ
သြားမည္။
အႀကံေပးအဖြဲ႕
မအက္ပစြန္
ကိုဗညား (IRC)
ရဲထြန္းဦး (IT)
တာဝန္ခံ
ႏိုင္ႏိုင္ထြန္း
အစုန္ .. အဆန္ အမွန္တရား ဆိုရင္
အယ္ဒီတာအဖြဲ႕
မီးရထား ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္ မႏုႆ ဘာသာေဗဒကို ႏိုင္ႏိုင္ထြန္း
မူအိုင္းရစ္
ကိုယ္ မသိတဲ့အရပ္က က်ီးေတြ
ထုတ္ေဝသူ
အျဖဴျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္လိမ့္မယ္ ေနရာေလး တခုျဖည့္ဖို႔
CCBC
ပံုေသနည္းေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းေနတဲ့ အားလံုးကို (Community Capacity
ကြက္လပ္လုပ္ပစ္လိုက္ရတဲ့အခါ Building Committee)
ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးလ္ရွင္း
ေလာကဟာ
ဒါဏ္ရာေတြ အျပည့္နဲ႔။ စာမူမ်ားေပးပို႔ရန္ႏွင့္
နာမက်န္းျဖစ္ေန႐ံုမွ အပ။ ။
စံုစမ္းေမးျမန္း ဆက္သြယ္ရန္
ျဖစ္တည္မႈတုိင္းမွာ ccb4burma@gmail.com
၂
Glossary
Objectives or Goal
ရည္မွန္း ခ်က္(သို႔)ပန္းတိုင္
မည္သည့္သင္တန္းမ်ားကိုမဆို သင္တန္းေပးလိုက္ၿပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ နည္းျပမ်ားသည္
A goal or objective is ; a
Follow up ေခၚ အစီအစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ေပးရေလ့ရွိသည္။ သို႔မွသာ မိမိတို႔သင္တန္းေပးလိုက္ေသာ အခ်က္
projected computation of affairs
အလက္မ်ားကို လက္ေတြ႕ျပန္လည္ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိႏွင့္ ေနာက္ထပ္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ လိုအပ္ခ်က္
that a person or a system plans
မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးရမည္နည္း ဆိုသည္ကိုလည္း သိရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
or intends to achieve a
ထိုသို႔ သင္တန္းၿပီး၍ (၆) လခန္႔အၾကာတြင္ ျပန္လည္ ေလ့လာေမးျမန္းမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ personal or organizational
သည့္အခါ ျပန္လည္အသံုးခ်သူမ်ားက ေတြ႕ႀကံဳရသည့္ အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္မ်ား၊ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ desired end-point in some sort
အခက္အခဲမ်ားကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးၾကသျဖင့္ သိသင့္သိထိုက္ သည္မ်ားကို ေလ့လာရရွိသည္။ of assumed development. Many
အက်ိဳးရလဒ္မ်ား ရွိေစသည္။ ဥပမာ သင္တန္းနည္းျပ တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ မိမိေပးလိုက္ေသာ သင္တန္း within a finite time by
၃
ဝင္းျမင့္ေမာင္
၄
က်မည္မဟုတ္။ ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္က ျပ႒ာန္း အိႏၵိယ၏ စီးပြားေရး ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့ၿခင္းတို႔
လ်က္ ကိုယ့္တာ၀န္ ကိုယ္ယူစိတ္က ေမာင္း ကို ၿပန္စိစစ္ႀကည့္လွ်င္ ဂ်ပန္ကစီမံခန္႔ခြဲမႈ အ
ႏွင္ထားေသာ လူမႈစရုိက္ မ်ား အားေကာင္းလာမွ တတ္ပညာကို တင္သြင္းၿပီး ၿပည္တြင္းမွာ ရွင္
သာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အစိုင္အခဲႀကီး အရည္ေပ်ာ္ သန္ ႀကီးထြားေအာင္ လုပ္ႏုိင္၍ၿဖစ္သည္။
က် သြားမည္။ ယင္းကို လူမႈ အရင္း (social
အဂၤလိပ္ႏွင့္ အေမရိကန္တုိ႕ ဒုတိယ
capital)ဟုေခၚႀကသည္။
ကမၻာစစ္ ႏုိင္လိုက္သည္မွာ စီမံခန္႕ခြဲမႈ အတတ္
စီမံခန္႕ခြဲမႈပညာ ႀသဇာႀကီးထြားလာ ပညာေႀကာင့္ဟု ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က သံုးသပ္ျပခဲ့
လွ်င္ လူတစ္ဦးခ်င္း စြမ္းရည္ပါ ၿမင့္မားလာသ သည္။ တကယ္မူ ဂ်ာမန္က ဗ်ဴဟာအခင္း အ
လို တခ်ိန္တည္း အလုပ္တာ၀န္မ်ားကို စမတ္က် က်င္းတြင္ ပိုသာေသးသည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိ
စနစ္သို႕ ေၿပာင္းလာသည္။ နည္းပညာ အဆင့္
က် စီမံလာႏုိင္သည္။ ကြန္ယက္ဖြဲ႕စည္းပံုေႀကာင့္ ကန္က စီမံခန္႕ခြဲႏုိင္စြမ္းၿဖင့္ စစ္ၿဖစ္ေနေသာ ႏုိင္
ၿမင့္လာ သည့္အခါ ႏုိင္ငံစံုတြင္ တည္ထားသည့္
သ တင္း စီးဆင္းမႈ ၿမန္သည္ထက္ၿမန္လာသည္။ ငံအားလုံး လူဦးေရ၏ ၅ ပံု ၁ ပံုသာရွိေသာ္လည္း
လုပ္ငန္း တစ္ခုခ်င္းကို ေန႕စဥ္ အေရာင္းစာရင္း၊
ၿပႆနာမ်ိဳးစံုကို သ႐ုပ္ခြဲေလ့လာၿပီး ၿပႆနာ တပ္သားဦးေရတြင္ ယွဥ္ဘက္အင္အားကိုၿပိဳင္၍
ေန႕စဥ္ လုပ္ေဆာင္္ခ်က္၊ ထူးၿခား ၿဖစ္စဥ္
တစ္ခုခ်င္း၏ အေၿဖကိုရွာႏုိင္လာသည္။ ကမၻာ လႈပ္ရွားႏုိင္ခဲ့သည္။ စစ္လက္နက္ကို ပမာဏ
စသည္တို႕ကို ခ်က္ခ်င္းသိေအာင္ လုပ္ေဆာင္
လံုးခ်ီ စီးပြားေရး ၿဖစ္ထြန္းလာ၍ အၿမန္ႏူန္း အားျဖင့္ ပိုထုတ္လုပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္၊
လာႏုိင္သည္။ သတင္း အခ်က္အလက္၊ ေငြေပး
(speed) စကားေၿပာ လာသည္။ သိလြယ္၊ အိႏၵိယ၊ ႐ုရွားႏွင့္ အာဖရိကစသည့္ ေ၀းလံေသာ
ေငြယူေတြကို ခ်က္ခ်င္းေပးပို႕ႏုိင္သည္။ ခ်က္
ၿမင္လြယ္၊ တတ္လြယ္မွသာ အရာရာကို အခ်ိန္ ေဒသဆီသို႔ စစ္အင္အားကို အေရာက္ပို႕ႏုိင္
ခ်င္းၿဖစ္ ခ်က္ခ်င္းလုပ္ ခ်က္ခ်င္းပို႔စနစ္ေတြ
ကိုက္ တံု႔ၿပန္ႏုိင္မည္။ ပညာ စီးပြားေရး၊ ပညာ ခဲ့သည္။
က်င့္သံုးလာသည္။ လုပ္ငန္း အေၿခအေနႏွင့္
ေခတ္ဟူ၍ ေႂကြးေႀကာ္ကာ ပညာကို အၿပိဳင္
စစ္ပြဲၿပီးေနာက္ တိုးတက္လာေသာ
ကိုက္ညီေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုသို႔ ညႊတ္ေပ်ာင္းကာ
အဆိုင္သင္ယူလာႀကသည္။ ဆင့္ပြား တီထြင္မႈ
ႏုိင္ငံတိုင္းကို ေလ့လာႀကည့္လွ်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ
ပံုေၿပာင္းေပး လာရသည္။ အေကာင္ႀကီး အထ
ေတြ ထြန္းကားသေလာက္ အေၿပာင္းအ လဲေတြ
ပညာကုိ အသံုးခ်ႏုိင္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားၿဖစ္သည္ကို
ေႏွးရင္း ၿပိဳလဲသြားရသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္
က မ်က္စိေနာက္ေလာက္ေအာင္ ၿမန္ဆန္ လြန္း
ေတြ႕ရသည္။ စီးပြားေရးကို အေကာင္အထည္
အသင္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ေတြ႕လာရ သည္။
ေနသည္။ ေလးေကြး ထံုထိုင္းေနပါက ဂလုိဘယ္
ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ရာ၌ ၁၉၂၀၊၁၉၃၀အထိ
လိုက္ေဇးရွင္း လိႈင္းေအာက္တြင္ ၿမဳပ္သြားမွာ ေသ အီးေကာမတ္၊ အီး အစိုးရ ဆုိၿပီး elec-
ကုမၸဏီ အႀကီးစားေတြ အထိသာ လုပ္ႏုိင္ခဲ့
ခ်ာသည္။ tronic စကားလံုး E ကိုေရွ႕ထည့္သံုးၿပီး၊ ကမၻာ႕
သည္။ ေနာက္ပိုင္း စီမံခန္႕ခြဲမႈ အတတ္ပညာကုိ
ကြန္ယက္စနစ္ထဲ၀င္၍ ကြန္ၿပဴတာသံုးကာ စပိ
အေၿခအေနအရပ္ရပ္၊ ၿဖစ္စဥ္အရပ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႕ အသံုးခ်ႏုိင္လာမွ ႏုိင္ငံ
(s p e e d )တင္ၿပီးလုပ္ေဆာင္လာသည္။ကမၻာၿပန္႔
ရပ္၊ ၿပႆနာအေထြေထြကို ထိေရာက္ၿမန္ဆန္ ေပါင္းစံု ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးေတြ ေပၚလာရသည္။
ၿဖစ္စဥ္ (globalization) ကြန္ယက္တြင္ ေႏွးေႏွး
စြာ ကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းႏုိင္ဖို႕ စီမံခန္႕ခြဲမႈ အတတ္ ႏုိင္ငံ ၂ခု မက ေက်ာ္ခြၿပီး တုိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္လာ
ေကြးေကြး လုပ္ေနပါက အလြဲတုန္႔ၿပန္မႈတို႔
ပညာကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ အသံုးခ်ႏုိင္မွသာ သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ကမၻာလံုးခ်ီ စီးပြားေရး
ေႀကာင့္ ဘက္ၿပန္ထိခိုက္မႈေတြႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း
အံ၀င္ ခြင္က်လွဳပ္ရွားႏုိင္မည္ၿဖစ္သည္။ လူ႕အဖြဲ႕ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား (globally integrated econ-
ပါ ၿပိဳလဲသြားႏုိင္သည္။
အစည္း ရွင္သန္တိုးတက္ေရးအတြက္ စီမံခန္႕ခြဲမႈ omy) ထြက္ေပၚလာၿပီး နယ္ၿခားမ်ဥ္း၊ နယ္န
အတတ္ ပညာၿဖင့္သာ ထိေရာက္သည့္ ကုထံုး မိတ္မ်ဥ္းမ်ား ျပဳတ္ထြက္သြားေတာ့သည္။ စီးပြား အီလက္ထေရာနစ္နည္းပညာႏွင့္ စီမံ
သစ္ကို ရွာေတြ႕ႏုိင္မည္။ မရွိမၿဖစ္လိုအပ္သည္႔ ေရးေလာကတြင္ စီမံခန္႕ခြဲမႈပညာအံ့မခန္းတြင္ ခန္႕ခြဲမႈပညာတို႔၏ တီထြင္ ဆန္းသစ္မႈတို႔ ေပါင္း
ပညာရပ္ တစ္ခုဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ က်ယ္လာၿခင္းပါပဲ။ နည္းပညာနွင့္သိပၸံပညာ တုိး စပ္မိၿပီး သြက္လက္၊ ထက္ၿမတ္၊ ထိေရာက္
တက္လာၿခင္းကလည္း စီမံခန္႕ခြဲေရး အတတ္ ေသာ စြမ္းရည္ပမာဏ ႀကီးမားသြားသည္ကို
စီးပြားေရးေလာကၿဖစ္ၿဖစ္၊ ႏုိင္ငံေရး
ပညာကို အရွိန္အဟုန္ ႀကီးမားလာေစပါသည္။ ေတြ႕ႏုိင္သည္။ အသင္းဖြဲ႕ျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရ ျဖစ္ျဖစ္
ေလာကၿဖစ္ၿဖစ္၊ လူမႈေရးၿဖစ္ၿဖစ္၊ ဦးေဆာင္
စီမံ ခန္႕ခြဲမႈစြမ္းရည္မရွိင္ ဆံုးရႈံးမႈေတြႏွင့္ အတူ
ဦးရြက္ၿပဳသူတိုင္း စီမံခန္႕ခြဲမႈပညာကို မၿဖစ္ မေန ေနာက္က်က်န္ခဲ့ေသာ လူ႕အဖြ႕ဲ အ
ေနာက္ဆံုး ပ်က္ကိန္းဆိုက္သြားႏုိင္သည္။
တတ္ဖို႕လိုပါသည္။ အခ်ိန္ကိုက္ စီမံခန္႕ခြဲၿခင္း၊ စည္းမ်ားတြင္ ယင္းစီမံခန္႕ခြဲမႈ အတတ္ပညာ
မဟာဗ်ဴဟာစီမံခန္႕ခြဲၿခင္း၊ နည္းဗ်ဴဟာ စီမံခန္႔ခြဲ ကြ်မ္းက်င္ တတ္ေၿမာက္မႈမရွိၿခင္း၊ လက္ေတြ႕ အ “အလြန္အကၽြံ ေငြေႀကးေဖာင္းပြမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး
ၿခင္း စသည္တို႕ကို ေခါင္းေဆာင္မ်ား နားလည္ သံုးခ်နိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္း မရွိၿခင္းတို႔ေႀကာင့္ အလြန္မတည္မၿငိမ္ကာလမ်ိဳးတြင္” “အခ်ိန္ေရြး
တတ္ကြ်မ္းထားရပါမည္။ ဆင္းရဲက်န္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ႏုိင္သည္။ စီမံမႈ အ ခ်ယ္မႈမွာ အထူးအေရးႀကီးလွသည္။ G7 and
တတ္ ပညာဆိုတာ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ရမည့္အ IMF အဖြဲ႕သည္ အေရးႀကီးေသာ အခ်ိန္ေရြး
ႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ဦးသည္ ႏုိင္ငံေရး
စား စမတ္က်က် လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္နုိင္ ျခင္းပဲ ခ်ယ္မႈကို ညံဖ်င္းစြာကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္။” ဟု
သေဘာတရားကို နားလည္ေက်ညက္ရမည္။ သ
ျဖစ္တယ္ဟု “ပညာရွင္ဖရက္ဒရစ္ ေတလာ” က ပညာရွင္ တခ်ိဳ႕ကယင္းသို႕ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ အခ်ိန္
မိုင္းအၿမင္ စူးရွထက္ၿမက္ရမည္။ ဤမွ်ႏွင့္ မလံု
ေၿပာခဲ့သည္။ ကုိစီမံခန္႕ခြဲၿခင္း၊ ေၿပာင္းလဲမႈၿဖစ္စဥ္ကို စီမံ
ေလာက္ပါ။ စီမံခန္႕ခြဲမႈအတတ္ပညာမပါဘဲ ထိ
ခန္႔ခြဲၿခင္းႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံခန္႕ခြဲၿခင္းတို႔တြင္
ေရာက္သည့္ ဦးေဆာင္မႈ ေပးႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။ လုပ္ငန္း က်ယ္ၿပန္႕ႀကီးမားလာေလ ဗ
ညံဖ်င္းသည္ကုိ ေ၀ဖန္ေျပာၿခင္းၿဖစ္သည္။
ထိေရာက္ေသာ ဦးေဆာင္မႈမရွိေသာ အခါ ဟုိ ခ်ဴပ္ကိုင္မႈ ေလ်ာ့ခ်လာရေလၿဖစ္သည္။ အဖြဲ႕
အဖြဲ႕အစည္း၏ နိယာမအရ ေလ်ာ့ရဲရဲ ျဖစ္လာၿပီး အစည္းပံုစံကို အလ်ားလိုက္ ျဖန္႕က်က္ တည္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု မွန္ကန္သည့္
ၿပိဳလဲ သည့္ကိန္းသို႕ ဆိုက္သြားႏုိုင္ သည္။ ေဆာက္လာရၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲမႈကို လက္ခြဲ မဟာဗ်ဴဟာ၊ နည္းဗ်ဴဟာခ်မွတ္ႏုိင္ရန္ မိမိ
လက္တက္ဆီသို႕ ပို႕ေပးလာရင္း ကြန္ယက္ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ကို ဆန္းစစ္ ေဖာ္
ဂ်ပန္၏ စီးပြားေရး ေအာင္ၿမင္မႈနွင့္
၅
ထုတ္ႏုိင္ရန္၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္ရွိ အႏၱ
ရာယ္ႏွင့္ အခြင့္အလမ္းကို တြက္ ခ်က္ စာအုပ္ မိတ္ဆက္
ႏုိင္ရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ အသင္း အ
ဖြဲ႕ (သို႕) အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ရွင္သန္ ဖြံ႕ ဒီလ စာအုပ္မိတ္ဆက္ အစီအစဥ္မွာ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္တဲ့
ၿဖိဳးႏုိင္ေရးတြင္
ေသေရးရွင္ေရး လုပ္ စာအုပ္ကေတာ့ ေဒါက္တာခင္စန္းရီရဲ႕ “စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာ အေမး
ငန္းမ်ားသည္ မိမိၿဖစ္ေစ၊ အသင္းအဖြဲ႕ အေျဖမ်ား” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အေမးအေျဖမ်ား ဆိုတဲ့
ၿဖစ္ေစ၊ မည္သည့္ေနရာတြင္ ေရာက္ေန အတိုင္း တကယ္ပဲေကာင္းမြန္ လိုအပ္တဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔
သည္။ ဘယ္ကိုသြားမည္၊ ဘယ္လိုသြား အေျဖေတြကို ေတြ႕ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
မည္ စသည့္နည္းလမ္းႏွင့္ ပန္းတိုင္ ေရြး
စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာ အခက္အခဲေတြ
ခ်ယ္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ နည္း လမ္း
ႀကံဳလာတဲ့ အခါ ဒီစာအုပ္ေလးထဲက အေမးအေျဖေတြက အဲဒီလို
ႏွင့္ ပန္းတိုင္ အခ်ိဳးညီမွ်ၿခင္း ရွိမရွိ ခ်ိန္
အခက္အခဲေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အမ်ားႀကီးအကူအညီ ေပးႏိုင္မွာမို႔ ဖတ္
ဆရာတြင္လည္းေကာင္း စီမံခန္႕ခြဲမႈ ပ
ျဖစ္ေအာင္ ဖတ္ၾကည့္ဖို႔ ညႊန္းလိုပါတယ္။ စာအုပ္ထဲက အေမးအေျဖ
ညာကသာ နည္းသစ္ လမ္းသစ္၊ အယူ
တစ္ခ်ိဳ႕ကို ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပေပးလိုပါတယ္။
အဆသစ္မ်ားကိုေမြးဖြားေပးႏုိင္ပါသည္။
“ေအာင္ျမင္တဲ့ မန္ေနဂ်ာ” လုပ္ငန္းအဖြ႕ဲ အစည္းေတြမွာ
လူကိုေဇာင္းေပး၍ စီမံမည္
မန္ေနဂ်ာလို႔ သတ္မွတ္ေခၚဆိုတဲ့အတြက္ မန္ေနဂ်ာေကာင္း (Effective Manager) ကိုရွင္းမျပခင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ
ေလာ၊ အလုပ္ကို ဦးစားေပး စီမံ ကြပ္
(Management) ကို အရင္ ရွင္းျပ ဖို႔လိုပါတယ္။ (Management) ညံတယ္လို႔ေျပာရင္ အလုပ္မၿပီးတာ၊
ကဲမည္ေလာ၊ မစ္ရွင္ကို ဦးစားေပး စီမံ
ျဖစ္ခ်င္တာမျဖစ္တာ၊ မျဖစ္သင့္တာ ျဖစ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို အလုပ္ၿပီးတာ ၊
ခန္႔ခြဲမည္ေလာ စသည့္ ေ၀ဖန္ ပိုင္းျခား
ရည္ရြယ္ခ်က္ၿပီးတာလို႔ ေယ်ဘုယ် သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္.............
ရမည့္ ကိစၥမ်ားကိုလည္း စီမံခန္႕ခြဲေရး
ပညာကသာ အေၿဖရွာေပးႏုိင္သည္။ အခ်ိန္မေလာက္တဲ့ ျပႆနာအတြက္ ဦးစားေပးရမယ့္ ေမးခြန္းေတြကေတာ့.. ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြ
လည္း တက္ခ်င္ပါေသးတယ္။ C o m p u t e r ,
Community Information, office management နဲ႔
Problem solving သင္တန္း မ်ဳိးေတြကို ပုိၿပီး စိတ္
ဝင္စားပါတယ္။
(၃) မိဆြဲတာ(MYDO)
၇
( ၅ ) အဖြ႔ဲလုိက္သင္ယူျခင္း ( Team Learning ) တုိ႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အုိေဟာင္းေနသည့္ အေတြးအေခၚ အမူအက်င့္ေတြ စြန္႔ပစ္ရန္ လိုအပ္ပါ
တယ္။
၉
လြင္ေမာင္သန္း
မန္ေနဂ်ာဆိုတာ စက္ရံုေတြ လုပ္ငန္းခြင္ မာရစၥ အန္းေမယာ ကို၁၉၇၅ ေမ(၃၀)ရက္ ပါတယ္။ သူမရဲ႕ အားလပ္တ့ဲ အခ်ိန္မွာေတာင္မွ
ေတြမွာ ရွိတ့ဲ စီမံခ်က္၊ စီမံကိန္းေတြကို ေစာင့္ ေန႔မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဆန္ဖရန္စစၥကိုၿမိဳ႕တြင္ သူငယ္ခ်င္းေတြ အလုပ္သမား ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔
မိသားစုဝင္ (၆၀၀၀)ေက်ာ္ ပူးေပါင္းၿပီး Google
ၾကည့္ၿပီး အနီးကပ္တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ လုပ္ကိုင္ ေမြးဖြားခ့ဲလို႔ ယခု အသက္-၃၅ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ လက္
ရုပ္ရွငက
္ ားမ်ားကို စုစည္းေပးႏိုင္ခ့ဲပါ တယ္။
ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္တယ္။ ပိုင္ရွင္သူေဌးနဲ႔ ရွိ Google ကုမၸဏီရဲ႕ Search engine မွ ျပည္
သူ မ ဟာ Google ကုမၸဏီမွာ အခ်ိန္ျပည့္
ေအာက္ေျခအလုပ္သမားမ်ားၾကားမွာ ဆက္စပ္ တြင္းႏွင့္ ပထဝီဝင္ဌာနမွာ ဒုတိယဥကၠဌ တာဝန္
လုပ္ေနတ့ဲအျပင္ Standford တကၠသိုလ္မွာ
လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ေပးေနရတ့ဲ သူလည္းျဖစ္ ထမ္း ေဆာင္ေနတယ္။ အင္တာနက္မွာ Google
ဘြဲ႔မရေသးတဲ့ ေက်ာင္းသား (၃၀၀၀)ေက်ာ္ကို
တယ္။ လုပ္ငန္းသဘာဝအလိုက္ မန္ေနဂ်ာကို သံုးေနသူေတြအတြက္ အဆင္ေျပႏိုင္မ့ဲ Google
အမ်ဳိးမ်ဳိးခြဲျခားေခၚေဝၚၾကတယ္။ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေပးလွ်က္ ရွိတယ္။ အခု လည္း ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္သင္တန္း သင္ၾကား
ေလာေလာဆယ္ သူမဟာ ကမၻာ့ျပည္သူေတြနဲ႔ ေပးေနတ့ဲအတြက္ သူမကို Centennial Teach-
ထုတ္လုပ္ေရးမန္ေနဂ်ာ၊ လုပ္ငန္းခြင္မန္ေန
တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔လွ်က္ရွိၿပီး ကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္ ing Award နဲ႔ Forsythe Award ဆုခ်ီးျမင့္
ဂ်ာ၊ အေထြေထြမန္ေနဂ်ာ၊ အေရာင္းမန္ေနဂ်ာ၊
တ့ဲ ကိစၥေတြကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြ လုပ္ ေပးျခင္းခံရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမကို News-
ဘ႑ာေရးမန္ေနဂ်ာ၊ ေစ်းကြက္ရွာေဖြေရး မန္
ေနရတ့ဲအျပင္ မ်ားစြာေသာအင္တာဗ်ဴးမ်ားကို week မဂၢဇင္းမွာ “အနာဂတ္အတြက္ နည္းပညာ
ေနဂ်ာ၊ အလုပ္သမားသစ္ စုေဆာင္းေရးမန္ေန
လည္း သူပဲ ဦးေဆာင္လုပ္ေပးေနရပါတယ္။ ဦးေဆာင္သူ(၁၀) ဦး” အျဖစိ္လည္းေကာင္း Red
ဂ်ာ၊ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ…စသည္ျဖင့္ သံုးႏႈန္းေခၚ
Herring မွာ “ေစာင့္ၾကည့္ရမ့ဲ အမ်ဳိးသမီး (၁၅)
ေဝၚၾကသလို လုပ္ကိုင္ေနတ့ဲ လုပ္ငန္း အားက သူမဟာ ၁၉၉၃မွာ အေနာက္ ဝါေဆာ
ဦး” အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ Business2.0 မွာ
စားမ်ားအလိုက္လည္း ေဘာလံုးအသင္းမန္ေန အထက္တန္းေက်ာင္းက ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး သူမရဲ႕
“စီလီကြန္ ခ်ဳိႈင့္ဝွမ္းမွ အိမ္မက္မ်ားအသင္း”
ဂ်ာ၊ လက္ေဝွ႔မန္ေနဂ်ာ၊ ေဂါက္မန္ေနဂ်ာစသည္ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက အေနာက္ ဗာဂ်ီးနီး
အျဖစ္လည္းေကာင္း ေရးသားေဖၚျပ ခံခ့ဲရပါ
ျဖင့္ ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲေခၚေနပါေစ ယားျပည္နယ္မွာလုပ္တ့ဲ အမ်ဳိးသားလူငယ္ သိပံၸ
တယ္။
မန္ေနဂ်ာဆိုတာ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖၚ စခန္းမွာ တက္ေရာက္ဖို႔ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္
သူမကို Mountain View မဂၢဇင္းမွာ အင္
ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈမွာ ေယာက္ ေရြးခ်ယ္တ့ဲထဲမွာ တဦးျဖစ္ခ့ဲပါတယ္။
တာဗ်ဴး လုပ္ထားပါတယ္။
အေရးႀကီးတ့ဲ ပုဂိၢဳလ္တဦးျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္း သူမဟာ Standford တကၠသိုလ္က သိပၸံဘြဲ႕ကို
မ်ား ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ က်ဆံုးျခင္းတို႔ဟာ မန္ေန သေကၤတစနစ္ ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္ ဘာသာရပ္ ေမး။ ။ဘာေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ အမ်ဳိးသမီးေတြ
ဂ်ာတစ္ဦးရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ လုပ္ရည္ကို္င္ရည္ နဲ႔ ဂုဏ္ထူးျပဳ ဘြဲ႔ရရွိခ့ဲၿပီး မဟာသိပၸံဘြဲ႔ကို ဟာ နည္းပညာလုပ္ငန္းေတြမွာ အလုပ္လုပ္
ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံနဲ႔ ရရွိခ့ဲပါတယ္။ သူမဟာ ၂၀၀၉ ကိုင္ေန ၾကရတာလဲ။
ေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ အန္းေမယာကေတာ့
ခုႏွစ္မွာ အီလီႏြိဳက္စက္မႈတကၠသိုလ္က လုပ္ငန္း
Google ကုမၸဏီရဲ႕ ကမၻာေက်ာ္ ေအာင္ျမင္ေနတ့ဲ ေျဖ။ ။ ကၽြန္မကေတာ့ နည္းပညာေတြကို ခ်စ္
ခြင္အတြင္း ရွာေဖြနည္းစနစ္လမ္းေၾကာင္း ဘာ
မန္ေနဂ်ာတဦးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တယ္။ ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားမ်ားလည္းလုပ္ခ်င္တယ္။
၁၀
အမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသားရယ္လို႔ လိင္ခြဲ ျခား လုပ္ မ Standford ကို ေရာက္ေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ သိပၸံ
ကိုင္ဖို႔ မလိုအပ္ဖူးလို႔ ကၽြန္မထင္ပါတယ္။ ခုလို ဘာသာတြဲ ယူရပါတယ္။ အဲသည္မွာ ပုစာၦ
ေနရာမ်ဳိးကေတာ့ လိင္ခြဲျခားမႈလုပ္လို႔ မရႏိုင္မ့ဲ အခက္အခဲ ျပသနာမ်ားစြာကို လိုက္လံေျဖ ရွင္း
ေနရာပဲေလ။ အခုဆိုရင္ အလယ္တန္း၊ အထက္ ရင္းနဲ႔ ဒီဘာသာရပ္မွာ ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားသလို
တန္းေက်ာင္းေတြမွာ မိန္းခေလးေတြဟာ သခ်ၤာ ကၽြန္မရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြကလည္း ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳး
နဲ႔ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြမွာ ပိုေတာ္လာတာကို တိုးတက္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ
မင္းထက္
ေတြ႔ရပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ အလြန္ကို ကြန္ပ်ဴတာ အလုပ္ေတြကို မနားတမ္း ဆက္လုပ္
ကံေကာင္းတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္မအေနနဲ႔ ေနမိေတာ့တာေပါ့။
သခ်ၤာနဲ႔ သိပၸံဘာသာရပ္မ်ား ေတာ္ေနခ့ဲလို႔ နားမ
ေမး ။ ။ အထက္တန္းေက်ာင္းတံုးက မင္းမွာ
လည္ဘူး၊ ခက္ခဲတယ္လို႔ကို မထင္ပါဘူး။
ကိုယ္ပုိင္ကြန္ပ်ဴတာ မရွိခ့ဲဘူးမို႔လား။
ေမး။ ။စီလီကြန္ခ်ဳိင့္ဝွမ္းမွာ အမ်ဳိးသမီး အင္ဂ်င္နီ
ေျဖ ။ ။ Standford တကၠသိုလ္ေရာက္မွပဲ
ယာ ရာခိုင္ႏႈန္း ဘယ္ေလာက္ရွိႏိုင္မလဲ။
ကၽြန္မဘဝမွာ ပထမဆံုး ကိုယ္ပိုင္ကြန္ပ်ဴတာ
ေျဖ။ ။ ၁၅ က ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ေတာ့ ဝယ္ျဖစ္ေတာ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္က်
ရွိပါမယ္။ ကၽြန္မတို႔ Google ကုမၸဏီမွာေတာ့ ၂၀ ေတာ့မွ ကြန္ပ်ဴတာကို ဘယ္လိုဖြင့္ရတယ္၊ ပိတ္
ရာခိုင္ ႏႈန္းေလာက္ရွိပါမယ္။ ရတယ္ဆိုတာရယ္ ေမာက္စ္ကို ဘယ္လိုကိုင္
တြယ္ အသံုးျပဳရတယ္ဆိုတာ ကိုေသေသခ်ာခ်ာ
ေမး ။ ။ Google မွာ အမ်ဳိးသမီးအင္ဂ်င္နီယာ
သိရေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံဘာသာရပ္
အသစ္ေတြ စုစည္းဖို႔အေျခအေနရွိလား။ ၿပီး
ကို ပိုမိုစိတ္ဝင္စားလာၿပီး အေတြးအေခၚပညာ၊ စကားလံုးမ်ားနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕သမိုင္း အစီအစဥ္က
ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးအင္ဂ်င္နီယာေတြ ပိုၿပီးငွားဖို႔
စိတ္ပညာ၊ ယုတၱိေဗဒ သရုပ္ခြဲတို႔နဲ႔ ေရာထားတ့ဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ စာေစာင္မွာ စကားလံုးေတြရဲ႕ အ
အစီအစဥ္ရွိလား။
သေကၤတစနစ္ ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္ ဘာသာရပ္ ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ “Heart to Heart” ဆိုတဲ့
ေျဖ ။ ။ကၽြန္မကေတာ့ Google ရဲ႕ ပထမဆံုး အီဒီယမ္အေၾကာင္း တင္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ
နဲ႔ ဘြဲ႔ရခ့ဲပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးအင္ဂ်င္နီယာပါပဲ။ Google တည္ တစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ စာဖတ္သူေတြ အေျပာင္းအ
ေမး ။ ။ အဲသည္သင္တန္းတံုးကလည္း မင္းတစ္
ေထာင္သူ Larry (Page) နဲ႔ Sergey(Brin) လဲေလး ျဖစ္သြားေအာင္ ဂဏန္းေတြရဲ႕ အ
ေယာက္တည္း မိန္းခေလးရွိတယ္မို႔လား။
တို႔ကေတာ့ ေျပာဖူးတယ္။ “ငါတို႔မွာ အင္ဂ်င္နီ ေၾကာင္း တင္ဆက္ခ်င္ပါတယ္။
ယာ (၇) ဦး ရွိတယ္။ အားလံုးေယက္က္်ားေလး ေျဖ ။ ။ အထက္တန္း အဆင့္မွာေတာ့ ကၽြန္မ မိတ္ေဆြတို႔ေရ …. ဟိုးေရွးေရွးတုန္းကေပါ့
ခ်ည့္ပဲ။ ဒါေပမ့ဲ ငါတို႔ေတြဟာ တို႔ကုမၸဏီကို တေယာက္တည္းပဲ မိန္းခေလးရွိပါတယ္။ ဒီ အ ဂဏန္းစားခ်င္ေနတဲ့ ဖိုးသူေတာ္ တစ္ဦးဟာ ဂ
ဘယ္လိုစတင္ရမယ္ ဆိုတာ ေတြးၾကည့္ၾက ေၾကာင္းကိုလည္း The Standford Daily မွာ ဏန္းအရွင္ေတြကို ေစ်းက ဝယ္လာပါသတဲ့။ ဂ
တယ္။ စာအုပ္ေတြမ်ားမ်ား ဖတ္ၾကည့္ၾကေတာ့ ေဖၚျပခ့ဲတ့ဲအတြက္ ကၽြန္မသိပ္ေက်နပ္မိပါတယ္။ ဏန္းဆိုတာကလည္း အရွင္မွ မဟုတ္ရင္ ခဏ
က်ား၊မ တန္းတူညီမွ် အလုပ္လုပ္ၾကရင္ ပို အဲသည္တံုးက ေက်ာင္းဝင္းထဲမွာ ကိုယ္လိုခ်င္ ေလးနဲ႔ ပုပ္တတ္တဲ့ ပစၥည္းျဖစ္ေတာ့ အေသ
ေကာင္းမယ္ဆိုတာ သိလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ့ဲ အေၾကာင္းအရာေတြကို ကြန္ပ်ဴတာမွာ ေမး ဝယ္ခ်က္ရင္လည္း အနံ႔အရသာက မေကာင္း
အမ်ဳိးသမီးေတြ တို႔ကုမၸဏီမွာ ရွိဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ၿပီး ရွာၾကည့္ၾကတယ္။ ဝင္ေငြအေကာင္းဆံုး မင္း တတ္ ပါဘူးတဲ့။
ထင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ပညာရွင္အမ်ဳိးသမီး သား၊ မင္းသမီးေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္.. စ ခက္ေနတာက သူကဖိုးသူေတာ္ဆိုေတာ့ သူ
ေတြ ပိုလိုတာေပါ့။” ဒါေပမ့ဲ တခါတရံ အခ်ိန္ပို သည္ျဖင ့္ရွာလိုက္ၾကတာ ေနာက္ဆံုးကြန္ပ်ဴ မ်ား အသက္ကို သတ္လို႔လည္း မျဖစ္ဖူးေလ။
အလုပ္ဆင္းၾကရတာ ရွိၾကတယ္။ ဒီ အခ်က္ တာကို ေမးၾကည့္လိုက္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံ ဒါနဲ႔ပဲ သူ႔မွာ အႀကံထုတ္ရတာေပါ့။ ဒီလိုနဲ႔ အႀကံ
ေၾကာင့္ပဲ အရင္တံုးက အင္ဂ်င္နီယာ (၁၆) အတန္းရဲ႕ အထက္တန္းအဆင့္မွာရွိ တ့ဲ အမ်ဳိး တစ္ခုရလာလို႔ မီးေမႊးၿပီး ေရေႏြးအိုးႀကီး တစ္
ေယာက္ျဖစ္တ့ဲ အထိ အမ်ဳိးသားကိုပဲ ခန္႔ၾကရ သမီးက ဘယ္သူလဲလို႔ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့ အိုးတည္၊ ေရဆူလာတဲ့အခါ အိုးေပၚမွာ
တယ္။ Larry ကေတာ့ ေျပာေနၿပီ အင္ဂ်င္နီယာ ဖန္သားျပင္ေပၚမွာ ကၽြန္မနံမည္ကို ေတြ႔လိုက္ရ တုတ္ေခ်ာင္း တစ္ေခ်ာင္းကို ကန္႔လန္႔ျဖတ္ တင္
(၂၀)ေရာက္တ့ဲ အခ်ိန္မွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီး အင္ ေတာ့ အရမ္း..အရမ္းကို ဝမ္းသာပီတိျဖစ္လိုက္ ၿပီးေတာ့ ဂဏန္းေတြကို တစ္ေကာင္ခ်င္း အဲ
ဂ်င္နီယာ အခ်ဳိးညီျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာ တာေလ.. ခုထိကို ရင္ခုန္ေနတံုးပါပဲ လို႔ ေျဖသြား ဒီေရဆူေနတဲ့ ေရေႏြးအိုးအေပၚကတုတ္ေခ်ာင္း
ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုအခ်ိန္ကစၿပီး ခဲ့ပါတယ္။ ေပၚကို တင္ေပးၿပီး ျဖတ္ေလွ်ာက္ခိုင္းပါသတဲ့။
အမ်ဳိးသမီးအင္ဂ်င္နီယာ ပညာရွင္ေတြ စတင္ စု ပါးစပ္ကလည္းေျပာပါေသးတယ္။
တကယ္ေတာ့ တစ္ကမာၻလံုးမွာရွိတ့ဲ အင္
ေဆာင္း ေနၾကရၿပီ။ “ကဲ..ေကာင္းေကာင္း..မြန္မြန္ ဟိုဘက္
တာနက္ ကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳေနသူတိုင္းဟာ
ေမး ။ ။ မင္းဟာ Wisconsin မွာႀကီးျပင္းလာၿပီး Google ကုမၸဏီက မာရစၥ အန္းေမယာနဲ႔ သိပ္မ ကို ေရာက္ေအာင္ေလွ်ာက္ၾက.. ဟိုဘက္
ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ရေတာ့မယ္လို႔ မင္းထင္ ကင္းၾကပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူတိုင္း ကို ေရာက္ရင္ မင္းတို႔ကို ျပန္လႊတ္ေပးမယ္တဲ့”
ခ့ဲသလား။ လိုလို သူမရဲ႕ Gmail နဲ႔ Google Search မိတ္ေဆြပဲ စဥ္းစားၾကည့္ပါေတာ့။ သူတည္
အင္ဂ်င္ကို သံုးေနၾကလို႔ပါပဲ။ ။ ထားတဲ့ ေရေႏြးအိုးႀကီးကလည္း ပြက္ပြက္ဆူၿပီး
ေျဖ ။ ။ ကၽြန္မက တကယ္ျဖစ္ခ်င္တာက ဆရာ
အပူေငြ႕ေတြက တစ္ေခ်ာင္းေခ်ာင္း ထြက္ေနတဲ့
ဝန္ပါ။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းမွာ ေမာင္မယ္သစ္လြင္
ဘဝတုန္းကလည္း ကၽြန္မဟာ ဓါတုေဗဒနဲ႔ ဇီဝ
လြင္ေမာင္သန္း အထဲ အေပၚက တုတ္ေခ်ာင္း ေသးေသးေလး
အေပၚမွာ ေဘးတိုက္ပဲ ေလွ်ာက္တတ္တဲ့ ဂ
ေဗဒမွာေတာ္ပါတယ္။ တကယ္ကို ကၽြန္မဆႏၵကို
ဏန္းေတြခမ်ာဘယ္လိုလုပ္ၿပီးဟိုဘက္ေရာက္
ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ အစီအစဥ္မရွိပါဘူး။ ဒါေပမ့ဲ ကၽြန္
၁၁
ေအာင္ ေလွ်ာက္ႏိုင္မွာလဲ။ ႀကိဳးစားေလွ်ာက္ရင္း မွာ ေျပာခ်င္တာ Crab လို႔ ေခၚတဲ့ ဂဏန္းေတြ လည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြ
နဲ႔ပဲအိုးထဲကို ျပဳတ္က်ၿပီး ျပဳတ္ၿပီးသား ျဖစ္ကုန္ အေၾကာင္း ေျပာမွာမဟုတ္ဘဲ၊ Number လို႔ ေခၚ ဟာ အဲဒီလို ထိပ္ဆံုးျဖစ္ခ်င္ေနသူ သန္းေပါင္း
ၾကရတာေပါ့။ တဲ့ ဂဏန္း အေၾကာင္းေျပာမွာပါ။ အဲဒီထဲမွာမွ မ်ားစြာေတြထဲက တစ္ေယာက္သာပါပဲ။ ေျပာရ
ဝိနည္းလြတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခ်င္တဲ့ ဖိုး နံပါတ္မွာ “ဝမ္း” ဂဏန္းမွာ “တစ္”ဆိုတဲ့ ရင္ ေတာ့ “One in a million” ေပါ့ဗ်ာ။
သူေတာ္ကလည္း ဂဏန္းတစ္ေကာင္ျပဳတ္က် “Number One” နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဒီကေန႔ အီဒီ ကၽြန္ေတာ္မိတ္ေဆြေတြ ထဲမွာ အဲဒီလို
လိုက္စုပ္ကေလးသတ္ၿပီးစိတ္ထဲက ႀကိတ္ေက် ယမ္ အသံုးေတြအေၾကာင္း ေျပာမွာပါ။ လူေတြရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြ
နပ္သြားလိုက္၊ ေနာက္ဂဏန္း တစ္ေကာင္ကို အဲ.. အထက္မွာေျပာခဲ့ သလိုပါပဲ နံပါတ္ ဟာ လူေတာ္ေတြ၊ တကယ္ကို ေကာင္းတဲ့
တင္ေပးလိုက္နဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဖိုး ဝမ္းဆိုတဲ့ ဂဏန္းတစ္ခုထဲ အေၾကာင္း “On the လူေတြပါ။ ကၽြန္ေတာ္စဥ္းစားတာနဲ႔ သူတို႔ ကြာ
သူေတာ္ ဝယ္လာစဥ္ကတည္းက အားခဲထားခဲ့ one hand” ေျပာမွာပါ “On the other hand” တာကေတာ့ ကြန္ေတာ္က သူတို႔ကို လူသား
တဲ့၊ သူဝယ္လာတဲ့အထဲမွာ အျခားအေကာင္ေတြ တျခား အေၾကာင္းေတြ လံုးဝမပါပါဘူး။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာထဲက လူတစ္ေယာက္လို႔ စဥ္း
ထက္ ႏွစ္ဆနီးပါးေလာက္ ႀကီးေနတဲ့ ဂဏန္းႀကီး လူေတြဆိုတာ အၿမဲတမ္း ပထမျဖစ္ရတာကို စားေပမယ့္ သူတုိ႔စဥ္းစားတာက သူတို႔ဟာ သန္း
ရဲ႕အလွည့္ကိုေရာက္လာပါေတာ့တယ္။ ဒီေကာင္ ႏွစ္သက္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္လည္း နဲ႔ခ်ီတဲ့ လူေတြထဲက ထူးျခားတဲ့လူတစ္ေယာက္
ႀကီးကေတာ့ ႀကီးလည္းႀကီး သန္လည္းသန္ အၿမဲတမ္း ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာက ထိပ္ဆံုးေန လို႔ စဥ္းစားၾကတာပါ။ “They consider him one
မာေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး အိုးရဲ႕အေပၚက တုတ္ေပၚ ရာျဖစ္ဖို႔ “I for one ” ေပါ့ေနာ္။ လူေတာ္ေတာ္ of the boys.” ေပါ့။ သူတို႔မွာ ျပႆနာ ရွိတာ
ကို ျဖတ္ေလွ်ာက္တဲ့အခါ အိုးရဲ႕ဟိုဘက္ျခမ္း မ်ားမ်ားပါပဲ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ျဖစ္ဖို႔ ေတြးထား တစ္ခုကေတာ့ သူတို႔ အတြက္အေကာင္း
ကို ေအာင္ျမင္စြာ ေရာက္သြားခဲ့ပါသတဲ့။ တာက ထိပ္ဆံုးပုဂၢိဳလ္ “Number one” ပါပဲ။ ဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ အေနအထားမွာ အ
ဒီေတာ့ အဲဒီဂဏန္းႀကီးအေပၚ အားခဲထား တကယ္လည္း ထိပ္ဆံုးေနရာ ျဖစ္ဖို႔ လူတိုင္း ေကာင္းဆံုး ျဖစ္မလာတဲ့အခါပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တဲ့ ဖိုးသူေတာ္မွာေတာ့ အႀကီးဆံုး အေကာင္ မက္ေမာၾကတာပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ “Looking သူတို႔ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး ေန႔ေတြထဲမွာ အမွန္
ႀကီးမွ လြတ္သြားရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ထိခိုက္ out for number ဒါမွမဟုတ္ တရား မရွိတဲ့ေန႔႔ တစ္ေန႔ပဲေပါ့။ “It was just one
one” ပါ။
ေနတာေပါ့။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အႀကံတစ္ခုရ နံပါတ္တစ္ျဖစ္ဖို႔ အရမ္းကို ဂရုစိုက္ေနၾကတာပါ။ of those days. Nothing went right.”
သြားၿပီး “ငါကမတရားတာ မႀကိဳက္ဖူး။ မင္းက “Taking care of number one” ေပါ့ ။ ဒီ တစ္ေလာကေလးကပါပဲ ......
အေကာင္ႀကီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခါျပန္ေလွ်ာက္မွ ထက္မကတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္း ရွိၾကပါ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ သူရဲ႕ရံုးမွာ
တရားမွ်တမယ္ ” လို႔ေျပာၿပီး အဲဒီ ဂဏန္းႀကီး တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့တစ္ကမာၻလံုးမွာ အေရး အဲဒီလို အျဖစ္ဆိုးတစ္ခု ႀကံဳလာရပါတယ္။ သူက
ကို ေနာက္တစ္ခါ ျပန္ေလွ်ာက္ခိုင္းပါသတဲ့။
ကဲ..မိတ္ေဆြပဲ ေတြးၾကည့္ပါေတာ့ အဲဒီ…ဂဏန္း
ႀကီး အိုးတစ္ဖက္ကို..ေရာက္…မေရာက္ဆိုတာ။
စိတ္ရႈပ္သြားၿပီလား မိတ္ေဆြ .. မင္းထက္
တစ္ေယာက္အီဒီယမ္ေတြအေၾကာင္းစာေတြေရး
ေနရင္းကေနဘာေတြေပါက္သြားလဲလို႔ ေတြးေန
ရင္းနဲ႔ေပါ့။ စိတ္မရွိပါနဲ႔.. ကၽြန္ေတာ္က ေရခဲ
ခြဲ ေပးလိုက္တာပါ။
ဒီစာေစာင္မွာ ကၽြန္ေတာ္ ရထားတဲ့ ေနရာ
ကလည္း တစ္ေန႔လံုး သင္တန္းေပးတဲ့ အစီအ
စဥ္ေတြလိုဆိုရင္ ေန႔လည္ထမင္းစားၿပီး ျပန္စရ
တဲ့ အခ်ိန္ေလာက္မွာ ျဖစ္ေနၿပီေလ။ သိၾကတဲ့
အတိုင္း အဲဒီလိုအခ်ိန္ဆို သင္တန္းသားေတြက
ထမင္းဆိပ္တက္ၿပီး ေအးစက္ ထိုင္းမႈိင္းေနၿပီဆို
ေတာ့ Ice Energizer ဆိုတဲ့ အဲဒီ ေအးခဲေန အႀကီးဆံုးလူေတာင္ ျဖစ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ ရံုးအျပန္မွာေတာ့ ဘားတစ္ခုကိုဝင္ အိမ္မျပန္ခင္
တဲ့ ေရခဲေတြကို ခြဲေပးရတဲ့ ဂိမ္းအစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ေတာ့္ မိတ္ေဆြ တစ္ခ်ိဳ႕ေတာင္ ပါပါတယ္။ သူတို႔ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ တစ္ခြက္ေလာက္ အ
လုပ္ေပးရမယ္ဆိုတာ အေတြ႕အႀကံဳရွိတဲ့ သင္ ျဖစ္ခ်င္တာက “the one and only person on ျမန္ ေသာက္လိုက္မယ္လို႔ စိတ္ကူးလိုက္ပါတယ္။
တန္း နည္းျပေတြ သိၾကပါတယ္။ Earth” ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ လူေတြမွာေတာ့ သူတို႔နဲ႔ “A Quick one” ေပါ့ ။ တကယ္တမ္းက် ပထမ
မိတ္ေဆြကလည္း ေရွ႕ပိုင္းက ေလးေလး ဆန္႔က်င္ဘက္ အျမင္လည္းရွိႏိုင္ပါတယ့္။ ဥပမာ မရွိဘဲ ဒုတိယ မျဖစ္ဖူးဆိုတဲ့ စကားလိုပါပဲ ။
နက္နက္ ေဆာင္းပါးေတြကို ဖတ္လာၿပီး အ ကၽြန္ေတာ္ေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အဲဒီလို “quick one” ကေန “one or two” ေနာက္ေတာ့
ေတြးေတြ၊ စဥ္းစားခ်က္ေတြနဲ႔ ေအးစက္ထိုင္း အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ရေအာင္ တစ္ခါမွ မႀကိဳးစား “one too many” ေတြျဖစ္ၿပီး တစ္ခြက္
မႈိင္း ေနမွာစိုးလို႔ ေဆာင္း ခဲ့ပါဘူး။ အခုလို စာတိုေပစေလးေတြ ေရးၿပီး ဆ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခြက္၊ ေနာက္တစ္ခြက္နဲ႔ အ
ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့
ပါးေလးေတြရဲ႕ အစမွာ ကၽြန္ေတာ္ ၾကားဖူး၊ မွတ္ ရာလုပ္ေနရရင္ ေပ်ာ္ေနတာပါ။ ဘယ္သူ႔ အေပၚ မ်ားႀကီး ျဖစ္သြားေတာ့တာေပါ့။
ဖူး၊ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ ခဲ့ရဖူးတဲ့ ဟာသေလးေတြ မွာမွလည္း အေရးပါတဲ့လူျဖစ္ေအာင္ မႀကိဳးစားခဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူဟာ မျပန္ခင္အ
ဒါမွမဟုတ္ ေရခဲခြဲတဲ့ အစီအစဥ္ေလးေတြ ထည့္ ပါဘူး။ “I am not trying to pull a fast one တြက္ တစ္ခြက္ထပ္မွာလိုက္ပါတယ္။ “one for
ထည့္ထားေပးတာကို မိတ္ေဆြ ေက်နပ္ႏွစ္သမ
ိ ့္ on you.” ေပါ့ဗ်ာ။ the road” ေပါ့။ သူ႔မိတ္ေဆြကေတာ့
၁၂
မေျပေပါ့။ အင္တာဗ်ဴးမွ .........
ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြက တကယ္ေတာ့ ပညာရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ပါ။
ထိုင္းပညာေရးဌာနနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေနတာရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကေလးေတြ
ဒါေၾကာင့္ သူ႔မွာ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ မရွိဘဲ အိမ္ျပန္ေရာက္ခဲ့ပါ တယ္။
ကိုမဲေဆာက္မွာရွိတဲ့တရားဝင္ထိုင္းစက္မႈလက္မႈေက်ာင္းမွာ တက္ေရာက္
ဒါေပမယ့္ သူေထာင္က်လုနီး နီးေတာ့ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အခ်ဳပ္ေထာင္ေတာ့မ
ပညာသင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ကိစၥပါ။အဲဒါကၽြန္ေတာ္ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ပါ
ဟုတ္ပါဘူး။ အိမ္ေထာင္ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ သူက သူကိုယ္တိုင္
ပဲ။တာခ့္ ခရိုင္ပညာေရး ဒါရိုက္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းမွာ
ကားေမာင္း ႏိုင္ေတာ့မယ္ မထင္တဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြ
(၂)ႏွစ္ တက္ျပီးတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဟာ
တစ္ေယာက္ကို ကားေမာင္းၿပီး ပို႔ခိုင္း ခဲ့လို႔ပါပဲ။
ထိုင္းစက္မူေကာလိပ္ကို တက္လို ့ရတယ္လို ့ေျပာသြားပါတယ္။
အဲဒီ အတိတ္ျဖစ္စဥ္ေလးေၾကာင့္ပဲ ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြဟာ သူရဲ႕
OD Newsletter ။ ။ ဆရာတို႔ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ကို ဘယ္လိုသတ္မွတ္ထား
အမ်ိဳးသမီး မိတ္ေဆြကို ေမတၱာသက္ဝင္လာခဲ့ပါတယ္။ “At one time in
ပါသလဲ။ ေက်ာင္းသားဦးေရကိုေကာ ကန္႔သတ္ထားပါသလားဆရာ။
the past”ေပါ့။ တစ္ကယ္ေတာ့ သူမကလည္းၾကင္နာၿပီး စဥ္းစားဆင္ျခင္
ဥာဏ္ထက္ျမက္တဲ့ မိန္းကေလး၊ အရာအားလံုးနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ မိန္းကေလး ဆရာေက်ာ္ဝင္းေအာင္ ။ ။ ႏွစ္တိုင္း ေမ သို႔မဟုတ္ ဂၽြန္ လေလာက္မွာ
တစ္ဦးပါ။ ေျပာရရင္ “Roll up into one” ေပါ့။ ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းတာ ဝင္ခြင့္ စာေမးပြဲ ရွိပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာ၊ သခၤ်ာ၊ ရႈပေဗဒနဲ႔ ဓါတုေဗဒတို႔
တစ္ခုကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ဆက္ဆံေရးကေတာ့ ေရရွည္မခံခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ ကိုေျဖဆိုရပါတယ္။ Level ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိုးတန္း၊ ဆယ္တန္း
တန္းက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြကသာ အဲဒီမိန္းကေလးကို သူတစ္ေန႔ Level ပါပဲ။ စာေမးပြဲေအာင္ရင္ အင္တာဗ်ဴးေျဖရပါတယ္။ အင္တာ
မွာ လက္ထပ္ျဖစ္မွာလို႔ ဒီလို ေျပာေနခဲ့တာပါ။ “One of these days”, I ဗ်ဴး ေအာင္ၿပီးရင္ေတာ့ ေက်ာင္းတ္လို႔ရပါၿပီ။ ေက်ာင္းသားဦးေရကေတာ့
am going to marry this girl. လို႔ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအျဖစ္ကေတာ့ ႏွစ္စဥ္ ၂၀ ဝန္းက်င္ေလာက္ လက္ခံပါတယ္။
“Or one thing” တစ္ခုေျပာစရာ ရွိတာကေတာ့ သူကခ်စ္ေနေပမယ့္ အျပင္ ျမန္မာ့ေရြ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ား ပညာေရးေကာ္မတီ(BMWEC)ရဲ႕
နားလည္လာခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မိတ္ေဆြဟာ အခ်ိန္ေပး ေျဖ ၾကားေပးတဲ့ ဆရာ့ကို အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆရာ။
ဒီမိန္းကေလးဟာ သူ႔ကိုထားခဲ့ၿပီး အေဝးကို ထြက္သြားမယ့္သူ ျဖစ္တယ္ OD Newsletter ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ကလဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္း
ဆိုတာ နားလည္ သေဘာေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ He consider her “the ရဲ႕ အေၾကာင္း မွ်ေဝခြင့္ရ လို႔ OD Newsletter ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
one that got away” ေပါ့ဗ်ာ။
ႏိုင္ႏိုင္ထြန္း
မျဖစ္ႏိုင္မွန္း သိလို႔ စြန္႔ခြာခဲ့ရေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့မိတ္ေဆြကေတာ့
အဲဒီ မိန္းကေလး အေပၚမွာ အၾကင္နာမပ်က္ခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ဟာ အခုထိ
မိတ္ေဆြေတြအျဖစ္ ရွိေနခဲ့ၾကပါတယ္။ သူမကလည္း သူ႔အေပၚ ျပန္မ
ခ်စ္ႏိုင္ေပမယ့္ အေကာင္းဆံုးမိတ္ေဆြ အေနနဲ႔ ခင္မင္မိေန ဆဲပါ။ “One
good turn deservers another” ေပါ့။ တကယ္တန္းက်ေတာ့လည္း
ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြဟာ သူမအတြက္ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြပါ။ ဒါ
ေၾကာင့္လည္းပဲ မိန္းကေလးက သူ႔ကို ကားေမာင္းၿပီး အိမ္ျပန္ လိုက္ပို႔ေပး
ခဲ့တာေပါ့။ ဟာသမွာလဲ တစ္ခါတစ္ရံမွာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ နဲ႔ သက္ဆိုင္တာေလးေတြကို
ေတြ႕ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ရွာေဖြ ဖတ္ရႈမိတဲ့ ဟာသေလးေတြထဲက
တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့မိတ္ေဆြသာ အဲဒီအရက္ေသာက္ျဖစ္
အင္တာနက္ထဲမွာေတြ႕တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာင္းတဲ့ ဖခင္ အေၾကာင္းေလး
တဲ့ေန႔တုန္းက ဘယ္သူမွ ကူညီမယ့္လူ မရွိလို႔ အိမ္ကို သူ႔ဖာသာသူ
ကို အရင္ မွ်ေဝခ်င္ပါတယ္။
ကားေမာင္းျပန္လာခဲ့ရင္ေတာ့၊ အဲဒီလို အရက္ မူးၿပီး ကားေမာင္းျပန္ခဲ့ၿပီး
မေတာ္တဆမႈ တစ္စံုတစ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့သူေတြထဲမွာ စာရင္း ထပ္တိုး ဖခင္။ ။ သားေရ.. အေဖ မင္းကို မိန္းမေပးစားမလို႔ စီစဥ္ေနတယ္ကြ။
သြားႏိုင္ပါတယ္။ “His number would have been up” ျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ သား။ ။ က်ဳပ္က ကိုယ့္ႀကိဳက္တဲ့လူပဲ ကိုယ္ယူမွာ ဗ်။
တကယ္ပဲ အဲဒီလို စာရင္းထပ္တိုး လိုက္ရမွာပါပဲ။ ဖခင္။ ။ ေနအံုး သား... ေကာင္မေလးက ဘီလ္ဂိတ္ သမီးကြ။
သား။ ။ ေအာ္ ဒီလိုလား... အေဖ့ စကားနားေထာင္လိုက္ပါမယ္။
အဲဒီမိန္းကေလးက ကူညီေပးခဲ့လို႔သာ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ ဘာမွမျဖစ္
ထို႔ေနာက္ ဖခင္သည္ ဘီလ္ဂိတ္ထံသို႔သြား ၿပီး....
ခဲ့တာပါ။ သူမရဲ႕ အခ်စ္ကို မရရွိခဲ့ေပမယ့္ သူမရဲ႕ မိတ္ေဆြမပ်က္ ခင္မင္မႈ
ဖခင္။ ။ ခင္ဗ်ား သမီးအတြက္ အင္မတန္သင့္ေတာ္တဲ့
ကို ရခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ အတြက္ေတာ့ သူမရဲ႕ ေနာက္ထပ္တစ္ခါ
ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ေတြ႔ထားတယ္။
တစ္ေက်ာ့ျပန္ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈကို ရရွိခဲ့တာလို႔ပဲ ဆိုရပါမယ္။ He and the
ဘီလ္ဂိတ္။ ။ ကၽြန္ေတာ့္ သမီးေလး က ငယ္ပါေသးတယ္ဗ်ာ။
woman are “back to square one.” လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။
ဖခင္။ ။ ေနအံုး... ဟိုေကာင္ေလးက ကမၻာ့ဘဏ္ လက္ေထာက္ ဥကၠဌ
ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈ၊ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ယိုင္းပင္းကူညီမႈ
ဗ်။
ဆိုတာ လူ႔ကမာၻအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ မဟုတ္ေပဘူး
ဘီလ္ဂိတ္။ ။ အာ.. ဒီလိုဆိုေတာ့လဲ လက္ခံရမွာေပါ့ဗ်ာ။
လားဗ်ာ။ လူသားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈေတြနဲ႔သာ ကမာၻႀကီးကို
ေနာက္ဆံုးတြင္ ဖခင္သည္ ကမၻာ့ဘဏ္ ဥကၠဌ ထံသို႔သြားသည္။
အလွဆင္ ၾကပါစို႔။
ဖခင္။ ။ ဥကၠဌ ႀကီးခင္ဗ်ား... လစ္လပ္ေနတဲ့ လက္ေထာက္ဥကၠဌ ရာထူး
(Ref-VOA) အတြက္ အထူးသင့္ေတာ္တဲ့ သူငယ္ေလးတစ္ေယာက္ ေတြ႔ထားပါတယ္။
ဥကၠဌ။ ။ကၽြန္ေတာ္မွာ လိုအပ္တာထက္ အဲဒီရာထူးအတြက္ လိုအပ္တာ
မင္းထက္
၁၃
ထက္ေတာင္ပိုမ်ားေနပါတယ္။
ဖခင္။ ။ ေနအံုး.. ဒီသူငယ္ေလးက
ဘီလ္ဂိတ္ရဲ႕သားမက္ကေလးဗ်။
ဥကၠဌ။ ။ ဒီလိုလား... ရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေရွးဟာသပါ။
ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ စကားဥပမာ
ေတြက လာတယ္ထင္ပါတယ္။ သူက
ေတာ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အမွားေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ား
ရတဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ။ ဒီတပတ္ကေတာ႔ အခမဲ႕၀န္ေဆာင္မႈေတြထဲက ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္ တခုလုပ္ၾကည့္ရေအာင္လား။ ဘယ္လိုလုပ္
မလဲ ?…
ဟိုးေရွးေရွးတုန္းက ဇာတ္ေနာက္လိုက္
တစ္ေယာက္ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ပစၥည္းတင္ မသိေသးတဲ့ သူမ်ားအတြက္ မိတ္ဆက္တာေလးနဲ႔စခ်င္ပါတယ္..
ခ် ၊ လိုက္ကာဆြဲ တစ္ခါတစ္ေလလည္း အဟမ္း..အဟမ္း မိုင္နိမ္းအစ္စ္ အဌဂံ မိုင္မားသားေအာ္ဂႏိုက္ေဇးရွန္းအစ္စ္.. ..အာ..ပြဲေတြ
လူလိုတဲ့အခါ တစ္ခန္းႏွစ္ခန္းဝင္က ပါ မွာ ေျပာရလြန္းလို႕ အက်င္႔ပါသြားတယ္..ေဆာရီး။
တယ္။ ဒီညမွာလည္း သူဝင္ကရမယ့္
အဟမ္း…အဟမ္း… လာျပန္ျပီ ဒီအဟမ္း ဆိုျပီး တမ်ိဳးမထင္ပါနဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ
အခန္းရွိေနေတာ့ အိပ္ငိုက္ရင္း ေစာင့္
အျမဴးလြန္သြားလို႔လည္း မထင္လိုက္နဲ႔ဦး ေဆာင္းက ဒီရက္ပိုင္းအေတာ္ေအးေလေတာ႔ လည္ပင္း နည္း
ေနတာေပါ့။ သူေမွးခနဲ အိပ္ေပ်ာ္သြား
နည္း နာေနလို႔ပါ ကဲဒီတခါ တကယ္ အတည္ပါ.. ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္ ဆိုတာကေတာ႔……
တုန္း မင္းအလွည့္ေရာက္ၿပီဆိုၿပီး လာ
ေျပာလို႔ ေခါင္းစြပ္ကို ကမန္းကတန္း ဆြဲ ကိုယ္႕မွာ လုပ္ႏိုင္တဲ႕အတတ္ပညာရွိမယ္၊သက္ဆိုင္ရာ တည္ေဆာက္ေရးဆြဲရမယ္႔ ပရိုဂရမ္
စြပ္ၿပီး စင္ေရွ႕ထြက္ ဘီလူးဇာတ္စာကို ေတြ(Software programs) နဲ႔ ကြန္ျပဴတာတလံုးရွိရင္ ရျပီေပါ႔ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို တည္ေဆာက္ျပီး သြားျပီး
ဟန္ပါပါရြတ္ရတာေပါ့။ ေနာက္ဆံုးငါဟဲ့ ေတာ့ သူမ်ားေတြ လာေရာက္လည္ပတ္ၾကည္႕ရႈ႕ဖို႔ အြန္လိုင္းျဖစ္ေအာင္ အင္တာနက္ ၀က္ဘ္ ဆာဗာေပၚ
ဘီလူးဆို ရြတ္ရမယ့္ ေနရာက်မွ ေခါင္း မွာ တင္ထားရတယ္။
စြပ္သြားစမ္းမိေတာ့ ဘီလူးေခါင္းမဟုတ္ ဒီလိုတင္ထားႏိုင္ဖို႔ ေနရာတခုကိုအခေၾကးေငြေပးရပါတယ္၊ ႏွစ္စဥ္သက္တမ္းနဲ႔ ဆာဗာ
ဘဲ သိၾကားေခါင္း ျဖစ္ေနမွန္းသိသြား (server) သို႔မဟုတ္ ဟိုစတင္း (hosting)၀ယ္ရတယ္ ဒါကိုမ၀ယ္ခ်င္လို႔ အခမဲ႕ ေပးထားတဲ႔ ေနရာေလး
ေတာ့ ၊ ငါဟဲ့ ဘီ....ၾကားဆို ျဖစ္ သြား ေတြမွာ လုပ္ၾကည္႔ရ ေအာင္။
ရေတာ့တယ္္။ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈ မရွိတဲ့
ဖရီးေပးထားတဲ႔ ဆိုက္ဒ္ေတြကေတာ႔ အမ်ားၾကီးပါ..ဂူးဂဲ ရဲ႕ search box ထဲမွာ freehosting
စီမံခန္႔ခြဲမႈ အမွားေၾကာင့္ ဘီ..ၾကား ျဖစ္
ဆိုျပီး ရိုက္ထည့္ ရွာလိုက္မယ္ဆိုယင္ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္အၾကိဳက္ဆံုး freehost ကေတာ႔
သြားရတာပါ။
http://www.000webhost.com/ နဲ႔ http://www.byethost.com/free-hosting တို႔ပါပဲ။
မိတ္ေဆြမ်ားလည္း မိမိတို႔ အဖြဲ႔အစည္း
Your browser may not support display of this image. ဒီ၂ ခုထဲကမွ ဒုတိယ
မ်ားကို ဘီလ္ဂိတ္ရဲ႕ သားသမက္ေလး
http://www.byethost.com/free-hosting မွာက်ေနာ္တို႔ လုပ္ၾကည္႕ရေအာင္.. ေဖာ္ျပထားတဲ့ ၀က္ဘ္
လို သားေရႊအိုးထမ္းကိန္း ႀကံဳရေအာင္
လိပ္စာအတိုင္း ၀င္ေရာက္ျပီး member မျဖစ္ေသးတဲ႔သူေတြအဖို႔ sign up လုပ္ရပါမယ္။ လိုအပ္တဲ႔ အခ်က္
စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲၾကပါစို႔လား။
အလက္ေတြ ျဖည္႔စြက္ျပီးရင္ေတာ႔ ကိုယ္ပိုင္ cPannel တခုရရွိလာပါျပီ။ရရွိလာတဲ႔ cPanel နဲ႔ပတ္သက္တဲ႔
အဲ..အဲဒီလို နည္းပညာေတြ အတြက္ အခ်က္အလက္ေတြကို မိမိအဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ရာမွာျဖည္႔ထားတဲ႔ အီးေမးလ္ လိပ္စာထဲကို ပို႔
သင္တန္းေတြလိုရင္ေတာ့ CCBC မွာ ေပးထားမွာျဖစ္ပါတယ္။သူ႕ရဲ႕ URL Login page ကေတာ႔ http://panel.byethost.com/ ျဖစ္ျပီးပါတယ္။
ေတာင္းလို႔ ရပါတယ္တဲ့ဗ်ား။ (မွတ္ခ်က္
Panel ထဲကို၀င္ဖို႔ user name နဲ႔ password ရိုက္ထည့္ျပီး၀င္လိုက္လို႔ရပါျပီ။
ေၾကာ္ျငာဝင္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ နည္းျပ အ
ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အလုပ္ပါးလွ်င္ ေနမေကာင္း Cpanel ဆိုတာကေတာ႔ Control Panel ပါပဲ။ မိမိမွာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္ (Domain) တခုထက္ပိုျပီး
ျဖစ္ခ်င္သည္ဟု ၾကားရေသာေၾကာင့္ ရွိေနခဲ႔ရင္လည္း ဒီေနရာကေန အဲဒီ၀က္ေတြအားလံုးကိုျခံထဲကေန… အဲေလ…၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေတြအားလံုးကို
ေစတနာျဖင့္ ေဖာ္ျပေပးျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး ဒီေနရာကေန ထိန္းခ်ဳပ္၊စီမံကြပ္ကဲႏိုင္ပါတယ္။
ေၾကာ္ျငာခေပးရန္ မလိုပါ။ ) ကိုယ္႔ရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ကို အထက္ကေျပာခဲ႔သလို ဘယ္လိုေဆာ႔ဖ္၀ဲ တနည္းအားျဖင္႔ ၀က္ဆိုက္ဒ္
ေပၚမွာတင္အသံုးျပဳလို႕ရႏိုင္တဲ႔ ၀က္ဘ္၀ဲ ကိုသံုးမလဲ ၀က္၀ဲ ဆိုလို႔ ၀ဲေပါက္တဲ႕ ၀က္ေတြကို
သြားမျမင္လိုက္နဲ႕ဦး ကိုယ္႔ကြန္ျပဴတာထဲကို ဆြဲခ်ျပီး အင္စေတာလ္ လုပ္စရာမလို၊ အင္တာနက္
ကိုေတာသား ၀က္ဘ္ဆာဗာေပၚမွာ တင္သံုးႏိုင္တဲ႔ (softwares)ေဆာ႔ဖ္၀ဲေတြကို ၀က္ဘ္၀ဲ (webware)လို႔ေခၚတာပါ။
၁၄
ဒီေန႕ေခတ္မွာ အသံုးမ်ားတဲ႔ ပရိုဂရမ္ေတြကေတာ႔ wordpress CCBC ၏ ေအာက္တိုဘာမွ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀၁၀ အထိလႈပ္ရွားမႈမ်ား
,druple ,joomla စသျဖင္႔ ပရိုဂရမ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ
ရွိပါတယ္။ဒီပရိုဂရမ္ေတြက php file နဲ႔ေရးထားတာျဖစ္ျပီး html • ပဋိပကၡ ျဖစ္မႈမ်ား ကို ေျဖရွင္း
code ေတြေရာေႏွာျပီးေတာ႔လည္း သံုးလို႔ရပါတယ္။ ဒီပရိုဂရမ္ေတြ နည္း (Conflict Resolution) (၅)
ကို သံုးဖို႔ php,java script ,html စတဲ႔ code ေတြကို ရက္ သင္တန္းကို SAW ေက်ာင္း
အေျခခံအားျဖင္႔ နားလည္ထားရင္ပိုေကာင္းပါတယ္။ နားမလည္ တြင္ ပို႔ခ်ေပးခဲ့သည္။
ေသးဘူး ဆိုယင္လည္း Visual နဲ႔ Edit လုပ္လို႔ရတဲ႔ option ေတြ
ပါ၀င္တဲ႔ theme ေတြကိုေရြးသံုးႏိုင္ပါတယ္။
ေဘာလံုးပြဲသတင္းေတြေျပာတာပါ….ေနာ္..။ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ပါေစ။ • စာၾကည့္တိုက္မ်ားကြန္ယက္ႏွင့္ပူးေပါင္း၍စာအုပ္ျပပြဲျပဳလုပ္သြားရန္။
၁၅
Community Capacity Building Committee မွထုတ္ေဝပါသည္။
ထိုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ အဖြဲ႕အသီးသီးမွ လုူငယ္ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ တက္ သင္တန္းခ်ိန္မွာ အဂၤါ၊ ၾကာသာပေတး၊ ေသာၾကာ ညေန(၄)နာရီမွ (၆)နာရီ ျဖစ္ၿပီး
ေရာက္ၾကၿပီး သိလိုသည္မ်ားကို ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။ သင္တန္းသား (၁၈)ဦး တက္ေရာက္သင္ၾကားေနပါသည္။
၁၆