T S

am aha
TFF’nin Ayl›k Futbol Dergisi l Kas›m 2007 l Say›: 37

Olmak ya da olmamak...
Son s›nav›n ad› bu!
 Türkiye Futbol
Federasyonu Adına Sahibi:
Affan M. Keçeci Caner Erkin Royston Drenthe Yenal Tuncer Ümit Karan
Yayın Yönetmeni:
Zeki Çol
26 60 42 20
Sorumlu Yazıiflleri Müdürü: Sonuna Büyük tak›m
Mazlum Uluç kadar Yaramaz ve Solun yeni
umudu tek forvetle
Avrupa’day›m yetenekli
Yazıiflleri: oynamaz
Ba¤›fl Erten
‹lker U¤ur
Cem Zamur
Bar›fl Tar›k Mutlu
Nihat Özten
Mustafa Kemal Artalan
Görsel Tasar›m:
Hasan Teoman
Volkan Demirel Edouard Cisse Antonin Panenka
Baskı:
Elma Bas›m
12 34 54
Organize Sanayi Bölgesi Kendimle Türk futbolunun Panenka’n›n
Keresteciler Sitesi 13/B Blok gurur problemi labirenti
Kat: 4 D: 3
duyuyorum savunma
‹kitelli / ‹stanbul
Tel: (212) 670 05 25
Faks: (212) 670 28 58
Yazıflma Adresi:
Türkiye Futbol Federasyonu
Medya ‹letiflim Departmanı
Konaklar Mah. Ihlamurlu Sok. Ceyhun Gülselam Milli Tak›m Jem Paul Karacan Mehmet Batdal
No: 9 34330
4. Levent/‹stanbul 70 6 62 50
Telefon: (212) 282 70 20
Defans›n Bir ihtimal Milli maç› Bugün santrfor
Dahili: 157-159 daha var milli formayla oynamal›y›m
akil adam›
E-mail: tamsaha@tff.org.tr izliyorum hocam!
Web Sitesi:
http://www.tff.org
YEREL SÜREL‹ YAYIN
Para ile sat›lmaz

Bu sayıya foto¤raf
katkısı sa¤layan
Vatan ve Türkiye fiampiyonlar Ligi Futbol Ekonomi Futbol Ekonomi Vittorio Pozzo Arsenal Liverpool-Everton Premier Lig
gazeteleriyle foto muhabiri
dostlar›m›z Haydar Tan›flan,
Eser Erenler, Bahad›r Çokifller, 18 30 40 46 48 68 74
Ümit ‹nce, Beytullah Süat,
Tayfun Kand›ral›, Samba Milli stadyum bir
Halid Kayacan, Fehim Kayacan
Anadolu’dan Dünya Kupas›’n›n Ruslar›n yeni Merseyside Liglerin
ve Hüseyin Ça¤lar’a yap›yor ihtiyaç m›? flampiyon ç›kar m›? efendisi gözdesi klasi¤i anas›
teflekkür ederiz.

4 TamSaha TamSaha 5
 Bosna-Hersek,
Malta derken
Moldova ve
Yunanistan
maçlar›nda da
5 puan b›rakt›k
Euro 2008
finalleri için
tüm
umudumuzu
Norveç'te elde
edece¤imiz
galibiyete
ba¤lad›k
Bir ihtimal daha var
lk dört maç›n› kazan, grubun
‹ nama¤lup lideri ol, Euro 2008
elemelerinin en golcü tak›m›
unvan›n› elde et. Neredeyse
2007'nin Mart ay›nda 2008
finallerinin biletini cebine
koyabilecek bir konuma gel…
Sonras›nda ise 6 karfl›laflmadan
sadece bir galibiyet ç›kar, üç
beraberlik, iki yenilgiyle tam 12
puan kaybet... Üstelik puanlar›
üst üste y›¤d›¤›n dönemde gurbet
ellerinde dolafl, ayn› h›zla
da¤›tt›¤›n devrede ise evinde
oynama avantaj›n› kullanama.
Moldova-Türkiye: 1-1
Stat: Zimbru
Hakemler: Martin Atkinson, Darren Cann,
David Bryan (‹ngiltere)
Moldova: Calancea-Savinov, Epureanu,
Golovatenco-Bordian, Gatcan (Oleici
dk.89), Corneencov, Comlenoc, Josan-
Zmeu (Namasco dk.67), Frunza (Calincov
dk.86)
Türkiye: Hakan Ar›kan (Volkan Demirel
dk.18)-Mehmet Topuz, Gökhan Zan,
Servet, ‹brahim Üzülmez-Tuncay, Selçuk
(Ümit Karan dk.46), Mehmet Aurelio,
Emre Belözo¤lu, Arda (Tümer dk.69)-
Gökhan Ünal
Goller: Frunza (dk.12), Ümit Karan (dk.62)
Sar› Kartlar: Gökhan Zan (Türkiye),
Epureanu (Moldova)
6 TamSaha
Evet, ortaya ç›kan tablo ne yaz›k ki
bu. Elemelerin bitmesine iki maç›m›z
kald› ve biz ne yaz›k ki Yunanistan'la
Norveç'in gerisinde üçüncü
basamaktay›z. Üstelik bu gruptan
art›k iki de¤il, sadece bir tak›m bilet
alabilecek Euro 2008 finallerine.
Çünkü Yunanistan biletlerin birini
çoktan cebine koydu bile. Ama gün
ümitsizlik günü de¤il. Gün birbirine
düflme, suçlu arama, idam sehpalar›
kurma ve infaz 盤l›klar› atma günü
de de¤il. Çünkü “bir ihtimal daha
var.” Ve o ihtimal Kaf Da¤›'n›n arkas›
kadar uzakta da de¤il. Formül belli,
ç›k›fl yolu ortada. Norveç'i
yenecek ve alt›na alacaks›n.
Sonras›nda da evinde
Bosna-Hersek'e pabuç
b›rakmayacaks›n. Zor mu?
Evet zor. Peki, imkâns›z m›?
Asla! Çok de¤il, flöyle yak›n
geçmifle do¤ru bir
uzand›¤›m›zda bu tak›m›n
böylesi zorlar› baflard›¤›na
Puan durumu
Tak›mlar O G B
Yunanistan 10 8 1
Norveç 10 6 2
Türkiye 10 5 3
Bosna-Hersek 11 4 1
Macaristan 10 4 0
Moldova 11 2 3
Malta 10 1 2
hepimiz flahitlik etmedik mi? fiimdi Teknik Direktörümüz Fatih Terim
Eylül ay›n›n ortalar›na gidelim,
Moldova ve Yunanistan'la
oynad›¤›m›z maçlara dönelim.
liderli¤inde bafllat›lan flehit ailelerine
yard›m kampanyas› da bir 盤 gibi
büyüyordu.
Bu arada sakatl›¤› bulunan ‹brahim
fiehit ailelerine destek Toraman kadrodan ç›kar›lm›fl ve
yerine Yasin Çakmak al›nm›flt›.
Millilerimiz Moldova maç› için Riva Bayramlaflma ise Moldova'da,
Tesisleri'nde kampa girdi¤inde, tak›m›n kamp yapt›¤› Leogrand
Güneydo¤u'dan gelen flehit Otel'de gerçeklefltiriliyordu.
haberleriyle sars›l›yordu. Ümit Karan,
Gökhan Ünal ve Necati Atefl “Tek düflüncemiz galibiyet”
düzenledikleri bas›n toplant›s›nda
üzüntülerini dile getiriyor, baflsa¤l›¤› Moldova maç›nda galibiyetten baflka
diliyor, düflüncemiz yoktu ve Fatih
bozulan Terim de “Fikstüre
moralleri bakarsak hiçbir netice bizi
Moldova ve bir yerden uzaklaflt›rmaz
Yunanistan ama avantaj›m›z›
yitirmemize neden olur. O
maçlar›n›
yüzden galibiyetten baflka
kazanarak az
bir fley düflünmüyoruz.
da olsa geri
Art›k son 4 maça girdik.
getirmek
Her maç›n önemini
istediklerini
anlatmaya gerek yok. Biz
söylüyorlard›.
haz›r›z” diyordu.
Terim bu arada “Ders
almam, ders veririm”
M A Y P sözlerinin de yanl›fl
1 18 9 25 anlafl›ld›¤›n› söyleyerek,
2 22 8 20 “Ben liderlikle ilgili
2 22 10 18 konuflmalar›mda da her
6 16 21 13 gün bir fleyler ö¤rendi¤imi
6 10 17 12 söyleyen biriyim. O
6 9 19 9 sözlerim baz› arkadafllar
7 9 22 5 taraf›ndan yanl›fl

anlafl›lm›fl olabilir, maksad›n› da
aflm›fl olabilir. Ama benim sözlerim
maçtan sonra nas›l oynamam›z
gerekti¤ini bir paket halinde yazan
birkaç arkadaflayd›. Her gün bir fley
ö¤reniyorum, ö¤renmeye de devam
edece¤im. Kamuoyu beni yanl›fl
anlad›” düzeltmesini yap›yordu.
Moldova maç›n›n kolay
olmayaca¤›n› vurgulayan ve rakibin
son olarak Bosna-Hersek'i
deplasmanda yendi¤ini hat›rlatan
Terim'in “Öyle fleker, lokum, çantada
keklik de¤iller” sözleri de maç
bafllad›¤›nda ortaya ç›k›yordu.
Diri ve diflli bir Moldova
Önemli kozlar›m›zdan Hamit cezas›
nedeniyle oynam›yordu ve Milli
Tak›m›m›z Gökhan Zan'›n tek
santrfor olarak görev yapt›¤› maça
kalabal›k bir orta saha kurgusuyla
ç›km›flt›. Henüz 12. dakikada
hepimizi floke eden Moldova golünü
a¤lar›m›zda görüyorduk.
Golovatenco'nun soldan kulland›¤›
uzun taç at›fl›nda, ön direkte bofl
kalan Frunza'n›n kafa vuruflunda,
kaleci Hakan Ar›kan'›n müdahalesi
yeterli olmuyor ve kolay kolay
yenilmeyecek bir golle geriye
düflüyorduk. Gol pozisyonu s›ras›nda
sakatlanan kaleci Hakan Ar›kan
yerini Volkan'a b›rak›yor,
kurdu¤umuz bask› sonuç vermiyor ve
devre Moldova'n›n üstünlü¤üyle sona
eriyordu.
‹kinci yar›da sahada Selçuk'un yerine
Ümit Karan vard›. Çift santrfora
dönmüfltük ve gol ar›yorduk. 62.
dakikada da amac›m›za ulaflt›k.
Mehmet Topuz'un sa¤ kanattan
getirip ortalad›¤› topu Ümit Karan fl›k
bir kafa vurufluyla a¤lara yolluyordu
ama o kadar. 90 dakikan›n sonunda
skorboardda as›l› duran 1-1, Euro
2008 umutlar›m›z› biraz daha riske
soktu¤umuzun kan›t› gibiydi. Ayn›
gece oynanan di¤er karfl›laflmalarda
Yunanistan, evinde Bosna-Hersek'i
3-2 yenerek büyük bir avantaj
yakal›yor, formalite maç›nda ise
Macaristan, Malta'y› 2-0'la
geçiyordu. Norveç günü bay
geçmiflti ve puan tabelas›ndaki
tablo Yunanistan 22, Türkiye 18,
Norveç 17 fleklindeydi.
“Çok garip bir gol yedik”
Milli Tak›mlar Teknik Direktörü Fatih
Terim, maçtan sonra yapt›¤› bas›n
toplant›s›nda, son dönemlerde çok
tuhaf goller yediklerini söylüyor ve
“Bu maçta da kendi kendimize
yedi¤imiz golden sonra
oyuncular›m›n morali bozuldu.
Çok garip bir gol yedik.
Bir metreden, iki metreden
yakalad›¤›m›z pozisyonlarda golü
bulamad›k ve sahadan beraberlikle
ayr›ld›k” diyordu.
Terim, Norveç'le bafla bafl oynayan,
Yunanistan'a 4 gol atan tak›m›n›n
Malta ve Moldova'ya karfl› 4 puan
kaybetmesinden duydu¤u üzüntüyü
dile getirerek “Yunanistan maç›n›
kaybetmememiz laz›m. fiu anda bir
kriz ortam› varm›fl gibi görünüyor
ama biz 18 puanla 2. durumday›z.
Yunanistan maç›na en iyi flekilde
haz›rlanaca¤›z” ifadesini
kullan›yordu. Bu arada sakatlanan
Hakan Ar›kan da Yunanistan maç›n›n
kadrosundan ç›kar›lm›flt›.
Komflu komfluya
gider miyiz?
Evet, art›k önümüzde bir Yunanistan
maç› vard› ve beraberlik bile bizim
için iyi bir sonuç say›lmazd›.
Komflunun hedefi ise bu maçtan
galibiyetle ayr›larak Euro 2008
biletini flimdiden cebine koymak, bir
yandan da Atina'daki 4-1'lik ac›
yenilginin rövanfl›n› almakt›. Fatih
Terim, maçan önce düzenledi¤i
bas›n toplant›s›nda gruptan Türkiye
ve Yunanistan'›n ç›kaca¤›n›
düflündü¤ünü belirterek, “Komflu
komfluya gideriz” diyordu. Ancak bu
hesap flimdilik sahaya uymuyordu.
Milli Tak›m›m›z Yunanistan maç›nda
Gökhan Ünal ve Ümit Karan'la çift
santrforlu oynuyor, Moldova
maç›ndan farkl› olarak Hamit ve
Gökdeniz de sahada yer al›yordu.
Arda, Mehmet Topuz ve Selçuk ise
kenardayd›. Maça bask›l› bafllayan
millilerimiz, beflli savunmayla ve

Yunanistan-Bosna Hersek: 3-2 Macaristan-Malta: 2-0

Stat: OACA Spyro Louis
Hakemler: Grzegorz Gilewski, Maciej Wierzbowski, Rafal Rostkowski (Polonya)
Yunanistan: Nikopolidis-Torosidis, Dellas, Kyrgiakos, Patsatzoglou-Katsouranis,
Basinas, Karagounis, Amanatidis (Giannakopoulos dk.72)-Gekas (Antzas dk.81),
Charisteas (Liberopoulos dk.69)
Bosna-Hersek: Adnan Guso-Berberovic, Bajic, Nadarevic, Krunic
(Ibisevic dk.46)-Hrgovic, Rahimic, Vladavic, Blatnjak (Merzic dk.62)-Misimovic
(Salihovicdk.82), Muslimovic
Goller: Charisteas (dk.10), M.Hrgovic (dk.54), Gekas (dk.58),
Liberopoulos (dk.73), Ibisevic (dk. 90+ 2)
Sar› Kartlar: Rahimic, Nadarevic (Bosna-Hersek), Katsouranis (Yunanistan)
K›rm›z› Kart: Hrgovic (dk.56)
Stat: Megyeri Uti
Hakemler: Karen Nalbandyan, Gegham Vardanyan, Arshak Knyazyan
(Ermenistan)
Macaristan: Fülöp-Szelesi, Vasko, Juhasz, Bela Balogh-Gera, Vass,
Filkor (Buzsaky dk.75), Dzsudzsak (Leandro dk.88)-Tözser, Feczesin
(Rajczi dk.83)
Malta: Haber-Scicluna, Said, Dimech, Azzopardi-Briffa, Sammut
(Nwoko dk.66), Mallia, Woods (Bajada dk. 90+1)-Michael Mifsud,
Schembri (Scerri dk.83)
Goller: Feczesin (dk.34, Tözser (dk.78)
Sar› Kartlar: Woods (Malta), Juhasz (Macaristan)

TamSaha 7
 liberolu bir oyun sistemiyle sahaya ç›kan
Yunanistan'› ilk 10 dakikada oldukça zorluyordu.
‹ki ön liberomuz Aurelio ve Emre'nin rakip yar›
sahada oynamas›, forvetten itibaren
uygulad›¤›m›z presle kazand›¤›m›z toplarla üst
üste atak gelifltirmemizi sa¤l›yor ancak kalabal›k
Yunan savunmas› tak›m›m›za pozisyon
vermiyordu.Yunanl›lar ilk bölümdeki bask›y›
atlatt›ktan sonra iki kenar hücumcular›yla
defans›m›z›n kanatlar›na uzun toplar atmaya ve
üst üste tehlikeler oluflturmaya bafllam›flt›.
Tehlikeli kontrataklarda savunmam›z aç›k veriyor,
Volkan'›n yerinde kurtar›fllar› Milli Tak›m›m›z›
ayakta tutuyordu. Yunanl›lar›n üzerine organize
ataklarla gidemiyor, kanatlar› kullanam›yorduk.
Geriden uzun kulland›¤›m›z toplar Yunan
savunmas›n›n ortas›ndaki üç uzun oyuncunun
kafalar›ndan geri dönüyor ve ilk yar› da golsüz
sona eriyordu.
Gol “geliyorum” diyor
‹kinci yar›ya bafllarken Ümit Karan kenara
al›nm›fl, Tümer sahaya sürülmüfltü. Gökdeniz,
süratinden yararlan›lmak üzere Gökhan Ünal'›n
yan›nda görev yap›yordu. Ancak yine oyun
kuram›yor, yine geriden yüksek toplarla Yunan
savunmas›n›n üzerine gidiyor ve bir kez daha
duvara çarp›p geri dönüyorduk. Üstelik dönen
toplarda Yunanl›lar ciddi gol pozisyonlar›na
giriyordu. 60. dakika yaklafl›l›rken Otto Rehhagel,
Gekas ve Charisteas'› oyundan alarak Samaras ve
Liberopulos ile hücum gücünü tazeliyordu. Bizde
ise Gökdeniz ve Emre ç›km›fl, Hakan ve Arda
oyuna girmiflti. Gol bekliyorduk ama gole yak›n
olan taraf bizim çocuklar de¤il Yunanistan gibi
duruyordu. 79. dakikada da korktu¤umuz
bafl›m›za geliyordu. Samaras'›n pas›nda
savunmam›z “ofsayt” gerekçesiyle durakl›yor,
arkaya sarkan Amanatidis için golü atmak zor
olmuyordu. Evet, yedi¤imiz gol ofsaytt› ama
Norveç'in deplasmandaki 2-0'l›k Bosna-Hersek
galibiyeti, beraberlikle yenilgi aras›ndaki fark›
ortadan kald›r›yordu. 87. dakikada Arda'n›n
direkten dönen topunda flanss›zl›k yafl›yor ve
maç› 1-0 kaybediyorduk. Bu bizim tarihimiz
boyunca Yunanistan'a ilk kez yenildi¤imiz
anlam›na geliyordu. Komflu, bitime 2 maç kala
Euro 2008 finallerine vize almay› baflar›yor, biz
ise umutlar›m›z› tamamen Oslo'da elde
edece¤imiz galibiyete ba¤lamak zorunda
kal›yorduk.
“En kötü senaryo”
Fatih Terim, Yunanistan maç›ndan sonra
düzenledi¤i bas›n toplant›s›nda, “Bizim
kaybetmemiz, Norveç'in kazanmas› halinde
Norveç'e kazanmaya gitmek zorunda
oldu¤umuzu söylemifltik. Bu bizim için
en kötü senaryoydu” diyordu. Norveç'le
deplasmanda oynayacaklar›n› vurgulayan Terim,
“fiunu unutmayal›m, flu anda Türkiye, tüm
avantaj›n› kaybetmifltir. fiu anda en uç skoru
almak zorundad›r. S›rt›m›z yere gelinceye
kadar pes etmek yok. D›flar›da seyircisiyle
oynamam›z
dezavantaj ama
son saniyeye kadar
e¤er bir ümidimiz
varsa
de¤erlendirmek
için çal›fl›r›z,
u¤rafl›r›z. ‹nflallah
Norveç'i,
Norveç'te yenip
geliriz” fleklinde
konufluyordu.
Türkiye-Yunanistan: 0-1
Stat: Ali Sami Yen
Hakemler: Mejuto Gonzalez, Carlos Yeste
Jimenez, Antonio Artero Gallardo (‹spanya)
Türkiye: Volkan Demirel-Hamit, Gökhan
Zan, Servet, ‹brahim Üzülmez-Gökdeniz
(Hakan fiükür dk.64), Mehmet Aurelio,
Emre Belözo¤lu (Arda dk.71), Tuncay-
Ümit (Tümer dk.46), Gökhan Ünal
Yunanistan: Chalkias-Seitaridis, Antzas,
Dellas, Kyrgiakos, Torosidis-Charisteas
(Samaras dk.59), Basinas, Karagounis,
Amanatidis-Gekas (Liberopoulos dk.56)
Gol: Amanatidis (dk. 79)
Sar› Kartlar: Emre Belözo¤lu (Türkiye),
Torosidis (Yunanistan)
fiimdi önümüzde 17 Kas›m'da deplasmanda
oynayaca¤›m›z Norveç ve 21 Kas›m'da
‹stanbul'da Bosna-Hersek'le oynayaca¤›m›z iki
maç kald›. Norveç ise bizimle oynad›ktan sonra
Malta deplasman›na ç›kacak. Evet, iflimiz kolay
gibi görünmüyor ama Norveç ve Bosna-Hersek'i
yenmek imkâns›z da de¤il. Baflta da söyledi¤imiz
gibi, bir ihtimal daha var! n

Bosna Hersek-Norveç: 0-2

Stat: Kosevo
Hakemler: Stephane Lannoy, Vincent Texier,
Stéphane Duhamel (Fransa)
Bosna-Hersek: Adnan Guso- Berberovic, Merzic, Bajic, Krunic-
Maletic (Muharemovic dk.78), Nadarevic, Salihovic, Blatnjak
(Ibisevic dk.46)-Muslimovic, Misimovic (Dzeko dk.46)
Norveç: Opdal-Storbaek, Hangeland, Hagen, John Arne Riise-
Björn Riise (Bjorkoy dk.90+2), M. Andresen, Grindheim
(Rushfeldt dk.58), Solli-Helstad (Braaten dk.76), Pedersen
Goller: Hagen (dk. 5), Björn Riise (dk. 74)
Sar› Kartlar: Salihovic, Misimovic, Dzeko (Bosna-Hersek),
Hagen, Rushfeldt (Norveç)

Malta-Moldova: 2-3
Stat: Ta' Qali
Hakemler: Igorj Ishchenko, Sergiy Tsymbal, Oleg Pluzhnyk
(Ukrayna)
Malta: Haber-Scicluna (Scerri dk.46), Said, Dimech, Azzopardi-
Briffa (Nwoko dk.90+1), Pace, Mallia, Woods-Schembri (Cohen
dk.46), Michael Mifsud
Moldova: Pascenco-Stroenco, Lascencov, Golovatenco-Bordian,
Gatcan (Zmeu dk.77), Corneencov, Comlenoc (Namasco dk.69),
Josan-Frunza (Doros dk.83), Bugaev
Goller: Bugaev (dk.24 penalt›dan), Frunza (dk.31 ve 35), Scerri
(dk.71), Michael Mifsud (dk.84)
Sar› Kartlar: Gatcan, Stroenco Golovatenco, Pascenco, Frunza,
Golovatenco (Moldova), Dimech, Scicluna (Malta)

8 TamSaha
Sorgulama de¤il,
birlik olma günü
Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu,
Moldova ve Yunanistan maçlar›n›n ard›ndan
Norveç ve Bosna-Hersek karfl›laflmalar› öncesi
adeta seferberlik ilan etti. Yönetim Kurulu,
Milli Tak›m›m›za moral vermek amac›yla
Milli Tak›m ‹dari Destek Komitesi ve
‹letiflim Komitesi ad› alt›nda iki komite kurdu.
Milli Tak›m ‹dari Destek Komitesi'nin
Fatih Terim ve ekibiyle yapt›¤› toplant›n›n
ard›ndan bir bas›n toplant›s›
düzenleyen Baflkan Haluk Ulusoy,
“Gerek benim gerek teknik heyetimizin bilgi,
beceri ve deneyimleri Türk Milli Tak›m›'n›n
2008 Avrupa fiampiyonas›'na gitmesi için
yeterlidir. Bunu baflaraca¤›z,
kimsenin flüphesi olmas›n. Yeter ki
so¤ukkanl› olal›m, kenetlenelim ve yap›lmas›
gerekenleri yerine getirelim” dedi.

M
illi Tak›m›m›z›n Moldova
beraberli¤i ve Yunanistan
yenilgisinin ard›ndan Futbol
Federasyonu Yönetim Kurulu
ola¤anüstü bir toplant› yapt›.
Toplant›da Norveç maç› öncesi
teknik ekibe ve oyunculara duyulan
güven vurgulan›rken, Milli
Tak›m›m›z›n Norveç'i yenece¤ine
olan inanc›n da alt› çizildi.
Baflkanvekili Affan Keçeci,
toplant›n›n ard›ndan düzenledi¤i
bas›n toplant›s›nda Milli Tak›m'a
destek ve moral vermesi aç›s›ndan
Milli Tak›m ‹dari Destek Komitesi
oluflturduklar›n› bildirdi. Bu komite
Haluk Ulusoy, Affan Keçeci, Tahir
K›ran, Kemal Ünsal ve Mustafa
Yaz›c›'dan olufltu. Keçeci, bu
komiteye ba¤l› olarak oluflturulan
‹letiflim Komitesi'nde de yönetim
kurulu üyeleri Metehan Berktafl ve
Cihangir Onger ile Genel Sekreter
Lutfi Ar›bo¤an, Prof. Dr. Ali At›f Bir
ve Zeki Çol'un yer ald›¤›n› aç›klad›.
Keçeci, yönetim kurulu toplant›s›nda
ayr›ca, “Hedef 2023 Arama
Konferanslar›” konusunda da
görüflmeler yaparak bir komite
oluflturduklar›n› bildirdi. Yönetim
Kurulu toplant›s›n›n ard›ndan Baflkan
Haluk Ulusoy, Baflkanvekili Affan
Keçeci ve Milli Tak›mlar Teknik
Direktörü Fatih Terim ve
yard›mc›lar›yla birlikte toplant›ya
girdi. Baflkan Ulusoy, bu toplant›n›n
ard›ndan
düzenledi¤i bas›n
toplant›s›nda “Gün
sorgulama de¤il,
birlikte olma, ortak
durufl sergileme
günüdür” dedi.
Ulusoy, flunlar›
söyledi:
“Bildi¤iniz üzere
sabah yapt›¤›m›z
yönetim kurulu
toplant›s›nda ‘Milli
Tak›m ‹dari Destek
Komitesi’ oluflturduk. Ald›¤›m›z
kararlar gere¤i de Milli Tak›m›m›z
teknik heyetiyle uzun süren bir
toplant› yapt›k. Toplant›da öncelikle
geçmiflin de¤erlendirmesinde
bulunduk. Daha sonra da gelece¤i
planlad›k. Önümüzdeki bir ayl›k
dönemde yap›lacaklar konusunda
yönetimimiz ve teknik heyetimiz
ak›l, irade ve eylem ittifak› içindedir.
Hedefe ulaflmak üzere planlanan
konular›n harfi harfine yürütülmesi
için de teknik heyetimizle görüfl
birli¤i içerisindeyiz. Oluflturdu¤umuz
komite bu uygulamalar s›ras›nda her
türlü deste¤i sa¤layacak, ben de
sürekli olarak geliflmeleri takip
edece¤im. Türkiye Futbol
Federasyonu Baflkan› olarak tarihi bir
sorumluluk tafl›d›¤›m›n
bilincindeyim. Hiçbir zaman da
sorumluluktan kaçmad›m. Tafl›n
alt›na elime koydum. fiimdi de
ayn›s›n› yap›yorum.
22 Kas›m sabah›na kadar ola¤anüstü
bir hali yaflayaca¤›z. Futbol
Federasyonu'nun tüm birimleri de
ald›¤›m›z kararlar›n ›fl›¤› alt›nda
görevlerini eksiksiz yerine
getireceklerdir. Herkes flunu iyi
bilmeli ki Türk Milli Tak›m›'n›n
sahibi Türk milletidir. Türk milleti
ad›na yönetim yetkisi ve erki ise
flahs›ma aittir. Gerek benim gerek
teknik heyetimizin bilgi, beceri ve
deneyimleri Türk Milli Tak›m›'n›n
2008 Avrupa fiampiyonas›'na gitmesi
için yeterlidir. Bunu baflaraca¤›z,
kimsenin flüphesi olmas›n.
Yeter ki so¤ukkanl› olal›m,
kenetlenelim ve yap›lmas›
gerekenleri yerine getirelim.
Yaflad›¤›m›z süreçte yaz›lar› ve
görüflleri ile katk› yapan tüm spor
medyas›na ve çal›flanlar›na teflekkür
ediyorum. Elefltirilerden gerçekten
ak›l ve güç al›yoruz.
Baflar›ya, yönetim, teknik heyet,
medya ve milletimizin birlikteli¤iyle
ulaflaca¤›z.
Benim görevim bu birlikteli¤i
sa¤lamakt›r. Bugün Milli
Tak›m›m›z ve di¤er konularda
hiçbir soru almayaca¤›m.
Gün, sorgulama günü de¤il...
Gün, birlikte olma, ortak bir durufl
sergileme, bir kararl›l›¤› gösterme ve
hedefe hep birlikte ulaflma günüdür.
Önümüzdeki bir ayl›k dönemde tüm
halk›m›z›n deste¤ine ihtiyac›m›z var.
Medyam›z›n deste¤ine ihtiyac›m›z
var. Güçlü bir birliktelikle, güçlü bir
sinerjiyi oluflturmaya ihtiyac›m›z var.
Herkesi, bu ortak duruflta duyarl›,
yararl› ve kararl› olmaya
ça¤›r›yorum. Finallerde buluflmak
üzere hepinizi sayg›yla
selaml›yorum.” n

TamSaha 9
 Dört finalist belli oldu
Euro 2008 elemelerinde 7 grubun 6's›nda heyecan f›rt›nas› tüm h›z›yla sürüyor.
Bitime iki maç günü kala finallere gidecek 14 tak›mdan sadece 4 tanesi belirlendi.
Milli Tak›m›m›z›n grubunda yer alan Yunanistan'›n yan› s›ra D Grubu'nda Çek Cumhuriyeti
ve Almanya, G Grubu'nda da Romanya finallere kat›lmay› garantiledi. Polonya, Fransa,
H›rvatistan, ‹sveç ve Hollanda da finallere yak›n tak›mlar. ‹talya, ‹ngiltere ve ‹spanya gibi
devler ise son flanslar›n› bu ay oynayacaklar› maçlarda kullanacak.

A Grubu 13 Ekim B Grubu 13 Ekim: D Grubu 13 Ekim:

Ermenistan-S›rbistan: 0-0 ‹skoçya-Ukrayna: 3-1 Slovakya-San Marino: 7-0
Bitime ikifler maç Polonya-Kazakistan: 3-1 Finalistlerin henüz Faroe Adalar›-Fransa: 0-6 Her fleyin K›br›s R.K.-Galler: 3-1
kald› ama ortada Belçika-Finlandiya: 0-0 kesinleflmedi¤i ‹talya-Gürcistan: 2-0 netleflti¤i tek ‹rlanda Cum.-Almanya: 0-0
hâlâ net bir tablo Azerbaycan-Portekiz: 0-2 ancak dengelerin 17 Ekim: grup D Grubu. 17 Ekim:
yok. Lider Polonya, 17 Ekim büyük ölçüde Ukrayna-Faroe Adalar›: 5-0 Çek Cumhuriyeti ‹rlanda Cum.-K›br›s R.K.: 1-1
Ekim'de tek maç Kazakistan-Portekiz: 1-2 de¤iflti¤i bir grup Fransa-Litvanya: 2-0 ve Almanya, San Marino-Galler: 1-2
oynad› ve Belçika-Ermenistan: 3-0 daha. Ekim'e lider Gürcistan-‹skoçya: 2-0 Euro 2008 Almanya-Çek Cum.: 0-3
Kazakistan'› yenerek Azerbaycan-S›rbistan: 1-6 giren ‹skoçya, finallerinin
24 puana yükseldi. Ukrayna'y› yolunu tuttu. Bundan sonraki maçlar formalite için
Ekim ay›na ikinci s›rada giren Finlandiya, Belçika yendikten sonra Gürcistan'dan ummad›¤› bir yenilgi oynanacak. 13 Ekim'de ‹rlanda Cumhuriyeti ile
deplasman›nda berabere kal›nca dördüncü s›raya al›nca liderlik koltu¤una Fransa oturdu. Frans›zlar oynad›¤› maçtan 1-1'lik beraberlikle ayr›lan
geriledi. Azerbaycan ve Kazakistan'› deplasmanda Faroe Adalar› ve Litvanya'y› yenerek iki maçtan Almanya, final vizesini ald›ktan sonra evinde Çek
yenen Portekiz 6 puanla ç›kt›¤› serinin ard›ndan 6 puan toplad› ve 25 puanla zirveye ç›kt›. ‹talya ise
oynad›¤› tek maçta Gürcistan'› yendi. Bir maç› eksik
Cumhuriyeti'ne 3-0 kaybetti. Çekler de bu
ikinci s›raya yerleflti. Ermenistan'dan beraberlikle galibiyetle finalist olmay› garantiledi. Bu gruptaki
‹talyanlar, 17 Kas›m'da deplasmanda ‹skoçya ile
dönen S›rbistan, Azerbaycan'a 6 gol atarak Ekim'i karfl›laflacak ve bu maç grubun finali gibi olacak. tek yar›fl Çek Cumhuriyeti ile Almanya aras›nda
4 puanla kapatt› ve üçüncü s›rada. Son iki maça ‹talya'n›n son maç› Faroe Adalar›'yla. Fransa ile grup birincili¤i için yaflanacak. Çekler son iki
Polonya ve Portekiz avantajl› giriyor ama S›rbistan hâlâ rahat de¤il. Çünkü son maçta Ukrayna maç›nda Galler ve K›br›s Rum Kesimi, Almanlar ise
ve Finlandiya da hâlâ iddialar›n› sürdürüyor. deplasman›na gidecekler. ‹rlanda Cumhuriyeti ve Galler'le karfl›laflacak.
Tak›mlar O G B M A Y P Tak›mlar O G B M A Y P
Polonya 12 7 3 2 20 10 24 Tak›mlar O G B M A Y P Çek Cum. 10 7 2 1 22 4 23
Portekiz 12 6 5 1 23 10 23 Fransa 11 8 1 2 23 3 25 Almanya 10 7 2 1 31 7 23
S›rbistan 12 5 5 2 19 9 20 ‹skoçya 11 8 0 3 20 10 24 ‹rlanda Cum. 11 4 4 3 15 12 16
Finlandiya 12 5 5 2 11 6 20 ‹talya 10 7 2 1 17 7 23 K›br›s R.K. 10 4 2 4 17 18 14
Belçika 12 4 3 5 13 14 15 Ukrayna 10 5 1 4 16 12 16 Slovakya 10 4 1 5 27 20 13
Ermenistan 10 2 3 5 4 11 9 Litvanya 10 3 1 6 7 13 10 Galler 10 4 1 5 16 17 13
Kazakistan 12 1 4 7 10 20 7 Gürcistan 11 3 1 7 16 17 10 San Marino 11 0 0 11 2 52 0
Azerbaycan 10 1 2 7 5 25 5 Faroe Adalar› 11 0 0 11 3 40 0
17 Kas›m: Çek Cum.-Galler, ‹rlanda Cum.-Almanya,
17 Kas›m: S›rbistan-Kazakistan, Finlandiya- 17 Kas›m: Litvanya-Ukrayna, ‹skoçya-‹talya K›br›s R. K.-Slovakya
Azerbaycan, Portekiz-Ermenistan, Polonya-Belçika 21 Kas›m: ‹talya-Faroe Adalar›, Gürcistan-Litvanya, 21 Kas›m: K›br›s R. K.-Çek Cum., Almanya-Galler,
21 Kas›m: Azerbaycan-Belçika, S›rbistan-Polonya, Ukrayna-Fransa San Marino-Slovakya
Portekiz-Finlandiya, Ermenistan-Kazakistan

E Grubu F Grubu 13 Ekim: G Grubu 13 Ekim:

13 Ekim: ‹zlanda-Letonya: 2-4 B.Rusya-Lüksemburg: 0-1
H›rvatistan-‹srail: 1-0 Lider ‹sveç, Liechtenstein Liechtenstein-‹sveç: 0-3 Elemelerin iki Romanya-Hollanda: 1-0
Henüz final biletini ‹ngiltere-Estonya: 3-0 galibiyetinin ard›ndan Danimarka-‹spanya: 1-3 nama¤lup tak›m›ndan Slovenya-Arnavutluk: 0-0
garantileyen tak›m yok. 17 Ekim: evinde K. ‹rlanda ile 17 Kas›m: biri olan Romanya, 17 Ekim:
H›rvatistan galibiyet Rusya-‹ngiltere: 2-1 berabere kal›nca final Liechtenstein-‹zlanda: 3-0 grubun liderini Lüksemburg-Romanya: 0-2
serisini ‹srail'i yenerek Makedonya-Andora: 3-0 biletini garantileme Danimarka-Letonya: 3-1 belirleyecek maçta Hollanda-Slovenya: 2-0
sürdürdü ve büyük bir f›rsat›n› tepti. Ancak ‹sveç-K. ‹rlanda: 1-1 Hollanda'y› yendikten Arnavutluk-Bulgaristan: 1-1
avantaj yakalad›. Rusya ise ‹ngiltere'yi ma¤lup ederek bundan sonraki iki sonra Lüksemburg'u da
yeniden umutland›.‹ngiltere, Estonya'y› yenerek ikinci maçta 1 puan onlara yetecek. ‹spanya Ekim'deki tek ma¤lup ederek finallere
s›radaki yerini korusa bile kalan tek maç›n› lider maç›nda Danimarka'y› deplasmanda yenerek büyük gitmeyi garantiledi. Hollanda ise Romanya'ya ma¤lup
H›rvatistan'la oynayacak. Ancak ‹ngilizler H›rvatlar› avantaj yakalad›. Yine de önlerinde iki zor maç var. olarak yenilgisizlik unvan›n› yitirdikten sonra Slovenya'y›
yense de Rusya son iki maç›n› kazand›¤› takdirde Evlerinde ‹sveç ve K.‹rlanda ile oynayacaklar ve bu ma¤lup ederek finallere iyice yaklaflt›. Bulgaristan,
gruptan ç›kacak. ‹srail kalan iki maç›n› kazand›¤›nda maçlardan birini kazanmak zorunda görünüyorlar. Hollanda'n›n Romanya yenilgisinden yararlanamad› ve
‹ngiltere ile eflit puana gelme flans›n› sürdürüyor ama K. ‹rlanda ve Danimarka'n›n da hâlâ flans› var. Ancak Arnavutluk'la berabere kalarak Portakallar›n iflini
finallere gitme ihtimali bulunmuyor. Çünkü ‹ngilizlerin bu iki tak›m›n birbirleriyle oynayacak olmas› zaten puan kolaylaflt›rd›. Bitime iki maç kala Hollanda evinde
avantaj›na sahip ‹sveç ve ‹spanya'y› oldukça avantajl› Lüksemburg ve deplasmanda da B. Rusya ile oynayacak.
ikili averajda ‹srail'e üstünlü¤ü var. k›l›yor. Portakallara bu maçta alacaklar› bir galibiyet yetiyor.
Tak›mlar O G B M A Y P Tak›mlar O G B M A Y P Tak›mlar O G B M A Y P
H›rvatistan 10 8 2 0 25 4 26 ‹sveç 10 7 2 1 21 5 23 Romanya 10 8 2 0 20 5 26
‹ngiltere 11 7 2 2 22 4 23 ‹spanya 10 7 1 2 19 8 22 Hollanda 10 7 2 1 13 3 23
Rusya 10 6 3 1 16 5 21 Danimarka 10 5 2 3 17 9 17 Bulgaristan 10 5 4 1 15 7 19
‹srail 10 5 2 3 17 11 17 K. ‹rlanda 10 5 2 3 15 12 17 Arnavutluk 10 2 5 3 9 8 11
Makedonya 10 3 2 5 10 11 11 Letonya 10 3 0 7 10 14 9 Slovenya 11 3 2 6 9 14 11
Estonya 11 1 1 9 3 21 4 ‹zlanda 11 2 2 7 10 24 8 B. Rusya 10 2 1 7 11 20 7
Andora 10 0 0 10 2 39 0 Liechtenstein 11 2 1 8 8 28 7 Lüksemburg 11 1 0 10 2 22 3
17 Kas›m: Makedonya-H›rvatistan, ‹srail-Rusya, 17 Kas›m: ‹spanya-‹sveç, K.‹rlanda-Danimarka, 17 Kas›m: Bulgaristan-Romanya,
Andora-Estonya Letonya-Liechtenstein Arnavutluk-B.Rusya, Hollanda-Lüksemburg
21 Kas›m: ‹ngiltere-H›rvatistan, ‹srail-Makedonya, 21 Kas›m: ‹spanya-K.‹rlanda, Danimarka-‹zlanda, 21 Kas›m: B.Rusya-Hollanda, Romanya-Arnavutluk,
Andora-Rusya ‹sveç-Letonya Slovenya-Bulgaristan

TamSaha 11
 Kendimle gurur duyuyorum
Çok genç yaflta
Bir kaleci sürekli oynad›¤› zaman
Fenerbahçe ve
Milli Tak›m'›n
kalesini
devrald›ktan
sonra bir inifl
4 kendisini gelifltirebilir. Di¤er
futbolculara göre kalecinin oynama
flans› daha az. Bir kez kaleye geçince
de çal›fl›p formay› vermemek laz›m.
Ama performans› etkileyen pek çok
faktör var ve baz›lar› elinde de¤il.
süreci yaflad›. Her
iki cephede de Zico çok iyi bir insan ve çok iyi bir
yede¤e düfltü.
Ancak y›lmad›,
direndi, çal›flt› ve
yeniden aya¤›na
4 teknik adam. S›rf ben de¤il, tüm
tak›m her derdimizi Zico'yla
rahatl›kla paylaflabiliyoruz. Bizimle
arkadafl gibi ve onunla çal›flmaktan
mutluluk duyuyoruz.
gelen f›rsat›,
bu defa iyi Brezilyal›lar› aram›za almas›n› bildik.
kullanarak
kaybettiklerini
geri kazand›.
Hatalar›ndan ders
4 Onlar›n örf ve adetlerine uymaya
çal›fl›yoruz. Do¤um günlerini
yumurtalarla kutluyorlar ve biz
onlara uyuyoruz. Tak›m içerisinde
güzel bir Brezilya-Türkiye anlaflmas›
ald›¤›n› ve kötü var.
günleri bir daha
Roberto Carlos dünyaca çok ünlü bir
yaflamak
istemedi¤ini
anlat›rken, verdi¤i
mücadelenin
kendisini
4 insan ama bir o kadar da mütevaz›.
Davran›fllar› ve yaklafl›m›yla
gerçekten çok s›cak. Sahadaki
varl›¤›yla da bize büyük katk› yap›yor.
Rakipte önemli bir y›ld›z varsa, bizde
de Roberto Carlos var düflüncesiyle
gururland›rd›¤›n› sahaya ç›k›yoruz.
söylüyor.
‹lker U¤ur
tAsl›nda çok ilginç
ilerleyen bir kariyerin var.
Fenerbahçe'yle
flampiyonluklar kazansan da
Volkan Demirel sürekli bir
tercih öznesi olarak
tart›fl›l›yor. Senin kaleye
geçti¤in ve geçmedi¤in
zamanlarda hep ad›n

Volkan gündemde oluyor. Böyle bir

ortamda Fenerbahçe kalesini
yeniden devrald›n ve
öncelikle nas›l hissetti¤ini

Demirel sormak istiyorum?

sfiu an kendimi gayet iyi
hissediyorum. Daha da iyi

12 TamSaha TamSaha 13
Taraftar›n bazen olaca¤›m. Dedi¤iniz gibi bir dönem yükselece¤imize inan›yorum. yerine koymad›¤›m için bilemem
kendilerini bizim Rüfltü a¤abeyle paylaflt›k kaleyi, tTak›mda bir Brezilyal› ama rakipte Roberto Carlos var diye
yerimize koymas› flimdi de Serdar'la paylafl›yoruz. Bir hegemonyas› var gibi gözüküyor. muhakkak bir çekingenlik olur. Bu
futbolcu her zaman oynayacak diye Antrenmanlar›n›za geldim birkaç Kezman ve Alex için de geçerli.
laz›m. Gerçekten bir fley söz konusu de¤il elbette ama kere. Örne¤in Can Portekizce Sonuçta Fenerbahçe art›k bir dünya
yapt›¤›m›z ifl kolay dönem dönem performans kaynakl› konuflmaya bafllam›fl. kulübü oluyor. Avrupa'da da
de¤il. Çok emek ve inifller ve ç›k›fllar yaflanabiliyor. sBiz onlar› aram›za almas›n› bildik. kendisinden transferleriyle söz
Bu da ilk onbirde ya da yedek Onlar›n da örf ve adetlerine uymaya ettirmeye bafllad›. ‹nflallah bunu da
çok yürek isteyen kulübesinde olup olmayaca¤›n›z› çal›fl›yoruz. Do¤um günlerini baflar›lara dökersek çok daha güzel
bir ifl. Ben bu ifli bu belirliyor. Gün gelir kadroya bile yumurtalarla kutluyorlar ve biz fleyler yaflayaca¤›m›z› düflünüyorum.
kadar iyi yapt›klar› giremezsiniz. Bunlar futbolculuk onlara uyuyoruz. Tak›m içerisinde
hayat›nda olan fleyler. Ama flu an güzel bir Brezilya-Türkiye anlaflmas› Defansla anlaflma
için meslektafllar›m› her fley iyi gidiyor. Yeterli mi, de¤il var. Bir sorun yaflam›yoruz uyum
kutluyorum. tabii. Daha çok çal›flarak, kendimi aç›s›ndan. Kezman ve Appiah var
sorunum yok
iflime daha çok vererek daha iyi bir baflka ülkelerden gelen. Onlar da tKalecinin savunmas›yla anlaflmas›
Elefltiriye her performans göstermek istiyorum. zaten birkaç sezondur bizimle çok önemli bir fley. Sürekli bir
tKalecinin kaderi bu herhalde. birlikteler. Tak›m olarak iyi vakit iletiflim halinde olmal›s›n›z ki sorun
zaman a盤›m ama Tek kifli kaleye geçiyor ve bu hedef geçiriyor, e¤leniyoruz. yaflanmas›n. Senin önünde ise
sahada yapt›¤›m için mücadele eden 3 kifli var. Önder, Edu, Lugano ve Roberto
hatayla elefltirsinler sSonuçta bir tak›mda 25-26 Roberto Carlos bize Carlos oynuyor. Bu dörtlüyle nas›l
futbolcu var, bunlar›n üçü kaleci ve güven veriyor anlafl›yorsunuz?
beni. Jölemle, d›fl sadece biri kaleye geçebiliyor. Bir sBenim önümde oynayan defans
görünüflümle kaleci sürekli oynad›¤› zaman tTak›m›n›zda kendisini en üst oyuncular›n üçü yabanc›, Önder de
ilgileniyorlarsa kendisini gelifltirebilir. Di¤er düzeyde kan›tlam›fl Roberto Carlos yurtd›fl›nda yetiflti¤i için o da fazla
futbolculara göre kalecinin oynama
kas›t olabilir diye flans› daha az. Bir kez kaleye
gibi bir oyuncu var. Carlos'un yerli say›lmaz. Yar› Türk, yar›
tak›ma etkisi nedir? Belçikal›. Bak›ld›¤› zaman iflim zor
düflünüyorum. geçince de çal›fl›p formay› sTak›ma olan etkisi çok büyük. gibi görünüyor ama senin de dedi¤in
Bunu da yaflad›m vermemek laz›m. Ama performans› Bence bu etki fiampiyonlar Ligi gibi Can Portekizce ö¤renmeye
etkileyen pek çok faktör var ve
ve yaflamaya baz›lar› elinde de¤il. Böyle sebepler
maçlar›nda aç›kça görülüyordur. bafllad›. Benim bildi¤im birkaç
devam ediyorum. Roberto Carlos'un ismi var, dünyaca kelime var, onlar›n da Türkçeden
nedeniyle formam› kapt›rm›fl çok ünlü bir insan ama bir o kadar kulak al›flkanl›¤› edindi¤i birkaç
Ama al›flt›m art›k, olabilirim ama flu an Fenerbahçe da mütevaz›. Küçükle küçük, kelime var. O flekilde anlafl›yoruz.
gülüp geçiyorum. kalesinde oldu¤um için mutluyum. büyükle büyük oluyor. Her çeflit Zaten futbol bence göz oyunudur.
Formay› b›rakmay› da insanla eflit seviyeye gelebiliyor. Fazla konuflmaya gerek yoktur
düflünmüyorum. Davran›fllar› ve yaklafl›m›yla ama kalecinin konuflmas› gerekir.
Geçen senelerde bir tTeknik direktörlerin Zico olsun, gerçekten çok s›cak. Tan›t›m Ben de elimden geldi¤i kadar onlarla
Rüfltü a¤abey, bir daha önce Daum olsun sana nas›l aç›s›ndan Fenerbahçe'ye büyük konuflmaya, diyalog kurmaya
bir güven vermifllerdi? katk›lar› olmas›n›n yan› s›ra sahadaki çal›fl›yorum. Ama beraber oynamaya
Ömer a¤abey vard›. sBence Zico çok iyi bir insan ve varl›¤›yla da bize büyük art›lar al›flt›¤›m›z için ço¤u kez birbirimizin
fiu anki kaleci çok iyi bir teknik adam. S›rf ben kat›yor. Rakip tak›mda çok önemli neler yapaca¤›n› biliyoruz art›k.
çeflitlili¤i de¤il, tüm tak›m her derdimizi bir y›ld›z varsa, bizde de Roberto tFenerbahçe'nin savunman›n
Zico'yla rahatl›kla paylaflabiliyoruz.
Milli Tak›m için Bizimle arkadafl gibi ve onunla
Carlos var düflüncesiyle sahaya göbe¤inde büyük sorunlar yaflad›¤›
ç›k›yoruz. Taraftar da bunun dönem art›k bitmifl gibi gözüküyor.
büyük bir kazanç. çal›flmaktan mutluluk duyuyoruz. bilincinde. Onun varl›¤› sayesinde sTabii ki. Ama yeterli mi bu
Rekabetin oldu¤u Ligde iniflli ç›k›fll› bir grafi¤imiz var herkes daha rahat ve güvenli oluyor. performans? Bence de¤il. Tak›m
gibi ama henüz yolun bafl›nday›z.
yerde baflar› gelir. Zamanla daha iyi neticeler alarak
tKorku sal›yorsunuz yani? halinde daha çok çal›flarak
Türk kaleciler sMuhakkak. Kendimi rakiplerin çok daha iyi noktalara gelebiliriz.
olmam›z gereken yere tVolkan yedek kald›¤› dönemde
kendilerini kendisini nas›l motive ediyordu?
kan›tlad›lar. sVolkan her zaman kendisini saha
Rüfltü a¤abeyin içerisinde motive eder. Saha d›fl›nda
ekstra bir motivasyona ihtiyaç
arkas›ndan çok iyi duymuyorum. Herkes için de bu
bir jenerasyon geçerlidir diye düflünüyorum.
geldi. Sahada 90 dakika boyunca o
motivasyona ihtiyac›n var. Saha
d›fl›nda de¤il. Bir gün önceden maç›
Do¤ma büyüme düflünebilirsin ama maç› dakika
‹stanbulluyum ama dakika yaflamak yanl›fl diye
düflünüyorum. Ben motivasyonumu
babam Artvin, sahada yap›yorum ve kendi aç›mdan
annem Rizeli. hakl› oldu¤umu da görüyorum.
Ailemden hiç
kopmad›m. Her ne Hatalar›mdan ders ald›m
kadar bu konuda tBir hata oldu¤u zaman, bir kötü
söylentiler ç›ksa da maç›n ard›ndan sanki her fley ard›
hiçbir zaman ayr› ard›na geliyormufl gibi görünüyor
gözümüze.
bir evim olmad›. sBelki bir hata yapt›¤›n›z zaman
Evim, yurdum kendinizi bask› alt›nda
bellidir, merak eden hissedebilirsiniz. Ben bunlar› geçen
senelerde yaflad›m. Yapt›¤›m iki-üç
gelip bakabilir.
14 TamSaha
Önümde oynayan flampiyonluklar Elimden gelenin en iyisini her
defans oyuncular›n görmüflsün ve bir zaman yapmaya çal›flan bir insan›m.
üçü yabanc›, Önder ma¤lubiyet sonras› Ne zaman görev verilirse de o
Volkan'›n jölesi görevi yapmaya haz›r›m.
de yurtd›fl›nda üzerinden hakaretler tMilli Tak›m kalesinde de bir
yetiflti¤i için o da bafll›yor. rekabet söz konusu. Hiç olmad›¤›
fazla yerli say›lmaz. sFutbolda dün kadar çok say›da yerli kaleci var.
yoktur. Her zaman Eskiden iki yabanc›dan birisi kaleci
Ancak futbol bence bugün ve yar›na al›n›rken flimdi dört büyüklerin 12
göz oyunudur. bakman›z laz›m. Ben kalecisinden 11'i Türk. Bu nas›l
Beraber oynamaya elefltiriye her zaman etkiliyor?
a盤›m ama sahada sBu bence çok olumlu bir geliflme.
al›flt›¤›m›z için ço¤u yapt›¤›m hatayla Çok Türk kalecinin olmas› önemli.
kez birbirimizin elefltirsinler beni. Geçen senelerde bir Rüfltü a¤abey,
neler yapaca¤›n› Jölemmifl, d›fl bir Ömer a¤abey vard›. fiu anki
görünüflümmüfl, kaleci çeflitlili¤i Türkiye Milli Tak›m›
biliyoruz. baflka fleylermifl. için büyük bir kazanç. Rekabetin
E¤er bunlarla oldu¤u yerde baflar› gelir. Her
Geçmiflte yapt›¤›m ilgileniyorlarsa, zaman Türk kalecilere
çok kiflinin baflka güvenilmesinden yanayd›m. Bunun
hatalar› fleyleriyle de gerçekleflti¤ini görmek mutluluk
kald›rabildi¤im ve ilgilenmeleri laz›m. verici. Türk kaleciler kendilerini
yoluma devam Beni oynad›¤›m kan›tlad›lar. Rüfltü a¤abeyin
futbolla, saha arkas›ndan çok iyi bir jenerasyon
etti¤im için flu an içerisinde yapt›¤›m geldi.
ayaktay›m. hatayla sabaha kadar tTürkiye'de bu sezon oynayan
Fenerbahçe ve Milli elefltirsinler. Ama yabanc› kalecileri nas›l buluyorsun?
özel hayat›ma sHepsi seçilmifl kaleciler sonuçta
Tak›m'›n kalesini girmelerinde kas›t ama maçlar›n› çok fazla seyretti¤imi
koruyorum. O olabilir diye söyleyemem. Vega'y› biliyorum,
dönemden geçerek düflünüyorum. Ki Ivankov'u da geçen senelerden
bunu da yaflad›m ve biliyorum. Bence iyi kaleciler ama
bu noktaya tekrar yaflamaya da devam çok daha iyi yerli kaleciler var.
t›rmanmak bence ediyorum. Ama tTürk kalecili¤inin geliflmesinde
büyük baflar›d›r. al›flt›m art›k, gülüp özellikle altyap›dan itibaren önem
geçiyorum. verilmesinin de bir pay› var
Bunu baflard›¤›m tBir kaleci büyük bir herhalde.
için kendimle hata yapt›¤› maç›n sMutlaka var. Çok iyi bir neslin
gurur duyuyorum. ard›ndan ne hisseder? gelmesinin nedeni altyap›lardaki
Mesela ‹talya özenli çal›flmalard›r.
maç›nda o hatay› t‹nsanlar›n merak etti¤i konulardan
yapt›¤›n zaman gece bir tanesi de senin özel hayat›n.
yatt›¤›nda neler Ad› üzerinde özel ama bofl
düflünmüfltün? zamanlar›nda neler yapt›¤›n›
s‹nsan kendi sorabiliriz san›r›m.
kendisine gerekli sAilemle yaflayan bir insan›m.
muhakemeyi yap›yor ‹dmanlar›n ard›ndan arkadafllar›mla
ama üzerinde çok da belki bir yemek yer ve evime
durmamak laz›m. çekilirim. Do¤ma büyüme
tane hata var. Belki bunlar› kendilerini bizim yerimize koymas› Ç›karabilece¤in dersleri ç›karmak en ‹stanbulluyum. Gerçi babam Artvin,
k›smetsizlik olarak da laz›m. Çünkü çok büyük kitlelere iyisi. Ama hatan›n üzerinde çok annem Rizelidir. Hiç ailemden
nitelendirebiliriz. Ama bunlar› hitap ediyorsunuz. Birisi Fenerbahçe durursan o hatay› tekrarlars›n. Ben kopmad›m, her zaman da onlarla
yaflad›m ve ders ç›karmas›n› da camias›, di¤eri Türkiye Milli Tak›m›. de yapt›¤›m hatan›n üzerinde çok birlikteyim. Her ne kadar bu konuda
bildim. ‹nsanlar hayatlar›nda hatalar Sorumluluk duygunuz ve kendinize durmay›p dersimi ç›kararak yoluma söylentiler ç›ksa da hiçbir zaman
yaparlar. Sadece kaleciler de¤il, güveninizin çok yüksek olmas› devam etmeyi tercih ediyorum. ayr› bir evim olmad›. Evim, yurdum
futbolcular da hata yap›yorlar ama laz›m. Ben onlar›n sadece flunu t‹talya maç›n›n ard›ndan bir bellidir, merak eden gelip bakabilir.
son adam olan kalecinin hatas› yapmalar›n› istiyorum. Kendilerini sonraki maç›n deplasmandaki Gayet sakin ve normal bir hayat
sonuca direkt etki ediyor. Kaleci Volkan'›n yerine koysunlar. Ya da Yunanistan karfl›laflmas›yd›. O maç sürüyorum. Tak›mla beraber
olan kifli zaten bu hatay› Rüfltü a¤abeyin veya Hakan'›n öncesi herkesin üzerinde senden geceleri d›flar› ç›kar›m,
kald›rabilece¤i için kaleci oluyor. yerine koysunlar. Çünkü gerçekten kaynaklanan bir çekingenlik vard›. galibiyetlerden sonra e¤lenceye
Ben de bu hatalar› kald›rabildi¤im yapt›¤›m›z ifl kolay bir ifl de¤il. Çok Sen o dönem neler hissediyordun? gideriz. K›z arkadafl›m derseniz, o
ve yoluma devam etti¤im için flu an emek ve çok yürek isteyen bir ifl. sGenellikle iyi yap›lan ifller
yok. Eskiden vard›. Yaln›zl›¤›ma
ayaktay›m ve Fenerbahçe tak›m›n›n Ben bu ifli bu kadar iyi yapt›klar› görülmez de kötü olanlar an›msan›r.
devam ediyorum. Ailemle
kalesini koruyorum, Milli Tak›m'a için meslektafllar›m› kutluyorum ve Yunanistan maç›ndaki kurtar›fllar›m
ça¤r›l›yorum. O dönemden geçerek mutluyum. Çok abart›lacak bir
birbirimize destek oldu¤umuz çok hat›rlanmaz ama ‹talya
bu noktaya tekrar t›rmanmak da maç›ndaki hata unutulmaz. Bunun hayat›m yok.
sürece Türkiye'de kalecili¤in çok t‹nternetle aran iyi san›yorum.
bence büyük baflar›d›r. Bunu ileriye gidece¤ine inan›yorum. do¤ru bir yaklafl›m oldu¤unu
baflard›¤›m için kendimle gurur düflünmüyorum. Ben belki hep sEvet, kamp ortam›nda yapacak
duyuyorum. kendi aç›mdan bak›yorum. Ama çok fazla fley olmay›nca nette
tAma bazen taraftarlar hatalara Jölemi de¤il oyunumu kendimi di¤er insanlar›n yerine de dolafl›yorum. Playstation'la
karfl› toleransl› olmuyor. O elefltirsinler koymaya çal›fl›yorum. Herkesin oynuyorum. Arabalara merakl›y›m.
dönemler taraftar iliflkileri aç›s›ndan düflüncesine de sayg›l›y›m. Ben Ama bunu da elefltiriyorlar. ‹yi de
senin için nas›l geçti? tPeki, taraftar›n tepkileri sende bir hatalar›mdan ders ald›m. Bunlar› yapsak kötü de yapsak elefltiriyorlar.
sTaraftar›n tepki göstermesi gayet hayal k›r›kl›¤› yarat›yor mu? Bu tekrar yaflamak istemiyorum. O yüzden çok kafama takm›yorum
normal ama bence onlar›n da bazen kadar senedir oynad›¤›n tak›mda Yaflamayaca¤›ma da inan›yorum. (Gülüyor). n

TamSaha 15
 Fenerbahçe, iki zorlu
deplasmandan da yenilgisiz
dönmesini bildi. Befliktafl,
2005'in flampiyonu Liverpool'u
‹stanbul'da devirmeyi baflard›.
Cofltuk bir kere
fiampiyonlar Ligi gruplar›nda tak›mlar yolu yar›lad›.
Temsilcilerimizden Fenerbahçe, Avrupa'daki en baflar›l› sezonunu
B Grubu geçiriyor. Kanaryalar henüz maç kaybetmedi. Öte yandan ilk iki
maç›ndan puans›z ayr›lan Befliktafl, üçüncü maç›nda son finalist
B Grubu'nda Mourinho'lu Chelsea, Avram Grant'l› Liverpool'u dize getirerek moral buldu. Laf› fazla uzatmadan,
Chelsea'ye dönüfltükten sonra zorlu Valencia bu y›l Avrupa'n›n en ›fl›lt›l› sahnesinde neler olup bitiyor,
deplasman›ndan, geriye düflmesine ra¤men üç puanla
dönmeyi bildi. Schalke'nin, ilk maçta Chelsea'ye çelme daha yak›ndan bakal›m.
takan Rosenborg'u yenmesi, üçüncü maçlar öncesi her
tak›ma hesap kitap yapt›rmaya bafllam›flt› bile. Üçüncü ‹brahim Koçyi¤it
maçlarda Chelsea, Schalke'yi, Rosenborg da Valencia'y›
2-0'la geçince B Grubu her tak›m›n en az bir galibiyet
ald›¤› zorlu bir grup haline geldi.

C Grubu
Real Madrid, favori oldu¤u ve Werder Bremen
galibiyetiyle bafllad›¤› fiampiyonlar Ligi'nin ikinci
haftas›nda Lazio deplasman›nda 2-2'lik skorla iki puan
b›rakt›. Devler Ligi'nde 31 maçt›r deplasman galibiyeti
yaflayamayan Olympiakos ise ikinci haftada Bremen'de
geriye düflmesine ra¤men üç gol atarak bu seriyi
noktalad›. Üçüncü haftada Werder Bremen, konu¤u
Lazio'yu 2-1'le geçince hem ilk galibiyetini ald› hem de
rakibine ilk yenilgisini tatt›rd›. Ama gözler bu maçtan
ziyade Madrid'deydi.
Real Madrid, kendisi gibi ilk iki maçtan dört puan
ç›karan ve liderlik koltu¤una kurulan Olympiakos'a
grubun patronunun kim oldu¤unu göstermek için ç›kt›
sahaya. Henüz ikinci dakikada Raul, tak›m›n›n bu
konuda ne kadar ›srarc› oldu¤unu göstermeye çal›flt›.
Ama Olympiakos 13. dakikada 10 kifli kalmas›na ra¤men
Galletti ve Cesar'›n golleriyle karfl›l›k verdi. Ne var ki
Real'in ilk golü att›¤› maçlar› kaybetmek gibi bir
al›flkanl›¤› yoktu. Robinho (2) ve Balboa'n›n golleri,
liderli¤i Madrid ekibine getirdi.
Befliktafl ad›na her fley kötü bafllam›flt› asl›nda.
A Grubu Marsilya'daki ilk maçta iyi direnen ama sonunu
getiremeyen Befliktafl, 2 Ekim akflam› büyük umutlarla
D Grubu ç›kt› Porto karfl›s›na. ‹nönü Stad›'nda muhteflem
seyircisinin de deste¤iyle hem flampiyonadaki ilk golünü atmak hem de ilk
puanlar›n› almak istiyordu Kartallar. Ama karfl›laflma hiç de bekledi¤i gibi
Lucescu'nun Shakhtar'› ikinci maç›nda Benfica gitmedi. Porto karfl›s›nda f›rsatlar› harcayan Befliktafl, son dakikada Querasma'n›n
deplasman›n› tek golle geçince grubun gol yemeyen tek golüne engel olamay›nca büyük bir hüsran yaflad›. Art›k fiampiyonlar Ligi'nde
tak›m› olarak liderli¤ini korudu. Milan'sa Celtic umutlar Kaf Da¤›'n›n ard›na düflmüfltü. Ve o Kaf Da¤› da belli ki Liverpool'du.
deplasman›nda bitime bir dakika kala McManus'un att›¤› ‹flte bu zorlu psikolojiyle ç›kt› Befliktafl 24 Ekim Çarflamba gecesi Liverpool
golle büyük bir flok yaflad›. Sahaya inen bir taraftar Milan karfl›s›na. Seyircisinin muhteflem deste¤iyle ve h›rsla sahaya ç›kan
kalecisi Dida'ya hafifçe dokunduktan sonra Brezilyal›n›n siyah-beyazl›lar, ortaya koydu¤u muhteflem oyun sayesinde Hyppia
kendini yere b›rakmas› ve UEFA'dan Dida'ya iki maç (kendi kalesine) ve Bobo'nun golleriyle 2-0 öne geçti. Gerrard'›n tek golü hiçbir
ceza gelmesi (ki itirazdan sonra bu ceza bire indirildi), fleyi de¤ifltirmedi ve Befliktafl tarihinde ilk defa bir ‹ngiliz tak›m›n› ‹stanbul'da
liderle oynanacak maç öncesi Milan için kötü haberdi. devirmifl oldu. Liverpool ise Türkiye'de daha önce hiç yenemedi¤i Türk
Ama Milan'›n korktu¤u, Shakhtar'›n bafl›na geldi. tak›mlar›na karfl› yine baflar›s›z olmufltu.
Gilardino ve Seedorf'un ikifler golü, Lucarelli'den c›l›z Grubun dengesini asl›nda Marsilya
bir karfl›l›k bulunca ‹talyanlar sahadan 4-1'lik galibiyetle Tak›mlar O G B M A Y P bozdu. Befliktafl'› ilk maçta yendikten
ayr›larak hem rakiplerinin averaj›yla oynad› hem de Marsilya 3 2 1 0 4 1 7 sonra deplasmanda sürpriz bir Liverpool
liderli¤e yükseldi. Grubun puans›z› Benfica'ysa konu¤u Porto 3 1 2 0 3 2 5 galibiyetine imza att› Mavililer. Porto ile
Celtic'i 87'de Cardozo'n›n golüyle yenince, Befliktafl 3 1 0 2 2 4 3 kendi evlerinde berabere kal›nca bu
D Grubu'nda da galibiyetsiz tak›m kalmad›. Tek fark, Liverpool 3 0 1 2 2 4 1 grupta hesaplar birbirine girdi. Hiçbir
D Grubu'nda nama¤lup da yok. tak›m ikinci turdan umudunu kesmifl
de¤il.

16 TamSaha

Üç hafta geride
E Grubu kald›¤›nda E
Grubu'nda iki tak›m
göz al›yor. ‹lki 2005-06 flampiyonu Barcelona,
di¤eriyse Lyon'dan rol çalan Rangers.
Barcelona'n›n Lyon'a ilk hafta
uygulad›¤› 3-0'l›k tarife ikinci hafta bu kez
Rangers'tan geldi. Her ne kadar maç boyunca
Frans›zlar›n kaleyi bulan 10 flutu olsa da üç
kez kaleyi bulan ‹skoçlar bu flutlardan tam
rand›man alarak farka gitti. Üç hafta önce
milli tak›mlar aras›nda yaz›lan tarih, bu kez
kulüp bazl› tekerrür etmiflti. Barça'da Messi,
Stuttgart maç›nda kaptan Puyol'a efllik edip
karfl›laflma 2-0 Katalan üstünlü¤üyle bitince,
Rangers ve Barcelona üçüncü haftada liderlik
için kap›flt›. Rangers bu maçta kaleyi
bulamasa da konu¤u Barcelona'ya da gol izni
vermedi ve tak›mlar puanlar› paylaflt›. Lyon'sa
Bundesliga'n›n son flampiyonu Stuttgart'›
ikinci yar›da buldu¤u iki golle çözdü ve ilk
golleriyle ilk puanlar›na kavufltu. Üçte s›f›r
yapan Almanlarsa, grubun gol att›¤› maç›
(Rangers deplasman›) kazanamayan tek tak›m›.
F Grubu
F Grubu'nda ikinci haftaya
gelindi¤inde ilk maçlar›n› kazanan
iki tak›m, Manchester United ve
Roma geçen sezondan kalma
7-1'in rövanfl› için Old Trafford'da
bulufltu. Roma, rövanfl› bol gol
atmaktan ziyade, gol yemeyerek
alabilece¤inin fark›ndayd›. Ama
‹talyan kalesi 70'de Rooney'le
düflünce “K›rm›z› fieytanlar” rahat
bir nefes ald›. Alex Ferguson'›n
ö¤rencileri son maçta Dinamo
Kiev deplasman›nda 4-2
kazanarak üçte üç yapt›.
Manchester yenilgisinin ard›ndan
Sporting'i a¤›rlayan Roma'ysa,
sonradan oyuna giren Vucinic'le
2-1'i buldu ve kendini affettirdi.
Öte yandan Portekizlilerin sözü bir
tek ikinci maçlar›nda 2-1'lik skorla
Dinamo Kiev'e geçti.
G Grubu
Fenerbahçe Inter maç›yla muhteflem bafllad›¤›
fiampiyonlar Ligi'nde doludizgin gitmeye
devam ediyor. Nama¤lup ve 5 puanla grubun
en iddial› tak›mlar›ndan biri konumundalar.
Art›k bir üst tur için hesaplar giderek
belirginleflmeye bafllad›. Zaten CSKA maç›na
da bunun bilincinde gitti sar›-lacivertliler.
23 Kas›m akflam› CSKA karfl›s›nda Alex'in
golüyle bafllad›lar ve umutlar iyice artt›.
Ama sonras›nda arka arkaya iki gol yediler ve
maç zora girdi. Neyse ki son haftalar›n formda
ismi Deivid enfes bir golle maç› beraberli¤e
tafl›d›. Bir sonraki maçta yine deplasmandayd›
Fenerbahçe. Rakip PSV'ydi ve Türk
tak›mlar›n›n Eindhoven deplasman›nda ifli hep
zor olmufltu. Üstelik Fenerbahçe'nin Hollanda
tak›mlar› karfl›s›nda sadece iki galibiyeti vard›.
Neyse ki bu iki galibiyetin de PSV karfl›s›nda
al›nm›fl olmas› umut veriyordu. Lakin maç
hiç de istedi¤imiz gibi bafllamad›. Önce
Alex sakatland›, ard›ndan son yar›m saati
Fenerbahçe Deivid'den yoksun kalarak on kifli
oynad›. Yine de iyi direndi Kanaryalar ve
nama¤lup unvan›n› korudular. Grubun di¤er
maçlar› da asl›nda Fenerbahçe'nin istedi¤i gibi
gitti. Favori Inter bir tek Fenerbahçe'ye
kaybetti, di¤er iki rakibini devirdi ve 6 puanla
liderli¤e oturdu. CSKA'y› ilk maçta deviren
4 puanl› PSV ise 5 puanla ikinci s›rada olan
Fenerbahçe'yi yak›n takibe ald› ve
‹stanbul'daki rövanfl› beklemeye bafllad›.
Görünüfle bak›l›rsa bu grupta ifli en zor olan
tak›m CSKA. E¤er Milano deplasman›ndan eli
bofl dönerse Rus tak›m›n›n ifli iyice zorlaflacak.
Tak›mlar O G B M A Y P
Inter 3 2 0 1 4 2 6
Fenerbahçe 3 1 2 0 3 2 5
PSV Eindhoven 3 1 1 1 2 3 4
CSKA Moskova 3 0 1 2 4 6 1
‹lk maç›nda Sevilla'y› 3-0
H Grubu ma¤lup eden Arsenal, ikinci
hafta Hagi'siz Steaua Bükrefl
deplasman›nda Van Persie'yle gülerek art arda
19. maç›ndan da boynu bükük ayr›lmad›. Sevilla'ysa
konu¤u Slavia Prag'› 4-2'yle geçerek ilk kez kat›ld›¤›
ligde ilk galibiyetine ulaflt›. Son iki y›l›n UEFA fiampiyonu,
üçüncü hafta bu kez Steaua Bükrefl'i yenerek puan›n›
alt›ya ç›kard›. Ne var ki bu galibiyet, ayn› gece
yaflanan Arsenal mucizesinin gölgesinde kalacakt›.
Arsenal, Slavia Prag'› konuk etti¤i maçta rakip filelere
tam 7 gol b›rakt› ve 7-0'l›k skorla Juventus'un
2003'te Olympiakos'a karfl› ald›¤› en farkl› galibiyet
rekoruna ortak oldu. “Topçular”› rekora tafl›yan
gollerin alt›nda Hubaçek (kk), Fabregas (2),
Walcott (2), Hleb ve Bendtner'in imzas› vard›.
Slavia Pragl› oyuncular maçtan sonra
seyircilerinin önünde diz çökerek af dilerken
tribünler bu harekete alk›flla karfl›l›k verdi.
Arsenal ise “gollerin içinden” gelen bu galibiyetle
puan›n› dokuza ç›kararak hem Barcelona'yla beraber
gol yemeyen iki ekipten biri, hem de Manchester
United'la beraber puan kaybetmeyen iki tak›mdan
biri oldu.
TamSaha 17
fiampiyonlar Ligi samba yap›yor
Arsenal 23 yabanc›yla, kadrosunda
en fazla yabanc› oyuncu bulunduran
tak›m. Inter'de 20, Sevilla ve
Liverpool'da 19, Real Madrid'de 17,
PSV, Porto ve Chelsea'de 16, Sporting,
Stuttgart, Manchester United, Dinamo
Kiev ve Barcelona'da 15, Celtic ve
Benfica'da ise 14 yabanc› oyuncu var.
‹ngiltere, Devler Ligi'ne ‹spanya ve
‹talya gibi dört tak›mla kat›l›yor. Ama
ligde yaln›zca 24 ‹ngiliz futbolcu var.
Yani UEFA'ya ‹ngilizlerden kurulu bir
tak›m listesi vermek isteseniz, bir
kiflilik kontenjan›n›z bofl kal›yor.
18 TamSaha
vrupa futbolunun en
A ›fl›lt›l› sahnesi
fiampiyonlar Ligi.
Herkesin gözü orada,
herkes onlar› izliyor. Yetmifl
yedi milletten futbolcu o
podyuma ç›kmak için iflte bu
yüzden can at›yor. Gerçekten
de neredeyse dünyan›n her
yerinden fiampiyonlar Ligi'ne
futbolcu ak›yor. Biz de merak
ettik, bu yetmifl yedi millet nas›l
ayr›l›yor, hangi ülkeler kaç
delegeyle temsil ediliyor?
Mevkiler en çok nereli ve
futbolcular›n pasaportlar›
nas›l da¤›l›yor?
‹statistikleri ortaya dökmeden
önce birkaç konuya aç›kl›k
bir ülkenin tak›m›nda forma ve Roberto Carlos'lu Fenerbahçe'de
giyiyor. Son olarak da bu say› üç. Defansta yabanc›
fiampiyonlar Ligi'nde temsil flans› oyuncuya tamah etmeyen tek tak›msa
bulan baflka k›ta ülkelerinin bir Slavia Prag. Slavia'n›n defans›nda
dökümünü verelim. Brezilya (94), forma giyen befl oyuncu da Çek.
Arjantin (33), Fildifli Sahili (14),
Uruguay (9), Kamerun (7), Yabanc›lar forvete
Nijerya (7), Meksika (6), Gana (4),
Oras› Avrupa futbolunun en ›fl›lt›l› sahnesi ama Kolombiya (4), Mali (4), Cezayir Orta sahaya bakacak olursak, bu
gösterinin y›ld›zlar› bir baflka k›tadan geliyor. (3), Senegal (3), fiili (3), Avustralya bölgede 269 oyuncu forma giyiyor.
(2), Fas (2), Gine (2), ‹srail (2), Bunlar›n 28'i Brezilyal›, 20'si Frans›z,
15 ülkeden 32 tak›m›n mücadele edip Paraguay (2), Peru (2), Burkina 16's› Türk, 15'er tanesi Alman ve
784 oyuncunun kay›tl› oldu¤u Faso (1), Çin (1), Ekvador (1), ‹talyan. Ligdeki tek Galli oyuncu olan
fiampiyonlar Ligi'nde oyuncular›n 417'si, Ekvator Ginesi (1), Gabon (1), Ryan Giggs, Manchester United'da
yani yüzde 54'ü yabanc›. Honduras (1), Japonya (1), Kanada bu mevkide görev al›yor.
(1), Kongo (1), Özbekistan (1), Geneldeki yabanc› oran›n›n
68 ülkeden oyuncunun yer ald›¤› lige tutturuldu¤u bir baflka mevki orta
Togo (1), Tunus (1).
94 oyuncu veren Brezilyal›lar bafl› çekiyor. saha. Bu mevkide oynayan 269
Brezilyal› hâkimiyeti o kadar a¤›r ki, Kale yerlilere emanet oyuncunun 148 tanesi, yani yüzde
55'i yabanc›. Steaua Bükrefl haricinde
bunu fark etmek için ikinci s›radaki tüm tak›mlar›n orta sahas›nda en az
Frans›zlar›n 58 oyuncusu bulundu¤unu UEFA'ya verilen listelerde 24
bir yabanc› oyuncu bulunuyor.
söylemek yeterli. ‹talyanlar›n 52, ülkeden 91 kaleci var. Almanya Bükrefl ekibinde bu mevkide oynayan
ve Portekiz, 10'ar kaleciyle bu
‹spanyollar›n 51 oyuncu verdi¤i ligde, mevkide en fazla güvenilen
alt› oyuncu da Rumen. Arsenal'se,
orta sahas›nda hiç yerli oynatmayan
3'ü “yabanc›” statüsünde ülkeler. Yani ligdeki her dört tek tak›m. “Topçular”›n bu mevkide
39 da Türk futbolcusu top koflturuyor. Almandan biri kaleci. Fransa'dan dokuz yabanc›s› var. Shakhtar
sekiz, ‹talya, Portekiz ve Donetsk sekiz, Sporting, Sevilla,
Ba¤›fl Erten Brezilya'dan ise yedi kaleci var. Liverpool, Inter, Porto ve CSKA
Kanada'n›n ligdeki tek temsilcisi Moskova yedi, Real Madrid ve
getirelim. AB Statüsü gere¤i Akdeniz ülkeleri ise Lars Hirschfeld de Rosenborg'un Dinamo Kiev ise kadrosunda alt›
Birli¤e üye ülkelerin fiampiyonlar Ligi'nde befl kalesini koruyor. yabanc› orta saha oyuncusu
oyuncular›, di¤er üye ülke ülkeyle temsil ediliyor: ‹spanya, Tak›mlar, ifl kaleci seçimine bulunduruyor.
liglerinde yerli statüsünde Fransa, ‹talya, Yunanistan ve gelince di¤er mevkilere oranla Ligdeki futbolcular›n 166's› forvet
oynuyor. Ama biz co¤rafyay› Türkiye. Akdeniz'e on iki daha milliyetçi davran›yor. oyuncusu. 23 Brezilyal›, 13 Arjantinli
Asl›nda 32 tak›m›n 21'inde baflka ve 12 ‹spanyol forvet var.
incelerken, kendi liglerinde Avrupa ülkesinin k›y›s›
bir ülkeden kaleci var, ama Bu mevkideki 166 oyuncu
oynamayan tüm oyuncular› oldu¤unu düflündü¤ümüzde bu
toplam 91 kaleciden 60 tanesi 48 ülkeden geliyor.
yabanc› oyuncu kabul ettik. oran da pek iç aç›c› de¤il. Ama Forvetlerdeki yabanc› istatisti¤ine
Öte yandan birden fazla bu befl ülkenin toplam 13 kendi ülkesinin tak›m›nda forma
giyiyor. Bir baflka deyiflle toplam bakt›¤›m›zda, di¤er mevkilerden çok
vatandafll›¤› bulunan tak›m›n›n fiampiyonlar Ligi'nde daha yüksek bir oran görüyoruz;
oyuncular için öncelikli yer almas›, Akdeniz'i ligin oyuncularda yüzde 54 olan
yabanc› oran›, ifl kalecilere yüzde 62. Toplam yabanc› forvet
olarak milli tak›m›nda nüfuzlu bölgelerinden biri say›s› ise 103. Steaua Bükrefl, bu
oynad›¤› ülkeyi baz ald›k. haline getiriyor. gelince üçte bire iniyor. Arsenal
ve Chelsea üç kalecilerini de mevkide de hiç yabanc› oynatmayan
Milli tak›mda oynamayan Öte yandan, Avrupa Birli¤i tek ekip. CSKA Moskova, Chelsea ve
oyuncular içinse, e¤er üyesi olmay›p fiampiyonlar yabanc›lardan seçerken, Celtic,
Liverpool, Milan, PSV ve Roma iki Inter ise kadrosunda hiç yerli forvet
vatandafll›klar›ndan biri Ligi'nde mücadele veren üç bulundurmayan üç tak›m.
futbol oynad›¤› ülkeye aitse, ülke var: Rusya, Norveç ve yabanc› kaleciyle mücadele
Barcelona'da alt›, Olympiakos'ta befl,
oyuncunun asli vatandafll›¤› Türkiye. NATO üyeliklerine 45 oyuncuyla Portekiz izliyor. gerek. ‹ngiltere, Devler Ligi'ne veriyor. Öte yandan, Marsilya dört
Arsenal, Benfica, Celtic, Chelsea,
kabul ettik. ‹flte ortaya bak›ld›¤›ndaysa, bu say› ikiye ‹ki tak›mla kat›l›yor olmam›z, ligdeki ‹spanya ve ‹talya gibi dört tak›mla kaleci tercihini de Frans›zlardan yana
Dinamo Kiev, Inter, Liverpool,
ç›kanlar… düflüyor. Bu istatistikte Rusya'ya Türk futbolcu say›s›n› artt›r›yor. kat›l›yor. Ama ligde yaln›zca 24 kullanm›fl. CSKA Moskova'da Manchester United, Porto, PSV,
efllik eden ülke Ukrayna. fiampiyonlar Ligi'nde 39 Türk var. ‹ngiliz futbolcu var. Yani UEFA'ya kadroya dahil edilen dört kaleci de Rangers, Real Madrid, Sevilla ve
Akdenizliysen gel Üç tak›mla kat›lmalar›na ra¤men ‹ngilizlerden kurulu bir tak›m listesi Rus. Befliktafl, Fenerbahçe, Shakhtar Werder Bremen'de ise dörder tane
“Brezilyal›lar Ligi” Almanlar›n say›s›n›n 40 oldu¤unu vermek isteseniz, bir kiflilik bofl Donetsk, Olympiakos, Barcelona ve yabanc› forvet bulunuyor.
Tak›mlara genel bir bak›fl düflündü¤ümüzde bizimki fena bir yeriniz kal›yor. Bunda özellikle Lyon'da ise üçer yerli kaleci
atarak bafllayal›m. Bu y›l 25 oyuncu hakk›n›n her tak›m istatistik gibi durmuyor. 40 Alman Arsenal'de yaln›zca iki ‹ngiliz bulunuyor. Defansa bakt›¤›m›zda, Üç lejyoner
fiampiyonlar Ligi'nde 15
ülkeden 32 tak›m mücadele
veriyor. Almanya, Çek
taraf›ndan kullan›lmamas›
nedeniyle fiampiyonlar Ligi'nde
bu sezon 800 de¤il, 784
oyuncunun sadece 6 tanesi baflka bir
ülkenin tak›m›nda oynarken, Türkler
için bu say› üç. Caner Erkin Rusya'da,
Halil Alt›ntop ve Y›ld›ray Bafltürk ise
olmas›n›n etkisi var. Manchester
United sekiz, Chelsea yedi, Liverpool
ise alt› ‹ngilizi kadrosuna dahil etmifl.
Adal›lar, baflka ülkelerde oynamay›
UEFA'ya verilen listelerdeki 784
oyuncudan 258 tanesinin bu mevki
oyuncusu oldu¤unu görüyoruz.
Defansta 36 Brezilyal›, 23 ‹talyan, 21
Sonuç olarak, baz› ülkelerin bol
tak›mla kat›lmalar›ndan mütevellit,
Cumhuriyeti, Fransa, Hollanda, oyuncu forma giyiyor. Yabanc› fiampiyonlar Ligi'ni, “‹mtiyazl›lar
‹ngiltere, ‹skoçya, ‹spanya, oyuncu say›s›ysa 417. Yani Almanya'da forma giyiyor. da sevmiyor. ‹ngiltere d›fl›nda forma Frans›z ve 16 ‹spanyol forma giyiyor.
Ligi” olarak adland›rsak da oyuncu
‹talya, Norveç, Portekiz, yüzde 54'e yak›n bir oran. Arsenal 23 yabanc›yla, kadrosunda giyen tek ‹ngiliz Lee Naylor. O da Ligde mücadele veren tek Litvanyal›
bazl› bakt›¤›m›zda “Brezilyal›lar Ligi”
Romanya, Rusya, Türkiye, 68 ülkeden oyuncu UEFA'ya en fazla yabanc› oyuncu bulunduran Ada'n›n d›fl›na ç›kamam›fl, ‹skoçya'da olan Deividas Semberas, CSKA
Moskova defans›nda oynuyor. daha do¤ru bir tan›ma dönüflüyor.
tak›m. Inter'de 20, Sevilla ve oynuyor. (‹kinci pasaportlara bakarsak
Ukrayna ve Yunanistan en az bildirilen listelerde kendine yer
Liverpool'da 19, Real Madrid'de 17, Colin Kaz›m Richards'› bu listenin tek Geneldeki yabanc› oyuncu e¤ilimi, Futbolun mucidi ‹ngilizlerin 25 kiflilik
bir ekibiyle kendine Devler bulurken, fiampiyonlar Ligi'ne bir kadro ç›karam›yor oluflunu da
Ligi'nde yer buldu. Avrupa en çok oyuncu gönderen PSV, Porto ve Chelsea'de 16, istisnas› ilan etmek mümkün). defansta da kendini hissettiriyor. 258
Sporting, Stuttgart, Manchester Avrupa'da olmad›¤› için Brezilya, oyuncunun 135 tanesi, yani yaklafl›k apayr› bir yaz› konusu olarak not
haritas›yla bir karfl›laflt›rma ülkenin Avrupa'da oldu¤unu etmek gerekiyor. Bir de her milletten
yapt›¤›m›zda, “Do¤u”nun, düflünüyorsan›z, yan›l›yorsunuz. United, Dinamo Kiev ve baflka ülkelerin tak›mlar›na yüzde 53'ü yabanc›. Inter'de sekiz,
Barcelona'da 15, Celtic ve Benfica'da gönderilen futbolcular listesinde de Sevilla, Arsenal ve Barcelona'da oyuncu her ligde oynarken,
fiampiyonlar Ligi'nde temsil Çünkü Brezilya, tam 94 s›n›rlar›m›z d›fl›nda yaln›zca üç
konusunda geri kald›¤› göze futbolcuyla, Devler Ligi'nde en ise 14 yabanc› oyuncu var. 94 oyuncuyla ilk s›rada. Yine baflka yedi yabanc› defans oyuncusu var.
k›tada olman›n avantaj›n› kullanan Befliktafl'ta Zago-Ronaldo temsilcimizin olmas› ve bu
çarp›yor. Do¤u Avrupa'dan dört fazla temsil edilen ülke.
ülke, Rusya, Çek Cumhuriyeti, Brezilya'y› 58 oyuncuyla ‹ngilizler nerede? Arjantin, 33 futbolcu ihrac›yla bu döneminden sonra yeniden moda oyunculardan sadece Caner Erkin'in
istatisti¤in ikinci basama¤›nda. olan tamamen yerli defans kurgusuna Türkiye'de yetiflmifl oluflu, üzerine
Romanya ve Ukrayna toplam Fransa, 52 oyuncuyla ‹talya,
daha çok kafa yorulmas› gereken bir
Ülkelerin ligdeki temsili konusunda Fransa'n›n fiampiyonlar Ligi'ndeki son veren Diatta, siyah-beyazl›lar›n
befl tak›mla kendine yer buldu. 51 oyuncuyla ‹spanya ve
‹ngiltere'ye ayr› bir parantez açmak 58 oyuncusundan 30 tanesi, baflka defanstaki tek yabanc›s›. Edu, Lugano mesele gibi görünüyor. n
TamSaha 19
Büyük tak›m tek forvetle oynamaz
4
Kalli'nin bizden iste¤i bireysel oyun Mazlum Uluç Kezman tek forvet oynayacak tipte bir

Ümit de¤il, tak›m halinde hareket etmek.

Ama tak›m halinde baflar›yla hareket
etmenin alt›nda da oyuncular›n
tGalatasaray ligin en
çok gol atan tak›m›.
oyuncu de¤il. Burada tak›ma çok büyük
görev düflüyor. Bence onu daha fazla
topla buluflturabilirler. Çünkü baz›

Karan bireysel yetenekleri ve futbol zekâs›

yat›yor. Galatasaray'›n avantaj› da bu.
Oysa siz yeni kurulan
bir kadrosunuz. ‹lk
onbire bak›ld›¤›nda
geçen sezondan kalan
3 veya 4 oyuncunun
pozisyonlarda iyi koflular yap›yor
ama top alam›yor.

Göze hofl gelen bir futbol

Kezman'›n “Türkiye'de 15 gol atmak
hiç de kolay de¤il” aç›klamas›na
kat›lm›yorum. E¤er öyleyse biz Türk
golcüler gerçekten büyük ifller
baflar›yormufluz. Tabii bir golcü için
tek forvet oynamak hiç de kolay de¤il.
4
forma giydi¤ini
görüyoruz. Hep bir oynuyoruz. Çünkü futbol bir
uyum sürecinden söz flov dünyas›. Orada boy
edilir ama siz bu göstermek, katk› sa¤lamak ve
kurala uymad›n›z. insanlar› mutlu etmek bizim
Nedir bu iflin s›rr›?
görevimiz. Ancak iflin flovda
sÖncelikle
Galatasaray'›n kalmamas› için de elimizden
oturmufl bir sitemi var. geleni yapmal›y›z.
Ayr›ca yerli olsun
yabanc› olsun yeni
gelen oyunculara karfl› UEFA Kupas›'n› kazanan
birçok kulüpte
olmad›¤› biçimde
s›cak bir ortama
sahibiz. Onlara
kendilerini evlerinde
gibi hissettiriyoruz.
Bu havay› sadece
4 kadroyla bu kadro aras›nda fark var.
2000'deki kadro dört sezon birlikte
oynad› ve her sezon üzerine koyarak
sonunda UEFA Kupas›'n› kazand›.
Bugünkü tak›m›n ise zamana ve
tecrübeye ihtiyac› var.
oyuncular›m›zla de¤il,
taraftar›m›z ve
yönetimimizle de Genç oyuncular›n baz›

4
oluflturuyoruz. gerçeklerle yaflamaya al›flmalar›
gerekiyor. Maalesef Türkiye'de
futbol böyle bir fley. ‹yi
oldu¤un dönemde herkes seni
çok sever ama kötü oldu¤un
dönemde yan›nda hiç kimseyi
bulamazs›n.

Ak›ll› orta saha oyuncular› bizim

ligimizde çok ifl yapar. Çünkü çok fazla

4 kademe hatas› yap›l›yor. Rakibi takip

etmek gibi bir anlay›fl tam anlam›yla
yerleflmifl de¤il. Alex de çok ak›ll› bir
oyuncu ve bu sayede bol gol atabiliyor.

Türkiye'nin yetifltirdi¤i en önemli golcülerden birisi.

Arkadafll›k çok çabuk kuruluyor ve
Üstelik gol atmay› bir sanata dönüfltüren, estetik vurufllar›n adam›. baflar› da geliyor.
tEn çok gol atan tak›m olman›z›
31 yafl›nda ve Turkcell Süper Lig'de geçirdi¤i 11 sezonun bütün neye ba¤l›yorsun? fiimdi moda olan
tecrübesini sahaya yans›t›yor. Galatasaray'›n sezonun en golcü tak›m› sistemin aksine siz çift santrforla
oynuyorsunuz.
olmas›n› hem çift santrforlu sistemle hem de orta sahadaki sBiz sadece çift santrfor oynamakla
kalm›yoruz. Arkam›zda da Lincoln,
hücum gücü yüksek oyuncular›n çoklu¤uyla aç›kl›yor ve Arda, Bar›fl gibi oyuncular oynuyor.
“Biz Galatasaray'›z, bunu da sahada göstermek zorunday›z. Gerçekten futbolu ofansif oynamaya
çal›fl›yoruz. Bir kere biz
Büyük tak›m›n tek forvetle oynamas› bana mant›ks›z görünüyor” diyor. Galatasaray›z ve bunu da sahada
göstermek zorunday›z. Büyük
tak›m›n tek forvetle bafllamas›
mant›ks›z görünüyor bana. Çünkü
zaten rakibiniz sizden çekiniyor ve
defansif bir anlay›flla oyuna bafll›yor.
tYani büyük tak›m öncelikle hücum
etmeyi düflünmek zorunda, öyle mi?
sTabii ki oynayaca¤›n›z rakip
önemli. Ligimizdeki di¤er tak›mlar
da giderek güçleniyor ve büyük
tak›mlar›n teknik adamlar› rakipleri
çok iyi analiz etmek, buna göre
taktikler belirlemek zorunda.
Ama büyük tak›m olarak sahaya
ç›kt›¤›n›zda rakibinizin defansif bir
anlay›flla bafllayaca¤› da inkâr
edilemez bir gerçek.
Dolay›s›yla sen kendi oyununu
sergilemek zorundas›n.
Bunu sadece Galatasaray için de
söylemiyorum. Ben teknik direktör
olsam, kendi futbolumu rakip
tak›ma hissettirmek isterim.
tGalatasaray aç›s›ndan dikkati
çeken bir durum da gollerin
oyunculara da¤›l›m›.
Neredeyse tak›mdaki tüm
oyuncular flimdiden gol atm›fl
durumda. Bu da k›sa sürede
tak›m olman›n bir göstergesi
say›labilir mi?
sBak›ld›¤› zaman bizim
maçlarda Arda forvete geldi¤i
zaman ben onun yerine gidiyorum.
Hatta Servet öne ç›kt›¤› zaman
Hakan onun bofllu¤unu kapat›yor.

20 TamSaha TamSaha 21

Bu da bütün oyunculara bir güven
duygusu getiriyor. Herkes “Nas›l olsa
benim a盤›m› kapatacak biri var”
diyerek gönül rahatl›¤›yla ata¤a
ç›kabiliyor. Bu da tak›m›n
oturmufllu¤undan kaynaklan›yor.
tBu oturmufllu¤u sadece yeni gelen
oyunculara gösterdi¤iniz yak›nl›¤a
ba¤layamay›z herhalde. Oyuncu
kalitesi ve grubun k›sa sürede
kavrama yetene¤ine sahip olmas› da
gerekiyor.
sFutbolcu kalitesi ve oyuncular›n
futbol zekâs› çok önemli bir faktör
elbette. Burada bireysel yetenekler ve
taktik alg›lamalar çok ön plana
ç›k›yor. Teknik direktörümüzün
bizden iste¤i bireysel oyun de¤il,
tak›m halinde hareket etmek. Ama
tak›m halinde baflar›yla hareket
etmenin alt›nda da oyuncular›n
bireysel yetenekleri ve futbol zekâs›
yat›yor. Bence Galatasaray'›n
avantaj› da bireysel yetene¤i güçlü
oyuncular›n tak›m oyununa sa¤lad›¤›
adaptasyon.
Türk golcüler büyük
ifl baflar›yor
tKezman dünya çap›nda üne sahip
bir forvet oyuncusu. Ancak ciddi bir
kriz yafl›yor. Vestel Manisaspor
maç›nda oyundan at›ld›ktan sonra
22 TamSaha
Reklam oyunculu¤u bana
çok büyük keyif verdi.
Zaman zaman dizilerde
oynamam konusunda
teklifler geliyor,
“Gel flu bölümde rol al”
diyorlar ama flu anda
profesyonel futbolcuyum.
Futbol hayat›m bittikten
sonra oyunculu¤u
düflünebilirim.
“Help me” diye bir 盤l›k at›fl› vard› ki Bu konuda ne düflünüyorsun?
oldukça ilginçti. Sen bir golcü olarak sBiz de ilk etapta Feldkamp'›
onun yaflad›¤› krizi anlayabiliyor tan›m›yorduk ve de¤iflik bir beklenti
musun? içindeydik. 73 yafl gerçekten de az
s Türk forvetlere bak›ld›¤› zaman, de¤il. Benim babam 49 yafl›nda vefat
Hakan fiükür, Necati Atefl, Gökhan etti. Allah daha uzun ömürler versin
Ünal olsun, ben olay›m, gol ama gerçekten de sa¤l›¤› yerinde ve
ortalamalar›m›z oldukça yüksek. çok tecrübeli.
Hakikaten iyi ifller ç›kart›yoruz. tBu tecrübeyi hissediyorsunuz yani.
Kezman'›n bir aç›klamas›n› okudum, sHissetmez olur muyuz? Feldkamp
“Türkiye'de 15 gol atmak hiç de kolay her fleyin bilincinde. Bir futbolcunun
de¤il” diyor. Ben bu görüflü hiç de ne düflündü¤ünü, ne yapaca¤›n›, nas›l
do¤ru bulmuyorum. E¤er 15 gol davranaca¤›n› o kadar iyi biliyor.
atmak kolay de¤ilse o zaman biz Sa¤l›¤› da yerinde. O yaflta
Türk golcüler gerekten büyük ifller antrenmana ç›k›yor ve bizimle
baflar›yormufluz. Tabii bir golcü için koflabiliyor. Onu o kadar dinamik
tek forvet oynamak hiç de kolay de¤il. görünce siz de ister istemez daha
Ben de Lucescu döneminde fazla çaba harc›yorsunuz.
fiampiyonlar Ligi'nde tek santrfor tAlmanya'da yetiflmifl bir oyuncusun.
oynad›m. Gerçekten çok zor. Bu Kalli'yle çal›flmak senin ad›na bir
durumda mücadele gücüne dayanarak avantaj say›labilir mi?
oynaman gerekiyor. Kezman ise bu tip sEric Gerets de Almanca biliyordu ve
bir oyuncu de¤il. Daha çok seri forvet Almanya'dan gelmiflti ama böyle bir
olarak tan›mlanabilir. Forvetler avantaj yok. Futbolcu iyiyse oynar,
kendini yaln›z hissetti¤inde “Help” de¤ilse oynamaz. Onun dilini
diye ba¤›rabiliyor. Burada tak›ma çok konuflman›z yeterli de¤il. Futbolun
büyük görev düflüyor. Bence onu kendi dili var ve siz iyiyseniz çok
daha fazla topla buluflturabilirler. farkl› dilleri bile konuflsan›z baflar›l›
Çünkü baz› pozisyonlarda iyi koflular olursunuz.
yap›yor ama top alam›yor. tAlman disiplini diye bir fley var ve
tAvrupa'n›n en yafll› teknik adam›yla oldukça ünlü. Kalli ise bu disiplinin
çal›flmak nas›l bir durum? Kalli ilk zirvesinde bir teknik adam. Son olarak
geldi¤inde yafll› diye elefltirilmiflti ama Lincoln ve Hakan fiükür'ü kadro d›fl›
galiba delikanl›lara tafl ç›kartacak. b›rakt›¤› bir olay yafland›. Bu durum
di¤er oyuncular› nas›l etkiledi?
“Aya¤›m›z› denk almam›z gerek” diye
mi düflündünüz mesela?
sTabii, mutlaka davran›fllar›m›za
çok dikkat etmemiz gerekti¤ini
hissediyoruz. Hakan fiükür ve Lincoln
tak›mdaki büyük isimler. Özellikle
genç oyuncular aç›s›ndan ciddi bir
gözda¤›yd› bu.
tKritik gollerle Galatasaray'a 7 puan
kazand›rd›n. Tak›mdaki golcülerin
rekabeti seni nas›l etkiliyor? Sezon
bafl›nda Necati ve Hasan Kabze
gitti¤inde sanki rakipsiz kalm›fl
gibiydin. Nonda'n›n geliflinden sonra
ifller biraz daha de¤iflti galiba.
sBen yan›mda kim oynuyor diye
hiçbir zaman düflünmedim. ‹lk baflta
ben bu tak›mda oynamak istiyorum.
Bunun için de performans›m›
art›rmam gerekiyorsa art›rmak
zorunday›m. ‹ster Necati, ister Hasan
Kabze, isterse Nonda olsun, ben
oynamak istiyorsam mücadele etmek
zorunday›m. Tabii di¤er oyuncular da
bu biçimde düflünüyor ve rekabet
edebilmek için çaba harc›yor. fiunu
da söyleyeyim, e¤er ben de¤il de bir
baflkas› oynuyorsa, benden daha
formda oldu¤u için oynuyordur. Bu
durumda çok daha fazla çal›flmam ve
çaba harcamam gerekti¤ini bilirim.
Rekabet güzel bir fley ve oyuncuyu
biraz daha ileriye götürmek için de
faydal›. Bir de bizim tak›mda
k›skançl›k yok. Oynayan, oynamayan›
kesinlikle destekliyor.
tBir golcü gözüyle Nonda'y› nas›l
buluyorsun?
sDaha çok yeni, dolay›s›yla henüz
bir de¤erlendirme yapmak için erken.
Ama Monaco döneminden çok iyi bir
futbolcu oldu¤unu biliyorum.
K›sa sürede Galatasaray'a da büyük
katk› sa¤lad›¤›n› söyleyebilirim.
Çok kuvvetli bir oyuncu.
tLigdeki yar›fl› nas›l
de¤erlendiriyorsun?
sBirkaç hafta önce çok gerimizde
olan bir tak›m flimdi hemen ard›m›zda
yer al›yor. Üç puanl› sistemde
konuflmak için çok erken.
‹fli flovda b›rakmamal›y›z
tPeki, flu ana kadar oynanan futbola
bakt›¤›nda rakibiniz durumundaki
tak›mlarla güç dengelerinizi nas›l
de¤erlendiriyorsun?
sRakiplerimiz hakk›nda çok fazla
yorum yapmak istemiyorum ama flu
bir gerçek, biz göze hofl gelen bir
futbol oynuyoruz. Çünkü futbol bir
flov dünyas›. Orada boy göstermek,
katk› sa¤lamak ve insanlar› mutlu
etmek bizim görevimiz. fiu ana kadar
bunu baflard›¤›m›z› düflünüyorum.
Zaten iyi futbol oynad›¤›n›zda baflar›
da kendili¤inden gelir. ‹flin flovda
kalmamas› için de elimizden geleni
yapmal›y›z tabii ki.
tRoberto Carlos ve Lincoln aras›nda
hangisinin daha büyük transfer oldu¤u
yolunda k›yaslamalar yap›ld›. Art›k
ikisi de sahnede ve de¤erlendirme

yapmak kolaylaflt›. Sen bu konuda
ne düflünüyorsun?
sLincoln çok kaliteli bir oyuncu. Bir
kere o 29, Roberto Carlos 34 yafl›nda.
Günü kurtarmak için transfer
yapabilirsiniz ya da uzun vadeli
transfer yapabilirsiniz. Lincoln'ün
uzun vadeli bir transfer oldu¤unu
düflünüyorum. Üç-dört sezon
Galatasaray'› s›rtlayabilecek bir isim.
Ama Roberto Carlos'un önünde
bu kadar uzun bir süre yok.
tLincoln'le oynamak bir forvet
oyuncusu olarak seni nas›l etkiliyor?
sLincoln'ü zaten Almanya'dan da
tan›yorum. Maçlar›n› izliyordum.
Müthifl bir oyuncu. Saha içinde çok
iyi anlafl›yoruz ve d›flar›da da iyi
arkadafl›z. Aram›zdaki uyum gün
geçtikçe daha da iyi olacak.
tSion maç›nda 3-0 geriye
düfltü¤ünüzde neler düflündü¤ünüzü
merak ediyorum. Sonras› çok farkl›
geldi çünkü.
s3-0'dan sonra bile hiçbir ümitsizlik
duygusu yoktu içimizde. O maç 8-3
de bitebilirdi. Tak›mda o güven
duygusu vard›. Evet, ilk maç›
galibiyete döndüremedik ama ilk
maçta oynad›¤›m›z futbolun getirdi¤i
güveni Ali Sami Yen'de devam ettirdik
ve çok farkl› bir skorla Sion'u eledik.
Bu tak›m›n zamana
ihtiyac› var
tSence bu kadro UEFA Kupas›'nda
nereye kadar gidebilir? Oynanan
futbola bakt›¤›nda, 2000'deki baflar›y›
tekrar yakalamak mümkün mü?
Tak›mda o hava var m›?
sBence 2000'deki kadroyla bugünkü
kadroya iyi bakmak laz›m. Ben arada
biraz fark oldu¤unu düflünüyorum.
Çünkü 2000'deki kadroda 1996'dan
beri devam eden bir süreç var. O
tak›m dört sezon birlikte oynad› ve
her sezon biraz daha üzerine koyarak
sonunda UEFA Kupas›'n› kazand›.
Bunu kimse düflünmüyor. Bafltan
söyledi¤in gibi biz çok yeni bir
tak›m›z. ‹nflallah zorlayaca¤›z ve
sonuna kadar gidece¤iz. Dilerim final
de oynar›z. Ama insanlar›n bu
gerçekleri de göz önünde
bulundurmas› gerekiyor. Çünkü
tak›mda çok tecrübesiz oyuncular da
var. ‹ki sezon önce 2.Lig'de oynayan
ya da Alman 2.Ligi'nden gelmifl
oyuncular var bu kadroda.
tPeki, UEFA Kupas›'ndaki grubunuzu
nas›l de¤erlendiriyorsun?
sBen baflkalar›n›n aksine Bayern
Münih'le ayn› grupta olmam›z›
isterdim. Nas›l olsa üç tak›m ç›kacak.
E¤er öyle olsayd› Bayern'le birlikte
gruptan ç›kar ve finale kadar onlarla
karfl›laflma ihtimalimiz kalmazd›.
Bir de UEFA Kupas›'nda grupta ya
birinci olacaks›n ya da üçüncü.
Çünkü ikinci s›radaki tak›m direkt
fiampiyonlar Ligi'nden düflen
tak›mla efllefliyor. Ben gruptan
birinci tak›m olarak ç›kma
ihtimalimizi yüksek görüyorum.
Arkam›zda da Bordeaux ve
Panionios s›ralan›r.
Gençler gerçeklerle
yaflamay› ö¤renmeli
tTak›mdaki genç oyuncular›n
çoklu¤undan söz ettin. Peki, gençlerle
iliflkileriniz ne boyutta?
sTak›mdaki gençler çok yetenekli
oyuncular. Hepsi Galatasaray'a çok
uzun y›llar hizmet edebilecek
nitelikte. Tabii onlar›n da zaman
zaman inifl ve ç›k›fllar› oluyor.
Özellikle bir dönemde Arda'n›n çok
üzerine gidildi. Ama onlar›n da bu
gerçeklerle yaflamaya al›flmalar›
gerekiyor. Maalesef Türkiye'de futbol
böyle bir fley. ‹yi oldu¤un dönemde
herkes seni çok sever ama kötü
oldu¤un dönemde yan›nda hiç
kimseyi bulamazs›n.
tGeçti¤imiz sezon santrforlar de¤il,
orta saha oyuncular› krall›k yar›fl›nda
öndeydi. Alex kral oldu, Iliç
Galatasaray'›n en çok gol atan
oyuncular›ndan biriydi. Bu sezon da
Gökdeniz zirveyi zorluyor. Bu
de¤iflimi nas›l yorumluyorsun?
sTürkiye'de asl›nda orta saha
oyuncular›n›n ifli bize göre daha rahat.
Biz kaleye s›rt› dönük oynuyoruz ve
rakiple bo¤ufluyoruz, bofl alanlar
oluflturuyoruz. Ak›ll› orta saha
oyuncular› bizim ligimizde çok ifl
yapar. Çünkü zaman zaman
Türkiye'de çok fazla kademe hatas›
yap›l›yor. Rakibi takip etmek gibi bir
anlay›fl tam anlam›yla yerleflmifl de¤il.
Konsantrasyon kay›plar› yaflan›yor ve
ak›ll› orta saha oyuncular› o bofl
alanlara girip çok gol atabiliyor.
Alex de çok ak›ll› bir oyuncu ve
bu sayede çok say›da gol at›yor.
tAtt›¤›n en güzel gol hangisi diye
sorsam cevap vermekte zorlan›rs›n
herhalde. Bu biraz da bilgisayara
“Ne var ne yok?” diye sormaya
benziyor çünkü.
sEvet, benim att›¤›m güzel gol say›s›
oldukça fazla. ‹nsanlar bu sezon
Kas›mpafla'ya att›¤›m golü çok
be¤eniyor ama benim öyle bir sürü
golüm var. Yine de beni “10 y›lda
böyle bir gol att›” diye elefltiriyorlar.
Oysa her sezon böyle bir golüm var.
Mesela Ankaraspor'da çok daha güzel
goller att›m ama Ankaraspor'da
oldu¤unuz için onlar› hiç kimse
görmüyor. Yine Gençlerbirli¤i'nde
çok güzel goller att›m. Ama insanlar
maalesef sadece Galatasaray'da
att›klar›ma bak›yor. Asl›nda
atamad›¤›m çok güzel goller de var.
tNas›l yani? Daha güzel gollerin
hayalini mi kuruyorsun?
sHay›r, antrenmanda o golleri
at›yorum da henüz maçta atamad›m.
tAntrenmanla maç aras›nda ciddi bir
fark olmal› o zaman.
sVar elbette. Antrenmanda rahats›n.
Kaç›rsan da bir fley olmayaca¤›n›
biliyorsun. Maçta düflündü¤ün
hareketi yapt›¤›nda iki ihtimal var.
Ya topa vurup gol yapacaks›n ya da
vuramayacak ve rezil olacaks›n. Maç
0-0 giderken, normal bir vurufl yap›p
gol atmak varken röveflata yapman›n
riskine girsem mi girmesem mi diye
düflünüyorsun. Ancak antrenmanda
düflünmüyorsun ve çat diye
vuruyorsun. Ama yüzde vermek
gerekirse ben o vurufllar s›ras›nda
yüzde 70'lik riski al›yorum.
tÜmit Karan'›n gelecekle ilgili
planlar› neler? Yafl›n 31. Bundan
sonras›nda nerelerde görüyorsun
kendini?
sGalatasaray'la üç sezon daha
sözleflmem var. ‹yi bir yerlere gelmeyi
hâlâ düflünüyorum. Bence 35 yafl
en verimli dönemim olacak.
Tam olgunluk zaman›m.
tAvrupa'ya gitmek gibi bir düflüncen
var m›?
sGalatasaray'da yedi sezondur
oynuyorum ve bu az bir zaman de¤il.
fiu ana kadar yaflad›klar›m da fena
de¤il. ‹ki flampiyonluk yaflad›m,
fiampiyonlar Ligi'nde güzel goller
att›m, bu kulüpte güzel günlerim
geçti. Ama futbol bu, yar›n ne olaca¤›
hiç belli de¤il. Belki yar›n onlar beni
istemeyebilir. Dolay›s›yla gelece¤in ne
getirece¤ini bugünden kestiremeyiz.
E¤itime destek hayalimi
gerçeklefltirdim
tPeki, futboldan koptuktan sonras›
için neler düflünüyorsun? Futbolun
içinde mi kalacaks›n, yoksa “Yeter bu
kadar art›k çoluk çocu¤umla vakit
geçireyim” mi diyeceksin?
sBu konuda hakikaten karars›zl›k
yafl›yorum. Bu kadar çileyi çeker
miyim bilmiyorum? Çünkü gerçekten
futbolun çileli bir taraf› var. Bir kere
çok yo¤un bir stres yafl›yorsunuz. Bir
de benim futbolun d›fl›nda yapt›¤›m
yat›r›mlar var. Ankara'da özel bir kolej
açt›m. ATEK Koleji. E¤itime destek
vermek benim çok arzulad›¤›m bir
konuydu. Anaokulundan lise son
s›n›fa kadar e¤itim veriyoruz. Bu sene
e¤itime bafllad›k ve 150 ö¤rencimiz
var. Bu benim aç›mdan sadece para
kazanma amaçl› bir giriflim de¤il. Bir
sosyal destek projesi olarak düflünerek
e¤itim alan›na girdim. Yöneticilerimiz
ve ö¤retmenlerimiz hep seçilmifl
insanlar. Gerçek anlamda iyi bir
e¤itim vermeye çal›fl›yoruz. Okulda
spora da çok önem veriyoruz.
Önümüzdeki sene de güzel sanatlar
bölümünü açaca¤›z.
tBir de reklam filmlerinde oynad›n.
Sence hangisi daha zor, futbol mu
oyunculuk mu? Bundan sonras›nda
oyunculuk yapmay› düflünüyor
musun?
sOyunculuk bana çok büyük keyif
verdi. Zaman zaman dizilerde
oynamam konusunda teklifler geliyor,
“Gel flu bölümde rol al” diyorlar ama
flu anda profesyonel futbolcuyum.
Futbol hayat›m bittikten sonra
oyunculu¤u düflünebilirim. n
TamSaha 23
 Galatasaray’›n yolu uzun
Maç Program›
8 Kas›m
Galatasaray-Helsingborg
Austria Wien-Bordeaux
29 Kas›m
Helsingborg-Austria Wien
Panionios-Galatasaray
6 Aral›k
Austria Wien-Panionios
Bordeaux-Helsingborg
19 Aral›k Kayseri Erciyesspor'un
Panionios-Bordeaux Atletico Madrid'e elendi¤i
Galatasaray-Austria Wien UEFA Kupas›'nda gruplara
kalan tek temsilcimiz
Helsingborg zoru baflard›
Galatasaray.
Tak›mlar O G B M A Y P Üç tak›m›n bir üst tura Temsilcimizin bir di¤er rakibi Helsingborg, ‹sveç'in en önde gelen
Bordeaux 1 1 0 0 2 1 3
Panionios 1 0 1 0 1 1 1
ç›kaca¤› gruplarda temsilcilerinden birisi. 100. Y›l›n› Haziran ay›nda kutlayan kulübün
teknik direktörlü¤ünü ‹ngiliz Stuart Baxter yap›yor. Baxter'›n yard›mc›s›
Helsingborg 1 0 1 0 1 1 1 Fransa'dan Bordeaux, ise ‹sveç'in yetifltirdi¤i en büyük golcülerden Henrik Larsson. Larsson
Galatasaray 1 0 0 1 1 2 0 Avusturya'dan Austria tak›m›n ayn› zamanda en önemli gol silah›. ‹sveç Ligi'ni 6 kez
Austria Wien 0 0 0 0 0 0 0
Wien, ‹sveç'ten Helsingborg flampiyon, 6 kez de ikinci bitiren Helsingborg, ‹sveç Kupas›'n› ise 3
kez kazand›, 2 kez de finalde kaybetti. Son lig flampiyonlu¤unu 1999
ve Yunanistan'dan y›l›nda kazanan Helsingborg, Erik Edman, Arild Stavrum ve Roland
EFA Kupas›'nda iki temsilciyle Panionios'la efllefltiler.
U
Nillson gibi önemli oyuncular›n yetiflti¤i kulüp ayn› zamanda.
bafllad›¤›m›z yolculu¤umuzda Tak›mlar›n bu sezon sahip Kulübün ilginç bir özelli¤i ise Galatasaray'›n en önemli
geriye sadece Galatasaray kald›. olduklar› güçleri ve oyuncular›ndan Tobias Linderoth'un babas› Anders Linderoth'un
Kayseri Erciyesspor, Atletico Madrid Helsingborg'un sembol isimlerinden birisi olmas›.
maçlar›nda elinden geleni yapsa da uluslararas› tecrübelerini Maçlar›n› 16 bin kiflilik Olympia Stadyumu'nda oynayan
‹spanya'n›n en köklü ve pahal› tart›ya ç›kard›¤›m›zda, Helsingborg tak›m›n›n lakaplar› “K›rm›z›lar” ve “Süt ‹nekleri.”
tak›mlar›ndan birisine, TFF 1.Lig'in Galatasaray'›n bu gruptan Avrupa Birli¤i oyuncular› d›fl›nda 3 yabanc›ya izin verilen ‹sveç
Avrupa'daki temsilcisi olarak yan›t vermesi Ligi'nde Helsingborg bu haklar›n› Brezilyal› Leandro Castan, Ruandal›
oldukça zor görünüyordu zaten. Nitekim bir üst tura yükselmesi Olivier Karekezi ve Cezayirli Samir Beloufa'yla kulland›.
Madrid'de dört, Kayseri'de befl gol yiyen hiç de zor görünmüyor. ‹sveçliler Heerenveen'e 5-3 ma¤lup olduklar› ilk maç›n ard›ndan
temsilcimiz, ilk kez mücadele etti¤i Ancak bafllang›çtaki Hollanda temsilcisini 5-1 ma¤lup ederek gruplara kald›.
UEFA Kupas›'na birinci turda veda etti.
Galatasaray ise daha önce al›fl›k oldu¤u
Bordeaux ma¤lubiyeti yolu
‹sviçreli rakiplerden birisini daha saf d›fl› biraz uzatacak gibi duruyor.
b›rakarak gruplara kald›. ‹sviçre'de Panionios'un kökleri Türkiye'de
oynanan maçta bir ara 3-0 geriye düfltü¤ü Lincoln, Arda Turan ve Ismael Bouzid'in golleriyle gitti. bask› kuran Bordeaux, 52. dakikada Chamakh'›n
Sion karfl›s›nda skoru 3-2 yaparak avantaj UEFA Kupas› gruplar›nda Bordeaux, Helsingborg, ortas›na ayak koyan Arjantinli Cavenaghi'nin golüyle
Austria Wien maziyi ar›yor
Galatasaray'›n gruptaki son rakibi Yunanistan temsilcisi Panionios,
kazanan temsilcimiz, rakibini ‹stanbul'dan Panionios ve Austria Wien ile ayn› gruba düflen 1-1'lik eflitli¤i yakalad›. Beraberli¤in ard›ndan moral köklerini Türkiye'den alan bir tak›m. ‹zmir'de kurulan Panionios flu
Galatasaray'›n bir di¤er rakibi Austria Wien, geçti¤imiz sezon Avusturya Birinci
5 golle u¤urlad›. Ali Sami Yen Stad›'n› temsilcimiz, di¤er gruplara bak›ld›¤› zaman kamuoyu gücü de artan Frans›z tak›m›, oyunun inisiyatifini anki Alsancak Stad›'na ilk ismini veren kulüp olarak kabul ediliyor.
Ligi'ni 6. s›rada bitirdi. Maçlar›n› 11 bin kiflilik Horr Stadyumu'nda oynayan
dolduran 22 bin taraftar›n önünde taraf›ndan oldukça flansl› bir kura çekmifl olarak kabul tamamen eline geçirdi ve üst üste ataklar›ndan birinde, Viyana temsilcisi, II. Dünya Savafl› öncesi iki kez Mitropa Kupas›'n› kald›rd›. Yunanistan'›n en köklü kulüplerinden olan Panionios, 1890 y›l›n›
Galatasaray sonuca Ümit Karan (2), edildi. Sar›-k›rm›z›l› tak›m, gruptaki ilk 63. dakikada Marange'nin ortas›nda Chamakh'›n kafa Bu kupa modern futbol döneminin UEFA Kupas›'yla eflde¤erdedir. kurulufl tarihi olarak kabul etse de bu tarih kulübün jimnastik branfl›n›n
maç›nda, deplasmanda Fransa temsilcisi vurufluyla 2-1 öne geçti ve maç da bu skorla sona erdi. Thomas Parits ve Georg Zellhofer taraf›ndan çal›flt›r›lan Austria Wien, aç›ld›¤› y›l olarak biliniyor. ‹zmir'de kurulan kulüp, maçlar›n› ilk
Bordeaux'yla karfl›laflt› ve 1-0 öne geçti¤i 90 dakikan›n ard›ndan maç› de¤erlendiren Galatasaray 2004-2005 sezonunda UEFA Kupas›'nda çeyrek finale kalarak tarihinin en olarak flu an Alsancak Stad›'n›n bulundu¤u yerde oynam›flt›. Alsancak
müsabakay› 2-1 kaybetti. Asl›nda bu maç Teknik Direktörü Karl Heinz Feldkamp, kazanmalar› büyük baflar›lar›ndan birisini elde etmiflti. 1999 y›l›nda ba¤›ms›z bir yat›r›mc› Stad›'n›n ilk ad› Panionios Stad›'yd›. Kulübün tam ad› Panionios
geçti¤imiz sezon fiampiyonlar Ligi'ndeki gereken bir maç› kaybettiklerini söyleyerek, olan Frank Stronach taraf›ndan sat›n al›nan, 2005 y›l›nda ise elden ç›kar›lan Gymnastikos Syllogos Smyrnis'tir ve bu ‹zmir Pan-‹yonyal› Jimnastik
karfl›laflmalar›n da bir anlamda rövanfl›yd›. “Bordeaux'nun maç içinde top yapma düflüncesi içinde kulübün en önemli oyuncular› olarak Sloven Milenko Acimovic ve Çek Birli¤i anlam›na gelir. Kulüp Yunanistan'da faaliyetlerine Atina'n›n
Bordeaux, ‹stanbul'da golsüz berabere kald›¤› olaca¤›n› biliyorduk. Ald›¤›m›z tedbirlerle pozisyona Stephan Vachousek göze çarp›yor. Savunmada Jacek Bak ve orta sahada ise Yeni ‹zmir semtinde devam etmektedir. Geçti¤imiz sezon ligi beflinci
Galatasaray'› Fransa'da 3-1 yenmiflti. girece¤imizi de biliyorduk. ‹lk yar› bu anlay›flla Arkadiusz Radomski tecrübeleriyle ön plana ç›k›yor. Tak›m›n kadrosunda bir s›rada bitiren Panionios, UEFA Kupas› birinci turunda kendi evinde
Chaban Delmas Stad›'ndaki maça Hakan 1-0 öne geçtik ama ikinci yar› 15 dakikada dönem Türkiye'de forma giyen Yüksel Sar›yar da yer al›yor. 1-0 ma¤lup
fiükür ve Linderoth gibi iki önemli hücum verdi¤imiz maç› benim için hazmetmek zor” diye Austria Wien en son lig flampiyonlu¤una 2005-2006 sezonunda ulaflt›. 23 Lig oldu¤u
silah›ndan yoksun ç›kan sar›-k›rm›z›l› ekip, konufltu. Bas›n mensuplar›na çok s›k söylemedi¤i bir ve 26 Kupa flampiyonlu¤u bulunan Austria Wien, 1978 y›l›nda Kupa Galipleri Sochaux'yu
buna ra¤men ilk yar›da etkili oynayan ve çok fley söyleyece¤ini belirterek, “Bu ma¤lubiyet Kupas›'nda final oynam›flt›. Bu dönem kulübün alt›n y›llar› olarak kabul edilir deplasmanda
say›da gol pozisyonuna giren taraft›. Hasan engellenebilirdi” diyen Feldkamp, Linderoth'un ve 10 senelik bir periyotta 8 kez ligi kazan›rlar. Son dönemde 2-0 ma¤lup
fiafl'›n sa¤ kanad› çok etkili kulland›¤› ve performans›n alt›nd› kalmas›n›n bu yenilgide Red Bull Salzburg'un gerisinde kalan Viyana temsilcisi, 2005 y›l›nda yapt›¤› ederek UEFA
arkadafllar›na gol pozisyonlar› haz›rlad›¤› ilk etkili oldu¤unu sözlerine ekledi. ata¤› tekrarlayarak yine flampiyonlu¤a ulaflmaya çal›fl›yor.
Kupas›
yar›da Galatasaray arad›¤› golü 21. dakikada Bordeaux Teknik Direktörü Laurent Blanc ise Fakat flu an tak›m›n zengin bir patronunun olmamas› nedeniyle o dönem
sat›n al›nan Sionko, gruplar›na
buldu. Linderoth'un pas›nda topla buluflup ilk yar›da Galatasaray'›n farka gidebilece¤inin yükseldi. Bir
Rushfeldt ve Djalminha gibi
ceza sahas›n girerken düflürülen Ümit Karan'›n hakk›n› teslim ettikten sonra, dönem Erol
oyuncular›n seviyesine
kazand›rd›¤› penalt›y› Nonda gole çevirdi. “Ama çok gol kaç›rd›lar ve ikinci yar› için ulaflmas› oldukça zor Bulut'un da forma giydi¤i Panionios, iki kez Yunanistan, bir kez de
Ard›ndan Galatasarayl› futbolcular adeta bir bizim aç›m›zdan bu durum bir moral oldu. görünüyor. Balkan Kupas› zaferlerine ulaflt›. Ligdeki en iyi derecesi 1971 y›l›nda
gol kaç›rma yar›fl›na giriflti.Önce Ümit Karan, Oyuncular›ma devre aras›nda maç› Austria Wien ilk turda elde edilen ikincilik olan Panionios, bu sezon Schalke 04'den Delura,
ard›ndan da iki kez Nonda ve bir kez daha çevirebilece¤imizi ama çok daha dikkatli Norveç tak›m› Valerenga'y› Unterhaching'den Majstrovic ve Egaleo'dan Kumordzi'yi transfer etti.
Ümit Karan çok net pozisyonlar gole olmam›z gerekti¤ini söyledim. ‹stedi¤imiz 2-2 ve 2-0'l›k sonuçlarla Kulüp 1980'li y›llar›n en ünlü üç Yunan forvetini yetifltirse de
çeviremeyince, Galatasaray ilk yar›da sonucu ald›k” diyordu. eleyerek UEFA Kupas› son dönemde ç›kartt›¤› en ünlü Yunan oyuncu Takis Fyssas.
galibiyeti garanti alt›na alma f›rsat›n› tepti. Helsingborg ile Panionios aras›nda ‹sveç'te gruplar›na yükselmiflti. Tak›m, maçlar›n› 11 bin kiflilik Panionios Stad›'nda oynuyor.
‹kinci yar›da ise roller de¤iflmiflti. Sald›ran, oynanan grubun di¤er maç› ise 1-1 sona erdi.

24 TamSaha TamSaha 25

Benim yafl›mda yurtd›fl›na
transfer olmaya
kimse cesaret gösteremedi.
Ya da teklif alamad›. Ben bu
yaflta gidebildi¤im için kendimi
flansl› addediyorum. Önemli olan
benim uluslararas› tecrübe
kazanmam diye düflünüyorum.
tMemleketin Edremit'ten Manisaspor'un
altyap›s›na gitti¤inde 14 yafl›ndayd›n
ve ailenden ayr› kalm›flt›n.
fiimdi yine gurbette, Moskova'das›n.
sMoskova'ya ilk gitti¤imde zorluk yaflad›m
gerçekten. Evet, 14 yafl›mda evimden
ayr›lm›fl ve Manisa'ya gitmifltim ama
sonuçta kendi ülkemdeydim. Moskova ise
bambaflka bir dünya. ‹lk etapta derdimi
anlatam›yordum. Zaman zaman a¤lama
derecesine geldi¤im bile oldu. Bir de
kampta sakatl›k yaflay›nca bafllang›c›m
kötü oldu diyebilirim.
tTürk oyuncular aç›s›ndan bak›ld›¤›nda
Rusya Ligi çok da cazip görünmüyor. Daha
önce Ukrayna tak›m› Shakthar'a giden Tolga
Seyhan ilgisizlik nedeniyle geri dönmüfltü.
Fatih Tekke de Zenit'te pek göz önünde
de¤il. Sen neden Rusya'y› tercih ettin?
sAsl›na bakarsan›z benim yafl›mda
yurtd›fl›na transfer olmaya kimse cesaret
gösteremedi. Ya da teklif alamad›. Ben bu
yaflta gidebildi¤im için kendimi flansl›
addediyorum. Geçirdi¤im sakatl›ktan dolay›
fazla oynama f›rsat› bulamad›m. Sezon sona
erdi ve ben sonlara do¤ru tak›ma girmeye
bafllad›m. Önemli olan benim uluslararas›
tecrübe kazanmam diye düflünüyorum.
Rusya Ligi'nin çok önde bir lig olmad›¤›n›
kabul ediyorum. Hatta Türkiye Ligi'nin de
gerisinde. Ama benim formas›n› giydi¤im
CSKA büyük bir tak›m ve sürekli
flampiyonlu¤a oynuyor, her sezon
fiampiyonlar Ligi'ne direkt kat›l›yor.
Ben de CSKA'y› kariyerim aç›s›ndan bir
s›çrama tahtas› olarak gördüm.
tSenin daha önce Arsenal'den teklif
ald›¤›n› biliyoruz. Neden o zaman
‹ngiltere'ye gitmemifltin?
s2005'te U17 Milli Tak›m›m›zla Avrupa
26 TamSaha
Sonuna Caner Erkin
kadar
Avrupa’day›m
fiampiyonu oldu¤umuzda Arsenal beni
istemiflti ama kulübümle sözleflmem Henüz 19 yafl›ndayken
sürüyordu. Arsenal'in kulübüme önerdi¤i yurtd›fl›na s›çramay› baflard› ve
para yeterli görülmemiflti ve bu nedenle
transferim gerçekleflmemiflti. Rusya Ligi'nin en önemli
Yoksa elbette tercihim Arsenal olurdu. tak›mlar›ndan CSKA'ya transfer
tCSKA Moskova ile Roman Abramovich
aras›nda deklare edilmemifl bir ba¤ oldu. Sakatl›¤› nedeniyle
bulundu¤u bilinir. Acaba sen de CSKA'ya flanss›z bir sezon geçirse de
giderken Chelsea'ye s›çramay› m› hayal
etmifltin? Türkiye'ye dönmeme
sYok, öyle bir plan›m yoktu. Ama elbette
CSKA Moskova'n›n fiampiyonlar Ligi
konusunda son derece kararl›.
maçlar›nda kendimi gösterip Avrupa'n›n CSKA Moskova'da
daha önemli bir ligine, ‹ngiltere, ‹spanya
veya ‹talya'ya gitmeyi düflünüyordum. “uluslararas› oyuncu” kimli¤i
kazand›¤›n› ve bu noktadan
Uluslararas› oyuncu
Avrupa'n›n önemli liglerine
olmak önemli
gidiflinin daha kolay oldu¤unu
tBu hedefine Turkcell Süper Lig'de
oynarken ulaflamayaca¤›n› m› düflünmüfltün?
söylerken, bunu baflaramasa
bile sonuna kadar CSKA'da
sTürkiye'den Avrupa'ya gitmek çok zor.
Türkiye Ligi izlense bile orada oynad›¤›n›z kalaca¤›n› belirtiyor.
sürece uluslararas› tecrübe konusunda eksik
görünüyorsunuz. Zaten bu
zamana kadar kaç oyuncumuz yeni bafll›yordu. Bugüne kadar kaç ve bu sistemle oynuyor. Aç›kças› Rusya Milli Tak›m›'nda da oynuyor.
Rusya Ligi'nin çok önde bir lig olmad›¤›n› kabul maç oynayabildin?
Avrupa'ya ç›kabilmifl ki? Avrupal›, tüm dünya dörtlü savunma oynarken Ama sezon bafl›nda
ediyorum. Ama CSKA büyük tak›m ve sürekli Türk oyuncuya bak›yor ve “Acaba sBafllang›çta UEFA Kupas› bu sistemle karfl›laflmak beni sakatlanmasayd›m o bölgede ben
flampiyonlu¤a oynuyor, her sezon fiampiyonlar Ligi'ne bizim ortam›m›za al›flabilecek mi?” kadrosundayd›m ancak sezon bafl› flafl›rtm›flt›. Tabii ki kanatta tek oynayacakt›m. Hem baflkanla hem
diye düflünüyor. Ama flimdi benim kamp›nda sakatland›m ve ligde çok oyuncu kullan›lmas› benim de de teknik direktörümüzle
direkt kat›l›yor. Ben de CSKA'y› kariyerim aç›s›ndan durumum farkl›. Rusya'da uzun bir süre oynayamad›m. Son oynama flans›m› düflürüyor ama konuflmalar›m›zda sol kanad›n
bir s›çrama tahtas› olarak gördüm. oynuyorum ve uluslararas› bir 7-8 haftad›r ise kadroya girmeye yapacak bir fley yok. Daha çok birinci tercihinin ben oldu¤umu
oyuncuyum. Beni transfer etmek bafllad›m. Baz› maçlara ilk onbirde çal›fl›p rekabet edebilmeliyim. söylüyorlard›. Ancak sakatl›k bütün
isteyen bir Avrupa tak›m›n›n
Türkiye'den Avrupa'ya gitmek çok zor. Çünkü uluslararas› ç›kt›m. tZirkov'la rekabetin ne boyutta? planlar› altüst etti.
yöneticileri, “Rusya'ya al›flm›flsa tCSKA üçlü savunmayla oynuyor ve Fenerbahçe karfl›s›nda izledi¤imiz tSakatlanma sürecin nas›l geçti?
tecrübe konusunda eksik görünüyorsunuz. Avrupal›, Türk bize de al›flmas› zor olmaz” diye sol kanatta tek oyuncu kullan›yor. kadar›yla sol kanad› etkili sRusya'daki doktorlar
oyuncuya bak›yor ve “Acaba bizim ortam›m›za al›flabilecek düflünecektir. Bu oyun sistemi de senin flans›n› kullanabilen bir oyuncu. Avrupa'dakiler kadar iyi de¤il.
tGeçti¤imiz sezonun devre aras›nda
mi?” diye düflünüyor. Ama art›k benim durumum farkl›. azaltan bir faktör say›labilir mi? sEvet, Zirkov bizim tak›mdaki her Sakatl›¤›m›n belden mi kas›ktan m›
CSKA'ya gittin. O s›rada Rusya Ligi sCSKA dört sezondur bu kadroyla oyuncu gibi iyi bir futbolcu. Zaten oldu¤u ilk etapta çözülemedi.
TamSaha 27
Hiçbir flekilde Türkiye'ye
geri dönmeyi
düflünmüyorum.
CSKA Moskova ile befl y›ll›k
sözleflmem vard›, flimdi
dört y›l daha kald›. E¤er
bir Avrupa tak›m›na
gidemezsem bile en kötü
ihtimalle kontrat›m bitene
kadar CSKA'da kal›r›m.
Rusya Ligi'nde de tak›mlar
aras›nda uçurumlar var.
Birkaç iyi tak›m sürekli
flampiyonluk için oynuyor,
di¤erleri ise bizdeki gibi
küçük tak›m statüsünde.
Bir de k›fl flartlar› çok a¤›r
geçiyor. Bu nedenle sürpriz
sonuçlar al›nabiliyor.
Rusya futbolcu-teknik adam
iliflkileri aç›s›ndan
Türkiye'den çok farkl› ve
rahat. Teknik
direktörünüzle her fleyi
konuflabilirsiniz. Gece yar›s›
sizi dolafl›rken görse hiçbir
fley söylemez. Sahada ald›¤›
performansa göre bir
de¤erlendirme yapar.
Önce ‹ngilizce ö¤renmeye
çal›flt›m ama tak›mda
‹ngilizce konuflan
olmad›¤›n› görünce
Rusçaya döndüm. Derdimi
anlatacak kadar Rusça
konufluyorum. En iyi
arkadafllar›m Krasic ve
Rahimic. ‹kisi de Balkanl›
ve kendimi onlara yak›n
hissediyorum.
‹lk zamanlar çok
s›k›l›yordum. Birkaç hafta
geçtikten sonra annemle
babam› da Moskova'ya
getirdim. Sezon sonuna
kadar benimle kald›lar.
Dolay›s›yla yemek sorunum
da kalmad›, yaln›zl›k da
çekmedim.
Fenerbahçe ile
oynayaca¤›m›z rövanfl maç›
farkl› olabilir. Çünkü biz
kontrata¤› iyi oynayan bir
tak›m›z. ‹ki forvetimiz
Wagner ve Jo çok h›zl›
oyuncular. Ama
Fenerbahçe'nin taraftar
avantaj›n› da hiç göz ard›
etmemek gerekiyor.
28 TamSaha
Kas›ktan ameliyat oldum ama
belimdeki a¤r› geçmedi. Ard›ndan
belimden de ameliyat oldum.
Sonras›nda kuvvetlenme
çal›flmalar› derken yeni yeni
form tutmaya bafll›yorum.
tPeki, CSKA'da kalmak için ›srar
edecek misin yoksa Türkiye'ye
dönmeyi düflünüyor musun?
sHiçbir flekilde geri dönmeyi
düflünmüyorum. Befl y›ll›k
sözleflmem vard›, flimdi dört y›l
daha kald›, e¤er bir Avrupa
tak›m›na gidemezsem bile en kötü
ihtimalle kontrat›m bitene kadar
CSKA'da kal›r›m.
tSeni bu kadar kararl› yapan ne?
sAvrupa'da oynamak istiyorum.
Çok genç yaflta bunu baflard›m ve
bir daha bafla dönmek gibi bir
niyetim yok.
Rusya'da da uçurum var
tRus futbolunun Türk futboluyla
ayr›ld›¤› noktalar var m›?
sRusya Ligi'nde de tak›mlar
aras›nda uçurumlar var. Birkaç iyi
tak›m sürekli flampiyonluk için
oynuyor, di¤erleri ise bizdeki gibi
küçük tak›m statüsünde. Bir de
k›fl flartlar› çok a¤›r geçiyor.
Bu nedenle sürpriz sonuçlar
al›nabiliyor. Uçakla 10 saatte
gidilebilen deplasmanlar var. Yol
yorgunlu¤u ile ç›k›lan maçlarda
umulmad›k sonuçlar al›nabiliyor.
tTeknik direktörünle iliflkilerin
nas›l?
sOynayan, oynamayan bütün
oyuncular›n teknik direktörle
diyalo¤u çok iyi. Bu aç›dan
Türkiye'den çok farkl› ve rahat bir
yer oldu¤unu söyleyebilirim.
Rusya'da teknik direktörünüzle
her fleyi konuflabilirsiniz. Gece
yar›s› sizi dolafl›rken görse hiçbir
fley söylemez. Profesyonel
oldu¤unu düflünür ve sahada
ald›¤› performansa göre bir
de¤erlendirme yapar.
t‹ngiliz ya da Alman tak›mlar›nda
kamp sistemi yok. Rusya'da durum
nas›l?
sBu konuda Rusya da Türkiye'ye
benziyor. Maçlardan bir gün önce
kampa giriyoruz. Geceyi kulübün
tesislerinde geçiriyoruz.
tTak›m arkadafllar›nla iliflkilerin
nas›l, en yak›n arkadafl›n kim?
s‹lk gitti¤imde dil konusunda
biraz s›k›nt› çektim ama Ruslar
olsun, di¤erleri olsun tüm
oyuncular bana çok s›cak
davrand›. Öncelikle ‹ngilizce
ö¤renmeye çal›flt›m. Kitaplar ald›m,
bir de ö¤retmen tuttum ama sonra
bakt›m ki tak›mda hiç kimse
‹ngilizce konuflmuyor. Ondan
sonra Rusça ö¤renmeye bafllad›m.
Derdimi anlatacak kadar Rusça
ö¤rendim. Tak›mdaki en yak›n
arkadafl›m Fenerbahçe'ye gol atan
Krasic. Bir de Boflnak Rahimic var.
‹kisi de Balkan ülkelerinden
olduklar› için kendimi onlara
daha yak›n hissediyorum.
tRus bas›n›nda seninle ilgili nas›l
yorumlar yap›l›yor?
sÜç-dört kez benimle röportaj
yapt›lar. Asl›nda çok üzerimde
duruyorlar. Oynamad›¤›m
dönemde bunu sorgulad›lar ve
teknik direktörü elefltiren yay›nlar
yapt›lar. Zaten ondan sonra
birkaç maç ilk onbirde bafllad›m.
Ama Rus bas›n› yine de
Türkiye'deki gibi de¤il.
Çok fazla didiklemiyorlar.
Keflkelerle yaflam›yorum
tMoskova'ya gitti¤in için piflman
m›s›n peki? Keflke Manisaspor'da
kalsayd›m ya da ‹stanbul
tak›mlar›na gitseydim dedi¤in
oluyor mu?
sHay›r hay›r. Onlar› çoktan
geçtim. Keflkelerle yaflam›yorum.
E¤er böyle fleyler düflünürsem
kafam iyice kar›fl›r ve sonuçta ben
zararl› ç›kar›m. Ben sonuna kadar
Avrupa'da direnmek karar›nday›m.
tMoskova kültür ve sanat
boyutuyla da önemli bir flehir.
Orada neler yap›yorsun?
sMoskova çok büyük bir flehir ve
inan›lmaz da trafik var. Bir yerden
bir yere gitmek için bir gününü
yollarda geçirmek zorundas›n.
Bu nedenle çok fazla gezebildi¤imi
söyleyemem.
tPeki, günlerin nas›l geçiyor
Moskova'da?
s‹lk zamanlar çok
s›k›l›yordum.
Birkaç hafta
geçtikten sonra
annemle babam› da
Moskova'ya getirdim.
Sezon sonuna kadar
benimle kald›lar.
Dolay›s›yla yemek
sorunum da kalmad›,
yaln›zl›k da
çekmedim. Onlar
olmad›¤›nda ise
yemeklerimi Türk
restoranlar›nda
yiyordum.
tCSKA,
fiampiyonlar Ligi'nde
Fenerbahçe'nin rakibi
olarak da ilgimizi
çekiyor. Tak›m›n›n futbol seviyesini
nas›l de¤erlendirebilirsin? Mesela
CSKA, Turkcell Süper Lig'de olsa
hangi noktada bulunur?
sBence flampiyonlu¤a oynar.
Gerçi 3-5-2 gibi bir çok tak›m›n
art›k geride b›rakt›¤› bir sistemle
oynuyoruz ama yine de Turkcell
Süper Lig'de olsak zirve
mücadelesinin içinde oluruz. Bir
de sisteme çok fazla tak›lmamak
laz›m. Çünkü bu tak›m dört
sezondur bu sistemle oynuyor ve
oldukça baflar›l› sonuçlar al›yor.
Ama fiampiyonlar Ligi'nde güçlü
tak›mlara karfl› bunun
dezavantajlar›n› da yafl›yoruz.
tFenerbahçe ile ilk maçta 2-2
berabere kald›n›z ama
kaybedebilirdiniz de. Yine de
CSKA'n›n deplasmanlarda daha iyi
oynad›¤›n›, etkili kontratak silahlar›
bulundu¤unu biliyoruz.
s‹ki santrforumuz Wagner ve Jo
çok h›zl› oyuncular. Dolay›s›yla
kontratak futbolunu daha iyi
oynuyoruz. Üzerimize gelen
rakipler karfl›s›nda daha kolay gol
bulabiliyoruz. ‹stanbul'daki maçta
kazanma flans›m›z›n oldu¤unu
düflünüyorum.
Wagner'i gördü¤ümde
flafl›rm›flt›m
tCSKA'n›n en etkili yönü nedir
sence? Mesela Wagner Brezilya
Milli Tak›m›'nda da oynuyor ve
oldukça iyi bir oyuncu.
sBen ilk gitti¤imde onu görünce
çok flafl›rm›flt›m. Antrenmanlarda
hiç futbolcu gibi görünmüyordu.
K›sa boylu, kambur bir adam. Ama
çok ilginç bir stili var. Çok iyi
çal›m at›yor, ilginç vurufllar
yaparak goller buluyor. Wagner'in
yan› s›ra Jo da çok iyi bir santrfor.
t‹ki tak›m› da çok iyi tan›yan
biri olarak ‹stanbul'daki
Fenerbahçe-CSKA maç›n›n nas›l
geçmesini bekliyorsun?
sBuradaki maç hiç belli olmaz.
‹ki tak›m için de zor bir maç
olacak. Ama Fenerbahçe'nin
taraftar›n› göz önüne al›rsak
buradaki maç bizim için biraz
daha zor geçecek.
tCSKA Moskova uluslararas›
tecrübeye sahip oyunculardan
kurulu bir tak›m. Seyirci bask›s›
etkili olur mu sence?
sElbette etkiler. O müthifl
bask›dan kim etkilenmez ki?
‹talyan, ‹ngiliz tak›mlar› bile
etkileniyor.
tGrupta Inter, PSV, Fenerbahçe ve
siz vars›n›z. Oldukça da kötü
bafllad›n›z. Sonucu nas›l
görüyorsun?
sFenerbahçe'nin flans› daha fazla.
Çok iyi bir Inter maç› oynad›lar.
Bize karfl› da fena de¤illerdi.
Ama biz de umudumuzu
kaybetmifl de¤iliz. Sonuçta
Fenerbahçe'yi ‹stanbul'da, PSV'yi
de Moskova'da yenme ihtimalimiz
çok da düflük de¤il.
Bu maçlar› kazand›¤›m›zda
her fley de¤iflebilir. n
Futbol Ekonomi
Milli stadyum
bir ihtiyaç m›?
Bugün Avrupa'n›n birçok ülkesinde milli tak›mlar Futbol
Federasyonlar›na ait olarak kabul edilmekte ve maçlar›n› federasyon
taraf›ndan belirlenen milli statlarda oynamaktad›r. Milli stat olarak
tek bir stad›n belirlenmesi, hem ticari aç›dan hem de tak›m›n maçlar›
oynayaca¤› stad› kendi stadyumu, kendi evi gibi benimsemesi
aç›s›ndan çok daha faydal› olarak kabul edilmektedir.
Burak Gürkan
ugün dünya üzerinde milli
B tak›mlarla ilgili olarak iki farkl›
görüfl hâkimdir; milli tak›m›n
ulusa ait oldu¤u ve amatör bir
zihniyetle yönetilmesi gerekti¤i ile
milli tak›m›n ülke federasyonuna ait
bir tak›m oldu¤u ve profesyonelce
yönetilmesi gerekti¤i.
Her iki bak›fl aç›s›n› da do¤ru ya da
yanl›fl diye nitelemek çok do¤ru
olmamakla beraber günümüz
futbolunda, istisnalar› görülmekle
beraber maneviyat›n baflar›ya direkt
etki eden tek faktör olmad›¤› aç›kt›r.
Hangi yöntemin seçilece¤i ya da
seçildi¤i ise biraz da ülkenin
gelenekleri ve politik yap›s›yla
do¤ru orant›l›d›r. Örne¤in; Küba
gibi, Çin gibi politik yap›ya sahip
ülkelerde milli tak›m tamamen ulusa
30 TamSaha
aittir. Oysa ABD gibi daha liberal
ülkelerde milli tak›m federasyona
aittir ve profesyonel bir yap›
içerisinde yönetilmektedir.
Son y›llarda istisnalar› görülmekle
beraber genellikle ulusçu bir
anlay›fla sahip ülkelerde bir
oyuncunun milli tak›m kadrosuna
ça¤›r›lmas› durumunda önemli bir
mazeret bildirmeksizin kat›lmamas›
suç kapsam›na girmektedir. Oysa ki
daha liberal bak›fl aç›s›nda sahip
ülkelerde bu tercih oyuncuya aittir
ve kendisi istedi¤i zaman milli
tak›m oyuncusu olmay› da
b›rakabilmektedir.
Hangi bak›fl aç›s›n›n uyguland›¤›
elbette ki ticari faaliyetlere de
do¤rudan etki etmektedir. Milli
tak›mda yer alan oyuncular›n prim
Bugün itibar›yla
ticari anlamda
Ligi Finali oynanm›flt›r.
Final sonras› stadyum
gerçeklefltirilmesi mümkün
olabilecektir. Sponsorlar için kal›c›
ülkemizde milli UEFA'dan da tam not alm›flt›r. ve verimli aktivite imkânlar›
stadyum Tüm ön yarg›lara ve elefltirilere yarat›lm›fl olaca¤› gibi ticari
uygulamas› için ra¤men bu stadyum rahatl›kla milli faaliyetler aç›s›ndan yerleflik sisteme
en uygun yer stadyum olabilecek özelliklere geçilece¤inden sponsorlara daha
tart›flmas›z sahiptir. Yap›lmas› gerekenler genifl ve geri dönüflü daha fazla
‹stanbul'da flöyle s›ralanabilir: haklar sa¤lanabilecektir. Böylelikle
bulunan Atatürk 1. Stadyum TMOK'tan TFF'ye sponsorluk gelirlerinin art›r›lmas›
Olimpiyat devredilebilinir. Olimpiyat mümkündür.
Stadyumu'dur. Oyunlar›'n›n al›nmas› durumunda, Ayr›ca Atatürk Olimpiyat
Bu stadyum organizasyon süresince kullan›m Stadyumu'nun dünya
‹stanbul'da hakk› TMOK'a geçici olarak verilir. standartlar›ndaki imkânlar›
düzenlenmesi 2. Stadyumun aç›k tribünleri sayesinde milli maçlar›n yay›n
planlanan yükseltildi¤i takdirde rüzgâr sorunu kalitesi artacak ve yay›nc›
Olimpiyat giderilir. Böylelikle stadyumun kurulufl(lar) çok daha rahat,
Oyunlar› için kapasitesi de art›r›l›r, milli maç verimli ve ça¤dafl flartlarda
infla edilmifltir. günleri yaflanan bilet bulunamamas› görev yapabileceklerdir.
Ülkemizdeki ilk sorunu tamamen ortadan kald›r›l›r. Milli maçlar›n yan›nda Fortis
ve maalesef hâlâ 3. Tercihen stadyumun tüm Türkiye Kupas› Finali'nin ve Avrupa
tek befl y›ld›zl› tribünlerinin üstü kapat›labilinir. kupalar›na kat›lan tak›mlar›m›z›n
stadyum Ancak bunlar ciddi maliyetleri de maçlar›n›n da bu stadyumda
özelli¤ini beraberinde getirir. oynanmas› mümkün olabilecektir.
tafl›maktad›r. 4. Maç günleri seyirci tafl›nmas› için Stadyum, maç organizasyonlar›
Özellikle gerek belediye ile gerekse özel d›fl›nda konserlerin ve daha birçok
Galatasaray'›n
bu stadyumda
tafl›ma flirketleri ile gerekli
anlaflmalar› yap›labilinir, bunun
gelir getirici organizasyonun
yap›lmas›na imkân verdi¤inden,
oynamaktad›r. Milli Tak›m maçlar›n› oynad›¤› sezon rüzgâr yan›nda y›llard›r konuflulan ama bir TFF aç›s›ndan yeni bir gelir kalemi
formas›nda ise Türkiye Futbol
Milli stad›n en önemli Federasyonu logosu yerine
dezavantaj›, oyun alan›n›n türlü hayata geçirilemeyen stadyuma oluflacak, elde edilecek gelir de
al›p almayacaklar›, faydalar›ndan biri maç günü tribünlere mesafesi, stadyumun flehir metro götürülmesi konusunda Türk futbolunun daha da ileri
sponsorluk
anlaflmalar› gibi
gelirlerini art›racak olmas›d›r.
Bu uygulamayla milli maçlar›n
Türk Bayra¤› yer almaktad›r.
Milli maçlar›n oynand›¤›
stadyumlar›n özellikleri ve
merkezine uzakl›¤› ve trafik sorunu
elefltiri konusu olmufl, o günlerin de
etkisi ile stadyuma karfl› ciddi bir
belediyenin daha aktif çal›flmas›
sa¤lanabilinir.
5. Yukar›da s›ralananlar›n yap›lmas›
gitmesi, kalk›nmas›, alt yap›lar›n
güçlendirilmesi gibi amaçlara
hizmet edebilecektir.
konular›n yan›nda, büyüklükleri birbirinden farkl›d›r.
maçlar›n oynanaca¤› biletleri maç tarihinden çok önce Bu nedenle ticari operasyonlar›n
önyarg› oluflmufltur. Fakat için TFF'nin yeterli gücü bulunmakla Tüm bunlar›n yap›labilmesi flüphesiz
unutulmamas› gereken iki gerçek beraber hayata geçirmek aç›s›ndan ki at›l durumda bulunan stadyumun
stadyumlar da do¤al sat›fla ç›kabilecek, günlük bilet gerçeklefltirilmesi konusunda bir vard›r: bürokratik olarak k⤛t üstünde canlanmas› ve yap›lan yat›r›m›n
olarak seçilecek sat›fl› yan›nda kombine standart sa¤lanamamakta,
ya da uygulanan 1. Galatasaray maçlar›n› Atatürk görüldü¤ünden çok daha zor oldu¤u önemli bir amaca hizmet etmesi
bilet sat›fl› ve stadyumun sponsorlar›n münhas›rl›klar› Olimpiyat Stadyumu'nda oynad›¤› muhakkakt›r. Fakat Atatürk aç›s›ndan çok önemlidir.
yöntemin etkisi gerekti¤i gibi korunamamakta ve
alt›ndad›r. Milli imkânlar›n›n el vermesi sezon iç sahada en fazla maç Olimpiyat Stadyumu'nun milli Tüm bunlar›n hayata geçirilmesi
gifle geliri elde edilememektedir. kazanan tak›m unvan›n› elde stadyum olmas› sonucu yukar›da da bahsetti¤imiz gibi k⤛t
stadyum uygulamas› durumunda sezonluk Oysa bir milli stadyum belirlense ve etmifltir TFF'nin ve dolay›s› ile Milli Tak›m'›n üstünde kolay görünmekle beraber
bu tercihle
direkt ilintilidir.
loca sat›fl› yap›lmas› da milli maçlar istisnas›z bu stadyumda 2. Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda sa¤layaca¤› faydalar tart›fl›lmazd›r. bürokrasi nedeniyle çok da
oynansa hem ticari aç›dan hem de
Milli tak›m›n ulusa mümkün olabilecektir. tak›m›n maçlar› oynayaca¤› stad›
hâlâ haf›zalarda yer alan müthifl Her fleyden önce milli maçlar için kolay olmayacakt›r.
ait oldu¤u Liverpoool-Milan UEFA fiampiyonlar kombine bilet sat›fl› ve loca sat›fl› Fakat neden olmas›n? n
oynamaktad›r. Ayn› flekilde milli kendi stadyumu, kendi evi gibi
görüflünden hareket eden ülkelerde duygular› oldukça geliflmifl olan benimsemesi aç›s›ndan çok daha
istisnalar bulunmakla beraber Almanya, formas›nda milli tak›m faydal› olacakt›r.
toplumun her kesiminin, ülke için özel olarak tasarlanm›fl kartall› Mobilize bir uygulamadan ziyade
vatandafllar›n›n genelinin kendi logoyu kullanmakta ve maçlar›n› yerleflik bir uygulama, ticari baflar›
tak›mlar›n› seyredebilmesi amac›yla genellikle Allianz Arena'da ve daha fazla getiri aç›s›ndan
milli tak›m, maçlar›n› oynamaktad›r. Milli duygular› tart›fl›lmaz daha verimlidir. Maçlar›n
de¤iflik stadyumlarda Almanya ya da Fransa kadar ön oynanaca¤› stadyumda reklam
oynamakta ve planda olmayan önemli futbol panolar›n›n, röportaj panolar›n›n ve
tüm ulus tak›mlar›n› ülkelerinden ‹ngiltere'de ise di¤er görsel reklam uygulamalar›n›n
seyredebilmektedir. formada ‹ngiltere Futbol yerleflik olarak bulunmas›n›n
Oysa milli tak›m›n Federasyonu logosu yer almakta ve yan›nda sponsorlar›n yapmak
federasyona ait bir tak›m tüm milli maçlar Wembley'de istedikleri aktiviteler için f›rsat
oldu¤unu kabul eden ve oynanmaktad›r. yarat›lmas› ve bu aktivitelerin
bu do¤rultuda hareket Bugün milli duygular› en az bizim kal›c›l›¤›n›n sa¤lanmas› aç›s›ndan da
eden ülkelerde kadar ön planda olan Yunanistan maçlar›n tek bir stadyumda
genellikle milli stadyum bile kendisine bir milli stadyum oynanmas› çok faydal›d›r.
uygulamas› mevcuttur. seçmifl ve maçlar›n› orada Bunlara ek olarak sa¤lanabilecek en
Milli duygular› çok oynamaya bafllam›flt›r. büyük fayda ise maç günü
geliflmifl olmas›na Milli stadyumun en önemli özelli¤i gelirlerinin artacak olmas›d›r.
ra¤men bugün Fransa ise ticari olarak sa¤lanabilecek Milli stadyum uygulamas› ile milli
Milli Tak›m› formas›nda faydalard›r. maçlar›n biletleri maç tarihinden
Fransa bayra¤› yerine Ülkemizde ise durum biraz ulusçu çok önce sat›fla ç›kabilecek,
Fransa Futbol do¤rultudad›r. Bugün Milli günlük bilet sat›fl› yan›nda kombine
Federasyonu logosu Tak›m›m›z maçlar›n› çeflitli bilet sat›fl› ve stadyumun
yer almakta ve stadyumlarda ve hatta özel imkânlar›n›n el vermesi durumunda
maçlar›n› genellikle karfl›laflmalar› zaman zaman sezonluk loca sat›fl› yap›lmas› da
Stade de France'da ‹stanbul d›fl›ndaki flehirlerde mümkün olabilecektir.
TamSaha 31
Futbol ve Hukuk
Av. Talat Emre Koçak (TFF Hukuk Kurulu Üyesi)

Sporda sponsorluk
Ülkemizde sponsorlu¤un anlam› ve içeri¤i henüz tam olarak kavran›labilmifl de¤ildir.
Sponsorluk konusunda Kurumlar Vergisi Kanunu'nun getirmifl oldu¤u vergi avantajlar›n› kullanmaya
gayret eden sponsor firmalar da reklam ile sponsorluk aras›ndaki farkl›l›klar› net bir flekilde
aç›klayamad›klar› için, ço¤u zaman arzulanan ekonomik geri dönüflü elde edememektedir.

S
porun bir endüstri halini avantajlar›n› kullanmaya gayret sponsorluk ile amaçlanan Reklam ise klasik tan›mlama ile
ald›¤› söylemi, özellikle eden sponsor firmalar da daha uzun süreli bir yol bir tan›t›m arac›d›r ve süreklilik
geride b›rakt›¤›m›z befl reklam ile sponsorluk arkadafll›¤› veya di¤er bir arz etmedi¤i gibi sektörel bir
y›lda sporun tüm paydafllar› aras›ndaki farkl›l›klar› net bir ifadeyle iflbirli¤idir. s›n›rlamay› da gerekli k›lmaz.
taraf›ndan kabul görmeye flekilde aç›klayamad›klar› için, Sponsor olunan, sponsora Bu nedenle reklam
bafllad›. Bugün kendine ait ço¤u zaman arzulanan kendi soyut de¤erlerini ve sözleflmelerinde de münhas›rl›k
idari ve yarg›sal yap›lanmas› ekonomik geri dönüflü elde birikimlerini paylaflma ve onlar s›n›rlamalar›na nadiren
ve gelmifl oldu¤u uluslararas› edememektedirler. yoluyla kitlelere kendi rastlar›z. Burada önemli olan
boyut, sporun ticari ve hukuki Öncelikle bir sözleflme tipi mesajlar›n› verme imkân› tan›r. bir yükümlülük ise sponsor
boyutlar›yla bir bütün olarak olarak sponsorluk Örnek vermek gerekirse, Milli olunana düflmektedir. Sponsor
ele al›nmas›n› mecbur sözleflmelerini ele ald›¤›m›zda, Tak›mlar Ana Sponsorlar› olan olunan, reklam alandan farkl›
k›lmaktad›r. klasik sözleflmeler hukuku kurulufllar, Milli Tak›m olarak kendi sponsoruna
Spor endüstrisinin gelmifl bilgilerimizle çift tarafl› bir logosunu, Milli Tak›m tan›d›¤› haklar›n üçüncü kifliler
oldu¤u ekonomik düzeyin, akdin varl›¤›n› söyleyebiliriz. görsellerini kullanabilme taraf›ndan ihlâl edilip
Avrupa ticari hayat›n›n bugün Burada bir sponsor (sponsor hakk›na sahip olurlar ve bu edilmedi¤ini takip etme
yüzde 3 ila 5'lik bir k›sm›n› olan) ve sponsor olunan yer yolla da Milli Tak›m'la bir yükümlülü¤ü alt›ndad›r. Aksi
kapsad›¤›n› söylemek yanl›fl almaktad›r. Sponsorun, iflbirli¤i portresi çizmeye gayret takdirde sponsora reklam
olmayacakt›r. Avrupa Konseyi sponsorluk iliflkisindeki esas ederler. ‹liflkinin süreklili¤i vermekten çok daha yüksek
taraf›ndan haz›rlanan ünlü beklentisi, sponsor oldu¤u kifli neticesinde ise sponsor olan mebla¤lara mal olan
“Arnaut Raporu”nda da gelinen veya kuruluflun de¤iflik firma, vermek istedi¤i mesaj› sponsorluk iliflkisi anlam›n›
bu duruma önemli bir vurgu mecralardaki görünürlü¤ü, çok daha net ve ak›lda kal›c› yitirecek, en az›ndan
yap›lm›flt›r. elde etti¤i baflar› veya kitleler flekilde verebilir. amac›na ulaflmayacakt›r.
Sponsorluk sözleflmesinin Özetle diyebiliriz ki, sponsor
Reklam kavram›yla karfl›laflt›r›lan sponsorlu¤un hukuken en önemli noktas› ise olunan kifli veya kuruma ait
reklamdan çok daha farkl› bir yap›s›n›n oldu¤unu münhas›rl›kt›r. Genellikle soyut de¤erler ve bu soyut
söylemek yanl›fl olmayacakt›r. Reklam yoluyla spor sponsorluklar›nda de¤erleri sahiplenen kitleye
amaçlanan sadece bir görünürlük ve tan›t›m iken, münhas›rl›¤›n sektörel bir hitap edebilme arzusu,
sponsorluk ile amaçlanan daha uzun süreli bir yol tan›mlama ile sponsorluk kavram›n›n ç›k›fl
arkadafll›¤› veya di¤er bir ifadeyle iflbirli¤idir. s›n›rland›r›ld›¤›na noktas›d›r. Bu nedenle de
rastlamaktay›z. Bunun esas sponsorluk sözleflmelerinin ilk
Son dönemlerde üzerine çok üzerindeki etkisinden gerekçesi, sponsor olunan›n özelli¤i an›lan soyut de¤erlerin
ciddi ekonomik çal›flmalar›n yararlanarak kendi bilinirlik ve sahip oldu¤u soyut de¤erleri paylafl›m› ve bu paylafl›m
yap›ld›¤› sporun gelir görünürlü¤ünü artt›rmak, ayn› sektörde rekabet eden neticesinde kurulan iflbirli¤idir.
kalemlerini inceledi¤imizde, sponsor olunan›n beklentisi ise iki farkl› firman›n beraber Sponsorluk sözleflmelerinin
reklam ve sponsorluk baflta ekonomik menfaat olmak kullanmas›n›n, sponsorlu¤un ikinci önemli unsuru ise
gelirlerinin hiç de üzere sair destekler alarak gayesine hizmet etmeyecek sponsorun ifltigal konusu
küçümsenmeyecek kadar kendi ifltigal konusunda olmas›d›r. Tekrar Milli s›n›rlar› içinde yap›lacak bir
a¤›rl›kl› bir yer tuttu¤unu daha rahat bir pozisyon Tak›m'dan bir örnek vermek s›n›rlama ile sponsora tan›nan
görmekteyiz. Sponsorluk sa¤layabilmektir. gerekirse ayn› sektörde faaliyet münhas›rl›kt›r. Sponsor
kavram olarak uzun y›llard›r Reklam kavram›yla gösteren iki firman›n Milli olunan›n sponsorluk iliflkisi
kullan›l›yor olsa da ülkemizde karfl›laflt›r›lan sponsorlu¤un Tak›m'› destekliyor olmas› ve süresince en önemli
anlam› ve içeri¤i henüz tam reklamdan çok daha farkl› bir Milli Tak›m'›n soyut de¤erlerini yükümlülü¤ü ise sponsorunun,
anlam›yla kavran›labilmifl yap›s›n›n oldu¤unu söylemek paylaflmas›n›n sponsorlara hiçbir kar›fl›kl›¤a mahal
de¤ildir. Sponsorluk konusunda yanl›fl olmayacakt›r. Reklam yarardan ziyade alg› kar›fl›kl›¤› verilmeksizin korunmas› ve bu
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun yoluyla amaçlanan sadece nedeniyle zarar getirece¤ini anlamda an›lan münhas›rl›¤›n
getirmifl oldu¤u vergi bir görünürlük ve tan›t›m iken kolayl›kla söyleyebiliriz. takibinin yap›lmas›d›r. n

32 TamSaha
En iyi

Türk futbolunun problemi savunma!

seviyeye
Monaco'da
ç›kt›m.
Deschamps
ve oyuncu
grubuyla
mükemmel
bir hava
yakalam›flt›k.
Bu atmosfer
Edouardo Mazlum Uluç Türkiye'de taktikler
de bizi
fiampiyonlar
Ligi finaline
kadar tafl›d›.
Deschamps
Cisse
tFransa U21 tak›m›nda
oynad›¤›n dönemde
yetenekleri Patrik Vieira ile
karfl›laflt›r›lan bir oyuncu
oldun. Ancak kariyerin
onun kadar parlak bir
4 bilhassa ofansif a¤›rl›kl›.
Devaml› atak oynamak
güzel bir fley ama iyi
defans yapmak da
futbolda bir o kadar
bütün geliflme göstermedi. önemli. Dünya seviyesinde
oyunculara Bunu neye ba¤l›yorsun? büyük baflar›lara imza
çok yak›nd› ve sFransa Milli Tak›m› atmak için defansif
1998'de Dünya Kupas›'n›
insani yönü kazand› ve Patrick Vieria da anlay›fl›n biraz daha
tak›mdaki o ekibin bir parças›yd›. Her gelifltirilmesi gerekiyor.
herkesi ne kadar o kadroda fazla
oynama flans› bulamasa da
etkilemiflti. 2002-2003 sezonunda

4
o grubun içindeydi. Fransa
2000'de Avrupa fiampiyonu Lyon beni istedi ama
Befliktafl oldu ve Vieira yine o PSG'de benimle
gruptayd›. Tabii iki önemli
benimle iki turnuvada flampiyonluk anlaflamayan teknik
sezon önce yaflam›fl bir oyuncu olarak direktörüm bu transferi
ilgilenmiflti. kariyeri de o ölçüde parlak engelledi. Çünkü Lyon,
O dönemde geçti.
tU21 Tak›m›'nda senden PSG'nin önemli
tak›m›n vazgeçemeyen Domenech rakiplerinden biriydi ve
bafl›nda Del flu anda Fransa A Milli rakibin eline böyle bir
Bosque vard›. Tak›m›'n›n bafl›nda. Onunla koz vermek istememiflti.
diyalo¤un sürüyor mu?
Ancak bu Senin için A Milli Tak›m'da Ben de o zaman
teklif oynama kap›lar› halen aç›k West Ham'a gittim.
Monaco'da m›?
sDomenech bütün
geçirdi¤im o oyuncular› izliyor ve elbette
üst düzey beni de takip ediyor. Ancak
sezonumdan flu anda o bölgede oynayan
Vieira ve Makalele var. Biri
sonra gelmiflti 34, di¤eri 31 yafl›nda.
ve ben de Tak›m›n da tecrübeye
“fiimdi de¤il ihtiyac› oldu¤u için onlar
ancak ileride
olabilir”
cevab›n›
vermifltim.

Fransa Ümit Milli Tak›m›'nda gelece¤in y›ld›z adaylar› aras›nda oynuyor. Ama Domenech'in beni
de yak›ndan izledi¤ini biliyorum.
parlad›. Ülkesinde PSG, Rennes ve Monaco, ‹ngiltere'de de West Ham formalar›n› giydi. tTigana, Fransa'da siyahî olman›n
zorluklar›ndan söz etmifl ve bu
Monaco döneminde kariyerine fiampiyonlar Ligi finalini ekledi. Sahadaki so¤ukkanl› nedenle milli tak›m›n bafl›na
duruflunun aksine son derece haz›rcevap ve sempatik. Tercüman arac›l›¤›yla konufluyoruz getirilmedi¤ini söylemiflti? Bu görüfle
kat›l›yor musun? Sen kendi özelinde
ama zaman zaman beni anlay›p Türkçe cevaplar veriyor. Baklavas›z duramad›¤›n› söylüyor böyle bir s›k›nt› yaflad›n m›?
ve f›st›kl› baklavadan söz edince bir Türk gibi “Oy, oy, oy, oy” nidalar›yla tepki veriyor. sEsas›nda oyuncu olarak de¤il ama
seçici olarak gerçekten s›k›nt›
Ona göre Türk futbolunun temel sorunu, hep beraber hücum ederken, yaflanm›fl olabilir. Ancak ileride
ayn› anlay›fl› savunma için göstermemek. Fransa Milli Tak›m›'n›n bafl›nda
siyahî bir teknik adam olmayacak
diye bir kural yok.
Lyon'a gitmemi
engellediler
tParis Saint Germain'e transfer
oldu¤un ilk dönemde oynama flans›
bulamad›n ve sürekli kiraya
gönderilen bir oyuncu oldun. Bu biraz
da seni anlayacak bir teknik adamla
karfl›laflmamanla ilgiliydi galiba.
s1998-99 sezonunda Rennes'e
kiral›k olarak gitti¤im zaman
19 yafl›mdayd›m. O dönemdeki
iste¤im tüm maçlarda oynamakt›.
Çünkü baflka türlü tecrübe sahibi
olma flans›m yoktu. O yaflta
Paris Saint Germain'de tüm
maçlarda oynayamayaca¤›m›
biliyordum. Rennes'e gittim ve
bir sezon sonra geri döndüm.
2002-2003 sezonunda da
‹ngiltere'ye West Ham'a gittim.

34 TamSaha TamSaha 35
 Önemli olan benim futbolculu¤um ve gösterdi¤im
performans. Hangi ligde oynad›¤›ma de¤il,
futbolumdaki geliflmeye bak›yorum. Esas›nda
bütün ligler az-çok zorlu geçiyor. Ben de kendime
bakt›¤›mda her sezon biraz daha ileriye gitti¤imi
görüyorum.
Avrupa'daki insanlar ‹stanbul'u ve Türk
tak›mlar›n›n sahip oldu¤u fleyleri tam bilmiyorlar.
fiimdiye kadar hiçbir kulüpte böyle bir tesiste
çal›flmam›flt›m. Befliktafl Avrupa'n›n, belki de
dünyan›n say›l› tesislerinden birisine sahip.
O dönemde tak›m›n bafl›nda bulunan
teknik direktörle pek uyuflam›yordum.
O s›rada Olympique Lyon beni
transfer etmek istiyordu ama teknik
direktörüm bu transferi engelledi.
Çünkü Lyon, Paris Saint Germain'in
önemli rakiplerinden biriydi ve
rakibin eline böyle bir koz vermek
istememiflti. Ben de o zaman
‹ngiltere'ye gittim.
tMonaco'ya kiraland›¤›n dönemde
Deschamps'la kendini buldu¤un
söylenebilir. San›r›m o dönem futbol
kariyerinin en yüksek noktas›yd›.
Monaco'da oynad›¤›n dönemle di¤er
sezonlar aras›nda flartlar aç›s›ndan ne
gibi farklar vard›?
sEvet, en iyi seviyeyi yakalad›¤›m
dönem gerçekten de Monaco'ydu.
Çünkü Monaco'da fiampiyonlar Ligi
finali oynam›flt›m. Deschamps beni
18 yafl›mdan beri izleyen ve çok iyi
bilen bir teknik direktör. Ben Fransa
U21 Tak›m›'nda oynarken A Milli
Tak›m'la birlikteydik. Deschamps
A Milli Tak›m oyuncusu olarak
bizim maçlar›m›z› da takip ediyordu.
Monaco'nun bafl›na gitti¤inde f›rsat›n›
buldu¤u an beni transfer etti. Elbette
oynad›¤›n›z tak›mdaki atmosfer çok
önemli. Monaco'da Didier
Deschamps ve oyuncu grubuyla
birlikte mükemmel bir hava
yakalam›flt›k. Bu atmosfer de bizi
fiampiyonlar Ligi finaline kadar tafl›d›.
Elbette böyle bir atmosfer içinde
benim de performans›m yükseldi.
Deschamps bütün oyunculara çok
yak›nd›. Onun bu insani yönü
tak›mdaki herkesi etkilemiflti.
tBefliktafl'tan önce bir de yurtd›fl›
denemen var. Bir sezon Premier
Lig'de West Ham'da görev yapt›n.
Fransa d›fl›nda yaflamak seni nas›l
etkiledi?
sFarkl› bir lig ve farkl› bir kültürdü.
Premier Lig ‹ngiltere'de de yak›ndan
izlenen bir ligdir. O dönemde
24 yafl›ndayd›m ve benim için
çok iyi bir tecrübe oldu.
t‹ngiltere'deki yaflamla
‹stanbul'dakini k›yaslarsan uyum
aç›s›ndan kendini nerede daha
rahat hissetti¤ini söyleyebilirsin?
s‹stanbul'a çok çabuk uyum
sa¤lad›m. Her fley çok iyi gidiyor.
Çok büyük ve güzel bir flehirde
36 TamSaha
yafl›yorum. Dostluklar,
arkadafll›klar her fley harika.
tPSG'ye son dönüflünde bir de
Vahid Halilhodzic'le çal›flt›n.
Halilhodzic Türkiye'de de görev
yapan bir teknik adam ve y›ld›z
oyuncularla aras› pek hofl birisi
de¤il. Sen o dönemi nas›l
de¤erlendiriyorsun?
sVahid Halilhodzic için biraz
kendisini seven bir teknik
direktör oldu¤unu
söyleyebilirim.
‹lk teklifi Del
Bosque'den alm›flt›m
tBefliktafl'a transferine gelirsek,
ilk teklifi ald›¤›nda neler
düflündün?
sEsas›nda ilk teklifi ald›¤›mda
gelmedim. Çünkü Befliktafl
benimle iki sezon önce
ilgilenmiflti. O dönemde
tak›m›n bafl›nda Del Bosque
vard› ve beni istemiflti. Ancak
bu teklif Monaco'da geçirdi¤im
o üst düzey sezonumdan sonra
gelmiflti ve ben de “fiimdi de¤il
ancak ileride olabilir” cevab›n›
vermifltim.
tFransa ve ‹ngiltere Ligleri
Avrupa'n›n befl büyük liginden
ikisi. Bu iki ligde oynad›ktan
sonra Türkiye'ye gelmek kariyer
aç›s›ndan bir ilerleme olarak
de¤erlendirilebilir mi?
sBen olaya bu flekilde
bakm›yorum. Bu iflin bir flemas›
yok bence. Önemli olan benim
futbolculu¤um ve gösterdi¤im
performans. Hangi sezon
nerede oynad›¤›mdan çok,
sezonlar ilerledikçe benim
futbolcu¤umda nas›l bir geliflme
var diye bak›yorum. Esas›nda
bütün ligler az-çok zorlu
geçiyor. Ben de kendime
bakt›¤›mda her sezon biraz
daha ileriye gitti¤imi
görüyorum.
tBuraya gelmeden önce Türk
futbolu hakk›nda neler
biliyordun, hangi oyuncular›
tan›yordun mesela?
sDaha önce Türkiye'ye hiç
Chelsea seyircisine gidip bir
sorun, “Oynanan futbolu
be¤eniyor musunuz?” diye.
Orada birçok insan Arsenal'in
daha iyi futbol oynad›¤›n›
söyler. Ben de seyircilere
“Bizim kazanmam›z› izleyerek
mutlu olun” tavsiyesinde
bulunuyorum.
Gerçekçi hedefimiz ligi ilk iki
s›ra içinde bitirmek ve yeni
sezonda da fiampiyonlar
Ligi'nde yer almak olmal›.
fiampiyonlar Ligi'ne düzenli
kat›lan bir tak›m haline
gelmeli, önce tecrübe
kazanmal› ve ondan sonra da
baflar›lar elde etmeyi
düflünmeliyiz.
Befliktafl taraftar› inan›lmaz.
O kadar müthifl bir tezahürat
var ki, sahada yan›ndaki
arkadafl›nla konuflam›yorsun.
Hatta bazen “Ya çocuklar bir
susun da arkadafl›ma bir fley
söyleyeyim, ondan sonra yine
devam edersiniz” demek
geliyor içimden.
Buraya geldi¤im
günden beri hiç
yabanc›l›k
hissetmedim. Tüm
arkadafllar›mla aram
çok iyi. Hatta baz›lar›
benimle Frans›zca bile
konufluyor. Zaten
nereye gidersem
gideyim çok çabuk
kaynafl›p arkadafl olmak
benim yap›mda var.
gelmemifltim. ‹stanbul'u ilk kez
görüyorum. Ama tabii Befliktafl,
Fenerbahçe ve Galatasaray gibi
tak›mlar›n isimlerini duyuyordum.
O dönemde Hakan fiükür, Nihat
Kahveci ve Emre Belözo¤lu gibi
oyuncular› da tan›yordum.
tBefliktafl'a gelmeden önce
Pascal Nouma'dan bilgi ald›¤›n›
duymufltum. Pascal sana neler
anlatm›flt›?
sEsas›nda buraya gelmeden önce
ilk konufltu¤um kifli Nicolas
Anelka'yd›. Türkiye'de futbolun ve
Befliktafl'taki tesislerin genel
durumu hakk›nda bilgi alm›flt›m.
Anelka bana tesisleflme konusunda
Befliktafl ve Fenerbahçe'nin çok üst
düzeyde oldu¤unu söylemiflti.
Befliktafl'a gelmeye karar verip
imza att›ktan sonra Nouma'yla
konufltum. O da bana çok iyi bir
tercih yapt›¤›m› söyledi, taraftardan
bahsetti ve “Türkiye'nin en iyileri
onlar, stattaki atmosfer
mükemmel” dedi.
Hiçbir yerde böyle
tesis görmedim
tTesislerden söz aç›lm›flken,
Porto maç›ndan önce L'Equipe
gazetesine verdi¤in röportajda
Befliktafl'›n sahip oldu¤u tesislerden
övgüyle bahsetmiflsin. Bu konudaki
düflüncelerini bizimle de paylafl›r
m›s›n?
sEvet, Befliktafl'›n tesisleri
gerçekten inan›lmaz. Avrupa'daki
insanlar ‹stanbul'u ve Türk
tak›mlar›n›n sahip oldu¤u fleyleri
tam bilmiyorlar. Bana niçin
‹stanbul'a geldi¤imi sordular ve
ben de aç›klamak gere¤ini
hissettim. fiimdiye kadar böyle bir
tesiste çal›flmam›flt›m. Ne
Monaco'da, ne West Ham'da, ne
Paris Saint Germain'de böyle bir
ortam yaflad›m. Hakikaten
Avrupa'n›n, belki de dünyan›n
say›l› tesislerinden birisi buras›.
Böyle tesislerde çal›flmak ve bu
kadar mükemmel atmosferdeki bir
statta oynamak profesyonel bir
futbolcu için önemli bir ayr›cal›k
diye düflünüyorum.
Profesyonel futbolcu olmak istiyordum, oldum.
Fransa'da büyük bir kulüpte oynamak istiyordum,
oynad›m. Yurtd›fl›nda büyük kulüplerde forma
giymek istiyordum, onu da baflard›m. Büyük bir
kulüpteyim ve her fley hayal etti¤im gibi gidiyor.
Gerrard, Lampard ve Davids'i be¤eniyorum.
Türkiye'de de Mehmet Aurelio'yu. Defans da yapan,
çelme de takan, flut da atan, gol pas› da veren
komple oyuncular› be¤eniyorum. Ben de her
antrenman›m› bu amaçla yap›yorum.
tTak›m arkadafllar›nla iliflkilerin
ne durumda? Tak›mdaki di¤er
yabanc›lar›n Latin Amerikal›
oldu¤unu düflünürsek, “en yabanc›”
oyuncu sensin. Bu durum seni nas›l
etkiliyor?
sBuraya geldi¤im günden beri hiç
yabanc›l›k hissetmedim. Tüm
arkadafllar›mla aram çok iyi. Hatta
baz›lar› benimle Frans›zca bile
konufluyor. Zaten nereye gidersem
gideyim çok çabuk kaynafl›p arkadafl
olmak benim yap›mda var.
tAsl›nda orta alan›n her bölgesinde
görev yapabilen bir oyuncusun. Sahip
oldu¤un yetenekleri göz önünde
bulundurdu¤unda kendin için en
uygun bölgenin neresi oldu¤unu
düflünüyorsun?
sfiimdi oynad›¤›m yerde, yani
defans›n önünde ön libero olarak
oynad›¤›mda kendimi çok rahat
hissediyorum ve bu görevi
yapmaktan zevk al›yorum.
tBefliktafl bu sezon tek ön libero ile
oynamay› seçti. Bu durumda o tek
oyuncuya oldukça a¤›r bir yük
biniyor. Sen bu konuda ne
düflünüyorsun?
sDefans›n önünde tek bafl›ma
oynamamla yan›mda birisinin daha
bulunmas› aras›nda çok büyük bir
fark yok. Herkes yerini ve defansif
görevini bildi¤i için benim aç›mdan
tek ön libero oynamak bir sorun teflkil
etmiyor.
Chelsea ve
Milan'da da böyle
tBefliktafl genifl bir kadroya sahip ve
dolay›s›yla ilk onbirde önemli
rotasyonlar yaflan›yor. Bazen sen
oynuyorsun bazen de Koray. Tabii bu
di¤er mevkiler için de geçerli. Bu
rotasyonlar oyuncuyu nas›l etkiliyor?
sChelsea, Milan gibi büyük
kulüplerin çok genifl kadrolar› vard›r
ve o kulüplerde de rotasyonlar
yaflan›r. ‹flin do¤rusu, bütün
profesyonel futbolcular›n tüm
maçlara tam anlam›yla haz›r olmalar›
gerekti¤idir. Bazen iki maçta, bazen
de üç maçta bir oynayabilirsiniz.
Önemli olan tak›m›n kazanmas› ve
sizin de görev ald›¤›n›zda en üst
seviyede performans göstermenizdir.
tBefliktafl'a gelirken oyunculuk
performans›n hakk›nda mutlaka bir
tak›m hayallerin vard›. fiu anda hayal
ettiklerine ulaflabildi¤ini düflünüyor sTürkiye'de taktikler bilhassa ofansif
Komple oyuncular›
musun? a¤›rl›kl›. Devaml› atak oynamak güzel
sBenim çok küçük yafllardan beri
be¤eniyorum bir fley ama iyi defans yapmak da
hayallerim vard›. Profesyonel futbolcu futbolda bir o kadar önemli. Bu
tKendi mevkin için dünyada ve
olmak istiyordum, oldum. Fransa'da
Türkiye'de be¤endi¤in oyuncular
yönde biraz eksikler oldu¤unu
büyük bir kulüpte oynamak görüyorum. Ama yine de geliflme
kimler?
istiyordum, oynad›m. Yurtd›fl›nda kaydetti¤inizi düflünüyorum. Türk
büyük kulüplerde forma giymek sGerrard ve Lampard var. Edgar Milli Tak›m›'n›n ve kulüp tak›mlar›n›n
Davids de beni bir dönem etkilemiflti.
istiyordum, onu da baflard›m. fiimdi dünya seviyesinde büyük baflar›lara
Türkiye'de de Mehmet Aurelio'yu çok
büyük bir kulüpteyim ve her fley imza atmas› için defansif anlay›fllar›n›
baflar›l› buluyorum. ‹ngiltere'de
hayal etti¤im gibi gidiyor. biraz daha gelifltirmesi gerekiyor.
“all-round player” diye bir tabir var.
tBugüne kadar izledi¤imiz Cisse, Bunu defans oyuncular›n›n kötü
Yani komple bir oyuncu olmak.
gerçek Cisse'nin tamam› m›, yoksa oldu¤u anlam›nda söylemiyorum.
ilerleyen dönemde daha fazlas›n› Defans da yapan, çelme de takan, flut Tak›mlar›n oyun mantalitesiyle ilgili
da atan, gol pas› da veren oyuncular
görebilecek miyiz? konufluyorum. Bütün tak›m atak
böyle tan›mlan›yor. Ben de bu tip
sE¤er “Yüzde seksenle oynuyorum” yaparken, bütün tak›m da savunma
diyebilen bir futbolcu varsa bu harika oyuncular› be¤eniyorum. yapabilmeli. Yoksa Türkiye'de
bir fleydir. Esas›nda tam yüzde yüz tKendini de bu tip bir oyuncu olarak gerçekten çok iyi defans oyuncular›
m› görüyorsun? oldu¤unu görüyorum. Zaten Gökhan
de¤ilim. Ancak bu konuda bir cevap
verirsem “Daha fazla koflar›m, daha sKendimi en iyi seviyeye çekebilmek Zan ve ‹brahim Toraman benim
yükse¤e z›plar›m” gibi yorumlar için bir gayret içindeyim. Her tak›m arkadafllar›m ve Avrupa'da
olacak. Ama bu tak›m›n bir parças› antrenman›m› da bu amaçla bütün tak›mlarda oynayabilecek
olmak beni çok mutlu ediyor. yap›yorum ve kendimi biraz daha seviyedeler.
Geldi¤imden beri tak›m›n baflar›s› ileriye tafl›maya çal›fl›yorum. tTak›m arkadafllar›n aras›nda seni
için elimden gelen her fleyi tSüper Lig'de oynanan futbolu en çok etkileyeni sorsam?
yap›yorum ve yapmaya da kalitesini nas›l buldun? Fransa Ligi ile sTak›m içinden bir isim istiyorsan›z
devam edece¤im. bir k›yaslama yapabilir misin? kendimi söyleyebilirim. (Gülüyor)
TamSaha 37
 tOras› kesin de ben ikinci
s›radakini ö¤renmek istemifltim.
sBelki inanmayacaksan›z ama hepsi
ayr› ayr› beni etkiledi. Gençler,
kaliteliler. Bence Befliktafl'taki
futbolcular›n hepsi iyi oyuncu.
tBu sezonki flampiyonluk yar›fl›n›n
nas›l geçece¤ini düflünüyorsun?
sfiampiyon olaca¤›m›za
inan›yorum. Çok iyi bir tak›m›m›z
var ve ben büyük baflar›lar elde
edece¤imizden eminim.
Sonuç, oyundan
daha önemli
tFakat flu aflamada bakt›¤›m›zda
Galatasaray daha keyif veren bir
futbol oynuyor.
sBence Chelsea seyircisine gidip bir
sorun, “Oynanan futbolu be¤eniyor
musunuz?” diye. Orada birçok insan
Arsenal'in daha iyi futbol oynad›¤›n›
söyler. Ben de seyircilere “Bizim
kazanmam›z› izleyerek mutlu olun”
tavsiyesinde bulunuyorum. Güzel
futbolu istedikleri yerde izleyebilirler
ama bizim kazanmam›z› izleyerek
keyif duysunlar. Esas›nda iyi
oynad›¤›m›z maçlar da var ve
bunlar›n say›s›n› giderek
ço¤altaca¤›m›za inan›yorum. Çünkü
baflar› ve kazanmakla birlikte güven
de geliyor. O zaman daha iyi
oynama f›rsat› do¤uyor. ‹yi
oynayabilmek ve yar›flç› duruma
gelebilmek için sizinle ayn› ayarda
tak›mlar›n da bulunmas› laz›m.
Yoksa seviyenizi koruyamazs›n›z.
Sürekli bir rekabet olmal›. Bu aç›dan
bak›ld›¤›nda rakiplerimizin de iyi
oynamas› bizim geliflmemize
yard›mc› bir faktör.
tfiampiyonlar Ligi'ne flanss›z bir
bafllang›ç yapt›n›z. Bundan sonras›n›
nas›l görüyorsun?
sAsl›nda gerçekçi hedefimiz ligi ilk
iki s›ra içinde bitirmek ve yeni
sezonda da fiampiyonlar Ligi'nde
yer almak olmal›. Tak›m›m›zda
fiampiyonlar Ligi'nde ilk defa
oynayan çok say›da oyuncu var.
fiampiyonlar Ligi'ne düzenli kat›lan
bir tak›m haline gelmeli, önce
tecrübe kazanmal› ve ondan sonra
da baflar›lar elde etmeyi
düflünmeliyiz. Kaybetti¤imiz ilk iki
maç›n skorunu da çok küçük
detaylar belirledi. Marsilya maç›nda
top rüzgâr›n etkisiyle falso ald› ve gol
oldu. Porto maç›n› ise kazand›k
derken umulmad›k bir golle
kaybettik. Ama tüm oyuncular gördü
ki, fiampiyonlar Ligi maçlar› bile çok
küçük detaylara tak›labiliyor. ‹flte
bunlar›n hepsi birer tecrübe.
Biraz susun da
arkadafl›mla konuflay›m!
tEski tak›m›n PSG'nin taraftarlar›
Fransa'n›n en ateflli gruplar›ndan biri
38 TamSaha
olarak bilinir. Befliktafl taraftar›n›
daha önce oynad›¤›n di¤er
tak›mlar›n taraftar›yla k›yaslayabilir
misin?
sElbette uzak farkla Befliktafl
taraftar›. Düflünsenize, o kadar
müthifl bir tezahürat var ki,
sahada yan›ndaki arkadafl›nla
konuflam›yorsun. Hatta bazen “Ya
çocuklar bir susun da arkadafl›ma bir
fley söyleyeyim, ondan sonra yine
devam edersiniz” demek geliyor
içimden (Gülüyor). Gerçekten
inan›lmaz bir fley. Maç bafllar
bafllamaz tezahürat da bafll›yor ve
son düdü¤e kadar sürüyor. Maç
bitti¤inde tribüne gidip “Teflekkür
ederiz” diye iki kez ellerimizi
ç›rp›yoruz, sanki tribünler üzerimize
y›k›lacak gibi oluyor. Hayat›mda
daha önce böyle bir fleyi hiç
görmemifltim.
tTribünlerin “Kartal gol, gol, gol”
diye düflük tempoda bafllay›p,
sonras›nda giderek h›zlanarak
u¤ultu haline dönüflen bir tezahürat›
var. Bu sizin için bazen sinir bozucu
olmuyor mu?
sHay›r, hay›r, bence bu çok iyi
niyetle bize verilen bir teflvik.
Bana hep olumlu etki yap›yor.
tBundan sonras› için hedeflerin
neler? Kariyerini nas›l planl›yorsun?
sEn büyük hedefim burada kal›c› ve
baflar›l› olmak ve tamamen siyah-
beyazl› renklerin içinde bulunmak.
tYani futbolu burada b›rakmay› m›
düflünüyorsun?
sSöylemek istedi¤im bu de¤ildi ama
neden olmas›n? fiu anda buraday›m,
‹stanbul'a geleli birkaç ay oldu ve
her fley benim için çok
yeni. Zaman›n
neler
getirece¤ini hep beraber görece¤iz.
tBefliktafl taraftarlar›n›n siyahî
oyunculara karfl› ayr› bir sevgisi var.
Daha önce Ferdinand, Amokachi ve
Nouma bu sevgiyi yaflam›flt›.
Galiba s›ra sende.
sOnlar sadece siyahî oyuncular
de¤il ayn› zamanda çok iyi
oyunculard› (Gülüyor). Dilerim
ben de onlar gibi çok sevilen ve
unutulmayan bir oyuncu olurum.
t‹stanbul'daki sosyal yaflam›n nas›l?
sÇok sade bir hayat›m var.
Arkadafllar›mla restoranlara giderim.
D›flar› ç›kar al›flveriflimi yapar›m.
Bu arada baklava yemeden de
duramam.
tTercihin hangisi, f›st›kl› baklava
m›?
sOy, oy, oy, oy (Gülüyor)
tBu arada evli misin?
sEvet, evliyim, 5 ve 1 yafllar›nda iki
k›z›m var. Yak›nda yerleflmek üzere
buraya gelecekler.
tBelki ailenin gelmesi
performans›na da olumlu bir etki
yapacakt›r.
sBenim aç›mdan öyle bir fley söz
konusu de¤il. Ailem yan›mda olsa da
olmasa da ben sahada formam için
her fleyi yapar›m. Siz evli misiniz?
tEvet.
sBana soru sorarken ya da yorum
yaparken eflinizin yan›n›zda
olmamas›ndan etkileniyor musun?
(Gülüyor) Profesyonelseniz iflinizi her
flartta iyi yapman›z gerekiyor.
Ama tabii ailemin yan›mda olmas›
yine de bir art› getirir.
tFutbolun d›fl›nda nas›l vakit
geçiriyorsun?
sMüzik dinlemeyi seviyorum.
Dolay›yla her tür müzi¤i dinliyorum.
Kitap okuyorum, film izliyorum.
Macera, aksiyon ve polisiye
filmleri tercih ediyorum.
Bu arada bol bol
playstation
oynuyorum. n
Futbol Ekonomi
y›ll›k profesyonel futbol gelene¤imizde,
50 futbolun henüz endüstriyelleflmedi¤i 80'li
y›llar›n öncesinde futbol sanki daha bir
âdildi. Futbolun sonucu daha çok yeflil
sahalarda belirleniyordu ve para futbola bugünkü
kadar hükmedememiflti. Bu söylediklerimizi ajitatif
bir de¤erlendirme olarak almay›n›z lütfen.
Anadolu kulüpleri de istisnai olsa dahi
flampiyonlu¤a oynayabiliyordu. Çok fazla örnek
olmamas›na karfl›n (Trabzonspor hariç) bugüne
kadar flampiyonlu¤u k›lpay› kaç›ran iki Anadolu
tak›m›yla karfl›lafl›yoruz. Bu tak›mlar›m›zdan
Eskiflehirspor 1969-70 sezonunda 7 puan;
1971-72 sezonunda da 3 puan farkla ligi ikinci
tamamlayarak flampiyonlu¤u kaç›rm›fl. Adanaspor
ise 1980-81 sezonunu flampiyonun hemen
arkas›ndan 5 puan eksikle tamamlam›fl.
Trabzonspor'u saymazsak, flampiyonlu¤a
bu kadar yaklaflan baflka Anadolu tak›m›
ç›kmam›fl bugüne kadar.
49 y›ll›k süreçte ‹stanbul 43 flampiyonluk yaflarken,
Anadolu sadece Trabzon ile alt› flampiyonluk
görmüfl. Matematiksel olarak ifade edersek, Türkiye
Profesyonel Futbol Ligi'ndeki flampiyonluklar›n
yüzde seksenyedisi ‹stanbul'a gitmifl. Bu çok büyük
40 TamSaha
Anadolu’dan flampiyon
ç›kar m›?
Ligimizde yaflanan s›k›nt›lar›n en önemli nedenlerinden birisi gelir
da¤›l›m›ndaki dengesizlikten kaynaklanan haks›z rekabet.
Rekabetçi aç›dan gerçekten de tart›flmal› ve sorgulamal›y›z:
"Anadolu'dan flampiyon ç›kar m›?"
Asl›nda bu soru bile bir ümitsizlik ve kaderine
raz› olman›n ifadesi olarak kendisini somutlaflt›r›yor.
Anadolu'dan flampiyon ç›kmal›!
Bu, Türk futbolunun gelece¤i ve sa¤l›¤› aç›s›ndan da önemli!
Burada sektördeki rekabetçi denge koflullar›n› analiz edece¤iz ve
Anadolu'dan flampiyon ç›kmas› olanaklar›n› irdeleyece¤iz.
Tu¤rul Akflar
bir oran. Futbolumuzun önünde
bugün iki temel sorun duruyor.
Bunlardan ilki, rekabetçi
dengeyi sa¤layacak ve haks›z
rekabeti ortadan kald›racak bir
yap›ya hâlâ ulafl›lamam›fl
olmas›; di¤eri ise mevcut s›n›rl›
kaynaklar›n dengesiz da¤›l›m›
ile bu kaynaklar›n etkin ve
verimli kullan›lamamas›. Bu iki
temel sorun, futbolumuzun
kalitesini olumsuz etkilemekte,
sportif ve mali baflar›n›n önünü
kesmekte. O halde öncelikle
yap›lmas› gerekeni
sorgulamal›y›z. Yükselen bir
de¤er olarak Türk futbolunun
Avrupa ve dünya futbol
pastas›ndan daha fazla pay
alabilmesi için neler yapmal›y›z?
Öncelikle Türk futbolunun
sosyoekonomik yap›lan›fl›n›
iyi analiz etmemiz gerekiyor.
Bu ba¤lamda konuya
yaklaflt›¤›m›zda Türk futbolunun bugün çok ciddi
altyap› ve üstyap› sorunlar›n›n bulundu¤unu
görüyoruz. Tesis ve stat olarak yeterli alt yap›y›
sa¤layamayan kulüplerimizin, sahip oldu¤umuz
yetenek havuzunu da efektif kullanamad›klar›
ortada.
Rekabetçi dengede ne durumday›z?
Ça¤›m›z futbolunun endüstriyel dönüflümünü
yakalayamayan, kulüpleri hâlâ sadece sportif
organizasyon olarak de¤erlendirip, onlar› birer
ekonomik organizasyon olarak alg›layamayan ve
kavrayamayan yöneticilerden, neredeyse yüz
milyonluk bütçeleri yönetmelerini bekliyoruz.
Bunlar futbolumuzun yap›lan›fl›ndaki sosyal ve
yönetsel zaaflardan bir k›sm› belki. Ancak esas
önemli sorun, futbolumuzu Avrupa'da ve dünyada
sportif ve mali baflar›ya tafl›yacak parasal gelir
düzeyimizdeki zaaflar. Rekabetçi denge
denildi¤inde konuya üç aç›dan yaklaflmak
gerekiyor.
1- Mali anlamda rekabetçi denge.
2- Sportif anlamda rekabetçi denge.
3- Entelektüel-kültürel anlamda rekabetçi denge.
Bu yaz›m›zda, “mali anlamda rekabetçi denge”
üzerinde duraca¤›z. Öncelikle mali anlamda
rekabetin denge noktas›n› bulabilmek için Türk
futbol pastas›n›n büyüklü¤ünü net olarak ortaya
koymal›y›z. Daha sonra bu büyüklü¤ün ne anlam
ifade etti¤ini endüstriyel futbolun merkezi
Avrupa futboluyla k›yaslamal›y›z ki, gerçek
büyüklü¤ümüzün fark›na varabilelim.
Buna göre aksiyomlar alabilelim.
Finansal durum
Yapt›¤›m›z hesaplamalar› baz ald›¤›m›zda Türk
futbol pastas›n›n büyüklü¤ü 450 ila 500 milyon
dolar civar›nda. Asl›nda muhasebeye yans›yan
rakam bu. Muhasebeye yans›mayan, ülkemizde
faaliyetlerini devam ettiren 163 futbol kulübünün
faaliyetleri için yap›lan lokal destekler de dikkate
al›nd›¤›nda; (Süper Lig'in d›fl›nda profesyonel
futbol kulüplerinin y›ll›k faaliyetleri için minumum
1 milyon dolar civar›nda ortalama bir bütçeye
ihtiyaç duyulmaktad›r.) Türk futbol pastas›n›n
büyüklü¤ü 600 milyon dolara ulafl›yor. Bu
büyüklük 12.5 milyar dolarl›k Avrupa futbol
pastas›n›n yaklafl›k yüzde befline karfl›l›k geliyor.
UEFA'ya ba¤l› 52 ülke içinde, toplam 342 milyar
dolarl›k GSY‹H (gayrisafi yurtiçi has›la) ile en
büyük onbirinci ülke olmam›za karfl›n, Türk
futbolunun mali anlamda Avrupa futbol
pastas›ndan yeterli pay› alamad›¤› ortaya ç›k›yor.
Türk futbol pastas› bugün itibar›yla ne yaz›k ki
olmas› gereken büyüklükten çok uzakta. Futbol
pastas›n›n yeterli büyüklü¤e ulaflamamas›,
kulüplerimizin Avrupa'da baflar›lara ulaflmas›n›n
önünü kesiyor. Bu nedenle Avrupal› devlerle
rekabet edemiyoruz. Sportif baflar› olmay›nca, mali
baflar› da gelmiyor. Türk futbolu kendisini yeniden
üretecek ve uluslararas› marka olmas›n› sa¤layacak
baflar›lara imza atabilmek için gerekli kayna¤›
yaratmakta zorlan›yor.
Sorun sadece kaynak yaratamamaktan da
kaynaklanm›yor. Var olan pastan›n paylafl›m›nda
da ciddi problemler var. Yaklafl›k 600 milyon dolar
büyüklü¤ündeki futbol gelirlerimiz, kulüpler
aras›nda rekabeti art›racak, teflvik ve flikeyi ortadan
kald›racak, sportif baflar›y› getirecek flekilde
kulüplere da¤›t›lm›yor, da¤›t›lam›yor.
Rekabetçi denge kurulam›yor, kulüplerimiz
dengede rekabet edemiyor. Bu nedenle Türk
futbolu yükselen bir de¤er olarak, Avrupa ve
dünya futbolundan daha fazla pay alam›yor.
Kay›tl› de¤erler üzerinden hesaplad›¤›m›z 500
milyon dolarl›k Türk futbol pastas›n›n paylafl›m›na
bak›ld›¤›nda ise üç büyük kulübün, toplam gelirin
yüzde otuzüçünü kendi aralar›nda bölüfltüklerini
görüyoruz. Trabzonspor'u da dahil etti¤imizde bu
pay yüzde 37'ye kadar ç›k›yor. Sadece Süper
Lig'deki kulüplerimizi baz alsak bile geriye kalan
on dört kulübün bu pastadan ald›¤› pay›n
ortalamas› yüzde 4.5'a kadar düflüyor. Kald› ki,
2. 3. ve amatör liglerimizi pastan›n paylafl›m›na
dahil etmeden bu hesab› yap›yoruz. Durum bu
olunca, ligin tepesindeki dört kulüp ortalama yüzde
9.5 oran›nda pay al›rken; kalan on dört kulübün
pay› ise yüzde 4.5 civar›nda gerçeklefliyor. Sonra
da bu kulüplerimizden rekabet edebilmesini
bekliyoruz. Hangi bütçe ve hangi kaynakla bu
kulüpler rekabet edecekler? Türk futbolunun
yap›lan›fl›ndaki bu oligopolistik tekelci ve dengesiz
yap› devam etti¤i sürece, asl›nda biz bu
kulüplerimizi rekabet etmemeye zorlam›fl oluyoruz.
Afla¤›daki tabloda yer alan veriler bize Türk futbol
pastas›n›n büyüklü¤ünün 500 milyon dolara
yaklaflt›¤›n› gösteriyor. (Bundan sonra 500 milyon
dolar olarak dikkate al›nacakt›r.) Bu gelirler içinde
en önemli kalemi yüzde 32'yle naklen yay›n
gelirleri oluflturuyor. Bu geliri takip eden di¤er
önemli gelir kalemi ise yüzde 16'l›k payla
sponsorluk gelirleri. Tribün gelirlerinin pay› ise
yüzde onüçe düflmüfl durumda. Yüzde yirmiikilik
di¤er gelir kalemleri içinde ise Sportif A.fi.'lerin
temettü gelirleri, logolu ürün sat›m gelirleri
(merchandising gelirleri), hibe ve yard›m gelirleri
v.b gelirler bulunuyor.
2006-07 Sezonu ‹tibar›yla Türk Futbol Pastas›n›n Büyüklü¤ü olduklar› mevcut ve alacaklar›n›n yani
Gelirler Tutar Toplam Gelir
(Milyon Dolar) ‹çindeki Pay› (%) olarak ekside oldu¤u, bu kulüplerin
TV yay›n haklar› 151
Süper Lig isim hakk› 10
Tribün gelirleri 70
Sponsor gelirleri 75
Saha içi reklam pastas› 55
Türkiye Kupas› isim hakk› 14
Di¤er gelirler 100
TOPLAM (Milyon Dolar) 475
Bugün Süper Ligi sportif, iktisadi ve mali anlamda
domine eden üç büyük kulübün finansal tablolar›n› yüzde 74'e yaklaflm›fl vaziyette.
konsolide etti¤imizde afla¤›daki sonuçlar karfl›m›za
ç›k›yor:
1- Üç büyük kulüp toplam 160.2 milyon dolarl›k;
yani toplam futbol pastas›n›n yüzde 32'si kadar
gelir yaratabiliyor.
2- Buna karfl›n, bu kulüplerin toplam gelirden
ald›klar› pay,
ürettiklerinden
yüzde sekiz
daha fazla.
Yani yüzde
k›rka ulaflm›fl
vaziyette.
Üç büyük
kulübün
y›ll›k yapm›fl
olduklar› toplam 201 milyon dolarl›k gider, 500
milyon dolarl›k futbol pastas›n›n yüzde k›rk›n›
oluflturuyor. Bu durumda üç büyük kulüp,
yaratt›klar› gelirden daha fazlas›n› futbol
pastas›ndan alm›fl oluyor. Bu sonuca göre üç
büyük kulüp toplam futbol pastas›na yüzde 32
katk› sa¤larken, bu pastadan yüzde 40 pay al›yor.
Ürettiklerinden daha fazlas›n› harc›yor yani
tüketiyor. (Yüzde sekiz daha az pay alsalar,
40 milyon dolar daha di¤er kulüplere pay
edilmifl olacak)
3- Mali kesimin futbol kulüplerine açt›¤› kredilerin
toplam› 240 milyon dolara ulaflm›fl durumda. Üç
büyük kulübün mali kesimden ald›¤› pay ise yüzde
seksen civar›nda... Di¤er deyiflle mali olanaklar›n
büyük bir k›sm› da bu kulüplerce kullan›lm›fl
oluyor.
4- Üç kulübün de y›ll›k gelirleri giderlerini
karfl›lamaktan uzak. Bu nedenle sektör, finansal
dengesini d›fl kaynak ya da transfer olunan di¤er
gelirlerle sa¤l›yor. Üç kulübün y›ll›k net aç›klar› 40.9
milyon dolara ulaflm›fl halde. Bu tutar toplam pastan›n
yüzde sekizine karfl›l›k geliyor. Yani üç büyükler Türk
futbolunun k›t ve s›n›rl› kaynaklar›n› efektif ve verimli
kullanam›yor. Kulland›klar› kaynaklar› ise pastay›
daha da büyütebilecek flekilde harcam›yor.
Kaynaklar rasyonel kullan›lam›yor.
5- Üç kulübün aktif ve pasiflerine bak›ld›¤›nda, net
borçlu olduklar› görülüyor. Yani sahip
aktiflerinin, borç ve yükümlülüklerini
karfl›layamad›¤›, üç kulübün net varl›k
32 toplam net borçlar›n›n 321.3 milyon
2 dolara ulaflt›¤› gözlemleniyor.
13 Üç kulüp de pasif a盤› veriyor.
16 6- Üç büyük kulübün toplam y›ll›k
12 ücret ve maafl giderleri y›ll›k 94
3 milyon dolar civar›nda. Kulüp bafl›na
22 ortalama ücret ve maafl gideri 31,3
100 milyon dolara ulaflm›fl durumda.
Kulüplerin y›ll›k ücret ve maafl
giderlerinin, toplam cirolar›na oran› ise ortalama
Sonuç
Üç büyük kulübün 2006 finansal de¤erleri
üzerinden yapt›¤›m›z konsolide finansal analiz bize
gösteriyor ki; üç büyük kulüp y›ll›k ortalama 53.4
milyon dolar gelire ulafl›rken; giderler ortalamas›
ise 67 milyon dolara yükseliyor. Üç kulübün
yapt›¤› toplam 201.1 milyon dolarl›k gider ise
toplam Türk futbol pastas›n›n yüzde 40'›na karfl›l›k
geliyor. ‹flte haks›z rekabetin ve dengesiz gelir
da¤›l›m›n›n nirengi noktas›n› da buras› oluflturuyor.
Türk futbol kaynaklar›n›n yüzde 40'›n› harcayan üç
kulübün yaratt›¤› gelir ise ne yaz›k ki, giderlerini
karfl›lamaktan uzak ve bu nedenle bu üç kulüp her
y›l bütçe ve nakit a盤› veriyor. Bunun anlam› ise
Türk futbolunun k›t ve s›n›rl› olan kaynaklar›n›n,
bu kulüpler taraf›ndan etkin ve verimli
kullan›lamad›¤›d›r.
Yine bu kulüplerimizin net varl›klar› y›ll›k ortalama
107.3 milyon dolar ekside görünüyor. Yani
kulüplerimizin borç ve yükümlülüklerini
karfl›layabilecek yeterli aktif varl›k
yaratamad›klar›n›, borçlanma yoluna giderek
faaliyetlerini ve aktiflerini finanse ettiklerini
görüyoruz.
Mali anlamda rekabetimizi etkileyen unsurlar›
k›saca ana bafll›klar halinde s›ralad›¤›m›zda,
kulüplerimizin genel olarak;
‰ Gelirlerinin giderlerini karfl›lamakta yetersiz
kald›¤›n›,
‰ Özkaynak yetersizli¤i çektiklerini,
‰ Net varl›klar›n›n borçlar›n› karfl›layacak yeterli¤e
sahip olmad›¤›n›,
‰ Yüksek maliyetle borçland›klar›n›,
‰ Sahip olduklar› kaynaklar› efektif ve verimli
kullanamad›klar›n›,
‰ Düzenli ve istikrarl› gelirlerinin, toplam gelirler
içinde düflük bir paya sahip oldu¤unu,
‰ Markalaflabilme konusunda stratejik bir görüfle
sahip olmad›klar›n› görüyoruz.
Bu olumsuzluklar gelir da¤›l›m›ndaki dengesizli¤i
her geçen gün daha da art›r›yor. Artan dengesizlik
çarp›k bir yap›lanmay› da beraberinde getiriyor.
Bu yap›lanman›n kaç›n›lmaz sonucu olarak da
karfl›m›za dengesiz ve haks›z rekabet ç›k›yor. Bu
yap› bir taraftan Anadolu'dan yeni flampiyonlar›n
ç›kmas›n›n önünü keserken, di¤er taraftan da Türk
futbolunun rekabetçi yap›s›n› zay›flat›yor, Avrupa
ile rekabette geride kalmam›za neden oluyor.
Futbol kalitemizin yükselememesi ve düflen reyting
bizi kendi içimizde rekabete mahkûm k›l›yor.
Oysa Türk futbolu sahip oldu¤u nüfus ve yetenek
havuzu dikkate al›nd›¤›nda Avrupa ve dünya
futbolundan hak etti¤i pay› alabilecek
potansiyellere sahip görünüyor. n
TamSaha 41
Yenal Tuncer
Denizlispor'un altyap›s›nda
bafllad›, Denizli Belediyespor'da
3.Lig'in tozunu yutarak piflti,
geçti¤imiz sezon geldi¤i
Bursaspor'a ›s›nma süresini
tamamlad› ve bu sezon ilk
onbirin vazgeçilmez oyuncusu
konumuna yükseldi. Asl›nda
3.Lig'de oynad›¤› dönemde
Ümit Milli Tak›m'a seçilmesi
kalitesinin göstergesiydi.
Sol ayakl› oyuncu s›k›nt›s›
çekilen ülke futbolu için
22 yafl›n umutlar›n› yeflertiyor.
42 TamSaha
Solun
yeni
umudu
Koray Gürtafl
tBursaspor'a gelmeden önce hangi
tak›mlarda oynad›n?
sFutbola Denizlispor'un altyap›s›nda
bafllad›m. Orada uzun bir süre kald›m.
fiimdi Bursaspor'da beraber oynad›¤›m›z
kaleci Yavuz'la Denizlispor'da da
beraberdik. Sonra Denizlispor
A Tak›m›'na geçme flans› do¤du.
Ama biraz daha tecrübe kazanmak için
Denizli Belediyespor'a gittim.
Biraz 3.Lig'in tozunu yutmak istedim.
2.5 sezon orada oynad›ktan sonra
Bursaspor'a geldim.
tBursaspor'da bekledi¤inden daha k›sa
sürede mi oynama flans› yakalad›n?
s‹lk sezonumda gerçekten umdu¤umdan
fazla flans buldum. Ligde üç maçta ilk
onbirde görev yapt›m. Baz› karfl›laflmalarda
sonradan oyuna girdim. Türkiye Kupas›
maçlar›nda da oynad›m.
tBu sezon ilk onbirde yer bulaca¤›n›
düflünüyor muydun?
sHerkes haz›rl›k döneminde ilk onbire
girmek için çal›fl›r. Ben de sezona bu
do¤rultuda haz›rland›m. Bana güvenenlerin
bu güvenini bofla ç›kartmamak için tüm
gücümle çal›fl›yorum. Umar›m bundan
sonra daha baflar›l› olurum.
tAyn› bölgede uzun zamand›r görev yapan
Cornel Frasineanu'nun tak›mdan ayr›lmas›
senin için avantaj m› oldu?
sSonuçta Frasineanu Bursaspor'a dört
sezon emek vermifl bir oyuncu. Onun
ayr›lmas› iyi mi oldu kötü mü oldu
bilemiyorum. Kalsa belki tatl› bir rekabet de
yaflanabilirdi. Ama flu bir gerçek ki,
Fresi'nin gitmesiyle önüm aç›ld›. bir duygu. Allah inflallah devam›n› nasip eder. Herkes haz›rl›k
tSeni baz› maçlarda savunman›n solunda da Bülent Hoca her zaman arka
izledik. Kendini defansta m› yoksa orta alanda m› direkte haz›r olmam›z› ister, “Top mutlaka oraya
döneminde ilk onbire
daha baflar›l› buluyorsun? gelir” derdi. Ben pozisyonumu alm›flt›m ki top girmek için çal›fl›r. Ben de
sAç›kças› kendimi orta alan›n solunda daha önüme düfltü. Sa¤ aya¤›mla m› yoksa solla m› sezona bu do¤rultuda
baflar›l› buluyorum. Sol bekte de oynar›m ama vuray›m diye biraz bocalad›m. Neyse ki topu haz›rland›m. Bana
defansif aç›dan eksiklerim var. Hep hücumu a¤larla buluflturdum. Golden sonra müthifl bir
düflündü¤üm için savunmada konsantrasyon sevinç yaflad›k. Hatta altta kald›¤›m için nefesim
güvenenlerin bu güvenini
sorunu yaflayabiliyorum. kesildi. bofla ç›kartmamak için
tBe¤endi¤in ve eksik oldu¤unu düflündü¤ün tDenizli Belediyespor'dan tan›d›¤›n Veli ve tüm gücümle çal›fl›yorum.
yanlar›n neler? Yavuz Özkan'›n da Bursaspor'da olmas› Umar›m bundan sonra
sKendimi övmek gibi olmas›n ama topla ç›k›fl›m adaptasyonunda kolayl›k sa¤lad› m›?
iyidir. Kuvvetliyimdir. Demin de söyledi¤im gibi sYavuz ve Veli'nin de burada olmas› benim için daha baflar›l› olurum.
defans konusunda kendimi gelifltirmem laz›m. büyük flanst›. Bu sayede uyum sürecini çok
Kolay çal›m yiyorum. Bir de adam kovalamay› çabuk aflt›m. Aç›kças› kendimi orta
tam anlam›yla beceremiyorum. t‹ki y›l öncesine kadar 3.Lig'de top koflturan bir
oyuncu olarak bu kadar k›sa sürede ç›k›fl yap-
alan›n solunda daha
man› neye ba¤l›yorsun? baflar›l› buluyorum. Sol
3.Lig'den Ümit Milli Tak›m'a gittim
sSüper Lig'de oynayan tüm bekte de oynar›m ama
tMilli Tak›mlarda oynad›n m›? futbolcular bir yerlerden geliyor. Hatta bazen defansif aç›dan
arkadafllar da bana tak›l›p 3.Lig'den geldi¤imi
sÜmit Milli Tak›m'da forma giydim.
hat›rlat›yor. Ben de ‹smail Güldüren'e “Sen
eksiklerim var. Hep
Norveç'e karfl› oynad›m. Romanya maç›nda ise hücumu düflündü¤üm için
kadrodayd›m. Hatta iki gidiflimde de kadrodaki ‹negölspor'dan gelmedin mi?” diyorum.
tek 3.Lig futbolcusu bendim. Denizli
Yetene¤in varsa mutlaka kendini gösterirsin. fiu savunmada
ana kadar benim aç›mdan her fley yolunda gitti. konsantrasyon sorunu
Belediyespor'da kendinizi göstermeniz zor.
Bursaspor'da olsayd›m çok daha erken ‹lk beflte yer alabiliriz yaflayabiliyorum.
Milli Tak›m'a seçilebilirdim.
tBu sezon Trabzonspor maç›nda gol att›n. O tSana göre Bursaspor bu sezon ligde nas›l bir
anda neler hissettin?
Kendimi övmek gibi
derece elde eder?
sSüper Lig'de ilk golümdü. Gerçekten çok güzel sBizim amac›m›z her zaman üst s›ralarda olmak. olmas›n ama topla ç›k›fl›m
iyidir. Kuvvetliyimdir.
Demin de söyledi¤im gibi
defans konusunda
kendimi gelifltirmem
laz›m. Kolay çal›m
yiyorum. Bir de adam
kovalamay› tam anlam›yla
beceremiyorum.

Bizim amac›m›z her

zaman üst s›ralarda
olmak. ‹lk beflin içinde yer
bulabilece¤imizi
düflünüyorum. ‹lk
haftalarda sergiledi¤imiz
futbol herkesin dilinde.
Yensek de yenilsek de
takdir ediliyoruz. ‹yi bir
ç›k›fl yakalay›p üst
s›ralara t›rmanmak
istiyoruz.

Bursa'da futbol
oynaman›n art›lar›
eksilere göre daha fazla.
Buradaki en büyük
güzellik ateflli
taraftar›m›z›n deste¤i.
Zorluklar ise medya ve
taraftar bask›s›. Tüm bu
faktörleri alt alta koyunca
“‹yi ki Bursa'ya gelmiflim”
diyorum.

TamSaha 43

‹lk beflin içinde yer
bulabilece¤imizi
düflünüyorum. ‹lk haftalarda
sergiledi¤imiz futbol herkesin
dilinde. Yensek de yenilsek de
takdir ediliyoruz. ‹yi bir ç›k›fl
yakalay›p üst s›ralara t›rmanmak
istiyoruz.
tPeki yeflil-beyazl› tak›m›n Fortis
Türkiye Kupas›'ndaki flans›n› nas›l
görüyorsun?
sFinale ç›kmam›z iflten bile de¤il.
Hem maddi hem de manevi
aç›dan kupa çok önemli. Ne kadar
yol kat edersek o kadar para
kazan›r›z. Yavafl yavafl havaya
giriyoruz. Gruplara kalmay›
baflararak ilk önemli ad›m› att›k.
Kupada iyi ifller yapaca¤›z.
tÖnce Galatasaray ard›ndan da
Trabzonspor maçlar›ndaki
performanslar›nla ulusal
medyadaki yorumcular›n da
dikkatini çekmeyi baflard›n ve
olumlu elefltiriler ald›n. Hakk›ndaki
bu pozitif yorumlar seni nas›l
etkiliyor?
sAld›¤›m övgüler duymak
istedi¤im fleyler. ‹yi oynaman ve
insanlar›n senden söz etmesi
elbette gururland›r›yor.
Fakat bunlarla yetinmemek,
daima ileri gitmek laz›m.
Bu olumlu elefltirileri sürekli
44 TamSaha
alabilirsem bir anlam ifade eder.
tBu ç›k›fl›n›n ard›ndan yedek
kulübesinde oturdu¤un
karfl›laflmalar da oldu. Bu durum
seni olumsuz etkiledi mi?
sElbette ki hiçbir oyuncu yedek
kalmak istemez. Ama inifller ve
ç›k›fllar olabiliyor. Ben durumu
olgunlukla karfl›lad›¤›m›
düflünüyorum. Zaten sonradan
girdi¤im maçlarda da
yapabilece¤imin en iyisini
yapmaya çal›flt›m.
tOlumsuz elefltirileri nas›l
karfl›l›yorsun?
sOlumsuz görüfller beni bir gün
etkiler, ondan sonra unuturum.
Herkesin düflüncesine sayg›m var.
Hakk›mdaki tüm düflüncelerin
olumlu olmas›n› beklemiyorum
zaten. Benimle ilgili kötü fleyler
yaz›ld›¤› zaman “Olur böyle
fleyler” deyip yoluma devam
ediyorum.
tBursaspor'un bu sezon gol
s›k›nt›s› çekti¤i düflüncesine
kat›l›yor musun?
sfiu ana kadar çok gol atamad›k
belki ama çok pozisyona girdik.
Tum'un Fenerbahçe maç›nda gol
atmas› onun aç›s›ndan büyük
moral oldu. S›k›nt›s›n› üzerinden
att›. Tum her yönüyle çok kaliteli
bir santrfor. Sinan da çok önemli
bir isim. Bundan sonra daha golcü
bir kimlik kazanaca¤›m›z
kanaatindeyim.
tBursaspor bu sezon hakem
hatalar›ndan en çok yak›nan
tak›mlardan biri. Sen bu konuyu
nas›l de¤erlendiriyorsun?
sMaalesef baz› hatalar çok
can›m›z› yakt›. Ama her fleyi de
hakeme ba¤lamamam›z laz›m.
Hatalar›m›z› iyi inceleyip bunlar›
gidermemiz gerekiyor.
‹yi ki Bursaspor'a
gelmiflim
tBursaspor futbolcusu olman›n
güzel yanlar› ve zorluklar› neler?
sBursa'da futbol oynaman›n
art›lar› eksilere göre daha fazla.
Buradaki en büyük güzellik
ateflli taraftar›m›z›n deste¤i.
Zorluklar ise medya ve taraftar
bask›s›. Taraftar›m›z her zaman
iyi sonuçlar almam›z› istiyor.
Aksi bir durum olunca da tepki
gösteriyor. Tüm bu faktörleri
alt alta koyunca “‹yi ki Bursa'ya
gelmiflim” diyorum.
tBursaspor'daki a¤abeylerin
gençlere yaklafl›m› nas›l?
sTak›mdaki büyüklerimiz
gerçekten çok iyiler. Bizden
sevgilerini, desteklerini eksik
etmiyorlar.
tÜstün bir top tekni¤ine sahipsin.
Bu özelli¤i nas›l kazand›n?
sTekni¤imi gelifltirmek için özel
bir çal›flma yapmad›m. Tamamen
Allah vergisi. Zaten çal›flarak bu
konuda aflama kaydedilece¤ine
pek inanm›yorum.
tTürkiye'deki favori oyuncun kim?
sKaptan›m›z diye söylemiyorum
ama Egemen'i çok baflar›l›
buluyorum. Bu kesinlikle
samimi düflüncem.
tAtmay› düflledi¤in bir gol var m›?
sDenizli Belediyespor'da daha
geride oynamama ra¤men daha
fazla gol att›m. ‹çlerinde hayli
güzelleri vard›. fiöyle çok uzaktan
sert bir flutla topu 90'a yollamay›
çok isterim do¤rusu.
tEn çok hangi ligin maçlar›n›
izlemeyi seviyorsun?
s‹ngiltere Ligi'ndeki maçlar›
seyretmekten büyük zevk
al›yorum. Manchester United
hayran›y›m. En be¤endi¤im
futbolcu ise Cristiano Ronaldo.
tEn sevdi¤in tezahürat hangisi?
sEn sevdi¤im tezahürat taraftar›n
“Odam kireç tutmuyor” türküsünü
hep beraber söylemesi. Bu flark›y›
duyunca tüylerim diken diken
oluyor. Her maç o tezahürat›n
gelmesini beklerim.
tBundan sonras› için neler
hedefliyorsun?
sBursaspor'a en iyi flekilde
katk› sa¤lamak ve A Milli Tak›m'a
gitmek. Elbette Avrupa'da
oynamay› da isterim.
Ama önce ilk hedeflerimi
yakalamal›y›m. Sonras› zaten gelir.
Solak olmak avantaj
tSolak olman›n avantajlar› var m›?
sSolak olmak bir futbolcu için
avantaj. Çünkü kolay bulunmuyor.
Bu nedenle aranan oyuncu
oluyorsunuz.
tBofl zamanlar›nda neler
yap›yorsun?
sEn büyük e¤lencemiz evdeki
playstation turnuvalar›. Bekir
Ozan, Yavuz Özkan, Veli ve Ömer
Kaplan'la ayn› evi paylafl›yorum.
Ev halk›na Mustafa Sarp ile Cihan
a¤abey de kat›l›nca çok keyifli
maçlar oluyor. Ben bu oyunda
hep Manchester United'› al›yorum.
Bunun d›fl›nda internette vakit
geçiriyoruz.
tOkumay› seviyor musun?
sFutbol ve otomobil dergilerini
okuyorum.
tFutboldan ilk kazand›¤›n parayla
ne yapt›¤›n› hat›rl›yor musun?
s‹lk maafl›m 90 milyondu. Paray›
ald›¤›m günü hiç unutmuyorum.
Hemen markete gidip ev için
al›flverifl yapm›flt›m. Tavuk ald›¤›m›
iyi hat›rl›yorum. n

Futbolun Beyin Tak›m›
Dünya Kupas›’n›n efendisi
Bugüne dek 17 kez düzenlenen Dünya Kupas›'n› iki kez kazanabilmifl tek teknik direktör o.
Filoloji e¤itimi almak için gitti¤i Fransa, ‹sviçre ve ‹ngiltere'de bir yandan da futbola olan
ilgisini sürdürdü. Torino'nun önce kurucusu, k›sa süre sonra da teknik direktörü oldu.
Olimpik tak›mdaki baflar›s›z iki deneyimin ard›ndan 1929'da bafl›na geçti¤i ‹talya Milli
Tak›m›'n› 19 y›l boyunca yönetti ve mavilere tarihinin en büyük baflar›lar›n› yaflatt›.
D ünya futbol tarihine
teknik adam olarak
geçmek için yap›lmas›
gereken fley az çok
bellidir: fiampiyonluk
kupas›na uzanm›fl olmak.
Tabii bunun bir anlam
tafl›mas› için de ya
mümkün oldu¤u kadar
çok kupay› kald›rarak
rekorlar k›rmay› baflarmak
ya da sayg›nl›¤› sadece belli bir
ülkede, k›tada de¤il, tüm
dünyada geçerli olan bir kupay›
kazanmak gerekir. Böylesi büyük
baflar›lara imza at›p unutulan
teknik adam say›s› çok fazla
de¤ildir. Hele ki iki Dünya
Kupas› kazanm›fl tek adam›n
kolayl›kla unutulmufl olmas›
beklenemez. Ne var ki, ‹talya
Milli Tak›m›'na 1934 ve 1938'de
Dünya Kupas›'n› kazand›rm›fl
Vittorio Pozzo'nun, çok daha
düflük profilli baflar›lar kazanan
teknik adamlara göre çok daha
az hat›rland›¤› da bir gerçek.
Torino'nun
kuruculu¤undan
milli tak›ma
1886'da Torino'da orta halli bir
ailenin çocu¤u olarak do¤an
Pozzo, lise y›llar›ndan itibaren
futbol oynamaya bafllad›. Filoloji
e¤itimi alan Pozzo, Fransa,
‹sviçre, ‹ngiltere gibi ülkelerde
e¤itimini sürdürürken futbolla
ilgilenmeye devam etti. Bir
46 TamSaha
K›vanç Koçak
yandan amatör olarak oynarken
bir yandan da birçok maç
seyrederek kendisini gelifltirdi.
1905-1906 y›llar› aras›nda
‹sviçre'de Grasshoppers
tak›m›nda oynayan Pozzo, ayn›
y›l ülkesine dönerek, teknik
adaml›kta kazanaca¤›
baflar›lardan çok daha önce
tarihteki yerini ald›. Torino
flehrinin büyük tak›m›
Juventus'tan koparak kendilerine
yeni bir tak›m kurmak isteyen
gençler aras›nda Vittorio Pozzo
da vard›. “Il Grande Torino”
(Muhteflem Torino) olarak tarihe
damga vuracak tak›m›n
temellerinde yer alan Pozzo,
bordo-beyazl›larda befl sezon
oynad›ktan sonra 1911'de çok
genç yaflta futbolu b›rakt›.
1912'de ise tak›m›n
kuruluflundan itibaren her fleyine
hâkim bir isim olarak, teknik
adam koltu¤una oturup
Torino'nun bafl›na geçti. 1922'ye
kadar bu görevde kalan Vittorio
Pozzo, yine 1912 yaz›nda
‹sveç'te düzenlenen
Olimpiyatlarda ‹talyan Olimpik
Vittorio Pozzo
1934 ve 1938'de Dünya Kupas›'n›,
1936'da Olimpiyat Oyunlar›n›, 1930 ve
1935'te Orta Avrupa Uluslararas›
Kupas›'n› kazanan ‹talya'n›n makine
düzeniyle iflleyen düzeninin yarat›c›s›
Pozzo, baflar›s›n› kat› disiplini,
profesyonelli¤e verdi¤i önem ve
oyunu iyi okumas›na borçluydu.
Milli Tak›m›'n›n da “tek
seçicili¤ini” üstlenmiflti. Ancak
tak›m ilk maçta Finlandiya'ya
uzatmalarda 3-2 yenilerek
turnuvadan eleniyordu. Böylece
Pozzo da Torino Teknik
Direktörlü¤ü'nün yan›nda
sürdürdü¤ü Pirelli'deki ifline geri
dönüyordu.
Birinci Dünya Savafl›'nda, ‹talyan
komandolar›na verilen adla,
“Alpini” olarak görev yapan
Pozzo, 1921'de ‹talya futbolunu
kar›flt›ran bir olayda da aktif
olarak yer ald›. Ligdeki tak›mlar›n
azalt›lmas› iste¤i gündeme
gelince, bir plan haz›rlayan
Pozzo'nun “yol haritas›” kabul
edilmeyince, “küçük” tak›mlar
ligden çekilmeye ve kendi
organizasyonlar›n› yaratmaya
karar verdi. Bir sezon C.C.I.
ad›yla da oynanan ‹talya Ligi,
ertesi sezon sorunlar› çözerek
tekrar birleflti.
1924 Paris Olimpiyatlar›'nda
çeyrek finale kadar yükselen
Olimpik Tak›m ‹sviçre'ye
elenince, Pozzo Azzuriler'deki
görevinden istifa etti. Ayn› y›l
kan›tl›yordu. Futbolda,
büyük turnuvalardan ve
maçlardan önce kampa
çekilme uygulamas›n›n
hemen hemen ilk yarat›c›s›
olan Pozzo, elindeki
potansiyeli çok iyi bilen,
tak›m› ve takti¤i buna göre
infla eden ve yaklafl›m›yla
oyuncular aras›nda güçlü
ba¤lar kurabilen bir teknik
adamd›. Faflist Mussolini
kar›s› da hayat›n› kaybedince
ve sonras›nda görevinden
büyük bir bunal›m yaflayan
al›nmam›fl olmas›nda
Pozzo, Milano'ya tafl›nd› ve bir
flüphesiz kazand›¤›
yandan Pirelli'de çal›fl›rken bir
baflar›lar›n büyük rolü
yandan da La Stampa
olmufltu. Zira bunlar faflist
gazetesine yaz›lar yazmaya
rejimin propagandas› için
bafllad›.
adeta bulunmaz nimetti.
1929'da Federasyon Baflkan›
(Burada, üst üste kazan›lan
Arpinati Leandro'nun ça¤r›s›yla
iki kupada Mussolini'nin
bir kez daha milli tak›mda göreve
etkisi hakk›nda genifl bir
bafllayan Pozzo, Azzurilerin alt›n
parantez açmak gerek belki
ça¤›n› da açacakt›. 1 Aral›k
de. 1934'te ‹talya'da
1929'dan 5 A¤ustos 1948'e
düzenlenen kupada,
kadar tam 19 y›l boyunca
sahadaki çok iyi ‹talya tak›m›
görevde kalan Pozzo,
tribündeki Mussolini'ye
bu süre içinde bir milli tak›m›n
“ifl b›rakmam›flt›”! Nitekim
en büyük baflar›lar› ‹talya'ya
1934'ün Mussolini etkisiyle
yaflatt›. 1934 ve 1938'de Dünya
Kupas›'n›, 1936'da Olimpiyat
al›nd›¤›n› iddia edenler
1938 Fransa'daki ‹talya
Oyunlar›n›, 1930 ve 1935'te
Milli Tak›m› karfl›s›nda
daha sonra düzenlenmeye
diyecek laf bulamam›fllard›).
bafllayacak Avrupa
Ancak hiçbir zaman “faflist”
fiampiyonas›'n›n habercisi Orta
Avrupa Uluslararas› Kupas›'n›
oldu¤una dair bir aç›klama
yapmayan Pozzo, esas
kazanan ‹talya Milli Tak›m›'n›n
makine düzeniyle iflleyen
düzeninin yarat›c›s› Pozzo, kat›
olarak gerek milli tak›m
üzerindeki güçlü ve
sars›lmaz hakimiyeti
disiplini, profesyonelli¤e verdi¤i
gerekse ülke futbolundaki
önem ve oyunu iyi okumas›yla
etkili rolü nedeniyle uzun
bu baflar›lar›n sürpriz olmad›¤›n›
y›llar görevde kald›.
Futbolda, büyük turnuvalardan ve
maçlardan önce kampa çekilme
uygulamas›n›n hemen hemen ilk yarat›c›s›
olan Pozzo, elindeki potansiyeli çok iyi
bilen, tak›m› ve takti¤i buna göre infla
eden ve yaklafl›m›yla oyuncular aras›nda
güçlü ba¤lar kurabilen bir teknik adamd›.
Metottan
sisteme
‹kinci Dünya
Savafl›'n›n
ard›ndan faflizmden
kurtulmufl ‹talya,
eskiyle aras›na
mümkün oldu¤u
kadar fazla mesafe
koymak isterken,
Pozzo'nun da
bundan nasibini
almamas› mümkün de¤ildi.
Kazan›lan iki Dünya
Kupas›'n›n, tüm
dünyada Mussolini'nin
kupalar› olarak da görüldü¤ü
bir gerçekti. Böylece
kamuoyu bask›s›na daha
fazla dayanamayan
Federasyon, 1948'de Pozzo
ile anlaflmas›n› sona erdirdi.
Bu karar›n al›nmas›nda
Pozzo'nun yavafl yavafl
modern futbolun gerisinde
kalmaya bafllayan oyun
anlay›fl›n›n da etkisi oldu¤u
kesindi. Gol bulduktan
sonra oyunu ve rakibi
“uyutmaya” dayal› “metot”
anlay›fl›, yerini art›k
“sistem”e b›rakmaya
bafllam›flt›. Üstelik
Pozzo'nun kurucular›ndan
oldu¤u Torino da
“Il Grande” yak›flt›rmas›n›
“sistem”in en iyi uygulay›c›s›
olarak kazan›yordu.
Milli tak›m›n bafl›nda ç›kt›¤›
95 maçta 63 galibiyet, 17
beraberlik ve sadece 15
yenilgi alan Pozzo,
Azzurilerin hocal›¤›ndan
ayr›ld›ktan sonra da
Federasyon bünyesinde aktif
olarak çeflitli görevlerde
bulundu, çeflitli gazetelerde
futbol yazarl›¤› yapt›. Bu süre
içinde Pozzo için -belki
sonraki tüm hayat›n› da
etkileyecek- en zor görev,
1949'da Portekiz'deki bir
özel maçtan ülkeye
dönerken Superaga'ya
çak›lan Torino tak›m›n›n
uça¤›ndaki, ço¤u tan›nmaz
hale gelen arkadafllar›n›
teflhis etmek oldu.
1968'de hayat›n› kaybeden
“yafll› kurt”, bugün ‹talya
Milli Tak›m›'n› en uzun süre
çal›flt›ran, en fazla maça
ç›kan, en fazla galibiyet alan
teknik direktör olma
unvanlar›n› koruyor. ‹ki
Dünya Kupas› kazanan tek
teknik adam olmas› ise zaten
bafll› bafl›na bir efsane olmas›
için yeterli, ki 1938'den
sonra kupaya 12 y›l ara
verildi¤ini düflünecek
olursak, belki üçüncü defa
üst üste kazanmas› da
olas›yd›. Not düflelim; ‹talya
Milli Tak›m› Aral›k 1934'ten
1939'a kadar hiç
yenilmemiflti! Sadece elde
etti¤i baflar›larla de¤il,
‹talyan futboluna verdi¤i
yönle de çok önemli bir isim
olan Pozzo, baflka teknik
adamlar kadar popüler bir
figür olmasa da tarihteki
yerinin onlardan çok daha
büyük oldu¤u kesin. n
‹talya için can›n›
veren, ‹talya için
oynayabilir!
1934'te kendi evinde düzenlenen Dünya
Kupas›'na büyük önem veren ‹talya, kupa
öncesinde o zamana kadar görülmemifl bir
uygulamaya giderek, ‹talyan as›ll› Güney
Amerikal› oyunculardan baz›lar›n› milli
tak›m için oynamaya ikna etti. Özellikle
Arjantinliler; Monti, Demaria, Orsi ve
Guaita, Azzurileri daha da güçlendiriyordu.
Pozzo, “asl›nda ‹talyan vatandafl› olmayan
bu futbolcular›n milli tak›mda da
oynayamayaca¤›n›” söyleyenlere, ‹talyan
yasalar›nda bulunan, bu durumdaki
erkeklerin askerlik yapmas› gerekti¤ine dair
maddeye dayanarak çok net, “Bu oyuncular
‹talya için askerlik yapabiliyorlar. ‹talya için
canlar›n› verebiliyorlarsa, ‹talya için futbol
da oynayabilirler” cevab›n› vermiflti.
Mussolini’ye
kafa tuttu
Pozzo, Mussolini'nin bask›s›n› elbette her
zaman hissetmiflti. Ancak diktatörle
aralar›nda geçen bir olay, onun kararl›
kiflili¤ini göstermesi aç›s›nda da önemli.
1934'te Çekoslovakya'yla oynanacak final
maç› öncesi tüm gözler ‹talya'ya
çevrilmiflken, bunun çok iyi bir “reklam”
olaca¤›n› düflünen Mussolini, Pozzo'dan
tak›m› yap›lacak resmî geçide getirmesini
istedi. Pozzo ise bu durumun tak›m›n
konsantrasyonunu bozaca¤›n› söyleyerek
teklifi geri çevirdi. Bu cevaba sinirlenen
Mussolini, iste¤ini yinedi. Pozzo kararl›yd›:
“Resmî geçide ç›karlar ama o zaman ben
final maç›na ç›kmam.” Kuflkusuz
kazan›lacak kupan›n daha büyük bir
reklam olaca¤›n› Duçe de hesaplam›flt›.
“Peki,” dedi, “Finalden sonra görüflürüz
bakal›m!” Duçe'ye kafa tutan Pozzo,
bu aç›k tehdidin sonuçlar›ndan
kupay› kazanarak kurtuldu.
Paramparça
olan kupa
1930'da puan sistemine göre düzenlenen
Orta Avrupa Uluslararas› Kupas›'n›, zaman›n
harika tak›m› Avusturya'n›n bir puan önünde
tamamlayarak flampiyon olan Pozzo'nun
‹talya's›n›n flampiyonluk kupas› son derece
pahal› bir Bohemya kristalindendi. Ancak
kupa bir dikkatsizlik sonucu yere düflerek
unufak oldu. Pozzo, tekrar yap›flt›r›lmas›
imkâns›z olan kupadan bir parçay› sürekli
yan›nda tafl›yarak, o ilk büyük zaferini hiçbir
zaman unutmad›.
TamSaha 47

Ruslar›n son gözdesi
Dr. Cem Çetin
Y abanc› sermayenin Premier Lig
tak›mlar›na olan ilgisi h›z
kesmeden sürüyor. Zirveye
oynayan Manchester United,
Chelsea ve Liverpool gibi
tak›mlar›n Amerikan ve Rus
sermayesi taraf›ndan ele
geçirilmesinden sonra, flimdi de
Arsenal benzer bir sürecin içine
girdi. Her ne kadar Kulüp Baflkan›
Peter Hill Wood, “Arsenal sat›l›k
de¤il” dese de son bir ayd›r Özbek
as›ll› Rus ifladam› Alisher Usmanov,
Londra tak›m›n›n hisselerini
topluyor. Geliflmelerin perde
arkas›ndaki isim ise Nisan ay›nda
Arsenal yönetimiyle yollar›n› ay›ran
David Dein.
Gelir zengini Arsenal
Geçti¤imiz ay içinde Arsenal'in
48 TamSaha
Chelsea, Manchester United, Liverpool derken, Ada futbolunun dev
kulüplerinden Arsenal de yabanc› sermayedarlar›n ifltah›n› kabart›yor.
Özbek as›ll› Rus ifladam› Alisher Usmanov
flimdiden kulübün yüzde 23'lük hisselerini
toplad›. Kulüple yollar›n› ay›ran ‹kinci Baflkan
Devid Dean'in “Arsenal'i 1 numara
yapaca¤›m” fikriyle önayak oldu¤u bu sat›fla
karfl› ç›kan di¤er hisse sahipleri flimdilik
ellerindeki hisseleri satmamak için direniyor.
Arsenal'in tüm hisselerinin de¤eri ise
1.1 milyar euro olarak hesaplan›yor.
2006-07 sezonuna iliflkin ekonomik
verileri yay›nland›. Geride kalan
sezonda tam 263(1) milyon euroluk
bir gelir elde eden Londra tak›m›,
kuruldu¤u tarihten bu yana en
yüksek performans›na ulaflt›. Bu
göz kamaflt›ran gelirin, bir sezon
içinde 193 milyon eurodan 263
milyon euroya ç›kmas›ndaki en
büyük neden, Topçular›n yeni stad›
Emirates. Sadece bilet gelirlerinden
130 milyon euro kazanan
Arsenal'in kâr› da kay›tlara 17
milyon euro olarak geçti. Ancak
Londra tak›m›n›n yeni stad›ndan
kaynaklanan 330 milyon euroluk
borcunu(2) da göz ard› etmemek
gerekiyor. Bu borçtan dolay›
Arsenal, Premier Lig'deki rakipleri
gibi transfere çok büyük paralar
ay›ram›yor. Bu olumsuzlu¤a
ra¤men Frans›z Menajer Arsene
Arsenal’›n yeni y›ld›zlar›
Arsenal! Transfer döneminde Thierry
Henry'nin FC Barcelona'ya
transfer olmas›ndan sonra pek çok
kifli Arsenal'in zor bir dönem
geçirece¤ini düflünüyordu. Ne var
ki Arsene Wenger'in Van Persie,
Adebayor ve Fabregas gibi
gençleri oynad›klar› futbolla ligin
bafl›ndan bu yana Frans›z y›ld›z›
aratm›yor. ‹lk 8 maç sonunda
toplam 16 golle ligin en çok gol
atan tak›m› olan ve liderlik
koltu¤una oturan Arsenal'de 23
yafl›ndaki Togolu Adebayor, tam 6
defa fileleri havaland›rarak Thierry
Henry'nin yerini doldurabilece¤ini
gösteriyor. 20 yafl›ndaki ‹spanyol
Fabregas da çok iyi bir sezon
bafllang›c› yaparak, tak›m› ad›na
Premier Lig ve fiampiyonlar
Ligi'nde toplam 7 gol kaydetti.
Wenger'in, özellikle
kumafl› iyi gençleri
seçmedeki yetene¤i
sayesinde Topçular›n
Tak›m
Fulham
Yabanc› Sermayenin Elindeki Preimer Lig Tak›mlar›
Yabanc› Sermaye Sahibi
Muhammed El Fayed (M›s›r)
Miktar (Milyon Euro)
45
Y›l
1997
performans›nda bir Chelsea Roman Abramovich (Rusya) 210 2003
düflüfl yaflanm›yor. M. United Malcolm Glazer (ABD) 1.185 2005
Ancak baz›lar› bu sürecin fazlas›yla rahats›z etti¤i bir gerçek. Kulüp Baflkan› Peter-Hill West Ham Eggert Magnusson (‹zlanda) 128 2006
çok riskli oldu¤unu Wood, Dein'i kulüp içindeki dengeleri altüst etmekle Aston Villa Randy Lerner (ABD) 95 2006
düflünüyor. Bu düflüncenin suçlarken, “Arsenal sat›l›k de¤ildir” demekten de kaç›nm›yor. Portsmouth Alexander Gaydamak (Rusya) 15 2006
bafl›n› çeken isim ise David Arsenal'in hissedarlar› içinde en büyük pay, yüzde 24.1'le Liverpool G. Gillet ve T. Hicks (ABD) 705 2007
Dein. Arsene Wenger'i Danny Fiszman'a ait bulunuyor. Fiszman'› yüzde 15.80 ile M. City Thaksin Shinawatra (Tayland) 123 2007
1996'da Arsenal'e getiren Nina Bracewell izliyor. ‹çlerinde
ve “Arsenal'i Arsenal yapan Fiszman ve Bracewell'in de
kifli” olarak bilinen David bulundu¤u Arsenal Yönetim Kurulu,
Dein, tak›m›n artan
de¤erinin yabanc›
kulübün yabanc› sermayenin
hegemonyas›na geçmemesi için,
Football Manager geri döndü
sermayeye pazarlanarak, 2008 Nisan'›na kadar ellerindeki
kulübün kasas›na daha çok ‹lker U¤ur
yüzde 45 oran›ndaki hisseleri
para girmesini arzuluyor. satmama karar› ald›. Ancak utbolseverlerin hepsinin çeflitli hayalleri vard›r. yanl› yönetimini, baflkan›n baflar› için yapt›¤› bask›y›
‹flte bu noktada Arsenal
yönetimiyle kulübün ‹kinci
en büyük hissedar konumunda F Kimisi sahada top koflturan futbolcu olmak ister. ve medyan›n üzerinize gelmesini de. Gerçek hayatla
bulunan ve k›sa bir süre önce Golleri atan, övgüyü alan, çok para kazanan, ünlü tek fark›, oyunun ç›k›fl dü¤mesinin olmas› ve gerçek
Baflkan› Dein aras›nda ‹sviçre'ye yerleflen 62 yafl›ndaki futbolcular gibi olmak. Baz›lar› ise baflkan olmak hayat›n olmamas›d›r belki. Bir di¤er fark da gerçek
patlak veren görüfl Fiszman'›n, cazip bir teklif geldi¤i arzusundad›r. Futbolcu transfer etmek, tak›m› hayattaki art›lar›n oyunda bulunmamas›d›r.
ayr›l›¤›, Nisan takdirde bu karar›ndan geri katk›lar›yla zirveye tafl›mak ve bu baflar›da en büyük Football Manager geri döndü. Hayatlar›m›z›n sosyal
ay›nda kimsenin payeyi sahiplenmek. Baz›lar› ise teknik direktör olmak yönü yine sekteye u¤rayacak. Oyun o kadar iyi
dönebilece¤i konufluluyor. Spor
beklemedi¤i ister. Tak›m›n oyununu tu¤lalar› dizercesine infla görünüyor ki, “Daha neyi yapabilirler?” diye
ekonomisiyle yak›ndan ilgilenenler, etmek, belirli bir disiplinle savaflan bir makine düflünmekten kendimi alam›yorum. Sahan›n
sürpriz ayr›l›¤› Arsenal'in tamam›n› sat›n almak
getirdi. Kulüp yönetimiyle Dein'in destekçisi yaratmak, bu tak›m› al›p futbolun zirvesine tafl›mak boyutunu ayarlamaktan baflkanla bütçe pazarl›klar›na,
isteyen birisinin 1.1 milyar euroyu büyük bir tatmin kayna¤›d›r pek çok kimse için. futbolcularla motivasyon konuflmalar›ndan afl›r›
yollar›n› ay›rmas›na Usmanov gözden ç›karmas› gerekti¤ini belirtiyor. Baflar› tam k›vam›nda bir tatl› gibidir, yedikçe
ra¤men yüzde 14.5'luk geliflmifl medya tepkilerine her fley oyuna gayet
Rusya Devlet Baflkan› Vladimir Putin'e yiyesiniz gelir. Ama baflar›ya ulaflmak bir o kadar da orant›l› bir flekilde yedirilmifl. Yap›mc›lar “Bir klasik
hisseye sahip Dein, “Bu Servetinin 6 milyar dolar oldu¤u yak›nl›¤›yla tan›nan ve ülkesinin
kulübü dünyan›n 1 tahmin edilen 54 yafl›ndaki meflakkatlidir. Teknik direktörler k›zarlar ço¤u zaman. kendisini bozmadan nas›l
Eskrim Federasyonu Baflkanl›¤›'n› da ‹nsanlar›n kendileriyle empati kurmad›klar›n› gelifltirir?” dersi
numaras› yapaca¤›m” Usmanov, yat›r›m sürecine Dein'e yürüten Usmanov'un “Kulübü almak
ait hisseleri (yüzde 14.5) sat›n düflünürler. Haks›z elefltirilerden yaka silker, elefltiriyi veriyor adeta. FM 2008
söylemiyle yabanc› istiyoruz ama nakite ihtiyac›m›z var” yapanlara küser, tav›r koyarlar. Ama bilmezler ki böyleyse e¤er, Mart ay›nda
sermaye arzusundan alarak bafllad›. A¤ustos'un son fleklindeki son sözleri ise flimdilik d›flar›da milyonlarca insan o empatiyi kurmufl, iflin ç›kacak FM Live nas›l
hiçbir zaman gününde gerçekleflen bu al›flverifl Arsenal'in bir süre daha ‹ngiliz zorlu¤unu bilmekte ama iflleri zorlaflt›ran›n teknik olacak ben onun
vazgeçmedi. Önce için 110 milyon euro ödeyen Rus sermayesinde kalaca¤›n›, ancak bu direktör oldu¤unu, teknik direktöre anlatmaya merak›nday›m. Puan vermem
kulübün yüzde 12'lik oligark, Dein'i de hisselerin sahibi sürenin uzun olmayaca¤›n› çal›flmaktad›r. Önce Championship Manager, daha gerekirse 100 üzerinden 97.3
hissesine sahip ABD'li konumundaki “Red and White” gösteriyor. n sonra Football Manager serilerini oynayan her oyuncu puan› nereden kesti¤imi
Stan Kroenke ile masaya flirketinin bafl›na getirdi. Hisse (1) Bu miktar›n içinde Henry ve Reyes'in -oyunu oynayan pek çok spor yazar› da var bu sormay›n. Çok iyi oynayan
oturan Dein, daha sonra al›m›n› Eylül ay›nda da sürdüren sat›fl›ndan elde edilen 34 milyon euroluk arada- bir teknik direktör olman›n ne kadar zorlu bir futbolcusunu burnu havaya
“Ayn› görüflleri Usmanov, pay›n› yüzde 23'e transfer geliri bulunmuyor. ifl oldu¤unu bilir. Dünyan›n en iyi futbol simülasyonu kalkmas›n diye övmeyen
paylafl›yoruz” dedi¤i ç›kard› ve en büyük ikinci hissedar (2) Arsenal kulübü yeni stad›n borcu için bu hissi size yaflat›r. Futbolcular›n kaprislerini hiç teknik direktör gibi
Özbek as›ll› Rus ifladam› konumuna geldi. Geliflmelerin her y›l 29 milyon euro ödüyor. olmad›¤› kadar çok görürsünüz bu oyunda. Hakemin hissediyorum kendimi.
Usmanov'da karar k›ld›. “muhafazakâr” Arsenallileri
TamSaha 49
 Mehmet Batdal
Her futbolcu gibi
benim de
hedeflerim var.
Bu hedeflerin
gerçekleflece¤i yer
Bucaspor de¤il.
Bir noktadan sonra
ilerlemek laz›m.
Bu sݍrama bir-iki
sezondur söz
konusu ama
sakatl›k ve
bonservis sorunu
yaflad›m. Bundan
sonra bir aksilik
olmazsa bir ad›m
atmak istiyorum.

Altyap›da bir mevki

kargaflas› yaflad›m
ve daha çok stoper
e¤itimi ald›m. Bu
nedenle temel
e¤itim eksiklerim
olabilir. Stoper
oynay›p sonradan
forvete geçmemden
kaynaklanan bir
eksiklik bu. Daha
iyi olabilece¤imin
fark›nday›m ve
bunun için
çal›fl›yorum.

Süper Lig'in iki kademe alt›nda, Bucaspor'da oynuyor ama Ümit Milli Tak›m'›n
vazgeçilmez oyuncular›ndan birisi. 1.95'lik boyu, 21 yafl› ve klas golleriyle dikkat çeken
bir santrfor. Zaten iki sezondur ad› büyük kulüplerin transfer listesinde an›l›yor.
Altyap› e¤itimini stoper olarak alm›fl ve bir gün antrenörüne “Bu maçta forvet oynamak
istiyorum” demifl. Sitemli bir “Peki”nin ard›ndan o maçta iki gol at›p iki de asist
yapt›¤›nda Türk futbolu gelecekte umut ba¤layabilece¤i bir santrfora kavuflmufl.
‹lker U¤ur
tBiz seni tan›yoruz asl›nda. Aile olarak Buca'n›n yerlisi sO dönem istikrars›z bir Teknik direktörümüze o gün
Ümit Milli Tak›m'da yeni yeni say›l›r›z. ‹lkokul beflinci performans sergiliyordum. Bir de forvet oynamak istedi¤imi
parlamaya bafllasan da birkaç s›n›ftayken kat›ld›¤›m turnuva sakatl›klarla u¤rafl›yordum. Sonra söyledim. O da sitem edercesine
sezondur büyük tak›mlar›n sonras› Bucaspor altyap›s›na sol kanada geçtim. Oradan da “Geç oyna o zaman, forvet de
transfer listelerine giren yetenekli al›nd›m. Minik tak›mdan bafllay›p stopere al›nd›m. O pozisyonda iyi gelsin stoperde oynas›n” dedi.
bir futbolcusun. Ama bizim tüm kategorilerde Bucaspor oynad›m ve iki sezon stoper O maçta iki gol at›p, iki asist
bildi¤imiz de bununla k›s›tl›. formas›n› giydim. Futbola forvet olarak devam ettim. Profesyonel yap›nca art›k santrfor olarak
Bize biraz kendinden olarak bafllam›flt›m. Daha sonra olaca¤›m dönemde tekrar forvet kald›m. 4-0 bitti maç. O gün
bahsedebilir misin? stoper oldum ve bir dönem oynamaya bafllad›m. Santrforlu¤a stopere geçen arkadafl da
s‹zmir fiirinyer do¤umluyum ve bu böyle devam etti. geçiflim de ilginçtir. Bir maçta profesyonel tak›mda flu an ve o
do¤du¤um yerde yafl›yorum. tNeden oldu bu de¤ifliklik? tak›m›n durumu çok iyi de¤ildi. hâlâ stoper, ben hâlâ forvetim.

50 TamSaha
 Bugün santrfor
oynamal›y›m hocam!
Geliflimim Tecrübeli a¤abeylerim
s›ras›nda Süper Lig'in daha
örnek ald›¤›m kolay oldu¤unu, orada
ve izledi¤im, kendimi daha rahat
bire bir olmasa gösterebilece¤imi söylüyor.
da özelliklerini 2. Lig'de daha sert bir
be¤endi¤im futbol oynan›yor ve
oyuncular var. çok az bofl alan
Örne¤in Zlatan buluyorsunuz.
Ibrahimoviç ve Geçen sezon kupada
mevkim gere¤i Sakaryaspor ve Çaykur
Türkiye'de Rizespor'u yenmifltik.
Hakan fiükür.
Bu oyuncular› ç›kan genç bir çocu¤um. Bana bu
seyrederek gözle bak›yorlar. Bucaspor benim
daha iyi semtimin tak›m› ve futbola
bafllad›¤›m yer. Ama futbolda
olmaya hedefler var elbette. Her futbolcu
çal›fl›yorum. gibi benim de hedeflerim var. Bu
hedeflerin gerçekleflece¤i yer
Ümit Milli Tak›m'dan arkadafllar›m› A Milli Tak›m'da Bucaspor de¤il. Bir noktadan sonra
oynarken gördükçe bir gün o formay› giyebilece¤ime ilerlemek laz›m. Bu s›çrama bir-iki
sezondur söz konusu. Sakatl›k
daha fazla inan›yorum. Bu da beni h›rsland›r›yor. problemi oldu bir kez, bir kez de
Fatih Hoca görev verdi¤i takdirde elimden gelen her bonservis sorunu. Bundan sonra
fleyi yapar›m tabii ki. inflallah bir aksilik olmazsa bir
ad›m atmak istiyorum.
Bu olay benim için güzel bir tBir önceki teknik direktörün
dönüm noktas› oldu diyebilirim. senin için “Altyap› eksi¤i var”
tMilli Tak›m'a nas›l seçildin? aç›klamas› yapm›fl.
sBenim Genç Millili¤im hiç yoktu sOlabilir. Sonuçta ben altyap›da
asl›nda. Antalya'da Fatih Terim'in bir mevki kargaflas› yaflad›m ve
gerçeklefltirdi¤i Milli Tak›m daha çok stoper e¤itimi ald›m.
seçmelerine Ege Karmas›'yla Bucaspor gibi mütevaz› bir
kat›ld›m. O seçmelerin ard›ndan Art›k ilerlemem laz›m kulübün altyap›s›nda sürekli forvet
oynad›¤›m›z ilk Norveç maç›nda oynasam bile eksikliklerim
Milli Tak›m kadrosundayd›m. tGenellikle futbolcular do¤duklar› olabilirdi. Stoper oynay›p
tBen seni canl› olarak yerde futbol oynamazlar. Futbola sonradan forvete geçmemden
Gürcistan'la oynad›¤›m›z maçta orada bafllarlar belki ama s›kl›kla kaynaklanan bir eksikliktir bu.
izledim ilk olarak. Çok fl›k da bir baflka yere giderler. Senin gibi Daha iyi olabilece¤imin
gol atm›flt›n o maçta. futbolcu çok fazla yok bu fark›nday›m ve bunun için ekstra
sEvet, o karfl›laflma benim için seviyede. Bucaspor'da simge çal›flmalar yap›yorum.
önemli bir maçt›. Son 14 dakikada olmuflsundur herhalde. tE¤itim durumun nedir?
oyuna girip bir de gol att›m ve sOlaca¤›m inflallah. Sonuçta daha sÜniversite ö¤rencisiyim. Ege
maç› kazand›k. yafl›m çok genç ve altyap›dan Üniversitesi Beden E¤itimi ve Spor

TamSaha 51
Yüksekokulu'nda okuyorum.
Süper Lise mezunuyum.
tBuca'da küçük çapl› bir efsane
olmuflsundur herhalde?
s(Gülüyor) Bas›n yoluyla
gündeme gelince insanlar da
beni tan›yor.
tGenellikle 2.Lig'de oynayan
oyuncular bu kadar ön s›ralarda
olmaz ama senin ismin dönem
dönem ortaya ç›k›yor ve bas›nda
görünürlük al›yorsun.
sSöz konusu transfer haberleri bir
türlü gerçekleflmedi¤i için bir
gündem oluflmas› söz konusu
gerçekten. Ama bu tip transfer
haberleriyle an›lmak çok da
hofluma gitmiyor.
t2. Lig'den gelen bir
oyuncunun Süper Lig'e
ç›kmas› baflar›d›r ama
senin ad›n hep büyük
tak›mlarla an›l›yor. fiu
anki hedefin nedir? Ad›m
ad›m m› yükselmek
istiyorsun, yoksa bir anda
t›rmanmak m› hedefin?
sÖncelikle bu transfer
sezonu kapand›. Ocak ay›
ve sezon sonu var
önümde. Ümit Milli
Tak›m benim geliflimim
ve göz önünde olmam
aç›s›ndan çok önemli bir
f›rsat. Bunu en iyi flekilde
de¤erlendirmek istiyorum.
Bucaspor'da da üst düzey
performans göstermek
istiyorum. Büyük tak›m
veya küçük tak›m
ayr›m›m yok ama hay›rl›
bir transfer yapma iste¤im
var. Transfer biraz da
k›smet ifli. Genifl bir
yelpazede düflününce
hedeflerim aras›nda
büyük tak›mlara gitmek
elbette ki var.
Ibrahimovic ve
Hakan fiükür'ü
izliyorum
tGelifliminde kendine
örnek ald›¤›n futbolcular
var m›?
sVar tabii. Bire bir olmasa da
özelliklerini be¤endi¤im oyuncular
var. Örne¤in Zlatan Ibrahimoviç ve
mevkim gere¤i Türkiye'de Hakan
fiükür. Bu oyuncular› seyrederek
daha iyi olmaya çal›fl›yorum.
tIbrahimoviç'i and›r›yorsun
asl›nda; boyun kaç?
s1.95. Ibrahimoviç benzetmesini
s›k s›k yap›yorlar. ‹nflallah onun
gibi olurum.
tAilen futbolcu olman› destekledi
mi?
sDestekledi elbette. Bende büyük
emekleri var. Babam›n çok katk›s›
vard›r altyap› dönemlerinde.
52 TamSaha
O dönemler zor günlerdi
gerçekten. Bugün iflimiz çok
daha kolay altyap›ya göre.
tGenelde futbolcular evden
kaçma hikâyeleriyle an›l›r. Senin
bafl›na öyle bir olay geldi mi?
sHay›r, öyle bir fley olmad›. Ama
futbolu okulla beraber götürmem
konusunda büyük bask›lar oldu.
tOkulu veya futbolu b›rakmay›
düflündün mü?
sYok, yok. Okulda da baflar›l› bir
ö¤renciydim ve ikisini iyi idare
ettim. Hiç problemli bir ö¤renci
de¤ildim. Liseye giderken
hedefledi¤im yerdeyim flu anda.
tGenellikle futbolcular›n “Ben
futbolcu oldum” dedi¤i anlar
vard›r. Sen bu an› yaflad›n m›?
sHay›r, henüz öyle bir noktaya
gelemedim. Hiçbir fleyin garantisi
yok ki hayat›mda. Ben bunu en iyi
sakatland›¤›m zaman gördüm.
Hedefim futbolla iyi yerlere
gelmek. Bunu da bir gün
baflaraca¤›ma inan›yorum.
tSakatl›k s›ras›nda futbolcu neler
düflünür?
sBu tabii ki yaflad›¤›n›z sakatl›¤a
ba¤l› ama ben kendi deneyimimi
anlatay›m. Stres k›r›¤› yaflad›m ve
bu geçmeyebilen de bir sakatl›k.
Tekrarlama riski vard›. O s›rada
dünyadaki en olumsuz fleyleri
düflündüm elbette. Ama bu sakatl›k
döneminde insan›n kendisine
verdi¤i moral de çok önemli. ‹lk
birkaç günkü moral çöküntüsünün
ard›ndan kendimi toparlad›m ve
geçece¤ine inand›m. Böyle
üstesinden geldim. Asl›nda daha
zor olaca¤›na inan›yordum ama
düflündü¤ümden daha kolay
geçirdim toparlanma evresini.
tÜmit Milli Tak›m Avrupa
fiampiyonas› Grup Elemeleri'nde
oldukça iyi bir performans
sergiliyor. Grupta üçte üç yap›ld›.
Ümit Milli Tak›m'›n durumu nedir?
sÇok güzel bir tak›m›m›z var ve
arkadafll›k üst düzeyde. Bu h›rs ve
uyum sahaya da yans›yor zaten.
Bu sayede ben baflar›ya
ulaflaca¤›m›z› düflünüyorum. ‹yi bir
tak›m›z ve her fley flu an iyi
gidiyor. Geçen sefer son maçta
finallere kat›lma flans›n›
kaç›rm›flt›k. Bu kez kesinlikle
kat›laca¤›m›z› düflünüyorum.
Arkadafllar›m beni
h›rsland›r›yor
tfiu an Ümit Milli Tak›m'dan
tak›m arkadafllar›n A Milli Tak›m'›
zorluyor. Bu durum seni de
motive ediyor mu A Milli Tak›m'a
ç›kmak için?
sElbette motive ediyor. Onlar›
orada oynarken gördükçe bir gün o
formay› giyebilece¤ime daha fazla
inan›yorum. Bu da beni
h›rsland›r›yor. Fatih Hoca görev
verdi¤i takdirde elimden gelen
her fleyi yapar›m tabii ki.
tGenellikle en üst liglerde
mücadelenin alt liglere göre daha
kolay oldu¤u konuflulur. Sen
Turkcell Süper Lig'i televizyonda
izliyorsundur. Bize TFF 2.Lig'deki
mücadeleyi anlatabilir misin?
sSüper Lig'de oynam›fl tecrübeli
a¤abeylerimizden bunu ben de
çok duydum. Süper Lig'in daha
kolay oldu¤unu, orada kendimi
daha rahat gösterebilece¤imi ve
daha baflar›l› olabilece¤imi
onlar da söylüyor. Ama
bunu yaflamak laz›m.
2.Lig'de daha sert bir
futbol oynan›yor.
Çok daha az bofl alan
buluyorsunuz orada.
Geçen sezon Fortis Türkiye
Kupas›'nda Süper Lig
ekipleriyle oynad›k ve
baflar›l› sonuçlar elde ettik.
Sakaryaspor ve Çaykur
Rizespor'u yendik.
Ankaragücü'ne çok
flanss›z kaybettik.
tKendini kamuoyuna
gösterme s›k›nt›s› yafl›yor
musun?
sHay›r yaflam›yorum.
Ben baflar›l› bir
performans
gösterdi¤imde bunun
ulaflmas› gereken yere
ulaflaca¤›n› biliyorum.
Ben kendimi biliyorum ve
insanlar da beni biliyor.
Gazetelerde ne yaz›l›p
çizildi¤i çok da önemli
de¤il. Çok fley yaz›ld›
çizildi flu ana kadar ama
ben kendim oldu¤um
sürece istedi¤im hedeflere
ulaflaca¤›m.
tBofl zamanlar›nda neler
yap›yorsun?
sPlaystation oynuyoruz
arkadafllarla. Bilgisayarla
u¤rafl›yorum. Gazete
okuyorum. Bazen d›flar›
ç›k›yorum.
tKendini ‹stanbul'a
gelmeye haz›r hissediyor musun?
sHissediyorum tabii ve gelmek de
istiyorum. ‹çimde gerçekleflmesini
bekledi¤im bir ukde bu.
tBir gün hayalinde Avrupa'ya
gitmek var m›?
sVar tabii. Hayallerimin en
bafl›nda A Milli Tak›m'la birlikte
o duruyor.
tGece gözünü kapatt›¤›nda
kendini nerede hayal ediyorsun?
s‹spanya veya ‹ngiltere'de.
‹nflallah zaman› geldi¤inde
oralarda oynayaca¤›m. n
Y›ld›zlar Geçidi
Antonin Panenka
Cem Zamur
epimiz o golü atmaya
H çal›flt›k s›rayla ama olmad›…
Baz› fleylerin kopyas›n›
çekemezsin, çizsen bile, asl›na
uygun kotaramazs›n. Tüm penalt›lar›
onun gibi atmaya çabalad›k,
beceremedik. Bahis konusu
Ankara gazozu bile olsa,
o tür bir riske giremedik…
Gazozun aflk›yla alabildi¤ine
aband›k ve tüm gücümüzü sanki
topa zerkettik, yine olmad›…
Onunki bambaflkayd›, de¤iflikti,
gördüklerimize benzemiyordu…
Sen susuzlu¤una deva olacak yirmi
befl kuruflluk bir gazozu kaybetmeyi
göze alamazken, o belki de
rüyam›zda bile göremeyece¤imiz
bir finalde, güzel bir futbol karesi
aflk›na, belki de kupay› riske
at›yordu. ‹flte tam da bu yüzden
biz yetenekli arsa topçular›yken,
o Panenka'yd›…
Bir vurufl klasi¤inden de girsek,
öznemiz belli oldu:
Antonin Panenka.
Çekoslovakya'n›n yetifltirdi¤i en
önemli isimlerden biridir Panenka.
Hofl art›k böyle bir ülke kalmam›fl da
olsa, o hâlâ Çekoslovak Panenka
olarak an›l›r. Panenka 2 Aral›k
1948'de Prag'da dünyaya geldi.
Yafl›tlar›na göre h›zl› geliflen
vücuduyla, futbola olan yetenek ve
ifltah› onu Bohemians Prag'›n
kap›s›na kadar getirdi. Y›llar içinde
yeflil-beyazl› renklerden kovulsa da,
gitmeyecek duruma geldi.
45 yafl›na kadar
futbol oynad›
1958 y›l›nda futbol oynamaya
bafllad›¤› Bohemians'ta 1967 y›l›na
kadar genç tak›mlar›n tüm
54 TamSaha
Tarih sayfalar›na gömülmüfl bir ülkenin final talihsizli¤ine
nokta koyan kadrosunun en önemli difllilerinden biriydi o.
Yo¤un bask› alt›nda kulland›¤› penalt›y›
do¤açlama yetene¤iyle futbol literatürüne soktu.
Saha içerisinde iri cüssesinden beklenmeyecek derecede teknik ve çabuktu.
Pek çok ünlü kulübün teklifine ra¤men o Bohemians’›n yeflilinden
mütevaz› Rapid yefliline geçmeyi tercih etti.
Buna ra¤men Panenka en çok CSSR yaz›l› k›rm›z› formas›yla haf›zalara kaz›nd›.
Panenka’n›n
kategorilerinde
top koflturdu.
1967 y›l›nda
A Tak›ma
yükseldi ve
gelen tüm
teklifleri elinin
tersiyle geri
çevirerek
1981 y›l›na
kadar ayn› tak›m›n formas›n› giydi.
Ancak 1981'de 32 yafl›ndayken
komflu Avusturya'n›n yeflil-beyaz›
Rapid Wien'ine “Evet” dedi. Dört
sezon top koflturdu¤u ligde, Rapid'in
unutulmazlar› aras›na ad›n› yazd›rd›.
Yazd›rmamas›na imkân da yoktu.
Panenkal› Rapid Wien 1982 ve
1983'te lig flampiyonlu¤una
uzan›rken, 1983, 1984 ve 1985'te
Avusturya Kupas›'n› kald›rd›.
1984-1985 Avrupa Kupa Galipleri
Kupas›'nda ise s›ras›yla Befliktafl,
Celtic, Dinamo Dresden ve Dinamo
Moskova'y› geçen Rapid Wien,
finalde Everton'›n rakibi oldu ve
15 May›s 1985'te Rotterdam'da
oynanan finali 3-1 kaybetti. Fakat
Panenka, Valeri Gassayev ve Andy
Gray'le birlikte o turnuvan›n gol
krall›¤›n› paylafl›yordu. Rapid'le
toplam 172 maça ç›kan Panenka'ya
hâlâ teklifler geliyordu fakat yafl›
ilerledi¤i için temposunu düflürmeye
kararl›yd›. Çocuklar› al›flt›klar›
Avusturya'dan ve okullar›ndan
vazgeçmek istemeyince, o da evine
yak›n bu komflu ülkede daha düflük
tempoda futbol oynayaca¤›
tak›mlardan birini seçmeye karar
verdi ve St. Pölten'le anlaflt›.
1985-1987 aras›nda St. Pölten
formas› giydi. St. Pölten'den sonra
futbolu daha amatör oynamaya karar
verdi. 1987-1989 y›llar› aras›nda
Slovan Wien, 1989-1991 aras›nda
ASV Hohenau ve 1991-1993
aras›nda da Kleinwiesendorf
formas›yla kariyerini 45 yafl›nda
tamamlad›. Geride Avusturya
liglerinde 300 maçta kaydetti¤i
96 golle müthifl bir orta saha
kariyeri b›rakarak.
Gelelim Panenka'y› birçok insan›n
tan›mas›na sebep olan milli tak›m
kariyerine. Milli formay› ilk kez 26
Eylül 1973'te Glasgow'da ‹skoçya'ya
2-1 ma¤lup olduklar› müsabakada
s›rt›na geçirdi. Son kez ise 24
Haziran 1982'de Valladolid'de
Fransa'yla 1-1 berabere kalarak
1982 Dünya Kupas›'ndan
elendikleri gün giydi.
Çekoslovakya futbolda her zaman
söz sahibi olsa da hep kritik efliklere
tak›lmas›yla nam salm›flt›. 1934
Dünya Kupas› finalindeki uzatmada
‹talya'ya giden kupa bunun en
önemli örne¤i olarak gösteriliyordu.
Ard›ndan 1938 Fransa, 1954 ‹sviçre,
1958 ‹sveç kupalar›na kat›ld›ktan
sonra 1962 fiili'de bu sefer
Brezilya'ya 3-1 kaybedilen final,
umutlar› iyice söndürüyor, finalle
bir sorunlar› oldu¤u kanaatini
pekifltiriyordu.
Ta ki 1976 Avrupa fiampiyonas›'na
kadar. O dönemdeki statüye göre
sekiz grup vard› ve her gruptan bir
tak›m ç›k›yordu. Çekoslovaklar,
‹ngiltere, Portekiz ve K›br›s Rum
Kesimi'yle ayn› grupta yer al›yordu.
‹yi bir jenerasyon yakalad›klar›n›
düflünerek, umutla bafllad›klar›
grupta, ilk maçta hüsranla
karfl›laflt›lar. Wembley'de ‹ngilizlere
karfl› 3-0 kaybettiler. Ard›ndan
Panenka'n›n biri penalt›dan olmak
üzere üç ve Masny'nin bir golüyle
K›br›s Rum Kesimi'ni 4-0 geçerek
yeniden umutland›lar. Bu maçtan on
gün sonra Panenka'n›n sakatl›¤›
dolay›s›yla yer almad›¤› maçta
Portekiz'i tamamen da¤›tt›lar: 5-0.
Bu sefer Nehoda ifl bafl›ndayd›.
‹nan›lmaz oyununu iki golle süslüyor
ve ona Bicovsky iki kez, Petras ise
bir kez efllik ediyordu. S›ra en
önemli maça
gelmiflti.
‹ngilizleri
Bratislava’da
a¤›rl›yorlard›.
Panenka'n›n
yoklu¤una
ra¤men
Çekoslovaklar
tam bir tak›m
oyunu oynuyor ve Channon'un att›¤›
flok gole önce Nehoda, arkas›ndan
Gallis'le cevap vererek bir anda her
fleyi tersine çeviriyorlard›. Fakat
ard›ndan Porto'da Portekiz'le 1-1
berabere kalarak büyük bir f›rsat›
harcama noktas›na geliyorlard›.
Ama Portekiz ayn› tarifeyi ‹ngilizlere
de uygulay›nca rahatl›yorlar ve
K›br›s Rum Kesimi'ni deplasmanda
3-0 geçip, gruptan ç›k›yorlard›.
fiampiyonlukla
taçlanan bir kariyer
Çeyrek finale ç›kan sekiz tak›m
eleminasyon usulü, geriye kalan dört
tak›m ise bir anlamda Yugoslavya'da
Final Four oynayacakt›.
Çekoslovaklar, Türkiye, ‹rlanda
Cumhuriyeti ve ‹sviçre'yi geride
b›rakan Sovyetler Birli¤i ile eflleflti.
Prazske Jaro'nun, yani Prag
Bahar›'n›n sekiz sene sonras›na denk
gelen bu mücadelede küçük birader
pes edecek gibi de¤ildi.
Çünkü Bratislava'da “futbol” onlar›n
kontrolündeydi. 34'te Moder'le öne
geçtiler, 47'de Panenka sa¤lamas›n›
yapt›. ‹ki ayakl› maçlarda her
zaman avantaj sa¤layan bir skora
ulafl›yorlard›. Kiev'deki rövanfl
Moder'in iki golüne Blokhin ve
Buryak'›n verdi¤i karfl›l›kla 2-2
neticelenince, Çekoslovakya'ya
finallerin kap›s› aç›lm›fl oluyordu.
Di¤er finalistler ‹spanya'y› eleyen
Federal Almanya, Galler'i eleyen
Yugoslavya ve Belçika'y› sahaya
ç›kt›¤›na piflman eden Hollanda
olmufltu. Yar› final ayr› bir hicran
yaras›yd›, çünkü güzel futbol finalde
de¤il bu etapta karfl› karfl›yayd›.
Çekoslovakya, Neeskens, Cruyff ve
‹ki
‹ki Rapid
Rapid Wien
Wien efsanesi
efsanesi yan
Krankl
Krankl ve
labirenti
Rensenbrink'li Hollanda'yla
Zagreb'de karfl› karfl›ya geliyordu.
Saha ve hava flartlar› 1974 Dünya
Kupas›'ndaki Federal Almanya-
Polonya maç›n› an›msat›yordu.
‹ki flortu üst üste giyseler müsabakay› yine ezberi bozmuyordu. Yugoslavya
sutopu mücadelesine çevirebilirlerdi. 2-0 öne geçse de, 79'da oyuna
Her turnuvan›n “Görkemli
kaybedeni” Hollanda, bu maç› geçip uzatmalarda iki gol daha kaydeden
1974'ün hesab›n› görmek istese de,
Panenka önderli¤indeki
Çekoslovaklar sahan›n her yerinde
müthifl bir direnç gösteriyordu.
Adeta total futbola alternatif bir
Do¤u Avrupa total futbolu
sunuyorlard›. Nitekim 19. dakikada
sol taraftan faul nedeniyle kazan›lan
bir serbest vuruflta Panenka,
neredeyse topu Ondrus'un kafas›na
konduruyor ve sol dire¤in dibine
giden topa kaleci Schrijvers
çaresizce bakakal›yordu. Bu golden
sonra maç tam anlam›yla bir do¤a
sporuna dönüfltü. Sadece rakiple
de¤il, do¤al koflullarla ve sahayla da
yap›lan bir performans testi halini
ald›. Bu testte söz konusu koflullara
daha al›flk›n ve daha enerjik olan
Çekoslovaklar daha avantajl›
görünüyordu. Ama ikinci devrenin
65. dakikas›ndan sonra Hollanda
tekni¤ini konuflturmaya bafllad›.
Bunda rakibin 60'ta on kifli
kalmas›n›n da pay› vard›. Pollak,
Neeskens'e uçunca k›rm›z›y› gördü.
76'da bu sefer maktuldü k›rm›z›
gören; Neeskens de at›ld›. 77'de sa¤
taraftan yap›lan ortaya Ondrus
kornere gönderme niyetiyle ters bir
tepik at›nca maç bir anda 1-1 oldu.
Özellikle son on dakikaya girilirken
Rensenbrink'in yay üzerinden
ç›kard›¤› harika flutu d›flar›
tokatlayan Ivo Viktor belki de
tak›m›n›n ateflleyicisi olmufltu.
Uzatmalara giden maç seyri
doyumsuz bir hal alm›flt›. Formalar
bambaflka renklere bürünmüfl, onarl› Almanlar Bonhof, Flohe, Bongartz'la
bir amok koflusu bafllam›flt› sanki.
Maalesef oyunculardan beklenen
hatalar, Galli hakemden gelmeye
bafllad›. 114'te Cruyff'un att›¤› çal›m
sonras› Panenka taraf›ndan
indirilmesini es geçti. Çekoslovaklar
topu sa¤a oynad›lar.
Vesely ald›¤› gibi
götürdü ve kesti.
Nehoda için bu topu
kafayla kalenin içine
dürtmek en
kolay›yd›. Haliyle
santrada bu
pozisyona itiraz
yan yana
yana eden Van Hanegem
ve Panenka
Panenka de k›rm›z› kart
gördü. Üç dakika
sonra ise korner
kullanan
Çekoslovaklar
topu içeri oynad›lar.
Jurkemik toplu halde
ç›kan Hollanda
defans›n›n aras›ndan
onlarla beraber ç›kan
Vesely'nin önüne
yuvarlad›. Kaleciyi de çal›mlayan
Vesely, Çekoslovakya'n›n finale
ç›kt›¤›n› müjdeliyordu. Yar› finalin
di¤er aya¤›nda ise Federal Almanya
giren, önce beraberli¤i sa¤lay›p
Müller'e boyun e¤iyordu. De¤iflen
sadece Müller'in ismiydi: Dieter.
20 Haziran 1976'da Belgrad'da
Sergio Gonella'n›n yönetiminde
finale ç›k›ld›. Çekoslovakya, Viktor,
Dobias, Capkovic, Ondru,
Pivarnik, Panenka, Moder, Masny,
Nehoda, Gögh, Svehlik onbiriyle
sahadayken, rakibi Federal Almanya,
Maier, Vogts, Schwarzenbeck,
Beckenbauer, Dietz, Wimmer,
Bonhof, Uli Hoeness, Dieter Müller,
Beer, Hölzenbein tertibindeydi.
Final h›zl› bafllad›. 8. dakikada ceza
sahas› içinden kaleye gönderilen
flutu Maier ç›kard›. Ancak top
Nehoda'n›n önünde kalm›flt› ve
yapt›¤› ortada Svehlik'in vuruflu bu
kez Maier'i çaresiz b›rakm›flt›.
25'te ise Almanlar›n kafayla
uzaklaflt›rmaya çal›flt›¤› top ceza
sahas› d›fl›nda Dobias'›n önüne
düflüyor ve onun sol aya¤›yla
gelifline vurdu¤u top sa¤ direk
dibinden a¤larla bulufluyordu.
Çekoslovakya rahatlayamadan golü
yedi. Sa¤ kanattan gelen ortaya
voleyi yap›flt›ran Müller, skoru
2-1'e tafl›d›. ‹kinci devre de ayn›
tempoda oynan›yor ama Almanlar
klasikleri haline gelmifl gollerini bu
sefer 89'da Hölzenbein'in
kafas›ndan buluyordu. Uzatmada
iki tak›m birbirine üstünlük
sa¤layamay›nca, final penalt›lara
gidiyordu. Penalt› yar›fl› hiç
kaç›r›lmayacak gibi bafllam›flt›.
Masny, Nehoda, Ondrus, Jurkemik
Çekoslovaklar ad›na gol kaydetti.
golü bulurken Uli Hoeness topu
d›flar› att›. Çekoslovaklar son vuruflu
Panenka'yla kullanacakt›.
‹flte unutulmaz, futbol literatürüne
“Panenka penalt›s›” ad›yla girecek
olan vurufl o s›rada geldi. 7 numaral›
formas›yla topun bafl›na geçti¤inde
sanki kimse bunun gol olaca¤›na
ihtimal vermiyor, “Nas›l olsa flans bir
flekilde Almanlara yine güler,”
diyordu. Tüm stat sessizli¤e
gömülmüfltü. Panenka topa do¤ru
gelirken herkes nefesini tutmufltu.
Birden inan›lmaz bir h›za ulaflt›, o
kadar ki vurufltan sonra kendisi de
gol çizgisini geçmiflti. Mühim olan o
h›zla gelip o topa, o flekilde
vurabilmekti. Topa baflka bir fley
yapt›, havada as›l› kalan top
saniyelerce orada kald› sanki. Kendi
soluna yatan Maier'in yapaca¤› bir
fley yoktu. Süzülen topla Panenka
çizgiyi sanki ayn› anda geçtiler.
Mühim olan elbette öyle bir bask›
alt›nda bu penalt›y› atabilmekti.
Alman spiker mikrofondan
bir tan›m bulmakta güçlük çekiyor,
“‹nan›lmaz, ç›lg›nca, flizofrenik”
diyordu. Alt metninde hem
beklenmedik bir hamleyle rakibi
ekarte etmek hem de sanki bunun
eninde sonunda bir oyun oldu¤unu,
o kadar da ciddiye almamak
gerekti¤ini bildiren binlerce flifre
gizlenmifl bir vurufltu sanki. ‹flte
bunun için gelmifl geçmifl en iyi
penalt› vurufludur o. Kendi ad›ma
“Bunu seyrediyorsa en çok Cruyff
e¤lenmifltir,” diye düflündü¤ümü
hat›rl›yorum. Antonin Panenka tek
bir penalt›yla bile kariyerini
tamamlayabilirdi. Ama o bu
oyunu sevdi¤i için oynuyordu.
Çekoslovaklar 1980'de ayn› kadroyla
üçüncü oldu. Ve Panenka noktay›
1982 Dünya Kupas›'nda koydu.
Kuveyt ve Fransa'yla 1-1 berabere
kalan Çekoslovaklar›n iki golünü de
penalt›dan üstat kaydetmiflti.
Sanatsal dokunufl için 15 y›l
“Tondo” Panenka y›llar sonra o
penalt›y› Avusturya-Çek Cumhuriyeti
maç kitab›nda flöyle
de¤erlendirecekti: “Niçin öyle
kulland›¤›m› bilmiyorum. Teknik
direktörümüz son penalt›y› benim
ataca¤›m› söyledi. Hoeness
kaç›rd›ktan sonra, sanatsal bir
dokunufl yapt›m. Bu tarz vurufllara
on befl seneden beri çal›fl›yordum.
Sepp Maier sol köfleye yat›nca,
ölçüp kalenin ortas›n› ince gördüm.”
Bu tan›m, zaman›nda Mustafa
Denizli'nin bu vurufl için söyledi¤i
“Panenka kleps çekti”yle birebir
örtüflüyor. Panenka, Çekoslovak
futbolunun yüzy›ll›k oyuncu
listesinin 5. s›ras›nda yer alan bir
isim. Futbolu b›rakt›ktan sonra Prag'a
yerleflen Panenka, varoldu¤u
kulüp Bohemians Prag'dan asla
kopmad›. Yard›mc› antrenörlük,
antrenörlük ve yöneticilik yapt›.
Bu k›sm› Avusturyal›
futbol kültürü dergisi
Ballessterer'in Haziran 2005
tarihli 17. say›s›nda yer alan
“Kangurunun Kurtar›c›lar›”
bafll›kl› yaz›dan aktaral›m.
Ama öncesinde “Kanguru”nun
Bohemians Prag’›n sembolü
oldu¤unu aç›klayal›m. Bunun
sebebinin ise 1920’lerde tak›m›n
yapt›¤› bir Avustralya turnesi
oldu¤unu da belirtelim. Yaz›da
29 Ocak 2005'te Bohemians'›n son
maç›na ç›kt›¤›, 1.3 milyon euroluk
borcu dolay›s›yla 28 Ocak tarihinde
lisans›n›n iptal edildi¤i, Kulüp
Baflkan› Krizek'in istifa etti¤i
belirtiliyor. Kulübün kontrolünü
eline geçiren Michal Vejsada bu
dönemde yönetici konumundaki
Panenka’y› da görevden
uzaklaflt›r›yor. Bunun üzerine
köklü ve çok seveni olan kulüp
“SOS Kanguru” isimli bir inisiyatif
kurup, taraftarlar aras›nda yard›m
toplamaya bafll›yor. 400 taraftar,
yöneticiler ve elbette Panenka’n›n
bir Prag lokantas›nda buluflmas›,
umutsuz gibi görünen duruma umut
afl›l›yor ve tam bir dayan›flma ortam›
oluflturuyor. Panenka 500 bin
Koruna (18.600 Euro) ba¤›fll›yor.
Sorulara “Yedi ayd›r iflsizim ama
baflka seçene¤im yoktu. Bohemians
benim hayat›m. 43 y›ld›r bu tak›ma
ba¤l›y›m. Taraftarlar›m›z ve
yöneticiler isterse ileride
yöneticili¤i veya baflkanl›¤›
düflünebilirim” diyor. Bu
inisiyatif olumlu sonuçlar veriyor,
federasyonla borçlar›n belirli
taksitlerle ödenmesi konusunda
anlafl›l›yor. 2005’de Bohemians
Prag'›n ad› Bohemians 1905 olarak
de¤ifltirildi. fiu an asgari borçla
Çek 1. Ligi'nde mücadele ediyor.
Baflkanlar› ise o eflsiz penalt›n›n
kahraman› Antonin Panenka.
180 cm.lik bu irice ama inceci
yetenek, tip olarak da bize yak›n
gelmifl olmal› ki, bu kadar yer etti
hat›rat›m›zda. B›y›¤›yla, cüssesiyle
sanki o dönemlerde kahvehanelerin
önüne sandalye at›p oturan, b›çk›n
ama bir o kadar da sevecen,
haks›zl›¤a tahammülü olmayan
a¤abeylerimize benziyor. Hani yan
mahalleyle yapt›¤›n›z maç› sizin
kaç›rd›¤›n›z penalt›yla
kaybetmiflsiniz de tam kahvenin
önünden geçerken üzüntünüzü
görüp yan›n›za sokulmufl, derdinizi
anlat›nca gülen gözleriyle bafl›n›z›
okflay›p, “Bu kadar üzülmeye
de¤mez. Sonuçta bu bir oyun,
bir dahaki sefere penalt›y› atars›n,
siz kazan›rs›n›z. Gel flimdi sana bir
gazoz ›smarlayay›m” diyecekmifl
gibi. n
TamSaha 55
 Do¤unun rüzgârlar› farkl› esiyor
ugün bildi¤imiz anlamdaki imparatorluk
Bat› Avrupa'da do¤up
filizlenen ve do¤uya do¤ru B
futbol modern zamanlar›n Avusturya-Macaristan'd›. Bu
çocu¤u olarak Bat›'da do¤du. imparatorlu¤un içinden ç›kan yeni
Futbol kamplara ayr›l›yor
‹kinci Dünya Savafl› döneminde
Dünya Kupas›'nda finale ç›k›yor,
Avrupa futbolunun Do¤u Avrupa's›z
olmayaca¤›n› kan›tl›yordu. Puflkafl,
Fransa bileti demekti. Dörtlü finalde
ev sahibi tak›m d›fl›ndaki tüm ekipler
Do¤u Bloku ekipleriydi; SSCB,
ikincili¤i olarak
yans›yacakt›.
Do¤u Bloku'na
yönelen futbolun bu Futbol, yaln›zca Bat› merkezli bir uluslar›n ilk yapt›¤› ifllerden biri ise uluslararas› temaslarda do¤al Czibor, Kocsis ve Hidegkuti yaln›zca Yugoslavya ve Çekoslovakya. Bu ilk Avrupa'daki ilk
spor olmakla kalmad›, ayn› zaman futbol organizasyonlar›na giriflmek Macar futbolunun de¤il, dünya Avrupa fiampiyonas›'n›n y›ld›z› da kulüpleraras›
co¤rafyadaki yükselifli milli Avrupa'n›n da bat›s›ndan dünyaya oldu. Daha imparatorluk
olarak büyük bir azalma yafland›.
1938 ile 1946 y›llar› aras›nda ne futbolunun y›ld›z› haline gelmiflti. Sovyetler'den ç›k›yordu. Siyah kaleci kupay› getirme
tak›mlar baz›nda Macaristan yay›ld›. Güney Amerika'y› çökmeden Macarlar, Çekler, milli maç ne de uluslararas› kulüp 1955 y›l›nda ilk kez yap›lan Avrupa formas›yla “Kara Panter” lakab›n› onuru ise ayn› sene
saymazsak, futbolun öyküsü
ve Çekoslovakya ile bafllad›, adeta tersine “kavimler göçü”dür; H›rvatlar çoktan kendi liglerini
oluflturup futbol oynamaya
maçlar›na rastlanabiliyordu. fiampiyonlar Kupas›'na Do¤u alan Lev Ivanoviç Yaflin, Dinamo Çekoslovakya'n›n
Savafltan sonra ise Avrupa'n›n Bloku'ndan ilk kat›l›m yine Orta Moskova ve SSCB tak›mlar›nda Slovak bölümünün
Sovyetler Birli¤i ve Britanya'dan, Benelüks'e oradan bafllam›fllard› bile. Henüz ortada do¤usu yine siyasal olarak Avrupa'dan geldi. Yugoslavya'dan ç›kard›¤› maçlarla belki de ekibi Slovan
Yugoslavya ile sürdü. k›ta Avrupa's›n›n bat›s›na, oradan devlet yoktu, ama ulus ve ulusun bölünecekti. Harp dönemi geride Partizan, Macaristan'dan MTK efsaneleflen ilk kaleci olacakt›. Bratislava'ya nasip
da Do¤u Avrupa'ya... Savafllarla, futbolu haz›r ve nâz›rd›. 1901 Hungaria ve Polonya'dan Gwardia
Do¤u Bloku'nun y›k›lmas›n›n iflgallerle, süngülerle, tüfeklerle y›l›nda, k›ta Avrupa's›ndaki ilk
kald›¤›nda Sovyetler ve Do¤u
Varflova ilk kat›l›mc›lar olarak tarihe
Sovyetler, finalde Yugoslavya'y› olacakt›.
Avrupa'n›n önemli k›sm› bir tarafta, uzatmada 2-1 yenerek flampiyon 1970'li y›llar Do¤u
ard›ndan bu tak›mlar futbol örgütünün Türkiye ve Yunanistan ise baflka bir geçti. Bir sene sonra Romanya ve olurken, Avrupa'da futbolun Avrupa futbolunun
sahneden çekilse de kurulmas›ndan tarafta kalm›flt›. Bu durum, futbol Bulgaristan da kervana kat›ld›. zirvesinde “do¤ulular” vard›. k›tada hakimiyeti
yaln›zca alt› y›l Rumen Dinamo Bükrefl'in kupa 1960 y›l›n›n Do¤u Avrupa futbolu iyiden iyiye
Romanya'n›n, H›rvatistan'›n, sonra, Macarlar ve
maçlar›n› da do¤rudan etkiledi.
tarihindeki ilk maç› Galatasaray'a için bir baflka önemi ise Balkan sa¤lad›¤› dönem
Herkes kendi taraf›ndaki ülkelerle
Türkiye'nin ve Yunanistan'›n Çekler kendi futbol daha s›k› temas kurarken, di¤er karfl›yd›. Art›k Stalin sonras› Kupas›'n›n bafllamas›yd›. Türkiye'yi olarak tarihe geçti.
baflar›lar› ç›kt› bu kez federasyonlar›n› tarafa kolay kolay u¤ram›yordu. bunal›m›n› atlatmaya çal›flan ilk olarak Fenerbahçe'nin temsil Sistemli spor
kurdu. ‹lerleyen Sovyetler d›fl›nda tüm Do¤u Avrupa, etti¤i kupada; Arnavutluk, Romanya, politikalar› fiampiyon Kulüpler fiampiyonu Steaua Bükrefl
ortaya. Kulüpler baz›nda da y›llarda ise önce
Örne¤in 1940'lar›n ikinci
yar›s›ndan itibaren on y›l boyunca Bat›'yla beraber ayn› potadayd›. Bulgaristan ve Yunanistan uygulayan ve
bir Dinamo Kiev ve bir Romanya, Sovyet tak›mlar› ‹stanbul'a Çok geçmeden baflar›lar da temsilcileri de vard›. ‹lerleyen sportif baflar›lar›
K›z›ly›ld›z'›n d›fl›nda hep Yugoslavya ve gelmezken, Yunanistan tak›mlar› gelmeye bafllad›. 1957'de Yugoslav y›llarda Yugoslavya da kupaya etkin bir
Polonya, daha sonra senede iki-üç kez u¤ruyor, iki K›z›ly›ld›z, 1958'de ise Macar Vasas, kat›ld›. Bu kupa Do¤u Bloku propaganda arac›
farkl› markalarla vitrine Türkiye, Bulgaristan, komflu aras›ndaki toplam maç kupada yar› final oynad›. ülkelerinin Türkiye ve Yunanistan'la olarak gören Do¤u
yükseldi do¤u. Futbol tarihi Efsane Macaristan Milli Tak›m› Yunanistan, say›s› senede yirmiyi, otuzu beraber düzenledi¤i bir Bloku ülkeleri
içerisinde hiçbir Do¤u Sovyetler ve bulabiliyordu. Ayn› fley Do¤u Sovyetler de sahnede organizasyon olmas› bak›m›ndan futbolda zirveye
beraber seyahat eder futbol topu Arnavutluk bu kervana kat›ld›. Bloku için de geçerliydi. Bu durum ilginçti. Balkan Kupas›, alt›n ça¤›n› oynamay›
Avrupa ülkesi ya da kulübü k›tan›n do¤usuna. Dünyan›n kazan 1930'a gelindi¤inde ulus-devlet- bir döneme damgas›n› vuracakt›. 1960 y›l›nda ilk kez düzenlenen 1960'larda yaflarken Türkiye'nin al›flkanl›k haline
istikrâr› yakalayabilmifl kald›rmaya haz›rland›¤› günlerde lerin s›n›rlar› çizilmifl, her ulusun Avrupa'n›n do¤usundaki Avrupa fiampiyonas›, Sovyetler kupa organizasyonunda önemli rolü getirmiflti. 1969-70
oralarda da kalpleri çalar. bir de futbol federasyonu olmufltu. Birli¤i'nin de oldu. Özellikle Fenerbahçe'nin o sezonunda
de¤il. Sürekli de¤iflim bu Do¤u Avrupa'da futbolun Ancak henüz savafl rüzgârlar›
kamplaflm›fl futbol diplomasisini
Avrupa futbol dönemki baflkan› Faruk Ilgaz, ayn› Polonya'n›n
k›rmak ise Türkiye'ye nasip
bölgenin kaderi olsa gerek. öyküsü 20. yüzy›lla bafllar. dinmemiflti, yaflanan gerginli¤in olacakt›. sahnesindeki zamanda siyasetçi kimli¤iyle kritik Gornik Zabrze
Ancak belki de “do¤u”nun içinde futbol tuhaf bir flekilde yer prömiyerine görevler üstlendi. 1966-67 tak›m› Kupa
Uluslar›n kader al›yordu. Dostlu¤un da Sahada bar›fl sa¤lan›yor sahne oldu. sezonunda Türkiye, uluslararas› Galipleri'nde
enerjisi buradan geliyor. düflmanl›¤›n da arenas› futboldu. Sovyetler, alandaki ilk futbol kupas›n› da final oynarken,
arkadafl› futbol Dostlar› a¤›rlamak için de özellikle üstün Kupa Galipleri Kupas› fiampiyonu Dinamo Tiflis
Türkiye'nin Do¤u Bloku ülkeleriyle Balkan Kupas›'nda Fenerbahçe'yle 1971-72'de bu kez
Ba¤›fl Erten has›mlara karfl› flerefli zaferler olan iliflkilerini bu y›llarda oyunu dilden kazand›. Y›llar sonra, 1992'de s›ra Dinamo
1800'lü y›llar sona ererken, belki
kazanmak için de futbol topuna iyilefltirme yönünde ad›mlar atmas› dile dolaflan Sar›yer, 1994'de ise Samsunspor bu Moskova'ya bir isim vard›. Futbolu b›rakt›ktan
de hiçbir fley iki olgu kadar h›zl›
Avrupa fiampiyonu Çekoslovakya baflvuruluyordu. Diplomatik hemen sahalarda da kendini Dinamo baflar›y› tekrar etti. geliyordu. 1974-75 sezonu ise henüz üç y›l sonra Kiev ekibinin
yay›lm›yordu; ulus-devlet ve futbol.
hesaplar, milli tak›mlar›n göstermiflti. Önce 1954'teki Moskova'n›n Avrupa futbol tarihi için bir ilk olma bafl›na geçen bu isim, bir futbol
‹mparatorluklar ça¤› sona ererken
futbol yeni ortaya ç›kan uluslar›n
oluflmas›ndan itibaren hemen Tito-Menderes görüflmesiyle belkemi¤ini Rüzgâr do¤udan esiyor özelli¤ini tafl›yordu. Kupa Galipleri efsanesi haline gelecek
devreye girmiflti. 1902 y›l›nda beraber Yugoslav tak›mlar› birer oluflturdu¤u Kupas›'n›n finalinde ilk kez iki Do¤u Valeri Lobanovski'ydi.
yaln›zca akran› de¤ildi, ayn›
Macaristan'›n ilk milli maç›n› ikifler Türkiye'ye gelmeye bafllad›. kadrosuyla Öte yandan 1960'l› y›llarda Do¤u Avrupa tak›m› karfl› karfl›ya gelmiflti. 1976 y›l› da Do¤u Bloku'nun
zamanda kader arkadafl›yd›.
ba¤lar›n› yeni kopard›¤› Daha sonra 1956'da Fenerbahçe, çekinilen bir Avrupa futbolu aflama kaydetmeye ‹sviçre'nin Basel flehrinde oynanan Avrupa'ya vurdu¤u futbol
Futbol, uluslaflma sürecinin ve yeni
Avusturya'yla oynamas› tesadüf Rusya'ya davet edildi. Moskova ve tak›m olarak devam ediyordu. 1963-64 maçta, Sovyetler'in Dinamo Kiev'i, damgas›n›n tescili özelli¤i tafl›yordu.
milliyetçiliklerin içinde kendine yer
de¤ildi. Çekler de ilk rakip olarak Leningrad'da maçlar yaparken Fransa'da sezonunda Macar Vasas, UEFA Macar Ferençvarofl'u 3-0 yenerek Yugoslavya, o y›l Avrupa
bulmakta zorlanmad›. Futbolun
S›rp-H›rvat-Sloven Krall›¤›'n› tribünlerde Türkçe pankartlarla yap›lan bu ilk Kupas› finaline ulaflan ilk Do¤u zafere ulafl›yordu. Bu maçla beraber fiampiyonas›'na ev sahipli¤i yapan
do¤as›nda bulunan popülerlik,
seçmiflti. Komflular›yla daha iyi karfl›land›. 1960'lara gelindi¤inde flampiyonaya Bloku tak›m› olmufl, Dinamo Kiev ismi de bir ilk ülke olmufltu. Belgrad ve
toplumsall›k ve rekâbetçilik yeni
iliflkiler gelifltirmek isteyenlerin ise art›k kabuklar› k›rman›n Lev Yaflin geldi. 1956 Sporting Lizbon'a daha silinmemek üzere Zagrep'te yap›lan maçlarda y›ld›z›
yüzy›l›n
seçimleri de kendini gösteriyordu. vaktiydi. Stalin'in yörüngesinden Melbourne kaybetmiflti. 1965 haf›zalara kaz›n›yordu. parlayan ekip ise yine bir Do¤u
ruhunun bir
‹lk maçlar›n› daha az gergin ç›kan Do¤u Bloku ile savafltan Olimpiyatlar›'nda ald›klar› alt›n y›l›nda, Fuar fiehirleri Ukrayna temelli bu Bloku üyesi Çekoslovakya'yd›. Prag-
yans›mas› kalma fobileri yavafl yavafl k›rmaya
günlerde yapanlardan Türkiye, madalya ve iki y›l önce ilk kez Kupas›'nda Macar kulüp önce SSCB Bratislava ekseninden ç›kan müthifl
gibiydi. Do¤u bafllayan Bat›, en az›ndan futbol
Romanya'y›, Sovyetler Birli¤i ise kat›ld›klar› Dünya Kupas›'nda çeyrek Ferencvarofl, Ligi'nde üç kez üst üste ekip, Dünya fiampiyonu Almanya
Avrupa'da da sahalar›nda buluflabilirdi. 1954'te
o günlerde iyi iliflkiler kurdu¤u final oynam›fl olmalar› güçlerinin bir Juventus'u Torino'da flampiyon olarak karfl›s›nda oynad›¤› finali penalt›lara
imparatorluklar kurulan UEFA art›k iyiden iyiye
Türkiye'yi ilk rakip olarak seçmiflti. kan›t›yd›. Turnuva yar› finale kadar yenerek flampiyonlu¤u Dinamo Moskova tafl›yor, Hoeness'in direkten dönen
içinden Avrupa'n›n kurumu haline gelirken,
Bu temaslar zamanla giderek deplasmanl› eleme usulü maçlardan al›rken, bir sene sonra hegemonyas›na son penalt›s›n›n ard›ndan Antonin
milliyetçiliklerin 1950'lerin sonlar›ndan itibaren
yay›lacakt›. Özellikle 1930'lu oluflmufltu. Sovyetler, ilk olarak ise bu kez Partizan, vermifl, daha sonra da Panenka kendi ad›yla an›lacak
ç›k›fl› ve tüm Avrupa'y› kapsayan futbol
y›llarda Çekoslovakya ve Macaristan'› elemifl, çeyrek finalde fiampiyon Kulüpler'de Avrupa'da zirveye afl›rtma vurufluyla kupay› Orta
futbolun geliflip turnuvalar› da gündeme gelmiflti.
Macaristan dünya çap›nda tak›mlar ise karfl›s›na ‹spanya ç›km›flt›. Franco finale ç›kma baflar›s›n› ç›km›flt›. Bu baflar›lar›n Avrupa'ya tafl›yordu. Do¤u
serpilmesi ayn› Önce Avrupa fiampiyon Kulüpler
haline geldi. Bu iki ekip savafltan dönemini yeni atlatan ve siyasi gösterecekti. Belgrad ard›nda Sovyetler Bloku'nun alt›n dönemi 1980'lere
zamana rastlad›. Kupas›'n›n, sonra da Avrupa
Kabu¤u
önce oynanan son iki Dünya olarak ABD'ye yaklaflan ‹spanya, ekibinin bu baflar›s› Darko futbolunun ülke girilirken Dinamo Tiflis'in yine Kupa
Kupas›'nda Mussolini'nin Uluslar fiampiyonas›'n›n temelleri Sovyetler Birli¤i karfl›s›na ç›kmad›. milli tak›ma da Pancev çökünceye kadarki Galipleri Kupas›'n› Avrupa'n›n do¤u
Kupa Galipleri Kupas› fiampiyonu Slovan Bratislava çatlayan ilk ‹talya's›n›n rakibi olmufltu. at›ld›. Bu arada Macaristan 1954 Bu ilk kez kat›lan Sovyet tak›m› için 1968 y›l›nda Avrupa y›llar›na damga vuracak s›n›r›na tafl›mas›yla
56 TamSaha TamSaha 57
sürecekti. Macar Videoton ve Dinamo Kiev bu dönemin
korkulan ekipleri olmufltu. Ancak devir de¤ifliyordu ve
Do¤u Avrupa'daki de¤iflim futboldan çok daha fazlas›n›
içerecekti.

Sonun bafllang›c›
1980'li y›llar Do¤u Blo¤u aç›s›ndan sonun bafllang›c›yd›.
ABD Baflkan› Ronald Reagan'›n “Y›ld›z Savafllar›”
projesiyle h›zlanan teknoloji yar›fl›nda Varflova Pakt›
teklemeye bafllam›flt›. Genel bir moral bozuklu¤u ve
de¤iflim iste¤i hâkimdi. 1986 Dünya Kupas›'na Sovyetler Dünya Kupas› üçüncüsü Türk Milli Tak›m›
Birli¤i bu atmosferde haz›rland›. Dasaev, Baltacha,
Belanov, Zavarov, Protasov ve Rats gibi isimlerle oldu. Ülkede Tito'nun biraraya getirdi¤i etnik Popescu'lu Romanya 1990 Dünya Kupas›'nda
Sovyetler kupan›n flampiyonluk flans› verilen tak›mlar›n›n unsurlar lidersiz kalan Yugoslavya'y› terke parlak sonuçlar ald›. Hemen ard›ndan
bafl›nda geliyordu. SSCB, kupaya f›rt›na gibi bafllam›fl, haz›rlan›yor, bir zamanlar ortak yaflama sahne Stoichkov ve Kostadinov'un tafl›d›¤›
Macaristan'a gol ya¤d›rd›ktan sonra son Avrupa olan mahallelerde de gerginlikler Bulgaristan, 1994'te Dünya Kupas› yar› finalini
flampiyonu Fransa'yla berabere kalarak gruptan birinci baflgösteriyordu. Futbolda da durum bundan gördü. Yar› final serisini 1998'de
s›rada ç›km›flt›. H›rvatistan ve 2002'de
Sovyetlerin yolu aç›k UEFA Kupas› fiampiyonu Türkiye ile devam etti.
gibi görünüyordu; ta 2004 y›l›nda
ki 15 Haziran Galatasaray Yunanistan'›n Avrupa
1986'da Leon'da fiampiyonlu¤u'yla
oynanan Belçika “do¤ulular” bir zafer daha
maç›na dek. Maçta kazand›. Ülkemizin de
Sovyetler Belanov'la içinde bulundu¤u
öne geçmiflti. Ancak Avrupa'n›n do¤usu,
Scifo ve Ceulemans yaflanan tüm de¤iflimlere
direniyordu. ra¤men futbol için de¤er
Belanov'un iki golüne ifade etmeye devam
Belçika'dan cevap ediyor. Kulüp tak›mlar›n›n
gelince uzatmalara endüstri futboluna fazla
gidildi. Uzatmalarda uyum sa¤layamamas›,
ise Belçika'n›n iki Galatasaray ve petrol
golü Sovyetler'i kupa zengini CSKA
d›fl›na itmiflti. Art›k Moskova'n›n UEFA
Sovyetler'in hedefi flampiyonlu¤u d›fl›nda
Avrupa Futbol kulüp baflar›lar›n›n önünü
fiampiyonas›'yd›. kesiyor. Ancak zengin
Almanya'daki Avrupa kulüplerince
turnuvada tak›m finali genç yaflta transfer edilen
yakalad› ancak Van futbolcular›n oluflturdu¤u
Basten, Gullit ve milli tak›mlar baflar›lar
Rijkaard'› elde etmeyi sürdürüyor.
durdurmak Fakat futbol tarihi
olanaks›zd›. Hollanda içerisinde hiçbir
karfl›s›nda kaybedilen finalle bir dönem kapan›yor, farkl› de¤ildi. 1991 y›l›nda K›z›ly›ld›z Do¤u Avrupa ülkesi ya da kulübü istikrâr›
Sovyetler sahneden çekilirken yerini bir türlü fiampiyon Kulüpler Kupas›'n› ald›¤›nda, yakalayabilmifl de¤il. Sürekli de¤iflim bu
bunal›mlar›n› aflamayan Rus futboluna b›rak›yordu. k›rm›z›-beyazl› tak›m›n bafll›ca taraftar bölgenin kaderi olsa gerek.
toplulu¤u “Kahramanlar”›n bafl›nda fanatik S›rp Ancak belki de “do¤u”nun enerjisi
Veda dönemi milliyetçisi Arkan vard›. Tak›m içinde de etnik buradan geliyor. n
farkl›l›klar s›k›nt›lara yol açmaya
1990'lar Do¤u Blo¤u'nun veda dönemi oldu. Varflova bafllam›flt›. Yine de 1992
Pakt›'n›n ülkeleri, adlar›n›, haritalar›n›, bayraklar›n› y›l›ndaki Avrupa fiampiyonas›
de¤ifltiriyor, Avrupa'n›n do¤usu bambaflka bir flekil için çok güçlü bir milli tak›m
al›yordu. Bu de¤iflimi en sanc›l› yaflayan ise Yugoslavya oluflturmak mümkündü. S›rp
Dragan Stojkoviç, Makedon
Darko Pançev, Sloven Sreçko
Kataneç, Boflnak Saffet Susiç ve
H›rvat Robert Prosinecki'yle
Yugoslav tak›m› t›pk› Tito'nun
düflleri gibiydi. Ancak ülke
1992'ye kadar dayanamad›.
Avrupa fiampiyonas› geldi¤inde
geriye ne tak›m ne de Yugoslav
ülkesi kalm›flt›. Baflar› hikâyesini
yaflamak Danimarka'ya k›smet
olacakt›. Yugoslavya
flampiyonadan boykot edilmiflti.
Do¤u Blo¤u'nun y›k›lmas›ndan
sonra da Do¤u Avrupa futbolu
yükselifline devam etti. ‹lk olarak
Avrupa fiampiyonu Yumanistan Milli Tak›m› Hagi'li, Raducioiu'lu, Dünya Kupas›’nda yar› final oynayan Bulgaristan
58 TamSaha
 Royston Drenthe

Yaramaz
ve yetenekli
Fizik gücü, mücadele azmi, çal›flkanl›¤› ve yetenekleriyle oyunun yeni gözdelerinden birisi o.
Zaten 20 yafl›n› henüz bitirdi¤i bir dönemde 14 milyon euroluk bonservis bedeliyle Real
Madrid'e transfer edilmesi de bunun göstergesi. Sol kanad›n her bölgesinde ve ön liberoda
görev yapabilen bir joker. Ancak yetiflti¤i kulüp Feyenoord'daki problemli geçmifli, ona hep
bir flüpheyle bak›lmas›na yol aç›yor.

‹lker U¤ur

H
ollandal› futbolcular›n kendi liglerinde
parlamalar›n›n ard›ndan Avrupa'n›n en üst
düzey tak›mlar›na gitmeleri kan›ksanm›fl
bir durum. Cruyff'la zirveye ç›kan bir fenomen
özellikle Bosman kurallar›n›n uygulanmaya
bafllamas›yla oldukça yayg›nlaflm›flt›. Avrupa
fiampiyonu Ajax tak›m›n›n Avrupa'n›n devleri
taraf›ndan paylafl›ld›¤› günlerin üzerinden 10 y›l
geçmesine ra¤men Hollandal› futbolculara ra¤bet
gün geçtikçe art›yor. Genellikle Barcelona'n›n
öncü oldu¤u bu ak›m bu sezon Real Madrid
taraf›ndan uyguland›. Geçen sezon Ruud van
Nistelrooy'u alan Real Madrid, bu sezon Arjen
Robben, Wesley Sneijder ve Royston Drenthe'yi
portakal kontenjan›ndan kadrosuna dahil etti.
Royston Drenthe bu furyaya kat›lan son
isimlerden birisi. Surinam as›ll› genç futbolcu,
sol kanat oyuncusu olarak bafllad›¤› kariyerine
Real Madrid formas› alt›nda sol bek ve defansif
orta saha oyuncusu olarak devam ediyor.
Problemli bir genç
Futbola Feyenoord'da bafllayan Drenthe
altyap›dan itibaren sol kanat oyuncusu olarak
yetifltirildi. Feyenoord C tak›m›ndayken B
tak›m›yla bir kampa ça¤r›lan genç oyuncu,
‹sviçre'de yapt›¤› disiplinsiz hareketler nedeniyle
kamptan uzaklaflt›r›ld›. Teknik Direktörü Marcel
Bout, Drenthe'nin kulübü b›rakmas›n› isterken,
Teknik Sorumlu Rob Baan, onun sadece ceza
almas›n› sa¤lad›. Bir sonraki sezon B tak›m›na
yükselen Drenthe, Bout ile bir kez daha karfl›
karfl›ya geldi. Bout, Drenthe'yi o sezon neredeyse
hiç oynatmay›nca genç oyuncu Feyenoord'un
anlaflmal› oldu¤u Excelsior tak›m›na transfer oldu.
Burada iki sezon sol bek pozisyonunda oynayan
Drenthe, Feyenoord çal›flt›r›c›lar›n› etkiledi ve
tekrar tak›ma döndü.
Dönüflü muhteflem oldu
2005-2006 sezonunda A tak›m›n bir alt› olan A1
tak›m›nda mücadele eden Drenthe, bu tak›m›n en
önemli oyuncular›ndan birisi haline geldi ve per-

60 TamSaha
formans›n› üst düzeylere tafl›d›.
Nitekim ayn› sezon içerisinde
Feyenoord ona profesyonel
sözleflme önerdi.
2006-2007 sezonunda ise al›nan
sol bek Philippe Leonard'›n
sakatlanmas› ve yedek bekin de
transfer olmas› sonucu Drenthe,
Feyenoord formas›n› bir kez giydi
ve bir daha ç›karmad›. Drenthe ilk
kez 15 Ocak 2006'da Vitesse'ye
1-0 ma¤lup olduklar› karfl›laflmada
yedek olarak oyuna girdi.
2006-2007 sezonu boyunca 29
maça ç›kan Drenthe gol atmasa da
tak›ma büyük katk› yapmay›
baflard› ve özellikle Hollanda Ümit
Milli Tak›m›'yla gösterdi¤i
performansla sivrildi.
14 milyon euroya
Real Madrid'e
2007 U21 Avrupa fiampiyonas›'nda
mücadele eden Hollanda Ümit
Milli Tak›m› kadrosuna Drenthe de
ça¤r›lm›flt›. Turnuvada üst düzey
bir performans gösteren genç
futbolcu, otoritelerin büyük
be¤enisini kazan›rken turnuvan›n
en göze batan oyuncular›ndan
birisi oldu. UEFA Drenthe'yi
turnuvan›n y›ld›zlar› aras›nda
gösterdi. Aralar›nda Real Madrid ve
Chelsea'nin de bulundu¤u 15
kulüp genç futbolcuyla ilgilenirken,
Drenthe'nin Nisan ay›nda 2011
y›l›na kadar uzatt›¤› Feyenoord
sözleflmesi problem yarat›yordu. Bu
sorunu kolay yoldan çözemeyen
Drenthe, Real Madrid'e gitmek
istedi¤ini ama kulübünün kendisini
b›rakmad›¤›n› söyleyerek kulübü
dava etti. Bu hukuki süreci
uzatmak istemeyen Feyenoord,
Drenthe'yi 14 milyon euro
karfl›l›¤›nda Real Madrid'e satt›.
Real'e golle merhaba dedi
‹spanya Süper Kupas› maç›nda ilk
kez Real Madrid formas› giyen
Drenthe, Sevilla'yla oynanan bu
maçta kulüpteki ilk golüne de imza
att›. Yaklafl›k 40 metre mesafeden
çekti¤i sert flut üst dire¤e çarparak
filelerle bulufltu belki ama Sevilla
maç› 5-3 kazanmas›n› bildi.
8 Ekim 1987 do¤umlu Drenthe, 21
yafl›ndan gün ald›¤› bugünlerde
kendisini gösterme savafl› veriyor.
Bernd Schuster ona güvenip
formay› verse de Drenthe'nin
kendisini Real Madrid'in de¤iflmez
bir oyuncusu olarak göstermesi
oldukça zor görünüyor. Hollanda
Ümit Milli Tak›m›'ndaki teknik
direktörü Foppe de
Haan onun için flu
ifadeleri kullan›yor:
“Çok özel bir
oyuncu. Problemli bir
çocuklu¤u oldu¤unu
söyleyebilirsiniz. Pek çok
disiplin problemi yaflam›fl. Hatta
onu Feyenoord genç tak›m›ndan
yollam›fllar ve sonra geri dönmüfl.
Ama iyi bir çocuk. Üstelik daha iyi
olmaya çal›fl›yor. Dünyadaki en iyi
oyuncu olma iste¤i var ve bunun
için u¤rafl›yor.”
Foppe de Haan, Drenthe'yi
sol bekten al›p sol kanatta
kullanmaya karar veren ilk isim
olmasa da Drenthe'nin bu kadar
parlamas›nda onun
pay› çok büyük. Bernd
Schuster ise
Hollandal›larla
güçlendirdi¤i
kadrosunda sol kanatta
Robben'i kulland›¤›
için ona orta sahan›n
göbe¤inde görev
veriyor. Drenthe'nin
sadece yarat›c›
özelliklerini de¤il,
savunmaya dönük
etmeyin. Bu maç› kazan›r›z.
Drenthe bugün çok çok iyi
oynuyor.” Nitekim o maç›
Drenthe'nin golüyle 1-0 kazan›rlar.
Bu da tak›m arkadafllar›n›n
Drenthe'ye güvenini gösteren en
önemli örneklerden birisi.
28 A¤ustos'ta gece 04.30'da bir
polis arabas›na çarparak kendisiyle
ilgili “disiplinsiz” flüphelerini tekrar
canland›ran genç oyuncu, alkol
testinde negatif ç›km›flt›.
Roberto Carlos
türevlerinin
en göze çarpan›
Henüz A Milli Tak›ma ça¤r›lmayan
genç oyuncu, Hollanda Ümit Milli
Tak›m›'yla ç›kt›¤› son Norveç
maç›nda tak›m›na galibiyeti getiren
golü atm›flt›. Gerçekten kendi yafl
grubunda sol kanad› domine eden,
Roberto Carlos benzeri olarak
nitelendirebilece¤imiz bir
oyuncu Drenthe.
Tak›m› ateflleyen ve
özelliklerini de bu
mücadele gücüyle
bölgede ön plana
rakiplerini sindiren
ç›karan Schuster,
genç oyuncu bir
vizyondaki
Ronaldinho de¤il
kombinasyondan
elbette ama Roberto
mutlu olsa gerek.
Carlos türevleri
Frank De Boer,
aras›nda en göze çarpanlardan
Drenthe'nin her
birisi. Zaten Real Madrid de onu
futbolcuya
ilk planda Carlos'tan boflalan sol
örnek teflkil
bek mevki için alm›flt›. Fakat o
bölgede Marcelo ve Heinze de
forma mücadelesi veriyorlar.
Drenthe flu an her bölgede
oynayabilece¤ini
kan›tlamaya çal›flarak kendisine
Real'de kal›c› bir yer edinmeye
çal›fl›yor. Çocukluk rüyas›n›n
Manchester United'da
oynamak oldu¤unu
söylemekten çekinmeyen
Drenthe, Real'deki
edecek yönünün
bu forma yar›fl›ndan
çal›flkanl›¤›
çabuk s›k›l›p, kendisini
oldu¤unu
k›sa süre sonra ‹ngiltere'de
belirtiyor.
de bulabilir. n
O iyi
oynuyorsa
sorun yok
Drenthe'yle
ilgili anlat›lan
bir baflka hikâye
ise flu: Foppe de Haan ‹rlanda'yla
oynanan bir maçta tak›m›n›n
gidiflat›ndan çok
memnun de¤ildir ve sürekli
oyuncular›n› uyarmaktad›r. Maç
0-0 devam etmektedir ve Haan
uyar›lar›n› sertlefltirir. Yedek
kulübesinden bir oyuncu ç›kar ve
Haan'a flu sözleri söyler: “Merak
TamSaha 61
 Jem Paul Karacan
Türk baba ve ‹ngiliz
anneden Londra'da
do¤du. Ay-y›ld›zl›
formay› U17 Milli
Tak›m›'nda giymeye
bafllad›, bugün U19
Tak›m›m›z›n önemli
kozlar›ndan biri. 14
yafl›nda Galatasaray'a
geldi, be¤enildi ve
sözleflme yapt› ama
yafl› küçük oldu¤u için
Türkiye'de kalmay›
göze alamad›. Premier
Lig tak›mlar›ndan
Reading'in rezerv
tak›m›nda oynuyor.
Köklerine s›k› s›k›ya
ba¤l› oldu¤unu
söylüyor ve
Milli Tak›m'›n maçlar›n›
milli formaya giyerek
izledi¤ini anlat›yor.

Kâz›m ‹ngiltere'de her hafta oynayan bir

oyuncuydu, Fenerbahçe'ye geldi. Brezilya
maç›nda Milli Tak›m formas› giydi ve kendimi
öyle düflününce gerçekten gözlerim parl›yor.
Bir gün Türkiye'nin büyük tak›mlar›ndan
birisinin formas›n› giymek istiyorum.

Orta sahan›n göbe¤inde oynamaktan mutlu

oluyorum. Mücadele ederek top kazanmay› ve
gol atmay› çok seviyorum. Asl›nda oynad›¤›m
sürece mevki fark etmiyor, çok mutlu
oluyorum. Geçen sezon sa¤ bek bile oynad›m
ve ondan da zevk ald›m.

62 TamSaha
 ‹lk maç›mda

Milli maç›
Rusya karfl›s›na
ç›kt›m. Benim
için önemliydi,
çünkü Türkiye
Milli Tak›m›
formas› giymek
en büyük
hayallerimden

milli formayla
birisiydi.
‹ngiltere'de
do¤mufl
olmama ra¤men
köklerim
Türkiye'de ve bu
köklere s›k›
s›k›ya ba¤l› bir
ailede

izliyorum
yafl›yorum.

Babam
Aksarayl›.
Annem
Londral› bir
‹ngiliz. Ben de
Londra
do¤umluyum.
Hayat›m
boyunca
‹ngiltere'de
yaflamama
ra¤men
tatillerde hep
Türkiye'ye
gelirim.
Kufladas›'nda bir
yazl›¤›m›z var.
5 yafl›ndan
beri futbol
oynuyorum.

‹lk tak›m›m
Wimbledon'd›.
14 yafl›mda
Galatasaray'a
geldim.
Lampard'la benzerli¤imi herkes söylüyor. Bir gün inflallah onun kadar iyi Denendim ve
bir oyuncu olurum. Ama en be¤endim mevkidafl›m Tugay'd›r. Onu izlemek Galatasaray
büyük bir zevk. Türkiye'de çok iyi ifller yapt›, hâlâ çok büyük bir oyuncu. benimle
Emre de idollerimden birisi. sözleflme
imzalad›. Ama o
Annem beni her antrenmana arabayla götürürdü. Ailenin deste¤i çok yafl›mda evden
önemli futbolcu olurken. Ben bunu fazlas›yla hissettim. Örne¤in Genç Milli uzak olmak
Tak›mlara ilk geldi¤imde onlar› arar, bana yeni kelimeler ö¤retmelerini benim için biraz
isterdim. zordu ve çok
gençtim. Ama
Reading'de oturuyorum. Bir havuzumuz, bilardo masam›z filan var. oldukça iyi bir
Orada rahatlamay› seviyorum. Sürekli sinemaya gidiyorum. deneyimdi.
Vizyona giren tüm filmleri izlerim. Ama futbol birkaç saatlik bir ifl de¤il.
Tüm hayat›n›z› futbola adamal›s›n›z. ‹lker U¤ur

TamSaha 63

t‹ngiltere Premier Ligi'nden bir
oyuncu daha Türkiye Genç Milli
Tak›mlar›nda. Seni asl›nda iki sene
önce Antalya'da düzenlenen U17
Avrupa fiampiyonas›'nda tan›m›flt›k.
‹ki sene geçti ve sen flu an U19 Milli
Tak›m›'ndas›n. Biraz kendinden
bahsedebilir misin?
sTürkiye Milli Tak›m›'na birkaç sene
önce seçildim ilk kez. ‹lk maç›mda
Rusya karfl›s›na ç›kt›m. Bir haz›rl›k
karfl›laflmas›yd›. Benim için önemliydi,
çünkü Türkiye Milli Tak›m› formas›
giymek en büyük hayallerimden
birisiydi. ‹ngiltere'de do¤mufl olmama
ra¤men köklerim Türkiye'de ve bu
köklere s›k› s›k›ya ba¤l› bir ailede
yafl›yorum. U17 Avrupa fiampiyonas›
Elit Turu'nda mücadele ettik. Baflar›l›
olamad›k maalesef ama flimdi s›rada
U19 Avrupa fiampiyonas› var.
Oradaki hatalar›ndan ders alm›fl
bir tak›m›z.
tAilenden bahsedebilir misin?
sBabam Aksarayl›. Annem Londral›
bir ‹ngiliz. Ben de Londra
do¤umluyum. Hayat›m boyunca
‹ngiltere'de yaflamama ra¤men
tatillerde hep Türkiye'ye gelirim.
Kufladas›'nda bir yazl›¤›m›z var.
5 yafl›ndan beri futbol oynuyorum.
tFutbola nerede bafllad›n?
s‹lk tak›m›m Wimbledon'd›. fiu an
ad› MK Dons ve bu apayr› bir hikâye.
7 ile 14 yafllar›m aras›nda
Wimbledon'dayd›m. 14 yafl›mda
Galatasaray'a geldim. Denendim ve
Galatasaray benimle sözleflme
64 TamSaha
imzalad›. Ama o
yafl›mda evden uzak
olmak benim için
biraz zordu ve çok
gençtim. Ama
oldukça iyi bir
deneyimdi. Umar›m
yak›n zamanda
Türkiye'ye tekrar
gelirim.
tGalatasaray'la bu
sözleflmen hâlâ
devam ediyor mu?
sSan›yorum flimdiye
kadar çoktan sona
ermifltir. O zaman
olgunlaflmam›flt›m ve
okulla ilgili de çeflitli
sorunlar oldu¤u için
geri dönmüfltüm.
‹nflallah buraya tekrar
geri dönece¤im.
Kâz›m'›
düflününce
gözlerim
parl›yor
tTürkiye'ye gelen
çeflitli oyuncular var.
Mesela Kâz›m Kâz›m
gibi. Bir de
‹ngiltere'de oynayan
ama Türkiye formas› giyen Mustafa
‹zzet örne¤i var. Senin flu anda
kariyerin için bir ad›m atman
gerekiyor gibi gözüküyor. Bu ad›m›
ataca¤›n yer ‹ngiltere mi Türkiye mi
olacak?
sBu zor bir soru, çünkü Türkiye'deki
ve ‹ngiltere'deki sistemler oldukça
farkl›. ‹ngiltere'de rezerv tak›m diye
bir fley varken Türkiye'de PAF Tak›m›
var. Reading'de genifl kadroday›m
ama her hafta rezervlerle 90 dakika
maç oynuyorum ve bu büyük bir
tecrübe oluyor benim için. fiu an için
flans›m› ‹ngiltere'de biraz daha
zorlamak istiyorum. Kâz›m
‹ngiltere'de her hafta oynayan bir
oyuncuydu. Fenerbahçe'ye geldi.
Brezilya maç›nda Milli Tak›m formas›
giydi ve kendimi öyle düflününce
gerçekten gözlerim parl›yor. Bir gün
Türkiye'nin büyük tak›mlar›ndan
birisinin formas›n› giymek istiyorum.
Bunun ne zaman olaca¤›n›
bilmiyorum ama umar›m çabuk olur.
Çok çal›flmam laz›m.
tKâz›m'la konufltu¤umuzda
‹ngiltere'de gençlere çok önem
verilmedi¤inden yak›n›yordu.
Sen bu konuda ne düflünüyorsun?
sBir yerde flans bulmak için çok
çal›flmak gerekti¤i do¤ru. Kâz›m söz
konusu oldu¤unda ise ‹ngiltere'nin en
köklü tak›mlar›ndan birisinde oynad›.
Çal›flt›¤›n›z, kendinizi futbola
adad›¤›n›z zaman o flans elinize
geçiyor.
tSeni çeflitli dönemlerde savunman›n
önünde, göbekte ve forvetin arkas›nda
görebiliyoruz. Sen hangi pozisyonu
tercih ediyorsun?
sBen en çok orta sahan›n göbe¤inde
oynamaktan mutlu oluyorum.
Mücadele ederek top kazanmay› çok
seviyorum. Goller atmay› da çok
seviyorum. Asl›nda oynad›¤›m sürece
mevki fark etmiyor, çok mutlu
oluyorum. Geçen sezon sa¤ bek bile
oynad›m ve ondan da zevk ald›m.
En çok Tugay'› be¤eniyorum
tArkadafllar›mla konufltu¤umda
Lampard'a olan fiziksel
benzerli¤inden söz etmifltim.
Gerçekten çok and›r›yorsun.
Pozisyonunuz da ayn›. Örnek ald›¤›n
bafll›ca futbolcu o herhalde.
sEvet. Baflkalar› da bunu söylüyor.
Kardeflim bir maçta yandan bir
foto¤raf çekmifl, birebir kopyas› gibi
ç›km›fl›m. Bir gün inflallah onun kadar
iyi bir oyuncu olurum. Ama en
be¤endim mevkidafl›m Tugay'd›r. Onu
izlemek büyük bir zevk. Türkiye'de
çok iyi ifller yapt›, hâlâ çok büyük bir
oyuncu. Onu Galatasaray, Glasgow
Rangers ve Blackburn'de izledim.
Kardeflim Blackburn taraftar›, bense
Tugay. Onunla beraber oturup
izliyorum maçlar›. Emre de
idollerimden birisi. Onunla birkaç
hafta önce maç öncesi konuflma
f›rsat›m oldu.
tBe¤endi¤in ‹ngiliz oyuncu var m›?
sYok hay›r. Benim en favori
oyuncum bir Türk (Gülüyor).
Lampard ve Gerrard var elbette.
Yads›yamayaca¤›n›z yetenekler
bunlar.
tU17 Avrupa fiampiyonas›'nda ailen
de Antalya'dayd›. Seni her yerde
izliyorlar m›?
sHer yere geliyorlar benimle. Çok
küçük yafl›mdan beri tüm deplasman
maçlar›m› izlemeye gelirler.
Wimbledon evimize bir saat
uzakl›ktayd› ve annem beni her
antrenmana arabayla götürürdü.
Yetiflmemde büyük pay› vard›r.
Bulgaristan'a da geldiler. Kamp
süresince Türkiye'deydiler. Ailenin
deste¤i çok önemli futbolcu olurken.
Ben bunu fazlas›yla hissettim. Örne¤in
Genç Milli Tak›mlara ilk geldi¤imde
onlar› arar, bana yeni kelimeler
ö¤retmelerini isterdim. O yönden de
çok yard›mc› oldular. Onlar› çok
seviyorum.
tMilli Tak›m'daki oyuncularla aran
nas›l?
s‹lk baflta çok zordu elbette. Dili
bilmiyorum. Ama zamanla iyi oldu.
Baz› oyuncular›n biraz ‹ngilizcesi de
var ve bu da bana çok yard›mc› oldu.
tReading'in genifl kadrosundas›n ama
henüz maça ç›kmad›n Premier Lig'de.
sProfesyonel sözleflmeye Temmuz'da
imza att›m. 40 numaral› forma benim.
Üç senelik bir kontrata imza atarak
Premier Lig'de oynayan bir tak›m›n
oyuncusu olmak rüyan›n gerçek
olmas› adeta. Bu sene mücadele edip
birkaç maçta oynamak istiyorum.
Olmazsa önümde iki sezon daha var.
Kiral›k olarak baflka kulüplere gitme
ihtimalim de her zaman var.
Bu ifli baflaraca¤›mdan eminim.
tGalatasaray'a geliflin nas›l olmufltu?
s‹nternette geziniyordum.
Galatasaray sitesini açt›m ve bir
bakt›m seçmeler var.
Wimbledon'dayd›m ve MK Dons
olay› nedeniyle çeflitli belirsizlikler
vard›. Babama gidip “Nas›lm›fl
görmek istiyorum” dedim. Atlad›m
uça¤a geldim. Bir maçta oynad›m.
Sonra arad›lar, tekrar geldim ve birkaç
antrenmana ç›kt›m. Ondan sonra
sözleflme önerdiler. Galatasaray çok
büyük bir tak›m ve buraya gelip
onlarla çal›flmak benim için büyük bir
onurdu. Ama ben ve ailem için en
do¤ru zamanlama de¤ildi.
tBu röportaj›n ard›ndan Türkiye'ye
geliflin h›zlanacak galiba.
Galatasaray'› tutuyorsun san›r›m ve
2000'deki finali de izlemiflsindir.
sEvet. Babam o gün stattayd›. Biz de
evde izledik. Örne¤in Türkiye ne
zaman bir tak›mla oynasa benim Milli
Tak›m formam hep üzerimdedir.
tBofl zamanlar›nda neler yap›yorsun?
sReading'de oturuyorum. Bir
havuzumuz, bilardo masam›z filan
var. Orada rahatlamay› seviyorum.
Arkadafllarla Pro Evolution Soccer
oynuyoruz. Sürekli sinemaya
gidiyorum. Vizyona giren tüm filmleri
izlerim. Ama en önemli fley
dinlenmek. Futbol birkaç saatlik bir ifl
de¤il. Yedi gün, 24 saat içinde
olmal›s›n›z. Tüm hayat›n›z› futbola
adamal›s›n›z. Düzgün yemeli,
düzgün içmelisiniz.
tBurada olmaktan mutlu musun?
sEvet. ‹lk birkaç gün zorlan›yorum
ama sonra al›fl›yorum. ‹yi arkadafllar›m
var burada. Teknik ekip yard›mc›
oluyor sürekli. Hiç yabanc›l›k
çekmedi¤im bir yer diyebilirim. n
Marco Fortune
Dersimiz Nancy
F
ransa 1. Futbol Ligi'yle yak›ndan
ilgilenenler, sezon bafl›ndan bu
yana Nancy'nin performans›n›
büyük bir flaflk›nl›kla takip ediyor.
Bu flaflk›nl›¤›n temelinde, transfer
döneminde para harcamayan
Nancy'nin, zirve mücadelesi yapmas›
yat›yor. Ligin ilk 3 ayl›k bölümü
sonunda Olympique Lyon'un
hemen arkas›nda ikinci s›rada
bulunan k›rm›z›-beyazl›lar, müthifl
bir form grafi¤i yakalad›. Bütçesi
30 milyon euro olan Nancy'nin
bu baflar›l› görüntüsü, Frans›z
medyas›n›n da fazlas›yla ilgisini
çekiyor. Ülkenin sayg›n spor gazetesi
L'Equipe, 3-1'lik Monaco deplasman
galibiyetinden sonra, “Nancy nereye
kadar gidecek?” bafll›¤›n› kullanarak,
UEFA Baflkan› Michel Platini'nin eski
tak›m›n›n bu çizgisini sezon sonuna
kadar koruyabilece¤ini ileri sürüyor.
Transfer yapmad›lar
Geride b›rakt›¤›m›z sezonu, küme
düflme potas›n›n sadece 10 puan
önünde 13. s›rada bitiren Nancy(1),
transfer döneminde Diakhate
(Dinamo Kiev), Rudolf (Debrecen) ve
Sapina (Mouscron) gibi bir kaç
oyuncusunu kaybetmesine karfl›n yeni
isimlere yönelmedi. Kadrosunda 11
yabanc› (3'er Brezilyal›, Uruguayl› ve
Fasl›, 1'er Kamerunlu ve Kongolu)
futbolcu bulunduran
k›rm›z›-beyazl›lar›n bu transfer
politikas›n› riskli bulanlar, “Birinci
Lig'e yükseldikten sonra iki sezondur
ilk 10'na giremiyorlar. Kadrolar›n›
güçlendirmedikleri için bu sezon zor
günler yaflayabilirler” düflüncesini
savunuyorlard›. Haks›z da
say›lmazlard›. Ne var ki, Bracigliano
ve arkadafllar› kendilerine güvenen ve
bunun için yeni oyuncu aray›fllar›na
girmeyen yöneticilerini mahçup
etmedikleri gibi, sezon bafl›ndan bu
yana, belki de beklemedikleri kadar
büyük bir mutluluk yaflat›yorlar.
Öyle ki ilk 11 haftada tam 24 puan
toplayan Nancy, herkesin favori
66 TamSaha
Pablo Correa
Dr. Cem Çetin
gösterdi¤i Olympique Lyon ile zirve getiriyor. Fransa'n›n kuzey do¤usunda
yar›fl› yap›yor. Fransa 1. Ligi'nde bulunan Nancy'ye transfer olmadan
görev yapan teknik direktörler, önce Suudi Arabistan'da futbol
k›rm›z›-beyazl›lar›n baflar›l› oynayan ve transfer döneminde Issiar Dia
performans›n›n kesinlikle tesadüf Olympique Lyon, Marsilya gibi
olmad›¤›n› belirtiyor. Olympique tak›mlar›n yak›n takibe ald›¤› Kim,
Lyon'lu Alain Perrin, “Sürprizden önce lig flampiyonlu¤unu kazanmay›,
bahsetmek asl›nda pek do¤ru de¤il. sonra da Brezilya Milli Tak›m›'na
Çünkü Nancy çok iyi futbol oynayan seçilmeyi hayal ediyor. “Ronaldo ve
ve potansiyeli olan bir tak›m. Ronaldinho'u kendime örnek
Dolay›s›yla zirve yar›fl›n› sürdürebilir” al›yorum” diyen 27 yafl›ndaki
diyerek Correa'n›n talebelerini sambac›, “Çok iyi futbol oynuyoruz.
ciddiye ald›¤›n› gösteriyor. Sezon bafl›nda “Favorilerden biriyiz”
Monacolu Ricardo ise “Belli bir dedi¤imde kimse bana inanmam›flt›.
sistemleri var ve bunu çok iyi Sözlerim flaka olarak alg›lanm›flt›.
uygulad›klar› için baflar›l› oluyorlar. Tablo ortada. Çal›flma tempomuzu
Ayr›ca kolektif anlay›fllar› da üst koruyarak, bu çizgimizi
Kim
seviyede. Bir de oyun içinde gidiflat› sürdürmeliyiz. Sezon sonunda baflar›l›
de¤ifltirebilecek isimlere sahipler” olursak, bunun yans›malar› elbette ‹ki sezon önce
görüflünü ortaya at›yor. olacakt›r” fleklinde konufluyor.
Nice'li Antonetti, “Zirvede ‹lk 10 haftada Nancy'nin Brezilyal›s› Fransa 1. Ligi'ne
kalacaklar›n› düflünüyorum. Çok h›zl› 6.57'lik puan ortalamas›yla Fransa yükselen ve son iki
ve etkili hücuma ç›kabildikleri gibi, 1. Futbol Ligi'nin en iyi futbolcusu sezonunu 10. s›ran›n
topu istedikleri gibi dolaflt›rmakta da konumunda bulunuyor. Nancy'liyi alt›nda bitiren bir
baflar›l›lar” yorumunu getiriyor. 6.50'lik ortalamas›yla Olympique
Lyon'un genç y›ld›z› Karim Benzema tak›mdan söz
Nancy'nin müthifl sambac›s› izliyor. ediyoruz. Bütçeleri
sadece 30 milyon
1910 y›l›nda kurulan Nancy'nin bu Muhteflem dörtlü euro. Sezona
sezonki müthifl performas›nda baz›
futbolcular›n büyük pay› bulunuyor. 40 yafl›ndaki Uruguayl› Correa'n›n girerken üç
Bunlar›n bafl›nda Brezilyal› Kim ilk 2002 y›l›ndan bu yana çal›flt›rd›¤› ve oyuncular›n›
s›rada geliyor. Gerçek ad› Carlos 4-2-3-1 stratejisiyle oynatt›¤› kaybetmelerine
Henrique Dias olan 27 yafl›ndaki Nancy'nin dikkat çekici ç›k›fl›nda Kim
sambac›, bugüne kadar arkadafllar›na kadar Puygrenier, Hadji ve Fortune karfl›n hiçbir transfer
verdi¤i gollük paslarla dikkat da büyük pay sahibi. Savunmada yapmad›lar. Böyle
çekiyordu. Ancak bu sezon Kim görev yapan Puygrenier ile ortada bir tak›m›n yeni
sadece arkadafllar›n› gol pozisyonuna sahan›n bütün yükünü çeken Hadji, sezonda da küme
sokmuyor, kendisi de fileleri baflar›l› görüntüleriyle Nancy'yi
havaland›r›yor. Nancy'deki ilk iki s›rtlam›fl düflmemeye
sezonunda 51 lig maç›nda 5 defa gözükürlerken, oynayaca¤›n›
topu kale çizgisinin içinden geçiren ilk 10 hafta Hadji beklersiniz de¤il mi?
Brezilyal›, daha flimdiden oynad›¤› sonunda de
11 maçta 6 golü buldu. Tak›m bireysel
Ama hay›r. O tak›m
kaptan› Bracigliano, Brezilyal›n›n istatistiklerde Fransa 1. Ligi'nde
bu performans›n›n kendilerini ikinci s›rada flampiyonluk peflinde
flafl›rtmad›¤›n› belirterek, arkadafl›n›n yer al›yorlar. kofluyor ve 145
kalitesini, “‹lk geldi¤i günden bu yana Fortune ise
onun ne kadar yetenekli biri Kim'den sonra milyon euro bütçeli
oldu¤unu biliyorduk. Ancak yaflad›¤› Nancy'nin gol Lyon'un taht›n›
sakatl›klar nedeniyle çok faydal› yollar›ndaki en sall›yor. Peki, iflin
olamad›” fleklindeki sözleriyle dile etkili ismi s›rr› nerede?

Frans›zlar 100
milyon euro
kazand›lar
Fransa 1. Futbol
Ligi tak›mlar›,
transfer
dönemini 100
milyon euro
Keita
kazançla kapatt›.
Oyuncu
al›flveriflinin en
hareketli tak›m›
olarak ön plana
ç›kan Olympique Lyon, satt›¤›
futbolculardan 61.2 milyon
euro kazan›rken, bunun sadece
33.5 milyon eurosunu yeni
isimlere yat›rd›. Lig
flampiyonunu transfer kârl›l›¤›
s›ralamas›nda Marsilya izledi.
37.4 milyon euroluk sat›fl
gerçeklefltiren Marsilya,
transfer etti¤i yeni isimler için
27.5 milyon euro harcad›.
Transfer geliri en yüksek
üçüncü tak›m Lille oldu.
Kuzeylilerin kasas›na 36.7
milyon euro girdi. Bu sezon
itibariyle Fransa Ligi'nin en
pahal› oyuncusu unvan›
Abdulkader Keita'ya gitti.
Transferin en çok para
harcayan tak›m› Olympique
Lyon, Abdulkader Keita için
Lille'e 16 milyon euro ödedi.
olarak ön plana ç›k›yor. Nice'in
Teknik Direktörü Antonetti,
“Nancy'nin gücü Fortune, Kim,
Dia ve Hadji gibi muhteflem bir
dörtlüden kaynaklan›yor. Böyle
bir dörtlü Fransa'n›n en iyi
tak›mlar›nda bile yok” diyor.
Her ne kadar Nancy flimdilik
ligi Olympique Lyon’la
birlikte domine ediyor gibi
gözükse de maçlar ilerledikçe
kadro derinli¤ine sahip olmad›¤›
için bir düflüfl yaflayabilir. Bu
konuda St. Etienne Teknik
Direktörü Laurent Roussey'in
“Nancy 12-13 futbolcuyla
oynuyor” sözleri, Nancy'yi
bekleyen tehlike konusunda belli
bir ipucu veriyor. Ayr›ca
Correa'n›n da, “Bizim için en
büyük tehlike, sakatl›klar” demesi,
s›n›rl› bir bütçeyle mücadelesini
sürdüren Nancy'nin durumunun
ne kadar hassas oldu¤unu gözler
önüne seriyor. Bu arada ilginç bir
istatistik yay›nlayan L'Equipe,
Kim ve arkadafllar›n›n sezon
sonunda büyük bir mutluluk
yaflama ihtimalinin bulundu¤unu
gösteriyor. Öyle ki, bu sezon
öncesine kadar Nancy gibi Fransa
1. Futbol Ligi'nin ilk 9 haftas›nda
22 puan toplayan Olympique
Lyon, Metz, Bordeaux ve Monaco
sezon sonunda ilk üç s›rada yer
alm›fllar. Bu dört tak›mdan
Olympique Lyon 2006-07
sezonunda, Bordeaux ise 1998-99
sezonunda flampiyon olmufltu.
100 bin kiflilik
kentin tak›m›
‹statistiklere bak›p, kent nüfusu
100 bin olan Nancy'liler,
“Olympique Lyon ya da Bordeaux
gibi neden biz de ipi ilk s›rada
gö¤üslemeyelim” diye düflünüyor
olabilirler. Ancak 30 milyon
euroluk bütçeleriyle, resmi
bütçesi 145 milyon euro gözüken
ve son 6 y›l›n
flampiyonu
Olympique
Lyon ile
sezon
sonuna kadar
bafla bafl
mücadele
etmeleri
mümkün
olabilir mi?
Bu sorunun
cevab›na
pek çok kifli,
“Hay›r”
dese de
futbolu
cazip k›lan
en önemli
unsurun
sürprizler
oldu¤unu da
unutmamak gerekiyor. n
(1) Nancy 2005-06 sezonunda
Fransa Lig Kupas›'n› kazanarak,
2006-07 sezonunda UEFA
Kupas›'na kat›lma hakk›n› elde etti.
Alman tak›m› Schalke'yi devirerek
gruplara kalan Frans›z tak›m›,
gruplardan ç›kmay› baflard›ktan
sonra Lucescu'nun çal›flt›rd›¤›
Shakthar Donetsk engelini
geçemedi.
Futbol Kültürü
Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu
(Talat Emre Koçak / Seçkin Yay›nc›l›k)
enelde spor, özelde ise futbol bir ihtilaf çözüm yöntemi olan
G kendine has bir yap›lanma ve
disiplin içinde
tahkim kurumuna da k›saca
de¤inilerek Türkiye Futbol
yönetilmektedir. Bu kendine has Federasyonu Tahkim Kurulu'nun
durumun do¤al bir sonucu olarak hukuki niteli¤i belirlenmifltir.
da sporun, kendi dinamiklerine Bu genel de¤erlendirmelerin
uygun bir yarg› sistemi gerektirdi¤i ard›ndan ise 3813 say›l› Yasa ele
aç›kt›r. Ülkemizde, 3813 say›l› al›nm›fl ve s›ras›yla Türkiye Futbol
Yasa ile özerk hale gelerek Federasyonu'nun yap›s›, Tahkim
tamamen ba¤›ms›z bir hüviyet Kurulu'nu seçen Genel Kurul'un
kazanm›fl olan Türkiye Futbol oluflumu ve Tahkim Kurulu'nun
Federasyonu'nun bünyesinde yap›s› de¤erlendirilmifltir. Bu
kurulmufl olan de¤erlendirmeler
Tahkim Kurulu da ›fl›¤›nda Tahkim
bu özel yarg› Kurulu ile benzer
sisteminin en güzel nitelikteki ihtilaflar›
örneklerinden karara ba¤lamakla
birisini teflkil görevli spor tahkim
etmektedir. mahkemelerinin
Son yap›lar›
dönemlerde karfl›laflt›r›lm›flt›r.
yap›sal Çal›flman›n son
anlamda gerek bölümü ise
FIFA ve UEFA Tahkim Kurulu'nun
gerekse de ulusal iflleyifli, ihtilaflar›
yarg› mercileri ele alma ve
taraf›ndan baz› yarg›lama usulü ile
elefltirilere maruz Tahkim Kurulu
kalan Tahkim taraf›ndan verilen
Kurulu'nun kararlar›n niteli¤i
uluslararas› spor ve konular›na
tahkim doktrinleri ayr›lm›flt›r.
›fl›¤›nda nas›l bir Tüm bu
yap›ya sahip oldu¤unun tespiti de¤erlendirmeler ›fl›¤›nda
oldukça önemlidir. Bu tespitin hâlihaz›rdaki durumla olmas›
ard›ndan ise yöneltilen elefltirilerin gereken aras›nda ne gibi
gerekçeleri ve bu elefltiriler ›fl›¤›nda farkl›l›klar bulundu¤u ve
ne gibi yap›sal de¤iflikliklerin bu farkl›l›klar› ortadan
zorunlu oldu¤u konusunda bir kald›rabilmek için nas›l bir
sonuca varmak gerekmektedir. hukuki düzenlemeye ihtiyaç
“Türkiye Futbol Federasyonu duyuldu¤u üzerinde durulmufltur.
Tahkim Kurulu” isimli çal›flmada 15 y›ll›k tarihi içinde futboldan
ilk olarak sporun uluslararas› do¤an ihtilaflar› nihai olarak
yap›lanmas› ve sportif ihtilaflar›n karara ba¤layan merci s›fat›yla
niteli¤i ele al›nm›flt›r. Bu hareket eden Türkiye Futbol
de¤erlendirme ile Tahkim Federasyonu Tahkim Kurulu'na
Kurulu'nun uluslararas› spor iliflkin olarak yap›lm›fl en
yap›lanmas› içinde bulundu¤u yer kapsaml› çal›flma olan bu eserle,
ve bakt›¤› ihtilaflar›n özellikleri Türkiye'deki futbol yarg›s›
ortaya konulmufltur. Uluslararas› detayl› bir flekilde ortaya
hukukun son y›llarda h›zla geliflen konmufl bulunmaktad›r. n
Pablo Correa Nancy sürprizinin gerçek mimar›
Teknik direktör olarak 2002 y›l›n›n Kas›m ay›nda Nancy'nin bafl›na geçen
Pablo Correa, mümkün olan bütün mutluluklar› k›rm›z›-beyazl›lara yaflatt›.
Göreve bafllad›¤›nda ‹kinci Lig'te küme düflme potas›nda bulunan Nancy'yi
önce 1. Lige ç›kartan Uruguayl›, daha sonra tak›m›n› Lig Kupas›
flampiyonlu¤una tafl›d›. Bu sayede UEFA Kupas›'na kat›lma hakk› elde eden
Nancy, flimdilerde de Fransa Ligi'nin zirvesinde yer al›yor. Correa'n›n bu
baflar›s›n› Uruguay medyas› da yak›ndan izliyor. Ülkenin önde gelen
gazetelerinden El Pais'in Spor Müdürü Edward Pinon, "Nancy gibi mütevaz› bir
tak›m› zirveye oynatt›¤› için Correa'n›n haberlerini sayfalar›m›za tafl›yoruz"
derken, “2006 y›l›nda 144 futbolcu, 16 antrenör ihraç ettik” diyen
El Observador de Montevideo gazetesi de, "Performans›yla Correa,
gazetemizde yer almay› hak ediyor" görüflünü dile getiriyor.
TamSaha 67
Alternatif Derbiler
Da¤han Irak
Merseyside
klasi¤i
19.
yüzy›l›n sonu... Liverpool, tarihinin en flaflaal›
y›llar›n› tamamlamak üzere. Britanya
‹mparatorlu¤u'nun üzerinde günefl batmad›¤›
y›llarda ticaret yollar› bu flehirden geçmezlik
edemiyor, flehir denizden d›fl dünyaya ba¤lan›yor,
karadan ise ‹ngiltere'ye can kat›yor. Manchester'a uzanan
ilk flehirleraras› tren hatt›na sahip Liverpool, o y›llarda
tüm ülkeye nab›z veriyor. Ve ‹ngiltere'ye dair her fley gibi
futbol topu da ilk duraklar›ndan biri olarak bu flehri
seçiyor. 1878 y›l›nda kriket sporunun yap›lamad›¤› k›fl
aylar›nda u¤raflacak meflgale arayan St. Domingo
Metodist Kilisesi cemaati, futbola ilgi gösteriyor ve
kilisenin ismini tafl›yan futbol kulübünü kuruyorlar.
Bir y›l sonra ise kulüp s›n›rlar›n› geniflleterek Everton
bölgesinin ismini al›yor. Bölgenin en eski futbol kulübü
olan Everton, günümüzün Premier Ligi'nin dedesi
say›labilecek Futbol Ligi'nin de kurucu on iki üyesinden
biri oluyor. Kilise gelene¤inin yan›na eklenen bu ilk olma
duygusu, mavi-beyazl› kulübün kimli¤ine günümüze
kadar gelecek flekilde iflliyor, hâlâ Goodison Park'taki
maçlarda “Biz büyük ve eski bir tak›m›z” diye flark›lar
söylüyor Everton FC taraftarlar›, nam-› di¤er
“Karamelalar” (The Toffees).
Liverpool'a gelince... En köklü Liverpool FC taraftarlar›
asl›nda Everton taraftar›d›r desek “K›rm›z›lar” bozulur mu
bilinmez. Ama bilinen bir fley var ki, Liverpool FC
kulübünün kuruluflu Evertonlular aras›ndaki bir maddi
anlaflmazl›¤a dayan›yor. Everton'›n kuruluflundan 1891'e
kadar maçlar›n› oynad›¤› Anfield'›n sahibi ve Liverpool
fiehir Meclisi'nin Everton bölgesi temsilcisi John
Houlding, stad›n kiras›n› bir anda 100 pounddan 250
pounda ç›kar›nca mavi-beyazl› kulübün birçok üyesi,
ifladam›n› “kulübü kendi kâr›na alet etmekle” suçlar ve
kulüp yönetimi 1892 y›l›nda Anfield'› terk ederek
Goodison Park'› sat›n almaya karar verir. En büyük
müflterisini kaybeden Houlding ise sahan›n bofl kalarak
bir tarlaya dönüflmesini engellemek için bir kulüp kurmak
durumunda kal›r. Ayn› y›l içinde Liverpool Futbol
Kulübü'nü kuran Houlding, tak›m›n iskeletini ise
‹skoçya'dan getirdi¤i profesyonel futbolcularla oluflturur.
Bu y›l, tak›m mücadele etmeye haz›r olmas›na ra¤men,
Futbol Ligi'ne al›nmaz. Oysa ayn› y›llarda, Everton zirve
mücadelesinin de¤iflmez ismi olmakla kalmam›fl,
1890-91 sezonunda ilk flampiyonlu¤unu da kazanm›flt›r.
Houlding'in k›rm›z›-beyazl› yeni ekibi, Merseyside'daki
rekabetine deyim yerindeyse 1-0 yenik bafllam›flt›r.
Ancak Liverpool mücadeleden vazgeçmeyecektir.
Boynuz kula¤› geçiyor
1893-94 sezonunda ‹kinci Lig'e kat›l›m› kabul edilen
Liverpool, ilk y›l›nda 28 haftada 22 galibiyet, 6 beraberlik
al›r, kendi sahas›nda hiç yenilmez ve 8 puan farkla
flampiyon olur. Ayn› y›l oynanan ilk Merseyside
derbisinde Everton'› da 1-0 ma¤lup eder. ‹ngiliz
68 TamSaha
Merseyside, ülkenin
çekirdek flehirlerinden
Liverpool'u bar›nd›ran bir
zamanlar›n en varl›kl›
bölgesi. Liverpoollu
flairlerin yaratt›¤› ak›mla
edebiyata, The Beatles'›n
öncülü¤ündeki
Merseybeats dalgas›yla
müzi¤e flekil veren bu
bölge, futbol denince de
her zaman ülkenin
kalbinin att›¤›
merkezlerden biri oldu.
K›rm›z› ile mavinin
çak›flt›¤›, dünyan›n en eski
derbilerinden birine hâlâ
ev sahipli¤i yapmay›
sürdürüyor Liverpool.
Merseyside derbisi dendi¤inde gözler ya Anfield'a ya da Goodison Park'a
çevriliyor. Ancak bu derbi bir z›tl›ktan çok bir birliktelik gibi. Ne sosyal ne
de dini farkl›l›klar ay›r›yor bu iki tak›m›. Hatta tarihleri bile kesifliyor.
Liverpool ile Everton'›n hikâyesi, t›pk› The Beatles'›n ya da The Searchers'›n
müzi¤indeki basgitar ile bateriye benziyor. Biri olmadan di¤eri
Merseyside'›n sesini vermeye yetmiyor.
futbolunun büyüklerinin aralar›na almakta
isteksizlik gösterdi¤i tak›m, alt lige de bir numara
büyük gelmifltir. 1894-95 sezonunda Birinci Lig'de
Liverpool'un da yer almas›yla Merseyside derbisi
lige tafl›n›r. ‹ki tak›m›n ayn› sezonda mücadele
etti¤i ilk senede Anfield'daki maç 2-2 berabere
biter, Goodison Park'ta ise gülen 3-0'l›k sonuçla
Everton olur. Sezon sona erdi¤inde ise Everton
flampiyonlu¤u kaç›r›rken Liverpool son s›rada
kalarak küme düflmüfltür. ‹ki tak›m flimdilik k›yas
kabul etmemektedir. Ama bu durum uzun
sürmeyecektir. Liverpool, küme düfltü¤ü sezonun
hemen ard›ndan geri döner. K›rm›z›lar, Everton'dan
bu ikinci karfl›laflmalar›nda da ancak beraberlik
koparabilir, ancak ligi de mavi-beyazl› tak›m›n iki
s›ra üstünde beflinci tamamlamay› baflar›r. 1898'de
ise Anfield'daki 3-1'lik galibiyet, Liverpool'un
liglerdeki ilk Merseyside zaferi olarak kayda
geçecektir. Liverpool bir sonraki sezon da Everton'u
iki maçta birden yenerek, bir ilke daha imza atar.
Everton, benzer bir baflar›ya ulaflmak için on y›l
bekleyecektir.
20. yüzy›l›n ilk ‹ngiliz Ligi'ni kazanan Liverpool,
hem ‹ngiltere'de hem de Merseyside'da öne
ç›kmaya bafllam›flt›r. 1906 y›l› ise rekabet aç›s›ndan
ilginç bir sene olur. Çünkü Liverpool o y›l ligde
flampiyon olurken, Everton da FA Cup'› kald›rmay›
baflar›r. Sonraki on befl sene ise iki tak›m için de
büyük baflar›lar getirmeyecektir. I. Dünya Savafl›'yla
beraber kentin hem nüfusu hem de ülkedeki etkisi
azal›rken, futbol da yavafl yavafl baflkent Londra'n›n
yörüngesine girmektedir. Savafl sonras› dönemde
ise iki tak›mdan Liverpool 1920'lerin bafl›nda,
Everton ise sonunda baflar› gösterir. Öte yandan
Merseyside derbisi, ‹ngiltere'de “dostluk derbisi”
olarak an›lmaktad›r. Her ailede hem Everton, hem
Liverpool taraftarlar›na rastlan›rken, iki kulübü
renklerinden baflka pek az fley ay›rmaktad›r.
II. Dünya Savafl› öncesi y›llar, iki tak›m için de
çok parlak geçmez. Bu y›llarda Arsenal f›rt›nas›
‹ngiltere'yi kas›p kavurmaktad›r. Güney
tak›mlar›n›n futbolda üstünlük sa¤lad›¤› bu y›llar,
Ada'n›n güneyinden, Manfl k›y›lar›ndan gelen savafl
rüzgârlar›yla kesilecektir. ‹lginç olan nokta ise
savafltan önceki son flampiyonlu¤u Everton'›n,
savafltan sonraki ilk flampiyonlu¤u ise Liverpool'un
kazanm›fl olmas›d›r. Fakat bu iki tak›m da ligde
hâkimiyet kuramaz. Nitekim 1951'de Everton,
1954'te ise Liverpool küme düfler, K›rm›z›lar›n
düfltü¤ü sezon Mavilerin ç›kmas› ise buruk bir
teselli olmaktan ileri gitmez. Ancak bu durum
iki önemli adam›n gelifliyle de¤iflecektir.
1960'lar gelip çatt›¤›nda Liverpool, Birinci Lig
kap›s›ndan sürekli olarak dönmekte, Everton ise her
sezon hasbelkader ligde tutunmaktad›r. Bu s›rada
Liverpool'da Phil Taylor'un istifas›yla göreve
Bill Shankly getirilir. Shankly'nin tak›m›
yukar› ç›karmaya çal›flt›¤› ilk y›llarda
Everton da kurtar›c› olarak Harry
Catterick'i tak›m›n bafl›na geçirir. Bu
ikili daha ilk y›ldan tak›mlar›na etki
yapar. Everton ligin üst s›ralar›na
t›rman›rken, Liverpool Birinci Lig'e
giderek yaklaflmaktad›r. 1961-62
sezonunda Everton uzun y›llar
sonras›nda ilk dörtte yer al›rken,
Liverpool da ‹kinci Lig'de flampiyon
olur. Bir sonraki sezon Catterick,
Everton'› flampiyon yaparken,
k›rm›z›-beyazl›lar da sayg›de¤er bir
sekizincilik elde eder. Bir sezon sonra
ise bu iki tak›m Manchester United'la
müthifl bir flampiyonluk yar›fl›na girer.
Liverpool'un flampiyonlu¤u, Everton'›n
ise üçüncülü¤üyle sonuçlanan bu sezon
ayn› zamanda yeni bir rekabeti do¤urur.
Art›k Merseyside kulüplerinin ortak bir
“düflman”› vard›r. Ancak Liverpool ve
Everton'dan hangisinin “K›rm›z›
fieytanlar”›n as›l rakibi oldu¤u
konusundaki anlaflmazl›k, iki tak›m
taraftar›n› belki hiç olmad›¤› kadar karfl›
karfl›ya getirir. Manchester ekibi ise bu
tart›flmaya bir sonraki sezon iki ekibe de
fark atarak elde etti¤i flampiyonlukla
cevap verir. O y›llarda futbolun
atardamar›, t›pk› ülkenin ilk demiryolu
hatt› gibi Livepool-Manchester aras›nda
uzanmaktad›r. Bu heyecanl› dönemin
en kayda de¤er ürünü ise ‹ngiltere'nin
biricik Dünya Kupas› flampiyonlu¤u
olacakt›r. Bu s›rada Merseyside
tak›mlar› ilk Avrupa maceralar›na da
ç›km›fl, Liverpool ilk FA Cup zaferinin
ard›na önce fiampiyon Kulüpler Kupas›
yar› finalini, daha sonra da Dortmund'a
kaybedilen Kupa Galipleri finalini
eklemeyi baflarm›flt›r. Art›k Liverpool'un
k›pk›rm›z› formas›n› tüm Avrupa
tan›maktad›r.
Biri zirveye, di¤eri felâkete
1970'lere gelindi¤inde hem Liverpool
hem Everton hâlâ ‹ngiliz futbolunun
zirvesindedir. Ancak bu dönemde iki
kulüp farkl› yönlere sapar. Shankly'nin
Liverpool'u Kevin Keegan, John
Toschack, Emyln Hughes gibi yeni
y›ld›zlar› tak›ma katarak eski tak›m›
yavafl yavafl emekli ederken, Everton
1969-70 sezonunda Howard Kendall,
Alan Ball ve Colin Harvey'den oluflan
“kutsal üçlü”yle kazand›¤›
flampiyonlu¤a güvenir ve yenilemeye
gitmez. Sonuç Liverpool için göz
kamaflt›r›c› olurken, Everton felakete
sürüklenir. 1972-73 sezonunda
Liverpool, Borussia Mönchengladbach
karfl›s›nda UEFA Kupas›'n› kazan›rken,
ezeli rakibinin gölgesinde kalan
Everton'›n öne ç›kma çabalar› ortaya
düflme hatt›n›n üzerinde tutunmaya
çal›flan sorunlu bir tak›m ç›kar›r. 1974
y›l› hem Shankly'nin hem de
Catterick'in son y›l› olurken, pek çok
kupaya imza atan bu iki teknik adam›n
eserlerinden biri zirvede, di¤eri ise
diptedir. 1980'ler Bob Paisley ile
Liverpool'un alt›n y›llar› olurken, o
y›llarda Everton taraftar› olmak
gerçekten çok zordur.
Liverpool -Everton
Everton, Liverpool'un yolunda
Ian Rush'l›, Graeme Souness'l›, Kenny
Dalglish'li Liverpool zaferden zafere
koflarken, Bob Paisley döneminde
dördü Avrupa'da olmak üzere 13 kupa
kazan›l›r. Everton'› toparlamak ise
Howard Kendall'a düflecektir. 1981
y›l›nda göreve gelen teknik adam, ilk
y›llarda tak›m› kendine getirmek için
Bill Shankly'nin ilk zamanlar›nda
Liverpool'da uygulad›¤› bir yöntemi
benimser. Tak›m› genç, ucuz ama
yetenekli oyunculardan oluflturur.
Neville Southall, Peter Reid gibi
isimlerin parlad›¤› yeni Everton, 1984'te
FA Cup'› kazanarak ilk baflar›s›na ulafl›r.
1985 ve 87 y›llar›nda ise ligin
zirvesinde mavi-beyazl› renkler vard›r.
Bu s›rada Merseyside derbisi
Wembley'e tafl›nm›flt›r. 1984 y›l›nda iki
tak›m önce Lig Kupas›'nda, sonra da
‹ngiltere'nin “Süper Kupa”s› olan
Charity Shield'da karfl› karfl›ya gelir. ‹lk
mücadeleyi 0-0'›n tekrar›nda Liverpool,
ikincisini ise Everton kazan›r. ‹ki sene
sonra yine Charity Shield oynayan bu
ekip Rush ve Heath'in karfl›l›kl›
golleriyle 1-1 berabere kalarak kupay›
paylafl›r.
Heysel facias› Everton'› vurdu
1984-85 sezonu, Liverpool ve Everton'u
yaln›zca ‹ngiltere'nin zirvesine
tafl›makla kalmaz. Kendall ve Paisley,
selefleri Catterick ile Shankly'nin
yapamad›¤›n› yapar ve Merseyside
tak›mlar›n› Avrupa'da finale tafl›r. On
befl gün içinde Liverpool flehri iki
heyecan yaflar. 15 May›s 1985'de
Rotterdam'›n De Kuip Stad›'nda önce
Everton ç›kar sahaya. Kupa Galipleri
Kupas› finalinde karfl›s›nda Otto Bariç'in
Rapid Wien'i vard›r. Gray, Steven ve
Sheedy'nin golleriyle Everton 3-1 galip
gelir ve tarihinin ilk ve tek Avrupa
kupas›n› kazan›r. 29 May›s'ta ise bu kez
yer Brüksel'in Heysel Stadyumu'dur.
Tüm flehir ikinci kupay› beklemektedir.
Ancak maçtan kupa de¤il felâket ç›kar.
Falkland Savafl›, Thatcher-sendika
mücadelesi gibi olaylar›n içindeki
‹ngiltere'nin sorunlu günlerinin
d›flavurumu halindeki fliddet, stadyumu
teslim al›r ve 39 kifli o gün can verir.
Art›k hem Merseyside, hem de ‹ngiltere
için Avrupa futbolu yasakt›r. Everton
taraftar›, Liverpoollular› Avrupa
flampiyonluklar›n› kursaklar›na
dizmekle, Avrupa'da baflka
flampiyonluklar kazanabilecekleri
“alt›n ça¤lar›”n› engellemekle suçlar.
Gerçekten de bu yasak olmasa, Everton
ligde ald›¤› sonuçlarla dört kez Avrupa
kupalar›nda yer alabilecektir. Kent
hiçbir zaman olmad›¤› kadar gerilmifltir.
‹ki tak›m Avrupa'da birlikte tekrar
mücadele edebilmek için 2005-06
sezonuna kadar bekleyecektir. Bu
sezonda, ligde baflar›s›z olmas›na karfl›n
bir önceki sezon ‹stanbul'da
fiampiyonlar Ligi'ni kazanan ve kupaya
birinci ön eleme turundan kat›lmas›na
izin verilen Liverpool ile uzun y›llar
sonra bu kupaya kat›lma hakk› elde
eden Everton ilk kez ayn› Avrupa
kupas› için oynayacakt›r. Ancak
Liverpool rakiplerini tek tek eleyerek
gruplara kal›rken; Everton, bugün
mavi-beyazl› taraftarlar›n hâlâ Pierluigi
Collina'y› kötü anmas›na neden olan
maçta Villarreal'e yenilir ve Merseyside
ekipleri derbiyi fiampiyonlar Ligi'ne
tafl›may› baflaramaz.
Liverpool'dan Everton flark›s›
Liverpool ile Everton aras›ndaki
rekabetten bahsederken, geçti¤imiz
aylarda yaflanan bir olaya ayr›ca
parantez açmak gerekiyor. A¤ustos
ay›nda, Liverpool flehri 11 yafl›ndaki
Evertonl› Rhys Jones'un sokakta u¤rad›¤›
sald›r› sonucu üzerinde mavi-beyazl›
formas›yla can vermesiyle yasa
gömülmüfltü. Cinayetten sonraki ilk
Everton maç›, Jones'a sayg› gösterisine
dönüflürken, Liverpool Echo Gazetesi
yazar› Tony Barrett'›n ça¤r›s› sahalarda
daha önce hiç görülmemifl bir olay›
beraberinde getirecekti. Liverpool'un
Fransa'n›n Toulouse ekibi karfl›s›nda
oynayaca¤› fiampiyonlar Ligi ön eleme
maç› öncesi, Anfield t›kl›m t›kl›m
dolmufl, herkes Liverpool'un her
zamanki gibi “You'll Never Walk
Alone” eflli¤inde sahaya ç›kmas›n›
bekliyordu. K›rm›z›l› tribünler yine
büyülü bir ortam yaflatmaya haz›rd›.
Ancak o anda stadyumda yay›lan müzik
tan›d›k fakat farkl› bir ezgiydi. Çalan
flark›, Everton'un Goodison Park'taki
maçlar›na ç›karken çalan “Johnny
Todd”dan, bir baflka deyiflle Rhys'›n en
sevdi¤i parçadan baflka bir fley de¤ildi.
Parça biter bitmez, bunu hemen “You'll
Never Walk Alone” izledi. Liverpool
taraftar›n›n muhteflem korosu flark›y›
gözyafllar› içinde söylüyordu. Liverpool
tak›m› sahaya ç›kt›ktan sonra Rhys
Jones'un ailesi “Bugün çok önemli
konuklar›m›z var. Liverpool taraftar›
biliyoruz ki onlara hak ettikleri sayg›y›
gösterecektir” anonsuyla Anfield'›n
çimlerine davet edildi. Küçük Rhys'›n
ailesi sahaya Everton formalar›yla ç›kt›.
Anfield Road, alk›fltan y›k›l›yordu. 1989
y›l›nda 96 Liverpool taraftar›n›n can›na
mâlolan Hillsborough Felâketi'nden
beri ilk kez “k›rm›z›” ile “mavi” kenti
birlefltiriyordu.
Futbol tarihinin en eski ve en ilginç
derbilerinden biri olan Merseyside
derbisi günümüze kadar ço¤u kez
dostluk içinde geldi. Biri birinin
içinden do¤an ve birbirini var eden
bu iki kulüp bugün de bu rekabeti
sürdürüyor. Baflka bir deyiflle
basgitar ve bateri Merseybeat
müzi¤inin ritmini vermeye devam
ediyor. Çalan flark› ister
“Johnny Todd” olsun, ister
“You'll Never Walk Alone. n
TamSaha 69
Ceyhun Gülselam Werner Lorant,
geçen sezonun
sonlar›na do¤ru
tak›m›n bafl›na
gelmiflti. Küme
düfltük. Sonra
sezon bafllad› ve
birkaç hafta önce
de Lorant bizi
b›rakt›. B›rak›rken
“Dinlenmem laz›m”
diyordu ama bir
hafta sonra
Kas›mpafla'yla
anlaflt›.

Türkiye'de bir
tak›mda oynama
hayalim var tabii.
Oynad›¤›m tak›mda
en önemsedi¤im
nokta kendimi
gelifltirecek ortam›
bana sa¤lamas›d›r.
Bu Almanya'da da
olur Türkiye'de de
bambaflka bir
ülkede de.

Defans›n akil adam›

Bayern Münih altyap›s›nda geçirdi¤i 8 y›lda dersine iyi çal›flt›¤›n› hem Unterhaching
hem de Ümit Milli Tak›m'daki performans›yla kan›tl›yor. Henüz 20 yafl›nda ama
savunman›n göbe¤inde büyük bir ustal›kla top kullan›yor. Bu becerisini iki aya¤›n› da
oyuna katabilmesine ve kulüp tak›m›nda ön libero olarak görev yapmas›na ba¤l›yor.
t‹lk kez Ümit Milli Tak›m›n Gürcistan'la mahallenin tak›m›na yaz›lm›flt›m. Daha sonra bir Werner Lorant't› de¤il mi?
deplasmanda oynad›¤› ve 2-1 kazand›¤› turnuva oynarken Bayern'in scoutlar› gelip beni sEvet. Geçen sezonun sonlar›na do¤ru gelmiflti.
karfl›laflmada seni sahada görmüfltük. izlediler ve tak›ma ald›lar. Küme düfltük. Sonra sezon bafllad› ve birkaç hafta
Onun d›fl›nda bize yabanc› bir oyuncusun. önce de Lorant bizi b›rakt›. B›rak›rken “Dinlenmem
Biraz kendinden bahsedebilir misin? Forvette bafllad›m, laz›m” diyordu ama bir hafta sonra Kas›mpafla'yla
s1987 Münih do¤umluyum. 6 yafl›mda futbola anlaflt›.
bafllad›m. 8 sene Bayern Münih altyap›s›nda stopere kadar çekildim tAlmanya'da Unterhaching formas› giyen bir
oynad›m. Daha sonra Unterhaching tak›m›na geçtim oyuncu olarak Türkiye'ye gelmek gibi bir hayalin
ve orada profesyonel oldum. Almanya Üçüncü tEn bafl›ndan beri ayn› mevkide mi oynuyorsun? var m›?
Ligi'nde oynuyorum. sÇocukken tabii forvet oynuyordum ama sonra hep sVar tabii. Oynad›¤›m tak›mda en önemsedi¤im
tFutbola nas›l bafllad›n? Örne¤in baban gelip seni ön libero ve stoper oynad›m. Çocukken gol atmak nokta kendimi gelifltirecek ortam› bana sa¤lamas›d›r.
seçmelere mi götürdü? daha zevkli geliyor, o yüzden herkes forvet oluyor. Bu Almanya'da da olur Türkiye'de de bambaflka bir
sEvet. Sokakta arkadafllarla futbol oynuyorduk Büyüdükçe hocalar›m beni geriye çektiler yavafl ülkede de.
zaten. Babam “Seni bir tak›ma yazd›ray›m m›?” diye yavafl. Stopere kadar geldim. tAma bir ad›m atman gerekiyor sanki.
sordu, ben de kabul ettim. O zaman bizim tSezon bafl›nda sizin tak›m›n teknik direktörü Sonuçta Ümit Milli Tak›m oyuncususun ve
70 TamSaha
3. Lig'de oynuyorsun.
sÇok do¤ru. Her futbolcu gibi
hedeflerim var ve bu hedefleri
gerçeklefltirmek için bir ad›m atmam
gerekli. Daha üst liglerde oynamam
laz›m ve bunu en k›sa zamanda
baflarmay› umuyorum.
tAlmanya Üçüncü Ligi'nden Ümit
Milli Tak›m'a gelmek de büyük baflar›
asl›nda.
sElbette. Ama geçen sezon tak›m›m
2. Bundesliga'dayd› ve ben oradan
ça¤r›ld›m ilk kez. Daha önce U15'in
Riva'da yap›lan seçmelerine de
kat›lm›flt›m. Ama ilk resmi maç›m
Ümit Milli Tak›m'a nasip oldu. Daha
öncesinde genç millili¤im yok.
tAlmanya Milli Tak›mlar› seni ça¤›rd›
m› Milli Tak›m'da oynaman için?
sOrada da seçmelere kat›ld›m ama
sadece Türk pasaportum oldu¤u için
Almanya'da büyük tak›mlara bakt›¤›n›z zaman
eskisi kadar çok Türk oyuncu oynatmad›klar›n›
. “Biz yetifltiriyoruz ama onlar Türkiye'yi tercih
ediyorlar” düflüncesinin buna
etkisi olabilir.
kabul etmediler. Ancak ben zaten
Almanya Milli Tak›mlar› için oynamak
istemiyordum. Türk Milli Tak›m›'n›
tercih ettim.
tPeki, ailen ne zaman gelmifl
Almanya'ya?
sÇok uzun zamand›r Almanya'da
yafl›yorlar. Babam ‹stanbul, annem
Sakarya Hendek do¤umlu. Türkiye
do¤umlular ama dedemlerle birlikte
Almanya'ya gitmifller.
tNe iflle u¤rafl›yorlar?
sBabam Siemens fabrikas›nda
çal›fl›yor, annem de iflçi.
tAltyap›n› Almanya'da alm›fl bir
futbolcusun ve senin gibi pek çok
oyuncu Türkiye'de forma giyiyor. Biz
de altyap›m›z›n yeterli olup olmad›¤›n›
senin gibi oyuncular üzerinden
tart›fl›yoruz. Almanya'n›n fark› nedir
Türkiye'ye göre?
sBunu ben tam olarak bilmiyorum
ama altyap› fark›n›n bunun nedeni
oldu¤unu düflünmüyorum.
Türkiye'deki kulüp altyap›lar› da son
dönemde büyük aflamalar kaydetti
bence.
tBir röportaj›nda en mutlu oldu¤un
an› Ümit Milli Tak›m'a ça¤r›lman
olarak nitelendirmiflsin.
sEvet. ‹nan›lmaz bir duyguydu.
Türkiye Milli Tak›mlar› formas› giymek
benim çok istedi¤im bir fleydi. Davetle
ça¤r›ld›m ve bunu söylemek için
Unterhaching'deki antrenörlerim de
gelmiflti. Ben de tabii çok sevindim.
‹zin de verilince hemen geldim
Türkiye'ye.
tEn üzüntülü an›n hangisiydi peki?
s‹kinci Lig'den Üçüncü Lig'e
düfltü¤ümüz zaman. 33. haftada
oynad›¤›m›z Greuther Fürth maç›nda
bir gol atm›flt›m ve tak›m maç›
2-1 kazanm›flt›. Son hafta ise
Hansa Rostock'la oynuyorduk.
Zafer Yelen o tak›mda yer al›yordu
ve bize frikikten bir gol atm›flt›.
kadar çok Türk
olmad›¤›n›
görüyorsunuz.
Gazetelerde bazen
“Biz yetifltiriyoruz
ama onlar Türkiye'yi
tercih ediyorlar” diye
yaz›lar ç›k›yor. Böyle
bir tepki var ve bence
Türk oyuncu say›s›n›n
azalmas›ndaki neden
bu olabilir. Türk
oyuncu yerine
altyap›dan Alman
oyuncular›
profesyonel
yapmalar›nda bu
bak›fl aç›s› etken
olmufl olabilir.
tSen gelece¤inden
ne bekliyorsun?
sAvrupa'da veya
Türkiye'de inflallah
büyük tak›mlarda top
kofltururum. Büyük
tak›mdan da kast›m
daha ön planda olan,
daha iyi desteklenen
O maç› kaybederek ve daha çok izlenen bir tak›m.
düflmüfltük. tTürkiye'den teklif ald›n m› hiç?
tSen iki mevkide de sAlmanya do¤umlu çok oyuncu
oynayabiliyorsun de¤il oynuyor Türkiye liglerinde. Bana
mi? henüz gelen bir teklif yok ama zaten
sEvet. Hem ön libero ben de¤il menajerim ilgileniyor bu
hem de stoper tekliflerle.
oynayabiliyorum. Benim tBofl zamanlar›nda neler yap›yorsun?
için hiç fark etmeyen iki sYüzmeye gidiyorum. Ailemle vakit
mevki bu. Ön libero geçiriyorum. Ailemle yafl›yorum.
pozisyonunda topla Zaman›m›n büyük ço¤unlu¤u futbolla
daha fazla oynuyorsun geçiyor zaten.
tabii ki. tE¤itimine devam ediyor musun?
tUzun boylu sfiu an meslek okulunda okuyorum.
futbolcular›n teknik Emlakç›l›k üzerine. Son senemdeyim
kapasitesinin yüksek ve bunu tamamlamak istiyorum.
olmas› birkaç istisna tAlmanya'da oynayan di¤er Türk
d›fl›nda pek s›k görülen oyuncular› izliyor musun? Onlar›n
bir fley de¤ildir. baflar›lar› seni motive ediyor mu?
sEvet ama ben pek sTabii ki. Onlar›n oynad›¤› maçlar›
zorluk çekmiyorum ön takip etmeye çal›fl›yorum ço¤unlukla.
libero mevkinde. Onlar gol at›nca, baflar›l› olunca daha
‹ki aya¤›m› da da çok seviniyorum.
kullanabiliyorum. tTürk futbolu Almanya'dan nas›l
tKendine örnek ald›¤›n görünüyor?
bir futbolcu var m›? sTürkiye Ligi art›k çok göz önünde
sZidane'› çok bir lig. En büyük liglerden birisi olarak
be¤eniyordum. Ama kabul ediliyor. Avrupa'da yakalanan
fizik olarak Vieira'ya baflar›lar buna çok etki yapt›.
daha yak›n›m herhalde. tSen herhangi bir Türk tak›m›n›
Lampard da çok tutuyor musun?
be¤enerek izledi¤im sYok hay›r. Sadece oynad›¤›m
oyuncular aras›nda. kulüple ilgiliyim.
tGol atabiliyor musun? tSenin söylemek istedi¤in bir fley var
sGeçen sezon ‹kinci Lig'de dokuz m›?
maç oynad›m ve bir golüm var. sfiu ana kadar çal›flt›¤›m her teknik
tAlmanya'da oynayan adama teflekkür etmek istiyorum. Ben
futbolcular›n dertli olduklar› bir bir yerlere gelmiflsem onlar›n her
konu var. Oradaki Türk futbolcular›n birisinin bunda pay› vard›r. Ama en
altyap›larda çok flans bulurken büyük pay babamdayd›. O benim
yukar›ya ç›karken bir ayr›mc›l›k futbolcu olmam için çok u¤raflt›.
yap›ld›¤›n› düflünüyorlar. Sen buna tBe¤endi¤in teknik adamlar veya
kat›l›yor musun? taktikler var m›?
sAsl›nda bir bak›ma do¤ru. Büyük sTemel 4-4-2 takti¤ini ve
tak›mlara bakt›¤›n›z zaman eskisi Mourinho'yu be¤eniyorum. n
TamSaha 71
Mevkilerin
Öyküsü Sa¤ kanat Ba¤›fl Erten

Dar koridorun cambazlar›
utbolun ilk oynanmaya bafllad›¤›
Koca futbol sahas›nda sadece bir koridor onlara
Best
ait, ama onlar›n görevleri topu o dar koridordan
geçirip tam ters tarafa düzgün bir flekilde atmak!
E¤er asist istatisti¤ini tutmak futbol tarihinin ezeli
bir al›flkanl›¤› olsayd›, asist krallar› y›llarca kanat
oyuncular›ndan ç›kard›.
Çünkü bir zamanlar golün temel krokisinde hep
kanattan gelen toplara vurmak vard›.
Bir dönem Garrincha ve George Best'in özgürce
kulland›¤› sa¤ kanatta art›k Beckham, Ribery,
Cristiano Ronaldinho gibi her fleyi yapmalar›
Garrincha
beklenen oyuncular görev al›yor.
tarafa düzgün bir flekilde atmak! yüzden bir dönemin efsane ismi bir dönem Brezilya efsanesinin

F zamanlarda kanatlara ilk kim

kaçt›, ilk ortay› kim yapt›
bilinmez. Oyun alan›n›n
kenarlar› ne zaman bu oyunun
vazgeçilmez bir parças› oldu, oras›
ise tam bir muamma. Ama fluras›
kesin; futbolda kanatlar›n
kullan›lmas› düzenli hale
geldi¤inden beri oyun birkaç aflama
birden geçti ve bugünkü modern
oyunun tohumlar› da ilk o gün
at›ld›. Belki de bu yüzden hep
imtiyazl› bir yere sahip oldu kanat
oyuncular›. Yarat›c›l›klar›, gole
dönük oyunlar› ve en önemlisi o
muhteflem ortalar› onlar› hep farkl›
k›ld›. Belki de bu yüzden oyun
içinde dinlenme ve gizlenme
anlar›nda bile kimse onlar›
elefltirmedi.
Çünkü yapt›klar›
ifl hakikaten
zordu ve ancak
özel oyuncular
taraf›ndan
yerine
getirilebiliyordu.
fiöyle düflünün,
koca futbol
sahas›nda
sadece bir
koridor onlara
ait, ama onlar›n
görevleri topu o
dar koridordan
geçirip tam ters
E¤er asist istatisti¤ini tutmak futbol
tarihinin ezeli bir al›flkanl›¤›
olsayd›, asist krallar› y›llarca kanat
oyuncular›ndan ç›kard›. Çünkü bir
zamanlar golün temel krokisinde
hep kanattan gelen toplara vurmak
vard›.
Referans ‹ngiltere'den
Tabii ki kanatlar›n ilk ç›k›fl›nda
‹ngiliz etkisi büyük. Tamam, 4-4-2
ç›kmadan önce de aç›klar futbolun
en önemli parçalar›ndan biriydi.
Ama 4-4-2 fleklinde adland›r›lan
dizilifl genel geçer kural olunca
‹ngilizler adeta ald› yürüdü.
Çizgi adam› dedikleri kanatlar
her tak›mda oyunun en önemli
belirleyicisi
olmufltu. Hele de
genel olarak
teknik
yeterlilikleri k›s›tl›
olunca, Adal›lar
için golü atman›n
en kolay yolu,
topu kanatlara
götürüp oradan
gelecek ortalarla
fizik gücü
kullanan
forvetlerin topu
kafayla a¤lara
göndermesiydi.
Matthews ‹flte belki de bu
olan Stanley Matthews, “Sir”
unvan›yla taçland›r›lan ender
futbolculardan biri olabildi. Onu
40 yafl›na kadar futbol oynatan fley
muhtemelen bu s›n›rl› ama bir o
kadar da sihirli kanat göreviydi.
Çünkü di¤erleri çok yetene¤e
ihtiyaç duymasa da kanatlar için
bu olmazsa olmaz kofluldu.
Gelmifl geçmifl en iyisi
Garrincha
Tamam, kanat oyuncular›n›n kimlik
kart›nda daha çok Britanyal›
referanslar vard›. Ama kanatlar
hiçbir zaman Ada futboluyla s›n›rl›
kalmad›. Bunda da en temel neden
zamanla aç›klara yüklenen adam
eksiltme misyonuydu. Çünkü
rakibini geçip orta yapmak golü
adeta ça¤›rmak anlam›na geliyordu.
‹flte bu aflamada Brezilyal›lar
devreye girmeye bafllad›. Asl›nda
ço¤ul eki kullanmak do¤ru de¤il.
Evet Jairzinho gibi enfes ürünler de
ç›kt› bu co¤rafyadan. Ama herkes
bir yana o bir yanayd›. Çünkü kanat
oyuncular›n›n belki de en iyisi olan
Garrincha ile futbol dünyas› bu
sayede tan›flt›. Çal›mla geçti¤i
oyuncuyu tekrar karfl›s›na al›p bir
kez daha, sonra bir kez daha
geçebilen, bir aya¤› di¤erinden k›sa
olmas›na ra¤men müthifl seri
hareketlerle adeta topla dans eden,
baflkahramanlar›ndan biri say›lan
Manuel Francisco dos Santos
“Garrincha” ya da takma ad›yla
“küçük kufl” adeta bir futbol ziyafeti
sundu y›llarca. Sa¤ kanat›n gelmifl
geçmifl en iyi ismiydi o.
Tabii bu dönemde sadece
Garrincha de¤il, baflka enfes sa¤
aç›klar gördü futbol dünyas› ve
onlara da hep sayg› duyuldu.
Düflünün, kariyeri 1960'ta sona
ermifl olan Barcelonal› Vicenç Piera
hâlâ gelmifl geçmifl en iyi ‹spanyol
sa¤ kanad› olarak kabul ediliyor.
Çünkü oynad›¤› dönemde gördü¤ü
ifllev vazgeçilmezdi.
Kanats›z harikalar
Ama futbol hiçbir zaman sahada
durdu¤u gibi durmad›. Zaman
geçtikçe görevler de de¤iflti,
dönüfltü. D›fl aç›kta oynayan
kanatlar giderek o imtiyazl›
yerlerini kaybetmeye bafllad›. WM
sisteminin hoyrat ve serbest yap›s›
yavafl yavafl yerini daha düzenli
oyunlara b›rakmaya bafllam›flt›. O
kadar ki, kanat oyununu yaratan
‹ngilizler bile de¤iflik uygulamalar
denemeye bafllad›. 1966 Dünya
Kupas› -ki malûm ‹ngilizlerin
kazanabildi¤i tek Dünya
Kupas›'d›r- bu aç›dan farkl› bir
tecrübeye sahne olmufltur. Efsane
teknik direktör Alf Ramsey, ‹ngiltere
Milli Tak›m›'n› o kupada kanatlar

72 TamSaha

Conti Littbarski
olmadan, orta saha kimli¤i daha
a¤›r basan oyunculardan kurmufl ve
kupaya uzanm›flt›r. Bu o kadar
flafl›rt›c› bir geliflme olmufltur ki,
o tak›ma “kanats›z harikalar”
(wingless wonders) ismi konmufltur.
Ama bu bile kanatlar›n
vazgeçilmezli¤ine halel getirmedi.
Gol atan aç›klar
Nitekim 4-3-3 takti¤inin baz›
tak›mlarda yerleflmesi ve iyi
verim vermesiyle birlikte
aç›klar yeniden eski
görevlerine benzer bir ifllev
üstlendi. Forvetin bir parças›
olarak yine gole dönük
oynuyorlard› ve eski
görevlerinden farkl› olarak art›k
çizgiye inip yerden ortay› da en az
kavisli klasik orta kadar
kullan›yorlard›. 1974'ün
Total Futbol erbab› Hollanda bu
sistemi enfes flekilde uygulayan
tak›mlardand›. Ve o kadroda
forvetin sa¤›nda oynayan Rep,
Hollanda Milli Tak›m tarihinin
Dünya Kupalar›nda en fazla gol
atan a盤› olarak tarihe geçti.
Beckham
Asistleri de cabas›yd›. efsanevi isminden biriydi o ve
Bunun karfl›l›¤›nda ise Garrincha'yla birlikte futbol tarihini
o sene kupay› götüren belki de onlar bafltan yazd›. Çünkü
Almanlar oyunun kendisini her fleyin önüne
Grabowski'den benzer koydular ve yeteneklerini adeta solo
bir verim alm›fllard›. bir performansm›fl gibi sundular.
Makine intizam›nda Tak›m oyunu konusunda hiçbir
bile iyi bir sa¤ kanada zaman çok baflar›l› de¤ildiler. Ama
ihtiyaç vard›. yetenekleri onlar› hep baflka bir
Gerçekten de sürekli yere tafl›d›. Yeri gelmiflken
de¤iflen ve kendi içinde dinamik bir unutulmaz di¤er isimlere de
Figo
yap›ya sahip olan futbol, kanat de¤inmeden geçmeyelim. ‹talyan
oyuncular›n› de¤iflik istihdam sa¤ aç›k Mazzola'y›, ‹sveçli delici
alanlar›nda sürekli denedi. ‹lk kanat oyuncusu Kurt Hamrin'i ve
Messi
zamanlardaki o imtiyaz bittikten tabii ki modern zamanlar›n en
sonra, modern zamanlarla birlikte mahir sa¤ aç›klar›ndan Littbarski'yi
orta difllinin bir parças› olarak anmadan geçmeyelim. Tabii, 1982
Dünya Kupas›'n›
‹talya'ya
Ronaldo kazand›ran gizli
kahraman
Conti'yi de. Bir
dönemi onlarla
izledik biz ve sa¤
kanat nas›l olmal›
sorusunun
cevab›n› hep
onlara bakarak
arad›k.
Biyonik sa¤
Ribery kanat devri
Ama köprünün
alt›ndan geçen
sular durmak
görmeye bilmiyordu. Öyle bir zaman geldi
bafllad›k ki, -buna biz 90'lar ve 2000'ler
kanatlar›. diyoruz- kanat oyuncusunun
Art›k orta saha misyonu hepten baflkalaflt›. Art›k
dörtlüsünün sa¤ aç›klar›n sadece orta yapmas›,
parças›yd›lar ve delici ak›nlara öncülük etmesi
oyun da onlar›n
yetmiyordu. Gerekti¤inde orta ö¤renir hale geldi. Ribery'ye
bu yeni görevine
sahan›n yükünü de tafl›yacaklar, s›k mücadele gücü veren de Reyes'i
uyarlanm›flt›.
s›k geriye gelip defansa yard›m
Frikik kral› Arsenal ve Real Madrid'den
edecekler, rotasyonu tamamlay›p
nam›yla ünlenen gönderen, Querasma'y› Barcelona'n›n
içeri dalacaklar, velhas›l oyunun
Bonhoff bu yeni d›fl›na iten ve Messi'yi dünya y›ld›z›
tam bir difllisi olacaklard›. Bu
dönemin yapan fley de buydu iflte. Art›k sa¤
sistemde Figo'lar bile zorlukla
belki de en iyi aç›klar bir sa¤ bek kadar güçlü,
tutunabilirdi. Nitekim sadece teknik
oyuncular›ndan biriydi. Güçlü, dirençli ve mücadeleci, bir orta saha
olmak art›k hiçbir fleye yetmez
teknik ve oyun devaml›l›¤› olan bir oyuncusu kadar vizyona sahip ve bir
olmufltu. Modern zamanlar›n ikonik
oyuncuydu Alman panzeri. Nitekim forvet kadar yetenekli olmak zorun-
futbol y›ld›z› David Beckham bile
nice baflar›da onun imzas› vard›. dayd›. Best'ler, Garrincha'lar tamam
sadece yetenekleriyle de¤il
mücadele azmiyle sayg›nl›k büyük birer idoldü. Ama futbol art›k
Herkes bir yana kazanmay› umuyordu art›k. kimseyi eli belinde oynatmak
Best bir yana Gronkjaer gibi eski y›ld›zlar›n lüksüne sahip de¤ildi.
izinden gidenler büyük y›ld›z Sa¤ aç›klar da bu göreve dönüfltü.
Ama herkes bir yana George Best olamaz oldu bu yüzden. Cristiano Tutunabilenler de hep yük
bir yanayd›. Bu mevkinin iki Ronaldo bile savunma yapmas›n› kald›rabilen oyuncular oldu. n
TamSaha 73
Liglerin
Tarihi
Da¤han Irak
Liglerin anas›
zerinde günefl batmayan
Ü imparatorluk ya da futbolun
befli¤i. Britanya topraklar› ve
onun payitaht› ‹ngiltere için
belki de art›k klifleleflmifl
tabirler bunlar. Dünyan›n s›f›r
meridyeninin geçti¤i, yedi k›tan›n
saatini ona bakarak ayarlad›¤› ‹ngiltere,
bugün hâlâ bu özelli¤i bir alanda
koruyorsa, bu da futbol olsa gerek. Her
ne kadar ‹ngilizler Milli Tak›m baz›nda
1966 Dünya Kupas› zaferleri d›fl›nda
büyük bir baflar›ya imza atamam›fl da
olsa, ‹ngiliz kulüpleri dünya futboluna
nab›z vermeye devam ediyor. Bu
durum, ‹ngiltere'nin dünyan›n en eski
ligine ev sahipli¤i yapmas› kadar
baflka faktörlere de dayan›yor.
‹ngiltere'de dünyan›n ilk futbol liginin
do¤uflu, k›ta Avrupa's›nda rastlad›¤›m›z
örneklerden çok daha farkl› bir flekilde
gerçekleflti. ‹ngiltere'de düzenli futbol
müsabakalar›, yerel liglerle bafllay›p
baflkent eksenli olarak merkezileflmek
yerine, Kuzeybat› ve Orta ‹ngiltere'yi
kapsayan bir co¤rafyada kurulan iki
futbol birli¤iyle bafllad›. 1889'da ilk lig
mücadeleleri oynanmaya bafllad›¤›nda,
bir tarafta Futbol Ligi, di¤er tarafta ise
Futbol Birli¤i bulunuyordu. ‹ngiliz
futbolundaki bu ikili yap› 1892'de
Lig'in çat›s› alt›nda birleflirken, bir ‹kinci
Lig oluflturulmas› kararlaflt›r›ld›. Buna
göre Birinci Lig, Futbol Ligi'nden 13,
Futbol Birli¤i'nden ise en güçlü 3 tak›m
olmak üzere 16 tak›mla oynanacak,
di¤er tak›mlar ise ‹kinci Lig'de
mücadele edecekti. Bu ilk birleflik
‹ngiliz Ligi'nde, eski Lig'in son
flampiyonu Sunderland flampiyonlu¤a
ulaflmay› baflard›. Birli¤in son
flampiyonu Nottingham ise ancak
onuncu olabilmiflti.
Baflkent tak›mlar›
yeni yüzy›l› bekliyor
Liglerin birleflmesi futbolun baflkente
do¤ru kaymas›n› sa¤lam›flt›. ‹kinci Lig'e
kat›lan tak›mlardan ikisi özellikle dikkat
çekiciydi. Liverpool, ‹kinci Lig'e geldi¤i
sezon flampiyon olmay› baflarm›flt›.
Arsenal ise her ne kadar dokuzuncu
s›rada da kalsa, liglerdeki ilk Londra
tak›m› olarak tarihe geçti. Ancak
baflkent tak›mlar›n›n Birinci Lig'de boy
74 TamSaha
Premier Lig
farkl›. K›ta Avrupas›'nda
ligler merkezden taflraya
göstermesi için yeni yüzy›l›
beklemek gerekecekti. Aston
Villa ve Sunderland gibi
“taflra” kulüpleri
zirveye oynarken, yüzy›l
sonunda bunlara Liverpool
da ekleniyordu. 1900-01
sezonu “k›rm›z›lar”›n
tarihteki ilk lig
flampiyonlu¤una iflaret Zaten flampiyonluklarda
ediyordu. 1903-04 ise
Arsenal'in Birinci Lig'e
yükseldi¤i sezon olmufltu. Manchester United gibi
“Topçular” lig biletini
al›rken, bir baflka ahir
zaman devinin
tarihindeki ilk Birinci Lig
maceras›na ç›kmas›n› 1980'lerde holiganizmin
engellemiflti. ‹ki tak›m›n pençesinden kurtulman›n
küme yükseldi¤i ‹kinci
Lig'de üçüncü s›ray› alan
tak›m Manchester United'd›. dönüflmekte bulan ‹ngiliz
Manchester denilince o
y›llarda akla ilk gelen kulüp
futbolu, bugün yabanc›
hâlâ City'di. Bu arada
1904-05 sezonunda tekrar
‹kinci Lig flampiyonu olarak
Birinci Lig'e ç›kan Liverpool,
ertesi sezon bu ligi de
kazanarak daha önce
rastlanmam›fl bir baflar›ya imza att›.
Kuzey rüzgârlar›
Ligde Newcastle hakimiyetinin
yafland›¤› 1910'lar›n bafl›nda, Arsenal'in
yan› s›ra Chelsea de baflkenti temsilen
Birinci Lig'de oynamaya bafllam›flt›.
Ancak flampiyonluk mücadelesi veren
tak›mlara bak›ld›¤›nda futbol hâlâ bir
kuzey sporuydu. Newcastle,
Manchester ve Liverpool gibi flehirler
bafla güreflirken, Birmingham'dan
geçerek ‹ngiltere'yi ikiye bölen bir çizgi,
kendini lig s›ralamas›nda da gösteriyor,
Tottenham, Arsenal ve Chelsea ligin
dibine birikmekten kurtulam›yordu.
Baflta Londra ekipleri olmak üzere
pek çok güney tak›m› ise hâlâ daha alt
düzeydeki Güney Ligi'nde mücadele
ediyordu. Tam bu y›llarda, ‹ngiltere
merkezli olarak do¤an endüstri
devriminin sonuçlar› imparatorluklar
ça¤›n›n sonunu getiriyor, dünya
devletleri gezegenin siyasi haritas›n›
altüst edecek bir savafla giriyordu.
Everton'un flampiyonlu¤uyla biten
1914-15 sezonuyla beraber futbol befl
Tarihin en eski futbol
ligi ‹ngiltere'de
oynan›yor. Ligin
kurulufl hikâyesi de
benzerlerinden çok
do¤ru örgütlenirken,
‹ngiltere'de ülkenin
kuzeybat› ve ortas›nda
bafllayan lig maceras›
baflkente uzunca bir
süreden sonra ulaflm›fl.
da Liverpool ve
kuzey tak›mlar›n›n
a¤›rl›¤› göze çarp›yor.
yolunu Premier Lig'e
sermayedarlar›n
hegemonyas›nda
bulunuyor.
y›ll›¤›na paydos edecekti. I. Dünya
Savafl›'n›n sonras›nda ligler tekrar start
ald›¤›nda, Güney Ligi'nin pek çok
tak›m› merkezi lig sistemine dahil
olmufl, lig say›s› üçe ç›km›flt›. 1921-22
sezonunda ise Tottenham ilk kez
flampiyonluk mücadelesi vermifl ama
Liverpool'a geçilmekten kurtulamam›flt›.
1920'li y›llar›n ilk yar›s›n›n en baflar›l›
tak›m› ise üst üste üç flampiyonluk elde
eden Huddersfield Town'd›.
Londral› ilk flampiyon Arsenal
1930-31 sezonunda bir ilk yaflan›yordu.
Arsenal flampiyonlu¤a ulaflan ilk
baflkent tak›m› olmufltu. Topçular,
sonraki dört sezonun üçünde de
flampiyon olmay› baflar›yordu. Arsenal,
‹ngiltere'nin zirvesine ç›karken, futbol
bir kez daha savafl nedeniyle sahneden
çekilmiflti. Savafl sona erdi¤inde ise
Arsenal, eski günleri arayacak, yerini
doldurmak ise ‹ngiltere'nin en
güneyinden gelen Portsmouth'a
düflecekti. Sar›-lacivertli ekibin iki
flampiyonlu¤undan sonra zirve bu kez
Tottenham'a geçiyordu. Bu s›rada
‹ngiliz tak›mlar› yavafl yavafl dünyaya
aç›lmaya da bafllam›flt›.
1950'lerin ilk yar›s› ligde yeni
flampiyonlar›n dönemi olmufltu.
Portsmouth ve Chelsea ilk
flampiyonluklar›n› kazan›rken,
Manchester United da tam 40 y›l sonra
zafere 1955 y›l›nda yeniden uzanm›flt›.
Bu s›rada “k›rm›z› fleytanlar”›n
bafl›ndaki isim, ‹ngiliz futbolunu yeni
bir döneme tafl›yacakt›. Bu isim Matt
Busby'di. Busby, görevde kald›¤›
dönemde tak›m›n herfleyinden sorumlu
teknik direktör anlay›fl›n› futbola
getirmifl, yetifltirdi¤i ekiple Avrupa
Kupas›'nda yar› finale kadar ç›km›flt›.
Ancak 1958'de yaflanan hava felaketi,
United'in alt›n ça¤›n› ertelemiflti. Tak›m,
as kadrosunun dokuz oyuncusunu
kazaya kurban vermiflti. Yine de United,
1960'l› y›llarda flampiyonluk
mücadelesi vermeye devam etti ve
1968'de finalde Benfica'y› ma¤lup
ederek Avrupa fiampiyon Kulüpler
Kupas›'n› ilk kez ‹ngiltere'ye getirdi.
1970'lerin ilk yar›s› her y›l farkl›
flampiyonluk adaylar›n›n oldu¤u ilginç
bir dönemdi. Everton ve Liverpool'un
yan› s›ra Leeds ve Derby de bu
dönemde flampiyonlu¤a ulaflt›. Bu
rekabet Avrupa düzeyinde de etkisini
gösterdi. 1971-72 sezonundaki ilk
UEFA Kupas› finali iki ‹ngiliz ekibi
aras›ndayd›. 1966 ile 76 aras›nda ‹ngiliz
tak›mlar› bu kupada yaln›zca bir kez
final oynayamad›. fiampiyon Kulüpler
Kupas›'nda ise 1974-75 sezonunda
Leeds finalde Bayern'e kaybediyordu.
1970'lerin ikinci yar›s› ise Liverpool
öncülü¤ünde tamamen ‹ngilizlerin
olacakt›. Bu y›llarda ‹ngiltere'de
flampiyon olan fiampiyon Kulüpler
Kupas›'n› da kazan›yordu. Önce iki kez
Liverpool, ard›ndan iki kez üst üste
Nottingham Forest, sonras›nda yine
Liverpool ve Aston Villa bu kupay›
müzelerine tafl›d›. Alt› sene üst üste
kazanan ‹ngilizler bir rekora imza
atm›flt›. Bu y›llarda yükseliflte olan
baflka biri daha vard›. “Demir Leydi”
Margaret Thatcher, Sovyetler karfl›t›
söylemiyle iktidara do¤ru yürüyordu.
4 May›s 1979'da, yani Nottingham
Forest'in ‹sveç tak›m› Malmö'yü
yenerek kupay› ald›¤› ay içinde
Thatcher Baflbakan olmufltu.
Futbol tutkusu zaferlerle doru¤a
t›rman›rken, Thatcher'in politikalar› da
toplumsal hayat› etkiliyordu. Yüzde
15'lik KDV uygulamas›yla iflsiz say›s› iki
milyona dayan›rken, 1983'ten itibaren
buna hükümetin kapatmaya çal›flt›¤›
maden sendikalar›n›n örgütledi¤i yo¤un
grevler eklenecekti. Dahas›, Falkland
krizi s›ras›nda ülkede yurtseverlik
duygular› sald›rgan bir yap›ya
bürünmüfl, ›rkç› Güney Afrika
yönetimine yap›lan yard›mlara d›fl
dünyan›n ald›¤› tav›r, bu h›rç›nl›¤› izole
edilme hissiyle birlefltirmiflti. ‹ngiltere
kayn›yordu. 1985'e girilirken dibe
itilmifl s›n›flar patlamaya haz›rd›. Futbol,
krizin tam göbe¤indeydi ve tribünler
her hafta daha umutsuz ve daha h›rç›n
kalabal›klarca dolduruluyordu.
Toplumsal tepki al›flkanl›¤› bloke edilen
kitleler, politika d›fl› kabul edildi¤i için
ilk baflta görmezden gelinen ama
görülmemifl derecede fliddet içeren bir
yolla kendilerini ifade ediyordu. ‹nfilak
gecesi 29 May›s 1985'te Belçika'n›n
Heysel Stad›'nda yaflanacakt›. Ço¤u
Juventus taraftar› 39 kiflinin ezilerek
can verdi¤i faciaya sahne olan
Juventus-Liverpool fiampiyon Kulüpler
Kupas› finali, ‹ngiliz kulüplerinin befl y›l
boyunca oynayaca¤› son Avrupa kupas›
maç› olacakt›. Bu faciay›
dört y›l sonra 96 taraftar›n
can verdi¤i Hillsborough
Felaketi izleyecekti.
‹ngiltere'yi yönetenlerin
bu olaylara cevab›
“savafla karfl› savafl” oldu.
Ancak ‹ngiliz futbolunu
kökten de¤ifltirecek
geliflme lig
yönetiminden
gelecekti.
Ve Premier Lig
sahnede
Yaflanan olaylar ‹ngiliz
futbolunu yo¤un bir
fliddet dalgas›n›n içine
çekerken, kulüpler ve
ligler büyük bir maddi
sars›nt› geçiriyordu.
Avrupa yasa¤›yla beraber
yay›n gelirlerinin düflmesi
ve ayakta seyirci yasa¤›yla
birlikte stat kapasitelerinin
de azalmas› ‹ngiliz
futbolunu maddi krize sokmufltu. Tek
çare, ligi daha çekici bir TV objesi
haline getirmekti. Avrupa maçlar›ndan
gelmeyecek yay›n gelirleri böylelikle
telafi edilebilecek, futbolun de¤erinin
yükseltilmesiyle beraber “olay ç›karmas›
muhtemel kitle” statlardan uzak
tutulabilecekti. Holiganizmi kökten
çözecek sosyal bir proje ise ufukta
gözükmüyordu. 1988'de yay›n gelirleri
artmazsa ligden çekilece¤ini aç›klayan
on kulübün önderli¤inde 1991'de
Premier Lig'in temelleri at›ld›. 1992'de
ise bu yeni lig flirketleflerek vücuda
geldi. ‹ngiltere'de futbol art›k piyasa
ekonomisinin ayr›lmaz parças›yd›. Ligin
isim hakk›n› alan sponsordan gelen
12 milyon poundla Premier Lig
yelkenlerini doldurmufltu. Ancak o
y›llarda ortaya at›lan Avrupa Ortak Para
Birimi fikrine karfl› olan ve biraz da
Keynezyen gelenekle d›fl piyasalara
karfl› temkinli davranmay› tercih eden
‹ngiltere'de sermayeyi keflfeden
futbolun okuyamad›¤› bir fley vard›.
So¤uk savafl sona ermiflti ve sermaye
küresellefliyordu. Dünyan›n daha önce
kapal› kap›lar ard›nda kalan kimi
yerlerinde, ligi rahatl›kla sat›n
alabilecek banka hesaplar›na sahip yeni
zenginler dolafl›yordu. ‹ngiltere futbolun
oldu¤u kadar Adam Smith'in de do¤um
yeriydi ama “piyasan›n görünmez
eli”nin yerini, s›n›rlar›n aç›lmas›yla
beraber adeta gökten inen bir
sermayenin sahiplerinin alaca¤›
öngörülememiflti. Daha önce sisteme
dâhil olmayan aktörler art›k iflin
içindeydi ve kendisini serbest piyasan›n
içine b›rakm›fl ‹ngiliz futbolu da albenili
bir oyuncak gibi par›l par›l parl›yordu.
Do¤u'nun yeni zenginlerinin bu
oyunca¤a sahip olmas› gecikmeyecekti.
Çal›flma izni zorunlulu¤u ve milli
tak›mda oynama gibi flartlar nedeniyle
isteyen her futbolcu ‹ngiltere'de
oynayamazd› ama isteyen her
sermayedar ‹ngiltere'de istedi¤i tak›ma
sahip olabiliyordu. Yani futbol iflçileri
için uygulanmayan serbesti, futbol
patronlar› için s›n›rs›zca
gerçeklefliyordu. Özellikle eski
Sovyetler'in yeralt› kaynaklar›na
hükmeden oligarklar, spor olarak pek
ilgilenmedikleri futbola di¤er sektörler
gibi “ifl” gözüyle bakan Amerikal›lar
2000'li y›llarda sermaye transferinin bafl
aktörleri oldu. 2007'ye gelindi¤inde, bir
zamanlar ambleminde gazi olmufl bir
‹ngiliz askerinin siluetini kullanan
Chelsea'nin sahibi Rus Roman
Abramovich, baflkan› Amerikal› Bruce
Buck, teknik menajeri ise ‹srailli Avram
Grant't›. Ayn› kulüp, 14 fiubat 2005'te
Arsenal maç›na tamam› yabanc›lardan
oluflan bir onbirle ç›karak bir ilke imza
atm›flt›. Di¤er kulüplerde de durum çok
farkl› de¤ildi. Bir alt s›n›f tak›m› olarak
bilinen Manchester United, Amerikal›
finans hanedanl›¤› Glazerlar'›n eline
geçerken, Liverpool ve Aston Villa da
Amerikal› ifladamlar› taraf›ndan
devral›nm›flt›. Bunun d›fl›nda M›s›rl›,
Taylandl› ve ‹zlandal› kulüp baflkanlar›
bulunuyordu. Futbolu icat eden
‹ngilizler, bu piyasada paralar› kadar
konuflabiliyordu. Premier Lig, ‹ngiliz
futbolunu de¤erlendirmek için
kurulmufltu. Gerçekten de ligin de¤eri
dünyan›n zirvesine ç›kt› ama ipler art›k
küresel sermayenin elinde. Geleneksel
olarak oyuncular›n ülke d›fl›na pek
transfer olmad›¤› ‹ngiltere'de, futbolun
gelece¤i ‹ngilizlerin elinden ç›km›fl
gözüküyor. Mevcut sistemin gelenekçi
say›labilecek ülkeye ne kadar uydu¤u
tart›fl›ladursun, futbola bir yat›r›m ya da
hobi gözüyle bakan kulüp sahiplerinin
bu pazardan so¤umalar› halinde
‹ngiltere futboluna ne olaca¤›
belirsizli¤ini koruyor.
Holiganizm sorunu flimdilik hal›n›n
alt›na süpürülmüfl durumda, ama bir
kriz an›nda ne olaca¤› bilinmiyor.
Belki an itibar›yla bir kriz yok ancak
15 y›lda dünyan›n en büyük futbol
kazan› haline gelen ‹ngiltere
Premier Ligi'nde olas› bir patlamada
ortal›¤› kim temizleyecek
bilinmiyor. n
TamSaha 75
 TFF G ündemi
Futbolumuzun
alt› sa¤lam
TFF Gündemi Ümit Milli Tak›m›m›z, Euro 2009 elemelerindeki üçüncü maç›ndan da galibiyetle ayr›ld›

Ukrayna’y› saf d›fl› b›rakt›k

Türkiye: 2
Ukrayna: 0
Stat:
fiükrü Saraco¤lu
Hakemler:
Philippe Kalt,
Christophe Capelli,
Claude Martinez
(Fransa)
Türkiye:
Onur-U¤ur, Orhan,
Ceyhun, Ferhat-
Serdar, Mehmet
Topal, Nuri
(Caner dk.69), Özer
(Mehmet Güven
dk.88)-Mehmet
Batdal, Mevlüt Puan durumu
(Ergin dk.78) Tak›mlar O G B M A Y P
Ukrayna: Çek Cumhuriyeti 4 3 1 0 16 1 10
Rybka-Dopilka, Türkiye 3 3 0 0 7 3 9
Chyzhov, Mandziuk, Ukrayna 5 3 0 2 10 5 9
Pashayev- Ermenistan 5 1 1 3 2 10 4
Yaroshenko (L'opa Liechtenstein 5 0 0 5 3 19 0
dk.61), Kravchenko,
Dedechko
(Pryyomov dk.83), 009'da ‹sveç'te düzenlenecek U21 Avrupa Sad›ko¤lu ise seyirci deste¤ini sa¤lamak mücadele ederek rakiplerini yendiklerini
Stepanenko-Oliynyk
(Morozyuk dk.71),
2 fiampiyonas› finallerine kat›lmay›
amaçlayan Ümit Milli Tak›m›m›z,
oynad›¤› üçüncü maç›n› da kazanarak yoluna
amac›yla yo¤un bir çal›flmaya giriflmiflti.
Maç günü geldi¤inde Sad›ko¤lu'nun yapt›¤›
çal›flmalar semeresini vermiflti. fiükrü Saraco¤lu
belirtirken kazanmay› al›flkanl›k durumuna
getirmek istediklerini söylüyordu.
Ünal Karaman'›n b›rakt›¤› yerden ayn› biçimde
Antonov firesiz devam ediyor. ‹lk iki maç›nda Stad›'n›n tribünlerinde 10 bin civar›nda coflkulu galibiyetle yola devam ettiklerini vurgulayan
Goller: deplasmanda Ukrayna ve Liechtenstein'› bir seyirci kitlesi vard›. Tak›m›m›z da bu Davala “Bu gruptan ç›kaca¤›m›za inan›yorum.
Nuri (dk.62), ma¤lup eden U21 Tak›m›m›z, bayram›n son coflkuya ayak uydurmaktan geri durmuyor, ‹lk yar›ya tutuk bafllasak da ikinci yar›da oyuna
Mevlüt (dk.65) günü 14 Ekim'de Fenerbahçe fiükrü Saraco¤lu özellikle ikinci yar›da oynad›¤› baflar›l› a¤›rl›¤›m›z› koyduk ve kazand›k. Bizim için çok
Stad›'ndaki karfl›laflmada Ukrayna'y› bir kez futbolun karfl›l›¤›n› skor tabelas›nda da önemli bir galibiyetti. fiu anda kay›ps›z devam
daha ma¤lup ederek gruptaki en önemli iki al›yordu. ‹lk yar›daki karfl›l›kl› ataklar›n sonuçediyoruz. Finallere gidece¤imize ve orada da
rakibinden birini saf d›fl› b›rakt›. vermedi¤i maç›n ikinci yar›s›nda U21 büyük ifller yapaca¤›m›za inan›yorum” diyordu.
Kalan Maçlar U21 Tak›m›m›z, Ukrayna maç› öncesi bir Tak›m›m›z özellikle Serdar Özkan'›n etkili Bir de grupta oynanan di¤er maçlara bakal›m.
teknik ekip de¤iflikli¤i yaflam›flt›. Teknik oyunuyla sahaya a¤›rl›¤› koyuyordu. 62. 13 Ekim'de grubun iddial› bir baflka tak›m› Çek
17 Kas›m 2007
Direktör Ünal Karaman'›n Konyaspor'la dakikada Nuri, 65. dakikada da Mevlüt iki Cumhuriyeti, Liechtenstein'› 4-0 yendi. Çekler,
Çek Cumhuriyeti- anlaflmas›n›n ard›ndan görevi yard›mc›s› Ümit güzel golle U21 Tak›m›m›z› Ukrayna karfl›s›nda 17 Ekim'de de Ermenistan'› 3-0 yenerek maç
Türkiye Davala üstlenmiflti. Davala, Ukrayna maç› 2-0'l›k galibiyete tafl›yordu. ‹lk s›nav›ndan fazlas›yla grup liderli¤ine yükseldi. Ayn› gün
Ukrayna-Liechtenstein öncesi, rakiplerini yenerek Türkiye'ye bayram baflar›yla ç›kan Teknik Direktörümüz Ümit oynanan di¤er maçta Ukrayna, deplasmanda
20 Kas›m 2007 içinde bayram Davala, maç›n Liechtenstein'› 3-1 ma¤lup etti. Ancak
Liechtenstein- yaflatmak unutmamak gerekiyor ki, Çekler henüz ne
ard›ndan düzenledi¤i
Ermenistan istediklerini bas›n toplant›s›ndabizimle ne de Ukrayna'yla karfl› karfl›ya geldi.
21 Kas›m 2007 söylüyor, “‹lk resmi savaflarak ve Bu arada statüyü de bir kez daha hat›rlayal›m.
Ukrayna-Çek maç›m olacak, Toplam 10 grupta
Cumhuriyeti Türkiye için de Sonuçlar oynanan elemelerden
inflallah hay›rl› olur. finallere gidebilmek için
26 Mart 2008 Ermenistan- Liechtenstein: 1-0 grup birincisi olmak
Heyecanl›y›m.
Türkiye-Liechtenstein Türkiye'de flu anda Ukrayna-Türkiye: 1-2 yetmiyor. 10 grubun
20 A¤ustos 2008 mübarek Ramazan Ukrayna-Ermenistan: 4-0 birincileri ile en iyi dört
Ermenistan-Türkiye Bayram› var, bu Ermenistan-Çek Cumhuriyeti: 1-1 ikinci olmak üzere
6 Eylül 2008 bayram içerisinde Liechtenstein-Türkiye: 2-3 toplam 14 tak›m ikiflerli
Türkiye-Çek tekrar bir bayram Çek Cumhuriyeti- Liechtenstein: 8-0 olarak eflleflecek ve
Cumhuriyeti yaflamak istiyoruz. Ermenistan- Ukrayna: 0-2 karfl›l›kl› oynanacak iki
10 Eylül 2008 Bu da tabii ki maçta üstünlük sa¤layan
galibiyetle olacak” Liechtenstein-Çek Cumhuriyeti: 0-4 7 tak›m, ev sahibi ‹sveç'le
Çek Cumhuriyeti- Türkiye- Ukrayna: 2-0 birlikte Euro 2009
Ukrayna diye konufluyordu.
U21 Tak›m›n›n ‹dari Liechtenstein-Ukrayna: 1-3 finallerinde mücadele
Türkiye-Ermenistan Çek Cumhuriyeti-Ermenistan: 3-0 edecek. n
Sorumlusu Burhan

78 TamSaha
U19 Tak›m›m›z Elit Tur’a yükseldi
eknik Direktör Ahmet Ceyhan yönetimindeki

T U19 Milli Tak›m›m›z, U19 Avrupa fiampiyonas›

Elemelerinde grubunu birinci s›rada bitirerek Elit
Tur'a yükseldi. Bulgaristan'›n Nessebar flehrinde
düzenlenen eleme grubu maçlar›n›n ilkinde Faroe
Adalar› ile karfl› karfl›ya gelen U19 Tak›m›m›z, Fehmi
Mert Günok, U¤ur Arslan Kuru, Eray F›rat (Soner
Örnek), ‹lker Cihan (Tayfur Emre Y›lmaz), Sercan
Y›ld›r›m, Ferhat Kiraz, Bar›fl Memifl (Efecan Karaca),
Sefa Aksoy, Serdar Aziz, Jem Paul Karacan ve Taner
Taktak'tan oluflan kadrosuyla rakibini 3-1 ma¤lup etti.
Gençlerimizin gollerini 15. dakikada Eray F›rat,
28. dakikada Ferhat Kiraz ve 76. dakikada Sercan
Y›ld›r›m kaydetti. Ayn› gün oynanan grubun di¤er
maç›nda ise Bulgaristan, Danimarka'y› 1-0 ma¤lup
etti. Gençlerimizin ikinci karfl›laflmadaki rakibi ev
sahibi Bulgaristan'd›. U19 Tak›m›m›z bu maç› da
4. dakikada Koray Kurt ve 12. dakikada Sercan
Y›ld›r›m'›n golleriyle 2-0 kazand›. Di¤er maçta da
Danimarka, Faroe Adalar›'n› 2-0 yendi. Son maç›nda
Danimarka ile 0-0 berabere kalan U19 Tak›m›m›z,
Faroe Adalar› ile golsüz berabere kalarak ikinci olan
ev sahibi Bulgaristan'la birlikte Elit Tur'a yükseldi.
U19 Avrupa fiampiyonas› Elemeleri Elit Tur
karfl›laflmalar› 1 Mart-31 May›s 2008 tarihleri Puan durumu
aras›nda oynanacak.
Tak›mlar O G B M A Y P
Türkiye 3 2 1 0 5 1 7

U18’ler Yunanistan’da flampiyon oldu Bulgaristan

Danimarka
Faroe Adalar›
3
3
3
1
1
0
1
1
1
1
1
2
1
2
1
2
1
5
4
4
1

Teknik
Direktör U17'den iki galibiyet
Abdullah Ercan
yönetimindeki
U18 Milli
Tak›m›m›z,
Yunanistan'da
düzenlenen
Güneydo¤u
Avrupa
Oyunlar›
finalinde
H›rvatistan'›
5-4 yenerek
flampiyon oldu. Sykaion Stad›'nda Ahmet Ar›, Gencer Cansev, Özgür penalt› at›fllar› sonucu 4-3 ma¤lup
oynanan ve normal süresi 1-1 Göktafl ve Tayfun Karada¤ gole etmiflti. Gençlerimizin, Güneydo¤u
berabere biten final karfl›laflmas›n›n çevirirken, kalecimiz Ferhat Kaplan Avrupa Oyunlar›'nda oynad›¤›
sonunda yap›lan penalt› at›fllar›nda iki penalt›y› kurtard›. U18 Milli maçlarda ald›¤› sonuçlar flöyle:
Millilerimiz, H›rvatistan'a 4-3 Tak›m›m›z grupta oynad›¤› iki Türkiye-Romanya: 2-0, Türkiye-
üstünlük sa¤lad›. Normal sürede maç›nda Romanya ve H›rvatistan'› H›rvatistan: 1-0, Türkiye-Karada¤:
Milli Tak›m›m›z›n tek golünü yendikten sonra yar› finalde 1-1 (Penalt›larla 4-3), Türkiye- Teknik Direktörlü¤ünü fienol
Ustaömer'in yapt›¤› U17 Milli
Ahmet Ar› atarken, penalt› at›fllar›n› karfl›laflt›¤› Karada¤ Milli Tak›m›'n› H›rvatistan: 1-1 (Penalt›larla 4-3). Tak›m›m›z, Lüksemburg'la oynad›¤›
iki özel maç› da kazand›.
Lüksemburg'un Mamer flehrindeki
U16 Tak›m›m›z Belçika'y› yendi François Trausch Stad›'nda 9 Ekim'de
oynanan ilk maç› 3-0 kazanan Milli
Tak›m›m›z›n gollerini 19. dakikada
Teknik Direktörlü¤ünü Ferhat Sudo¤an'›n
yapt›¤› U16 Milli Tak›m›m›z, Belçika ile
Semih Kaya, 29. dakikada Batuhan
Karadeniz ve 45. dakikada Cem
iki özel maç yapt›. 2 Ekim'de Blegny Futbol
Sultan kaydetti. U17 Milli Tak›m›m›z,
Merkezi'nde oynanan ilk maç› 3-1 kazanan
11 Ekim'de ayn› flehrin Albert Kongs
Genç Millilerimizin gollerini 8 ve 50.
Stad›'nda oynanan ikinci maç› da 23.
dakikalarda Hasan Ali Sar› ile 44. dakikada
dakikada Ali Kuçik ve 38. dakikada
Gökay Iravul kaydetti. 4 Ekim'de oynanan
Batuhan Karadeniz'in golleriyle 2-1
ikinci maç 1-1 sona ererken tek golümüz
kazand›.
32. dakikada Bar›fl'tan geldi.

TamSaha 79
TFF Gündemi

TFF'den Bakan
Baflesgio¤lu'na
ziyaret
H aluk Ulusoy baflkanl›¤›ndaki Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim
Kurulu, 9 Ekim'de Spordan Sorumlu Devlet Bakan› Murat
nedeniyle kendisini kutlay›p, baflar› dileklerini iletti.
TFF Genel Sekreteri Lutfi Ar›bo¤an'›n da haz›r bulundu¤u ziyaret, son
Baflesgio¤lu'nu makam›nda ziyaret etti ve 60. hükümetteki görevi derece s›cak ve samimi bir hava içerisinde geçti. Sporun ve futbolun
sorunlar›n›n da ele al›nd›¤› ziyaret s›ras›nda Bakan Murat Baflesgio¤lu,
e¤itimle sporun bir arada yürütülememesinin geçmiflte oldu¤u gibi bugün
de Türk sporunun en önemli sorunlar› aras›nda yer ald›¤›na dikkati çekti
Ülker’den ve bunun düzeltilmesi için çaba gösterece¤ini ifade etti.
Bakan Baflesgio¤lu, FIFA'n›n da istedi¤i yasa de¤iflikli¤iyle ilgili
destek çal›flmalara bafllayacaklar›n› ve bir an önce bu konuyu çözüme
kavuflturacaklar›n› belirtirken, Türkiye Futbol Federasyonu Baflkan›
Haluk Ulusoy, Federasyonun da bu konudaki çal›flmalara katk›da
ziyareti bulunaca¤›n› söyledi. Ulusoy, Baflesgio¤lu'nun futbola olan ilgisi ve
s›cak yaklafl›m›n› bir flans olarak de¤erlendirdi, kulüp gelirlerinin
yükseltilmesi ve vergilerin artt›r›lmamas› konular›nda futbol ailesinin
Bakan Baflesgio¤lu'ndan duyarl› bir yaklafl›m bekledi¤ini dile getirdi.
Futbolun sorunlar›n›n saptanmas› ve çözümü için karfl›l›kl› iflbirli¤ine
gidilmesi gerekti¤inin vurguland›¤› ziyaret s›ras›nda,
Türkiye Futbol Federasyonu Baflkan› Haluk Ulusoy,
Spordan Sorumlu Devlet Bakan›'na Federasyonun bir flildi ile s›rt›nda
"Murat Baflesgio¤lu" yaz›l› Milli Tak›m formas›n› takdim etti.

T ürkiye Futbol Federasyonu ana sponsorlar›ndan Ülker fiirketler

Grubu'nun yetkilileri, Baflkan Haluk Ulusoy'u ziyaret ederek zorlu
grup maçlar› öncesi Milli Tak›m›n arkas›nda olduklar›n› bildirdi.
FIFA’dan teflekkür mektubu
Ziyaret s›ras›nda üzerinde Milli Tak›m futbolcular›n›n sembolik IFA Sa¤l›k Kurulu Baflkan› Federasyonu'nun geçmiflte
imzalar›n›n yer ald›¤› top fleklinde haz›rlanan pasta kesildi. Ülker F Prof. Dr. Jiri Dvorak, Türkiye oldu¤u gibi önümüzdeki
Kurumsal ‹letiflim Genel Müdürü Zuhal fieker, Milli Tak›m'a her flartta Futbol Federasyonu Baflkan› dönemlerde de bu çal›flmalar›
destek olduklar›n› ve bu desteklerini bir imza kampanyas› bafllatarak Haluk Ulusoy'a yazd›¤› desteklemesinden dolay›
kamuoyuyla da paylaflt›klar›n› ifade ederken, binlerce insan›n Taksim mektupta Türkiye'de yap›lan minnettar kalacaklar›n›
Meydan›'ndaki topu imzalayarak “S›cak hava flartlar›nda futbol ifade etti.
Federasyona Türkiye Futbol Federasyonu ve
Milli Tak›m'a destek ya¤d›rd›¤›n›
oynanmas›” araflt›rmas›n›n
FIFA taraf›ndan çok etkileyici
FIFA Baflkan› Blatter'in,
s›cak havan›n futboldaki
belirtti. Baflkan Haluk Ulusoy ise
IOC ödülü Ülker Grubu'na verdikleri destek
bulundu¤unu bildirdi.
Dvorak mektubunda
etkisinin belirlenmesi için
kendilerinden ricada
nedeniyle teflekkür ederken, Türkiye Futbol Federasyonu bulundu¤unu da hat›rlatan
U luslararas› Olimpiyat
Komitesi (IOC), kad›n
Norveç ve Bosna-Hersek
maçlar›nda Milli Tak›ma olan
Sa¤l›k Kurulu Baflkan›
Prof. Dr. Mehmet Binnet
Prof. Dr. Dvorak, FIFA T›bbi
Durumlar ve Araflt›rma
sporlar›n› teflvik ödülü olan IOC güvenini yineledi. Ulusoy “Bu önderli¤indeki ekibin Merkezi'nin (F-MARC) de
Kad›n ve Spor 2008 Ödülü'ne, çocuklar inand›klar› zaman profesyonel performans› ve kat›ld›¤› araflt›rman›n
Türkiye'de Futbol dünyadaki her tak›m› yener. Bunu araflt›rmada ortaya ç›kan sonuçlar›n› bildirmesi için
Federasyonu'nu lay›k gördü. daha önce defalarca kan›tlad›lar. veri kalitesinin çok etkileyici Prof. Dr. Mehmet Binnet'i
Yap›lan aç›klamada, Türkiye Norveç'i Norveç'te yenip finallere oldu¤unu belirtti ve 1 Kas›m 2007'de FIFA'ya
Milli Olimpiyat Komitesi'nin gidece¤imize tüm kalbimle Türkiye Futbol davet etti.
(TMOK) önerisiyle bayan inan›yorum” fleklinde konufltu.
futbolunun geliflmesine destek
veren Futbol Federasyonu'na
Türkiye'de bu ödülün verilece¤i ‹flitme Engelli Milli Tak›mlar›m›z Dünya Futsal fiampiyonas›'nda
ifade edildi. Ödülün, daha
sonra belirlenecek bir tarihte
Olimpiyatevi'nde düzenlenecek
E ngelli futbolunun kurumsal yap›ya kavuflturulmas› için “Birileri bize elini uzats›n” ça¤r›s› üzerine Futbol
Federasyonu Baflkan› Haluk Ulusoy'un katk›lar›yla kurulan ‹flitme Engelliler Erkek ve Bayan Futsal Milli
Tak›mlar›, 7-18 Kas›m tarihleri aras›nda Bulgaristan'›n baflkenti Sofya'da yap›lacak Dünya ‹flitme Engelliler
törenle Futbol Federasyonu Futsal fiampiyonas›'na kat›lacak. Erkeklerde 27, bayanlarda da 12 ülkenin mücadele edece¤i flampiyonada
Baflkan› Haluk Ulusoy'a Türkiye, erkeklerde D Grubu'nda Rusya, Tayland, Kolombiya, ‹rlanda ve ‹srail, bayanlarda ise B Grubu'nda
verilece¤i kaydedildi. ‹ngiltere, Norveç, ‹srail, ‹sviçre ve Japonya ile mücadele edecek.

80 TamSaha

Ampute Milli
Tak›m›m›za
Bakan morali
FIFA hakemlerimiz
belirlendi
Futbol Federasyonu taraf›ndan FIFA'ya
bildirilen 2008 y›l› FIFA listesinde yer
alacak aday hakemler aç›kland›.
Liste Merkez Hakem Kurulu
taraf›ndan belirlendikten sonra Futbol
Federasyonu Baflkan› Haluk Ulusoy
taraf›ndan onayland› ve FIFA'ya
gönderildi.
Listede flu isimler yer al›yor:
Erkekler
F›rat Ayd›nus, Cüneyt Çak›r, Selçuk
Dereli, Bülent Demirlek, Hüseyin
Göçek, Bülent Y›ld›r›m, Vedat Yüksel.
Bayanlar
Dilan Deniz Gökçek, Kadriye Gökçek,
Hilal Tuba Tosun.
Yard›mc› Hakemler
Erkekler
Baki Tuncay Akk›n, Bahattin Duran,
M. Emre Eyisoy, Cemal Gemici,
Bülent Gökçü, Serkan Ok,
Tar›k Ongun, Cem Satman,
Erdinç Sezertam, Alper Ulusoy.
Bayanlar
Necla Akdo¤an, Seçim Demirel,
Belgin Kumru, Sibel Yamaç.
Fiorentina-Elfsborg
maç›n› Selçuk Dereli
yönetecek
8 Kas›m 2007 tarihinde oynanacak
Fiorentina-Elfsborg UEFA Kupas›
grup karfl›laflmas›n› FIFA kokartl›
hakemlerimizden Selçuk Dereli
yönetecek. Selçuk Dereli'nin
yard›mc›l›klar›n› Mustafa Emre Eyisoy
ve Cem Satman yapacak.
Karfl›laflman›n dördüncü hakemi ise
Özgüç Türkalp.
pordan Sorumlu Devlet
S
Bakan› Murat Baflesgio¤lu,
11-21 Kas›m tarihleri
aras›nda Antalya'da
düzenlenecek Dünya Ampute
Futbol fiampiyonas›'na
kat›lacak Milli Tak›m›m›z›n
kamp›n› ziyaret etti. Engelli
vatandafllar›n spor
yapmas›n›n sa¤lanmas›n›n
devletin önceliklerinden
oldu¤unu söyleyen Bakan›
Fortis Türkiye Kupas› Murat Baflesgio¤lu yapt›¤›
konuflmada, bedensel engelli
vatandafllar›n spor yapmas›n›n
heyecan› bafllad› gerçekten takdir edilmesi gerekti¤ini
belirtti. Baflesgio¤lu,
Fortis Türkiye Kupas› grup kuralar› 19 Ekim'de ‹stanbul “Gazilerimize flükran borçluyuz.
Ataköy Olimpiyatevi'nde düzenlenen törenle çekildi ve Vatanseverliklerini en üst düzeye
gruplardaki ilk maçlar da 30, 31 Ekim ve 1 Kas›m ç›kartt›lar” dedi. Bakan Baflesgio¤lu,
tarihlerinde oynand›. Olimpiyatevi'ndeki kura çekimine Futbol Federasyonu Baflkan› Haluk
Futbol Federasyonu yetkililerinin yan› s›ra gruplarda Ulusoy'a da Ampute Futbol Tak›m›
mücadele edecek 20 tak›m›n temsilcileri kat›ld›. Fortis oluflturulmas›ndaki yard›mlar›ndan
Türkiye Kupas›'nda gruplar›nda ilk iki s›ray› alan tak›mlar dolay› teflekkür etti.
çeyrek finale yükselecek. Ampute Milli Tak›m›'n›n, Dünya
Gruplar flöyle: A Grubu fiampiyonas›'nda Türkiye'yi en iyi
flekilde temsil edeceklerine inanc›n›n
Ankaragücü tam oldu¤unu ifade eden Bakan
Ankaraspor
UEFA’dan hakemlere Befliktafl
Baflesgio¤lu, “Devletimizin imkân›
yetti¤i ölçüde sizlerin yan›nday›z”
Çaykur Rizespor diye konufltu.
yeni talimat D.Bak›r D‹SK‹ Spor Ampute Milli Tak›m Kaptan› Adem
B Grubu Bülbül de Bakan Baflesgio¤lu'na
UEFA'n›n her y›l Elit Hakemler ve Yard›mc› hitaben yapt›¤› konuflmada,
Hakemler için düzenledi¤i sezon öncesi kendilerine bir f›rsat verilmesini
seminerinde, ceza alan›ndaki itiflmeler ve Adana Demirspor
Gençlerbirli¤i isteyerek, “Bize bir f›rsat verin,
oyuncular›n sakatlanmas› s›ras›nda oyunun
MKE K›r›kkalespor engelleri nas›l aflt›¤›m›z› gösterelim”
durdurulmas› konular›nda hakemlere aç›k
talimatlar verildi. UEFA, ceza alan› içinde, Trabzonspor dedi.
Bakan Baflesgio¤lu'nun Ankara GAP
özellikle de köfle vurufllar› ve serbest vurufllar Vestel Manisaspor
öncesinde kollar›n kurallara ayk›r› olarak Otel'deki ziyaretine Bedensel
Engelliler Spor Federasyonu Baflkan›
kullan›m› konusunda, hakemlere “Pozisyon C Grubu Demirhan fierefhan, Futbol
almak amac›yla rakibi tutmak itmek ve
çekmek için kollar›n› kurallara ayk›r› olarak Alanyaspor Federasyonu Engelliler Koordinasyon
Kurulu Baflkan› Ömer Gürsoy ve
kullanan oyunculara top oyuna sokulmadan Fenerbahçe
Futbol Federasyonu Ampute Futbol
önce sözlü uyar›da bulunmaya devam edin. Gaziantepspor
Sorumlusu Dr. Kamil Yaz›c›o¤lu da
Sözlü uyar›n›za ra¤men ihlale devam Kayserispor
edenlere, top oyuna sokulmadan önce kat›ld›.
fianl›urfaspor
disiplin cezas› uygulay›n” talimat›n› verdi.
Ayr›ca hakemler, top oyuna sokuldu¤unda D Grubu Zihinsel Engelliler
tolerans seviyelerinin de¤iflmemesi gerekti¤i
ve tutma, itme gibi hareketlere devam Bursaspor Milli Tak›m›m›z
edildi¤inde, bu ihlalin taviz gösterilmeksizin Denizlispor
duruma göre serbest vurufl veya penalt› ile Galatasaray Özel Olimpiyatlar'da
cezaland›r›lmas› yönünde uyar›ld›.
Oyuncu sakatl›klar› s›ras›nda topun
G.B. OFTAfi Spor
Sar›yer
ikinci oldu
futbolcular taraf›ndan oyun alan›n›n d›fl›na
at›lmas›yla ilgili olarak da UEFA maçlar› için Zihinsel Engelliler Futbol Milli
bir standart getirildi. Sakatl›k pozisyonlar›nda Tak›m›m›z, Çin'de düzenlenen
d›flar› at›lan topun, yaz›l› olmayan kurallara göre yeniden rakip tak›ma Özel Olimpiyatlar Dünya Yaz
verildi¤ini vurgulayan UEFA; “Ancak baz› üye federasyonlar kendi Oyunlar›'nda gümüfl madalya
liglerinde bu uygulamaya son verilmesini önermifl ve bir oyuncunun kazand›. Türkiye Futbol
sakatl›¤›n›n, oyunun durdurulmas› ve tedavi edilmesini gerektirecek kadar Federasyonu'nun “Türkiye Futbol
Oynuyor” projesi kapsam›nda verdi¤i
ciddi olup olmad›¤› konusundaki karar›n hakeme b›rak›lmas› gerekti¤ini
öngörmüfllerdir. Farkl› federasyonlara kay›tl› olan ve farkl› uygulamalara destek çerçevesinde oluflturulan
tâbi olan kulüpler, UEFA maçlar›n› oynarken bazen karmafla Zihinsel Engelliler Futbol Milli
yaflanabilmektedir. UEFA bunu önlemek amac›yla, oyuncular›n bu tür Tak›m›m›z, grubunda Güney
Afrika'y› 3-1, Almanya'y› 7-0,
durumlarda karar› hakeme b›rakmalar›n› tavsiye etmifltir” hat›rlatmas›n›
yapt›. Futbol Oyun Kurallar›'n›n 5. maddesinde, “Hakem kendi takdirince ‹spanya'y› 3-1 yenip El Salvador'a
3-0 yenilerek geldi¤i finaldi bir kez
e¤er bir oyuncu ciddi flekilde sakatlanm›flsa, oyunu durdurarak oyuncunun
sahan›n d›fl›na tafl›nmas›n› sa¤lar. Sakatlanan oyuncu, ancak oyun tekrar daha El Salvador'la karfl›laflt›. Finalde
bafllad›ktan sonra sahaya girebilir” denildi¤ini belirten UEFA, “Sonuç El Salvador'a 4-1 yenilen Zihinsel
olarak, sakatlanan bir oyuncunun tak›m› topu sahan›n d›fl›na atarsa, topun Engelliler Milli Tak›m›z Olimpiyat
tekrar kendilerine verilmesini beklememelidir” yorumunda bulundu. ikincili¤ini elde etti.
TamSaha 81

Ankara Üniversitesi Beden E¤itimi ve Spor Yüksekokulu, Spor Sa¤l›k Bilimleri Anabilim Dal›
Futbolcularda enfeksiyonlar›n önlenmesi
G
ünümüzün elit sporcular›n›n
bir enfeksiyöz hastal›¤a
yakalanmaya geçmifl y›llardaki
sporculardan daha meyilli
olmalar› muhtemeldir. Bunun
nedenleri aras›nda 1) Antrenman
fliddetinin ve dolay›s›yla da afl›r›
antrenmana (sürantrenman) meylin
artmas›, 2) Yabanc› ülkelerde yar›flma
ve antrenman yapma s›kl›¤›n›n
artmas›, 3) Klimal› ortamlarda
bulunma s›kl›¤›n›n artmas› say›labilir.
Sonuç olarak antrenmanlar›n
kesintiye u¤ramas›n›n en aza
indirilmesi veya sporcular›n en
yüksek performans de¤erlerine
ulafl›labilmesi için bugünün elit
sporcular›nda enfeksiyöz
hastal›klardan korunma ve
kontrol alt›na almay› önemli
k›lmaktad›r. Enfeksiyöz hastal›klardan
korunma immün-ba¤›fl›kl›k sistemi
ile iliflkilidir. Egzersiz, antrenman ya
da maçlar ba¤›fl›kl›k sistemini
gelifltirerek enfeksiyonlara direnci
art›r›r m›, yoksa tam tersine,
bask›layarak enfeksiyonlara
yakalanmay› kolaylaflt›r›r m›?
Otuz y›l› aflk›n bir süredir devam
eden çal›flmalarda bu soruya cevap
aranm›flt›r.
‹mmün Sistem-
Ba¤›fl›kl›k Sistemi
Organizma her gün sürekli olarak
kendisine zarar vermek isteyen
istilac›larla karfl› karfl›ya kalmaktad›r.
Deri, a¤›z, burun, solunum yollar›,
göz, sindirim kanal›, üreme organlar›
ve kan gibi vücut yap› veya
bileflenlerinden vücuda girmeye
çal›flan bu istilac›lar›n ço¤unlukla
vücuda girerek, organizmay› istila
etmesine izin verilmez. Canl›lar
doku ve organlar›na zarar veren bu
istilac›lara karfl› koyma özelli¤ine
sahiptir. Canl›lar›n bu özelli¤ine
immünite-ba¤›fl›kl›k denmektedir.
‹mmünitenin büyük bir bölümü
özel immün sistem taraf›ndan
gerçeklefltirilmektedir. Lökositler
(beyaz kan hücreleri, akyuvarlar)
yabanc› istilac›lara karfl› konak
savunmas›n›n birincil hücresel
elemanlar›d›r. ‹mmün sistem
fonksiyonel olarak iki bölüme
ayr›labilmektedir; 1) Do¤ufltan,
2) Kazan›lm›fl (sonradan geçirilen
enfeksiyonlar veya afl›lama yoluyla
kazan›lan) ba¤›fl›kl›k sistemi.
82 TamSaha
Futbol Sa¤l›k
Doç. Dr. Mitat Koz
koz@sports.ankara.edu.tr
‹mmün Sistem
Egzersiz ‹liflkisi
Stressör olarak bilinen akut tek
seferlik bir egzersiz immün
fonksiyonlar› etkileyebilir. Egzersizin
immün fonksiyonlar üzerindeki etki
düzeyi, egzersizin yo¤unlu¤u, süresi,
fliddeti ve bireyin fiziksel uygunluk
düzeyi gibi pek çok de¤iflkene
ba¤l›d›r. Genelde yüksek fliddetteki
bir egzersizden hemen sonra immün
sistem hücre say›s›nda art›fl,
sonras›nda ise azalma gözlenir.
Düzenli egzersiz ya da
antrenmanlar›n dolafl›mdaki lökosit
konsantrasyonlar›na veya lökosit alt
gruplar›na etkisini araflt›ran ço¤u
çal›flma, egzersizin lökosit say›lar›
üzerinde herhangi kal›c› bir etkisini
göstermede yetersiz olmufltur.
Bununla birlikte insan ve deney
hayvanlar›nda yap›lan pek çok
çal›flmada düzenli egzersizin do¤al
öldürücü hücre olarak bilinen bir
grup hücre aktivitesinde anlaml›
iyileflmelere yol açt›¤› saptanm›flt›r.
Enfeksiyon Görülme
S›kl›¤› ‹le Egzersiz
Aras›ndaki ‹liflkiler
Hafif-orta fliddetteki egzersizleri
düzenli bir flekilde yapman›n,
yapmayanlarla karfl›laflt›r›ld›¤›nda
enfeksiyonlar›n görülme s›kl›¤›n›n
azalmas›na yol açt›¤› gösterilmifltir.
Tersine üst düzey sporcularda oldu¤u
gibi uzam›fl yüksek fliddetteki
egzersizlere ya da antrenmanlara
kat›l›m›n ise egzersiz yapmayan
bireylerle veya hafif-orta fliddette
egzersizler yapanlarla
karfl›laflt›r›ld›¤›nda pek çok
enfeksiyona yakalanma riskini
art›rd›¤› düflünülmektedir. Afl›r›
antrenman (sürantrenman) durumu
immün sistemin bask›lanmas› ve
enfeksiyon riskinin art›fl›nda önemli
bir faktördür. Ayr›ca sürantrenman›n
en yayg›n belirtilerinden birisinin
enfeksiyonlara duyarl›l›kta art›fl
oldu¤u gösterilmifltir. Elit sporcular
aras›nda enfeksiyonlar daha s›k
görülür ve enfeksiyon riskini art›ran
baz› risk faktörleri vard›r.
Elit Sporcularda Enfeksiyon Riskini
Artt›ran Faktörler
1-Spor tesisleri
‰Toplu soyunma odalar› ve dufllar.
‰Havaland›rman›n yetersiz oldu¤u
kapal› antrenman ve yar›fl salonlar›.
‰Ortak kullan›lan egzersiz
minderleri veya di¤er spor
malzemeleri.
2-Konaklama
‰Toplu yaflan›lan mekânlar.
‰Toplu yemek yenilen yerler.
3-Seyahat
‰Klimal› ulafl›m araçlar› (uçak, tren,
otobüs).
‰Yabanc› bölgelerde antrenman ve
yar›flma.
4-Sporun do¤as›
‰Rakip ya da partnerle yak›n temas.
‰Kan yoluyla bulaflma riski (özellikle
temas sporlar›nda).
‰S›cak ortamlarda deride uzun
süreler terleme.
‰Y›kanamayan gözenekli
malzemeler (deri eldivenler,
koruyucu malzemeler).
Enfeksiyon Riskinin
Azalt›lmas›
Bununla birlikte elit sporcularda
yüksek enfeksiyon s›kl›¤› her zaman
görülen bir durum de¤ildir.
Pek çok elit sporcu aras›nda yayg›n
olan baz› koruyucu önlemlerin ve
yaflam tarz› ile ilgili bir tak›m
faktörlerin, antrenman›n immün
sistemi bask›lay›c› etkisini
hafifletebilmesi ve
bununla iliflkili olarak da
enfeksiyon riskini azalt›labilmesi
muhtemeldir. Elit sporcularda
immün sistem fonksiyonlar›n›n
devaml›l›¤›n›n sa¤lanmas› ve
enfeksiyon riskinin azalt›lmas›
için öneriler:
1-Bulaflman›n Önlenmesi
‰Kalabal›k ve kapal› yerlerde uzun
süre durmaktan sak›n›lmal›.
‰Pratik olarak mümkün oldu¤unca
enfekte kiflilerden sak›n›lmal›.
‰Ellerin sürekli olarak a¤›z, burun ve
gözlere dokundurulmas›ndan
sak›n›lmal›.
‰Havlu, t›rafl b›ça¤›, su fliflesi ve
malzemelerin ortak kullan›lmas›ndan
sak›n›lmal›.
‰Ortak soyunma odalar›nda ve
dufllarda dufl sandaletleri
kullan›lmal›.
‰Toplu halde banyo ve jakuziden
sak›n›lmal›.
‰Bütün yaralar uygun bir flekilde
temizlenmeli ve kapat›lmal›.
‰Deri s›yr›klar›ndan korunmal›.
‰Egzersiz minderi ve di¤er yüzeyler
uygun bir flekilde dezenfekte
edilmeli.
‰Enfekte oldu¤u bilinen veya
flüphelenilen sporcu rapor edilmeli.
2-Kiflisel Hijyen
‰Terli giysiler antrenman sonras›nda
ve antrenman an›nda çevreye
as›lmamal›.
‰Bol suyla dufl al›nmal› ve
sonras›nda kurulan›lmal›.
‰Antifungal (mantar önleyici) ayak
pudralar› periyodik olarak
kullan›lmal›.
‰Giysiler ve antrenman malzemeleri
uygun bir flekilde temizlenmeli.
3-Antrenman
‰Düflük haftal›k yüklerle bafllama ve
kademeli art›fl yap›lmal›.
‰A¤›r antrenmanlar haftada 3
günden fazla olmamal›, araya hafif
antrenmanlar serpifltirilmeli.
‰A¤›r antrenmanlar aras›nda yeterli
toparlanmaya izin verilmeli.
‰Programa tam dinlenme periyotlar›,
tercihen de fiziksel aktivite
içermeyen e¤lenceler ve k›sa tatiller
konulmal›
‰Bir enfeksiyon bafllang›c›n›
gösteren belirtiler varsa antrenman
fliddeti azalt›lmal›.
‰Yar›flmalardan önce antrenmanlar
yavafl yavafl azalt›lmal› ve yar›fl
sonras› hafif yo¤unlukta çal›fl›lmal›.
‰Sporcunun elveriflsiz antrenman
ortamlar›na yavafl yavafl maruz
kal›nmas› sa¤lanmal›.
4-Diyet
‰Tüm besin ögelerini içeren iyi
ayarlanm›fl bir diyet program›
uygulanmal›.
‰Yeterli kalori al›nmal›.
‰Antrenman ya da yar›fl
sonras›nda glikojen depolar›n›
tamamlayacak yeterli karbonhidrat
al›nmal›.
‰Günlük ya¤ al›m›n›n total kalorik
al›m›n % 20'sinin alt›na düflmesine
izin verilmemeli.
‰Glutamin ve immün sistem
çal›flmas›n› düzenleyen maddelerin
takviyesi dikkate al›nmal›.
‰Antioksidan takviyesi dikkate
al›nmal›.
5- Yaflam biçimi
‰Psikososyal stresler minimum
düzeyde tutulmal›.
‰Yeterli uyku
(hem süre hem de kalite aç›s›ndan).
‰Gevfleme teknikleri çal›fl›lmal›.
5-Genel koruyucu önlemler
‰Afl›lama
‰‹mmünglobulinler ve antiviral
ajanlar
‰S›tmay› önleyici ajanlar
‰Böcek gidericiler
‰Koruyucu giysi ve malzemeler n