You are on page 1of 2

THE BULLETIN

NGUỒN TIN TỨC & THÔNG TIN BẤT ĐỘNG SẢN

Ngày 13 tháng 04 năm 2011 • Số 12 www.coldwellbankervn.com

TRONG SỐ NÀY: • Thị Trường Chứng Khoán

• Bất Động Sản Sinh Thái - Nghỉ Dưỡng (phần 1) • Thị Trường Vàng

• 6 Điều Cần Biết Khi Vay Mua Nhà • Thị Trường Ngoại Hối

• Thời Điểm Để Cho REITs Một Cơ Hội • Thị Trường Bất Động Sản

BẤT ĐỘNG SẢN SINH THÁI - NGHỈ DƯỠNG:


SỨC HÚT & TIỀM NĂNG

Cảnh quan nhìn từ khu nghỉ dưỡng Saranam Eco - Bali Nguồn: Mrofig Flickr

Vốn thấp, lợi nhuận cao là hai yếu tố giúp loại hình bất
động sản sinh thái – nghỉ dưỡng trở thành tâm điểm chú ý
của các nhà đầu tư trong thời gian gần đây. Hai xu hướng
nổi bật hiện nay là “tìm về vùng ven” và “bỏ biển lên rừng”.

SỨC HÚT TỪ BẤT ĐỘNG SẢN VÙNG VEN đến cả ngàn đô la một mét vuông vẫn có người tranh mua. Tuy
nhiên dạo gần đây yếu tố kề biển đã không còn đủ sức thu hút
Từ năm 2010, bất động sản sinh thái tại vùng ven Hà Nội đã bắt bằng khu vực rừng núi. Xuất phát từ tâm lý e dè của giới đầu tư
đầu nếm quả ngọt với sự thành công của nhiều dự án. Top Hill khi nhắc đến thảm họa sóng thần tại nhiều nước khu vực châu Á,
Villas với 100% biệt thự được bán hết trong tháng 4/2010, cụm ngay sau vụ động đất sóng thần tại Nhật Bản hôm 11/3 vừa qua,
biệt thự Sky Villas tại Kỳ Sơn, Hòa Bình cũng bán hết ngay trong đã có nhiều tin rao bán các biệt thự ven biển xuất hiện.
ngày mở bán tháng 3/2011, và 100% lô đất nền biệt thự thuộc
giai đoạn 3 của The Melody Villas cũng ”cháy hàng” trong đợt mở “Cẩn tắc vô áy náy”, cộng thêm với sự nhanh nhạy của các nhà
bán đầu tiên. Mức giá mà doanh nghiệp đưa ra chỉ dao động đầu tư trong việc nắm bắt tâm lý thị trường đã khiến loại hình bất
khoảng 3,6 – 5 triệu đồng/m2, góp phần làm tăng sức hấp dẫn động sản sinh thái - nghỉ dưỡng tại các khu vực rừng núi ngày
của bất động sản sinh thái nghỉ dưỡng trong mắt các nhà đầu tư. càng trở nên có giá hơn bao giờ hết. Sự xuất hiện của một loạt
các dự án mới cho thấy các nhà đầu tư bất động sản đang kì vọng
Thêm vào đó, sức hút của loại hình bất động sản sinh thái vùng rất lớn vào sự phát triển bất động sản tại khu vực rừng núi.
ven còn đến từ nhiều yếu tố khác. Trước tiên là tiềm năng du lịch
hiện có tại địa phương. Ví dụ như Hòa Bình, vùng ven của Hà Nội, Mới đây nhất, vào đầu tháng 3, công ty Archi Reeco Hòa Bình đã
là mảnh đất được trời phú cho các địa danh như suối khoáng Kim quyết định đầu tư 800 tỷ đồng cho khu sinh thái – nghỉ dưỡng
Bôi, chùa Tiên – huyện Lạc Thủy, vùng hồ Sông Đà với phong cảnh cao cấp có diện tích hơn 66 ha tại huyện Lương Sơn, Hòa Bình.
núi non, hang động đẹp, bản Lác – Mai Châu… Tất cả đều thuận Trước đó vài ngày, công ty Thăng Long Xanh cũng giới thiệu đến
lợi cho việc phát triển các loại hình du lịch văn hóa, du lịch sinh nhà đầu tư dự án ZEN Resort có tổng mức đầu tư 120 tỷ đồng tại
thái và cả du lịch tâm linh. Ba Vì với diện tích 50 ha. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Bùi
Văn Tỉnh, riêng trên địa bàn tỉnh này hiện có tới 19 dự án bất
Yếu tố thứ hai là việc cải thiện cơ sở hạ tầng đồng bộ một cách rõ động sản sinh thái đang triển khai.
rệt tại các vùng có bất động sản nghỉ dưỡng. Điển hình là khu vực
phía tây Hà Nội hiện đang được đầu tư cơ sở hạ tầng rất tốt, giúp Không chỉ có thế, sức hút từ bất động sản khu vực rừng núi còn
việc lưu thông với khu trung tâm ngày càng thuận tiện hơn: dự án mạnh đến nỗi, cho dù phải chấp nhận rủi ro cao, các nhà đầu tư
đường vành đai 4 đã được phê duyệt, dự án đường cao tốc Láng vẫn quyết tâm theo đuổi. Ngoài việc được địa phương duyệt cho
- Hòa Lạc bước vào giai đoạn hoàn thiện, tuyến đường Khuất Duy thuê đất đồi núi trong 50 năm, nhà đầu tư không được thêm ưu
Tiến đến Linh Đàm cũng đã thông, giai đoạn 2 của đường vành đãi nào từ chính quyền các địa phương nơi họ đặt dự án. Ngoài
đai 3 với dự án đường cao tốc trên cao chạy dọc từ Mai Dịch đến ra, để tăng giá trị cho dự án, nhà đầu tư còn phải bỏ thêm tiền túi
Linh Đàm cũng bắt đầu khởi động,… cho việc xây dựng đường sá và hạ tầng điện nước bởi đa phần cơ
sở vật chất của những nơi này còn khá hoang sơ.
Yếu tố thứ ba chính là tâm lý của người dân nội thành hiện nay,
tuy lạc nghiệp tại trung tâm thành phố nhưng vẫn muốn an cư tại Có thể nói, sự quan tâm của giới đầu tư và các gia đình khá giả tại
các Có
khunên
vựcgửi
ngoại Hà Nội đối với loại hình bất động sản này hiện đã vượt quá sức
tiềnthành với không
vào ngân khí trong lành và cảnh quan
hàng? tưởng tượng của nhiều chủ dự án. Những chiếc xe chật kín khách
hữu tình. Các khu vực cách trung tâm khoảng 45 – 60km đang là
điểm ngắm của nhiều nhà đầu tư lẫn các gia đình có điều kiện tham quan dự án nghỉ dưỡng, những căn biệt thự được bán sạch
cần tìm không gian thư giãn mỗi dịp cuối tuần. Thêm vào đó, yếu ngay ngày đầu tiên mở bán và những cuộc điện thoại gọi đến mỗi
tố bất ổn định của thị trường vàng và ngoại tệ trong nước tại thời ngày để hỏi về dự án mới và các đợt mở bán tiếp theo là bức
điểm này cũng khiến các nhà đâu tư đổ dồn vốn vào thị trường tranh dễ dàng nhìn thấy trong thời điểm gần đây tại miền Bắc.
bất động sản đầy tiềm năng này. Tuy nhiên, viễn cảnh sau này của bất động sản sinh thái – nghỉ
dưỡng tại đây liệu có đẹp như các nhà đầu tư đang trông đợi?
… VÀ XU HƯỚNG “BỎ BIỂN VỀ RỪNG” (Còn tiếp)

Trước đây, bất động sản tại các khu vực bãi biển đẹp có khi lên Kỳ 2: Mặt trái của Bất động sản sinh thái – nghỉ dưỡng

6 ĐIỀU CẦN BIẾT KHI VAY MUA NHÀ

Vincom Center Ảnh minh họa

Thị trường bất động sản năm nay với nguồn cung dồi dào và
giá cả hợp lý đang là cơ hội cho nhiều người có thể sở hữu được
căn nhà lý tưởng cho riêng mình. Để việc vay mua nhà không
còn là nỗi lo lắng quá mức, các chuyên gia COLDWELL BANKER
của chúng tôi sẽ đưa ra 6 đề nghị tham khảo dưới đây nhằm
giúp các khách hàng chuẩn bị cho quá trình vay mua nhà.

1. THAM KHẢO NHIỀU NGUỒN THÔNG TIN 4. CHUẨN BỊ NGUỒN TÀI CHÍNH DỰ PHÒNG

Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đều công khai hóa các điều Đây có thể là khoản thu nhập thêm cố định của bạn hàng tháng,
khoản cũng như thủ tục vay mua nhà trên internet. Người vay có không nhằm mục đích chi tiêu. Khoản thu nhập dự phòng này
thể tiến hành các bước tham khảo đầu tiên dựa trên nguồn luôn đặt trong trạng thái sẵn sàng để chi trả cho ngân hàng khi có
thông tin này, so sánh giữa các ngân hàng để chọn ra phương án bất kì biến động nào diễn ra. Nếu không, bạn nên viện đến các
vay thích hợp nhất. Các mục chính cần phải đưa vào bảng so sánh nguồn tài chính nhàn rỗi của người thân trong gia đình. Phải chắc
là mức lãi suất, thời hạn cho vay, điều kiện cho vay và số tiền tối chắn số tiền đó đủ chi trả cho ngân hàng trong vòng một năm để
đa có thể vay. Ngoài ra, cần lưu ý kỹ phần lãi suất có được tính loại bỏ rủi ro nhà bị phát mãi.
theo số tiền gốc giảm dần hay không.
5. NẮM VỮNG QUY TRÌNH CHUẨN BỊ HỒ SƠ
2. KIỂM TRA TÍNH CHÍNH XÁC CỦA THÔNG TIN
Khi bắt đầu làm hồ sơ xin vay mua nhà, nếu không đủ các loại giấy
Sau khi đã lọc ra vài lựa chọn thích hợp nhất, bạn nên đến tận nơi tờ cần thiết, bạn sẽ phải đợi bổ sung. Điều này gây chậm trễ tiến
để các chuyên viên tư vấn của ngân hàng giải thích cặn kẽ từng trình thủ tục và việc vay vốn bị trì hoãn có thể khiến bạn mất cơ
điều khoản trong hợp đồng cho vay, tránh tình trạng suy đoán có hội lựa chọn được căn nhà ưng ý. Do đó, bạn cần yêu cầu chuyên
thể dẫn đến thiệt hại về sau. Một hợp đồng vay mua nhà trị giá viên của ngân hàng tư vấn kỹ các loại giấy tờ cần thiết cho trường
hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng nên cần cân nhắc kỹ hợp của mình, quan trọng nhất là các tài liệu liên quan đến quyền
trước khi đưa ra quyết định. Nếu cần tư vấn thêm để đưa ra sở hữu căn nhà và giấy tờ chứng minh thu nhập.
quyết định cuối cùng, bạn nên hỏi ý kiến nhà môi giới hoặc đại lý
đang tìm nhà giúp bạn. Chính họ sẽ là người đại diện cho quyền 6. TẬN DỤNG CÁC YẾU TỐ CÓ LỢI, LOẠI BỎ YẾU TỐ RỦI RO
lợi cao nhất của thân chủ. Với nhiều năm kinh nghiệm trong
nghề, họ sẽ chỉ ra giúp bạn đâu là những điểm sơ hở của điều Mức phí thẩm định tài sản thế chấp do ngân hàng tự thẩm định
khoản vay có thể gây rắc rối cho bạn về sau. khá thấp, hiện chỉ khoảng vài trăm nghìn đồng, trong khi mức phí
tại các công ty định giá bất động sản quốc tế thường đắt hơn.
3. BIẾT RÕ GIỚI HẠN CỦA CHÍNH MÌNH Ngoài ra, nếu mua căn hộ tại các dự án có ngân hàng cho vay hợp
tác, khách hàng có thể thế chấp bằng chính căn hộ mình mua mà
Đầu tư đôi khi phải chấp nhận rủi ro, nhưng mức độ rủi ro như không phải trả chi phí thẩm định.
thế nào để không vượt quá giới hạn chi trả của mình không phải
ai cũng thực hiện được. Người mua nhà cần phải tính toán trước Tuy nhiên, bên cạnh đó khách hàng cần lưu ý tới những điều
các khả năng có thể xảy ra như việc thay đổi lãi suất của ngân khoản tưởng chừng như rất nhỏ trên hợp đồng, nhưng thực tế có
hàng, nguồn thu nhập của cá nhân có thay đổi đột biến hay thể khiến khoản vay tưởng rẻ lại thành đắt. Đó chính là điều
không, thậm chí các trường hợp bất khả kháng như ốm đau bệnh khoản về việc mức lãi suất sẽ thay đổi theo thời gian. Chẳng hạn
Có nên gửi tiền vào ngân hàng?
tật,… Khi tính toán khả năng chi trả, người mua cần lưu ý cộng trường hợp lãi suất tăng cao, khách hàng có nhu cầu trả nợ vay
vào cả số tiền lãi mình phải chi trong thời gian tới cũng như các trước hạn thì mức đền bù sẽ như thế nào,… Chính những lưu ý
chi phí liên quan đến thủ tục pháp lý như giấy tờ, thuế trước bạ, này sẽ khiến người mua nhà tận dụng được các ưu thế từ khoản
phí bảo hiểm và định giá tài sản nếu cần. vay của mình và hạn chế tối thiểu rủi ro nếu có.

THỜI ĐIỂM ĐỂ CHO REITS MỘT CƠ HỘI

Trong lúc thị trường bất động sản trong nước đang trải qua một
trong những giai đoạn khó khăn nhất, việc thực hiện mô hình REITs
được kỳ vọng sẽ giúp thị trường vượt qua giai đoạn hiện nay.

KHÁI NIỆM VỀ QUỸ ĐẦU TƯ TÍN Tính thanh khoản: Bất động sản vốn được xem như một loại
THÁC BẤT ĐỘNG SẢN hình tài sản có tính thanh khoản thấp. Khái niệm này đã dần thay
đổi kể từ khi REIT được triển khai ở Hoa Kỳ năm 1960 và ở các thị
Quỹ đầu tư tín thác bật động sản (REITs) là một công cụ đầu tư trường khác những năm tiếp theo. Vì cổ phiếu REIT được niêm
bao gồm một danh mục chứa đựng các tài sản bất động sản tạo yết trên sàn chứng khoán nên chúng có thể được mua bán dễ
nguồn thu nhập. Các REITs thường được quản lý chuyên nghiệp dàng và giúp nhà đầu tư có thể tham gia đầu tư bất động sản từ
bởi các công ty quản lý quỹ. Cổ phiếu của các REITs đều được các khoản vốn đầu tư nhỏ. Khối lượng giao dịch hằng ngày của
các cổ phiếu REITs đã tăng trưởng mạnh mẽ - từ 100 triệu USD
niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán lớn và được giao
lên đến hơn $4.9 tỷ USD hiện nay.
dịch mua bán theo thị giá như các loại cổ phiếu thông thường.
Quản lý chuyên nghiệp: REITs mang đến cho các nhà đầu tư cơ
Các loại hình tài sản và nguồn thu nhập của REIT phải được gắn hội tham gia đầu tư vào các bất động sản được quản lý chuyên
liền với bất động sản và tối thiểu 90% thu nhập chịu thuế phải nghiệp bởi các công ty quản lý bất động sản.
được phân phối cho cổ đông dưới dạng cổ tức. REIT thường
được phân loại thành REIT cổ phần, REIT cho vay và REIT hỗn Lợi điểm về thuế: Các nguồn thu nhập của REIT thường không
hợp. phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Các khoản này khi phân
phối cho cổ đông dưới dạng cổ tức sẽ được đánh thuế theo mức
thuế thu nhập cá nhân khác nhau phụ thuộc vào từng quốc gia.
REIT cổ phần thường sử dụng vốn huy động để mua bán, sở hữu
và quản lý các loại hình bất động sản tạo nguồn thu nhập như
nhà ở, văn phòng cho thuê, công nghiệp, mặt bằng bán lẻ, khách QUỸ TÍN THÁC BẤT ĐỘNG SẢN
sạn và nghỉ dưỡng… trong khi REIT cho vay thường cung cấp các HOA KỲ
khoản vay cho những nhà quản lý điều hành và phát triển bất
động sản. REIT hỗn hợp giúp các nhà đầu tư có thể tham gia vào Loại hình REITs được quốc hội Hoa Kỳ thông qua vào năm 1960.
cả hai loại hình REIT trên. Vào giai đoạn đầu, hầu hết các REITs là các REITs cho vay nhằm
cung cấp khoản tài trợ vốn cho các bất động sản thương mại và
CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA REIT nhà ở. Sự thay đổi diễn ra khi số lượng các REIT cổ phần tăng lên
đáng kể. Loại hình REIT này hiện đang chiếm ưu thế với số lượng
Đa dạng hoá danh mục đầu tư: REIT giúp nhà đầu tư vào REIT
khoảng 83% trong tổng số 134 REITs đang được niêm yết, với tổng
giảm thiểu rủi ro vì REIT thường sở hữu các danh mục bất động
số các REITs mang tổng giá trị khoàng $390 tỷ USD vào cuối 2010.
sản bao gồm nhiều loại hình khách hàng và người thuê đa dạng.

Phân phối thu nhập: REIT thường được quy định phải phân phối Theo NAREIT, tính đến thời điểm 28/20/2011, đầu tư vào REITs
tối thiểu 90% thu nhập chịu thuế của mình đến các cổ đông dưới đã chiếm ưu thế so với việc đầu tư cổ phiếu trên các thị trường
dạng cổ tức. Hầu hết các khoản doanh thu được tạo ra bởi các chứng khoán lớn của Hoa Kỳ khi đem lại mức lợi suất đầu tư
khoản tiền cho thuê bất động sản và tạo ra 1 dòng thu nhập ổn trung bình 37.96%/năm, trong khi mức lợi suất trung bình của 2
định cho nhà đầu tư. Hơn nữa, các nhà đầu tư vào REIT còn có thể sàn NASDAQ và Dow Jones thấp hơn, vào khoảng 24.31% và
nhận được các khoản sinh lợi từ việc tăng giá trị tài sản đầu tư. 18.41% trong năm.

Chỉ số FTSE NAREIT AII REIT

Dow Jones

All All Equity S&P Russell NASDAQ Industrial

REITs REITs 500 2000 Composite Average

2011 8.29 8.9 5.88 5.21 4.88 5.6

1 year 37.96 39.54 22.57 32.6 24.31 18.41

Số liệu hiển thị theo phần trăm


Nguồn: FTSE NAREIT

Mức vốn hóa thị trường


(Triệu USD vào cuối năm)

Tổng Hợp REITs Cổ phần REITs Cho vay REITs Hỗn hợp

Năm Số lượng Mức vốn hóa Số lượng Mức vốn hóa Số lượng Mức vốn hóa Số lượng Mức vốn hóa
REITs thị trường REITs thị trường REITs thị trường REITs thị trường

1971 34 1,494.30 12 332 12 570.8 10 591.6

2000 189 138,715.40 158 134,431.00 22 1,632.00 9 2,652.40

2010 153 389,295.40 126 358,908 27 30,387.20 ___ ___

Ghi chú: Chỉ số FTSE NAREIT Hybrid REIT Index không còn được dùng từ 17/10/2010

Nguồn: FTSE NAREIT

QUỸ TÍN THÁC BẤT trường, tỷ lệ sở hữu nhà ở của cư dân cao và các dòng tiền có sẵn
khi chính phủ ban hành quy định về việc đóng góp hưu trí bắt

ĐỘNG SẢN TẠI ÚC buộc năm 1992. Điều này cũng dẫn đến sự thiếu hụt các sản
phẩm bất động sản để đầu tư tại thời điểm đó, dẫn đến việc hầu
hết các REIT phải tìm đến các thị trường quốc tế như Hoa Kỳ,
Châu Âu và Châu Á. Trong bản báo cáo toàn cầu về REITs năm
2010, REITs tại Úc đã đem đến tỷ suất lợi nhuận vào khoảng
10.4% trong năm và tạo nên mức vốn hóa thị trường vào khoảng
$50 tỷ đôla Mỹ.

Mức vốn hóa thị trường của REITs tại Úc

30 June 2008 -36.7

30 June 2009 -37.4

31 December
10.4
2009
-40 -30 -20 -10 0 10 20

Nguồn: Ernst & Young Global REIT Report 2010

Úc được biết đến là nơi mà các khoản đầu tư bất động sản chiếm
ưu thế. Đây là một trong những thị trường có mức độ chứng
khoán hoá bất động sản cao nhất, với khoảng 70% các loại hình Tỷ suất lợi nhuận hàng năm
bất động sản thương mại dưới sự sở hữu của các REITs năm
2007. Từ giai đoạn đầu thành lập vào những năm 1970 đến nay, 30 June 2008 78
các REIT niêm yết tại Úc đã chuyển biến đầy tích cực với sự tăng
30 June 2009 48
trưởng số lượng vượt bậc từ giữa thập niên 90 khi các quỹ chưa
niêm yết bị đóng băng phải tiến hành hoạt động niêm yết nhằm 31 December
71
đáp ứng yêu cầu về thanh khoản. 2009
0 20 40 60 80 100

Các nhân tố chính dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của REIT tại Úc
xuất phát từ sự gia tăng số lượng của các quỹ hưu trí tham gia thị Nguồn: Ernst & Young Global REIT Report 2010

TRƯỜNG HỢP CỦA Tuy nhiên, hiện tại, theo Nghị định 71, chỉ 20% số lượng căn hộ
của các dự án có thể được bán thông qua hợp đồng góp vốn

VIỆT NAM
trước khi hoàn thành phần móng, nhưng sau khi phần hạ tầng cơ
sở đã được khởi công. Vì hầu hết các chủ đầu tư đều phải bỏ ra
một lượng vốn đáng kể cho công tác thi công móng nên điều này
đã làm giới hạn lượng vốn có thể huy động cho giai đoạn đầu của
một dự án.

Hơn nữa, Ngân Hàng Nhà Nước đang thi hành chính sách tiền tệ
thắt chặt bằng việc giới hạn các khoản cho vay vào lĩnh vực phi
sản xuất là bất động sản và chứng khoán. Nghị quyết 11 cũng quy
định mức cho vay vào các lĩnh vực phi sản xuất không được vượt
quá 16% tổng mức tín dụng cho nền kinh tế vào cuối 2011. Sự ra
đời của REIT do đó được kỳ vọng là sẽ cung cấp một kênh huy
động vốn dài hạn hiệu quả cho thị trường.

Về phía góc độ nhà đầu tư, sự ra đời của REITs sẽ cung cấp thêm
một kênh đầu tư tạo nguồn thu nhập ổn định với mức độ rủi ro
vừa phải. Trong điều kiện thị trường hiện nay, khi việc giao dịch
vàng đang bị ngưng trệ và thị trường chứng khoán trầm lắng
Tại Việt Nam, các điều kiện cần thiết để thành lập REITs đã hình trong khi lượng tiền nhàn rỗi trong dân cư vẫn cao, các REIT có
thành. Số lượng dự án bất động sản tăng đáng kể, các quỹ đầu tư thể được xem như một tuỳ chọn đầu tư nhằm bảo toàn giá trị tài
chuyên nghiệp đã hoạt động từ lâu và viễn cảnh dài hạn cho thị sản và tham gia đầu tư vào thị trường bất động sản với số vốn
trường bất động sản vẫn tích cực. Ông Peter Mitchell, giám đốc thấp. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vào REITs có thể phải gánh chịu
điều hành của Hiệp Hội Bất Động Sản Châu Á (APREA), cho biết những khoản lỗ khi thị trường bất động sản bị đóng băng.
thị trường bất động sản trong nước có tiềm năng tăng trưởng
cao, hơn cả các nước láng giềng như Thái Lan và Myanmar và Đầu tháng 4 năm nay, được sự chấp thuận của Bộ xây dựng trên
hiện có khoảng 20 quỹ đầu tư nước ngoài đang muốn đầu tư vào cơ sở xem xét điều kiện thị trường bất động sản hiện nay, TP.
thị trường bất động sản trong nước. HCM đã thi hành thí điểm mô hình REIT. Mô hình sẽ được nhân
rộng ra đến các thành phố khác nếu được vận hành có hiệu quả
Nhân tố quan trọng nhất lại liên quan đến tình trạng thiếu vốn tại TP. HCM. Tuy nhiên, hiện vẫn cần một khung pháp lý chính
trầm trọng của các dự án bất động sản. Trong cuộc khảo sát toàn thức để giám sát các hoạt động của REITs. Vì cách vận hành của
diện về dân số và nhà ở năm 2009, Bộ Xây Dựng ước tính thị REITs cũng tương tự như cách vận hành của các quỹ đầu tư vốn
trường bất động sản cần khoảng 20 tỷ đôla Mỹ mỗi năm để tài khá phức tạp, do đó cần có những quy định để bảo vệ nhà đầu tư
trợ cho kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2011-2015. Trong khi bằng cách tăng cường sự minh bạch của REITs.
đó, lượng vốn đổ vào bất động sản tính đến cuối năm 2010 hiện
Một nhân tố quan trọng quyết định sự hấp dẫn của REITs khi
vào khoảng 228 nghìn tỷ đồng (tương đương 10 tỷ đô la Mỹ), tức
được thực hiện tại Việt Nam là cần có sự ưu đãi về thuế. Từ kinh
thị trường cần thêm khoảng 10 tỷ đôla nữa. Nguồn vốn huy động
nghiệm của Hồng Kông và Singapore cho thấy, chính sự thiếu vắng
chủ yếu đến từ các khoản vay từ hệ thống ngân hàng và các nhà
chính sách ưu đãi về thuế đã làm chậm quá trình phát triển của
đầu tư các nhân thông qua hợp đồng góp vốn.
REIT khi mô hình REIT vừa được thực hiện tại các thị trường này.

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TỪ 30/3 ĐẾN 8/4/2011


Giá xăng dầu tăng; dự báo CPI tháng 4 không dưới 1,5%; lãi suất tái cấp vốn tăng thêm 1%; hàng loạt công ty chứng khoán
trong tình trạng thua lỗ; FPT tách khỏi EVN Telecom; Nhật thông báo cắt khoản vốn viện trợ nước ngoài 20%; MHC bị tạm
ngừng giao dịch… là một số sự kiện đáng chú ý trong hai tuần qua.

TTCK nối tiếp những ngày giao dịch ảm đạm từ cuối tuần trước cho đến gần cuối tuần đầu tiên của tháng 4. Diễn biến cho
thấy tình hình có khả năng còn kéo dài, chưa kỳ vọng vào một sự thay đổi sớm trước mắt. VN-Index có đợt tăng điểm
mạnh vào ngày 6/4. Tuy nhiên các phiên giao dịch kế tiếp lại tiếp tục chứng kiến xu hướng đi ngang trong biên độ hẹp. Giá
trị thanh khoản trong hai tuần qua cũng liên tục giảm sút và rơi xuống mức kỷ lục vào phiên cuối tuần.

Ngày 28/3: Vẫn chưa có thêm thông tin hỗ trợ về vĩ mô. Tuy nhiên thông tin tiêu cực cũng không đủ mạnh để tác động xấu đến
tâm lý nhà đầu tư. Dòng tiền vận động chậm rãi khiến thanh khoản cả hai sàn sụt giảm mạnh. VN-Index chốt phiên chỉ tăng khoảng
2 điểm so với cuối tuần trước.

Ngày 29/3: Việt Nam chính thức tăng giá xăng thêm 2.000 đồng/lít, lên 21.300 đồng/lít bắt đầu từ 22h ngày 29/3, theo quyết định
của Bộ Tài chính.

Cầu bắt đáy khá mạnh đã giúp VN-Index có sự phục hồi cuối phiên. Đóng cửa VN-Index phục hồi khá tốt so với đáy, dù vẫn giảm
1,64 điểm so với tham chiếu: 457,88 điểm.

Ngày 30/3: Chủ đề tăng giá xăng tiếp tục là vấn đề nóng của giới đầu tư. Có ý kiến cho rằng thông tin đã rò rỉ từ trước và đã được
phản ánh vào giá. Tuy nhiên, cung phiên trước không thực sự mạnh, đồng thời chỉ diễn ra trong thời gian ngắn.
Thanh khoản cả hai sàn hôm nay đều thấp: HSX giảm 16% về giá trị khớp lệnh và HNX giảm 29%.

Ngày 31/3: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ban hành Quyết định số 692/QĐ-NHNN. Theo đó, lãi suất tái cấp vốn, lãi suất
cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và lãi suất cho vay bù đắp thiếu hụt trong thanh toán bù trừ của NHNN
đối với các ngân hàng là 13,0%/năm. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/4/2011.

VN-Index thoái lui (461,14 điểm) sau khi đạt mức tăng tương đối tốt (465,31 điểm). Giá trị khớp lệnh của hai sàn trong phiên hôm
nay rơi xuống mức thấp kỷ lục của tháng 3.

Ngày 1/4: Thị trường vẫn chưa có dấu hiệu khởi sắc. Giá trị thanh khoản tiếp tục thấp. Lực bán gia tăng và lực mua sụt giảm
nghiêm trọng. Kết thúc phiên, VN-Index chạm mức 459,17 điểm.

Ngày 4/4: Phiên giao dịch sáng nay khép lại với sắc đỏ tràn ngập trên các sàn chứng khoán, nhưng mức giảm của hai chỉ số không
quá mạnh. Thanh khoản tiếp tục sụt giảm 10% ở sàn HNX. VN-Index đóng cửa ở mức 457,25 điểm. Nhà đầu tư chứng khoán tiếp
tục dò đáy.

Ngày 5/4: Thị trường thiếu thông tin hỗ trợ trong khi đón nhận dồn dập các thông tin về việc hàng loạt công ty chứng khoán trong
tình trạng thua lỗ.
Phiên thứ 3 liên tiếp chỉ số sàn TP HCM đứng dưới mốc 460.
Lực cầu của nhà đầu tư trong nước lẫn nước ngoài gia tăng vào cuối phiên đã giúp VN-Index rút ngắn tối đa đà sụt giảm và
HNX-Index đảo chiều tăng nhẹ.

Ngày 6/4: VN-Index tăng gần 8 điểm. Đà tăng được duy trì đến hết phiên giao dịch khi hàng loạt bluechips tăng mạnh, VN-Index
đóng cửa tăng 7,74 điểm lên 464,94 điểm (+1,69%).
Về phiên tăng điểm mạnh hôm nay, một số chuyên gia cho rằng do thanh khoản nhiều ngày qua xuống thấp đến mức cạn kiệt, và
quá trình tích lũy diễn ra quá lâu. Một vài ý kiến khác cho rằng, đây đơn thuần chỉ là “chiêu” đánh lên để xả hàng của các tổ chức
lớn.

Ngày 7/4: Thị trường sáng nay đón nhận tin khá xấu liên quan đến khả năng Nhật cắt khoản vốn viện trợ phát triển (ODA) cho Việt
Nam, mặc dù thông tin đến giờ này mới chỉ dừng ở việc thông báo chung chung về mức cắt giảm dự kiến 20% ODA cho nước ngoài
để dành vốn tái thiết đất nước.

HSX hôm nay thông báo dừng giao dịch MHC từ ngày 8/4. Nhà đầu tư đã tranh nhau tháo chạy giá sàn nhưng lượng mua vào rất
thấp.

Sau phiên tăng điểm bất ngờ hôm 06/04, thị trường trở lại với xu hướng quen thuộc là đi ngang trong biên độ hẹp. Đà giảm của
VN-Index được rút ngắn trong khi HNX-Index tiếp tục lùi xuống mức thấp của phiên.

Ngày 8/4: Tiếp tục xu hướng đi ngang, VN-Index tăng nhẹ, thanh khoản rơi xuống mức thấp kỷ lục: 82,41 tỷ đồng.

THỊ TRƯỜNG VÀNG


37.30
37.17 37.25

37.10 37.01
36.95 36.96 36.94 37.10
37.05
36.90 36.82 36.99
36.78 36.76 36.86
36.90 36.74
36.81 36.82 36.81
36.70 36.64 36.77
36.57
36.67 36.69
36.62 36.65
36.50 bán
36.5 36.52
mua
36.30
kitco

36.10
36.08 36.09 36.09
35.90 36.00
35.94

35.70 35.77
35.71 35.71 35.69
35.50
3/28 3/29 3/30 3/31 4/1 4/2 4/3 4/4 4/5 4/6 4/7 4/8

THỊ TRƯỜNG VÀNG từ 28/03 đến 08/04


Từ 28 đến 30/3, giá vàng có nhiều phiên liên tiếp chúc đầu đi xuống, bất chấp giá vàng thế giới liên tục tăng. Nhà đầu
tư và người dân không còn mặn mà với vàng như trước do lo ngại sẽ có những quy định mới áp dụng đối với thị trường
này trong quý 2 năm nay.

Tuy nhiên, từ 31/3, giá vàng trong nước bắt đầu tăng mạnh cùng với giá vàng thế giới. Giá kim loại quý lại lập kỷ lục mọi
thời đại trong phiên New York 6/4, vọt lên 1.467 USD mỗi ounce. Theo các chuyên gia, sự bất ổn chính trị ở Trung Đông,
Bắc Phi, cuộc khủng hoảng tài chính ở khu vực châu Âu, thảm họa ở Nhật Bản... cùng với vấn đề lạm phát cao đang hướng
mọi người tin rằng vàng sẽ chạm mốc 1.500 USD một ounce trong thời gian không xa. Giá vàng trong nước cũng liên tục
tăng. Chênh lệch giữa giá vàng thế giới và giá vàng trong nước đã gần như bằng 0 trong ngày 8/4.

Dưới đây là một số thông tin, sự kiện đáng chú ý và diễn biến chi tiết thị trường vàng trong hai tuần qua:

Ngày 28/3: Hôm nay, SPDR Gold Trust đã bán ra 2.123 tấn vàng.

Giá vàng miếng các thương hiệu trong nước buổi sáng lại quay đầu giảm mạnh, xuống ngưỡng 36,8 - 36,9 triệu đồng/lượng. 16h
chiều cùng ngày, giá vàng giảm tiếp gần 200.000 đồng/lượng so với buổi sáng. Chênh lệch giá mua và giá bán cũng dao động trong
khoảng 90.000 - 100.000 đồng/lượng.

Ngày 29/3: Tiếp tục đà giảm mạnh từ chiều 28/3, xuống ngưỡng 36,5 - 36,7 triệu đồng/lượng. Giá vàng trên thị trường quốc tế
cũng trượt giảm xuống mức thấp nhất kể từ ngày 18/3, do đà tăng giá của đồng USD, hoạt động chốt lời của nhà đầu tư và việc
thiếu vắng những tin tức mới về các sự kiện quốc tế.

Giới phân tích cho rằng, nhận định của quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) hồi cuối tuần trước về khả năng nâng lãi suất để
ngăn chặn lạm phát đã tác động tiêu cực tới thị trường vàng. Ngoài ra, chỉ số USD tăng trở lại cũng là một yếu tố tác động tới thị
trường này.

Cũng trong ngày hôm nay, Chính phủ Nhật Bản thông báo đặt trong "tình trạng báo động tối đa", trước tình hình phóng xạ rất khó
lường tại Fukushima.

Ngày 30/3: Giá vàng trong nước buổi sáng không biến động so với ngày hôm trước, tuy nhiên chiều 30/3 đã bật trở lại lên vùng
36,62 triệu đồng/lượng.

Việc vàng tăng giá trở lại được giải thích là do người dân tăng mua vào khi giá vàng giảm mạnh.

Ngày 31/3: Giá vàng thế giới tăng vọt đã giúp giá vàng trong nước đi lên mạnh mẽ sau nhiều phiên giảm mạnh. So với mức giá chốt
chiều hôm qua, các thương hiệu vàng miếng đã điều chỉnh tăng khoảng 150.000 đồng/lượng. Giao dịch trên thị trường kém sôi
động.

Ngày 1/4: So với sáng 31/3, giá vàng trong nước đã tăng từ 300.000 - 320.000 đồng/lượng, mức tăng khá mạnh so với những phiên
giảm giá liên tiếp trước đó.

Ngày 4/4: Giá vàng thế giới bất ngờ tăng mạnh đêm 4/4, giá bạc cũng tăng tới 2%, trong khi dầu thô kỳ hạn lên mức cao nhất trong
30 tháng, do những lo ngại về tình trạng lạm phát sẽ bao trùm khắp nơi.

Ngày 5/4: Nỗi lo Chính phủ Mỹ sẽ phải ngưng hoạt động do thiếu ngân sách, chiến sự dai dẳng ở Trung Đông, Bắc Phi và nợ công
đeo bám châu Âu đã khiến giá vàng phiên 5/4 lao vút lên kỷ lục mới: lên sát 1.454 USD/ounce trên sàn Kitco.
Hôm nay, tổ chức định mức tín nhiệm Moody's đã bất ngờ hạ một bậc tín dụng của Bồ Đào Nha, làm dấy lên lo ngại một cuộc khủng
hoảng tài chính mới ở nước này. Yếu tố trên càng hỗ trợ mạnh cho đà tăng giá của vàng.

Ngày 6/4: Quỹ đầu tư vàng lớn nhất thế giới SPDR hôm nay đã bán ra 7,3 tấn vàng.
Hôm nay, ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đã nâng lãi suất cơ bản thêm 25% trong nỗ lực thắt chặt chính sách, kiềm chế
lạm phát.

Giá vàng miếng các thương hiệu trong nước bật tăng mạnh và nhanh theo giá thế giới, có lúc vượt qua ngưỡng 37 triệu
đồng/lượng, do giá thế giới đêm 5/4 bất ngờ lập kỷ lục mới. Các nhà đầu tư tranh thủ tiến hành bán ra dẫn đến tình trạng cung
vượt quá cầu khiến giá vàng liên tục điều chỉnh giảm.

Đồng EUR tăng giá so với USD lên mức cao nhất trong hơn 1 năm, trước dự báo Ngân hàng Trung ương châu Âu có thể tăng lãi suất
cơ bản thêm 0,25%.

Ngày 7/4: Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã quyết định tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25%, từ mức 1% lên mức 1,25%. Giá
vàng lập kỷ lục mới trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư đổ xô tích trữ kim loại quý khi đồng bạc xanh suy yếu mạnh.

Trên thị trường thế giới, giá kim loại quý lại lập kỷ lục mọi thời đại trong phiên New York 6/4, vọt lên 1.467 USD mỗi ounce.

Ngày 8/4: Chính quyền Nhật Bản cho biết trận động đất mạnh 7,4 độ richter đã xảy ra vào đêm 7/4 (khoảng 21h32 giờ Hà Nội), tại
cùng biển gần tỉnh Miyagi và các vùng lân cận ở Đông Bắc Nhật Bản, khu vực đã phải hứng chịu trận động đất mạnh 9 độ richter
hôm 11/3.

Sáng nay, quý kim lại bất ngờ leo lên ngưỡng cao mới, trên $1.465/ounce. Giá vàng miếng trong nước cũng bật tăng mạnh, lên 37,2
triệu đồng/lượng.

THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI


20,925
20,925

20,920 20,920
20,920
20,920
20,915 20,915 20,915 20,915
20,915
20,915 20,915
20,910 20,910
20,910
20,910 20,910 20,910 20,910
20,905
mua
20,905
20,905 20,905 bán
20,900
20,900
20,900
20,895
20,895
20,895

20,890
20,890

20,885

THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI từ 28/03 đến 08/04/2011


Sau một thời gian dài ngừng giao dịch công khai, thị trường đôla tự do đã âm thầm hoạt động trở lại. Một số điểm chuyên
bán ngoại tệ tại Hà Nội đang rục rịch đón khách trở lại, song chủ yếu chỉ bán cho khách hàng thân thiết hoặc có người giới
thiệu. Hiện giá USD trên thị trường tự do đã giảm đáng kể so với mức giá trước đó một tháng. Mức giảm có khi lên tới
1.000 đồng mỗi USD.

Ngân hàng Nhà nước vẫn bền bỉ thực hiện các chính sách nhằm đưa tỷ giá về trong biên độ giao dịch để góp phần bình
ổn thị trường ngoại hối. Bên cạnh việc chủ động tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên nhằm giúp cho tỷ giá thực tế về
gần biên độ hơn, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tập đoàn và tổng công ty nhà nước bán lại ngoại tệ dư thừa.

Theo các chuyên gia tài chính, với nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc điều hành chính sách tiền tệ, tình hình thị trường
ngoại hối quý I/2011 đã bớt căng thẳng. Trong hai tuần qua đã có thêm một số ngân hàng lớn điều chỉnh giảm lãi suất huy
động USD.

Dưới đây là một số thông tin, sự kiện, diễn biến chi tiết trên thị trường ngoại hối hai tuần qua:

Ngày 28/3: Ngân hàng Nhà nước có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng triển khai các biện pháp, chủ động đáp ứng nhu cầu ngoại tệ
chính đáng của người dân.

Ngày 30/3: tỷ giá USD liên ngân hàng lại được điều chỉnh tăng thêm 10 đồng/USD, lên 20.698 đồng/USD, mức cao nhất kể từ ngày
16/2. Đây là lần thứ ba kể từ đầu tháng 3 Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá USD bình quân liên ngân hàng tăng mạnh 10
đồng/USD.

Trong buổi họp báo Chính phủ chiều 30/3, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu cho biết Ngân hàng Nhà nước sẽ yêu
cầu tập đoàn, tổng công ty bán lại hơn 370 triệu USD.

Ngày 31/3: Sau đợt rà soát gắt gao của cơ quan quản lý, các tiệm vàng và cửa hàng thu đổi tự do hiện không còn giao dịch công khai
ngoại tệ. Nhưng khách quen và những người có nhu cầu bức thiết vẫn có thể mua được, dù khó khăn hơn trước. Giá mua bán đôla
lúc 10h sáng 31/3 dao động quanh 21.000-21.170 đồng. Trên thị trường ngoại hối trong nước sáng nay, tỷ giá USD liên ngân hàng
tiếp tục tăng thêm 5 đồng/USD, lên 20.703 đồng/USD. Như vậy, chỉ trong hai ngày cuối tháng 3, Ngân hàng Nhà nước đã tăng tỷ giá
USD liên ngân hàng lên thêm 15 đồng/USD.

Cũng trong ngày 31/3, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ban hành Quyết định số 692/QĐ-NHNN. Theo đó, lãi suất tái cấp vốn,
lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và lãi suất cho vay bù đắp thiếu hụt trong thanh toán bù trừ của
NHNN đối với các ngân hàng là 13,0%/năm.

Ngày 2/4: Sau 3 ngày tăng liên tiếp với mức tăng 20 đồng/USD thì đến hôm nay (2/4) tỷ giá liên ngân hàng đã "hạ nhiệt" nhưng vẫn
đứng cao hơn mức 20.693 đồng/USD của ngày điều chỉnh tỷ giá hôm 11/2.

Ngày 4/4: Hướng điều chỉnh giảm lãi suất huy động USD tiếp tục mở rộng với sự nhập cuộc của một số ngân hàng lớn (Sacombank,
Agribank), dù mức giảm chưa thực sự mạnh.

Ngày 5/4: Ngân hàng Nhà nước đã tăng tỷ giá liên ngân hàng thêm 10 đồng, lên 20.713 đồng/USD. Đây là mức tỷ giá cao nhất đã
được thiết lập ngày 12 và 14/2/2011.

Ngày 6/4: Petro Vietnam bán 2,7 tỷ USD cho ngân hàng. Tỷ giá USD liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước công bố giảm 5 đồng.
Tỷ giá trần áp dụng tại các ngân hàng thương mại là 20.915 đồng/USD.

Ngày 8/4: Tỷ giá USD/VND liên ngân hàng và tỷ giá tại ngân hàng thương mại đã lên mức cao nhất trong lịch sử: 20.718 VND/USD.

Việc tỷ giá tăng mạnh được giải thích là do nguồn cung ngoại tệ của các ngân hàng còn hạn chế, trong khi ngân hàng Nhà nước yêu
cầu quản lý chặt ngoại hối ra nước ngoài.

Như vậy, kể từ ngày 17/3 đến nay, tỷ giá liên ngân hàng hình thành xu thế đi lên với một số ít phiên giảm tỷ giá, còn lại là giữ nguyên
hoặc tăng tỷ giá liên ngân hàng. Cũng tính từ ngày 17/3 đến nay, tỷ giá liên ngân hàng đã tăng 60 đồng/USD.
REAL ESTATE MARKET SUMMARY
Hà Nội
DỰ ÁN
• 67 triệu đồng/m2 căn penthouse dự án Richland Southern có diện tích từ 116 - 179m2. Dự án được
xây dựng trên diện tích gần 6.500m2, gồm khu nhà liên kế với 19 căn liên kế 4 tầng, tòa cao ốc 20 tầng với
hơn 2.000m2 và 2 tầng hầm.

• Căn hộ FLC Landmark Tower được chào bán với giá 30 triệu đồng/m2 – Dự án gồm hai tổ hợp tòa
tháp 32 tầng, với 2 tầng hầm, 5 tầng văn phòng cho thuê và 25 tầng chung cư cao cấp với 300 căn hộ. Các
căn hộ có diện tích sử dụng 124m2, 153m2 và 159m2.

• Sáng 2/4, trung tâm thương mại Pico Mall tại địa chỉ 229 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội chính thức được
đưa vào sử dụng và mở cửa đón khách.

• Vincom Center khai trương cuối năm 2011 – Đây là trung tâm thương mại Vincom tại Sài Đồng có
diện tích khoảng 40.000m2 là mô hình kết hợp mua sắm, vui chơi giải trí, ẩm thực,... do Vincom làm chủ
đầu tư.

• Giá căn hộ Times City từ 27 – 33 triệu đồng/m2 với nhiều loại căn hộ diện tích từ 75m2 đến 145m2.
Dự kiến, dự án sẽ được bàn giao vào tháng 4/2013. Chủ đầu tư: Vincom.

• Thủ tướng đồng ý cho nhiều dự án "áp dụng hình thức BT" – Đó là các dự án: xây dựng tuyến đường
vành đai 3,5 (đoạn từ đường 5 kéo dài đến quốc lộ 2); tuyến đường bộ trên cao đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến
ngã Tư Sở (do Vincom đề xuất); tuyến đường từ vành đai 2, vành đai 5 đến vành đai 4.

• Hà Nội chưa xem xét dự án hầm đường bộ qua sông Hồng – lý do là dự án có kỹ thuật, kết cấu rất
phức tạp, sẽ ảnh hưởng tới tổng vốn đầu tư.

• Biệt thự Country House có giá từ 1,6 tỷ đồng/căn – Bắt đầu từ 30/3, Công ty Cổ phần Archiland Việt
Nam sẽ mở bán 20 căn biệt thự dự án này, mỗi căn có diện tích từ 300 - 800m2, được thiết kế theo phong
cách biệt thự đồng quê của Mỹ. Giá bán khoảng 1,6-2,3 tỷ đồng/căn, tùy vị trí.

• Nam Cường sắp hoàn thành 50.000m2 văn phòng cho thuê hạng B – Dự kiến quý 2/2011 sẽ hoàn
thành và đưa vào sử dụng tòa nhà văn phòng cho thuê cao 27 tầng với gần 50.000m2 mặt bằng hạng B
tọa lạc tại khu đô thị Dương Nội, Quận Hà Đông.

• Khởi công đường cao tốc đô thị trên cao đầu tiên ở Việt Nam – Gói thầu xây dựng gần 3,6km đường,
cầu (đoạn Mai Dịch - Trung Hòa) với tổng kinh phí hơn 1.400 tỷ đồng được khởi công sáng 26/3 tại Hà Nội.
Đây sẽ là tuyến đường cao tốc đô thị trên cao đầu tiên ở Việt Nam. Tổng vốn vay ODA cho dự án là 28 tỷ
Yên Nhật.

• Giảm chiều cao dự án PVN Tower xuống còn 79 tầng so với dự kiến ban đầu là 102 tầng. Tổng mức
đầu tư dự án cũng được điều chỉnh xuống 600 triệu USD và không dùng vốn ngân sách. Ngày 30/3 chính
thức công bố phương án kiến trúc công trình và khởi công dự án vào đầu năm 2012. Chủ đầu tư: Tổng
Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam – PVC.

• Ngày 2/4 tiếp tục chào bán căn hộ Indochina Plaza Hà Nội – Các căn hộ có diện tích từ 93m2, nằm
tại số 239 Xuân Thủy, Cầu Giấy, giá dự kiến 2.800 USD/m2.

• Ra mắt căn hộ mẫu Mandarin Garden do Công ty Cổ phần Golden Gain Việt Nam làm chủ đầu tư. Đây
là khu căn hộ cao cấp gồm khoảng 1000 căn hộ từ 2 đến 4 phòng ngủ. Khu nhà mẫu bao gồm 2 căn hộ
diện tích 122,7m2 (2 phòng ngủ) và 172.2m2 (3 phòng ngủ).

• Xây "làng sinh viên" lớn nhất Việt Nam với khoảng 60.000 chỗ ở tại huyện Thạch Thất thuộc dự án
Đại học Quốc gia Hà Nội. Dự án vừa được Bộ Xây dựng vừa phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ
1/2000.

HẠ TẦNG
• Xây cầu nối hai địa bàn huyện Đông Anh với Từ Liêm – Cầu Thượng Cát có chiều dài khoảng 3km
vượt từ đê tả sang đê hữu sông Hồng với dự kiến từ 6-10 làn xe ô tô và tuyến đường dành riêng cho phương
tiện vận tải hành khách công cộng.

• 1 tỷ USD đầu tư cho tuyến đường sắt đô thị Nhổn – Ga Hà Nội – Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB)
đã phê duyệt một khoản vay trị giá 293 triệu USD để hỗ trợ dự án. Tuyến đường sắt đô thị mới này sẽ kéo
dài từ ga Hà Nội ở quận Hoàn Kiếm đến Nhổn ở huyện Từ Liêm.

CHÍNH SÁCH
• Cuối tháng 5 chốt danh sách các trường đại học thí điểm di dời theo yêu cầu của Phó Thủ tướng
Nguyễn Thiện Nhân. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải báo cáo Thủ tướng danh sách các trường đại
học, cao đẳng tại hai địa phương trên thực hiện thí điểm việc di dời nhằm giảm tải áp lực về hạ tầng, giao
thông cho khu vực nội thành.

• Hà Nội chính thức xử lý biệt thự bỏ hoang – UBND TP Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu Cty CP Tập
đoàn Đầu tư Ba Đình (Cty Ba Đình) phải có biện pháp yêu cầu khách hàng là chủ 23 biệt thự xây thô chưa
hoàn thiện tại dự án Cụm chung cư An Sinh, Mỹ Đình 2 (Từ Liêm, Hà Nội) khẩn trương hoàn thiện biệt thự
trong quý 2/2011. Nếu quá hạn trên mà khách hàng không hoàn thiện biệt thự, Cty Ba Đình phải mua lại
biệt thự theo giá bán có tính đến lãi suất ngân hàng để bán cho các khách hàng có nhu cầu thực sự.

Thành phố Hồ Chí Minh


DỰ ÁN
• Sắp khởi công khu phức hợp CT Plaza Nguyễn Đình Chiểu 1.800 tỷ đồng tại quận 3 với 24 tầng và 3
tầng hầm. Dự án có diện tích 4.275m2 được khởi công vào tháng 5 tới và dự kiến hoàn thành vào năm 2013.

• Xây hơn 1.100 căn hộ chung cư tại quận 9 – Công trình gồm 16 khối chung cư cao tầng, hơn 1.100
căn hộ chung cư, 139 căn nhà ở thấp tầng và trường mẫu giáo, tiểu học, trung tâm thương mại và trạm y
tế. Dự án do Công ty TNHH Ngân Thạnh làm chủ đầu tư.

• Chào bán đất nền khu dân cư Thới An giá từ 13,5 triệu đồng/m2 – Dự án gồm hơn 60 nền đất nhà
phố và biệt thự có diện tích từ 140m2, nằm trên đường Lê Văn Khương và Lê Thị Riêng, Quận 12.

• Chào bán căn hộ dự án Khang Gia Gò Vấp với giá từ 13,3 triệu đồng/m2 (chưa gồm VAT). Dự án gồm
3 khối cao ốc 12 tầng, cung cấp hơn 1.100 căn hộ có diện tích 50 - 124m2, nằm gần ngã tư đường Quang
Trung và Phan Huy Ích, Quận Gò Vấp.

• Xây chung cư 18 tầng tại quận Tân Phú tại số 284/3 Lũy Bán Bích, phường Hòa Thạnh, diện tích
2.700m2 với hơn 190 căn hộ. Dự án có mức đầu tư gần 260 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào quý 3/2013,
do Tổng Công ty TNHH Địa ốc Sài Gòn làm chủ đầu tư.

• Mở bán căn hộ dự án TDH - Phước Bình, phường Phước Bình, Quận 9 với mức giá chào bán khởi điểm
từ 15,9 triệu đồng/m2. Tổng cộng có 86 căn hộ với 1 đến 3 phòng ngủ, trong đó có 80 căn hộ phổ thông
có diện tích 54,9-120,3m2; 6 căn penthouse có diện tích từ 115-149,1m2. Dự án do Công ty phát triển nhà
Thủ Đức (TDH) làm chủ đầu tư.

• Hoàng Quân sắp khởi công 2 cao ốc 2.700 tỷ đồng – Đó là khu phức hợp căn hộ, trung tâm thương
mại và văn phòng cho thuê Sovrano Plaza (Quận 8) và cao ốc văn phòng hạng A (Quận 1) sẽ lần lượt được
khởi công vào tháng 5-6/2011.

• Khởi công khu tái định cư 51.600m2 tại quận 6 gồm 2 tòa nhà 15 tầng, cung cấp 560 căn hộ, với mức
đầu tư 477 tỷ đồng.

• Vietinbank được chấp thuận xây cao ốc trên đường Nguyễn Thị Minh Khai – Cao ốc chỉ được xây 4
tầng trên diện tích gần 1.300m2, tại số 112 Nguyễn Thị Minh Khai, trước đó thuộc dự án xây trường THPT
Lê Quý Đôn.

• Chung cư Gia Phú Land giá từ 12,4 triệu đồng/m2 (chưa VAT) – Các căn hộ có diện tích từ 53-79m2,
nằm tại phường Linh Trung, quận Thủ Đức.

• Vạn Phát Hưng bán 73.400m2 căn hộ và đất nền, bao gồm 225 căn hộ khu phức hợp La Casa; 10 lô
đất nền dự án khu dân cư Phú Mỹ; 2.970m2 căn hộ Sài Gòn Mới; 1.400m2 căn hộ Phú Mỹ Thuận; 44.700m2
đất dự án Quận 9.

• Sắp mở bán dự án Khu liên hợp Nam Sài Gòn do Công ty Lĩnh Phong – Conic làm chủ đầu tư tọa lạc
ngay măt tiền Đại lộ Nguyễn Văn Linh với giá khởi điểm 18 triệu đồng/m2.

• Tháng 6/2011 có quy hoạch 1/2000 khu bờ tây sông Sài Gòn – Khu vực Tân Cảng, Khu vực Ba Son
và Khu vực Cảng Sài Gòn sẽ quy hoạch làm thương mại, dịch vụ, nhà ở, giải trí, y tế, văn hóa, giáo dục.
Khu phía tây nam Ba Son sẽ là khu vực điểm nhấn cao tầng.

• Duyệt quy hoạch 1/2000 khu dân cư Phước Long B, quận 9 – Diện tích khu vực quy hoạch gần 183ha
với quy mô dân số dự tính khoảng 27.000 người.

• 15 triệu/m2 căn hộ Trung Đông Plaza (Quận Tân Phú) – Dự án được xây dựng trên diện tích hơn
2.000m2, cao 18 tầng. Các căn hộ có diện tích 57-110m2. Công trình dự kiến hoàn thành vào quý 4/2011,
do CTCP Tư vấn đầu tư và phát triển Trung Đông làm chủ đầu tư.

• Duyệt quy hoạch 1/500 khu căn hộ Saigon Green II tại phường An Lạc, quận Bình Tân, gồm 3 tòa
cao ốc 23 tầng, cung cấp 1.050 căn hộ diện tích từ 65-150m2 và 8 tầng trung tâm thương mại - dịch vụ.
CTCP Đầu tư phát triển Địa ốc Sài Gòn Xanh làm chủ đầu tư.

• Cuối quý 2/2011, Lữ Gia Plaza TPHCM đi vào hoạt động – Công trình cao 20 tầng, trong đó tầng 6-20
dành cho căn hộ với 166 căn có diện tích từ 75-171m2. Dự án được khởi công tháng 5/2008, do CTCP Cơ
điện Lữ Gia làm chủ đầu tư với mức đầu tư 360 tỷ đồng.

• 620 triệu đồng/căn hộ dự án Everville có diện tích từ 50-100m2. Dự án bao gồm 9 khối chung cư cao
21 tầng với gần 1.700 căn hộ, do Công ty CP ĐT XD Địa ốc Trường Thịnh Phát (E.C.I Land) hợp tác với Công
ty MB-AMC thuộc Ngân hàng Quân đội hợp tác đầu tư.

HẠ TẦNG
Sắp xây dựng 3 tuyến Monorail số 2,3 và 4 nhằm giảm tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông. Dự kiến, dự
án sẽ được khởi công vào năm 2012.

CHÍNH SÁCH
• Được vay tới 2,5 tỷ đồng để xây nhà cho thuê – Từ 7/4, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố
được vay vốn của Quỹ Phát triển nhà ở thành phố để xây dựng mới hoặc sửa chữa nhà trọ cho công nhân
thuê. Thời gian cho vay từ 5-7 năm, với mức vốn vay từ 1,5-2,5 tỉ đồng.

• Dành 750 căn hộ bố trí tái định cư gồm 600 căn tại khu tái định cư Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh và
150 căn thuộc chung cư Khang Gia (phường 14, quận Gò Vấp) cho cho các hộ chịu ảnh hưởng dự án đầu
tư xây dựng Tỉnh lộ 10B, quận Bình Tân.

Tuyên Quang
Quy hoạch 4 khu đô thị mới tại TP Tuyên Quang, bao gồm Tân Bình (phường Nông Tiến), Tân Phát (phường
Ỷ La), Minh Thanh (phường Tân Hà) và khu Đông Sơn (thuộc 2 phường Ỷ La và Hưng Thành).

Vĩnh Phúc
• VGS tìm kiếm đối tác đầu tư vào khu đô thị Vietduc Legend City tọa lạc tại trục đường chính nối khu
đô thị mới Mê Linh với quốc lộ 2A tại xã Đạo Đức, huyện Bình Xuyên.

• Biệt thự "Thiên Nga" (The Swan Villas) có giá bán từ 2 tỷ đồng/căn – Dự án gồm 48 căn biệt thự có
diện tích từ 120 - 150m2 do CTCP Thái Hoàng làm chủ đầu tư. Phần hạ tầng khu biệt thự đang được triển
khai xây dựng. Dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trước tháng 12/2012.

Thái Nguyên
Xây khu đô thị Hồ Xương Rồng tại Tp Thái Nguyên có quy mô 45ha, vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng tại
phường Phan Đình Phùng, gồm khu biệt thự, nhà ở liền kề, các khu kinh doanh dịch vụ, nhà ở cao tầng có
thời gian thực hiện dự kiến từ 2010-2016. Dự án do CTCP Sông Đà 2 làm chủ đầu tư.

Hải Phòng
• Xem xét thu hồi một loạt dự án chậm triển khai, bao gồm Dự án Trung tâm Thương mại dịch vụ và
khách sạn cao cấp Duy Hưng của Công ty TNHH Duy Hưng cùng các dự án khác như dự án khác là Dự án
Trung tâm Thương mại Hải Phòng Plaza và Dự án Trung tâm Thương mại EIE…

• Chào bán dự án Làng biệt thự du lịch cao cấp Vạn Hương – Đồ Sơn với tổng diện tích khu đất 63ha
và tổng vốn đầu tư dự án trên 133 triệu USD. Trong đó, diện tích đất xây dựng nhà biệt thự gần 120.000m2
với tổng số 250 biệt thự.

Hòa Bình
10/4 mở bán biệt thự Melody Sky Villas (huyện Lương Sơn) với giá từ 1,2 tỉ đồng/căn có diện tích từ 300-
400m2. Toàn bộ hạ tầng, cảnh quan và khu công cộng dự kiến sẽ được hoàn thành vào quý 3/2012.

Hà Nam
• Khu đô thị Hải Minh tăng quy mô lên 86ha so với 76ha trước đây, thuộc dự án Khu đô thị sinh thái
công nghệ và dịch vụ đa ngành Hải Minh 278ha, quy mô dân số 23.000 người, nằm tại 2 xã Duy Minh và
Duy Hải, huyện Duy Tiên, do Detech Land làm chủ đầu tư.

• Duyệt quy hoạch 1/500 KĐT mới Châu Giang – Green Pearl tại các xã Tiên Tân, Tiên Hiệp, Tiên Hải
(huyện Duy Tiên) và xã Lam Hạ (thành phố Phủ Lý). Dự án có diện tích 250ha, do CTCP Sudico An Khánh
làm chủ đầu tư.

Nghệ An
• 1.800 tỷ đồng xây Khu đô thị Vicem tại TP Vinh quy mô diện tích dự kiến là 120ha. Địa điểm đầu tư
Khu đô thị Vicem là Dự án Khu đất tại thành phố Vinh, nằm hai bên đường quy hoạch Vinh – Cửa Lò với
quy mô diện tích dự kiến là 120ha.

• Dầu khí Nghệ An chào bán căn hộ tại TP Vinh, giá 10,7 triệu đồng/m2 – Công trình gồm 2 tòa cao ốc
với 117 căn hộ, 16 căn nhà liền kề kết hợp thương mại có diện tích 96m2, 8 biệt thự 168m2 và 39 nhà liền
kề diện tích 120-128m2.

• 1.200 tỷ đồng xây khu đô thị – Tổ hợp đô thị Viễn thông và Công nghệ Thông tin có diện tích 10ha,
quy mô dân số 1.800-2.000 người, được xây tại phường Bến Thủy, TP Vinh. Dự án do VNPT làm chủ đầu
tư, dự kiến hoàn thành hạ tầng trong năm 2012.

• Xây dựng khu phức hợp 57 triệu USD tại Vinh, diện tích 9,9ha bao gồm siêu thị Metro và trung tâm
thương mại, khách sạn, hai tòa nhà cao 17 tầng. Công trình được dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2013.

Thừa Thiên Huế


Duyệt quy hoạch cảng Chân Mây và khu du lịch 6 sao Laguna tại huyện Phú Lộc. Cảng Chân Mây được thiết
kế ba hạng mục chính: công trình thủy, công trình cảng và khu đô thị cảng. Khu du lịch Laguna Huế gồm
các khu thương mại - dịch vụ bãi biển, khu trung tâm hội nghị, khách sạn, biệt thự, căn hộ cao cấp và sân
golf..., dự kiến đưa vào hoạt động giai đoạn 1 năm 2012.

Quảng Ngãi
5.000 tỷ đồng xây khu biệt thự golf Hồng Ngọc tại thôn An Phú, xã Tịnh An, huyện Sơn Tịnh. Dự án có diện
tích quy hoạch 8,17 ha với các hạng mục khách sạn, hồ bơi, bãi tắm, khu vui chơi giải trí, nhà hàng với tổng
mức đầu tư khoảng 262 tỷ đồng. Công ty Cổ phần đầu tư 577 (NBB) làm chủ đầu tư.

Đà Nẵng
• Ngày 9/4 khởi công xây khu đô thị sinh thái Golden Hills 1,7 tỉ USD có quy mô 400 ha, gồm nhà phố,
biệt thự sinh thái, sân golf, bến du thuyền, khu nghỉ 5 sao… tại phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu. Dự
kiến dự án sẽ được hoàn thành và đưa vào sử dụng vào năm 2014.

• Savico chào bán đợt 1 biệt thự Mercure tại bán đảo Sơn Trà có quy mô 5,7ha, gồm 22 biệt thự và 1
khách sạn 120 phòng tiêu chuẩn 4 sao. Dự án được khởi công tháng 8/2010, hiện đang xây dựng hạ tầng
và biệt thự.

• Xây đường Nguyễn Tất Thành nối dài đến KĐT Quan Nam - Thủy Tú có chiều dài gần 3km với 17 nút
giao thông. Tổng mức đầu tư hơn 230 tỉ đồng, xây dựng theo hình thức BT (xây dựng-chuyển giao). Chủ
đầu tư dự án là Công ty CP Trung Nam, thời gian thực hiện dự án từ năm 2011 đến 2012.

• Đất nền ven Đà Nẵng tăng giá mạnh – giá những khu đất mặt tiền tại các trục đường trung tâm TP
đều cao ngất ngưởng, 80-100 triệu đồng/m2. Đất nằm trong hẻm sâu cũng có giá 30-50 triệu đồng/m2.
Nguyên nhân là do giá đất khu trung tâm quá cao khiến những người có thu nhập trung bình đổ xô ra vùng
ven TP tìm mua đất cất nhà, kéo giá đất các khu này tăng theo.

Khánh Hòa
• U. Plaza Nha Trang (Chung cư cao cấp Bãi Dương) còn 19 triệu đồng/m2 tọa lạc tại Thành phố Nha
Trang được xây trên diện tích 2.240m2, cao 21 tầng với 162 căn hộ cao cấp có diện tích 68-158m2.

• Sông Đà Thăng Long ra mắt 2 dự án lớn phía Nam – Dragon - Pia tại Nha Trang (Khánh Hòa), có mức
đầu tư 1.400 tỷ đồng và U Garden tại quận Tân bình (TPHCM) với mức đầu tư 550 tỷ đồng.

Đồng Nai
Mở bán khu đô thị Suối Son do Công ty CP Địa ốc Long Điền làm chủ đầu tư – đây là Khu đô thị thương mại
dịch vụ và du lịch thuộc xã Giang Điền, huyện Trảng Bom, gồm 5 khu phố và 4 khu biệt thự.

Bình Dương
• Chào bán đất nền khu dân cư Bến Lớn với giá từ 210 triệu/nền. Dự án nằm tại ngã ba Bến Lớn, cách
mặt tiền đại lộ Bình Dương 30m, gần các khu công nghiệp VSIP, Việt Hương, Mỹ Phước và khu du lịch lớn
nhất Đông Nam Á Lạc Cảnh Đại Nam Văn Hiến.

• Khởi công khu dịch vụ Làng Chuyên Gia The Oasis vào ngày 3/4/2011 – Đây là dự án được đầu tư
với mục đích phục vụ nhu cầu thể thao, vui chơi, giải trí và thư giãn cho cư dân sống tại The Oasis.

• Chuẩn bị bán dự án Eco Xuân - Lái Thiêu với mức giá từ 2 tỷ đồng/căn (diện tích 5x20m, 6x20m,
9x20m, 10x25m) trở lên. Dự án do Cty TNHH MTV Setia Lái Thiêu là chủ đầu tư và sẽ hoàn thành trong
vòng từ 5-7 năm.

Long An
4 triệu đồng/m2 đất nền khu dân cư Long An với 30 nền nhà phố liên kế có diện tích 61-117m2 thuộc
Khu dân cư Thương mại Nam Long II, xã Long Hòa huyện Cần Đước.

Bà Rịa - Vũng Tàu


• Ra mắt Khu căn hộ nghỉ dưỡng cao cấp Blue Sapphire Resort Vũng Tàu tọa lạc tại đường D5, bãi biển
Chí Linh, Cửa Lấp, P.10, Tp. Vũng Tàu, được xây dựng trên khu đất 76.905,3m2, với 390 căn hộ biển cao
cấp & penthouse và 36 biệt thự nghỉ dưỡng.

• Mở bán đợt 2 biệt thự Ocenami diện tích 20,7 ha nằm tại thị trấn Phước Hải, huyện Đất Đỏ. Ocenami
do CTCP Du lịch Hoa Anh Đào làm chủ đầu tư với mức đầu tư 1.100 tỷ đồng, được khởi công tháng
10/2010, dự kiến hoàn thiện năm 2012.

• Xây dựng Khu phức hợp văn phòng - căn hộ cao cấp PTSC tại 266 đường Lê Lợi, phường 7, thành
phố Vũng Tàu. Công trình được thiết kế thành 2 tòa tháp nối liền với nhau bởi khối đế 25 tầng và 1 tầng
hầm, trong đó 1 tòa tháp là văn phòng hạng A; 1 tòa tháp là căn hộ cao cấp; khối đế là khu để xe và dịch
vụ. Tổng mức đầu tư dự án là 765 tỷ đồng.

• Bà Rịa Vũng Tàu lập kế hoạch thanh tra đất đai 2011 – Dự kiến, đợt thanh tra sẽ tiến hành thanh tra
từ cuối tháng 3/2011 đến tháng 8/2011.

• Xây 1.000 căn hộ cho công nhân - Khu nhà ở được xây trên diện tích 14ha tại thị trấn Phú Mỹ, huyện
Tân Thành, đáp ứng cho ở cho 4.000 người.

• Các dự án du lịch sinh thái tại Bà Rịa - Vũng Tàu sắp được cấp phép – đó là các dự án trong khu
960ha rừng phòng hộ tại xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc.

Trà Vinh
Ngày 1/4 thẩm định quy hoạch khu kinh tế Định An nằm trên địa bàn các xã và ấp ở phía nam đường 914
thuộc 2 huyện Trà Cú và Duyên Hải, có tổng diện tích tự nhiên là 39.000ha. Đây là khu kinh tế đã được thủ
tướng chính phủ thành lập ngày 27/4/2009.

CHÍNH SÁCH (QUỐC GIA)


• Giảm thời gian cấp sổ đỏ xuống còn không quá 50 ngày – Thời gian cấp (lần đầu) GCN quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất giảm từ 55 xuống còn 50 ngày; cấp đổi giảm từ 28
xuống không quá 20 ngày. Trên đây là thông tin từ cuộc họp giữa các Bộ, ngành liên quan để rà soát và
đưa ra các giải pháp đẩy nhanh thực hiện việc đăng ký, cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
và tài sản gắn liền với đất vào ngày 5/4 vừa qua.

• Bộ Xây dựng yêu cầu Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Cần Thơ công bố chỉ số đánh giá thị trường bất động
sản trong quý 3/2011.

• Hạn chế phát triển nhà riêng lẻ ở các khu đô thị – Bộ Xây dựng cho biết đã có tờ trình đề nghị Thủ
tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030,
trong đó đề cập đến biện pháp hạn chế phát triển biệt thự, nhà ở riêng lẻ trong các khu đô thị mới, tăng
cường xây dựng nhà cao tầng.

Những thông tin và nhận định mà COLDWELL BANKER Việt Nam cung cấp trong bản tin này là dựa trên đánh giá của người viết tại ngày đưa ra bản tin. Bản tin này không phục vụ cho mục đích đầu tư mà chỉ mang tính chất tham
khảo nhằm giúp nhà đầu tư có đầy đủ thông tin hơn trong việc ra quyết định và có thể thay đổi bất cứ lúc nào mà không cần thông báo trước. Thông tin trong bản tin này dựa trên những thông tin có sẵn được thu thập từ nhiều nguồn
mà được tin là đáng tin cậy, do đó độ chính xác và hoàn hảo không được đảm bảo. COLDWELL BANKER Việt Nam không chịu trách nhiệm đối với các quyết định trong đầu tư khi sử dụng những thông tin trong bản tin này.

Newsletter • Số 12

You might also like