Humanized Health Care

การบริการด้วยห ัวใจของความเป็นมนุษย์

Associate Professor Dr. Marut Damchaom

รองศาสตราจารย์ ดร. มารุต ดำชะอม
การบริการด้วยห ัวใจของความ
เป็นมนุษย์
Humanized Health Care

วิทยาลัยการสาธารณสุขศิรินธร จังหวัดพิษณุโลก
พฤหัสบดีท่ ี ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๔
ณ จังหวัดภูเก็ต
รองศาสตราจารย์ ดร. มารุ ต ดำชะอม วิทยากร
 สายธารความคิด
• ลองจินตนาการ ภาพของสังคมที่มีหวั ใจของความเป็ นมนุษย์ ว่า
• คือสังคมที่มีไมตรีจติ ต่ อกันเต็มแผ่ นดิน
เป็ นสังคมที่งดงาม ร่ มเย็น เกือ้ กูล แบ่ งปั น
• เป็ นสังคมที่มีความสุข
ผู้คนมุ่งอยู่กนิ แต่ พอดี
• ตรงกันข้ ามกับสังคมคนที่ไม่ มีหวั ใจของความเป็ นมนุษย์
เบียดเบียน เอารัดเอาเปรียบ แย่ งชิงทำร้ ายกัน มุ่งอยู่ดีกนิ ดี
ขอให้เปิ ดตาเปิ ดใจเพือ
่ การเปลีย
่ นแปลง

• สู่สังคมพระศรี อารยะเมตตรั ย ช่ วยให้ ผ้ ูคนพบแสงสว่ างเห็นตัวเอง มองตัวเอง

พิจารณาตัวเอง WHO AM I?
• ช่ วยกันทำให้ คนบอดกลับเห็นได้
คนหนวกกลับได้ ยนิ
คนไบ้ กลับพูดได้
สิงโตเป็ นเพื่อนเล่ นกับลูกแกะ
 เป้ าหหมายของการเรียนรู ้คืออะไร

• Learning to Know
• Knowing to Do
• Doing to live
• Living to Serve
• Serving to Nature(God/Allah)
• ผู้รับใช้ เพื่อนมนุษย์ คือผู้ได้ รับใช้ พระผู้เป็ นเจ้ า
 คำบัญญัตท
ิ ค
ี่ วรสนใจ
• พืช
• สัตว์
• คน
• มนุษย์
• แตกต่ างกันอย่ างไร
 ใจคนกับใจมนุษย์
• คน...กระทบแล้ วกระเทือน ใจหายใจคว่ำ ใจไม่ ดี
เจ็บป่ วยทางจิตวิญญาณ เป็ นชีวติ ที่กัดเจ้ าของ
• มนุษย์ ...กระทบแล้ วนิ่งและรู้ ความจริง หายใจยาว
ใจดีส้ ูเสือ/ ใจมีอสิ ระจากสิ่งทัง้ ปวง
เต็มอยู่เมตตาและสัมมาปั ญญาเห็นความทุกข์
หรื อปั ญหาของเพื่อนมนุษย์
รั กผู้อ่ นื เหมือนรั กตัวเอง
 ั ว์ คน
พืช สต

• พืช สัตว์ คน
ดำเนินชีวติ ด้ วยสัญชาตญาณ
 ่ ให้คน ต่างจาก พืชและสตว์
อะไรทีทำ ั

•
คนต่างจาก พืชและสัตว์เมื่อคนมี คุณธรรมแห่ งความเป็ นมนุษย์
• สังคมคนที่ไม่มีคณ
ุ ธรรมแห่งความเป็ นมนุษย์ จะเบียดเบียนทำร้ ายกันรุนแรงกว่าพืชและสัตว์ เพราะคนมิใช่พืชและ
สัตว์ คนมีสองใหญ่ สัง่ สมความรู้ จินตนาการ ประดิษฐ์ คิดค้ น ปั ญหาคนสลับซับซ้ อนมากกว่าพืชและสัตว์
 คุณธรรมแห่งความเป็ นมนุษย์เกิดขึน
้ ได ้อย่างไร

• คุณธรรมแห่ งความเป็ นมนุษย์ เกิดขึน้ ได้ ต้ องฝึ กฝนอบรมตน

• ควบคุมตนให้ อยู่กับความถูกต้ อง เหนือสัญชาตญาณ
• หยุดทำร้ ายตนเองและคนรอบข้ าง
• เป็ นชีวติ ที่ไม่ กัดเจ้ าของ
• มีความรักเมตตาต่ อเพื่อนมนุษย์ และสรรพสิ่ง อย่ างเพื่อนร่ วมทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ
และตาย ด้ วยกันทัง้ หมด ทัง้ สิน้
 กระบวนการในการพัฒนาคนให ้เป็ นมนุษย์

• เริ่มเดี๋ยวนี ้ มิใช่ เดี๋ยวก่ อน รู้ และแล้ วลงมือทำ

ทันที(ททท)
• การเป็ นอยู่ถูกต้ องทุกอิริยาบถ
• คนดิบ------คนดี--------คนประเสริฐ
• . การฝึ กฝนอบรมตนเพือ
่ ความเป็นมนุษย์ผม
ู ้ ใี จสูงเหนือ
ั
สญชาตญาญอย่ ั เหนืออำนาจความเห็นแก่ต ัว
างสตว์
เหนือความมืดบอด เหนือความไม่รู ้

ID EGO Super EGO

คนดิบ คนดี คนประเสริฐ
ปุถชุ น ก ัลยาณชน อริยชน
ตาม คุม เหนือ
ั
สญชาต ั
สญชาตญา ั
สญชาตญาณ
ญาณ ณ

Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University

The best research awardees of South East Asia Ministers of Education Organization (SEAMEO) 2002
2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at Lee Meridian Hotel BKK,
Thailand
Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th created 04012010
 อุบายในการฝึ กคืออะไร
• อุบายการฝึ กอบรมตน
• ใช้ อุบาย ๓ น้ อย ๑ มาก คือ กินน้ อย นอนน้ อย
พูดน้ อย และฝึ กการเจริญสติด้วยสมาธิมากๆ
 เป็ นคน หรือมนุษย์
• เป็ นมนุษย์ เป็ นได้ เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีท่ แี ววขน
• ถ้ าใจต่ำเป็ นได้ แต่ เพียงคน เสียทีท่ ตี นได้ เกิดมา
• ใจสะอาด ใจสว่ าง ใจสงบ เมื่อมีครบควรเรี ยกมนุสสา
• เพราะคิดถูก พูดถูก ทำถูกทุกเวลา เปรมปรี ดา คืนวันสุขสันต์ จริง
• ถ้ าใจสกปรกมืดมัวและร้ อนเร่ า ใครมีเข้ าควรเรี ยกว่ าผีสิง
• เพราะคิดผิด พูดผิด ทำผิด จิตประวิง แต่ ในสิ่งนำตัวกลัว้ อบาย
• คิดดูเถิดถ้ าใครไม่ อยากตก จงรี บยกใจตนรี บขวนขวาย
• ให้ ใจสูงเสียได้ ก่อนตัวตาย ก็สมหมายที่เกิดมา อย่ าเชือนเอยฯ
พุทธทาส อินทปั ญโญ
 เป็ นมนุษย์เป็ นได ้เพราะใจสูง
• สูงไปจากความต่ำ สูงไปจากความเห็นแก่ ตัว เห็นแก่ ความถูกต้ องตามธรรม
• สูงไปจากคำด่ า—คำชม//เหนือของคู่ ใจไม่ แกว่ ง ไร้ อคติ
• มีพรหมวิหารธรรม คือเมตตา กรุ ณา มุทติ า และอุเบกขา
• สายตาของความรักความอบอุ่นดุจสายตามารดาที่มองบุตรที่กำลังให้ นม
• มีปัญหาพิจารณาตนเอง ชำระตนเอง “อัตตนา โจทยัตตานัง “
• ดูได้ เดี๋ยวนี ้ ที่น่ ี
 ฝึ กตน
• ฝึ กการกิน การอยู่
• ฝึ กการเจริญสติด้วยสมาธิ
• ฝึ กการStroke ให้ ความรั กความอบอุ่น ทัง้ คำพูด สายตา และการสัมผัส
• ฝึ กการเสริมพลัง Unlimited Power
 ผู ้ทีฝ
่ ึ กตนดีแล ้ว
• ๑. เป็ นคนสิน้ พิษ หมดภัย ไม่ เป็ นอันตรายกับผู้ใด
• ๒. คิด พูด ทำ เพื่อประโยชน์ และความสุขแก่ ตนเองเพื่อนมนุษย์ และสรรพสิ่ง
• ๓. เป็ นอยู่โดยไม่ ประมาท
• ๔. เป็ นคนไว้ ใจได้ (Trust) ไม่ เผลอสร้ างความรู้สึกขึน้ มาทำร้ ายตนเอง
• ๕. เป็ นบัณฑิต ที่พูดถึงความดีของผู้อ่ นื แม้ ไม่ ถูกถาม ถ้ าความไม่ ดีของผู้อ่ นื แม้ ถูกถามก็ไม่ พูด
• ๖. เป็ นอยู่ผาสุกทุกลมหายใจเข้ า-ออก
• ๗. รู้สมมติบัญญัติ ใช้ สมมติ ไม่ เมาและไม่ หลงสมมติ
 หัวใจคนกับมนุษย์ตา่ งกันอย่างไร

• หัวใจคน.....มีปัญหา..ป่ วยทางวิญญาณ (ดีใจ-เสียใจ).....เห็นแก่ตวั

เบียดเบียนตัวเองและคนรอบข้ าง คนด้ อยพัฒนา(คนดิบ สันดานดิบ)
• หัวใจมนุษย์ ....มีปัญญา วิญญาณรู้แจ้ ง(ใจดี ใจใส โปร่ง โล่ง เบา
สบาย) เห็นแก่ความถูกต้ อง รักและดูแลตัวเองและคนรอบข้ างอย่างถูก
ต้ อง เป็ นคนที่พฒ
ั นาแล้ ว(คนดี---คนประเสริ ฐ)
 ก่อนบริการคนอืน
่ ต ้องบริการใจตนเองให ้เป็ นมนุษย์กอ
่ น

• ถามใจดูก่อนว่ าใจเราเป็ นคนหรื อมนุษย์

• ถ้ าตอบได้ ว่าใจเราเป็ นมนุษย์ จึงทำงานบริการ
• การบริการต้ องบริการทัง้ กาย จิต และวิญญาณ
• คนส่ วนมากในสังคมเจ็บป่ วยทางวิญญาณมากกว่ าทางกายและจิต
• วิญญาณเป็ นแสงสว่ างที่ช่วยให้ กายและจิตไม่ ป่วย
 กายป่ วย ใจป่ วย
• กายป่ วย ใจป่ วย
• ใจป่ วย กายป่ วย
• ถ้ าคุมใจได้ คุมความคิดได้
• คุมความคิดได้ คุมพฤติกรรมได้
• คุมพฤติกรรมได้ แม้ กายป่ วย ใจก็ไม่ ป่วย
 อะไรคุมใจเราได ้
• วิญญาณที่ร้ ู แจ้ งเมื่อชีวติ กระทบกับสิ่งแวดล้ อม คุมใจได้
• วิญญาณจะรู้แจ้ งได้ ต้องอาศัยการเจริญสติด้วยสมาธิ
• ฝึ กสมาธิวันละ ๑๕ นาที ชีวีเปลี่ยนไป
 ลองเจริญสติด ้วยสมาธิ เดีย
๋ วนี้

• ตัง้ กายตรง ดำรงสติม่ ัน

• หายใจเข้ ารู้ ว่าหายใจเข้ า
• หายใจออกรู้ ว่าหายใจออก
• รู้ตัวทั่วพร้ อม ในการคิด การพูด การกระทำ การเคลื่อนไหวทุกอิริยาบถ
 ึ อย่างไร
รู ้สก
• ใจจดจ่ ออยู่กับลมหายใจรู้ตัวอย่ างต่ อเนื่อง ใจสงบ พบสุข
• ใช้ ใจที่สงบสั่งการรับรู้ของจิต ว่ าคิดดีดี รู้สึกดีดี ต่ อทุกคน ทุกชีวติ และสรรพสิ่ง
• เจริญเมตตาออกจากใจที่ดีมีความสุข มองเห็นความทุกข์ ของเพื่อนมนุษย์
• ฝึ กทุกวัน ทุกอิริยาบถ ต่ อเนื่อง จนเปลี่ยนนิสัยและเป็ นวิถีชีวติ
• เวลากระทบก็ร้ ูตัว จิตไม่ หวั่นไหว หัวใจก็เป็ นมนุษย์ และให้ บริการคนให้ เขาเป็ นมนุษย์
ด้ วย
 Associate Professor Dr.Marut Damchaom
• Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University
• The best research awardees of South East Asia Ministers of Education
Organization (SEAMEO) 2002
• 2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at
Lee Meridian Hotel BKK, Thailand
• Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
• PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
• Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
• E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th created
04012010
 Print Master
• Your Text here

• Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adip iscing elit, sed
diam no n u mmy nibh euismod tincidunt ut laoreet do lore
magna aliquam er at v olut pat. Ut wisi enim ad mi ni m venia
m, quis nostrud exerci tatio n ulla mco rper susc ip it lobor tis
nisl ut aliquip ex ea commodo cons equat.

• Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate veli

t esse mo les tie consequat, vel illum dolore eu feugiat nulla
fac ilisis at vero eros et ac cumsan et iusto odio dign issim qui
bla ndit praesent lup tatum zzril dele nit augue duis dolore te
fe ug ait nulla facilisi