İKTİSAT PENCEREMDEN

Oktay Yenal
2)N ÇılgınN ProjeninN Matematiği
yenal9@gmail.com
ÇılgınNProje’ninNODTÜ’lülerNtarafındanNhe-
sabıNkitabıNçıkartıldı! DoğrudanNhesaplamaya
başlayalım,NkafamızdaNkanalıNtasavvurNederek:
“AnneNsevgisi,NelmalıNçörekNveNşevrole”Nsöylemi,NŞevroleNkötü
OrtalamaNkesitNdenizNgeçişNkesitininN200m.
günlereNdüşmedenNönceNAmerikalı’larınNherNyöneNyarananNanlamsız enNxN50m.NderinlikNolacağınıNvarsayalım. Sadece
sözlereNtaktıklarıNbirNaddı.N denizNseviyesininN50m.NaltınaNinmekNiçinNorta-
lamaN 100m.N derinlikteN hafriyatN yapılmalıdır.
DenizNkotununNortalamaN50NmetreNüstündeNbir
Seçim Bildirileri Ne Kadar Anlamlı? araziNvarsayalım.
BuNdurumdaNkesitinN200m.NenNxN100m.Nde-
rinlikNhafriyatNyapılacak.N0.2Nkm2likNkesitNeder.
Buna güncel bir örnek de seçime gittiğimiz bu günlerde büyük partilerimizin
YanNeğimlerNşuNbuNderkenN0.25km2 kesitNeder.
yayımladıkları seçim bildirgeleri. AKP’nin seçim bildirgesini (kendi ifadeleri ile beyan-
namesini) internette bulmak zor. Haberlerin % 98’i başbakanın bu konuda açık- 50Nkm.NboyundaNkanalNaçılacağınaNgöre
50km.NxN0.25km2 kesitN=N12.5NmilyarNm3 kadarNka-
lamaları üzerine. Bu bile asıl sorunun ne olduğunu göstermiyor mu? Büyük gayretler
nalNhafriyatıNolacak.
sonunda başbakanın veciz (?) sözlerini değil de asıl dokümanı bulunca bakıyor-
KayaNtoprakNözgülNağırlığıN2.8ton/m3 dersek
sunuz 153 sayfa.
toplamNhafriyatN~35NmilyarNton.
Öbür partilerin bildirgeleri de çok daha kısa değil: CHP’nin bildirgesi 134 sayfa, MH- 350NtonNkapasiteliNdevNaçıkNhavzaNmaden
P’ninki tam 195 sayfa. Bu marifet mi yani? Allah bunları okuyanların yardımcısı olsun. kamyonlarıylaN100NmilyonNseferNeder.NKendiNağır-
Anlaşılan her bölümü ayrı gruplar yazmış, bunlar da fazla titizlikle gözden geçirilmeden lıklarıylaN500 tonuNasanNkamyonlarınNgideceği
bir araya koyulup propaganda malzemesi yapılmış. yollarNaçılacak,NbelkiNtrenlereNyüklenecek.
Ne kadar dikkatsizce hazırlandığına bir örnek: AKP beyannamesinin 48’inci say- KamyonlarınNortalamaN50Nkm.Nkatedece-
fasındaki ARGE rakamları: Cümle aynen şöyle: “Özel sektör AR-GE harcamalarının GSMH keriniNdüşünelim.NToplamN50NmilyarNkm.Nkate-
içerisinde 2002 yılında %28.7 olan payı, 2007 yılında dört kat arttı ve %40’a ulaştı” dilecekNdemektir. BuNkamyonlarNaraziNyollarında
NeNmuazzamNbirNteknolojiNülkesiNimişNTürkiye,NmilliNgelirininN%40’ını,NneredeyseNyarısını ilerleyeceğineNgöreNkm.NbaşınaN15NTLNmazotNya-
ARGENiçinNharcıyorNveNAKPNbunuNdahaNdaNarttırmakNistiyor! AyıpNdeğilNmi? kacaklarınıNdüşünürsek
BuNbildirgelerNaynıNzamandaNeğitimNdüzenimizinNdeNneNkadarNbozukNolduğunuNgöster- 1-NProjeninNyakıtNkalemNmaliyetiN750Nmilyar
miyorNmu?NPekNazNanlamlıNsözNsöyleyerekNsayfalarcaNtıraş.NVerimlilikNarttırılacak,Nözgür- TLNedecektir. (DevletNprojesiNolupNvergilerinNtü-
lüklerNsağlanacak,NdemokrasiNgüçlendirilecekNgibisindenNbirNsürüNboşNlaf. müNdüşüldüğündeNbuNmeblaN250NmilyarNTLNka-
darNolacaktır.) 2000NkamyonNalınacağınıNveNbun-
BirN deN 2023N modasıN çıkmış:N 2023,N yaniN yeniN TürkiyeN devletininN kurulduğunun
larınNgündeN20NseferNyapacağınıNdüşünürsek,
100’üncüNyılındaNherNpartiNvizyonunuNbelirtiyor,NyaniNkafadanNatıyor.NİşteNbildirgelerde-
gündeN40000NseferNileN2500NgünNboyuncaNçalı-
kiN2023Nhedefleri:
şacaklar.
2- ProjeninNhafriyatNkısmıN7.5NyılNsürecek-
tir. KamyonNfiyatıN20NmilyonNTLNolsaNsadeceNkam-
yonNmakineNparkıN40NmilyarNTLNolacaktır.
3-NAynıNandaN20NyerdenNhafriyatNbaşladığını
düşünürsekN20NdevNbantNtaşımalı/taşımasızNka-
zarNkepçeninNherNbiriNgündeN100NkamyonNyük-
lemesiNyapabilir.N14NdakikadaNbirNkamyonNyük-
lemesiN makulN görünüyor.
BuNdevNkepçelerinNherNbirininN150Nmilyon,Nikin-
ciN elN olanlarınınN 100N milyonN olduğunuN düşü-
nürsekN(imalat,Nnakil,Nmontaj,NbakımNvs)
4- KazarNkepçeNbantlı-bantsızNdevNyükle-
yiciNmakineNparkıN2.5NmilyarNdolarNolacaktır. Ka-
nalınN tümN yüzeyiniN yaklaşıkN 100+200+100m.
kesitNxN50000mN=N=N20milyonNm2 =N20Nkm2 kabul
edelim.NÖyleNveyaNböyleNm2 başınaN1Nm3 beton,
100kg.NdemirNbirNşekildeNkullanılacakNdiyelim.
BetonNm3 maliyetiNherNşeyNdahilNvergilerNhariç
100NTL,NherNşeyNdahilNdemirNkilosuN2NTLNolacak
dersekNm3 başınaNbetonlamaNmaliyetiN300NTL
olacaktır.
5-NToplamNbetonlamaNmaliyetiN6NmilyarNTL
olacaktır. ProjedeNsürekliNçalışacakNortalama
50000NişgücüNortalamaN8NseneNboyuncaN24Nsa-
atN3NvardiyaNgörevNyapacaktır.NBunlarinNsade-
ceN10000NkadarıN2000NkamyonunNçifterNşöforleri,
bakımN ekibiN vs.N 100N ayN boyuncaN ortalama
4000TLNherşeyNdahilNmaaşlarNödenecekNdiye-
lim.
6- 20NmilyarNTLNişgücüneNödenecektir.
7-NToplamN8NmilyarNTLNköprüler,Nmekanik,
elektromekanik,N denizN girişleri,N ~15000N dö-
nümNkanal+50000NdönümNşehirleşmeNamaçlıNka-
mulaştırmaNbedelleri,Nsigorta,NdiğerNkalemle-
reNgidecektir. 250N+N40N+N2.5N+N6N+N20N+N8N=N~325
milyarNTL toplamNmaliyetNortayaNçıkıyor,Nbirta-
kımNindirimlerNsayesindeNtoplamNmaliyetN300Nmil-
yarNtlNolacaktırNdiyeNkabulNedelim..NOrtalama
200000NTLNdenN200000NkonutN40NmilyarNTLNeder.
ProjeNbitimindeNkanalNgeçişindenNgündeN200Nge-
miN ortalamaN 20000N TLN geçişN ücretiN öderse
gündeN4NmilyonNTLNgelirNileNyıllıkNgelirN~1.5Nmil-
yarNTLNolacaktır.
Sonuç:NProjeninNkendiniNgeriNödemesiN200
yılN kadarN sürer.N HaydiNhayırlısı,NkolayNgelsin.

D Ü NY A G Ö S T E R G E L E R İ
AnlaşılanNDevletNPlanlamaNTeşkilatı’naNdaNartıkNlüzumNyok.NPartilerimizN2023’deNmil-
liNgelirimizNneNolacak,NdünyaNnereyeNgidecek,NdolarNparitesiNneNolacakNfalanNhepsini
hesaplamışlar.N SerbestNpiyasaNekonomisineN
MHPNdayanamamışN2019NiçinNdeNrakamlarNvermiş.NAKPNiseNbaşkaNrakamlarNdaNveri-
yor:N DoktorN sayısınıN 130N bineN çıkaracak,N dünyaN çapındaN 10N markaN oluşturulacak, sıcakNbakanNülkelerN
2023’deNTürkiye’yeNgelenNturistNsayısıN50NmilyonaNçıkacakNv.b.NİstanbulNcivarındaNikiNde
DünyanınNenNbüyükNserbestNpiyasaNeko- daydı.NAyrıcaNyıllıkNgeliriN20.000NdolarınNaltında
yeniNşehirNkurulacakmış.NYoksaNşehirlerdenNbüyüğüneNeskiNTürklerdeNyaygınNolduğuNgibi,
nomisindeNpiyasalaraNgüvenNdüşükNdüzey- olanNdahaNyoksulNAmerikalılardaNbuNoranNbir
(örneğinNAhmadabadNgibi)NTayyipabad adıNmıNverilecek?NİlkokuldakiNkompozisyonNyazıların- lerdeNseyrediyor.N2010NyılındaNkamuoyuNaraş- yılNiçindeN%76’danN%44’lereNdüştü.
danNdoktoraNtezlerineNkadarNkafalarınNnasılNyanlışNişlediğinin,NeğitiminNneNhallereNdüştüğünün tırmaNşirketiNGlobeScan’inNserbestNpiyasalara GörüşlerineNbaşvurulanN25NülkeninNiçin-
enNmükemmelNörnekleriniNgörmekNisteyenlerNbuNbildirgeleriNokusun.N duyulanNgüvenNileNilgiliNyürüttüğüNaraştırma- deN serbestN piyasayaN enN büyükN destekN Al-
PartiNarasındakiNfarklarıNgörmekNdeNolasıNdeğilNbuNbildirgelerde.NHepsiNdemokrasiyi da,NAmerikalılarınNyalnızcaN%59’u,NserbestNpi- manya’danN geldi.N Almanya’yıN BrezilyaN ve
yerleştirecekler,NhepsiNkişiselNhaklarıNkoruyacaklar,NhepsiNadaletNsisteminiNetkinNkılacaklar, yasanınNdünyanınNgeleceğiNiçinNenNiyiNsistem komünistNÇinNizledi.NSonNikiNülkedeNserbestNpi-
hepsiNgüçNayırımınıNdestekleyeceklerNv.b.NAmaNbunlarıNnasılNyapacaklar? olduğuNyönündeNgörüşNbildirdi.NKaldıNkiNbu yasalaraNduyulanNgüvenNsonNyıllardaNyükse-
BenNiseNumuyordumNkiNbuNseçimNbildirgelerindeNyeniNanayasadaNneyeNönemNvere- %59’lukNkesiminNdeNbirNkısmıNsistemiNkuvvetli lişeNgeçmişti.NHintlilerinNgüveniNsonNyıllarda
cekleriN somutN örneklerleN tartışılsın,N yeniN dünyaN düzenindeN işsizlikle,N yoksullukla, birNşekildeNdesteklerkenNdiğerNkısmıNbirazNdes- büyükNorandaNartmışNolsaNbileN%59’uNaşmış
kötüleşenNgelirNdağılımıNileNnasılNbaşaNçıkacaklarıNkonularındaNbazıNipuçlarıNversinler. tekliyor.NAynıNoranN2002NyılındaN%80Ncivarın- değil.NİtalyaNşaşırtıcıNbirNşekildeNserbestNpi-
ÖrneğinNkamuNmaliyesi bölümlerineNbakalım.NAmanNneNiyi,NbütünNpartilerNkayıtNdışı yasaNekonomisineNgüven
ekonomiyiNazaltacaklar.NGalibaNdolaylı/dolaysızNvergiNoranınınNdaNyüksekNolduğuNkabul duyuyor;N oysaN buN ülke
edilmiş.NFakatNAKPNdünyanınNgidişindenNhabersizNgibiNgörünüyor.NHâlâNdevletNsektörünü pekNçokNsektördeNrekabet
küçültmekNpeşinde.NVergiNdüzenlemeleriniNdeN2023NhedeflerineNbırakmışNgibi.N işlemiyor.NFransa’daNhal-
MHPNbaşkaNbirNyöndeNmilliyetçiliğiNitmeyeNçalışıyor.NCHPNbirNsosyalNdemokratNpar- kınN üçteN biriN serbestN pi-
tiNolduğununNfarkında,NfakatNoNdaNbuNmilletleNnasılNbaşaNçıkacağınıNbilmezNdurumda. yasanınNenNiyiNseçenekNol-
BenimNgönlümNisterdi kiNpartilerNseçimeNgiderkenNseçmenlereNseçeneklerNsunsun- duğunuNsöylerkenNbuNoran
lar.NVergiNsisteminiNdahaNadaletliNyapacağızNdemekleNolmaz.NKDV’lerinNhangiNmallardan 2002’dekiN%42’denN%30’la-
kaldırılacağını,NvergiNoranlarınınNhangiNalanlardaNarttırılıp,NmuafiyetlerinNnerelerde rınNaltınaNdüşmüşNdurum-
azaltılacağınıNsöylesinler.NÖzellikleNdeNfakirlereNnasılNyadımNedecekleri,NişsizliğiNnasıl da.N TürkiyeN iseN %30’un
CBT 1259/8 6 Mayıs 2011

giderecekleri,N hiçN olmazsaN işsizlereN nasılN yardımN edecekleriN konusundaN soyut altındakiNoranNileNserbest
şeylerNsöylesinler.N piyasalaraNkuşkuylaNyak-
laşıyor;NüstelikNbuNkesimin
GerçiNbuNkonudaNenNcesurNolanNCHP,NAileNSigortası programıNileNöneNçıkıyor.NFakat
yalnızcaN%3’üNserbestNpi-
devletNgelirlerininNkaynaklarıNveNharcamaNnitelikleriNkonusundaNsosyalNdemokratlarınNya-
yasayaNgüçlüNbirNşekilde
pacağıNoNkadarNşeyNvarNkiNveNbuNbildirgelerdeNböyleNsomutNönerilerNoNkadarNazNki.NGüler
inanıyor.NN
misin,NağlarNmısın?