: 1 :

JOANNES, I.

'acti, v^debantur sibi spiritum conspi- 45 Tunc aperuit eorum mentem

cere. ut intelh'gerent Scripturas
38 Tunc dixit eis, Q.u\d turbati es- 46 Et dixit eis, Ita scriptum estj

tls, et quare disceptationes subeunt et ita oportuit Christum pati, ei resur

corda vestra ? gere a mortuis tertio die :

39 Videte manus meas et pedes 47 Et praedicari ejus nomine resi-

ineos ; nam ego ipse sum : coutrec- piscentiam ac remissionem peecato-
late me, et videte : nam spiritus car- rum apud omnes gentes, incipiendo
nem et ossa non habet, prout me ab urbe Hierosolymorum.
conspicitis habere. 48 Vos autem estis horum testes.
40 Et quum hoc dixisset, ostendit 49 Et ecce, ego emittam promis-
eis manus ac pedes. sum Patris mei in vos vos autem :

41 Adhuc autem ipsis non creden- manete Hierosolymis usquequo in-

tibus prae gaudio, et mirantibus, dixit duamini virtute ex alto,
eis, Habetis hie esculentum aliquid ? 50 ^ Eduxit autem eos foras ad
42 Tum ipsi porrexerunt ei par- Bethaniam usque et, sublatis mani-
:

tem piscis assi, et aliquid ex favo bus suis, benedixit eis.

apiario 51 Et factum est, ut dum ipse be-
43 Quae tile accepit, et in eorum nediceret eis, disjunctus ab eis sur-
conspectu comedit. sum ferretur in coelum.
44 Dixitque eis, Hi sunt sermones 52 Ipsi autem adorato eo reversi
quos loquutus sum vobis, quum ad- sunt Hierosolymara cum gaudio mag-
huc essem vobiscum, oportere im- no.
pleri omnia quae scripta sunt in lege 55 Erantque omni temjmre in tem-
Mosis, et Prophetis, et Psalmis, de plo, laudantes et benedicentes Dea
me. Amen.

EVANGELIUM secundum JOANNEM.

CAP. I. 9 ffic erat Lux ilia vera quae illu-
principio erat Sermo et minat omnem hominem venientem in
IN Sermo erat apud Deura, eratque
ille,

mundum.
lUe Sermo Deus. 10 In mundo erat, et mundus per
2 Hie Sermo erat in principio apud eum factus est; sed mundus eum non
Deum. agnovit.
5 Omnia per hunc SerKzonem facta 1 Ad sua venit, et sui eum non
sunt, et absque eo factum est nihil exceperunt.
quod factum sit. 12 Quotquot autem eum excepe-
4 In ipso vita erat, et vita erat runt, dedit eis hoc jus, ut filii Dei
Lux ilia hominum. sint facti, nempe iis qui credunt in
5 Et lux ista in tenebris lucet, sed nomen ejus :

^enebrae eam non comprehenderunt. 13 Qui non ex sanguine, neque ex

6 f homo missus a Deo,
Exstitit neque ex hbidine viri,
libidine carnis,
cui nomen Jgannes. sed ex Deo geniti sunt.
7 Is venit ad dandum testimo- 14 Et Sermo ille factus est caro, et
nium, id est,ut testaretur de ilia luce, commoratus est inter nos, (et specta-
ut omnes per eum credereni. vimus gloriam ejus, gloriam, inquam,
8 Non erat ille Lux ilia, sed missus ut unigeniti, egressi a Patre,) plenus
fuit ut testaretur de ilia Luce. gratiae ac veritatis.
103
 ; : :

JOANNES, I.

15 Joannes testatus est de eo, et me venit vir qui antepositus est mihi,
clamavit, dicens, Hie est de quo dice- quia prior me erat
bam, 7s qui pone me venit antepositus 31 At ego non noveram eum : sed
est mihi quia prior me erat.
;
ut manifestus fiat Israeli, propterea
16 Et ex plenitudine ipsius omnes veni ego baptizans aquL
accepimus, et gratiam pro gratia. 32 Turn, inquam, testatus est Jo-
17 Nam lex ilia per Mosen data annes, dicens, Conspexi Spiritura de-
est ;
gratia et verltas per Jesum Chris- scendentem quasi columbam e coelo,
tum praestita est. qui etiam mansit super eum.
18 Deum nemo vidit unquam 33 Et ego non noveram eum ; sed
unigenitus ille Filius qui est in sinu qui misit me ut baptizarem aqua, ille
Patris, ille nobis exposuit. mihi dixerat. Super quem videris
19 Hoc etiam est testimcnium Jo- Spiritum descendentem, ac manen-
«nnis, quando miserunt Judaei Hie- tem super eum, hie est qui baptizat
rosolymis sacerdotes et Levitas, ut Spiritu Sancto.
interrogarent eum quisnam ipse es- 34 Ego igitur vidi, et tester hunc
set. esse Filium ilium Dei.
20 Et professus est, neque nega- 35 f Postero die iterum stabat Jo-
vit: professus est, inquani, se non annes, et ex discipulis ejus duo
esse Christum ilium. 36 Et intuitus Jesum ambulantem,
21 Tunc
interrogaverunt eum, dixit, Ecce Agnus ille Dei.
Quid ergo es ? Tune es Elias ? Ip- 37 Audierunt autem eum duo illi
se vera dixit, Non sum. Et UU^ discipuli loquentem, et sequuti sunt
Es tu propheta ille ? Qui respondit, Jesum.
Non. 38 Conversus vero Jesus, et con-
22 Dixerunt ergo ei, Quis es ? ut spicatus eos sequentes se^ dicit eis,
responsum demus iis qui miserunt 39 Quid quaeritis ? Illi vero dixe-
nos : quid dicis de teipso ? runt ei. Rabbi (quod dicitur, si inter-
23 Ait, Ego sum vox clamantis preteris, Praeceptor,) ubi moraris ?
in deserto, Complanate viam Domi- 40 Dicit eis, Venite et videte. Ve-
ni, prout dixit Esaias propheta. nerunt videruntque ubi moraretur ; et
24 Qui vero raissi fuerant, erant ex apud eum manserunt diem ilium;
Pharisaeis, hora enim erat quasi decima.
25 Et interrogaverunt eum, ac dix- 41 Erat Andreas, frater Simonis
erunt ei, Cur ergo baptizas, si tu non Petri, unus ex duobus, qui audierant
es Christus ille, neque Elias, neque ilia ex Joanne, et sequuti fuerant
propheta ille ? eum.
26 Respondit eis Joannes dicens. 42 Invenit hie prior fratrem suum
Ego baptizo aqua; sed in medio Simonem, et dixit ei, Invenimus Mes-
vestrum stat quem vos non nostis siam ilium ; quod est, si interpreteris,
27 Hie ille est qui pone me venit, Christus ille.

qui mihi antepositus est : cujus sole- 43 Et adduxit eum ad Jesum. In-
arum ego non sum dignus qui solvam tuitusautem eum Jesus dixit, Tu
corrigiam. es Simon filius Jona tu vocaberis :

28 Haec Bethabarae facta sunt se- Cephas, quod est, si interpreteris,

cus Jordanem, ubi Joannes baptiza- Petra.
bat. 44 Postero die voluit Jesus abire
29 f Postero die videt Joannes Je- in Galilaeam : invenit autem Philip-
sum venientem ad se, et jut, Ecce pum, et dixit ei, Sequere me.
Agnus ille Dei qui tollit peccatum 45 Erat vero Philippus ex Beth-
mundi. »^d^ civitate Andreae et Petri.
30 Hie est de quo dicebam, Pone 46 Invenit Philippus Natbanae-
103
 JOANNES, II.

lem, et dicit ei, Invenimus ilium de hauserant aquam),

nistri sciebant qui
quo scripsit Moses prophe-
in lege, et vocat sponsum architriclino:
tae, nempe Jesurn filiuin ilium Jose- 10 Et dicit ei, Omnes primo loco
phi, ilium ex urbe Nazaretha. bonum vinum apponunt; etpostquam
47 Turn dixit ei Nathanael, Ab co?ivzyaeaffatimbiberunt, tunc id quod
ur&e Nazaretha potest aliquid boni es- minus bonum est tu servasti bonum:

se ? Dixit ei Philippus, Veni et vide. vinum usque adhuc.

48 Vidit Jesus Nathanaelem veni- 1 Hoc initium signorum fecit Je-
eutem ad se, et dixit de eo, Ecce sus in Cana, oppido Galilaeae, et ma-
vere Israelita in quo dolus non est. nifestam fecit gloriam suam et cre- :

49 Dixit ei Nathanael, Unde me diderunt in eum discipuli ejus.

nosti ? Respondit Jesus, et dixit ei, 12 ^ Postea descendit Capernaum
Piiusquam te Philippus vocaret, quum ipse, et mater, et fratres, et discipuli
esses subter ficum, videbam te. ejus: manseruntque iUic non multas
50 Respondit Nathanael, et dixit dies ;

ei, Rabbi, tu es ille Filius Dei ; tu es 13 Nam prope erat pascha Judae-
ille Rex Israel. orum : ascendit igitur Jesus Hiero-
51 Respondit Jesus, et dixit ei, solymam.
Quia dixi tibi, Vidi te sub ficu, cre- 14 Et invenit in templo venditores
dis ? majora istis videbis. boum, et ovium, et columbarum, et
52 Praeterea dixit ei. Amen, amen, nummularios sedentes.
dico vobis, Ab hoc tempore videbitis 15 Factoque flagello e funiculis,
coelum apertum, et angelos Dei as- omnes oves et bo-
ejecit e templo, et

cendentes ac descendentes super Fi- ves ; et argentariorum nummulos ef-

ll um hominis. mensasque subvertit.
fudit,
16 Et columbarum venditoribus
CAP. II. hinc ista
dixit, Tollite ne facite do- :

DIE autemCana
sunt in
tertio nuptiae factae
oppido Galilaeae:
mum Patris mei domum mercatus.
17 Recordati sunt autem ejus dis-
eratque mater Jesu illic : cipuli scriptum esse, Zelus domus tuae
2 Vocatus est autem etiam Jesus exedit me.
ac discipuli ejus ad nuptias illas, 18 Responderunt ergo Judaei, et
5 Et quum defecisset vinum, ma- dixerunt ei. Quod signum ostendis
ter Jesu dixit ei, Vinum non ha- nobis quod ista facis ?
bent. 19 Respondit Jesus, et dixit eis,
4 Dixit ei Jesus, Quid mihi tecum, Destruite templum hoc, et intra tri-
mulier ? nondum venit hora mea. duum excitabo illud.
5 Dicit ejus mater ministris, Quod- 20 Dixerunt ergo Judaei, Quadra-
cun(}ue dixerit vobis, facite. ginta et sex annis acdificatum est tem-
6 Erant autem ibi lapideae hydriae plum istud, et tu triduo illud excita-
sex positae secundum purificationem bis?
Judaeorum, capientes singulae ara- 21 At ille loquebatur de templo
phoras binas aut ternas. corporis sui.
7 Dicit eis Jesus, Implete has hy- 22 Postquam ergo suscitatus fuit
drias aqua. Impleverunt eas igitur ex mortals, recordati sunt ejus disci-
usque ad summum. puli quod hoc sibi dixisset, et credi-
8 Tunc dicit eis, Haurite nunc, et derunt Scripturae, et sermoni quern
offerte architriclino. Obtulerunt igi- Jesus dixerat.
tur. 23 Quum autem esset Hierosoly-
9 Ut autem gustavit architriclino mis in pascha, in festo, multi credi-
aquam illam quae facta fuerat vinum derunt in nomen ejus, confpicientea
(nesdebat autem unde esset j sed mi- signa quae edebat.
104
 8

JOANNES, III.

24 Ipse autem Jesus non credebat 14 Prout autem Moses extulit

eis semetipsum, eo quod nosset ora- serpentem in destrto. ita extolli opor-
nes :
tet Filium hominis :

25 Nee opus esset ut quisquam ei 15 Ut quisquis credit in eum, non

testaretur de homine ipse enim sci- : pereat, sed habeat vitam aeternam,

ebat quid esset in homine. 16 Ita enim Deus dilexit mundum,

ut FiUum suum unigenitum dederit,
CAP. III. ut quisquis credit in eum, non pereat,
ERAT autemnomen
quidam
saeis, cui
ex Phari-
erat Nicode-
sed habeat vitam aeternam.
17 Non enim misit Deus Filium
mo ex priraoribus Judaeorum : suum in mundum ut damnet mun-
2 Hie venit ad Jesum nocte, et dum, sed ut servetur raundus per
dixit ei, Rabbi, scimus te a Deo ve- eum.
nisse doctorem nemo enim potest
: 1 Qui credit in eum non conden -
haec signa edere quae tu edis, nisi natur qui vero non credit, jam con-
:

Deus sit cum eo. demnatus est ; quia non credidit in

3 Respondit Jesus, et dixit ei, A- nomen unigeniti Filii Dei.
men, amen, dico tibi, nisi quis geni- 19 Haec est autem condemnatio,
tus sit itcrum, non potest videre reg- quod Lux venit in mundum, sed di-
num Dei. lexerunt homines potiiis tenebras
4 Dicit ei Nicodemus, Quomodo quam lucem ;
quia sunt eorum mala
potest homo gigni qui sit senex ? num opera.
potest in uterum matris suae secundo 20 Quisquis enim quae mala sunt
introire, et gigni ? agit, oditlucem, nee venit ad lucem,
5 Respondit Jesus, Amen, amen, ne arguantur opera ipsius :

dico tibi, nisi quis fuerit genitus ex 21 Qui vero dat operam veritati,
aqua et Spiritu, non potest introire in venit ad lucem ; ut manifesta fiant
regnum Dei. facta ipsius, quod secundum Deum
6 Quod genitum est ex came, earo facta fuerint.
est et quod genitum est ex Spiritu,
: 22 f Postea venit Jesus et disci-
spirilus est. puli ejus inJudaeae territorium et :

7 Ne mireris me dixisse tibi, Opor- degebat cum eis, et baptizabat.

illic

tet vos iterum gigni. 23 Baptizabat autem etiam Joan-

8 Ventus quo vult spirat, et so- nes in Aenon prope Salim, quoniam
num ejus audis, sed nescis unde ve- aquae multae erant illic, et veniebant
niat, et quo vadat ita est quisquis
: ac baptizabantur.
genitus est e Spiritu. 24 Nondum enim conjectus fuerat
9 Respondit Nicodemus, et dixit Joannes in carcerem.
ei, Quomodo possunt haec fieri r 25 Orta est igitur quaestio guibus-
10 Respondit Jesus, et dixit ei, dam ex discipulis Joannis cum Ju-
Tu es doctor ille Israelis, et haec non daeis de purgatione.
nosti ? 26 Veneruntque ad Joannem, et
11 Amen, amen, dico tibi, quod dixerunt ei. Rabbi, is qui tecum erat
scimus loquimur, et quod vidimus tes- apud trajectum Jordanis, cui tu testi-
tamur sed testimonium nostrum non
: monium dedisti, ecce baptizat, et om-
recipitis. nes veniunt ad eum.
12 Si terrena dixi vobis, et non 27 Respondit Joannes, et dixit,
creditis ; quomodo, si dixero vobis Homo non potest recipere quicquam,
coelestia, creditis ? niai fuerit ei datum e coelo.
13 NuUus enim ascendit in coe- 28 Vos ipsi mihi testes estis me
lum, nisi qui descendit e coelo, nempe dixisse, Non sum ego Christus, sed
Filiu* hominis qui est in coelo. missus sum qui apparerem coram eo»
105
 :;

JOANNES, IV.

29 Qui habet sponsam sponsus est;
amicus autem sponsi, qui stat et audit
eum, gaudio gaudet propter vocem
sponsi : hoc ergo gaudium meum im-
pletum est.
30 Ilium oportet crescere, me ve-
sis, potum a me poscis quae sum mu-
lier Samaritana? (non en'im utuntu*
Judaei Samaritanis.)
10 Respondit Jesus et dixit ei, S',
nosses donum illud Dei, et quis sit
ille qui dicit tibi, Da mihi potum, tu

to minui. petiisses ab eo, et dedisset tibi aquam

31 Qui superne venit, supra omnes vivam.
est qui e terra est, terrenus est, et
:
11 Dicit ei mulier, Domine, neque
terrena loquitur; qui e coelo venit, quo haurias habes, et puteus profun-
supra omnes est. dus est ; unde ergo babes aquam il-
32 Et quod vidit et audivit, hoc 1am vivam ?
testatur ; sed testimonium ejus nemo 12 Num tu major es patre nostro
recipit. Jacobo, qui dedit nobis hunc pu-
35 Qui recipit ejus testimonium, teum, ex quo ipse bibit, et filii ejus,
is obsignavit Deum veracem esse. et ejus pecora ?
34 Nam demum, quern
is misit 13 Respondit Jesus, et dixit ei,
Deus, verba Dei loquitur non : enira Quisquis bibit ex aqua ista, sitiet rur-
huic admetitur Deus Spiritum. sus;
35 Pater diligit Pilium, et omnia 14 Quisquis autem blberit ex aqua
dedit ei in manum. ilia quam ego ei dabo, non sitiet in

36 Qui credit in Filium, habet vi- aeternum ; sed aqua ilia quam ego
tam aeternam; qui vero non obtem- dabo ei, fiet in eo fons aquae salientis
perat Filio, non videbit vitam, sed ira in vitam aeternam.
Dei manet super eum. 15 Dicit ei mulier, Domine, da
mihi aquam istam, ut non sitiam, ne-
CAP. IV. que veniam hue ad hauriendum.

UT ergo cognovit Dominus Pha-

risaeos audisse ipsum plures dis-
cipulos facere et baptizare quam Jo-
aunem,
2 (Quanquam Jesus ipse non bap-
16 Dicit ei Jesus, Vade, voca vi-
rura tuum, et veni hue.
17 Respondit mulier, et dixit ei,
Non habeo virum. Dicit ei Jesus»
Bene dixisti, Non habeo virum ;

tizabat, sed discipuli ejus,) 18 Quinque enim viros habuisti

3 lleliquit Judaeam, et abiit rur- et nunc quern habes, non est tuus vir
sum in Galilaeara, hoc vere dixisti.
4 Oportebat autem eum transire 19 Dicit ei mulier, Domine, video
per Samariam. te prophetam esse. .

5 Venit ergo in urbem Samariae 20 Patres nostri in hoc monte ad-

quae dicitur Sichar, juxta praedium oraverunt et vos dicitis, Hierosoly-
:

quod dedit Jacobus Josepho filio mis esse locum ilium ubi oporteat
suo. adorare.
6 Erat autem ibi fons Jacobi. Je- 21 Dicit ei Jesus, Mulier, crede
sus ergo fatigatus ex itinere, ita sedit mihi, venit tempos, quaudo neque ia
ad fontem ; hora enim erat quasi monte neque Hierosolymis ad-
hoc,
sexta. orabitisPatrem.
7 Venit mulier Samaritana ut hau- 22 Vos adoratis quod nescitis; noa
riretaquam dicit ei Jesus, Da mihi
: adoramus quod scimus : quia salus
potum. ex Judaeis est.
8 Nam discipuli ejus abierant in 23 Sed venit bora, et nunc est
urbem, ut cibos emerent. quum adorabunt Pa-
veri adoratores
9 Dicit igitur ei mulier ilia Sa- trem spiritu ac veritate : etenim Pa-
maritana, Quomodo tu, Judaeus quum ter tales ouaerit qui ipsum adorent.
106
 JOANNES, IV.

24 Deus est Spiritus : et qui ad- ac dicentis, Certe dixit mihi omnia
orant eum, oportet ut spiritu ac veri- quae feci.
tate adorent. 40 Quum ergo venissent ad eum
25 Dicit ei mulier, Scio Messiam Samaritani, rogarunt eum ut apud
venturum (qui dicitur Christus) ; ipsos maneret ; et mansit ibi duos dies.
quura venerit ille, nobis annunciabit 41 Ac multo plures crediderunt
omnia. propter sermonem ipsius.
26 Dicit ei Jesus, Ego is sum, qui 42 Et illi mulieri dicebant, Non
loquor tibi. amplius propter tuos sermones credi-
27 Interea vero venerunt ejus dis- mus : ipsi enim audivimus, et scimus
sunt quod cum mu-
cipuli, et mirati hunc esse vere Servatorem ilium mun-
Jere loqueretur nemo tamen dixit,
: di, Christum.

Quid quaeris ? aut, Quid loqueris cum 43 ^ Duobus autem post diebus
ea? exiit inde, et abiit in Galilaeam.
28 Reliquit ergo hydriam suam 44 Ipse enim Jesus testatus fuerat,
mulier, et abiit in urbem, dixitque Prophetam in sua patria honorem non
ejus loci hominibus, habere.
29 Venite, videte hominem qui 45 Quum ergo venisset m Gali-
dixit milii quaecunque feci : num iste laeam, exceperunt eum
quura Galilaei,
est Christus ille ? omnia vidissent quae fecerat Hieroso-
30 Exierunt ergo ex urbe, et vene- lymis in festo nam et ipsi venerant
:

runt ad eum. ad festum.

31 % Interim autem rogabant eum 46 ^ Venit igitur Jesus rursum
discipuli, dicentes, Rabbi, comede. Cana, oppidum Galilaeae, ubi fecerat
32 Ille autem dixit eis, Ego cibum ex aqua vinum. Erat autem in urbe
habeo quo vescar, quem vos non Capernaumo regius quidam, cujus
nostis. filius aegrotabat.
33 Dicebant ergo discipuli alii ad 47 Is quum audisset Jesum venisse
alios, Num quis attulit ei quo vesce- ex Judaea in Galilaeam, abiit ad eum,
retur ? et eum rogavit ut descenderet ac sa-
34 Dicit eis Jesus, Esca mea est naret suum filium erat enim mori-
:

exsequi voluntatem ejus qui misit me, bundus.

et perficere ipsius opus. 48 Dixit ergo Jesus ei. Nisi signa
35 Nonne vos dicitis, Adhuc qua- et miracula videritis, non credetis.
drimestre spatium superest, et messis 49 Dicit ei regius ille, Domine,
erit ? Ecce, dico vobis, attoUite oculos descende priusquam moriatur pueru-
vestros, et spectate regiones ; nam lus meus.
albae jam sunt ad messem. 50 Dicit ei Jesus, Vade, filius
36 Qui autem metit, mercedem ac- tuus vivit. Credidit homo serraoni
cipit, et cogit fructum in vitam aeter- quem dixerat ei Jesus ; et profectus
nam : ut et qui seminat, simul gau- est.

deat, et qui metit. 51 Jam autem

eo descendente, ser-
37 Nam in hoc dictum illud ve- vi occurrerunt et annunciaverunt,
ei,

rum est, Alius est qui seminat, et dicentes, Filius tuus vivit.
alius qui metit. 52 Percontatus est ergo ab eisho-
38 Ego misi vos ad id metendum ram qua melius habuerat et dixe- :

m quo vos non laborastis alii labo- : runt ei, Heri circiter horarn septimam
raverunt, et vos in labores eorum in- dimisit eum febris.
troistis. 55 Agnovit ergo pater id factum
59 ^ Ex
urbe autem ilia multi Sa- esse ilia ipsa hora, qua dixerat ei Je-
maritanorum crediderunt in eum prop- sus, Filius tuus vivit : et credidit ipae,
ter sermonem rauheris illius, testantis ac domus ejus tola.
107
 JOANNES, V.

54 Hoc rursus, id est secundum templo, et dixit ei, Ecce, sanus fac
signum edidit Jesus, quum venisset tus es : ne pecca ampliDs, ut nequid
ex Judaei in Galilaeam. deterius tibi fiat.

15 Abiit homo ille, et nunciavi^

CAP. V. Judaeis Jesum esse a quo sanatus
POSThaeceratfestumJudaeorum, fuerat
et ascendit Jesus Hierosoly- 26 Ac propterea persequebantur
tnam. Judaei Jesum, et stadebant eum tru-
2 Est autem Hierosolymis ad j>or- cidare, quod isla iedssel sabbvAo.
tam pecuariam piscina, quae nomina- 17 Jesus autem respondit eis, Pa-
tur Hebraice Bethesda, quinque por- ter meus usque adhuc operatur, et
ticus habens. ego operor.
3 In his jacebat multitudo magna 18 Propterea^ergo magis studebant
aegrotorum, caecoruni, claudorura, eum Judaei trucidare, quia non soliara
aridoruni, exspectantium aquae mo- solvisset sabbatum, sed et Deum dix-
tum. Jsset patrem suum, aequalem se fa-
4 Angelas enim descendebat eerte ciens Deo,
momento in .piscinam, et- turbibat 19 -Respondit ergo Jesus, et dixit
aquam : itaque qui primus ingressus eis, Amen, amen, dico vobis, non
erat post aquae turbationera, sanus potest Filius a semetipso operari, id
fiebat a quocunque detineretur mor- est nisi viderit Patrem operantem
bo. quaecunque enim ille facit, haec etiam
5 Erat autem quidam illic tricesi- Filius pariter facit.
mum octavum annum agens in morbo. 20 Pater enim amat Filium, et om-
6 Hunc quum vidisset Jesus ja- nia monstrat ei quae ipse facit : et
centem, et cognovisset eum jam mul- opera istis majora monstrabit ei, ut
tum temporis egisse in morbo, dicit ei, vos miremini.
Cupis sanus fieri ? 21 Slciit enim Pater susdt&t mor-
7 Respondit ei aegrotus ille, Do- tuos et vivificat> ita et Filius quos
mine, nan habeo qui, quum turbata vult vivificat.
fuerit aqua, immittat me in piscinam: 22 Nee enim Pater judicat quen-
sed interim dum ego venio, alius ante quam, sed omne judicium dedit
me descendit Filio
8 Dicit ei Jesus, Surge, attolle 23 XJt omnes honorentFilium, prout
grabbatum tuum, et ambula. honorant Patrem-. qui non honorat
9 Et statim sanus factus est homo Filium, non honorat Patrem, ut qui
die et sustulit grabbatum suum, et
: miserit eum.
ambulabat : erat autem sabbatum die 24 Amen, amen, dico vobis, qui
iUo. sermonem meum audit, et credit ei
10 Judaei ergo dicebant ei qui cu- qui misit me, habet vitam aeternarn,
ratus fuerat,Sabbatum est, non licet et incondemnationem non veniet sed :

tibi attoUere grabbatum. morte in vitam.

transivit a
1 Respondit eis, Q,ui me sajjium 25 Amen, amen, dico vobis, adven-
mihi dixit, AttoUe grabbatum
fecit, is tat ^mpus, et nunc est, quum mortui
tuum, et ambula. audient vocem Filii Dei ; et qui au-
12 Interrogaverunt eum ergo, dierint, vivent.
Q,uis ille est qui dixit tibi, Attolle 26 Sicut enim Pater tabet vitam in
grabbatum* tuum, et ambula ? seipso, sic dedit et FiMo habere vitam
J 3
Is autem qui sanatus fuerat ia seipso.
nesciebat quis esset : Jesus enim 27 Et auctoritatem ei dedit etiam
evaserat e turb^ quae erat in illo loco. judidxiTn exexcenai, quatenus Y\\iv»
14 Postea invenit eum Jesus in hominis est
108
 1

JOANNES, VI.

28 Ne hoc miramim ; nam veniet 44 Quomodo vos pfctestis credere,

hora, qua omnes qui in monumentis quum gloriam alii ab aliis captetis, et
sunt audient vocem ejus ;
gloriam illam quae a solo Deo profi-
29 Et prodibunt, qui bona fecerint ciscitur non quaeratis?
in resurrectionem vitae ; qui vero 45 Ne putate me accusaturum vos
mala egerint, in resurrectionem con- apud Patrem est qui accuset vos
:

demnationis. Moses, in quo vos speratis.

30 Non possum ego a meipso fa- 46 Si enim crederetis Mosi, cred©-
cere quicquam : prout audio, judico; retis mihi nam ille de me scripsit.
:

et judicium meum justura est ; quia 47 Quod si scriptis illius non cre-
non quaero voluntatem meam, sed ditis, quomodo verbis meis creditis ?

voluntatera ejus qui misit me, id est,

Patris. CAP. VI.
31 Si ego testor de meipso, testi-
monium meum non est idoncum.
POST haec
Galilaeae, quod
Jesus trans mare
abiit
est Tiberiadis.
32 Alius est qui testatur de me, et 2 Et sequebatur eum turba multa,
scio firmum esse testimonium quod quia videbant ejus signa quae edebat
testatur de me. in aegrotis.
33 Vos misistis ad Joannem, et is 3 Subiit vero in montem Jesus, et
testimonium dedit veritati. ibi sedit cum discipulis suis.
34 Ego autem ab homine testimo- 4 Prope autem erat pascha, fes-
nium non capto sed haec dico ut
: tum Judaeorum.
vos servemini. 5 Quum ergo sustulisset oculos
35 lucerna ardens et lu-
Ille erat Jesus, et conspexisset multam tur-
cens : vos autem voluistis ad momen- bam ad se venire, dicit Philippo,
tum exsultare ejus luce. Unde ememus panes ut isti vescan-
36 At ego testimonium habeo ma- tur?
jus testimonio Joannis opera enim : 6 (Hoc autem dicebat tentans
quae dedit mihi Pater ut ea perfice- eum : ipse enim sciebat quid esset
rem, ipsa, inquam, opera quae ego fa- facturus.)
cio, testantur de me, quod Pater mi- 7 Respondit ei Philippus, Ducento-
serit me. rum denariorum panes non suflece-
37 Et qui misit me Pater, ipse tes- rint eis, ut singuli eorum paululura
tatus est de me : neque vocem ejus quiddam accipiant.
unquam audistis, neque speciem ejus 8 Dicit ei unus ex diiscipulis ejus,
vidistis. nempe Andreas, frater Simonis Pe-
38 Et sermonem ejus non habetis tri,

in vobis manentem; quia quem mi- 9 Est h\c puerulus quidam qui ha-
sit ille, huic vos non creditis. bet quinque panes hordeaceos et duos
39 Scrutamini Scripturas, quia vos pisciculos : sed haec quid sunt inter
videmini vobis va ipsis vitam aeter- tam multos ?
nam habere : et lUae sunt quae tes- 10 Dixit autem Jesus, Facite ut
tantur de me. isti discumbant. Erat autem gramen
40 Sed non vultis venire ad me, ut multum in eo loco. Discubuerunt
vltam habeatis. ergo vivi ilU numero quasi quinquiea
41 Gloriam ab hominibus non cap- mille.
to 1 Accepit autem panes illos Je-
42 Sed vos novi charitatem Dei sus, et actis gratiis distribuit discipu-
non habere in vobis. lis, discipuli vero
discumbentibus
43 Ego veni nomine Patris mei, similiter etiam ex pisciculis illis quan-
nee recipitis me : si venerit alius no- tum volebant.
mine suo, ilium rccipietis. 12 Ut autem expleti sunt, dixit Je*
109 K*
 JOANNES, VI.

Sits discipulis suis, Cogite quae super- 26 Respondit eis Jesus, et dixit>
fuerunt fragmenta, ne quid pereat. Amen, amen, dico vobis, quaeritis
13 Coegerunt ergo, et impleverunt me, non quia vidistis signa, sed quia
duodecim cophinos fragmentis ex quin- comedistis panes illos, et saturati es-
que illis panibus hordeaceis, quae tis.

superfuerant iis qui coraederant. 27 Operemini non cibo qui perlt,

14 lUi ergo, quum vidissent sig- sed cibo qui permanet in vitara
illi

num quod Jesus ediderat, dicebant, aeternam, quem Filius hominis dabit
Hie est vere propheta iile qui ventu- vobis hunc enim Pater obsignavit,
:

rus erat in mundum. id Deus.

est,

15 Jesus ergo, quum nosset ven- 28 Dixerunt ergo ad eum, Quid

tures, et se abrepturos ut se facerent faciemus ut operemur operibus Dei ?
regem, secessit rursus in montem so- 29 Respondit Jesus, et dixit eis,
lus ipse. Hoc illud est opus Dei, ut credatis in
16 ^ Ut autem serum diei factum eum quem ille misit.
est, descenderunt discipuli ejus ad 30 Dixerunt ergo ei. Quod ergo tu
mare. signum edis,ut videamus et creda*
17 Et ingressi navigium ibant trans mus tibi ? quid operaris ?

mare Capernaumum versus ; jam au- 51 Patres nostri comederunt illud

tem erant tenebrae, nee venerat ad manna in deserto illo : sicut scriptum

eos Jesus. est, Panem coelestem dedit eis ves-

18 Et mare, vento magno flante, cendum.
msurgebat. 32 Dixit ergo eis Jesus, Amen,
19 Provecti vero quasi stadia vi- amen, dico vobis, nequaquam Moses
ginti-quinque aut triginta, conspici- dedit vobis panem ilium coelestem
unt Jesum ambukntem super mare, sed Pater meus dat vobis panem il-

et appropinquantem navi; et timue- ium coelestem verum.

runt 33 Panis enim ille Del is est qui
20 lUe vero dixit eis, Ego sum, ne de coelo descendit, et dat vitam
timete. mundo.
21 Cupide ergo receperunt eum 34 Dixerunt ergo ei, Doraine, da
m navigium ; et statim navigium nobis semper panem istum.
pervenit ad regionem in quam ibant. 35 Dixit autem eis Jesus, Ego sum
22 ^ Postero die, turba quae sub- panis ille vitae : qui venit ad me ne-
stiterat eismare, quum vidisset illic quaquam esuriet ; et qui credit in
non fuisse aliud navigiolum nisi unum me non sitiet unquam.
illud in quod ingressi fuerant discipuli 36 Sed dixi vobis, vos etiam vidisse
ejus, et Jesum non introisse cum dis- me, et non credere.
cipulis suis in navigium, sed solos ejus 37 Quicquid dat mihi Pater, ad
discipulos abiisse me veniet; et eum qui venit ad me
23 (Alia vero navigiola Tiberiade nequaquam ejecerim foras :

venerunt prope locum ilium ubi co- 38 Quia descendi e coelo, ut ex

mederant panem, posteaquam gratias sequar non voluntatem meam, sed
egisset Dominus ;
voluntatem ejus qui misit me.
24 Quum igitur, inquam, vidisset 39 Haec est autem voluntas ejus
turba Jesum illic non esse, neque qui misit me, id est, Patris, ut quic-
discipulos ejus, ingressi sunt et ipsi quid mihi dederit, non perdam ex
in navigia, etvenerunt Capernaum- eo, sed suscitem illud in ultimo illo
um, quaerentes Jesum. die.
25 Et eo invento trans mare, dixe- 40 Haec est autem voluntas ejus,
runt ei, Rabbi, quando hue perve- qui misit me, ut omnis qui conspidt
Qisti? Filium, et credit in eum, habeat vi*
110
 JOANNES, VII.

tam aeternam : et suscitem ipsum ego et ego vivo per Patrem : tta etiam qui
ultimo illo die. ederit me, vivet ipse quoque per me.
41 Murmurabant ergo Judaei de 58 Hie est panis ille qui de coelo
eo, quia dixerat, Ego sum panis ille descendit non prout comederunt
;

qui e coelo descendit. patres vestri manna, et mortui sunt

42 Et dicebant, Nonne hie est Je- qui ederit hunc panera, vivet in aeter-
sus, filius ille Josephi, cujus nos novi- num.
mus patrem et matrem ? quomodo 59 Haec dixit in synagoga, quum
ergo dicit iste, E coelo descendi ? doceret in urbe Capernaumo.
43 Respondit ergo Jesus, et dixit 60 Multi ergo ex discipulis ejus
eis, Ne murmurate inter vos. his auditis dixerunt, Durus est hie
44 Nemo potest venire ad me, nisi sermo : quis potest eum audire ?
Pater, qui misit me, traxerit eum : 61 Sciens autem Jesus apud se dis-
et ego suscitem ipsum ultimo illo die. cipulos suos de hoc murmur are, dixit
45 Scriptum est in prophetis, Et eis, Hoccine vos offendit ?

erunt omnes docti a Deo. Quisquis 62 Quid si igitur spectaveritis Fi-

ergo audivit a Patre, et didicit, venit lium hominis ascendentem eo ubi
ad me. erat prius ?
46 Non quod Patrem viderit quis- 63 Spiritus est id quod vivificat
quara, nisi is qui est a Deo j hie vidit caro non prodest quicquam ; verba
Patrem, quae ego loquor vobis, spiritus sunt
47 Amen, amen, dico vobis, qui et vita sunt.
credit in me habet vitam aeternam. 64 Sed sunt quidam ex vobis qui
48 Ego sum panis ille vitae. non credunt. Sciebat enim a prin-
49 Patres vestri comederunt man- cipio Jesus quinam essent qui non
na in deserto, et mortui sunt. credebant,- et quis eum proditurus
50 Hie est panis ille qui e coelo
descendit, ut qui eo vescitur, non 65 Et dicebat, Propterea dixi vo-
moriatur. bis neminem posse venire ad me, nisi
51 Ego sum panis ille vivificus qui fuerit ei datum a Patre nieo.
e coelo descendit. Siquis ederit ex hoc 66 Ex eo tempore multi discipulo-
pane, vivet in aeternam panis autera
: rum ejus pedem retulerunt, nee am-
quem ego dabo, caro mea est, quam plius cum eo versabantur.
ego dabo pro mundi vita. 67 Dixit ergo Jesus duodecim illis,
52 Pugnabant ergo Judaei alii ad- Num et vos vultis abire ?
versus alios, dicentes, Quomodo po- 68 Respondit ergo ei Simon Pe
test hie nobis carnem suam dare ad trus, Domine, ad quem abibimus?
vescendum ? verba vitae aeternae habes :
53 Dixit ergo eis Jesus, Amen, 69 Et nos credidimus, et scimus
amenj dico vobis, nisi ederitis carnem te esse Christum ilium Filium Dei
Filii hominis, et biberitis ejus san- viventis.
guinem, non habebitis vitam in vobis. 70 Respondit eis Jesus, Nonne ego
54 Qui edit carnem meam, et bibit vos duodecim elegi, et tamen unus
meum sanguinem, habet vitam aeter- ex vobis est diabolus ?
nam; et ego suscitabo ipsum in ul- 71 Loquebatur autem de Juda Si-
timo illo die. monis Jilio Iscariota ; futurum enim
55 Caro enim mea vere est cibus, erat ut hie proderet eum, quum esset
et sanguis meus vere est potus. unus ex illis duodecim.
56 Qui edit meam carnem, et bibit
meum sanguinem, in me manet, et CAP. VII.
ego in eo. VERSABATUR autem Jesus
57 Sicut misit me vivens ille Pater, post haec in Galilaea: nolebat
111
 JOANNES, VII.
enim in Judaea versari, quia studebant hie verax est, et injustitia m eo noig
eum Judaei trucidare. est.
2 Pl-ope autem erat festum Judaeo- 19 Nonne Moses dedit vobis le-
rum Scenopegia. gem, et tamen nemo ex vobis prae»
5 Dixerunt igitur ad eum fratres Stat legem ? quid me studetis truci-
ejus, Digredere hinc, et vade in Ju- dare?
daeam, ut tui quoque discipuli spec- 20 Respondit turba et dixit, Dae-
tent opera tua quae facis. monium habes : quis te studet truci»
4 Nemo enim in occulto facit ali- dare?
quid, et quaerit ipse Celebris esse : si 21 Respondit Jesus et dixit eis,
haec facis, patefacito teipsum mundo. Unum opus feci, et omnes mira-
5 Nam ne fratres quidem ejus cre- mini.
debant in eum. 22 Attamen Moses dedit vobis cir-
6 Dicit ergo eis Jesus, Tempus cumcisionem (non quod ex Mose sit*
meum nondum adest tempus autem : sed quia ex patribus), et sabbato cir-
vestrum semper est paratum. cumciditis hominem.
7 Non potest mundus vos odisse : 23 Si circumcisionem accipit ho-
me autem odit, quoniam ego testor mo sabbato, ut non solvatur lex Mo-
de eo, opera ejus mala esse. sis, mihi indignanimi quod totum
8 Vos ascendite ad hos dies festos: hominem sanum fecerim sabbato ?
ego nondum ascendo ad festum, quia 24 Ne judicate secundum speeiem,
tempus meum nondum expletum est. sed justum illud judicium ferte.
9 Haec autem quum eis dixisset, 25 Dicebat ergo quidam ex Hieror
ttiansit in Galilaea. solj'mitanis, Nonne hie est quem stu-
10 f Ut ascenderunt autem fra- dent trucidare ?
ad fes-
tres ejus, tunc et ipse ascendit 26 At ecce, palam loquitur, et ni-
tum, non manifeste, sed velut in oc- hil ei dicunt : numnam vero cogno-
culto. verunt primores hunc vere esse
1 Judaei ergo quaerebant eum in Christum ilium ?
festo, et dicebant, Ubi est ille ? 27 Sed novimus unde hic sit

12 Et mussitatio multa erat in tur- quum autem venerit iVe Ciiristus, ne-
ba de eo alii quidem dicebant, Vir
: mo cogniturus est unde sit.
bonus est ; alii vero dicebant, Non, 28 Clamabat
e.'go Jesus in templo,
sed turbam seducit. docens ac dicens, Et me nostis, et
13 NuUus tamen palam loqueba- unde sim nostis : et a meipso non
tur de eo, propter metum Judaeo- veni, sed est verax qui misit me,
rum. quem vos non nostis.
14 f Festo autem illo jam medio 29 Ego vero novi eum, quia ab
ascendit Jesus in templum, ac doce- ipso sum, et ille me misit.
bat 30 Studebant ergo eum prehen-
15 Et mirabantur Judaei, dicentes, dere :sed nemo injecit in eum ma-
Quomodo iste literas novit, quum eas num, quia nondum venerat bora ilia

non didicerit ? ipsius.

16 Respondit eis Jesus, et dixit, 31 Multi vero ex turba credlderunt
Mea doctrina non est mea, sed ejus in eum, et dicebant, Christus, quum
qui misit me. venerit, num slgna plura edet lis quae
17 Si quis voluerit quod ille vult iste edidlt ?

facere, cognoscet de doctrina, utrum 32 Audierunt Pharisaei turbam la-

ex Deo sit, an ego a meipso loquar. ta murmurantem de eo, et miserunt
18 Qui a semetipso loquitur, glo- Pharisaei ac primarii sacerdotes mi-
nam propriam quaerit: qui autem nistros uteum prehenderent.
quaerit gloriam ejus qui misit ipsum. 55 Dixit ergo eis Jesus, Adhuc
112
 JOANNES, VIII.

paulisper ero vobiscum : deinde ab- 48 Num

quis ex primoribus cre-
ibo ad eum qui me misit. didit in eum, aut ex Pharisaeis ?
34 Quaeretis me, nee invenietis : 49 Sed turba haec, quae non novit
et ubi ego ero, eo vos non poteritis legem, exsecrabilis est.
venire. 50 Dicit eis Nicodemus, is qui ve-
35 Dixerunt ergo Judaei inter nerat ad eum nocte, quum unus esset
sese, Quo jam est iste profecturus, ex illis

ut nos non inveniamus eum ? num 51 Num lex nostra condemnat

ad eos qui dispersi sunt inter Grae- quempiam, nisi prius ex ipso audierit,
cos profecturus est, et Graecos doc- et cognoverit quid faciat ?
turus ? 52 Responderunt et dixerunt ei,

36 Quis sermo quern dixit,

est hic Num et tu Galilaeus es ? scrutare, et
Quaeretii me, et non invenietis scito ex Galilaea prophetam non fuisse
et ubi ego ero, vos non poteritis ve- suscitatum.
nire? 55 Et profectus est unusquisque
37 f Ultimo autem die illo mag- domum suam.
no festi stetit Jesus, et clamavit, di-
cens, Siquis sitit, veniat ad me, et CAP. VIII.
bibat. JESUS autem profectus est in
38 Qui credit inme, sicut dixit montem Olearum.
Scriptura, flumina aquae vivae ex 2 Et diluculo rursus adfuit
in tem-
ventre ipsius fluent. ple ; populus venit ad eum,
et totus
39 (Hoc autem dixit de Spiritu il- et sedens docebat eos.
loquem accepturi erant credentes in 3 Adducunt autem ad eum scribae
eum nondum enim erat Spiritus
: et Pharisaei mulierem in adulterio
Sanctus, quia Jesus nondum erat glo- deprehensam : et quum statuissent
rificatus.) earn in medio,
40 Multi ergo e turba, quum au- 4 Dicuntei, Praeceptor, haec mU'.

dissent hunc sermonem, dicebant, lierdeprehensa est in ipso facto, quum

Vere hic est propheta ille. moecharetur.
41 Alii dicebant, Hic est Chris- 5 In lege vero Moses mandavit
tus ille. Quidam autem dicebant, nobis ut tales lapidentur : tu ergo
Num enim e Galilaea veniet ille quid dicis ?
Christus ? 6 Hoc autem dicebant tentantes
42 Nonne Scriptura ex se- dicit, eum, ut possent eum accusare. Jesus
mine Davidis, et ex vico Bethlehema, autem incurvatus deorsum, digito
ubi erat David, venturum ilium scribebat in terra.
Christum ? 7 Quum
autem perseverarent eum
43 Dissidium ergo ortum est in eis. Qui
interrogare, erexit se, et dixit
turba piropter eum. vestriim immunis est a peccato, pri-
44 Quidam autem ex ipsis vole- mus in eam jaciat lapidfem.
bant eum prehendere : sed nemo in- 8 Et rursum incurvatus deorsum,
iecit in eum manus. scribebat in terra.
45 Venerunt ergo ministri ad pri- 9 Ipsi vero quum haec audivissent,
marios sacerdotes et Pharisaeos : qui et a conscientia redarguerentur, sin-
dixerunt eis, Quare non adduxistis gulatim aUus post alium exibant, ini-
eum? tio facto a senioribus usque ad ulti-
46 Responderunt ministri, Nun- mos: et relictus est solus Jesus, e*
quam ita loquutus est homo ut homo mulier in medio stans.
iste. 10 Quum autem sese Jesus erex-
47 Responderunt ergo eis Phari- isset, et neminem conspiceret praetei
saei, Num et vos seducti estis ? mulierem, dixit ei, Mulier, ubi sunt
113
 6 :

JOANNES, VIII.

ilfi tui accusatores? nemo te con- 24 Ideo vobls dixi, vos moritur<M
demnavit ? in peccatis vestris ; nam nisi credide
11 Ipsa vero dixit, Nemo, Do- ritis me eum esse, moriemini in pec-
mine. Dixit autem ei Jesus, Nee catis vestris.
ego te condemno vade, et ne am- : 25 Dixerunt ergo ei, Tu quis es ?
pUus pecca. Tum dixit eis Jesus, Id quod a prin-
19: ^ Rursum ergo Jesus eis lo- cipio dico vobis.
quutus est, dicens, Ego sum lux ilia 26 Multa habeo quae de vobis lo-
mundi qui sequitur me, non
: ambu- quar ac judicem ; sed qui me misit,
labit in tenebris, sed habebit lumen verax est ; et ego quae audivi ab eo,
vitae. haec loquor mundo.
13 Phansaei igitur dixerunt ei, Tu 27 Non cognoverunt eum de Patre
de teipso testaris testimonium tuum
: sibi haec dicere.
non est firmum. 28 Dixit ergo eis Jesus, Quum sus-
14 Respondit Jesus, et dixit eis, tuleritis Filium hominis, tunc agnos-
Etiamsi ego testor de meipso, firmum cetis me eum esse, et a meipso nihil
est testimonium meum j quia scio facere; sed prout docuit me Pater,
unde venerim, et quo vadam vos : haec loqui.
autem nescitis unde venerim, et quo 29 Nam qui me misit, mecum est
vadam. non reliquit me solum Pater, quia ego
15 Vos secundum carnemjudicatis: quae placita sunt ei facio semper.

ego non judico quenquam. 50 Haec illo loquente multi credi-

1 Quod si etiam judicarem ego, derunt in eum.
judicium meum firmum essetj quia 31 f Dicebat ergo Jesus iis Judaeis
solus non sum, sed ego, et qui misit qui crediderant ipsi, Si vos manseri-
me Pater. tis in sermone meo, vere discipul'

17 Sed et in lege vestra scriptum mei eritis.

£st, duorum hominum testimonium 32 Et cognoscetis veritatem, et ve
firmum esse. ritas vos in libertatem vindicabit.
18 Ego IS sum qui testor de me- 33 Responderunt ei, Semen Abra-
ipso, et testatur de me qui misit me hami sumus, neque cuiquam servivi-
Pater. mus unquam : quomodo tu dicis, Vos
1 9 Dicebant ergo ei, Ubi est tuus m libertatem vindicabimini ?
ille Pater? Respondit Jesus, Neque 54 Respondit eis Jesus, Amen»
me nostis, neque Patrem meum : si amen, dico vobis, quisquis operam da*
me nossetis, Patrem quoque meum peccato, servus est peccati.
nossetis. 55 Servus autem non manet in
20 Haec verba loquutus est Jesus domo perpetuo filius manet per-
:

»n gazophylacio, decens in templo : petud.

et nemo prehendit eum, quia non- 36 Itaque si vos Filius in liberta-
dum venerat ilia ipsius hora. tem vindicarit, vere liberi eritis.
21 ^ Dixit ergo iterum eis Jesus, 37 Scio vos semen Abrahami esse,
Ego vado, et quaeretis me, et in hoc sed studetis me trucidare, quia ser-
peccato vestro moriemini quo ego : mo ille mens non habet locum apud
vado, vos non potestis venire. vos.
22 Dicebant ergo Judaei, Num tru- 38 Ego loquor quod vidi apud Pa
cidabit seipsum, qui dicat. Quo ego trem meum
; et vos facitis quod vii
vado, vos non potestis venire ? distisapud patrem vestrum.
25 Tunc dixit eis, Vos ex loets in- 39 Responderunt et dixerunt ei,
femis estis, ego sum ex supernis vos : Pater noster Abrahamus est Dicit
ex hoc mundo estis, ego non sum ex eis Jesus, Si filii Abrahami
hoc mundo. opera Abrahami faceretis.
1X4
 JOANNES, IX.

40 Nunc autem studetis me tru- etiam prophetae mortui sunt . quem

cidare,honiinem qui veritatem vobis tu teipsum facis ?
loquutus sum, quam audivi a Deo : 54 Respondit Jesus, Si ego glori-
hoc Abrahamus non fecit. fico meipsum, gloria mea nihil est

41 Vos facitis opera patris vestri. Pater ille mens is est qui
glorificat me,
Itaque dixerunt ei, Ncs ex scorta- quem vos dicitis Deum
vestrum esse.
tione non sumus geniti : unum Pa- 55 Sed non nostis eum ; ego vero
trem habemus, nevijfe Deum. ipsum novi et si dixero ipsum mihi
:

42 Dixit ergo eis Jesus, Si Deus non esse notum, ero similis vestri, id
Pater vester esset, diligeritis me ; ego est, mendax : sed eura novi, et sermo-

enin a Deo prodii et adsum: nee nem ejus servo.

enim a meipso veni, sed ille me 56 Abrahamus pater ille vester
misit gestivit ut videret diem istum meum
43 Q,uare loquutionem istam meam et vidit, ac gavisus est.
non agnoscitis ? nempe quoniam non 57 Dixerunt igitur ei Judaei,
potestis audire sermonem meum. Quinquaginta annos nondum habes, et
44 Vos ex patre diabolo estis. et Abrahamum vidisti ?
cupiditates patris vestri vultis ex- 58 Dixit Amen, amen,
eis Jesus,
plere. lUe fuit homicida a principio, dico priusquam Abrahamus
vobis,
et in veritate non perstitit ; non est existeret,ego sum.
enim Veritas in eo. Quotiescunque 59 Sustulerunt ergo lapides ut ja-
loquitur niendacium, de suo loqui- cerent in eum : Jesus autem occulta-
tur, quia mendax est, et pater ille vit se, et exivit e templo, quum trans-
mendacii. ivisset per medios ipsos : et ita prae-
45 Vos autem, quia ego veritatem teriit.
dico non creditis mihi.
46 Q,uis ex vobis arguit me de pec- CAP. IX.
cato? si veritatem dico, quare vos PRAETERIENS 'autem vidit
non creditis mihi ? quendam caecum a nativitate.
47 Qui ex Deo est, verba Dei 2 Et interrogaverunt eum discipuli
audit ;
propterea vos non auditis, quia ejus, dicentes, Rabbi, quis peccavit,
ex Deo non estis. iste, an parentes ejus, ut caecus nas-
48 Responderunt ergo Judaei et ceretur ?
dixerunt ei, Nonne bene
dicimus te 3 Respondit Jesus, Neque iste
Samaritanum esse, et daemonium ha- peccavit, neque parentes
ut cae- ejus,
bere? cus nasceretur ; sed caecus natus esty
49 Respondit Jesus, Ego daemoni- ut opera Dei manifesta fiant in eo.
um non habeo ; sed honoro Patrem 4 Oportet me vacare operibus ejus
meum, et vos contumelia afficitis me. qui misit me, donee dies est : veniet
50 Ego vero non quaero gloriam nox,quum nemo potest operari.
meam : est qui quaerat et judicet. 5 Quamdiu fuero in mundo, Lux
51 Amen, amen, dico vobis, siquis sum mundi.
sermonem meum servaverit, mortem 6 Hoc quum dixisset, spuit humi,
non conspiciet in aeternum. et fecit lutum ex sputo, etillevit lu-
52 Dixerunt ergo ei Judaei, Nunc tum oculis caeci *
agnoscimus te daemonium habere. 7 Dixitque ei, Vade, ablue oculos
Abrahamus mortuus est, etprophetae in piscina Siloam, quod est, si inter-
et tu dicis, Siquis sermonem meum preteris, Missus. Abiit ergo, et abluij
servaverit, non gustabit mortem in oculos, rediitque videns.
aelernum. 8 Vicini ergo, et qui prius viderant
53 Num tu major es patre illo nos- eum caecum esse, dicebant, Nonne
tro Abrabamo; qui mortuus est? hie est qui sedebat et mencQcabat ?
115
 1 .

JOANNES, IX.

9 Alii dicebant^ Hie est ; aliivero, 22 Haec dixerunt parentes ^Ufij

Similis est ei. Ille verb dicebat, Ego quod tiraerent Judaeos : jam enira
IS sum. constituerant Judaei, ut siquis eum
10 Dlxerunt ergo ei, Quomodo confiteretur esse Christum, synagoga
aperti sunt tibi oculi ? moveretur.
1Respondit ille, et dixit, Quidam 25 Propterea parentes ejus dixe-
qui dicitur Jesus lutum fecit, et il- runt Aetatem habet, ipsum interro-
levit illud oculis meis, et dixit mihi, gate.
Vade ad piscinam Siloam, et ablue 24 Secundo ergo vocarunt lomi-
oculos : ut autem abii et ablui oculos, nem qui fuerat caecus, et dixerunt ei,

vidi. Tribue gloriam Deo ; nos hunc ho*

12 Dixerunt ergo ei, Ubi est ille ? minem scimus peccatorem esse.
Ait, Nescio. 25 Respondit igitur ille, et dixit,
15 f Adducunt eum ad Phari- An peccator sit nescio : unum scio ;

saeos, eum, inquam, qui dim caecus me, quum caecus fuerim, nunc videre.
fuerat. 26 Dixerunt autem ei rursus, Quid
14 Erat autem sabbatum, quum fecit tibi ? quomodo aperuit oculos
lutum faceret Jesus, et aperiret ocu- tuos ?
los ejus. 27 Respondit eis, Jam vobis dixi,
15 Rursus ergo interrogarunt eum et non audistis cur iterum vultis
:

etiara Pharisaei, quomodo videndi fa- audire ? num et vos fieri vultis ipsiu
eultatem esset adeptus. Ille vero discipuli ?
dixit eis, Lutum imposuit oculis meis, 28 Itaque conviciati sunt ei, et dix-
et ablui oculos, et video. erunt, Tu discipulus illius es : not
16Dicebant ergo ex Pharisaeis autem Mosis discipuli sumus.
quidam, Homo iste non est a Deo ; 29 Nos scimus Deum esse lo-
nam sabbatum non servat. Alii di- quutum Mosi hie autem unde
: sit

cebant, Quomodo potest quispiam nescimus.

peccator talia signa edere ? Et dis- 30 Respondit ille, et dixit eis, At
sidium erat inter eos. enim istud mirum est, quod vos ne-
17 Rursus dicunt caeco, Tu quid sciatis unde sit, et tamen aperuit meos
dicis de ipso, quod aperuit oculos oculos.
tuos ? Ille autem dixit, Certe pro- 31 Scimus autem quod Deus pec-
pheta est. catores non audiat sed si : quis Dei
18 Non crediderunt ergo Judaei cultor est, et facit quod ille vult, ille
de eo quod caecus fuisset, et videndi hunc audit
facultatem esset adeptus, usquequo 32 Ab seculo non est auditum ali-
Tocarunt ejus parentes, ejus, inquam, quem aperuisse oculos ejus qui caecus
qui videndi facultatem fuerat adep- natus fuerit.
tus. 53 Nisi esset hie a Deo, non pos-
9 Et interrogaverunt eos, dicen-
1 set tale quicquam facere.
tes, Hiccine est Alius ille vester, quem 34 Responderunt et dixerunt ei,

vos dicitis caecum natum esse ? quo- Tu in peccatis natus es totus, et tu

modo ergo nunc videt ? doces nos ? Et ejecerunt eum foras.
20 Responderunt eis parentes ejus, 35 Audivit Jesus eum ejectum fo-
et dixerunt, Scimus hunc esse filium r^s ; et eum nactus, dixit ei, Tune
ilium nostrum, et caecum natum esse: credis in Filium Dei ?
21 Quomodo vero nunc videat 36 Respondit ille, et dixit, Quis
nescimus!; aut quis ejus aperuerit est, Domine, ut credam in eum ?
oculos nos nescimus : ipse aetatem 37 Dixit autem ei Jesus, Et vl-
tabet, ipsum interrogate, ipse de se disti eum, et is est qui loquitur te«
loquetur. cum>
116
 1 : 9
JOANNES, X.

58 At ille ait, Credo, Domine. Et est pastor, cujus non sunt oves pro-
adoravit eura. priae, videns lupum venientem, relin-
39 Et dixit Jesus, Ad judicium ex- quit oves, et fugit lupus autem eas
:

ercendum ego in hunc mundum veni rapit, et dispergit ovile :

ut qui non vident, videant ; et qui vi- 13 Mercenarius autem fugit, quia
dent, caeci fiant. mercenarius est, et non est illi cura
40 Audierunt autem haec quidara ovium.
ex Pharisaeis qui cum ipso erant, 14 Ego sum pastor ille bonus, et
et dixerunt ei, Num et nos caeci agnosco meas, et agnoscor a meis.
fiiraus? 15 Prout novit me Pater, ita et
41 Dixit eis Jesus, Si caeci essetis, ego novi Patrem ; et animam meam
non haberetis peccatum : nunc vero depono pro ovibus.
dicitis, Videmus : itaque peccatum 16 Alias etiam oves habeo, quae
vestrum man©t. non sunt ex hac caula illas quoque :

oportet me adducere ; nam vocem

CAP. X. meam audient fietque unus grex, et
:

AMEN, amen, dico

ingreditur per ostium
vobis, qui
in caulam
non unus pastor.
17 Propterea Pater me diligit,
ovium, sed ascendit aliunde, ille fur quia ego depono animam meam ut
est et latro. eam rursus assumam.
2 Qui vero ingreditur per ostium, 18 Nemo tollit eam a me, sed ego
pastor est ovium. depono eam per me ipsum potesta- :

3 Huic aperit janitor, et oves vo- tem habeo deponerfdi eam, et potesta-
cem ejus audiunt : et suas oves vocat tem habeo rursus eam assumendi.
nominatim, et educit eas. Hoc mandatum accepi a Patre meo.
4 Quumque suas oves emiserit, 1 Dissidium igitur rursum ortum
antegreditur eas : et oves eum se- est inter Judaeos propter istos ser-
quuntur, quia norunt vocem ejus. mones.
5 Alienum autem nequaquam se- 20 Dicebant autem multi eorum,
quentur, sed fugient ab eo j
quia non Daemonium habet, et insanit : quid
norunt vocem alienorum. eum auditis ?
6 Hanc similitudinem dixit eis 21 Alii dicebant, Haec verba non
Jesus. Illi vero non cognoverunt sunt daemoniaci : num daemonium
quaenam ilia essent quae loquebatur potest caecorum oculos aperire ?
eis. 22 ^ Facta sunt autem encaenia
7 f Jesus ergo rursum dixit eis, Hierosolymis, et hiems erat.
Amen, amen, dico vobis, ego sum os- 23 Et ambulabat' Jesus in templo
tium illud ovium. in portieu Solomonis.
8 Quotquot ante me venerunt, 24 Cinxerunt igitur eum Judaei,
fures sunt et latrones sed oves non
: et dixerunt ei, Quousque animam
auscultarunt eos. nostram suspendis ? Si tu es Christus
9 Ego sum illud ostium : per me ille, die nobis aperte.
siquis introierit, servabitur ; et ingre- 25 Respondit Dixi vo-
eis Jesus,
dietur, et egredietur, et pascua inve- bis, opera quae ego fa-
nee creditis :

niet. cio in nomine Patris mei, haec tes-

10 Fur non venit nisi ut furetur, tantur de me.
et mactet ac perdat oves : ego veni 26 Sed vos non creditis, non enira
ut vitam habeant, et abundent. estis ex ovibus illis meis, slcut dixi
1 Ego sum pastor ille bonus : vobis.
bonus pastor animam suam deponit 27 Oves illae meae vocem meara
pro ovibus. audiunt, et ego eas agnoscop et se>-
12 Mercenarius autem, et qui non quuntur me.
U7 L
 ; : : : : ,

JOANNES. XI.
28 Et ego vitam aeternam do eis, 2 (Maria autem ea erat quae unxlt
nee peribunt in aeternum, neque ra- Dominum unguento, et extersit pedea
piet eas quisquam e manu mea. ejus capillis suis ; cujUs frater Laza-
29 Pater ille meus, qui mihi dedit rus aegrotabat.)
eas, major omnibus est : neque quis- 3 Miserunt ergo sorores ejus ad
quam potest eas eripere e manu Pa- ipsura, dicentes, Domine, ecce, is

tris mei. quem amas, aegrotat.

30 Ego et Pater unum sumus. 4 Jesus autem, hoc audito, dixit,
51 Sustulerunt ergo rursum lapi- Morbus iste non est immissus ad
dss Judaei, ut eum lapidarent. mortem, sed pro Dei gloria, ut per
32 Respondit eis Jesus, Multa bo- eum morbum glorificetur Filius Dei.
na opera exhibui vobis ex Patre meo 5 Diligebat autem Jesus Martham,
propter quod illorum operum me la- et sororem ejus, et Lazarum.
pidatis ? 6 Ut ergo audivit ilium aegrotare,
33 Responderunt ei Judaei, dicen- turn quidem mansit duos dies in eo
tes, Ob bonum opus non lapidamus loco ubi erat.
te, sed ob blasphemiam, id est, quia 7 Deinde postea dixit discipulis,
tu,homo quum sis, facis teipsum Eamus Judaeam rursus.
in
Deum. 8 Dicunt ei discipuli, Rabbi, modd
34 Respondit eis Jesus, Nonne, studebant te Judaei lapidare, et rur-
scriptum est in lege vestra, Ego dixi, sum illuc abis?
dii estis ? 9 Respondit Jesus, Nonne duode-
55 Si illos dixit deos, ad quos ser- cim sunt horae diei ? Siquis ambulet
mo Dei factus est, et non potest solvi interdiu, non impingit, quia lucem
Scnptura hujus mundi videt.
36 Mene, quem Pater sanctificavit 10 Si quis autem ambulet nocte,
et misit in mundum, vos dicitis blas- impingit, quia lux ei non adest.
phemare, quia dixi, Filius Dei sum ? 11 Haec ait; et postea dixit eis,
37 Si non facio opera Patris mei, Lazarus, amicus ille noster, dormit
nolite credere mihi sed proficiscor ut a somno excitem
38 Sin vero ilia facio, etiamsi mihi eum.
non credatis, operibus tamen credite; 12 Dixerunt ergo discipuli ejus,
ut cognoscatis et credatis Patrem in Domine, si dormit, servabitur.
me esse, et me in eo. 13 Hoc autem dixerat Jesus de ip-
39 Rursus ergo studebant eum sius morte : at illi putarunt eum de
prehendere : sed qjcivit ex eorum ma. dormitione somni dicere.
nu. 14 Tunc ergo Jesus dixit eis aper-
40 Abiitque rursus ad trajectum te, Lazarus mortuus est
Jordanis, In eum locum ubi primum 15 Et gaudeo propter vos, ut cre-
fuerat Joannes, quum baptizaret, datis, me illic non fuisse sed eamus
:

mansitque illic. ad eum.

41 Multi autem veniebant ad eum, 16 Dixit autem Thomas, qui dici-
et dicebant, Joannes quidem signum tur Didymus, condiscipulis, Eamus et
nullum edidit : quaecunque autem de nos, ut moriamur cum eo.
isto dixit, vera erant. 17 Venit ergo Jesus, et invenit
42 Et multi illic crediderunt in eum quartum jam diem in monumento
agere.
18 Erat autem Bethania prope
CAP. XL Hierosolymam fere stadiis quindecim.
AEGROTABAT autem quidam 19 Multique ex Judaeis ^enerant
nomine Lazarus a Bethania, ex ad Martham et Mariam, ut consola-
vico Mariae et Marthas sororis ipsius. rentur ea? de fratre sue.
118
 ; ! ; :;

JOANNES, XI.

20 Martha ergo, ut audivit Jesum runt, Non paterat hie, qui aperuit
venire, occurrit ei : Maria vero domi oculos caeci, facere ut et iste non mo-
sedebat. reretur ?
21 Dixit autem Martha Jesu, Do- 38 Jesus ergo rursum Tremens apud
niine, si fuisses hie, fr-J+er meus non semetipsum, venit ad monumentum
mortuus
fuisset : erat autem spelunca, et lapis erat ei
22 Sedet nunc scio, fore ut quae- impositus.
cunque petieris a Deo, det tibi. 39 Ait Jesus, Tollite lapidem.
25 Dicit ei Jesus, Resurget frater Dicit Martha, soror ejus qui mor-
ei

iUUS. tuus fuerat, Domine, jam olet ; qua-

24 Dicit ei Martha, Scio resurrec- tuor enlm dierum est.
turum in resurrectione ultimo illo 40 Dicit ei Jesus, "Nonne dixi tibj,
die. fore, si credideris, ut videas gloriam
25 Dixit ei Jesus, Ego sum resur- Dei?
rectio et vita : qui credit in me, etiam- 41 Sustulerunt ergo lapidem e loco
simortuus fuerit, vivet: ubi mortuus ille fuerat positus. Je-
26 Et quisquis vivit, et credit in sus autem sustulit sursum oculos, et
me, non morietur in aeternura. Credis dixit. Pater, gratias ago tibi quod me
hoc? audieris.
27 Ait illi, Etiam, Domine, ego 42 Ego vero sciebam me semper a
credo te esse Christum ilium Filium te audiri : sed propter turbam cir-
ilium Dei, qui in mundum venturus cumstantem hoc dixi, ut credant me
erat. a te missum esse.
28 Et quum haec dixisset, abiit, 45 Et quum haec dixisset, clama-
et clam vocavit Mariam sororem vit voce magna, Lazare, adesdum
suam, dicens, Praeceptor adest, et te foras.
vocat. 44 Turn qui fuerat mortuus, pro-
29 Ilia ut audivit, surgit cito, et diitpedes et manus vinctus fasciis
venit ad eum. facies autem ejus sudario erat ob-
50 (Nondum autem venerat Jesus vincta. Dicit eis Jesus, Solvite eum,
:

in vicum ; sed erat in eo loco ubi et sinite abire.

occurrerat ei Martha.) 45 Multi ergo ex Judaeis qui ve-
31 Judaei ergo, qui domi erant nerant ad Mariam, et conspexerant
cum ea, et consolabantur eam, quum quae fecerat Jesus, crediderunt in
vidissent Mariam cito surrexisse, et eum.
exiisse,sequuli sunt eam, dicentes, 46 Quidam autem ex eis abierunt
Abit ad monumentum, ut illic fleat. ad Pharisaeos, et dixerunt eis quae
52 Maria vero quum venisset eo fecerat Jesus.
ubi erat Jesus, viso eo, accidit ad 47 ^ Coegerunt ergo primarii sa-
gus pedes, dicens ei, Domine, si cerdotes et Pharisaei consilium, et di-.

fuisses hie, non esset mortuus frater cebant. Quid agemus ? nam hie homo
meus. multa signa edit.
33 Jesus autem, ut vidit eam flen- 48 Si omittamus eum ita, omnes
tem, et Judaeos qui una venerant cum ei credent venientque Romani, et
:

ea flentes, infremuit spiritu, et turba- delebunt turn locum nostrum, turn

vit seipsum gentem.
34 Et dixit, Ubi posuistis eum ? 49 Unus autem ex ipsis, Caiaphas-
Dicunt ei, Domine, veni et vide. pontifex maximus anni illius, dixit
55 Lacryraatus est Jesus. eis, Vos nihil scitis
3b' Dixerunt ergo Judaei, Ecce, 50 Nee cogitatis conducere nobis,
quomodo amabat eum ut unus homo moriatur pro populo,
57 Quidam autem ex ipsis dixe- et tota gens non pereat.
119
 : ; 1 !

JOANNES, XII.

51 Hoc autem ex semetipso non diem funerationis meae servavit is«

dixit ; sed quum maxi-

esset pontifex tud.
mus anni illius, prophetavit fore ut 8 Pauperes enim semper habebitia
Jesus pro gente moreretur vobiscum, me verd non semper habe-
52 Nee tantum pro ea gente, sed bitis.

ut etiam filios Dei disperses cogeret 9 f Cognovit ergo turba multa ex

inunum. Judaeis eum illlc esse : et venerunt,
53 Ab illo ergo die consultabant non propter Jesum tantum, sed etiam
una ut trucidarent eum. ut Lazarum viderent, quem excitarat
54 Jesus ergo paiam amplius-non a mortuis.
versabatur inter Judaeos : sed abiit il- 10 Consultarunt autem primarii sa-
linc inregionem quae est prope deser- cerdotes, ut Lazarum etiam trucida-
tum, in urbem quae dicitur Ephraim rent.
et illk agebat cum discipulis suis. 1 Quia multi ex Judaeis propter
55 Prope autem erat pascha Ju- eum abibant et credebant in Jesum.
daeorum : et ascenderunt multi Hie- 12^Postero die turba multa, quae
rosolymam ex ilia regione ante pas- venerat ad festum, quum audissent
cha, ut purificarent se. Jesum venire Hierosolymam,
56 Quaerebant ergo Jesura, et lo- 13 Acceperunt ramos palmarum,
quebantur alii cum aliis in templo et prodierunt ei obviam, et clama-
stantes, Quid videtur vobis ? an ven- bant, Hosanna ! benedictus qui venit
turus non esse ad festum ? in nomine Domini, Rex ille Israelis
57 Dederant autem primarii sacer- 14 Nactus autem Jesus asellum
dotes et Pharisaei mandatum, ut siquis insedit ei, sicut scriptum est,
nosset ubi esset, indicaret, ut prehen- 15 Ne time, filia Sionis: ecce, Rex
derent eum. illetuus venit insidens puUo asinae.
16 Haec autem non cognoverunt
CAP. XII. discipuli ejus primd sed quum glo- :

JESUS ergo sex ante pascha die- rificatus esset Jesus, tunc recordati
bus venit in Bethaniam, ubi erat sunt haec esse scripta de eo, et sese
Lazarus ille qui fuerat mortuus, quern haec illi praestitisse.
suscitaverat ex mortuis. 17 Testabatur verd turba quae erat
2 Fecerunt igitur ei coenam illk, cum eo, quod Lazarum vocasset e
et Martha ministrabat Lazarus au-: monumento, et suscitasset eum a
tem unus erat ex iis qui simul dis- mortuis.
cumbebant cum eo. 18 Propterea etiam occurrit ei tur-
3 Maria verdaccepta libra unguen- ba, quia audierat eum edidisse hoc
li nardi liquidae multi pretii, unxit signum.
pedes Jesu, et extersit pedes ejus ca- 19 Pharisaei ergo dixerunt inter se,
pillis suis : domus autem impleta est Videtisne nos nihil proficere ? ecce,
odore unguenti. mundus eum sequutus est.
4 Dixit ergo quidam ex discipulis 20 f Erant autem quidam Qraeci
ejus, nempe, Judas ^\momsjilius, Is- ex iis qui ascendunt ut adorent in
cariotes, qui erat eum proditurus, festo.
5 Quare hoc unguentum non vae- 21 Isti ergo venerunt ad Philip-
niit trecentis denariis, et datum est pum, qui erat a Bethsaida Galilaeae,
pauperibus ? et rogarunt eum, dicentes, Domine,
6 Dixit autem hoc, non quod pau- vellemus Jesum videre.
perum -ipsi cura esset, sed quia fur 22 Venit Philippus, et dicit An-
erat, et marsupium habebat, et ea dreae : Andreas rursum et Philippus
quae immittebantur gestabat. dicunt Jesu.
7 Dixit ergo Jesus, Omitte earn, in 23 Jesus autem respondit eis, di-
120
 JOANSSJSS, Xlli.
cens, Vetiit hora ilia qua glorificetur 38 Ut serrao Esaiae prophetae im-
Filius honiinis. quem dixit, Domine, quis
pleretur,
24 Amen, amen, dico vobis, nisi credidit sermoni nostro, et bracfaiurr
granum frumenti ceciderit in terram, Domini cui retectum est ?
et mortuum fuerit, ipsum solum ma- 39 Propterea non poter ant credere,
net si vero mortuum fuerit, multura
: quia iterum dixit Esaias,
fructum adfert. 40 Excaecavit oculos eorum, et ob-
25 Qui amat animam suam, perdet duravit cordaeorum ne videant :

earn: et qui edit animam suam in oculis, et intelligant corde, et sese

hoc mundo, in vitam aeternam^cus- convertant, et sanem eos.
todiet earn. 41 Haec dixit Esaias, quando vidit
26 Si mihi quis ministrat, me se- gloriam ejus, et loquutus est de eo.
quatur; et ubi ego fuero, illic et 42 Veruntamen etiam ex primori-
minister meus erit : et si quis mihi bus multi crediderunt in eum ; sed
mmistraverit, honorabit eum Pater. propter Pharisaeos hoc non profite-
27 Nunc anima mea turbata est bantur, ne synagoga moverentur.
et quiddicam ? Pater, libera me ab 43 Dilexerunt enim gloriam ho-
hac hora j sed propterea veni in ho- minum potiiis quam gloriam Dei.
ram hanc. 44 Jesus autepi clamavit, et dixit,
28 Pater, glorifica nomen tuum. Qui me, non credit in me,
credit in
Venit ergo vox e coelo, dicens, Et sed in eum qui misit me.
glorificavi, et rursus glorificabo. 45 Et qui conspicit me, conspicit
29 Turba ergo quae adstabat et au- eum qui misit me.
dierat, dicebat tonitru esse factum: 46 Ego lux in mundum veni, ut
Alii dicebant, Angelus ei loquutus est. quisquis credit in me in tenebris non
30 Respondit Jesus, et dixit, Non maneat.
propter me haec vox exstitit, sed 47 Siquis autem audierit verba
propter vos. mea, et non crediderit, ego iion
31 Nunc judicium adest mundi damno ipsum non enim veni ut
:

hujus; nunc princeps ille mundi hu- damnem mundum, sed ut servem
jus ejicietur foras. mundum.
32 Et ergo, si sublatus fuero a ter- 48 Qui rejicit me, nee recipit ver-
ra, omnes traham ad meipsum. ba mea, babet qui condemnet ipsum :
53 (Hoc autem dicebat, significans sermo quem loquutus sum, ille dam-
qua morte futurum erat ut moreretur.) nabit eum ultimo illo die.
34 Respondit ei turba, Nos audi- 49 Quia ego ex meipso non sum
vimus ex lege, Christum manere in loquutus : sed qui misit me Pater,
aeternum: quomodo igitur tu dicis, ipse mihi mandavit quid dicam, et
oportere toUi Filium hominis ? quis quid loquar.
est iste Filius hominis ? 50 Et scio mandatum ejus vitam
55 Dixit Adhuc
igitur eis Jesus, aeternam esse. Quae igitur ego lo-
parvo tempore lux vobiscum est am- : quor, prout dixit mihi Pater, ita lo-
bulate dum lucem habetis, ne vos tene- quor.
brae deprehendant nam qui ambu-
:

lat in tenebris nescit quo vadat. CAP. XIII.

5(i Dum lucem habetis, credite in
lucem, ut filii lucis fiatis. Haec lo-
ANTE autem paschae,
festum
horam illam
sciens Jesus venisse
quutus est Jesus : et quum abiisset, suam, qua digrederetur ex hoe mundo
occultavit se ab eis. ad Patrem, quum dilexisset suos illos,
37 f Quum autem totsigna co- qui erant in mundo, usque ad finera
ram eis edidisset, non credebant in dilexit eos.
leum: 2 Et coena peracta (quum dia-
121
 1

JOANNES, XIII.

bolus jam immisisset in cor Judae, ut impleatur Scnptura, Qui edit me-
JiUi Simonis, Iscariotae, ut proderet cum panem, sustulit adversum me
eum), calcem suum.
3Sciens Jesus Patrera omnia de- 19 Jam nunc dico vobis priusquam
disse sibi in manus, et se a Deo pro- fiat, ut qu-um factum fuerit, ciedatis
diisse, et ad Deum abire, me eum esse.
4 Surgit a coena, et deponit palli- 20 Amen, amen, dico vobis, Quan-
um ; acceptoque linteo, praecinxit se. do aliquem misero, quisquis eum re-
5 Deinde immisit aquam in pel- cipit, me recipit ;
qui vero me recipit,

vim, et coepit lavare pedes discipulo- recipit eum qui me misit.

rum, et extergere linteo quo erat 2l"*Quum haec dixisset Jesus, tur-
praecinctus. batus est spiritu ; et testatus est, dix-
6 Venit ergo ad Simonem Petrum, itque, Amen, amen, dico vobis, unus
qui dixit ei, Domine, tu mihi lavas ex vobis prodet me.
pedes ? 22 Discipuli ergo aspiciebant alii
7 Respondit Jesus, et dixit ei, ad alios, dubitantes de quo diceret.
Q,uod ego facio, tu neseis nunc, cog- 25 Erat autem quidam ex discipulis
nosces autem postea. Jesu recumbens in sinu ipsius, ni-
8 Dicit ei Petrus, Non lavabis mirum is quem diligebat Jesus.
meos pedes in aeternum. Respondit 24 Innuit ergo huic Simon Petrus
ei Jesus, Nisi lavero te, nihil raecum tit percontaretur quisnam esset de
habebis commune. quo diceret.
9 Dicit ei Simon Petrus, Domine, 25 Ille vero quum incubuisset pec-
non solum pedes meos, sed etiam tori Jesu, dicit ei, Domine, quis est ?
manus et caput. 26 Respondet Jesus, Ille est cui
10 Dicit ei Jesus, Ei qui lotus est, ego intinctam offulam dedero. Et
non opus est nisi ut pedes lavet, sed quum intinxisset olFulam, dedit Judae
est mundus totus et vos mundi estis,
: Jilio Simonis Iscariotae.
sed non omnes. 27 Et post sumptam offulam, tunc
1 Norat enim eura a quo prode- ingressus est in ilium Satanas. Dicit
batur propterea dixit, Non omnes
: igitur ei Jesus, Quod facis, mox fa-
estis mundi. cito.
12 Postquam ergo lavisset pedes 28 Hoc autem nemo accumben-
eorum, et pallium suum recepisset, tium intelligebat quorsum ei dixisset.
rursum discubuit, et dixit eis, Nostis- 29 Quidam enim putabant, quia
ne quid fecerim vobis ? marsupium habebat Judas, Jesura ei
13 Vos me vocantes, dicit is, Prae- dixisse, Eme quibus opus est nobis ad
ceptor ac Domine ; et recte dicitis : festum : aut egenis ut aliquid daret.
sum enim. 30 Ille igitur, accepta ofFuIa, sta-
14 Itaque si ego
pedes vestros
lavi tim exivit : erat autem nox.
Dominus et praeceptor, vos quoque 31 Quum ergo exivisset, dicit Je-
debetis alii aliorum pedes lavare. sus, Nunc glorificatus est Filiuj ho-
15 Exemplum enim praebui vobis, minis, et Deus glorificatus in eo.
ut prout ego feci vobis, ita et vos 32 Quod si Deus glorificatus est in
faciatis. eo, Deus quoque glorificabit eum in
16 Amen, amen, dico vobis, Ser- sese, et statim glorificabit eum.
vus non est major domino suo, neque 33 Eilioli, adhuc paulisper vobis-
legatus major eo a quo missus est. cum sum. Quaeretis me sed sicut :

17 Si haec noveritis, beati eritis si dixi Judaeis, Quo ego vado, vos non
ea feceritis. potestis venire ; ita et vobis nuno
18 Non de omnibus vobis loquor: dico.
ego scio quos elegerim sed oportet : 34 Mandatum novum do vobis, Ut
122
 JOANNES, XIV.
alii alios diligatis : sicut, inquam, di- 11 Credite mihi me in Patre, et
lexi vos, ut vos etiam diligatis alii Patrem in me esse; sin minus, prop-
alios. ter ipsa opera credite mihi.
55 Ex hoc omnes cognoscent vos 12 Amen, amen, dico vobis, qui
esse discipulos meos, si charitatem credit in me, opera quae ego facio, et
habueritis alii in alios. ipse faciet, et majora istis faciei:
36 Dicit ei Simon Petrus, Domine, nam ego ad Patrem meum profi-
quo abis ? Respondit Q,u6 ei Jesus, ciscor.
abeo non potes me nunc sequi : post- 13 Et quicquid petieritis in nomine
ea vero sequeris me. meo, hoc faciam ut glorificetur Pa-
:

57 Dicit ei Petrus, Domine," quare ter in Filio.

non possem te sequi nunc ? animam 1-1 Si quid petieritis in nomine
meam pro te deponam. meo, ego faciam.
38 Respondit ei Jesus, Animam 15 Si diligitis me, mandata mea
tuam pro me depones ? Amen, amen, servate.
dico tibi, non emittet vocem gallus, 16 Ego vero rogabo Patrem, et
donee ter me abnegaveris. alium advocatum dabit vobis ut ma-
neat vobiscum in aeternum :
CAP. XIV. 17 Nempe Spiritum ilium veritatis,
NE turbator cor vestrum
tis in Deum; etiam
:
^ credi-
in me
quenj mundus non potest recipere,
quia non conspicit eum, nee novit
credite. eum; vos autem nostis eum, quia
2 In domo Patris mei habitationes apud vos manet, et in vobis erit.
multae sunt alloqui dixissem vobis.
: 18 Non relinquam vos orbos ; re-
3 Proficiscor paraturus vobis lo- deo ad vos.
cum et quum profectus fuero, et
: 19 Adhuc paululum, et mundus
paravero vobis locum, rursum veniam, me non amplius conspiciet ; vos au-
et assumam vos ad meipsum j ut ubi tem conspicietis me ; quia ego vivo,
ero ego, et vos sitis. vos etiam vivetis.
4 Et quo ego abeam scitis ; et vi- 20 In illo die vos cognoscetis me
am scitis. ease mPatre meo, et vos in me, et
5 Dicit ei Thomas, Domine, ne- me in vobis.
scimus quo abeas : quomodo igitur 21 Qui tenet mandata mea, et ser-
possumus viam scire ? vat ilia, is est qui diligit me : qui au
6 Dicit ei Jesus, Ego sum via ilia, me, diligetur a Patre meo •
tern diligit
et et vita ilia
ilia Veritas, nemo ve- : et ego diligam eum, et ei conspieien-
nit ad Patrem nisi per me. dum exhibebo meipsum.
7 Si nossetis me, Patrem etiam 22 Dicit ei Judas, non ille Isca-
meum nossetis : et jam nunc nostis riotes, Domine, quid est cur te sis
eum, et vidistis eum. nobis conspiciendum exhibiturus, et
8 Dicit ei Philippus, Domine, os- non raundo ?
tende nobis Patrem, et sufficit nobis. 23 Respondit Jesus, et dixit ei, Si
9 Dicit ei Jesus, Tantum temporis quis diligit me, sermonem meum ser-
vobi scum sum, et non nostis me, Phi- vabit, et Pater mens diliget eum, et
lippe? Qui vidit me vidit Patrem: ad eum veniemus, et apud eum ha-
quomodo igitur tu dicis, Ostende no- bitabimus.
bis Patrem? 24 Qui non diligit me, serraones
10 Non credis me in Patre, et Pa- meos non servat ; et sermo quem au-
trem in me esse ? Verba quae ego lo- ditis non est mens, sed ejus qui misit
quor vobis, a meipso non loquor: me, nempe Patris.
sed Pater qui in me manet, ipse facit 25 Haec loquutus sura vobis, apud
opera. vos manens.
123
 JOANNES, XV.
26 Advocatus autem ille, id est 8 In hac re glonficatus fuerit Pater
Spiritus Sanctus, quem mittit Pater meus, ut fructum multum adferatis
m nomine meo, ille vos docebit om- et eritis mei discipuli.
nia, et in memoriam revocabit vobis 9 Prout dilexit me Pater, ita et
omnia quae dixi vobis. ego dilexi vos manete in ilia mea
:

27 Pacem relinquo vobis, pacem charitate.

illam meam do vobis : non prout 10 Si mandata mea servaveritis,

mundus ego do vobis. Ne tur-

dat, manebitis in charitate mea; sicut ego
bator cor vestrum, neque formidato. Patris mei mandata servavi, et ma-
28 Audivistis me dixisse vobis, neo in ejus charitate.
Abeo, et redeo ad vos. Si diligeretis 11 Haec loquutus sum vobis, ut
me, gauderetis utique quod dixerim, gaudium illudmeum in vobis ma-
Proficiscor ad Patrem ; nam Pater neat, et gaudium vestrum plenum
major me est. fiat.

29 Et nunc dixi vobis, priusquam 12 Hoc est mandatum illud meum,

fiat; ut quum factum fuerit, cre- ut diligatis alii alios, prout dilexi
datis. vos.
30 Non loquar amplius multa vo- 13 Majorera charitatem nuUus ha-
biscum : venit enim princeps mundi betquam istam, ut quispiam animam
hujus, sed in me non habet quic- suam deponat pro amicis suis.
quam. 14 Vos amici mei eritis, si feceritis
31 Sed ut norit mundus quod ego quaecunque ego mando vobis.
Patrem diligo ; et prout mandavit 15 Non amplius dicam vos ser-
mihi Pater, ita facio. Surgite, abea- vos, quia servus nescit quid faciat
mus hinc. dominus ipsius : vos autem dixi ami-
cos, quia omnia quae audivi a Patre
CAP. XV. meo, nota feci vobis.
GO
E 2
sum vitis ilia vera,
meus est agricola ille.
Omnempalmitem in me non fe-
et Pater 16 Non vos me elegistis, sed ego
elegi vos, et constitui vos ut abeuntes
fructum feratis, et fructus vester ma-
rentem fructum tollit; et omnem neat; ut quicquid petieritis a Patre
qui fert fructum purgat, ut plus fruc- in nomine meo, det vobis.
tus adferat. 17 Haec mando vobis, ut diligatis
3 Jam vos puri estis propter ser- alii alios.
monem quem loquutus sum vobis. 18 Si mundus vos odit, scitis me
4 Manete in me, et ego in vobis prius quam vos illis odio habitum.
manebo : sicut palmes non potest ferre 19 Si ex mundo essetis, mundus
fructum a semetipso, id est, nisi man- quod suum est amaret ; quia vero ex
serit in vite ; ita nee vos, nisi in me mundo non estis, sed ego elegi vos
manseritis. ex mundo, propterea odit vos mun-
5 Ego sum vitis, vos palmites : is dus.
qui manet in me, et in quo ego ma- 20 Mementote sermonis iilius quem
neo, hie fert fructum multum ; nam ego dixi vobis, Non est servus major
seorsum a me nihil potestis facere. domino suo. Si me persequuti sunt,
6 Nisi quis in me manserit, abjec- et vos persequentur ; si sermonem
tus extra vineam, statim ut palmes meum servaverunt, et vestrum serva-
arescet deinde coUiguntur isti 2>al-
: bunt.
mites, et in ignem abjiciuntur, et ar- 21 Sed haec omnia facienl vobis
dent. propternomen meum, quia non no-
7 Si manseritis in me, et verba verunteum qui misit me.
mea in vobis manserint, quicquid 22 Si non venissem et loquutus
vclueritis, petite, et fiel vobis. essem eisj peccatum non haberenti
124
 9
7

JOANNES, XVI.
nunc autem non haoent quod prae- 11 De judicio autem, ed quod
texant peccato suo. princeps hujus mundi condemnatus
23 Qui me odit, is etiam Patrem sit.

meum odit. 12 Adhuc multa habeo quae vobis

24 Si opera non fecissera inter eos dicam; sed nunc non potestis por-
quae nemo peccatum non
alius fecit, tare.
haberent; nunc autem et viderunt, 13 Quum autem venerit ille, id est,
et oderunt tum me, turn Patrem Spiritus ille veritatis, introducet vos
meum. in omnem veritatem ; non enim lo-
25 Sed oportet ut impleatur sermo quetur a semetipso, .«edquaecunque
qui in lege ipsorum scriptus est, Ode- audierit loquetur ; et quae venturae
runt me immerito. sunt renunciabit vobis.
26 Quum autem venerit Advoca- 14 Ille me glorificabit ; quia de
tus ille, quem ego mittam vobis a Pa- meo accipiet, et renunciabit vobis.
tre, Spiritus, inquam, ille veritatis, 15 Omnia quae habet Pater, mea
qui a Patre emanat, ille testabitur sunt J propterea dixi ilium de meo
de me. accepturum, et renunciaturum vobis.
27 Sed et vos testabimini, quoniam 16 Paulisper, et non conspicietis
a principio mecum estis. me ; et rursum paulisper, et videbitis
me, quia ego vado ad Patrem.
CAP. XVI. 1 Dixerunt ergo quidam ex disci-
HAEC loquutus
ofFendamini.
sum vobis, ut ne pulis ejus alii ad alios, Quid est hoe
quod dicit nobis, Paulisper, et non
2 Movebunt vos synagogis j imo conspicietis me ; et rursus paulisper,
reniet tempus, quum quisquis truci- et videbitis me, et, Quia ego vado ad
dabit vos putabit se cultum praestare Patrem ?
Deo. 18 Dicebant ergo, Quid illud est
3 Et haec facient vobis, quia non quod dicit Paulisper ? nescimus quid
noverunt Patrem, neque me. loquatur.
4 Sed haec loquutus sum vobis, ut 1 Cognovit autem Jesus eos velle
quum venerit hora ilia, memineritis ipsum interrogare, et dixit eis, De
eorum, nempe, quod ego haec dixerim hoc quaeritis inter vos, quod dixi,
vobis haec autem vobis a principio
: Paulisper, et non conspicietis me ; et
non dixi, quia vobiscum eram. iterum, Paulisper, et videbitis me ?
5 Nunc autem abeo ad eum qui 20 Amen, amen, dico vobis, flebi-
misit me, et nemo ex vobis interrogat tis vos, et lamentabimini, mundus au-
me, dicenSf Quo abis ? tem gaudebit : vos verd tristes eritis,
6 Sed quia haec loquutus sum vo- sed tristitia vestra evadet in gau-
bis, tristitia implevit cor vestrum. dium.
7 Sed ego veritatem dico vobis, 21 Mulier, quum parit, dolorem
confert vobis ut ego abeam nisiquoniam advenit hora ejus;
: habet,
enim abiero, Advocatus ille non ve-
postquam autem peperit puerulum,
niet ad vos ; jam non meminit afflictionis, propter
sin autem profectus fue-
ro, mittam eum ad vos. gaudium quod homo sit natus in mun-
8 Et quum venerit ille, ai-guetmun- dum.
dum de peccato, et de justitia, et de 22 Et vos igitur nunc quidem
judicio. tristitia tenemini ; sed rursum vide-
9 De peccato quidem, eo quod bo vos, et gaudebit cor vestrum,
non credunt in me. et gaudium vestrum nemo tcUet a
10 De justitia vero, eo quod ad vobis.
Patrem abeam, et ampliiks non con- 25 Et illo die me non interrogabi-
«picietis me. tis quicquam. Amen, amen, dico vo-
125
 JOANNES, XVII.
bis, quaecunque petieritis a Patre, m 4 Ego te glorificavi in terra ; opus
nomine meo, dabit vobis. consummavi quod dedisti mihi ut
24 Usque adhuc non petiistis quic- facerera.
quam, in nomine meo petite, et ac- : 5 Nunc igitur glorifica me, tu Pa-
cipietis, ut gaudium vestrum sit ple- ter,apud temetipsum, ea gloria quara
num. habui apud te priusquam mundus
25 Haec loquutus sum vobis per
similitudines ; venit tempus quum 6 Manifestum feci nomen tuum
non amplius per similitudines loquar hominibus quos dedisti mihi selectos
vobis, sed aperte de Patre meo re- e mundo : tui erant, et mihi eos
nunciabo vobis. dedisti ; ei sermonem tuum serva-
26 lUo die in nomine meo petetis runt.
etnon dico vobis me rogaturum Pa- 7 Nunc noverunt omnia quae de
trem pro vobis. disti mihi a te esse
27 Ipse enim Pater amat vos, quia 8 Quia verba quae tradidisti mihi,
vos me amastis, et credidistis me a tradidi eis ; et ipsi receperunt, et vere
Deo prodiisse. norunt me a te prodiise, et credide-
28 Prodii a Patre, et veni in mun- runt me a te missum esse.
dum ; iterum relinquo mundum, et 9 Ego pro eis rogo non pro mun- :

proficiscor ad Patrem. do rogo, sed pro iis quos dedisti mihi,

29 Dicunt ei discipuli ejus, Ecce quia tui sunt.
nunc aperte loqueris, nee similitudi- 10 Et mea omnia tua sunt, et tua
nem uUam dicis. mea sunt : et glorificatus sum in eis.
30 Nunc scimus te scire omnia, 1 Et non sum amplius in mundo,
nee opus esse tibi ut quis te interro- sed isti sunt in mundo, et ego ad te
get per hoc credimus te a Deo pro-
: venio. Pater sancte, serva eos per
diisse. nomen tuum quos dedisti mihi, ut
31 Respondit eis Jesus, Nunc cre- sint unum, prout et nos.
ditis ? 12 Quum essem cum eis in mundo,
32 Ecce, veniet tempus, etjam ve- ego servabam eos per nomen tuum ;
nit, quum dispergemini unusquisque quos dedisti mihi ego custodivi, et
ad sua, meque solum relinquetis nemo ex eis periit, nisi filius ille per-
sed non sum solus ; nam Pater me- ditionis ; ut Scriptura impleretur.
cum est. 13 Nunc autem ad te venio, et
55 Haec loquutus sum vobis ut in haec loquor in mundo, ut habeant
me pacem habeatis : in mundo op- gaudium meum plenum apud se.
pressionem habebitis ; sed confidite, 14 Ego tradidi eis sermonem tuum,
ego vici mundum. et mundus eos odio habuit, quia non
sunt ex mundo, prout et ego non sum
CAP. XVII. ex mundo.
HAEC loquutus est Jesus, et sus-
oculos sues in coelum,
tulit
15 Non
do, sed ut serves eos a
rogo ut tollas eos e
Malo
mun-
illo.

dixitque, Pater, venit hora ilia ; glo- 16 Ex mundo non sunt, prout et
rifica Filium tuum, ut et te Filius ego non sum ex mundo.
tuus glorificet 17 Sanctifica eos tua veritate ser- :

2 Sicut dedisti ex auctoritatem in mo tuus Veritas est.

ille

omnem carnem, ut quotquot dedisti 18 Sicut me misisti in mundum,

ei, det eis vitam aeternam. ita et ego misi eos in mundum
3 Haec est autem vita aeterna, ut 19 Et eorum causa ego sanctifico
te cognoscant esse ilium solum ve- meipsum, ut sint et ipsi sanctificati ia
itum Deun, et quem misisti Jesura veritate.
Christum, 20 Non tantum autem pro istis
126
 JOANNES, XVIII.
rogo, sedet pro qui per sermo-
iis 8 Respondit Jesus, Dixi vobis me
nera eorum credituri sunt in me : eum esse j ergo si me quaeritis, sinite
21 Ut omnes unum, sint, sicut tu, hos abire
Pater, in me, et ego in te, ut et ipsi 9 Ut irapleretur sermo quem dix-
in nobis unum sint ut credat mun-
:
erat, Ex iis quos dedisti mihi non

dus me a te missum esse. perdidi quenquam.

22 Et ego gloriam, quam dedisti 10 Simon autem Petrus, quum
milii, dedi eis ; ut sint unum, sicut et gladium haberet, eduxit eum, et per-
nos unum sumus. cussit servum pontificis maxirai, et
23 Ego in eis, et tu in me, ut sint abscidit auriculam ejus dextram j

consummati in unum, et ut cognoscat erat autem nomen servo 'ilalchus.

mundus quod tu me miseris, et eos 11 Dicit ergo Jesus Petro, Re-
diligas, prout me dilexisti. conde gladium tuum in vaginam
24 Pater, quos dedisti mihi, velim annon bibam poculum quod dedit
ut ubi sum ego, et illi sint mecum mihi Pater ?
ut conspiciant gloriam illam meam 12 Cohors igitur et tribunus et mi-
quam dedisti mihi, quia dilexisti me nistriJudaeorum comprehenderunt
ante jactum mundi fundamentum. Jesum, et vinxerunt eum
25 Pater juste, mundus te non no- 13 Et abduxerunt primum ad An-
vit : ego autem te novi, et hi nove- nam, erat enim socer Caiaphae, qui
runt me a te missum esse. erat pontifex maximus anni iUius ; is
26 Et notum ipsis feci nomen vero misit eum vinctum ad Caiapham
tuum, et notum faciam ; ut charitas, pontificemmaximum.
qua dilexisti me, sit in ds, et ego in eis, 14 Erat autem Caiaphas is qui
consilium dederat Judaeis, expedire
CAP. XVIII. ut unus homo moreretur pro populo.

HAEC quum
egressus abiit
dixisset
cum
Jesus,
discipulis mon
15 Sequebatur autem Jesum
Petrus, et alius discipulus. Dis-
Si-

suis trans torrentera Cedron, ubi erat
hortus, in quern intro'ivit ipse et
cipuJi ejus.
2 Noverat autem eum locum etiam
Judas, qui prodebat eum, quia Jesus
fiequenter cum discipulis suis illuc
convenerat.
3 Judas ergo quum accepisset co-
hortem, et a primariis sacerdotibus ac
Pharisaeis ministros, venit illuc
laternis et facibus et armis.
4 Jesus itaque sciens omnia quae
Ventura erant in se, prodiens dixit
cipulus vero ille notus erat pontifici
^s- maximo, et simul intrott cum Jesu in
aulam pontificis maximi.
16 Petrus autem stabat extra ad
ostium. Exivit ergo discipulus ille
alter quierat notus pontifici maxi-
mo, et loquutus est ostiariae, et in-
troduxit Petrum.
17 Dixit ergo Petro ancilla ostia-
cum ria, Nonne et tu ex discipulis es ho-
minis istius ? Dicit ille, Non sum.
18 Adstabant autem servi et mi-
nistri, qui prunas congesserant, quia

eis, Quern quaeritis ? frigus erat, et sese calefaciebant ; erat

5 Responderunt ei, Jesum Naza- vero cum eis etiam Petrus adstans, et
renum. Dicit eis Jesus, Ego is sum. sese calefaciens.
Stabat autem cum eis etiam Judas 19 Pontifex maximus ergo inter-
qui prodebat eum. rogavitJesum de discipulis ejus, et
6 Ut ergo dixit eis, Ego is sum, de doctrina ipsius.
abierunt retrorsum, et ceciderunt 20 Respondit ei Jesus, Ego palam
humi. loquutus sum mundo; ego semper
7 Iterum igitur rogavit-eos, Quern docui in synagoga, et in templo, qud
quaeritis? Illi autem dixerunt, Jesum undique Judaei conveniunt, et in oc-
Nazarenum. culto loquutus sum nihU.
107
 :

JOANNES, XIX.
21 Quid me interrogas ? interroga marii sacerdotes tradiderun te mibi
eos qui audierunt quid sim ipsis lo- quid fecisti ?
quutus J ecce, hi sciunt quae dixerim 56 Respondit Jesus, Regnum ine-
ego, um non est ex hoc mundo : si ex hoc
22 Haec autem quum ipse dixisset, mundo esset regnum meum, minis-
uims ex ministris qui adstabat, bacillo mei certassent ne traderer Judaeis
tri

cecidit Jesum, dicens, Itane respon- nunc autem regnum meum non est
maximo ?
des pontifici hinc.
23 Respondit ei Jesus, male
Si lo- 57 Dixit ergo ei Pilatus, Ergo rex
quutus sum, testificare sin de malo ; es tu ? Respondit Jesus, Tu dicis me
bene, cur me caedis ? regem esse,: ego ad hoc natus sum,
24 Miserat igitur eum Annas vinc- et ad hoc veni in mundum, ut dem
tum ad Caiapham pontificem maxi- testimonium veritati. Quisquis est
mum. ex veritate audit vocem meam.
25 Stabat autem Simon Petrus, et 38 Dicit ei Pilatus, Quid est Veri-
sese calefaciebat dixerunt igitur ei,
; tas? Etquum hoc dixisset, rursum
Num et tu ex discipulis ejus es ? Ne- prodiitad Judaeos, et dixit eis, Egc
gavit ille, et dixit, Non sum. nullum invenio crimen in eo.
26 Dicit ei quidam ex servis pon- 59 Est autem vobis consuetudo, ut
lificismaximi, cognatus ejus cujus unum dimittam vobis in pascha vul- :

absciderat Petrus auriculam, Nonne tisne ergo dimittam vobis regem il-
ego te vidi in horto cum eo ? ium Judaeorum ?
27 Rursus ergo negavit Petrus, et 40 Clamaverunt autem rursum om-
statim gallus vocem emisit. nes dicentes, Nequaquam istum, sed
28 ^ Ducunt ergo Jesum a Caia- Barabbam. Erat autem ille Barab-
pha in praetorium ; erat autem mane, bas latro.
et ipsi non introierunt in praetorium,
ne polluerentur, sed ut ederent pas- CAP. XIX.
cha.
29 Prodiit ergo Pilatus ad eos, et
TUNC ergo assumpsit
latus, et flagellavit.
Jesum Pi-

dixit, Quam accusationem adfertis ad- 2 Et milites contexuerunt coronam

versus hominem istiim ? e spinis, et imposuerunt ipsi us ca-
30 Responderunt et dixerunt ei. piti, et pallio purpureo induerunt
Nisi iste esset facinorosus, non tradi- eum.
dissemus eum tibi. 3 Et dicebant, Ave rex Judaeorum.
31 Dicit ergo eis Pilatus, Accipite Et bacillis eum caedebant.
eum secundum legem vestrara
vos, et 4 Prodiit ergo rursum Pilatus fo-
condemnate eum. Itaque Judaei dix- ras, et dixit eis, Ecce, adduco vobis
erunt ei, Nobis non licet occidere eum foras, ut noveritis me nullum in
quenquam. eo crimen invenire.
32 Ut sermo Jesu impleretur, 5 Prodit ergo Jesus foras, ferens
quem dixerat, significans qua morte spineam illam coronam, et purpure-
futurum erat ut moreretur. um illud pallium. Et dixit eis Pila-
33 IntroiVit ergo rursus in prae- tus, Ecce homo.
torium Pilatus, et vocavit Jesum, 6 Quum autem intuiti essent eum
dixitque ei, Tune es rex ille Judae- primarii sacerdotes et eorum ministri,
orum? clamaverunt, dicentes, Crucifige, cru-
34 Respondit ei Jesus, A teipsone cifige. Dicit eis Pilatus, Accipite
tu hoc dicjs, an alii dixerunt tibi de eum vos, et crucifigite ; ego enim non
me? invenio in eo crimen.
S5 Respondit Pilatus, Nunquid 7 Responderunt ei Judaei, Nos le
ego Judaeus sum ? gens tua et pri- gem habemus, et secundum legem
128
 JOANNES, XIX.
nostram debet mort, quia Fifium Dei et erat scriptum Hebraic!, Graece, el
se fecit. Latine.
8 Quum ergi) audivisset Pilatus 21 Dixerunt igitur Pilate primarii
hunc sermonem. magis timuit. sacerdotes Judaeorum, Ne scribito,
9 Et rursus ingressus est in prae- Rex iUe Judaeorum ; sed ilium dix-
torium, et dixit Jesu, Unde es tu? isse, Rex sum Judaeorum.
Jesus autem responsurn ei non dedit, 22 Respondit Pilatus, Quod scrip-
10 Dicit ergo ei Pilatus, Milii non si, scripsi.
loqueris ? nescis me potestatem ha- 25 Milites ergo, quum crucifixis-
bere crucifigendi te, et potestatem sent Jesum, qcceperunt ejus vesti-
habere te dimittendi ? menta ''et fecerunt quatuor partes,
1 Respondit Jesus, Non haberes unicuiqiie militi partem) et tunicam:
potestatem adversum me ullam, nisi erat autem tunica inconsutilis a sum-
hoc tibi datum esset superne : prop- mo contexta tota.
terea, qui me tradidit tibi, majus pec- 24 Dixerunt ergo aiter se, Ne fin-
catum habet. damus eam, sed sortiamur de ilia,
12 Ex eo tempore studebat Pilatus cujus futura sit : ut Scriptura imple-
eum dimittere : Judaei vero clama- retur, dicens, Partiti sunt vestimenta
bant, dicentes, Si hunc dimiseris, non mea sibi, et super veste mea jece-
es amicus Caesaris : quicunque se re- runt sortem. Milites igitur haec fe-
gem facit, contradicit Caesari. cerunt.
13 Pilatus ergo quum audtsset 25 Stabant autem juxta crucem
hunc sermonem, eduxit foras Jesum Jesu, mater ejus, et soror matris ejus,
conseditque in tribunali, in loco qui Maria Cleophae uxor, et Maria Mag-
dicitur Lithostrotos, Hebraic^ autem dalene.
Gabbatha. 26 Quum vidisset ergo Jesus ma-
14 Erat autem parasceve paschae, trem, ac discipulum adstantem quem
hora vero quasi sexta: tum dicit Ju- diligebat, dicit matri suae, Mulier
daeis, Ecce rex vester. ecce filius tuus.
15 Illi vero clamaverunt, ToUe, 27 Deinde dicit discipulo, Ecce
toUe, crucifige eum. Dicit eis Pila- mater tua. Et ex ilia hora recepit
tus,Regem vestrura crucifigam ? Re- eam discipulus ille domum suam.
sponderunt primarii sacerdotes, Non 28 Postea, quum sciret Jesus reli-
habomus regem nisi Caesarem. qua omnia jam esse consummata, ut
16 Tunc ergo tradidit eum ipsis, ut consummaretur Scriptura, dixit, Sitio
crucifigeretur. Assumpserit autem 29 Vas igitur illic erat positum
Jesum, et abduxerunt. aceto plenum. Illi vero impleverunt

17 Et ipse bajulans crucem suam spongiam aceto, et hyssopo circum-

prodiens venit in eum locum qui di- datam admoverunt ori ejus.
citur Calvariae, Hebraice autem Gol- 30 Quum autem accepisset Jesus
gotha : acetum, dixit, Consummatum est : et
18 Ubi crucifixerunt eum, et cum inclinato capite tradidit spiritum.
eo alios duos, hinc et hinc, medium f Judaei ergo, ut non manerent
31
autem Jesum. in cruce corpora sabbato, quoniam
19 Scripsit autem etiam titulum erat parasceve (erat enim magnus
Pilatus, et posuit super crucem. Erat dies illius sabbati,) rogaverunt Pila-
lESVS NAZARE-
vero scriptum, tum ut confringerentur eorum crura,
NUS REX ILLE lUDAEO- ac toUerentur.
RUM. 32 Venerunt ergo milites, et prio-
20 Hunc ergo titulum niulti Judae- ns quidem latronis confregerunt
crum legerunt ; quia prope civitatem ra, et alterius qui crucifixus fuerat
erat locus ubi crucifixus erat Jesus ; cum 60
129 M
 1 : ;

JOANNES, XX.
53 Ad Jesum autem quum venis- 4 Curreoant autem duo simul j

eum jam mortuum,

sent, ut viderunt sed alter ille discipulus praecurrit ci-
non confregerunt ejus crura : tius Petro, venitque prior ad monu-
54 Sed quidam ex militibus lancea mentum.
tatus ejus fodit ; et statira exivit san- 5 Et quum se incurvasset vJdit po-
guis et aqua. sita linteanon taraen introiivit
:

55 Et qui vidit, testatur ; et verurn 6 Venit ergo Simon Petrus se-

est testimonium ejus ; ille, inquam, quens eum, et introYvit in monumen-
vera dicere, ut et vos credatis.
scit se tum, et conspexit lintea ibi posita j
36 Facta sunt enim haec ut Scrip- 7 Et sudarium quod fuerat super
tura impleretur, dicens, Non confrin- caput ejus, non cum linteis positum,
getur ullum os ipsius. sed seorsum involutum in unum lo-
37 Et rursus alia Scriptura dicit, cum.
Intuebuntur in eum quem -ransfixe- 8 Tunc ergo etiam alter
intro'ivit

runt. ille discipulus, qui venerat prior ad

38 f Post haec autem rogavit Pi- monuraentum, viditque et credidit.
latum josephus Arimathaeensis (ut 9 Nondum enim noverant Scriptu-
qui esset discipulus Jesu, sed occultus, ram, videlicet, quod oporteret eum a
propter metum Judaeorum) uttolleret mortuis resurgere.
corpus Jesu : quod permisit Pilatus. 10 Redierunt ergo illi discipuli ad
Venit ergo, et sustulit corpus Jesu. suos.
3d Venit autem et Nicodemus (is 1 Maria vero flens stabat ad mo-
qui venerat ad Jesum nocte primum,) numentum foris dum ergo fleret, in-
:

ferens mistflram myrrhae et aloes Ji- curvavit se in monumentum.

bras quasi centum : 12 Et conspexit duos angelos al-
40 Acceperunt ergo corpus Jesu, batos, sedentes, unum ad caput, et
et.obvinxerunt illud linteis cum aro- alterum ad pedes, illic ubi jacuerat
matibus, sicut mos est Judaeis fune- corpus Jesu
rare. 13 Q.ui etiam dixerunt ei, Mulier,
41 In eo autem loco ubi fuerat quid fles ? Dicit eis, Sustulerunt Do-
crucifixus, erat hortus, et in horto minum meura, nee scio ubi posuerint
monuraentum novum, in quo non- eum.
dum quisquam positus fuerat. 14 Et quum haec dixisset, conver-
42 Ibi propter parasceven
ergo, tit se retrorsum, conspexitque Jesum
Judaeorum, quod monumentum ilium stantem, nee sciebat Jesum esse.
prope esset, posuerunt Jesum. 15 Dicit ei Jesus, Muher, quid
fles ? quem quaeris ? Ilia putans oli-
CAP. XX. torem esse, dixit ei, Domine, si tu ip-

PRIMO vero die hebdomadis, Ma- sum asportasti, dicito mihi ubi posue-
ria Magdalene venit mane, quum ris eum, et ego eum tollam.
adhuc tenebrae essent, ad monumen- 16 Dicit ei Jesus, Maria. Ilia se
tum, videtque lapidem sublatum a convertens dicit ei, Rabboni, quod
monumento. dicitur Praeceptor.
2 Currit ergo et venit ad Simonem 17 Dicit ei Jesus, Ne me tangito
Petrum, et ad alteram ilium disci- nondum enim ascendi ad Patrem
pulum quem araabat Jesus, et dicit meum : sed proficiscere ad fratres
eis, Sustulerunt Dominum e monu- meos, et die eis, Ascendo ad Patrem
mento, et nescimus ubi posuerunt meum et Patrem vestrum, et Deum
eum. meum et Deum vestrum.
3 Exivit ergo Petrus, et alter ille 18 Venit Maria Magdalene anuun-
discipulus, et venerunt ad monumen- quod vidisset Domi-
cians discipulis,
tum. num, et quod ea sibi dixisset.
130
 JOANNES, XXI.
19^ Q,uum ergo vespera esset, die CAP. XXI.
fllo primo hebdomadis, et fores essent POSTEA sese rursus exhibuit Je-
clausae, illic ubi erant discipuli co- sus discipulis ad mare Tiberia-
acti propter metum
Judaeorura, venit dis: sic autem exhibuit

Jesus, stetitque in medio ipsorum, et 2 Erant simul Simon Petrus, et

dixit eis, Pax vobis. Thomas qui dicitur Didymus, et Na-
20 Et quum hae< dixisset, ostendit thanael qui erat ex Cana Galilaeae,
eis manus ac latuj suum. Gavisi eiJUii Zebedaei, aliique .ex discipuBs
sunt ergo discipuli, iso Domino. ejus duo.
21 Dicit autem ei iterum, Pax vo- -s 5 Dicit eis Simon Petrus, Abeo
bis sicut misit me Pater, ita et ego
; piscatum. Dicunt ei, Imus et nos te-
mitto vos- cum. Exierunt, et ascenderant in
22 Et quum haec dixisset, afflavit navigium statim : et ilia nocte nihil
eos; et dixit eis, Accipite Spiritum ceperunt.
Sanctum. 4 Mane vero jam exorto, stetit Je-
25 Si quorum remiseritis peccata, sus ad littus ; nesciebant tamen ^sci-
remittuntur eis : si quorum retinue- puli Jesum esse.
ritis, retenta sunt. 5 Dicit igitur eis Jesus, Pueri, num
24 ^ Tiiomas autem, unus ex duo- quid obsonii habetis ? Responderunt
decim, qui dicitur Didjinus, non erat ei, Non.
cum eis, quando venerat Jesus. 6 At ille dixit eis, Conjicite rete
25 Dixerunt igitur ei alii discipuli, in dextram navigii partem, et inveni-
Vidimus Dominum. lUe vero dixit etis. Conjecerunt ergo, et non am-
eis, Nisi videro in manibus ejus vesti- plius valebant illud trahere prae mul-
gium clavorum, et immisero digitum titudine piscium.
meum in vestigium clavorum, et im- 7 Dicit ergo discipulus ille, quem

misero manum meam in latus ejus, ne- diligebat Jesus, Petro, Dominus est.
quaquam credam. Simon ergo Petrus, quum audisset
26 Octo ergo post diebus rursus Dominum esse, amiculum succinxit
erant discipuli ejus intus, et Thomas (erat enim nudus), et abjecit se in
cum eis ; venit Jesus, foribus clausis, mare.
et stetit in medio ipsorum, et dixit, 8 Alii vero discipuli na\ngio vene-
Pax vobis. runt (non enim longe aberant a terra,
27 Deinde dicit Thomae, Infer di- sed circiter cubitis ducentis), trahen-
gitum tuum hue, et vide manus meas, tes rete plenum piscium.
et profer manum tuam, et immitte in 9 Ut autem descenderunt in ter-
latus meum ; et ne esto incredulus, ram, viderunt prunas positas, et pis-
sed credens. cem impositum, et panem.
28 Respondit autem Thomas, et 10 Dicit eis Jesus, Adferte ex pis-
dixit, Domine mi, et Deus mi. cibus quos modo cepistis.
29 Dicit ei Jesus, Quia vidisti me, 1 Ascendit Simon Petrus, et trax-
Thoma, credidisti beati qui non vi- : it rete in terram, plenum magnis pis-
derunt, et crediderunt. cibus centum quinquaginta tribus et :

30 Multa vero etiam alia signa quum tot essent, non est fissum rete,
edidit Jesus in discipulorum suorum 12 Dicit eis Jesus, Venite, pran-
conspectu, quae non sunt scripta in dete. NuUus autem discipulorum
hoc libro. audebat eum interrogare, Tu quis es ?
51 Haec autem scripta sunt, ut quum scirent Dominum esse.
credatis Jesum esse Christum ilium 13 Venit ergo Jesus, et accipit
Filium Dei, et ut credentes'vitam ha- panem, et dat eis, et piscem similiter.
beatis per nomen ejus. 14 Ita jam tertio sese exhibuit Je-
IS)
 7 :

ACTA, 1.

Kus discspuBs suis postquam suscita- 20 Conversus Petrus videt ilium

tus fuerat ex mortuis. discipulum, quern diligebat Jesus, se-
15 Quum ergo prandissent, dicit quentem, qui et recubuerat in coena
Simoni Petro Jesus, Simon fili Jo- iliasuper pectus ejus, et dixerat, Do-
nae, dili^is me pliis quam hi? Dicit mine, quis est ille qui te prodit?
ei, Certe, Domine, tu nosti quod a- 21 Hunc ergo quum vidisset Pe-
mem te. Dicit ei, Pasce agnos meos. trus. dicit Jesu, Domine, hie autem
16 Dicit ei rursum secundo, Si- quid?
mon Mi Jonae, diligis me ? Ait illi, 22 Dicit ei Jesus, Si vellm eum
Certe, Domine, tu nosti quod amem manere douec ven^am, quid ad te ? tu
te. Dicit ei, Pasce oves meas. me sequere.
1 Dicit ei tertio, Simon jili Jo- 23
Exiit ergo sermo iste inter fra-
nae, amas me ? Tristitia fuit affectus tres, discipulum ilium non moriturum
Petrus quod tertio dixisset ipsi, Amas sed non dixerat ei Jesus, Non morie-
me ? dixitque ei, Domine, tu omnia tur : sed Si eura velim manere do-
nosti ; tu nosti quod amem te. Di- nee veniam, quid ad te ?
cit eiJesus, Pasce oves meas. 24 Hie est discipulus ille qui de
18 Amen, amen, dico tibi, quum his testatur, et haec scripsit : et sci-
esses junior, cingebas te, et ibas quo mus verum esse testimonium ejus.
volebas quum autem senueris, ex-
: 25 Sunt autem et alia multa quae
tendes manus tuas, et alius te cinget, fecit Jesus, quae si scribantur sigiUa-
et transferet quo noles. tim,ne mundum quidem ipsum opi-
19 Hoc autem dixit, significans qua nor oapturum eos qui scriberentur li-
morte glorificaturus esset Deum. Et bros. Amen. •

quum hoc dixisset, dicit ei; Sequere me.

ACTA APOSTOLORUM.
CAP. I. aqua, vos autem baptizabimini Spiri-
PRIMUM quidem librum confe- tu Sanctoistisnon multis post diebus.
ci, Theophile, de omnibus quae 6 Q,uum igitur illi convenissent,
coepit Jesus et facere et docere. interrogarunt eum dicentes, Domine,
2 Ad eum
usque diem, quo, quum num hoc tempore restitues regnum
mandata dedisset Apostolis, quos per Israeli ?
Spiritum Sanctum elegerat, sursura 7 Dixit autem ad illos, Non est
receptus est. vestrum nosse tempora sive opportu-
5 Quibus etiam sese, postquam pas- nitates quas Pater in sua ipsius po-
sus fuit, exhibuit vivum cum multis testate posuit.
certissimis signis, per dies quadragin- 8 Sed recipietis virtutem Spiritiis
ta conspectus ab eis, et dicens quae ad Sancti, postquam supervenerit in vos,
regnum Dei spectant. eritisque mihi testes et in Hierosoly-
4 Et cum illis conveniens denun- mis, et in tota Judaea, et Samaria, et
eiavit eis ne abscederent Hierosoly- usque ad ultimas terras.
mis, sed ut exspectarent promissio- 9 Et quum haec dixisset, aspicien-
nem Pattis, quam, inquity audistis ex tibus ipsis, elevatus est et nubes :

me. susceptum eum abstulit ab oculis eo-

5 Nam Joannes quidem baptizavit rum
152