SỐ PHẬN ĐƯỢC ĐỊNH ĐOẠT NHƯ THẾ NÀO?

Alhamdulillah, câu hỏi “Số phận của mình được định đoạt như thế nào?” trong
tháng vừa qua là một đề tài sôi nổi mà chúng tôi phát hiện được trình độ kiến thức tôn
giáo Islam và ý thức hệ của một số bạn trẻ Muslim Việt Nam. Nhân dịp các bạn trao
đổi giáo lý thì chúng tôi khép mình để theo dõi sự đối đáp của hai bên và chúng tôi rất
mừng là các bạn trao đổi kiến thức tôn giáo một cách ôn hòa và tế nhị.

Trong lúc chúng tôi đang bận sửa chửa phần mềm thì ngày 13/04 bạn Ysa Nancy có
đưa ra câu hỏi như sau:

Assalamu Alaikum!

Xin chào Ban Biên Tập Chanlyislam! Hôm nay tôi có một thắc mắc sau muốn nhờ
anh chị giải đáp cho tôi được hiểu rõ hơn, vấn đề này tôi đã tìm hiểu rất nhiều sách vỡ
bằng tiếng Việt cũng như hỏi thăm vài người Thầy ở Việt Nam, nhưng tôi không thể
tìm được quyển sách nào hoặc người Thầy nào có thể giải thích rõ cho tôi được vấn
đề này.

Tôi muốn biết số phận của mỗi người được định đoạt bằng cách nào? Chẳng hạn như
một trong hai cách sau:

A- Allah đã chọn sẳn cho mình một con đường và ban sẳn số phận của mình trên con
đường đó, cho dù mình có lựa chọn như thế nào đi chăng nữa mình vẫn phải chọn
ngay vào con đường mà Allah đã chọn sẳn cho mình. Số phận của mình đã được định
đoạt sẳn trên một con đường duy nhất mà Allah đã chọn cho mình. (Số phận của mình
có thể thay đổi tùy theo sự cầu nguyện của mình).

B- Allah đã vạch sẳn cho mình một vài con đường và ban số phận của mình trên mỗi
con đường đó (mỗi con đường đều có số phận khác nhau), rồi Allah cho phép mình
lựa chọn một trong số những con đường đó để mình đi. Số phận của mình sẽ được
định đoạt tùy theo con đường mình lựa chọn. (Số phận của mình có thể thay đổi tùy
theo sự cầu nguyện của mình).

Vậy xin Ban Biên Tập cho tôi biết trong hai cách này cách nào là đúng nhất hoặc có
cách nào khác nữa không?

Xin Cám ơn...!

Ngày 15/04/2011 một bạn Muslimah trình bày ý kiến của cô về vấn đề câu hỏi của
bạn Ysa Nancy như sau:

َ َ َّ ‫َّ َ إ ۡ َّ ۡ َ ۖٗ ي‬ ۡ َ َ َ َ ٗۖ َ َ َ َّ َ ََٓۡ َ ََ
‫ك َْا وإ‬ َ َٰٓ
‫ووا جعنٌا أصحب ٱنلاا إَّل ولئكاِّ وواا جعنٌاا َّاهمُه إَّل نةٌاِّ مََاي‬ َّ َ َٰ َ ۡ
َ ‫ااِ إَ َ َٰ ٌۖٗاااا َو ََّل ََ ۡ ٱَاااا‬
ٓ ‫ااي َن َو إٌا‬ َ ‫ااي أإوٱإاااِ ۡٱمك َََٰا‬
َ ‫ااب َوذَااا ۡ ََ ََ َّٱيَا‬ َ ‫ميَ ۡساااَۡ َِۡ َي َّٱيَا‬

1
 َّ َ َ َ ٓ َ َ َ ‫َّ َ و َ ۡ َ َٰ إ‬
‫ٱَّإ‬ ‫إإ‬ َ َّ َ ‫َّ َ إ إ ۡ َ َ َ ۡ إ ۡ إ َ َ َ إ‬
َ ‫وٱمْٰ ون واا أ‬ ‫ٱيَي أوٱِ ٱمكََٰب وٱلىؤوٌِن وِلَِل ٱيَي ي لنِهُه و‬
‫َ َ َّ إ‬ َ ٓ َ ٓ َ ‫ك َإض ُّل َّ إ‬َ َٰ َ َ ٗۖ َ َ َ َٰ َ
‫ٱَّ َوي يَشا إن َوذَ ُۡهي َوي يَشا إن ۚ َو َوا َي ۡعن إه إج إٌَِ َ يهك إَّل َ َِۚ َو َواا‬ ‫ةهذ وثٗل ۚ كذل‬
َ ۡ َٰ َ ۡ َّ َ
٣١ ‫ى لنبََش‬ ‫ِه إَّل اك‬

"… Allah đánh lạc hướng kẻ nào Ngài muốn và hướng dẫn người nào Ngài
muốn như thế…" (74:31).

Mỗi người có quyền lựa chọn hành động tốt hay xấu. Được hướng dẫn và bị để lầm
đường lạc lối liên quan đến Thượng Đế và phụ thuộc vào ý muốn của Ngài. Điều này
không có nghĩa là Ngài dẫn dắt ai đó đi theo con đường đúng đắn hay đi lầm đường.
Đúng hơn là được dẫn dắt hay bị dẫn đi lầm đường là kết quả từ định tâm và hành
động của chính chúng ta vì đó là hệ quả của thái độ và phương hướng của chúng ta.
Nó không liên quan đến một định mệnh tùy tiện.

Phần của chúng ta trong việc xác định xem liệu chúng ta sẽ được hướng dẫn hay bị đi
sai đường là rất nhỏ. Nếu chúng ta đi theo đường lối sai lầm, Thượng Đế sẽ tạo ra kết
quả từ chính hành động của chúng ta theo luật nhân quả mà Ngài đã ban cho các vật
tạo hóa của Ngài. Nó là một điều kiện cần thiết cho trách nhiệm đạo đức mà chúng ta
tự do khởi tạo hành động mà sẽ dẫn chúng ta đi sai đường nếu chúng ta lựa chọn làm
như vậy, bất chấp mọi cảnh báo và chỉ dẫn chúng ta nhận được. Sau này, Thượng Đế
sẽ phạt hay tha thứ cho chúng ta như Ngài muốn.

Hạnh phúc ở Đời Sau là hệ quả tự nhiên của nỗ lực của chúng ta trong việc đạt được
sự ngay thẳng về đạo đức và sự khai trí bên trong khi còn sống:

‫ِن َأًَّ إ‬
ٍ‫ا‬
َ ‫َّ َّ َ َ َ ۡ َ ۡ ٓ َ َ ۡ َ َ َ ۖٗ َّ َ إ َ ۖٗ َ َ َ ۡ َ َ َ َ َّ َّ َ َ َ إ َ َ ۡ َ إ‬
‫إن ٱَّ َّل يسةۡحۦ أن َۡض وثٗل وا َعِضِّ فىا نِقُا ۚ نأوا ٱيَي ن وٌِ فِعنى‬
َ ُّ ٗۖ َ َ ‫َّ ي ۡ َ َ َّ َّ َ َ َ إ َ َ إ إ َ َ َ ٓ َ َ َ َّ إ‬ َۡ
‫ٱَّ ة َهَٰذ َوثٗل ا َإضال ةاٍۦ كثا ۖٗ ا‬ َ ‫ٱۡل ُّق وي هُه وأوا ٱيَي كْ و فَِِلِن واا أ‬
َّ َ ۡ َ َ ‫َّ َ َ إ إ‬ َ َ‫َوذَ ُۡهي ةٍۦ َكث ۖٗ ا َو َوا َإض ُّل ةٍۦٓ إ ََّّل ۡٱم َفَٰس‬
‫اه ٱَّ وا عي ََ ۡعاه‬ ُ‫ ٱيَاي ٌََضاِن ه‬٢٦ ‫ني‬ ۚ
َ ‫َ َٰٓ َ إ إ ۡ َ َٰ إ‬ ‫إ‬ َ ۡ َ َ
ۡ َ َ ‫َ َ ۡ َ إ َ َ ٓ َ َ َّ إ ٓ إ‬ َ َ
‫ِسون‬ ‫ِصل َوذإْس إهون ي ٱۡلۡر ِۚ أولئك َه ٱمخ‬ َ ‫وِثٍََٰۦ وذَطعِن وا أم ٱَّ ةٍۦ أن‬
٢٧

"Ngài không dùng nó để đưa ai đi lạc cả ngoại trừ những kẻ bất tuân vượt qua
mức giới hạn. Những ai vi phạm Giao Ước của Allah sau khi đã được phê chuẩn
và xé làm hai điều Allah ra lệnh cho kết hợp lại và gieo rắc điều thối nát trên trái
đất. Họ là những kẻ sẽ mất mát." (Qur’an 2:26-27).

Thượng Đế không gây cho ai đi lạc đường trừ những kẻ mà Ngài biết sẽ từ chối đi tìm
niềm tin. Ở đây nguyên nhân đi lạc đường có nghĩa là Thượng Đế bỏ cho người đó
một mình và tước đi các ân huệ của Ngài. Thượng đế có thể bỏ rơi ai mà Ngài biết sẽ
chọn cách từ chối sự thật và bướng bỉnh. Xứng đáng với ân huệ phúc lành của Ngài
hay xứng đáng với sự tước bỏ ân huệ chỉ phụ thuộc vào sự tự do chọn lựa của họ chứ
không phải cái gì khác.

Nhưng bạn Ysa Nancy không đồng ý cho rằng sự giải thích cô Muslimah không đúng
ý câu hỏi của anh:

2
Gửi bạn Muslimah

Assalamu Alaikum!

Chào bạn Muslimah! Cám ơn những ý kiến đóng góp của bạn dành cho tôi, tuy nhiên
những gì bạn viết lại không tập trung vào hai cái vấn đề mà tôi đã nêu ra có thể tóm
tắc lại như sau:

A- Allah đã ban số phận cho mình từ trước khi mình sinh ra (có thể là từ khi tại thiên
lập địa) hay,

B- Allah ban số phận cho mình tùy theo những việc làm của mình?

Để được biết rõ hơn đâu là đúng đâu là sai tôi rất cần câu trả lời của ban biên tập
chanlyislam...

16/04/2011 một lần nữa cô Muslimah cố gắng giãi thích thêm cho bạn Ysa Nancy:

Walikum assalam!

Theo mình hiểu thì số phận con người được Allah định đoạt khi ta còn là bào thai
trong bụng mẹ. Ngài đã định trước cho ta nơi sinh ra, thời điểm sinh ra, khi nào thì
chết và cách thức chết, nghèo hay giàu... Còn bạn có quyền lựa chọn giữa việc làm tốt
hay xấu. Từ lựa chọn của bạn, Allah sẽ cho bạn một cách đích (chính là cuộc sống
vĩnh cửu ở Đời Sau). Đây gọi là luật Nhân - Quả.

Vì thế, đừng nghĩ rằng mình có sẵn số phận rồi, cố gắng làm gì cho mệt, "cái số mình
nó thế".... Không được ỷ lại. Mình phải trau dồi đạo đức, cố gắng làm việc tốt, cố
gắng truyền đạo để người khác cũng tốt và theo Islam như mình. Vậy điều A và điều
B đều đúng. Hy vọng những lời giải thích vụng về trên làm bạn hiểu.

20/04/2011 bạn Ysa Nancy hồi âm cho cô Muslimah:

Chào bạn Muslimah!

Cám ơn bạn đã trả lời thắc mắc của tôi, nhưng thật tình mà nói những câu trả lời của
bạn chưa được thuyết phục cho lắm, giờ tôi chỉ biết chờ đợi Ban biên tập Chanlyislam
trả lời xem sao...

Wassalam...



Chào an lành đến bạn Ysa Nancy!

Bạn Ysa thân mến, thời gian qua chúng tôi đã theo dõi sự đóng góp kiến thức giáo lý
Islam của cô Muslimah về sự thắc mắc vấn đề bạn hỏi thì chúng tôi đã khám phá được
thế hệ trẻ Muslim Việt Nam ngày nay có tinh thần học hỏi và năng động,
alhamdulillah.

3
Chúng tôi cũng đồng ý kiến như cô Muslimah đã trình bày, nhưng để hiểu rõ vấn đề
hơn hay đi sâu vào chi tiết câu hỏi của bạn, chúng tôi dùng kiến thức nhỏ bé đã biên
soạn bài "Bốn thế giới cho một linh hồn" chủ yếu chia sẽ kiến thức của chúng tôi
với bạn (bạn có thể xem bài này trong chương mục Hadith của chanlyislam), mong
rằng trình độ hiểu biết của chúng tôi đã trình bày sẽ giúp bạn giải tỏa thắc mắc trong
lòng.

Chúng tôi có thêm những ý kiến với bạn như sau: Như đã trình bày "Dạ con là nơi cư
ngụ đầu tiên của linh hồn. Vào một thời khắc nào đó, Allah khiến cho tinh trùng
trong tinh dịch của người đàn ông gặp trứng của người đàn bà và Ngài cho phép
chúng kết hợp với nhau thành hợp tử (Nutfah) trong khoảng bốn mươi ngày, rồi
trong bốn mươi ngày kế tiếp Ngài cho phép nó biến thành một cục máu (Alaqah)
và trong bốn mươi ngày tiếp theo nữa Ngài cho phép nó thành cục thịt (Mudghah),
sau đó, Ngài ra lệnh cho thiên thần thổi linh hồn vào nó, và kể từ đấy, linh hồn bắt
đầu cuộc sống và tồn tại ở dạng thai trong dạ con, một thế giới tối đen nhưng rất
an toàn qua sự bảo vệ và che chở rất đặc biệt của Allah, Đấng Toàn Năng… Dạ
con là một thế giới được xem là nơi bình yên và an lành nhất của linh hồn vì nơi ấy
nó chưa gặp những thử thách của Allah, chưa gặp phải những quấy rối của
Shaytan, nó không cần phải vất vả và nhọc nhằn để tìm kiếm bổng lộc của Allah,
linh hồn lúc bấy giờ vẫn còn đang trong sạch và tinh khiết chưa vướng một vết nhơ
của tội lỗi.

Nhưng Allah chỉ cho phép nó cư ngụ trong thế giới bình yên này một thời gian
ngắn theo ý muốn của Ngài, khi hết thời hạn qui định trong thế giới này nó phải
chuyển tới một thế giới khác, thế giới hoàn toàn khác với thế giới mà nó đang hiện
sống đó là thế giới trần gian, và sự chuyển tiếp này chính là sự chào đời.

Tuy nhiên, linh hồn không hề biết đến sự chuyển tiếp này, nó cứ tưởng cuộc sống
của nó chỉ bắt đầu và kết thúc ở đây, nó không nghĩ rằng sẽ có một cuộc sống khác
sau cuộc sống này. Nếu có ai bảo nó rằng ngươi chỉ sống trong thế giới này một
thời gian, khi thời hạn qui định đã hết ngươi sẽ phải chuyển đến một thế giới trần
gian để có cuộc sống mới, có lẽ nó sẽ không tin và nó sẽ bảo: khi hết hạn thì tôi sẽ
chết chứ làm gì có cuộc sống nào khác. Nếu bảo nó: thật sự ngươi sẽ chuyển đến
một thế giới khác để có cuộc sống mới, ở đó có ánh sáng của mặt trời, có không khí
để thở, ở đó có rừng, sông núi, biển cả và đại dương, nơi đó ngươi phải lao động và
sẽ đối mặt với nhiều thử thách,… Khi nghe những điều này chắc chắn linh hồn sẽ
ngở ngàng và không thể hình dung những thứ được nói đến trong trần gian."
(Trích từ Bốn thế giới cho một linh hồn).

Từ đó chúng ta hiểu rằng mỗi một linh hồn ra đời thì Allah đã áp đặc cho linh hồn đó
một định mệnh sẽ gặp nhiều thử thách trong cuộc đời và bổn phận linh hồn đó phải
biết tranh đấu tìm chân lý để trở về với Ngài, định mệnh ở đây không phải nhất nhất
là như vậy mà Allah vạch ra cho con người hai con đường, một con đường đi đến
Thiên Đàng đó là qui phục Islam và một con đường đi đến Hỏa Ngục đó là những
gì khác với Islam. Ngài cho con người được quyền tự do lựa chọn con đường đến
Thiên Đàng hay con đường vào Hỏa ngục tùy theo ý muốn của mình, và số phận
của mỗi người được định đoạt ở Ngày sau theo con đường mà mình đã chọn. Số
phận của con người trên trần gian cũng có thể được Allah thay đổi bằng sự cầu
nguyện thành tâm của họ với Ngài, còn số phận của họ ở đời sau tùy thuộc vào con
đường mà họ đã lựa chọn trên thế gian, nếu họ chọn Islam làm tôn giáo và theo
đúng những gì Islam dạy bảo thì số phận của họ sẽ được hạnh phúc nơi Thiên
Đàng vĩnh cữu, còn nếu như họ chọn con đường nào khác ngoài Islam thì số phận
của họ sẽ là sự bất hạnh và khổ ải nơi Hỏa Ngục. Một khi ai đã chọn Islam thì y
hãy luôn thường xuyên cầu xin Allah phù hộ được vững bước trên con đường

4
Islam cho đến hơi thở cuối cùng vì sợ rằng với những cám dỗ của Shaytan, có thể y
sẽ sa ngã và lệch khỏi con đường Islam đã chọn."

Allah đã định sẵn cho mỗi con người về tuổi đời của y trên thế gian, về bổng lộc của y
(giàu nghèo), hành vi của y và sự hạnh phúc hay bất hạnh của y (sự may mắn, điều
lành hay rủi ro, tai họa, hoạn nạn, bệnh tật; hạnh phúc hay bất hạnh ở đây còn bao
hàm cho kết quả của hành vi con người được mang ra tính sổ trước Allah ở Ngày sau,
hạnh phúc là được Ngài thương xót thu nhận vào Thiên Đàng còn bất hạnh là bị Ngài
tức giận đày vào Hỏa ngục khổ ải.

Hành vi của con người là do chính họ làm chủ bởi họ được Allah ban cho ý chí tự do
lựa chọn, họ được quyền làm hay không làm tùy theo ý chí của họ, tuy nhiên mọi
hành vi đó đều nằm trong kiến thức của Ngài (Ngài biết rõ tất cả những gì con người
đã làm, đang làm và sẽ làm) và ý muốn của họ nằm trong ý muốn của Ngài (có nghĩa
là ý muốn của con người nếu thuận với ý muốn của Allah thì nó sẽ xảy ra còn nếu
không thuận thì nó không thể xảy ra.

Thí dụ: Một tên trộm có ý muốn lẻn vào một ngôi nhà để thực hiện hành vi trộm cắp,
nếu ý muốn của hắn không thuận với ý muốn của Allah thì Ngài sẽ tạo ra hoàn cảnh
ngăn cản trong khi hắn sẽ cố thực hiện nhưng không thành công, hoặc một ngư dân
bủa lưới xuống biển với ý muốn giăng bắt những con cá và ý muốn ấy thuận theo ý
muốn của Allah thì những con cá sẽ nằm gọn trong lưới.

Một thí dụ khác nữa, Allah đã thông điệp trong Qur'an rằng Islam là tôn giáo đích
thực, là một chân lý sống cho con người, nó là một hướng dẫn giá trị cho nhân loại, ai
đi theo nó sẽ thành công ở đời này và ở đời sau, còn ai không theo sẽ lầm lạc và thất
bại ở đời sau nhưng có rất nhiều người không theo vì không muốn, Ngài phán "Ai
muốn thì tin và ai không muốn thì cứ không tin" (Chương 18, câu 29). Như vậy, ý
muốn của Allah không áp đặt lên ý muốn của con người mà mỗi con người đều có ý
muốn riêng của chính mình tức mỗi con người được Ngài ban cho ý chí tự do để
quyết định hành vi, còn kết quả của hành vi thành hay không thành là phụ thuộc vào
sự tỉ lệ thuận hay nghịch với ý muốn của Allah. Trong tiếng Việt có câu "Mưu sự tại
nhân thành sự tại thiên".

Mời bạn đọc phần trích được trích dịch từ cuốn sách "Islam..., giới thiệu về Islam và
các giáo lý căn bản của nó" của học giả Pete Seda

Đức tin vào số mệnh được Thượng Đế định sẵn

Thượng Đế, Đấng không bị lệ thuộc bởi thời gian, biết tất cả mọi thứ, mọi sự việc
đang diễn ra trong tạo hóa của Ngài. Từ quan điểm của chúng sinh thời như chúng ta,
điều này có nghĩa rằng Thượng Đế, Đấng luôn quan sát và theo dõi, biết hết tất cả
mọi thứ, mọi sự việc đã xảy ra trong quá khứ, mọi thứ và mọi sự việc đang diễn ra, và
những gì sẽ xảy ra trong tương lai. Kiến thức của Thượng Đế là hoàn hảo và vô tận.
Thượng Đế là Đấng Hiểu Biết Tất Cả, và tất cả những gì Ngài biết sẽ xảy ra.

Thượng Đế, Đấng Chủ Quyền, có toàn quyền trên mọi tạo vật của Ngài. Mọi sự vật
tồn tại trong sự tạo hóa của Ngài và mọi hiện tượng xảy ra là một kết quả trực tiếp
chiếu theo phép tạo hóa của Ngài. Không có thứ gì hay hiện tượng nào trong tạo vật
của Ngài xảy ra nằm ngoài quyền lực, ý chí và kiến thức của Ngài.

5
 Ý chí tự do của con người
Một phương diện quan trọng của Islam là mỗi con người có ý chí tự do để lựa chọn
giữa cái đúng và cái sai. Thượng Đế, Đấng Ban Cấp, đã cho con người một vinh dự
có được món quà vĩ đại này. Nhưng nó đi kèm với trách nhiệm nặng nề và vào Ngày
Phán Xét, chúng ta sẽ phải chịu trách nhiệm về việc sử dụng món quà đó.

Ý chí tự do của con người không có bất kỳ mâu thuẫn nào với thực tế của Thượng Đế,
Đấng Chứng Giám, biết tất cả mọi thứ và mọi sự việc sẽ xảy ra trong tạo hóa của
Ngài. Một số người có thể sẽ hỏi, "Nếu như Thượng Đế biết tôi sẽ phạm một tội ngày
mai, thì điều đó là không thể tránh khỏi rằng tôi làm thế vì kiến thức của Thượng Đế
và nó không thể sai được, và những gì Thượng Đế biết sẽ xảy đến". Kiến thức của
Thượng Đế về ý định của một người này không có nghĩa là y bị bắt buộc phải thực
hiện ý định đó.

Con người có ý chí tự do không có bất kỳ mâu thuẫn nào đối với quyền năng làm chủ
của Thượng Đế trên mọi thứ trong tạo vật của Ngài. cũng không mâu thuẫn với thực
tế rằng không có gì xảy ra trong tạo hóa ngoại trừ những gì Thượng Đế muốn. Ai đó
có thể nói, "Bởi vậy, tôi không có ý chí tự do. Ý chí tự do của tôi chỉ là ảo tưởng".
Trái lại, Thượng Đế đã tạo hóa trong bản thân mỗi người chúng ta khả năng để xây
dựng một ý định. Thượng Đế muốn chúng ta có thể quyết định sự lựa chọn riêng của
chúng ta. Khi một người quyết định một lựa chọn, Thượng Đế, với ý chí tối thượng
của Ngài, tạo ra các hành động và hoàn cảnh cho phép ý định của người đó được thực
hiện. Đó là ý chí của Thượng Đế muốn con người có ý chí tự do. Thượng Đế không
phải luôn hài lòng với các quyết định của con người, nhưng Ngài muốn họ có thể làm
các quyết định bằng sự tự do lựa chọn của riêng họ. Một ví dụ cho sự việc này là ý
muốn làm một việc tốt của một người. Việc tốt có thể không bao giờ được thực hiện,
nhưng Thượng Đế có thể ban thưởng cho một người vì ý định của y muốn làm một
việc tốt. Nếu như việc tốt đó xảy đến, tức là ý của Thượng Đế đã cho phép nó xảy ra,
và Thượng Đế sẽ thưởng cho cả hai ý định và hành động. Nói cách khác, Thượng Đế,
Đấng thẩm phán, có thể thưởng cho bạn về những ý định làm việc tốt nhưng không
thực hiện được; tuy nhiên, Ngài không trừng phạt người có ý định xấu khi không hành
động.

Cầu xin Allah soi sáng và hướng dẫn chúng ta đến với chân lý của Ngài, amin.

Abu Zaytune Usman Ibrahim soạn thảo