ณ ปากประตูแหงความตาย

ความตายสําหรับคนที่ยังรักชีวิต คือ จุดจบที่นากลัว

ความตายสําหรับคนที่ยังหวงใยญาติมิตร คือ การจากไปที่นากังวล

ความตายสําหรับคนที่ยังติดใจในกาม คือ การออกจากฝนดีที่นาเสียดาย

ความตายสําหรับคนที่เบื่อโลก คือ จุดจบที่นาปรารถนา

ความตายสําหรับคนที่นอยใจคนรอบขาง คือ การจากไปที่นาสะใจ

ความตายสําหรับคนที่ผิดหวังในกาม คือ การออกจากฝนรายที่นาขื่นขมเสียที

คนเราตายเหมือนกัน
แตรูปแบบการตายตางกัน
ความเชื่อเกี่ยวกับความตายก็ตางกัน

การมีชีวิตอยูอีกนานทําใหความตายเปนเรื่องไกลตัว
แตความตายที่กําลังรออยูตรงหนา
ทําใหการมีชีวิตอยูที่ผานมา
กลายเปนเพียงความฝนเหลวไหล
ที่กําลังจะเลือนหายไปจนหมดสิ้น

ศาสนาตางๆพูดถึงความตายตางกัน
แตพูดเปนเสียงเดียวกัน
วา ควรตายอยางสงบสุข
แมคนไมเชื่อเรื่องชาติหนา
ก็ตองการตายอยางสงบสุขเชนกัน

พุทธเราเพิ่มเติมอีกนิดหนึ่ง
คือ บอกวาอยาตายเปลา
อยาเอาแคตายดวยความเปนสุข
ถึงแมตายขณะจิตเปนสมาธิข้นั ฌาณ
ก็นับวานอยไป
ไมคม
ุ กับการมีโอกาสเปนมนุษย
พุทธเราขอใหตายอยางเขาใจ
เขาใจวาที่ตายไมใชเรา
แมที่เกิดมาก็ไมใชเรา
ตัวเราเปนแคความเขาใจผิด
คิดวากายอันเกิดจากกรรม
เปนอัตตาตัวตนที่แทจริง

ถาเขาใจถูก
ตองกลาววากายใจ เปนแคที่ต้งั ของความเขาใจผิด
เห็นอยูชัดๆวามันปรวนแปรไป
ก็ยังอุตสาหอยากใหมันเหมือนเดิม
เห็นอยูชัดๆวามันกาวสูความแตกดับ ก็ยังอุตสาหหวังใหมันคงอยู

อาการที่จิตยึดเหนี่ยวกายใจอยางเหนียวแนน
สะทอนถึงความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับกายใจมาตลอด
ภาวะใกลตายนับเปนโอกาสสุดทาย
ที่เราจะทําความเขาใจเสียใหมใหถูกตอง
หากทําได
ชวงสุดทายนับวามีคากวาทุกชวงที่ผานมาทั้งหมด

จากคํานําหนังสือ ณ มรณา ‘ ดังตฤณ ’

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
การสอบครั้งใหญในชีวิต ที่สําคัญที่สุด ของ ใครหลายคน อาจหมายถึง การสอบเขามหาวิทยาลัยเพื่อ
เลือกสาขาอาชีพ การสอบเชาทํางานในอาชีพตามอุดมคติ หรือแมแตการขอคนรักเพื่อใชชีวิตคูรวมกัน และ
สวนใหญ มัก ลืมนึกถึง การสอบครั้งสุดทายในชีวิตที่ตอง เจอ นั่นคือ เวลา ‘ ตาย ’
เมื่อเราทุกคน เกิดมา ก็ เหมือนยื่นใบสมัคร สอบไวแลว ลวงหนา รอเพียงวันกําหนดสอบเทานั้น และ
การสอบครั้งนั้น เปน การสอบที่เราไมรูกําหนดสอบวาจะมาถึงเมื่อไหร แตที่ แน ๆ คือ นับตั้งแต เวลา ณ
ปจจุบัน เรายัง มีโอกาส ทําแบบฝก ที่สามารถทําไดจริง และเห็นผลจริง ๆ
บทหนึ่ง ชื่อ ‘7 วิธีตายอยางสบายใจ ’ ใน หนังสือ ‘ณ มรณา’ ไดกลาวไววา การหมดสติเพือ่ หลับ
กับการหมดสติเพื่อตาย มีความเหมืนกันคือ ‘หมดสติ’ ธรรมดาลมหายใจมีทั้งเขาออกและขาดหายอยู
ตลอดเวลา เวลา ตาย ก็เพียงเขาออกสุดทายแลวไมมีการเขาอีกเลยชั่วนิรันดร นั่นเอง ฉะนั้นชวงหัวเลี้ยวหัวตอ
แหงการใกลหมดสติหากพยายามตั้งสติไปจนถึงเสี้ยววินาทีสุดทาย ยอมเปนกําไร ยอมเปนการกลั่นคาของชีวิต
มาใชจนถึงที่สุด และ กอนสติใกลดับ ไมวาดับเปนหรือดับตาย สิ่งที่เหลือใหระลึกไดชัดไมมีอะไร
เกินไปกวาลมหายใจอีกแลว เราจะเห็นตามจริงวา ‘เราไมใชเจาของลมหายใจ’ เราบังคับใหมีแตลม
หายใจเขา โดยที่ไมใหมีลมหายใจออก คูกันไป ไมได เรารักษาลมหายใจไวตลอดไป ไมได
ผูเขียนลองฝกเจริญสติ กอนหลับ ไดประมาณ 1 อาทิตย และไดขอสังเกตวา หากมีสติรูสึกถึงลม
หายใจเขาออกอยางสบาย แมกาวลงสูความหลับในขณะนั้น ก็เหมือนรูสึกวาครึ่งหนึ่งของสติยังไมขาดสายไป
ไหน ซึ่ง ถาจะวา ไป แลว การที่เราฝกสติ ในชีวิตประจําวันบอยๆ กลาวไดวา เราเอาไวสําหรับ ‘การชิงภพ’ ณ
เวลานาทีทองแหงชีวิต คือ ขณะสิ้นลม นั่นเอง ขณะจิตยกสูวิถีแหงมรณะนั่น สิ่งที่จะเห็นคือ นิมิตการกระทําที่
ผานมา และ ถาเปรียบเทียบระหวาง การกระทํากุศล กับ การกระทําอกุศล แลว จิตกุศล จะมี พลังมากกวา
อกุศล นั่นหมายความวา การหมั่นระลึกถึงกรรมดีในอดีต จะชวยใหเกิดความเคยชิน พอถึงเวลาใกล
จิตดับ อํานาจแหงความเคยชินนั้นจะดึงเอาความทรงจําดานดีออกมาจากคลังขอมูลกรรมมากมาย
เปน คิวยาวเหยียด ผูที่หมั่น ทํากรรมดี จนกลายเปน ‘อาจิณกรรม’ ผลแหง นั่นปรากฏใหเห็นชัดเจน คือ จิต
จะเปน กุศล อุนๆ ปริ่มๆ โปรงๆ และมีความเบิกบาน ทําความดีบอย ๆ ก็ สามารถระลึกถึงความดีที่ ทํา
ไดมากยิ่งขึ้น ความสบายใจก็จะยิ่งทวีคูณขึ้นเชนกัน
ลองเริ่ม ฝกเจริญสติกอนหลับ ราวกับ การฝกซอมการจากไปตลอดกาล ของ ชีวิต กอนหลับ ก็ ใหมี
สติอยูกับลมหายใจ แลว ปลอยให จิต คิด และ ตามรูไป หากระลึกนึกถึงลมหายใจ วาเฮือกนี้อาจเปนเฮือก
สุดทายที่เราจะ ‘รู’ กับทั้งระลึกวาเราไมอาจรูสึกถึงลมหายใจไหน ๆ อีก นั่นเทากับเปนการซักซอมเตรียมตายได
ใกลเคียงของจริง ลองสักประมาณ 1 อาทิตย แลวลองสังเกตวา ขณะ กาวลงสูความหลับในขณะนั้น จิต เรา
เกิด นิมิต เรื่องอะไร ไดบอยครั้ง ถาพบวา จิต มักไปคิดถึงเรื่อง อกุศลที่ เราทําบอยๆ นั่นเปนสัญญาณกลาย ๆ
วา ประตูแหงอบาย เปดรับเราอยู แตหากจิต ไป ระลึกถึง ความดี ที่ทําไดบอย ๆ นั่นก็ เปนแคสัญญาณวา เรา
อาจไปดี แต ไมใชหลักประกันวา จะไดไปดี
สิ่งที่เราควรทําขณะมี ชีวิตอยูนี้ คือ ฝกเจริญสติ หัดรูสึกตัวเขาไว อะไรเกิดขึ้นมากระทบ ผัสสะก็ ให
ตามรู ลงไปในปจจุบัน และ ใหมีศรัทธาที่ต้งั มั่น ในการสรางความดี เพื่อใชชีวิตที่เหลืออยู ใหเกิดประโยชน
สูงสุด สรางเหตุใกลในการ ปดประตูอบาย เพราะ เวลาที่เรา ‘ตาย’ คนแรกที่เห็นไมใชเพื่อน ไมใชญาติคุณ
ไมใชคนรัก แตเปนกรรมของของเรา เอง กรรมของเรา นั้น ไมมีตาเห็น ไมมีใจรู แตมันจะอยูกับเรา ในที่ที่เรา
ตาย ไมวาอยูอยางเดียวดายหรือหอมลอมดวยญาติมิตร กรรมจะเปน สิ่งแรกที่ยื่นมือเขามาเกี่ยวของเสมอ
โดยขั้นแรกสุดคือจะทําใหคุณตายอยางเศราหมองหรือเบิกบาน

ประโยคทิ้งทาย :
ความสบายใจ
เปนสิ่งแรกที่ ‘ควรมี’
ระหวางชีวิตยังไมส้นิ
และเปนสิ่งสุดทายที่ ‘ตองมี’
ขณะกําลังสิ้นชีวิตชีวิตลง
“ อุบาสิกา...ณชเล ”