«Κοινωνία Πολιτών»

του Ευάγγελου Κουμεντάκου

Παρακολουθώντας τρια χρόνια πριν στο διαδύκτιο την διαδήλωση για το
πολυτεχνείο και τα επεισόδια που ακολούθησαν μετά το τέλος της και μέχρι
το επόμενο πρωί άρχισα να συζητώ με την σύζηγό μου η οποία είναι απο την
Πολωνία.

-Μα καλά γιατί καίνε τα αμάξια; Με ρώτησε, και εγώ απάντησα.

-Γιατί η ιστορία μας δίδαξε ότι πρέπει να αντιστεκόμαστε για να

υπερασπίσουμε τα ιδανικά και ότι κάθε αλλαγή έρχεται εκεί απο όπου έρχονται
και βρίσκουν γόνιμο έδαφος οι νέες ιδέες, δηλαδή απο την νεολαία.

Η Μαγδαληνή μου απάντησε...

-Ναι αλλά τώρα δεν έχετε δικτατορία! Και εγώ συνέχισα

-Όντως ούτε δικτατορία έχουμε αλλά ούτε και κομμουνισμό σαν και εσάς
ζήσαμε. Οι γενιά μου δεν έχει κάτι τρομερό για να παλέψει όπως η δικτατορία,
ή η κατοχή....ούτε κάτι ελπιδοφόρο να συμμετέχει όπως το κίνημα
solidarność...

Δεν έχουν περάσει τρία χρόνια απο τότε και απο την Κρακοβία όπου κάναμε
αυτή την συζήτηση, τώρα πλέον βρίσκομενοι στις Βρυξέλλες αισθάνομαι ότι
το ‘παράπονό’ μου εισακούστηκε. Τώρα έχουμε πολλά για να παλέψουμε.
Έχουμε να παλέψουμε για να ξεπληρώσουμε τα λάθη των πατεράδων μας και
των παππούδων μας που ψήφιζαν χωρίς να απαιτούν έργο απο τους βουλευτές
αλλά θέσεις στο δημόσιο, συμβόλαια με το κράτος, παράνομες οικονομικές
διευκολύνσεις κτλ. Αλλά πάνω απο όλα έχουμε να παλέψουμε για έναν απλό
λόγο. Γιατί η γενιά μας είναι αυτή που θα θυσιαστεί, και πρέπει να πιάσει τόπο
η θυσία αυτή για τα αγέννητα για τα αρκετά επόμενα χρόνια παιδιά μας.

Αλλά η μάχη δεν θα έπρεπε να ήταν πρόβλημα γιατί και παθιασμένοι είμαστε
και έχουμε αγανακτήσει πλέον με τον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας τις
περασμένες δεκαετίες. Όμως τι φταίει που δεν κάνουμε όπως οι γείτονες οι
Τούρκοι οι οποίοι μάζεψαν 50 χιλιάδες στην πλατεία Ταξίμ και άλλες 600
χιλιάδες σε μία σελίδα στο facebook για να διαμαρτυρηθούν για την
λογοκρισία στο διαδύκτιο;1 Ή σαν τους φίλους μας τους Ισπανούς που μάζεψαν
25 χιλιάδες διαδηλωτές στην κεντρική πλατεία στην Μαδρίτη για να δείξουν
την δυσαρέσκειά τους στο πρόγραμμά που ακολουθεί η κυβέρνηση;2

Η απάντηση στις παραπάνω ερωτήσεις έχει δύο σκέλη.

Πρώτα πρέπει όμως να επισημάνουμε προς αποφυγή οποιασδήποτε

περεξήγησης ότι οι νέοι πρέπει να αντιδρούν, πρέπει να μάχονται και ιδιαίτερα
τώρα που η παγκοσμιοποίηση μας φέρνει αντιμέτωπους με πρακτικές
παρόμοιες με εκείνες του Ελληνικού πρωτύπου του παρελθόντος. Με την
ανεξέλεγκτη κατανάλωση και το μηδενικό ενδιαφέρον για τις συνέπειες αυτής
1
Turks stand up to internet censorship, διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://english.aljazeera.net/indepth/opinion/2011/05/201151893659151911.html
2 Spain: Protesters defy ban with anti-government rallies, διαθέσιμο στην
ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-13481592
της τακτικής στον ίδιο τον πλανήτη μας. Μας φέρνει αντιμέτωπους με την
θεοποίηση χαρτιών και μετάλλων και την αδιαφορία για τον θάνατο που χτυπά
την διπλανή μας πόρτα. Όλα αυτά μοιάζουν σουρεαλιστικά την ίδια στιγμή που
η τεχνολογία μας κάνει να κρατάμε την καρδιά του ανθρώπου στο χέρι μας σε
καθημερινή βάση.

Όμως το ερώτημα παραμένει. Γιατί οι Τούρκοι και οι Ισπανοί και όχι και εμείς;

Οι Τούρκοι λοιπόν και οι Ισπανοί χρησιμοποιούν πάρα πολύ τα μέσα κοινωνικής

δικτύωσης τα λεγόμενα social media. Διαμέσου αυτών μπόρεσαν να διαδώσουν
το μύνημά τους και να κινητοποιήσουν τόσο μεγάλο αριθμό νέων πολιτών.

Πρίν απο λίγο καιρό θυμάμαι την κ. Χ. Κλίντον που έλεγε όταν επισκέφτηκε την
Τουρκία ότι οι γείτονές μας έχουν ένα απο το υψηλότερα ποσοστά χρήσης του
facebook. Τότε δεν έδωσα βάση αλλά εδώ και καιρό καταλαβαίνω την σημασία
αυτής της δήλωσης της κ. Κλίντον. Το ίδιο και οι Ισπανοί οι οποίοι έβαλαν και
το twitter μέσα στο παιχνίδι.

Η Ελλάδα δεν έχει μείνει πίσω σε αυτό το θέμα και αυτό φαίνεται όχι μόνο στη
χρήση του διαδυκτίου απο τους νέους αλλά και απο την μηχανογράφηση στο
δημόσιο. Όμως οι Έλληνες έχουν απο τα υψηλότερα ποσοστά πειρατικών
λειτουργικών προγραμμάτων (τα λεγόμενα windows). Δηλαδή γνωρίζουμε την
λειτουργία των υπολογιστών και του διαδυκτίου αλλά δεν έχουμε την
συνήθεια να το χρησιμοποιούμε με το σωστό τρόπο.

Αλλά ποιός είναι ο σωστός τρόπος και ποιός είναι υπέυθυνος για να διδάξει
αυτην την νέα δύναμη στα χέρια των νέων μας;

Αυτό είναι το δεύτερο σκέλος της απάντησης στο ερώτημα γιατί οι γείτονές
μας και οι Ισπανοί και όχι εμέις. Όμως η ερώτηση πρέπει να τεθεί στην σωστή
βάση για να δώσει την σωστή κατεύθυνση.

Η απάντηση είναι τόσο εύκολη όσο και η Δημοκρατία. Μα θα μου πείτε η

Δημοκρατία είναι το ποιο προβληματικό πολίτευμα αφού πρέπει να μιλήσουμε
και να συμφωνήσουμε πριν πάρουμε μία απόφαση. Λοιπόν ναι αγαπητοί μου και
πρέπει ακόμα να προσθέσουμε ότι ο διάλογος προυποθέτει ακόμα ότι υπάρχει
το θέμα, δηλαδή η κατεύθηνση για τους νέους καθώς και η τοποθέτηση αυτού
του θέματος στη πολιτική αντζέντα.

Τα παραπάνω είναι ίσως οι πιο σημαντικές λειτουργίες της Κοινωνίας των

Πολιτών. Οι κοινωνία των πολιτών ειναι το σύγχρονο δομικό στοιχείο σε μία
κοινωνία που συμετέχει στις Δημοκρατικές διαδικασίες. Την σημασία της ΚτΠ
την αντιλαμβανόμαστε απο το αποτέλεσμα της εκστρατείας του Avaaz η
οποία αντιστάθηκε στη προσπάθεια απο τον κ. Μέρντοχ να θέσει υπο τον
έλεγχό την πλειοψηφία των ΜΜΕ στην Αγγλία.3 Ή μιλώντας ακόμα πιο επίκαιρα
με την αποτροπή της ψήφισης ενός αντι ομοφυλοφυλλικού νόμου απο την
Ουγκάντα.4

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι αρκετό να ανφερθούμε στην αλλαγή πλεύσης της

κυβέρνησης στην Στουτγκάρδη όσον αφορά την κατασκεύη ενός
3
Avaaz – the online activist network that is targeting Rupert Murdoch's, διαθέσιμο στην
ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.guardian.co.uk/media/2011/apr/24/avaaz-activist-network-
rupert-murdoch
4
Avaaz Welcomes Decision to Drop Brutal Uganda Anti-Gay Law, Two million people take
action to stop Uganda’s anti-gay bill this week, Tens of thousands phone Heads of State to stop
anti-gay bill διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.avaaz.org/act/media.php?
press_id=246
υπερσύγχρονου σιδηροδρομικού σταθμού στη θέση του παλιού παραδοσιακού
σταθμού τρένων στο κέντρο της πόλης. Εκεί όπου ήδη είχαν γίνει τα σχέδια
και είχαν δαπανηθεί εκατομμύρια ευρώ η δύναμη της ΚτΠ έκανε την αλλαγή.5

Η πολιτική δύναμη της ΚτΠ είναι ένα κοινό γεγονός σε βόρειες χώρες όπου η
συμμετοχή στην Δημοκρατία είναι παράδοση.6 Οι πολιτικοί πλέον
αναγνωρίζουν ότι οι νέοι θέλουν να έχουν λόγο και να ενημερώνονται για τις
αποφάσεις της πολιτείας.7 Το ίδιο συμβαίνει και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο με την
νομοθεσία για την Πρωτοβουλία των Πολιτών η οποία απ τον Μάιο 2012 θα
μπορεί να δίνει το δικαίωμα σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους απο την Ευρώπη
να προτείνουν θέματα για νομοθεσία στην Επιτροπή.

Η Ελλάδα είναι απών απο αυτές τις τεράστιες αλλαγές στης δομή της
Ευρώπης αλλά και του κόσμου. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι αν υπάρχει μία ελπίδα
να περάσει η φλόγα της Δημοκρατίας, η οποία άναψε πριν απο δυόμιση
χιλιάδες χρόνια στην Ελλάδα, την δοκιμασία της παγκοσμιοποίησης, αυτή η
ελπίδα είναι στην Ευρώπη μονάχα.

Σκέφτομαι μονάχα τους νέους μας οι οποίοι δεν γνωρίζουν ότι οι μάχες
εναντίων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων δεν δίνονται με μολότοφ στο
κέντρο της Αθήνας αλλά με επιχειρήματα στις συνεδριάσεις των
συμβουλευτικών επιτροπών στις Βρυξέλλες.

Αν κατευθύναμε τη μισή απο αυτή την δυναμική σε δημιουργικές εκφράσεις

σαν αυτές της ΚτΠ τότε οι Έλληνες θα ξαναζωντάνευαν μέσα στο σύχγρονο
πλαίσιό τους, θα συνέχιζαν την παράδοση του Πoλυτεχνείου, και όλων των
ενδόξων μαχών που έδωσαν οι πρόγονοί μας για την ελευθερία, για την
Δημοκρατία... Είναι το πιο σημαντικό ίσως απο όλα τα μέτρα για την
μελλοντική κατεύθυνση της πολιτικής της Ελλάδος να δώσει τα εργαλεία
στους νέους μας για να συμμετάσχουν ενεργά και δημιουργικά στην
διακυβέρνηση της Ελλάδας, της Ευρώπης αλλά και του κόσμου του αύριο.

5
Stuttgart 21, διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://en.wikipedia.org/wiki/Stuttgart_21/ , ακόμα Hurra! ... und weiter geht's!
διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.kopfbahnhof-21.de/
6
Ο νεοεκλεγείς πράσινος κυβερνήτης της δηλώνει: “We are simply reacting to a
development within our civil society. More and more people are rejecting the insane,
one-sided notion of progress that bigger is better. The Stuttgart 21 project is a prime
example of the old concept of progress. Building a futuristic train station is the sort of
thing Dubai would do. It smacks of trying too hard to be modern.” διαθέσιμο στην
ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.spiegel.de/international/germany/0,1518,763512-
2,00.html
7
Η Αυστρία ήδη επιτρέπει σε πολίτες 16 χρονών να ψηφίζουν ενώ η συμμαχία
Σοσιαλιστές και Πράσινοι το έκανα σλόγκαν για τις εκλογές στην Γερμανία, A
State in Germany Lowers Voting Age to Sixteen, διαθέσιμο στην ηλεκτρονική
διεύθηνση:
http://www.spiegel.de/international/germany/0,1518,763402,00.html