HD là gì?

Gửi bởi: Admin Ngày tháng: 02.07.2008 Đã đọc: 273

Viết tắt của High-Definition, thường được nhắc tới như một chuẩn nghe nhìn với độ trung thực
cao, áp dụng cho cả âm thanh lẫn hình ảnh. Khác với âm thanh HD thường đòi hỏi người nghe
phải có đôi tai rất tốt mới cảm nhận được sự khác biệt về chất lượng, hình ảnh HD mang lại
một sự đột phá mới về chất lượng hình ảnh đối với gần như tất cả mọi người.

Để thưởng thức được hình ảnh dạng HD, bạn cần trang bị cho mình một hệ thống tương thích HD.
Tuy vậy, có rất nhiều thứ bạn cần quan tâm trước khi quyết định trang bị cho mình khả năng thưởng
thức chất lượng HD, bài viết này sẽ cố gắng phần nào làm sáng tỏ những chi tiết đáng quan tâm đó.

Các độ phân giải hình ảnh

720p

Đây là độ phân giải thấp nhất trong số các độ phân giải được coi là HD, với kích thước hình ảnh được
quy định là 1280x720. Độ phân giải phù hợp với chuẩn màn ảnh rộng (16:9) đang dần trở thành tiêu
chuẩn, thay thế cho chuẩn hình ảnh tỉ lệ 4:3.

So với độ phân giải của chuẩn hình ảnh dưới HD (lớn nhất là 720x480) thì sự gia tăng đột biến của số
lượng điểm ảnh có thể hiện thị trên màn hình mang lại hình ảnh chi tiết hơn nhiều lần so với trước.

1080i

Ra đời cùng một lúc so với 720p, tuy mang độ phân giải hiển thị là 1960x1080 nhưng do độ phân
giải này phải hiển thị với phương thức đan xen (với ký hiệu i sau số dòng quét ngang) nên trong một
số trường hợp hình ảnh mang lại hơi kém chi tiết hơn so với 720p (xem thêm: Phương thích hiển thị
hình ảnh). Số đông các hãng sản xuất được coi là trend-setter của ngành công nghiệp giải trí đánh
giá độ phân giải 720p cao hơn độ phân giải này.

1080p

Với độ phân giải quy định lên tới 1960x1080, đây là độ phân giải lớn nhất trong thời điểm hiện tại
thuộc chuẩn hình ảnh HD. Tất nhiên với độ phân giải này, cùng việc ứng dụng phương thức hiển thị
Progressive Scan (với ký hiệu p sau số dòng quét ngang) thì mức độ trung thực của hình ảnh được
mang lại là lớn nhất, tuy nhiên việc ứng dụng tại thời điểm hiện tại không nhiều (nhưng đang dần trở
nên phổ biến hơn - BTV), do một số trở ngại về nhiều khía cạnh khác được đề cập trong phần sau.

Các phương thức hiển thị hình ảnh

Interlaced

Phương thức này hiển thị một khung hình với độ phân giải có số dòng quét bằng một nửa độ phân
giải chuẩn ở các dòng quét số lẻ, sau đó hiển thị khung hình tiếp theo ở các dòng quét số chẵn trong
khi vẫn hiển thị khung hình trước, và sau đó tiếp tục luân phiên như vậy để tạo ra hình ảnh mang độ
phân giải chuẩn.

Ưu điểm của phương thức này là đòi hỏi về khả năng xử lý của thiết bị phát hình và dung lượng cần
thiết để lưu trữ hình ảnh thấp hơn, trong khi vẫn mang lại hình ảnh chi tiết như độ phân giải chuẩn.

Khuyết điểm của phương pháp này là dễ gây hiện tượng rung của hình ảnh đối với màn hình CRT,
tuy vậy trên màn hình LCD thì hiện tượng này không còn là mối lo. Tuy nhiên, khuyết điểm lớn nhất
của phương pháp này là khi hiển thị hình ảnh với chuyển động nhanh và có nhiều chi tiết (thường
được các nhà sản xuất phim hành động khai thác tối đa) thì sẽ gây hiện tượng bóng mờ rất khó chịu
đối với người xem.

Thường được ký hiệu bằng chữ i sau số dòng quét của độ phân giải, vd: 480i, 1080i...

Progressive Scan

Phương thức chuẩn xác nhất để hiển thị hình ảnh, mỗi một khung hình được lưu với độ phân giải đầy
đủ, thiết bị phát hình sẽ hiển thị toàn bộ khung hình đó, sau đó hiển thị khung hình kế tiếp đè lên
khung hình này.

Ưu điểm của phương pháp này là đã khắc phục được toàn bộ khuyết điểm của phương pháp
Interlaced, mang lại hình ảnh chi tiết hơn, không bị rung khi hiển thị và đặc biệt phù hợp với các hình
ảnh chuyển động nhanh.

Khuyết điểm đối với phương pháp này là khả năng của thiết bị phát hình cũng như phương tiện lưu
trữ được đòi hỏi rất cao. Những thiết bị có khả năng lưu trữ và phát tín hiệu hình ảnh 1080p vì vậy
cũng có giá khá đắt.
Thường được ký hiệu bằng chữ p sau số dòng quét của độ phân giải, vd: 1080p...

Các định dạng hình ảnh lưu trữ

Với lượng dữ liệu hình ảnh của độ phân giải HD gấp nhiều lần so với hình ảnh độ phân giải thường,
định dạng nén MPEG-2 không còn phù hợp cho nội dung HD nữa. Tại thời điểm hiện tại định dạng
nén phổ biến nhất được sử dụng cho hình ảnh HD là VC-1 và AVC (h264). Ưu thế của các định dạng
nén mới này là mang lại chất lượng hình ảnh cao hơn nhiều lần so với các định dạng nén cũ, trong
khi hiệu quả về dung lượng lưu trữ lại cao hơn.

Hiện tại, AVC được đánh giá là mang lại chất lượng cao nhất, tuy nhiên do còn mới nên việc ứng
dụng chưa được phổ biến. Nhưng bạn không phải lo về điều đó, chỉ khi bạn xem hình ảnh HD với
màn hình cực lớn và với những hình ảnh gốc gồm rất nhiều chi tiết phức tạp thì bạn mới có thể nhận
thấy những sự khác biệt về chất lượng này.

Các phương tiện lưu trữ

Hai phương tiện lưu trữ mới đang cạnh tranh rất dữ dội trên thị trường là HD-DVD và Blu-ray, tuy
công nghệ sử dụng hơi giống nhau nhưng mỗi chuẩn đều có những ưu khuyết riêng dẫn nên chưa có
chuẩn nào giành phần "thắng" trên thị trường.

Bài viết này xin phép không đề cập tới tính chất kỹ thuật của từng chuẩn, tuy nhiên, hiện tại Blu-ray
đang có ưu thế hơn HD-DVD do số lượng phim được phát hành trên phương tiện lưu trữ này khá lớn
hơn so với đối thủ, và cũng vì một số hãng phim lớn xuất bản phim của họ hoặc là chỉ với Blu-ray,
hoặc là cả Blu-ray lẫn HD-DVD.
Hiện tại, một số đầu đọc đĩa mới được giới thiệu có khả năng đọc được cả hai định dạng này, do vậy,
nếu có thể, bạn nên mua một đầu đọc có khả năng này, sẽ không phải lo lắng về tính tương thích
nữa.

Các phương tiện phát hình

Điều chúng ta nên quan tâm nhất ở đây là khả năng chấp nhận tín hiệu vào và khả năng xuất tín
hiệu ra của TV.

Hiện tại, TV dạng LCD hay Plasma đều có độ phân giải gốc nhất định, phổ biến nhất là 1366x768,
kém phổ biến hơn một chút là 1280x720, và cao cấp nhất là 1960x1080.

Do đặc điểm hoạt động của TV LCD hoặc Plasma, tín hiệu đầu vào cần phải được co hay kéo thành
độ phân giải gốc của màn hình mới có thể hiển thị được. Do vậy, bạn cần chú ý là mặc dù TV của
bạn hỗ trợ tín hiệu đầu vào là 1080p nhưng nếu độ phân giải gốc của TV chỉ là 1366x768 thì hình
ảnh xuất ra cũng chỉ ở độ phân giải 1366x768 mà thôi.

Xét về lý thuyết, TV mang độ phân giải 1280x720 sẽ hiển thị hình ảnh chuẩn 720p tốt nhất bởi TV
lúc đó không cần phải can thiệp vào hình ảnh để phù hợp với độ phân giải gốc đó nữa. Nhưng TV với
độ phân giải này khá khó tìm, hơn nữa, mạch xử lý hình ảnh của TV hiện tại có chất lượng rất cao
nên điều này không còn là mối lo nữa.
Cuối cùng, để có thể hiện thị hình ảnh với độ phân giải 1080p một cách tốt nhất, TV của bạn phải hỗ
trợ độ phân giải gốc là 1960x1080, thường được các nhà sản xuất quảng cáo là Full HD. Nhưng TV
với độ phân giải này chưa có nhiều model, hơn nữa giá lại rất đắt.