Ibrahim Ehmed

JANA GEL

Wergr:

Elr

STOCKHOLM 1992

APEC

brahim Ehmed

JANA GEL

STOCKHOLM 1992

APEC

JanaGel
Wean no: 1 7

Utgivare: APECTRYCK & FRLAG

AP WANXANA APEC

Nivskar: brahlm Ehmed Wergr. EUr

Adress: APEC
Spangavagen 345 Box 3318, 163 03 Spanga/SWEDEN TeL 08-761 81 18 Fax 08-761 42 90

BBN: 91 - 87730 - 12-X

Ibrahm Ehmed

PGOTN
Plt bdengiyek bl ark sedsal dl chana edebiyata Kurd de, xwediy "Yadgar Hwa", "Berew Rnak" "Kwrewer", v car "Jana Gel" ji me re pk dike. Nivsandina v roman die digihje sala 1956'an, demek ku hn du sal li ser orea gel Cezayr ya dij dagrkern Frens ya ji bo azad serxwebniya welat xwe, derbaz nebib. L aloziya zeman wisa l kir ku deh sal pit serkevtina w orea ev roman j re hatib pk kirin, b belav kirin. Ya rast, ber ku ew riya ber bi apxan bide ber xwe, end meh j li ba min ma. Di v muddet de min end car ew xwend, car ji car li min rntir dib, min xwest di v pgotin de end tit 11 ser naveroka w binivsim, min end rpel re kirin, min l nr ku v heq ez di xwe de nabnim, ji ber v min batir zan ku v erka xwe ya han li ser mil arezatiya edebiyat de bikim.

Her endn ez di w baweriy de me ku nivskar pwst bi nasn nn e, l ber ku ez daw bi v pgotina han a kurt bnim, ez hez dikim titek di derheq w de binivsim:

brahm Ehmed, di sala 1914' an an 1915'an, li bajar

Silmaniy hatiye din. Di sala 1937'an de li Bexday xwendina hiquq temam kiriye. Di sala 1942'an heta sala 1944'an hakim kiriye. Di sala 1939'an heta sala 1949'an bi hevkariya li gel mamoste Elaeddn Seccad kovara Gelawj li Bexday derxistiye. Her li ber v j naar bye di sala 1947'an de dev ji memuriyeta dewlet berde. Di sala 1947'an n de wek yek Ji wan serokn Partiya Demokrat Kurdistan nav w belav bye. Nivskar, destpka jiyana xwe ya edebiyat wek romantkek oreger dest p dike:
"Le ber aw bed le tirs bedkar, Dil xwom ekeme gor yadgar, Be giryan wok be naley b deng, Dynme lerzn text kirdgar"

L di dawiy de ew li ser rbaza realzm dimee. Bi v away em di kovar rojnamn kurd ereb yn Iraq de

gelek i'ir, rok gotarn w yn cda cda dixwnln ku yn bi nav bangtirnn wan ev in: "Le Wolat Qaremanan" (1942), rokek kurt e, di der-

bar berxwedana partzann Yektiya Sovyet ya dij rn Naziyan a li ser welat wan e. "Xaz" (1943), "Kwrewer" (1944), "Kerelotiy Mener" (1945), s kurte rokn li ser nalebariya civak zehmetdana cotkaran ji aliy derebeg mirovn dewlet ya li ser dema kraliya gor bi gor de ne,"Berew Rnak" (1945), pere nesrek xweik rewan a derbar erk eziyetn tkon di riya azad serxwebniy de ne . Di sala 1949'an de riya w ber bi bendcan dikeve, sal nv t de dimne "Dwa Tr Kewan" dinivse, t de ra hukumeta w dem, nefesa jana ber mirin ya daw

hesibandiye mizgniya nzkbna roja serkevtina bi ser rejima kral nkern emperyalzm de ghandiye xelk:
"Kwa Wehrmacht Elman ke etut her zerruw xwne? Kwa Luftwaflfe ew hze neparze merg ne? Kwa top, kwa tank, kwa ew stol b wne? Be car gor gum b, lit wek xwoy b ser wne
10

Le lay me helengtin yekem hengaw zal bne, Le naw botey xebata tuwanewe her ert qalbne, Le ndan helengtin niye bak gel Kurdan, Wek rgey xebat xwoy ikan toy le la rne"

Jl dervey van di sala 1937'an de bruora "El Ekrad we El-Ereb" nivsandiye belav kiriye ku heta ro j qmeta xwe ya wek programek ji bo rxistina peywendiya di navbera kurd ereban de wenda nekiriye. Li ser v, di eyn sal de ew dane "mehkem". Ji sala 1949'an vir ve w end i'ir rokn din nivsandiye ku piraniya wan heta ro nehatine belav kiBi kurt brahm Ehmed di edebiyata kurd de nunerek peng rbaza realzm ye batirn nivsarek nesr y li ser dema me ye. Hviya min ew e ku xwendewann hja ji dtina berhemn w yn din b par nebin.
Kemal Fuad
21/10/1971
rin.

11

Bi ry xwe y lawaz qirmi, di be p ya otomoblek de, di navbera ofr jendermek zebellah de ew dabn rnitandin. Dest w y rast li gel dest ep y jendirm kelebe kiribn. Otomobla wan j hej bi leq riya gelek hevraz niov a bajr "..." girtib ber xwe. Ew j bi melhezn baram a wek erx di ser w de bizivire, l b ku ew erx bi titek ve bigre yan yek ji wan
menzern wek snemay yn li ser perda hij w li ber avn w re derbaz dibn dqqeta w bikine, bi w away l hatib. Asteng zehme-

tiyn diyar nediyar n dwaroj byern nexwe brannn ji eziyetn rojn bor tej, di ser de wek vizniya deng mn hingvn yn ber kewar l hatib. arhanek ser girtib, nedikar arek j re bibne ne j dikar xwe ji dest wan xelas bike. Heta ew bi r ketin, bi hejandinek tund a otomobla wan ve, di eynika p ofr de, w hviyek dt. Gurc herdu avn Kal yn xweik dqqeta w kiand ku bi hem endama xwe ve kmtirn saln zndan tesr l kiribn. Ew avn bi sedan car di eynika rkurkirin de dtib ne qet hssek taybet t de colandib ne j qmetek taybet daby. L v car, tit ku di w dem de pwistiya w p heb gihte dereca her girngtirn, ku ew j xwe nasn b. L di vir de j bra w ya derbeder qet firseta lkolnek rkpk
13

neday. Herwek avn navnanek bin riyek akir p bibne, wek hukumdarek birndar ku, di gelek kevin de, titek hitibe b bi br, ber hem tit ew xwe nasn v p da zann ku bi lez Eroz xwe bigihne Telar Blurn a yadgar, yadgar er girtin zndan. L li vir j ewqas bi xwe j re ne ser, unk ciyek taybet demek diyar wek elektrk dil w giran dikir ku ew j guherna eyn c dem bn ku di mudet jiyana xwe ya zndan de hewl ji bra xwe birin dab. Her endn nzk deh sal ber qewim b, l li gel v j gelek bi ron vekir dihatin ber av ni w. Ne herwek serphatiyek do qewim be, ne bigre wek qewimandinek ku di w dem de li ber avan biqewime: Dem dema var b, li asman aloz tar ya payz, pele hewrn per belav dagirtibn, ew mijl gogn ji her (amur) kirin bn. Li ser erd j belgn zer n ji xwe bzar n payz ji dar beran diweriyan, bi gufe gufeke gelek bi tore, tuz xubar dirapan didan li ber xwe. Nav navan re j bdengiyek bi elem, wek ji gufe guf bezar bibe, xwe li ber poz pirebay dida kip bdeng
dikir. Di xaniyek bik li taxa "S..." li bajar "..." di odek sade, pak xwe ku du pencern mezin n bi ser baheyek bik a hn ba nehatib rkpk

kirin bi belgn zer n payz ve hatib dagirtin, hem eyayn od ji masek du kursiyn hesin li gel eynikek arove dar a ku di koek od de hatib dann nlvnek li ser erd raxistb, pkhatib. Jinek xwnrn li ser raketib, jana eziyet ry w y ge girj kirib. Mr w Lawe y jar li ber ser w rnitib, melul ji avn w dibarn. Gelek bi hyar hn ji w j wdatir wek dest xwe ber bi pel agir ve bibe, bi dest xwe y bi pir re w xew re dibir. B niqotandin avn w yn delal xweik ji bijangek a dirj zivirand pk hatib. Dema ku car baran jan r dibir li ser, wan bijangn zivirand yn dirj bi awak hd
14

jinik nana bersva er yan na dane ciyek, a guhlkirin j j derneket. L wisa diyar b, ev gotinn han mell averwiya mr w j km nekirib, unk pit v w bi awak gurc got: - Batir ew e, ez bi xwe p de biim, ne ku derengtir biinninl. Dema ku jina w van gotinn dawiy bihst, bi dengek bilind ku j nedihat hv kirin bi qjn got: - Ne giyana min. meke, min ten nehle. Tu her, ez ji tirsan dn bibim. Qasek b deng bn. Jinik nefesek ka bi berkennek eziyet ne ji dil ve, wek ku ji avn w yn re hn zdetir dihat dtin, heta lva w ya hik a hn zivir, got: - Min end hez dikir kurek me bibya. Jan gotina w di dev w de bir, dawiy nefesek kr ka got: - Xwed li me negre. gelek nexwe, e, pit evqas eziyet jan ji me re keek bibe. Mr w wek n bi gotina w bigihe, bi toreyiyek hik sar ve got: - Kur iye ke iye? Ez van gotinan gelek ji aqil hi te dr dizanim, wisa dixuy jan eziyet ser te eliqandiye, Gelo keng ve tu bi v away by kevneperest? Jinik kir ku biaxive l mr w dest xwe dan ser lv w y hik got: - Bes e, tu bi Xwed giyana min Kal, bi van cure xeyalan dil xwe neyxe eziyet, li ba min her tu ba bib z rizgar bib, d kur ke wek hev
in.

li ser avn w yn re sipeh hildida. Camr bi dengek wek irpn nerim ji jina xwe re got: "Gelek nema giyana min! Qasek din xwe bigre, va demek e, Naz ye. Mimkun e daprok (maman) li ba xwe girtibe, yan mimkun e li mal nebe, l bigere. Bguman niha di r de ne..." L i heye

Jinik wek ku bi gotinn w bawer neke ser xwe zivirand. Bi dengek bilind mr w got:
15

- Bi rast gelek di ser re derbaz b. Tu tahm t de nema. Ji tevan batir ew e, ez bi xwe p de biim, ne wek ku em rast titek bn. Jan arnan sanciya jinik hn zdetir kir. Di dawiy de ruskek xweiy j di ara w de neht. Diran xwe yn bi lv xwe ve idand firseta qjniy neday. Xwdan bi ser av miln w de dilop dilop dihatin xwar. Dil mr w givin,

nake, bi merc Kal ji v jan ezab rizgar bike. L qet di v rew de neb. Hing di hn zdetir bi atiya xwe dihesiya, ku awan Naz andib bi p maman ve bi xwe ne bi firek siwar erebek nekir nean. Niha j nikare bie. awan ew niha bie? Gelo ew Kal awan mal ten bihle bi teniya ser xwe di nav eziyet de bigevize kes nebe dilopek av j bike dev w, mimkun e. i? Xwed neke. Mimkun e, bel mimkun e bimre. Hey hawar Xwed titek wiha p nek. Ser w teqiya... Gelek bi dax ewit ji bdesthilatiya xwe re kir qjn: - Bi rast ev jana han tiek b c ye ne rewa ye. Teh Xwed i manek di v eziyetdan de heye? Jina w ewqas btaqet b, jan eziyetn ara w ya tej bi kul derd w ji xew hiyar kir bi dengek wek irpn got: - Ne tu Xwed, Camr giyan, gotinn wiha neke. awan ji dil te t, tu gotinn wiha dibj. Madem wiha ye, byna nsanek nahje evqaz eziyet? Na, giyana min, z ber bi atiy ve nee, hatina nsanek li din gelek ji v j zdetir jan hildigire. Mr w ji nika ve got: - Mala bav te neewite, niha j tu ji gotinn xwe yn bic danakev, ba e, de bixwe, xwe bigev16

bike. i tit bibe, bi her nirx bikeve ser qey

Di od de, w dest bi n hatin kir ku zdetir ev bi meek luqluqiy di ne piyasekirin. Bi ser hev de j li seeta bi dwar de hilawst dinriya. Ew ewqas bsebir b, nedizan ku ka gelo seet die yan di ciy xwe de sekiniye. W dixwest titek

ketib nav baram, erpezet dudiliyek temam.

izne jan bike. Bsebriya mr w giht w derec, d xwe l negirt. Biryar da, her i diqewime bila biqewime, bi xwe bie bi p maman, bi dengek bilind got: - Bguman titek bi ser de hatiye. Nexwo heta niha ew dihatin. Mala wan ji vir her arkek-bst deqqe ye. Ez bi xwe biim bi erebek wan
bnim vegerim. Bi tu away nv seetn min p

nae. Min at kir, dib ez ztir biim, niha ez ji z de vegeriyabm. Deng xwe nizm kir wek 11 ber xwe ve biaxive: Wiha ye, mirov di hal qewimn de her jar e. Ji bo i bi v away ser li min gj b? Her bi tevay ez kerr kor bibm. Min wisa zan ku her tk ten, ez Kal di v din de hene. Yan di nav deryayek bbin de li me herduyan qewimiye. Qet ew crann me yn ba bi bra me neketin, ku me ji k re bigotaya, amade bn bi

xwe, jin ken xwe ve, bn li ba Kal rnin an biin maman li bin din j be, j re bnin. Deng xwe hinek bilind kir got: Ez niha biim mala Mame Reey cran me kea w ji bo muqetiya w binim. A batir ew e, diya w b, mimkun e ji mamaniy J bizane. Her awa be, ew ji kea xwe arezatir e, ew j nebe yekek din, nv seetn min p nae. Jina w xwest biaxive, l mr w guh xwe neday got: - Xwed li gel te be, ez niha vegerim.

17

Camr bi lez ji mal derket, ket mala Mame Ree de ku ten dwarek di navbera wan de heb. Ne mr ne 1 kea wan li mal bn. Ten jina xwediy mal li wir b, tka J kir ku bie li ba Kalya jina w ku li ber jan b heta ew j bie maman j re bne serguh l bike. Jinik bi ryek xwe ve, da xwe bie agahdariya Kal bike. Ew j bi kelebez ji kolana xwe ya teng derbaz b. Dil w bi keser xwe, bi hev re, qulpik didan. Eva ji bo Jan eziyeta Kal, ev j, ji bo ew zarok ku bibe. Bguman mesrefek min a ba j bi te ve d bibe. Bi taybet eger ji xwe kur be, div ahniyek j re bikim. Dixuy ku xwe rizgarkirina ji dest kevneperestiy giran e. Her gavek ber niha b henekan bi eqil Kal dikir ku kur j re ji kean batir e, ku i heye va bi xwe J fikir bi w diklr ku eger kur be, ahniy d j re ke. Lazim e mirov ewqaz gazind ji jinan neke ku ji kean zdetir hez ji kuran dikin. unk bi xwe tahmkirine, dizanin jin, bi taybet li ba me, endn bexwar, zorlker bindest e. Ji bo v hestek adet ye ku p xwe nebe, kizna cgera w Ji bea zde kirinn bindestiya mirovatiy be. L em, n mirovn xwendewarn tgihit, ji bo i? Ser xwe hejand ji ber xwe ve got:
-

eger keek ji min re bibe ez ahniyek ji ya ku18

Ji ber kertiya van fikrn min n bc, ert be

cara yekem avn xwe li dorbern xwe gerand. Ew ji ko eqaman ecbmay ma, ew kolann varn din xelk t de dimeiyan. Ji tevan ecbtir ew b ku ew xelkn bser bin t de derbaz dibn, di ciy ber bi maln xwe ve bn hem bi mea luqluqiya goran ber bi Deriy Seray ve dimeiyan, bi awak ku ew bi kelebez lezkirin j nedigiht wan. Yek ji nav wan derket ber bi jor ve kiiya. Her ji dr ve, ew bi ser xwe y rt, kurtebejn qelewiya xwe ve dihat naskirin. Xwed xr bike Tewfq Xire y casus bi v lez bez bi ku ve die? Yan wek sey har bi p kjan nr xistine?. L kes diyar nn e ku heta nr be. Bguman die hinek maln naskir kif bike heta nv ev Jendirme bavjin ser. Ser te bi gora bav^te y axa j. Ev i ye, qet r li ber nae. - vara te ba, kak Camr. Lez bike mimkun e tu negihijiy. - Negihjim i? Tewfq Xire bi berkeniyek neirn bi dengek bilind got: - Bi birinc xwarin, giyana min. Ji ber rasthatina v kes bmeymenet ps, p l gelek giran b. W ev nanek ba nehesiband. Bedbniyek ecb li ser rnit. Li mil aliy Seray ve deng gurme gurman dihat. Qasek ew guh l b, gurmna bij bimre ya hezaran deng, wek heres iyan dihate guhn w. Bi rast ev jan girtina Kal te serxwe kiriye. awan di bra w de nemab ku v vara han li ber Deriy Seray yek ji wan civn xwenandanan heye ku di bin serokatiya "Partiya Rizgar" de, di van end mehn dawiy de, dihatin meandiri? Ji bo gihtina mala maman, nzktirn r kolan ew b ku li ber Deriy Seray re derbaz dib. L w endn
li ser kolanan w batir t dighand ku di taqeta kes de nn e bikare xwe li w heamet bide bi

ran xwetir j re kim. W nefesek kr ka

nzkahiy li'w kolan dikir, boahiya xelk yn

z rehet bigihje ew ciy ew dike bie. Ew se-

19

kin bi avek epl li xelk piya xwe nr. Te digot, di w meydana mezin de, xelk wek daran daikandine, l ewqas j bi hereket bn ku, mirov digot, wek darn ji aliy bay mal ve bn hejandin bi w away ne. B bizanin ka d ew i bje, ji qrn hawara epik ldana xelk dihat zann ku d kesek biaxiviya. Li gel v j, ewqas wext w tune b ku guh bid. Ew gelek bi lez b. Hing di heamet boahiya xelk li derdorn w zdetir dib, qasek bi ser de nae ew j d bibe darek ikand ya wek wan. L ne. Nabe wisa li w b. Gelo Kal ya li ber jan ku xwe giviand eziyeta jankan de ye averya vegera w ye, end tesadf dibe heta maman j re bibe kurek ciwanok j re bibe. i ye? Qet ecb nn e. Gelek jinn koeran hene ku di r de zarokn wan dibe. awan dibe bila bibe, hewce ye ew bie p maman ve ew bi ztirn wext bi hev re vegerin mal. Pae pa ew vegeriya, her i awan b, bi hezar halan kar sed gavan pa de b xwe bigihne tengavek. ad, hv baram wek peln zrn di asmana dil w de vedidan. L avgirtinek zde p ve nemab ku bikare end gavn Di serbest bavje, irqn teqna etran hem giyana w lerizand, ne wek ji tirsan, zdetir ji epirzet bariy. Bedena Kal hat ber avn w awan di od de gevz dida xwe, giringiya fermana w taritiya encama pademayn, li ba w bi sedan car rontir b. Bi hem hza xwe ve, ew ket banzdana ber bi ser w kolana ku dikar bi end deqqek j derbaz be, ji bo hatina ser w eqama die mala maman, l mimkun e ew j zdham be. Ba e, ima nee p mamanek din, l k dinase? Eger naar nebe, qey niha gerna li p xelk ye? Dr nn e di v tkelhev aloziy de, Bac Proz j li gel ney, wek ku nas endn sal a malbata xwezran w ne, ji ber v wext zeman derbeder bike. Bguman, di rojek wiha de, mamanek nenas der j j re venake.
20

Teqna n yn etr tivingan, zincr qeydn

melhezn w qetand. Ewqas bi ser de derbaz neb, hsa tirpna piyn bi lez di p xwe de kir. Dema ku ew vegeriya li pa xwe nr, dt ku beek ji xelk civn yn hat belavkirin di p w de ne, end gav ten mane ku bigihjin j j derbaz bin v riya tk ten j l bigrin. avn xwe kir erd hem hz taqeta xortniy da li ber lingn xwe, l hs dikir ku xelk nzkahiy l dikin. Ewqas tirs li ser rnitib, bi awak wisa dimeiya, te digot qey ew xelk p de ji bo girtina w yan ji bo kutina w p ketibn. L beyhude b. W bi avek bhv l dinriya. Va hinek gihtin dikin j j biborin. irqniyn etran ll nzk Silemand ve dihatin mirovek bi qrn hawar ve li tenita w ket erd, nexr birndar ji yek diduyan derbaz bn. Ser xwe bilind kir ji bo li w ciy bigere ku etr c kiribn. Li ber percerek bin xaniy kitbxana git de, yan di koa kolan de ser jendirmek dihat xuyakirin. Btirs w lla etra xwe ber bi xelk de kiriye car baran ber bi eqam ve gulan direne, vca k ber ket ew ans bext xwe. Qasek w de jinek pil zarokek girtib dika bi qrn ket erd. etr b deng b, jendirm ser xwe bi ser de xwar kirib d nediteqand. Tu bj, gelo kutina jinika bguneh hawara zarok dil w ewitandib? Yan j hesaba problema di navbera wijdan bwijdaniy dest p kirib.wisa diduliyek dihat dtin. Ewqas nzk w b, eger tabancek di dest w de hebya kas ser w radikir. Ne dizan ev dijminatiya tund, dijwar bzept rept ji ber w zordariya bhed hesab akera b ku w didt, an ji bo xwe rizgarkirina ji w tirs b ku r li ser jiyan encama wezfa w dikir. Her i dibe bila bibe, niha wext lkoln neb, ji neteqandina jendirm stfade kir xwe qulupan grkirin ve ghand li ba w dwara ku etra jendirm j nedigirt. L w h xwe neghandib w mif bi xwe rizgarbn a
21

bibe, dt ku Jendirmek li ber dza guniyn ku li ser ban mizgeft li hember kitbxan danbn xwe li ber xwar dike ten nzk bst gavan di piya w de ye. W bhna xwe veda, nedizan ka d i bike. Biya li mil din eqam diket li ber nana Jendirm li ber pencera kitbxan, pae pa vegeriya heamet boahiya xelk lehiyek wisa rakirib ku firseta pade vegern nemab. W bi tirs ser xwe hilda, li serban hember xwe nr. W dt ku jendirm lula tiving ber bi w de dirj kiriye. Hem la w b av ew j li ber tivinga jendirm b ku mirina ji kna lula w di bizava dtina w de b, nedizan d i bike, rne? Bie? Tu firsetek j re nema. Her h. Her ten ew j hat destek xwe ber bi lula tiving ve bilind kir, wek ku bixwaze li ber xwe bide alk. Tirs ewqas xwe l nzk kirib, ji w wisa b ku dest w digihj, yan her ji tirsan ji ber
epirzetiy buur wisa dikir. Teqnek hat guh w kip bdeng ma, hest germahiyek di la xwe de hs kir, ling w giran b giran b. Ewqas giran b, endn taqeta w heye da li ber xwe, l feyde nekir. Dinya diyar nediyar, di dorber w de, di nav mij muran de, wek lula tiving bi temam gewr, hat p avan ku iqas di, wek leza birsk bik dib, dema ku ew j nema bi tevay ew ji hi xwe . Ten tit di hi w re derbaz b, reng Kal daxa ku ji dil w demeket, hesreta p negihtin b.

22

Camr bi van melheze fikran giht wir, navek re teviznek wisa di la w de hat xwar ku bi yekcar zincr brannn w qetandin. d Ji wir n de bi mat xemgn avn xwe kir r heta gihtin bajar "...". Ne ew menzern xweik sipeh yn li ser r dirban li ber re derbaz bn dqeta w ka, ne asoy brannan J re peyda bn ku wek girf rsn aloz lhatibn. Ew li ber der dayra asay sekinn. Birin hindr. Pit end seetek nexwe a gelek bzar, rn tiliyan end wnn w girtin, navnan, kar navn end kes nas xizmn w yn nzk j pirsn nivsandin. Tembh kirin ku b ber wan agahdar bike, nabe bi tu away ciy rnitina xwe biguhere. Bi v away ew azad fcirin. Dema ew ji dayir derket derve, bahula xwe ya teneke ya bik ji dest xwe dan erd, li derdorn xwe nr. Yekem car, pit deh salan, xwe bi ten bi nz serbestiy b jendirme di p de qeyd di destan de dt. Gelek bi nefesek kr dirj hewayek paqij mijand. Berkennek ne ji dilj qas avgirtinek, bext w y re tar ron kir. Ed bi xemgn b aramiyek gihtina Hway kur w Kalya jina w hem titan ji giyan hi w veart. Heta ew guhernn zde li ser cadde, xan dikann v mil w mil bibn, ewqas piek j bibe dqeta w bikinin yan guh xwe bide wan menzern renga rengn n li ber
23

reng avabna roj kullk binevn bihar yn xweik bi ser de rakabn, ser xwe daxist ber xwe avn xwe kirin r, b ku titek taybet t de xuya bike, meiya. Bi gurr ge ku qet ji la w y jar nedihat hv kirin, ew ber bi mal de di. Melheza w mat, xwe geiy dikir ku bi nika ve bi ser mal de bigre bxe dil kur jina xwe. L bguman Hwa w nasnake d xwe j dr bigre, bi heyr rikoy d binre v mirov rian ku dike w ma bike dest xwe tke mil dayka w. Li ber avn w re derbaz b ku Kal bi dengek

bn ku caran dilgirtirn menzere bn li bal wek

nizm bi barna hstiran ve gaz bike. "Were, Hwa giyan, ev e bav te ye. D ka dest xwe bavje mil bav xwe, makek bid." Ew bi didul nv rizay ew j bi co xemek zde ve nzk hev bin. Hwa dest xwe yn bik nazik bavje li ser milan, ew j dev xwe tke nav avn w, ber bikeve mijn, tr tr bhn bike. L Hwa zarokek bik nn e, temen w deh sal e, bi hem tit digihe. Bguman dayka w j ewqas behsa w j re kiriye dema ku av w p bikeve d r dest w bike ma bike. L ne, ew ewqas guheriye, mimkun e Kalya belengaz bi xwe j w nas neke. nexwasma li ba zarokek wek Hwa. Di vir de, ew gihte ser w kolana ku dib vegere ber bi mala wan de, gelek req sekin di ciy xwe de hik b. Mala i hal i? Mal li ku maye? Hat br ku gelek mj de pismam w Lawe j re nivsb, jin kur w biriye ba xwe odek daye wan xaniy wan j ji wan re daye bi kir. Ji kiry meh du dnar j j re diandin ew j li xwe serf dikir. Her ev brketina han a ji nikave di xeyala w de be qam w ikandibe, hz taqet di la w de nemabe, dema ku ew pa de vegeriya, lingn xwe

di p xwe de ka dikir. Yan bi yeKgihtina.hevdu qet ew tahm xwe J dernakeve ku van her e mehn daw yn zndan de xwe J re amade kirib xeyalan li ser danb. Li ber avn Lawe, jin zarokn w d keng ry w bigre wan titan
24

bike wan gotinan j re bje ku di dil w de l

- Titek akera ye ku heta ez nikarim ma j bikim. D qey i bike. Dinya her ew end deqqe nn e ku yekem car t de ye. pit deh salan, avn wan bi yekdu dikeve, jiyanek dr dirj piya wan e, ten Xwed ji qeza bela musbetn din biparze, l gelek ecb e, awan ji bra w b ku ew di w mal de nemane. Ber end salan b, Lawe di namek xwe de behs kirib ku Hwa dayka xwe li mala wan in bi hev re dijn. Rast w riya mal girt heta giht ber mala Lawe. Pit qasek bdengiy bi destek lerzok li der xist. Pit demek ba kurek het-neh sal der J re vekir. Dema ku avn w p ketin. dil w avt, tu bj ev Hwa be? Bi rast htmalek gelek nzk e ku ew be. Bima w gelek li w wna Hwa di ku di zaroktiya w de hatib kandin, ew wna nazdar, pit gelek rcayn Lawey pismam w bi xefa desthilatdarn zndan ghandib dest w. Ew wna endn sal dema ku ev bi ser de dihat ji betan lehfa xwe derdixist heta xewa w bihata wext xwe p derbaz dikir bi w trja ge a hmin paqij av re henekan dikir tartiya zndana xwe ya re p ron dikir. Hn dinya tar ev b ku dema ji xew hyar dib, cardin di nav betan lehfa xwe de ba diveart, ji ber w ku wek wna Kal, gardiyann hov n zalim n zndan, di lgernek nika ve nebnin li ber avn w wek wehan pere pere nekin. D endn tesadufek xwe be ku Hway giyan yekem areya naskir be ku li bajar "..." avn w p ketibe. Zarok, bi bdeng. bi dqqet nrn ecbmayna "mirov" bi endazek peran, dikir deriy li ser bigre Camr j ji ber xwe ve digot: Hwa! Hwa! Zarok zdetir zer b hing di nana tirs hn zdetir li ser av ry w digirt, bi taybet dema ku dt mirov der girtiye nahle p ve bide. Bi dengek gelek bi tirs nezk hawar ve got:

didan? Qet.

25

Tu ji bo i naaxiv mamo, bje, te i div. V pirsa han Camr ji eng epirzayet melhez rizgar kir, bi hdka ve, b ku av xwe ji kurik bide alk, w pirs: - Kak Lawe li mal e? Zarok bi deng got: - Ka ez biim bizanim. Bi tund, bi hem hza xwe ve deriy p ve da Camr bi peran ermezar ji der ve ht bi xwe j bi bez ber bi mal de hat. Camr, pit deng gurmna derpvedana zarok bie guhn w, pita xwe da der mat bdeng sekin. W hez ji deriyn pveday nedikir, ger ku ew ji dervey der j bibe. Wisa dixuya deh saln bendxan, deh sal jiyana nav zndana der bi ser de daxist, tesrek xerab li ser hij w kirib. end deqqek bi v away mayn, li ba Camr Ji end seetan derengtir derbaz b, tirpna rvenek hinek giran nzkahiy l kir der vekir. Lawey pismam w, weki deh sal ber niha awan di c de hitib her wisa sor, sp, kit r ge b. Di valatiya der de sekin, ten guhernek ku Camr di ser avn w de dt ew b ku end myn sp pekbn cnkn w, ewan j di nav myn reng xurmey de bi ermok xwe diveartin. Lawe bi ryek hinek girj ve l nr bi dengek bilind j pirs: - Ha bira te i div? Emr te, daxwaza te? Camr bi ecbmay ma, bi berkennek elem ve ku ten ji bo w b ku ermiya xwe j bide
-

veartin,
-

got:

Kak Lawe. awan? Tu min nasnak. Ez Camr im. W h gotina xwe temam nekirib ku ry Lawe mna plek adiy ge b, bi dengek gelek kul xem daxwazek gelek bi xwe girn ve got: - Way Camr giyan. Li min bibore bi rast min te nas nekir. Destn xwe kirin mil hevdu v mil w mil hev ma kirin. Lawe dest w girt bir oda
26

mvanan. Bi awak gazind j re got: Axir kek min, nedib tu me bi hatina xwe agahdar bik. ima bi v away nika ve dikev mal de. Ev kar e?
Camr got:
- Tu bi xwe j dizan ku meh carek li bendxan musaede dikin mirov name bine ji kes ksn xwe re. Min j nivsandib ku ez di v meha han de rizgar bibim, d bi temam min nedizan li ku keng d min berdin heta ku ez we agahdar bikim. Ba b Xwed rast an, di vir de ans min yawer ku wan bi xwe b rca lava ann li vir. Pit re ger min bizanibya j min we agahdar nedikir ku hn bikevin nav zehmet eziyet bn piya min. Lawe gotina w di dev w de bir bi berkennek tahl ve got:
- Ne bav min, p hatina i? Wisa dixuy, haya te ji din tune, ma ji tirsa jendirman kesek dewre derkeve der. Mimkun e ji deh kesan kesek n ku te nas dikin li bajr nemabin. An ew hatine girtin birine kirine zndan, yan l xistine derketine

s kesan zdetir bi hev re bigerin, bi ev 1 ji seet het var heta e beyana sib na derve qedexe ye. Li gel van tevan j, van hem fermann nerewa tesr nekiriye li ser aktvta eskern azadkirina welat ku "L.A.N" J re tt gotin. Km ev heye neavjin li ser bajr roj j nn e li kolan koan end teqn narincokan neavjin ziyanek zde li mal can dijmin nedin. Lawe van gotinan wek lomeyek gelek bi lez ji Camr re gotin, l w bi awak bzar j re got: - Tu carek dev ji van gotinan berde. Min ewqas van cure gotinan bihstiye guhn min tej bye. ima tu bang Hwa dayka w nak, ev i ye, mirov dibje mvann jina te hene, te ez anme vir? Lawe, wek ji nika ve gelek bi bnsaf birnek w b kolandin, reng w bizir, gorz, arhanek bi eziyet bi la w de hat xar, l dema ku

iyan. Li ser emr fermandar git nebe, nabe ji

ser xwe hilda, dt ku avn Camr mell bne.

27

xem hv j dibarin. Her endn hz, qudum taqet di giyana w de heb da ber xwe, ji bo ku bikare irskek ronak xweiy bixe ser ry xwe, l gelek z p hesiya ku ev hewildan berxwedana w beyhude ye, bi awak zrek gurc dest xwe avt imikn gotna Camr a dawiy, gotina w tesdq kir bi dengek bilind lerzok ve j re got: - Malek crann me mvan me ne, ca ez bim arek l bikim. Lawe dema ku ji ba Camr derket derve, nefesek ba sitend, di salon qasek sekin ku heta hinek reng ry w bn bi ser hev, pit re oda zarokn xwe. Xeber hatina Camr ghand wan Ji wan re got ku ji wan re ayek kin xwarin j ji bo herdukan amade bikin. Hemam j ji bo Camr germ bikin. Qasek avn xwe li od ser avn zarokn xwe gerand, hl w ewqas mijl b ku titek j re ba nedihat xuyakirin, nedizan ka d iqas bi v away bimne, eger jina w negotibya: - Madem wisa ye ka ez biim xrhatiniy p bidim bang vir bikim, ji bo i li dwanxan be. Her dib di ser de bihataya vir, ma ew xerb nn e, k ji me heye ku j erm bike? Lawe, wek ji xew hyar bibe, ji jina xwe re got: - Ne nee. Tu nee. Were carek ez gotinek ji te re bjim, w ax ez bi xwe biim bnim v mil. Jina xwe da aliyek, end gotinan irpande gunn w ber bi oda mvanan ve . Dema ku Camr bi teniya xwe di od de ma, li gel wan hem dax, xem melhezan j nekar dqeta xwe ji raxistin navmala ciwan rk pk a giran a derdor xwe bide alk. Di dil xwe de digot: Bguman niha hal Lawe gelek ba e, ez j

t w mukil nehatibma niha hal malek min a ba heb. L wisa dixuy min nedikar, ez wek Lawe bibim, ew zrek b gelek bi z xwe ji bend

bay mamostayetiy rizgar kir. Gelo niha mijl e? Ger ez j nehatibma girtin di xwe de xwe p bixista, niha mehaniyek min heb. Ya her ecb ew b ku min dihesiband
28

bi i wext a ba ku ez

 bm ser serwet waridata bav xwe, heta niha min qet bi w yek nefikiriye ka gelo ez bi i bijm. Ji xwe memuratiye ew qet, li gor baweriya min quruek nake. Xema dtina Hwa Kal hem titek 1i bra min biriye. Bi van xeyalan cardin hat li ser behsa Hwa Kal cardin hem titn ji br y, bi br an aramiy li ber birn. Dema Lawe hat oda mvanan, dt Camr dest xwe li pit xwe alandiye wek banz bide di nav od de t die. Li ba Camr wisa b ku Lawe ye 11 ser mvan xwe yadest bigre w bibe mil din an kur jina w j re bne v mil. Dema ku dt bi ten vegeriya, bdeng li ciy xwe rnit. W ber xwe da Lawe, bi dengek bilind -ku ne rk pk b c hat goh w j- got: - Gelo tu ji bo i y mil din? Te ji bo i zarokn min nean, ez xwe l nagirim heta ku mvann te biin. Lawe j gelek bi hyar, l bi rengek zer, dengek bilind lerzok got: - Carek tu rne kek min, bhna xwe vede, em nan bixwin, xwe bio rakeve vca.. Camr bi hrs gotin di dev de ht got: - Bhndana i, nanxwarina i razana i? Ez ji bo van titan nehatime vir, ez Hway xwe dixwazim. Hway kur xwe. Ez dixwazim w bibnim. Ew bidim ber himbza xwe, tr 'tr ma bikim. Ji nika ve deng l hat birn, girn gewriya w girt wek hviy j bike got: Giyana min, kek Lawe. Henekan meke. dil min ewqas birn e. bi benikn zirav n riz hevgirtiye, ez li ber van cure henekan nadim, wisa dixuy din wran j bibe, tu dev ji henek laqirdiyn xwe bernad. Zarokn min li ku ne, bang wan bike. Ji xew, ji xwarin, ji

hem titek din hesreta wan, briya wan hez bi dtina wan dikim. Her endn ev ra Camr a ji nikave dil Lawe givat, l xwe girt bi hyar j
re got: - Giyana min, wisa dixuy, tu ba bi gotina min

negihit yan min nekar ez ba te bi rastiy big29

ihnim. Mesele henek laqird nn e, Hwa dayka xwe li vir nn in, ji ber v min ew neann ba te. - ba e, li ku ne, ne mala k? Bine p wan
ve.

- Va Ji mehek zdetir e ne gund Gulan mala xaltiya xwe. Camr bi qr got: - Ba e niha are i ye? Ger wiha be, ez nikarim bibnim? - are ten ew e ku wek min ji te re got, wisa bik, nan xwe bixw, xwe bioy rakev, ser beyana sib em yek binin p wan. - Dib te ji wan re bigota, ma qey ew ewqas gj bn, bi taybet ku wan dizan, ez v meha han ji zndan derkevim. Her i awan be niha are nn e, hewce ye, ez bisekinim heta sibey. L beyana sib, ez bi xwe biim p wan. Lawe wek ku re muranek w bigre, pit demek ba, got: - Ez qet bi ba nizanim ku tu bi xwe di p wan de bi, dinya aloz tkel e, tu bi xwe j vaye tev li ser hev du roj e ji zndan rizgar by. Xwed neke, to belayek b, v car d tu bi ser xwe ve t de bi. Camr qasek bdeng b ser xwe hejand

got:
- Tu rast dibji, ji xwe ez nikarim bi b agahdarkirina dayra asay ji ciy xwe bileqim, ji bil v, Xwed dizane ka ew musaeda min dikin an na-

kin. Ba e, kjan xr e bila ew be, are nn e, tu yek bine, l bi z, tu dixwaz niha de bikeve p, belk bi ev bikeve r. - Ey giyana min, min ji te re got, bi ev yna derve qedexe ye. Gazno ayxane nn in mirov nikare kesek bibne. Ji dervey v beyana ser sip ber seet ean kesek nikare ji mala xwe derkeve derve. - Tu rast dibj kak Lawe, gotina te ye, li min
30

bibore, bi rast xem bra Hwa wisa li min kiriye, agah min bi tu titek nemaye. L giyana mln, sfbey z yek ba bine p wan. Bavo, ew iqas dixwaze tu du ewqas bid, ez nde didim, her w mraniy ji me re bike z bie z wan bne. Wan tenbh bike ku ew li r, li tu ciy nesekinin.
- Per i kek min? Tu erm nak, nav peran tn. Carek hem bi ser hev li v kar yek-du dnar nae ku qet kemalek w nn e, dervey v, ger em bi ber te de hezar dnaran serf bikin cardin em di bin qenciya te de dernayn, te di riya welat de dest ji jiyana xwe berdaye, zndan dtiye bi saln salan te ji mal zarokn te dr xistine. Te ji xwe azadiy dr kirine. We ser me bilind kiriye. Ji dervey v, tu pismam min , kes kus min, pern min 1i k re ye, eger ji te re nebe. Camr bi awak ermezar got: - Ba e bav min, tu bi xwe awan ba dizan wisa bike, sipas. Lawe bi berkennek ewqet ve got: - D ba e, ka ez carek biim binrim, gelo ji te re v amade kirine yan ne? Ez gelek bir me, b-

guman tuj.

Gelek bi ser de ne, Lawe vegeriya ba Cemr, hinek bi ermok ve j re got: - Mixabin va me layq meclis nn e, ten hinek xwarina ji nvro de may heye, l min ji wan re got hkernek j ji me re kin di oda xwe de ji me re deynin em li wir bixwin. Zarok j li wir in, hez dikin te bibnin. Gotina zarokan li ser Camr, yek wek kew ji destan fir be bi w away tesr kir, pit bdengiyek dirj, vca hat br ku div biaxive, w ax
j re got:
- Hkern ne pwist b, malhaziriya heb, bes b. Tu bi xwe dizan her di ber ve ez ewqas il nebm, di zndan de j ewqas fasulyn sp, pvaz, xwarina eliman nokan dan me, bi kmas ber hem xwarinek re cardin ew hebn.

31

Dema ku n v xwarin, du jin ar zarok di od de bn, wisa dihat xuyakirin ku jinan xwe ji bo xrhatina Camr amade kiribn, bi ber ve rabn ser piyan. Jina Lawe bi dengek aza berken jina din j bi dengek ermok, xrhatin "kak Camr" dan. ar zarokn w j, yek ji wan rmij b di dergek de dirj kiribn li gel du ken hetneh sal laqirdiyan dikir. Zarok aran j ew kur b ku di dema dervekirin de Camr w ubhandib Hway kur xwe. Ew j bi dudil ermok ve ber bi mam xwe Camr ve dest w ma kir. Pade vegeriya ba dayk xaltiya xwe, ku ew bdeng ji dr w ciy Lawe Camr ji bo nanxwarin rnitibn, li dor semawera zer bn. Yek ji wan puf semawer dikir ya din j uan 11 ser sniy rz dikir. Lawe yek bi yek nav zarokn xwe ji Camr re got, vca wek henek got: - Ji xwe pwst nake, Nazdara xzana xwe xwka w Behiya bi te bidim naskirin? Camr dema ku nav Behiya seh kir, wek tu tasek ava sar di ser de bik, awan ew Behiya x eng a wek peln gul bi rmet ku pit deh sal mrkirin 1 sipehiya bajr dihat hesibandin, ketiye v hal avn w ne kort wek skelet erm hest maye. Camr nekar xwe hdka ve ji Lawe pirs: - Er bi rast ev ima wiha li Behiya hatiye? Lawe bi serhejnek ve got: - Eger b'ar nebya, ew evqas J nedima. Da vca em nan xwe bixwin pit re ez behsa w ji te re bikim. Ez naxwezim ji niha de dil te binim. Dema ku em biin oda te, her li ser piyan, ez behsa Behiya ji te re bjim, unk wisa dixuy tu acizby xewa te t, dervey v hewce ye, ber raketin, tu xwe bioy.

32

Pit nanxwarin ku Lawe bi zor j be, nekarb Camr bide axaftin, ew rabn. Lawe, Camr bir oda w da nan, li ser piyan behsa Behiyay j j re got ku awan di xwenandanek nitiman de kur w y yekane hatiye kutin, bav w y kal j agir cger dikeve psra w die emniyet kur xwe bipirse. Dema ku ew digihje ber deriy
emniyet dibne xelkek zde yn wek w diin Ji bo dtin wergirtina lan kes ksn xwe. Hem li ber deriy emniyet ya girt de disekinin. Gelek bi ser de derbaz nabe, der ji wan re heta serpit vedikin, dema yekem kes dawiy j derbaz hindr dibe, der xirp bi ser wan de digirin her yek ji wan s sal hukum didin wan. Ber beyana sib, ber ku xelk ji xew hyar bin, bdeng hs dinin zndana "N...". Mihiy Awel -zavay min- gelek bi ser re derbaz nabe li ber eziyet kenca zndan nade, salek di bendtiy de derbaz dike pit re emr Xwed bic tne.. Tu bi xwe j dizan, ew kes roj peyda neke, nikare bi ev j bixwe, vca ev end byer eziyet bi ser Behiyay de hatine, gelo ecb nn e ku h hestiy w j mane? Kek Camr. Qet nepirse ka ev xelk han di i hal de dij, kesek xwediy serbest, jiyan namusa xwe nn e, bi dury nezane ku ez bjim: hn n bendxan ji me yn der ve azadtir dilhmintir bn. Tu bawkan did, xewa te t.
33

xwe bio rakeve. eva te ba. Camr got:

- Ji te re j.. Lawe end gav dr ket vegeriya j re got: - Ev i ye, tu dibj ez serxwe im. Min hemam

j nan te neda. Ew a kleka w oda hember te ye, va ez lamba r j vdixim ku tu a neb. Ji ber germiy xew re ne, ji ber ku tu gelek aciz by. Min gelek dirj kir, bawk tn te. Ji bo i tu xwetin nahl sib?
Camr got: - Ez qurbana te bim, dev ji min berde, ez ji xwe ji xwetin bzarim, ger ez xwe niha neom

heta du hefteyn din qet nay bi bra min, niha ji hem deman batir e, dema ku ez bi ser sib rabim wek n reh di min de b ez wisa bim. Bi dengek gelek ad hinek bilind bang l kir. Giyana min, Lawe, sibey mesela Hwa ji bra te nee.
Lawe j bi mat ve got:
-

Dema Camr deriy hemam vekir, ecbmay ma. Di temam jiyana xwe de di hemamek wiha de xwe tin deyne ciyek, her avn w j p neketib. Hemama sp ya biriqand, wek ku sehkirib kesn xwed waridat v hawuza han tej av bhnn xwe dikin vca xwe p dion. Qet tu car ketib br ku xwe di hemamek wiha de bio. Dest xwe da sar germiya av pern ava sar di ser guhn w de hatin xwar, musluxa ava sar hinek girt hd hd bi wasita musluxa din ava ji herdu musluxan dihat kir qayde xwe l girt ku tej be. Xwe taz kir, pit avgerandinek li ser pjgrn rengareng n daliqand, un bhnn xwe hem cur sabnn xwetin, ling xwe kir nav hemam, piy w emitn bi ser pit ket nav. Hinek arhan Ji ok enk w hatin. Pit re w xwe di nav ava germok de dirj kir. Dema ew bi xwe hesiya, ji hindur dil xwe ve axnek ka di dil xwe de got: "Xwez Hwa dayka xwe j li vir bna, bguman hem eziyet cefay bendxan d
34

nallah!

bi makek wan ji bra min biya. D neyse gelek ye km maye. Xwed tu qezabelay nede, du rojn din li vir in." W sabun lfik girt dest xwe ket xwetin. Xwetina hemama ji motfn rengareng hat durustkirin ava germok a ji du derdiket, dema ku li bedena w diketin, xwetinek an br. Deh sal ber niha dema ku girtin heta s mehan mkana xwetin nedan. Ew j ketin gil, gazind grevan heta dewlet mecbur ma ji panzdeh roj carek mkana xwetin bide wan. Ji bo ku Camr dema xwenandan de hatib birndar kirin, yek ji wan serok tevger y mezin hesibandibn di hucrek yek kes de digirtin. Vca ket br awan rojek yek ji wan gardiyanan der l vekir j re got ku rabe ji bo xwetin xwe berhev bi ser hev bike. Ew j ne kincek w y paqij ne j ji bil pjgrek qirj gemar p ve xwediy titek b. Dema ji hucra tar derket der ve, heta demek dirj avn w li ber trjn roj venebn ji ber v, bi awak kor bi p deng piyn gardiyan piya xwe ketib. Gelek bi ser de ne bi tund deriyek vekir li ber sekin heta ew gihte ba deriy. Dema ew giht ba der, dehfek f da, l ans w heb, di ciy bikeve erd li mirovek din hindur de sekinb ket herdu bi hev re ketin ber dwara inko. Gardiyan ji wan re got: "Xwe taz bikin". Pit re hevalek w J hat eyn tit got mirovek din j avtin hindur. Vca 1i wan re gotin: Eva hindur ji we re, d hn hers bi hev re xwe bion. Heta pnc deqqan div hn xwe bin, unk girt gelek in hem bi ser hev s hemam hene. Der bi ser wan de girtin ji wan re gotin ger heta pnc deqqan hn xwe nen em we rt derxin derve, pit re neblin hukumet zalim e gardiyan kaflr. Webal we Ii sitoy we. Girtiyn din ku wisa diyar b ji Camr destsiviktir bn, ciln xwe yn qirj bi xwe re anbn ku bin, bi naar ciln xwe dan milek hers ketin hemam. Hemam, ji ar dwarn inko pkhatib,
35

mento rijandibn bin, bdonek mezin a qr tej av kiribn, bi mil din ve di bin de agir vdiket. Tenekeke neft j tej ava sar kiribn, ji herskan re j qutiyek penr ya vala danbn ku bi w av bi ser xwe de bikin. Ji ber lezkirin nedizann i bikin. Yek ji wan dest xwe kir nav ava bdon bi ewat pa de ka. Qet titek di hemam de tune b ku li ser rnin. mento j ewqas germ bb nedikarn xwe li ser ragirin awan xwe bin i bikin? Di dawiy de wan ava sar a di teneka neft de hinek rijandin ku ew j iletn bb. Du-s qut ava germ kirin li ser ketin xwetin. Hers bi hev re di eyn wext de dest xwe dibirin qutiy ku av bi ser xwe de bikin. Pit re kirin dor heta kef bi ser guhn wan de hat xwar. Ava biniya tenek ewqas germ bb ku Camr nediwriya bi ser xwe de bike. Ew di v hal de bn, h dest xwe bi la xwe nedabn ku bhna xwdan qirjay nsan gj dikir, ji nikave gardiyan bi qamiya xwe ve ket hindur kir qrn: "ev i ye, we h xwe netiye? D yallah dern ji derve xwe zuwa bikin". Dema ku w nr, yek ji wan (Camr) h ser guhn w bi sabun e dike bi destn xwe Ji xwe paqij bike. Nika ve, w dest avt teneka ava germ bi carek ser de kir, ji ber a ewata sermil guhn xwe, qjniyek wisa ji Camr , gardiyan dest bi qehqeha pkenn kir. Bi qam, eqam dehfdan ve hersyan kirin piya xwe, xistin odek sar. Di hindur de dtin ku s bedbextn din xwe taz kirine bi ryek xwe ge li benda xwetin ne. Camr bi sermil guh ewit, ann ciy w. Pit v ewat melheze dikir, eger ji vir n de dema ku dora w ya hemam b,

hers yn ku bi hev re dikirin hindr yekdu bion. L karbidestn zndan her z bi v yek hesiyan bryar dan ku ji vir n de her car s kesn n bi hev re bnin xwetin. Li gel v j, girt guh nedan v plana bendxan her li ser riya xwe meiyan, l i heb yn wisa hebn sal carek dora xwetin nedihat wan.
36

Camr di nav ava germok di hemama ka a mala Lawe de ew hemama xwe ya zndan bi br an. W nefesek ka. Pit xwe ziwakirin, w ciln xwe yn kevin li xwe kir rab ciy xwe y raketin. Ewqas mest b her ten xwe kir nav ciy xwe, d b ku hay ji nerm hikiya nivn xwe be, xew ket avan. Hn din nv tar nv ron, Camr ji xew hyar b. Ber nehat bi bir, ew li ku raketiye, li derdor xwe nr bala xwe da od, vca hat br ku ew li ku ye. Dema w dt hn z ye, lehf ka bi ser avn xwe de. Va deh sal b ku yekem car b, ew di nav nivnek wiha nerm xweik de radiket. Gelek l xwe dihat ku rakeve. L Ji nika ve titek di mejiy w de vizn kir bi tund lehf li ser avn xwe da alk. Va ye nzk deh salan b ku di v seet di nav ciyan de nebb, niha dema hejmartin b, pnc pnc wek pez di hew de piya fermandar zndan de rz dikirin, niha j wek ku havriyn w rz kiribin li ser piyan didan sekinandin. Hey i kafirbav bn. Carn wisa heb seetek zde w xelk bi w away dihtin, b ku yek biwre rewa xwe biguhere. Wey li hal w y xwe a bike, dest xwe deyne erd yan rne. Gardiyan bi qam, eqam diketin ser, bixwe li kuy te die. Camr di van cure melheze fikirkirinan de b, Lawe bi hdka ve deriy od vekir, dt ku camr hiyar e, ket hindur got: - Roj ba kek Camr, tu hyar by? Em z de ji xew hyar bne, l min nexwest te hyar bikim, min got aciz bye bila rakeve. D ka fermo rabe em herin xwirniya xwe biknin. Camr ket p n oda nanxwarin, li ber ay re v axaftina han kir: - Ez j demeke hyar bbm, l ez ev ba raketim, heta sib min xwe tev neda. Lawe got: - Wisa be haya te ji teqn tuqna ev nebye.
37

Deng teqniy ewqas nzk b, dr nn e hzn "L.A.N" avtibin ser bajr. Vca Xwed dizane eskern dewlet d ro i ji xelk bikin. Bguman kut, birndar ji herdu milan ji bterefan j hene. Dema ku teqn t sekinandin eskern dewlet wek gurn har dikevin nav bajr. Carek li ba w taxa ku teqn dest p kiribe wey hal wan, i mirov bi nav deng t de mabe ku heta niha

jengar ya ji dewra Teqyans (Deqlans) de may,

y xal min de kevne tabancek

nehatibe girtin an xwe nefirotibe dewlet, hemyan digrin dest datnin ser wan ji nav dr dixin. Ji xwe ku qewann fiengan li ber deriy k bibnin. ew bi ser mal, t de die. Di meha bor de ku di taxa "S..." de lgern b, btalh bans di mala Marif Re xezr Afrasya
qerebna ya riziy

dtin. Bi bpirs gotin Nizar kur w ku tekan mal b, girtin hukm heft sal zndan dan. Dema ku avuqat w ji mehkema orf re dibje, ev tabanca han a jengar kr titek nay qet zerarek j p nabe, her ten bi nav tabance ye. Serok mehkem j re dibje: Rast e, gotina te ye, ji xwe me 1 di ciy dam de heft sal cezay zndan

day dev j berda. Ger em tabanca ji dar kir ya lstika zarokan j li ba yek bibnin, her em hukum didin. unk nana hez ji ek kirin bikaranna w ye ku ev j mezintirn metirsiye li beramber hebna desthilata hukumet. Ji w roj n de avukat w newre bie ji dara orf yan ji tu mehkem pirsa w bike. Ji w roj vir de bi b sern kes nizane bi ku ve birine. Malik li wan wran kirin jin zarokn w ji biriyan pena birin ber mala bav xwe ku div pariya dev xwe tkin dev wan. Dayka Afrasiya j mala pismamek xwe li gund. Min gelek j hv kir ku ew b mala me, nehat. W got, avn min ba ranagire d di v bajar de bisekinim. d tu bi xwe j dizan ka Afrasiya xwed br baweriyek endn kevneperest b. Ne niha ku temen w ji ilan derbaz bye, di dema xortniya xwe de j ku em hem km an
38

welat me de delal cambazn emperyalzm ne. W dem niha J.li ba w wisa ye, li dij rabna hzn pirrek n xwed top firokn emper-

zde tkel tevgera welatparz ya w dem bbn, w henekan p dikir. Belavok belavktrin, civn axaftina me ya li ser rewa welat, titek bfeyde zerar dihesiband. W siyaset kar mirovn mezin hesb dikir, yan ew n ku di xalkirina

yalzm, xwe bi xwe kutin p ve titek nn e. Camr gotina Lawe di vir de bir got: - Giyana min, tu carek dev ji van behsan ber de.

- awan? awan em nikarin titek bikin? Te bi xwe ev soz neda min ku beyana sib yek bin? Giyana min. evqas terkexem neke. Lawe bi awak hyar got: - Rast e, min soz dab te, l min i dizan ev d r b ser bajr. Camr bi torey got: - Heq ranna li ser bajr ye li ser kar me? Lawe got: - Giyana min tu b sebeb xwe nexe tengiy, ew eva ku r tnin ser bajr, bi roj nahlin teyr ji bajr derkeve, ew li gor xwe bi p rkern ev digerin ku li ba wan wisa ye, ew teyr in bajr j qefes e, riya derketin t de nn e. Camr axniyek ka, got: - Dib min bizanibya ku ez xwediy w bext nn im ku bi berdana xwe din biguhere bibe cennet. Ew bext re bah mita t deh sal girtin malwraniy kirim, niha j li ser eniya min wek daxeke koland ye. Lawe xwest dilxweiyek bid, bi tebessumek

gelek wext me heye ku em van axaftinan ji hev re ikin. Rabe here di riya Xwed de yek areza ba peyda bike. bine p wan. Lawe bi nefeskanek ve got: - Ez bawer nakim em bikarin ro titek bikin. Camr bi hrs got:

zor got:
39

- Ev axaftinn han n p vala i ne? Maneya arenivs i ye, eger benadem bi byna xwe re hem byer qez li ser eniya w hatibe nivsandin, d maneya hewl xebata ji bo tkon i ye bi kr i tn? Camr got, hewl xebat ji bo tkon her me digihnin w derece, paye ciy ku di ara te de hatine nivsandin. Binre endn hezar, mlyonan xelk t dikoin hewl didin, l i heye, nan j bi dest wan nakeve. Gelek j hene i hewl xebatek bi w away j nakin, l tu dibj pere bi ser wan de dirile. av xwe bi ser xwendekar hevaln me yn dibistan de bigerne bizane ka end ji wan gihtine w derec ku mamostn me i payn bilind bi zrekiya wan didan? Li mil din, di yekem, duyem syem hem saln xwendina me de. ewn tiral, gj mj bn ku ciy henek qemeriya hem kesan bn, bizane i di meydana kesp kar aza de i j di meydana memuriyet de, xwediy i c payek xuyay ne, wek ku di xewnn evan de bi br hi wan bi xwe de j nehatiye. Lawe pit demek kurt got: - Ya rast be, ev cur gotin axaftin nakevin mejiy min. Li ba min, bextiyar yan serkevtin, ber hem tit ser mena hewildanek bi rk pk ber bi armancek ron zelal a di riya xwe ya taybet de ye ku ew tit ji aliy xelk mirov bi xwe de hatibe qebulkirin. Camr nefesek sar ka, got: - Li hember bext ans raya te i dibe bila bibe, qas misqalek li ser min tesr nake, unk jiyana min bi xwe belga mezin akera ya bans bedbextiy ye. - Ca d em dev ji van behsan berdin. ro niyeta te i ye, tu na ji derve hinek xwe mijl bik bizan ka i bi ser bajar me de hatiye?. L li xwe agahdar be, baweriya xwe bi tu dost nasn kevin neyne, ev xelk han gelek xerab guheriye, baweriya bira bi bira nemaye. Camr bi awak bzar, ser xwe hejand got.

40

- Ne bavo, her taqeta axaftin j di min de nemaye, ez di derd xwe de daketime. Eger heye yek-du asprn, ber ez herim oda xwe, bide min, belk ez qet neim derve j. Lawe pakta asprn j re an ew j oda xwe li ser ciy xwe vezela. Bhnek avn w ketin hev. Dema w avn xwe vekir, h wext nan nvroy neb, melheze kir ka gelo i bike awan roja xwe bibe ser. Taqeta w ya na derve tune b, bi ku ve here here ba k? Bguman be zde havr nasn w yan hatine girtin an xwe ghandine "L.A.N" yan j hatine kutin, an mirine yan j ji tirsan zirav wan d biteqe dema ku av wan li w bikeve. Mimkun e, eger riya xwe ya ji w guheztin j nebnin, wek mirov di p gog de banz bide d bi w away j baz bidin. Tev ev di milek de di milek din de j nebna Hwa diya w dab ser dil w. Herwiha jiyana tiral kmalak ya deh saln zndan j demarn w tevizandib ji bo titek pwst j taqeta w ya n, hatin nemab. W kitbek girt dest xwe ku Lawe ji bo xwendin danb ber ser, xwe li ser ciy xwe dirj kir ket xwendin. L end kir hi bra w alkariya w nekirin, maneya gotinn nivsandin nedikar bne ba hev. Her gotinek di dil w de xeyalek dikir. Bi naar kitb dan xwe avt ser eng pern Smir xeyal ew j ji birsk leztir ber bi cenneta yadgar ve firiya.

41

Ber destpkirina v rok bi danzdeh salan, pit nvroyek havn, Camr bi dilek xwe berkek tej, vedigerya mal. Melheza w mirov gund y qenc ba dikir ku va end meh in li p digere ku deyn bav w y li ser, bid, b w ku tu senedek w hebe yan agah w j Ji mesel hebe. endn mirovn ba, qenc ecb hene. iqas rica j dikir ku l bibore niha nv deyn w j bigre nv din j du sal xwe bi ser de bigre, bi du teqsdan, eger Xwed muhlet bide yn may j d bid. Camr ber bi mal de ket r ku v mizgniya han bide dayka xwe. L dema ku dayka w der j re vekir siha jinek titek re li xwe kir xuya kir ku ji eywana wan derbaz b. Camr bi hdka, ji dayka xwe pirs:
- Dixuy, mvan me hene. Mala k ne? Dayka w bi dengek bilind got: - Camr giyan, ev tu y hat, ya Xwed tu bi xr b, derbaz jor be, va Prozxan J li gel Kal ya kea xwe li wir in, xrhatin li wan bide li ba wan rne, heta ez bm. Camr j bi dengek bilind -ku wek guh mvan wan l be. - Ba e, day. Ka ez dest-piyn xwe biom ez biim xizmeta wan. Gotin di dev de ber bi dayka xwe ve hat. ku li ber dev tenr xwarinkir ve mijl b, ji hdka ve j pirs: day ev Prozxan

42

Kal k ne? Dayka w j bi dengek nerim got: - awan, tu wan nas nak? Prozxan kea Feq Qadir xal min e. Z bike z, dest xwe ba bio, here ba wan ez j xwarin deynim ser agir bm. Wext dereng e, ez ditirsim z nepije ew bir bibin.

Camr ber bi destzuwakirin re ket br ku mizgniy neda dayka xwe ku mirovek her ji ber xwe ve deyn bav w j re aniye day. Bi lez ber xwe da ber tenur, l dayka w z xuya kir ber bi w ve hat got: - Ev i ye, h tu ney ba wan?
Gotinek min heye. iy te heye carek hilde, here, ez dizanim tu erm dik, ez gelek bi z bm hawara te. Camr bi naar riya od da ber xwe, bi ermok silavek kir bi awak fihtkir wek di bin lv ve xrhatin jin keik kir li ba der rnit. Keik ku li gel ketina Camr li hindur, rabib ser piyan, bi dengek aza bersv day hat xwar w rne, l dema ku dt c nn e, qasek sekin pit re ber xwe da Camr got: - Kak Camr, kerem bike tu here jor rne v ciy han bide min. Ma qey gelo em mvan in, awa dibe tu li vir rn? Camr bi gotinn "titek nabe qey nake" ve li ser kursiyek mil din rnit. W dest xwe miz dida avn xwe kiribn kawa martakn od yn kevin. Prozxan j dest bi axaftina byern zaroktiya Camr kir ku awan daniye ser miln xwe li ber himbza xwe ew mezin kiriye, gelek caran bi xwe re biriye mala xwe du-s rojan li ba wan maye d bavn w j qet nehatine bi br. Pjin ji Camr nedihat. Car caran di bin avn xwe re, w li keika kleka xwe rnitib dinriya, ku gorn di piyan delingn fstan w dihatin xuyakirin. Pit re dayka w ket hindur w bi awak
-

Got : axir... - Ez axir maxir nizanim, here giyana min.

43

serfiraz Dayka gotinn dayka

got:

ketin bi xrhatin pirsa kf ehwalan. Gelek bi

z qirika dayka Camr tej b dest bi girn kir
- Ez kor bim day, xwez ez evdal sw bma bi v away avn min bi te neketibya. Jinik keik j bi hev re ketin pite pit, keik gelek ji dayka xwe dilkul diltr b ku Camr bi van girnan bzar kirib. Her endn Camr tu titek Ji asteng derdn wan nedizan, l di bin re ketib gotina, riza rizay Xwed ye, i tit ew neke nabe. Hem bi hev re bdeng bn. Ji bhndana jinik ya giran nefesn sivik n dayk kea w p ve, tu deng di od de tune b. Dayka w hs kir ku Camr btaqet e, got: - D tu j rabe Camr giyan, here xwe biguhere bhnek vede, ji beyana sib heta niha tu li ser piyan , bhal, btaqet . Eger b c nebya, Camr dikir qehqehek bav-

ji w hal rizgar kir. Ew ji ber ve rab. Kal j li ser pahniya xwe ji ber ve rab bi nabe nabe ve mil Kal girt bir li ba w Prozxan da rnitandin. Taze ji n ve

tiya, j re got:
- Day 11 ser piyanmayna i? Tu ji bo i kula min dik. Ji ser sib de ez ewqas rnitime, la min hem teviz ne. Cardin mesela peran hat br, l dem ne musat b, rab od, ciln xwe biguhere. Dayka w j re xwarin bir od bi xwe j li gel mvann xwe xwarin xwar. "Ev belay nedt i b, ji bo i v dema han de hatin. Ji bo i hatine, i derdek wan heye yan i li wan qewim ye, gelo kesek wan miriye, ji bo i hatine mala me? Min navn wan ji dayka xwe j nebihstiye. Xwed bike xr be. Carek piek zehmet e xr be, unk qet titek nebe mesrefa mal d bibe du qat. Mirov ber bi ay re nan goz ten nade wan. D cardin ba b pit ser rrieh hatin. Ger di nv meh de bihatana hal me xerab b. Ji nika ve, ket br ku perek zde p re ye. L wek gelek titek xirab

44

ketibe br, xwe gorz kir bi dengek hinek bilind ve got: Na xr, ev per titek din e, ez dest xwe nadim quruek w. Pit nanxwarin bi hviya dayka w b jor behsa peran j re bike pirsa mvanan j bike, xwe li ser ciy xwe dirj kir, l dayka w nehat ew j, xew ket avan. Qasek nde, ew bi xwe hesiya, rab, ser avn xwe t ber xwe da, ayxan. "Wisa dixuy heta ev bi ser de ney dayka min bi dest nakeve". Di r de, w melheza zewac dikir. Bi rast, va demek dirj e, herdu mil j bdeng in, vaye salek du meh bi ser re derbaz dibe ku dayka w b ba bav Askol. e-heft roj n de bav Askol j re
mehaniya w km e taze mal e kea w j h zarok e dixwne. Da em qasek din j mesel bihlin, belk helek ji niha batir bi dest me keve. Ji wir n de, wan qet v mesel venekiribn. Ji w roj n de, dayka w ser xwe nekirib mala mam w, unk ev bersva bav Askol raste rast mana nedan b. Ba e, tu dibj niha i dibje? Dayka xwe bine ba mam xwe, tu i dibj? Ez bawer nakim, ji ber ku dil w j iya ye. Her ji destpk de daniyn w li gel n mala bav Camr di dzmencelek de nedikeln. Ew yekem bka mal bye ku daxwaza malcudabn ji mr xwe kiriye d wek nasek bi ser wan de ye hatiye. Di ciy wan de ber xwe daye mala xizmn xwe. Ji dervey v, ger endn v yeka han bi awak akera li ber dil w nexistibe j, l her ji destpk de l xwe neb ku ji kur xwe y yekane re v kea han bne. Niha ev n han tev derbaz bn, ew bahann dihatin girtin tev ji hol rabn, eger bahanek negre, qote malek bi ser hev de aniye. Ev pern han j tr tejiya mesrefa zewac dike h zde ne j. Bahana xwendin temamkirin j nema ye. unk du sal bi ser hev di eyn sinif de ma dibistan bi c hit. i dibe bila bibe d ew ev li gel dayka xwe biaxive ji bo hella v mesel bine ba mam xwe.
45

gotib, carek bi ser xr be Camr n ketiye kar,

Li ayxan li gel du-s hevaln xwe, wan sohbet dikirin, di navek re p hesiya ku seet ji nehan derbaz bye, w sohbeta xwe ya bi hevaln xwe re bir got: - Karek min heye, div ez hinek ztir biim mal, li min biborin. Di xweiy de bimnin. Carek din em behsa v mesel bikin. Bi lez w riya mal girt, dizan, pit mj, dayka w radikeve. L dil w bi mvanan xwe b ku belk ji ber wan heta niha mabe. Ji dervey v j, hetta li gel hesaba nimj z raketin j h dereng neb. L bi ser v de j dl ciy mifta di berka xwe de bikar bne, li der xist, ji bo ku ger raket J bin ew hyar bibin. L wisa dixuya ku dayka w mvan n dikirin biin ser ciyn xwe. Dema dayka w der j re vekir, w bi dengek bilind j re got: - Ji bo i bi v away dereng hat, giyana dayka xwe? - Min end hevaln xwe dtin, em bi hev re runitibn, me sohbet dikir. Qet dereng j nn e, h var e, we xwe bi xwe kiriye ev. Bguman te Prozxan ya din j gelek bi z biriye ser ciy wan. Prozxan ku bi ketina w li hindur, rabib li ser ciy xwe rnitib, got: - Ne bi ser te, aciziya r li ser me b ji ber w, me got her em z rakevin. Ji xwe Kal, dayka w bimire, ewqas aciz bb her xwarin di dev de radiket. Camr ji bo kinc guhertin ber xwe da od, dt ku ciy w di hindur de ye, li dayka xwe nr dayka w di p de j re got: - Camr giyan, min Ji ber Prozxan wan ji bo ku erm nekin, ciy te her di od de ht. Pencera xwe veke, qet germ nn e. Tu dikar ji xwe re heta dereng rakev, ne deng min ne j germaya roj te hyar bikin. Wisa j re got w dikir bie derve, Camr, iday mil w girt got: - Dereng raketina i, div ez seet hetan li
46

dayr bim. Dayka w, ji ber xwe ve got: - D bi ser te min wisa dizan sib n e. - Carek tu nee, were ji min re bje. Hezar yek pirsn min hene. Yekemn, Prozxan ew ji bo i hatine? Duyem, astenga wan i ye? syem..? Tu carek raweste yek bi yek, ser li min gj neke. Proz, ji ser te dr be, camr mr w hatiye ktin. Va ye mehek e mirovek xwed nifuz bi ser de girtiye dibjin bi wasita w hatiye kutin. unk end caran daxwaz J kiriye ku kanavek w heye, bifroe w, mr Proz j bi v raz nebye. Rojek ew bang derve dikin, dikujin baz didin.. - Kesek dtiye? - Dema kutin, nee, l dibjin pit kutin, du mr s jinan dtine, heta niha ten jinek ewriye ahidiy bike. Dibjin, mrik zordarek kafir e, gelek cotkarn belengaz bi v away kutiye bi lula tiving bye xwed gund. Ne ten gund, Xwed li mln negire, ez gotina wan dibjim, dibjin di gund de kesek xwediy namusa xwe j nn e. Vca niha Prozxan wek bihstiye ku w mirov zorker awukatek mezin girtiye perek gelek zde j ji bo bertldan texss kiriye ku xwe p rizgar bike, ew j hatine li vir awukatek bigrin hewil bidin, belk xwna wan bela nee. - Ez bawer nakim ew bi ser kevin. Ne ten xwn, d pern wan j bela bie. Ev dezge taxima han ji bo w danenne ku zordaran di hindur de bigrin maf feqran j bistnin. - Her awan dibe bila bibe, kur min, ew div hewil bidin. Ma xwe nakin ber lehiya av. Ez kor bim, kurek wan j tune, eger kurek wan hebya, her d bikariya rojek tol j bistne. L em i bjin, ji dervey dil me biewite p ve, titek ji dest me nay. Ji xwe re awan ba dizanin, bila ew wisa bikin, her sed sal j li vir bin, ez xwe li hember wan xwed mal nizanim. Tu nizan end qenciya bav wan li ser me heye. - Ba e. Tu bi kfa xwe y. Ev yek di bra min de
47

ji te re bjim. ro mirovek hat ba min got "min

ew deyn bav te yn li ser min ji te re aniye, ez niha dused dnar bidim te yn din J ez bi du teqsdan bidim." Ya rast be, bea hem mesrefn zewac dike, eger ew bahanek li me negrin. Dayka w j stniyek kir ji hdka ve got: - Xwe a nek, heta ev mala han li vir bin behs bik. Nexo heyay me ya hezar salan d p bie. Pit van j hewce ye, du-s meh bi ser re derbaz bibin, w ax em p de biin qey nake, eger i...
Qet..

neb ku ez ji te re bjim, ya rast wext tune b, ez

-Eger i i ye? Biaxive, ez bizanim niyeta te i ye? - Ez dibjim, eger ew Fatiya qelew a ku ez dinasim be, ke ji te re nade. - awan nade min? - Qet kur min... Xwed bike bi kiras ber w ve bide te "kor i dixwaze? du avn ron". Neyse her awan be, carek ka heta ev mala han a ji nev eqit li vir bin, bila derxma dzik li ser devan be. - Ba e, gotina te ye, niha wext w nn e. XweDayka w l xist derve ew j li ser ciy xwe vezeliya ket melhezan. Du-s hefte bi ser hatina mala Prozxan re der-, baz bn, ry wan yn mvann wan li hev hilo bn d wek yekek ji mal din dihatin. Camr j wan hem ermok awayn bi fiht ketina li mal ji ser xwe avt, ne ten ev, ber bi derbazbna rojan, komn mij muran yn li der dorn Camr serincn ermokiy, bi diz ve wneyek li ser hi w neqiandib, bi taybet ya Kal. Keeka xwnrn, anzdeh-hefdeh sal ya delal. Pirek rea dirj a hem dem ehnekir, heta li ser kamaxn w hat, du rz bijangn a n dirj ku car caran dema ser hildidan bawena ronah, xwe, ciwan sipehiy j dihatin der. Pozek hinek pan bi ser dev lvek girovel
48

d bike rojeke ztir kar wan biqede biin.

a erab de xwed ryek bi av bedena w lhat. Bi kurt Kal keek rehsivik b. Jixwe, ew kiras leka re a di van dawiyan de bi zor li xwe kirib, w kirib per, ji dervey v wna xweik ciwan p ve, heta w dem qet hsek wiha di dil hezn Camr de rnenitib. Prozxan Kal, bi germ, li averiya roja mehkem dikirin, roj neb du-s car tarxa roj meh ji Camr nepirsin. Di dawiy de, pit averiyek nexwe, roja mehkem hat. Ew roj di ser beyana sib de Prozxan -ku di daw de ahidiya w hebb mehkem. Dema Camr ji dayr vegeriya, zan ku dawa wan, ji ber nehatina end ahidan, avtine deh roj bi n de. Hem bile-bila Prozxan ji ber w b ku heta deh rojn din ew nikarin vegerin. Dayka Camr Camr bi xwe j j gil gazind dikirin ku 1i bo i ew mala wan wek a xwe hesb nakin fikra n dikin.. Her awan b, bi naar ew man w deh roj j birin ser. Cardin roja mehkem, yek ji ahidan, bi taybet ew jinika ku ahidiy dab, nehatib mehkem, dawa wan Dema ku ev behsa veger hat kirin, Prozxan ji Camr re got ku beyana sib di otomoblek de
23 rojn din bi pa de avtibn.

lek ba dib. qet titek t de nn e. tu dibj ew ewqas namerd bin, dest ji bo jinikan j dirj bikin? - Bel kea min, tu wan nas nak, ew h ji v j namerdtir in, ku wan dest ji bo premrek Quranxwn, b ah mita y wek bav te dirj kirin kutin. Di pit xwe de, ez agahdar im, ez ba dizanim ku ew awan li te dinrin. H par ne, prar b ku Kerm Beg xwazgniyn xwe ji bo te andin, ji kur xwe Ferdun re. Tu dizan -dr ser texwestin bi xizmat dest deynin ser ocaxkoriya me, l bav te -gora w tij nr be- p xwe da erd
49

ciyek j fe veqetne. Camr bi v yek ecbmay ma. L Kal v ecbmayn ewqas dirj nekir hilda, got: - Bi Xwed day, te min j li gel xwe biriya, ge-

got, "min nedaye ez nadim, ez ke nadim zorkeran." Her endn j re gotin, ne ji bo w ye ji kur w re ye, l bav te got y xwed mik be, cewal ji dest die. Tu dizan, heta niria min qet behsa v yek li ba te nekirib. L ji bo ku tu bizan a tnegih, ez v yek dibjim, ez vegera xwe ten batir dizanim. E giyana min, ez di niha de briya te dikim, va anzdeh sal e, ev xew nene avn min, ber ku guhn min hlma dev te seh nekiribe avn min bi avn te neketibe dest min neketibe ber miln te. Dayka Camr bi awak gil gazind got: - Ev i ye, Kal xanim, yan tu bi me raz nn ? Ferqa li vir li wir i ye? Vir j her mala we ye. Bi ser Camr, qas ez ji te hez dikim, ez ji ken xwe hez nakim. Kal ji erman sor b bi dengek hinek bilind
got:
- Ne bi Xwed xaltiya Ec, ji ber v nn e, ya Xwed mala we her ava be hezar mal li ser zde bin. Em li mala xwe bi xwe j evqas dilxwe nebn. L ten, ev heye ku li min xwe nay, dayka min ten vegere. Dayka w got: - Tu guh xwe nede min. i dikarin bi min bikin? Ji bil v, em ji yekdu cih j bin, ez wan zev, zaran ji bo wan di c de nahlim. Heta xwn di demarn min de bigerin, ez wek sitir biim nav avn wan. Da bila carek ev mehkeme titn han biqedin, ez zordarek wek w bnim gund nv zeviyan bela bidim, w ax bila ew ji xwe re er san bikin. Ez nizanim, bi Xwed. ez di v de j dudil im, ez ditirsim, cardin cotkarn feqr t de biin. i dibe bila bibe, tu xwe tkel min neke. Dev ji min berde ka niha ez ten vegerim, vaye Xwed li vir daye, mala wan ava be, Ec Xan wek dayka te ye ji xwe kak Camr j biray te t hesb. Dema ew bibnin, min te bi xwe re nebiriye, d t bigihin ku em ji kona dar nehatine der.

50

ev, Camr li ser ciy xwe melheza wan gotinn mana Kal dikir. Wek tit ser w gj bibe, w nedizan ka mana w bae yan ne ba e. L li gel v j ew hinek bi heyecan b, ev yek j zdetir ji ber w b ku bi nav jinan dl mal de xwkek w j tu bj tune bye, ji bil dayka xwe tu jin j nedtiye hetta li gel Askol destgirtiya xwe j ji danzdeh saliya wan p ve kesek wan bi ser xwe bi hev re nedtiye. Ne ten ev, heta ew ba nizane, keek awan e ku di navbera van pnc-e saln dawiy de yekdu di nzk ve nedtine, i bi ser de hatiye i ji gundan be i j Ji dervey gundanv Ji ber v, w bi xwe ji xwe re digot; qet dr nn e, ev epirzetiya han ji ber v be ku yekem car e, di jiyana xwe de, li gel keeke ciwan a wek xwe bi ev bi roj di malek de bi hev re dibin. Prozxan Kal li wir ma. Mayna Kal, derbazbna rojn hmin, byern xwe pak, gelek alkariyek zde ji bo holrakirina wan erman kirin ku di destpk de wek prhevok suwar ser singa Camr bbn w kiribn nav tengiy wek mirovek rz di mala xwe de hereket bike. Ne ev ten, hd hd ew li gel hev bn havr j. Camr ku bi hatina wan re, mal l bb bendxane eger ji bo nanxwarin nebya nedihat mal, v car eks v, na ji der ve li beravan ket bi naar nebya ji mal dernediket. Bi hsan, w Kal hn lstina dam kir. Ew rdinitin, seetek du seet bi hev re dilstin. Car baran Camr sist digirt ku j bibe. Pit re daxwaza kitbn Kurd j kirin ku ji xwe re bixwne, unk ji kurdiy p ve, w qet zimanek din nedizan. L Camr endn hewil dida ji bil kitbn iir p ve titek tune b bid, ew j piran behsa evniy dikirin. Ji ber v, w di destpk de avt pit guh xwe. L ku w dt ji dest w rizgar nabe, bi naar dwana Nal, Salim
Mehw j re an. Nexwetirn dem li ba Camr ew b ku Kal dihat li bal, gelek bi pak bniyazek, mana iireka evniy j dipirs, ji bo ji ber gotinn ereb yan faris yan ji ber giran aloziya
51

wan t nedigiht. Di demn wiha de erm temam giraniya xwe berdida ser Camr ziman w dihat girdan, ew sor dib bi awak wisa ku gelek caran gunh Kal p dihat kitb ji destan distend digot "qey nake kak Camr, ez bi xwe d t bigihm, ka carek din ez bi xwe bixwnim, eger ez t negihtim, vca ez bm ba te". Hinek caran j wek rik w ji erma Camr rabe, w j mil rikoyiy digirt Camr endn mor n bya, heta mana w bi w nedabya gotin j nediqeriya. V yeka han wisa li Camr kirib, ku bikcve br, Kal bi derew xwe li nezann dide dike bahana axaftin. Ger endn ev nrina han bbingeh neb, l ev byern han fikir melhezn Camr kirin nav gjbnek n yekem car encam metirsiya jiyana kur keek pk ve an ber avan. Ji ber v, w demek xwe dr xist, rqjek nehat mal ji bo nanxwarin evek dereng hat, l ji der ve j her baram aciz b. Dayka w Kal bi xwe j ser dann ser naar kirin ku dev ji mayna derve berde. Bi v away, hing di xem xeyaln Camr zdetir dibn, ku didt, dikin ew hevalbendiya paqij sade ya li gel Kal wek ber
nemne.

Pit deh-danzdeh roj yna Prozxan, ket br, d ba bibe ku dayka xwe bine mala mam xwe. Her qet nebe ji bo teqilandina dev jina mam
xwe. Eger v car j titek bje, bi taybet ev d v dema han de gavek ba e. Ji bo i, bi taybet di

v dem de? Camr qasek ji gotinn xwe hyar b, l nediwriya bersva "ji bo i" ya xwe bide. Madem wiha ye, bila dayka w bie bizane jinmama w i dibje. Ew kea xwe didin yan na. Tirs lerza w ji bo i ye? Ji dervey v, i peywendiya wan bi kutina bav Kal ve heye, dehpanzdeh roj n de d vegerin ciyn xwe pit re, wek kevirn biniya goman, d li wan b, b w ew hetta bi man nemana xwe j bizanin, bila dayka w bie. Da ztir bie dereng e, va ye deh dnar zdetir ji peran xerc kiriye. Bi v away bie
52

d filisa w ya dawiy j xerc bike. Eger dayka w nee d ji Lawe re bje. Bi rast d bibe xwed xesoyek zorzan canbaz, tu car ji mekrn w dernakeve. Xwed bike Askol j li w nebe, hegene d herdu bi hev re w bikin bret ji bo mran. Kenek
ew girt.

Dema w ji dayka xwe re got, w xwest bahanek bigre, l Camr bahana w di dev de bir
got:
- Qey i dike bila Kal li mal be, eger tu dixwaz w j bi xwe re bibe. Dayka w pit demek, zq l nr biryar da ku Kal j bi xwe re bibe. L keik hez n nedikir. Bi awak zor ji dayka Camr re got ku ew h di n de ye, ba nn e, bikeve geran, bi taybet ji bo malek ku wan nasnake, l feyde nekir, got: - Ber nanxwarin, em gavek bi ser piyan, serek li wan bidin, ma em ji bo birinc xwarin nain. Bi ser te ger ji bo xatir Camr nebya, min ser xwe nedikir mala wan.

Dema ew hatin mala Fatmexan, Kal gelek ermezar dayka w j pirr poman b. Qet ji dil w dernediket ku ji bo i bi zor v kea han a bbav bi xwe re bir t ermezar nexweiy kir. Ji bo w qey nedikir, ev kar han, her kar w b dib bie. Dib bizane. L tuff. Camr j Xwed ji qeda belay biparze, dem wext j re nn e. Eger niha dema xwazgn jinanna me ye? Qet nebya ji ber dil v kea han a bavkut, dib mesel bavta wexteke din. Qet nebya, pit ew bina. L mirov d ji nsanek cahl re i bje, ji xwe nav cahltiy bi xwe li ser e. Jinek wek w Fatiya qelew bdev pane nehatiye dtin, w derd di dil xwe de neht got: "Ev b delala ber dil we" Ser xwe li keik bada wek tenekek av ji devan biherike, avn xwe girt dev xwe vekir. Dema w bi v away diaxivt te digot
53

wiha berm heya heye? Qet firset neda min,

ser, av piyn min ji nav av dendstine. Pit van gotinn w, wek ku ez gj bibim, min nekar ez titek bikim, d ew jina avqeli lvmartak firset neda me ket ser. Tu bi Xwed, ummetek

ez biaxivim, w bi mesel bigihnim. Bi nebxr min birek gotin hazir kiribn. L gotinn i, wek tu titek di bra mln de nemabe min tev ji br kirin. Xwed xr bide Kal, w got, xalt rabe, em biin. Eger ez wisa gj bibm, rnitin ji di bra min de nemab. i dibe bila bibe. ji bo min qey nake, ne xem e, l zdetir heyfa min bi w kea bbav hat, gelek ermezar b. Di ser de ew ji na xwe raz neb. Dest min bik, min ew mecbur kir. Mirov d i bike, tu dib wiha dibe, tu neb j nabe. Ji xwe ez qurbana w bim, Camr wek pr kalan wisa ye, qet bi kurn v zeman nae. L
nexr nexr, ma qey her ciwan nn e, gelo niha d

xelk ji me re i bje? Kur keek ciwan di malek de der bi ser de girt, bi teniya ser xwe hitiye. Kes ji me re ba nabje. Ez niha bi xwe li mal bim. ez d bhnek mal xal nehlim. Ez nizanim i ye, Xwed gunehn w ji min nepirse, Camr j guheriye, gelek ji ber zdetir di mal de dimne. Ji dervey v j, ew zde li gel Kal rdine, ger carek j bibe min ji bil dame lstin p ve ken yariyec wan j bi hev re nedtiye. Li gel v j, ew gelek bi hev re dimnin. Gelo tu dibj... i t de heye? Xwez. Xwez wan hez ji hevdu bikirana w w bianiya. Ferek sola w ya diriyay bi kea Fatya hir kevin tne! Ew niha j xelk xulam bav xwe dizane, dizane ku dewr dewra ber ye. Xwed li me giran negre b lome be. niha j wisa hzir dike ku div herkes dest w ma bike. Ew bhi b w bi me re kir, ger ji bo riyakar j bya, ji me re negot, nein li vir xwarin bixwin. Te digot, d mewlud bide ez mehra wan li ser bibrim. Kur kur min ke kea min. Ba e, qey nake, bila wiha be. Vca ger ez j jin bim, ez dizanim ez i bikim. Xwed ya xwe batir dizane. B54

guman rizay W li ser e ku ev kar han pk b, eger jinik nedikir hala hala Kal nan me nedikir. Wek melay Mezbr ku xurm nan baqal bike, avn me bi xwe li hember kor bb. Ez nizanim Camr ji ku y Askol hez dike? Tu dibj wek iqek dar ye, wisan hik. Dev avek dirj a penek wek dara wawlan ber bi asman ve ye. Xwed li min negre, ew ke ji hindur xwe de sax nn e. Dr nn e, derdek w y xerab j hebe. Na dayka min, bi Xwed ez kur xwe bi kort naxim v davika han, min w bi dil can bbavt mezin kiriye. Ba e, ez awan kelkela Askolxan ji ser Camr dernim? Ev j ne titek e. Xwed yar be ciwaniya Kal xwe be, ev j rehet e, bi pitevaniya kert pozbilindiya Fatmexana jinmama w. Ev cur br gotin di mejiy Ec de dihatin din. Pit nvro, dema Camr hat, gelek hewil da ku dayka xwe bi ten bibne da bizane encama na wan i lhat, ji bo ku dayka w j hez dikir, her z Kal bi seletekirin ve mijl kir bi hev re n oda Camr, Ec dest p kir got: - Bi Xwed kur min, tu beleheq belesebeb me sivik ruswa dik. Hegene tu dizan, Fatexan ke nade me. Camr bi mat mell, j re got: - i bye day can, Xwed neke titek qewimiye? - i biqewime kur min. Ten ew ji me km mab ku hinek li me j bixe. - K? awan? Bi hedd bav wan e. Bje da ez bizanim i bye, te ez teqandim. - Dijminn te biteqin kur min, bi kurdiya w, "em ke nadin rtan". Ewqas!
Ba e i bye? awan? Ew i dibjin? i bjin. Dema em n, Askol ne li wir b. Dev min ewit, dema min pirs. Wek min j re xeberan gotibe, Fatexan li min rab got Askol i re ye, Askol li vir nn e, Askol ye mala xaltiya xwe. Va qaseke ku tu bi xwe j dizan d Askol bi kur
-

xaltiya xwe re bizewice. Yan kur xwka dayka

55

xwe. Min j qet neaxift. Min got "Fatmexan, reh min, jixwe, min ji ber tu armanc pirsa w nekir,
ten min xwest, ez bizanim ka li ku ye". Camr, d w neht, ez gotina xwe biqednim got: ez Camr mamr nas nakim, ji vir n de, ez bi tu

away qebul nakim, nav kea min bne. Eger em ke bidin Camr beg heta pira sp mala xwe de vehne, w ax d bikare per cotek guhar bide
hev.

Camr nefesek ka ser xwe hejand got: - Bel ima? Ji ber i, bi v away bi tund. Ji ber i, bi v away nexwe. Ew kea xwe nadin, bila nedin. Mala..., lenet eytan b w tif kir ber xwe zivirand!
-

Giyana min, ew li bahanan

digerin. Nexo eger ew

dane x Hesen. - Neyse, i dibe bila bibe, d tu bi v mesel neaxife, ez bi xwe biim bingeh w bizanim, ez ji wan re bjim: eger hn ke didin min bidin ser xr di nav ahiy de be h min peran xerc nekirine bidim we bibim, hn nadin j, ji min re bjin, bi b nexwe dil, bila heryek ji me hesaba xwe bizane. Ec wek tu neft bi ser de bik, agir p ket got: - awan tu bi gotina min bawer nak. Ez derew dikim? Ez li wan ftran dikim? Bi v away got dest bi girn kir. - Day can, ez awan bi gotina te bawer nakim, min i gotiye, ma qey nabe ez bi xwe j du gotinan bi wan re bikim. Li gel Lawe, li gel jinmama xwe. Ba e bav min, em xwe bdeng bikin heta bizanin ka ew i dibjin. Ba e, ert be, ez tu gotin t de nekim, wek qet titek neqewim be. Ba e! W dest xwe kir ber mil dayka xwe ku digiriya got: - Ez be zde bi v keika belengaz a dilbirndar iyam ku bheq sebeb dil w kolan, Xwed dil wan bikole.
56

er nekin d i ji dost dijmin re bjin. Ew i bjin ku ji Camr poman bne kea xwe nedan

Kea i. kjan ke day can? Kal, can min, Kal! - i bi ser Kal de hatiye? i kar wan bi Kal ketiye? - Ez nizanim, bi xwe bipirse! - Axir awan? i Ji wan re got, ewan i gotin? - Qet kur min, bi Xwed, tu ser min Jk, ez ji te re nabjim, tu bi xwe here bi xwe bipirse, belk ew bi xwe ji te re bjin. Tu j hinek berdil w bikeve. Ev i ye, giyana min mirov dibje tu p ne xwe ku li vir mane, htm e her ji bo Xwedye. - Day, jixwe, bi Xwed ez... - Ba e. Ba e, kur min, li gor dil xwe bike, dijminn xwe j kor bike. Pit xwarin Camr Kal li ser dam rnitin Ec J ket firaqtin. Bi destketina firsetek re, Camr ji Kal pirs. - V beyana han, li mala mam min i qewim, li gor gotina dayka min, wan te t nerehetiy ki-

rine.

Kal bi mat ermok ser xwe ji ser texta dam hilda ji hdka ve got: - Xaltiya min ji te re behs kiriye? - Ne, bi Xwed, ten ewqas ji min re got ku tu j bxwdan demeketiy.. - Qet haya min l neb. - Ba e, axir i b? i got?
-

i ye? W ji we re xeber gotin? Nexo dn neb. Ne, xeber negotin. Ya rast ne di c de b, ez p

re biim. Neyse tit by, b. Ji xaltiya min Ec bipirse, bila ew ji te re qise bike. - Wisa dixuy, hn dewr destn hev dikin, ew dibje ji w bipirse tu j dibj ji xaltiya min. Tu d bi Xwed ji min re bje, ez bizanim. - Ger tu dev ji min berd, ez hez nakim bjim. - Ba e, ez dev ji te bernadim! - . . . w got... ez nizanim i got. Bi Xwed ez nabjim. Bi gora bav te. Tu bi Xwed ser xwe li ser
57

dev j berda, bi ser te bi gora ejdad bav kaln te. Ew jinmama min her ker pozbilind e. Axir ji ber v ye, ez qet bi ser wan de naim
naym.
- Nexr, ne bi v away b, tu j ewqas mezin meke... - Ba e, ez dizanim tu keeke ba , ji ber v, tu wiha dibj. Ba e, bila wisa be. Camr, endn ev mesele diket br hi mejiy w dernediket, l soz dab dayika xwe ku d ji vir n de behsa v mesel neke. Ji bil v, dem j ne ya w b, ku li ser bisekine dirj bike. Eger bixwesta j, ry w nedida, li gel jinmama xwe van cure meseln di hi xwe re derbaz dikir, biaxive. Eger w bizanibya d ew kea xwe bi ser p xemiland j bidin. Vca, nexasma ji vir n de ku li 'gor gotina dayka w. ewqas tit gotine kap ekiran ttcandiye. Bi rast j jineke bela ye, mirov nizane j derbixe ka gelo i dixwaze i naxwaze. i p xwe e hez ji i dike. Dema tu karek li gor dil w bik l xwe b, bi hem hezkirinek dikare dil xwe li ber te veke ber bi te ve b. Gavn wiha de, wek cenaze bi ser te de t dikeve serzenitan ku ji bo i wiha kir. Jinmama w

nene! - Ba e, qet, tu xwe aciz meke mebje.. Bavo min

bi v away ye, Lawey giyan j -Xwed w biparze-

ji xwka xwe zde ditirse, yan wek bi xwe dibje, dil w divekire. Ew yek j, ne ji ber w ye ku hez bi karn wiha dike, ez qet bawer nakim, ji van kirinn dayika xwe dilxwe be, her bila dayka w j be. Ew dixwaze piik piik ji w serweta bav w ya li ber destan e, bike. Heta jina w bi xwe j, w par j re an. Di v dema me de, dayik jin ji mr re bne? Tu bi xwe j dibj awan dibe keeke sipeh ya ciwan bi hviya ann be, tu bi li ser gotina dayka xwe keeke nairna nexwendewar a ji xwe end sal mezintir bn bj, ev i ye, ew kea xal te ye! Ne dr e, jinmama w Fatmexan, qusurn w j j veneartibe, w digot,
58

Xwed jin hem wek hev in hem yek tahm didin! Wek mesela hingivn ye ku jinik sed cur xwarin ji bo mirov zalim j hez dikir, j kir, heta wek w t bigihne ku di hla la, sipeht rniy de jinik hem wek hev in. Madem mesele wiha ye, ya batir ew e, derxuma li ser dev dzik her bila li ser devan be, mesel ji zeman re bihle ka d i j bike. unk hinek caran, ew bi xwe, ji me batir r dixe, wek titek netca kar e ku bigihn fk, dar beran. Her awan be, da em bizanin bext arenivsa k bi ser w vedibe!

"kak Lawey giyan, ev kexala te ye, eger tu neyn d k bne?" -Mal qelb para xwediy xwe ye- bi

Prozxan hat mehkem. Mirov zorker hat berdan. Yek ji mirovn w panzdeh sal hukum dan xwestin, pit end rojan bi Kal re biin gund xwe. Camr dayka xwe gelek bi v ne xwe bn. Ec gelek ket psra Prozxan ku qasek din j qet nebe, heta mesele ji bra wan here, Kal li mala wan bihle. L Prozxan j re got: - Ji vir n de, pit ku mirovek ax ji aliy mehkem ve hat cezakirin, d ev b xwn ket navbera me ew axay xwnmij v ji br nake. Em herin ser gund xwe. Xwed xwediy bkesan e. ro j nebe her div em herin. Mesela yna Kal ji dayka w zdetir tesr li Camr kir. Yekem car pit na wan, dema ew mal, avn xwe li dorbern xwe gerand, ecbmay ma, li w ciy ku ne ten di mal de, di jiyana w de j ku valat kirib. Hem tit di mal de tar, ikest, kevin nairn dihat ber avan. Ne ten ev, te digot, w titek wenda kiriye bi w away di od de dihat di. Ji van tevan j ne xwetir ev b ku w cesaret nedikir dqqeta xwe berhev ser dil xwe bike, heta ku bizane ji bo i li ser yna Kal evqas bhnteng pemurde
59

bye, mala w ket br, bi i hal away be, n

b. Wek sitrka rijand demek asmana jiyana w ron kir . Xwed dizane carek din awan, keng li ku avn wan bi yekdu bikeve. Ewan

dtin ew j bi v away, ne dr e ku di temam jiyana xwe de carek din J bikarin hev bibnin. Demek bi ser na Kal dayka w re derbaz b. Ciy wan di dil mala wan de valatiyek mezin kir, ev valat wek mehfurek bi qmet a hja ku mirov ji ciy w hilde awan be, bi w away b. varek Camr li qulb rast hevalek xwe hat, w j pirs, gelo te dev ji jinann berda yan te dest bi ser Askola kea mam xwe hildaye? Camr j bi awak xemgn j pirs: "Ji ber i, i bye?" Lawik nezann dan got: "qet, hema mln j pirs". L ev bersva han beyhude die, Camr j venabe heta gotin p dide gotin. J re dibje ku w ji Hesen x Maruf seh kiriye, ew dike ku Askol ji xwe re bne. Ev gotina han gelek li Camr giran t. l nade derve. Di r de ew her li ser v difikire, gelek p xwe dibe ku di milek de derzek, valatiyek t de bibne v xeber derew derxe, l ji ber trjn gotinn dayka xwe exlaq tebet Fatmexana jinmama xwe, qet tu derzek t de nabne. Dikeve br ku bie li ba Lawey kurmam xwe w bibne, l dev ji v fikr j berdide. Taze pit ku kar ji kar derketiye li gor gotina lawik, ekir j xwarine. Lawe eger bixwesta, qet nebe ber v byer, dikar w agahdar bike. D neyse ne titek e, ew j dizane ku ciy dayka w Fatmexan hebe, kes guh xwe nad, d bila proz be. Ev j qebehet w bi xwe b, diviyab pit wan gotinn dayka xwe, ew vegeriya, biya ba wan bingeh mesel bizanibya ka ke didin yan na. Ew v mesel kir terkexem sersar, avt pit guhn xwe wiha lhat, div guh xw ned, qedera wan bi hev nehatiye nivsandin. Camr dema ku ght mal, behsa mrkirina Askol
60

di temam van saln xwe de ten carek yekdu

p hesiya ku haya Camr bi mesel tune, xwe bi

di dil w de dikir pite pit ku gelo ji dayka xwe re bje, nebje..! Pitre w nedixwest dayka xwe bixe tengiy nan bide ku ew bi xwe j ewqas bhnteng e, i dibe gelo bila carek j gotinek ji dayka xwe re nebje! Qey kafirstan ranabe! Li ser mesela Askol zewac, dayka w ket br ku ne dayka w ne j Kal j re negotin ew gotin ib ku Fatmexana jinamama w ji Kal re gotib dayka w j ewqas j diqehiriya. li ba dayka xwe ya delal bi berkennek nern j pirs. Dayka w di ser de dest bi kenek bilind kir pit re wek titek nexwe bi br bne, nefesek kiand bdeng ma. Camr pirs: Ev i ye, day, i bi bra te ket? Dayka w j bi madekir got: - Ya rast kur min, Kal Prozxan ketin bra min.
Camr got: - D ba e, niha wext pite pit nn e, tu behsa wan ji min re bike. Ec got: - Fatya kevnehir a jinmama te dema avn w bi Kal ket, pirs; we bka xwe aniye, hn nan me bidin! Hta z ye, dib, pit zarokann, we bianiya nan me bida.

Camr b ku guh xwe bide gotinn dawiy, ser xwe kir ber xwe ket oda xwe. Li ser nivnn xwe, w herdu destn xwe dan bin ser xwe avn xwe kir arkan... Jinmama w zan ku w Kal ji xwe re aniye... niha ez tgihtim, ji ber i, bi w away, bi tund pwaziya dayka min kiriye ji ber i j, bi v away, bi lez, Askol daye mr. L nee, ew li ser bahanan bn, bguman, eger dayka min bi xwe titek wiha ji wan re gotibe, jixwe, her ber bi abn ve ye. Ji bil v j, pit Kal dayka xwe n mala xwe, mimkun e bizane ku ew diin babaniy, ne... ev nabe, ew dikare ji kur xwe Lawe bipirse. Dr nn e, ji gotinn w j bawer neke, unk ew Lawe her tim algir min dizane. Ne lo, ev n han hem gotinn vala ne, ew li ser bahanan bn bdeng terkexemiya min j alkariya ev bahann wan kirin.
61

end roj bi ser de derbaz bn, sibek, ber na Camr li dayr, dayka w bi ay re mijl b, zarokek deh-danzdeh sal ket hindr pirs: "mala Camr ev e? Min ekir erbeta mala Fatme Xanim ji wan re aniye", got pakta ekir dan ser hesr, b w hviya bersv bimne, awan hatib, bi w away, derket derve. Ec wek kevir darn ban bi ser ser de bn xwar, bi w away b. ekir mala Fatmexana i? Fatmexan bi hey tuneyiya xwe. guman ser Askol dike soz w j bi Camr daye. Belk Fatmexan w yek kiriye gotina ku xelk digot rast be. Bav min. gotin vala nayn gotin. Dkel bagir nabe. Ewan digot, Askol didin x Hesen kurxal w! Rizay min bi rizay Xwed. Bi Xwed, ez ji milek de j p kfxwe im ku ev bela ji ser me

Fatmexan rizgar kir. Xelk imika me ma dikin ku kea xwe bidin me. Bila bizanin k ji me zerar kiriye! Bila Xwed yar be, ez keek j re bnim ku heft kesn wek Askol bi mizgniya w neynin... Di vir de melhezn w serbin bn ser l gj b, ewqas ke kirin ser perda hi xwe, ji nika ve wek ava ji serokaniy herike...l div wan ekiran pade vegerne. Kea i, qey tu heya arr bi v Fatexan ve heye? Were, qet erm heya neke, ekiran ji me re bine! Ba e, dayka min, me biqehirne. Xwed kum xemgniy daniye ser me. Xelk j ji xwe re xwediy Xwedayek e. Ew Xweda ten Xweday we nn e... Ser her tit Xwed. Xwed li min negre li ser min kufur hesb neke, Xweday dewlemenda ye! Er ji bo i dibjin Xwed daye wan ... estexfurullah, bi b rizay Xwed van n'met waridatan nedane hev!.. Ke tu i dibj, waridat n'met i, hem yn pife bayek gur in. Ry kesek nas negirtiye ku ji me re du dendik ekir bnin, ji ber v dane dest yek ji wan kes nenas ku min nezan ji ku re der62

b, hegene Xwed rehmek bi ser de an ku ji kea

rab! Em j rizgar kirin nedan. Qey nake, l ten ya li nsan giran t ew e ku nav Camr li ser

ket , min du xebern qelew bi w re ji Fatexan re bianda ekirn w j bixista!... i dibe bila
bibe,

ekiran di heft konan de bivirim ku avn Camr giyana min p nekeve. Bguman d gelek l nexwe b. Pit nvroyek ku Camr nan xwe xwarib xwe li ser ciyn xwe dirj kirib rojnamek girtib dest xwe, dikir ku xew bikeve avan, deng otomoblek di kolana wan de hat -wek ku gelek km otomobl t re derbaz dibn. Nexr otomobl sekin li deriy wan j dixin, w qasek xwe bdeng kir ji bo ku dayka w bie. L beyhude b, li der dixistin dayka w j di piyas de tune b. Muheqqeq bi titek ve mijl e, ne Jidil rab b pirs deng der vekir. Gelek bi ryek ad ecbmay
dev avn w ge bn. Bi dengek gelek ji pwistiy bilintir got: - Ev hn in, wey hn bi xr bn. Bi awak gurc, w li dmen hember xwe b c qjiya bi awak ermok got: - Ev i ye? Prozxan we xr e? Ya Xwed hn bi xr bn, kerem kin jor. Day were eva Prozxan
... ewhatin.

ev ji Fatexan

re namne.

Da vca ez van

Kal ket ber mil dayka xwe an jor Camr j eyayn wan hilgirtin ku muawn ofr hildab danb ber deriy wan. Pit panzdeh roj derman doktoran, Prozxan ber bi babn ve . Di v nav re, Camr xizmeteke bi mran kir, hetta di germiya nexweiy de, li gel Kal, bi dor kar dikir, ji bo ku di wext de dermann w bidin. Ev tkiliyn han, ermn li ber av b c yn di navbera wan de rakir gelek li gel Kal xwe nzk hevdu kirin arezatiya wan a li ser exlaq mzacn hev zde b. Gav bi gav, li gel pdena babna Prozxan, giriyn dev lvn wan j vebn. erm fiht di navbera wan de nema.Heta nexwe wan wek ber l hat, ew j car din vegeriyan ser rojn xwe yn ber, na Kal li gund. Camr, ten dema goti63

nn jinmama w Fatexan bi br diketin ku ji Kal re gotib, li hember Kal bdeng dib ser xwe dikir ber xwe. Wek ku ji Kal re gotib... Ev serkirina ber xwe bdeng J her di destpk de ji ber ermay b. L di dawiy de bn peywend, xeyal xwe di navbera wan de. Bi rast, dib wiha nebya. Tu wext Xwed zewac ji kesek re bi v away bi hsan rehet nesb nekirib. Ji bo k nazdar nazikeka wiha bi p xwe ji w re aniye
mal. Her wext di haln wiha de ew iira ereb bi br diket ku di wext xwe de di "Hezar Yek ev" an de xwendib ku digot: "Xwed dikare du kesn ji yekdu cuda bigihne

wisa be ku tu car d avn wan j bi yekdu nakeve". Bi rast tesadufek nedt ye. L binre, Kal d ji nika ve di demeke wisa de vegere ku Askol mr kiribe, ew dayka Kal. bi lez bi zewac digerin. Ji xelk we ye, 1i bo ku ew gotinan bi ser xwe de bibrin, i jina dest bikeve, endn sipeh nebe j,
ew lam cm j re nakin. L mirov awan dest p bike. Carek k dibje ku kesek di dil Kal de nn e? Na, ne wisa ye. Ger yek di dil w de hebe, ev ciy pkenn ye. Jixwe niyeta w nn e v kar han j bi dayka xwe bide kirin, her endn fermana dayka w di v kar de ten axiftin be j. L ka carek bila derdorn xwe biceribne, w ax d bi dayka xwe re biaxive. L awan, endn bir an, nekar xwe ji v asteng rizgar bike, awan ry w bigre ji Kal re bje, " bi min re bizewice." D ka bila qasek din j bi ser re derbaz be, belk erma w bireve. W carek, du caran ceriband, l feyde neda. Camr di v sergjiy de b ku rojek li gel Kal rnitibn dame dilstin, gelek bi hiyar j re got: - Tu dizan dayka min gotinn Fatmexan n ku ji te re gotib, ji min re got... Kal ser xwe bi ser texta dam de xwar kir qet
64

hev, Di demek de ku bi hem baweriyn xwe, li ba wan

titek negot, l reahiya berkenna dmenek ji birsk j bi leztir di hi w re derbaz b, bi lez kevirek bir p ve. Camr w dem ba li ser fikir b ku gotina w d iqas av hilne iqas 11 ser Kal tesr bike v yek firset zan got ku nabe v firset ji dest birevne. Ji ber v, bi awak hyar bi berkennek bi erm lerzok, got: - Ez dibnim tu qet qise nak. Carek tu kevir xwe pade bikine, ev firsetek mezin e, ez damebikim... Hinek bi tund by ser xwe li ser texta dam hilde, Kal got: - Qey nake, ez pade venagerim. Dame bike. - Ba e, giyana min, ji bo i tore dib, mln titek xerab negot. Yekem car b ku kar ji Kal re bigotaya giyana min, 1i ber v, bi id, kevirek bir p. Kal bdeng b, dikir ku kevirek pde bibe. Camr tgiht ku ermay dike v flrseta han j di bin dest xwe de mirar bike. Dest xwe li text dam xist piraniya kevirn w xist xwar... Hinek bi teng zehmet ku bikare epirzetiya xwe p vere, got: - Bes e dame, d em hinek ji xwe re biaxivin... Kal ber bi berhevkirina kevirn dam re, navek re ser xwe bilind kir bi serzenitek berkenn got: - Titek tune, em biaxivin. Tu ber bi xisar de by, ji ber w te xera kir... Guhn Camr li gotinn w nebn, hem hi, serinc mejiy w di geroka memikn Kal yn sing
memikn Kal yn ji singa w derket, wek bi van nrnn Camr pl rn germahiy here ser biewitne, bi w away Kal bi id kevirn dam dann erd dest xwe kir psra xwe rab ser piyan, bawikek, her ten Xwed bizane, rast b yan bi zanet. dan xwe, got: - Ka ez herim hinek xewa xwe biknim, ev xew li min heram b, hem bi ser hev ez du-s seet

psrn drasn w bilind kiribn de bn. Ew

65

nerakitim.

Eqil di ser Camr de nema, rab ser xwe, dest Kal girt li ser kursiyek da rnitandin bi lez Kal dikir ku j re bje "kjan gotin", l ku ket br, erm fiht gotina w di gewriya w de as kir ser xwe kir ber xwe, Camr v firset zan
got: - E... giyana min, tu i dibj? got: - Tu naxwez, em gotina Fatmexan bi c bnin?

Pit qasek bdengiy, Ji hdka ve bi deng bilindkirinek bzarane ya nexwe w got: - Ji bo i. bjim i? - Ji bo em wan gotinn Fatmexana jinmama min bi cbnin. - Ez nizanim i bjim, dayka min dizane. W wiha got lxist derket derve. L ji avn Camr nerevn ku wext ew ji od derket derve, di bin reng w ya sorgul de, reahiya dmeneke berken a rn di ry w de bibne. Pit w roj, bi hefteyek, hem bi ser hev ketin hesaba zewaca Camr. Hetta wext na Kal dayika w j, ji ber bahana nexweiy, xistin zivistan.

Pit re ew vegeriyan gund xwe...

66

Camr nedizan geta w ya brannan end ka, unk ber bi v re ketib xew... Dema ku ew hyar b, w li seeta xwe ya li ser mas nr pit nvroy b. Di dil xwe de got, "bguman Lawe ku ji bo xwarin hatiye mal, niha kar andina p zarokan hem cbic kiriye". ark seet bi ser de derbaz neb, jina Lawe hat ber der j re got: - Ez ditirsim, Lawe ney nanxwarin, wext j dereng e, ez ji te re nan tkim, d batir e, ji v zdetir em averiya w nekin. - Qet rojn din j bi v away ji bo nanxwarina nvroy nedihat? - Ne, ez nizanim vexwenandinek hebe, w ax j di p de me agahdar dike. Camr ser xwe hejand got: - Bguman bi kar min mijl e... d ba e ez j ewqas bir nn im, em seetek j li hviy bimnin. Ber bi var b, Camr di od de bi awak epirzetiyek akera dihat di. i kes li der bixistaya bi w hviy ku Lawe ye bi z w bi deng behsa n agahdar bike, bi xwe der vedikir. Ewqas der ji xelk re vekir taqeta w nema oda xwe, hn rnenitib Lawe hat. Guhn Camr her ser deng b, bi lez bez w xwe ghande bal, l dema ku avn w bi mat pemrdetiya Lawe ket, qesra hviyn di dil w de hilweiyan.
67

Bi awak peran j pirs: - Gelo i b? Te kesek and? Lawe destn xwe pan kirin ji ber xwe ve bile bilek kir. Ev rewa Lawe wek gelek hrsa Camr rakiribe, hinek bi tund got: - i? Ez t nagihim. Ji min re bje, bi rast te kesek and p wan de yan na. Ji bo i tu rastiy ji min re nabj? Dema ser xwe hilda, avn gelek ermezar reng bizirand y Lawe dt, mkana tirsek hn ji v j nexwetir ned, xwe bi xwe xav b wek ku rica bike got: - Li min bibore bira giyan. Nabe tu li min bigr. Tu nizan ez iqas briya wan dikim. Bawer bike di van deh saln han hem bi ser hev de, qas v ev roj min brtya wan nekirib. Her i xem, xwe

hviyek min hebn, bi naar tefiyan. Parzgeriyn van end salan n di dil min de hebn bi carek bilweiyan. rek tund tj ann ser min. Ez nizanim ka gelo i bikim. Ez dikim ku dn bibim. Di ciy nan, av heway xwe adiy de, ji

v j ptir, ji hem titn din zdetir ku min di zndan de xema azadiy dixwar, niha ez ji van tevan zdetir hesreta wan dikim. Li min negre, eger ez bjim, ji ber wan Ji bo nzk ketina ba wan b, min hez dikir ez bm vir. Yan na min gelek ba dizan, i tirs hatina yek wek min di hatina vir de heye. Ji ber v, min bryar daye, dema ku ez bm girtin ez daxwaz bikim ciy min a binav girtin de veguhernin bajarek din ku heta behsa ore j t de ney kirin! Ger endn ez p ne bawerim v yeka han ji min re bikin. unk gelek caran ez li ser difikirim ku ji bo i min bi v away bi hsan rehet ann li vir. Li vir j b avdriyek pwst azad kirin. Sebeb w ew e ku li gor xeyaln xwe min bikin davik xelk dilxwazn ore p bidin girtin. Ev gotinn Camr li ser Lawe wek mirov xw tke birn, bi w away tesr kir axnek ka
got:

68

- Ez dizanim giyana min, her i tita tu dibj hs p dik, hem di ch de ne rast in. Ez bi xwe gunehkar im, dib min nehtaya ev kar han bi v away l b. Niha j i dibe bila bibe, em naar in ku bizanin ka ev d me bi ku de bibe. Ez gelek geriyam p ketim her ten ew km b ku ez xelk bidim ber pahniyan ji bo ku biin Gulan. Xelk dibjin di van rojn dawiy de er ketiye wan navan beek j ji aliy hzn dewlet ve hatiye gal kirin. Du noqteyan danne ser wan eqamn ku giranahiya xelk t re derbaz dibin. Eger ji v mil de kesek bi ser xwe, bi i hal be bikare xwe ji noqteyan bide alk derbaz bibe, dema vegera xwe de bi jin, zarok heywan barkir ve vegere, dikeve ber qem, eqam ldanek wisa ku her ten Xwed dikare bigihje hawara w kes. Lawe ku tirs sam di avn Camr de dtin,

dom kir got: - Mimkun e jin zarok bi peran bn xelas kirin, her wisa ew mirov j dikare bi saya ser wan ve

xwe derbaz bike, l k amade ye xwe tke v agir han Tu are nn e, dib em lez nekin, firset bide, em hinek din li ser bifikirin.
nn e biray min, div em planek j re bibnin ku ne em ne j ew kes ku bi p wan de bie, dar felaketek bibin. - Tu rast dibj, l tu i dik bike, ez rica ji te dikim, hinek lez bike, ba e ku rew wek tu dibj wisa be, d k bi p wan de bie. Mimkun e kesek wisa bi dest me nekeve. Lawe ser xwe hejand j re got: - D ka em bizanin, em arek j re bibnin, gelo ka kesek ji xizm nasn me dest nakeve. Ji ber xwe ve got: her awan dibe bila bibe hewceye ez ztirn dem xwe di bin v bar dernim. Div tu j hinek xwe l bigr sebir bik ser min
nen.
- Ba e, babo d ez titek j naaxivim, l tu j navje pit guhn xwe. - Axir... - Tu are

69

- Madem wiha ye, ba e em j dibirin, da vca em bn ser derbazkirina eva xwe. Tu i dibj, ez hinek areq meze bnim her em ji xwe re li mal rnin qedehek vexwin hinek xem kuln dil xwe bidin bay. Wek ku tu dizan na ji der ve, snema titek wisa nn e. Camr pit demek wek ku li ba Lawe nebe got: . - Tu bi kfa xwe y, ba e haziriya xwe bne vir. Di dil xwe de got: Herend ez venaxwim j l hewce ye Ji niha de ez xeyala w nekim, gelek ps dixuy. Lawe qas cigarekanek bi ser de derbaz neb meze, areq haziriya xwarina e-heft kesn areqxor an od ba Camr vca bi xwe j li hember w rnit. Du un bi kfa xwe ji herdukan re tij kir got:

-No! Camr j rahit ua xwe, li hev xistin birin dev xwe, l b w ku titek j vexwe dan erd... Lawe got: - D ka ez biim radyo j bnim... Camr bi toreyiyeke b ch de got: - Ne tu bi Xwed, dev ji radyoy berde, taqeta min a guhdarkirina deng behsan nn e. Lawe bi awak pomamby got: - Ne ji bo deng behsan, ji bo kilaman, car baran kilamn xwe hene. Camr wek ji torebna xwe erm bike, got: - Ba e, ez j hez ji kilaman dikim, bi ertek ku tu nek ser deng behsan, radyoy bne. Lawe radyo an, hinek p ve mijl b, l qet kilamek xwe nedt, girt got: - Li tu ch titek nn e, de em j ji xwe re biaxivin. Herend ez naxwezim birna te bikolim, l vaye di saya Xwed de tu rizgar by, eger bhna te teng neke, hinek behsa jiyan rojn xwe yn heps ji min re bike. Camr ser xwe kir ber xwe qet titek negot. Lawe got: - Herkes bi curek behs dike, mirov j a
70

dimne nizane ka kjan rast kjan derewe. Hinek kes wisa behs dikin, wek ku Jiyana derbazkirina bendxan ewqas ne zehmet e. Camr tgiht are nn e, hewce ye titek bibje, w j dest p kir: - Ya rast be, di zndan de ne jiyan ne derbazkirin heye. unk ne pden, ne xwe ne j destxistina berhem qmetek madd manew t de ye, ten roj salkutin t de heye. Ne dr e. li ba hinek mirovn ba qenc wisan be ku bendxane ch bakirin perwerdekirin ye. Gunehkar t de pak dibin. Kesn xwed fikrn neba t de tn qenc kirin! L yn ku min dtin, bi temam zid van titan bn. Ew n ku bendxane di dest wan de ye, li gor wan wisan e. Ew her Ji bo tirsandin eziyetdana xelk li wir hatine dann. Ger wiha nebya d dezge kesn ba li wir bihatana dann. Ew kes av w muameln karbidest gardiyann bendxane zndanan neketibe, nikare v rastiya han fahm bike. Li w yek j ku nsan tehemmula w heye heta i derec hsa mir: ovayet, piyat eref di dil xwe de bipelixne. awan ew dikare di meydana hovt canewariy de gurg, piling wehn din bide alk. Vca eger rast bya ku karbidestn welt bi qas misqalek rehma mirovayetiy di dil wan de hebya daxwazek wan li ser bakirina wan ne di riya tirsandin eziyetkirina girtiyan de, hebye, wan ecniyn tirs yn ps bi ser wan de nedann. Wek her ji roja yekem a bendxan n ve daxwaz nrna wan ew e ku bi hem curek fikir giyana pden bi ser wan de qut bikin wan bipelixnin. Ji bo ku heta hetay wan seror sitxwar bikin, reh rn bawer bi xwe kirin serhildan bi ser wan de qut bikin. Ji bo ku tu car bi ser xwe de neyn, demarn baweriy bi ser de bixitimnin, rz, camr azayet ji giyana wan derxin. Ji bo ku ne ten xelk li ber avn wan bidin rekirin, wan bi xwe j li ber avn wan bi xwe bidin rekirin xwe ewqas nizm, ps, bxret
71

 bqmet bihesibnin ku ew newrin di xewnn evan de j fikra xirabiyek ji bo v rejma han bikin, ewan segn kikikirin bihesibnin ne dest xwe bi ry wan de bnin xwar ne j li dij wan rabin. L ev yeka han ba e ku ew hov j mezin J di coniy de av dikutin... Wan karekter benademan nasnekirine agahdariya wan bi qanunn guherandin pketin nn e. Ji ber v ecbmay dimnin zirav wan diteqe ku dema dibnin di eks armancn wan n qirj kirt ku bi hem away metodn hovt nensaniyet bikartnin. L iqas die banga azadiy akeratir hejmara welatparz azadxwazan zdetir dibe. Di nav cerg tartiya wan zndann bi armanca xeniqandina fikir tirsandina giyan ku durust kirine. Ji bo gihtina wan armancn xwe yn kirt ps, her i riyn eytan yn bnamusiy heye, bikartnin. L di nav cerg wan zndann tar gemar de qehremann bnav gelek in ku baweriya wan a bi Jiyan, serbest serxwebniya welt ji iyay Bstn astir
qewtir e...

Di vir de Camr bhnek veda. Lawe j v yek firset dt got: - De ka firek erbika xwe bide, niha sar bye. Tu
dizan, bendxan awan ser avn te guherandiye bi w away br baweriya te ya li ser siyaset j guherandiye. Bi bra min nedihat ku pit derketina zndan, tu di bin nivnn ev de j fikra siyaset bik. L i heye ne km ne zde, tu oregriya rasteqn diaxiv. Ev i ye, mirov dibje tu venaxw, erbika te her di cih xwe de ye. Camr bi germiyek lavah ve got: - Tu i dibj kek min! Ew hukm neheq y narewa dan min. Ew derd, elem, eziyeta bheq bsebeb bi ser min mal zarokn min de ann. Ew eziyet, kence kirinn ps kirt n

di zndan de bi me hat kirin niha j bi xelk me t kirin. Daxek daniye ser giyana min ku heta ew dax li ser be heta ez li ser ry v din bim, ez dijmin xwna v rejim bim ku xelk bi v away
72

neheq beleheq sebeb davle kon zindanan nsanan di wan rewn ps kirt de dide girtin. Bi awak nemerd nensan bi wan re hereket dike. L ez i bjim, ez nizanim ez Ji zeman re i bjim. Tu dibj xwna w aloz tkelheviy li ser min e, wexta xwekutinek peyatiy j nade min. Ez iqas fikra bkes, xsr erpezetiya Hwa dayka w dikim, nefesa min diike qudumn min dikn. Destek min dikeve v mil min y din j dikeve w mil din. Gotineke min ten dimne, hewceb ch war min ew iya ax di nav "L.A.N" de bna. Biryara min ew b ku di rezn yekemn n erkern riya azadiy de li dij v rejma han a gen er bikim, heta mirin an serkevtin xebat bikim. Tu dibn kek min, ez endn bedbext im. Azadiya min a mirin 1 nn e. i tit ku ez l rast tm, qet bext talh t de nn e. Ba e bav min, ez Ji bo jiyana xwe bextiyar naxwazim, l ji ber i ji bo mirin bext bi min re nabe yar, nahle mirinek bi dil xwe bimrim? Lawe ku dt Camr bi rast bi van gotinan birnn w yn hn qalik negirt dikole, batir zan mewzuy biguhere, ji ber v got: - Tu dik bi van axaftinan xwarina me ji bra me bib, ev i ye? W dest avt erbika Camr, girt dest xwe di ch de got: - Ne giyana min wiha nabe. Fermo ka firek ba lxe. Wexta min wiha derbaz dibe. Camr bi awak mat got:
- Niyeta min tune, ez vexwim. - Ji bo i, te sond xwariye? - Ne. Her wisan. Ez j hez nakim.

Camr v gotina han ewqas bi azar kir, Lawe batir zan ku bi ser de nee. erbika xwe rakir ser xwe yeka din ji xwe re dagirt got: - Tu bi xwe dizan ku tu xwediy mal y. Tu vexw venexw ez behra xwe ya ev vexwim, s qedeh, ne km ne zde. Wisan li din hatiye
73

n hatina xelk bi ser hev de na ayxanan geran nemaye, min j ser daniye ser areq, ka ez izanim, guherandinek xwe adiy t de nabnim. Lawe dest avt xwe, bi radyoy ve mijl b neaxift, dest xwe ji ser hilneda heta kilamek azerbeycan dt got: - Ev j xwe e, tama kurd dide, ez nizanim li te awan t l gelek xwea min die. Her bi rast j kilamn v nava Rojhilata Navn ewqas tkel bne, bi taybet yn kurd, tirk azer mirov nikare ji hev cih bike. - Li gor min, gelek meqamn kilamn tirk ji yn kurd hatine wergirtin, her wek awan ji xelk Kurdistan re "tirkn iyay" dibjin, ji kilaman
re j "erqf'yn tirk dibjin. -Vca Kurdan iy xwe karne biparzin ku heta kilam musiqa xwe j bikarin biparzin? Mirov ku bi xwe tune be titek w j nabe, mala w bi ser malan de tt dabe kirin, xr brn w j dibin talan! Di dirjahiya drok ve heta niha, endn

rn alak, pkevtin zann de xizmeta biyaniyan kirine. L i heye hn min nedtiye kesek biyan ji bo titek xizmeta kurdan kiribe. - Wisa dixuy, kurd ji gelek ber ve di piya xelk de xwed br baweriya mirovayetiy bye dev ji nijadperest neteweperestiy berdane. - Na bi Xwed, l ji bo dil te bila wisan be. Bi van cure gotinan, wan seet kirin deh, nan xwarin pitre qasek rnitin, xwe ber bi mijlkirina radyoy ve, Lawe j re got: - Tu dixwaz, dikar rakev, ez radyoy bibim

mirovn bikrhat yn Kurd hebne, di hem wa-

guh bidim ser deng behsn Qahr.

Camr got: - Ba e, bibe, taqeta min a guhdarkirina deng behsan nn e. - De evba xewxwe. - evba, ba e l ez ji xewa xwe bzar bme, bes e d ez hinek hez ji rastiyn xwe bikim, ez
74

hez dikim, hinek ew xewn min n xwe pade bn. Ji dest zindbna xewn xwe wek serxwean li min hatiye. - Ez va deh sal e, ewqas ji heqqet bzar im ku wext e, ji bo xewek xwe biewitim. - D ba e, evba xewxwe! -W li seeta li ser mas nr- lez bike here, deng behs nerevn. Heta tu antna hewa ax t re bik nv xeberan derbaz dibe.

75

Ser sib pit ayvexwarin

got:

Lawe Ji Camr re

- Ev i ye, mirov dibje ro j daxwaza te tune, tu derkev derve. Ne giyana min. wiha nabe, rabe here xwe qasek biguhere. Min ji te re destek kinc xwe daniye wir, mimkun e ji te re hinek mezin be, l ji y te y niha batir e heta em herin ba terz destek kinc ji te re bidir. Camr hinek bi torey got:
- Ez kinc naxwazim, kincn min ba in, ez naim ji bo ahniy... Ger ez herim ji derve her ez bi van kincan derm ez kincn n j nakim heta pern min nebin. Lawe qasek li ser avn azaray y Camr nr,

ser xwe hejand, qet neaxift l xist, ber xwe

da, kar xwe. Pit na Lawe, Camr zde li mal nema. Kincn xwe yn kevin li xwe kirin derket derve. Di destpk de, te digot, yek wek ji titek erm bike, barmanc ji v kolan di kolan din. Pitre ew ket gerna eqaman, l wek gundiyek yekemcar bajr dt, avn xwe dikir camekann dikanan, koan kesn di caddan de din dihatin. Ew tit zde dqqeta w ka, gera eskern ekdar n ct ct bi hev re yn di eqaman de digeran otomobln etr li ser wan n di koe

meydann arriyan de dabne sekinandin bn.

76

Van yekan roja berdana

w ewqas dqqeta

nekir, bi yekcar j derbaz b. Camr wek tu tasek ava sar bi ser de bik, wisan l hat. Pit end gavan ji nika ve bi br ket ku ew iqas guheriye. Dema w Aso cara dawiy dtib, ew xortek xwngerm ba, xweik, rge qt zirav b. L niha mirovek hik ss l hatiye. Ma ziman xeyb bi Aso re nn e. Di pa de veger ku bang w bike, dt ew j di pit xwe de vegeriyaye l dinre, wek bje ev dimne biraderek, l ki ye, li ku dtiye yan li k die? w nezan. Ji brannn xwe xeyid xwe neda dest. Camr h nav w temam nekirib, Aso 1i nika ve ber bi w meiya, bi areya surprzeke xwe gebnek bi temam ve
got:
- Ev tu y, Camr? Ez bim, te nas nekim. D bila tu hezar car ji v zdetir j biguher! Ev an nana bxretiy ye yan j ya kalbn.

nekabn. Gelek ji dr ve Aso Mend xuyakir ku yek ji wan hevaln w y her nzk b. Bi berkennek rn, ew ber bi w ve , l Aso qet myek ji xwe a

Camr bi ken got: - Ger tu ji bo kalbn bj titek bi te ve nay xuyakirin. Min te awan di ch de hitiye, tu eyn bi w away may. L ger nana bxretiy be, vca tu xwe ji min batir nas dik. Aso bi ken got: - Ba e ukur tu ji gotinn xwe yn xweik veneby. Wan destn hev girtin v mil w mil din n yekdu ma kirin, bi meraq xwestinek gelek ji dil ve, Aso j pirs: - Tu keng hat berdan? Tu keng hat? Wey tu bi xr be. Kuro bi Xwed va demek dirj e, tu di nav me de nn , va end sal e? Deh sal... bi gotin xwe e... niha tu bi ku ve di, ji xwe ayxana Hebe nemaye ku ez ji te re bjim, em herin wir. Ji bra te ye ku me konken li wir dilst. Bi ser na te gruba me j belav welaw b. Her yek ket ciyek. Merwan hat kutin. El hat girtin. Emn
77

dest li ser e li wan Jran e. ewket j cih xwe guhert, ez nizanim ka i bi ser de hat, n din j per belav bn. - 'Ebey ayc i l hat? - Gelek z ayxana w girtin, d w nekar xwe rabigire, hal w xerab b di van dawiyan de li ,ber koa dikana xwe semawer dezgehek danb, dost nasan li bal ay vedixwarin. Par zivistan di eqama ... de xaynek hat kutin, esker j destavtin destdirjiyn bi korane, pnceh gulle zdetir li 'Ebe ketibn l digotin mraniyek nedt kirib. Dema ku ew dibne eskerek li nzk w jinek dikuje, qet xwe l hagire semawera ava keland bi ser mil mrik de dike, hem ser avn esker diewitin kor dibe eskern din j w didin ber
gullan. Niha ev bes e. Vaye ew mirov hatin, taqeta me ya bendxan nn e. Tu niha bi ku ve di? Camr got: - Qet karek min nn e, her wiha ez ji xwe re digeriyam. - Madem wisan e, bi min re were, em heta w mil biin. Hinek kar min heye, em dikarin di r de hinek biaxivin j. tu li ku dimn? Ji bo i tu nehat ba min? Ez cardin di kavila kevin a ber de me... Wisan dixuy, tu li mala kurmam xwe Lawe y? Ferq nn e. Mala w batir e, ez bi xirab nabjim, ger endn ew havrtiya me j nake l ez gelek ji Lawe hez dikim. Va qaseke xwe daye milek, mijl kesp kar e, bguman perek w y ba j heye. Ji bo ku li hember gotinn w terkexem nezane, Camr j pirs: - Di i de Lawe hevkar bi we re nake? - Di hem titek de. Wek min got, w xwe daye milek, heta var mijl kesp kar xwe ye dema ku var j bi ser de t, dikeve mal av

kes p nakeve. Camr bi ecbmay j re got: - Pit var av xelk ji bo i p bikeve, ma gelo bi ev ji seet hetan heta e beyana sib ge78

ran hatin n qedexe nn e? Aso bi ken got: - Ew yeka ku tu dibj, ji bo xelk bkar wisan e, ez end hevaln din, me ev qedexetiya dewlet dirandiye. Me kiriye dr her evek em li mala yek berhev dibin. Em ji var de diin, eva xwe li wir derbaz dikin li wir j radikevin, beyana sib pit temambna qedexebn, derdikevin derve. Bi v away em dikarin di van rojn teng de j rojn xwe ji xwe re derbaz bikin. Kuro em i bikin, din mirin e, her d ev ji me re bimne.
Camr got: - Wisan dixuy, kes ji we h nezewiciye hal wext we J ba e.

- Er welle, ji dervey min, tev j zewic ne. Ji bo hal xwe j, em tev nemir ne j rojn xwe dibin s.er. - tu ji bo i bi v away reben may? - Li gor qeneeta min, di welat me de mr bi xwe xwediy serbestiyek nn e, eger bizewice ew j hinek din dest deyne ser serbestiya w, w dem dibe esrek tam tekz rasteqn. Bi bra te de ye ku Salar Prot n zewicb, nediwra bje zewac xerab e ne j dikar bje ba e, l bi merc ku jina w li wan deran nebya! - i? jin mran ji serbestiy dikin... Bi Xwed ya her ba ew e ku te ji serbestiy nekirine. Li gor gotina te, ew e ku di van rojn teng nexwe de j hevaln te yn zewic ser xwe nakin maln xwe? - Ha ji bra min b ku tu layengir jinan, l ez didim, distnim difikirim bi rast ez nizanim ji v zdetir htiyaca jin bi i serbestiy heye? Camr ser xwe hejand bi hinek ewat got: - Hey bextre bexwarn jinan, serbestiya xwe xemilandin, xweikkirin, naz nazdariy didin ku xwetir p re derbaz bikin. L i heye dikeve nav hewayek wisan wisan pozbilind dibe mran j t digihne, her wek ne ten hem serbestiyn xwe bi temam sitendiye wek ku hevsar

79

mran j kiriye dest xwe. Ewqas ew pozbilind dibin, em bi xwe j ber bi atiy de diin bawer dikin dibjin, me i ji ber i daye wan. Ne kek Aso, ne bila tirsa te ne j xema te hebe ji jinn li aliy me, ji gelek ciyn din ji serbestiya rasteqniy gelek dr in. Hing mr di berkn xwe de xwediy ks cuzdan be di hem karan de d gotina dawiy j ya wan be. - Bibore bav min, min nemaqliyek kir, min nezan ku tu bi tevay by avukat jinan, mirov dibje qey gardiyann hepisxana te jin bn! - D ka em dev ji van gotinan berdin, li tev din xelk mijl van cure gotinan in, l h negihtine netcek. Ya rast ew e ku naxwazin bigihjin netcek! Niha tu min bi ku ve dib? - Ez diim qehwexana Bextiyar, ba Nerman Hesen. ro hatiye. Carn din dema ku ew dihat, li mala meta xwe dib mvan. Niha mr meta w li ser byera ev din ji bo ku hedse li taxa wan qewimiye, hatiye girtin. Bguman mala wan j kirine bin avdriyek tund. Yn tn diin bxwdan dernakeve, ne xasma yek wek Nerman bi nav deng ku dewlet bi irayn hil a ron l digere. Vca ji ber v ji ber bi nav dengbna w j ku jendirme ji nika ve bi ser otlan de digrin kor, seqet saxlem i heye berhev dikin dibin nezaretxan li wir j li gor dil xwe dibijrin davjin bendxan, ji ber v j dib Nerman ne here mala meta xwe ne j here otl. Vca kar bi tesaduf ba meiyaye ku Kamuran Bapr di r de w dibne w dide agahdarkirin dibe w qehwexan. Va ez j p de diim bnim mala xwe. Camr bi awak bi manedar l nr got: - Ber hem tit tu wisan bi min re diaxiv her wek ku ez do pr bi we re nebme. Ji bra te ye ku vaye, ez deh sal in ji we dr ketime agahdariya min bi tu titek we nn e. Gelek ew kesn tu nav wan dibj, ez wan her nas j nakim. Wek msal, ez nizanim Nerman Hesen k ye. Ji bil v gotinn te gelek ecb in. unk ew kar ku
80

tu p de di, ne li gel areqxwer evbihurkan ne j li gel br baweriyn te yn qasek ber gotin, r nakevin. Te qasek ber niha got ku min dest xwe daniye ser kum ser xwe ku ba l nede nebe, l tu niha dik, bid ber bay. - Ne lo hema yekcar ne wisan j, l ku hem alkariya me di riya tevgera netew de hatibe ser alkariyek bi v away, ne bi qmet end quruek pere, ermezar namerdi ye ku em xwe ji v verin. Bi taybet di demek de ku xelkn din, hemwelatiyn wan 1i yn me azatir dilsoztir giyana xwe kirine ser lepn dest xwe bi ser mal dwarojn xwe yn jin zarokn xwe avtine nav cerg xebat. Va y ku em dikin, erzantirn fedakar ye, ya wek ku tt gotin "bnztirn bawer e!". Te got ku tu Nerman nas nak, heq te heye. Nerman biray Heme awn -Xwed j raz beku di xwenandanek ber niha de hat ehd kirin. Kurek jr mrxas e di nav rzn "L.A.N" de ji rxistinn bajr re poste dibe tne. Niha tu d bibn, ber niha ew di dibistan de b heta sinifa ean xwend, ji ber feqrtiy dev ji xwendin berda di firinek de xebit, demek hinek sersert j p re heb l niha xebata ku dike wisan li w kiriye, ji zr j saxlemtir e. Kurek tgihit y
hyar, bkbr saxlem j derketiye ku li gor dil te. W ji nzk de bibne, her ten ewqas rne ku hn hevdu binasin pit re rabe here. L ji bo ev, div em bi hev re bin, min gelek briya te kiriye. Me tevan, hem dost biraderan briya te kirine. Ez bawer im heta beyana sib ji ber ahiya dtina te xew nae avn wan. ev em li mala Kawe Birahm in, mimkun e tu mala wan nezan,

wan mal guherandiye. Camr gotina w bi ser de bir got:

- Ya rast, ez hez nakim bm, ez Kawe Birahm j nas nakim. - Nenaskirina te ne muhm e, tu bi min re t, ji bil v, hem j te nas dikin. Nee. Ez naym tune. Ez li bin erd li dinya tar li te digeriyam, niha tu

81

li ser erd ket dest min. awan dibe, heta ez tr tej ji te nexwim, wisan bi hsan dev ji te berdim. Hevaln min hem kurn ak ba in tev j
- Axir oxir j re naxwaze, seet heft var li ba deriy duyem Bax Git averya min bike, ez bm em bi hev re herin mala w. Ji wir gelek nzk e. Ev yeka han wiha. D vca em herin ba Neriman, va li wir e, li ko rnitiye averiy dike. Camr kir ku ihh mihh bike, Aso guh neday da p n qehwexan. Dema ku Camr ji qehwexan derket derve ku ber bi mal here, are hviyn w ji ber rontir zelaltir bb. Wek bi dtina Aso y heval w y zarokty wan tax kolanan, ew gotinn nermn nazik n germn ku ji nv dil w dirijan, ew xoewst brn bai yn ser xelk derbern xwe dibarand, di navek re wek ku jiyana w anbe bi br. Ji ber v, s roj bn, yekem car end deqqek behs nav Hwa dayka w li ser perda hi ziman w wenda bibn.

hez dikin. - Axir!...

82

Dema ku Aso Camr n mala Kawe, Hmin ku kurek xort b, hatib. Camr w bi Kawe yn din da naskirin, herdukan gelek rz xwet nan dan, bi taybet Kawe. Gelek bi ser de ne li der xistin, ber ku Kawe here der veke, Aso j re got: "Bi ldana w ya der dixuy, ne yek ji me ye, ne dr e aho be. Min j re gotib were. Gelek hez dikir Camr bibne, ji v nrset mezintir firset j dest nediket. Ji ber v ez hvdar im hn herdu j tu j kek Camr j, li min biborin, aho

kurek ba e' .

Camr aho her endn nasn hev n kevin j bn l averya yekdu nedikirin, l i heye bi awak ecbmay li hev nrn. aho li gel w ku h di temen sh pnc sh e sal de b, tek tk myn re di nav pir ser w de mabn. Wan tek tkan j myn sp di nav xwe de wenda kiribn ewan j bi rengek bizir bi manewiyatek jar averya dwarojn xwe yn xerab dikirin. Simblek boq dirj birinc di bin pozek girovel li ser lvek sitr de kay. Ji bil v bi bima xwe ya girovel, tr giyan, qelew dagirt y bi laek nve bilind ve, dij wan myn sp ser hildab. Bi avn xwe yn ren bik ermok ve, te digot wek avn zarokan ji ronak paqij, xwe hviyan bi ser de girtine. Pit lnrnek bi dax, ji Camr re got:
83

- Er tu Camr caran? Bguman eger tu di r de rast min bihatiya hem eql min mvan min j bya, min nedikar, ez te nas bikim. Gelo ew bendxana bextewit i li mirov dike? Aso hilda got: ' - Guneh bendxana belengaz i ye? Guneh gunehn zordaran e ku bendxane dikin... Camr bi berkennek xemgn a girt ve got: - Ba e, y min zndan, l wek Aso got bi rast j zordar ez guherand im, gelo tu ima evqas sersp

by?

aho bi dilek vekir bi dengek zelal got: - Wisan dixuy, tu hez dik ez bjim, min j ji daxa din, yan bendxana mezin ez guherandim... Na giyana min, em wek malbat, gelek bi z, ser me sp dibe. Tu dibn mam Maruf temen w ji hetiyan derbaz dibe, tu dibj ser w wek ev
ye.

Hemyan bi hev re dest bi ken kirin. Di v nav re Saman, Bbak Merwan ketin hindr. Kawe got: - Li gor qeneeta min qet qmetek guherna la nn e, hefteyek du hefte mirov radibe ser piyan

pit re dibe wek carn ber... nefesek ka av xwe li od gerand, ez nizan im, hevaln me ji bo i bi dereng ketin... hem bi ser hev ark seetek maye ji hatin n re? Hmin got: - Mala wan nzk e, ber qedex ew bigihjin, l tu dizan Kawe, ez di wir de bi te re nn im. Tu dibj, hefteyek du hefte mirov radibe ser piyan pit re dibe wek carn ber. Ya rast ew e ku tu wext tu caran, heta hetay tu titek bi tu away, bi mu'cze j be, di ekseriyeta jiyan de j, bi derman hem milan, carn dr dane milek mirov nagihje seviya carn ber j , wek ar gotiye ya do
J:

Dikar vegeri yara kokird Nikar bibnjna rabird

84

Ne tu ew kes caran, ne yar Ne do ro ye ne salj par

Xelk bheq bsebeb negotiye: "mirov du car di eyn av de sbah nake". Kawe, piran ji bo armanca guherandina mijara behs, got: - Her neyse guherna la qmetek w y zde nn e, ya girng guherna giyan ye! Saman ku kurek qelew genimreng trmy re dengzir b, hilda got: - Ev i ye tu dibj Kawe, mirov dibje tu xurifiy. Giyana i la i? De ba e, bila la te di bin daran de binale, d ka awan giyana te p nizane? De ka hefteyek nan nexwe, bizane i bi ser giyana te de t? Heta niha di navbera giyan la de tu snorek nehatiye dtin, dema ku tu wan 1i hev cih bik, bi w dereca tu dibj tu guherandinek tune ku bi ser la de b tesr li ser giyan neke. Ne ten ev, ew kar encamn tev wan guherandinn bi ser la de tn, tevn wan bi hoy mj ve la te p agahdar dikin, eger agahiya la ji xwe bi xwe j nn e, ji bil v hem ew aktvtn cu li ser giyan diqewimin, menzern mj fermann w ne, yan giyan ji mj aktvtn w p ve titek din nn e, mj j endamek her pdey kemil ya lae. Aso, zde b ku Saman nas dikir, di dil xwe de
got:

"Wisan dixuy, di van rojan de Saman bi xwendina diyalektk ve mijl e! Pwst e, em hevsar w sist nekin firset nedin, eger na ew d hem kitb ji me re bixwne. Ji ber v got: Her neyse, ev behsek as ye, em eva xwe p nekjin, Xwed bi xwe nexwestiye gelek bi ser v behs de here, ji ber v, pxember xwe re gotiye: "Di derheq giyan de, pirs ji min neke, ji wan re bje ew kar Xwed ye"! Bbak by ku guh xwe bide gotinn Aso, got: - Li gor qeneeta min, armanca Kawe li ser
85

qmeta guherna giyan bqmetiya la ew e ku nehlin zor, zordar tadetiya dijmin dil me biguherne br baweriya me bileqne. Ji bil v, div stem xerabiyn wan yn hovt, xebatn me yn di riya xistina rejma han a gen de tund tjtir bikin. Bi v away, em dikarin ne ten heq gel welat xwe, belk heqn xwe yn taybet j ji dijmin bistnin. W ax, yan pit tole vekirin em dikarin bjin, "em nikarin vegerin ser demsaln ciwaniya xwe, l demsaln ciwaniya me bi valatiy de nen!" Kawe ji bo karek ber bi oda jor de . Camr j briya gotinn btirs dikir. Di dil xwe de digot: "Tu dibj pratkn van gotinan j p re ne." W btirs ber xwe day j pirs: - T bi bra te kak Camr, yekemcar me keng hevdu nas kir? Camr, hinek melheze kir got: - Ez bawer im, ardeh-panzdeh sal ber niha li dikana Hoste Ehmed Xeyat b. ahsiwar agird w kurek ba b, aktvtek w y ba J di nav xortan de heb. Ew bi xwe j nsanek ewqas ba b, nebje... W btirs bi ken ve got: - Ne, ez bawer im, ba di bra te de nemaye, ew cara duyem b. Yekemcar nzk salek ber w, min Mran Qadir Ciwanemerg li bajar (....) me bi hev re dixwend. Hem roln n w bi zor ez bi xwe re dibirim ciy kitb firotinan digerand. Ew bi hviya daxistina fiyetan dima. Di dest w de bya d kitbn bazar hem bikiriya, kitbhezkerek wiha b. Rojek ji wan rojn nan tu gihit me.
Mran, gelek bi ba, em bi hev dan nasandin. Di

bra min de ye, destek kincn spiyn milkort li te b, serek rt, pireke re, w ax.ser rt li ba xelk gelek ecb b ji ber v bima te gelek ba di mjiy min de rnitib. Me behsa ir edebiyat dikir, tu j bdeng bi me re ketib r... Wek tu dizan, Mran bi xwe edb b. iirn w yn xweik j hebn l bi git pesnn evndar ya
86

tebet didan. Vca dema ku behs hat ser iira kurd, tu j bedar axaftin by te rexne girt got: "Ger endn jin, sipeht tebet titn hja yn bilindkirina bingeha bra mill ya nsan ye, l
nabe zemn iirn arek mezin naskir, ten avn belek, lvn sor be. Pwst e asoya muqayese meydana edeb ya arek rasteqn gelek ji v firehtir be. Div hem jiyan, xelk tebet bigre

nav xwe, vca qey nake zde km, iqas awan". Min j di v war de hemfikriya te dikir, l w qebul nedikir digot... Di v nav re ji nika ve vebna der axaftin bi ser de qut kir d nehatin ser gotin. unk Kawe wek mizgniyek j re hatibe, qr: - Kuro d ev gotinn han bes in, kes ji me nemaye ku em li hviy bisekinin, cemaeta me temam e. Rabin, em herin oda mil din, li vir ser kulan ye, qasek nde em bikevin stiran, kilam hezar munaqean. Em nikarin li vir bikevin bay xwe deng xwe j bilind bikin, l mil din kip e Saman bi dengek bilind j biqje, deng w nae derve. Hem bi hev re dest bi ken kirin. Saman dikir ku bersva w bide, l Aso bi tnd dest xwe dan ma qey kafirstan ranabe tu bdeng bimn. Hem di p Kawe de n oda pit ya mil din, ku di hindur de qenefeyek cih rnitin ya sade, masek gilover e kursiyn ji dar heyzeran li der dor w ku di nvek de danbn heb. Di koek de du ue areq, het-neh qedeh, du tepsiyn bik lebleb, hinek fk dendikn gul berroj j li gel surahiyek av, li ser mas hatib dann. Kawe deriy od ya navber girt pencera mezin a li ser hew vekir got:
- Her endn germ e perwana me j tune, l awan be ii kuna bendxan hniktir e. Netirsin, min cemed j peyda kir. L cemedek ba nn e. Di bazar de ew heb, d hn bi kfa xwe ne. Va ez

ser devan got: - Bi Xwed, ez nahlim gotin ji dev te derkeve,

87

herim ji we re bnim, min gotib ku ji me re bin. Vca ji bo xwarin j dil-cger ji me re dikin l ji bo meze nn e, unk hesaba me tkel dibe. D fermo bila herkes qedeha xwe hilde.... Wi wisan got yek ji wan u areq hilda, p bi neynokn xwe pemboya w j kir vca bi lep dest xwe mal bi lxistina bin tapa w derxist. Xwest ji Camr dest p bike qedeha w tij bike, b ku li Camr binre, got: - Ez qedeha yekem ji we re tij bikim, ji wir n de herkes bi kfa xwe ye. Dema ku li Camr nr, dt ku qedeha w tune, bi awak ecbmay
got:

Ev i ye, qedeha te tune? Ne bi Xwed, ez her j hez nakim... - awan? tu b venexw? - Bel, pit girtina xwe heta niha min ah kiriye ku di cejnn rizgariy de nebe, ez nabim dev
xwe.

Di destpk de dev tevan li hember v gotin yekir ma, pitre hd hd ew bi ser xwe ve hatin, hinek p ketin ku ten firek bi wan re vexwe. L dtin ku feyde nake, Kawe hinek bi sar got: - Babo ku wiha be, ev neb. Me gelek hez dikir ku tu bi me re vexw, l madem tu ewqas ji bo nevexwarin srar dik, tu bi kfa xwe y, em j p kfxwe in ku i bi kfa te ye, tu w bik... Ji w derbaz b, yek bi yek qedeha wan tij kir, heta giht ser Hmin j re got: - Tu qerdar Hmin, eva s car e, tu naxwuy, ji ber v hewce ye, tu behra wan s evan vexw. Hmin j gelek bi hyar bi ken got: - Bi ser min te, min j terk kiriye. - Ez ditirsim, te j panzdeh sal ber niha terk kiribe... - Na min wisan negot, ten heta ez bikarim, ez d areq venaxwim. Ji bil v, ez nevexwarina xwe wek kak Camr bi mercn giran ve gir nadim. Ten ev heye ku va demek e, ez melheza hal ehwal xwe dikim, ez endn dipvim daytnim
88

vexwarin bi hal rewa min a ro bi van demn aloz nelibar re rk nakeve. Diyar ku xortek pst pnc sal y bejinkurt esmer avnerm pozpan mamost dibistana navend b, bi awak tehn ji Hmin pirs: - Ba e tu bi kerema xwe dikar ji min re bj, ew kar te y girng i ye ku bi vexwarin re r nakeve? Tu bombayn atom n hdrojen dik? Tu di mehek de panzdeh roj bkar . Yek ji wan hilda got: - i peywendiya kar bi vexwarin ve heye, her tit wextek j re heye, wek ku hatiye gotin: "Demek ji bo Xwed demek j ji bo xwe". Zde guh xwe ned kek min, ev rojn han aloz nelibar tu dibj bi vexwarin nebe, d bi i bn areser kiher wek hsa away tewsiyek vekir bike. got: - Ya rast ew e ku her ji wan evn ku ez nehatime vir min bryar daye ku d venexwim ji ber j ez nedihatim. L dema ku ez li ser fikirm, min dt ku riya min riya xebatkeran nn e. Ev r riya tirsonekt, teniyat xweperestiy ye. unk carek tu hunerek t de nn e mirov xwe ji civak dr bixe xwe j veke bje ez ji irsk natirsim. Huner ew e ku tu di nav civak de bisekin tirsa te ji irsk tune be, yan di xweiy de b venexw. Ya diduyan xweperesti ye ku mirov ten li
xwe be guh nede kesn din. Ji ber v, min xwest, ez bm nav cerg xweiya civata we venexwim her wiha xebat j bikim ku vexwarin bi we bidim terkkirin. Vca ji ber v... Yek ji wan ji nika ve gotina w bir got: - Ba e, tu carek bje, sebeb v dijminat, rik kerba te i ye li hember vexwar? Te ku heta embiya bor bi avn Xeyam li areq dinriya. Hmin bi awak nerm got:
-

rin? Hmin gelek bi ser xwe bi dostane

Peywendiya mesel bi dijminat dostiya vex-

warin nn e. - ba e, peywend bi i ve heye?

89

Hmin bi awak germ got: - Bi me ve, bi namus, eref welat me ve... Yek ji wan bi tund got: - Ez qet t nagihjim, i peywendiya vexwarin bi van titn ku tu dibj ve heye? Em nebne Askol ku areq vexwin zarokn me yn bik p me bikevin! - Ha gelek ba e, ez ji we re bjim ka gelo i

peywendiya vexwarina me bi namus, eref welat me ve heye... A niha ku em rnitine, jendirme bikevin hindr me tevan bidin hev bibin tkin zndan d ar heyay me y hezar salan p bie. Di demek wiha de xelk me di er jiyan mirin de ye, naln fxana jin zarokn me di dest dijmin de, hemwelatiyn me di riya rizgariya welat de ji bo parastina ax, azad, namus erefa gel me dest ji xwe, nmet, kincn xweik xwarinn xwe berdane, em j mijl areq vexwarin bin! Vca bi ser van tev sersariyan de, dijmin d me li ser eniya xelk me bike daxek ps... ew d hewil bidin bi wasita me tevgera welatparziy kirt bikin ji ber avn xelk bxin. Ji bo gihtina v armanca xwe, ne dr e, navn mezin bilind j bi me ve bikin. Vca ez bi xwe li ba xwe qet camr nizanim ku ji bo derbazkirina serxweiya xwe ya demek firseta zerar ziyann gelek zde bidim dijminn xwe ku nav tevgera me p xera bikin. Eger qenc feydek me negihj, bila zerar xirabiyek me j negihj. Qasek hem bdeng bn, pitre yek ji wan hilda got: - Babo me i daye tevgera welatparz oregr? Ew n ku peywendiya wan bi van titan ve heye, ch na wan diyar e._Kes j nn e ku nizane ka em ji kjan bask ne! d bheq bsebeb, em xwe bi xwe diguherin. Diyar ku bi van cure gotinan gelek aciz dib ji w ditirsa ku bikeve ser zimanan ev li wan heram be, bi zrek hilda got: - Babo, titek ji van muhakeman demakeve, k
90

dixwaze bila vexwe yn naxwazin j bila venexwin, qabil e, di v de j serbestiya me tune be!.. Fermo, d k vedixwe bila kerem bike. Ez bi xwe
ji partiya vexwarin me. Hmin got: - Tu rast dibj, serbestiya vexwarina me heye tu car emperyalzm v serbestiya me qedexe nake. Heta di eks v, bi hem hzn xwe ve dikare biparze. Ev yeka han neb ku li n, di riya

parastina serbestiya vexwarina xaxa re, ku w ax ji bo qedexe kirina hem serbestiyek rasteqn ya ji bo gel n, alkariyek mezin dida kevneperestn n, er daxistin! Eger ji dijmin bt, ewqas v serbestiya han bi kar tne ku heta zarokn me yn ser dergan j di ciy r ekir de areq erab bikin nav memikn wan. Yek ji wan, bi dengek hinek bilind, got: - Wisan dixuy, Hmin van end rojn ku nedihat xuyakirin ders li dij vexwarin dida. De ka em eva xwe bi v away gotinan nebin ser, fermo de herkes bi kfa xwe ye. Diyar ser xwe bir pve got: - Li gor qeneeta min, tesrek mezin a sebeb abor j di v biryara kek Hmin de heye! Hmin ba nedt ku ji v zdetir bi ser v mesel de here bdeng ma. Vca ji dervey Camr, Aso, aho Hmin en din li dor masa

gilover rnitin ketin lstina konken. Yn din j sern xwe dan hev ketin axaftin. Pit end behsan vegern ser behsa vexwarin, Aso got: - Gelek kes vexwarin bi batirn xemrevn kul belavkirina dinyay dihesibnin dibjin, ew mezintirn alkarvan e ji bo belavkirina xem, kul barn giran a jiyana nalebar. Van gotinn han gelek tesr li ser hi xelk kiriye heta derecek wisan ku hinek kes, ji bo ew kesn hem deriyek xwe seadeta din bi ser de hat girtin, vexwarin serokaniya xwe seadeta w dihesibnin. Vexwarin nebya, gelek kes by ku di v jiyan de xwe adiy tam bikin, d bimrana.
91

Camr yekem car dest bi axaftin kir got:

-

Li gor min, ew yeka ku te behs kir, pstirn

xirabiya git ya vexwarin ye, ne baiya w. unk serxo bi w bhi xweiy dixape bi carek xweiya rastiy ji br dike. d guh nade sebeb bingehn hal xerab mal wraniy. Jiyana xwe
ya gelek xirab gel, di riya jibrkirin nehitina kul derdan de berdide... Her wek ew nexwe ji bo zanna cur nexweiya xwe arekirina w ya rast durust, di cih ku ew here ba doktor, xwe bispre dermann bhi seriy yn wek aspirn heta morfn. Akera ye ev titn wisan j ku ne ten areseriyek Ji derd w re nakin, heta firseta xerabn psbn j didin. Her wiha, ew kesn ku dixwazin ara nebn, derd, eziyet, feqr mukiln xwe di riya vexwarin de bibnin, dema ku tn ser hi xwe, dibnin ku ne ten derd wan derman nebye, serbar j hatiye ser. Aso piy xwe kir nav dest xwe bi nv erm
pirs:
- Ba e, gelo ji bo i Ewrupay yn rojava bigir heta yn rojhilat ewqas vedixwin? Camr j re got: - Ez di w baweriy de me, ji mkan ye. Ji dervey v j, li Ewrupa rojhilat Sovyetstan yek ji wan bermayn xerab a dema sermayedariy ye... Her neyse, bi qas ez p dizanim, li wir j li dij derdikevin...

92

aho ber xwe da Camr got: - De ka em eva xwe bi van gotinan derbaz nekin, tu hem carek dest me nakev, fermo, eger 1i te re zehmet nebe qasek behsa bendtiya xwe bike. Hemuyan bi hev re got: - Bi rast ba dibe, tu qasek behsa bendxan girtina xwe ji me re bik... Ne ten ew n ku dilstin j, Kawe Bbak destn xwe kirin bin
em guh xwe bidin axaftina kak Camr! Ew j hatin, hem bi hev re li dor w hatin hev. Camr, ser xwe bir an, l nr tu are nn e, div hinek ji wan re biaxive behsa serphatiyn xwe bike. Dema ku w dt hem bdeng av xwe kirine nav dev w, got: - Bi rast, ez nizanim behsa i ji we re bikim. Ya rast, ez nizanim ez ji ku de dest p bikim? aho got: - Behsa i be an reweke jiyana xwe ya van deh salan dik bike. ev dirj in em j j re amade ne ... Tu behsa i bik ji me re wek byerek n ye... Camr cardin b deng b. Wisa dixuya ew li destpk digriya, dawiy Bbak ji nikave hilda got: - Carek ber hem tit, tu ji me re w yek
93

kaxezn xwe yn ser mas gotin: - Bi Xwed bes e, d em nalzin,

bje ku te dev ji hem tit berdab, gelo kjan eytan ket bin eng te ku tu di rojeke wiha girng de by serok xwenandanek wiha? Camr hinek bi tund bi ecbmay ve got: - awan, hn J di w baweriy de ne ku ez yek Ji wan serok xwenandana bi xwn ya 25' Tern bm? Wek gerelawj herkes dest p kir, got: - awan! Kes heye w yek nizane ku te serokatiya w bea xwenandan dikir ku dixwest bavje ser qereqola polsan ... de, ekn wan bibin dayir j biewitnin! K heye behsa azayet qehremaniya te yn derdor te seh nekiribe... Xelk v yek kirin kilam i'ir li ser gotin! Camr, pit bdengbna wan, bi tebessmek mell xemgn ve ji wan re got: - Gelek mixabin! Ez gelek ditirsim bea piraniya drok j wiha hatibe nivsandin. Hn bawer bi min bikin, iqas ew kesn emperyalzm bi nav mezinat nnern v welat gel w aniye hol peywendiya van mezinan gel v welat iqas bi w re heye, ez j ewqas serok v xwenandana xwn bm ewqas j peywendiya min bi wan re heb. Guhdaran weki bawer bi guhn xwe nekin, bi awak ecbmay li hev nrn, Camr j her li ser
gotina xwe meiya got:

Ya rast ev e, dema ez hatim birndar kirin, ez git bm, ne li ba qereqola polsan. L wek belav bye, rast e ku ez piya xwenandanan bm. Sebeb w j ten ew b ku ez di dawiya tevan de bm. Bedbext arere wisan kir ku di w dem de ez mecbur cbickirina karek gelek acl bm ,mecbur bm ku ji mal derm der... Dema ez ji mal derketim der, iqas fikra xwenandana partiy di bra miriyn Gira Seywan de b, min j ewqas! Ji bo ku bi lez ez bikarim xwe bigihnim w ciy ku min dikir herim, pwist b ez ber di Deriy Seray re derbaz bim ku nziktirn r b. Dema min dt, ji boah heameta xelk r hatine birn mkana j der-

li ba kitbxana

94

bazbn nn e, ez pade vegeriyam da ku di riyek din re xwe bigihnim ciy xwe. Ji ber bmeymenetiya min, w dem ji serban Seray ve meydan dan ber guln estran xelk bi naar kan nav kolanan xelk ketin banzdan. Vca ez, ku bi wan re nebm di dawiya tevan de bm, ketim piya tevan. Bi v away j ez bm serok xwerandan yek bi nav deng serok tevger! her ji ber w serokatiya derew j b ku pit du hefteyan bi awak birndar kulek, bi 41 kesn din re em birin dara orf, jendirme dilminn xwnxwar ji bo ahidiy hatin, dema ku dfr hat ser min, serok dara orf wiha got: - V birna han kulekiy alkariya edalet kiriye, te ahid xwe bi xwe re aniye. Ji ber v, ev qenciya te ji bra me nae! Vca ji ber v yeka han b ku b pirsn sual deh sal cezay zndan dan min, ku di w dem de girantirn ceza b ku hat dayin. Bel, roka peng serokatiya min ev b... Nexo ji xwe titek akera ye ku ro ez dikarim ji bo meth xwe, bi nav qehremaniyek bela, gotina dewlet xelk, ji xwe re bikim mal ez bjim; ez serok peng xwenandana bi xwn ya 25' Tern bm! L ez tu car v derewa han ji xwe re rewa nabnim. Deh sal mana min a zndan, di valatiy de bie, ji min re ji v derew batir e. Pit bdengiyek ba ku yn konken dilstin j lstika xwe xera kirin, aho got: - Li gor baweriya min, ev rastgotina te, ji serokayetiya rasteqn ya xwenandan mezintir nebe, kmtir j nn e! Camr, b w guh xwe bide van gotinn aho yn meth, her wek riyek hel bersva brannn xwe dtibe ku ji nv dil xwe de hsa pwistiya rtina kul derdn dil xwe bike, bi awak rikoyiyek dijwar ket axaftin: - Ew ku neketibe berdest wan karbidestn dewlet, nikare bizane ew i canewer mirovxwir in. Niha j gorz di la min de tt, dema bi bra
95

min dikeve. Pit birndarbna

min ku cara yekem

b, min avn xwe vekirin, ez i bibnim! Kelaxn hem kt birndaran di hewa Seray de avtibn ser hev. Hawar, naln, qrn, rica dijn wek xwn, rndik got tkel nav yekdu bibn. Ji tevan bextiyar ad ew bn ku yn reh ji bedena wan derketibn. V menzera han di bin rona-

hiya iray kmtrj

a od de, di ser min de

menzerek ewqas bi sawm nern kir, wek ez bikevim qonca dehlzek tar, bi w away li min hat. Wext hi min hat ser min, min giraniyek li ser singa xwe hs kir. Gava min dest xwe bi ser

de aland, min dt ku ser mirovek ye. Min ji hdka ve girt xwe wegerand heta ku ez bikarim
ji ser singa xwe bidim alk. Min ji ber tr arhana birnn xwe kir qrn dest min ji ser mirov flit ew wek miribe bi w away imut . W ax ket bra min ku min j tr xwariye. Pit re, bi i hal merc b. min xwe hnek din bi pa de kand pala xwe da dwar. Min hz taqet bir ber xwe, arhana birnn xwe ka dil xwe bi saya trjn ronahiya od min kar piek j be ez ser xwe ber bi mirov tenita xwe de bibim l binrim, ka gelo ew k ye. Min dt ku xortek taze simbl xwiday avn w nv vekir ye. Ji germiya dest w dixuya ku va qasek e reh xwe daye. Hem reh rn giyana min ji hev ketin, ne hi mkana lkoln, ne avtniya nrn girn, ne di dest piyan de hza lepitandin, ne di dil de j

wext xem kerbxwarin di min de ma... Wek

tit ji hal taqet bikeve tniya xew bikine, ez bi w away bm. Min bi xwe j nedizan div ez i bikim. Ji nika ve wek trek li birna min bikeve, min kir hawar qrn, ka gelo belk hinek av bidin min, an min bibin nexwexanek qet nebe min bidin ber gulan, bikjin ez xelas bim. Min taqet bir ber xwe, l birnn min ketin tr arhanan. Wisa dixuya ez di w taqet de nebm p bi tr arhan bigrim, cardin ez ji hi xwe m... Dema min avn xwe vekirin, ez nizanim pit
96

iqas wext b, min xwe di odek bik a nizm de li ser karyoleke hesin dirjkir dt. Ling min birndar pane ling min din dest min rast bi zincreke sitr, bi ling karyol ve girdane. Roja duyem b. Pit ez bi ser hi xwe ve hatim, doktorek hat oda min, av xwe li kaxiza ber ser min daliqand gerand d bdeng, awan ket hindr bi w away j derket . Roj carek birnp dihat li birna min dinriya derman dikir. Ser avn birnp ewqas pir gorz b, min taqet nedikir ez j bipirsim bizanim ka gelo ez li ku me rewa birna min awan e d i li min bikin? L roja sisiyan, ew bi xwe ket axaftin. P ez j tirsiyam, ku gelo yek ji wan kesan nebe, ji min gotinek derbixe. L pit re min dt ku gelek bi tirs diaxive li ber kesn din gelek bi tund tj bi min re hereket dike, ez l emn bm. Di saya w de, min zan ku hestiy ling min li ber gul neketiye wek min j hv dikir rviyn min j li ber neketibn. Min j re got, ji birndaran ez ten li vir im, dema min hevaln birndar n din j pirs, ji min re got ku yn din tevan birin nexwexana eskeriy. Ji ber ku min serokek mezin dizanin, nexwestine deynin ciyek din ku peywend bi hin kesn din re deynim. Min j pirs ez li ku me, bersva w qudumn dest piyn min ikandin... Min li dayira asay ya git girtine muayene dikin! Hn tev p dizanin ka i sawma nav w dayra ps gemar di dil xelk de heye. Gelek kes henin ku bi awak sipas panzdeh-bst sal hukum qebul dikin, bi ert wan kence nekin, ew ciy kenca ku dibjin km kes bi silamet jndar j derketine der ve... Li gel van hem sawm tirsa li ser min rnitib j, min nexwest li hember mirov birnp xwe bik bixim. Ji ber v, btirs min j pirs: ba e, madem di netc de her kutine, d ev mesref, berketin, p re mijl bn bakirin ji bo i ye? Bila dev ji min berdana, ez bi birnn xwe ve bimrama yan bikirana qurbana guleyek din. Nexo
97

can min ji can ehdn din rntir nn e. Wisan dixuya, deng min ji pwistiy zdetir derketib, ji ber v, reng mirov birnp bizir dest xwe dan ser dev min got: Bes e, di riya Xwed de bes e, eger ew seh bikin d min j tkin ba te, zarokn min bik in ez li ber kenc j nadim. Dema w gotina xwe xelas kir, polsek ket hindr bi awak tund j re got: Ev i ye, te h dev j bernedaye? Segbav ji min ji te batir e, heq ew e em w bibin, ew beran koz nn e me w ji bo koz j neaniye li vir! end roj bi ser van axaftinan re derbaz bn, ro-

jek birnp hat bi awak mat di bin lv xwe re got: Xatir te, di xweiy de bimne. Belk em d
hevdu nebnin. Min j bi awak ecbmay j re got: awan h birnn min ba nebne. H gotina min xelas nebib. du pols ketin hindur yek ji wan bi toreyiyek ne di cih de, got: - Rabe, xwe berhev bike bide piya me! - Xwe berhevkirina i? - Segbav radibe ry me t nav av me... Min ji xwe bi xwe re got: - Ez keng li ry we rabme, min i kiriye i qebehet min heye? Fermo, em herin! Bi kulek birndar ez ketim piya wan. Yek ji
wan got:
- Rast bimee, xwe kulek meke, bi qasek n de em te hn reqs govend bikin! Ez ewqas ji reh xwe aciz bibm min dixwest ez biim ser wan i di dil min de heye birjim, l ber ku ez dev xwe vekim dest p bikim, yek qeresey bilind ji oda rex me derket got: - Ho Camr ev tu y... D hn w bi ku ve bibin? Were, ez bizanim ka gelo mesele i ye. Ji hdka ve w dest avt mil min ka min bir ew oda j derket der pve da, got: - Kerem ke rne. Tu i vedixw? ay, qehwe yan ava fkiyan? Birna te awan e? Ez ecbmay mam ji v kar. Min da bra xwe ez fikirm, l nehat bi bra min ku min di xewn

98

evan de j v mirov han dtiye. hem ev dost, kram qedir i ye? Her wek amayin teeccuba min a ji van pirsn w, xwendibe, bi ryek
xwe ve w got:
- Bguman tu min nas nak, unk me hevdu nedtiye. L pwst e em mirovn wek te nas bikin. V siba han, min di nav wan nivsandinn li ser masa xwe de, nav te dt ku ji bo lkoln tehqqata mesela te, d te bnin ba me. Ji ber v, min j v yek firset zan ji bo ku ez xwe bi te bidim nasandin eger ez bikarim xizmetek j ji te re bikim. Hat bi bra min ku wan davik li ber min vedaye, ji ber v, dixwazin bi gotinn xwe bi min re hereket bikin. Wek dixuy v mirov heta niha gotineke xerab ji min re negotiye. Ya rast eger w j wek jendirman, min bidaya ber dijn xeberan min d i bikira? Her neyse, em binrin ka di ji v la w i derkeve. H ez bdeng sekin bm, w got: - Kerem ke rne. W li zl xist mirovek ket hindr, j re got ku du avn fkiyan ji me re bne nehle kesek din bikeve hindr... Xwe bi kaxeza li ber xwe ve mijl kir heta avn fkiyan ji me re ann. Cardin ji w mirov re gotina xwe dubare kir ku i kes b bal, ji wan re bje ku karek w y girng heye. Ji ciy xwe rab hat li ba min rnit. Bi ken, got: - Birna te awan e? ukir ba bye. Ba b ji hestiyan negirtib. Her neyse, hem bi ser hev end rojn din, d ew j derbaz bibin pit re d tu bi mala xwe. Ez hvdar im muameln xerab bi te re nekirine, unk bi rast jendirmn me ge-

lek ker in, bi hem kes re wek hev hereket di-

kin. Mirovn ba xerab Ji hev cih nakin. Her neyse, ger gil gazindeke te hebe, gerek e tu li mebibor... Mejiy min dikir biteqe. Ev i ye. Ev mirov han i dibje, ew min k dihesibne? Bguman
99

atiyek di nav min de heye. L nee, min navnana xwe ya temam got, Camr Bayz xelk... Ez ewqas erpeze bibm, min bi xwe j nezan ka min awan bersva pirsn w dane. L wisan dixuya, min gotineke wisan nekirib ku dil w p bik. unk bi ryek ge xwetir ber bi min ve hat dest xwe dan ser dest min got: - Ez gelek gelek p kfxwe bm ku te w biryara zrekane daye, ji xwe me j, ji tgihtin jriya te, v yek hv dikir... Dev min ma vekir ez a mam, biryar i? Min i biryar, li ba k li ku daye? Hem la min di xwdan de mab. Min xwe bi xwe fikir, gelo nebe ku dema hibirin de ez axaftibim yan ewan ez dabim axaftin, l awan? Ez tu titek nizanim heta ku ew gotin ji min derxirt... Wek gjan min dest bi ken kir, wisan dixuya ev kena min a ne di c de, ciy xwe girtib, unk w got: - Gelek nerewa zilm e, lawek wek te, b heq sebeb xwe di riya xeyaleke serxweiy ya wiha de feda bike. Rizgar... rizgar... azad... k rizgar azadiy ji we sitendiye? end menfeetperest xweperest dixwazin li ser la v gel han belengaz rt bigihjin mezint, desthilat, waridet n'metan... Gelek mixabin e ku bi sedan lawn wek te bi qmet xwed dwaroja ge, t de ji nav bie bi hezaran jin, zarok, pr kaln bguneh t de bn kutin... Ew ewqas ker in, wisa dizanin hukumet bi hsan bi gotina bimre hilwee d kavil be ew bn n. W gelek ev gotin kirin, ez j wisan bibm, irskek lbida, agir d min bigirta. Min dixwest, ez mesel fam bikim, ez bizanim biryara guherna min i ye ev htm han i ji min dixwaze... Pit axaftineke dr dirj di derbar hzbna hukumet de, ba dilsoziya karbidestn w, p, vala, neba neqenciya welatparzan, axaitina xwe bi v away domand: - Niha ku min te me ji yekdu fam kir te j biryara xwe daye ku em, ten ne ji bo ro, ji bo ro100

jn bn j lihevhatinek mza bikin, tu alkariya min

bik ezjya te...

Min ser xwe kir ber xwe min nedizan ka ez i bjim. Ew cardin ket ser gotinn xwe bi v away domand: - Ew titn d tu ji hakim re bj, niha ji min re bje ku ez bikarim alkariya te bikim. Tu, ji rojek du rojan zdetir li vir nemn ez te binim nav mal zarokn te. Mehaniya te j bidim zdekirin di nziktirn firset de hewil bidim li ba ... Beg ku kurmam min e, te bike serok dayra te. Gotinn w wek tran li ser dil cgera min tesr dikir, li gel v j, min sebir dikir wan dika can xwe, ji ber v, min xwe li nezann dan got: - Tu gotinn wek i kerem dik?
- Ew n ku te biryar daye, tu li ba hakim bj, niha ji min re bje, wek nav serokn w tevger, ciy kel pel apemen serokaniyn peran, ciy xweveartin, peywendiya wan bi dewletn biyan ev cure titn han. W titek di bin himbana xwe de neht y min j ne mkan ne bahana sozdan di min de ma. Ez tgihtim ku ne ten jiyan, dwaroj, heya erefa min bi wan gotinan ve girday ye ku ger ez niha n de bikim. Ji ber v, min ten hewl w da ku xwe tkim bin perda belengaz feqrtiy, bes: - Ya rast, ez ba t nagihjim, tu bawer bik, bi destpk, yan ji birndar Wrin, girtina min heta niha, hem serphatiyn min wek snemay tn ber avn min, wek flmek ku min xwe t de seyr kiribe, ne wek titek henek yar, biryara i sozdana i? Ev n han tev li ba min metelok in, bi rast ez t nagihjim, ne xasma ku bikarim ara helek j re biDnim. Ez memurek bik a bi maa ima ser xwe bi van cure titan biwestnim, min ancax dest xwe daniye ser kum xwe ku ba nebe... Bi tewrek torey ve, hinek reng w zer b, l

Got:

101

xwe p ragirt bi kenek ne ji dil, got: - Ne biray min, hema bi yekcar ne ewqas j. Bel gotine: Xwe kmkirin camri ye, l xelk ker hesibandin j ne jr ye. . . Bi lez tirs min got: - Ne qurban, armanca min ne ew b ku Xwed neke cenab we tnegihit nezan bihesibnim! Kesek heye ku nav we seh nekiribe! K heye nizane ku we failn endn qebehet hedsn mezin dtine. hn... Bi awak tund gotina min ji dev min bir got: - Ez fend flan naxwazim, min ten xwest ez te rizgar bikim, unk min dihesiband ku ten tu ji savat, dilpak nezaniya xwe tkel van hedsan by. Guneh min bi ciwantiya te hat ku tu bheq bsebeb bi ser mal t de bi. Bi taybet ku mesele 1i roj akeratir e te bi xwe j soz daye ku i titek rast heye tu ji karbidestan re bj...
y

Ez gelek sipas dikim, l hn bawer bikin, we

a tgihandine, min soz bi tu kes nedaye ku heta

titek nehn j re bjim, unk ez qet nehniyek
nizanim...

Zabit, bi awak toreyi li ba min rab ser masa xwe, rnit got: - Xwe li bfehmiy daneyine, tu peng w bea xwenandan neby ku r dibirin ser taxa dayira asayi li wir b. Eger jendirme hiyar nebna, gelek nemab we tevan dikt, dayir diewitand ekn wan j dibir. Jendirme tev ahd in li ser te. Ji bil v, di w hengam de gulle j li te ketiye di dema tedawiy de, te gelek tit li ba birnp "N..." ji dev xwe pekandiye te soz daye ku dema tu sax b, hem tit li ba hakim bj. Bi ser van tevan de, me tev nav serokn we di dema lgern de dest xistiye. Piraniya wan hatine girtin traf bi gunehn xwe daxwaza lbrn j kirine behsa nav te Camr Bayiz j

Ji bil v, nav te di wan belgn nivsand yn di dema lgern de ketine dest me j hene. Vca,
102

kadroyek rier aktf pkevt y partiy kirine.

tu niha i dibj? Yan wek mran derdikev hol, i dizan bj, heta ku ez j raporeke ba ji bo te binivsim, ev bi ser girtina te re derbaz nebe. endn w gotinn xwe didomand dirj dikir, batir rastiya w gotina piyn me ku gotine: "nsan dema ku zde bje, ba j dibje xerab j", derdiket. unk min di axaftinn w de titn wisan derdixist ku bi tevay bingeh gotinn w derew derdixist p dikir. Bi taybet ew gotina ku digot, nav te di lsta kadroyn her aktf ya "Partiya ..." de ye, serokn partiy yn hatine girtin behsa nav te wek kadroyek aktf pkevt kirine. Ji ber ku tu peywendiyeke min bi "Partiya ..." re neb nn e min yek ji wan serokn w j nas nedikir. Ji ber v, daxil tu quwet de nn e ku nav min j bizanin behsa min yek wek kadroyek pkevt y her aktif bikin. Ji dervey v, ger lsta nav hem endamn partiy, navnann wan n bi temam j dest bikeve, ne mimkun e ku nav min t de be... Min dt ku zabit bi dqqet li min dinre, min bi awak gelek hiyar
j re got: - Titek min a n nn e ku ez bjim, agah min bi tu kes nn e ez tu kes j nas nakim...

Zabit, b are, dest xwe ber xwe de berda got: - Ba e, tu bi kfa xwe y. Tu hez dik neaxive. L em dizanin, em te awan bidin axaftin... me kerr lalan kirine bulbul, nexwasma yek wek te, wek dabelanidna qurtek ava sar e! Hing di, sebir li min diikiya r, gotin lavahiyn w yn ji bo destxistina min beyhude valatiy de din. Min xret bir ber xwe wek ku ez li ber ser hildim, min got: - Bel bel! We nehniya bomba atom dtiye! Ten ne ew e ku hn min bidin ber daran? Eva la min eva j dar we. Dema ku min ev gotin gotin, w bi awak tund li min nr, ez j weu ku ez ji van gotinn xwe hinek pomam bibim, ji ber v, ji wan gotinn xwe yn ber hinek xavtir, min
103

got:
- Hn i dikin, bikin, min li ber daran bikjin, hn ji bil yn ku min ji te re gotin, titek ji min seh nakin, unk ez titek nizanim.

Wisan dixuya wek ku gotinn min di destpk de daxek bi ser dil w dabe, toka xwe daqurtand
bi serhejnek
-

ber ldan kenc rabigirin ku em negihin netcek em dev ji we berdin. D ka em niha hn bibin, belk tu yek ji wan merdan b! W li zla li piya xwe xist, mirov ber der ket hindr j re got: - Ji polsan re bje, bila v kur bibin oda "23" an. Ber xwe da min ji min re got: Webal te li sity te be, h wexit derbaz nebye, heta var j, i dema ku tu ji hesp eytan peya bib, tu dikar ji polsan re bj, te bnin ba min. Ez h li ser gotina xwe me.

Her neyse, em di v kar de n bin an kevin, l tecrubn me yn li ser we heta niha ji me re spat kiriye ku aktirn r ew e ku heta niha me dij we bikar aniye v j batirn ber 1i me re daye. Kes ji we j heta niha ewqas merd nebne ku hn xwe li

ve got:

Min ser xwe kir ber xwe ez bdeng piyapolsan...

ketim

104

10
Camr, dema bi van gotinn xwe giht vir, avek li derdora xwe gerand got: - Li gor min bes e, em di vir de bibrin, tu tam di roka min de nema. Hemyan bi hev re gotin: - Ne bi Xwed, tu div gotinn xwe ji me re temam bik, taze dike behsa te xwe bibe. D tu bi Xwed...
- Min di r de melheza gotinn w mirov dikir. Hinek li min giran dihat ku tirsonekiya hinek xebatkeran, dayira asay bigihne w baweriy ku ldan kence batirn nziktirn r ye ji bo traf kirin akera kirina hinek nehniyan. Her endn min dizan, hejmara van cure kesn tirsonek, jar xweperest j di nav rzn xebatkeran de gelek km in -gelek mixabin ku ez bi xwe nv kesek im ji wan- l li gel v hejmar kmbn j, ziyanek gelek zde gihandine endam, tevger azayetiya komn xelk. unk ji bil ku nehniyn girng nav xelkek zde akera kirine chaza gropagand ya dewlet j i ji dest w hatiye ji o xistin jarkirina azayetiya xelk nehitina br

Camr, cardin ket axaftin:

baweriy bi tevger, stfade ji van trafan kirine. Di eks v, tevger nekariye stfadek bi w
away ji v bistne ku hejmareke zde ji lawn xelk yn zrek qehreman, b w ku gotinek ji
105

dev wan derkeve di bin dar kencn dijmin de, bi mran can xwe sipartine!! Her neyse, ger endn min di w dem de zdetir di zaviya rewa destkevtiyn xwe ve li mesel dinriya, l di w hal min de, qet cihbnek di navbera destkevtiyn min yn git de tune bn. Eger kar ba bimeiya. ez j rast wan tesaduf seriyan nedibm. Her endn min melheza w yek j dikir ku belaheq sebeb, di bin dar kenc de ew d min bikjin guneha min bi min nedihat min dijnan bi rejm, qann, hukumet heta bi tevger partiyan j dida. Min ji xwe bi xwe re digot, ger ev birna han bi min ve nebya, mimkun b ku ez rizgar j bma, l niha ten Xwed dikare titek bi min bike. Ji tevan j nexwetir li ba min ew b, hay agah min bi titek tune b... Wisa li min hati b, min hv dikir dixwest ku gotinn mrik rast bin ez j titek bim, ji bo ku bar cezay min li min ewqas giran nebe... Der od ji min re vekirin. Yek ji nikave dehfek tund li min xist. Ez bi ser dev ry xwe ketim nav od min dest xwe bi ser avn xwe aland, da ku ez bizanim li ku y min ikest. Pitre ez rabm ser piyan. Ewan deriy od xirp bi ser min de girtin. Di destpk de ez li ser piyan ik mam sekin, unk di od de tu ronah nedihat xuyakirin. Hd hd avn min hn tartiy b, end gav li piya min, ji end derzan ve trjn ronahiy dihatin hindr, ez wisa tgihtim ku pencere ye di mil din de bi nko hatiye girtin. L ronahiya w end derz, ten tra w yek dikir ku mirov bikare roj ev ji hev cih bike. Min dest xwe aland, dwar dt xwe p girt, bi lep kotan piyan ketim da ku bizanim mezin bikatiya od iqas e i t de heye. Min dwarek temam kir titek nehat piya min, dema ez ji ko vegeriyam, p min ji tenekek girt wergeriya. Dengek wisan bilind nexwe j hat, demarn mjiy min rakir. Min xwest ez p de biim, wisa dixuya teneke ketib ber piyn min. Ji ber v, ez bi ser de
106

wergeriyam dest min ber terayiyek ket, min guh neday. Min dest xwe gerand hewil da heta tenek rast kir da ber dwar. Cardin ez li od ketim geran. Ji nika ve p min bi titek din ala. Min xwest ez xwe bi dwar ve bigrim, l dest min ter b dwar j hilo b. Piyn min ji ber min n, min nekar ez xwe p bigrim, ez ketim erd. Titek hik nav av min ket, min bi lez dest xwe bir nav avn xwe, terayiyek p ve b min nezan xwn e yan ava nav tenek ye ku bi dest min ve b! Ewqas di ser re derbaz neb, a ser min terayiya nav ser avn min hatin xwar. Ez tgihiyam ku ser-av min ikestiye, ez di ciy xwe de bhereket rnitim. Min dest xwe y hik bir cba xwe, l tu destmal an pnek t de tune b. Min bi imkn kiras xwe nav avn xwe zwa kir. Bi bra min ket ku cigara min axmax min di cba min de bn, l niha ne t de ne, bguman di dema lgern de j derxistine. Her neyse, min perek dirj ji kiras xwe, bi diran xwe jkir, qet nebe ji bo sekinandina xwna serav xwe p pa. Bi qasek n de, min hs kir ku teray giht la min. Dema min dest xwe aland, min zan ku ava nav tenek ye ew tita ku p min l al, helqeyek hesin e. Bguman ji bo xelk p ve gir bidin bikar diann. Terayiy gelek zor da min, l ji tirsa ku ne wek ez rabim ser piyan bikevim alek yan rast aloziyek bm, bi tirs ez ji ciy xwe rabm. Li vir, yekem car hat bi bra min, ku ew teneka p min l aliya, teneka mz b. unk bhna mzek ps belav od bib. Dil min ewqas serbin b, wext b ez bivereim. Kamaxn min il bibn, wisa dixuya ku birnn min kew girtibn, ser min j dia. Min bi qonxuland, bi ser lepan xwe ghan dwar pala xwe day. Di navek re, ez bi hal xwe fikirm, min ji xwe bi xwe re got: Ez xwe bigihnim der bidim ber gulmistan, wan naar bikim bn, belk ez ji wan re bjim, ji min re pxew xwarinek bnin! Ez di lkolna van cure br melhezan de
107

bm, navek re ez p hesiyam ku yek lamba di destan de li ber ser min sekiniye dike ku min bi pehn eqaman rast bike, dibje: "rabe, nan xwe bixwe!" Min j dest xwe da li ber ronahiya lamba destan j pirs:
- Nan li ku ye? ez titek nabnim... W ronahiya lamb kir piya min. Min dt ku xwarin danne ser amanek. Pols bi awak tund, got: - Eva nan te, d bijehir e. Bi Xwed ji we re heram e, hn layq w ne ku her wek hstira nexwe di r de we qurbana guleke tabanc bikin. Di destpk de min dikir ez daxwaza destek nivn irayek j bikim, l dema min van gewheran j seh kir, min xwe bdeng kir. Hindur od bi saya ronahiya lamba destan, bi aral hat xuyakirin. Min wek bi leza birsk wnek od ya ji mentoya hik deriy w ya ji textek sitor kir, di hi xwe de girt. Eyayn od ten ew teneka ji bo mz danbn bi erbikek mil ikest ya ji bo av vexwarin danbn, ew bn. Ber bi na w re, ket bi bra min ku mimkune hatina yek ji wan careke din dirj bikine, ji ber v min ne ji dil wek ji dev min bifisike, got: - Er hn pxewek, irayek an titek din ji min re naynin?... W bi kenek bilind a gelek nexwe ve got: - Bel! Er awan, a niha em keeke ciwan j ji te re bnin, ji wan xwikn ku hn bi nav we-

latparz azadxwaziy ve heyay wan dibin!...

Min melheze kir ku axaftina

bi van polsan re

deng kir xwarina xwe ka ber xwe ve, w j l xist derket der. Min nezan ka va wan i ye, dema ku min dest xwe kir nav, ez p hesiyam, nsk an fasulye ye. Min keviyek bir dev xwe, h min tam nekirib bhna neftek wisa j dihat, mirov gj dikir. Ji hdka ve min kevika xwe dan min dest bi
108

wek tevdana psayiy ye. Ji ber w, min xwe b-

xwarina nan tis kir. Min gelek hezdikir ku bizanim ka i wext e, l seeta min ji ber tartiy nedihat dtin. Hat bi bra min, di v hal han ku ez t de me, kort tir e, unk di zndann wiha de, di tartiy de men, nsan batir diidne hereket bi mirov dide kirin. Her bi v away min av xwe kir endamek bfeyde, bi alkariya w wna od ku saya ronahiya trjn lamba dest pols ku min di he xwe de girtib, ez ketim pyasekirin. Her iqas di destpk de, carek du car ez ber dwaran ketim, l pit pvana w bi gavan, ez ji v asteng j rizgar bm... Cardin birnn min dest bi arhan kirin, dest min j ps bn min nedewriya dest xwe bidim birna xwe, da ku mkrob bigre xerabtir be. Ji ber v, ez di qoncek de rnitim. L ans min heb ku xwna nav avn min sekinb a w j nemab. Wisa dixuya birnek giran neb, ten hinek xutir b... avn min li ser derzkn pencera li hember min a girt b, wisa dixuya ku dem roj b, unk iqas di ronah kmtir dib. Demek dirj ez bi v away mam. Aloziya niha tartiya dwaroj, min birin rojn bor, ew rojn bor yn ku zdetir ez ji derdn giran dikirim. Ez di van melhezan de bm, tirpetirp gurmegurmek mezin ket hew. Deriy oda min vekirin, du pols ketin hindur gotin: - Yallah rabe, bikeve piya me! Min j bi awak ecbmay, got: - Hn d min bi ku ve bibin? Yek ji wan bi awak pkenn, got: - Em te bibin snemay! Ez ketim piya wan. Ez p hesiyam ku dem dema var ye. Ji me p ve kesek din di wan hew avahiyan de nn e. Min birin dehlzeke mezin ku ten em ar plplek t de n xwar. Yekem tit bi ber av min ket, mirovek efend y cniksp, rengzer, pozdirj bimade b, li ber maseke mezin rnitib, polsan silav dan yek ji
wan got:
109

- Ezben, eva Camr Bayiz... W serhejnek ve got: - Ba e, w kursiy j re bnin bila rne! Pit ez rnitim, xrhatin bi min da bi tehin got: - Li gor we nabe ku xebatkar silav bi noker emperyalzm bike, ji ber v, te silav nekir! L ez mirovek hezker rastiy me, ji ber v, ev rewa te li min nexwe nehat, l ert ew e ku hn di hem titek de xebatkar bin... Bi awak merdane qebul

bik bj, we awan v xwepandana han kir, armanca we ib ku we r bir ser dayira polsan ew jendirmn bguneh da ber gulan?... Mirov xebatker nabe derewker be, wek jinan av xwe pan bike ber bi v avpahkirin de bje: "Qurban,
ez titek nizanim, bi nav pxember mr min, ez

bguneh im..." fermo, d ka em bizanim, ji me re behsa rola xwe ya xwepandana meha bor bike! Pit van axaftinn w mirov, bi rast ry min nedida ku ez bjim, ez titek nn im haya min bi titek tune. Min erm j dikir derew bikim bjim, min wiha kiriye wiha kir, nexo ez ji girtin neditirsam. Ez amade bm, i binivisnin ez mza bikim. Ji ber v, deng ji min derneket. W bi dengek bilind ji min re got: - Ev i ye, tu kerr lal ! Xebatker nabin ewqas tirsonek bin. Va ye ten tu e-heft seet e di oda 23'an de y, zirav te teqiya te axaftin J ji br
kir?
- Mesela min gelek akera ye, ez gotina xwe dibjim hn j ya xwe, ez bdesthilat im hn xwed desthilat. Bila gotina min nebe ya we be, cezay min i ye bidin min bibrin... Li ser van gotinn min, w dest bi qehqehay kir, ken got: - Bi rast tu xwe dibj! Pit w xwepandana bi xwn ya ku nezk sed kesan t de hatin kutin, ew agir we berda nav welat, her bi w away rehet sivik we derxin ber mehkema orf, end salek ceza bidin we v mesel bidin girtin? Nexr he-

Min j bi dengek nizm, got:

110

val Camr, tu bi van nrnn xwe gelek ber bi atiy de di. Heta tu nav hevkarn xwe, endamn komta xwe, ciy xweveartina we, nav serokn xwe serokaniya pere jiyana we, ji mere nebj, tu reh sax ji v dayira han nab der. d ser xwe tke ber xwe hi xwe berhev ser hev bike. Rizgar di rastgotin de ye, tu i dizan, bi awak rast durust ji me re bje here nav mal zarokn xwe. W ev gotin kirin cigarek da min, min j pit tereddutek cigara xwe sitend vxist, ji ber ku, pwistiya min zde bi zeman heb, min melheze dikir, gelo ez i bikim i bjim. Ez bjim min i kiriye, gelo ez bjim, min qenc xwe kiriye d dev ji min berdin? Ez bawer nakim, dr nn e ika wan hn zdetir li ser min qahm bibe, ji ber ku nav xelk bi min bidin gotin, h zdetir li min bixin... Nexr, batirn tit ew e ku ez li ser nkara xwe bimeim, ku ew j rier ya rast e, d i dibe bilabibe... Dema w dt ez bdeng im, got: - Qey nake, ez v eva han J muhlet bidim te, dixuy ku tu kurek gelek tgihit y, tu gumana min di w de nn e ku tu d ev ba li ser bifikir beyana sib tu d bi xwe b i dizan ji me re bj... Ya rast be, guhn min ba li gotinn w nebn, her endn hem bi ser hev end gav em ji hev dr nebn bi dengek gelek bilind j diaxivt, unk dema w diaxift, qjn, hawar nalnn gelek cgerewit dihatin guhn min. Li zl xist ku cardin min bibin ciy min ber. Firset ket dest min, min di dil xwe de got, ji bo evek j be, ji bo i stfade ji baweriya v mirov nekim, zerara kesek j t de nn e. Ji ber v min got: - Eger mimkun be, hn emir bidin, irayek destek nivn j bidin min, ez gelek memnun bibim W bi kenek serkevt, got: - Ba e, ser avan. Kuro, hema niha irayek ba
111

destek nivn ji kak Camr re bibin. Mirov her ji bejn bala xwe ve dyar e. Ev kur, kurek ba e, tu wext nebye nabe heval wan canewar
xwnrijan!

Dema ev gotinn han ber guhn min ketin. wek tenekek av bi ser min de bikin, ez wisa l hatim. Destek nivn li gel irayek ji min re ann. Ez bi raxistina nivnn xwe ve mijl bm, sniyek xwarin j ann li ber min dann, birinc, kartol skanek dew j li ber b. Min dest bi xwarin kir, min ji xwe bi xwe re digot: Lxe, tr bixwe, sib beyan dema ku av beg bi te bikeve, di ciy v xwarin de tu d kutanek ba bixw... ev b, min iray xwe km kirib, ji nika ve der vekirin mirovek avtin hindur gotin: - Va hevalek ji te re, wexta xwe bi hev re derbaz bikin... Wan bi v away got mirov kirin od, qet tu pal dehfek lnedan, l bi ser v de j wek palasek ket nava od. Min ronahiya iray bilind kir ber bi "heval" xwe ve m. Min mie mia w seh kir, ji ber v, min zan ku nemiriye. Ket bi bra min ku mimkun e ev casus be ji bo flan anne ba min ji min gotinan bistne. Dema min h nzik de l nr, min dt ku kiras derpyek ten l ye, derp w bi dest xet kitlan l dane na daran j bi kiras w ve heye. Min bi skana dew hinek av kir devan. W avn xwe vekirin bi hdka ve got: - Tu k y? Min got: - Tu min nas nak. Got: - Tu nav xwe ji min re bje, belk ez te nas bikim! Ez bi xwe Bbak Sabir im. Min j got: - Ez j Camr Bayiz. - , tu ew kes ku dibjin di xwepandana

Tern

......zabit got, bibin ba w, wisan dixuy te n

anne vir, ew herdu polsn ku ez anm, te nas ne112

de r

ser

dayira

polsan

kiriye.

dikirin, ji yek din pirsn, w behsa te ji wan re kir... Dikir ku wergere, min bi peran j re got: - Eziyet nede xwe, ez te deynim ser ciy xwe. - Na.. na... ez sipas dikim, hal min ne ewqas xerab e, min bi zanet xwe xist v hal, hegene bi derd tazbn heyay min dibirin, min pehlewan firote wan, endn li min xistin, deng ji min demeket, ew j hing din idtir dibn. Hem hestiy la min ikandin, ew dixwazin ev birnn han qet ba
nebin mirov seqet bimne... Min j bi awak ecbmay got: - Hal te ne zde xerab e, l bi ser v de j la te hem xwn e! - Te min taz nedtiye, hegene d te ji min re bigota, tu bxwdan derket. Ev i ye, nivn xwarin ba dayine te, ser xwe hejand, got: Ne, ev cure pilanek wan e, anna min li ba te j curek din

e. Yan bi v yek ji mirov re dibjin, em dikarin wek ku hn di otlek de nin, xizmeta we bikin em dikarin we di bin daran de biriznin j, l her cur bi we re tkel bi xwed qmetek xwe ya taybet ye, vca hn j li gor dil xwe dikarin bijrin. Wisa dixuy hn fada te wernegirtine... - Na, ten du car bang min kirin, gef rn xerab ann ser min sozn ba j dan min, li gor gotina wan, sib ew d min bibin ji bo fadewergirtin. - Her neyse, guh xwe nede r gefan, ji kutin j netirse. unk zna kutin ji wan re tune. L eger titek ji te dendstin, bi nviya ku titek din j bikarin derxin, bperwa tn ser mirov. Heta digihjin dereceke wisan ku tu bi xwe d dizan, i bin himbana te de heye tu ji wan re birj heyay xwe tevgera xwe j p bib. Yan ew wext, ew bi xwe dizanin ku te bi kence kutine ku d ji herdu halan j pomam bn, tu feydek nade. Ji ber v, her tim li ser nizanima xwe bimee "nizanim rehetiya can e"! - Vca bi rast j ez titek nizanim. - Ew batir e. Ba e, qasek wisa bje ew d hinek

113

li te bixin n de dev ji te berdin. Gelek mixabin, min got: - Titek j li ma min tune ku ez bikarim birnn te p pim. Got:
- Na kek min, pwist bi w nake, nahlin kew bigre, cardin ji bo ldan dibin, vca lxistina v car hn bi eziyet e. L mirov div yan v riya han negre ber xwe, yan j div hem kence eziyetek bi mran himbz bike... Min nivn xwe bi heval xwe y od re parve kir. Em demeke ba axiftin di navek re min li seeta xwe nr, nzk danzdehan bib, min j re got: - ev dereng e, tu j aciz by, em hinek rake-

vin.
- ev ba! Ka em bizanin sibe d i bi xwe bne... Me lxist em raketin. Ez nizanim ka gelo ez iqas raketibm, bi gurmegurm tirpetirpa salon hat, ez hyar bm. Der ji wan re vedikirin pit re digirtin, hing dihat nzk me dibn. Ez btirs rabm, min dikir ku mesela van teqreqan j re bjim. L ketin vekirina deriy me j, heryek ji me di ciy xwe de sekin. Zabitek ket nindur s-ar jendirme j di pey de, ya rast, gelek tirs ez girtim ez rabm ser piyan. Zabit bi tund got: - Yallah, z eyayn xwe bidin hev od vala bikin! W ev yek got ber xwe da jendirman got: - Van bibin mil din. Yek ji wan pirs: - Kjan od beg min? Beg bi torey ve got: - Hn dibin kjan od bibin, z ji vir dr bixin! Ez bi van gotinan negihtim, ten hi min li ba w b ku z betaniya xwe berhev bikim wek eyayek xwe bidim ber mil xwe bibim ciy xwe

y n. Wisa dixuya ferman ji wan re hatib dan, ewqas girng b, guh kes li me neb, heta ez li hewa me ber wan sekinm min ji wan re got: - Fermo hn me ku ve dibin, bibin!
114

Bare, w bilebilek ji ber xwe ve kirin, min nezan i got zabit slek li yek xist got: - Lez bike ps! Dema em gihtin salon, ji me wdetir me komek iendirmn bi ek dtin, li dorber end kesan hatibn hev. Gava av end kes ji wan li pemrdetiya min xwe kakirina Bbak ket, destn xwe yn dudu dudu bi hev re kelepekir bilind kirin kirin qr: - Bij azad! Bimre zordar! Bbak, wek ikeft li ber nr bikeve, bi w
away meiya. - Bij azad! Bimre zordar!

Yek ji jendirman bi qondaxa tiving li navmil yek ji wan xist, hindik mab li ser devry w txe erd j re got: - Bixwe segbav, roja te j d b! Heta min birin ciy min n, her min melheza w byera ecb dikir, min endn dida distend,
ez qet t neghitim. Dema polsan der li ser me girtin, bi lez min ber xwe da Bbak j pirs: - Tu aciz rieb. Di riya Xwed de ji min re bje, ev i mesele b, i qewim b... Bi tebessmek tahl ve got: - av xwe li ciy xwe y n bigerne bi zndana me ya ber re muqayese bike, mesele li ba te ewqas ecb nabe. Ew n ku ji bo oda me ya ber

anbn, Prt, Baweys Merwan, s serokn qehreman n partiy bn. Ew hovn canewer cezay dam dane wan, niha j ji bo ev anne v zndana han ku di milek de ji xelk verin di milek din de j heta roja daliqandina wan di ciyek muhkem qahm de biparzin... Vca ev oda me ya han a pencere dar, fireh xwe, li ser hesaba giyana wan a paqij dest me ketiye. Axnek ka got: L qet guneh me t de nn e. Hem guneh emperyalzm nkern w ne. Her neyse, ew xwna di riya azady de bi dest dijminn me tn
zordaran sernixum bikin, wek ku arek gotiye:

rtin, rojek d bibin belak bisawm, kok seray

115

av hilneynin bi xwna re de Kwn me hem bi zebr hyar Di riya azadiy de xwe didin kutin Serbilind nabe, azad nebe Azad dibe her xwn biha be.

Ken me di binjilamn

re de

Pit hinek axaftin em xew re n... Roja pit w n b, kesek pirsa min nekir. Beyana embiy hatin oda me, heval min birin min di od de ten hitin. Ez end meh bi v away mam kes bi ser min de nehat. Rojekji nikave ez bi 41 kesn din re siwar ereban kirim em birin ber mehkema orf ewan j wek min ber behs kir, bi w away b pirs b gotin hukm xwe ya adlane dan!.. d pit deh salan ez j bi v away ikest malwran riatim nav v agirbaran. d ev dereng e, bes e, em Ji xwe re rakevin. Yek ji wan hilda got: - Kak Camr, em gelek sipas dikin. Em dizanin ku behskirina v girtin ji te re endn gelek bi eziyet kolana birnek bi kence ye, l tu dizan end pend dersek 1i me re t de heye. Me ser te and, bi rast dihje ew dil kolandina di w riy de b kirin. Ev te heta niha behs kirin, ten a girtina te b, ev ten kelmek e li babet ew hem saln zndana te ku te ji me re behs nekiriye.

Camr, bi awak hd got:

- Vca giyana min, tu dixwaz ez eziyet nexweiya serphatiya xwe ya deh salan di evek de ji we re bjim? Iev evqas bes e. eveke din ez

behsa milek din ji we re bikim. ev dereng e ez j ya rast be, demek e kesek bi dest min rteketib ku ez evqas j re biaxivim. Ji ber v, ez gelek p xwe im ku lomn we bidim alk, l ne ew e ku ez bjim dev min il bye. Ger hn li min biborin, bila ev evqas bes be. Hemyan bi yek deng gotin:
116

- Ba e, tu awan dixwaz bila wisa be. Kawe j ber xwe da w aho, ji wan re got: - Rabin, ez we bibim oda din hinek rakevin.

11

Beyana sib dema Camr ji xew rab, lnr ciy syem od h raxistiye, l aho mil xwe daniye ser balga bilind fina cigara w ye... Rojbaiy bi hev dan. Camr pirs: - Cemaet li ku ye, kes ji wan diyar nn e. Tu bj heta keng rnitibin? - Bi rast ez j wek te p dizanim, ez ewqas agahdar rabn rnitinan nn im. Ez piran ji bo dtina te hatim. Bi rast, min gelek briya te kirlb. Camr bi awak ermok got: - Ez sipas dikim, her bij, her xwe b. d em i bjin, ji v dinyay... Ez nizanim em awan biin, xwediy mal li ku bibnin? Qet nebe malavayiyek l bikin. Li gor min a her ba ew e, em wan ji xew ranekin, hguman ew heta dereng raneketin!..

aho nefesek ka got: - Tu bi kfa xwe y, tu awan dixwaz em wisan bikin. Ew di van gotinan de bn, keeke dehdanzhdh sal deriy od vekir got: - Hn kerem nakin ser avn xwe bion heta ku ez ji we re xwirniy bnim. An hn hez dikin
117

rakevin? Camr got: - Bel welleh em dixwazin ser avn xwe bion d qet pwst bi xwirniy nake. Jina Kawe, li mil din der sekinb dihat xuyakirin got: - awan hn d b xwirn biin. Kawe ji min re got ku ez w hiyar bikim, vca eger hn musaede bikin ez cewab bidim. Camr got: - Ne xwika min, pwist bi hyarkirina kek Kawe nake, Xwed i daye ji me re bnin, em bixwin biin. Ferq i ye, em xwediy mal ne. Ber xwe da keik j re got: - Tu j nazdara min, ola dest-av tin nan me bide! Camr aho bdeng xwirniya xwe kirin, malavayiy dan jinik ku wisan dixuya jina Kawe b, derketin der. end gav ji mal dr ketin, aho got: - Li gor min gunehek mezin e, lawn v welat

y dagirkir y birndar,

di demeke wiha tengav de, ku dijmin dest xwe kiriye nav pwst bi dilopa daw ya xwn, taqet mecala bqmetrn herkes rieye, evkariyn bi v away dema xwe derbaz bikin! Camr, ten ji bo aho tnegihje ku guh nedaye gotinn
-

w, j pirs:

Ji bo i, gelo kesek ji van bi tu away alkariyek ji tevger re nakin? - Ne dr e car baran perek titek wisan bidin an ji bo evek du ev xebatkerek bihewnin,
ji bil v, ez bawer nakim titek bikin... Camr, wek ku tohmet li ser rake, got: - wisan be gazinda te hinek tund e, quma bi bejin bala ye, ne dr e ten ev ji dest wan t! aho hinek bi xeyid ve got: - Nexr, ev cure kesn han li gor hal rewa xwe di w taqet de ne, ku gelek ji v j zdetir alkariy bidin. Ji bil v, nalebariya kar hovtiya
118

dijmin giraniya erk ore ku dixe ser mil hem lawek dilsoz v welat, gelek e ji v zdetir mkann xwe di riya xebata rizgariy de bi kar bnin. Wek tu bi xwe j dizan, mkana nsan eger bi ba, bi dil, rk pk bt bikarann, mkaneke bsnor bbin ye... Camr, ji hdka ve got: - Her neyse, li gor baweriya min reway heq nn e bi v av tj ev hesabn zirav li gel van cure kesan b kirin. Her wek ku dixuy, bi ba hsa erk fermana nitiman netewey ya ser mil xwe nakin. Di eks v, pwst e li ser hyaran di ciy lomekirin tahnldanan de, dil wan vekirin
wek zarokan bi wan re rabin rnin, wan perwerde bikin, heta ku ew hsn wan rast bibin bigihjin cih xwe y pwistiy. Dema karekterek di wan de cih b, mirov dikare, ne ten hesabn mezin li gel wan bike, dikare mezintirn fermanan j bispre wan. unk li gor qeneeta min, dereca fedakar xwe feda kirin ne lhatlna qatek kinc a li beden ye ne j ya hebna hal mal ye... Ji ber v, mirov ji w ditirse ku di ry b ristiy ve, li gel wan kirinn hov zordariyn dijmin, ev hem tehn lomn dostayet j tr neke. Hinek wan bikin tengiy biidnin d bjin: Em ker v bar nn in. D tif li xwe bikin herin! Ji bil v, li gora min, nabe mirov bi av xwe li xelk binre qet hesabek ji bo mkan, jidesthatin, rewa wan a taybet git neke. Mimkun e, hinek ji van bi tevay hs bi pwstiya ser miln xwe bikin, l ji ber hinek sebeban nekarin, wek yekek din bi ser maln xwe ve bi tevay xwe bavjin geroka v xebata han a xwnav. Bi van gotinan armanca min ew nn e ku bi awak pakane kesn riz neba, paqij bikim. L li ba min wisan e, div ber hukumdayina li ser kesek, em ten li dil xwe brbaweriyn xwe nenrin. Div di bar sernca w ve j em temae bikin. ger em bixwazin, ji bo bakirina w hewlek bidin, dib w bar sernca w j em bigrin ber av... Ji bil v, Kurdan di xe119

rabtirn tecrubn xwe de gotine : "Mirov myek j ji beraz bike, ba e!"... Dema Camr gotinn xwe temam kir, ba tgiht ku bi van gotinan parzgeriya xwe dike, ne y Kawe yn din... Bi qaseki n de aho got: - Ten di w de ez bi te re nn im ku tu dibj, mirov myek j ji beraz bike, ba e. Rast e, ba e, l em wan beraz nahesibnin, eger me wan beraz zanbya, sed caran piyan j bigota, me w my wan ps j nedixwest. Em wan yek ji xwe dizanin em wan ji xwe cih nakin, an qet nebe heta niha me wan ji xwe cih nekirine. Ji ber v, hewce ye ewqas m bidin me, ku em bikarin dijmin p bixeniqnin. Ji bil v, ez bi tev gotinn te
re me.

hinek ba b, heta prar, bab min hn xwe bin. Min j bi naar mil da ber xwedkirina bira xwikn xwe. Par, karkern kompanyay biryar dan ku ji bo wergirtina hinek heqn zehmetiyn xwe, bikevin grev. L di ciy ku heq xwe bistnin, hinekan girtin hejmareke zde ji wan j ji kar avtin. Ez j berketim. Vca mln j bi naar bajar "M" bi cih hit ez hatim li vir bi cih bm. Niha mala bapr min odek eywanek dane me me t de disitirin, bi wan du qurun me berhevkir ve dijn, l jyanek nemir, nej ez qet irskek ronahiy j li ber xwe nabnim. Di vir de gihtin ser duriyan ku diviya ew cih bibin. Camr ser xwe hejand got:
120

Bi qasek n de, ten ji bo guhertina mijar Camr j pirs: - Er bi rast, min qet ji te nepirs, tu niha i dik awan dij? aho nefesek ka got: - Tu bi xwe dizan, di wext xwe de ji ber feqrtiy min dev ji xwendin berda ez bi bav xwe re bi malt m bajar "M". Pit demek, em rast mirovek ba hatin, bab min li ba xwe min j li kompanya "C" de bic kir. Bi v away rewa me

Xwed alkariya te bike!.. Xwed alkar nake heta ku tu alkar nek. Gelo tu p nexwe nab, ez heta ba mala Lawe bi te re bm? - Na. Di eks w de ez gelek gelek p kfxwe dibim. L tu hez dik, em di kuan re biin, hem riya me dr dibe hem j kmtir kes me
-

dibnin.
- Ba e, kfa te ye. Bi qasek ew bdeng meiyan. Camr, li ser daxwaza aho y p re hatin, difikiriya. Bguman hatina w heta mala Lawe p re, ne ten ji ber sebeb dtina w b. L gelo ji bo i li bal hat i J dixwaze? Carek nabe ewqas gj be, da ku daxwaza alkariy j bike!

hese, xwe nzk w kir ji nika ve, ku wek awayek b c kolan nan bide, j pirs: - Ba e, kek Camr, va te berdan tu hat nav me, niyet armanca te i ye, tu d i bik? Camr wek bixwaze ji bersvdan xelas be, got: - Carek tu bi xwe va ye, salek e hat vir tu nizan ka tu d i bik, vca ez ku va ye hem bi ser hev hefteyek nabe hatime berdan, gelo ez i z gihtim biryarek? aho got: - Gotina te gelek di ch de ye, l min biryar daye, ka ez i bikim. Deng xwe hinek nizmtir kir, got: Min biryar daye tkel ore bim qedera xwe bi qedera xelk xwe ve gir bidim. Camr pit demeke ba, got: - Ez hvdar im tu bi ser kev. aho bi near got: - Ez sipas dikim, l eger ez bi ser nekevim, ez j wek wan hezaran kes din. Her endn, bi tu away ika min d w de nn e, ku di dawiy de em her bi ser kevin! Qasek din bdeng bn, Camr di dil xwe de pomam b, ku r da aho heta li mala Lawe p re b. Dib j re bigota karek w y taybet heye, j
121

Wek aho bi fikirkirin melhezn Camr bi-

cih bya. i dozek min bi v away gotin behsan heye. Ji nika ve aho got: - Ya min wiha kek min. Armanca te i ye? Camr, pit demek, bi awak dudil got: - Ez... Min h tu biryarek nedaye. Carek ka ez bizanim... - Nabe, awan? Qey nake te biryarek temam nedabe, l te titek di mejiy xwe de c kiriye. Tu bj, te di van deh saln dirj de, qet fikra dwaroja xwe nekiriye? T gotin, rojn zndan bi hviya dwarojan mirov dibe ser, bi taybet sala dawiy, mirov ber derketina xwe bi plann van rojan ve mijl dibe. Ber bi axaftina aho re, end car ket bi bra Camr, j re bje: De bibire, bav min bibire!.. Ry w negirt, i heye bi axaftin gihtin ciy xwe, di ciy w de j re got: - Rast e, rast e, gotina te ye... ... madem wiha ye, armanca te i ye kek min? - Armanca min ew e, ez hewil bidim pariyek nan dest bxim, bi jin kur xwe ve di qoncikek de em ser xwe bidin hev, dest xwe deynim ser kum xwe ku ba nebe, bi xizmeta wan re mijl bim. Min daxn mezin li ser dil wan daye, ji ber v. ez dixwazim wan ji v derd xelas bikim, jiyana min ya may, di riya bextiyar xweiya wan de feda bikim. aho, her endn di destpk j de xwe dana milek Camr ji bersvdana rast, hinek tit kiribn ber dilan, l v yek mutewazt kmaxaftin hesibandib. Ji ber v, dema w van gotinn p vala j re kir, wek tu gullek berd ser wisan b. unk bi tu away ev gotinn w yn dawiy, li gel wan gotinn w yn ber, yn dilsoz jrane li hev nedihatin. Pit demek xwe ji xem rizgar kirin, ser xwe hejand, ber xwe zivirand avn xwe kirin riya piya xwe. Camr j, piran wek w xwe ji neraziyek xelas bike, hinek bi torey tj, got:
122

- i ye, wisan dixuy gotinn min bi dil te nn in? Madem wisan e, ez i bikim? Bje, ez bizanim i titek din ji dest min t? aho, ji hdka ve pirs: Carek tu ji min re bje, ew gotinn te gotin, daxwazn te ne, yan biryar? Camr pit demek kurt, bi awak eperzet

got:
- ima? Ferq i ye? Tev ev in. Daxwazn min, hviyn min, biryarn min, armancn min, hem titn min ev in! aho btirs got: - Ecb e! awan tu niha, pit deh sal hepis, eziyet peraniya bguneh, te biryar daye tu veger nav mal zarokn xwe? Wek tt gotin: Ne ba ye ne baran! Bi rast, dilek te y ecb heye! Camr pit demek bdengiyeke bixem, ku her zde nana hz daxwazn tkel. aloz cih yn di dil w de bn, akera kif b ku ji hal ketiye, got:_ - E ara min i ye? Ez wiha nekim, ez 'i bikim? Li gor mln ev riya han a her ba rast e ji bo dwarojn min. Tu arek min nn e ji v p ve j tu ronahiyek li ber min nay xuyakirin. Ser min t de ye, agah min bi titek nemaye. Hetta ez kesek ksek j nas nakim. Dinya hem guheriye. Ez wek Eshabil Kehfan l hatime... Ba e, ger ez wiha nekim, ez i bikim? Ev gotinn Camr ku zdetir hezn ata biryarn w nan dida, hviyan di dil aho de da jyandin bi ryek ge ve got: - Carek tu dev ji wan ber de, ez ji te re bjim ka d tu i bik, i nek. Ber riem tit, ka em bala xwe bidin ew riya li gora te, riya her ba, rast hsan e ji bo destpkirina jyana te ya n. D ka em bizanin gelo wek tu dibj wisan e? Yan a her rast eks gotinn te ne? Da v ca, em ji ser dest p bikin, ka gelo ew pariya nan d li ku bi dest te bikeve? Yek wek te, daxa deh sal zndana syas di nav avan de be, tamaya w i bi pariyek nan e?

123

K kar j re dide? Kjan xwed kar amade ye, ciy

kar xwe, herdem txe bin avdriya pols syas, ji bo avn belek n mal zarokn kek Camr? Ev n han tev di demek wisan de ye, ku kesek xwed kar tune. Ji ber sebeb v er han kar w km nebye. Rast teng buhrana abor nehatiye. Her meh hejmarek ji karkern xwe yn kevin km nake, bi firset bahanek digere, xwe ji yn li bal j ne, rizgar bike. Deriy karkeha xwe p ve bide ew sermaya w ya may j li xwe mesref bike. Ji bil w ku eger hukumet bi xwe deriy kargehan nede ser, ji bo grev alkariya bi oregran re wan negrin tnekin kampn girtiyan. Bel, ev e pariyek nan. Jixwe, ew qoncika ku tu dibj ez ser xwe tkim, ka gelo di seranser welat de qonceke wisan ma ye ku mirov bikare xwe t de biparze, hey malwran? Pit re, di qoncikek de serdana hev i ye? Eger armanca te ew be ku xwe ji polsn syas ver, ev li pey kum babir ketine! i bajr kjan qoncik tu di t de xwe ver, li ba wan wek ku tu di bendxan de b wisan e. Niha J eger van end rojan tu dibj dev ji te berdane guhn xwe nadin te, ew dixwazin te, dost nasn te hmin bikin tirs Ji ser wan rabe, ji bo ku firset bibnin end nrek ba Ji xwe re bikin. Eger ji ber v nebya, niha wek siy di pey te de bn. Camr, pit guhlbna van gotinn aho, wek gj mat be, got: - Ez tnagihjim, pols siyas d i ji min bixwaze? Em fetil bidin xwe belk di pey me de bin. Dema ku ez titek nekim, tkel titek nebim, dest xwe deynim ser kum xwe, ew d i ji min bixwazin? Camr got: Em di kolan de herin heta ku gotinn me xelas bibin. Bi qasek n de, aho got: - Li gora min, tu bi xwe, xwe tx nav astengan, dema tu dibj, her awan bi i away be dest xwe deynm ser kum xwe w bigr. L tu nikar
124

d ewqas wek ber bi tund dest deyn ser kum xwe y kevn sivik niha. Wek te bi xwe j dt, awan xwe dana ber koe-giran, xwe ji xelk drxistin, xwe berdana ser qumar areq, ku xelk wek nimne li wan dinrin, bi kr titek nayn. Bi neheq bguneh te deh sal navtin kna zndan. W dem ewan h navnana te j nedizann. Niha pit ew te yek ji wan serok xwenandana xwnav ya 25' Tern dizanin, tu awan dikar bdeng bisekin xwe bser bid koncek? Ew yek neb ku ji bo w deh sal hukum dan te? Eva han j bi bra te nee, ew dema ku ceza dan te, guh nedan bi tund kum bi ser xwe de girtin. Dijmin her wext qerewl ks ferasetan e. Emperyalzm n ji er derketiye wisan dizane d gr m bi hev re bijn. Tevgera welatparz, reyina san, end byern fitne fesad ra end zarokan dizane. Li gor w, wisan b ku ew d end hestyan bavje ber dev hinekan bi hinekn din w bi dar bide malitin. Tevger d tar mar bibe d dinya j re bibe mast mey. L niha, awan li seranser welat agir ore vketiye. Ji herar aliyan de bi ser de gulle dibarin. Li hem ciyek ber piyan diheze, wek sey har ar av l hatiye siya w bi xwe j re bye dijmin. Niha ev gotinn te xeyaln xam in xewna serxwean e! Bi eqan ew d dest te ser kum te bidin alk, ne wek ku d bidin ber gurebay, d bavjin nav pt xuriya agir ore. Ne ten kum te, bi w ser ku ew kum li ser e J! aho bhnek da, ji bo ku kar berdewama axaftina xwe bike, bala xwe da Camr. Dt ku bi awak dil can guh xwe dide gotinn w. V yek, musilmann pak sade bi br an, ku awan dema mela behsa nexweiya 'ezaba gor, germaya pt agir cehennem ji wan re dike. ew gunn xwe ber r dikin. Ji ber v, zan tra w li ciy xwe ketiye, bi lez rn xwe berdewam kir got: - Vca ji ber v, li gor min dr nn e ev xewna te ya xwe, ji hezar kesan yek bikare bne ch. L
125

di demeke wiha agirbaran, buhran aloz di welatek wek y me de, ku bye du be bi tevay ji hev cih ye. Du ben bi xwna ser hev thn in. Beek gruba dijminn welat in ku ji hzn emperyalzm bi xwe, kevneperestn xayn nokern welatfiro pk hatine. Yn din j, eniya tevgera azadkirina nitiman ye. Di v roj de, di welat me de, xwe dana koek kum bi ser xwe de girtin, ne ch ne j wext behskirina w ye. Ji bil v, yek ji van guruban ji mirov dev bernadin, mirov bi v away rehet bimne. Heta nahlin mirov bibe "biray herdu cejnan" j. Mirov dixin di navbera du ivan de, ger tu wan bigr ji bo ku nav te li ba wan ps e dest xwe tkel nav dest te nakin bi van kirinan ve j tu dijmin xurt dik bi wan re j nab yar. Ji ber v, di netc de tu ara te namne, div tu milek bigr. Ew mil pwst e ku yek wek te bigre, ewqas akera, diyar ron ye, dr te, eks v, nav w ten kert bhii ye. Camr bi dengek mell j re got: - Bel bel, piraniya gotinn te di ch de ne. L hal min xerab e, ez nizanim i bi jin zarokn min hatine? Ez nizanim ez i bi wan bikim? Ez gelek bkes bare me. Wan ji ry min gelek eziyet cefa xwarine. Ewqas heq wan li ser min heye ku qet nebe ez wan duar derd kuln han nekim! aho wek titek n matem w bigre, pit demek, bi dengek gelek dilovan hdka ve, got: - Kek min! Jin zarokn te j wek yn hem v xelk han, ku piraniya wan bi salan e di dest birt, nexwe tunebn de dinalin, b w ku titek j li dij dijmin kiribin, l cardin ew duar van derdan bne. Ew gelek nzk mala Lawe bibn, Camr hez nedikir bi hev re biin ber der, ji ber v sekin. aho gotinn xwe domand. - Vca ku rew ev be, yn eziyet cefay dixwin, maln wan wran dibin, zarok, kes ksn
126

xwe tn kutin mal, waridat karn wan di riya v xebat de telef dibin, van tevan di riya rizgar, serbilind xweiya welat gel de dikin, ew fedakariyn han di riya azadkirin adkirina mal zarokn tevan de ye, di riya sitendina heqn me yn xar welat me y dagirkir de ye. Ji ber v, div em ftxar bikin ji w eziyet, cefa, derd, kutin girtinan ku em t dibin. aho, nefesek sitend, ser avn xwe yn zer hilda tj li Camr nr, bi berkeneke xwe ve Ha... tu melheza i dik? Melheze? Li xwe, li te, li gel, li welat, li zarokn xwe li zarokn xelk... Ez nizanim, ez tnagihjim, ser min gj bye. Her neyse, dema me ya bi hev re axaftinn me xwe bi feyde bn. Xwed li gel te be, ez hvdar im em z bi z yekdu bibnin. aho, di r de ji xwe bi xwe re digot: Dema yek ber bi qazanc zerarn xwe re, melheza ya xelk j kir, ev ji bo peydakirina riyek rast a ji bo bi hev ve girdan meandina destkevtiyn xwe y xelk, prosesek mezin e. Madem wiha ye, Camr rast dibje. Dema me ya bi hev re axaftinn me, bi feyde xwe bn dib em z bi z yekdu bibnin.
-

got:

127

12

Ser sib beyanek, pit tat, Camr Ji Lawe re got, dixwaze here ser li hinek xizm, pismam nasn xwe bide. L dema nav wan got, derket ku hinek ji wan mirine gelek ji wan j maln wan di ciy wan n ber de nn in. Camr got: - Bi v away be ez panzdeh rojan wan seredr nakim!... Ev i ye, mirov dibje kes bi ser we de nay nae? Lawe got: - Nexr, tn diin. L ne ewqas. Xizm malxezorann min zdetir tn diin. Bi ser pismamn bav min de J cejn heta cejnan, an dema ku dawet, ah nek hebe em tn diin. Camr, bi tebesumek sar ve got: - Ne babo, ez hviya averiyek bi w away ji tu kes nakim, ez bi xwe biim ba wan. Bguman, haya wan j tune ku min berdane, hegene ew bihatanabamin. W ev yek got lxist derket derve. Destpk mala Nesrna kea xaltiya xwe. Nesrn, bi girn ew himbz kir mil w ma kir. Ew j bi rengek sorby bi ermok xwe ji nav destan derxist. Ha). ehwal zarok mr w j pirs. Nesrn bi awak serbilind j re got: ku herdu kurn w di eskeriya azadkern welat de ne, mr w j va ye sal nv e
128

hatiye girtin. Dibjin, heta kurn te venegerin, em w bemadin. Niha ez kea xwe ya heft sal bi kinctin nanpj xwe bi r ve dibin. Mala biray w j ku niha li bajar "K..." dixebite, car baran seriyek l bidin ba e. Ji wir derket mala kur xal xwe. Mr mal li mal neb. Jina w du zarokn pnc-e sal li wir bn. Xaniy xwe n raxist kisil kiribn. Tr tejit ji zarok jina w dibar. Pit hal ehwal pirsn, pirsa mr w j kir, li ku ye i dike. Jinik bi awak pozbilind j re got: - Memur e, li dayir ye...! Camr bi matmay j pirs:
-

Memur e?

Jinik bi awak req bi deng, got: - Bel memur e! i t de heye! Ew n ku bn memur, i y wan ji w zdetir e? Er welle, di saya Xwed hukumet de, midur bank ye j... Camr ku gelek ji away axaftina jinik aciz bb, bi awak bz w lihevket, got: - Midur bank? Ecb e! Mecd kurxal min xwendina destpk neqedandib, awan midur bank ye? Jinik bi tehn ve got: - Bi Xwed tu xizmek ba ! Va biyanyan j re rewa dtiye, tu j re rewa nabn. Ji bo i tu li hember me wiha y kek Camr? - Mesele rewa dtin nedtin nn e, xwika min! Ez melheza w dikim, gelo ji bo i biyaniyan ev ch j re rewa dtine? Bi v away got bi torey derket derve. Ji xwe bi xwe re digot: bguman dest xwe kiriye nav dest dijmin, ji ber v, wiha bilind kirine. L i heq min li ser wan heye, ez ji ber i bi v away bi ik bm? Muinkun e pozbilindiya jinika br wiha li min kir. Bi rast ew i b, te digot tiyatro ye... Min xwe gelek zde tkel kar nav mala wan kir. Te digot ez ji bo er me, ne ji bo sertdan. Ne dr e para belengaz peraniya Nesrna kemama min di v torebn erfirotina min de
129

hebe. Gelek ne xwe e, milek li ser riya heqiy, t bi v away peraniy bibe milek din j li ser riya neheqiy, deriy xr br heta serpit j re vebe! Di van br melhezan de, ba agah w li dorber w nemab. Navek re mirovek qelew dirj hat p, ba ber xwe day, heta ku ser avn w nas bike. Pitre bi awak xwe got: - Ev tu y kek Camr? Tu bi xr di nav ahiy de vegeray. Tu keng hat? Ez i bjim, roj ne ew roj in, mirov ji bo bagahdariya hatin, gazind ji dost hevaln xwe bike... tu awan ? Tu li ku by? Ez gelek bi dtina te kfxwe bm. Pwstiya Camr bi zde melhezek tune b, ku xwediy gotinn xwe yn wek gul tivingan, Osman kevne cran mala xal xwe nas neke. Ji bil v, wan heta sinifa ean a dibistana destpk j bi hev re xwendibn. Pit qasek axaftinn bereday, Osman cardin j
pirs:
- Tu li ku by? Camr ser xwe hejand

pit demek kurt

got:
- Min xwest, ez ser li mala Mecd pismam xwe bidim, l... bi Xwed ez nizanim ez i bjim, xwez ez nema! Osman, bi tebesmeke manadar, li Camr nr titek negot. Camr gotinn xwe domand: - Ecb e! Jina w dibje, Mecd niha midur bank ye. Ez tnagihjim, di demek de ku malek nn e yek j nehatibe girtin an kutin yan j baz nedabe, nexwendewarek wek pismam min Mecd, awan dibe midur bank? Bik casusiy ji wan re dike. Yan i? Ten dib wiha be. Osman, ku h siya tebesuma bi mana li ser lvan mab, ser xwe hejand cardin qet neaxift. Camr bi awak ecbmay got: - Ev i ye, xr e, tu qet naaxiv? Mirov dibje, dev te ber davik ketiye. i ye, di bedel casusiy de nekirine midur bank... ha? Osman gelek bi hdka ve got:

130

 ba e ji ber i? Madem wiha ye, tu dizan. Ji ber qawatiy, ezben! W ev gotinn xwe, wek guln tiving avtin lxist meiya, . Dema Camr ber bi mala meta xwe Xeca ve ket r, h ser xwe dihejand. Pit re tif kir erd got: - Kerm heval min bendxan neheq neb ku her wext digot: "roj roja qawatan e..!" Ser jin di gora bav Mecd de be, ji min re i ye. Ji ber i ez p sivik bibim. K dizane ku em pismam in j. Ji bil v, ez ji deftera gelek kesan hatime xerakirin. K hesab bi min dike, yan hesaba w ji min dipirse. Xwed hez bikira rojeke ztir dest min bigihtiya Kal Hwa, soz qerar bya, d min wan bibira welatek wisan ku sal carek me nav v bajar sehnekira!.. Er, rast ez i ji peran bikim. Ji ber i ez ser xaniy xwe nadim, bizanim gelo ka i l hatiye? Eger kirdar kavil nekiribe, mimkun e ro perek ba bike. Wek bi bra min de mabe, li gor nama Lawe ku 1i min re nivsandib, eqameke fireh li ber re dferbaz kirine v j qmeta w zde kiriye. Ber xwe da r, l ev i ye, tu xan man nay xuyakirin! Tu bj min r a nekiribe. - Hinek xaniy rex w nr. Ev mala Mrza Sed e. Ev anena wan a hilweiya ye, h tu kes dest l neda ye. Ev mala Reey Rncber e, wek do awan b ro j wisa ye. Ev ew kes b, ku ji Amexana jina w re got, bie li ba Kal ser guh xwe l bike ew d bie bang maman bike vegere. Ten xaniy wan nay dtin, tu dibj li ser kaxez bye bi lastk j birine! Ciy w wek nava kefa dest mirov awan e, bi w away rast e. Gelek bi z, ket bi br ku yekem car nn e ciyn wiha rastkir dibne. Ten ro het-neh ciyn wek na mala xwe ber avan ketibn. Qet lkoln lgernek j re naxwaze. Ev ciyn han, xaniyn bi
-

-Na!

131

boldozeran bi azadkirina

rast

kirine,

ew in. Bguman

xaniyn

wan kesan in ku ji aliy dewlet de gunehkar hatine zann. L gelo keng wiha kirine? nallah ber
w wiha l nekiribin! Di dema girtina

w de j bi v away xan kavil kirin adet nebu. Lo niha keng kavil kirine bila bikin, niha wran e. L ji bo i Lawe min p agahdar nekir? Mumkun e newriye binivse. L heta ev meha ku t de nin j, kiriya v kavla han ji min re diand. Wisan dixuy, ev end sal e ku kavil kirine! Ev ew eqama Lawe j re nivsandib ku du xan 1i xaniy w w de derbaz dibe. Wey i zordar kafirbav in, wisan dixuy ew naxwazin ten bi gotin mala xelk wran bikin. Eger b heq sebeb deh sal davtin zndan, mal bi boldozer rastkirin i re ye?! W nefesek ka ji ber xwe ve got: - Ev ciy min Kal y evndariy b. Min ewqas j re got. em dest l nedin. ten em siwax bikin. L ji ber dayika xwe av min ba nedigirt, ez
t de rnim, an dib ez biguherim an j xera bikim ji n ve ava bikim. Kevin bib, qet kir j nedihat. Pere j yn Kal bn. Pit mirina dayika xwe,

avahiyn xwe yn gund firotib. Heq w j heb, by ku titek di dest me de bimne, me pern xwe hem dida kiriya xan. K dizan em t asteng gelek wiha bn! Ez ima naim seriyek li mala Mame Ree Rncber nadim! Malek ba in, di w roja re de, jina w Amexan bi i ryek xwe ge ve xwest b alkariya me. Ka ez herim, bguman byern wan rojan gelek ba bi bra w de ne. Ez j bipirsim bila ji min re bje, gelo Kal awan zarok xwe an, qet maman bi dest wan ket? D li ku dest wan bikeve... k dizane belk Naz pa de vegerabe, maman bi xwe re neanbe! Amexan jineke xwe sohbet xwediy gotinn xwe e. Niha d roka min bi awak wisan qise bike, wek ku qet neqewim be. endn xwe e dema ku dibje: "Bila can te sax be, qmeta mal din tune". Ber bi der ve heleqa der lxist. Sekin
132

heta ku der j re vekin. Di bin avn xwe re j li kavla xaniy xwe dinriya . A ev ciy han, oda wan a raketin b. Di w roja re de, Kal li ser v ciy xwe y han raketib. Wey ew i roj b, bila careke din pa de ney. i b lo? Mirov dibje, kesek li mal nn e. Hinek bi tundtir li der xist, l tu pjn deng tune b. Zarokek deh-danzdeh sal di wir re derbaz dib, ji dr ve li Camr nr got: - Maraol xaltiya Amne li mala Resul Dartira e, kur wan girtine. Eger tu dixwaz ez bang wan bikim? Camr got: - Ne giyan min, qey nake, ez biim carek din bm. Karek min bi w away bi wan re tune! Zarok dikir bie, Camr j pirs: - Kur ba, ev kavla han a kevin, mala k b wiha rast kirine? Zarok hat nzkah l kir, bi dengek hdka ve j re got: - Ez nav w nizanim! L dibjin mala mirovek mezin e va ye qasek e hatiye girtin! Camr her wek ji w bitirse ku kurik bizane ew "mirov mezin" ew bi xwe ye, bi lez pirsek din j J kir: - Ba e, tu dizan ew rz dikann li hember me, yn k ne? - Yn mala Mrza Qadir in. Hukumet dikandaran j derxist da girtin. unk casusek wan li ber van dikanan hat kutin. Dest wan xwe be, gelek mirovek xerab b. Camr, di ciy guh xwe bide bersva kurik, ket br ku gelo Hwa j zarokek wiha zrek jhat ye? Xwez ew li vir bya, d endn dinya min biguheriya! Ji nika ve cardin Lawe ket bi bre, ew j van rojan qet nay xuyakirin. Piyan xwe gotine: "Haya tran Ji biriyan tune", hegene ji bo anna Hwa. dayka w, bi v away terkexem hereket nedikir. Heta Camr xwe ji van melhezan rizgar kir, zarok dr ket ji ber avan winda b. Hviyeke w bi w xaniy bik heb, ew j hilweiya. De
133

guh xwe med. Xwed bike Hwaya w y rasteqn bi z selamet vegere, d hem titek hsan e d ev hviyn w hem bn c.

13

awan av Camr bi Lawe ket, j re got: - Er, bi rast te ima Ji min re nenivsb pit re j negot ku "xaniy te kirine ciy pvazan?" Lawe, pit demek, got: - i ye, tu by taxa xwe? - Ten riya min di wir re derbaz b. L te ima ji min re negot, "xaniy te kavil kirine?" Pit demeke dirj, Lawe J re got: - Mimkun e min ji br kiribe ku ez ji te re bjim.
- Nexr, ji brkirin di v kar de nn e, ji ber i ji bra te ne kiriya xan ji min re bin behsa kiriya xan bik, ima ji bra te bie ku tu bj xaniy te kavil kirine? Lawe, qek neaxift. Camr bi nv ermok got: - Li min bibore! Dib ez bizanim ku ya her ba ak, ew b ku te kir, eger te ji min re binivsanda "xaniy te kavil kirine", mana w ew b ku pern te ji min re diand n te bn dr neb, min hez nekira yan li min xwe nehata. Niha ez tgihtim, ji bo i te ji min veartiye, li min bibore! Lawe, ser xwe kir ber xwe di dil xwe de got, mirov air ba dikir ku xwe bdeng dikir

134

heta xelk bi xwe bi mana i'irn w bigihjin pit re j digot: Ew ji min batir tgihtin. A rast j her ew b ku w kir.
Camr j pirs: - Ba e, ji keng ve wisa l kirine? Lawe bi awak madekir, got:
- Giyan min Camr, ewqas guh xwe nede dirjahiya titan. Xaniy te kavil kirine, d pwist bi keng, k, awan j re nake! Camr ser xwe hejand got: - Tu rast dibj, ba e, ez j naxivim. L ez nizanim ez behsa anna Hwa dayika w j bikim nekim? Va deh roj bi ser re derbaz bn h titek naxuy. Lawe, pit demek j re got: - Heq te heye, li min bibore! Van rojan hinek sergjiyn min hebn, ji sib n de ez l bixebitim. Ba e, ku niha din j hinek hmin e. Camr ciy bi Lawe re biaxive, di dil xwe de ji xwe bi xwe re digot: Titek ecb e, sergjiya i hebna kar zdey i? Ez heta niha j nizanim kar te i ye? Wisa li min hatiye, hindik maye ez bjim, titek te y akera tune. unk tu j wek min beyana sib derdikev derve nvroy ji bo nanxwarin t, ser xewa xwe dikn, seet dr pncan di derve heft heft nvan cardin t. Ed sergjiya i? Madem wiha ye, qet wext te nabe tu mirovek bin p Kal Hwa ve? Ez nizanim ji bo i tu evqas terkexem by? Tu, tu wext wiha neby! Ba e, em d bi hv bin, ka d sib tu i bik?

Nvro wext xarin Lawe nehat xuyakirin. Dema Camr pirsa w kir, jina w j re got: - ye bajar "H ...", d end roj n de b. Bi lez b tu j li vir neby, ji ber v ji te re negot. Pnc roj bi ser na Lawe de derbaz bn. Camr gelek ji taqet ketib, melheze dikir, bi xwe j
135

ecbmay dima. awan ew dikar demek evqas dirj b Hwa dayika w tehemml bike. Ber ew girt b tu arek w tune b, l niha tu manayek di van panzdeh-anzdeh rojn mala Lawe de derbaz kirin, tune b. Her awan i dib bila bibya, dib xemek Ji bo hatina wan bixwara. Ya rast, heta niha, ji bo v kar qet xwn Ji xwe bemedab. Ten ev ji ber sebeb xweiya berdan azadbn b. Va Lawe j , k dizane d keng b? Ji bo i ez bi xwe hewlek nadim? Ez hewl i bidim? K bi gotina min xwe dixe v agir han? Wek aho wan digotin, b "zna" karbidestn asayi esker, kesek ji bajr nikare derkeve derve, ji bil riya qaax, ew j tirsa kutin t de heye. Meh tune bst s kes di v riy de neyn kutin. Vca ger rew wiha be, ez dikarim k binim p wan?.. Di milek de 1 Lawe neheq nn e. L her dib, maew biin gund! Bi taybet di van rojn tkelhev nexwe de ku xelk ji gundan tn bajaran. Qet neb ji bomberan dr diketin. Niha j qet pwst nake ji kes re bje, heta ji Lawe re j. Ten riyek heye, ew j ew e ku bi xwe bie. L awan? Ji bo tirs nexweiya r hem kes wek hev in, l ji bo w di serbar de, tirsa dayira asayi j heye, ku j re gotin, b agahdariya wan ciy xwe neguher, nexasma bi ser tevan de na gundan. Ser van tev rewan de j, her i dibe bila bibe, geleke bie, mirin jyan be j!.. Reway heq nn e, di v riy de ji xwe p ve kesek din t eziyeta v erk bike. Ew yeka dayira asayi got, ten gotin e. Ew i dizanin ez li vir im an min ciy xwe guherandiye? Va du hefte zdetir e ku ez hatime, min hsa tu casusek nekiriye ku p min ketibin. Ger bi sax selamet bie b, ji xwe kesek p nahese, eger b kutin, Ji xwe zann nezanna w wek hev e. Ji bil v, eger Kal Hwa an pit re agahdariya dayira asayi p b ku bi b agahdariya wan w bajar terk kiriye, d i j bikin? Ma qey nakjin! Zde zde ew d w binin bajarek din.
136

nehta

dem ku dizan dema berdana

min nzk bye,

Ji xwe ev h xwetir e! Dest li ser destan qewet Ji Xwed! Ji sib ztir rpj nn e, ew d bikeve riyn nepen bi diz ji bajr derkeve. Dema ew ji bajr derket, d her tit hsan e. Bi xwe, gelek ba arezay riya gund mala meta Kal ye, ne pwst rber ne j y beled e!

137

14

Di sefera Camr de, tirsa her mezin derketina ji bajr b. unk hem ew r eqamn ku ji bajr din der, yan dihatin bajr, di bin avdriyeke tund a giran de b. Ji bil v, li wan ciyn bilind n ser riyan j, kemnn etran damezrandibn. Yn di eqaman de bi "zn" nedin balr demediketin, bi b pirs sual didan ber gulan dikutin. Hefte tune b lan end kesan li ber deriy Seray ranexin. Ev j ne ji ber w b ku kes ksn wan kesan wan binasin la wan xwed derkevin bibin, ev, Ji ber w b ku avn xelk bi v yek bitirsnin. unk kesek tune b biwre xwe bike xwedan van lan kut... Camr, ten ket r li gor eql xwe riya her km tehlke bijartib. L wisa derneket. unk dema ew bi ser epeliyn xwe di nav kaviln ber girek re derket dervey bajr, projektorek tartiy dirand qas e-heft deqqan der dorn w kir wek navaroj. irqniya etran dest p kir. Ca-

mr xwe bi erd ve pelizand heta deng gule teqn sekin. Pit re xwe bi xiland ser zik xwe ghande newalek teng. Ji wir ew ket banzdan heta ku ji hukm gul derket. Roja duyem ji karwanciyan seh kir ku ew ev, zarokek, jinek, du
138

mr s hstir hatine kutin. Dema xelk ji bajr derdiketin derve, d desthilata dewlet li ser wan nedima diketin bin desthilata "L.A.N". Camr her endn gelek caran ew r ban dtibn, l wek yek nenas, her dem ew di ik de b ku a bie. Ev yek j ne ji ber w b, ku deh sal zdetir ser dtina w ya li wan deveran a cara dawn re derbaz bibn, an j ku gundn Kurdistan di navbera van deh salan de j re guher bn! Sebeb serlgjbn ecbmayna w, ew titn bi ser nav de hatibn, ew bn. Yek ji wan ayxann ji ewat, darek ji wan baxan an j pele inarek 1i fewtandin rizgar nebibn ku gelek Piraniya maln wan gundn ku ketibn ser r dirban, yan ber bomban kavil kiribn yan bibn. Hinek ji wan bn bajaran hinek ji wan j derketibn iyan. Camr, roja yekem gelek meiya, ji bil qire qira germaya naveroj, ku w mecbur dikir ji du-s seet carek ber bi kan avek de bibe, tu tit ew neda rawestandin. W ber xwe dab r ten me di hi w de heb. var, w ber xwe da gundek ku end malek t de mabn derneketibn. Ew j ber beyana sib, bi xwe bi mal heywann xwe ve din nav newaln kr di nav dar deviyn der dorn avahiyn xwe, heta roj di ava, ji tirsa bombebaran nedihatin. Dema roj di ava, pit re dihatin gund xwe. Dema Camr ket gund, hinek ji wan n hatibn mijl agirkirin, xwarin kirin nanpehtin bn. Camr du palas ji malek xwest serban mizgeft. Xwarin nan man xwe dendst

caran, dirjahiya riyan ji rwiyan re kurt dikirin.

ewitandibn. Be piraniya xelk wan j muhacir

dest bi xwarina va xwe kir. Gelek ji w fikra xwe kfxwe b ku nan pxwarin li gel xwe anb, hegene ew d bya bar li ser van gundiyn reben feqr mal li wan hat ewitand. W para xwe ya sib j hilda, awan bya, d wext vek dereng xwe bigihandaya Gulan, d v li gel Kal Hwa bikira... Dema Kal Hwa hatin br, a
139

 ecbmay ma ku ser sib heta niha nehatibn bi bra w ger hatibin j, ewqas dqeta w nekiandibn! Bguman tirsa r, melheza pirskirina dewlet, bdeng di ch de hitina mala Lawe, kavil, malwran, tkna r banan, eziyet kenca li ser xelk t de dijiyan, mjiy w tej kiribn, bi awak wisa ku dikirin c ji Kal Hwa re j nenlin. av xwe li lehf, doek balva xwe ya gilover gerand, ku heta w dem ji ber acizbn birtiy dqeta w nekabn. Balf, ji qirjiya xwdan, toz xubar hatib molekirin, nedihat zann reng ry w ya ber i ye. ar rexn lehfa w, ji aliy kirjahiy ve hatibn abluqe kirin. Betan lehfa w ya sor, du-s ciyan de dirab, pembyek gewr ji knn lehf derketib der. Piteka w j, ku ji qumaek kesk b, tk b end peln gewr n ji ber rijana titek an mza zarokan, p ve nex ekiribn! Kulava bin ji tevan paqijtir b. Ten ciy end skann ay yn danbn ser yn end ewatn cigar p ve diyar bn. Qirj pstiya van nivnn han, wan rojn hukum dan birin zndan bi bra w xistin. Wey i nivnek qirj ps dan! L ji wan nivnan re qet xem tune b. Ew girt b li gor dewlet gunehkar b. Cil nivnn qirj, beek jl cezay w b. L ev gundiyn belengaz feqr, li gor xwe li gor hem nesaban bguneh azad in, ji bo i div ev hal cil nivnn wan be? Qet dr nn e, yn dan min, nivnn wan n her ba paqil bin, ji bo mvanan hildabin. Berkennek tahl xwe berdan ser lvn w. ax iqn inara mizgeft ya pr, bi ser ban mizgeft de tewiyabn. Di wan demn h xelk ji tirsa firokan gundn xwe vala nedikirin, bi roj dib siyek xwe ji wan kesn ser dik, fern limj ber dev hewza ava bin rdinitin. L, varan xem kulek bi n dixist dil mirovan an j qet nebe w var li gora Camr wisa b. Pit re ciy xwe raxist. Serban li ber b, heta kar berika xwe dirj kir, l melheza "cy cema'eta" du-s nimjkern serban, bn sebeb ku ji siya pre inar
140

dr bikeve. Tk ten riyek di gir- hember w ve dika dihat nav gund. Wisa dixuya temam avahiyn w gund, xwe li ber w gir veartibn. unk xelk, wek karwana mryan bi pez dewar, jin zarokn xwe ve t de dihatin nav gund. Heta tartiy bi ser de girt, saniyek avn xwe j neda alk, ger endn, gelek caran bi xeyalan ewqas li wir dr diket, tartiya ser w dirb riy deyne milek, heta qurm sitor inara ber avn xwe j nedidt. Mirovek nimlker ber bi w ve hat, wisa dixuya tniy deng behsan b. L Camr bi awak wisa sar bersv day, fesala rnitin j neket, her bi piyan ve yek-du pirsan j kir lda ba hevnimjn xwe, tenra xeberdan vxistin a xeyal xistin ger. Camr j di destpk de bi qasek guh xwe da wan, l qasek n de taqeta w nema. Ser kulav ya jr pa bi plavan ve ser dan ser pal da. Pit demek xwe gevaztina v mil w mil, ew bi lez rab balfa wek bangirdan ku ji ber giraniya w bin axn inar de b, an. Qasek bi nizm kirin pan kirina w ve mijl b, pitre w ser dan ser pit end caran ser v tenit w tenit xwe veghestin, b deng b. Gelek ser de ne, eks carn din xirn p ket. Dema hiyar b, hv rimek zde bilind bib. W xwe idand nvnn xwe bir mala xwediy wan. Her endn reyna san nehitin, wek hez dikir, bdeng txe ser dwara nizm a serdera xan mil r bigre here. Hv di dema xwe ya arka syem de b, bi trja xwe ya zer xumam, det iyan ron kirib. Dar ber tkel nav siyan bib, ji dr ve wek gir iyayn bik dihatin ber av. Gelek strkn pik dr n asmanan, ji ber roniya hv nzkahiya beyan, ji ber avan winda bibn. Ten end strkn ge n v mil w mil, penn xwe li penn hv dixistin. L bi hereketn xwe yn zde lez n li ber avn belek a hv, te digot zarokek bik n ye, bi kincn n xwe dixemilne. Dinya hnik bdeng b. Ji bil deng
141

piyn w ku zde dihat guhn w, ten dengek dihat, ew j deng qireqira bdengiy b. Di
bikatiya asmann bser bin, strkn bhejmar, rojn bor, rojn b, ore, jiyana w xelk ya bi xwe dikir... Hd hd hi w dihat ser Kal Hwa hev aloz de ku xelk ji gundan baz didin bajaran, nedib Lawe bihta ew bn gund. Tu gundiyek belengaz bare c warek ji zarok mala w re maye ku bi ser v de j, mvanan bihewne! Bguman, mimkun e Lawe ji wan bezar bibe. Heq w j heye. Van qas demn dirj de bik gelek aciz kirine. Bi gotin xwe e, mirov deh salan xizmeta jin zarok xelk bike. ji tevan ne xwetir j ew e, tu i tit ji wan re bik, tu nikar wan wek ku tu dixwaz dilxwe bik... Ji nika ve xeyalek hat br dil w givat. Qet dr nn e, ew j wek hem van gundiyn han bi roj gund vala nekin nein iyan, nepen newaln der dorn xwe! Li gor v, ro j av w bi wan nakeve. Madem wiha ye lezkirin b feyde ye. Ev yeka han ber bi bra w bihata, ewqas z ranedib b tune xwe ji xew nedikir nedib kol ev. Va gundek n hat! Div ez xwe li vir mijl bikim ku pit rqjavay bigihjim avayiyan. Ez i bikim, dibe ku ez her ji nvro ve wek qazek kor tk ten bi ser xwe herim gund? Camr, bi carek, ji w kit zrekbna xwe sist b. avn xwe kiribn dirba r dimeiya. Car baran, germiy ew mecbr dikir, ew ber xwe bide bin siya darek li rex r ku di w nav de h dest dijmin negihitiby, aciziya xwe ser xwe hilde cardin bikeve r. Wexta xwarina nan

emn cennet tn guh mirov. W melheza din,

w de j re gotibn, ev deng xurmniya

ji xwe bi xwe re digot: bi rast demek wiha tkel-

nvroy ya dereng b, bi awak ecb nedt,

ayxanek neewitand nat xuyakirin. Di seranser r de, hem ayxanan wran kiribn. Ew n dest dewlet gihitibn ewitandibn yn dest wan negihitibn j bi firokan ji asmanan ve bomba142

ran agirbaran kiribn. Bi awak destlneday ayxanek wiha di vir de, li gor Camr titek ecb b. Dema ber bi w ve , dt ku hem melzemeyn ayxan Ji end qenepe, kurs, sergnn belav welav agirdaneke sar u cemid ne. Ji ber xwe ve bi dengek hinek bilind got: - ayxana i? Ji wan ayxann hatine kavil kirin wrantir e. Dil min p xwe b min got ez ayek vexwim! Ew li ser qenepek rnit dema w xwest pal bide, deriy odek di nav ayxan de dt. Ji ber v, rab ser piyan xwest bizane gelo ka ev i ye. Dt ku zarokek taz y qil rt ser avn w rt, destn xwe dane ber avn xwe, mil r girtiye, dixwaze bizane, gelo ew deng i mirov b hat. Camr v yek firset zan got: - Kur ba, ji bo i aya te tune? Zarok di ciy bersvdan de, bi lez vegeriya hindur od. Gelek di ser re derbaz neb, w dt, jinek ciwan ji der ve, nv ser xwe y pay derxist der bi awak gelek bi tirst v mil w mil xwe nihr. Dema dt ku yn ew ji wan ditirse nn in, ew hat di nv der de sekin bang kir: - Ew k ye? Camr, pit vegerna zarok hindr, Ji ber bhvtiya ayvexwarin xwe li ser qenep dirj kirib, heta 1i ber deng jinik ser xwe ranekir, hevdu neditin, pitre got: - Ez im xwka min, ez rw me min got eger aya te hebe yek du ay bid min! Jinik ber bersvdan, axnek ka bi nrneke xem kul, li ser heta bin li Camr nihr got: - Fermo were ser jor, ez niha ji te re ay bnim. Camr, wek xrek l bikin, bi tirs pirs: - Xwk, gelo hkn we hene, tu ji min re bixan yan bik hkeron? - Bel hene, tu awan dixwaz?
143

- Eger ji te re zehmet nebe, ji min re hkeron xwetir e, l tkelhev neke. - Ba e, ser avan.

Ew qasek sekin pirs: Wisa dixuy kek min xelk van deran nn e? Camr, dikir bipirse ku tu awan dizan, l pit re ji w yek tirsa ku dirjkirina axaftin, w nzk jinik bike, ku ew ne ten hinek sivik heta ciwan j b. Ji ber v, ser xwe hejand bdeng b. Ber bi axaftin re ew hat nzk wan kursiyn ber der od li ser a her dr rnit. Jinik j bi ay ann hk kirina xwe ve mijl b. Ewqas bi ser de ne, bi tewek li gel du-s pere nan li ser sniyek teneke ya kevin, an ber. Bi xwe j li hember, li ser kursiyek rnit. Ew h ba li ciy xwe rnenitib, j pirs: - Kek, ez nizanim tu ay bera hez dik yan ez pitre ji te re bnim? - Dawiy batir e. Qasek bdeng bn. Di v nav re, du se bi mil xwar gelek bi nevsok ber bi Camr ve hatin. Camr, w dem li ber pariya nan birina dev xwe re, xeyala w ber bi Kal Hwa de b, heta koikan ew kirin tengiy xeyal bi ser de qut kirin. Koikan mil xwe j re gij kirin ser xwe hildan ber bi asmanan ve zriyan. Camr, bi naar perek nan avt ber wan. Li ber xwe ve w
got:

got:

Jinik, dixuya ji bra Camr b, ji nika ve

Wisa dixuy ew gelek bir ne.

- Rbar hatin nn me nemane, em j ew j bir mane. Ger bi v away here, em tev ji biriyan bimrin. Tu yekem kes di navbera hefteyek de ku y av me p dikeve. Heta mr min nehatib girtin, h batir b. L pit ew hatin girtin, ez naikirnim Xwed 11 min negre, deriy rehmet bi ser me de hatin girtin. Eger bi v yek j bisekine hn ba e! Ez ditirsim wan bikjin ayxana me j biewitnin.

144

Van gil gazindn jinik dil Camr ewitand. Bi awak kul kerb pirs: - Mr te ji ber i hatiye girtin? Jinik, demek dirj sekin ba li Camr nr, sya ayxan ku hinek ciy w tar kirib, axnek kea got: - Ji ber bedbextiy ji aliy "L.A.N" ve hatiye girtin! Camr, li hember xwe tkelkirina v kar han gelek pomam bib, unk seh kirib ku "L.A.N" xelk ji ber i digre. Li gel v j. bi awak ne jidil pirs: - Ji ber i girtine? Jinik. wek averiya v pirs bike yan gelek caran j hatibe kirin, bi lez got:
- awan? Ji bo ku ayxana we nehatiye xerakirin, vca guneh we i ye? Yan Ji ber pirs yan J bersveke dev w gir bide, hatibe br, iqas di w xeberdan xaftir dikir, jinik got: - Dibjin eger hn casus nebna, dewlet d ayxana we J xera bikira! Vca tu bi Xwed, ev reway xeq e? Pr meayiq bi me ve bidin ez, mr min hers zarokn min negihjin var, eger me xerabiya ore xwestibe. Ji xwe, eger em bguneh in, bila bela ser sebebkarn me de bibare. Ez bi xwe dizanim, tiliya k di v kar de heye. Qey nake, Xwed ah bizina kol li ser bizina axnahle... Herdu bi hev re bdeng bn. Pit demek, jinik j pirs: - Ez niha ay ji te re bnim? - Er bi Xwed, l bila gelek giran nebe. Camr, aya duduyan vedixwar, jinik got: - Gelo tu cigare nak? - Bel welle ez dikim, l wek titek ji bra min be, ev j nana xr ye, ger wiha be, ez dikarim dev j berdim xwe ji v belay rizgar bi- Ji ber ayxana me nehatiye xera kirin! Camr, ji ber xwe ve got:

145

kim!

Jinik bi pkennek ermok, xwest biaxive, l Camr bi awak fedkir got: - Li min bibore! Fermo kerem bike, pakta cigara min ji te re.

pakt ixat kir ber tenita xwe. Camr, dixwest pirsa ciy av bike ku dest ry xwe bio. Ji jinik pirs: - Bi rast xelk li ku dest xwe din? Jinik rab, piek sabna li ser pakta cigarek kevin hat dann, j re an got: - Here ser kaniy, va li pit ayxan ye, bi v coy ve here, ew d te bibe ser. Camr dema ji desttin vegeriya, melheza jinik dikir. Keweke gelek ba e, dest mirov xwe bikeve, av li ser venaxwe. Sipehi ye j. i? Sipeh? Guneh j t, mirov nebje, reh sivik e. Ev tenhaya han j firsetek ba e ji bo ew kesn bi titn wiha digerin. Ya ba ew e ez biim. Ne bi Xwed, eger pere spalek hebe bide min, ez bin v dar tya han ser xewa xwe biknim dema esr bikevim r ji tevan batir e. Bin v qireqira germiy, ez bi ku ve biim? Riya min tev li ser hev seetek maye, ez ser v mil bikevim v baska han a dirj bibrim bigihjim avayiyn wan. Her endn mala xaltiya Kal li mil din gund e, l dema mirov giht gund li wir t hesb. Jinik berik balgiyek paqij j re an pit re j re got, tu biniya siya ayxan rakev batir e, ji derve d m te bixwin. Ber ku Camr dev xwe veke, qjna girna yek ji wan zarokn w, dayk ber bi od de bir Camr j bi lez xwe gnande bin dara ty, destmala xwe avt ser avn xwe xwe dirj kir. Dema deng jinik zarok sekin, w nedizan ka awan ew d rakeve. P w xwe bi xew dan, l beyhude b, xew re ne. Jinik j ku li ber ser sekin b, xwe zivirandina w firset zan got: - Rabe, balafir hatin li ser me difirin, Xwed me
146

li ber w, w j bdeng hilgirt. Cigarek j vxist

Wiha got pakta cigar ixat avt ser masa

biparze! Ez nizanim biniya dar ba e yan na? Li gel v j, min kiriye adet dema ku balafir tn, ez dest zarokan digirim tnim biniya v dara tya han. Mimkun e ciyek xerab nebe, pez dewarn min ji derve nn in. Dibjin heywan, karwan titn wiha ji aliy balafiran de batir tn xuyakirin.

Camr, dema dt mesele girng e jinik j biryar daye nehle ew rakeve, bi naar rab, dest avn xwe t ji bo webal ji xewrabn tke sty jinik, j pirs: - Ev i ye, te ew anine, tu biy? Bi rast ew gelek qirj in, reway heq nn e, ev kan ava han li berdest te be zarokn te j evqas ps bin. - utina i biray min, balafir hatine balafir, va ye hatin ser me. Wey xweliya din ser min, ev gurmna bomban e. Guhn xwe bigre, guhn xwe! Eva didu, Xwed dizane, mala k wran kirin. Li gel van xeberdanan, deng firokan zdetir nzk bn heta ji nika ve, zann ku ser ser wan re derbaz b, heta jinik ser xwe j tewand, wisa dizan ger wiha neke d ser w bikevin. Qjn gurmna firokan h ji guhn wan derneketib, cardin hatin ser ser wan re derbaz bn. Bi derbazbna wan re, du gurmnn mezin ew t gihandin ku bombe li nzk wan ketin erd. Ji bil y, ji ber ciy wan y al di der dorn xwe de titek nedidtin. Jinik bi gurmna bombeyan zarn kir got: - Way malik li min wran be, welle ayxana me b. av hesdan... mil zarokn xwe berda wek dnan ber bi ayxan ve baz da. Camr dest xwe avt ku bigre, l negiht, ew wek gul tiving bi w away . Ewqas bi ser de derbaz neb, cardin vegeriyan v car ji piy ve bi etran ketin rtin dawiy bombayek berdan ber xwe dan r n. Ev n han hem bi ser hev, end deqqeyek kan. Camr, mil zarokan girt, y bik di landika ber kaniy, di ch de ht. Dema derket ser bilindahiyek, l nr ku wisa li ayxan
147

kirine, kevir 11 ser kevir nehtine wran kirine. Li ber der w j jinika xwediy ayxan ser dev ry xwe ketiye erd. Camr wisa zan, w ji bo xweparastina ji bomban ser dev ry xwe avtiye. Bang w kir: - Rabe, xoka min, bombaran nema! W dt ku tu hereket t de tune. Ber xwe da bal, l nr, bombeyek mriya pita w ikandiye w breh kiriye. Du zarokn we ku di temen het deh salan de bn, ketin girn zarn. Camr di ciy xwe de, end deqqek wek dar ik ma sekin. Pit re la w vegerand ser pit, dt, di dest w ya girt de ksek heye. Tgiht ku i bye sebeb kutina w. Bguman end dnarek e hildaye ji bo rojn xwe yn re! W di qul derz dwarn ayxanan de veartiye niha tirsiyaye ayxane kavil be yan biewite keda w bie ks w va ye, niha j liyana xwe di w riy de da. L niha Camr d i bike? Nikare here v la han van zarokan ve li vir bihle. Ew di van melhezan de b v mil w mil dinriya, dt la s mirov ar heywanan mil din r ketine. E madem wiha ye, firokan ew rw dtine v faca han qewimandine. Qeza, bela hln dewlet ser w hevaln w de be. Camr yek ji wan zarokn li ser la dayika xwe digiriyan, pirs: - Qet pismam, xizim kesek we li van
nezkahiyan tune?

Zarok bi kelegirn, 1 re got: - Mala bapr min li N..." e. - Ba e, eger nzke here bang w bike, va ez j d biim zarok rmij bnim vir.

148

15

Dema Camr ket r, h du seet nv roj mab. Hem ev byern han, di navbera end deqqeyan de qewimn. H di nav a gjiya byer de b. W yn hatibn kutin nas nedikir. L mirina w jinik ya ji nika ve, li ba w ji tev jiyan, lawn, xem, hv daxwazan zdetir b, wek titek w gj kirib. Xwez w ew nas nekira, w j wek ktiyn din d daxek b c daniya ser dil w biya. L niha, pit naskirina w, her endn heta mir j nav w nedizan, l heta rojek jiyana w hebe li v din, ew w ji br nake. Daxa wan zarokn sava, d tu car ji dil w dernekeve. Xwed dizane mr w maye yan miriye. Bi rast, bi bahayek gelek giran, dikare bgunehiya xwe spat bike! Teh, iqas giran li ser rnit! Jinika belengaz awan xwe ji bo s dnaran da kutin! Li ba w wisa b, bi wendakirina wan s dnaran d bibe parsker, nedizan d bibe sebeb xwna w. Camr, di van fikir melhezan de b, ji iy, di mil w y rast de, hatina ar-pnc mirovan dqqeta w kiand zincrn bra w qetandin. Dema qasek din wan nezkahiy l kirin, w dt ku ew pnc ekdar in. Her endn dizan ku ew kesn di
149

van iya baniyan de bi ekdar in dijmin dewlet ne, l deh sal jiyana zndan wisa li w kirib, ji hem ekdaran bisilike. Ji ber v, by v ji br bike, gavn xwe firehtir mea xwe siviktir kir. L hewildaneke bfeyde b. unk riya ekdaran di piya w de dihat ser w riya ku ew d t de bie. Hv j nedikir ku ber wan ji w duriyana wan digihne hev, derbaz bibe. Ji ber ku, riya w hevraz y ekdaran j niv b, her dib rast yekdu bn. Melheza veger kir, l ima? Ji ber i ev tirsa han a bch ketiye ser? Ev ekdarn han, eskern azadiya welat in, pols eskern dewlet nn in. Tebessmek ermok ket ser lvn w w bi daxwazeke akera mea xwe giran kir. L ewqas zde bi v away ser w biryara xwe nema, cardin ket mea bi lez, nexr, ket ji r derketin, te digot ekdar 1 ber bi w ve tn, car
dikirin. L pitre, cardin dlketin pber hev hev didtin. iqas di li hev nzktir dibn. - Nee, heval! Yek ji wan bang Camr kir. V yeka han j qudum taqeta dest piyn w ikand. W ne dikar bimee, unk ber ku bisekine mecala w y me nemab. Qas mirov av xwe bigre veke, gihtin bal w kirin bin abluq. S kes ji wan xwe dan erd lula tiving ber bi w ve kirin diduyn din j ber bi w ve n. - Tu k y, heval? Bi ku ve di? Destn xwe hilde! Camr, gelek xebit heta ku bi dengek blerzok btirs bje: - Babo, ez yek rw me, ez herim gund Gulan. Herdu ekdaran bi hev re dest bi ken kirin yek ji wan got: - Bi Xwed titek ba e. Tu lan ewit dihejmr yan xaniyn kavilkir? Camr tnegiht ka mirov i dibje, Ji ber v, nezan ka ew d awan bersv bide. Camr bi ecbmay di navbera wan de sekin avn xwe li wan gerand, ku bizane ka gelo henekan p re dikin an
150

baran ji ber gun, newaf deviyan yekdu wenda

ekdar yekem bi awak torey qr kir: - Biaxive, em bizanin ji ber i dev te wek davik hatiye girtin? Rast bje, tu k y di ku? Camr, iqas di, hn zdetir ji tirsa dor ber xwe digiht, heta kar bi awak jndar got:
- Nav min Camr Bayiz e, ez herim gund Gulan, zarokn min li wir in, li mala xaltiya xwe ne, wan bnim. ekdarek bi nerm J re got: - Heval, tu yan gelek ker yan gelek zanay! ekdar diduyan j hilda got: - Yan J tu me ker dihesibn! ekdar yekem got: - Bel. yan J tu me ker dizan! ekdar diduyan got: - Qet dr nn e ew casus be Ji aliy dewlet ve hatibe andin ku bizane ka gelo netca bombarana wan awa b? Y yekemn got: - Bel, qet dr nn e.

titek din?

Y syem, ji ciy xwe y nepen ve qriya got: - Bik guman ew casus e. Em ji ber i ewqas diin ser?

Xwe bidin milek ez w biklm qurbana gulleyek! ekdar yekem, gelek lome li ekdar syem kir got: - Ji bra te ye, hem bi ser hev pr b, ku ji me re gotin, nabe em casusan blkjin, div em bibin qerargeh ma-

lumatn ji jiyana w qmettir j bistnin, w ax, eger bixwezin em bikjin. ekdar bdeng ser xwe kir li ber xwe. Camr j wek tu tasek ava sar ser bik, wisa l hatib ji ber xwe ve digot: Ev i ye? xewn e yan rast ye! Casus i? Kutina i? W xret bir ber hem jr taqeta xwe ber xwe da ekdar yekem j re got: - Biray min, nav min Camr Bayiz e. Ez n ji zndan derketime, va deh sal min b, ez girt bm. Ez li ser kurdtiy hatibm girtin. Jin kur min va meh nvek in ne gund Gulan ji bo serldan, mala xaltiya w li wir e, ez herim wan bnim bajr, d ez ne casus im, ne masus! ekdar, ji w xortir bn, ji ber w, mimkun b ku nav
151

Camr Bayiz seh kiribin, Ji bil v, li ba wan, eger derew ji gotinn w nedibarn, kert yan dnt j dibarn. L ev yek j heb, Camr gotinn xwe ewqas Ji dil bi bawer digot, herdu ekdarn nzk w ketin dudiliyek ku ev mirov han casus nn e. Qet nebe, nabe casusek evqas ker be! Camr dt ku ev bdengiya han zdetir bawer j re peyda kir, got: - Qet gotin j re naxwaze, hem bi ser hev, ark seet ji vir dr e, ji bo rast derew, bi min re wer in! H gotina xwe temam nekirib, yek ji wan ekdarn j dr.jregot: - Qet tu mana t de tune em guhn xwe bidin van gotinn bereday. Niha, li gor min, tu guman t de nema ku ev mirov han casus e. Dibjin kurd bide xeberdan, ilovekirina xwe bi xwe dike! Dibje ez girt bm min n berdane, Ji ber i berdane? Berdane ku casusiy Ji dewlet re bice. Eger i girtiyek xwenefiro welatparz heye, dawiya deh saln zndan, dewlet w bine vir, di nav cerg ore? D yallah, ger em dibin bibin, ger em dikjin bikjin! Hawar bi Camr ket qjiya: - Bab min, hey di riya Xwed de, di riya pxember de, Ji bo i hn d min bheq sebeb bikjin. Ez dibjim, bi min re werin gund, eger min derew kir w ax min blkjin. Zarokn min 11 mala Mam Prot in, bik hn nas dikin. ekdar yekem bi torebnek temam ve ser Camr got: - Bibre van gotinn kert! Ser te di gora bab wan de be, kern wek te dinin ji bo casusiy. Va ye Gulan mehek e bi bombaran kavil kirine, dar li ser keviran nemaye mala w Mam Prot ku tu dibj, ne ten mirov, rehek

jndar j j nefilit la kesek j j nehat dtin. Ber xwe da hevaln xwe, got : Rabin em w bibin qerargeh! ekdar yekem h gotina xwe xelas nekirib, Camr ber
bi w ve hat. Evqas ji nika ve ber bi w ve xwe l nzk kir, ekdar ketin ik ku d ew r ekdar diduyan bike ku li ber disekin. Ji ber v, y yekem xwe j dr kir, wek k bilind b heta kar qondaxek tiving

152

ghande navmil Camr, ten bi yek bejna xwe dirjbna erd w rizgar kir.

Dema hi Camr hat ser, p neket br ku li ku ye. Wexta w xwe tevda navmil w test bi arhan kir, ewax serphatiya w ket br. Li gel v j, byer ewqas ne xwe bitirs b, xwe bi xwe J bawer nedikir ku ka gelo ev byera hat ser xewn b yan heqqet! "awan niha hem ew hviyn min di avgirtinek de ji dest min n, Hwa, Kal, serbest, serbilind j. Ne ez bawer nakim, ne xelk ne Xwed evqas dilkevir bin! Ev tev felaket, dert, bela kul bi ser hev de, bi yekcar bik dij kesek tk ten y yek bguneh! Ne ne, ev dtv yan xewn be yan derew. L ji bo i derew be, ji ber i armanc, ew ekdar ji min re derew bikin? Ji bo armanca min bidin kenc! L ne, ew mell, sist mltbna Lawe j nann rastiya v felaketa han bn. Bar belengaz, w dizan i qewimiye. l dil w nedigirt ku ji min re bje. Min J p danb ser sityan. Bik ev sefera dawry j her ji ber v b ku xwe ji min dr bixe, heta wek xuyaye, serokaniya malwraniya min dizan! Ji bil v, ez tu manayek di hereketn Lawe n ecb de nabnim. Dema min behsa nav Hwa dikir, reng w zer dib. Neyse, niha ev tev gotin in, ez i bikim? Ez xwe awan ji v belay xelas bikim? Wey giyana min Hwa! Bab min biray min !" Qirika w tij girn b. Rndikn hr hr ji avan dibar. Ji ber i ew n? Ji bo i ew n gund? Mala min wran kirin. Xelk di van tkelhev aloziyan de Ji gundan diin bajaran. Bi bext min re, Kal ji bajr die gundan. Die mala xaltiya xwe. Mala xaltiya te kavil be, wek awan kavil b. Dibjin la kesek nehatiye dtin! Off Xwed, niha gora wan J tune ku ez herim ser tr tr rndikan birjim. Bi Xwed mirinek nexwe mirin. W dema ku ez bi xwe ah hatim berdan gihtim wan, ew 11 ber bomban hatin pere pere kirin. Bi rast dijminek beref bmerhemet rast me hatiye. Em J bdeng in, axir tu bi Xwed, ev i er e! Heta keng malwran? Heta keng baret? Ser xwe hejand got: Ne, ez ji gotinn
153

xwe pomam im Xwed! Wisa dixuy v felaketa han a ji nika ve ya dilewit, hi min j serbin kir. awan ez di v er de titek nn im? Ma gelo ev nn e ku Hwa Kal t de n? va ye nake ku min j di nav xwe de, mirovek xerab neba bide nasandin. Ev girtina min
erm sernizmi ye ji bo tevan, awan dibe min bigrin!

Min deh saln lawniya xwe di v riy de, di bendxan de derbaz kiriye. Di i mezheb baweriy de rewa ye ku min bigrin. Ev zulm e! Tev guneh van zarokn bik in. Ev zarokn han n bik, guln ore ne, lawn gel in, hviya rojn bne. Hwa can, ez bi ku de diim, melheza i tlt diklm, tu t ser br hi min! Kuro awan, awan tit wiha dibln, awan zulmek wiha dike? Nexr, nexr, ev tev gotinn vala ne. awan dibe ez bi gotina van zarokan bawer bikim? Ew keng ciy baweriy ne, bi taybet di meselek wiha giran de. Ez bi xwe p wan de herim, eger ser min j t de here. ez xwe bigihnim bingeha v kar. L eger Xwed neke, nemabin, ez deng behsn rast ya mirin veartina wan bizanim, ji v mijmrana dudiliy rizgar dibim bigihjlm hviya dilek bhviy. Ez bimirim, dayika min digot: riza, rizay Xwed ye. Ez riza J nebim, ara min i ye? Her div ez bjim riza, Xwed v yeka han di qedera min de nivsandiye! Kes ji dest mirin xelas nabe, ne xasma yek wek min bare j! L v girtina neheq ez gj erpeze kirim. Va din n tar b. Bik d kes ber bi min de nay. Ne, qey ew min di biriyan nakjin, her yek d b, titek ji min re bne. Ez j re bjim, min bibe ba mezin xwe. Li ku dibe bila bibe. Yek nas bya ba b! D li ku nas min hebe? Ez nizanim, kesn di temen min de mirov dibje, tev qir ketiye nav wan, mirine, hatine girtin an bazdan n. Ew di van cure melhezan de b, deriy oda w veb. Mirovek ket hindur, nanek gilover dulikek av di destan de b, J re
got:
- Min va te ji te re aniye. Me tevan v vara han nan ay xwar, tu j wek me! Camr, hd hinek bi dilewit, j re got: - Ba e bab min, ji ser me zde ye. L ka tu ji min re bje, d keng pirsiyar ji min bikin min berdin? Belk ez herim titek ji zarokn xwe bizanim. Di riya Xwed de

154

hn d xrek bikin, ma hn ne kurd in? Kurik by titek bje, derket der der pitve girt. Te xencerek li Camr bida, xwn j nedihat. L i heye, gelek di ser re derbaz neb, kurik hat ji ber der ve j re got: - Min pirs. dibjin, pirsa lkolna mesela te d du roj bike, eger heta w ax ew nehat, ew d te bibin bal. Her neyse, eger tu bguneh b, qet bila tirsek ji te re nebe! Em gelek caran toba gunehkaran j qebul dikin, em ewqas dilfire ne, Ji ber v, cezay te, zdetir bi te bi kirinn te ve girdayi ye! W bi v away got, der pve da . Camr, di rewek ewqas xerab de b, heta nekar bersv j bid. L bersva i? Nedib mesel di destpk de p re biaxive. av wan birije, avn min J birije, tu dibj jna min diparz in "... te riya Xwed de xran dikir..." 'emr te nemne mrik! Nexr, pwst e ez d tll bikim, unk ceza nadin bgunehan! Wek ez nezanim ka we xwediy ayxan y belengaz awan bheq sebeb girtiye kiriye zndan! Kuro, gunehkar bgunehkariya i? Bi end sond heye ez bixwim, hem desthilatdarek li hember rast feqry yan korr yan kerr in.

155

16

Pit du rojan, wan Camr ji bo lkolna mesela w birin gunrie Navdolan. Her endn, di destpk de akera b ku ew tundgirtin, birin anna Camr titek br bc b. L v yeka han, di netc de tesrek kir ser jyana w ku di wan deh saln zndan de j tesrek wiha l nekirib. Wexta xwarina nvroyek dereng b, ew gihtin gund. Di r de Camr gelek bhnteng aciz b. unk i kir nekir, nekar herdu muhafizn ekdar n p re raz bike ku destn w di pit de gir nedin. Ji ber v, di muddet du-s seet rwtiy de hewil dida ku di nav tu avahiyan re derbaz nebin ji Xwed hv dikir ku kesek p nehese wan nebne. Pln v hsa w ya han, heta di zde dib. L giran dihat w erm dikir, girt destgirday hzn "L.A.N" be. Di muddet deh salan de, bi kelepekir mirovn ekdar p re dibirin diann, l qet titek nedihat br qet xema w j neb, v dane ciyek, heta hinek caran serbilind j dib ku bi v away di nav boahiyn xelk de dibirin. unk ev girtina han, nana welatperwer mraniy b. L ya niha, her endn bheq sebeb j b, l li ba xelk nana
156

xiyanet nemerdiy b, ji ber v, l giran dihat! Beyanek, pit xwirniy, du muriafizan Camr birin ba hakim. Hakim, kurek ciwan sersor bejinkurt qelew b. Ewqas bi ser hev b rawestandin Camr da ber guln top pirsan, gelek nemab ser l gj bike bi xwe j t gjiy be. Li gel v j, Camr her end kir xebit nekar bi w, pit deh sal girtin anna xwe ya ji bajar "..." di v nav re derketina w li bajr, hatina nav naveyek her girng y er, bide qebul kirin ku bi daxwaz hviyeke xerab nebye. Ji ber v, hakim biryar da, bi girt bimne heta ji komta bajr bipirse di derheq aktvtn w de raporek j re binin. Ev biryara hakim a derheq w de, dest piyn w sist kirin ber bi w de berdan. Camr gelek rica ji hakim kir, dr dirj behsa bguneh pakiya xwe j re kir. L dawiy hakim j re got: - Ba e, tu carek ji derve bisekine da ku ez bikarim kar te kurt bikim bizanim belk areyek j
re bibnim! Camr li ber

rnitib. Muhafiz w y ekdar j li hember w sekinb. Camr bi lez dest xwe kir paxila xwe, paktek cigare derxist ji muhafiz re got:
-

dwarek

li ser

tondikn

xwe

Musaede heye ez cigarek bikim.

Muhafiz bi serhejn j re got: - Tu hez dik sed cigare bike! Eger bi min re hebya min d j bida te, l ez cigarek nn im. Herdu bi hev re bdeng bn. Dinya ber bi germiy ve di. Roj dab dwara Camr li ber dabn sekinandin siy l xelas kirib, v yek mrik muhafiz j kirib tengiy, ji ber v, ji Camr re got: - Rabe, em ciy xwe biguherin, d kr rnitin nay. Em herin mil din ber siy! Camr bdeng ket p n ber siya mil din. Ji nika ve muhafz, ku dixuya ji Camr batir guhl bib, got: - Rabe, ez bawer im hakim bang te dike. Dema ku pirsn rast b. Hakim ji Camr pirs:

157

pmergan

Tu kesek li bajr nas dik ku peywendiya w bi

re hebe?

Camr hinek fikir, dikir ku, bje, nexr, ez kesek nas nakim. L ji nika ve riat br: - Ez kak Nerman Hesen nas dikim, min carek dtiye, ji bil w, Aso Memend j heval min e, l ez nizanim tu peywendiya wan bi ore ve heye
yanna.

- Gelek ba e, herdu j mirovn ba in. Bi taybet kak Nerman bi xwe pmerge ye. L min nebihstiye peywendiya Aso heye! Ba e, em ji kak Nerman bipirsin, ez bawer im ciy w j gelek dr nn e, ez niha bi lez nameyek j re binim. Eger ew te mirovek qenc bizane, ez te b xircir berdim. Tu hez dik ez bjim bila te nenin ciy ber, 11 vir be heta bersvek t. Ev gotinn hakim gelek li Camr xwe hatin, j re got: - Ez gelek spas dikim, tu awan ba dizan wisa bike. Belk tu bik z bersv b! - Hema niha, ez bi namebirek taybet re binim, ger endn mirovek ba e ji wan kesan nn e kar ro bihle sib, l ez rica j j bikim ku z bersv bide!

Du roj bi ser re derbaz bn. varek, muhafiz hatin

Camr birin ba hakim, hakim bi ryek xwe j re got: - Mizgniya min li te, kak Nerman bi xwe bersv aniye hatiye serldana te. Tu ji niha ve azad , tu ku ve dixwaz dikar bi. Bik, gelek tu li me j bibor, em naar in di riya parastina ore de van cure kirinan bikin car caman j bikevin atiyan. Netca derbazbna mirovn xerab ewqas

bi tirs zerar e, dil me raz nabe em nikarin w destr cbich bikin ku dibje: "tu neh gunehkaran berd batir e ji w ku tu bgunehek bigr".
L ji v yek j dilgerm be ku em destr nagirin
158

li ber av ku "neh bgunehan

yek dikir ku berdane belk bikeve r here Gulan. L li gor gotina muhaflz, ew nave gelek ciy tirs ye. Xelk ji tirsa firokan, bi ev ji gundek

bigrin ji bo ku gunehkarek derbaz nebe!". Demek dirj ew bdeng sekinn. Camr fikra w

diin gundek din. R j niha h dr b, hem ev b meandin nv r xelas nabe. "Ez nizanim Xwed li we i bike, bheq sebeb we min ji riya min dr xist, ewqas nemab ez bigihjm. Ez bima min d bi avn ser xwe malwraniya xwe bidta, ji du kesan bipirsiya, min d bi du havderdn xwe re xeberda xemn xwe bida ber bay...". Di vir de, Nerman Hesen ket hindr wek dostek gelek nzk hevnaskir, dest xwe kir mil
Camr v mil w mil yekdu ma kirin j re got: - Ez nehatime hal kfa te bipirsim. Ez hatime li

ser nav Komta Serokatiya ore daxwaza lborn ji te bikim! Li tevan gelek giran ne xwe hat, dema bihstin lawek wek te, di ciy rzgirtin ji aliy pmerge ve. te t eziyet kirine! Nerman wiha got mil Camr girt, wek bi van xebern xwe temam wan serphatiyn w ji br biribe, bir ciy ku li wir dima. Di r de j re got: - Em herin mnek biaxivin, bi hev re v J bixwin li ba min j rakeve, ma qey niyeta te bi ciyek ve heye? Camr xwest j re bje, eger zna w hebe, ew diwxaze bie gund Gufan, l xwe girt got: - Ne bi Xwed, ber min li ciyek b, lbel... Nerman got: - Lbel mbel j re naxwaze, em ev bi hev re li vir bin. Tar ye ev e, daxwaza te ji bo vegera bajr j hebe, tu nikar r derbix. Em ev rakevin pit re ez vegerim ciy xwe tu j ku ve di here. L tu agah xwe b, bi tu away xwe nzk karwanan meke! Heta tu dikar ji r dr bimee. Camr, gotinn w yn gelek bi c, bi lutuf rz, ji
159

xwe re zde dt, ji ber v naar p re . Camr di dil xwe de digot: belk em bikarin titek bixwin, qore qora rviyn me bisekine, nan ay em kutin. Mala benadem kavil be, iqas zhn kor e! Panzdeh-bst rojn xwarina ba n mala Lawe y mam min, ava qirj a deh saln bendxan ji bra min biriye. Niha j ez ji dest nan-ay bzar im! Tu dibj, min tucar nan zndan nexwariye, di nav wan xwarinn ji me re diann de, m, qir qalan nebijartiye. Di v nav re. Kal Hwa ketin br, izn ji dil w hat. Nerman ji destotin vegeriya, j re got: "Her endn va me pwst desttin nn e, ten nan ay e, l eger tu dixwaz dikar bi dest xwe biy!" Pit nanxwarin, cardin Nerman hat ser behsa girtina Camr daxwaza lborn, pitre gotinn xwe wiha domand: - Ya rast, di milek de heq hevaln me j heye, van cure kirinan bikin i kes nas nekin bigrin. Meha ber mirovek j re Seyd al Kesk t gotin, t gund Gulan, di w nav re e-heft ekdar ji bo karek li wir in. Li gor baweriya wan ew casus bye. Dema vedigere, ji dewlet re dibje, gund Gulan bingeha pmergan e. Wan j ber beyanek e firoke andin ser xelk bguneh n gund, ji bil ew kesn di avahiyan de yan li iyan bn, kesek j xelas neb. Bel netca kmterxemiy ev
e!...

Dema Nerman ev gotin digotin, ry Camr ku li hember w rnitib, zer b hem la w leriz. Nerman bi mereq j pirs: - Ev i ye kek Camr? Ez dibnim reng te biziriye, ev i ye, xr e, tu nesax ? Camr bi dengek nizm mell ve got: - Ne reh min, titek min tune, ten xem kuln min n ber ketin bra min! - Kjan kul xem? Bel! Kutina wan nehwd s kesn bguneh! Bi rast, Ji bo hem kesek xem kulek mezin b! Camr wek ji ber xwe ve biaxive, got:
160

- Bel ji v xem kul mezintir i heye, bi taybet ku Ji bo min, hem xem kulek gelemper taybetjb! - Ji ber i kek. kesek te t de hat kutin, tu mirovn te li wir hebn? Camr, dikir demar kertiy bigre. bersv ned rabe here. awan dibe ku Nerman nizane Hwa Kal li w gund bn li gel w xelk hatine kutin? awan dizane nehwd s kes bn nizane. Hwa y jyana w bi xwe di nav wan de b? Qas avkotanek xwe ji v fikr nrna kertiy xelas kir. Ji xwe bi xwe dipirs: Nerman d i bizane Hwa Kal k ne? Ew ji ku min nas dike. ew h zarok do ye. Dema min kurdti dikir. mimkun eewh di sinifa sisiyan an aran a dibistana destpk de b. Hem li ser nasna me ya bi hev, h panzdeh roj derbaz nebne, ber ku Aso di ayxana Bextiyar de me bi hev bide nasn, ne min dizan Nerman Hesenek di din de heye ne J w Camr nas dikir. d ez i gil gazinde j bikim. Pit demek, Nerman bi rz ve averiya

girtina xeman - Kur mamn

bkes derbeder nebna. ima riya wan d biketa vir ji ber i, bi v away bihata ser wan? Nerman bi awak xemgr got: - Ez bawer im, avn te j bi wan neket! avn Camr tij rndik bn. Qulpn girn gewriya w girtin. Di ciy bersvdan de ser xwe heJand. Hat bi bra w ku li hember w rzgirtina
161

v mesel dikir. unk sebeb van kul dizan, Camr j re got: min tekane, jina min, birek xizm pismin t de hatin kutin. Nerman bi xem wek tu daxek li ser dil w bid, bi ser hev de j pirs: - Kur maliya te? Bi rast? Wey mala min wran be. Dib te nehita ew bne nav v agir! Camr nefesek ka got: - Ez xwlser li ku bm heta ku bihlim an nehlim! Ez di zndan de bm, min rojn dawiy yn deh sal girtina xwe derbaz dikir! Vca eger ew

Nerman a zde, gerek e xwe ragire. Ba nn e li ber avn w bigr, Ji ber v, bi hz quwetek
pehlewan ve xwe girt got: - Ew j wek wan dehan hezarn din ku hem ji xwediyn xwe re Hwa Kalya xwe bn xwed kes ks bn! Ev gotinn han, tesrek gelek ba li ser Nerman kir, bi dilek ewit w ser xwe hejand got: - Ji v kar re ax wax naxwaze, tu i dibj? Ev ore e, ter hik bi hev re diewitin! Camr v yek firset zan ku hinek xem kuln dil xwe birje, ji ber v, got: - Ev yeka han, li gor min Ji tevan nexwetir e, bi rast di vir de ji hedd xwe derketiye! Kutina van bgunehn nan, wrankirina van mal xanyan ewitandina det zeviyan, wisa dike ku xelk bzar bibin! Zulm e, ter hik bi hev re biewitin. Xwez we titek wisa bikira, hinek van derd, eziyetn xelk km bikirana. Ya rast be, dil min bi yn ter diewite ku ji bo hikan tn ewitandin. Nerman, gelek bi nerm aram got: - Xwez titek wiha di daxil mkann me de bna me bikira! L mixabin di daxil mkan me de nn e. Yn ter hik bi hev re diewitnin, em nn in, dijmin me ye. Ev rejma han a zordar zalim a xwnmij e. Em ne xwediy firokan in ne j ya topan! Van tev malwran ter hik bi hev re ewitandin j bi firoke topan dikin! Tu dibj, heyfa min ten bi tern bguneh t, l heyfa min, bi ter hikan bi hev re t. Ez van herduyan j bguneh layq jiyaneke azadane ya dilxwe, serbilind xwey dizanim. L dijmin xwed desthilat xwnxwar, herduyan j layq mirin, ewat zulm dihesibne. Mimkun e hinek kes bjin, axir hn li dij wan rabne li hember wan derdikevin, ew j wiha dikin! Carek ew n van gotinn han dikin, ji br dikin ku em li ku ji ber i li dij wan rabne li hember wan derdikevin. Em di welat xwe de, ku wan ji me dagr kirine, ji bo

desbdstina mafn xwe yn netewey, demokratk

162

mirovayetiy, ku wan me j bpar kirine, di riya azad, rizgariya gel welat xwe de li dij wan rabne li hembr wan radiwestin. Ji ber v, li gor min i kesek van tuhmetan bike, bixwaze yan nexwaze, layengiriyek temam ji bo v rejma han dike ku pstirn nizimtirn seviyek periqandin, elandin zorlkirin, hukum li xelk me dike. V dane ciyek, w ne ten ji azad serxwebniya w ppar kiriye, hetta ji jiyanek mirovayet nanek merdane j bpar kirine. Reben belengaz, bir pademay, nexwe, nezan bindest. Eger mirov li hember tev van zulm zoriyan bdeng bibe, awan dikare bibe nsan? Eger, li ba yek ev jiyana han a sernizm heywan, ji mirineke merdane ya di riya jiyaneke mirovane de batir be, div i be? Min got heywan, ger endn heywan li ber dest xwediy xwe gelek ji me nazdartir e. unk bi mirina w, pere Ji ks xwediy w die, ji ber v j xizmet J re dfike. L em di cehennem de dimrin bi menzereyek din tn ber av. Ji ber v, hem br baweriyn pkevt yn din, hem dn ayinek asmann bilind, hem exlaq tebetek nsan camr di rabn li hember derketina dij zulm, zordest, xwnmijandin eziyet, ya di riya azad, pkevtin, rizgar serbilindiy de, hander alkarvan me ne. Camr ji hdka ve got: - Madem wiha ye, li gor baweriya te, tu wext dawiya van kutin-ktar, wran belengaz, derd eziyet. ter hik bi hev re ewitandin, nn e? - Dawphatina van, li gel dawphatina zordar eziyet ye. unk ev tev hem, yan kirin an bern kirinn zordar dagrkeran in. Camr, bi armanca daw bi axaftin bne, got: - Madem wiha ye, Xwed ji aliy xwe de rehmek ji bo v xelk bine rizgar bike, heger tev d di bin dest piyan de fewitin biin! Nerman ser xwe hejand nefesek ka got: - Ez ditirsim bjim ku ev ji curek cihkirin ne163

hatiye. bi ore ve girdaye. Heta ore di din de bimne, ev hal han j d di din de bimne, heta zulm, zor eziyet hebe, pwst e ore bibe, bi b guhdana qmet di riya jiyanek n, di riya azad serbilindiy de, div riem titek km hem qmetek bi erzan bte p av. Ew roja wiha nebe, bizane ku mirovayet mir, bje, zordar xwe be! Bje, civak t sitewriyek bye dil, feqr pademayin ciy xwe girtiye. L w ax j ore her d hilkeve, l pa dikeve iqas pa bikeve, qmeta w girantir dibe piraniya fedakariy j li ser gel disekine. Di hinek qonaxn droka civak de, ore dibe titek pwst fermaneke naar. unk ore nebe, zulm. zor eziyet ji hol ranabin. Di saya ore de nebe, qeyd zincrn dest, mil hi civakn xelk nayn irandin. ore jana gel e. Nav lan bi xwe li ser lan ye, i ya 1inan be, i ya gel Ji ber v. titeK ecb nn e ku jana gelek pir derd, eziyet, xwdan, rndik xwn be, ev wiha ye. L gelo tu ik di w de heye ku hatina din y neteweyek aza y serbilind bextiyar, janek ji w h eziyet nexwetir bi xwe re tne? Camr, di destpk de ku bi gelek dqqet guhn xwe dabn gotinn Nerman, di van gotinn dawiy de qet agah w j tune b, vegerab wext ciyek din. Wek ev gotinn han bibin destek nenn xwe deynin ser kopikn brannn w, yan flmeke kevn anbe ser perda hi w. Xwe Kal gelek bi rind an ber avn xwe. Ew di nav ciyan de di dest jan de digeviziya ew j di od de ketib n hatinek bi lez, wek bazdan. W dixwest titek bike, i tit dibe bi i bihay li ser rne, Ji bo ku hinek eziyeta Kal km bike. L qet di w rew de neb. Ji kerb daxa bdesthilatiy

gir qjn got: - Bi rast, ev eziyet a han a bsnor heta tu bj titek nerewa bcih e.

Kal j ewqas btaqet b, tir taliya ara w ya tej bi eziyet, w ji xew hyar kir, bi dengek wek
irpn got:
164

- Ne giyana min, wiha nebje! nabe tu wiha bi z ber bi ay de bi. hatina nsanek 11 din, gelek ji v j zdetir jan hildigire! Ji ber xwe ve got: - Bel rast e, hatina nsanek li din gelek ji v jan eziyet J zdetir jan hildigire. L daxa dil min, by ku bikare feydek j bigre, jan kana w hatina din j hem beyhde n. Mirina beman, kon xwet w da hev. Camr ku bi melhezn xwe ve giht vir, d ferqa cihkirina dem ciy kesek li bal nema. Brannn rojn bor yn halhazir t de dijiya, tkel nav yekdu bn. Destek veart, gelek bi hovt dil w givat, xemeke tal a bi eziyet xwe berda ser ara w. Pirsek, hem hi, ch dinya w wek sawmtirn dw li ber avn w qut kir. K dibje, jana gel j wek ya Kal nabe? awan dizane tev ev qurban, eziyeta xelk j beyhude nae? awan w mirina zorkeran Jan ber jana w j pere pere kir gorek teng tar j Ji wan re rewa nedt, niha j zordarek n bi post rizgarkeran, gel ber jan eziyeta w, ji bo destkevtiyn xwe der dorn xwe. ji n decivakn xelk bi navek n bi davikek n ve neavjin nav cehennemek ji carn din hn nexwetir?

Camr, di van melhezan sawman de b. Nerman di naverek re wek ku titek li dil w gerabe bizane ew melheza i dike yan j netca axaftinn w wisa an, ji Camr re got: - Vca, bguman oreek ku bi van hem , eziyet, zulm, xwn, xwdan rndikan ve li ser xelkek rne, pwst e xelk j ji ronahiya av xwe

batir ber w biparze. Her wek dayikek dilsoz awan kezeba dil ber jana xwe diparze! Camr dema ku arenivsa kur w Hwa hat br, bi hdka ve got: - Bi Xwed bira, ba kar biparze! Nerman, ne ji ber w b, ku hay guman w bi titek wisa heb, her wek xebatkerek xwed br baweriyek bi xurt, got:
165

- Bel, bila qet guman di w de nebe ku eger gel hyar, mkan taqeta xwe ya bbin bsnor bi ba rk pk, hs daxwaza xwe ya oreger bi awak demokratk bi kar bne fermana parastina ber ore bigre ser mil xwe, gelek ba dikare v erka han a girng bibe ser, ku li gor baweriya min ji orea w bi qmettir nebe kmtir j nn e. qet ik j di w de nn e, xelk d netca v xebat de bi ser keve. Dawiy, di navbera rnitin axaftin de hinek bdeng bn. Nerman bawikek da, Camr hilda

got:
- Madem em demek z bikevin r, ya batir ew e em rakevin. Nerman got: - Tu rast dibj, ya batir ew e em rakevin. Xew, batirn xwe jibrkirin e... er bi rast, min Ji te

nav neyn bombaran kirin! Camr di dil xwe de got: bira di cehennem de b bombaran kirin, Xwed bike perek bomb, per dil min bigre ez p rizgar nebim. Ber xwe da Nerman got:
v din de qewimn, km nn e! Nerman bi tebessumek gelek ewqet ve got: - Li min bibore, l ez di v war de bi te re nn im. Yek wek te niha j, bi ser tobna van eziyet as-

Nerman, ser xwe hejand ji nerm ve got: - Gulana i kek min! Jndarek di Gulan de nema ye. Tu bi wir i bik? Ji bil v, niha er ketiye w nav, roj nn e s-ar car r gundn w

nepirs, daxwaza te ber bi ku ve ye... bajr? - Nexr, ez dixwazim biim gund Gulan!

dawiyan bi ser min de hatin, ji tu byerek yn di

- Li gor qeneeta

min, na min batir

e, yn van

tengan de j, xwed ciyek taybet, kar fermaneke akera neb heye j! Camr bi armanca Nerman giht, l xwe li nezann dan. Hat bi bra w j ku mimkun e ry Nerman negirtiye J re bje, li navn er de
gern
166

qedexe ye careke

din b girtin

dek bid ku kevir li ser kevir nemabe? Ji ber v, got: - Ba e, 11 ser gotina te ez naim Gulan, ez vegerim bajr.

seriyek din bibe. Ji bil v, na Gulan d i fey-

167

17

Dema Camr vegeriya mala Lawe, w jina Lawe madekir dt. Ji w tirsa ku mr w di ciy w de girtibin. Her endn bi qanun li hember hukumet tu peywendiyek w bi Camr re tune b, l qann mann tune bn. Titek hsan b, pis-

mam, xizim, kes ks yek ku w bi mvandar hewandibe, di ciy mvan xwe de b girtin. Bi awak erm tirs ve, hevala Lawe j re got: - S roj ber niha ew vegeriya bajar "H...", dema dt tu wenda y, w j xwe veart heta bizane ka d i li mesela te bike. Eqil di bikt mezintiy
de nn e kek Camr. nedib tu bi v away b ser n xwe wenda bik! avn Camr tej rndik bn, zeray ry w girt la w lerizn, xwest biaxive, l girn piya gewriya w girt, ser xwe xwar kir bdeng ber xwe da w oda ku dabn. Der bi ser xwe de girt, xwe avt ser ciy xwe, ket girn. Hem wan rndikn bperwa rijand ku het-neh roj bn ji tirsa nahez Ji erma dostan^ bi hzeke azayet ve p l girtib. Ev gil gazindn jina Lawe ya biheq tj, taqet j bir engn w ikandin. di w hal rew de nema, d zdetir xwe l bigre. Jina Lawe xeber hatina Camr, n girna w ghand Lawe, ew j ji ciy xwe y veart derket
168

der. Dema ew vegeriya mal avn w bi Camr ketin, qet neda ry w. Bi xwe jina w j ku agahdariya w bi rew heb, zann ku sebeb n xema Camr ew e ku bi nemana jin kur xwe hesiyaye, l nedizann, li ku awan p zaniye. var, Lawe mase li oda Camr raxist. Ev raxistin haziriya sofr, zdetir j ji bo xwe b, ku va end varek b venexwarib. Dema ew rnitin, w qedehek dan ber Camr j. Ew ma ecbmay, Camr qet xeber neda. Wi wisa zan ku haya w l nebye, qedeha w bir j re dagirt, l h bdeng b. Vca j re got: - Ji xwe re av tk! Camr J bdeng hinek av tkir hilda ser xwe. Nv seet zde ser rnitina wan re derbaz b, Camr bdeng qedeh bi ser qedeh vedixwar. Lawe j di nav xem kuleke kr de xwe bdeng kirib, zdetir j ji ber w b. ku nedizan ka gelo d i bje ji ku ve dest p bike! Ji ber v, de-

sthilata bdengiy rahejand dra dest p kirina axaftin ht hviya Camr. Ew j, wisa dixuya heta

dihat bar mat keder li ser mejiy w giran dib, ji ber v, avn xwe kiribn erd ten dema qedeh hildan bilind dikir. Taqet di Lawe de nema b, rab oda din ba zarokn xwe. Bi qa-

- Rabe Camr! d ka ro j em li oda nanxwarin va xwe bixwin, wisa dixuy dayika Dara me mvan hesb dike, xwarin xwe j ji me re daniye. va me koft sabunkeran a ku tu j hezdik ye. Lawe, gelek ba dizan, axaftina w dimne pkenna girna n, l v yek ji w batir zan ku b v rnin carek ji n de her tit n bikin. Camr bi madekir got: - Dest w xwe be, temen kur w dirj be... ji bo nanxwarin h z ye. Were tu dilopek areq ji min re bne rne em hinek biaxivin. Lawe bi ecbmay j re got: - Areq! Va ye nv qedeh li ber te nn e?

sek n de ew vegeriya. Wek ji ketina hindr bitirse na od zde bike, w Ji der de got:

169

Camr bi awak ermok, j re got: - T de nema yel Lawe, bi lez, bi ecbmayineke veart bi ryek xwe ve, nv oeyeke din an dan ber got: - Fermo, eva areq va ez j rnitim!... H oe ba li ser mas ciy xwe negirtib, Camr bi lez dest xwe avt qedehek mezin ji xwe re dagirt. Lawe j bi tebessum qedeha xwe bir p ve
got:
- Hinek j ji min re! Lawe dema qedex bir dev xwe, ji w pomam b ku xwe kir bin qemiya Camr. Batir ew b ku firseta ax dakutan neday. Wek titek ji axaftina xwe bikeve tirs. Di dil xwe de digot: dib min bang bikira byer bi xwe j re bigota flrset neday heta ji hinekn din seh bike. Niha Xwed dizane, awan i j re gotine. Min at kir, min wisa dizan, ez iqas bi tund j verim derengtir rastiy bizane, ji w re batir e. Ez li hviya w

j bm ku h bi awak batir j re bjim, min hezar yek car byer li ber hi xwe re derbaz kir, ez li ser fikirm, min pva dan, l bi kr titek nehat. Ev at bi dest min bi xwe b netca w j ev e! Deng Camr ew hyar kir ku j re got: - Ev i ye Lawe? Ji ber i dest te bi oa te ve hik bye? Ez nizanim, ez awan dest bi axaftina xwe bikim... bi rast Lawe, ez li hember te ermezar im. Bheq bsebeb, bi nezan min eziy-

et zehmet da te, ji ber ku ewqas bi sawm bi elem b, dil te J riilnedigirt ku tu rastiy ji min re bj! Min dt, dema behsa zarokn min li ba te t kirin, bi yekcar reng te zer dib. Bik te dizan gund Gulan kavil kirine kesek j xelas nebye wek hem xelkn w gund, Hwa Kalya min j pere pere bne! Tuf d mirov i ji kar Xwed bike? Lawe, niha j dema Camr behsa Kal Hwa j re dikir, zeray reng w digirt, bhs deng avn w diketin ber, mat mell dib. W dizan, hewce
170

ye ew j biaxive end gotinek bje. By di bra w de be, hindik mab ew tkeve nav mesel dil xwe J rehet bike. Ba b ku ber bi hi xwe de hat sekin. V car j Xwed j re li hev an, Camr bi xwe dest axaftin kir: - d ev behsa han bes e! Carek din ez dil tu kes bi nav hilanna wan aciz nakim. Ten heq wan li ser min heye, heta ez li ser ry din sax bim, nav wan ji br nekim. Bel, vca em bn ser meseln din. Kek min, bi v away nabe, ez wek darbestek li ser mil te bimnim, div ez karek bikim! Lawe, neht ev firseta han ji destan bireve, bi ermok j re got: - Tu bi Xwed eger tu gotinn wiha bik Camr! Camr bi nerm, got: - Gelek sipas. tu min did erm. bguman camriya te gelek e li ser min, l ji v re gotin naxwaze, li min bi xwe j gelek nexwe t ez bi v away bkesp kar bisekinlm. Nefesek ka. Ez nizanim ez i j bikim? Memurayet, ji xwe ew qet, ji v seet n de ne dewlet min dixwaze ne j ez ji wan re memurayet dikim. Hem karek din j sermaye dixwaze. Ez dizanim ku tu nikar sermaye ji min re peyda bik heq min j tune ku ji te re bjim, peyda bike. Eger hetta tu di w rew de j b, unk kar min xaniy ser v ye. Heq nn e li ser van tev camr qenciyn te. ez te t sernizm deynan bikim. Ten riyeke min heye! Lawe hilda got: - Tu i dibj. em bi hev re kar bikin? Camr, zan Lawe van gotinan ji dil merdane dike qet lkoln j re naxwaze, Ji ber v got: - Ne kek min, ez v j bi te re nakim gelek j sipas dikim. Ez riya xwe ji te re bjim. Tapuya xaniy min li ser bab min e, her endn kavil j kirine, l ez dikarim ciy w bifroim bikim sermaye. Ev, ji bo dev ji min berdan serkevtina min, batir e. Jixwe eger ez bi ser nekevim an
171

bm girtin, bira ev neh j li ser w deh be! Vca tu i dibj? Pit demek, Lawe got: - Ba e, tu iqas sermaye dixwaz, bje, belk ez ji te re peyda bikim? - Min ji te re got kek min, min sermaya te nav, ez er belay xwe ji te dr dixim. Guneh e ez te j bi xwe re biewitnim, zarokn te bik in. Wisa dixuy yekek n j bi r de ye! Ji bil v, min te ji titek din re hildaye, carek bila wexta w b, ez ji te re bjim. Ka tu ji min re bje, kavila min iqas dike? Lawe hinek fikir got: - Niha, ji ber sebeb asay er, milk hinek ikestine, li gel v j, erd te li ciyek ba e, mimkun e mtroargoa w ar-pnc dnar bike. end mtro ye? - Ez nizanim. L nzk ssed mtroyan e. - ba e, em titek l bikin. L te ji min re negot ka tu d i j bik! Camr b lam cm j re got: - Kitbxane! Lawe ser xwe hejand j re got: - Di rojeke wiha de dib kespek xerab nebe. L ez bawer nakim rojek wiha li v bajar mirov p bij, unk hetta gelek ew kitbn li paytext j hatine apkirin, li vir qedexe ne xelk p tn girtin! Vca kitbn din. Bi ser van tevan de, ez bawer im musaede div! - Min fikra hem aliyan kiriye. Li gel v j, baiya w ji xerabiya w zdetir e. Hatina w her endn km j be, yek wek min bi ser xwe, dikare p bij! Tra nanezikiya min bike, bes e! Lawe, qasek bdeng b, pitre got: - Ya rast ez ewqas p nizanim. L eger li ba te ba be, li ba min j ba e! L musaede d awan be? Camr got: - Tu dest l mede, ew 11 ser min. Tu ten du titan ji min re bike, yek, bikirek ji min re peyda bike. Duyemj...
172

- ... duyem j... d temam bike, tu i dixwaz, ez bikim? Camr, her endn ba vexwarib h j vedixwar, l cardin bi ermok j re got: - Bi deyn pnc dnaran bide min heta ez mulk xwe difroim. - Tu bi Xwed Camr, van gotinn bereday meke! Lawe bi v away got dest xwe bir cba xwe. Camr got: - Barek ba e! V got dest xwe bir peran j sitend, dan ser mas j re got: - L bi birayetiya me, te awan daye min. bi w away j ji min wernegir, ez li ber avn te pere pere bikim. Di van deh salan de her meh te du dnar ji min re andin zarokn min j 1i min re xwed kirin. Di vir de gotinn w wek cfi gewriya w de bimne, bdeng b, qedeha xwe girt hilda ser xwe. Pit demek ba, nefesek ka rab ser piyan got: - Ka em biin va xwe bixwin. Lawe j bdeng riya oda nanxwarin girt, li wir J wan bdeng nan xwe xwarin. Camr, pit nanxwarin ser xwe bi aliy oda rnitin ve dirj kir bi dengek hinek bilind got: Dest te xwe be

Lawe got:

wek hem xwarinn te. Dema hatin oda Camr, Lawe j re got: - Ji te re ay anne, tu i dibj? Camr got: - Nexr, ev ez venaxwim. Dest xwe avt qedeha xwe dagirt qurtek ba l da. Lawe deng xwe nekir. Di dil xwe de got: Heq w heye, niha ew d serxwe be bhi bikeve heta beyan, ev ji w batir e heta roj bilind be di nav ciyan de xwe bigevze! Bi v away bdeng rnitin. Camr vedixwar cigare bi cigar vdbdst, Lawe j b sebir bi tizbiyn xwe ya kehrebar dilst. Ji nikave rab ser piyan
173

dayka Dara, bi rast koftn te gelek xwe bn,

bikim, ev ba! - ev ba! Xwed bi te re be. Ser sib dema Camr Ji bo mesela tapuya ciy xaniy xwe , j re derket, ku ew hiciza ku danne ser xaniy w, h ranekirine. W bdeng erzuhalek ji karbidestan re nivsand t de got, ji ber ku cezay xwe y zndan xelas kiriye, daxwaz dike ku hiciza li ser xaniy w b rakirin, bi taybet ku dixwaze bifroe ji v bajar bar bike here bajarek welat xwar. Ji bil v, daxwaz ji karbidestan kir ku ew bi xwe li gor dil xwe ciyek j j re kif bikin. Camr bi xwe dizan, helbijartina ch heq w ye, l xwest v heq xwe j bixe dest wan. Pit v erzuhal, w bang kirin dayira asayi sebeb v biryara w j pirsn. W j got ku pit mirina jin zarok w xerakirina xaniy w, qet peywendiyeke w ya bi w away bi v bajar re nemaye. ciyek din welat J re xwetir e. Bi ekis, li vir birnn w tn kolandin. Ji bil v hej dike riya derew

- Xewa min t, ez biim rakevim, bizanim ka belk ez beyan bikirek ba ji bo xaniy te peyda

got:

sergj qelebalixan dr, bdeng di bin siya qann nzam de bibe ser! Van gotinan raporn di derheq aktvtn Camr de hatibn dan, karbidestan da bawerkirin ku Camr, ne ten kr wan, kr pmergatiy j t de nema ye. Ji ber v, alkariya w kirin ku bi z kar w cbich bikin. Lawe j bikirek peyda kir ciy w bi bihayeke ba j re firot. Ber ew xaniy xwe bifroe, rojek li mala Lawe di oda w de wan vedixwarin, w ber xwe da Lawe j re got: - Kek Lawe, min bryarek daye, hewce ye tu alkariya min bik ku em cbic bikin, unk ji bo hem milan ba e!
174

deh saln han ji v nav dr ketiye, bi v away j bi kfa dil xwe j dr bixe, omr xwe y may ji

fesadiyan ji nehezkern xwe

Jigre awan

van

- D ka bje, ez bizanim! Bik i kar feydek te t de hebe, ez amade me bi hem mkan hzn xwe ve alkariya te bikim! - Ez dixwazim ji sib n de, ciy xwe li vir biguherim. Ji xwe re ciyek din bibnim. d bes e ev tiral bxret! Lawe, pit demek ser xwe hejand got: - Carek ber hem tit tu tiral bxret nn . Ez ji dilek ba xwe dibjim, a her ba ew e; tu cguhertina xwe bihl pit dest bi karkirin, nallah tu d bi ser j bikev! W ax tu gil gazindek min ji cguhertin nabe! - Kek min, ez yek bi ser xwe me. Eger ji bo zarokan nebya ez ji destpk ve nedihatim vir. L min got, hem din dizane te zarokn min xwed dikir, eger yekser ji zndan min ber xwe nedaya mala we, li gor min, dib kert li ba xelk j

Lawe, j re got:

bwefat b! - Ev gotin in. Ev ende tu hat kesek ji hevaln te nepirs ye, ez bawer nakim ji vir n de j bipirsin. Ew ketine derd xwe. Yn wek min te, meger t regirdanek bin ku ew j ne gunehek t de ye ne j kra agirtefandin t! - Li gor min wiha nn e, ez tu gelek ji hev cih ne. Li ba dewlet ez mirovek im ku daxa zndana syas li ser eniya min e, l tu yek wek hem kurdek adet sade y. Pitre, gelo ne hewce ye ez ji wan end rojn ku ez wenda bibm, ders bishnim? Tu naar biby xwe ver, mal, zarok kar xwe di c de bthl, ev tevn han ji ry min bn! Vca ez ima yek wek te bguneh t v bikim? Na na, bi tu away nabe di riya titek b tune de, ez carek din te zarokn te tkim nav cenceseriy ser we binim! Ji ber ku, haya Lawe bi w erzuhala Camr tune b ku ji bo bajr drketin dab, difikir dida ser ku ji vir n de xwe hem titek w dr bixe. Ew ji van gotinn w ecbmay mab. Ji ber v got: - Li gor min, ev gotinn te bereday ne! Li gel v j
175

tu awan ba dizan, wisa bike! - Ez gelek sipas dikim. Madem wiha ye, ez sib ciy xwe biguherim. - Bila ser xr be. Ba e, tu d bi ku de bi?
-

ermok, heta ez bang we nekim, ez hez nakim hn bn ba min. Her wiha, heta ez hinek ciy xwe rk pk bikim ez bm bi xwe we bibim! Lawe bi razbneke naar bi ecbmayinek got: - Ba e, giyana min bila ev j bi dil te be. d titek te ma ye? - Nexr, gelek sipas. Camr hs dikir ku Lawe wek zarokn nexwe p re hereket dike, l guh xwe neday.

Ez hez nakim ji te re bjim, unk, bi awak

176

18

Nzk mehek pit w ev, Lawe varek ber bi mal ve di, du-s roj bn bi wext b wext Camr dikete br. Ji w roja ku per ciy xaniy xwe li dayira tapuy ji bikir wergirtb n de, li tu ciy nehatib xuyakirin. Ji tu kes j seh nekirib ku dikana kitbfirotin vekiriye! Eger Camr ba nenasiya, ew d j biketa ik bigota: ketiye p jinik, qumar vexwarin, ewqas bi ser de nae, ew d peran xelas bike wek masiy mir bikeve ser av. L w dizan ku Camr ji van nn e, l ez nizanim zndan w guhertibe! Ji bil v, rewa w ya meh nv ber niha j wiha nan nedida. i bje, ne dr e ji ber feqr belengaziy xwe wiha dabe nan. Mirovn feqr belengaz, qumar vexwarin terk neke d i bike? Minet nebe, ew d here herwk bixwe! Wek "M. M." y heval min dibistan, di mthanan de digot: benadem zalim e, di nav ava eman de j sbah dike di nav ya behran de J! Her neyse, ez gelek e ji vir n de rojn xwe b Camr bibim ser. Xwed ji vir n de w ji qeda belayan biparze, gelek derd eziyet dtih. Ew di van cr fikran de b, ji koa kulan derbaz b, Aso Memend rast hat, zerfek da destan bi hdka got: - Ev a Camr e!
177

d wek ku erd biqelie ew tkev, awan ji nika ve derket bi w away j 1i ber avan winda b. Dema Lawe bi amay zerf kir cba xwe, fikra w 11 ser berm sarbna Aso b. ku li gor w, ew ber ji Camr zdetir dost w b. Lawe T nr du mirov di pit de tn, yek w "T..." kurek ji taxa wan b, xelk ik j dikir ku peywendiya w bi dayra asay re heye. Ev yek bi hztirn pak b, ji bo sarbniya Aso kir gelek rehmet j li gora bab w an ku evqas bi lez wezfa xwe temam kir kesek j p neda hesandin. Lawe, ji bo hal xatir pirsn hinek xwe li ber der girt. Xwest li gel "T..." biaxive, l w firset neday
got: - Tu away kek Law? Ew ib kur Memend dema av w bi te ket wek here nr wisa derket ? i kar w heye li taxa me? Xwed xr bike, va ye qasek e ser me sivik e! - Bi rast ew ib. Ewqas bi lez ber bi min re derbaz b, ez a mam, ka ew b yan ew neb? - Ne ew b, ez w ba nas dikim, di ber min re

derbaz b. Bik b silav. unk em casus in ew J welatparz! Ew nizane ku eger ez casus bma, min d w bida girtin. Qey nake herkes bi Xweday xwe. - Herkes bi Xweday xwe. Tu bi ku ve di? - Bi Xwed niyeta min heye, ez bi Cemal xal xwe ve serek li xwka min bidin. Ew j bi naar 11 wir dimne. Keng Xwed d avek bi v agir de bike xelk ji xwe re J rizgar bibe. Em tev mirin. Bes e, bes e..! Xatir te.
- Bi xr ser avan. W li ber xwe ve got:

- Afern ji te bi destleziya te re Aso can. Lawe dema giht mil din pana deriy xaniy xwe, zerf ji cba xwe derxist vekir. Ber hem titan, tomara deh dnaran j ketin xwar. Dema hejmart pnc lib bn. Vca dest avt xwendin. Camr bi v away nivsandib:

178

Li min bibore, ber hem titek, careke din ez li

"Biray giyan!

hember wan hem erk eziyetn ku te di ry min, mal zarokn min de ka, sipas dikim. Bira! Ez Ji te venarim, di muddet s-ar mehn daw yn zndan de, hi min li ser saha xebateke bsnor a di riya destkevt xweiya xwe ya civak de b, ku min her wext ji xwe dipirs: Gelo dema ez rizgar bim, ez i bikim? Mijl xwedkirina Hwa Kal bim an jiyana xwe ji bo kann cbickirina hv xweiya gel amade ikim? Ez ji bo xwe bijm an ji bo xelk? Pit v xebata as tahl, 'ez', bi ser bahana ku bi jin kur xwe ve deh sal di riya xelk de girtin tbna eziyet, derd neheqiyan li ser van tevan de, bi ser me de dervenekirina yek ji wan kesan, serketim. Pitre ez difikirm min digot: Kes ks gel pir e, l Hwa Kal bkes in, ji bil min hviyeke wan tune. Ew eziyet derd min di riya gel de ka, d bes e. Ji vir n de, ez mijl Kal Hwa y xwe bim, hem jiyana xwe ji bo wan amade bikim. Bel, bi gotin netca piranya melhezn min wiha b, l rastiya v serkevtinek vala bbingeh b. unk gelek caran dihate bi bra min, gelo ez dikarim, bextiyar xweiya xwe ya Hwa Kal, ji bextiyar xweiya xelk cih bikim? Gelo ez dikarim, guln hviya xwe bnim ber berhem ku bax hviya gel hik neke nebe asteng li ber xelk ku bigihjin hviyn xwe? Gelo dijmin riya v dide bawer bi min a xwe ji xelk drxistin tne? Gelo ji bo bawer anna dijmin, bi v away ji nika ve bi yekcar xwe ji xelk qutkirin, nabe sebeb ermezar sernizmiya min, mal zarokn min? Kes bawer bi w dike ku devjberdana v rejma han a gen xwnmij Ji yek wek min, b tune bye? Nexr, ez bi xwe j di w baweriy de nn im ku b qmetek b tne cbic be. Ev n han tev, heta ez derketim, xaln melheze lkolnn min bn. Dema ez rizgar bm, ez hatim ser welatek wran, maln kavil, dostn
179

girt kut, xizmn mal talankir, xelkn bguneh n di bin daran de rizand. V yek, ji min re h ji car din zdetir nizm nemerdiya dest xwe danna ser km xwe xwe ji xeta sor drxistin, ron kir ez tgihandim ka ev i ye. Ne dr e mirov di demek nemerd, tirsonek necamriy de bje, 'tirs selamet', ev j dimne wan gotinn Mame Reey me ku digot: Tirs j ku selamet dest te nexe, tu d i bik? Di netc de, min biryar da ku tev van rastiyn han bixim ber avn Kal dev J berdim ew li gor dil xwe bike kjan riy Ji min re bibijre w riy bigrim. Dr nn e, di v biryara min de tirsonek xwe ji lkoln netca byeran veartin hebe, l ev ten ji bo w b, ku di van deh saln han de ew derd eziyetn min kiribn gewriya Kal, v car min w xwed heq zan ku arenivsa me tevan bixim dest w. Her iqas carn ber J nay w man, bi hem away di dest min de b, l wek te dt, hesaba min a li ser Kal Hwa j vala derketin, her wek Xwed hez kiribe, v bahana min j bibire!... Vca biray min, pit ew byern bi ser min, mal zarokn min de hatin, pit min li ber avn xwe dt ku i bi ser gel welat me de j hatiye, ewqas hing qas ser derziy mirovat camr di w de dibn ku yek wek min bi ser xwe bkes ks, nanpeyda kirin. Nan i ji bo k? K heye ev nan han bi w bahay bne? Bila em nemerd nekin ku xwna van hem xort, pr, jin mran di valatiy de bie, nabe ku li ba tu kes xwed wijdan eref j ev yeka han wiha be, l girna me tev ev e! Gelo wxna zarokn min, tola Hway giyan rna jiyana min d wiha vala bie? Eger lborn avlgirtina destdaran tij mirovat be, lborn desthelgirtina bdestan tij Ji ne mirovat, sernizm giyana bendtiy ye! Vca min melheze kir, hem miln mesela xwe bi yek du re mu180

xwed hsa xwe lpirsn, fermana welat netewey zann, ser xwe nizim bike mil xwe bide ber

w j ez ji te re dinim. Hinek Ji w, yan pnc dnarn w, na ew pern te deyn dab min e yn din j ji min re ji bo rojn tengiy hilde! Nvn din j ez bidim serokatiya ore. Ez hvdar im, ji ber wendabna min tu t tu nexweiy neb. Her ji ber v daxwaz j b, rhin ciy xwe ji xaniy te guhert hinek ciyan min ji te re xeberan J gotin. Div tu li min bibor. d ez te disiprim Xwed. Cardin gelek sipas. Not: Eger tu bixwaz name yan titek din Ji min re bin, tu dikar di riya w kes ku v nama han dide te, bin. Biray te: Camr."

qayese kir, di rojeke nvroy ya havna gerim, di bin qirce qira germek de, ji min re ba akera b ku ciy min iya ye, ne bajar. Fermana min xebata ekdar ya dij dagrker zaliman e, ne dikandar ji xwe tirsn e! Hway min her ten hviya min b, l ore hviya hem gel e, hviya bhviyan hvdaran e. Ji ber v, min biryar da ku ez biim tkevim nav rezn xebat. Ji bo bar xwe hinek sivik bikim, min ciy xaniy xwe firot vaye per

Herdu avn Lawe tij rndik bn. Tuka xwe di gewriya xwe de dabeland ji ber xwe ve got: - Heq w b, w d i bikira? i kesek din j bya d wiha bikira. Bi rast kurek bedbext b. Titek j re li hev nehat. Xwed bike di xebat de wiha nebe, hegene ser w d 1 t de bie. Xwed l megre, l gelek qebehet dayika min j t de heb, eger Askol dabya w, d droka ser herdukan j bi tevay biguheriya. Hewce nake ku ez j di brbaweriya Camr de bim ku digot, ev byern han n di ser wan de derbaz bn, di arenivsa wan de heb, d bibya ku b j. Ez bi xwe tu manayek di v de nabnim. Ew roka birndarkirina xwe ya ji min re got, b bingeh ji bo wan hem derd eziyetn dawiy. Bi gavek, bi bawikek, bi nefesek bi qas muddet girdana ben solek, hem diguhertin. Ez nabjim ew
181

ku b. L ev gotina han rast nn e. Ev ten tesadfek b, ten tesadfek, bes. Titek hat bi bra w berken b got: ew j bi ser , eger ew li bajr bimaya mimkun b pit rojan birnn w sar j bya melheza maldann nan j bikira, l niha? Hey ho! hey ho! Wey Camr xwe bid br kirin!

d batir an xerabtir bya, l tu car ev nedib ku b. Mimkun e hinek kes bjin, netce her ev dib

giyan, bi rast heq te heye, bi na xwe evqas

182

19

dev, gn giran n nedihatin xuyakirin, didan ber guln etr bombeyan! Pmergn ekdar, lib lib li biniya wan belav bibn. Her yek ji wan, li ber kevirek, di alek de, li ber dar deviyek xwe veartib. Camr li ber kevirek rnitib, avn xwe kirib asmanan. Dema deng firna firokan dr ket, dest xwe kir cba xwe nama Lawe ya j re hatib, dendst cara syem xwend.
"

Dema tatiyek dereng b, firoke di asman de wek bazn biin nr difiriyan. Reayn bin wan dar,

Giyana min, ez daxwaza lborn ji te dikim. unk min, ji bil xerabiy p de tu qenciyek ji te re nekir. Ew roja tu hat girtin, heta niha, ez derewan ji te re dikim. Ev j tev qebehet derewa min a yekem b. Ev derewa yekem, d wek mar x Omer li bedena min aliya, min end hewil da tkom, min nekar ez xwe ji destan rizgar bikim, bi near min derewn km dan ber ku bikarim bimenim, neherike. Bi v away, navek re ez p hesiyam ku iyayek ji derewan ketiye navbera me. Di seranser v sala han a dawiy, min xwest bi i away dibe bila bibe, ez arek j re bibnim v ji hol rakim, l min i kir nekir.
183

Camr!...

min newr. Ber tu b, ez gelek ditirsam, ez ditirsam, eger rastiy bizane rika w ji min vebe ew derewn han tev ji ksn min bie. L dema avn min bi te ketin, ez tgihtim, eger ez agahdariya xwe nebim gelek hd nerim v iyay derew ji ber avan hilnedim, mimkun e titn min kir, tev ji ksn min biin heta ez dn j bim. Ji ber v, ez ketim ristina zdetir derewan. Bel, v car ez naar bm, xelk j tkel nav derewn xwe bikim!... Li gel v j, hing di ez batir bi w digihtim, ev kela derewan bi ser nakeve wek avgirtinek d rast derkeve hem eziyetn min 11 ber bay bikevin biin... Dema tu hat girtin, kes nedizan tu li ku y i bi

ricay, me kar ciy te bendxarta te bibnin, ew j bi alkariya xizmek dayka Dara ku li w bajar tu girt, komser b. Ne ev ten, me te j p da nasandin amade b ku bi i away dibe bila bibe, namek me bigihne te. unk ewax name andin qedexe b, musaeda kesek nedikirin peywend bi glrtiyan re deynin, bi taybet yek wek te ku seroek mezin 'Partiya...' dihesibandin. Dema ez hatim ser name nivsandin, ez mam ecbmay. ka gelo ez i j re binivsim? i dilxweiyek bidim? i heye ez j re bjim, har dn nekim? Vca ev reway heq e? Ez i bikim? Ez dev j berdim qet nenivisnim, erm e dil min j nagre. J re name binivsim behsa jina w t ae nekim ku li ber jan di c de hit, ez ehadetiya nemiroviy dixim ser xwe, unk wisa p dide xuyakirin ku haya min ji w nn e. Hat bi bra min, ez di w eva tar ya jiyana te de, mumek vxim, trj bixe tartiya zndana te, hviyek bidim dest te ku tu di hem saln zndana xwe, xewa xwe p bn. Hviyek ji te re hebe, tu xwe p bigr. Pit re, min biryar da, ez binivsim min nivsand, 'kurek Kal y xweik nazik b me nav w dan Hwa'. Ev destpka derewa min an derewn min b. Bawer
184

ser te de hat. Pit e-heft meh xebat, hewildan

bike, dema min nivsand, min qet melheze nekir ku ev derewa han d ev qas giran li ser min rne, eger mimkun b, bi v away gir nedim. Pit w ku rewa bendxana te guher te dan bajar 'N...', te ji me re name and daxwaza namn Kal wna Hwa kir. Ez naar mam, Askola xwka xwe j bikinim nav davikn derewn xwe, ku car baran bi nav Kal ji te re name binivse. Ev yeka han b, ku b sebeb min ji te re z bi z wne neandin, l te ewqas min idand, ez naar mam, min wnek kur xwe Dara 1i te re and. d bi v away her derewek min, ji bo berhevkirina palpitan, birek derewn din ji xwe re dixwest. Hem mexsed merama min ew b bi daxwazeke paqij, min xwest, ez hv ronahiyek bixim zndana te ya tar ew xwna demarn te biherikne. Ji ber v, heta nzk berdana te, ez ji derewn xwe qet pomam nebm! L wexta ku pomamiy axn xwe li min werandin, bi taybet pit berdan hatina te, hindik mab ku ez dn bibim. Min nedizan ez i bikim, ez awan xwe rizgar bikim awan rastiy ji te re bjim. Ew roja min ji te re got, n mala xaltiya xwe, hema w gav ten ew gotin hat ser dev min, min nezan, Xwed d ku ji bo derewn min akera bin, wran bike, qet nebe heta demek. L na te nav 'L. A. N' , r ji derewn min re neht. Ez gihtim netceke wisa, min pwst zan ku d tu rastiy bizan, bi taybet pit ku tu dizan mirine, te n girna xwe j kiriye, d ji ber i tu nezan awan
mirine.

Bel kek Camr! Kal mir, l ser hemla zarokan mir. Ew kur xwe eyn w roja tu hat birndar kirin, mirin. Bguman gunehkar mezin sebebkar mirina wan, ew dijmin zordar xwnxwer e, ku te bi neheq, bguneh birndar heps kir, wan di w hal de ht, n hatina bi ser wan de qedexe kir, qet nebe ji bo derxistina daxa dil, xelk kesek din nekare doktorek j bnin bi ser. Ev b roka derewn min, d ez nizanim, tu d
185

li min bibor yan na? Biray te: L..."

Camr, ewqas giriya, hem nam bi rndikn xwe ter kir. Wek ji xew hyar bibe, guh w li deng hevaln w b, bi w digeriyan bang dikirin: - Camr!... Tu li ku y, te xwe li ku veartiye? Derkeve derve, em biin, bombaran xelas b. W nam kir cba li ser dil xwe, avn xwe paqij kir bi bez xwe ghand hevaln xwe.

186

END GOTN Ll SER V ROMAN

Di Nsana sala 1956'an de, min dest bi nivsandina v roman kir. Astenga ner mezin a li ser riya min ew b ku ka gelo ez awan bikim v ji dest sansora rejima nker a kevneperest Nur Sed rizgar bikim bigihnim dest xwendewarn kurd. V asteng min mecbur kir ku ez riya ber ya kevin, ya veartina c wext roman ron nekirina nav regeza qehreman w, bidim ber xwe. L ez heta hay l bm, wefata x Mehmud mezin di Terna Yekem a sala 1956'an de ra namerdane ya li ser Misr qewimin. Hukumet van byeran kir bahana kutin girtina xelk Silmaniy danna hukm orf di seranser Iraq de ji bo girtin kenca azadxwaz rewenbran. Ez j ji irskn w rizgar nebm. Pit girtina min, mala me ketibn veartina kel-pel, nivs kitbn min, heryek ji wan li ciyek veartibn her bawul ber bi milek de r kiribn. Dema ku zulm zor hinek sist b, ez hd hd ketim pn titn xwe l min hinek kitb nivsn xwe peyda nekirin. Ez gihtim w baweriy ku ew kesn ev tit li ba wan hatine dann, wan ji tirsa zulm zordariy ewitandine. Min dt ev romana han j yek ji wan e. Min gelek hewil da ku carek din ji n de binivsim, l min nekar. Bi v away
187

bawulek kitb ann, min dt ku ev romana han j t

de ye. Ber w ku kovara Rizgar daxwaza romanek ji min dikir, min qebul kir ku ev wek saln hat nivsandin b weandin. Ji bil w romana di sala 1934'an de min nivsandib li gor baweriya min hn dema weandina w nehatiye. Ne ten ev, min w yek j da xuyakirin ku qet destldanek bi w away l nekim ku awa, tam bhna dema nivsandina w ji ser rakim. Bel, ji ber v va wek min awan di sala 1956'an de nivsandiye, ez romana Hwa yan j bi navek din Jana Gel, pk xwendewarn Rizgar dikim. Hviya min ew e bi dil wan be.
20/06/
1969
H. L. B

heta prar, ji nika ve havryek

min ji min re

Di hejmara 7' eyn kovar de (21/09/1969) mamoste Birahm v yek j nivsandiye:

"Li

min biryar da ku nav qehremann roman ya akera binivsim." Ez j hvdar im ku mamoste Birahm me ji van cure berhemn hja yn edeb bpar neke...

ser daxwaziya bic ya hinek xwendewarn hja,

Kemal Fuat 27/06/ 1973-Silman

188

Pirtkn apxane Weanxana APEC yn ku hatine apkirin:

1- Ken Girn -1989 Bertievkar: A.

TgrisR. Motk (pkenn)

2- Iqd Durfam -1989

3- Oal

x Esker (fabil)
rko Bkes (destan)
Xorto (ani)

(hebest)

- 1 989

4- Navn Kurd - 1990 A. Tgrs (navn Ke lawan)

5-

0 Bir Dag iegiydi - 1990

6-SrverekteBirGeceVakti-1990 Xorto (ani)

7- Herdbat - 1990

MeleZahoe Dywbekiri (Mewlda kurdi)

8- end Rpel Ji Droka Gel Kurd - 1990 Dr. K.

Mez/r (gotar-meqale)

9- KQrdislan'daKapftafizmin Gelime zellikleri 1990 -S. AydoQmu

10- Mehmed Arif Cizr Kew Ribad e 11- Gulbijarek Ji

-A.Nas (aratirma)

Segvan Abdulhekim (Jneggar huner ) Hebestn rko Bkes (Helbest bi ptn latn bi dyalekta sorn ne)
qelend,

12- Nan Dawet 1991 - Amed Tigrs (Xwazgn, kerevandin, ran, cihz,

dawet, aba, pbirik, anoger, mehrbirn, bkguhastin, sroj zeytiyn Kurdan)

Pirtknders
1- Oroka Kurd Kurdistan (ji bo sinifn 5- 9
)

1990

Bi

kurmanc -Amed

TgrisAso Germiyani

2- Kurterast ( ji bo sinrfn

5-7)

1991 , Bi kurmanc 1

Amed Tigris B. Welatevin

3. Droka Kurd Kurdistan ( ji bo sinifn 5 - 9)

992, Bi sorani -

Amed Tigris Aso Germiyan

Pirtkn me yn ku derkevin
1- Roj bi roj

er Avteng Kurd - Amed Tigrs, C. Loran Xorto

2. Cografya kurdistan

3. Kurterasti ji bo cografya - Werger: Nasir Rezazi - Bi sorani

4- Droka musik

heyama huner li Europa- Omed Muhedin Mohammed

Navnanaxwestin:
Box3318,163 03Spanga-Sweden Tel: 08-761
81 18

Talefax: 08-761 24 90

P.G. 4686512-7