CHNG 1: I CNG V H THNG THNG TIN QUN TR BI 1. Thng tin v thng tin KT I.

Thng tin v vai tr ca thng tin trong KT 1.Thng tin. a) Khi nim: _ y l khi nim c s dng hng ngy _ Ngi ta c th tip nhn thng tin theo nhiu gc khc nhau _ Tip nhn thng tin lm tng s hiu bit v t c th thay i li hnh vi ca mnh. b) c im: _ C th nhp, lu tr, x l v xut thng tin. c) Th hin: Di nhiu gc khc nhau nh sng, dng in. d) Biu din: Cng mt thng tin c th biu din di nhiu dng khc nhau. e) Phn loi: gm thng tin lin tc v thng tin ri rc. f) n v o thng tin: Bn thn thng tin cng o c. n v nh nht l bt 2. Vai tr ca thng tin trong kinh t a) Khi nim thng tin trong KT: bao gm tt c cc thng tin c lin quan ti lnh vc KT. N phn nh tnh trng v kinh doanh hin thi ca t chc KT< doanh nghip> b) Vai tr: Cc k quan trng i vi doanh nghip v tt c cc thng tin ny s lin quan ti t chc, qun l, iu hnh ra quyt nh ca mt doanh nghip. Qua c th nh gi nhp sng v quy m pht trin ca doanh nghip, trin vng v nguy c tim n ca doanh nghip. KL: Thng tin trong KT s quyt nh n s thnh bi ca DN. II. Cc phng php m ho thng tin kinh t. 1. Khi nim: M kho cc i tng chnh l xy dng cc b danh cho cc i tng v n c s tng ng 1:1 B danh: nhm cc k hiu ch v s ngn gn. 2. Mc tiu ca m ho. - Tit kim khng gian nh - Bo mt thng tin - Tm kim v x l thng tin d dng, nhanh chng 3. Cc phng php m ho( c rt nhiu) - M s lin tip: Dng dy s t nhin m ho theo trnh t xut hin ca i tng. VD: khch hng xut hin: 1,2,3,4

- M s khong cch: Dng mt khong s m ho cho tng nhm i tng. VD: vn phng phm: 1 -:- 100: cc loi bt mc, 101-:200: cc loi bt ch, 201-:- 250 cc loi bt bi. - M c phn ch v s: Dng phn ch gi nh cho i tng, phn s ch th t xut hin. VD: BM001, BH002. - M gi nh: Ch yu dng cc k hiu gi nh. VD: m ho cho tn i bng. - M phn cp: Phn cp theo tng khong on, mi khong, on mang ngha khc nhau v phn cp theo kiu cu trc cy. VD: 01/02/01/03 hoc 1.2.1.3. III. Quy trnh x l thng tin kinh t. 1. Khi nim: - Qun l x l thng tin kinh t l s dng cc phng php, cng c bin thng tin u vo thnh u ra m c ch cho qun l. - Cc bc x l thng tin kinh t bao gm: Thu thp, x l, lu tr, truyn t. 2. Cc bc a) Thu thp: - y l bc u tin ca quy trnh vi mc ch thu nhn thng tin u vo, v khi thu thp thng tin ta phi ch n khi lng, ch tiu m thng tin cn thu thp. - Khong thi gian phn nh. b) X l thng tin( quan trng nht) Dng ly cc thng tin cn thit, kp thi chnh xc cho lnh o ra quyt nh. X l thng tin: tp hp thng tin, sp xp, tnh ton tra cu. c) Lu tr thng tin: Cc thng tin kinh t c th lu li dng trong cc ln khc. Lu tr bng cc thit b nh Giy, thit b nh. d) Truyn t thng tin: Tu thuc vo mc c th truyn t trong ni b doanh nghip v mi trng ngoi doanh nghip. IV. Cc giai on pht trin ca qu trnh x l thng tin kinh t. - Th cng - T ng ho tng phn - T ng ng b Th s hin i. 1.X l thng tin th cng: s dng cng c th s. 2.T ng ho tng phn: c s tham gia ca my tnh in t. 3. ng b: C s tham gia ca my tnh v mng my tnh. BI 2: H THNG THNG TIN QUN TR I.Khi nim chung v h thng

H thng l mt tp hp nhiu phn t c nhng mi rng buc nhau cng thc hin mc tiu no , cc phn t ca h thng c hiu l cc phn t hp thnh ca n, c hiu theo ngha rt rng, cc phn t c th rt a dng. VD: h Mt tri gm Mt trng, tri t phn t ca h thng c th li l mt h thng con II. H thng kinh doanh. 1.Khi nim: l h thng mang li li ch, li nhun 2.Phn loi: H thng c chia thnh 3 h thng con - H thng tc nghip - H thng qun l - H thng thng tin - H thng tc nghip: bao gm ngi, phng tin, phng php, quy trnh tham gia trc tip vo vic thc hin mc tiu kinh doanh, Trong nh my, x nghip, y chnh l h thng sn xut trc tip. - H thng qun l: hay cn gi l h q bao gm ngi, phng php, quy trnh tham gia vo vic xut cc q trong kinh doanh. - H thng thng tin: hay cn gi l h q bao gm ngi, phng php, quy trnh tham gia vo vic x l cc thng tin kinh doanh. III. H thng thng tin qun l. 1.Khi nim: l h thng nhm cung cp thng tin cn thit cho s qun l, iu hnh ca mt doanh nghip hay mt t chc kinh t. Ht nhn ca h thng thng tin qun l l mt h c s d liu cha cc thng tin phn nh tnh trng hin thi v hot ng kinh doanh hin thi ca doanh nghip. H thng thu thp cc thng tin t mi trng ca doanh nghip, Kt hp vi cc thng tin trong c s d liu a ra cc thng tin m nh qun l cn ng thi thng xuyn cp nht d liu gi cho cc thng tin lun phn nh ng thc trng hin thi ca doanh nghip. 2.Cc phng php x l thng tin: C nhiu phng php x l thng tin trn my tnh in t. Tu theo trng hp c th m ta c th s dng phng php hoc t hp phng php sau. a) X l tng tc v x l giao dch. * X l tng tc: L x l c thc hin xen k gia phn thc hin bi ngi s dng hoc gia ngi s dng vi my tnh in t, hai bn trao i vi nhau nh i thoi. y con ngi khng a ra yu cu x l v cung cp b xung thng tin khi cn m cn a ra cc quyt nh dn dt quy trnh i ti kt qu cui cng. * X l giao dich: xut pht t yu cu ca con ngi, my tnh thc hin mt mch khng ngng cho ti khi t kt qu cui cng. b) X l theo l: L thng tin c gom li cho s lng nht nh mi c em ra x l. X l theo l thng c p dng cho cc x l c tnh

cht nh k( hng thng, nm) cho cc thng k, cc bo co cho vic in cc chng t vi khi lng ln. VD: in ho n tin in hng thng * X l trc tuyn: l thng tin n c em ra x l ngay lp tc khc mt cch c th bt k lc no. c p dng cho vic hin th, x l ni dung cc tp d liu trn my tnh, cho vic phc v cc giao dch vi khi lng khng nhiu, cn thc hin ngay ti ch v cn c tr li ngay. VD: bn v my bay, tu ho c) X l thi gian thc: y my tnh thng c gn vi mt h thng bn ngoi vi t cch l iu khin hot ng ca h thng bn ngoi. VD: cc con tu v tr c phng, my bay khng ngi li d) X l theo phn tn: L vic x l c thc hin trn mng my tnh y mi nt mng l mt my tnh thng tin n c th c x l mt phn mt my ri c x l tip my khc. Cc c s d liu c th t ri rc cc nt mng. IV. Phn loi h thng thng tin qun tr 1. Khi nim: C nhiu phng php phn loi h thng thng tin kinh t khc nhau, trong c hai phng php phn loi kh thng dng. Phn loi theo lnh vc hot ng ca thng tin nh thng tin kinh t trong sn xut v thng tin kinh t trong qun l. Phn loi theo ni dung m n phn nh VD: thng tin k hoch, u t, lao ng, tin lng, li nhun ca doanh nghip Phng php phn loi th nht c u im l phn nh min hot ng ca cc h thng thng tin, nhng c nhc im l cha cp n ni dung ca cc qu trnh m thng tin hng ti phc v. Phng php phn loi 2 khc phc c nhc im ca phng php 1, n da trn c s ni dung v thng tin phc v, theo phng php phn loi ny ngi ta phn chia thnh 4 h thng : 1.H thng thng tin d bao, 2. H thng thng tin k hoch, 3.H thng thng tin khoa hc v k thut, 4.H thng thng tin thc hin. 2.Cc h thng thng tin qun l. a) H thng thong tin d bo: D bo l gi nh i trc ca qu trnh lp k hoch. Cng tc d bo cung cp thng tin chnh xc cho cc nh phn tch kinh t v vch ra cc nh hng trong tng lai. H thng thng tin d bo bao gm cc thng tin lin quan n sn xut kinh doanh, tiu th sn phm ca doanh nghip trong mt khong thi gian tng lai. Ni dung ca h thng thng tin d bo gm: d bo di hn, trung hn, ngn hn. V cc vn lin quan n doanh nghip nh: d bo cc tin b khoa hc v cng ngh, d bo v quy m sn xut, v nhu cu th trng b) H thng thng tin k hoch: Bao gm ton b thng tin cc cng tc k hoch ca doanh nghip, cc k hoch c cp n 3 mc : k

hoch chin lc( di hn), k hoch trung hn, k hoch ngn hn( k hoch tc nghip). Bao qut tt c cc lnh vc hot ng ca doanh nghip bao gm c lnh vc sn xut v qun l. c) H thng thng tin khoa hc v k thut: Bao gm cc thng tin khoa hc c bn, khoa hc k thut, khoa hc kinh t, khoa hc nhn vn, t mi trng rng ln ca KHKT, h thng thng tin KHKT thu thp thng tin lin quan n sn xut, kinh doanh, ng dng thnh qu mi nht ca KHKT phc v cho vic nng cao hiu qu hot ng ca doanh nghip. d) H thng thng tin thc hin: S dng cc cng c k ton thng k kim tra, nh gi, phn tch cc qu trnh thc hin k hoch, tin thc hin k hoch trn c s d liu ca h thng thng tin thc hin, lnh o qun l c th iu chnh b xung cc KH sn xut v kinh doanh ca doanh nghip. V. Cc ti nguyn ca h thng thng tin 1. Ti nguyn v phn mm: Phn mm l cc chng trnh c s dng trn my tnh +Ti nguyn v phn mm bao gm: phn mm, h thng, ng dng ca httt qun l. +Phn mm h thng l h iu hnh. +Phn mm h thng ng dng l cc h qun tr c s d liu. l cc chng trnh chuyn dng. 2. Ti nguyn v nhn lc: l ch th s dng v iu hnh MIS, bao gm 2 nhm - Nhng ngi s dng h thng thng tin trong cng vic hng ngy ca mnh, l: cc nh qun l, cc nhn vin trong phng ban - Nhng ngi xy dng v bo tr MIS l phn tch vin h thng, lp trnh vin, k s bo hnh my. Phn tch vin h thng l ngi quan trng nht. 3. Ti nguyn v d liu: gm cc d liu, d liu phi c thu thp, la chn v t chc mt cch khoa hc theo m hnh c cu trc xc nh, to iu kin cho ngi dng c th truy cp mt cch d dng, thun tin v nhanh chng. C s d liu trong qun l gm: - DB nhn lc, DB k ton, DB cng ngh, DB kinh doanh. 4. Ti nguyn v phn cng: Phn cng l phn c kh in t phc v cho vic thu thp, x l v truyn t thng tin. Ti nguyn v phn cng l my tnh in t v mng my tnh.

BI 3: PHNG PHP LUN PHN TCH THIT K MSI Trong qu trnh phn tch v thit k MIS ngi ta phi vn dng mt s phng php lun c bn nhm m bo cho h thng tng lai hot ng n nh, mang li hiu qu KT thit thc. I. Phng php tip cn h thng. Yu cu: xem xt h thng trong tng th vn c ca n, cng vi cc mi lin h ca cc phn h ni ti cng nh cc mi lin h vi h thng bn ngoi. Xem xt mt cch ton din cc vn v KT_ k thut_t chc ca h thng qun l. Sau mi i vo cc vn c th trong tng lnh vc, trong mi lnh vc li i vo cc vn c th hn. y chnh l phng php tip cn theo cu trc hnh cy. II. i t phn tch chc nng n m hnh ho. Trc ht phi c k hoch phn tch t m, chu o n tng khu cng vic, sau tin hnh phn tch tng bc chc nng ca h thng thng tin. Phn tch dng thng tin v sau tin hnh m hnh ho h thng thng tin bng cc m hnh, s dng d liu, m hnh thc th lin kt. Cui cng l bn bo co chi tit cng vi kt qu ca qu trnh phn tch h thng thng tin, kt qu ca giai on pht trin h thng l c s quan trng ngi ta quyt nh c chuyn sang giai on thit kt h thng thng tin hay khng, v nu c y l ti liu lm nn tng cho giai on thit k h thng. III. Phn tch h thng c cu trc. Pht sinh t quan nim nguyn l lp trnh c cu trc cng c th p dng cho cc giai on phn tch v thit k h thng. Qu trnh pht trin h thng mi c th c xem bao gm mt s giai on phn bit, cc giai on ny to thnh vng pht trin ca h thng, l: 1.Xc nh vn , 2.nghin cu tnh kh thi, 3.Phn tch xy dng ci t phn tch h thng c cu trc s dng cc m hnh: 1. S chc nng, 2. S dng d liu, 3.M hnh thc th lin kt. IV. Nguyn tc m bo tin cy. Thng tin phi c phn cp theo vai tr chc nng ca chng. Thng tin cung cp cho cn b lnh o phi c tm tng qut, chin lc. Thng tin cung cp cho cn b iu hnh tc nghip phi chi tit, kp thi, thng tin phi c bo mt. Vic truy nhp vo h thng phi c s ng ca ngi c trch nhim.

Nguyn tc thit k theo chu trnh. Qu trnh xy dng MSI bao gm nhiu giai on, mi mt giai on m nhn mt nhim v c th, sau mi giai on, trn c s pht trin, nh gi, b xung, phng n c thit k, ngi ta c th quay li giai on trc hon thin thm ri mi chuyn sang giai on tip theo, theo cu trc chu trnh, ngi ta cn gi l m hnh thc nc.
V.
Xc nh bi ton Phn tch Thit k Lp trnh

Th ngh im

B o tr h th ng

Cc giai on pht trin h thng thng tin. trin khai vic pht trin mt h thng thng tin, cch tt nht nn phn chia qu trnh ny thnh cc giai on khc nhau, mi giai on trong quy trnh phi c xc nh v phn bit r rng. Ta phi cn c vo: - Nhng im mc chnh: l cc thi im, s kin. - Cc sn phm phi c hon thnh trong giai on , c nh vy mi c c s xc nh mt giai on hon thnh cha. iu ny rt cn cho vic theo di, nh gi tin thc hin sau ny. pht trin mt h thng thng tin mi, ta tin hnh theo cc giai on sau: 1. Pht trin h thng, 2. Thit k h thng, 3. Lp trnh, chy th v ci t, 4. Khai thc v bo tr.
VI.

CHNG 2: PHN TCH THIT K V CI T MSI BI 1: PHN TCH MSI I. Tm quan trng ca phn tch h thng: Giai on phn tch h thng c vai tr quan trng trong ton b qu trnh pht trin h thng. Phn tch h thng gip cho thu thp thng tin v nh gi v h thng hin ti ng thi xc nh chi tit kh khn ca h thng hin ti cn phi gii quyt. Vic pht trin mt h thng mi thng thng da trn nn tng ca

h thng c, h thng mi a ra phi khc phc c nhc im ca h thng c, pht huy c u im ca h thng c v phi c tnh kh thi. Phn tch h thng l cng on u tin ca quy trnh pht trin MSI mi. II. Mt s phng php thu thp thng tin. 1. Khi nim: thu thp thng tin qun l v h thng thng tin hin ti l cng on u trong qu trnh phn tch h thng, mc tiu l thu thp thng tin y , chnh xc v h thng hin ti, ta c th s dng mt s phng php sau: - Nghin cu ti liu - Phng vn - phiu iu tra - quan st. Mi mt phng php u c u nhc im ring v c p dng sao cho ph hp vi thng tin, thng tin c th c chia lm 3 nhm: - Cc thng tin chung v ngnh ca t chc - Cc thng tin v bn thn t chc, - Cc thng tin v cc b phn c lin quan. 2. Nghin cu ti liu v h thng: a. Khi nim: l bc u tin ca phn tch h thng v cng l phng php thu thp u tin c p dng. Mc ch l thu nhn cc thng tin tng qut v cu trc t chc, c ch hot ng v quy trnh vn hnh thng tin trong h thng. b. Nghin cu mi trng v h thng: Bao gm: mi trng bn ngoi, mt k thut, mt vt l v mt t chc Mi trng bn ngoi bao gm: iu kin cnh tranh trn th trng, xu hng pht trin cng ngh trong lnh vc ny. Mi trng k thut gm: phn cng, phn mm hin c x l thng tin, cc trang thit b k thut, c s d liu hin ang s dng, i ng cn b tin hc. Mi trng vt l gm quy trnh t chc, x l d liu trong qun l, tin cy trong hot ng ca h thng. Mi trng t chc gm: Chc nng ca h thng: sn xut hay dch v, Lch s hnh thnh pht trin h thng, Quy m ca h thng, Yu t khch hng: s lng, mc n nh, th hiu, Chnh sch di v ngn hn ca c s, Chng trnh hnh ng ca c s, c trng v nhn s trong h thng qun l, Tnh trng ti chnh ca c s, Cc d n u t hin ti v tng lai. c. Nhim v chnh ca nghin cu h thng. L thu thp cc thng tin v cc thnh phn ca h thng hin ti, v s hot ng ca chng c hnh nh y v cc thnh phn ca h thng.

Ngi ta phi nghin cu cc d liu v cc mt sau: hot ng ca h thng, thng tin vo ca h thng, thng tin ra ca h thng, quy trnh x l, d liu ca h thng. d. Kho st h thng thng tin ang tn ti. Ta phi tin hnh kho st: Cc ngun thng tin sn c, Phn cng v phn mm, Cc quy trnh x l, Cc biu mu bo co ang dng, i ng cn b h thng, Cc khon chi ph, Chu k v tn s hot ng. 3. Phng php quan st h thng. a. Khi nim: L phng php thng c s dng thu thp thng tin m s dng cc phng php khng thu thp c, c 2 phng php quan st: trc tip, gin tip, trong quan st gin tip c s dng nhiu hn. Quan st gip cho ta b sung chnh xc ha cc thng tin thu c. b.Ni dung quan st: Trc ht phi quan st ton cnh ca t chc cn tm hiu v cch qun l cc hot ng ca t chc ny, sau tin hnh quan st chi tit tm ra cc gii php ti u v k thut, ti chnh, thi gian v nhng rng buc khc. c. Hn ch: - i vi h thng mi c th thay i cng ngh so vi h thng c, bi vy phng php ny khng cn my ngha. - Khi b quan st, con ngi thng thay i cch hot ng, lm cho vic quan st khng thu c thng tin trung thc. - Phng php quan st bng my cn nhiu thi gian. 4. Phng php phng vn. a. Khi nim: l phng php thu thp thng tin rt hiu qu, thng dng. Khi phng vn cn lu hai vn thng dng. Khi phng vn cn lu hai vn : - Hiu v hiu ng thng tin ngi c phng vn cung cp. - C mi quan h tt p gia ngi phng vn v ngi c phng vn. b. Nhng iu cn lu khi phng vn. - Ch lng nghe phng vn. - Thit lp mqh thn thin, tt p trong qu trnh phng vn gip cho vic thu thp thng tin hiu qu v to ra mqh hp tc cho cng vic sau ny. - Nhp gia phi ty tc, phi ha nhp. - C gng tm hiu cng vic ca ngi c phng vn v t cu hi trong phm vi cng vic ca h. - Khi phng vn phi quan st ngi c hi c th thch ng vi tnh th khi cn thit nh thay i cu hi, cch hi

- Cn nhc k loi cu hi d dng, mi loi ph hp vi hon cnh ring ca n vic la chn thng tin phng vn s quyt nh cht lng thng tin thu thp c. c. T chc phng vn. c tin hnh qua 2 bc. - Chun b - Tin hnh. Bc 1: - Lp danh sch v lch phng vn, la chn s lng cn b v loi phng vn theo nguyn tc t trn xung. - Bit mt s thng tin v ngi phng vn. - Lp cng, ni dung chi tit cho phng vn. - Xc nh cch thc phng vn. - Gi trc nhng vn yu cu. - t lch lm vic, tt nht l vo bui sng, thi gian khng nn ko di. - Chun b phng tin ghi chp. Bc 2: - Nhm phng vn cn 2 ngi, ngi phng vn chnh dn dt phng vn v lc ghi, ngi th 2 l ngi phng vn ph c nhim v thu thp ti liu b xung v lm r , thi phi lch s, ng gi, khng c to cm gic l thanh tra. - Nhn ni, chm ch lng nghe, mm do, ci m. - C th s dng my ghi m, ghi hnh nhng phi xin php v c s ng ca ngi c phng vn. - Nn kt thc phng vn sm nu c th - Cui bui phng vn cn nhc li ni dung chnh khng nh kt qu, tha thun ln lm vic tip theo nu cn. 5.S dng phiu iu tra. a. Khi nim: Khi cn phi ly thng tin t mt s lng ln cc i tng trn phm vi a l rng ln th phi s dng phiu iu tra. Yu cu: cc cu hi trn phiu iu tra phi r rng cng hiu nh nhau, khng a ngha. b. i tng gi phiu iu tra i tng gi phiu iu tra thuc cc lnh vc sau: - Cn b lnh o trong h thng - Cc chuyn gia qun l - Cc nhn vin trong b my qun l - Nhng ngi s dng thng tin trong h thng - Cc cn b tin hc trong h thng. c. Thit k mt phiu iu tra - Tiu : ghi r mc ch ca phiu iu tra

- nh danh i tng iu tra: bao gm h v tn, tui, gii tnh, ngh nghip, chc v, thng tin cng tc. - Ni dung cc cu hi: bao gm cc cu hi khc nhau c sp xp v b tr theo mt trnh t nht nh theo yu cu v mc tiu d kin, cc cu hi thng dng cho sn cc kh nng la chn, ngi tr li ch cn nh du vo mc h chn. - Kt thc: c th c mt s gii thch hoc ch thch cho nhng vn cn lm r trong cu hi hoc cc ch thch khc. III. Phn tch chc nng. 1. Mc ch: xc nh chnh xc v c th cc chc nng chnh ca h thng thng tin. Trong giai on phn tch chc nng, ta phi lm r h thng phi lm g ch cha cn quan tm ti cc phng php, phng tin thc hin cc chc nng y, phn tch chc nng l c s ngi c thm quyn quyt nh c tip tc tin hnh cc cng vic tip theo hay khng, thun tin, ngi ta s dng s chc nng trong qu trnh phn tch chc nng. 2. S chc nng. a. Khi nim: l vic phn r c th bc cc chc nng ca h thng, mi mt chc nng c th bao gm nhiu chc nng con, v c th hin trong mt hnh ch nht, nh vy s chc nng c cu trc hnh cy. b. Phn cp ca s chc nng: h thng thng tin thng thng l rt phc tp, bao gm nhiu thnh phn, cp h, do phi phn cp s chc nng theo cu trc hnh cy, c nh vy mi cho php phn tch h thng i t tng qut n c th, t tng hp n chi tit, c nh vy mi c th tin hnh theo mt trnh t khoa hc, mi c th phn cng mi mt nhm ph trch mt nhnh no , iu ny gip cho vic phn cng r rng, khng trng lp, nhm ln. c. Quy tc xy dng s chc nng - Tn chc nng u vo, u ra ca cc chc nng, m t cc chc nng. - Khi xy dng s chc nng, ta cn xc nh mc no l thp nht. Tc l vic phn tch tip l khng cn thit na. Mt chc nng mc thp nht ch nn c mt hoc mt nhm nhim v nh do c nhn ph trch. S chc nng i vi 1 h thng phc tp c th phi trnh by trong nhiu trang, khi trang 1 th hin s chc nng mc cao nht, sau ng vi mi chc nng trang ny s th hin trong cc trang tip theo cho n chc nng thp nht. IV. S dng d liu

1. Khi nim: S dng d liu ch ra hng di chuyn t mt chc

nng ny mt chc nng khc trong h thng. N a ra mt phng php thit lp mqh gia cc chc nng ca h thng thng tin s dng d liu khng cho c s phn tch y v c h thng. VD: n khng ch ra c yu t thi gian, yu t tch lng i vi d liu c lin quan, n ko ch ra trt t thc hin cc chc nng. 2. Cc k hiu c s dng trong s dng d liu. a. Chc nng: chc nng c nhim v bin i thng tin,thng tin vo v thng tin ra phi khc nhau, nu n khng khc nhau th khng phi chc nng. Tn chc nng phi c dng ng t-b ng.
Tn chc nng

ch c nn g b. Dng d liu: biu th vic chuyn thng tin vo hoc ra khi mt

chc nng. N c th hin bi mi tn t nht l 1 u, mi tn ch hng i ca thng tin. Mi dng d liu phi c tn gn vi n, dng thng tin khc phi mang tn khc. Thng tin tri qua mt s thay i th tn cng nn th hin thay i . c. Kho d liu: kho d liu trong s dng d liu biu din thng tin cn phi lu tr trong mt khong thi gian nhp vo.

d. Tc nhn bn ngoi: l mt ngi hoc mt nhm ngi hoc mt t

chc bn ngoi lnh vc nghin cu ca h thng nhng c mt s hnh thc tip xc vi h thng, l ni cung cp thng tin cho h thng v l ni nhn thng tin kt qu ca h thng. Tn ca tc nhn ngoi l mt danh t.
Tn tc nhn bn ngoi

e. Tc nhn bn trong: i vi mt h thng phc tp, s dng d

liu c th phi th hin trn nhiu trang. Khi biu th mt chc nng c trnh by trang khc, ngi ta s dng thut ng tc nhn bn trong c dng ng t b ng.

f. Phn r s dng d liu: i vi mt h thng phc tp, thng

thng s dng d liu khng th xp gn trong mt trang nn ngi ta phi s dng k thut phn r theo th bc, cu trc hnh cy. C th ngi ta phn thnh cc mc sau: Mc 0 (mc tng qut), Mc 1, 2 g. S ng cnh( s dng d liu mc 0):N c biu th bng mt vng trn v trong l tn ca mt h thng. bao bc xung quanh n l cc tc nhn bn ngoi

Tc nhn bn ngoi 1

T n h th ng

Tc nhn bn ngoi 2

Tc nhn bn ngai

V. M hnh lgic v m hnh vt l. VI. M hnh thc th lin kt 1. Khi nim: l mt s cu trc d liu gip cho ngi s dng nhn thc v biu din d liu trong h thng thng tin. N c dng phn tch d liu ca h thng c, thit k d liu ca h thng mi v l t liu trao i xy dng m hnh thc th lin kt gip cho khng b st thng tin, khng trng lp thng tin xy dng m hnh thc th lin kt, ta phi da trn 3 yu t l thc th, thuc tnh v lin kt. 2. Thc th v kiu thc th: l i tng cn qun l, VD: i vi bi ton qun l sinh vin th i tng cn qun l l sinh vin.

a. Tiu chun xc nh mt thc th: l n phi c ch cho qun l v

phi phn bit c gia thc th ny vi thc th khc. b. Kiu thc th: l cc thc th cng loi vi s phn loi theo mt tiu ch no , ta gi tt l thc th. 3. Thuc tnh: - L yu t cn qun l ca i tng. - Trong cc thuc tnh c mt thuc tnh c bit ngi ta gi l kha nhn din hay cn gi l kha trong. - Thuc tnh nh danh: l thuc tnh c dng phn bit gia thc th ny vi thc th khc. Ch : kha nhn din c th bao gm nhiu thuc tnh, nhng thuc tnh khng phi l kha c gi l thuc tnh m t. Thuc tnh m t lm tng s hiu bit v thc th v s phc v cho cc mc ch bn ngoi h thng, trong cc thuc tnh m t c cc thuc tnh c gi l kha ngoi hay cn gi l thuc tnh kt ni. l thuc tnh m trong thc th ny n thuc tnh m t nhng trong thc th khc n li l thuc tnh kha trong. 4. Lin kt: - Mt lin kt l s ghp ni gia hai hay nhiu thc th lin kt vi nhau nu chng c chung mt thuc tnh no , l thuc tnh kt ni. - Phn loi lin kt: ngi ta phn loi lin kt thnh . Lin kt 1-1: thc th A v B c mi lin kt ny nu mt thc th kiu A tng ng vi mt thc th kiu B v ngc li v ngi ta k hiu
Thc th A Thc th B

. Lin kt 1-nhiu: thc th A v B c lin kt ny nu mt thc th kiu A lin kt tng ng vi nhiu thc th kiu B v ngc li mt thc th kiu B tng ng vi mt thc th kiu A.
Thc th A Thc th B

. Lin kt nhiu-nhiu: 2 thc th A, B c lin kt ny nu mt thc th kiu A tng ng vi nhiu thc th kiu B v ngc li.
Thc th A Thc th B

5. Biu din ha ca mt thc th

Tn thc th

BI 2. THIT K H THNG THNG TIN QUN L I. Tm quan trng ca thit k h thng - L vic tin hnh chi tit s pht trin ca h thng mi, xy dng trong giai on phn tch h thng. - Thit k h thng cung cp thng tin chi tit cho ngi c thm quyn quyt nh chuyn sang giai on tip theo l giai on thc hin h thng hay khng - Thit k h thng gip cho ngi c thm quyn c mt ci nhn tng quan v cch thc lm vic ca h thng, mi s thay i sa cha trong giai on thit k bao gi cng d dng v t tn km hn so vi giai on thc hin. II. Quy trnh thit k tin hnh quy trnh thit k httt qun l ngi ta s dng h thng cc ti liu thu c trong giai on phn tch h thng cc ti liu ny bao gm: s chc nng, s dng d liu, m hnh thc th lin kt. III. Thit k c s d liu IV. Thit k cu trc lu tr vt l. V. Thit k phn mm ca h thng thng tin qun l. 1. Cc ngn ng thit k phn mm. a. Quy trnh xy dng phn mm. xc nh phn mm, ta tin hnh 5 bc. Bc 1: t bi ton l trc ht phi lu c mc tiu cn t c ca bi ton c th l cc yu cu cui cng cn phi t c ngi ta gi l u ra, t u ra phi xc nh c u vo, u vo l d liu khp, n c lm c s xy dng nn u ra, thiu n th khng th xy dng c u ra, thng thng n c a vo t bn phm. Bc 2: xy dng thut ton v s khi thut ton l mt tp hp c trnh t v hu hn cc bc cng vic gii bi ton. S khi l minh ha thut ton bng hnh v gip cho ngi lp trnh d dng nhn bit thut ton. Bc 3: Chn ngn ng lp trnh v vit chng trnh Bc 4: Th nghim chng trnh v ci t Bc 5: Bin son ti liu hng dn. b. Tiu chun phn mm. la chn phn mm ta phi cn c vo cc vn : - Lnh vc ng dng - phc tp thut ton ca ngn ng - Mi trng hot ng phn mm.

- Hiu nng ca phn mm: l c th mang li hiu qu khi dng n. - phc tp ca cu trc chng trnh. - C chng trnh dch tt. - Trnh cn b pht trin phn mm. 2. Thit k t trn xung: y l phng php thit k da trn t tng mun ha, ni dung nh sau: xc nh cc vn ch yu nht m vic gii quyt bi ton yu cu bao qut c ton b bi ton, sau phn chia nhim v cn gii quyt thnh cc nhim v c th hn tc l chuyn dn t mun chnh ti cc mun con, t trn xung di theo cu trc hnh cy. 3. Thit k t di ln T tng ca phng php ny l ngc vi phng php t trn xung, c th nh sau: trc ht ngi ta gii quyt cc vn c th ri sau gp chng li thnh nhm cng chc nng t di ln trn cho ti mun chnh, phng php ny thng thng c dng khi mun tha k cc phn mm c. 4. La chn phn mm c trn th trng. Vic xy dng httt qun l khng bt buc phi pht trin phn mm, trong nhiu trng hp ta ch cn xem xt tnh thch hp ca cc phn mm c bn trn th trng la chn cho httt ca mnh, phi lu rng khng c mt phn mm no c bn trn th trng hon ton ph hp vi h thng ca mnh, n ch c th gii quyt nhng vn c bn ch cha gii quyt c nhng vn mang tnh c trng ca h thng trong thc t, phn mm p ng c 80% cng vic l c th coi l t yu cu. a. u im ca phn mm c bn trn th trng - Gi thnh thp so vi vic xy dng mi. - C th ci t vo cc phn cng khc nhau nhm m rng th phn. - C tin cy cao - C min s dng rng ri. b. Nhc im. - Khng p ng y nhu cu bi ton t ra. - Tnh mm do hn ch. - Kh bo hnh. c. Nhng vn cn lu - Bo hnh v chiu hng pht trin - Cc chng trnh ng dng - Cc cng c phn mm v vic kim tra, nh gi - S hu bn quyn v giy php. - Kh nng tng thch vi phn mm h thng.

- Cc th tc tip nhn - Chi ph thi gian v cc ri ro khc. VI. Thit k giao din 1. Khi nim: Thit k giao din ngi- my gip cho ngi s dng d dng khai thc my. Cc yu cu ca thit k giao din: d s dng, d hc, thun tin thao tc v tc thao tc nhanh, phn bit r rng phm vi ca chc nng, ngi s dng kim sot c h thng, d m rng v pht trin giao din. 2. Kiu thit k i thoi L trn mn hnh xut hin cc cu hi, cc li nhc ngi s dng tr li, to iu kin d dng cho ngi s dng v trn mn hnh c cc hng dn c th, rt ph hp vi cc h thng hi thoi n gin, d dng thch hp vi ngi s dng, qu trnh kim sot cng c thc hin cht ch. 3. Kiu thit k thc n L trn mn hnh xut hin danh sch cc chc nng ca h thng ngi s dng ty chn ( thc n). Mi thc n c gii hn bi mt s ty chn c th hin trn mn hnh. thun li, thng thng ngi ta thit k thc n theo cu trc hnh cy. 4. Kiu thit k cc biu tng V nguyn tc th thit k nh kiu thc n nhng y cc chc nng c biu din bng hnh nh thay cho ngn ng, cng c cu trc hnh cy. 5. Kiu thit k in mu. i vi kiu ny, hnh dng mt biu mu c a ln mn hnh, ngi s dng dng chut hoc bn phm in vo biu mu theo cc thng bo, hng dn s dng. BI 3. CI T H THNG THNG TIN QUN L. I. Quy trnh ci t Ci t h thng thng tin qun l l thay th h thng c bng h thng mi. N c tin hnh theo cc bc: B1: Lp k hoch ci t ; B2: Bin i d liu; B3: Hun luyn; B4: Ci t; B5: Bin son ti liu v h thng. II. Lp k hoch ci t Chuyn i h thng c thnh h thng mi l mt bi ton rt phc tp, ta phi chuyn i 4 thnh phn chnh ca h thng l: - Con ngi trong h thng - My mc, trang thit b - Quy trnh thng qua cc quyt nh qun l. - H thng biu mu c s dng trong cc quy trnh qun l Chnh v vy phi lp k hoch t m, phi bao qut tt c. Bao gm cc ni dung sau:

- Phn cng - Phn mm - C s d liu - Cng ngh qun l - Biu mu trong h thng thng tin qun l - Cc phng php truyn t thng tin trong h thng - Cc phng thc lu tr thng tin - Tc phong ca lnh o v cc nhn vin qun l. III. Bin i d liu D liu ca 2 h thng c v mi thng khng tng thch nhau v phng thc lu tr, cng nh cch thu thp do d sai st khi bin i d liu. Quy trnh bin i d liu nh sau: - Xc nh cht lng ca d liu - Lm n nh d liu v t chc nhng thay i sao cho ph hp - T chc v o to i ng thc hin cng vic bin i d liu - Lp lch, thi gian ca qu trnh bin i d liu - Tin hnh qu trnh bin i d liu di s ch o thng nht - Kim tra vic kim tra d liu c a vo ti liu gc - Thc hin nhng thay i ln cui cng trong cc tp d liu. Nu trong h thng c c cc tp d liu th tt nht t chc bin i cc tp d liu ny trc, sau mi n cc tp mi, chuyn t phng thc th cng sang - Thc hin kim chng cui cng m bo cc tp d liu bin i ph hp vi cc yu cu ca h thng mi. IV. K hoch hun luyn. V. Cc phng php a h thng mi vo s dng C 4 phng php ty theo tng trng hp c th m ta c th s dng mt trong 4 hoc t hp ca 4 phng php. 1. Phng php chuyn i trc tip y l phng php thay th ngay lp tc h thng c bng h thng mi, phng php ny rt mo him. S dng phng php ny ta cn phi tnh n cc yu t sau: - Mc gn b ca cc thnh vin vi h thng mi. - Mc mo him ca h thng mi rt cao - Phi kim tra cht ch phn cng v phn mm ca h thng mi. - Ch nn p dng vi cc h thng khng ln lm vi phc tp va phi. V vy i vi phng php ny ta ch nn p dng trong cc trng hp cn thit v p dng cc thao tc sau: + Kim tra h thng cht ch

+Tr tnh c th phi khi phc li d liu +Chun b phng n x l th cng phng trng hp xu nht c th xy ra +Hun luyn chu o tt c cc nhn vin tham gia h thng +C th h tr y cc phng tin gip h thng hot ng tt. 2. Phng php hot ng song song Phng php ny c an ton cao nhng chi ph cao, do khi p dng cn: - Xc nh chu k hot ng song song - Xc nh cc th tc so snh - Kim tra tin chc rng c s so snh. - Sp xp nhn s sao cho hp l. - Thi gian hot ng song song lm sao l ngn nht. - C hai h thng cng chy trn phn cng nht nh chn mt cch thn trng 3. Phng php chuyn i tng bc th im. y l phng php trung gian ca hai phng php trn. Chng ta cn thc hin cc bc sau: - nh gi la chn b phn no lm th im p dng x l thng tin mi theo phng php trc tip song song. - Kim tra xem h thng mi c p dng cc b phn ny c c hay khng - Tin hnh chuyn i - Nhn xt v so snh. 4. Phng php chuyn i b phn. Ngi ta chn ra mt vi b phn, thng l cc b phn quan trng c khi lng x l ln ri chuyn i sau a b phn thit k vo ng dng ngay, cc b phn khc vn hot ng nh c, va lm va rt kinh nghim cho cc b phn cn li VI. Bin son ti liu ca h thng Ti liu hng dn gm: - Trang u tin- trang nhan : tn phn mm, tc gi, a ch lin lc, ni lm vic ca tc gi, ngy sn xut. - Phn mc lc: nu ni dung chnh ca cc chng mc. - Tm tt h thng: trnh by ngn gn cc vn ch yu ca phn mm: quy trnh thao tc ca h thng, m t ton b h thng, m t hot ng ca cc b phn lin quan, kim sot phn mm, ti liu u vo trong my tnh, thit k giao din mn hnh, m t cch s dng, cch sa cha do nhm ln, gii thch thng bo li trong chng trnh.

- i vi mi bo co u ra bao gm: +M t v xut x +M t cch s dng +Gii thch tng bo co +Gii thch thng bo li +Hng dn sa cha cc li - i vi mi ti liu phi my tnh phi c v d bng nhng m t v cch x l i vi cc ti liu sai - Cc s h thng bao gm: +S chc nng +S dng d liu +T in thut ng +Tn cc chng trnh +Ni dung cc chng trnh +Ti liu vn hnh - Cc chc nng my tnh Vi mi chc nng cn a ra: +M t chc nng +Tham kho d liu vo v ra +Tham kho cc chng trnh +Gii thch cc thng bo - Ti nguyn my tnh trnh by: dung lng b nh v cc thit b ngoi vi - D liu vo trnh by +Ngun gc +Cc th tc kim tra d liu vo +Kim sot d liu vo +Thi gian biu: s lng v thi gian nhp d liu vo +Ni nhp ti liu - Ti liu ra: +Cc th tc thit lp cu hnh ban u +c im k thut ca ti liu +Ch in tc thi, khng tc thi +Ni nhn ti liu VII. K thut phn tch cc kim sot trong h thng thng tin duy tr s hot ng hiu qu v lu di ca h thng, cn phi thit lp mt c ch kim sot t m v thng xuyn. Bao gm cc bc sau: B1: Xc nh cc im h trong h thng thng tin qun l im h l im m ti thng tin trong h thng c th b thm nhp tri php

B2: Xc nh cc kiu e da t ch h trong h thng Cc kiu e da ny bao gm: n cp, ph hoi cho ti cc nguy c mt mt ti sn nh hng ti cng vic sn xut, kinh doanh. B3: Xc nh tnh trng e da h thng. Sau khi xc nh c mi e da c th c, ngi ta cn tin hnh xem cc e da ny xut hin nh th no, ni dung ca cng on ny l dng m hnh dng d liu theo di ngc li im h, r sot cc hon cnh c biu din bi tng qu trnh v cc li do s dng cc dng d liu. B4: Thit k cc kim sot cn thit Sau khi xc nh c cc im h, ngi ta phi p dng ngay cc kim sot vt l ngn chn cc thit hi, cc kiu im h trong h thng thng tin qun l gm cc loi sau: - Cc hot ng ly cp thng tin - a ra cc quyt inh thiu thng tin - Xy ra h hng, mt mt d liu - Quy trnh kim sot phi bao qut tt c cc giai on t giai on nhp d liu vo n giai on x l v cui cng n giai on in kt qu. kim tra h thng thng tin qun l, ngi ta thng dng cc tng kim tra, cc mt khu ca ngi s dng m bo cho s bo mt ca h thng. Tng kim tra nhm pht hin ra sai st ca kt qu x l, mt khu dng xc nh tnh hp php ca ngi truy nhp vo h thng. kim tra thng thng ngi ta s dng mt b d liu c kt qu x l lm i chng th nghim. VIII. Qun l h thng thng tin qun l 1. Khi nim: qun l h thng thng tin nhm m bo cho s hot ng bnh thng v hiu qu ca ton b h thng qun l. Ni dung cc hot ng qun l h thng thng tin bao qut t khu qun l chin lc n cc hot ng c th nh qun l hot ng, tim nng, cng ngh ca h thng. 2. Ni dung a. Qun l chin lc: C chc nng rt quan trng l m bo cho h thng pht trin theo cc mc tiu lu di v bn vng ca ton b b my qun l. N cng thc hin chc nng d on cc xu th pht trin chin lc trong lnh vc qun l c s chun b kp thi a ra cc gii php pht trin hoc hon thin h thng sao cho h thng lun l nn tng ca gung my qun l. b. Qun l hot ng: C chc nng qun l cc lnh vc khc lin quan n tnh hnh x l thng tin trong h thng, nh gi cc vn c th ny sinh trong lnh vc ny v ra cc bin php khc phc.

c. Qun l tim nng: Thc hin cc chc nng qun l 4 tim nng ca

h thng thng tin qun l, trong tim nng v nhn lc c vai tr cc k quan trng. d. Qun l cng ngh: Qun l vic chuyn giao cng ngh x l thng tin. Qun l cc quy trnh cng ngh ang s dng, xy dng k hoch pht trin quy trnh cng ngh.