KKT Dawei v nhng cu chuyn t min Trung

V NG DNG Dawei l mt thnh ph ven bin nm gn cc Nam Myanmar, vi dn s cha n 200.000 ngi, sng ch yu da vo nng sn, nh bt c, thnh ph nh ny ang lin tc c nhc n gn y trn cc phng tin truyn thng ca Myanmar v Thi Lan. S quan tm ca d lun xut pht t mt d n khng l ti y, d n xy dng c khu kinh t (KKT) u tin trn t nc Myanmar. Dawei Ngi sao ang ln Ngy 2/11/2010, mt Hip nh khung c k ti Naypyidaw gia Italian-Thai Development Plc. (ITD), tp on pht trin d n h tng hng u ca Thi Lan v Cng v Myanmar, ITD s u t 8 t la M pht trin d n trong 10 nm u, bao gm xy dng khu cng nghip, khu cng nc su, v h thng ng b, ng st kt ni n Thi Lan. Tng s vn cho d n ln n 58 t la M. D ch ang c xy dng nhng KKT Dawei thu ht s quan tm ca cc nh u t ln nh g khng l ngnh ha du Thi Lan PTT, Tp on Siam Cement, Thp Nippon. Cc nh u t chu khc cng bt u tm hiu v ng k x ch ti Dawei. S thu ht ca Dawei trong giai on ny mt phn c d on trc do Map Ta Phut, khu cng nghip ha du ln nht Thi Lan nm gn cng Laem Chabang, d cha kp lp y din tch, nhng kp lm tng mc nhim khng kh, ngun nc, qua tng t l ung th ca c dn a phng v buc chnh ph Thi Lan phi hn ch u t vo a phng ny. KKT Dawei, vi din tch 250km2, ln gp 10 ln khu cng nghip Map Ta Phut, c li th ca mt khu kinh t cha lut ha vn bo v mi trng v cha hn ch hng mc u t, hin nhin tr thnh im n a thch ca cc tp on chuyn xut khu nhim. Ln xp x 10 ln cng Laem Chabang, vi 2 khu cng v 22 cu tu, cng nc su Dawei c su lung t -18m, c che chn t nhin, sc n cc con tu ln nht th gii. Cng Dawei khng ch l ca ng xut nhp khu hng ha, nguyn vt liu cho KKT Dawei m cn c ITD k vng s thay th vai tr knh o Kra vn manh nha t th k 19. ng Somchet Thinapong, Gim c iu hnh ca ITD cho rng knh o Kra l tng v mt logistics, gip tu thuyn khng phi i vng qua bn o Malacca, cn d n Dawei l s kt hp gia c logistics v sn xut chin lc. Trc k vng vo Dawei ca chnh ph Thi Lan v Myanmar, ITD ln k hoch pht trin thm khu cng th ba n thm cc tu ch qung, tu hng ri loi ln nht. Bn l Hi ngh G20 thng 11/2010 ti Seoul, Th tng Thi Lan Abhisit Vejjajiva trao i vi i din Trung Quc v vic khuyn khch cc nh u t Trung Quc t chn n Dawei v y mnh tin cc d n h tng ti Myanmar hin thc ha kh nng kt ni ca Dawei. Nhn nhn Myanmar nh l ca ng l tng m ng ra n Dng, gip h nhit vn nng lng v pht trin vng Vn Nam, Trung Quc ang trin khai xy lp ng ng dn du di 771 km qua Myanmar v sau khi d n Dawei c trin khai, Trung Quc ln k hoch ni tuyn ng st Cn Minh Yangon di n Dawei. Trung Quc hin ang l i tc xut khu ln th ba v i tc nhp khu ln nht ca Myanmar. Chnh v nhng l do ny, s khng ngc nhin nu cc nh u t Trung Quc xut hin ng o ti KKT Dawei. Tuy nhin, bc tranh Dawei khng ch c mu hng, d n ang i mt vi nhiu tr ngi pha trc. Myanmar hin vn l mt t nc ngho, GDP trn u ngi nm 2009 c t 587 la M, thp nht trong s cc nc ASEAN (theo IMF) v t l ngi sng di chun ngho l 32,7% (theo CIA World Fact Book).

Bt n chnh tr ko di khin nn kinh t Myanmar km pht trin, h qu l kh nng hp th mt lng vn rt ln l mt bi ton kh. Vic nhiu nh u t ha du v cc ngnh cng nghip nhim khc u t vo Dawei cng khin nh u t cc ngnh khc lo lng v kh nng pht trin bn vng ca d n. Nhng quan ngi v kinh t v m, cht lng chnh sch, mi trng u t, c s h tng l nhng vn m chnh ph Myanmar v ITD cn phi ci thin vi l trnh c th Dawei tht s mang li li ch lu di cho Myanmar ch khng ch Thi Lan. nh hng ca Dawei ln cc hnh lang kinh t Dawei c v tr a l rt nhy cm i vi khu vc tiu vng sng Mekong: v Dawei gn bng v Quy Nhn (xp x 140 Bc), ng ni hai thnh ph ny c th xem nh ng trung tuyn ca bn o Trung n. Nu c kt ni hiu qu, trang b hin i, c ngun nhn lc cht lng v cc quy trnh th tc hi quan tin tin, Dawei s l a im ph hp pht trin mt ca ng cho lu chuyn hng ha ton khu vc. Do , Dawei s thch thc mt ci tn khc trong tham vng tr thnh u mi giao thng quan trng ca khu vc, l ca ng pha ng ca hnh lang kinh t ng Ty (EWEC), Nng.

V tr ca Dawei v cc hnh lang kinh t (Ngun: www.adb.org) Tin s Edo Andriesse, Ging vin i hc Khon Kaen (Thi Lan), cho rng s pht trin ca Dawei s c hai tc ng nhn tin ln EWEC. Mt l, cng Dawei s thay th vai tr ca cng Mawlamyine tr thnh ca ng pha Ty ca EWEC. Hai l, kt ni hiu qu gia Dawei v Bangkok s lm gim mc thnh cng ca EWEC, do thng mi gia cc cc tnh, thnh ph dc theo EWEC khng pht trin nh k vng ban u,

trong khi , trc Dawei Kanchanaburi Bangkok hon thin s khin min Nam Thi Lan hp dn hn trong mt cc nh u t. Trao i thm vi ngi vit, ng nhn nhn rng do EWEC km hp dn, cng Nng cng s chu tc ng tiu cc t s i ln ca Dawei. Hin ngi Thi vn u tin pht trin khu vc kinh t pha Nam v a Bangkok tr thnh u mi trng yu ca bn o Trung n. Ngay c khi tn chnh ph Thi Lan thc hin li ha v nhng chnh sch pht trin min Bc Thi Lan, cc cam kt mang mu sc chnh tr ny cng phi tn thi gian khng nh t nhng kt qu nht nh. Khi m chi ph nhn cng ti Thi Lan cao hn so vi mt s quc gia trong khu vc, ng thi nng mc lng c bn cho ngi lao ng khu vc ny c th lm cho cc nh u t cn nhc hot ng ti y. Trong khi , vi nhng chnh sch m chnh ph Myanmar dnh cho ITD nh min cc loi thu nhp khu, nhng quyn s dng t ln n 75 nm, ITD s c iu kin a ra nhiu u i cho cc doanh nghip u t ti Dawei, iu s to hiu ng tch cc ln cc tnh thnh nm trn hnh lang kinh t pha Nam (SEC). Ngc li vi EWEC, SEC c th nhn tc ng tch cc t Dawei. ITD xc nh Dawei l im ni di v pha Ty ca SEC. D nhn thy rng do SEC hin i qua cc thnh ph ln nh Bangkok, Siem Reap, Phnompenh, Quy Nhn v Thnh ph H Ch Minh, c bit l s c mt hai cng nc su Dawei v Ci Mp Th Vi, nn khi Dawei v Bangkok hon thin kt ni, ng thi cc hng mc giao thng, h tng ca SEC cng c nng cp, SEC s thc y thng mi ni vng v hp dn cc nh u t nc ngoi hn ch khng dng li vic thu ht khch du lch nh hin nay. Nhng cu chuyn t min Trung Tr li vi Nng, trong cc hnh lang kinh t ca khu vc tiu vng Mekong, EWEC l hnh lang u tin tng i hon thin kt ni h tng cng v cng Nng c nhiu ngi nhn vo o lng nhng kt qu m EWEC mang li. Tuy nhin, hin nay, k c khi cng Nng chp nhn gim ph dch v cng, lng hng ho t Thi Lan v Lo qua ca khu Lao Bo n Nng vn cn hn ch. H tng EWEC ang b lng ph nghim trng!, pht biu ca ng L Hu Thng, Ph Ch tch UBND tnh Qung Tr l pht biu c th c xem l tng kt ngn gn nhng g EWEC mang li cho Qung Tr v nhiu tnh thnh khc thuc EWEC. Mt lot nhng nguyn nhn khch quan v ch quan t cc bn tham gia EWEC, t Ngn hng pht trin chu (ADB), chnh ph cc quc gia, chnh quyn cc tnh, thnh ph ni EWEC i qua lm cho EWEC khng t c k vng nh ban u, d h tng giao thng, vin thng trn ton EWEC c nng cp ng k. S thiu ng b v cch thc hot ng (thi gian lm vic ngn hn ca ca khu pha Vit Nam l v d), chm tr trong trin khai cc bin php thc y giao thng qua li ca khu, v trn ht, s phi hp lng lo gia cc tnh thnh lm cho nhng k vng vo hnh lang ny cha c hin thc ha. c nhng cuc hp c t chc, nhng ngh nh c ban hnh, nhng kh khn th cha c gii quyt bao nhiu v c nhng ci cch cn c cho l na vi. Trong lc , tip tc pht trin h tng giao thng pha Vit Nam, Quyt nh s 07/2011/Q-TTg ph duyt quy hoch pht trin giao thng vn ti vng kinh t trng im min Trung n nm 2020 v nh hng n nm 2030 c ban hnh thng 1/2011 xc nh quy hoch pht trin hnh lang Nng quc l 1A Lao Bo v hnh lang Nng quc l 14B-14D Nam Giang l hai nhnh ca EWEC, phc v nhu cu vn ti ca vng v phc v hng qu cnh t Lo v ng Bc Thi Lan. Cc ni dung ng lu khc bao gm vic pht trin cng Nng m nhn vai tr cng ca ng khu vc min Trung, nng cp bn Tin Sa (n tu n 50.000 DWT), xy thm khu bn Sn Tr (n tu 20.000 DWT) v khu bn Lin Chiu (tip nhn tu n 80.000 DWT), xy dng tuyn ng st ni t ng st quc gia n cng Lin Chiu. y l mt k

hoch y tham vng v i hi vn u t ln, ngi vit cho rng k hoch ny c xy dng da trn nhng k vng v s pht trin l tng ca Nng trong 20 nm ti, mt phn trong l k vng vo EWEC. Tuy nhin, KKT Dawei nhiu kh nng s nh hng tiu cc n kch bn l tng ny, v nh vy, cc hng mc u t cn c tnh ton li ti u ha ngun vn, nng cao tnh cnh tranh cho Nng. Cn nu vn trin khai, c quan chc nng phi c bin php m bo rng cc d n ny s c trin khai ng b, hiu qu ng thi cn ln k hoch th ht hng ho v cng Nng ngay t thi im hin ti. Mt ng thi nn c xem nh l tr ngi cho vn pht trin Nng v EWEC nm ti Qung Tr. C mt thc t l nhiu tnh thnh tip gip vi bin Vit Nam thch xy cng nc su, d ngun hng hn ch. Cui nm 2008, c cng vn 7557/BGTVT-KHT bt n xanh, chnh quyn tnh Qung Tr thu t vn xy dng phng n xy cng nc su M Thy n tu n 50.000 DWT phc v cho khu kinh t Lao Bo v khu kinh t bin ng Nam ( xut hin trn quy hoch), vi l do c dn ra l to iu kin thun li cho vic xut nhp khu hng ha, gim bt kh khn v vn chuyn khi t Lao Bo n Nng. Nu ch vi cc l do , cng M Thy ch cn c bn x lan v cu b loi nh kt ni vi cng Tin Sa, tr thnh cng v tinh trong h thng cng vng kinh t trng im min Trung. Cn nu xy cng nc su vi vi s vn t nht l 15.000 t ng trang b thit b chuyn dng, cu ln, xy cu tu di, M Thy s l ci tn tip theo gia nhp danh sch cc cng i hng ti Vit Nam. Chng ta gii quyt vn tng lng hng ho v tnh kt ni bng cch phn tn lng hng ra nhiu u mi lm hng hn, l gii bi ton mt n s bng cch t thm mt n s khc! ********** Nu s pht trin ca Dawei trong vng mt thp k ti song hnh vi nhng chuyn bin thiu tch cc v mt quy hoch, chnh sch v hnh ng t cc bn lin quan trn EWEC, nht l t pha Vit Nam, h tng EWEC s tip tc b lng ph, v li th pht trin 100% trn EWEC ca Nng s kh thnh hin thc. D vn l mt thnh ph nng ng v hp dn cc nh u t, nhng ch s PCI ca Nng nm 2010 gim v t thp nht trong vng 5 nm tr li y l cnh bo kp thi cho thy Nng v nhng ngi lm chnh sch khng th ng qun trn nhng thnh cng t c m cn y mnh ci cch hn na p ng k vng nh u t, thch ng vi nhng thch thc trong tng lai, to ng lc cho kinh t min Trung pht trin mnh v bn vng.