15 nm quan h Vit Nam-ASEAN (1995-2010) http://www.scribd.

com/doc/26039088/Budaya-Jawa TCCST - Nm 2010 l nm c bit trong dng chy lch s dn tc Vit Nam vi nhiu s kin ni bt: 1000 nm Thng Long - H Ni, 80 nm thnh lp ng Cng sn Vit Nam, 35 nm Gii phng min Nam - thng nht t nc, 120 nm Ngy sinh Ch tch H Ch Minh v i, i hi ng cc cp tin ti i hi i biu ton quc ln th XI ca ng. ng thi, cng l nm k nim ln th 15 Ngy Vit Nam gia nhp ASEAN v m nhn vai tr Ch tch ln th 16 ca t chc ny. 1. Vit Nam gia nhp ASEAN Bc ngot trong hot ng m rng quan h i ngoi ca Vit Nam c bt u t nm 1986. Vi ng li i mi ton din, i hi i biu ton quc ln th VI (thng 12-1986) ca ng ra chnh sch i ngoi ph hp vi yu cu thc tin pht trin t nc. i hi khng nh: ng v Nh nc ta kin tr thc hin chnh sch i ngoi ha bnh v hu ngh(1). V quan h vi cc nc trong khu vc ng Nam , ng ta ch r: Chng ta mong mun v sn sng cng cc nc trong khu vc thng lng gii quyt cc vn ng Nam , thit lp quan h cng tn ti ha bnh, xy dng ng Nam thnh khu vc ha bnh, n nh v hp tc(2). y l nhng quyt ngh ht sc ng n, sng to ca ng v chnh sch i ngoi trong giai on cch mng mi. N tr thnh t tng ch o, si ch xuyn sut qu trnh i mi v hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam, ng thi l mt du mc quan trng trong tin trnh tng bc gia nhp ASEAN ca Vit Nam. Thc hin ng li i mi do i hi ng VI ra, trn cc din n quc t v khu vc, cac ng chi lanh ao ng, Nh nc ta lun khng nh lp trng ca Vit Nam l c chung sng ha bnh vi cc nc trong khu vc, sn sng hp tc xy dng ng Nam thnh mt khu vc ha bnh, n nh v pht trin. Tr li phng vn Tp ch Quan h Quc t (thng 10-1991), B trng B Ngoi giao Nguyn Mnh Cm nu r chnh sch i ngoi ca Vit Nam i vi cc nc trong khu vc, trong khng nh: Khu vc chu - Thi Bnh Dng, m trc ht l ng Nam v ng , gi v tr quan trng trong chnh sch i ngoi ca Vit Nam(3). Thng 1-1989, ti Hi ngh bn trn cc nh bo chu - Thi Bnh Dng t chc ti thnh ph H Ch Minh, Tng B th ng Cng sn Vit Nam Nguyn Vn Linh mt ln na nhn mnh: Vit Nam sn sng pht trin quan h hu ngh vi cc nc ASEAN v cc nc trong khu vc. Cng ti Hi ngh ny, B trng Ngoi giao Nguyn C Thch tuyn b: Vit Nam sn sng gia nhp Hip hi cc nc ng Nam . Nhng pht biu trn mt ln na nhn mnh quan im trc sau nh mt ca ng v Nh nc ta trong vn gia nhp ASEAN. Ngy 28-7-1995, ti Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN ln th 18, Vit Nam chnh thc c kt np vo ASEAN v tr thnh thnh vin th 7 ca t chc nay. S kin trng i ny th hin r nt chnh sch ch ng hi nhp khu vc

v quc t ca ta. nh gi thng li , Bo Si gn Gii phng s ra ngy 20-91995 vit: Lch s thc s sang trang mi khu vc ny. Nhn t Vit Nam trong ASEAN khng ch a li tc ng tch cc v hp tc kinh t vi mt th trng hn 70 triu dn y sc hp dn m cn c ngha chnh tr su rng. Tm quan trng v ngha lch s to ln ca s kin Vit Nam gia nhp ASEAN cn c chnh cc nh lnh o ASEAN 6 tha nhn. Trong bi pht biu chc mng ti l kt np Vit Nam vo ASEAN ngy 28-7-1995, B trng Ngoi giao In--n-xi-a A-li A-la-tt pht biu: Chng ta va chng kin mt s kin trng i trong bin nin s ca ASEAN. Vic kt np Vit Nam vo gia nh ASEAN c ngha to ln hn nhiu, ch khng phi ch l vic tng s lng thnh vin t 6 ln 7... Vit Nam s l mt thnh vin qu gi ca ASEAN. Nn vn ha v lch s ca Vit Nam s lm phong ph thm di sn chung ca chng ta. Dn s 72 triu ngi ca Vit Nam s to ra ng lc tng cng vai tr v nh hng quc t ca ASEAN. Thc hin s hi nhp ton din ca mnh vo ASEAN, sau khi tr thanh thnh vin chnh thc ca t chc ny, cc c quan lnh o cao nht ca Vit Nam tng bc bt nhp cng cc c quan lnh o ca ASEAN. Thng 9-1995, Quc hi Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc ca T chc lin minh ngh vin Hip hi cc nc ng Nam (AIPO). Trong nhng giai on tip theo, vic a Vit Nam hi nhp ton din vo ASEAN tr thnh mt ni dung quan trng hng u trong chnh sch i ngoi ca ng v Nh nc ta. Ti i hi i biu ton quc ln th X ca ng (nm 2001), sau khi nh gi, rt ra nhng bi hc kinh nghim trong 20 nm i mi, ng ta ra nhng quyt sch quan trng cho chin lc pht trin t nc trong nhng nm u th k XXI. V quan h i ngoi, ng ta khng nh: Vit Nam thc hin nht qun ng li i ngoi c lp t ch, ha bnh, hp tc v pht trin Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t, ng thi m rng hp tc quc t trn cc lnh vc khc. Vit Nam l bn, i tc tin cy ca cc nc trong cng ng quc t, tham gia tch cc vo tin trnh hp tc quc t v khu vc Thc y quan h hp tc ton din v c hiu qu vi cc nc ASEAN, cc nc chu - Thi Bnh Dng(4). 2. S ng gp ca Vit Nam Trong 15 nm hi nhp v pht trin cng ASEAN, Vit Nam c nhiu ng gp quan trng cho t chc ny. C th l, ch 3 nm sau khi tr thnh thnh vin chnh thc, trong bi cnh khu vc va tri qua thi k y sng gi do tc ng tiu cc ca cuc khng hong ti chnh tin t nm 1997, Vit Nam ng cai t chc thnh cng Hi ngh cp cao ASEAN 6 ti H Ni vo nm 1998. Vi vic thng qua Chng trnh Hnh ng H Ni (HPA), Hi ngh cp cao ASEAN 6 ra cc bin php c th v nh hng cho s pht trin ca Hip hi trong giai on tip theo, khi phc li v th v sc mnh ca ASEAN sau khng hong, ng thi quyt nh kt np Cam-pu-chia tr thnh thnh vin th 10, hon thnh tng mt ASEAN trn 10, quy t tt c cc quc gia ng Nam trong mt ngi nh chung on kt, hp tc v pht trin thnh vng.

Tip , trong vng mt nm, t thng 7-2000 n thng 7-2001, Vit Nam hon thnh tt vai tr Ch tch y ban thng trc ASEAN (ASC) v Din n khu vc ASEAN (ARF). T chc v ch tr thnh cng Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN ln th 34 (AMM-34), Din n khu vc ASEAN ln th 8 (ARF-8) v.v Trong nm Vit Nam lm Ch tch, ASEAN v ARF t c nhng kt qu quan trng, tip tc pht trin ng hng, ph hp vi li ch ca tng nc ASEAN v li ch ca c khu vc. Cng trong thi gian ny, vi vai tr ch tr v iu phi ca Vit Nam, ASEAN ph chun Ngh nh th th hai ca Hip c Thn thin v Hp tc, thng qua Quy ch ca Hi ng Ti cao TAC v t chc cuc hp u tin ca Hi ng trong dp AMM-34 v.v Sau thnh cng ca Hi ngh cp cao ASEAN 6, tip tc pht huy vai tr c nng cao trong ASEAN v trn c s nhng thnh tu, kinh nghim tch ly c trong vai tr ch tr, iu phi cc hot ng ca ASEAN, Vit Nam ch ng hn trong vic tham gia hp tc ASEAN, hng hot ng ca ASEAN vo nhng ni dung hp tc thit thc, va bo am li ch ca Vit Nam, va th hin quan tm chung ca ASEAN v cc nc i thoi. Nhm duy tr mi trng ha bnh, n nh trong khu vc, Vit Nam cng vi cc nc ASEAN khc k vi Trung Quc Tuyn b chung ASEAN - Trung Quc v cch ng x ca cc bn Bin ng (nm 2002). Sau khi k kt, Vit Nam ch ng a ra cc bin php c th thc hin Tuyn b ny theo hng trin khai hp tc dn tng bc. Ngoi ra, Vit Nam cng th hin vai tr tch cc trong vic ASEAN thng qua Tuyn b ha hp ASEAN 2 ti Ba-li, In-n-xi-a (thng 10-2003) trong ra nhng nh hng chin lc cho s pht trin ca ASEAN, hng ti xy dng mt cng ng ASEAN nng ng, t cng v gn kt vo nm 2020 (sau ny ASEAN quyt nh l vo nm 2015) vi ba tr ct chnh l Cng ng An ninh ASEAN (ASC), Cng ng Kinh t ASEAN (AEC) v Cng ng Vn ha - X hi ASEAN (ASCC). Trong qu trnh son tho v i n k kt Hin chng ASEAN (thng 11-2007 ti Xin-ga-po), do c s chun b tt, Vit Nam c nhiu ng gp quan trng v ni dung, a ra mt s sng kin, ng thi th hin vai tr l mt thnh vin nng ng, trch nhim c cc thnh vin ASEAN v cc nc i thoi nh gi cao. Vit Nam cng th hin r vai tr l mt nhn t quan trng gp phn gi vng cc nguyn tc c bn, nh hng pht trin ng ca ASEAN, duy tr v tng cng on kt, nht tr trong Hip hi. S tham gia tch cc ca Vit Nam trong qu trnh son tho Hin chng gp phn khng nh Hin chng c hon tt v k kt vi nhng ni dung c bn v ton din, c kt v h thng ha nhng mc tiu, nguyn tc c bn v tha thun c ca ASEAN. Vi s tham gia tch cc v hiu qu ca Vit Nam, trong thi gian gn y, ASEAN tip tc y mnh vic thc hin cc chng trnh lin kt khu vc. Sau khi hon tt cng tc son tho (nm 2008) cc k hoch tng th xy dng Cng ng Chnh tr - An ninh v Cng ng Vn ha - X hi cng vi Khun kh chin lc v Sng kin lin kt ASEAN (IAI) v K hoch cng tc thc hin IAI giai on 2 (nm 2009-2015), Hi ngh cp cao ASEAN 14 thng qua cc vn

kin ny (thng 2-2009) tr thnh l trnh xy dng cng ng ASEAN n nm 2015. Nm 2010, trn cng v l Ch tch ASEAN, Vit Nam li du n m nt v nhng ng gp tch cc trong Hip hi. Vi ch Hng ti Cng ng ASEAN t tm nhn n hnh ng, sng ngy 9-4-2010, Hi ngh cp cao ASEAN 16, Hi ngh cp cao u tin trong nm 2010 kt thc thnh cng tt p ti H Ni vi s ng thun cao ca cc bn tham gia. nh gi kt qu ny, ti bui tip v chiu i trng on cc nc ASEAN d Hi ngh ngy 9-42010, Ch tch nc Nguyn Minh Trit pht biu: Nm 2010 nh du 15 nm Vit Nam tr thnh thnh vin ca i gia nh ASEAN. Vit Nam hi nhp nhanh chng, tham gia tch cc v c nhng ng gp quan trng cho hp tc ASEAN S tham gia v ng gp ca Vit Nam cng gp phn quan trng cho thnh cng v s pht trin ca ASEAN. Biu th quyt tm ca ng v Nh nc Vit Nam trn cng v l Ch tch ASEAN trong nm 2010, Ch tch nc Nguyn Minh Trit nhn mnh: m nhn cng v Ch tch ASEAN 2010, Vit Nam s tp trung vo vic tng cng on kt v lin kt ASEAN; thc hin hiu qu Hin chng v L trnh xy dng Cng ng ASEAN; y mnh v lm su sc hn quan h hp tc vi cc bn i tc, gp phn nng cao vai tr v v th quc t ca Hip hi. ng thi, Vit Nam s tip tc cng cc nc thc y s hp tc hn na trong ASEAN v gia ASEAN vi cc i tc nhm i ph vi nhng thch thc ton cu, nh khng hong kinh t- ti chnh, an ninh lng thc v nng lng, bin i kh hu, thin tai v dch bnh... Vi tm quan trng ca nm 2010, Nh nc, Chnh ph v nhn dn Vit Nam , ang v s dnh quyt tm cao v tp trung ngun lc cn thit hon thnh tt trng trch Ch tch ASEAN. Ngoi nhng ng gp quan trng cho ASEAN, vic hi nhp ton din vo t chc ny cng mang li nhng iu kin thun li cho s pht trin ca Vit Nam. Vic tham gia ASEAN to ra mi trng chnh tr, an ninh, kinh t thun li cho chng ta trong cng cuc xy dng v pht trin t nc; to mi trng thun li giao lu, thng thng hng ha, dch v v con ngi vi cc nc trong khu vc v m rng ra bn ngoi. Thun li c c trong qu trnh hi nhp v pht trin cng ASEAN sut 15 nm qua lm cho hnh nh ca Vit Nam ngy cng c nng cao trn trng quc t. Ting ni ca Vit Nam trn cc din n quc t v khu vc gp phn quan trng vo vic xy dng mt th gii ha bnh, n nh cng hp tc v pht trin. 3. Mt s bi hc kinh nghim T thc tin 15 nm hi nhp v pht trin cng ASEAN di s lnh o ca ng, c th rt ra mt s bi hc kinh nghim sau: Th nht, lun gi vng v tng cng s lnh o ca ng trong qu trnh Vit Nam hi nhp v pht trin cng ASEAN. y c coi l nguyn tc quan trng hng u, n khng ch gp phn cho Vit Nam hi nhp v pht trin ng hng m cn to ra s thng nht trong t tng v hnh ng khi v tr, vai tr ca Vit Nam ngy cng c nng cao trong t chc ny. S lnh o ca ng

i vi qu trnh ny cn th hin chnh sch i ngoi c lp, t ch ca Vit Nam. Trong bt k giai on lch s no, Vit Nam cng mong mun l bn, l i tc tin cy ca tt c cc nc trong khu vc v trn th gii. Quan im nht qun ca ng Cng sn Vit Nam l tn trng c lp ch quyn v ton vn lnh th, trn tinh thn hp tc, bnh ng cng c li gia cc nc thnh vin. Vit Nam lun ly mc tiu li ch chung gia cc quc gia lm im tng ng trn c s thng nht trong s a dng nhm to ra s ng cm v nht tr cao i vi nhng vn c tc ng chi phi vi cc thnh vin. Th hai, gi vng tinh thn ch ng hi nhp v pht trin trong ASEAN. Vit Nam ho nhp vo ASEAN nhng khng l thuc, khng trng ch, li, th ng. Chng ta tn trng nhng g b bn hp tc, gip , nhng ng thi phi khng nh c tnh nguyn tc: hp tc trn tinh thn t lc, t cng, gi vng c lp ch quyn v cc mt. y mnh hi nhp v pht trin cng ASEAN l nhm bo v nn sn xut trong nc, khai thc c hiu qu ti nguyn quc gia, gp phn cng c c lp dn tc, y mnh tc tng trng kinh t, rt ngn khong cch tt hu; gi gn v pht huy bn sc vn ha, truyn thng tt p ca dn tc Vit Nam. Mc tiu tng qut l nhm to ra nhng li th Vit Nam sm khng nh v tr v vai tr ca mnh vi t cch l i tc bnh ng cng c li vi cc nc trong ASEAN v trn th gii. Th ba, ly hi nhp vo ASEAN l c s y mnh quan h hp tc vi cc nc trn th gii. Thc tin chng minh, cng vi vic y mnh hp tc trong khu vc ASEAN, ng ta lun y mnh quan h hp tc vi tt c cc nc trn th gii, khng phn bit ch chnh tr - x hi. Hi nhp vi ASEAN nhng khng ch ch trng n ASEAN m xem nh cc quan h khc. Ngc li, cng khng ch ch trng i tc vi cc nc khc m xem nh vai tr ca ASEAN. Quan h v hp tc nhiu mt nhng vn gi c ch quyn ca mnh c v kinh t, vn ha, chnh tr, x hi quc phng, an ninh... m khng b nh hng bi bt k mt p lc no t bn ngoi. C th ni, 15 nm l khong thi gian khng di so vi chiu di lch s ca dn tc, nhng Vit Nam khng nh c v tr, vai tr v tm quan trng ca mnh trong ASEAN. Vi quyt tm xy dng mt ASEAN ha bnh, n nh v pht trin, ng Cng sn Vit Nam ra ng li i ngoi ng n vi nhng cch lm v bc i ph hp trong sut qu trnh Vit Nam tham gia ASEAN. Nhng kt qu m Vit Nam lm c sau 15 nm gia nhp khng ch a ASEAN tr thnh mt t chc vng mnh, ngy cng c v th cao trn th gii m cn gp phn to ra cho Vit Nam nhiu c hi thun li xy dng pht trin t nc. Mt nc Vit Nam ha bnh, n nh, nng ng v pht trin trong ASEAN l minh chng r nt nht v ng li i ngoi ng n ca ng Cng sn Vit Nam, cng l kt qu thit thc nht chng ta k nim ln th 15 ngy Vit Nam gia nhp t chc ny./. ____________________________________________ (1) ng Cng sn Vit Nam: Vn kin ng ton tp, Nxb S tht, H Ni.1987, tr105

(2) ng Cng sn Vit Nam: Vn kin ng ton tp: Sd, tr 108 (3) Nguyn Mnh Cm: Bi tr li phng vn Tp ch Quan h Quc t, Tp ch Quan h Quc t, s 10 nm 1991. (4) ng Cng sn Vit Nam: Vn kin i hi i biu ton quc ln th X, Nxb CTQG, H Ni.2006, tr 112-114 L Vn Phong Vin Lch s qun s Vit Nam S 14 (206) nm 2010 http://vominhtap.blogspot.com/2011/04/tccst-nam-2010-la-nam-ac-biet-trong.html