NH L LAGRANGE V NG DNG

Chuyn : NH L LAGRANGE V NG DNG

A. GII THIU nh l Lagrange c pht biu nh sau: Cho hm s F(x) lin tc trn [a,b] v c o hm trong khong (a,b) th lun tn ti sao cho:

Chng ta s i tm hiu 3 bi ton s dng nh l Lagrange trong chng trnh THPT nh sau: I. S dng nh l Lagrange chng minh bt ng thc. II. S dng nh l Lagrange chng minh phng trnh c nghim. III. S dng nh l Lagrange gii phng trnh. B. NI DUNG I. S DNG NH L LAGRANGE CHNG MINH BT NG THC. * Phng php T nh l Lagrange , nu th:

Vy T nh l Lagrange p dng c kt qu trn, iu quan trng nht l xc nh c hm s F(x). *V d minh ha VD1: CMR nu thi`: Gii

Bt ng thc cho tng ng vi: Xt hm s: lin tc trn , v c o hm trong khong

. Theo nh l Lagrange lun tn ti

sao cho:

Ta c: (pcm). NX: iu quan trng hn c trong bi ton ny l chng ta nhn ra c hm s F(x) qua vic bin i tng ng BPT cho. Ta xt VD 2 VD 2: Cho . Chng minh: Gii

BT cho tng ng vi: t Ta c: AD nh l Lagrange i vi hm s: sao cho: trn , th tn ti vi

. T (1) suy ra: Suy ra: (pcm).

NX: Bi ny kh hn bi trn ch phi tinh ly logaNepe hai v mi nhn ra c hm s f (x). VD 3: Cho a<b<c. CMR:

Gii

Xt hm s: Theo nh l Lagrange tn ti sao cho:

Ta thy:

T (1)

Do , t

. Suy ra:

II. S DNG NH L LAGRANGE CHNG MINH PHNG TRNH C NGHIM. *Phng php: T nh l Lagrange, nu F(b)-F(a)=0 th tn ti phng trnh sao cho: c nghim thuc

p dng c nh l Lagrange phi nhn ra hm s F (x) (thc ra n l nguyn hm ca hm s f(x)). Dng bi ton ny lm theo cc bc sau: Bc 1: Xc nh hm s F(x) lin tc trn [a,b] v c o hm trn (a,b), tho mn: a. F'(x)=f(x). b. F(b)-F(a)=0. Bc 2: Khi tn ti sao cho: phng trnh f(x)= 0 c nghim . *V d minh ho: VD1: CMR phng trnh: c nghim vi mi a,b,c. Gii

Xt hm s: D dng nhn thy:

Khi tn ti

sao cho:

Vy phng trnh cho c nghim thuc khong

VD 2: Gi s:

. CMR phng trnh: c nghim thuc khong (0, 1) Gii

Xt hm s: (0,1). Ta c:

lin tc trn [0,1] v c o hm trong khong

Khi tn ti

sao cho:

Vy phng trnh cho c nghim thc khong (0,1). T VD2 ta c th gii c bi ton sau: VD3: Gi s: . CMR phng trnh: c nghim thuc khong (0,1). Gii

Xt hm s: Nhn thy, F(x) lin tc trn [0,1] v c o hm trong khong (0,1). Ta c:

Khi tn ti

sao cho:

n n ta c :

V y ph ng tr nh cho c nghi m thu c kho ng (0,1). III. S DNG NH L LAGRANGE GI I PH NG TR NH. * Phng php: p d ng nh l Lagrange vo vic gii phng trnh ta thc hin theo cc bc sau y: Bc 1: Gi l nghi m c a ph ng tr nh. , t ch ra hm

Bc 2: Bin i phng trnh v dng thch hp lin tc trn [a,b] v c o hm trn khong (a,b). Khi theo nh l Lagrange tn ti sao cho:

(*) Bc 3: Gii (*), ta xc nh c Bc 4: Th li * V d minh ha: VD 1: Gii phng trnh: . Gii Gi l nghim ca phng trnh cho. Ta c: (1) Xt hm s: (1) V F(t) lin tc trn [3,4] v c o hm trong khong (3,4), do theo nh l Lagrange tn ti sao cho: . Khi : .

Th li

thy ng.

Vy phng trnh c hai nghim x=0 v x=1. VD 2: Gii phng trnh: Gii Gi l nghim ca phng trnh cho, ta c: (2). Xt hm s: , khi :

V F(t) lin tc trn [2,3] v c o hm trn (2,3), do theo nh l Lagrange lun tn ti sao cho:

Th li thy ng. vy phng trnh c hai h nghim C. BI TP P DNG 1. CMR nu x>y> 0 th 2. CMR phng trnh:

3. Gii cc phng trnh sau: 1. 2.