A R K A D I J AV E R E N K O M O N R I K O LT I S T O

La rivero meandris tiuloke kreante kvaza duoninsulon. Elirinte el la arbodensejo kaj vidinte defore la riverakvon brilantan subsune trans la krado de arbotrunkoj, Strekaov transultrigis la pafilrimenon kaj forviis viton de la frunto. Farinte tion li subite rimarkis misstaturan vireton, kiu side sur la trunko de la falinta arbo legis gazetan irpecon kun atento tute forgluta. Adinte la paojn, la vireto formetis la gazeton, suprenovis la grandegajn okulvitrojn frunten kaj fortirinte senforman apeton, kapkline salutis Strekaovon: Tagon, sunjoro. Saluton, kara. Mi ajne misvojiis... De kie vi venas? De la feridomejo Avenkaino. Tie mi somerumas. Do ok verstojn de i tje... Li esplore alrigardis la lacan asiston kaj demandis: u sunjoro bezonas ion ajn? Kion do? Ion ajn plaan por via sunjora mot'. Sed kiu vi estas? Luprenanto! gravvoe respondis la vireto, anante la apogkruron. u vi luprenas i tiun terpecon? Jes, sunjoro. u tritikon vi semas i tie? Ne eblas la tritikon, via mot'! Mi neniam e pripensus la tritikon. Jen kiaj fiaoj kreskas: nek vera arbaro, nek taga patejo. Nur disaj arboj: u mortestaraj, u mortekuaj, u de tempesto frakasitaj. Kion do vi faras i tie... u fungojn a berojn rikoltas? Nee, ne kreskas i tie bonaj fungoj. Nek la beroj, bedarinde. Strangulo vi estas, miris Strekaov, kialae do vi luprenas la teron? La la cirkinstancoj, via mot', ia tero ja tagas por niaj homaj bezonoj. E se nenio kreskas, oni iele-trapele perlaboru sian iupanan tagon. La lastan frazon apena kompreneblan la vireto eldiris tre gravsignife kaj karesis per la ostanguleca mano sian maldensan barbeton. Lia vizao aspektis uste kiel la luprenita terpecao: nek veran barbaon i havis, nek vere glatan lokon, sed nur ion mortestaran a de tempesto frakasitan. Per kio do vi vivtenas vin?
Averenko * t r a d u k i s Ye n o v k Lazian * 1

 Per la somerumantoj. u vi labroras por ili? La penetra rigardo de la vireto traseris la vizaon de la asisto. Lia rideto estis ruza, sed bonkora: Kial mi laboru por ili? Tute male: ili ja por mi laboras. Uff, sensencaojn vi parolas, estimata, malkontente murmuris Strekaov kaj surultrigis la pafilon por foriri. Ne, ne sescentaojn, kial do? Ne decus. u vi havas emon por ioj? Por kio? Nu, iuj el ni, virseksuloj, atas inojn supermezure. u? Do mi oni diru prizorgas la inan fakon. Kielae? Mi tuj diru al vi, kiumamiere... La vireto eltiris de la sino argentan horloon, malfermis la kovrilon, alokuligis kaj plonis en pripensojn : La sunjorino estakova ajnvere malsanas, jam la kvinan tagon ne venas, do... Do mi pensas ke nun estas la tempo por la feridomaninoj Maslobojeva kaj Ogryzkina. La Maslobojev-inoj estas por vi tute ne interezaj, la sunjorino mem estas ja maldika kiel bastono, kaj la filinoj estas etkorpaj, do e rigardon ne meritas, neniu ja krom ilia edukistino. Sed pri la sunjorino Ogryzkina vi nepre kontentos. Estas bela kaj matura ino, la banveston mi kae donacis al i, helpe de la servistino... La elspezo tre utilis. Antae i surmetis ion sakecan, u mantelon, u nemantelon. Se la korpo ne travideblas, la sunjoroj malkontentas. Neniu interezo, u ne? Se oni demandus mian opinion, mi probonus tute sen la vestoj... Al kiu tio domaus? u mi ne pravas? La porkao komprenu kion vi pelas el la buo! ekkoleris la asisto. Ne mirindas. Via sunjora mot' venas de la feridomaro tute fora. Sed la irkaaj somerumantoj komprenas ja bonege, pri kio mi parolas. Kaj iutage demandas: Jeremej, kio novas? Jeremej, u aperis novaj nomoj sur la listo? Mi volas in, sed ne alian, kien malaperis la alia, kaj kion faras la tria? Do mi estas gravulo e ili. Kiu listo? De la somerumantinoj. De tiuj trans la rivero? Ne, tute ne e ili. Se tiuj scius, ili certe kaigus al mi la ripojn por ke mi memoru is la venonta... Mi ne pri la i-lokaj parolas. Jen la monteto : malantae staras iliaj feridomoj, cento da. Per ili ja mi enspezas. Do kiel vi enspezas, klanao kompatinda? La vireto gratis la nukon. Multe da demandoj, malmulte da kompreno. Do mi klarigu: mi sidigas sunjoron en la foson por ke li uu la vivon. Rigardu do kaj pagu. Por la sunjorino Ogryzkina mi malpli ol rublo ne pagigas. La fralinoj esterjonkin anka plaas al ies gusto. u senhonte estus pagigi rublon kun kvarono por la rigardado? Sunjorinoj Drjagina, Semenenko, Kosogorova, Ljakina... Neniu mankas... Do nun mi komprenis, diris Strekaov, ekde via terpeco vi montras la virinojn dum la banado, u? uste tiel. Tiu estas ilia bordo, sed i tiu apartenas al mi. Al ili ne domaas ja, sed por mi estas
Averenko * t r a d u k i s Ye n o v k Lazian * 2

pano porviva... Do kanajleto vi, kiel vi tion elpensis? Tio dependas, sunjoro, de tio, kian cerbon oni ricevis de Dio... Lastan jaron iris mi al la rivero por fikapti. Rigardas mi do kaj miras: kjo okazas. Sub unu arbusto unu feridomano videblas, sub alia arbusto alia feridomano. Kaj amba premas binonklojn al la geokuloj. u iuj freneziis, mi pensas. Tiam mi ne konis, kioj estas tiuj binonkloj. Do mi pluiras, kaj jam e la riverbordo jen vidas mi: u belondulinoj sin banas, u nigraharaj, u dikaj, u maldikaj, u junaj, u maljunaj. Do mi tuj komprenis. Kjam la sunjorinoj vidis min mi ja min ne kais do iuj ekkriis orelpike: "Forperdiu, senhontulo, kiel vi kuraas!.." Kaj ekis la inblekado. Ekde tiam mi komencis cerbumi. Do vi intence luprenis la terpecon? Kompreneble ke in-dense! Sesdek rublojn forpagis por la somero. u ne lerte? Anka la binonklojn mendis, kvaron da. La arbustojn plantis. La fosojn elfosis, por ke oni kofmortu. Oni sidu ja en la freo surbenke en la foso. e la maldekstra mano jen bjeron oni havas. (u vi volas? mi havas e mi). Kvaronrublon nuran kostas, u entute marandindas? Do e la maldekstra staras la bjero, e la dekstra la tabakaoj ; kion pluan oni bezonu por la vivo? Strekaov la asisto frapetis per sia pafilo la malsupren kliniantan arbobranon kaj kvaza preterece demandis: u bone videblas? Kun la binonklo do kvaza anta la nazo. Honoron al tiu, kiu elpensis la binonklojn. Mi e mamunenton starigus al li. u ne iomete troe, ridetis konfuzite la asisto. Sed se subite oni rimarkos de tie kio estas farata i-flanke? Tute ne eblas. Mi ion bone ordigis. Defore oni vidas la arbuston. Sed ne la malantaan foson. Kaj ene staras la benketo. Provu, sunjora mot'. La prezo ja etas (la ulo manplade superirmis la okulojn kaj alnajlis akran rigardon transborden kie flavis la riverbanejo) nur unu rublo sesdek, u entute marandindas? Kiel vi kunkalkulis tion? La kaklulo estas simpla, via sunjora mot'. La sunjorino Ogryzkina ja estas bananta sin, do unu rublon. Krome videblas sunjorino Drjagina kun la filino, do aldonu kvindek kopekojn. Tute elstaraj damoj, volbonu rigardi. Por la edukistino de Lavrovski oni pagu almenam dudek kopekojn. Jes ja, kvanka nur edukistino, tamen valoras i kiom nobelulino. Kaj la banvesto estas tia, kvaza i tute nenion surhavus Do, vi ja... ek... i tien volbonu, sunjoro. Atentu la du tupojn. Klinu la kapon por ke oni ne rimarku vin. Do jen... Sidiu kofmorte. u plaus al via mot' frea bjereto? Mi tuj viu la binonklon: la vitro vitas. Do volbonu rigardi. *** Jam vesperiis... Laca kaj malsata Strekaov elrampis el la kaejo kaj trovinte la pafilon, demandis la ostangulan vireton, kiu dolpace dormis sur la falinta arbotrunko:
Averenko * t r a d u k i s Ye n o v k Lazian * 3

 Kiom mi pagu? Ses rublojn dudek, via sunjora mot'. Aldone duonrublon por la bjero. Ses rublojn dudek? Kial do tiom? u vi ne friponas? Ne, favoron mi petas. Oni diru, unu rublon por la sunjorino Ogryzkina. Por la edukistino ni iam alkaklulas duonrublon. Por la sunjorino Drjagina mi ne pagigas, ar gabatela. La triopo de Sinjakovaj kun la avino... Enordas, lasu, tro da detalaoj. Do feriu bone! Koran dankon! Kaj kun interkomplica okulsigno la misstatura vireto alflustris: En la fosoj numero tri kaj kvin sidas e mi du najbaraj feridomanoj. Ekde la tagmano. Jen la nokto nigras, sed ilin e per tirevalo ne eblas eltreni. Kiaj gajuloj, estu sanaj, bonan plusidadon!

Elrusigis Yenovk Lazian

Averenko

t r a d u k i s Ye n o v k

Lazian