¶EPI «E£NIKOY ¢IXA™MOY»
H Y¶O¶TOY «A§§O£I»

H
συνντευξη το κορυφαου το σηµερινο Eλληνικο Πολιτισµο M-
κη Θεοδωρκη στ τεχος 246 το «∆» ('Iο)νιος 2002), στ-ν .ποα χα-
ρακτ0ριζε 2ς «γκληµα κατ’ ξακολοθησιν µ στχο τν Eλληνικ Συ-
νεδηση» τ- διδασκαλα τ3ς Παλαι4ς κα5 Kαιν3ς ∆ιαθ0κης στ-ν 8πση-
µη Kρατικ- Παιδεα µας κα5 8πεσ0µαινε 9τι : 8πσηµη κρατικ- ;δεολογα το
«Eλληνοχριστιανισµο» =ποτελε> 8µπ?διο στ-ν πνευµατικ- =νπτυξη το N-
ου Eλληνισµο, προκλεσε, 2ς γνωστ?ν, σλο στA Mσα Mαζικ3ς 'EνηµερBσε-
ως τ3ς Eλλδος =λλA κα5 ξνων χωρCν. ∆Eν θA =σχοληθοµε µE τA 9σα 8γρ-
φησαν F 8λχθησαν, δι?τι σE καµµα περπτωση δEν =ποτελον πραγµατικν
=ντλογο στ Gαθυστ?χαστο λ?γο το µεγλου δηµιουργο, =λλA παραµνουν
HπλCς στ 8ππεδο τ3ς 8κφρσεως IποκειµενικCν πεποιθ0σεων F «8πσηµης
γραµµ3ς» Jνευ =ντικειµενικ3ς =ξας (Kν δEν =ποτελον χυδα>ες LGρεις κα5 συ-
κοφαντες). MOµως . 'Aρχιεπσκοπος 'AθηνCν κ. Xριστ?δουλος στ κ0ρυγµ του
τ3ς 2ας 'Iουνου, 9πως κα5 2ρισµνοι καθηγητEς Θεολογας, =δυνατBντας νA
=παντ0σουν 8π5 τ3ς οQσας το θµατος, τ πολιτικοποησαν µE Lποπτη σκοπι-
µ?τητα κα5 µλιστα 8ξ Rσου Lποπτα τ =ναγ?ρευσαν σE «=πειλ-», µE τ-ν Sννοια
9τι οT τοποθετ0σεις αQτEς το Mκη Θεοδωρκη προκαλον «θνικ! διχασµ».
T τελευτα>ο αQτ σηµε>ο . «∆αυλς» τ Sχει θξει, =ναλ)σει κα5 8ξαντλ0σει µE
=µεροληψα κα5 =ντικειµενικ?τητα σE =ν)ποπτο χρ?νο µE πολλA Jρθρα του, µE
τA .πο>α =ποδεικν)εται 9τι τA περ5 «διχασµο», ποW δ3θεν προκ)πτει =π τ-ν
Sρευνα τ3ς =ληθιν3ς Eλληνικ3ς Iστορας κα5 το Eλληνικο Πολιτισµο, =πο-
τελον προφσεις 8ν Hµαρταις, ποW Iποκρ)πτουν κρυφEς προθσεις κα5 σκο-
τεινοWς σκοποWς 8κενων ποW τ5ς 8πικαλονται (Gλ. «∆», τ. 186, 194, 199, 200-
201, 229 κ.J.).
Kρνοµε σκ?πιµο νA =ναδηµοσιε)σουµε [να =π τA Jρθρα αQτ, γιA τν λ?γο 9τι
καταλ0γει σE συγκεκριµνες πρακτικEς προτσεις, 8µπνευσµνες =π τ-ν Tστο-
ρικ- πε>ρα, γιA µιA πολιτικ0, ποW \χι µ?νο θA µπορσ]η νA Gγλ]η τν Eλληνισµ
=π τ δισχιλιετEς ;δεολογικ - Tστορικ? του =διξοδο, =λλA κα5 νA τν =πε-
λευθερBσ]η κα5 8ξαληθε)σ]η πνευµατικ, ^στε νA καταστ]3 Tκανς νA δηµιουρ-
γ0σ]η τ5ς προϋποθσεις γιA µα να πρωτοπορα στ παγκ?σµιο Tστορικ γγνε-
σθαι.
∆ηµτρης I. Λ µπρου

O ∆ιχασµ
ς κα  Zεξη
αθτατος ε ναι  διχασµς τς σηµερινς νθρωπτητας ς συνλου κα ς

B τµων. Eκφρ"ζεται κυρ$ως µ% πρ&το σκ'λος του τ(ν µεγ"λη ν"πτυξη τς
λογικς προσεγγ$σεως τς ντικειµενικς πραγµατικτητας (,πιστ-µη, τε-
χνολογ$α, πολιτισµς, κοινων$α, ο0κονοµ$α)· κα µ% δετερο σκ'λος του τ(ν πα-
ρ"λληλη µεγ"λη 0σχ3 τ&ν ,ξωλογικ&ν 4ποκειµενικ&ν ξι&ν (π$στη, ,λπ$δα, φ5ος,
γ"πη κ.λπ., πο3 παρ"γουν τς ,ν ,ξ"ρσει σ-µερα µυστικιστικ'ς, θεοκρατικ'ς, µετα-
φυσικ%ς κ.λπ. παρεν'ργειες). T7 δο α8τ7 σκ'λη, πο3 πρωτοεµφαν$σθηκαν κατ7 τ(ν
∆ΑΥΛΟΣ/248-249, Aγ. - Σεπτ. 2002 16079

Aναγ'ννηση στν Xριστιανικ Kσµο, δ%ν µπρεσαν ν7 <νισθο=ν, λλ’ ποστασιο-

ποι-θηκαν σ3ν τ?& χρν?ω µεταξ τους κµη περισστερο κα ναπτυσσµενα συ-
νεχ&ς ,δ$χασαν πλ'ον 5αθι7 κα το3ς 4πολο$πους Kσµους (Iαπων$α, K$να, Iνδ$α
κ.λπ.).
Στ(ν BEλλ"δα, ,πειδ( τ BEλληνικ CEθνος ε ναι τ
µνο χριστιανικ Dθνος τς Γς
πο3 προϋπρξε Gστορικ7 κα πολιτιστικ7 το= Xριστιανισµο=,  διχασµς α8τς λαµ-
5"νει κα πολιτικ( - ,θνικ( µορφ-: Πρκειται γι7 τ(ν 5αθτατη κρ$ση τς BEλλη-
νικς Tαυττητας, τ(ν π"λη µεταξ3 το= JEλληνα (κα Kλων τ&ν τρπων θεωρ-σεως
τς ζως κα το= κσµου, πο3 L Dννοια «JEλλην» περι'χει) κα το= Xριστιανο= (κα
τ&ν κοσµοθεωρητικ&ν κα 5ιοθεωρητικ&ν ντιλ-ψεων, πο3 L Dννοια α8τ( ντιπρο-
σωπεει)· πρκειται δηλαδ( γι7 τ(ν κατ"σταση πο3 πολλο χαρακτηρ$ζουν «,θνικ(
σχιζοφρ'νεια», πο3 Kµως δ%ν ε ναι Pπλ&ς «,θνικ-», λλ7 ,ντοπ$ζεται πρωτ$στως σ%
4ποκειµενικ κα τοµικ, Qν Rχι κα 4ποσυνε$δητο ,π$πεδο.
***
JOταν ,πε5λ-θη  Xριστιανισµς, ντιµετωπ$ζοντας Uσως µ$α παρµοια πρς τ( ση-
µεριν( κατ"σταση, π'κοψε τ πρ&το σκ'λος το= διχασµο=, καταργVντας µ% Wγρι-
ους τρπους τς γ'φυρες µ% τ(ν ντικειµενικ( πραγµατικτητα (στρεφµενος δηλαδ(
µετωπικ7 ,ναντ$ον τς ,πιστ-µης, τς κοινων$ας κα το= πολιτισµο=) κα ,π'5αλε
λοκληρωτικ7 τ δετερο σκ'λος, δηµιουργVντας τν νθρVπινο τπο το= πιστο= το=
Mεσα$ωνα. Bε5α$ως  τπος α8τς, στηριζµενος στ Zνα του ,ναποµε[ναν σκ'λος,
\ταν Zνα κρωτηριασµ'νο «πλ"σµα».
Σ% πολ3 ρχαιτερες ,ποχ'ς, Kταν ε χε προκψει  Uδιος διχασµς, L ντιµετVπιση
4πρξε τελε$ως διαφορετικ-: ∆%ν πεκπη ο^τε τ πρ&το ο^τε τ δετερο σκ'λος,
λλ’ Dγινε Zνιση κα ζεξη («Zε3ς») µεταξ τους. BO «Zε3ς» «γ'ννησε» τν Aπλλω-
να κα τ ∆ινυσο, τ7 δο προσφιλ κα κορυφα[α πνευµατικ7 δηµιουργ-µατα - γεν-
ν-µατ" του, πο3 λειτοργησαν δελφικ", σ7ν τ'κνα το= 0δ$ου πατ'ρα, ,π χιλι"δες
χρνια. T «AπολλVνειο» κα τ «∆ιονυσιακ» πνε=µα συνυπρχαν Pρµονικ", χωρς
ν7 διχ"ζουν, κα Dδωσαν π κοινο= τ κορυφα[ο ,π$τευγµα το= νθρVπινου εUδους,
τν BEλληνικ Λγο [πο3 δ%ν ε ναι L ε8ρωπαϊκ( Λογοκρατ$α (Ratio) ο^τε  νεVτε-
ρος µεταχριστιανικς cρθολογισµς].
***
EUπαµε Kτι στ( σηµεριν( BEλλ"δα  σγχρονος διχασµς Dλα5ε κα σ% µαδικ
(«,θνικ») κα σ% τοµικ (συνειδησιακ) ,π$πεδο γριVτερη µορφ-. E ναι λοφ"-
νερο, Kτι L <λληνικ( «,θνικ( σχιζοφρ'νεια» ,πιδεινVθηκε πι7 σ% τ'τοιο 5αθµ, eστε
ν7 µ( µπορf ν7 παραταθf. N'ες καταστ"σεις προκπτουν καθηµεριν7 ς συµπτV-
µατα τς Gστορικς νσου, πο3 ταυτχρονα Kµως ε ναι σηµ"δια καµπς τς πορε$ας
της κα προµηνµατα το= A^ριο, πο3 ,π'ρχεται κ"θεκτο. BO BEλληνισµς, διανο-
ντας τ(ν τελε$ωτη γραµµ( πλεσεως τς cδσσει"ς του, λγ?ω τς Gστορικς προα-
ναφερθε$σης µοναδικτητ"ς του 5ρ$σκεται γι7 µ$α κµη φορ7 στ(ν πρωτοπορ$α
τς Gστορικς συνειδ-σεως τς νθρωπτητας. Kα 5ε5α$ως, Kταν 5ρεθf µπροστ7
στ Gστορικ σταυροδρµι του, δ%ν θ7 ,πιλ'ξfη τ(ν (ξ'νη) µ'θοδο το= κρωτηρια-
σµο= λλ7 τ(ν BEλληνικ( Zεξη.
∆.I.Λ.
(Tεχος 194, ΦεGρουριος 1998)