ET HOLDNG A..

GENEL MDRL

BOR KARBR
N FZBLTE ETD
PLANLAMA VE BLG LEM
DARES BAKANLII

Mays 2003
ANKARA

PLANLAMA VE BLG LEM DARES BAKANLII

HAZIRLAYAN:
BAHADDN YESLKAYA

BA MHENDS

GLN BOLU

TEKNK UZMAN

KONTROL:
HLM ANGIN

MDR

ONAYLAYAN:
AL SAPMAZ

DARE BAKANI

II

NDEKLER
Mays 2003................................................................................................................................................................I
PLANLAMA VE BLG LEM DARES BAKANLII......................................................................II
ABSTRACT.............................................................................................................................................................2
Boron Carbide Plant.........................................................................................................................................2
Net Bugnk Deer...............................................................................................................................................3
1. BOR KARBR....................................................................................................................................................4
1.1. Kimyasal Dayanmlar;...................................................................................................................................4
1.2. Kullanmlar:...................................................................................................................................................4
1.3. Malzemenin zellikleri:................................................................................................................................5
1.4. Bor karbr retim Metodu............................................................................................................................7
2. DNYA BOR KARBR RETM, TKETM VE TCARET....................................................................7
2.1. Kapasite:........................................................................................................................................................7
2.2. Pazar Durumu:...............................................................................................................................................7
2.3. Fiyatlar:.........................................................................................................................................................8
2.4. lkelerin Bor Karbr Ticareti ve retici Firmalar.......................................................................................8
2.5. nemli Bilgiler..............................................................................................................................................9
3. YURT PYASA VE TALEP..........................................................................................................................9
4. N GRLEN TESSN N FZBLETS...................................................................................................10
4.1 GENEL.........................................................................................................................................................10
4.1.1 Kapasite.................................................................................................................................................10
4.1.2. Kurulu Kapasitesinin Seimi .............................................................................................................10
4.1.3. Kurulu Yeri.........................................................................................................................................10
4.1.4. Projenin Teknik Yn..........................................................................................................................10
4.1.5. Hammadde Durumu.............................................................................................................................10
4.1.6. retim Metodu.....................................................................................................................................10
4.1.7. Makine ve Tehizat..............................................................................................................................11
4.1.8. Teknik Yardm.....................................................................................................................................11
4.2. MAL ANALZLER I.................................................................................................................................12
4.2.1.KABULLER..........................................................................................................................................12
4.2.2. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI......................................................................................13
4.2.3. LETME DNEM GELR-GDER TAHMNLER........................................................................16
4.3. MAL ANALZLER II................................................................................................................................18
4.3.1. EKONOMK DEERLENDRMELER..............................................................................................18
KAYNAKA.........................................................................................................................................................19
EKLER ..................................................................................................................................................................19

ABSTRACT
PROJECT NAME
PROJECT STATUS
PROJE JUSTIFICATION
PRODUCT
CAPACITY

ROJECT TOTAL US$

Fixed Capital Investment
Operating Capital
INVESTMENT PERIOD (Year)
Economic Life (Year)
INCOME AND EXPENSE STATUS
Annual sales ($ US)
Annual Operating cost ($ US)
Annual Net Profit ($ US)
ECONOMC ANALYSIS
Internal Rate of Return
Payback period
Net Present Value ($ US)
Profit / Cost Rate

Boron Carbide Plant

New Investment
Export
Boron Carbide
50 tons/year
Investment with
allowance
1.619.000
1.594.000
25.000
3
20

Investment without
allowance
1.619.000
1.594.000
25.000
3
20

1,500 Million
399.000
609.000

1,500 Million
399.000
609.000

30,4
1,87 a
2,5 Million
1,85

28
1,87 a
2,4 Million
1,85

YNETC ZET

PROJE ADI
PROJE NTEL
PROJE GEREKES
RN
KAPASTE
PROJE TUTARI US$
Sabit Sermaye Yatrm
letme Sermayesi Yatrm
YATIRIM DNEM
EKONOMK MR
GELR-GDER DURUMU
Yllk Gelirler Toplam
Yllk letme Giderleri
Yllk Net Kar

Bor karbr Tesisi

Yeni Yatrm
hracat
Bor karbr
50 ton/yl
Yatrm indirimli
1.619.000
1.594.000
25.000
3 Yl
20 Yl
1,500 Milyon US$
399.000 US$
609.000 US$

EKONOMK VERLER VE RANTABLTE (Baz Durumda)

Karllk Oran
30,4
Geri deme Sresi
1,87yl
2,5 Milyon US$
Net Bugnk Deer
Fayda/Masraf Oran

1,85

Yatrm indirimsiz
1.619.000
1.594.000
25.000
3 Yl
20 Yl
1,500 Milyon US$
399.000 US$
609.
000 US$
28
1,87 Yl
2,4 Milyon US$
1,85

1. BOR KARBR
Bor karbr, metal olmayan en nemli gruba ait olup, en sert malzemedir. Mkemmel
zellikleri arasnda :

Ekstrem sertlii;

onu ancak Elmas ve kubik Bor Nitrr (cBN) aar.

Birok kimyasal reaksiyonlara kar dayanm ok yksektir.

Dier mkemmel zellii ise dk younluu ile s dayanmdr.

erik bakmndan yaklak % 80 Bor ihtiva etmesi, bileiin yksek ergime noktas
ve iyi kimyasal ve fiziksel kararlndan dolay ntronlarn absorbe edilmesinde bor
karbr daha etkin ve daha ekonomiktir.
eriinde yksek bor ihtiva etmesi, Bor karbr dier bor bileikleri retmede nemli
bir kaynak klmaktadr. rnein; en ilgin olanlar arasnda, Bor halojenleri veya
borlu metaller bulunmaktadr.
Bor Karbr 2500 0C de, Bor oksit bileimi ve Karbondan elde edilmektedir.
Bileimdeki snr aralklar (bor oranlar) nispeten muhteliftir. Bor/Karbon oran 3.8
den 10.4 e kadar; teknik Bor Karbr iin aa yukar deer aralklar ise , 3,9 den
4,3 e kadar deimektedir. (tipik bor/ Karbon oranlar 4,0 4,1 dr.)
1.1. Kimyasal Dayanmlar;
Sulu ortamdaki asitli Minerallere ve alkalilere kar olan dayanm,

Organik bileiklere kar dayanm,

Sv asit/slfrik asit ve Sv asit/nitrik asitler gibi bileimlerde ok yava bir

ekilde zlmeleri. Reaksiyon hz,tozun incelii ile doru orantldr.
200 300 0C deki su buharna kar dayankldr. Scaklk ve tozlanma ile
Oksitlenme ykselir.

Boratlarn oluumu esnasnda, alkaliler ve asit eriyiklerin hcumuna suratl bir

ekilde maruz kalrlar.
Asidik Ortamda byk tane boyutu iin, Max. alma scakl 1000 0C dir. nce
taneli boyut iin Asidik ortam ise 600 0C ye gre hazrlanr.

1.2. Kullanmlar:
Makine-ve alma aletleri yzeylerinin ilemesi iin kullanlr (zellikle sert
metallerin Lopuklar):
Bata kesim plakalar olmak zere, ana talar,her trl matriksler,souk ekilmi
aletler,akc bask aletleri,demircilik,matkap ular, klavuzlk, ok dvme
4

keskisi,valfler,valf yataklar,piston ringleri,silindir dmeler,silindir burlar,silindirik

yzeyler,dili mekanizmalar, rulman yataklar,salmastra kutular,pskrtmeli
pompalar,sertletirilmi oturak yzeyleri,suni malzeme pres kalplar,her trl eitim
alet ve kesiciler, rendeler, frezeler, krank miller, ve differansiyaller gibi alanlarda
yzey ilenmesinde kullanlr.
Seramikler ve Sert alma malzemelerinin lenmesinde (Lopuklar ve
Testereler gibi ) kullanlr. rnein; Oksitli olmayan Seramikler (Si3N4,SiC,),Oksitli
Seramikler (Al2O3,ZrO2), Mineraller,Quars,tabii ve sentedik talar,Optik camlar, gibi
Ultrason Delinmeler:
Cam,Seramik,Silisiyum ve Minerallerin ilenmesi iin gerekli delinme ortam.
Metallurji ve Atee dayankl Alanlarda:
inde balayc olarak karbon bulunan refrakterlerde karbonun oksitlenmesini
nlemek iin (Antioksidant olarak) kullanlr. Bor karbr Termik Ntronlarn
Absorbsiyonun da ve ayn zamanda Nkleer kalkan ve kontrol ubuklar ve ut
daldrma peletlerinde kullanlr.
Yksek randmanl Seramikler:
Mhendislik-ve Seramikli yap paralar imalat iin gerekli olan bir hammaddedir.
Metal Matriks Kompoziteleri:
NE-Metallerin Partkllerinin glenmesinde kullanlr.
Termik nozl:
rnein; Kum ve almina pskrtme Nozlleri imalatlarnda kullanlr.
1.3. Malzemenin zellikleri:
GRNM

Birimler

Kimyasal Forml
Molekl Arl
Bor eri
Kristal Yaps

g
%

54,17-58,50 (55.26)
77,83-79,47 (78.26)
rmbedrik

zg.Arlk

kg/m 3

Ergime Noktas

C[K]

Kaynama Noktas

C[K]

Sertlik Mohs Skala

Knoop (0,1)
Is Geirgenlii (25

Nmm
0

C)

Isdeime Genlii
Elektrik direnci (25 0C)
Mikroskobik karlama
kesiti (termik Ntronlar)

Siyah,parlak
Toz
B4.9 C,B 4.3 C (B4C)

2510
2450[2723]
3500[3773]

9,5+3000

W/MK
1/0
C

35
5/10 6

? cm
barn

0,1-10
600

Kaynak: Wacker

FEPA Standardna Gre Teslimat Programlar

Tane Boyutuna gre Sipari Numaralar (1m-20mm aras)
Tane Numaralar

Ana Pay

F 10
F 20
F 40
F 80
F 100
F 150
F 180
F 220

2360-1700 m
1180-850 m
500-355 m
212-150 m
150-106 m
106-63 m
90-53 m
75-45 m

MakroTaneleme

F 240
F 280
F 320
F 360
F 400
F 500
F 600
F 800
F 1000
F 1200

70-28 m
59-22 m
49-16,5 m
40-12 m
32-8 m
25--5 m
19--3 m
14--2 m
10--1 m
7--1 m

MikroTaneleme

FEPA Standard
Dndakiler 1500

yak. 5.m ve
daha ince

Kaynak: Wacker

Bor karbr FEPA- standardna gre hem kark tane halinde,hem mevcut ekliyle
teslimat yaplmaktadr.
Tablo da grld gibi,tane boyutu aralklar 1m 20 mm st kadar
byklktedir.
Tabloda Tipik Analiz deerleri
Analiz Deerleri
(retim ve hazrlama durumlarna bal)
Tane karm Tane karm Tane karm Mikro taneleme
1
2
3
F 240-F1200
B
min. 70
min. 70
min. 72
min. 76
C
min. 19
min. 19
min. 19
min. 19.5
B2O3
max.3
max. 1
max. 1
max.0,2
Fe
max. 1,0
max.0,3
max.0,2
max. 0,2
O
max. 1,0
max. 1.5
max. 1,0
N
max. 2
max. 2
max. 2,5
max. 1,0
Si
max.0,5
max. 0,3
max.0,2
max. 0,15
Kaynak: Wacker

Mikro taneleme
F 10-220
min. 76
min. 19.5
max.0,5
max. 0,15
max. 1,0
max.1,0
max. 0,15

1.4. Bor karbr retim Metodu

Bor karbr; Borik asit (H3BO3) veya Bor oksiti (B2O3), Elektrik Ark Frnlarnda uygun
scaklk ortamnda karbon ile redklemek suretiyle retilir. Reaksiyon Prosesi
yledir:
2B2O3+7C---- B4C+ 6CO ,
4H3BO3+7C----B4C+ 6CO+6H2O
Proses Reaksiyonu endotermik olup, mol bana 1812 kJ veya 9.1 kWh/kg enerji
gerekmektedir. Bu genellikle Elektrik Ark Frnlarnda 1500 - 2500 0C scaklk
tamas anlamna gelmektedir. Yani bir ton bor karbrn retimi iin gerekli olan
enerji 9100 kWh tir.
Reaksiyon sonucunda Bor karbrn Hammaddeye olan oran: kadardr.
Yani bir Birim Bor karbr elde etmek iin drt birim hammadde kullanmak
gerekmektedir.

2. DNYA BOR KARBR RETM, TKETM VE TCARET

2.1. Kapasite:
1992 ylnda ABD ve Bat Avrupada 230 ton pudra bor karbr tketilmitir.
lkelerin Borkarbr ithalatlar
lke

Almanya
Fransa
ngiltere
Japonya
ABD
Toplam

Miktar
(ton)

Deer
(1000 Us$)

167
69
64
317
282
899

2.243
555
804
12.587
6.870
23.059

Ortalama
Fiyat($/kg)
13
8
12,50
40
24

Kaynak: Eti Mine (USGS-Min.Yearbook 2001)

2.2. Pazar Durumu:

ABD ve Bat Avrupada 1992 ylnda 230 ton pudra bor karbr tketilmitir. Bunun
kaliteye gre dalm tespit edilememitir. Fakat bunun tamamnn en ucuz fiyatl (30
US$/kg) rn olduu kabul edilirse sadece bu iki blgedeki tketim en az 7 Milyon
US$dr. Tketimin yarsnn refrakter, yarsnn seramik kalite olduu kabul edilirse
bu iki blgedeki tketim 10-25 Milyon US$ arasnda olur.

2.3. Fiyatlar:
Seramik kalite bor karbrn ve % 99luk pudra bor karbrn 1992 yl fiyatlar ise
srasyla 60-190 US $/kg ve 2150 US $/kg' tr.
Refrakter kalite bor-karbrn 2001 yl fiyat 30 US $/kg civarndadr.

2.4. lkelerin Bor Karbr Ticareti ve retici Firmalar

ABD nin son be yln thalat ve hracat Miktarlar (ton)

ITHALAT

1997
232

1998
349

1999
342

2000
277

2001
282

HRACAT

58

25

16,7

28,6

32,4

Kaynak: USGS

ABD nin son be yln thalat ve hracat Rakamlar (Mil.$)

ITHALAT

1997
5,8

1998
6,3

1999
7,60

2000
6,97

2001
6,87

HRACAT

1,1

0,98

0,562

0,481

0,685

Kaynak: USGS

ABD Bor karbr ithalatn genellikle u be lkeden yapmaktadr. Bu lkeler bata

Almanya,in ve Japonya n sralarda yer almaktadr. hracatn ise 18 lkeye
yapmaktadr.

Baz reticiler ve retim Kapasiteleri

8

Kaynak: Eti Mine (USGS-Min.Yearbook 2001)

lke

ABD

Firmalar
American Elements Corp.
Credyne nc.
Cercom nc.
Eagle-Picher Technologie
Elektro Abrasives
Exolon
Washington Mills Elektro Co.

Avrupa

Wacer Ceramics;almanya
A.C.Starck Group,Almanya
Sintee Keramic +UK

Asya

Boron Carbide , Hindistan

Harwest Trading,in
Mudanjiang Abrasives,in

2.5. nemli Bilgiler

Alminyum bor karbr sert (andrc) diskler yksek hzl uygulamalarda kullanlr.
Dow Chemical firmas 1997 ylnda ayda 10.000 adet disk retmeyi 1998 ylnda ise
ayda 250.000 adet disk retmeyi planlamtr. 1999 ylnda ise bu pazarda meydana
gelecek yllk %20 oranndaki gelimeyi karlayabilmek iin baka bir tesis kurmay
planlamtr.

3. YURT PYASA VE TALEP

retimi dnlen bor karbr rnn yurt ii tketimi hakknda devlet statistik
Enstitsnn verileri ve/veya bilgileri elde bulunmaktadr. Aada tablo halinde,
1995-2002 yllar arasnda yurt ii bor karbr ithalat- hracat ve ticari hacmi
hakknda genel bir bilgi vermektedir. Yurt iinde retim yaplmamaktadr. Baz
alnacak tm datalar tamamen tahmine dayanarak kabul edilmitir. n grlen
retim kapasitesi, rnn tamam veya byk bir blm yurt dna satlacak
ekilde tasarlanmas hedeflenmitir.

Trkiye Bor Karbr thalat hracat ve Parasal Deer

Kaynak: DE (A)

Yllar
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002

THALAT
kg/yl
$/yl
896
48.586
373
19.327
159,81
30.913
1004
26.273
3336
54.303
2105
69.500
5212
144.105
1840
126.169

HRACAT
kg/yl
$/yl
6.600

7.325

1.500

5.256

4. N GRLEN TESSN N FZBLETS

4.1 GENEL
4.1.1 Kapasite
Tesis kapasitesi 24 saat/ gn ,330 gn / yl, vardiyal alma dzeni ile 200 ton
/yl hammadde sarfiyat ve 50 ton B 4C / yl retilecek bir ekilde olacaktr. Elektrik
Arc Frn, Seilen kapasiteye gre dizayn ve tasarm yaplacaktr.
4.1.2. Kurulu Kapasitesinin Seimi
Bu kapasite,gerek yurt ii gerekse yurt d Bor Karbr tketimini esas kabul edilerek
ngrlmtr. Ama, lke ekonomisine maximum dzeyde dviz girdisini salamak
ve katma deer asndan bir imkan yaratmaktr.
4.1.3. Kurulu Yeri
Muhtemelen, Eti Holding A.. Genel Mdrlne Bal, Eti Bor A.. Genel
Mdrl uhdesindeki uygun bir alanda kurulmas ngrlecektir.
4.1.4. Projenin Teknik Yn
Proseste Hammadde olarak, Bor Oksit veya Borik Asit ile Kok Kmrn oranlar
lsnde karm gerekletirilerek, salanr.
4.1.5. Hammadde Durumu
Bor Karbr retimi iin gerekli olan Hammadde,Bandrma Bor Trevleri tesislerin
retilen Borik Asit, -ve Bor Oksit ve Kok Kmr ise, yurt dndan satn alma yoluyla,
temin cihetine gidilecektir.
4.1.6. retim Metodu
Bor Karbr retim Metodu,Elektrik Ark Frnlarnda Proses Girdileri olan susuz borik
asidin kok kmr ile Redklenmesi sonucunda retim gerekletirilecektir.
10

4.1.7. Makine ve Tehizat

Tesiste kullanlacak tm makine ekipmanlar ve Tehizat bir liste halinde yurt iinden
veya yurt dndan temin edilecek bir biimde tanzim edilecektir.
4.1.8. Teknik Yardm
Gerek gemite olsun gerekse gnmzde , halen lkemizde Bor Karbr retimi
yaplmadndan,rn ile ilgili tm teknik veri iin gerek grlmesi halinde,bu alanda
yurt dnda hizmet veren firmalarla temasa geilerek teknik yardm talebinde
bulunup, temin edilmesi yoluna gidilecektir.

11

4.2. MAL ANALZLER I

4.2.1.KABULLER

Bor Karbr Fiyat tespiti (30 $/kg); tamamen yurt d sat deerleri dikkate
alnarak konulmutur.

Frn Kapasite seimi (50 ton/yl) ;yurt ii ve yurt d tketim deerleri (800-900
ton/yl ve pazar hedefi % 10) esas alnmtr.

Frn ve frn donanm fiyatnn seimi;yurt iindeki deiik ferro alamlar retimi
alannda ayn zellikte ve ayn sistemle alan frn tiplerinden
esinlenerek,yaklak bir deer konulmutur.

Dier tm yardmc ekipmanlar

konulmutur.

Yer seimi; genel hammadde ve ulam dikkate alnarak Balkesir/Bandrma

blgesi tercih edilmitir.

Yatrm indirimli ve yatrm indirimsiz uygulama incelenmitir. Yatrm indirimi %

40 dr.

Sonular % 100 Kapasitede deerlendirilmitir.

yaklak

12

piyasa deerlerine

gre fiyat

Proje Genel zellikleri:

Proje Kapasitesi

50 ton/yl Bor Karbr,

Yatrm Sresi

3 Yl (2004-2006)

Projenin Ekonomik mr:

20 Yl (2006-2026)

50 ton/yl kapasiteli tesis

Sabit Yatrm Tutar

1.594.000 ABD $

Toplam Yatrm Tutar

1.619.000 ABD $

Kara Gei Noktas

% 166

Geri deme Sresi

1.87 yl

4.2.2. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI

Yatrm Tutar Tablosu
HARCAMALAR
1. Ett proje
2. Know-how
2.Arsa bedeli
003. Arazinin dzenlenmesi
5. naat ileri
6. Ulatrma yatrmlar
7. Ana fabrika makine donanm
8. Yard. letmeler makine donanm
9. Tama, sigorta ve gmrk giderleri
10. Montaj giderleri
11. Genel giderler
12. Tat aralar
13. letmeye alma giderleri
ARA TOPLAM
14. Beklenmeyen giderler
SABT YATIRIM
15. letme sermayesi
LK YATIRIM TOPLAMI

TUTAR (Bin ABD $)

72
45
84
8,4
90
8,4
800
100
90
90
69,4
10
9
1.476
118
1.594
25
1.619

Ett ve Proje Giderleri

Fabrika makine donanmnn %8i alnmtr:

72.000 ABD$

Know-How:
Know-how iin fabrika makine donanmnn %5 alnmtr:

13

45.000 ABD $

Arsa Bedeli:
Tesis ana binas, yardmc tesisler, depolama ve idari binalar iin 5.000 m2 (2.500
m2 si kapal, 2.500 m2 si ak alan olmak zere) alan gerekmektedir. m 2 si
25.000.000 TL den arsa bedeli 125 milyardan (1$= 1.500.000 TL) 84.000 ABD $
ngrlmtr.
Arazinin Dzenlenmesi:
Arsa bedelinin % 10u alnmtr.

8.400 ABD $

naat leri:
Fabrika makine donanmnn %10u alnmtr: 90.000 ABD$
Ulatrma Yatrmlar:
Arsa bedelinin % 10u alnmtr. 8.400 ABD $
Ana Fabrika Makine Donanm:
Ayrnts tabloda verilen ana fabrika makine donanm iin 800.000 ABD$
ngrlmtr.
Makine Ekipman Listesi Tablosu
MAKNA EKPMAN LSTES
Hammadde dozajlama, harmanlama nitesi
Frn ve ekipmanlar, otomasyon
tme, ayrma, sinterleme ve paketleme
Dier *
YARDIMCI EKPMAN
TOPLAM MAKNA EKPMAN

Tutar (Bin $)
50
450
150
150
100
900

Not: * Hammadde mamul madde stoklama dahildir.

Yardmc letmeler:
Frn soutma nitesi, demineralize su nitesi iin

100.000 ABD $ ngrlmtr.

Tama, Sigorta ve Gmrk Giderleri:

Fabrika makine donanmnn %10u alnmtr:
Montaj Giderleri:
14

90.000 ABD$

Fabrika makine donanmnn %10u alnmtr:

90.000 ABD$

Genel Giderler:
Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %5i alnmtr. 69.400 ABD$
Tat Aralar:
Aralar iin

10.000 ABD $ ngrlmtr.

letmeye Alma Giderleri:

Fabrika makine donanm ve yardmc iletmeler toplamnn %1i alnmtr:
9.000 ABD$
Beklenmeyen Giderler:
Bu kaleme kadar olan harcamalar toplamnn %8i alnmtr. 118.096 ABD$
letme Sermayesi:
Deiken deerler gz nne alnarak bir aylk stok, iletme sermayesi olarak
hesaplanmtr.

25.000 ABD$

15

4.2.3. LETME DNEM GELR-GDER TAHMNLER

1. PROSES GRDLER:
Hammadde ve Yardmc Maddeler
Miktar
ton/yl

Birim Fiyat
$ /ton

Tutar yl
$

125
75
200

2000
125
2125

250.000
9375
259.375

B2O3
C
Toplam

ilik ( Vardiya ) Brt /yl (*1000 T.L.)

Personel
Mhendis
Memur
V.i
Dz i
Toplam

Kii
3
5
12
3

$/yl
36.000
30.000
120.000
24.000

Tutar/yl(Brt)
108.000
150.000
1.440.000
72.000
1.770.000

letme Girdi Maddeleri

Miktar
m3

Girdiler
Soutma suyu (m
Elektrik (kWh)
Toplam

10.000
470.000

Birim Fiyat
$/ton

toplam
$/yl

0,2 $/ton
8 cent/kwh

2.000
37.600
39.600

2. Amortisman:
Amortisman hesaplamalar iin aadaki oranlar kullanlmtr:
Tablo Amortisman Giderleri
Harcama Tr
Gider Miktar Amortisman
ABD$
Oran (%)
Etd proje
naat ileri
Ana Fabrika Makine Donanm
Yardmc letmeler
Tama ve sigorta giderleri, d
alm Ve gmrk giderleri
Montaj giderleri toplam
Genel giderler
letmeye alma giderleri
Beklenmeyen Giderler
TOPLAM

72.000
90.000
800.000
100.000
90.000

20
9
10
10
8

90.000
69.400
9.000
118.100

10
-

1.438.500

16

Yllk Toplam
Amortisman
Miktar (ABD$)
14.400
8.100
80.000
10.000
7.200
9.000

128.700

Amortisman Toplam Gider Miktar

:1.438.500 ABD $

Yllk Toplam Amortisman Miktar

:128.700 ABD $

Amortisman Sresi
:
lk 11 yl amortisman 128.700 ABD $

:1.438.500/128.700=11,17 yl

12. yl 22.800 ABD $

4.4. Bakm ve Onarm Giderleri:
Sabit Sermaye yatrmnn %3 alnmtr.
1.594.000x0.03 = 47.829 ABD $
4.5. Genel retim ve dari Giderler:
Sabit yatrm tutarnn %2si alnmtr.
1.594.000 0.02=31.886 ABD$
4.6. Sat Giderleri:
Net sat gelirinin %1i alnmtr.
50 x 30.000 = 1.500.000 ABD$
%1i : 15.000 ABD$dr.
4.7. Dier Giderler:
Amortisman hari deiken giderler, sabit giderler, genel retim ve idari giderler,
bakm onarm giderleri ve sat giderleri toplamnn %1i alnmtr.
4.000 ABD $
Yllk letme Giderleri Tablosu
2006
2007
%15
%80
1. Deiken retim Giderleri
45.000
239.000
Toplam
2. Sabit retim Giderleri Toplam
TOPLAM YILLIK LETME

2.000

2.000

2.000

47.000

241.000

301.000

GDERLER
YILLIK SATI GELRLERNN HESAPLANMASI:
30.000 $/ton x 50 ton/yl bor karbr = 1.500.000 $/yl

17

2008
%100
299.000

4.3. MAL ANALZLER II

4.3.1. EKONOMK DEERLENDRMELER
1. KARA GE NOKTASI
KGN1=Yllk Sabit retim Giderleri/(Yllk Sat Geliri-Yllk Deiken Giderler)
KGN1=2.000/(1.500.000-300.000)
KGN1=%166
2.PROJENN GER DEME SRES (GS)
PGS = Toplam Yatrm / (Kar + Amortismanlar)
PGS = 1.619.000 / (738.000 + 129.000 ) = 1,87 Yl
2. PROJE PROFORMA GELR VE NET NAKT AKIMLARI
Tesisin retime balayaca 2004 ylndan itibaren 20 yllk mr boyunca kar-zarar
durumu Net Nakit Akmlar tablolarnda verilmitir.
3.PROJE RANTABLTES
ndirgeme oran %10 alndnda,
Yatrm indirimli tesiste (%40)
Net Bugnk Deer (NBD)
Projenin Karllk Oran (KO)

: 2.500.000 ABD$
: %30,4

Yatrm indirimsiz tesiste

Net Bugnk Deer (NBD)
Projenin Karllk Oran (KO)

: 2.400.000 ABD$
: %28

4.FAYDA MASRAF ORANI:

Fayda/ Masraf = 738/399 = 1,85

18

KAYNAKA
1)Wacker
2)Eti Mine
3)USGs
4)USGS (year Book 2001)
5)DE (A)

EKLER
Bor Karbr Tesisi Projesi Nakit Akm Tablosu (Yatrm ndirimsiz)

19

MALYET - BOR KARBR

BORKARBR
Bor oksit
Karbon

Enerji
Su
iilik

BRM TKETM
ton/ton
ton/ton
kg/ton
kg/ton
kg/ton
kg/ton
kg/ton
kg/ton
ton/ton
kwh/ton
ton/ton
yev./ton
yev./ton

ton/ton
ton/ton

2,5
1,5

9.400,0
200,0
0,780

FYAT
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
USc/kwh
US$/ton
US$/yev
US$/yev

US$/ton
US$/ton

2.000,0
125,0

8,0
0,2
45,0

SABT DEKEN
%
%
0
100
0
100

0
0
100

100
100
0
0

US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton
US$/ton

0
0

100
100

US$/ton
US$/ton

20

SABT
Bin US$
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
1,8
0,0
1,8

DEKEN
US$/ton
5.000,0
187,5
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
752,0
32,0
0,0
0,0
5.971,5

0,0
0,0
0,0

0,0

PROJEGRDLER
PROJEMR
YATIRIMDNEM
KAPASTE

Yl
Yl
Ton/Yl
Ton/Yl
Ton/Yl

SATI FYATI

US$/Ton
US$/Ton

TOPLAMSABTGDERLER
BRMDEKENGDERLER

'000 US$
US$/Ton
US$/Ton

GENELRETMVEDAR GDERLER
BAKIMONARIM
SATI GDERLER
DERGDERLER
FNANSMANMALYET

20
3
50

30.000,0

%
%
%
%
%/Yl-US$

LETMESERMAYES YATIRIMI
Iletme Sermayesi htiyac

'000 US$
Ay

SABTYATIRIM
AMORTSMAN

'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$

1,8
5.971,5
0,0
2,0
3,0
1,0
1,0
15
25
1
1.594

Yl
Yl
Yl
YASALYKMLLKLER
Yatrmndirimi
Kurumlar Vergisi
Fon Oran (KV)
Gelir Vergisi Stopaj
Fon Oran (GV)

(0-40%)
%
%
%
%

0
40

PROJE IKTILARI
ndirgeme Oran
KK (Proje)
NBD (Proje)

%/Yl
%/Yl
21'000 US$

10,0
28,0
2,4

BORKARBR TESS PROJES NAKT AKIMI (Yatrm indirimsiz)

PROJE MR
YATIRIM DNEM
KAPASTE

Yl
Yl
Ton/Yl

20
3
50

SABT YATIRIM
LETME SERMAYES YATIRIMI
TOPLAM SABT YATIRIM
SATI FYATI

'000 US$
1.594
'000 US$
25
'000 US$
1.619
US$/Ton 30.000,0

TOPLAM SABT GDERLER

BRM DEKEN GDERLER

'000 US$
US$/Ton

1,8
5.971,5

%/Yl

10,0

'000 US$
%/Yl

2,4
28,0

NDRGEME ORANI
NBD (Proje)
KK (Proje)

22

'000 US$
KAPASTE
KULLANIMI (%)
RETM (Ton)
SATI (Ton)
TOPLAM NET
SATI GELR
TOPLAM NAKT
GDERLER
Toplam Sabit
Giderler
Toplam Deiken
Giderler
Genel retim ve
dari Giderler
Bakm-Onarm
Sat Giderleri
Dier Giderler
Faiz
LETME
SERMAYES
YATIRIMI
SABT SERMAYE
YATIRIMI
AMORTSMAN
Etd+Proje+naat
Makina Ekipman
Dier
VERG NCES
KAZAN
TOPLAM YASAL
YKMLLK
Gemi Yl
Zararlar
Vergiye Tabi
Kazan
Kmlatif Vergiye
Tabi Kazan
Yatrm ndirimi
Kurumlar Vergisi
Matrah
Gelir Vergisi
Stopaj Matrah
Kurumlar Vergisi
Kurumlar Vergisi
Fonu
Gelir Vergisi
Stopaj
Gelir Vergisi
Stopaj Fonu
VERG SONRASI
KAZAN
NET PROJE
KAZANCI
ZKAYNAK
BOR STOU
BOR GER
DEMES
PROJE NAKT
AKIMI
NDRGENM
PROJE NA

-3

-2

-1

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

15

80

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

0
0
0
0

0
0
0
0

8
0
8
0

40
0
40
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

50
0
50
0

225 1.200 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500 1.500

25.425

-61 -320 -399 -399 -399 -399 -399 -399 -399

-6.766

-5

-26

-32

-32

-32

-32

-32

-32

0
0
0
0

0
0
0
0

-7
-2
-1
0

-38
-12
-3
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-25

-2

-2

-2

-2

-2

-2

10

-2

11

12

-399

13

-399

14

-399

15

-399

16

-399

17

-399

18

-399

19

-399

20

-399

21

-399

22

-399

23

-399

848
0

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-2

-32

-45 -239 -299 -299 -299 -299 -299 -299 -299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-299

-5.061

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-32

-540

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-48
-15
-4
0

-811
-254
-67
0

25

-25

-478 -797 -319

-2

TOPL
AM

-1.594

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

129
0
0
0

23
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

1.439
0
0
0

164 1.009 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.124 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101

0 20.098

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0 -214 -492 -492 -492 -492 -492 -492 -492

164 1.009 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.124 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101

164 1.173 2.402 3.632 4.862 6.091 7.321 8.551 9.780 11.010 12.240 13.469 14.593 15.694 16.795 17.896 18.997 20.098 21.199 22.300 23.401

164

164

638

0 -214 -492 -492 -492 -492 -492 -492 -492

-492

-492

-492

-450

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-7.784

164

795

738

738

738

738

738

738

738

738

738

738

674

661

661

661

661

661

661

661

661

12.314

474

-492

-492

-492

-450

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-440

-7.784

20.098

638

19.460

535 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.230 1.124 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101 1.101
474

164

666

609

609

609

609

609

609

609

609

609

609

651

661

661

661

661

661

661

661

661

10.875

478
0

797
0

344
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

0
0

-25
0

1.619

-478 -797 -180

666

609

609

609

609

609

609

609

609

609

609

651

661

661

661

661

661

661

661

685

9.256

-435 -659 -135

455

378

344

313

284

258

235

213

194

176

160

156

144

131

119

108

98

89

81

77

2.538

23

PROJE GRDLER
PROJE MR
YATIRIM DNEM
KAPASTE

Yl
Yl
Ton/Yl
Ton/Yl
Ton/Yl

20
3
50

SATI FYATI

US$/Ton
US$/Ton

30.000,0

TOPLAM SABT GDERLER

BRM DEKEN GDERLER

'000 US$
US$/Ton
US$/Ton
%
%
%
%

1,8
5.971,5
0,0
2,0
3,0
1,0
1,0

%/Yl-US$

15

LETME SERMAYES YATIRIMI

Iletme Sermayesi htiyac

'000 US$
Ay

25
1

SABT YATIRIM
AMORTSMAN

'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$
'000 US$

1.594

GENEL RETM VE DAR GDERLER

BAKIM ONARIM
SATI GDERLER
DER GDERLER
FNANSMAN MALYET

Yl
Yl
Yl
YASAL YKMLLKLER
Yatrm ndirimi
Kurumlar Vergisi
Fon Oran (KV)
Gelir Vergisi Stopaj
Fon Oran (GV)

(0-40%)
%
%
%
%

40
40

PROJE IKTILARI
ndirgeme Oran
KK (Proje)
NBD (Proje)

%/Yl
%/Yl
'000 US$

10,0
30,4
2,5

BORKARBR TESS PROJES NAKT AKIMI (Yatrm indirimsiz)

24

PROJE MR
YATIRIM DNEM
KAPASTE

Yl
Yl
Ton/Yl

20
3
50

SABT YATIRIM
LETME SERMAYES YATIRIMI
TOPLAM SABT YATIRIM
SATI FYATI

'000 US$
1.594
'000 US$
25
'000 US$
1.619
US$/Ton 30.000,0

TOPLAM SABT GDERLER

BRM DEKEN GDERLER

'000 US$
US$/Ton

1,8
5.971,5

%/Yl

10,0

'000 US$
%/Yl

2,5
30,4

NDRGEME ORANI
NBD (Proje)
KK (Proje)

25

Nakit Akm