YTMAKiNE * A305teyim.

com
Temel Absorbsiyon Soutma evrimi Gnmzde, amonyak-su absorpsiyon sistemlerinin yansra hayli yaygn bir Lityum Bromr (absorbent) ve su (soutucu akkan) solsyonlu absorpsiyon makinalar kullanlmaktadr. Li-Br absorpsiyon soutma evrimi iki ana prensibe dayanmaktadr; i) Bir nevi tuz olan Lityum Bromr (Li-Br) su buharn emme zelliine sahiptir. ii) Su, istendiinde vakum (alak basn) etkisi ile 100oC nin altnda buharlaabilir ve buharlamadan dolay soutma etkisi yapabilir. ekil 1de standart Tek Etkili bir absorpsiyon soutma evrimi gsterilmektedir.

Diyagramda belirtilen rakamlar srasyla aklanrsa;

1. Eriyik Pompas (Solution Pomp) Seyreltilmi fakir karml solsyon (dilute solution) absorber ad verilen blmn alt ksmnda biriktirilir. Buradan, solsyon pompas yardm ile s eanjrne (solution heat exchanger) n stlma amac ile gnderilir.

2. Jeneratr (Generator) n stma eanjrnden st ksmdaki jeneratre gelen solsyon , bu blmdeki buhar/scak su (steam/hotwater) bataryas vastasyla yksek scaklklarda stlr ve iinde ihtiva ettii suyun bir miktar buharlaarak ayrlr. Ayrlan susoutucu akkan buhar (refrigerant vapour) kondenser blmne geer ve geride kalan Li Br oran artm solsyon, zengin karm (strong solution) haline gelir ve buradan tekrar aaya s eanjrne indirilerek, kendisi gibi absorberden jeneratre pompalanan fakir karm tarafndan soutulur.

3. Kondenser (Conderser) Jeneratrden gelen su buhar (refrigerant vapour), eliminatrden geerek bu blmdeki soutma kulesinden gnderilen soutma suyu (cooling water) ihtiva eden

batarya vastasyla ss alnarak youturulur ve su haline getirilerek alt tavada biriktirilir. 4. Evaporatr Kondenserde biriken su (refrigerant liquid) buradan evaporatrde nozller vastasyla soutma bataryas zerine pskrtlr. Bu haznedeki alak basn (6 mm Hg), su zerreciklerinin 3 4 C gibi scaklklarda buharlamasna sebebiyet verir. Buharlamann etkisi ile soutma bataryas iinden gemekte olan akkann (chilled water) ss alnarak soutma ilemi yaplr. Buharlamayan su partiklleri (refigeran liquid) evaporatrn alt ksmdaki tavada biriktirilerek buradan pompa vastasyla (refigerant pump) tekrar nozllere gnderilir.

5. Absorber Jeneratrden gelip, s eanjrnde mir miktar soutulan orta konsantreli (intermediate) Li-Br solsyonu, bu blmdeki nozllerden pskrtlr. Pskrtlen Li-Br zerrecikleri, evaporatrdeki su buharn absorber blmne ekme ve emme (absorption) gcn gstererek evaporatrde ekstra bir vakum etkisi yapar. Absorber ksmna ekilen su buhar, gene bu blmde mevcut soutma suyu bataryas (soutma kulesinden gelen su, kondansere oradan da absorbere gnderilmektedir.) ile s alnp youturulur. Absorberin alt ksmnda Li-Br ile karp seyreltilmi fakir karm haline gelir. Bylelikle gene evrimin balang noktasna gelinmi olunur.

Absorbsiyonlu Soutma Gruplar eitleri 1. Tek Etkili (Soutma Gc / Isl Enerji Oran: 0.7) Kullanlan Enerji Kayna: Atk Is malat proses sonucu veya kojenerasyon sistemlerindeki egzost gazlar/buhar motor ceket soutma suyu neticesinde retilen, Kzgn su (115C) iin toplam yatrm maliyeti: 1.0 br Dk Basnl Buhar (maksimum 1 bar) iin toplam yatrm maliyeti: 1.1 br

2. ift Etkili (Soutma Gc / Isl Enerji Oran: 1.0-1.2) Kullanlan Enerji Kayna: Atk Is malat/proses sonucu veya kojenerasyon

sistemlerindeki egzost gazlar/buhar motor ceket soutma suyu neticesinde retilen,Yksek Basnl Buhar (6-8 bar) iin toplam yatrm maliyeti: 1.4 bar Kullanlan Enerji Kayna: Ucuz ve bol Doal gaz, LPG, Fuel-oil direkt Yaktl/Yanmal Sistemler iin toplam yatrm maliyeti: 1.5 bar

Absorbsiyonlu Soutma Gruplar Genel Uygulama Alanlar Konfor klimas Proses soutmas Gaz trbinlerinin emi havasnn soutulmas

Avantajlar: evre dostu olmas (ozona zararsz soutucu akkan H2O=Su kullanlmas Atk snn deerlendirilmesi = cebe geri koyulan para letme maliyetinin kompresrl sistemlere kyas gtrmeyecek ekilde

dk olmas Hareket eden para saysnn ok az olmas sebebiyle (solsyon ve soutucu akkan pompas) dk servis/bakm maliyeti Sessiz ve titreimsiz alma Uzun mrl olmas

Dezavantajlar: Yksek su sarfiyat (soutma kulesi klasik kompresrl sisteme gre yaklak iki kat kapasitede)