üëá üóá èÝëáôå íá ìÜèåôå ãéá ôçí ÅÑÃÁÔÉÊÇ ÍÏÌÏÈÅÓÉÁ êáé ôï áöåíôéêü óáò äå èá ‘èåëå íá îÝñåôå

“ ...Ç ÷ñçóéìüôçôá ôçò ãíþóçò

ôïõ ðüóï “åêôüò íüìïõ” åßíáé óôçí
ðñáãìáôéêüôçôá ç
åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç Ýãêåéôáé óôï
íá áñ÷ßóïõìå íá ðáßñíïõìå
áíÜðïäåò ìå ô’ áöåíôéêÜ, íá
äéá÷Ýåôáé ìéá ôóáíôßëá êáé
áðñïèõìßá. Ôï íá ãíùñßæïõí ïé
åñãáæüìåíïé ôá “äéêáéþìáôá” ôïõò
(óôï âáèìü âÝâáéá ðïõ
åßíáé êáé äéáôåèéìÝíïé íá ôá
äéåêäéêÞóïõí) åßíáé êÜôé ðïõ
öïâßæåé ôá áöåíôéêÜ.
Ç ïñãÞ ãéá ôçí åêìåôÜëëåõóç åßíáé
êÜôé ðïõ äñá ãéá ðïëý êáéñü
õðüãåéá ðñéí îåóðÜóåé,
óõóóùñåýåôáé áðü ìÝñá óå ìÝñá
êáé áðü äïõëåéÜ óå äïõëåéÜ...”

üëá üóá èÝëáôå íá ìÜèåôå ãéá ôçí

ÅÑÃÁÔÉÊH
ÍÏÌÏÈÅÓIÁ
êáé ôï áöåíôéêü óáò äå èá ‘èåëå íá îÝñåôå
ÁèÞíá, MÜçò 2006
 Ôï Ýíôõðï áõôü ìïéñÜæåôáé ÷Ýñé ìå ÷Ýñé
÷ùñßò áíôßôéìï óå ÷þñïõò åñãáóßáò.
¸÷åé âãåé óå 3000 áíôßôõðá êáé ìüëéò
åîáíôëçèåß óêïðåýïõìå íá ôï
îáíáôõðþóïõìå.
ÌÝ÷ñé ôüôå, åßíáé ü÷é ìüíï åëåýèåñç
áëëÜ êáé áíáãêáßá ç áíáôýðùóÞ ôïõ
êáé ç äéÜäïóç ôïõ áðü üðïéïí êáé
üðïéá ôï âñÞêå ÷ñÞóéìï.
Ôï êüóôïò ôçò åêôýðùóçò ôï ìïéñáóôÞêáìå
üóïé êáé üóåò óõììåôÝ÷ïõìå óôçí Ýêäïóç.

Ìðïñåßôå åðßóçò íá ôï âñåßôå óôïõò ðáñáêÜôù ðïëéôéêïýò ÷þñïõò:

Áõôïäéá÷åéñéæüìåíï óôÝêé ¢íù - ÊÜôù Ðáôçóßùí, ÍÜîïõ 75 & ÊñáóóÜ, Ðë. ÊïëéÜôóïõ

Forum Áëâáíþí Ìåôáíáóôþí, Óð. Ôñéêïýðç 43, ÅîÜñ÷åéá

Èåñóßôçò, ÷þñïò ñáäéïõñãßáò êáé áíáôñïðÞò, ÍÝóôïñïò & Åõáããåëßóôñéáò, ºëéïí

Villa Amalias, Á÷áñíþí êáé ×åûäåí, Ðë. Âéêôùñßáò

Áõôïäéá÷åéñéæüìåíï ÓôÝêé - ÊáôÜëçøç Santa Barbara, Çë. Óôáèìüò ¢íù Ðáôçóßùí

ÐáñÝìâáóç Êáôïßêùí ÖéëïððÜððïõ, Êïõêáêßïõ, Ðåôñáëþíùí, Èçóåßïõ,

Èåññéêëåéäþí 20, Á. ÐåôñÜëùíá

Åëåõèåñéáêü ÓôÝêé “ÐéêñïäÜöíç”, Áã. Âáóéëåßïõ & Ð.Ð. Ãåñìáíïý 22, Ìðñá÷Üìé

ÑåóÜëôï, áõôïïñãáíùìÝíïò ÷þñïò áëëçëåããýçò êáé ñÞîçò, Åñìïý 9, Êåñáôóßíé

Åðßóçò âñßóêåôáé óå çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ óôï internet óôç äéåýèõíóç www.disobey.net

ðñïëïãïò

ÐÑÏÓËÇØÇ kai ÓÕÌÂÁÓÅÉÓ

( ðåñéexomena
7

17
)
Ðñéí ôçí ðñüóëçøç. Áããåëßåò êáé óõíÝíôåõîç. 17
Ç ðñþôç äéÜêñéóç, âÜóåé ôçò «öýóçò ôçò åñãáóßáò». 17
Ç ðñüóëçøç 18
H óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò 18
Ç óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò áïñßóôïõ ÷ñüíïõ 19
Ç óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ 19
Ç óýìâáóç Ýñãïõ 20
Ðþò êáèïñßæåôáé ôï ýøïò ôçò áìïéâÞò 21

ÙÑÁÑÉÁ ÊÁÉ ÁÌÏÉÂÅÓ 23

ÐåíèÞìåñç åñãáóßá 23
Íüìéìï êáé óõìâáôéêü ùñÜñéï, õðåñùñßåò 23
Åëáóôéêü ùñÜñéï (äéåõèÝôçóç ôïõ ÷ñüíïõ åñãáóßáò) 25
Åñãáóßá óå åìðïñéêÜ êáôáóôÞìáôá 27
Õðïëïãéóìüò ùñïìéóèßïõ êáé õðåñùñéáêÞò áìïéâÞò 28
ÌåñéêÞ áðáó÷üëçóç 29
ÁóöÜëéóç êáé Ýíóçìá óôç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç 30
Åñãáóßá ôéò ÊõñéáêÝò êáé ôéò õðï÷ñåùôéêÝò áñãßåò 31
ÇìÝñåò áñãßáò 32
Íõ÷ôåñéíÞ åñãáóßá 32
ÔáêôéêÝò áðïäï÷Ýò 33
×ñüíïò êáé ôñüðïò ðëçñùìÞò ìéóèïý 33
ÊáèõóôÝñçóç ðëçñùìÞò ìéóèïý – Åðßó÷åóç åñãáóßáò 34
Äþñá ãéïñôþí 35
ÐáñáãñáöÝò óôéò ïéêïíïìéêÝò ìáò áîéþóåéò 36

ÁÄÅÉÅÓ 37
ÅôÞóéá êáíïíéêÞ Üäåéá – Åðßäïìá Üäåéáò 37
Ðßíáêåò çìåñþí Üäåéáò 39
¢äåéá ãÜìïõ - ãÝííçóçò ðáéäéïý 43
¢äåéá ìçôñüôçôáò 43
¢äåéá èçëáóìïý êáé öñïíôßäáò ðáéäéþí 43
ÃïíéêÞ Üäåéá áíáôñïöÞò ðáéäéþí 44
¢äåéá ìïíïãïíåúêþí ïéêïãåíåéþí 45
¢äåéá ãéá áóèÝíåéá ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò 45
¢äåéá áðïõóßáò ãéá åðßóêåøç óôï ó÷ïëåßï 45
ÌåéùìÝíï ùñÜñéï ãïíÝùí ìå ðáéäéÜ ðïõ Ý÷ïõí åéäéêÜ ðñïâëÞìáôá 45
ÅéäéêÞ ðñïóôáóßá åñãáæïìÝíùí ãïíÝùí 45
¢äåéá ëüãù èáíÜôïõ óõããåíïýò 46
¢äåéá ìáèçôþí - óðïõäáóôþí ãéá åîåôÜóåéò 46
¢äåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò 46

Ïé íÝïé íüìïé åßíáé åäþ 40

ÙñÜñéï êáôáóôçìÜôùí – ÄïõëåéÜ ôçí ÊõñéáêÞ 40
Åëáóôéêü ùñÜñéï – ôæÜìðá õðåñùñßåò 40

ËÕÓÇ ÓÕÌÂÁÓÇÓ ÅÑÃÁÓÉÁÓ

(áðüëõóç, ðáñáßôçóç êëð) 47
Áðüëõóç óå ðåñßðôùóç áðï÷Þò áðü ôçí åñãáóßá 47
Áðáãïñåýóåéò áðüëõóçò 49
¸ãêõñç êáé Üêõñç áðüëõóç 49
ÂëáðôéêÞ ìåôáâïëÞ ôùí üñùí åñãáóßáò 51
Õðåñçìåñßá åñãïäüôç 52
Ç áðïæçìßùóç áðüëõóçò 53
Ðßíáêáò áðïæçìßùóçò õðáëëÞëùí óå ðåñßðôùóç áðüëõóçò 56
Ðßíáêáò áðïæçìßùóçò åñãáôïôå÷íéôþí óå ðåñßðôùóç áðüëõóçò 56

Åðßäïìá áíåñãßáò 59
Ðáñï÷Þ åðéäüìáôïò 59
ÁíáóôïëÞ åðéäüìáôïò áíåñãßáò 60

ÁÓÖÁËÉÓÇ ÊÁÉ ÅÍÓÇÌA 61

ÁÓÈÅÍÅÉÁ êáé ÁÔÕ×ÇÌÁ 63

ÓõíÝðåéåò áðü ôçí áóèÝíåéá óôç óýìâáóç åñãáóßáò 63
Áðïäï÷Ýò êáôÜ ôï ÷ñüíï áðïõóßáò ëüãù áóèÝíåéáò 64
Óõíäõáóìüò õðï÷ñåþóåùí ÉÊÁ êáé åñãïäüôç 64
Äåí äéêáéïýìáóôå ðÜíôá åðßäïìá áóèÝíåéáò áðü ôï ÉÊÁ 65
Åðßäïìá áóèÝíåéáò 66
×ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò 66
ÄéêáéïëïãçôéêÜ ãéá ôï åðßäïìá áóèÝíåéáò 67
Åñãáôéêü áôý÷çìá 67

ÔÁ ÄÉÊÁÓÔÇÑÉÁ 70

ÐËÇÑÏÖÏÑÉÅÓ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÑÃÁÔÉÊÇ ÍÏÌÏÈÅÓÉÁ

ÊÁÉ ÔÉò ÓÕËËÏÃÉÊÅÓ ÓÕÌÂÁÓÅÉÓ 71

ðáñáñôçìá 73
êýêëïé áãþíùí: “ôï åñãïôÜîéï” 73
êýêëïé áãþíùí: “ðñùôïâïõëßá äñÜóçò åíÜíôéá
óôçí “áðåëåõèÝñùóç” ôïõ ùñáñßïõ” 76
 ü õ
áé áð ßóåò ðï
ü íå ò åßí é á ö
ê á
Ïé åé çôá ê
õ ôï êüëë ò Ý÷ïõí
á ïý é
êáéñ é áðü Üäåò êá
êáôá öïñÞóå ï ì é
ï íåò áò êá
êõêë ãáíùìÝ çò áèÞí
ïñ òô
áõôï ãéêüôçôå
ë ï
óõë ßêçò
.
ìå
åó ó áëïí åéóôÞêá
ç ò è ä áí ë ßá.
ô ôá âéâ
á óêßôóá éêÜ êáé
Ô ïä
ðåñé
áðü
 ðñïëïãïò

...Êáé ãéáôß íá áó÷ïëçèïýìå ìå ôïõò íüìïõò;

Ôï êýñéï ìÝñïò ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò áíáöÝñåôáé óôçí åñãáôéêÞ íïìïèåóßá, äçëáäÞ óôïõò
íüìïõò ðïõ äéÝðïõí êáé êáèïñßæïõí áõôÞí ôçí êåíôñéêÞ ó÷Ýóç åêìåôÜëëåõóçò, ôçí åñãáóßá.
Ïé Üíèñùðïé ðïõ âñåèÞêáìå ãéá ôçí Ýêäïóç âñéóêüìáóôå ìÝóá óôá «ãñáíÜæéá» ôçò
ðáñáãùãÞò êáé óõíåðþò ìéëÜìå êáé ìÝóá áðü åìðåéñßåò êáé âéþìáôá êáé ü÷é áðëÜ èåùñçôéêÜ
êáé áðïóôáóéïðïéçìÝíá.
ÊáôÜ ôç ãíþìç ìáò, ïé íüìïé Ýñ÷ïíôáé áðü ôç ìßá íá äéåõèåôÞóïõí ôç óýãêñïõóç ìåôáîý
åñãáôþí êáé áöåíôéêþí, êáé áðü ôçí Üëëç áíôéêáôïðôñßæïõí ôçí éóïññïðßá äõíÜìåùí ìåôáîý
ôïõò. Óôéò ìÝñåò ìáò ç æõãáñéÜ óáöþò ãÝñíåé ðñïò ôçí ìåñéÜ ôùí áöåíôéêþí, ðñÜãìá ôï ïðïßï
áðïôõðþíåôáé êáé óôç íïìïèåóßá. ÅðéðëÝïí ïé íïìïèÝôåò âñßóêïíôáé óôçí ðëåõñÜ ôùí
áöåôéêþí, Ýôóé ïé íüìïé ãßíïíôáé ðÜíôá ðñïò üöåëïò áõôþí.
Ï íüìïò åßíáé Ýíá ðëáßóéï äéêáéùìÜôùí êáé õðï÷ñåþóåùí ðïõ äéáìïñöþíåôáé óôç ëïãéêÞ
ôçò ðïëéôéêÞò åêðñïóþðçóçò êáé óõíáßíåóçò. Åßíáé ôñüðïò ïñãÜíùóçò ôçò êïéíùíßáò “áðü ôá
ðÜíù”. ¸÷åé Üìåóç ó÷Ýóç áëëçëåðßäñáóçò ìå ôéò êïéíùíéêÝò óõíèÞêåò êáé ôéò çèéêÝò áîßåò
ðïõ êõñéáñ÷ïýí, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôï äéêáßùìá ôçò éäéïêôçóßáò. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï
êáôáóêåõÜæåôáé áðü ôï êõñßáñ÷ï ðïëéôéêü óýóôçìá êáé ôéò êïéíùíéêÝò ôÜîåéò ðïõ ôï Ý÷ïõí
åöåýñåé. Äéáìïñöþíåé ðáñÜëëçëá êáé ôçí êáèçìåñéíÞ óõìâßùóç ôùí áíèñþðùí, ïñßæïíôáò
ó÷Ýóåéò êáé óõìðåñéöïñÝò, “õðï÷ñåþóåéò êáé äéêáéþìáôá”.
Ùò íïìéêü óýóôçìá ãåíéêþí êáé áöçñçìÝíùí êáíüíùí ðïõ äéåõèåôïýí ôç óõíýðáñîç ìáò ìå
ôïõò Üëëïõò, ãßíåôáé áíôéëçðôü üôé åëÜ÷éóôïé ôçñïýíôáé êáôÜ ãñÜììá êáé õðÜñ÷ïõí ãéá íá
ñõèìßæïõí ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðáñáâáôéêüôçôáò êáé ôçí êñáôéêÞ ãñáöåéïêñáôßá ðïõ ãåííÜåé. Ïé
íüìïé åêöñÜæïõí êïéíùíéêïýò óõó÷åôéóìïýò áêüìç êáé ôùí åîïõóéáóôéêþí äõíÜìåùí åíôüò
ôïõ êñÜôïõò ðïõ ðñïóðáèïýí êÜèå öïñÜ íá áðïäåéêíýïõí ôï êýñïò ôïõò óáí ðïëéôéóìÝíïé,
äßêáéïé, áíèñùðéóôéêïß, öéëåñãáôéêïß êëð.
ÁíáöÝñïõìå äõï ðïëý êïéíÜ ðáñáäåßãìáôá áðü ôçí åñãáôéêÞ íïìïèåóßá: Áðü ôç ìßá ôï
7ùñï áíôß ôïõ 8ùñïõ ðïõ åöáñìüæåôáé åèéìéêÜ óôéò ïéêïäïìÝò, ÷ùñßò íá áíáöÝñåôáé ñçôÜ
óáí íüìïò- êáôåêôçìÝíï áðü Ýíá äõíáìéêü åñãáôéêü êßíçìá. Áðü ôçí Üëëç ïé áðëÞñùôåò
õðåñùñßåò, ïé áëëáãÝò ùñáñßùí ÷ùñßò åíçìÝñùóç ôçò åðéèåþñçóçò åñãáóßáò êáé ÷ùñßò ôç
óõíáßíåóç ôïõ åñãáæüìåíïõ, ç ðáñáâßáóç ôïõ íüìïõ áðü ôçí ðëåõñÜ ôùí áöåíôéêþí.
Äéåõêñéíßæïõìå üôé äåí ìéëÜìå ãéá ðáñáíïìßá ðïõ áí áðïêáëõöèåß èá ôéìùñçèåß, áëëÜ ãéá ôçí
áðáîßùóç ôïõ ßäéïõ ôïõ êñÜôïõò áðÝíáíôé óôïõò íüìïõò ðïõ øçößæåé.
Ôá åñãáôéêÜ “äéêáéþìáôá” üìùò äåí ðñÝðåé íá ðåñéìÝíïõìå íá âåëôéùèïýí áðü ôï êñÜôïò-
”ðñïóôÜôç” ìáò, åíþ áíôßèåôá ìðïñïýí íá ÷åéñïôåñåýóïõí áðü ôç äéêÞ ìáò áíï÷Þ êáé
áäéáöïñßá áðÝíáíôé óôéò äéáèÝóåéò ôùí áöåíôéêþí. ¸ôóé ç åñãáôéêÞ íïìïèåóßá äåí åßíáé êÜôé

7
 ôüóï ãåíéêü êáé áöçñçìÝíï, áëëÜ åßíáé åðéöïñôéóìÝíç ìå êÜôé ðïëý óçìáíôéêü ãéá
ô’áöåíôéêÜ: ôçí äéáôÞñçóç ôçò êïéíùíéêÞò åéñÞíçò êáé ôïí êáôåõíáóìü ôùí ôáîéêþí
óõãêñïýóåùí. Ìðïñåß ïé íüìïé ôïõò íá åßíáé ÷ñÞóéìïé üóï ìáò âïçèïýí íá äéåêäéêïýìå
áõôü ðïõ ïñßæåôáé þò áõôïíüçôï- êáëýôåñïé ôñüðïé ðþëçóçò ôçò åñãáôéêÞò ìáò äýíáìçò.
Ï íüìïò åßíáé êÜôé ðïõ ìðïñåß íá áíáôñáðåß ðñïò üöåëüò ìáò ìÝ÷ñé êáé ôçí ôåëéêÞ êáôÜñãçóÞ
ôïõ. Áí ôï áöåíôéêü äå öïâÜôáé ôï íüìï, áò ìÜèïõìå íá ìçí ôï öïâüìáóôå êé åìåßò. Áò
ðñïóðáèÞóïõìå íá äéåêäéêÞóïõìå áðü ô’ áöåíôéêÜ ëßãá áð’ áõôÜ ðïõ êáèçìåñéíÜ ìáò
êëÝâïõí.

¼ëïé ëßãï Þ ðïëý áíôéëáìâÜíïíôáé ôçí åêìåôÜëëåõóç, áëëÜ ü÷é ôï âáèìü óôïí ïðïßï ôçí
õößóôáíôáé óå ó÷Ýóç áêüìá êáé ìå ôçí êáôáðÜôçóç ôùí “íïìßìùí äéêáéùìÜôùí” óôçí
åñãáóßá. ÄçëáäÞ ìðïñåß íá õðÜñ÷åé ìéá áßóèçóç áäéêßáò ðïõ áöïñÜ óôç ó÷Ýóç êïýñáóçò -
áìïéâÞò, “áõôïèõóßáò” (õðåñùñßåò êëð) - áíáãíþñéóçò, èéãìÝíçò áîéïðñÝðåéáò ê.á., ìå ôçí
ôåëåõôáßá íá åßíáé ìÜëëïí áõôÞ ðïõ ìðïñåß íá ïäçãÞóåé êáé óôéò ðéï åêñçêôéêÝò êáôáóôÜóåéò.
¼ìùò üëá áõôÜ óõíÞèùò ìÝíïõí óôï åðßðåäï ôùí “ïéêïãåíåéáêþí” ó÷Ýóåùí åñãáæüìåíïõ -
áöåíôéêïý, øõ÷ïëïãéêÜ ðáñüìïéåò ìå ôéò ó÷Ýóåéò ãïíÝùí - ðáéäéþí, äáóêÜëùí - ìáèçôþí,
äéá÷åéñßóéìåò åýêïëá óõíÞèùò- áêüìá êáé áðü Ýíáí ìÝôñéï ìÜíáôæåñ áíèñùðßíùí ðüñùí (ìå
óðïõäÝò Þ ÷ùñßò, áðëþò ìå åìðåéñßá). Ç ÷ñçóéìüôçôá ôçò ãíþóçò ôïõ ðüóï “åêôüò íüìïõ”
åßíáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ç åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç (õðåñùñßåò, åêôÝëåóç åñãáóéþí Üó÷åôùí ìå ôç
óýìâáóç åñãáóßáò, ðáñÜëïãåò áðáéôÞóåéò, óõíèÞêåò åñãáóßáò, áðþëåéá åðéäïìÜôùí),
Ýãêåéôáé óôï íá áñ÷ßóïõìå íá ðáßñíïõìå áíÜðïäåò ìå ô’ áöåíôéêÜ, íá äéá÷Ýåôáé ìéá ôóáíôßëá
êáé áðñïèõìßá. Ôï íá ãíùñßæïõí ïé
åñãáæüìåíïé/åò ôá “äéêáéþìáôÜ”
ôïõò (óôï âáèìü âÝâáéá ðïõ åßíáé
êáé äéáôåèéìÝíïé/åò íá ôá
äéåêäéêÞóïõí) åßíáé êÜôé ðïõ
öïâßæåé ôá áöåíôéêÜ. Ç ïñãÞ ãéá ôçí
åêìåôÜëëåõóç åßíáé êÜôé ðïõ äñá
ãéá ðïëý êáéñü õðüãåéá ðñéí
îåóðÜóåé, óõóóùñåýåôáé áðü ìÝñá
óå ìÝñá êáé áðü äïõëåéÜ óå
äïõëåéÜ.
Ðüóåò öïñÝò öåýãåé êáíåßò áðü ìéá
äïõëåéÜ ãéáôß äåí ðÞãáéíå Üëëï
(áñêåôÝò öïñÝò ìå ðáñáßôçóç êáé
ü÷é áðüëõóç êáé áðïæçìßùóç) êáé
îåêéíÜ ôçí åðüìåíç ìå åëðßäåò ãéá
êáëýôåñåò óõíèÞêåò, “îçãçìÝíá”
áöåíôéêÜ, ðñïúóôÜìåíïõò ìå
êáôáíüçóç êëð, êáé ðüóåò öïñÝò
Ý÷åé äéáøåõóèåß...

8
 Ç çèéêÞ ôçò åñãáóßáò

ÐÝñá áðü ôï èåóìéêü ôçò ðëáßóéï, ç ìéóèùôÞ ó÷Ýóç ðáñÜãåé êáé áíáðáñÜãåé Ýíá óýìðáí áðü
êïéíùíéêïýò ñüëïõò, çèéêÝò áîßåò, êáèùóðñåðéóìïýò, äéá÷ùñéóìïýò êáé üñéá ìÝóá óôçí
êáèçìåñéíüôçôÜ ìáò, ðïõ ðñÝðåé áñ÷éêÜ íá ôïõò åíôïðßóïõìå, íá ôïõò áñíçèïýìå êáé üëïé
ìáæß íá ôïõò êáôáñãÞóïõìå. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç äïõëåéÜ èåùñåßôáé ìéá äéáäéêáóßá ðïõ
åîõøþíåé ôçí áíèñþðéíç ðñïóùðéêüôçôá êáé ôçò ðñïóäßäåé äéÜöïñåò áñåôÝò. Ç
ðñáãìáôéêüôçôá ìáñôõñÜåé ôï áíôßèåôï. Ðïéïò åñãÜôçò/ôñéá óå åñãïóôÜóéï íéþèåé ôçí
ðáñáìéêñÞ Ýëîç ãéá ôá åìðïñåýìáôá ðïõ ðáñÜãåé; ÁíôéèÝôùò, íéþèåé êïýñáóç óå üëï ôï
êïñìß, ðëÞñùò áðïîåíùìÝíïò/ç ìå áõôü ðïõ ðáñÜãåé. ÐñÝðåé íá âñßóêåôáé óõíå÷þò óå
åðáãñýðíçóç ìçí óõìâåß êÜðïéï áôý÷çìá. ÐñÝðåé íá ìç ìéëÜåé ãéáôß èá áðïëõèåß. ÐñÝðåé íá
õðïìÝíåé ôçí áëáæïíåßá ôïõ áöåíôéêïý ãéáôß íïéþèåé ìüíïò/ç ôïõ. ÐñÝðåé íá äïõëåýåé
õðåñùñßåò ãéá íá âãåé ç ðáñáãùãÞ. Ðïéá ðùëÞôñéá íéþèåé üôé ôá åìðïñåýìáôá ðïõ ðïõëÜåé
ãåìßæïõí ôçí ðñïóùðéêüôçôÜ ôçò; ÐñÝðåé íá ÷áìïãåëÜåé, íá öÝñåôáé åõ÷Üñéóôá êáé íá
õðïìÝíåé üëåò ôéò åñùôÞóåéò êáé ôá âßôóéá ôùí ðåëáôþí-êáôáíáëùôþí. Ôá ðüäéá ãåìßæïõí
öëåâßôç áðü ôçí ïñèïóôáóßá, ôï âñÜäõ âëÝðåé óôïí ýðíï ôçò üôé ÷ôõðÜåé áðïäåßîåéò óôçí
ôáìåéáêÞ... Ðïéïò åñãáæüìåíïò óôéò õðçñåóßåò íéþèåé üôé äçìéïõñãåß ìÝóá áðü ôçí åñãáóßá;
Áõôüò ðïõ ãõñíÜåé üëç ôçí ðüëç ìåôáöÝñïíôáò åíôïëÝò, ÷áñôéÜ, öáêÝëïõò Þ áõôÞ ðïõ ôá
ìÜôéá ôçò ãßíïíôáé Ýíá ìå ôçí ïèüíç êáé ôá áöôéÜ ôçò Ýíá ìå ôï áêïõóôéêü ãéá íá äéåêðåñáéþóåé
ôéò äåêÜäåò åíôïëÝò ãéá ôçí åôáéñåßá;
¼ëïé êáé üëåò âéþíïõìå ôçí áðïêôÞíùóç ìÝóù ôçò ìéóèùôÞò ó÷Ýóçò. Ðüóåò öïñÝò ãõñíÜìå
óðßôé åîïõèåíùìÝíïé ìå óêïðü íá ÷áëáñþóïõìå êáé íá áðïâëáêùèïýìå ìðñïò óôï
÷áæïêïýôé; Ðüóåò öïñÝò ôï ðñùß ðïõ ðÜìå Þ ôï áðüãåõìá ðïõ ó÷ïëÜìå äåí åßìáóôå ëßãï ðñéí
ìáò ðÜñåé ï ýðíïò ìÝóá óôï ëåùöïñåßï; Ðüóïé îõðíÜìå åõ÷Üñéóôá óôéò 6.30 Þ óôéò 7 ôï ðñùß;
Ðüóåò öïñÝò ðáñáìåëÞóáìå ôéò ðñïóùðéêÝò ìáò ó÷Ýóåéò ëüãù õðåñâïëéêÞò êïýñáóçò óôç
äïõëåéÜ;

Ç äéÜñèñùóç ôçò ðáñáãùãÞò åßíáé Ýôóé ðïõ ìáò áðïîåíþíåé, ìáò êáôáêåñìáôßæåé êáé äåí Ý÷åé
êáììßá ó÷Ýóç ìå áõôü ðïõ ïíïìÜæåôáé äçìéïõñãéêÝò äñáóôçñéüôçôåò. Ç ìéóèùôÞ åñãáóßá
åßíáé åêâéáóìüò, ãéáôß óå ìéá êïéíùíßá ðïõ ôá ðÜíôá ìåôñéïýíôáé ìå ÷ñÞìá, ðïõ ç
ðëåéïøçößá ôùí ó÷Ýóåùí ìåóïëáâåßôáé áð’ áõôü, åßíáé, ãéá ôçí óõíôñéðôéêÞ ðëåéïøçößá, ï
ìüíïò ôñüðïò ãéá íá æÞóåé êáíåßò ÷ùñßò íá ãßíåé áöåíôéêü. Ç ÷áñÜ ôçò áíèñþðéíçò
äçìéïõñãßáò äåí ìðïñåß íá åðéæÞóåé ÷ùñßò íá äéáóôñåâëùèåß üôáí äéáìåóïëáâåßôáé áðü ôï
÷ñÞìá. Óôïí êüóìï ðïõ æïýìå óÞìåñá, äåí ðáñÜãïíôáé ðñÜãìáôá ãéá íá ìïéñáóôïýí
áíÜëïãá ìå ôéò áíÜãêåò ôïõ êáèåíüò, áëëÜ ãéá íá áãïñáóôïýí áð’ üóïõò Ý÷ïõí ôï ÷ñÞìá.
ÄçëáäÞ áí åãþ öôéÜ÷íù ð÷ ðáðïýôóéá, äåí èá ôá ðÜñåé êÜðïéïò ðïõ ôïõ Ýëéùóáí Þ åßíáé
îõðüëõôïò êáé áíôßóôïé÷á èá ìïõ öôéÜîåé ìéá êáñÝêëá ðïõ äåí Ý÷ù Þ ìïõ Ýóðáóå, áëëÜ èá
ôá ðÜñåé üðïéïò Ý÷åé ÷ñÞìá ãéá íá ôá áãïñÜóåé.

Ðáñ’ üëá áõôÜ, ôï ìåãáëýôåñï êïììÜôé ôçò êïéíùíßáò ðéóôåýåé üôé ç ðñüïäïò, ç ðñïêïðÞ, ïé
ðñïóùðéêÝò ìáò åðéôõ÷ßåò ìðïñïýí íá åðéôåõ÷èïýí êõñßùò ìÝóù ôçò åñãáóßáò. ¼óïé äåí
áíôéëáìâÜíïíôáé ôçí ìéóèùôÞ åñãáóßá ùò êåíôñéêü íüçìá ôçò æùÞò ôïõò, áëëÜ ùò áíáãêáßï
êáêü êáé åêâéáóìü, èåùñïýíôáé áðïôõ÷çìÝíïé, ÷ùñßò ïñÜìáôá êëð. ÔåëéêÜ, áõôü ðïõ
êáôáëáâáßíïõìå åßíáé üôé Üîéïò Üíèñùðïò êáé åíÜñåôïò åßíáé áõôüò ðïõ Ý÷åé ëåöôÜ,
éäéïêôçóßåò, áõôïêßíçôï êáé ôá õðüëïéðá áãáèÜ ôïõ êáôáíáëùôéêïý ðáñáäåßóïõ. Ôþñá, áí

9
 áõôÜ ôá «ðÝôõ÷å» åêìåôáëëåõüìåíïò ôïõò åñãáæïìÝíïõò Þ äïõëåýïíôáò äõï äïõëåéÝò
êïéôÜæïíôáò ôçí ðÜñôç ôïõ Þ üíôáò ôóéñÜêé ôïõ áöåíôéêïý, äåí Ý÷åé êáé ðïëëÞ óçìáóßá.
Óçìáóßá Ý÷åé ôï êáôáíáëùôéêü êïéíùíéêü status. Ôï öáßíåóèáé.

Ç äïõëåéÜ äåí äéá÷ùñßæåé ôïõò áíèñþðïõò ìüíï ìå âÜóç ôï öýëï, ôçí çëéêßá, ôçí åèíéêüôçôá
Þ ôç èÝóç ðáñáãùãÞò, áëëÜ áíáðáñÜãåé óõíå÷þò êáé êïéíùíéêïýò ñüëïõò. Óêåöôåßôå ðüóï
ðéï êïéíùíéêÜ êáôáîéùìÝíïò åßíáé Ýíáò ãéáôñüò, Ýíáò äéêçãüñïò, Ýíá áöåíôéêü áðü Ýíáí
åñãÜôç ðïõ áñêåôÝò öïñÝò íôñÝðåôáé ü÷é ìüíï íá ôï äåß÷íåé áëëÜ êáé íá ôï äçëþíåé. Ãéá
óêåöôåßôå üìùò, áí óôáìáôÞóïõìå íá ôïõò êáèáñßæïõìå ôá ãñáöåßá, íá ðçãáéíïöÝñíïõìå ôç
÷áñôïýñá ôïõò, íá ðáñÜãïõìå êáé íá ðïõëÜìå ôá áãáèÜ ôïõò, ðþò èá åðéâßùíáí üëïé áõôïß
ïé áðü ðÜíù ìáò; ¼ëïé áõôïß ïé ñüëïé óõíôçñïýí óå ìåãÜëï âáèìü ôç äïìÞ ôçò êïéíùíßáò
êáé ôç óõíåêôéêüôçôá ôïõ óõóôÞìáôïò.

“Äéêáéþìáôá” - ÊáôáêôÞóåéò - ÄéåêäéêÞóåéò

Ìéëþíôáò ãéá ôá åñãáôéêÜ “äéêáéþìáôá”, ðñÝðåé íá ôïíßóïõìå áêñéâþò üôé äåí ðñüêåéôáé ãéá
“äéêáéþìáôá” áëëÜ ãéá êáôáêôÞóåéò, êáé üôé áõôÜ äåí õðÞñîáí ðáñá÷ùñÞóåéò ëüãù ôçò
êáëÞò èÝëçóçò ôùí áöåíôéêþí, áëëÜ áðïôåëÝóìáôá óêëçñþí áãþíùí. Áêüìá êáé áí êÜôé
ìïéÜæåé óáí ðáñá÷þñçóç êáé ü÷é áðÜíôçóç-õðï÷þñçóç óå åñãáôéêÝò äéåêäéêÞóåéò, áðü ðßóù
ðéèáíüôáôá êñýâåôáé êÜðïéï êüëðï ãéá áýîçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò êáé ôçò áðüäïóçò ôçò
åñãáóßáò (ð÷. bonus, ðñéì ðáñáãùãéêüôçôáò). ÐñÝðåé íá ôïíéóôåß åðßóçò ç ó÷Ýóç áóôáèïýò
éóïññïðßáò ìåôáîý åñãáôþí êáé áöåíôéêþí ðïõ êáèïñßæåé ôçí åöáñìïãÞ Þ ü÷é ôùí äéÜöïñùí
áíôåñãáôéêþí Þ “öéëåñãáôéêþí” íüìùí. Ïé êáôáêôÞóåéò ôùí åñãáôéêþí áãþíùí äåí åßíáé
ðáñÜ ÷áñáêþìáôá óôïí ôáîéêü ðüëåìï óôá ïðïßá ðñï÷ùñÜìå Þ õðï÷ùñïýìå áíÜëïãá ìå ôçí
éóïññïðßá ãéá ôçí ïðïßá åìåßò ïé ßäéïé åßìáóôå õðåýèõíïé (óõëëïãéêÜ áëëÜ êáé áôïìéêÜ) êáé
ü÷é êÜðïéï õðïõñãåßï, óõíäéêÜôï Þ êüììá.

Ó÷åôéêÜ ìå ôïõò óõëëïãéêïýò ôñüðïõò äéåêäßêçóçò, ïé ðåñéóóüôåñïé áíôéëáìâáíüìáóôå ôïí

êáôåõíáóôéêü ñüëï ðïõ êáëåßôáé íá ðáßîåé ï åðßóçìïò Þ “áíåðßóçìá åðßóçìïò”
óõíäéêáëéóìüò (ÃÓÅÅ – ÐÁÌÅ), ðñïóðáèþíôáò íá åëÝãîåé ïðïéáäÞðïôå äéåêäßêçóç êáé íá ôçí
êñáôÞóåé åíôüò ôùí ïñßùí ôçò íïìéìüôçôáò. Êáô’ áõôüí ôïí ôñüðï ïé äéÜöïñïé åñãáôïðáôÝñåò
ãßíïíôáé ïé êáëýôåñïé óýììá÷ïé ôùí áöåíôéêþí, åìöáíßæïíôáò åêðñïóþðïõò–óõíïìéëçôÝò
êáé “èÜâïíôáò” áäéÜëëáêôá åñãáôéêÜ êéíÞìáôá. Ïé áãþíåò ìáò ðñÝðåé íá åßíáé áö’ åíüò

10
áäéÜëëáêôïé, ãéáôß ìüíï áí åßìáóôå áíõðï÷þñçôïé óôéò èÝóåéò ìáò ìðïñïýìå íá åëðßæïõìå óå
êÜðïéá íßêç. Áö’ åôÝñïõ üóï ôï äõíáôüí ðåñéóóüôåñï óõëëïãéêïß -÷ùñßò äéá÷ùñéóìïýò
(åßäïò åñãáóßáò, åèíéêüôçôá êëð)- êáé áõôïïñãáíùìÝíïé, ÷ùñßò äçëáäÞ çãÝôåò êáé
áíôéðñïóþðïõò. Ôéò äéåêäéêÞóåéò ìáò íá ôéò ÷áñáêôçñßæåé ç áëëçëåããýç êáé ç óõëëïãéêüôçôá,
áëëÜ ôáõôü÷ñïíá êáé ç áôïìéêÞ åõèýíç ôïõ êáèåíüò áðÝíáíôé óôïõò Üëëïõò êáé ôïí åáõôü
ôïõ. Åßíáé ëÜèïò íá áíáèÝôïõìå óôïõò “ðéï äñáóôÞñéïõò” Þ ôïõò “ðéï êáëïýò ïìéëçôÝò” ôçí
åêðñïóþðçóÞ ìáò. Ç óõíäéêáëéóôéêÞ ãñáöåéïêñáôßá ìðïñåß íá ãåííçèåß êáé áðü ôéò
êáëýôåñåò ðñïèÝóåéò... ÎÝñïõìå ðïëý êáëÜ üôé óå êÜèå êñßóç óôï åóùôåñéêü ìéáò
åðé÷åßñçóçò ôï áöåíôéêü øÜ÷íåé ãéá åêðñïóþðïõò–óõíïìéëçôÝò áðü ôçí ðëåõñÜ ôùí
åñãáæüìåíùí, êáé áí óößîïõí ôá ðñÜãìáôá óõæçôÜåé ãéá “áìïéâáßåò õðï÷ùñÞóåéò”. Åýêïëá
üìùò öáíôÜæåôáé êáíåßò ôïí öüâï ôïõ üôáí áðÝíáíôß ôïõ âñßóêåé ôï óýíïëï ôùí
åñãáæïìÝíùí, ÷ùñßò äéÜèåóç ãéá õðï÷ùñÞóåéò.

Ç áðåñãßá ùò ìÝóï ðÜëçò Ý÷åé áðáîéùèåß ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá. ¼÷é áäßêùò, èá ìðïñïýóå íá
ðåé êáíåßò, üôáí ìéëÜìå ãéá áðåñãßåò åî áñ÷Þò êáðåëùìÝíåò áðü ãñáöåéïêñÜôåò
óõíäéêáëéóôÝò, êüììáôá êáé ìéêñïðïëéôéêÞ, ìå áéôÞìáôá ðïõ áöïñïýí åßôå ôçí áìõíôéêÞ êáé
áóèåíéêÞ õðåñÜóðéóç “êåêôçìÝíùí”, åßôå ôç äéåêäßêçóç øß÷ïõëùí. Ïé áðåñãßåò ðïõ Ý÷ïõìå
óõíçèßóåé íá âëÝðïõìå äåí ïñãáíþíïíôáé áðü ôá êÜôù (áðü ôïõò ßäéïõò ôïõò åñãáæüìåíïõò
êáé óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò ïýôå êáí áðü ôá ðñùôïâÜèìéá óùìáôåßá), áëëÜ áðü ôéò
êåöáëÝò ôùí åñãáôïðáôÝñùí ìå âÜóç ôéò åêÜóôïôå ðïëéôéêÝò óõãêõñßåò êáé óôï ðëáßóéï ôïõ
êïéíïâïõëåõôéêïý áíôáãùíéóìïý. ÕðÜñ÷ïõí âÝâáéá êáé öùôåéíÝò åîáéñÝóåéò ðéï “Üãñéùí”
áðåñãéþí, åíÜíôéá óôéò ðõñïóâåóôéêÝò èÝóåéò ôùí óõíäéêáëéóôéêþí çãåóéþí, üðùò èá äïýìå
êáé óå Üëëï êåöÜëáéï áõôïý ôïõ åíôýðïõ. Ðáñ’ üëá áõôÜ, êÜèå áðåñãßá åßíáé ìéá åõêáéñßá
ãéá êüíôñá ìå ôçí åñãïäïóßá, ãéá æýìùóç óôïõò ÷þñïõò äïõëåéÜò êáé ãéá õðåíèýìéóç ôùí
èÝóåþí ìáò áðÝíáíôé óôçí åñãáóßá. Óôéò áðåñãßåò ðñÝðåé íá áíôéëçöèïýìå üôé
óõììåôÝ÷ïõìå êáé ãéá ìáò, áëëÜ êáé ãéá üëïõò ôïõò Üëëïõò åñãáæüìåíïõò.
Åßíáé ìéá åõêáéñßá íá õðåíèõìßóïõìå óôï áöåíôéêü üôé ç
åñãáôéêÞ ìáò äýíáìç ðïõ ãåìßæåé ôï ðïñôïöüëé ôïõ äåí
åßíáé äåäïìÝíç, üôé “äåí êïëþíïõìå” íá ôñáâÞîïõìå
êüíôñåò óôç äïõëåéÜ, üôé äåí åßìáóôå ìéá ïéêïãÝíåéá.
Áêüìá êáé ðñáêôéêÜ áí ôï äåé êáíåßò, áõôÞ ç êüíôñá,
üóï “åðéêßíäõíç” êé áí öáßíåôáé, Ý÷åé óõ÷íÜ êáëü
áíôßêôõðï óôéò óõíèÞêåò åñãáóßáò ìáò: Áí ôï
áöåíôéêü îÝñåé üôé åßìáóôå “æüñéêïé”, èá ôï
óêåöôåß äéðëÜ ôçí åðüìåíç öïñÜ ðïõ èá ìáò
æçôÞóåé õðåñùñßåò Þ ÷áìáëßêéá. Áêüìá êáé óôéò
ðåñéðôþóåéò ðïõ åßìáóôå ãéá ïðïéïäÞðïôå ëüãï
ó÷åôéêÜ “åõ÷áñéóôçìÝíïé” áðü ôéò óõíèÞêåò
åñãáóßáò ìáò, ðñÝðåé íá óôåêüìáóôå
áëëçëÝããõïé óôïõò õðüëïéðïõò åñãáæüìåíïõò,
êáé ü÷é ìüíï åðåéäÞ êÜðïôå åßìáóôáí êáé
ó÷åäüí óßãïõñá èá îáíáâñåèïýìå óå
÷åéñüôåñç èÝóç, áëëÜ êáé ãéáôß ïðïéáäÞðïôå
êáôÜêôçóç, êüíôñá êáé áãþíáò åíüò Ýóôù
ìéêñïý áñéèìïý åñãáæïìÝíùí, åßíáé êáé íßêç
óõíïëéêÜ ãéá ôïõò åñãÜôåò.
11
 Áëëçëåããýç - Äéá÷ùñéóìïß

Ç áëëçëåããýç åßíáé ôï âáóéêüôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü êÜèå ðñïóðÜèåéáò ðïõ ãßíåôáé êáé èÝëåé
íá åßíáé åðéôõ÷çìÝíç. Ó’ áõôü ôï ðëáßóéï ôçò áëëçëåããýçò, ðñÝðåé íá ãßíåé óáöÝò üôé
äéåêäéêïýìå Þ õðåñáóðéæüìáóôå êÜôé, ü÷é ìüíï ãéá ôçí ðÜñôç ìáò, áëëÜ êáé ãéá ôï óýíïëï
ôùí óõíáäÝëöùí óå ìéá äïõëåéÜ, áêüìá êé áí áõôïß Ýñèïõí áöïõ åìåßò Ý÷ïõìå öýãåé. Áí ð÷
âñïýìå ìéá äïõëåéÜ “óôñùìÝíç” Þ áíôßèåôá áíõðüöïñç, áõôü ïöåßëåôáé êáôÜ ðÜóá
ðéèáíüôçôá êáé óôéò íßêåò Þ Þôôåò (Þ óôç ëïýöá Þ óôï ôñÝîéìï) ôùí ðñïçãïýìåíùí
óõíáäÝëöùí. Áðü ôçí Üëëç ç åñãáôéêÞ íïìïèåóßá ðñïóðáèåß íá äéáóðÜóåé ôçí åíüôçôÜ ìáò,
áíôéìåôùðßæïíôáò ôéò óõãêñïýóåéò ìåôáîý åñãáôþí êáé áöåíôéêþí ùò ìåìïíùìÝíåò
ðåñéðôþóåéò. Ìå ôçí Ýííïéá áõôÞ, äåí ðñïÜãåé ôçí óõëëïãéêüôçôá, åíþ ðïëëÝò óõãêñïýóåéò
èá ìðïñïýóáí êáé íá åßíáé íéêçöüñåò ìå ôçí åêäÞëùóç áëëçëåããýçò ðñéí öôÜóïõí óôá
äéêáóôÞñéá. Áêüìá üìùò êé áí êÜðïéïò öôÜóåé íá äéåêäéêÞóåé ôá “íüìéìá äéêáéþìáôÜ” ôïõ
óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò Þ êáé äéêáóôéêÜ, ç óõìðáñÜóôáóç ôùí õðïëïßðùí åñãáæïìÝíùí
åßíáé ðïõ åîáóöáëßæåé ôçí åðéôõ÷ßá. Ç áëëçëåããýç ìåôáîý ôùí åñãáôþí åßíáé êÜôé ðïõ
ôñïìÜæåé ôá áöåíôéêÜ. ÂëÝðïíôÜò ìáò åíùìÝíïõò êáé ìå ôï öüâï ðïëëÝò öïñÝò ôáîéêþí
äéåêäéêÞóåùí ìå ü,ôé óõíåðÜãåôáé áõôü (áõîÞóåéò, êáëýôåñåò óõíèÞêåò äïõëåéÜò êëð),
ðñïóðáèïýí íá äéáóðÜóïõí (ðñéì, bonus) êáé íá éåñáñ÷Þóïõí ôçí åðé÷åßñçóç, íá ìáò
÷ùñßóïõí óå áðïäïôéêïýò êáé ìç áðïäïôéêïýò, óå ãñÞãïñïõò êáé Ýîõðíïõò, óå êáëïýò êáé
êáêïýò, ðáñÝ÷ïíôáò ðñüíïéåò ìüíï óå
áõôïýò ðïõ “ôñÝ÷ïõí”.
Ì’ áõôü ôïí ôñüðï êáôáöÝñíïõí íá
äéáéùíÞóïõí ôçí “åéñÞíç” ìåôáîý
åñãáæïìÝíùí-åñãïäïóßáò êáé íá
ìåôáöÝñïõí ôçí äéáìÜ÷ç óôïõò êüëðïõò
ôùí åñãáæïìÝíùí óðÝñíùíôáò
áíôáãùíéóìïýò ãéá íá ðåôý÷ïõí ôç
äéÜóðáóÞ ôïõò. Êé áõôü äåí ôï
êáôáöÝñíïõí ìüíï ìå “ýðïõëåò” êáé
“õðüãåéåò” êéíÞóåéò, áëëÜ êáé èåóìéêÜ,
ìÝóù ôùí íüìùí. ¸ôóé, ç “äïõëåéÜ ìå ôï
êïììÜôé”, ìå üðïéá ìïñöÞ êé áí
ðáñïõóéÜæåôáé áõôÞ (õðåñùñßåò,
åëáóôéêü ùñÜñéï, óõìâÜóåéò Ýñãïõ,
óõìâÜóåéò ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ, Üäåéåò
üðïôå âïëåýåé ô’ áöåíôéêü, bonus êáé
ðñéì êëð), ïõóéáóôéêÜ ðñüêåéôáé ãéá
óýíäåóç ôçò áìïéâÞò ìå ôçí
ðáñáãùãéêüôçôá êáé ü÷é ìå ôï ÷ñüíï
åñãáóßáò.

12
Ï åñãáæüìåíïò ãßíåôáé ëÜóôé÷ï, åßôå
äïõëåýåé õðåñùñßåò ãéá íá âãåé ç
äïõëåéÜ, åßôå ãéáôß ï êáíïíéêüò
ìéóèüò äåí ôïõ öôÜíåé ãéá íá æÞóåé,
êáé ðáñÜãåé åñãáóßá ðïõ êáíïíéêÜ
èá ÷ñåéáæüôáí äýï Üôïìá, ìå
ëéãüôåñï êüóôïò ãéá ôï áöåíôéêü. Óå
êÜèå ðåñßðôùóç “åëáóôéêÞò”
áðáó÷üëçóçò, ï ÷ñüíïò åñãáóßáò
åßíáé åî ïëïêëÞñïõ ÷ñüíïò
ðáñáãùãÞò. Åíþ üðùò ãíùñßæïõìå,
óå äéÜöïñåò äïõëåéÝò ï åñãáæüìåíïò ãíùñßæïíôáò ôïí ñõèìü ðáñáãùãÞò ìðïñåß íá ôïí
ñõèìßæåé ìå ôÝôïéï ôñüðï þóôå óôï ïêôÜùñï íá õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá åßôå ãéá ëïýöá åßôå ãéá
÷áëÜñùóç ðÝñá áðü ôï “íüìéìï” áëëÜ ðÜíôá áíåðáñêÝò êáèçìåñéíü äéÜëëåéìá. Öáíôáóôåßôå
íá ðëçñþíåôáé ìéá ðùëÞôñéá ìüíï áíÜëïãá ìå áõôÜ ðïõ ðïõëÜåé, Ýíáò courier áíÜëïãá ìå
ôéò áðïóôïëÝò ðïõ êÜíåé, ìéá ãñáììáôÝáò áíÜëïãá ìå ôá ôçëÝöùíá ðïõ óçêþíåé Þ ìå ôá
êåßìåíá ðïõ ðëçêôñïëïãåß. Ô’ áöåíôéêÜ âãáßíïõí óßãïõñá êåñäéóìÝíá áðü ôÝôïéåò ëïãéêÝò êáé
ðïëéôéêÝò.

Ó’ áõôü ôï óçìåßï ðñÝðåé íá ôïíßóïõìå üôé óáí “óõíáäÝëöïõò” ðñÝðåé íá öôÜóïõí íá

åííïïýíôáé üëïé ïé åñãáæüìåíïé, áíåîÜñôçôá áðü ôï åßäïò ôçò äïõëåéÜò ôïõò. ÌÝóá óå ìéá
åðé÷åßñçóç ïé ãñáììáôåßò, ïé åîùôåñéêïß õðÜëëçëïé, ïé åñãÜôåò, ïé áðïèçêÜñéïé, ïé
êáèáñßóôñéåò, óå ìéá ïéêïäïìÞ ð÷ ïé åéäéêåõìÝíïé ìå ôïõò áíåéäßêåõôïõò åñãÜôåò, ãåíéêüôåñá
ïé “õðÜëëçëïé” ìå ôïõò “åñãÜôåò”. ÁëëÜ êáé Ýîù áðü ôï óôåíü ÷þñï äïõëåéÜò ìáò, üôáí ð÷
ðÜìå ãéá øþíéá, ùò ðåëÜôåò êÜðïéùí õðçñåóéþí, äåí ðñÝðåé íá îå÷íÜìå üôé áðÝíáíôß ìáò
Ý÷ïõìå ðÜëé åñãÜôåò, äçëáäÞ óõíÜäåëöïõò (ü,ôé äïõëåéÜ êáé áí êÜíïõí). Áêüìá ðáñáðÝñá,
äåí ðñÝðåé íá äéá÷ùñßæïõìå ôïõò åñãÜôåò (ïýôå âÝâáéá êáé ôá áöåíôéêÜ) óå “åëëçíåò” êáé
“îÝíïõò”.

Ó÷åôéêÜ ìå ôçí éó÷ýïõóá äéÜêñéóç õðÜëëçëïõ/åñãÜôç, ç ïðïßá âáóßæåôáé óôçí “ðíåõìáôéêÞ”

åñãáóßá ôïõ ðñþôïõ êáé ôçí “÷åéñùíáêôéêÞ” ôïõ äåýôåñïõ: Ïé õðÜëëçëïé ìå ôçí ôÜ÷á
ðíåõìáôéêÞ åñãáóßá, ìÞðùò äåí õðïöÝñïõí áðü ôçí ïñèïóôáóßá (ðùëçôÝò), áðü ôåíïíôßôéäåò,
êïýñáóç óôá ìÜôéá êáé ôç ìÝóç, áõ÷åíéêÜ óýíäñïìá (÷åéñéóôÝò Ç/Õ), êëð; ¹ ìÞðùò ïé åñãÜôåò
ìå ôçí “áðïêëåéóôéêÜ” ÷åéñùíáêôéêÞ åñãáóßá äåí ÷ñçóéìïðïéïýí ôç óêÝøç êáé ôéò ãíþóåéò
ôïõò (âÜëôå êÜðïéïí õðïóôçñéêôÞ ôçò äéÜêñéóçò ÷åéñùíáêôéêÞò-ðíåõìáôéêÞò åñãáóßáò íá
áëëÜîåé Ýíá ìðïõæß, íá ÷ôßóåé Ýíáí ôïß÷ï, íá âéäþóåé ìéá äýóêïëç âßäá Þ íá êáèáñßóåé Ýíá
óðßôé).
ÐáñÝíèåóç: Ãéá êÜðïéïõò ðïõ èåùñïýí õðïôéìçôéêü íá ôïõò áðïêáëïýí åñãÜôåò êáé
äçëþíïõí õðÜëëçëïé, íá õðåíèõìßóïõìå üôé åôõìïëïãéêÜ “õðÜëëçëïò” óçìáßíåé êÜðïéïí
ðïõ åßíáé “õðü” êÜðïéïí “Üëëï” (ôï áöåíôéêü äçëáäÞ). Êëåßíåé ç ðáñÝíèåóç.

13
 Ìáò äïõëåýïõí üôáí äïõëåýïõìå Þ ôß åßíáé ç õðåñáîßá

¼ôáí êáíåßò äïõëåýåé ãéá ï÷ôþ þñåò, ôüôå óôï ìéóü (ãéá ðáñÜäåéãìá) ÷ñüíï Ý÷åé ðáñÜîåé
Ýñãï, åìðïñåýìáôá Þ õðçñåóßåò ôá ïðïßá üôáí ðùëçèïýí öÝñíïõí óôïí åñãïäüôç
(áöáéñþíôáò ôï êüóôïò ôùí ðñþôùí õëþí ôçò äéáöÞìçóçò êëð) êÝñäïò ßóï ìå ôï
ìåñïêÜìáôï ãéá ï÷ôþ þñåò. ÄçëáäÞ óôï ï÷ôÜùñï äïõëåýïõìå ôÝóóåñéò þñåò ãéá íá
êáëýøïõìå ãéá ôï áöåíôéêü ôï ìéóèü ìáò, êáé ôéò Üëëåò ôåóóåñéò ðáñÜãïõìå Üëëï ôüóï
êÝñäïò ðïõ ðÜåé êáôåõèåßáí óôçí ôóÝðç ôïõ. ÅðïìÝíùò Ýíáò åñãïäüôçò êåñäßæåé óå ìéá ìÝñá
üóá üëïé ïé åñãÜôåò/õðÜëëçëïß ôïõ ìáæß, ÷ùñßò íá êïõíÞóåé ôï äá÷ôõëÜêé ôïõ. Áõôü åßíáé
ðïõ ïíïìÜæåôáé õðåñáîßá (ãéá íá ìçí ôñïìÜæïõìå ìå ôéò “îýëéíåò” ëÝîåéò). Êáé áí ìáò ðåé
êáíåßò “íáé, áëëÜ ôï áöåíôéêü âÜæåé ôá ÷ñÞìáôá, ôá ìç÷áíÞìáôá (ôï ðåñßöçìï êåöÜëáéï)”,
ñùôÜìå êáé ìåéò ôÜ÷áì’ áöåëþò: êáé ðïý ôá âñÞêå áõôÜ; ÁöÞíïíôáò ôçí ðåñßðôùóç íá ôá
Ýêëåøå Þ íá ôá âïýôçîå (äåí Ýéíáé êáé ëßãá ôá ëáìüãéá), Ý÷ïõìå äýï Üëëåò ðéèáíÝò
áðáíôÞóåéò: á) Ôá êëçñïíüìçóå áðü ôïí ìðáìðÜêá ôïõ, â) Äïýëåøå óêëçñÜ ùò
åñãÜôçò/õðÜëëçëïò, üðùò åìåßò ôþñá, êáé êÜíïíôáò ôï óêáôü ôïõ ðáîéìÜäé ìÜæåøå ëåöôÜ êáé
êÜðïôå Ýãéíå áöåíôéêü. (ÄçëáäÞ Üí ìáò åêìåôáëëåýèçêáí êÜðïôå ùò åñãáæüìåíïõò,
äéêáéïýìáóôå êé åìåßò íá ðéïýìå ôï áßìá êÜðïéùí Üëëùí áñãüôåñá).
ÐñÝðåé íá óðÜóïõìå ôç ëïãéêÞ “ôï áöåíôéêü Ý÷åé äõóêïëßåò, äåí ðåéñÜæåé ðïõ áñãåß íá ìå
ðëçñþóåé”, ôçò èõóßáò ãéá ôï êáëü ôçò åðé÷åßñçóçò. Äåí åßìáóôå ìÝôï÷ïé Þ óõíåôáßñïé, ïýôå
“óõíåñãÜôåò”. Áí ôï áöåíôéêü Ý÷åé ðñïóëÜâåé õðÜëëçëï, óçìáßíåé (üðùò åßäáìå ðáñáðÜíù
ìå ôçí õðåñáîßá) üôé ôïí ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá áõîÞóåé ôá êÝñäç ôïõ. Äåí ðñïóëáìâÜíåé êüóìï
áðü öéëáíèñùðßá (“áðü ìÝíá ôñùò Ýíá êïììÜôé øùìß”). Áí Ý÷åé äõóêïëßåò, áò âñåé óõíåôáßñï
(êáé ü÷é õðÜëëçëï) íá äïõëåýïõíå ìáæß, ìå óõììåôï÷Þ óôá Ýóïäá êáé óôá Ýîïäá, Þ ôÝëïò
ðÜíôùí áò ìðåé óôï ÷ñçìáôéóôÞñéï, âñå áäåñöÝ. Åìåßò äçëáäÞ äåí Ý÷ïõìå äõóêïëßåò, ùóôå
íá ìðïñïýìå íá äïõëåýïõìå ÷ùñßò íá ðëçñùíüìáóôå; Äåí ôï êÜíïõìå ãéá ÷üìðõ...

14
 ÐÑÏÓËÇØÇ
kai
ÓÕÌÂÁÓÅÉÓ

Ðñéí ôçí ðñüóëçøç. Áããåëßåò êáé óõíÝíôåõîç.

Ç ðñüóëçøç ãßíåôáé èåùñçôéêÜ áäéáêñßôùò öýëïõ êáé ïéêïãåíåéáêÞò êáôÜóôáóçò. Óôéò

áããåëßåò ãéá ðñüóëçøç ðñïóùðéêïý áðáãïñåýåôáé êÜèå áíáöïñÜ óôï öýëï Þ ôçí
ïéêïãåíåéáêÞ êáôÜóôáóç êáé óå êñéôÞñéá ðïõ Ýóôù êáé Ýììåóá êáôáëÞãïõí óå äéÜêñéóç ôùí
öýëùí (ìéá ìáôéÜ óå ìéêñÝò áããåëßåò áðïäåéêíýåé âÝâáéá ðüóï áõôü åöáñìüæåôáé…).
Áðáãïñåýåôáé ç äéÜêñéóç ìå âÜóç ôç öõëÞ, ôï ÷ñþìá, ôï öýëï, ôï èñÞóêåõìá, ôá ðïëéôéêÜ
öñïíÞìáôá êëð. Ï åñãïäüôçò äåí ìðïñåß íá áñíçèåß ôçí ðñüóëçøç ãõíáßêáò ëüãù
åãêõìïóýíçò Þ ëüãù áõîçìÝíùí õðï÷ñåþóåùí öñïíôßäáò ðáéäéþí. ÁëëÜ åðåéäÞ äåí èá
áñíçèåß ôçí ðñüóëçøç áëëÜ áðëÜ èá ðñïôéìÞóåé êÜðïéïí Üëëï, íá îÝñïõìå üôé äåí Ý÷åé
äéêáßùìá íá æçôÜ áðü ôïí õðïøÞöéï ãéá ðñüóëçøç ðñïóùðéêÝò ðëçñïöïñßåò (áóèÝíåéåò,
åãêõìïóýíç, óùìáôéêÞ áíáðçñßá, ó÷Ýóç ìå óõíäéêáëéóìü, ðñüèåóç ãÜìïõ Þ áðüêôçóçò
ðáéäéïý, èñÞóêåõìá, ðïëéôéêÜ öñïíÞìáôá êëð).

Óå êÜèå ôÝôïéá åñþôçóç Ý÷ïõìå äéêáßùìá íá áðáíôÞóïõìå üðùò ìáò âïëåýåé êáé áí èÝëïõìå ôç èÝóç,
íá ðïýìå üóá øÝìáôá èåùñÞóïõìå áðáñáßôçôá, ÷ùñßò áõôü íá èåùñçèåß áðÜôç Þ íá äéêáéïëïãçèåß
áðüëõóç óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ìåëëïíôéêÜ áðïêáëõöèïýìå. Ãéáôß ï íüìïò áíáãíùñßæåé üôé åßíáé ï
åñãïäüôçò ðïõ ðáñáíïìåß üôáí êÜíåé ôÝôïéåò åñùôÞóåéò êáé ï õðïøÞöéïò åñãáæüìåíïò ìðïñåß íá
áìýíåôáé ìå øÝìáôá óôçí áõèáéñåóßá.

Ï õðïøÞöéïò åñãïäüôçò Ý÷åé äéêáßùìá íá ñùôÜ ìüíï ü,ôé Ý÷åé Üìåóç ó÷Ýóç ìå ôç èÝóç
åñãáóßáò. Ìðïñåß ãéá ðáñÜäåéãìá íá ñùôÞóåé áí Ý÷ïõìå êáôáäéêáóôåß ãéá êëïðÞ, óôçí
ðåñßðôùóç ðïõ ìáò ðñïïñßæåé ãéá åéóðñÜîåéò ÷ñçìÜôùí Þ ëåéôïõñãßá ôáìåßïõ.

Ç ðñþôç äéÜêñéóç, âÜóåé ôçò «öýóçò ôçò åñãáóßáò».

ÕðÜëëçëïò èåùñåßôáé áõôüò ðïõ êÜíåé êáôÜ êýñéï ëüãï «ðíåõìáôéêÞ» åñãáóßá, ÷ùñßò íá
áðïêëåßåôáé êáé ç óùìáôéêÞ. ÅñãÜôçò èåùñåßôáé áõôüò ðïõ êÜíåé êáôÜ êýñéï ëüãï
«óùìáôéêÞ» åñãáóßá.
Ç äéÜêñéóç áõôÞ âïçèÜ äéðëÜ ôá áöåíôéêÜ. Ïé åñãÜôåò äéêáéïýíôáé óçìáíôéêÜ ÷áìçëüôåñç
áðïæçìßùóç áðüëõóçò óå ó÷Ýóç ìå ôïõò õðáëëÞëïõò, åíþ ðáßñíïõí êáé ÷áìçëüôåñï
åðßäïìá áíåñãßáò. Ðëçñþíïíôáé ìå çìåñïìßóèéï, ðïõ óçìáßíåé üôé áìåßâïíôáé ìüíï ãéá ôïí
áñéèìü ôùí åñãÜóéìùí çìåñþí êÜèå ìÞíá, áíôßèåôá áðü ôïõò õðáëëÞëïõò ðïõ ðáßñíïõí
ðÜíôá ôïí ßäéï ìéóèü, áíåîÜñôçôá áðü ôéò åñãÜóéìåò çìÝñåò ôïõ ìÞíá. Ôï åðßäïìá ãéá ôñéåôÞ
ðñïûðçñåóßá åßíáé ãýñù óôï 5% ôïõ çìåñïìéóèßïõ, Ýíáíôé 10% ôùí õðáëëÞëùí.
17
 Êõñßùò üìùò, åßíáé Ýíáò èåóìïèåôçìÝíïò äéá÷ùñéóìüò ãéá ôçí õðïôßìçóç ôùí
åñãáôþí, ðïõ èåùñåßôáé üôé ðñïóöÝñïõí êáôþôåñåò êáé áíåéäßêåõôåò õðçñåóßåò, óå áíôßèåóç
ìå ôïõò õðáëëÞëïõò ðïõ èåùñåßôáé üôé óõíäÝïíôáé «óôåíüôåñá» ìå ôçí åðé÷åßñçóç.

Ðñïóï÷Þ! Ç éäéüôçôá ôïõ õðáëëÞëïõ Þ ôïõ åñãÜôç ðñïêýðôåé áðü ôï åßäïò ôçò äïõëåéÜò êáé ü÷é áðü ôï
÷áñáêôçñéóìü ìå ôïí ïðïßï èá ðñïóëçöèåß. Áí êÜðïéïò Ý÷åé ðñïóëçöèåß óáí åñãÜôçò, áëëÜ
áðáó÷ïëåßôáé óáí õðÜëëçëïò, ï íüìïò ôïí áíáãíùñßæåé óáí õðÜëëçëï.

Ç ðñüóëçøç

ÌåôÜ ôç óõìöùíßá ãéá ðñüóëçøç ðïõ ìðïñåß íá åßíáé ðñïöïñéêÞ Þ ãñáðôÞ (êáëü åßíáé íá
åðéäéþêïõìå ôç ãñáðôÞ, ìå óáöÞ áíáöïñÜ óôç èÝóç åñãáóßáò), ï åñãïäüôçò ðñÝðåé íá
áíáããåßëåé ìÝóá óå 8 çìÝñåò ôçí ðñüóëçøç óôïí ÏÁÅÄ êáé íá ðëçñïöïñÞóåé ãñáðôÜ (ôï
áñãüôåñï ìÝóá óå äýï ìÞíåò) ôïí åñãáæüìåíï ãéá ôïõò üñïõò ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò
(õðÜëëçëïò Þ åñãÜôçò, åßäïò åñãáóßáò, óýìâáóç ïñéóìÝíïõ Þ áïñßóôïõ ÷ñüíïõ, ìçíéáßåò
áðïäï÷Ýò Þ çìåñïìßóèéï, ôüðïò åñãáóßáò). Óôçí ðñÜîç âÝâáéá áõôü ãßíåôáé óðÜíéá, áëëÜ
ìðïñïýìå íá âñïýìå ôá óôïé÷åßá ôçò ðñüóëçøçò áðü ôçí êáôÜóôáóç ôçò åðéèåþñçóçò
åñãáóßáò ðïõ åßíáé õðï÷ñåùôéêü íá âñßóêåôáé êñåìáóìÝíç óå ôïß÷ï ìÝóá óôçí åðé÷åßñçóç, Þ
áðü åðßóêåøç óôçí ôïðéêÞ åðéèåþñçóç åñãáóßáò áí äå èÝëïõìå íá ñùôÞóïõìå áðåõèåßáò ôï
ëïãéóôÞ. Ç áóöÜëéóç óôï ÉÊÁ ðñÝðåé íá îåêéíÞóåé áðü ôçí ðñþôç çìÝñá ôçò ðñüóëçøçò.

Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äéáðéóôþóïõìå üôé ç ðñüóëçøç Ý÷åé ãßíåé ìå ôï ÷áñáêôçñéóìü ôïõ åñãÜôç êáé ìå
Üëëï áíôéêåßìåíï äïõëåéÜò áðü áõôÞ ðïõ ðñáãìáôéêÜ êÜíïõìå, íá îÝñïõìå üôé óôï ðßóù ìÝñïò ôïõ
ìõáëïý ôïõ áöåíôéêïý åßíáé ç ðëçñùìÞ ìå ÷áìçëüôåñï ìéóèü áðü áõôüí ðïõ ïñßæåé ç óýìâáóç ãéá ôç
äïõëåéÜ ðïõ êÜíïõìå êáé ç ìéêñüôåñç áðïæçìßùóç óå ðåñßðôùóç áðüëõóçò. Áí èÝëïõìå íá
áíôéäñÜóïõìå, ðñÝðåé íá ðåñéìÝíïõìå íá êëåßóïõìå äýï ìÞíåò óôç äïõëåéÜ, ãéáôß ìÝ÷ñé ôüôå ç
íïìïèåóßá äåí áíáãíùñßæåé êáíÝíá äéêáßùìá óôï íåïðñïóëçöèÝíôá. Áí üìùò áðïëõèïýìå ðñéí
êëåßóåé ôï äßìçíï êáé óôï ìåôáîý ï åñãïäüôçò äåí ìáò Ý÷åé áóöáëßóåé óôï ÉÊÁ, ìðïñïýìå íá
äéåêäéêÞóïõìå ôá Ýíóçìá áêüìá êáé ãéá äïõëåéÜ ìéáò çìÝñáò ìå êáôáããåëßá.

Áöïý ðñïóëçöèÞêáìå ãéá ìéá ïñéóìÝíç åñãáóßá äåí õðï÷ñåïýìáóôå íá êÜíïõìå Üëëç
åêôüò áðü áõôÞ ðïõ óõìöùíÞóáìå. Áí ãéá ðáñÜäåéãìá ðñïóëçöèÞêáìå óáí åóùôåñéêïß
ðùëçôÝò óå êáôÜóôçìá, äåí åßìáóôå õðï÷ñåùìÝíïé íá âãáßíïõìå ãéá åéóðñÜîåéò áðü ðåëÜôåò
êáé ðëçñùìÝò ëïãáñéáóìþí Þ íá øéëïêáèáñßæïõìå êáé ôï ìáãáæß êÜèå ðñùß. ¼÷é ãéáôß áõôÝò
ïé äïõëåéÝò åßíáé õðïôéìçôéêÝò ãéá ôçí áöåíôéÜ ìáò, áëëÜ ãéáôß óçìáßíåé ðùò ôï áöåíôéêü
÷ñåéÜæåôáé êáé Üíèñùðï ãéá åîùôåñéêÝò äïõëåéÝò êáé Üíèñùðï ãéá íá êáèáñßæåé. Áò øÜîåé
ëïéðüí íá ôïõò âñåé, áíôß íá ãßíïõìå åìåßò ç óõóêåõáóßá ôñßá óå Ýíá.
ÁíáëõôéêÝò ðëçñïöïñßåò ãéá ôá êáèÞêïíôá ðïõ óõíåðÜãåôáé êÜèå ôßôëïò åñãáóßáò (ðñÝðåé íá)
äßíïõí ïé åðéèåùñÞóåéò åñãáóßáò.

H óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò

Óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò õðÜñ÷åé üôáí ï åñãáæüìåíïò ðáñÝ÷åé ôçí åñãáóßá ôïõ óå
óõãêåêñéìÝíï åñãïäüôç ìå áìïéâÞ (ìéóèü, çìåñïìßóèéï, ðïóïóôÜ êëð) êáé åßíáé
õðï÷ñåùìÝíïò íá äÝ÷åôáé åíôïëÝò êáé åðïðôåßá áðü ôïí åñãïäüôç, ï ïðïßïò êáèïñßæåé ôïí
ôüðï, ôïí ôñüðï êáé ôï ÷ñüíï ôçò åñãáóßáò.
18
Áíôßèåôá, óôçí ðåñßðôùóç ôçò óýìâáóçò áíåîÜñôçôùí õðçñåóéþí, ï åñãáæüìåíïò êáèïñßæåé
ìüíïò ôïõ ôïí ÷ñüíï êáé ôïí ôñüðï åêôÝëåóçò ôçò åñãáóßáò ÷ùñßò Ýëåã÷ï ôïõ åñãïäüôç. Ç
áìïéâÞ óôçí ðåñßðôùóç ôùí áíåîÜñôçôùí õðçñåóéþí ãßíåôáé êáôÜ êáíüíá ìå Ýêäïóç äåëôßïõ
ðáñï÷Þò õðçñåóéþí áðü ôïí «åëåýèåñï åðáããåëìáôßá» êáé áóöÜëéóç óôï ÔÅÂÅ. Áõôü
óçìáßíåé üôé ï åñãáæüìåíïò ðïõ ÷áñáêôçñßæåôáé (ìå óõíáßíåóÞ ôïõ âÝâáéá) åëåýèåñïò
åðáããåëìáôßáò äåí äéêáéïýôáé êáìéÜ ðáñï÷Þ üðùò äþñá ÐÜó÷á êáé ×ñéóôïõãÝííùí, Üäåéá
êáé åðéäüìáôá áäåßáò, áìïéâÞ ãéá õðåñùñéáêÞ áðáó÷üëçóç êáé áðïæçìßùóç óå ðåñßðôùóç
áðüëõóçò, åíþ äåí äéêáéïýôáé ïýôå åðßäïìá áíåñãßáò, áöïý äåí áóöáëßæåôáé óôï ÉÊÁ. Ôï
êüóôïò ôçò áóöÜëéóÞò ôïõ ôï áíáëáìâÜíåé ï ßäéïò, áðáëëÜóóïíôáò ôï áöåíôéêü ôïõ áðü ôéò
åñãïäïôéêÝò åéóöïñÝò. Ôá ðïëëÜ ðëåïíåêôÞìáôá ãéá ôá áöåíôéêÜ áðü ôéò óõìâÜóåéò
áíåîÜñôçôùí õðçñåóéþí êáé ç ìåßùóç ôùí áíôéóôÜóåùí ðáñÜëëçëá ìå ôçí Üãíïéá ôçò
åñãáôéêÞò íïìïèåóßáò áðü ôç ìåñéÜ ôùí åñãáæïìÝíùí Ý÷ïõí äéåõñýíåé ôï öáéíüìåíï ôçò
áðáó÷üëçóçò «åëåýèåñùí åðáããåëìáôéþí» ôüóï óôïí éäéùôéêü, üóï êáé óôç äçìüóéï ôïìÝá,
åíþ óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ðñüêåéôáé ãéá óõìâÜóåéò åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò.
Ï ÷áñáêôçñéóìüò ôçò åñãáóßáò óáí åîáñôçìÝíçò Þ ü÷é åîáñôÜôáé áðü ôéò ðñáãìáôéêÝò
óõíèÞêåò åêôÝëåóÞò ôçò, äçëáäÞ áí õðÜñ÷åé Ýëåã÷ïò ôïõ åñãïäüôç, åêôÝëåóç ôçò åñãáóßáò
ìå ìÝóá ðïõ ðáñÝ÷åé ï åñãïäüôçò, ïñéóìÝíïò ôüðïò êáé ÷ñüíïò ðáñï÷Þò ôçò åñãáóßáò.

Áí ãéá ëüãïõò áíÜãêçò Þ Üãíïéáò õðï÷ñåùèïýìå íá äïõëÝøïõìå óáí åëåýèåñïé åðáããåëìáôßåò,

ìðïñïýìå ìüíï óôá äéêáóôÞñéá íá äéåêäéêÞóïõìå ü,ôé ìáò óôÝñçóå ï ÷áñáêôçñéóìüò áõôüò, äçëáäÞ
äþñá, åðéäüìáôá, Üäåéåò, õðåñùñßåò êáé Ýíóçìá. Ãéá íá ôï áðïäåßîïõìå üìùò áõôü äéêáóôéêÜ ðñÝðåé íá
åßìáóôå êáëÜ ðñïåôïéìáóìÝíïé, åîáóöáëßæïíôáò ãéá ðáñÜäåéãìá ìÜñôõñåò ìÝóá áðü ôç äïõëåéÜ,
áíôßãñáöá ðáñïõóéïëïãßïõ, áðïäåéêôéêÜ ìÝñïõò ôçò äïõëåéÜò ìáò êëð.

Ç óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò áïñßóôïõ ÷ñüíïõ

ÔÝôïéïõ åßäïõò óýìâáóç åñãáóßáò õðÜñ÷åé üôáí äåí ðñïêáèïñßæåôáé ç ÷ñïíéêÞ ôçò äéÜñêåéá
êáé ëÞãåé ìüíï ìå áðüëõóç áðü ôïí åñãïäüôç Þ ðáñáßôçóç áðü ôïí åñãáæüìåíï. Ôï óýíïëï
ôùí èåôéêþí óçìåßùí ôçò åñãáôéêÞò íïìïèåóßáò áöïñÜ áõôü ôï åßäïò óýìâáóçò, åíþ êÜèå
Üëëç óýìâáóç Ý÷åé åîáéñÝóåéò, ðïõ ôçí êÜíïõí ðéï åëêõóôéêÞ ãéá ôá áöåíôéêÜ.

Ç óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ

ÔÝôïéïõ åßäïõò óýìâáóç õðÜñ÷åé üôáí óõìöùíÞèçêå ãñáðôÜ Þ ðñïöïñéêÜ ïñéóìÝíç

äéÜñêåéá ÷ñüíïõ åñãáóßáò (ìÞíåò, ÷ñüíéá, åðï÷éáêÝò åñãáóßåò, áíôéêáôÜóôáóç åñãáæüìåíïõ
ðïõ ëåßðåé ãéá ëüãïõò áóèÝíåéáò, åãêõìïóýíçò êëð). Ç óýìâáóç áõôÞ ëÞãåé üôáí ðåñÜóåé ôï
óõìöùíçìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé ï åñãáæüìåíïò äåí äéêáéïýôáé áðïæçìßùóç áðüëõóçò.
Áí ï åñãáæüìåíïò óõíå÷ßóåé íá åñãÜæåôáé ãéá ìåãÜëï äéÜóôçìá ìåôÜ ôç ëÞîç ôçò óýìâáóçò
ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ, ï íüìïò èåùñåß üôé áõôÞ ìåôáôñÝðåôáé óå áïñßóôïõ ÷ñüíïõ. Óýìâáóç
áïñßóôïõ ÷ñüíïõ õðïêñýðôåôáé êáé üôáí áíáíåþíïíôáé äéáñêþò ïé óõìâÜóåéò ïñéóìÝíïõ
÷ñüíïõ. Óôéò ðåñéðôþóåéò áõôÝò ðñÝðåé íá äïèåß ç êáíïíéêÞ áðïæçìßùóç óå ðåñßðôùóç
áðüëõóçò.
Áí ï åñãáæüìåíïò ìå óýìâáóç ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ áðïëõèåß ðñéí áõôÞ ëÞîåé, ï åñãïäüôçò
ðñÝðåé íá åðéêáëåóôåß ðïëý óïâáñïýò ëüãïõò. “Óðïõäáßïò ëüãïò” åßíáé ç ýðáñîç
ãåãïíüôùí óôç äéÜñêåéá ôçò óýìâáóçò, åîáéôßáò ôùí ïðïßùí åßíáé áäýíáôç ç åîáêïëïýèçóÞ

19
 ôçò (ð.÷. ðáñÜâáóç ôùí óõìâáôéêþí õðï÷ñåþóåùí êáé ðñïîÝíçóç âëÜâçò áðü ôïí
åñãáæüìåíï). ÅÜí õðÜñ÷åé óðïõäáßïò ëüãïò äåí õðï÷ñåïýôáé ï åñãïäüôçò íá äþóåé
áðïæçìßùóç.
Ôçí áðüäåéîç Þ ìç áõôþí ôùí óïâáñþí ëüãùí ôçí áíáëáìâÜíåé ðÜëé ï åñãáæüìåíïò ìå
Üóêçóç áãùãÞò óôá äéêáóôÞñéá. Áí ïé ëüãïé áðüëõóçò äåí êñéèïýí óïâáñïß áðü ôï
äéêáóôÞñéï, ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé íá ðëçñùèåß ôï ðïóü ôçò áìïéâÞò ãéá ôï äéÜóôçìá ôçò
óýìâáóçò ðïõ äåí åñãÜóôçêå êáé íá äéåêäéêÞóåé åéäéêÞ áðïæçìßùóç ãéá çèéêÞ âëÜâç. Óôçí
ðåñßðôùóç ðïõ áðïäåé÷ôåß üôé ç óýìâáóç ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ Ýãéíå ãéá ìç áíôéêåéìåíéêïýò
ëüãïõò ôçò åðé÷åßñçóçò, áëëÜ ãéá áðïöõãÞ ôçò êáôáâïëÞò áðïæçìßùóçò, ôüôå ï åñãáæüìåíïò
äéêáéïýôáé êáé ôçí áðïæçìßùóç áðüëõóçò ðïõ èá Ýðáéñíå áí åñãáæüôáí ìå óýìâáóç
áïñßóôïõ ÷ñüíïõ.

Ç óýìâáóç Ýñãïõ

Óýìâáóç Ýñãïõ õðÜñ÷åé üôáí Ýíá ðñüóùðï áíáëáìâÜíåé íá öÝñåé óå ðÝñáò êáé íá
ðáñáäþóåé Ýíá ïñéóìÝíï Ýñãï, åñãáæüìåíïò ìå äéêÞ ôïõ ðñùôïâïõëßá êáé áäéÜöïñá áðü ôï
÷ñüíï ðïõ èá ÷ñåéáóôåß ãéá áõôü (êÜôé óáí åñãïëÜâïò). Ç óýìâáóç Ýñãïõ ðáýåé üôáí ëÞîåé
ï ÷ñüíïò Þ ôåëåéþóåé ç åêôÝëåóç ôïõ Ýñãïõ ðïõ óõìöùíÞèçêå, ÷ùñßò íá áðáéôåßôáé
êáôáããåëßá êáé êáôáâïëÞ áðïæçìßùóçò. Óå áíôéóôïé÷ßá ìå ôçí ðáñï÷Þ áíåîÜñôçôùí
õðçñåóéþí, áí óôçí ðñÜîç ï åñãáæüìåíïò ôçñåß ôï êáíïíéêü ùñÜñéï åñãáóßáò, ÷ôõðÜ êÜñôá,
ðëçñþíåôáé ìå ìéóèü, åëÝã÷åôáé áðü ôïí åñãïäüôç ãéá ôç äïõëåéÜ ôïõ êáé ðáßñíåé ïäçãßåò êáé
åíôïëÝò, ôüôå ðñüêåéôáé ãéá óýìâáóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò, êÜôé ðïõ ðñÝðåé íá áðïäåé÷ôåß
äéêáóôéêÜ ãéá íá äéåêäéêçèïýí ôá äþñá, ïé Üäåéåò, ïé õðåñùñßåò êáé ç áóöÜëéóç óôï ÉÊÁ. Ç
äéåêäßêçóç áõôÞ ìðïñåß íá ãßíåé áíåîÜñôçôá áðü áõôÜ ðïõ Ý÷ïõí óõìöùíçèåß ãñáðôÜ ìåôáîý
ôïõ åñãáæüìåíïõ êáé ôïõ åñãïäüôç. Áí äçëáäÞ ï åñãáæüìåíïò õðïãñÜøåé óýìâáóç ðïõ
áíáöÝñåé üôé äåí äéêáéïýôáé áóöÜëéóç, áõôü áíáôñÝðåôáé ìå ôçí áðüäåéîç ôçò ýðáñîçò
åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò.

20
 Ðþò êáèïñßæåôáé ôï ýøïò ôçò áìïéâÞò

ÈåùñçôéêÜ ï åñãïäüôçò êáé ï åñãáæüìåíïò ìðïñïýí íá êáèïñßóïõí üðùò èÝëïõí ôï ýøïò

ôçò áìïéâÞò, áñêåß áõôÞ íá ìçí åßíáé ÷áìçëüôåñç áðü ôá êáôþôáôá üñéá ðïõ ïñßæåé ç
óõëëïãéêÞ óýìâáóç åñãáóßáò ðïõ õðïãñÜöåôáé êÜèå äõï ðåñßðïõ ÷ñüíéá áðü ôç ÃÓÅÅ êáé
ôïõò óõíäÝóìïõò ôùí áöåíôéêþí (ÓÅÂ, ÃÓÅÂÅ êëð). ÁöÞíïõìå ãéá ìéá Üëëç öïñÜ ôï èÝìá ôïõ
êáôÜ ðüóï ðñÝðåé íá ïé «åêðñüóùðïß» ìáò íá äéáðñáãìáôåýïíôáé êÜèå ôüóï áõîÞóåéò
øß÷ïõëá ðÜíù óôá 500 åõñþ ôïõ âáóéêïý ìéóèïý. Êáëü åßíáé íá öñïíôßæïõìå íá ãíùñßæïõìå
áõôÝò ôéò óõëëïãéêÝò óõìâÜóåéò, ðïõ ïñßæïõí åêôüò áðü ôéò áìïéâÝò êáé èÝìáôá áäåéþí,
ðñïûðçñåóßáò, õðåñùñéþí, åðéäïìÜôùí êëð.
Åêôüò áðü ôç óõëëïãéêÞ óýìâáóç, õðÜñ÷ïõí êáé ïé êëáäéêÝò (åñãáæüìåíïé óå Ýíá êëÜäï,
üðùò ð.÷. ï êëÜäïò ðáñï÷Þò õðçñåóéþí), ïé åðé÷åéñçóéáêÝò (åñãáæüìåíïé óå ìéá ìåãÜëç
óõíÞèùò åðé÷åßñçóç) êáé ïé ïìïéïåðáããåëìáôéêÝò (åñãáæüìåíïé óå ìéá óõãêåêñéìÝíç
åéäéêüôçôá, ãéá ðáñÜäåéãìá ôõðïãñÜöïé). Ïé óõìâÜóåéò áõôÝò ðåñéëáìâÜíïõí óõíÞèùò
êáëýôåñïõò üñïõò áìïéâþí áðü ôç óýìâáóç ôçò ÃÓÅÅ, áëëÜ ãéá íá ìáò êáëýðôïõí, ðñÝðåé
íá åßìáóôå ìÝëç ôùí óùìáôåßùí ðïõ ôéò äéáðñáãìáôåýïíôáé ìå ôïõò åñãïäüôåò. Óôçí ðñÜîç,
óðÜíéá ôá áöåíôéêÜ æçôïýí âåâáéþóåéò ãéá íá åöáñìüóïõí ôéò êëáäéêÝò Þ ôéò
ïìïéïåðáããåëìáôéêÝò óõìâÜóåéò áöïý äåí ôïõò áñÝóåé íá êüâïõìå âüëôåò áêüìá êáé óôá
ðëÝïí åñãïäïôéêÜ óõíäéêÜôá. Áí üìùò ôéò æçôÞóïõí, ìáò óôÝëíïõí áêñéâþò åêåß. Åßíáé
Üëëùóôå «êïéíùíéêïß åôáßñïé». ÐñÝðåé ôüôå íá áðåõèõíèïýìå óôï Åñãáôéêü ÊÝíôñï (ÅÊÁ) ãéá
íá ìÜèïõìå ôá óôïé÷åßá ôïõ óõëëüãïõ ðïõ ðñÝðåé íá ãñáöôïýìå. Ç åããñáöÞ ãßíåôáé ìå ôçí
êáôáâïëÞ åíüò ìéêñïý ðïóïý.
ÁíáëõôéêÜ óôïé÷åßá ãéá üëåò ôéò óõìâÜóåéò åñãáóßáò äßíïíôáé óôï ÅÊÁ, ôéò åðéèåùñÞóåéò
åñãáóßáò, ôï õðïõñãåßï áðáó÷üëçóçò (óôï éóüãåéï õðÜñ÷åé åéäéêü ôìÞìá) êáé óôï êÝíôñï
ðëçñïöüñçóçò ôçò ÃÓÅÅ (Âïýëãáñç êáé Ðåéñáéþò).
Ìðïñïýìå íá äéåêäéêÞóïõìå áìïéâÞ õøçëüôåñç áðü áõôÞ ðïõ ïñßæïõí ïé óõìâÜóåéò, äåí
åðéôñÝðåôáé üìùò íá ðáßñíïõìå ëéãüôåñá ÷ñÞìáôá áðü ôá óõìöùíçìÝíá ìÝóá áðü ôéò
óõìâÜóåéò. Äåí åðéôñÝðåôáé áêüìá áí ðëçñùíüìáóôå ìå õøçëüôåñç áìïéâÞ áðü áõôÞ ôçò
óýìâáóçò, ôï áöåíôéêü íá ìáò êÜíåé ìåßùóç ìéóèïý óôï ýøïò ôçò óýìâáóçò. Óå ôÝôïéá
ðåñßðôùóç, áí èÝëïõìå, ìðïñïýìå èåùñÞóïõìå üôé ìáò Ýãéíå áðüëõóç êáé íá
äéåêäéêÞóïõìå áñ÷éêÜ ìÝóù ôçò åðéèåþñçóçò åñãáóßáò êáé óôç óõíÝ÷åéá äéêáóôéêÜ ôçí
áðïæçìßùóÞ ìáò ãéá ëüãïõò «âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò ôùí üñùí åñãáóßáò». Áí äå èÝëïõìå íá
áðïëõèïýìå, ðñÝðåé íá áðáéôÞóïõìå íá ðëçñùíüìáóôå ìå ôï áñ÷éêü ðïóü êáé áõôü ìðïñåß
íá ãßíåé ìå ôç ìåóïëÜâçóç ôçò åðéèåþñçóçò åñãáóßáò áí ïé ó÷åôéêÝò äéáðñáãìáôåýóåéò ìå ôï
áöåíôéêü äåí áðïäþóïõí.

Ôï ýøïò ôïõ âáóéêïý ìéóèïý ðïõ êÜèå ôüóï äéáðñáãìáôåýïíôáé ïé óõíäéêáëéóôÝò «åêðñüóùðïß» ìáò
åßíáé áðü ìüíï ôïõ êáèáñüò åêâéáóìüò. Åêâéáóìüò ãéá íá æçôÜìå ìüíïé ìáò õðåñùñßåò, áöïý äå
âãáßíïõìå ìå 500 € ôï ìÞíá, åêâéáóìüò ãéá íá äïõëåýïõìå ðåñéóóüôåñï ìÞðùò ðÜñïõìå áýîçóç Þ
êÜðïéï ìðüíïõò, åêâéáóìüò ãéá íá áíôáãùíéæüìáóôå ìåôáîý ìÞðùò êáé îå÷ùñßóïõìå óáí êáëýôåñïé
åñãáæüìåíïé êáé ðÜñïõìå ëßãá øß÷ïõëá ðáñáðÜíù. Êáé åßíáé ãåãïíüò üôé ïé äïõëåéÝò ðïõ
åîáóöáëßæïõí ôá ìåãáëýôåñá êÝñäç ãéá ôá áöåíôéêÜ åßíáé áöåíüò ïé ðéï äýóêïëåò êáé áöåôÝñïõ ïé
«áíåéäßêåõôåò» êáé ðéï êáêïðëçñùìÝíåò.

21
 ÙÑÁÑÉÁ
ÊÁÉ
ÁÌÏÉÂÅÓ

ÐåíèÞìåñç åñãáóßá

Ôï óýóôçìá ôçò ðåíèÞìåñçò åâäïìÜäáò åñãáóßáò åßíáé õðï÷ñåùôéêü ìüíï ãéá ôéò âéïìç÷áíßåò
ðïõ áðáó÷ïëïýí ðÜíù áðü 50 Üôïìá, ôá åìðïñéêÜ ìáãáæéÜ êáé ôá ìåãÜëá îåíïäï÷åßá. ÊÜèå
Üëëïò åñãïäüôçò ìðïñåß íá ìáò áðáó÷ïëåß óå åîáÞìåñç âÜóç, áëëÜ áí Ý÷åé êáèéåñþóåé ôï
ðåíèÞìåñï, äåí ìðïñåß óôç óõíÝ÷åéá åöáñìüóåé åîáÞìåñï.
Ìå ôï ðåíèÞìåñï äéêáéïýìáóôå 2 ìÝñåò îåêïýñáóçò, ôçí ÊõñéáêÞ êáé ìßá Üëëç ìÝñá ðïõ äåí
åßíáé áðáñáßôçôï íá åßíáé ôï ÓÜââáôï. Ãéá ôçí Ýêôáêôç áðáó÷üëçóç ôçí 6ç çìÝñá ôçò
åâäïìÜäáò, éó÷ýåé ìüíï ç õðåñùñéáêÞ áìïéâÞ óáí ðñïóáýîçóç. Áí ç áðáó÷üëçóç óå
äïõëåéÝò ìå ðåíèÞìåñï åðåêôåßíåôáé óõóôçìáôéêÜ ôçí 6ç çìÝñá, óôçí ðñÜîç êáôáñãåßôáé ôï
ðåíèÞìåñï êáé ðñÝðåé íá ìåéþíïíôáé ïé çìåñÞóéåò þñåò åñãáóßáò, þóôå íá ìçí õðåñâáßíïõí
óå åâäïìáäéáßá âÜóç ôï óõìâáôéêü ùñÜñéï.
ÅéäéêÝò ñõèìßóåéò ðïõ ïñßæïõí ðïéá ðñÝðåé íá åßíáé ç äåýôåñç ìÝñá áíÜðáõóçò ôçí åâäïìÜäá
éó÷ýïõí ãéá ôéò âéïìç÷áíßåò, ôïõò õðáëëÞëïõò ãñáöåßïõ, ôá åìðïñéêÜ êáôáóôÞìáôá êáé áðü
äéÜöïñåò êëáäéêÝò óõìâÜóåéò. ¼ôáí îåêéíÜìå äïõëåéÜ, êáëü åßíáé íá åíçìåñùíüìáóôå ãéá
ôõ÷üí åéäéêÝò ñõèìßóåéò ôçò åéäéêüôçôáò ó÷åôéêÜ ìå ôï ðåíèÞìåñï.

Íüìéìï êáé óõìâáôéêü ùñÜñéï, õðåñùñßåò

Ïé þñåò ôçò åâäïìáäéáßáò áðáó÷üëçóçò üëùí ôùí êáôçãïñéþí åñãáæïìÝíùí åßíáé óáñÜíôá
(40) óýìöùíá ìå ôï óõìâáôéêü ùñÜñéï (ôï êáèïñéóìÝíï áðü ôéò óõìâÜóåéò åñãáóßáò). Ãéá
ôïõò åñãáæüìåíïõò óå åîáÞìåñç âÜóç, ç çìåñÞóéá õðï÷ñåùôéêÞ åñãáóßá åßíáé 6 þñåò êáé 40
ëåðôÜ, åíþ ãéá ôïõò åñãáæüìåíïõò ìå ðåíèÞìåñï ïé 8 þñåò êáèçìåñéíÜ.
Ç áðáó÷üëçóç ðÜíù áðü 40 þñåò ôçí åâäïìÜäá êáé ìÝ÷ñé ôéò óáñÜíôá ðÝíôå (45) þñåò
(íüìéìï ùñÜñéï), ëÝãåôáé õðåñåñãáóßá êáé åßíáé õðï÷ñÝùóç ôùí ìéóèùôþí íá ôçí
ðñáãìáôïðïéïýí üðïôå ôïõò æçôçèåß, ÷ùñßò ôçí Ýãêñéóç ôçò åðéèåþñçóçò åñãáóßáò. Óôçí
ðåñßðôùóç áõôÞ ï åñãïäüôçò õðï÷ñåþíåôáé íá êáôáâÜëåé óõìðëçñùìáôéêÞ áìïéâÞ, äçëáäÞ
ôï ùñïìßóèéï ðñïóáõîçìÝíï êáôÜ 25% ãéá ôéò ðÝíôå åðéðëÝïí þñåò. Ãéá ôïõò åñãáæüìåíïõò
ìå ðåíèÞìåñï, ç õðåñåñãáóßá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ìüíï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí 5
åñãÜóéìùí çìåñþí ôçò åâäïìÜäáò. Óôçí ðåñßðôùóç üìùò ôçò åñãáóßáò óå 6 çìÝñåò ôçí
åâäïìÜäá, ç õðåñåñãáóßá ìðïñåß íá öôÜóåé ôéò 8 þñåò åâäïìáäéáßá.
Õðåñùñßá ëÝãåôáé ç åñãáóßá ðïõ ðáñÝ÷åôáé ðÝñá áðü ôéò 45 þñåò ôçí åâäïìÜäá ãéá
åñãáæüìåíïõò óå ðåíèÞìåñç âÜóç êáé ðÝñá áðü ôéò 48 þñåò ãéá åñãáæüìåíïõò óå åîáÞìåñç
âÜóç. Õðåñùñßá èåùñåßôáé êáé ç õðÝñâáóç ôïõ íüìéìïõ çìåñÞóéïõ 8ùñïõ ãéá åñãáæüìåíïõò

23
 ìå 6Þìåñï, êáèþò êáé ç õðÝñâáóç ôïõ íüìéìïõ çìåñÞóéïõ 9ùñïõ ãéá åñãáæüìåíïõò ìå
ðåíèÞìåñï óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ìå ôéò õðåñâÜóåéò áõôÝò åñãáæüìáóôå ðáñáðÜíù áðü 40
þñåò óõíïëéêÜ ôçí åâäïìÜäá.
Ç õðåñùñßá áìåßâåôáé ùò åîÞò:
Áðü 1 – 120 þñåò ôïí ÷ñüíï, ìå ðñïóáýîçóç ôïõ ùñïìéóèßïõ êáôÜ 50%.
ÐÜíù áðü 120 þñåò ôïí ÷ñüíï, ìå ðñïóáýîçóç ôïõ ùñïìéóèßïõ êáôÜ 75%
Ïé ðñïóáõîÞóåéò áõôÝò éó÷ýïõí ãéá ôéò íüìéìåò õðåñùñßåò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé êáôÜ ôéò
åñãÜóéìåò çìÝñåò ôçò åâäïìÜäáò. Ïé õðåñùñßåò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé Ýêôáêôá, äåí ðñÝðåé
íá õðåñâáßíïõí ôéò 3 þñåò çìåñçóßùò.
ÐáñÜíïìåò (Þ «êáô’ åîáßñåóç õðåñùñßåò», óýìöùíá ìå ôï íÝï íüìï ðïõ äå èÝëåé íá ìáò
õðåíèõìßæåé ðüóï ðáñÜíïìá åßíáé ôá áöåíôéêÜ) èåùñïýíôáé ïé õðåñùñßåò, üôáí ïé ìéóèùôïß
áðáó÷ïëïýíôáé åðß ÷ñüíï ðåñéóóüôåñï áðü ôá åðéôñåðüìåíá üñéá ôçò õðåñùñéáêÞò åñãáóßáò
ãéá êÜèå êáôçãïñßá ìéóèùôþí, ôá ïðïßá êáèïñßæïíôáé êÜèå 6ìçíï ìå ÕðïõñãéêÞ áðüöáóç
(åðéôñÝðïíôáé ðåñßðïõ 30 þñåò õðåñùñßáò ôï åîÜìçíï) Þ åêåßíåò ðïõ ðñáãìáôïðïéïýíôáé
÷ùñßò ôçí áíáããåëßá ôïõò óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò êáé ÷ùñßò ôçí ôÞñçóç âéâëßïõ
õðåñùñéþí. ¼ôáí ðñüêåéôáé ãéá ðáñÜíïìåò õðåñùñßåò (åðéìÝíïõìå íá ôéò ëÝìå Ýôóé óå áõôü
ôï êåßìåíï) ç ðñïóáýîçóç ôïõ ùñïìßóèéïõ áíÝñ÷åôáé óå 100% áðü ôçí ðñþôç þñá ôçò
õðåñùñßáò.
¼ëá ôá ðáñáðÜíù éó÷ýïõí ìå ôï íüìï ôïõ Áõãïýóôïõ 2005 êáé óôçí ðñÜîç äåí Ý÷ïõìå
öáßíåôáé êáôáëÜâåé áêüìá ôç óçìáóßá óôç ìåßùóç ôùí áðïäï÷þí ìáò. Áðü ôï 2001 Ýùò ôï
öèéíüðùñï ôïõ 2005, ç åñãáóßá ìåôáîý ôçò 41çò êáé ôçò 43çò þñáò åâäïìáäéáßá ëåãüôáí
éäéüññõèìç õðåñùñßá êáé ðëçñùíüôáí ðñïóáõîçìÝíç êáôÜ 50%, åíþ ïé õðåñùñßåò ßó÷õáí
ãéá åñãáóßá ðÜíù ôùí 43 ùñþí ôçí åâäïìÜäá êáé äéíüôáí ðñïóáýîçóç åðßóçò 50% ãéá ôéò
íüìéìåò êáé 150% ãéá ôéò ðáñÜíïìåò.

Óôçí ðñÜîç, ïé ðåñéóóüôåñåò õðåñùñßåò åßíáé ðáñÜíïìåò, áöïý ôá åðéôñåðüìåíá üñéá åßíáé ÷áìçëÜ, äåí
áíáããÝëëïíôáé ó÷åäüí ðïôÝ óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò êáé äåí ôçñåßôáé áðü ôéò åðé÷åéñÞóåéò ôï âéâëßï
õðåñùñéþí. Óôçí êáëýôåñç ðåñßðôùóç ïé ðáñÜíïìåò õðåñùñßåò ðëçñþíïíôáé óáí íüìéìåò, åíþ üëï
êáé óõ÷íüôåñá ðëçñþíïíôáé ÷ùñßò êáèüëïõ ðñïóáýîçóç óôï ùñïìßóèéï. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò
âÝâáéá äåí ðëçñþíïíôáé êáèüëïõ. Ãé´ áõôü åßíáé óçìáíôéêü íá óçìåéþíïõìå êáèçìåñéíÜ ôéò õðåñùñßåò
ðïõ êÜíïõìå êáé íá öñïíôßæïõìå íá êñáôÜìå óôïé÷åßá ðïõ íá ôéò áðïäåéêíýïõí. Óçìáíôéêüôåñï åßíáé íá
ìçí êÜíïõìå êáèüëïõ ðáñÜíïìåò õðåñùñßåò, áöïý ç ßäéá ç íïìïèåóßá ôùí áöåíôéêþí áíáãíùñßæåé üôé
óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ áðáëëÜóóïõìå ôï áöåíôéêü áðü ôïí êüðï íá ðñïóëÜâåé êé Üëëïõò åñãáæüìåíïõò
ðïõ ðñïöáíþò ÷ñåéÜæåôáé.
Íá´ ÷ïõìå óôï ìõáëü ìáò üôé áí ðñáãìáôïðïéÞóïõìå õðåñùñßåò ìå äéêÞ ìáò ðñùôïâïõëßá «ãéá íá âãåé
ç äïõëåéÜ», ôï áöåíôéêü äåí åßíáé õðï÷ñåùìÝíï íá ìáò ðëçñþóåé ôéò ðáñáðÜíù þñåò. Ï õðåñùñßåò ãéá
íá ãßíïõí, ðñÝðåé ðÜíôá íá æçôïýíôáé áðü ôï áöåíôéêü, íá åßíáé íüìéìåò êáé íá äéêáéïëïãïýíôáé áðü
«åðåßãïõóåò êáé åîáéñåôéêÝò áíÜãêåò».

Åßíáé Üêõñç ïðïéáäÞðïôå óõìöùíßá ìåôáîý åñãáæüìåíïõ êáé åñãïäüôç ãéá ôç ìç ðëçñùìÞ
ôùí õðåñùñéþí, íüìéìùí êáé ðáñÜíïìùí. Áí èÝëïõìå íá äéåêäéêÞóïõìå ôçí êáíïíéêÞ
ðëçñùìÞ ôùí õðåñùñéþí ìáò, ìðïñïýìå íá áóêÞóïõìå áãùãÞ ìÝóá óå äéÜóôçìá 5 ÷ñüíùí
áðü ôç ëÞîç ôïõ Ýôïõò ðïõ Ýãéíáí ïé õðåñùñßåò. ÃåíéêÜ ï íüìïò åðéôñÝðåé óôá áöåíôéêÜ íá
ìáò æçôïýí õðåñùñßåò, áëëÜ ãéá Ýêôáêôåò áíÜãêåò ôçò åðé÷åßñçóçò, áñêåß íá ðëçñùíüìáóôå
êáíïíéêÜ ôéò þñåò áõôÝò. ÐñÝðåé åðéðëÝïí, íá ðëçñþíïíôáé êáé ãéá ôá ðïóÜ ôùí õðåñùñéþí
áóöáëéóôéêÝò åéóöïñÝò óôï ÉÊÁ, ôüóï áðü ôïõò åñãáæüìåíïõò, üóï êáé áðü ôïõò åñãïäüôåò.

24
Áí êÜðïéïò åñãáæüìåíïò åñãÜæåôáé ëéãüôåñåò áðü 40 þñåò ôçí åâäïìÜäá, ãéá ðáñÜäåéãìá 35
êáé õðï÷ñåùèåß íá åñãáóôåß ðåñéóóüôåñï, ôüôå áìåßâåôáé ìå êáíïíéêü ùñïìßóèéï ãéá ôçí
åðéðëÝïí áðáó÷üëçóç, ÷ùñßò ðñïóáõîÞóåéò, ùò ôéò 40 þñåò. Áí äçëáäÞ áðáó÷ïëçèåß
êÜðïéá åâäïìÜäá ãéá 46 þñåò, ãéá ôéò þñåò 35-40 èá ðÜñåé ôï êáíïíéêü ùñïìßóèéï, ãéá ôéò
þñåò 41-45 ôï ùñïìßóèéï ðñïóáõîçìÝíï êáôÜ 50% êáé ãéá ôçí 46ç þñá ôï ùñïìßóèéï
ðñïóáõîçìÝíï áíÜëïãá ìå ôïí áñéèìü ôùí óõíïëéêþí åôÞóéùí õðåñùñéþí ãéá íüìéìç
õðåñùñßá, Þ ðñïóáõîçìÝíï êáôÜ 100% áí ðñüêåéôáé ãéá ðáñÜíïìç õðåñùñßá.
Åííïåßôáé üôé ï åñãïäüôçò äåí åðéôñÝðåôáé íá ìåôáöÝñåé þñåò åñãáóßáò ìéáò çìÝñáò óå Üëëç,
þóôå áíÜ åâäïìÜäá íá åñãáæüìáóôå ìåí 45 þñåò (Þ 48 ãéá åîáÞìåñï), áëëÜ Üëëåò ìÝñåò íá
äïõëåýïõìå ðáñáðÜíù áðü ôï íüìéìï ùñÜñéï êáé Üëëåò ìÝñåò ëéãüôåñï. Ç õðÝñâáóç ôùí 8
(Þ 9 ãéá ðåíèÞìåñï) ùñþí åñãáóßáò ôçí çìÝñá, åßíáé áõôüìáôá õðåñùñéáêÞ áðáó÷üëçóç êáé
ðñÝðåé íá ðëçñþíåôáé óáí ôÝôïéá.

¼ëï êáé ðéï óõ÷íÜ ôá áöåíôéêÜ áíôß íá ðëçñþíïõí ôéò õðåñùñßåò äßíïõí Üäåéá óå ìÝñåò ðïõ
äåí õðÜñ÷åé ðßåóç äïõëåéÜò. Áõôü åßíáé ðáñÜíïìï, áí äåí õðÜñ÷åé åðßóçìç äéåõèÝôçóç ðåñß
«åëáóôéêïý ùñáñßïõ» óôçí åðé÷åßñçóç, üðùò åðßóçìá ðáñÜíïìåò åßíáé êáé ïé õðåñùñßåò ðïõ
äåí áíáããÝëëïíôáé óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò. Áí üìùò ìáò åíäéáöÝñåé ç åðéðëÝïí Üäåéá,
ðñÝðåé íá äéåêäéêïýìå ïé þñåò ôçò Üäåéáò íá áíôéóôïé÷ïýí óôçí ðñïóáýîçóç ôçò õðåñùñßáò.
Áí äçëáäÞ êÜíáìå 10 þñåò õðåñùñßá, íá ìç óõìâéâáóôïýìå ìå 10 þñåò Üäåéá, áëëÜ ìå
ôïõëÜ÷éóôïí 15 (ðñïóáýîçóç 50%), êáé ãéá íá åßìáóôå áêñéâåßò ðñÝðåé íá ðÜñïõìå 20 þñåò
Üäåéá (ðñïóáýîçóç 100% ôçò ðáñÜíïìçò õðåñùñßáò).
Ìå ôéò íÝåò ñõèìßóåéò ðïõ ðÝñáóáí ôá áöåíôéêÜ õðü ôïí ôßôëï «ÄéåõèÝôçóç ôïõ ÷ñüíïõ
åñãáóßáò» ôïí Áýãïõóôï ôïõ 2005, åðéäéþêïõí áêñéâþò íá äïõëåýïõìå ðáñáðÜíù áðü ôéò
íüìéìåò þñåò êáôÜ ôéò çìÝñåò ðïõ õðÜñ÷åé «ðïëëÞ äïõëåéÜ» ÷ùñßò íá áìåéâüìáóôå
õðåñùñéáêÜ ãéá áõôÝò ôéò åðéðëÝïí þñåò. ÈåùñçôéêÜ, ôéò ðáñáðÜíù þñåò èá ôéò ðáßñíïõìå
óáí Üäåéá óå ðåñéüäïõò «÷áëáñüôçôáò», áëëÜ äå èá åßíáé ðñïóáõîçìÝíåò óýìöùíá ìå ôï
ðïóïóôü áýîçóçò ôçò õðåñùñßáò. ÅðåéäÞ áõôü åöáñìïæüôáí óõ÷íÜ óôçí ðñÜîç, ôá áöåíôéêÜ
áðëÜ ôï êÜëõøáí íïìïèåôéêÜ ãéá íá Ý÷åé ðëÝïí éó÷ý êáé óå áõôïýò ðïõ áñíïýíôáé íá ôï
êÜíïõí. Åßíáé óôï ÷Ýñé ìáò íá áíáôñÝøïõìå áõôÞ ôç ñýèìéóç, êáèþò ï ó÷åôéêüò íüìïò ëÝåé
åðß ëÝîç üôé «Ï åñãáæüìåíïò Ý÷åé äéêáßùìá íá áñíçèåß ôçí ðáñï÷Þ ôçò åðéðëÝïí áõôÞò åñãáóßáò, áí äåí
åßíáé óå èÝóç íá ôçí åêôåëÝóåé êáé ç Üñíçóç ôïõ äåí åßíáé áíôßèåôç ìå ôçí êáëÞ ðßóôç. Ç Üñíçóç ôïõ
åñãáæïìÝíïõ íá ðáñÜó÷åé ôçí åðéðëÝïí åñãáóßá äåí óõíéóôÜ ëüãï êáôáããåëßáò ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò
ôïõ».
Åëáóôéêü ùñÜñéï (åðßóçìá: ÄéåõèÝôçóç ôïõ ÷ñüíïõ åñãáóßáò)

Ìå óôü÷ï ôçí áêüìá ìåãáëýôåñç ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ôçò åñãáóßáò ãéá ôá áöåíôéêÜ êáé ôçí
ðáñï÷Þ åê ìÝñïõò ìáò ôóÜìðá äïõëåéÜò ãéá üóï ÷ñüíï ìáò ÷ñåéÜæïíôáé, éó÷ýïõí áðü ôïí
Ïêôþâñéï ôïõ 2005 ïé äéáôÜîåéò ôïõ Íüìïõ 3385/2005 ðïõ Ý÷åé ôï èáõìáóôü ôßôëï
«Ñõèìßóåéò ãéá ôçí ðñïþèçóç ôçò áðáó÷üëçóçò». Åßíáé ï íüìïò ðïõ áöåíüò Üëëáîå ôï
êáèåóôþò êáé ôçí áìïéâÞ ôùí õðåñùñéþí (âë. ðñïçãïýìåíç ðáñÜãñáöï) êáé áöåôÝñïõ
èåóìïèÝôçóå ôï åëáóôéêü ùñÜñéï.
Óýìöùíá ëïéðüí ìå áõôüí, ìðïñïýí ïé åðé÷åéñÞóåéò ðïõ åöáñìüæïõí ôï óõìâáôéêü 40ùñï
ôçí åâäïìÜäá, êáôÜ ôéò ðåñéüäïõò «áõîçìÝíçò áðáó÷üëçóçò» íá áðáó÷ïëïýí ôïõò
åñãáæüìåíïõò äýï þñåò áêüìá ðÝñá ôïõ 8ùñïõ, ÷ùñßò áõôÝò ïé 2 åðéðëÝïí þñåò åñãáóßáò
íá ðëçñþíïíôáé õðåñùñéáêÜ. Ãéá ôçí áêñßâåéá, äåí ðëçñþíïíôáé êáèüëïõ, áëëÜ óôéò

25
 ðåñéüäïõò ìåéùìÝíçò áðáó÷üëçóçò èá ìðïñïýìå åßôå íá åñãáæüìáóôå ãéá 6 þñåò áíôß 8, åßôå
íá ðáßñíïõìå ôéò ðáñáðÜíù þñåò óáí Üäåéá Þ ñåðü (åßôå êáé óõíäõáóìüò áõôþí ôùí äýï
ðåñéðôþóåùí).
Ç óõíïëéêÞ ðåñßïäïò áõîçìÝíçò êáé ìåéùìÝíçò áðáó÷üëçóçò ìðïñåß íá öôÜóåé ìÝ÷ñé ôïõò 4
ìÞíåò ôï ÷ñüíï (ãéá ðáñÜäåéãìá, åñãáæüìáóôå åðß äýï ìÞíåò 10 þñåò êáèçìåñéíÜ êáé ãéá
Üëëïõò äýï ìÞíåò 6 þñåò êáèçìåñéíÜ). ÊáôÜ ôï ôåôñÜìçíï áõôü, ï ìÝóïò üñïò ôïõ ÷ñüíïõ
ôçò åâäïìáäéáßáò áðáó÷üëçóçò, äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôéò 40 þñåò.
ÅíáëëáêôéêÜ, ï íÝïò íüìïò ðñïâëÝðåé üôé ãéá ðåñßïäï áõîçìÝíçò áðáó÷üëçóçò ìÝ÷ñé 32
åâäïìÜäåò ôï ÷ñüíï, ìðïñïýí 256 þñåò åðéðëÝïí åñãáóßáò íá êáôáíåìçèïýí óå áõôÞí ôçí
ðåñßïäï, ïé ïðïßåò óôç óõíÝ÷åéá èá áöáéñïýíôáé áðü ôéò þñåò áðáó÷üëçóçò ôïõ õðüëïéðïõ
Ýôïõò (Þ/êáé èá äßíïíôáé óáí Üäåéåò êáé ñåðü).
Óå êÜèå ðåñßðôùóç, ç çìåñÞóéá åñãáóßá êáôÜ ôçí ðåñßïäï ôçò áõîçìÝíçò áðáó÷üëçóçò äåí
ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôéò 10 þñåò.
Ôé ãßíåôáé üìùò üôáí êáôÜ ôéò ðåñéüäïõò ôçò óõìöùíçìÝíçò ìåéùìÝíçò áðáó÷üëçóçò ôá
áöåíôéêÜ áíáêáëýðôïõí êáé Üëëåò åðåßãïõóåò áíÜãêåò ôçò åôáéñßáò êáé èÝëïõí íá
äïõëÝøïõìå ðáñáðÜíù þñåò;
Ïé ðñþôåò 5 þñåò õðåñâÜóåùò ôçí åâäïìÜäá ãéá ôïõò áðáó÷ïëïõìÝíïõò ìå ôï óýóôçìá ôçò
ðåíèÞìåñçò åñãáóßáò êáé ïé ðñþôåò 8 þñåò õðåñâÜóåùò ãéá ôïõò áðáó÷ïëïõìÝíïõò ìå ôï
óýóôçìá ôçò åîáÞìåñçò åñãáóßáò èåùñïýíôáé õðåñåñãáóßá êáé áìåßâïíôáé ìå ôï
êáôáâáëëüìåíï ùñïìßóèéï ðñïóáõîçìÝíï êáôÜ 30%.
Ïé þñåò õðåñâÜóåùò ðÝñáí ôùí ðÝíôå (5) ðñþôùí Þ ôùí ïêôþ (8) ðñþôùí, áíÜëïãá ìå ôéò
ìÝñåò åâäïìáäéáßáò åñãáóßáò (ðåíèÞìåñï Þ åîáÞìåñï áíôßóôïé÷á), èåùñïýíôáé þñåò
õðåñùñßáò. Åöüóïí ôçñçèïýí ïé ðñïûðïèÝóåéò íïìéìüôçôáò (áíáããåëßá óôçí Åðéèåþñçóç
Åñãáóßáò êëð), åßíáé íüìéìåò õðåñùñßåò êáé áìåßâïíôáé ìå ðñïóáýîçóç êáôÜ 75%,
äéáöïñåôéêÜ åßíáé ðáñÜíïìåò õðåñùñßåò êáé ðñïóáõîÜíïíôáé êáôÜ 100%.
Áí ãéá ïðïéïíäÞðïôå ëüãï, éäßùò åîáéôßáò ðáñáßôçóçò Þ áðüëõóçò ôïõ åñãáæïìÝíïõ, äåí
åöáñìüæåôáé Þ äåí ïëïêëçñþíåôáé ç äéåõèÝôçóç ôïõ ÷ñüíïõ åñãáóßáò, ôüôå ïé þñåò ðïõ
äïõëÝøáìå åðéðëÝïí ôïõ 8ùñïõ êáé äåí óõìøçößóôçêáí ìå Üäåéåò, ñåðü Þ ìåéùìÝíï ùñÜñéï,
èåùñïýíôáé þñåò õðåñåñãáóßáò êáé õðåñùñßáò êáé ðñÝðåé íá ðëçñùèïýí ùò ôÝôïéåò
áíáäñïìéêÜ.
Ðþò ôþñá íïìéìïðïéåßôáé ç ñýèìéóç ãéá åëáóôéêü ùñÜñéï óå ìéá åðé÷åßñçóç: Ìå óõìöùíßá
ôïõ åñãïäüôç ìå ôçí åðé÷åéñçóéáêÞ óõíäéêáëéóôéêÞ ïñãÜíùóç Þ ôïõ óõìâïõëßïõ
åñãáæïìÝíùí Þ ôçò Ýíùóçò ðñïóþðùí óôçí åðé÷åßñçóç. Áí äåí õðÜñ÷ïõí ôÝôïéåò
óõíäéêáëéóôéêÝò ìïñöÝò, ç äéåõèÝôçóç ðñÝðåé íá óõìöùíçèåß áðü üëïõò ôïõò
åñãáæüìåíïõò. Áí õðÜñ÷åé äéáöùíßá ìåôáîý ôïõ åñãïäüôç êáé ôùí åñãáæïìÝíùí, áðïöáóßæåé
ôåëéêÜ ìéá ÅðéôñïðÞ (õðü óýóôáóç).
Ï íüìïò ëÝåé üôé ç äéåõèÝôçóç ôïõ ÷ñüíïõ åñãáóßáò, áí åãêñéèåß áðü ôçí ÅðéôñïðÞ, äåóìåýåé
ôï óýíïëï ôùí åñãáæïìÝíùí. Ôáõôü÷ñïíá üìùò ëÝåé, üôé Ý÷ïõìå äéêáßùìá íá áñíçèïýìå ôç
äéåõèÝôçóç, ÷ùñßò áõôüò íá åßíáé ëüãïò áðüëõóÞò ìáò. Ôï ôé éó÷ýåé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá
ìÝíåé íá áðïäåé÷èåß óôï ìÝëëïí. ÐÜíôùò ðñïò ôï ðáñüí, ïé åðéôñïðÝò äåí Ý÷ïõí óõóôáèåß êáé
ï íüìïò äåí åöáñìüæåôáé áêüìá óôçí ðñÜîç. ¢ñá ïðïéáäÞðïôå áîßùóç áöåíôéêïý ãéá
åëáóôéêü ùñÜñéï, Þ ðñÝðåé íá áðïêñïõóôåß Þ íá áíôéìåôùðéóôåß ìå ôá äåäïìÝíá ôçò
ðñáãìáôïðïßçóçò õðåñùñéþí.

26
 Åñãáóßá óå åìðïñéêÜ êáôáóôÞìáôá

Ìðïñåß ìÝ÷ñé óÞìåñá ôï ùñÜñéï ëåéôïõñãßáò ôùí êáôáóôçìÜôùí íá åßíáé åëåýèåñï óå ãåíéêÝò
ãñáììÝò, áëëÜ áðáãïñåýåôáé ç ëåéôïõñãßá ôùí ìáãáæéþí ôçí ÊõñéáêÞ – åêôüò áðü ôéò
åîáéñÝóåéò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôçí ðáñÜãñáöï ôçò áñãßáò ôçò ÊõñéáêÞò - ôéò êáèçìåñéíÝò
ìðïñïýí íá åßíáé áíïé÷ôÜ Ýùò ôéò 9 ôï âñÜäõ êáé ôá ÓÜââáôá, ôï áñãüôåñï Ýùò ôéò 8 ôï âñÜäõ.
Êáé áõôÜ ôá ùñÜñéá åßíáé áðïôÝëåóìá ðñüóöáôïõ íüìïõ, êáèþò ëßãïõò ìÞíåò íùñßôåñá ôá
ìáãáæéÜ Ýìåíáí áíïé÷ôÜ ìÝ÷ñé ôéò 8 ôï âñÜäõ ôï ÷åéìþíá êáé ìÝ÷ñé ôéò 6 ôï áðüãåõìá ôï
ÓÜââáôï. ¸íôïíåò öÞìåò ôþñá ôåëåõôáßá êáé ç äéÜèåóç ôïõ õðïõñãïý áíÜðôõîçò ãéá êáëÝò
õðçñåóßåò óôá áöåíôéêÜ, ìéëÜíå ãéá ðéèáíÞ ëåéôïõñãßá ôùí ìáãáæéþí áñêåôÝò ÊõñéáêÝò êÜèå
÷ñüíï.
Ôï ùñÜñéï üìùò ëåéôïõñãßáò ôùí ìáãáæéþí äåí Ý÷åé êáìßá ó÷Ýóç ìå ôï ùñÜñéï åñãáóßáò
ôùí åìðïñïûðáëëÞëùí.
¸ôóé, ïé åñãáæüìåíïé óôá ìáãáæéÜ áíåîáñôÞôùò ìåãÝèïõò, åñãÜæïíôáé õðï÷ñåùôéêÜ
ðåíèÞìåñï, ìå äýï ìÝñåò îåêïýñáóçò ôçí åâäïìÜäá, áðü ôéò ïðïßåò ç ìßá åßíáé ç ÊõñéáêÞ
(áí äå ëåéôïõñãåß ôï ìáãáæß áõôÞ ôç ìÝñá). Ç äåýôåñç ìÝñá îåêïýñáóçò äßíåôáé ìÝóá óôçí
åâäïìÜäá, ðñÝðåé íá åßíáé êõëéüìåíç, äçëáäÞ ôç ìßá åâäïìÜäá ç ÄåõôÝñá, ôç äåýôåñç
åâäïìÜäá ç Ôñßôç êëð, áëëÜ ìßá öïñÜ ôïõëÜ÷éóôïí êÜèå ôñåéò âäïìÜäåò ðñÝðåé ç äåýôåñç
ìÝñá îåêïýñáóçò íá åßíáé óõíå÷üìåíç ìå ôçí ÊõñéáêÞ, äçëáäÞ íá åßíáé Þ ç ÄåõôÝñá Þ ôï
ÓÜââáôï. Ìüíï ìå äéêÞ ìáò ãñáðôÞ óõìöùíßá åðéôñÝðåôáé ç äåýôåñç ìÝñá îåêïýñáóçò íá
åßíáé ðÜíôá ç ßäéá êáé ðÜíôùò, üðïôå ç ìÝñá îåêïýñáóçò óõìðßðôåé ìå áñãßá, ðñÝðåé íá
ðáßñíïõìå ôï ñåðü Üëëç ìÝñá ôçò åâäïìÜäáò.

Áí ôï ìáãáæß ëåéôïõñãåß ìå
äéáêåêïììÝíï ùñÜñéï, ç
ìåóçìåñéáíÞ äéáêïðÞ äåí ìðïñåß
íá åßíáé ìéêñüôåñç ôùí ôñéþí
ùñþí. Áí ôï ìáãáæß áêïëïõèåß
óõíå÷Ýò ùñÜñéï ëåéôïõñãßáò,
ôüôå êáé ôï ùñÜñéï åñãáóßáò
ðñÝðåé íá åßíáé óõíå÷Ýò.
Ôï ðåíèÞìåñï åñãáóßáò óôá
ìáãáæéÜ éó÷ýåé êáé ãéá áõôïýò
ðïõ äïõëåýïõí part-time.
Ïé äéáôÜîåéò ãéá ôçí
ðåíèÞìåñç åñãáóßá óôá
ìáãáæéÜ äåí ìðïñïýí íá
áíáôñáðïýí áðü óõìöùíßåò ìåôáîý ôïõ
åñãïäüôç êáé ôïõ åñãáæüìåíïõ.
Óôá ìáãáæéÜ ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí êáèßóìáôá, þóôå íá ìðïñïýí íá êÜèïíôáé üëïé ïé
åñãáæüìåíïé êáé ïé ôáìßåò. Õðï÷ñåùôéêü áêüìá åßíáé ôï äéÜëåéììá, üôáí ï ÷ñüíïò ôçò
çìåñÞóéáò åñãáóßáò åßíáé ìåãáëýôåñïò áðü Ýîé þñåò êáé ãßíåôáé ðåñßðïõ óôç ìÝóç ôïõ
ùñáñßïõ. ÃåíéêÜ, ãéá åîÜùñç åñãáóßá, ôï äéÜëåéììá åßíáé 20ëåðôï, åíþ ãéá ï÷ôÜùñç, 30
ëåðôÜ. ÊáôÜ ôï äéÜëåéììá ìðïñïýìå íá öåýãïõìå áðü ôï ìáãáæß êáé êáíåßò äåí ìðïñåß íá ìáò
ôï áðáãïñåýóåé.

27
 Õðïëïãéóìüò ùñïìéóèßïõ êáé õðåñùñéáêÞò áìïéâÞò

Ùñïìßóèéï åßíáé ç áìïéâÞ ðïõ áíôéóôïé÷åß óå ìßá þñá åñãáóßáò. Ïé åñãÜóéìåò çìÝñåò ôçò
åâäïìÜäáò åßíáé 6 ìáæß ìå ôï ÓÜââáôï. Áí åñãáæüìáóôå ðåíèÞìåñï, ç áìïéâÞ ðïõ ðáßñíïõìå
ôéò 5 çìÝñåò óõìðåñéëáìâÜíåé êáé ôï ðïóü ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï ÓÜââáôï. Áíôßóôïé÷á, ôá
åâäïìáäéáßá Ýíóçìá ôïõ ÉÊÁ åßíáé 6 êáé ôá ìçíéáßá 25.
Ãéá íá õðïëïãßóïõìå ôï ùñïìßóèéï:
á) Åñãáæüìåíïé ìå çìåñïìßóèéï. ÐïëëáðëáóéÜæïõìå ôï óõíïëéêü çìåñïìßóèéï ìå ôéò 6
ìÝñåò ôçò åâäïìÜäáò êáé áõôü ðïõ èá âñïýìå ôï äéáéñïýìå ìå ôéò 40 þñåò ôïõ óõìâáôéêïý
ùñáñßïõ.
â) Åñãáæüìåíïé ìå ìçíéáßï ìéóèü. Äéáéñïýìå ôï óõíïëéêü ìéóèü (êýñéá áìïéâÞ, åðéäüìáôá,
ìðüíïõò) ìå ôéò 25 åñãÜóéìåò çìÝñåò ðïõ èåùñåßôáé üôé Ý÷åé êÜèå ìÞíáò. Áðü ôç äéáßñåóç áõôÞ
ðñïêýðôåé ôï çìåñïìßóèéï. ÐïëëáðëáóéÜæïõìå ôï çìåñïìßóèéï ìå ôéò 6 ìÝñåò ôçò åâäïìÜäáò
êáé áõôü ðïõ èá âñïýìå ôï äéáéñïýìå ìå ôéò 40 þñåò ôïõ óõìâáôéêïý ùñáñßïõ.

ÐáñÜäåéãìá: ¸óôù åñãáæüìåíïò ìå ðåíèÞìåñï êáé ìå óõíïëéêü ìçíéáßï ìéóèü 800€, ï ïðïßïò
åñãÜóôçêå êÜðïéá åâäïìÜäá ãéá 48 þñåò (åêôüò ÊõñéáêÞò êáé ôõ÷üí áñãßáò). Ãéá íá âñïýìå
ôï ðïóü ðïõ áíôéóôïé÷åß óôçí õðåñùñéáêÞ ôïõ áðáó÷üëçóç:
Çìåñïìßóèéï = 800/25 = 32 €
Åâäïìáäéáßá áìïéâÞ = 32 x 6 = 192 €
Ùñïìßóèéï = 192/40 = 4,80 €
¿ñåò õðåñåñãáóßáò = 5
¿ñåò õðåñùñßáò = 48-45 = 3 þñåò
ÁìïéâÞ ùñþí õðåñåñãáóßáò = 5 x 4,80 + (5 x 4,80) x 25%
= 30 €
ÁìïéâÞ ùñþí íüìéìçò õðåñùñßáò = 3 x 4,80 + (3 x 4,80)
x 50% = 21,6 €
Óýíïëï ðñïóáýîçóçò ãéá íüìéìç õðåñùñßá = 51,6 €
Áí ç õðåñùñßá åßíáé ðáñÜíïìç
ÁìïéâÞ ùñþí ðáñÜíïìçò õðåñùñßáò = 3 x 4,80 + (3 x
4,80) x 100% = 28,8 €
Óýíïëï ðñïóáýîçóçò ãéá ðáñÜíïìç õðåñùñßá = 58,8 €
Áõôü ôï ðáñÜäåéãìá ìáò âïçèÜåé íá êáôáëÜâïõìå êáé ôï
ìÝãåèïò ôçò ìåßùóçò ôùí áìïéâþí ìáò áðü õðåñùñßåò ìå ôéò
äéáôÜîåéò ôïõ íÝïõ íüìïõ. ¸ôóé, ìå ôï ðáëéü êáèåóôþò, óôçí
ðåñßðôùóç ôçò íüìéìçò õðåñùñßáò èá ðáßñíáìå ôçí
ðñïáíáöåñüìåíç åâäïìÜäá ðñïóáýîçóç 57,6 € (6 €
ðáñáðÜíù), åíþ óôçí ðåñßðôùóç ôçò ðáñÜíïìçò õðåñùñßáò,
ëßãï ðáëéüôåñá, èá ðáßñíáìå ðñïóáýîçóç 70,2 € (11,4 €
ðáñáðÜíù).

Óôéò áìïéâÝò ìáò ãßíåôáé ðáñáêñÜôçóç åéóöïñþí ôïõ ÉÊÁ

(16%) êáé Öüñïõ Ìéóèùôþí Õðçñåóéþí (ÖÌÕ) áí áõôÝò åßíáé
ìåãáëýôåñåò ôùí 1000 € ìéêôÜ ðåñßðïõ ôï ìÞíá. Ôï ðïóü ôïõ
öüñïõ ðïõ ðáñáêñáôåßôáé äåí åßíáé óôáèåñü, áëëÜ åîáñôÜôáé
áðü ôçí åêÜóôïôå öïñïëïãéêÞ íïìïèåóßá.
28
 ÌåñéêÞ áðáó÷üëçóç

ÐëÞñçò áðáó÷üëçóç åßíáé ç êáèçìåñéíÞ êáé ìå ðëÞñåò ùñÜñéï åñãáóßá.

ÌåñéêÞ áðáó÷üëçóç åßíáé ç ðáñï÷Þ åñãáóßáò ìéêñüôåñçò óå ÷ñüíï áðü ôçí ðëÞñç ìå
êáôáâïëÞ ìåéùìÝíïõ ìéóèïý.
Ç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç åìöáíßæåôáé ìå äéÜöïñåò ìïñöÝò, üðùò ç êáèçìåñéíÞ áðáó÷üëçóç ìå
ìåéùìÝíï ùñÜñéï, ç áðáó÷üëçóç ãéá ëéãüôåñåò áðü 5 Þ 6 çìÝñåò ôçí åâäïìÜäá ìå ìåéùìÝíï
ùñÜñéï, ç áðáó÷üëçóç ãéá ëéãüôåñåò áðü 5 Þ 6 çìÝñåò ôçí åâäïìÜäá ìå ðëÞñåò ùñÜñéï êáé
ç åê ðåñéôñïðÞò åñãáóßá (üôáí áðáó÷ïëïýìáóôå ìå ðëÞñåò çìåñÞóéï ùñÜñéï ãéá ëéãüôåñåò
áðü ôéò éó÷ýïõóåò óôçí åðé÷åßñçóç çìÝñåò åñãáóßáò ãéá ôçí åâäïìÜäá, ôï 15çìåñï Þ ôï
ìÞíá).
Õðï÷ñåùôéêÜ, ç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç, ðñÝðåé íá ãßíåé ìå ãñáðôÞ óõìöùíßá åñãïäüôç êáé
åñãáæüìåíïõ, ðïõ êáèïñßæåé ôï ìéóèü êáé ôï ÷ñüíï áðáó÷üëçóçò. Ç óõìöùíßá áõôÞ ðñÝðåé
íá êáôáôåèåß óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò ìÝóá óå äåêáðÝíôå ìÝñåò. Áí ç óõìöùíßá äåí åßíáé
ãñáðôÞ êáé äå ãíùóôïðïéçèåß óôçí åðéèåþñçóç, ôüôå èåùñåßôáé üôé åñãáæüìáóôå ìå êáèåóôþò
ðëÞñïõò áðáó÷üëçóçò êáé ìðïñïýìå íá äéåêäéêÞóïõìå Üìåóá Þ ìåëëïíôéêÜ ôéò áðïäï÷Ýò
ôïõ 8ùñïõ. Áí åñãáæüìáóôáí ìå ðëÞñç áðáó÷üëçóç êáé ï åñãïäüôçò ðñïôåßíåé ìåñéêÞ,
Ý÷ïõìå êÜèå äéêáßùìá íá ôï áñíçèïýìå, áêüìá êáé áí áõôüò åßíáé ëüãïò áðüëõóçò, ãéáôß ôüôå
ç áðüëõóç èá êñéèåß áõôüìáôá Üêõñç. Áí üìùò èÝëïõìå ôç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç, ðñÝðåé íá
ãßíåé íÝá ãñáðôÞ óõìöùíßá.

Ïé áðïäï÷Ýò ãéá ôç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç äåí ìðïñåß íá åßíáé êáôþôåñåò áðü ôéò íüìéìåò ðïõ
ðñïâëÝðïíôáé áðü ôéò óõìâÜóåéò, ãéá ôéò áíôßóôïé÷åò þñåò áðáó÷üëçóçò. Áí ãéá ðáñÜäåéãìá
åñãáæüìáóôå 3 þñåò çìåñçóßùò, äéêáéïýìáóôå ôá 3/8 ôïõ íüìéìïõ çìåñïìéóèßïõ (ðñïóï÷Þ!
Ôï çìåñïìßóèéï õðïëïãßæåôáé üðùò ðáñáðÜíù, óå åîáÞìåñç äçëáäÞ âÜóç áíÜ åâäïìÜäá).
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç áìïéâÞ ìáò åßíáé âÜóåé ôïõ êáôþôåñïõ ìéóèïý ôçò ÅÃÓÓÅ êáé
åñãáæüìáóôå ãéá ëéãüôåñåò áðü 4 þñåò ôçí çìÝñá, ôüôå äéêáéïýìáóôå ðñïóáýîçóç 7,5%.
Ïé áðïäï÷Ýò ôçò ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò ðñïóáõîÜíïíôáé ôéò ÊõñéáêÝò, ôéò áñãßåò Þ ôç íý÷ôá
üðùò áêñéâþò êáé ïé áðïäï÷Ýò ôçò ðëÞñïõò áðáó÷üëçóçò. Äéêáéïýìáóôå êáíïíéêÜ ôéò Üäåéåò
êáé ôï åðßäïìá Üäåéáò ìå âÜóç ôéò áðïäï÷Ýò ðïõ èá ðáßñíáìå áí åñãáæüìáóôáí åêåßíï ôï
äéÜóôçìá. Åðßóçò, ôçí áíáëïãßá äþñùí ôùí ãéïñôþí.
Ôï ùñÜñéï åñãáóßáò ðñÝðåé íá åßíáé óõíå÷üìåíï êáé íá åñãáæüìáóôå ìßá öïñÜ ôçí çìÝñá
óôçí ßäéá åðé÷åßñçóç. Áí «ðÝóåé ðáñáðÜíù äïõëåéÜ», êáé åñãáæüìáóôå ìå ìåéùìÝíï ùñÜñéï,
ôï áöåíôéêü äåí ìðïñåß íá ìáò áðáó÷ïëÞóåé ðáñáðÜíù áðü 8 þñåò, åíþ áí Ý÷ïõìå
ïéêïãåíåéáêÝò õðï÷ñåþóåéò Þ äåýôåñç äïõëåéÜ, äåí ìðïñåß íá ìáò æçôÞóåé íá äïõëÝøïõìå
ðáñáðÜíù. Ïé ðáñáðÜíù þñåò èá ðëçñùèïýí ÷ùñßò ôçí ðñïóáýîçóç ôçò õðåñåñãáóßáò Þ
ôçò õðåñùñßáò.
Äéêáßùìá óå ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç 7ùñïõ áíôß ãéá 8ùñï, Ý÷ïõí ïé åñãáæüìåíïé ìå
ïéêïãåíåéáêÝò õðï÷ñåþóåéò, ìå áíôßóôïé÷ç üìùò ìåßùóç ôùí áðïäï÷þí.
Åñãáæüìåíïé ìå ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç Ý÷ïõí ðñïôåñáéüôçôá óôçí ðñüóëçøç áí õðÜñîåé
áíôßóôïé÷ç èÝóç ðëÞñïõò áðáó÷üëçóçò óôçí åðé÷åßñçóç.
Ï ÷ñüíïò ôçò ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò áíáãíùñßæåôáé óáí ÷ñüíïò ðñïûðçñåóßáò: óå êÜèå 8
þñåò ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò áíôéóôïé÷åß 1 ìÝñá ðñïûðçñåóßáò.

29
 Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç Ý÷åé äéåõñõíèåß óçìáíôéêÜ, äõóáíÜëïãá óå ó÷Ýóç ìå ôï
åðßðåäï æùÞò ðïõ ìðïñåß íá åîáóöáëßóåé Ýíáò ìçíéáßïò ìéóèüò ôùí 250 € ãéá ðáñÜäåéãìá. Ôçí
åðéëÝãïõí üóïé äåí ìðïñïýí Þ äå èÝëïõí íá äïõëåýïõí 8ùñï (ãéáôß 8 þñåò äïõëåéÜò åßíáé Þäç
ðïëëÝò) Þ üóïé èÝëïõí ìéá äåýôåñç äïõëåéÜ ãéá óõìðëÞñùìá óôïõò ÷áìçëïýò Ýôóé êé áëëéþò ìéóèïýò.
Ôçí ðñïôéìïýí üìùò êáé ôá áöåíôéêÜ, áöïý ðñïóðáèïýí óôéò ìåéùìÝíåò þñåò áðáó÷üëçóçò íá
êåñäßóïõí üëç ôç äïõëåéÜ ðïõ áíôéóôïé÷åß óå Ýíá 8ùñï. Ðñéí ôçí êáèéÝñùóÞ ôçò, åñãáæüìáóôáí êáé
ðëçñùíüìáóôáí ãéá 8 þñåò ôçí çìÝñá, áíåîÜñôçôá áðü ôïí üãêï ôçò äïõëåéÜò. Áí äåí õðÞñ÷å äïõëåéÜ,
ìðïñïýóáìå áðëÜ íá ÷áæåýïõìå ìå áìïéâÞ. Ôá áöåíôéêÜ ïöåßëïõí üëï ôï ìéóèü ü÷é ìüíï ãéá
óõãêåêñéìÝíç ðïóüôçôá åñãáóßáò, áëëÜ ãéá üëï ôï ÷ñüíï ðïõ ìáò Ý÷ïõí óôç äéÜèåóÞ ôïõò, áöïý
ìðïñïýí áíÜ ðÜóá óôéãìÞ íá ìáò áíáèÝóïõí äïõëåéÜ. Ìå ôçí êáèéÝñùóç ôçò ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò, ôá
áöåíôéêÜ êáôáñãïýí åí ìÝñåé áõôü ðïõ èåùñïýí «ìç ðáñáãùãéêü ÷ñüíï åñãáóßáò». Êáé ðñïóðáèïýí
íá ôï ðÜíå áêüìá ðéï ìáêñéÜ. Íá ìáò Ý÷ïõí óôç äéÜèåóÞ ôïõò ó÷åäüí üëç ôç ìÝñá, áëëÜ íá ìáò
ðëçñþíïõí ìüíï ôéò þñåò ðïõ ðñáãìáôéêÜ äïõëåýïõìå! Áõôü, ðáñüëï ðïõ åßíáé ðáñÜíïìï
(åðéôñÝðåôáé ç áðáó÷üëçóÞ ìáò ìüíï ìßá öïñÜ ôç ìÝñá), åöÜñìïóå ãéá ëßãï ôï Carrefour óôç
Èåóóáëïíßêç: ðñïóÝëáâå åñãáæüìåíïõò ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò ãéá 4 þñåò ôçí çìÝñá. Ïé 4 áõôÝò þñåò
äåí Þôáí óõíå÷üìåíåò. Ïé åñãáæüìåíïé áðáó÷ïëïýíôáí ãéá 2 þñåò áñ÷éêÜ, óôç óõíÝ÷åéá ðáñÝìåíáí
õðï÷ñåùôéêÜ Üëëåò 2 þñåò óôï åóôéáôüñéï êáé åðÝóôñåöáí óôá ðüóôá ôïõò ãéá 2 áêüìá þñåò. ÄçëáäÞ,
åíþ Ýðñåðå íá ðëçñþíïíôáé ãéá 6 þñåò åñãáóßáò, Ýðáéñíáí ÷ñÞìáôá ìüíï ãéá ôéò 4. Åííïåßôáé üôé ðïëëÝò
öïñÝò ôïõò öþíáæáí íá äïõëÝøïõí óôï äßùñï ôçò «áíÜðáõóçò», ÷ùñßò íá ôïõò ðëçñþíïõí ãéá áõôüí
ôïí åðéðëÝïí ÷ñüíï. ÌåôÜ áðü êéíçôïðïéÞóåéò ôïõ óõëëüãïõ åìðïñïûðáëëÞëùí, óôáìÜôçóå áõôÞ ç
ôáêôéêÞ.
Ç ëïãéêÞ ðïõ ðñïóðáèïýí íá åðéâÜëëïõí ôá áöåíôéêÜ, üôé ìáò ïöåßëïõí ìéóèïýò ìüíï ãéá ôçí
«ðïóüôçôá ðñáãìáôéêÞò åñãáóßáò», ïäçãåß óôçí áðáó÷üëçóç ìå óõìâÜóåéò óõãêåêñéìÝíïõ Ýñãïõ, óôç
äïõëåéÜ ìå ôï êïììÜôé, êáé áêüìá ðáñáðÝñá, óôçí êáôÜñãçóç ôùí áìïéâþí ôïõ ÷ñüíïõ Üäåéáò, óôçí
êáôÜñãçóç ôùí åðéäïìÜôùí Üäåéáò êáé ôùí äþñùí ôùí ãéïñôþí, óôç ìç ðëçñùìÞ ôùí çìåñþí
áóèÝíåéáò êëð.

ÁóöÜëéóç êáé Ýíóçìá óôç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç

Ïé ìåñéêÜ áðáó÷ïëïýìåíïé áóöáëßæïíôáé õðï÷ñåùôéêÜ óôï ÉÊÁ êáé ïé åéóöïñÝò åßíáé

áíÜëïãåò ôçò ìçíéáßáò áìïéâÞò.
Ôá Ýíóçìá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôç ìåñéêÞ áðáó÷üëçóç åîáñôþíôáé áðü ôï ýøïò ôïõ
çìåñïìéóèßïõ:
á) Ïé áìåéâüìåíïé ìå çìåñïìßóèéï ßóï Þ ìéêñüôåñï áðü ôçí 1ç åéäéêÞ áóöáëéóôéêÞ êëÜóç ôçò
ìåñéêÞò áðáó÷üëçóçò (ôï ýøïò ôçò ôï ïñßæåé êÜèå ÷ñüíï ôï ÉÊÁ, ôþñá åßíáé ôï çìåñïìßóèéï
ìåôáîý 0 êáé 7,07 €), áíáãíùñßæïõí óôçí áóöÜëéóç üëåò ôéò çìÝñåò åñãáóßáò ðïõ
ðñáãìáôïðïéïýí óå êÜèå ìéóèïëïãéêÞ ðåñßïäï, ÷ùñßò êáíÝíá ÷ñïíéêü ðåñéïñéóìü. Åäþ
Ý÷ïõí áíÜëïãç åöáñìïãÞ ïé äéáôÜîåéò ôçò áóöÜëéóçò ãéá ðåíèÞìåñç åâäïìÜäá. ¸ôóé ïé
åñãáæüìåíïé åðß ôñåéò çìÝñåò ôçí åâäïìÜäá êáé ðÜíù áíáãíùñßæïõí óôçí áóöÜëéóç ìßá ìÝñá
åðß ðëÝïí, åíþ áíôßèåôá üóïé åñãÜæïíôáé ìÝ÷ñé 2 ìÝñåò ôçí âäïìÜäá áíáãíùñßæïõí óôçí
áóöÜëéóç üóåò ìÝñåò ðñáãìáôéêÜ åñãÜæïíôáé. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ï õðïëïãéóìüò ôùí
åéóöïñþí ãßíåôáé ðÜíù óôï ðïóü ôçò 1çò åéäéêÞò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò. ÄçëáäÞ áí
ðáßñíïõìå 5 € ôç ìÝñá, ïé êñáôÞóåéò èá ãßíïõí óá íá ðáßñíáìå 7,07.

30
â) Ãéá ôïõò áìåéâüìåíïõò ìå çìåñïìßóèéï ìåãáëýôåñï áðü ôçí 1ç åéäéêÞ áóöáëéóôéêÞ êëÜóç
(7,07 €) êáé ìéêñüôåñï áðü ôçí 1ç áóöáëéóôéêÞ êëÜóç (9,36 €) áíáãíùñßæïíôáé ôüóåò çìÝñåò
åñãáóßáò ôï ìÞíá, üóåò ðñïêýðôïõí áðü ôç äéáßñåóç ôïõ óõíïëéêïý ðïóïý ôùí ìçíéáßùí
áðïäï÷þí ôïõò, ìå ôï ôåêìáñôü çìåñïìßóèéï ôçò 1çò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò êáé åö´ üóïí
áõôÝò äåí õðåñâáßíïõí ôéò 25 ôï ìÞíá. Ôï êëÜóìá ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôç äéáßñåóç, èåùñåßôáé
ùò ïëüêëçñç çìÝñá åñãáóßáò. Áí ç åðé÷åßñçóç åöáñìüæåé ðåíèÞìåñï, äåí ìðïñåß íá
áíáãíùñéóèïýí ðåñéóóüôåñåò áðü 21 Þ 22 ìÝñåò åñãáóßáò ôï ìÞíá. ¸óôù ãéá ðáñÜäåéãìá,
åñãáæüìåíïò åðß 2þñåò êÜèå ìÝñá, ìå áìïéâÞ 170 åõñþ ôï ìÞíá. Äéáéñïýìå ôá 170 åõñþ ìå
ôá 9,36 åõñþ ôçò 1çò áóöáëéóôéêÞ êëÜóçò = 18,16. Ïé çìÝñåò áóöÜëéóçò èá åßíáé 18 êáé 1
çìÝñá ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôï êëÜóìá, óýíïëï 19 çìÝñåò áóöÜëéóçò.
ã) Óôçí áðáó÷üëçóç ãéá ïñéóìÝíåò ìüíï ìÝñåò ôç âäïìÜäá åðß 8ùñï (åê ðåñéôñïðÞò
åñãáóßá), óõãêñßíïõìå êáé ðÜëé ôï çìåñïìßóèéï ìå ôï ôåêìáñôü çìåñïìßóèéï ôçò 1çò
áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò êáé Ýôóé: 1) üôáí ï çìåñÞóéïò ìéóèüò åßíáé ßóïò Þ ìåãáëýôåñïò áðü ôï
ðïóü ôïõ ôåêìáñôïý çìåñïìéóèßïõ ôçò 1çò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò, ôüôå áíáãíùñßæïíôáé óôïí
áóöáëéóìÝíï ôüóåò çìÝñåò üóåò ðñáãìáôéêÜ åñãÜæåôáé, 2) áí ï çìåñÞóéïò ìéóèüò åßíáé
ìéêñüôåñïò áðü ôï ðïóü ôïõ ôåêìáñôïý çìåñïìéóèßïõ ôçò 1çò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò, ôüôå
áíáãíùñßæïíôáé üóåò ìÝñåò ðñïêýðôïõí áðü ôç äéáßñåóç ôïõ ìçíéáßïõ ðïóïý ìå ôï ôåêìáñôü
çìåñïìßóèéï ôçò 1çò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò.

Åñãáóßá ôéò ÊõñéáêÝò êáé ôéò õðï÷ñåùôéêÝò áñãßåò

ÊáôÜ ôéò ÊõñéáêÝò êáé ôéò õðï÷ñåùôéêÝò çìÝñåò áñãßáò, áðáãïñåýåôáé êÜèå åñãáóßá, åêôüò
áðü óõãêåêñéìÝíá åðáããÝëìáôá, ìåôáîý ôùí ïðïßùí åßíáé ôá åóôéáôüñéá, ôá êáöåíåßá êáé
ìðáñ, ôá âåíæéíÜäéêá, ôá ðÜñêéíãê êáé ôá âïõëêáíéæáôÝñ, ç âéïìç÷áíßá ôçò äéáóêÝäáóçò
ãåíéêÜ, ïé êÜâåò, ïé âéïìç÷áíßåò ðïõ äïõëåýïõí üëï ôï 24ùñï óå ôñåéò âÜñäéåò, ïé åñãÜôåò
óôç ãåùñãßá êáé ôçí áëéåßá, ïé ïéêéáêïß âïçèïß êëð. Óôéò ðåñéðôþóåéò áõôÝò: á) ç áíÜðáõóç
ìåôáöÝñåôáé óå Üëëç ìÝñá ôçò åâäïìÜäáò. â) Ðëçñþíïíôáé ïé þñåò åñãáóßáò êáé äßíåôáé
ðñïóáýîçóç êáôÜ 75% ü÷é óôç óõìöùíçìÝíç ùñéáßá áìïéâÞ, áëëÜ óôï íüìéìï ùñïìßóèéï.
Áõôü óçìáßíåé üôé áí ôá ÷ñÞìáôá ðïõ ðáßñíïõìå åßíáé ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ ðïõ ïñßæåé ç
ó÷åôéêÞ óõëëïãéêÞ óýìâáóç, ç ðñïóáýîçóç èá ãßíåé óôïí ðñïâëåðüìåíï áðü ôç óýìâáóç
ìéóèü êáé ü÷é ó’ áõôüí ðïõ ðáßñíïõìå.
Ãéá üëá ôá õðüëïéðá åðáããÝëìáôá åßíáé ðáñÜíïìç ç äïõëåéÜ ôéò ÊõñéáêÝò Þ ôéò áñãßåò, áí äåí
Ý÷åé äïèåß Üäåéá áðü ôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò. Êáé ôüôå ðñÝðåé: á) íá ðëçñùèïýí êáíïíéêÜ
ïé åðéðëÝïí þñåò åñãáóßáò, â) åðß ðëÝïí íá äïèåß ðñïóáýîçóç 75% ü÷é óôç óõíçèéóìÝíç
áìïéâÞ, áëëÜ óôï íüìéìï ùñïìßóèéï êáé ã) áí ç åñãáóßá åßíáé Ýùò 5 þñåò, ôüôå ðñÝðåé
ïðùóäÞðïôå ìÝóá óå åñãÜóéìç ìÝñá ôçò áìÝóùò åðüìåíçò åâäïìÜäáò äïèåß ñåðü ãéá ôïí
áñéèìü ùñþí åñãáóßáò ôç ìÝñá áíÜðáõóçò, áí ç ðáñÜíïìç åñãáóßá åßíáé ðÜíù áðü 5 þñåò,
äéêáéïýìáóôå óõìðëçñùìáôéêÜ ìéá ïëüêëçñç åñãÜóéìç ìÝñá áíÜðáõóçò ìÝóá óôçí
åñ÷üìåíç åâäïìÜäá.
ä) Áí äåí äïèïýí áõôÝò ïé óõìðëçñùìáôéêÝò þñåò áíÜðáõóçò, äéêáéïýìáóôå íá æçôÞóïõìå
÷ñçìáôéêÞ áðïæçìßùóç ãéá çèéêÞ âëÜâç, áëëÜ ìüíï óôçí ðåñßðôùóç ðïõ áðïäåßîïõìå üôé
åîáíáãêáóôÞêáìå íá äïõëÝøïõìå, ìå áðåéëÞ áðüëõóçò ãéá ðáñÜäåéãìá. Áí åñãáóôÞêáìå
÷ùñßò äéáìáñôõñßåò, áêüìá êáé ï íüìïò áíáãíùñßæåé üôé åßìáóôå Üîéïé ôçò ôý÷çò ìáò.

31
 Ãéá ôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ åöáñìüæåôáé õðï÷ñåùôéêÜ ðåíèÞìåñï (âéïìç÷áíßåò ìå ðÜíù áðü 50
Üôïìá, åìðïñéêÜ ìáãáæéÜ, ìåãÜëá îåíïäï÷åßá), áíôßóôïé÷åò ñõèìßóåéò éó÷ýïõí ãéá ôçí åñãáóßá
ôï ÓÜââáôï. Óå êÜèå Üëëç êáôçãïñßá åðé÷åéñÞóåùí, ç óáââáôéÜôéêç äïõëåéÜ åßíáé áðëÞ
õðåñåñãáóßá Þ õðåñùñßá áí ïé þñåò åñãáóßáò ôçò åâäïìÜäáò õðåñâáßíïõí ôéò 40.

ÇìÝñåò áñãßáò

Ïé çìÝñåò õðï÷ñåùôéêÞò áñãßáò åßíáé: á) ç 25ç Ìáñôßïõ, â) ç ÄåõôÝñá ôïõ ÐÜó÷á ã) ç 15ç
Áõãïýóôïõ, ä) ç 25ç Äåêåìâñßïõ êáé å) ç ÐñùôïìáãéÜ. Óáí çìÝñá ðñïáéñåôéêÞò áñãßáò, êáôÜ
ôçí êñßóç ôïõ åñãïäüôç, ïñßæåôáé ç 28ç Ïêôùâñßïõ. Ç áìïéâÞ ãéá áðáó÷üëçóç ôçò çìÝñåò
áõôÝò åßíáé áíôßóôïé÷ç ìå áõôÞí ôçò ÊõñéáêÞò. Áí äåí äïõëÝøåé ç åðé÷åßñçóç, ïé åñãáæüìåíïé
ðëçñþíïíôáé êáíïíéêÜ. Áí ç õðï÷ñåùôéêÞ áñãßá óõìðÝóåé ìå ÊõñéáêÞ, ïðïéáäÞðïôå Üëëç
ìÝñá áíÜðáõóçò, äéÜóôçìá êáíïíéêÞò Üäåéáò, ôüôå ïé åñãáæüìåíïé ìå çìåñïìßóèéï ôï
ðëçñþíïíôáé êáíïíéêÜ (åðéðëÝïí ôùí áðïäï÷þí ôçò Üäåéáò). Äåí ðëçñþíåôáé ç õðï÷ñåùôéêÞ
áñãßá áí óõìðÝóåé ìå ìÝñá áðåñãßáò.
Êáô´ Ýèéìï áñãßåò åßíáé ç ÊáèáñÞ ÄåõôÝñá, ôá Öþôá, ç Ðñùôï÷ñïíéÜ, ç 26ç Äåêåìâñßïõ, ç
ÌåãÜëç ÐáñáóêåõÞ êáé ïñéóìÝíåò ôïðéêÝò ãéïñôÝò. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äåí ëåéôïõñãÞóåé ç
åðé÷åßñçóç äåí ïöåßëåôáé ôßðïôá óôïõò åñãáæüìåíïõò, áí åßíáé çìåñïìßóèéïé. Áí
ëåéôïõñãÞóåé, ç áìïéâÞ ðïõ äßíåôáé äåí Ý÷åé ðñïóáõîÞóåéò.
Áí êÜðïéá óõëëïãéêÞ óýìâáóç, åðé÷åéñçóéáêÞ óõíÞèåéá Þ åóùôåñéêüò êáíïíéóìüò
êáôï÷õñþíåé êÜðïéá êáô’ Ýèéìï áñãßá, ïé åñãáæüìåíïé ìå çìåñïìßóèéï äåí ôï ðëçñþíïíôáé,
åíþ ïé åñãáæüìåíïé ìå ìéóèü ðëçñþíïíôáé êáíïíéêÜ ãéá ôçí çìÝñá áõôÞ. Áí Ýêôáêôá
ëåéôïõñãÞóåé ôç ìÝñá ôçò êáô´ Ýèéìï áñãßáò ìéá åðé÷åßñçóç, ïé åñãáæüìåíïé ìå çìåñïìßóèéï
ðëçñþíïíôáé ÷ùñßò ðñïóáõîÞóåéò, åíþ ïé åñãáæüìåíïé ìå ìéóèü ðáßñíïõí Ýíá åðéðëÝïí
ìåñïêÜìáôï (26 áíôß ãéá 25 ôï óõãêåêñéìÝíï ìÞíá).

Íõ÷ôåñéíÞ åñãáóßá

Íõ÷ôåñéíÞ èåùñåßôáé ç åñãáóßá ìåôáîý ôùí ùñþí 10 ôï âñÜäõ êáé 6 ôï ðñùß. Óôéò íõ÷ôåñéíÝò
þñåò ìðïñïýí íá ðñáãìáôïðïéçèïýí üëåò ïé þñåò åñãáóßáò Þ Ýíá ìüíï ìÝñïò ôïõò. ÊáôÜ ôéò
þñåò áõôÝò ïé åñãáæüìåíïé áìåßâïíôáé ìå ôéò êáíïíéêÝò áðïäï÷Ýò ôïõò, óôéò ïðïßåò üìùò
ãßíåôáé ðñïóáýîçóç êáôÜ 25% óôï ìéóèü ðïõ ïñßæåé ç ó÷åôéêÞ óõëëïãéêÞ óýìâáóç (íüìéìïò
ìéóèüò). ÅéäéêÜ ãéá ôïõò óåñâéôüñïõò, ç ðñïóáýîçóç êáôÜ 25% õðïëïãßæåôáé ðÜíù óôï
êáôþôåñï çìåñïìßóèéï åñãáôïôå÷íßôç.
Áí ç ðáñï÷Þ ôçò íõ÷ôåñéíÞò åñãáóßáò óõìðÝóåé ìå ÊõñéáêÞ Þ õðï÷ñåùôéêÞ áñãßá,
êáôáâÜëëåôáé åðß ðëÝïí ôçò ðñïóáýîçóçò 25% êáé ç ðñïóáýîçóç 75% óôï íüìéìï ìéóèü
(áèñïéóôéêÜ ðñïóáýîçóç 100%).
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðñáãìáôïðïéçèïýí õðåñùñßåò ôéò ÊõñéáêÝò êáé õðï÷ñåùôéêÝò áñãßåò,
Þ êáôÜ ôç íõ÷ôåñéíÞ åñãáóßá, ãéá íá õðïëïãßóïõìå ôï ùñïìßóèéï ôçò õðåñùñßáò, ðñþôá
ðñïóáõîÜíïõìå ôï êáíïíéêü ùñïìßóèéï êáôÜ 75 Þ 25% áíôßóôïé÷á êáé ôï ðïóü ðïõ èá
ðñïêýøåé ôï ðñïóáõîÜíïõìå êáôÜ 25% (õðåñåñãáóßá) Þ 50% (íüìéìç õðåñùñßá) Þ 100%
(ðáñÜíïìç õðåñùñßá).

ÊáíÝíáò äåí ìðïñåß íá ìáò õðï÷ñåþóåé íá äïõëÝøïõìå õðåñùñßåò ðïõ åßíáé ðáñÜíïìåò, ÊõñéáêÝò êáé
áñãßåò üôáí äåí Ý÷åé æçôçèåß Üäåéá áðü ôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò. Äåí ðñÝðåé íá îå÷íÜìå üôé ç åðéðëÝïí
äïõëåéÜ ìáò äéåõêïëýíåé áöÜíôáóôá ôá áöåíôéêÜ ðïõ äåí äçìéïõñãïýí ôéò èÝóåéò åñãáóßáò ðïõ
32
÷ñåéÜæïíôáé (äåí åßíáé ïé îÝíïé ðïõ ðáßñíïõí ôéò äïõëåéÝò…). Áí üìùò ïé óõó÷åôéóìïß óôç äïõëåéÜ åßíáé
åéò âÜñïò ìáò êáé ìéá áðüëõóç èá ìáò êüóôéæå áêñéâÜ, ðñÝðåé ôïõëÜ÷éóôïí íá äéåêäéêïýìå ôéò
ðñïóáõîÞóåéò ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôçí ðáñÜíïìç áðáó÷üëçóç. Áí áõôÝò äåí äßíïíôáé, ôï ÷ñïíéêü
ðåñéèþñéï ãéá íá ôéò äéåêäéêÞóïõìå äéêáóôéêÜ åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëï. Áò åîáóöáëßæïõìå ôïõëÜ÷éóôïí
Ýãêõñá óôïé÷åßá ãéá ôçí áðüäåéîç ôçò ðáñÜíïìçò áðáó÷üëçóÞò ìáò. Êáé ìçí îå÷íÜìå: ÊÜèå åñãïäüôçò
ðïõ ðáñáâáßíåé ôçí åñãáôéêÞ íïìïèåóßá óôá èÝìáôá ôùí ÷ñïíéêþí ïñßùí åñãáóßáò, ôïõ ýøïõò ôçò
áìïéâÞò êáé ôçò áóöÜëåéáò ôçò åñãáóßáò, ôéìùñåßôáé ìå ðïéíÞ öõëÜêéóçò ôïõëÜ÷éóôïí 6 ìçíþí êáé
÷ñçìáôéêÜ ðñüóôéìá.

ÔáêôéêÝò áðïäï÷Ýò

ËÝãïíôáò ôáêôéêÝò áðïäï÷Ýò åííïïýìå ôï âáóéêü ìéóèü Þ çìåñïìßóèéï, üëá ôá åðéäüìáôá,

êáèþò êáé êÜèå Üëëç ðáñï÷Þ óå ÷ñÞìá Þ óå åßäïò ðïõ äßíåé ï åñãïäüôçò óå óôáèåñÞ êáé
ìüíéìç âÜóç. Óôçí Ýííïéá ôùí ôáêôéêþí áðïäï÷þí ðåñéëáìâÜíïíôáé ï óõìâáôéêüò Þ ï
íüìéìïò ìçíéáßïò ìéóèüò Þ çìåñïìßóèéï, êáé ïðïéáäÞðïôå Üëëç ðáñï÷Þ óå ÷ñÞìá Þ óå åßäïò
(ë.÷. ôñïöÞ, êáôïéêßá), åö’ üóïí êáôáâÜëëåôáé áðü ôïí åñãïäüôç óáí áíôÜëëáãìá ôçò
ðáñå÷üìåíçò áðü ôïí ìéóèùôü åñãáóßáò, ôáêôéêÜ êÜèå ìÞíá Þ êáô’ åðáíÜëçøç ðåñéïäéêÜ óå
ïñéóìÝíá äéáóôÞìáôá ôïõ ÷ñüíïõ. ÐáñÜëëçëá Ý÷ïõí êñéèåß (ìå äéÜöïñåò äéêáóôéêÝò
áðïöÜóåéò), üôé áðïôåëïýí ôáêôéêÝò áðïäï÷Ýò êáé ôá åîÞò:
Ôï åðßäïìá áäåßáò. Ç áìïéâÞ ãéá åñãáóßá ôçí ÊõñéáêÞ êáé óå åîáéñÝóéìåò ãéïñôÝò Þ óå
íõêôåñéíÝò þñåò, åö’ üóïí ç áðáó÷üëçóç åßíáé ôáêôéêÞ êáé íüìéìç. Ç áîßá ôïõ ÷ïñçãïýìåíïõ
ãÜëáôïò çìåñçóßùò. Ôá bonus ðïõ äßíïíôáé áðü ôïí åñãïäüôç ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
Ôá öéëïäùñÞìáôá ðïõ äßíïíôáé óôïõò ìéóèùôïýò áðü ôñßôïõò. Ôá ïäïéðïñéêÜ Ýîïäá, üôáí
äåí åîáñôþíôáé áðü ôçí ðñáãìáôïðïßçóç õðçñåóéáêþí ìåôáêéíÞóåùí, äåí õðüêåéíôáé óå
áðüäïóç ëïãáñéáóìïý êáé äåí äéáêüðôïíôáé êáôÜ ôçí äéÜñêåéá áóèÝíåéáò Þ Üäåéáò. Ç áìïéâÞ
ôçò íüìéìçò õðåñùñßáò, åö’ üóïí ðáñÝ÷åôáé ôáêôéêÜ. Ç áìïéâÞ áðü ðñïìÞèåéåò. Ôï åðßäïìá
ìç áðïõóßáò (ôáêôéêüôçôáò). Ôï åðßäïìá êáôïéêßáò. Ôï åðßäïìá éóïëïãéóìïý, åö’ üóïí
êáôáâÜëëåôáé ôáêôéêÜ êÜèå ÷ñüíï.

×ñüíïò êáé ôñüðïò ðëçñùìÞò ìéóèïý

Ï ìçíéáßïò ìéóèüò ðñÝðåé íá ðëçñþíåôáé ìüíï óôïí ôüðï åñãáóßáò, óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá ìÝóá óôç äéÜñêåéá ôïõ ìÞíá (áíÜ åâäïìÜäá, äåêáðåíèÞìåñï Þ ìçíéáßá) êáé
ðÜíôùò ìå ôç ëÞîç ôùí åñãÜóéìùí çìåñþí ôïõ ìÞíá ðñÝðåé íá åîïöëåßôáé ôï óýíïëï ôïõ
ðïóïý. Ï åñãïäüôçò õðï÷ñåþíåôáé íá äþóåé êáé ìçíéáßï åêêáèáñéóôéêü óçìåßùìá

33
 ìéóèïäïóßáò óôïí åñãáæüìåíï, üðïõ ãßíåôáé áíÜëõóç ôïõ óõíüëïõ ôùí áðïäï÷þí êáé
êñáôÞóåùí. Ôï óçìåßùìá áõôü õðïãñÜöåôáé áðü ôïí åñãáæüìåíï êáé áí äåí Ý÷ïõí
êáôáâëçèåß üëåò ïé áìïéâÝò ôïõ ìÞíá, êáëü åßíáé íá õðïãñÜöåôáé ìå ôç óçìåßùóç ôçò
«åðéöýëáîçò ðáíôüò íüìéìïõ äéêáéþìáôïò», ãéá íá ìðïñïýí íá äéåêäéêçèïýí óôç óõíÝ÷åéá
ôá ÷ñùóôïýìåíá ðéï ôåêìçñéùìÝíá.

ÊáèõóôÝñçóç ðëçñùìÞò ìéóèïý – Åðßó÷åóç åñãáóßáò

Ï åñãïäüôçò, êáèþò êáé êÜèå äéåõèõíôÞò Þ åêðñüóùðïò ôçò åðé÷åßñçóçò ðïõ äåí êáôáâÜëëåé
ìÝóá óôïí ðñïâëåðüìåíï ÷ñüíï ôéò áðïäï÷Ýò ôùí åñãáæïìÝíùí ôéìùñåßôáé ìå öõëÜêéóç ùò
6 ìçíþí êáé ÷ñçìáôéêÞ ðïéíÞ (ðïóü ìåôáîý 25 êáé 50% ôùí ÷ñùóôïýìåíùí). Ìðïñïýìå
ðáñÜëëçëá íá äéåêäéêÞóïõìå ôçí ðëçñùìÞ ôùí äåäïõëåõìÝíùí. Ôï áäßêçìá åßíáé
áõôüöùñï, áí ãßíåé ç ìÞíõóç óôï ÷ñüíï ðïõ Ýðñåðå íá ðëçñùèåß ï ìéóèüò, êáôÜ ôç
óõìöùíßá Þ ôçí óõíÞèåéá ôçò åðé÷åßñçóçò (çìÝñá ìéóèïäïóßáò). ÌÞíõóç ìðïñïýí íá
õðïâÜëëïõí ï åñãáæüìåíïò Þ ç óõíäéêáëéóôéêÞ ôïõ ïñãÜíùóç Þ ç áñìüäéá Åðéèåþñçóç
Åñãáóßáò. Åêôüò áðü ôéò ðïéíéêÝò êõñþóåéò ï åñãïäüôçò èåùñåßôáé “õðåñÞìåñïò” óå
ðåñßðôùóç ðïõ êáèõóôåñåß ôçí ðëçñùìÞ ôùí áðïäï÷þí. ¸ôóé, ìðïñïýìå íá æçôÞóïõìå
(óõíÞèùò äéêáóôéêÜ Þ ìå åðÝìâáóç ôçò åðéèåþñçóçò åñãáóßáò) ôçí ðëçñùìÞ ôüêùí
«õðåñçìåñßáò» ãéá ôéò êáèõóôåñïýìåíåò áðïäï÷Ýò.
ÃåíéêÜ, ç íïìïèåóßá óôçí ðåñßðôùóç êáèõóôÝñçóçò ðëçñùìÞò ôïõ ðëÞñç ìéóèïý, ôùí
åðéäïìÜôùí êáé ôùí äþñùí, äßíåé åðéðëÝïí ôçò ìÞíõóçò êáé ôç äõíáôüôçôá íá áóêÞóïõìå ôï
äéêáßùìá ôçò åðßó÷åóçò åñãáóßáò. Ìðïñïýìå íá ôï êÜíïõìå üôáí ôá áöåíôéêÜ êáèõóôåñïýí
ãéá óçìáíôéêü ÷ñüíï ôçí ðëçñùìÞ ôïõ ìéóèïý. Äçëþíïõìå äçëáäÞ ñçôÜ êáé óáöþò üôé
äéáêüðôïõìå ôçí åñãáóßá ìáò ìÝ÷ñé íá ðëçñùèïýìå ôéò êáèõóôåñïýìåíåò áðïäï÷Ýò. Óôçí
ðåñßðôùóç áõôÞ ï åñãïäüôçò ÷áñáêôçñßæåôáé óáí «õðåñÞìåñïò», äçëáäÞ õðï÷ñåþíåôáé íá
ðëçñþóåé êáíïíéêÜ üëåò ôéò áðïäï÷Ýò ãéá üóï äéÜóôçìá äéáñêåß ç åðßó÷åóç åñãáóßáò. ÊáôÜ
ôï ÷ñüíï ôçò åðßó÷åóçò êáé õðåñçìåñßáò ôïõ åñãïäüôç ìðïñïýìå íá äïõëÝøïõìå áëëïý ãéá
íá ìðïñïýìå íá êáëýøïõìå ôéò áíÜãêåò ìáò, áëëÜ ìüëéò ï åñãïäüôçò ìáò åîïöëÞóåé ôá
÷ñùóôïýìåíá (óõí ôïõò ôüêïõò õðåñçìåñßáò) ðñÝðåé íá åðéóôñÝøïõìå óôç äïõëåéÜ,
äéáöïñåôéêÜ èåùñåßôáé üôé ðáñáéôçèÞêáìå. Åðßó÷åóç åñãáóßáò ìðïñïýìå íá êÜíïõìå êáé ãéá
ôç ëÞøç ìÝôñùí õãéåéíÞò êáé áóöÜëåéáò óôï ÷þñï åñãáóßáò, ãéá íá ðÜñïõìå ôçí åôÞóéá Üäåéá
üôáí ôï áöåíôéêü äå èÝëåé íá ìáò ôç äþóåé ìÝóá óôï ÷ñüíï, ãéá ôç äéåêäßêçóç ôçò
åâäïìáäéáßáò áíÜðáõóçò, ãéá ôçí åðáíáöïñÜ ôùí áñ÷éêþí üñùí åñãáóßáò óå ðåñßðôùóç
âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò.
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ åêôéìÞóïõìå üôé ç åðßó÷åóç èá äéáñêÝóåé áñêåôÜ, ìðïñïýìå íá êÜíïõìå
áßôçóç ãéá åðßäïìá áíåñãßáò.
Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò åðßó÷åóçò åñãáóßáò, ôá áöåíôéêÜ Ý÷ïõí áíôåðéôåèåß åßôå èåùñþíôáò ôéò
ìÝñåò áðïõóßáò ìáò óáí ðáñáßôçóç áðü ôç äïõëåéÜ, åßôå ðñï÷ùñþíôáò óå áðïëýóåéò. Óå
áñêåôÝò ðåñéðôþóåéò ðïõ åñãáæüìåíïé êáôÝöõãáí óå äéêáóôÞñéá ãéá íá êçñýîïõí ðáñÜíïìç
ôçí áðüëõóç Þ ôïí éó÷õñéóìü ôçò ðáñáßôçóçò, ôá äéêáóôÞñéá Ýêñéíáí üôé äåí Þôáí óçìáíôéêïß
ïé ëüãïé ðïõ åñãáæüìåíïé ðñï÷þñçóáí óå åðßó÷åóç åñãáóßáò êáé åðéêýñùóáí ôïõò
éó÷õñéóìïýò ôùí áöåíôéêþí. Ïé äéêáóôÝò ãéá ðáñÜäåéãìá, ðïõ åßíáé óôçí ßäéá ðëåõñÜ ìå ôá
áöåíôéêÜ, êÜíïõí üôé äåí êáôáëáâáßíïõí üôé áí êáèõóôåñÞóåé ìéá âäïìÜäá ç ðëçñùìÞ ôïõ
ìéóèïý, èá êáèõóôåñÞóïõìå íá ðëçñþóïõìå ôï íïßêé, ìå áíïé÷ôü ôï åíäå÷üìåíï ôçò Ýîùóçò.

34
Ãéá ôïõò ëüãïõò áõôïýò, üôáí áðïöáóßóïõìå íá ðñï÷ùñÞóïõìå óå åðßó÷åóç, ðñÝðåé ç êáèõóôÝñçóç
íá åßíáé óõóôçìáôéêÞ êáé ìåãÜëç, íá äçëþóïõìå ôçí åðßó÷åóç åðßóçìá óôïí åñãïäüôç (êáëü åßíáé íá
äßíåôáé åîþäéêï, óå óõíåñãáóßá ìå äéêçãüñï, üðïõ èá áíáöÝñïíôáé áíáëõôéêÜ ïé ëüãïé ôçò åðßó÷åóçò)
êáé áí åßíáé äõíáôüí íá åîáóöáëßæïõìå óôïé÷åßá ãéá ôçí ïéêïíïìéêÞ êáôÜóôáóç ôçò åðé÷åßñçóçò
(óôïé÷åßá äçëáäÞ ðïõ íá áðïäåéêíýïõí üôé åíþ ç åðé÷åßñçóç Ý÷åé ñåõóôü, äåí ôï äéáèÝôåé ãéá ôçí
ðëçñùìÞ ôùí ìéóèþí, ãéá ðáñÜäåéãìá áíôßãñáöá áðïäåßîåùí ðëçñùìÞò ðñïìçèåõôþí Þ áíôßãñáöá
åðéôáãþí ðïõ åéóðñÜ÷ôçêáí).

Óå êáíÝíá óçìåßï ôçò åñãáôéêÞò íïìïèåóßáò äåí áíáöÝñåôáé üôé åßíáé Üêõñç ç áðüëõóç ðïõ
ãßíåôáé óôç äéÜñêåéá åðßó÷åóçò åñãáóßáò. ÕðÜñ÷åé üìùò êáé ç Ýííïéá ôçò êáôá÷ñçóôéêÞò
áðüëõóçò, ðïõ áí åðéêõñùèåß äéêáóôéêÜ éóïäõíáìåß ìå Üêõñç. ÔÝôïéá èåùñåßôáé ç áðüëõóç
ðïõ ãßíåôáé êáé ãéá ëüãïõò åêäßêçóçò ðñïò ôïí åñãáæüìåíï Üó÷åôïõò ìå ôïí ôñüðï åêôÝëåóçò
ôçò åñãáóßáò, äéåêäßêçóçò áðü ôïí åñãáæüìåíï êáèõóôåñïýìåíùí áðïäï÷þí, Þ ëüãù
äéêáóôéêÞò äéåêäßêçóçò ôùí áîéþóåþí ìáò.

Áí ëïéðüí åêôéìïýìå üôé èá ìáò áðïëýóïõí êáôÜ ôçí åðßó÷åóç åñãáóßáò, êáëü åßíáé íá åßìáóôå
ðñïåôïéìáóìÝíïé ãéá ôá äéêáóôÞñéá äéåêäéêþíôáò êáôá÷ñçóôéêÞ áðüëõóç, áöïý ðñþôá èá Ý÷ïõìå
êïéíïðïéÞóåé ìå åîþäéêï ôïõò ëüãïõò ôçò åðßó÷åóçò. Äåí èá Þôáí åðßóçò áíþöåëï áí ôçí çìÝñá ðïõ
Ýðñåðå íá ðëçñùèïýìå êÜíáìå êáé ôç ó÷åôéêÞ ìÞíõóç óôï áöåíôéêü (Üìåóá, ìçí îå÷íÜìå üôé èá
ðåñÜóåé áõôüöùñï).

Äþñá ãéïñôþí

ÊáôÜ ôéò ãéïñôÝò ôïõ ÐÜó÷á êáé ôùí ×ñéóôïõãÝííùí – ÍÝïõ ¸ôïõò, êáôáâÜëëïíôáé óå üëïõò
ôïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ áðáó÷ïëïýíôáé ìå ó÷Ýóç åîáñôçìÝíçò åñãáóßáò óå ïðïéïíäÞðïôå
åñãïäüôç, åðéðëÝïí áìïéâÝò ðïõ ïíïìÜæïíôáé Äþñá, åíþ óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ðñüêåéôáé ãéá
ìÝñïò ôùí ôáêôéêþí áðïäï÷þí ìáò ðïõ äåí åðéìåñßæåôáé óôïõò 12 ìÞíåò ôïõ ÷ñüíïõ, áëëÜ
åðéëÝ÷èçêå íá äßíåôáé ôéò ãéïñôÝò ãéá íá Ý÷ïõìå Üëëïèé íá êáôáíáëþíïõìå, äçëáäÞ íá
åðéóôñÝöïõìå ôá ëåöôÜ ðÜëé óôéò ôóÝðåò ôùí áöåíôéêþí êáé ïé äåßêôåò ôçò ïéêïíïìßáò êáé ôçò
áãïñÜò íá âåëôéþíïíôáé. Ïé áìïéâÝò áõôÝò ðñÝðåé íá ðëçñþíïíôáé ðÜíôá óå ÷ñÞìáôá êáé ðïôÝ
óå åßäïò. Ôá äþñá õðïëïãßæïíôáé ìå âÜóç ôéò
áðïäï÷Ýò ðïõ ðñáãìáôéêÜ êáôáâÜëëïíôáé
êáôÜ ôçí 10ç Äåêåìâñßïõ êÜèå ÷ñüíï ãéá ôï
äþñï ôùí ×ñéóôïõãÝííùí êáé ôçí 15ç çìÝñá
ðñéí ôï ÐÜó÷á ãéá ôï Äþñï ôïõ ÐÜó÷á. Óå
ðåñßðôùóç ðïõ ç åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç Ý÷åé
ëõèåß ðñéí áðü ôéò ðáñáðÜíù çìåñïìçíßåò ôá
äþñá åïñôþí õðïëïãßæïíôáé ìå âÜóç ôéò
áðïäï÷Ýò ðïõ êáôáâÜëëïíôáí ôçí çìÝñá
ðïõ ëýèçêå ç åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç. Óáí
êáôáâáëëüìåíïò ìéóèüò Þ çìåñïìßóèéï
íïåßôáé ôï óýíïëï ôùí ôáêôéêþí áðïäï÷þí ôïõ ìéóèùôïý.
á) Ôï Äþñï ×ñéóôïõãÝííùí åßíáé ßóï ìå Ýíá (1) ìçíéáßï ìéóèü ãéá üóïõò áìåßâïíôáé ìå
ìéóèü êáé ìå åßêïóé ðÝíôå (25) çìåñïìßóèéá ãéá üóïõò áìåßâïíôáé ìå çìåñïìßóèéï. ÐëÞñåò
äþñï ×ñéóôïõãÝííùí äéêáéïýíôáé üóïé áðáó÷ïëÞèçêáí óõíå÷þò áðü ôçí 1ç ÌáÀïõ Ýùò ôçí
31ç Äåêåìâñßïõ ôïõ Ýôïõò. Áí ç áðáó÷üëçóç áõôü ôï äéÜóôçìá åßíáé ëéãüôåñç, ôï äþñï åßíáé

35
 ßóï ìå 2/25 ôïõ ìçíéáßïõ ìéóèïý Þ (2) çìåñïìßóèéá, áíÜëïãá ìå ôï óõìöùíçìÝíï ôñüðï
áìïéâÞò, ãéá êÜèå äåêáåííéÜ ìÝñåò (19) ÷ñïíéêü äéÜóôçìá äéÜñêåéáò ôçò åñãáóéáêÞò ó÷Ýóçò.
Ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìéêñüôåñï ôïõ 19çìÝñïõ êáôáâÜëëåôáé áíÜëïãï êëÜóìá. Ôï Äþñï
×ñéóôïõãÝííùí ðñÝðåé íá ðëçñþíåôáé ôï áñãüôåñï ùò ôçí 21ç Äåêåìâñßïõ.
â) Ôï Äþñï ÐÜó÷á åßíáé ßóï ìå ìéóü (1/2) ìçíéáßï ìéóèü ãéá üóïõò áìåßâïíôáé ìå ìéóèü êáé
ìå äÝêá ðÝíôå (15) çìåñïìßóèéá ãéá üóïõò áìåßâïíôáé ìå çìåñïìßóèéï. ÐëÞñåò äþñï ÐÜó÷á
äéêáéïýíôáé üóïé áðáó÷ïëÞèçêáí äéáñêþò áðü ôçí 1ç Éáíïõáñßïõ Ýùò ôéò 30 Áðñéëßïõ, åíþ
óå ðåñßðôùóç ìéêñüôåñçò äéÜñêåéáò åñãáóßáò ïé åñãáæüìåíïé ìå ìéóèü èá ðëçñùèïýí ãéá
êÜèå ìÞíá åñãáóßáò ôï 1/15 ôïõ ìéóïý ìçíéáßïõ ìéóèïý Þ Ýíá çìåñïìßóèéï, áíÜëïãá ìå ôïí
óõìöùíçìÝíï ôñüðï áìïéâÞò, ãéá êÜèå 8 çìÝñåò ÷ñïíéêü äéÜóôçìá äéáñêåßáò ôçò åñãáóéáêÞò
ó÷Ýóçò. Ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìéêñüôåñï ôïõ 8çìÝñïõ, êáôáâÜëëåôáé áíÜëïãï êëÜóìá. Ôï
Äþñï ÐÜó÷á ðñÝðåé íá ðëçñþíåôáé ôï áñãüôåñï ìÝ÷ñé ôç ÌåãÜëç ÔåôÜñôç.

Óôá Äþñá ãéïñôþí óõíõðïëïãßæåôáé ï ÷ñüíïò ôçò õðï÷ñåùôéêÞò áðï÷Þò áðü ôçí åñãáóßá ôùí
ãõíáéêþí ðñéí êáé ìåôÜ ôïí ôïêåôü, ïé Üäåéåò ôùí óðïõäáóôþí ãéá óõììåôï÷Þ ôïõò óôéò
åîåôÜóåéò êáé ïé ìÝñåò áðïõóßáò ëüãù áóèÝíåéáò ðïõ äåí ðëçñþèçêáí áðü ôï ÉÊÁ.
Äåí õðïëïãßæïíôáé ïé ìÝñåò êáôÜ ôéò ïðïßåò ï ìéóèùôüò Ýëåéøå áäéêáéïëüãçôá Þ ëüãù Üäåéáò
÷ùñßò áðïäï÷Ýò, ï ÷ñüíïò ôçò óõíäéêáëéóôéêÞò Üäåéáò êáé ïé ìÝñåò áðåñãßáò Þ óôÜóçò
åñãáóßáò.
Äþñá ×ñéóôïõãÝííùí êáé ÐÜó÷á áíÜëïãá ìå ôï ÷ñüíï ðïõ äéÜñêåóå ç åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç,
äéêáéïýíôáé êáé ïé åñãáæüìåíïé ðïõ Ý÷ïõí áðï÷ùñÞóåé áðü ôçí åñãáóßá ôïõò ðñéí áðü ôéò
ðáñáðÜíù ãéïñôÝò åßôå ãéáôß áðïëýèçêáí, åßôå ãéáôß ðáñáéôÞèçêáí. Ïé ëïãéóôÝò êáé ïé
åðéèåùñÞóåéò åñãáóßáò Ý÷ïõí ðßíáêåò õðïëïãéóìïý Äþñïõ ÐÜó÷á - Äþñïõ ×ñéóôïõãÝííùí
ìå ôïõò áíôßóôïé÷ïõò óõíôåëåóôÝò (Çìåñïìéóèßïõ - Ìéóèïý) ãéá íá ìðïñïýìå íá
õðïëïãßæïõìå ôá áíôßóôïé÷á åðéäüìáôá, áíÜëïãá ìå ôç äéÜñêåéá ôçò ó÷Ýóçò åñãáóßáò ðïõ
åß÷áìå.

ÐáñáãñáöÝò óôéò ïéêïíïìéêÝò ìáò áîéþóåéò

Ïé áîéþóåéò ìáò ãéá êÜèå åßäïõò äéáöïñÝò ìå ôïí åñãïäüôç ðïõ áöïñïýí ôéò áðïäï÷Ýò
(ìéóèïýò, íüìéìåò êáé ðáñÜíïìåò õðåñùñßåò, äþñá, åðéäüìáôá, íõ÷ôåñéíÞ åñãáóßá, íüìéìç
åñãáóßá ÊõñéáêÝò êáé áñãßåò êëð) ìðïñïýí íá äéåêäéêçèïýí äéêáóôéêÜ ìÝóá óå 5 ÷ñüíéá.
Áîéþóåéò ãéá ðáñÜíïìç åñãáóßá ôéò ÊõñéáêÝò êáé áñãßåò ðáñáãñÜöåôáé ìåôÜ áðü 20 ÷ñüíéá ìå
Üóêçóç áãùãÞò ãéá áäéêáéïëüãçôï ðëïõôéóìü.
Áîßùóç ãéá áðïæçìßùóç ëüãù áðüëõóçò ìðïñåß íá äéåêäéêçèåß åíôüò ðñïèåóìßáò 6 ìçíþí
ìåôÜ ôçí áðüëõóç.
Áîßùóç ìéóèþí õðåñçìåñßáò ëüãù ðáñÜíïìçò áðüëõóçò ìðïñåß íá äéåêäéêçèåß åíôüò
ðñïèåóìßáò 3 ìçíþí ìåôÜ áðü ôçí áðüëõóç.

36
 ÁÄÅÉÅÓ

ÅôÞóéá êáíïíéêÞ Üäåéá – Åðßäïìá Üäåéáò

¢äåéá åßíáé ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá äéáêïðÞò ôçò åñãáóßáò þóôå ï åñãáæüìåíïò íá îåêïõñáóôåß
êáé íá áíáêôÞóåé ôéò óùìáôéêÝò êáé øõ÷éêÝò ôïõ äõíÜìåéò (áêüìá êáé ô’ áöåíôéêÜ ðáñáäÝ÷ïíôáé
üôé ç äïõëåéÜ ìáò êïõñÜæåé øõ÷éêÜ êáé óùìáôéêÜ), êáôÜ ôï ïðïßï üìùò ðëçñþíåôáé êáíïíéêÜ
ôéò ôáêôéêÝò áðïäï÷Ýò ôïõ êáé ðáßñíåé åðéðëÝïí êáé åðßäïìá Üäåéáò. Ôï åðßäïìá Üäåéáò,
áíåîÜñôçôá áðü ôá Ýôç õðçñåóßáò, åßíáé ôï ìéóü ôùí ìçíéáßùí ôáêôéêþí áðïäï÷þí ãéá ôïõò
åñãáæüìåíïõò ìå ìéóèü êáé 13 çìåñïìßóèéá ãéá ôïõò åñãáæüìåíïõò ìå çìåñïìßóèéï.
Áðü ôï 2002 ùò ôá ìÝóá ôïõ 2003 ßó÷õå üôé ãéá íá áðïêôÞóåé ï ìéóèùôüò äéêáßùìá íá ëÜâåé
êáíïíéêÞ Üäåéá ãéá ðñþôç öïñÜ, èá Ýðñåðå íá Ý÷åé óõìðëçñþóåé óõíå÷Þ áðáó÷üëçóç óôïí
ßäéï åñãïäüôç ôïõëÜ÷éóôïí 10 ìÞíåò (êáé ëßãï ðáëéüôåñá 12 ìÞíåò, áõôü ôï 12ìçíï ëåãüôáí
«åñãáóéáêü Ýôïò»).
Ìå íüìï üìùò ôïõ Ìáúïõ 2003 ïñßóôçêå üôé ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé êáôÜ ôïí ðñþôï ÷ñüíï
åñãáóßáò ôïõ óå óõãêåêñéìÝíï åñãïäüôç íá ëÜâåé áðü ôçí Ýíáñîç ôçò áðáó÷üëçóÞò ôïõ
áíáëïãéêü ðïóïóôü ôçò åôÞóéáò êáíïíéêÞò Üäåéáò ìå áðïäï÷Ýò ðïõ äéêáéïýôáé ìåôÜ áðü
óõíå÷Þ áðáó÷üëçóç 12 ìçíþí. Áõôü åßíáé ðïëý óçìáíôéêü êáé ðáñüëï ðïõ Ý÷åé øçöéóôåß
áðü ôï 2003, óðÜíéá åöáñìüæåôáé ëüãù Üãíïéáò ôüóï äéêÞò ìáò, üóï êáé ôùí ëïãéóôþí.

á) Áí ç åñãáóßá åßíáé åîáÞìåñç, ãéá 12 ìÞíåò óõíå÷ïýò áðáó÷üëçóçò óôïí ßäéï åñãïäüôç,
óå êÜèå çìåñïëïãéáêü Ýôïò áíôéóôïé÷åß Üäåéá ìå áðïäï÷Ýò 24 åñãÜóéìùí çìåñþí (åñãÜóéìåò
çìÝñåò åßíáé êáé ôá ÓÜââáôá), äçëáäÞ Üäåéá 2 åñãÜóéìùí çìåñþí áíÜ ìÞíá. Ç Üäåéá áõôÞ
áõîÜíåôáé êáôÜ 1 åñãÜóéìç çìÝñá ãéá êÜèå åðéðëÝïí Ýôïò áðáó÷üëçóçò êáé ìÝ÷ñé 26
åñãÜóéìåò çìÝñåò áðü 3 Ýùò 10 ÷ñüíéá åñãáóßáò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí êÜðïéïò åñãáæüìåíïò ìå åîáÞìåñï óõìðëçñþóåé óôïí ßäéï åñãïäüôç
åñãáóßá 8 ìçíþí êáôÜ ôï ðñþôï çìåñïëïãéáêü Ýôïò åñãáóßáò, äéêáéïýôáé Üäåéá 8x2=16
åñãÜóéìåò çìÝñåò ùò ôéò 31/12 ôïõ Ýôïõò ðñüóëçøçò. Ôï ðñþôï Ýôïò ç Üäåéá ìðïñåß íá
äßíåôáé ôìçìáôéêÜ, áí äçëáäÞ îåêéíÞóáìå äïõëåéÜ ôï ÌÜéï, ìðïñïýìå íá ðÜñïõìå 6 ìÝñåò
Üäåéáò ìÝóá óôïí Áýãïõóôï êáé áí åßìáóôå áêüìá óôç äïõëåéÜ ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò ôïõ ÷ñüíïõ,
èá ðÜñïõìå ôüôå áêüìá 10 ìÝñåò Üäåéáò. ÊáôÜ ôï äåýôåñï çìåñïëïãéáêü Ýôïò åñãáóßáò, áí
áõôü óõìðëçñùèåß, ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé 25 çìÝñåò Üäåéáò Ýùò ôéò 31/12. Êáé óôçí
ðåñßðôùóç ôïõ äåýôåñïõ çìåñïëïãéáêïý Ýôïõò ç Üäåéá ìðïñåß íá äïèåß ôìçìáôéêÜ (ãéá
ðáñÜäåéãìá 14 ìÝñåò ôïí Áýãïõóôï - ìåôÜ áðü åñãáóßá 7 ìçíþí, óå êÜèå Ýíáí áðü ôïõò
ïðïßïõò áíôéóôïé÷ïýí äýï ìÝñåò Üäåéáò – êáé ïé õðüëïéðåò 11 çìÝñåò Ýùò ôï ôÝëïò
Äåêåìâñßïõ). ÊáôÜ ôï ôñßôï çìåñïëïãéáêü Ýôïò ôçò åñãáóßáò (ðñïóëçöèÞêáìå êÜðïõ óôï

37
 2003 êáé öôÜóáìå íá åñãáæüìáóôå óôïí ßäéï åñãïäüôç ôï 2005), ç åôÞóéá Üäåéá äßíåôáé ðëÝïí
ïëüêëçñç, áí èÝëåé ï åñãáæüìåíïò êÜèå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ ôïõ Ýôïõò êáé åßíáé äéÜñêåéáò 26
çìåñþí.
â) Áí ç åñãáóßá åßíáé ðåíèÞìåñç, ãéá 12 ìÞíåò óõíå÷ïýò áðáó÷üëçóçò óôïí ßäéï åñãïäüôç,
óå êÜèå çìåñïëïãéáêü Ýôïò áíôéóôïé÷åß Üäåéá ìå áðïäï÷Ýò 20 åñãÜóéìùí çìåñþí (äåí åßíáé
åñãÜóéìåò çìÝñåò ôá ÓÜââáôá), äçëáäÞ Üäåéá ðåñßðïõ 1,66 åñãÜóéìùí çìåñþí áíÜ ìÞíá. Ç
Üäåéá áõôÞ áõîÜíåôáé êáôÜ 1 åñãÜóéìç çìÝñá ãéá êÜèå åðéðëÝïí Ýôïò áðáó÷üëçóçò êáé öôÜíåé
ìÝ÷ñé 22 ôéò åñãÜóéìåò çìÝñåò áðü 3 Ýùò 10 ÷ñüíéá åñãáóßáò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí êÜðïéïò åñãáæüìåíïò ìå ðåíèÞìåñï óõìðëçñþóåé óôïí ßäéï åñãïäüôç
åñãáóßá 8 ìçíþí, äéêáéïýôáé Üäåéá 8x1,66=13,28 åñãÜóéìåò çìÝñåò ùò ôéò 31/12 ôïõ Ýôïõò
ðñüóëçøçò. Ôï ðñþôï Ýôïò ç Üäåéá ìðïñåß íá äßíåôáé ôìçìáôéêÜ, áí äçëáäÞ îåêéíÞóáìå
äïõëåéÜ ôï ÌÜéï, ìðïñïýìå íá ðÜñïõìå 3x1,66=5 ìÝñåò Üäåéáò ìÝóá óôïí Áýãïõóôï êáé áí
åßìáóôå áêüìá óôç äïõëåéÜ ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò ôïõ ÷ñüíïõ, èá ðÜñïõìå ôüôå áêüìá 8 ìÝñåò
Üäåéáò. ÊáôÜ ôï äåýôåñï çìåñïëïãéáêü Ýôïò åñãáóßáò, áí áõôü óõìðëçñùèåß, ï åñãáæüìåíïò
äéêáéïýôáé 21 çìÝñåò Üäåéáò Ýùò ôéò 31/12. Êáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ äåýôåñïõ çìåñïëïãéáêïý
Ýôïõò ç Üäåéá ìðïñåß íá äïèåß ôìçìáôéêÜ (ãéá ðáñÜäåéãìá 12 ìÝñåò ôïí Áýãïõóôï - ìåôÜ áðü
åñãáóßá 7 ìçíþí, óå êÜèå Ýíáí áðü ôïõò ïðïßïõò áíôéóôïé÷ïýí 21 äùäÝêáôá ìÝñåò Üäåéáò –
êáé ïé õðüëïéðåò 9 çìÝñåò Ýùò ôï ôÝëïò Äåêåìâñßïõ). ÊáôÜ ôï ôñßôï çìåñïëïãéáêü Ýôïò ôçò
åñãáóßáò (ðñïóëçöèÞêáìå êÜðïõ óôï 2003 êáé öôÜóáìå íá åñãáæüìáóôå óôïí ßäéï åñãïäüôç
ôï 2005), ç åôÞóéá Üäåéá äßíåôáé ðëÝïí ïëüêëçñç êÜèå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ ôïõ Ýôïõò êáé åßíáé
äéÜñêåéáò 22 çìåñþí.

Ï åñãïäüôçò õðï÷ñåïýôáé íá ÷ïñçãåß ó’ üëï ôï ðñïóùðéêü ôïõ Üäåéá ìÝ÷ñé ôç ëÞîç ôïõ
Ýôïõò (31 Äåêåìâñßïõ). Ïé Üäåéåò ãéá ôï ìéóü ôïõëÜ÷éóôïí ðñïóùðéêü ðñÝðåé íá äßíïíôáé óôï
äéÜóôçìá áðü 1ç ÌáÀïõ Ýùò 30 Óåðôåìâñßïõ. Ïé áðïäï÷Ýò Üäåéáò êáé ôï åðßäïìá Üäåéáò
ðñÝðåé íá ðñïêáôáâÜëëïíôáé áðü ôïí åñãïäüôç ôï áñãüôåñï êáôÜ ôçí ðñïçãïýìåíç ìÝñá
áðü ôçí Ýíáñîç ôçò Üäåéáò.
Ç Üäåéá, áðü ôï ôñßôï çìåñïëïãéáêü Ýôïò åñãáóßáò óôïí ßäéï åñãïäüôç, ðñÝðåé íá äßíåôáé
ïëüêëçñç. Ìüíï óå åîáéñåôéêÝò ðåñéðôþóåéò åðéôñÝðåôáé íá äïèåß ôìçìáôéêÜ ç Üäåéá óå äýï
ðåñéüäïõò. Áõôü ìðïñåß íá ãßíåé åßôå ëüãù óïâáñÞò Þ åðåßãïõóåò áíÜãêçò ôçò åðé÷åßñçóçò Þ
ìå áßôçóç ôïõ åñãáæïìÝíïõ. Áðáñáßôçôç ðñïûðüèåóç åßíáé íá åãêñéèåß ç ôìçìáôéêÞ
÷ïñÞãçóç áðü ôçí áñìüäéá Åðéèåþñçóç Åñãáóßáò. ÐÜíôùò ôï ðñþôï ôìÞìá ôçò Üäåéáò ðñÝðåé
íá ðåñéëáìâÜíåé ôïõëÜ÷éóôïí Ýîé (6) óõíå÷üìåíåò åñãÜóéìåò çìÝñåò Þ äþäåêá óõíå÷üìåíåò
(12) åñãÜóéìåò çìÝñåò, áí ðñüêåéôáé ãéá áíÞëéêï. Óå ðåñßðôùóç äéáöùíßáò ìåôáîý åñãïäüôç
êáé åñãáæïìÝíïõ ãéá ôç äéÜñêåéá ôçò Üäåéáò êáé ôï ÷ñüíï ÷ïñÞãçóÞò ôçò, áðïöáóßæåé ôñéìåëÞò
ÅðéôñïðÞ ôçò áñìüäéáò Åðéèåþñçóçò Åñãáóßáò, ýóôåñá áðü áßôçóç ôùí åíäéáöåñïìÝíùí.

38
 Ðßíáêåò çìåñþí Üäåéáò

α) Επιχειρήσεις που λειτουργούν 6 μέρες την εβδομάδα

ΗΜΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΑΔΕΙΑΣ
ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΔΕΙΑΣ ΜΙΣΘΟΣ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΑ
Έως 12 μήνες στον Έως 24 (2 μέρες Έως 24
Έως 24
ίδιο εργοδότη ανά μήνα) εικοστά πέμπτα
Αν συμπληρωθεί 25.
Αν συμπληρωθεί, 25. Αν συμπληρωθεί,
Αν δε συμπληρωθεί,
Αν δε συμπληρωθεί, 1 μισθός.
2ο ημερολογιακό έτος ανάλογα με τους
ανάλογα με τους Αν δε συμπληρωθεί,
στον ίδιο εργοδότη μήνες απασχόλησης
μήνες απασχόλησης ανάλογα με τους
(2 ημερομίσθια
(2 μέρες ανα μήνα) μήνες απασχόλησης.
ανα μήνα)
3ο ημερολογιακό έτος -
10 χρόνια στον ίδιο 26 1 μισθός 26
εργοδότη
Πάνω από 10 χρόνια
στον ίδιο εργοδότη 1 μισθός συν τόσα εικοστά πέμπτα για όσες
30 εργάσιμες ημέρες άδειας εμπίπτουν στον
12 χρόνια σε διάφορους επόμενο μήνα.
εργοδότες

β) Επιχειρήσεις που λειτουργούν 5 μέρες την εβδομάδα

ΗΜΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΑΔΕΙΑΣ

ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΔΕΙΑΣ ΜΙΣΘΟΣ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΑ
Έως 20 (20/12 επί
Έως 12 μήνες στον Έως 24
αριθμός μηνών Έως 24
ίδιο εργοδότη εικοστά πέμπτα
εργασίας)

Αν συμπληρωθεί 21.
Αν συμπληρωθεί,
Αν δε συμπληρωθεί, Αν συμπληρωθεί 25.
1 μισθός.
2ο ημερολογιακό έτος ανάλογα με τους Αν δε συμπληρωθεί,
Αν δε συμπληρωθεί,
στον ίδιο εργοδότη μήνες απασχόλησης ανάλογα με τους
ανάλογα με τους
(21/12 επί αριθμός μήνες απασχόλησης.
μήνες απασχόλησης.
μηνών εργασίας)
3ο ημερολογιακό έτος -
10 χρόνια στον 22 1 μισθός 26
ίδιο εργοδότη
10 χρόνια στον
ίδιο εργοδότη 1 μισθός συν τόσα εικοστά πέμπτα για όσες
25 εργάσιμες ημέρες άδειας εμπίπτουν στον
12 χρόνια σε διάφορους επόμενο μήνα.
εργοδότες

...óõíÝ÷åéá óôç óåëßäá 42

39
 Ïé íÝïé íüìïé åßíáé åäþ
Ôá áðïôåëÝóìáôÜ ôïõò üìùò äåí Ý÷ïõí öáíåß áêüìç…

ÙñÜñéï êáôáóôçìÜôùí – ÄïõëåéÜ ôçí ÊõñéáêÞ

Ôá áöåíôéêÜ, åðéêáëïýìåíïé ëüãïõò üðùò ç ìåßùóç ôçò áíåñãßáò êáé ç
ôüíùóç ôçò áãïñÜò, äéåõñýíïõí ôéò êáèçìåñéíÝò êáé ôá ÓÜââáôá ôï
ùñÜñéï ôùí ìáãáæéþí êáé ó÷åäéÜæïõí Üìåóá ôç ëåéôïõñãßá ôçò
ÊõñéáêÝò. Ç ðñþôç äéêáéïëïãßá ôïõò äå ìáò ðåßèåé – áðü ðüôå ôá
áöåíôéêÜ áðÝêôçóáí åõáéóèçóßåò ãéá ôïõò åñãÜôåò ôïõò; Ç äåýôåñç
äéêáéïëïãßá ôïõò åßíáé åéëéêñéíÞò. «Ôüíùóç ôçò áãïñÜò» óçìáßíåé
ðåñéóóüôåñá êÝñäç ãéá áõôïýò. ÊÝñäç ÷ôéóìÝíá óôçí åîáöÜíéóç ôïõ
åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ ôùí åñãáæüìåíùí óôá ìáãáæéÜ êáé óôïí
êáôáêåñìáôéóìü ôçò æùÞò ôïõò.
ÁõôÞ ç åðßèåóÞ ôïõò ðáôÜåé óôï ãåãïíüò üôé ç åñãáóßá êáé ç êáôáíÜëùóç
åßíáé ðëÝïí ïé êõñßáñ÷åò êïéíùíéêÝò áîßåò. Åßóáé üôé êáôáíáëþíåéò êáé
äïõëåýåéò ãéá íá ìðïñåßò íá êáôáíáëþíåéò. Ç êáôáíÜëùóç óå êÜíåé íá îå÷íÜò
ðüóï Üó÷çìá ðÝñáóåò Üëëç ìéá ìÝñá óôç äïõëåéÜ êáé ç åñãáóßá óå âïçèÜåé íá
åêðëçñþóåéò ôá êáôáíáëùôéêÜ óïõ üíåéñá. Ùò ðåëÜôçò ìðïñåß íá åßóáé åõôõ÷éóìÝíïò
ìðáßíïíôáò óôï Ìall ìáæß ìå Ýíá åêáôïììýñéï Üëëïõò, áí üìùò ìðáßíåéò åêåß óáí åñãÜôçò,
ôüôå ìüíï åõôõ÷éóìÝíïò äå èá ‘óáé. Óáí ðåëÜôçò ìðïñåßò íá äéåêäéêåßò ìå ðåñéóóüôåñï
ôóáìðïõêÜ ôï «äßêéï» óïõ, óáí åñãÜôçò üìùò äýóêïëá äéåêäéêåßò áêüìá êáé ôá íüìéìá.
«Èá åîõðçñåôçèåß êáëýôåñá ôï êáôáíáëùôéêü êïéíü» ëÝíå êáé åííïïýí åìÜò. ÄçëáäÞ èá
÷åéñïôåñåýóïõí ôéò óõíèÞêåò åêìåôÜëëåõóÞò ìáò, ãéá íá êáëõôåñåýóïõí ôéò óõíèÞêåò
êáôáíÜëùóÞò ìáò.

Åëáóôéêü ùñÜñéï – ôæÜìðá õðåñùñßåò

Ïé õðåñùñßåò, áðëÞñùôåò Þ ìáýñåò ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò, öôçíáßíïõí áêüìá ðåñéóóüôåñï
ãéá ôá áöåíôéêÜ êáé åðåêôåßíåôáé ôï åâäïìáäéáßï üñéï ôïõ ðáñáðÜíù ÷ñüíïõ äïõëåéÜò, ìå
«äéåõèõíôéêü äéêáßùìá», ìå ôïí ôóáìðïõêÜ äçëáäÞ ôïõ áöåíôéêïý. Ôáõôü÷ñïíá, ìå ôéò
ñõèìßóåéò ãéá ôï åëáóôéêü ùñÜñéï, ôï 8ùñï åßíáé ðáñåëèüí. ¼ìùò ôï 8ùñï (Üó÷åôá áí åßíáé
ðïëýò óáí ÷ñüíïò ðïõ äéáèÝôïõìå óôá áöåíôéêÜ) äåí Þôáí ðáñá÷þñçóç, Þôáí áðïôÝëåóìá
óêëçñþí áãþíùí ôïõ ðñï-ðñïçãïýìåíïõ áéþíá.
ÖáíôÜóïõ ôïí åáõôü óïõ íá äïõëåýåé 10ùñï êáèçìåñéíÜ üóï ôï ÷ñåéÜæåôáé ôï áöåíôéêü,
áëëÜ íá ðëçñþíåóáé ãéá 8ùñï. ¼óï ãéá ôá 6ùñá ðïõ õðïôßèåôáé üôé èá áêïëïõèïýí,
ðëçñùìÝíá óáí 8ùñá, ðïéïò ðéóôåýåé üôé èá ôçñïýíôáé; ¹ êé áí åöáñìüæïíôáé, ìÞðùò áõôü
èá óçìáßíåé üôé áðëþò èá âãÜæïõìå ôç äïõëåéÜ ôïõ 8ùñïõ óå ëéãüôåñåò þñåò;
¼óïé õðïëïãßæáìå óôçí áìïéâÞ ôùí õðåñùñéþí ãéá íá ôá êáôáöÝñíïõìå ìå ôïõò ìéóèïýò ôçò
ðåßíáò, èá ðñÝðåé íá ôï îå÷Üóïõìå. Ï åëåýèåñïò ÷ñüíïò ìáò êáé ïé ó÷Ýóåéò ìáò èá
åîáñôþíôáé ðëÝïí áðü ôéò ïñÝîåéò ôùí áöåíôéêþí ìáò. Ç óýíôáîÞ ìáò, õðïëïãéóìÝíç óôéò
áìïéâÝò ôùí ôåëåõôáßùí ÷ñüíùí äïõëåéÜò, ìáæß ìå ôéò õðåñùñßåò, èá ìåéùèåß óå áêüìá ðéï
åîåõôåëéóôéêÜ åðßðåäá.

40
 Ôï âáñÝëé äåí Ý÷åé ðÜôï…

ÅñãïóôÜóéá êëåßíïõí êáé åêáôïíôÜäåò

åñãÜôåò âñßóêïíôáé óôï äñüìï (óôá
ðëáßóéá ôçò êáôáðïëÝìçóçò ôçò
áíåñãßáò ðÜíôá…), ï ðåíé÷ñüò
êáôþôáôïò ìéóèüò áìöéóâçôåßôáé, ïé
åñãáæüìåíïé óôéò ðåñéï÷Ýò ìå
ìåãÜëç áíåñãßá êáé ïé íÝïé
åñãáæüìåíïé åßíáé óôï ìÜôé ôïõ
êõêëþíá, ïé áðïëýóåéò ãßíïíôáé
üëï êáé ðéï áõèáßñåôåò, ôï êüóôïò
ôçò äïõëåéÜò ìáò ìåéþíåôáé ãéá ôá
áöåíôéêÜ ìå ìåßùóç ôùí åéóöïñþí
ôïõò óôá áóöáëéóôéêÜ ôáìåßá, ç
ìáýñç êáé áíáóöÜëéóôç åñãáóßá
åßíáé êáèåóôþò. Ïé ìåôáíÜóôåò åñãÜôåò
êáé ïé åñãáæüìåíïé óôéò âáëêáíéêÝò
öÜìðñéêåò ôùí åëëçíéêþí áöåíôéêþí,
îÝñïõí êáëýôåñá, âéþíïõí åäþ êáé äåêáðÝíôå
÷ñüíéá ôï ôé óçìáßíåé íá åßóáé áíáëþóéìï åîÜñôçìá
óôç ìç÷áíÞ. Âéþíïõí ôçí áðüëõôç åîïõóßá (ðïëëÝò öïñÝò
ìÝ÷ñé èáíÜôïõ) ôùí ìéêñþí êáé ìåãÜëùí áöåíôéêþí.

ÁðÝíáíôé óå üëá áõôÜ õðÜñ÷åé ç áðüëõôç óéùðÞ áðü ôçí ðëåõñÜ ìáò. ÓéùðÞ ðïõ
áíôáëëÜóóåôáé åýêïëá ìå ôá äáíåéêÜ óêïõðßäéá ôïõ êáðéôáëéóìïý: êáéíïýñãéï áõôïêßíçôï,
êéíçôü ôåëåõôáßáò ãåíéÜò, “ãáìÜôç” ìç÷áíÞ, ìïäÜôá ñïý÷á, «áîÝ÷áóôá» óáââáôüâñáäá,
éäéüêôçôï óðßôé ãåìÜôï ìå ìïíôÝñíá – Ü÷ñçóôá- áíôéêåßìåíá, ðñéãêéðéêÝò äéáêïðÝò ìå óÜïõíá
êáé óðá.
¼óï ç óéùðÞ êõñéáñ÷åß êáé ôá äÜíåéá öïõóêþíïõí, åßíáé öáíåñü üôé ç áóõäïóßá ôùí
áöåíôéêþí áõîÜíåé. Ïé íüìïé ðïõ ðÝñáóáí åíôåëþò áíþäõíá ôþñá, ëßãï ðáëéüôåñá åß÷áí
áðïêñïõóôåß. Ôï 1996 ãéá ðáñÜäåéãìá ðñïôÜèçêå ç áðåëåõèÝñùóç ôïõ ùñáñßïõ ôùí
ìáãáæéþí êáé ç ðñüôáóç èÜöôçêå åðåéäÞ êÜðïéïé êáé êÜðïéåò áíôéóôÜèçêáí. Ôþñá üìùò êáé
áöïý äïêéìÜóôçêáí ïé ó÷åäüí áíýðáñêôåò áíôéóôÜóåéò ìáò, êáé ôï ùñÜñéï äéåõñýíèçêå êáé
ðñïåôïéìÜæåôáé ç äïõëåéÜ ôéò ÊõñéáêÝò.

¼óï ìÝíïõìå äéáóðáóìÝíïé êáé áðáèåßò, ôüóï äßíïõìå èÜññïò óôïõò åêìåôáëëåõôÝò ìáò. Ï
öüâïò êáé ç áäõíáìßá ìáò áðÝíáíôß ôïõò äõíáìþíåé ôçí áëáæïíåßá ôïõò. Ôá ó÷ÝäéÜ ôïõò
óôï÷åýïõí óôçí áýîçóç ôùí õðåñêåñäþí ôïõò åéò âÜñïò ôùí ìéóèþí ìáò, ôïõ åëåýèåñïõ
÷ñüíïõ ìáò, ôçò ßäéáò ìáò ôçò æùÞò.

Ï ðëïýôïò ìéáò êïéíùíßáò üìùò äå âñßóêåôáé óôéò âéôñßíåò ôùí ìáãáæéþí, ïýôå óôá
êáôáíáëùôéêÜ öåôß÷. Âñßóêåôáé óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ôùí áíèñþðùí ôçò. ¸÷ïõìå íá
êÜíïõìå ðïëý êáëýôåñá ðñÜãìáôá áðü ôï íá äïõëåýïõìå.

41
 Ôá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ðïõ ïé åñãáæüìåíïé äå äïõëåýïõí ãéá ëüãïõò áóèÝíåéáò ìéêñÞò
äéÜñêåéáò, íüìéìçò áðåñãßáò, áíþôåñçò âßáò, Üäåéáò ÷ùñßò áðïäï÷Ýò, äéáèåóéìüôçôáò,
õðåñçìåñßáò åñãïäüôç êáé åðßó÷åóçò åñãáóßáò èåùñïýíôáé ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôùí çìåñþí
áäåßáò óáò åñãÜóéìïò ÷ñüíïò êáé äåí óõìøçößæïíôáé ìå ôéò ìÝñåò ôçò Üäåéáò. ÐñÝðåé äçëáäÞ
ç Üäåéá íá äïèåß ïëüêëçñç.
Áí üìùò ï ÷ñüíïò áóèÝíåéáò åßíáé ìåãÜëïò êáé õðåñâåß ôá ÷ñïíéêÜ üñéá ôçò «âñá÷åßáò
áóèÝíåéáò» (ð.÷. ðÜíù áðü 1 ìÞíáò ãéá åñãáóßá ùò 4 ÷ñüíéá óôïí ßäéï åñãïäüôç, âë. ó÷åôéêÜ
ðáñáêÜôù), ôïõëÜ÷éóôïí åðß ôüóåò ìÝñåò üóåò åßíáé ïé ìÝñåò Üäåéáò ôïõ Ýôïõò, ôüôå ï
åñãáæüìåíïò äåí èá ðÜñåé Üäåéá. Áí ïé ìÝñåò ôçò õðÝñâáóçò åßíáé ëéãüôåñåò áðü ôéò ìÝñåò ôçò
êáíïíéêÞò Üäåéáò, ôüôå èá ãßíåé óõìøçöéóìüò. Áí ïé åñãáæüìåíïé äå äéêáéïýíôáé Üäåéá ëüãù
áóèÝíåéáò ìåãÜëçò äéÜñêåéáò, èá ðëçñùèïýí êáíïíéêÜ ôüóï ôéò áðïäï÷Ýò, üóï êáé ôï
åðßäïìá Üäåéáò.
Ïé çìÝñåò Üäåéáò ðïõ ðáßñíïõí ïé ãõíáßêåò ãéá ìçôñüôçôá (Üäåéá êõïöïñßáò, ëï÷åßáò,
öñïíôßäáò ðáéäéïý) èåùñïýíôáé óáí ÷ñüíïò ðñáãìáôéêÞò õðçñåóßáò êáé äåí åðçñåÜæïõí ôéò
ìÝñåò êáíïíéêÞò Üäåéáò.
Ç áäéêáéïëüãçôç áðïõóßá áðü ôçí åñãáóßá ìðïñåß íá áöáéñåèåß áðü ôéò ìÝñåò ôçò êáíïíéêÞò
Üäåéáò. ÄçëáäÞ ãéá êÜèå ìÝñá áäéêáéïëüãçôçò áðïõóßáò ìðïñåß ï åñãïäüôçò íá êüøåé ìéá
ìÝñá Üäåéáò. Óôçí ðåñßðôùóç üìùò áõôÞ ï åñãáæüìåíïò ðñÝðåé íá ðÜñåé ôï óýíïëï ôùí
áðïäï÷þí êáé ôïõ åðéäüìáôïò Üäåéáò. Ç áðåñãßá äåí èåùñåßôáé áäéêáéïëüãçôç áðïõóßá.
Áí áðü õðáéôéüôçôá ôïõ åñãïäüôç äåí ÷ïñçãçèåß ìÝñïò Þ ïëüêëçñç ç Üäåéá ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò
ôïõ çìåñïëïãéáêïý Ýôïõò, ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé áðïæçìßùóç ßóç ìå ôéò áðïäï÷Ýò Üäåéáò
ãéá ôéò ìÝñåò ðïõ äåí ôéò ðÞñå. Äåí äéðëáóéÜæåôáé üìùò ôï åðßäïìá Üäåéáò. Äéêáéïýìáóôå
äçëáäÞ ôçí áìïéâÞ ãéá ôéò ìÝñåò Üäåéáò ðïõ åñãáóôÞêáìå, ôéò áðïäï÷Ýò Üäåéáò, ôï åðßäïìá
Üäåéáò êáé åðéðëÝïí áðïæçìßùóç ßóç ìå ôéò áðïäï÷Ýò Üäåéáò. Óçìåéþíåôáé üôé ãéá íá ðÜñïõìå
ôçí áðïæçìßùóç ðñÝðåé íá Ý÷åé æçôçèåß Üäåéá êáé ï åñãïäüôçò íá ôçí áñíçèåß. ÕðÜñ÷ïõí êáé
ðïéíéêÝò êõñþóåéò ãéá ôïí åñãïäüôç ðïõ áñíåßôáé íá äþóåé Üäåéá: ÷ñçìáôéêÞ ðïéíÞ êáé
öõëÜêéóç Ýùò 6 ìÞíåò. Ïé ìÝñåò Üäåéáò ðïõ äåí äßíïíôáé ìÝóá óå Ýíá Ýôïò, äå ìåôáöÝñïíôáé
óôï åðüìåíï çìåñïëïãéáêü Ýôïò.
Ï åñãïäüôçò áðáãïñåýåôáé íá áðïëýóåé ôïí åñãáæüìåíï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êáíïíéêÞò
ÜäåéÜò ôïõ. Áí êÜíåé êÜôé ôÝôïéï, ç áðüëõóç åßíáé Üêõñç.

42
 ¢äåéá ãÜìïõ - ãÝííçóçò ðáéäéïý

¼ëïé ïé åñãáæüìåíïé äéêáéïýíôáé Üäåéá ãÜìïõ ìå áðïäï÷Ýò 5 åñãáóßìùí çìåñþí ãéá üóïõò
åñãÜæïíôáé ìå ðåíèÞìåñï êáé 6 åñãÜóéìùí çìåñþí ãéá áõôïýò ðïõ åñãÜæïíôáé ìå åîáÞìåñï.
Åðßóçò óå ðåñßðôùóç ãÝííçóçò ðáéäéïý ï ðáôÝñáò äéêáéïýôáé äýï (2) çìÝñåò Üäåéá ìå
áðïäï÷Ýò ãéá êÜèå ðáéäß. Ïé Üäåéåò áõôÝò åßíáé ðñüóèåôåò êáé äåí óõìøçößæïíôáé ìå ôéò çìÝñåò
êáíïíéêÞò Üäåéáò.
Ìå åõíïúêüôåñåò êëáäéêÝò óõëëïãéêÝò óõìâÜóåéò åñãáóßáò äßíåôáé Üäåéá ãÜìïõ ìåãáëýôåñç
ôùí 5 çìåñþí.

¢äåéá ìçôñüôçôáò

Ïé åñãáæüìåíåò ìçôÝñåò äéêáéïýíôáé Üäåéá ìçôñüôçôáò óõíïëéêÞò äéÜñêåéáò 17 åâäïìÜäùí

(119 çìåñïëïãéáêþí çìåñþí).
Ïé 8 åâäïìÜäåò ÷ïñçãïýíôáé õðï÷ñåùôéêÜ ðñéí ôçí ðéèáíÞ çìåñïìçíßá ôïêåôïý (Üäåéá
êõïöïñßáò), êáé ïé õðüëïéðåò 9 ìåôÜ ôïí ôïêåôü (Üäåéá ëï÷åßáò). Óå ðåñßðôùóç ðïõ ï ôïêåôüò
ðñáãìáôïðïéçèåß óå ðñïãåíÝóôåñç áðü ôçí ðéèáíÞ çìåñïìçíßá, ôï õðüëïéðï ôçò Üäåéáò
÷ïñçãåßôáé ìåôÜ ôïí ôïêåôü, þóôå íá óõìðëçñùèïýí ïé 17 åâäïìÜäåò.

¢äåéá èçëáóìïý êáé öñïíôßäáò ðáéäéþí

Ïé åñãáæüìåíåò ìçôÝñåò äéêáéïýíôáé ãéá ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 30 ìçíþí áðü ôç ëÞîç ôçò
Üäåéáò ëï÷åßáò (Å.Ã.Ó.Ó.Å. 2004-2005), åßôå íá ðñïóÝñ÷ïíôáé áñãüôåñá, åßôå íá áðï÷ùñïýí
íùñßôåñá êáôÜ ìßá þñá êÜèå çìÝñá.
ÅíáëëáêôéêÜ ìå óõìöùíßá ôïõ åñãïäüôç, ôï çìåñÞóéï ùñÜñéï ôùí ìçôÝñùí ìðïñåß íá
ïñßæåôáé ìåéùìÝíï êáôÜ äýï (2) þñåò çìåñçóßùò ãéá ôïõò ðñþôïõò äþäåêá (12) ìÞíåò êáé óå
ìßá (1) þñá ãéá Ýîç (6) åðéðëÝïí ìÞíåò.
Ôçí Üäåéá áðïõóßáò ãéá ëüãïõò öñïíôßäáò ðáéäéïý (éó÷ýåé êáé ãéá õéïèåôçìÝíá ðáéäéÜ) ìðïñåß
åíáëëáêôéêÜ íá æçôÞóåé êáé ï ðáôÝñáò, åöüóïí äåí êÜíåé ÷ñÞóç ç åñãáæüìåíç ìçôÝñá.
Ôï ìåéùìÝíï ùñÜñéï ãéá ôç öñïíôßäá ôùí ðáéäéþí èåùñåßôáé êáé áìåßâåôáé ùò ðëÞñçò ÷ñüíïò
åñãáóßáò.
Óýìöùíá ìå ôçí ðñüóöáôç óõëëïãéêÞ óýìâáóç (2004-2005), ôï ìåéùìÝíï ùñÜñéï ìðïñåß
åíáëëáêôéêÜ íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ùò óõíå÷üìåíç éóü÷ñïíç Üäåéá ìå áðïäï÷Ýò ìÝóá óôï
äéÜóôçìá ôùí 30 ìçíþí áðü ôç ëÞîç ôçò Üäåéáò ëï÷åßáò. ÁõôÞ ç Üäåéá ðñÝðåé íá åãêñéèåß áðü
ôïí åñãïäüôç (äõóôõ÷þò äåí åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá ôç äþóåé) êáé ìðïñåß íá ÷ïñçãçèåß åßôå
óõíå÷üìåíç, åßôå ôìçìáôéêÜ. Áí äçëáäÞ ìßá ìçôÝñá (Þ åíáëëáêôéêÜ ï ðáôÝñáò) åñãÜæåôáé óå
ðåíèÞìåñç âÜóç, äéêáéïýôáé 5 þñåò Üäåéá áíÜ åâäïìÜäá. Õðïëïãßæïíôáò üôé ï ÷ñüíïò Ý÷åé
52 åâäïìÜäåò, óôïõò 30 ìÞíåò ìåôÜ ôç ëÞîç ôçò Üäåéáò ëï÷åßáò áíôéóôïé÷ïýí 130 åâäïìÜäåò,
äçëáäÞ 650 þñåò Üäåéáò ìå áðïäï÷Ýò, Þ 16,25 åâäïìÜäåò (ðåñßðïõ 4 ìÞíåò). Áí ç
åñãáæüìåíç áðáó÷ïëåßôáé óå åîáÞìåñç âÜóç, ç Üäåéá öôÜíåé ôéò 19,5 åâäïìÜäåò ìåôÜ ôç ëÞîç
ôçò Üäåéáò ëï÷åßáò.

43
 ÃïíéêÞ Üäåéá áíáôñïöÞò ðáéäéþí

Ç ãïíéêÞ Üäåéá ÷ïñçãåßôáé óôïõò ìéóèùôïýò êÜèå åðé÷åßñçóçò, åö’ Üðáî Þ ôìçìáôéêÜ,
áíåîÜñôçôá ôïõ áñéèìïý áðáó÷ïëïõìÝíùí ó’ áõôÞí. Ç Üäåéá ÷ïñçãåßôáé ìÝ÷ñé ôï ðáéäß íá
óõìðëçñþóåé ôá 3,5 Ýôç êáé ç äéÜñêåéÜ ôçò ìðïñåß íá öôÜóåé ìÝ÷ñé êáé 3,5 ìÞíåò ãéá êÜèå
ãïíÝá.
Ïé ðñïûðïèÝóåéò ëÞøåùò ôçò ãïíéêÞò Üäåéáò áíáôñïöÞò åßíáé:
1) ç óõìðëÞñùóç 1 Ýôïõò åñãáóßáò óôïí ßäéï åñãïäüôç êáé
2) ôï íá áðáó÷ïëåßôáé ï Üëëïò ãïíéüò Ýîù áðü ôï óðßôé.
Ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ôçò Üäåéáò áñ÷ßæåé áðü ôç óôéãìÞ ðïõ ëÞãåé ç Üäåéá ìçôñüôçôáò.
Ç ãïíéêÞ Üäåéá áíáôñïöÞò åßíáé Üíåõ áðïäï÷þí. Óå ðåñßðôùóç ðïõ õðÜñ÷ïõí ðåñéóóüôåñá
ðáéäéÜ, ôï äéêáßùìá éó÷ýåé ãéá ôï êÜèå Ýíá áð’ áõôÜ, åö’ üóïí áðü ôçí çìåñïìçíßá ðïõ
÷ïñçãÞèçêå ç Üäåéá ãéá ôï ðñïçãïýìåíï ðáéäß ðÝñáóå Ýíáò ÷ñüíïò ðñáãìáôéêÞò
áðáó÷üëçóçò óôïí ßäéï åñãïäüôç.
Áí êáé ïé äýï ãïíåßò ðëçñïýí ôéò ðñïûðïèÝóåéò ëÞøçò ôçò ãïíéêÞò Üäåéáò áíáôñïöÞò,
áðïöáóßæïõí ìå êïéíÞ óõìöùíßá, êÜèå öïñÜ, ðïéïò áð’ ôïõò äýï èá êÜíåé ðñþôïò ÷ñÞóç
áõôïý ôïõ äéêáéþìáôïò êáé ãéá ðüóï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
Ôï äéêáßùìá ëÞøçò ôçò áäåßáò Ý÷ïõí êáé üóïé Ý÷ïõí õéïèåôÞóåé ðáéäß. Óå ðåñßðôùóç
äéáóôÜóåùò Þ äéáæõãßïõ Þ ÷çñåßáò Þ ãÝííçóçò ðáéäéïý åêôüò ãÜìïõ, ãïíéêÞ Üäåéá ìÝ÷ñé 6
ìçíþí äéêáéïýôáé ï ãïíéüò ðïõ Ý÷åé ôçí åðéìÝëåéá ôïõ ðáéäéïý.
ÌåôÜ ôç ëÞîç ôçò ãïíéêÞò Üäåéáò áíáôñïöÞò, ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé íá åðáíÝëèåé óôçí
åñãáóßá ôïõ , óôçí ßäéá Þ óå ðáñüìïéá èÝóç, ç ïðïßá äåí ìðïñåß óå êáìéÜ ðåñßðôùóç íá åßíáé
êáôþôåñç áðü áõôÞí ðïõ êáôåß÷å ðñéí ðÜñåé ôçí ãïíéêÞ Üäåéá áíáôñïöÞò.
Ï ÷ñüíïò áðï÷Þò áðü ôçí åñãáóßá ëüãù ãïíéêÞò Üäåéáò áíáôñïöÞò õðïëïãßæåôáé ùò ÷ñüíïò
ðñáãìáôéêÞò õðçñåóßáò ãéá ôïí
õðïëïãéóìü áðïäï÷þí (åðéäüìáôá
ðñïûðçñåóßáò êëð), ãéá ôç ÷ïñÞãçóç
ôçò åôÞóéáò êáíïíéêÞò Üäåéáò áðïõóßáò
êáé ôïõ åðéäüìáôïò áäåßáò, êáèþò êáé
ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôçò áðïæçìéþóåùò
óå ðåñßðôùóç áðïëýóåùò.
Ùò ÷ñüíïò áóöÜëéóçò õðïëïãßæåôáé êáé
ï ÷ñüíïò ãïíéêÞò Üäåéáò áíáôñïöÞò
ðáéäéþí. Ó÷åôéêÜ ìå ôçí êáôáâïëÞ
åéóöïñþí, äéêáéïýôáé áõôü ôï ÷ñüíï
ï åñãáæüìåíïò íá óõíå÷ßóåé ôçí
áóöÜëéóÞ ôïõ áëëÜ êáôáâÜëëïíôáò
óôï ÉÊÁ ôï óýíïëï ôùí åéóöïñþí
(ôùí äéêþí ôïõ êáé ôùí
åñãïäïôéêþí).
Ç áðüëõóç ðïõ ãßíåôáé åî áéôßáò
ôçò áóêÞóåùò ôïõ äéêáéþìáôïò
ãéá ëÞøç ãïíéêÞò Üäåéáò åßíáé
Üêõñç.

44
 ¢äåéá ìïíïãïíåúêþí ïéêïãåíåéþí

Óôïõò äéáæåõãìÝíïõò Þ ÷Þñïõò åñãáæüìåíïõò- åò êáé óôïí Üãáìï - Üãáìç ãïíÝá, ðïõ Ý÷ïõí
ôçí åðéìÝëåéá ðáéäéïý Ýùò 12 åôþí, ÷ïñçãåßôáé Üäåéá ìå áðïäï÷Ýò Ýîç (6) åñãÜóéìùí çìåñþí
ôï ÷ñüíï, ðÝñáí áõôÞò ðïõ äéêáéïýíôáé ìå Üëëåò äéáôÜîåéò.
ÃïíÝáò ìå ôñßá (3) ðáéäéÜ Þ ðåñéóóüôåñá, äéêáéïýôáé Üäåéá ïêôþ (8) åñãÜóéìùí çìåñþí. Ç
Üäåéá áõôÞ ÷ïñçãåßôáé åöÜðáî Þ ôìçìáôéêÜ ìåôÜ áðü óõíåííüçóç ìå ôïí åñãïäüôç óýìöùíá
ìå ôéò áíÜãêåò ôïõ ãïíÝá êáé äåí ðñÝðåé íá óõìðßðôåé ÷ñïíéêÜ ìå ôçí áñ÷Þ Þ ôï ôÝëïò ôçò
åôÞóéáò êáíïíéêÞò Üäåéáò.

¢äåéá ãéá áóèÝíåéá ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò

Óôçí ðåñßðôùóç áóèÝíåéáò åîáñôþìåíùí ðáéäéþí Þ Üëëùí ìåëþí ôçò ïéêïãÝíåéáò ï

åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé Üäåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò. Ç Üäåéá áõôÞ ìðïñåß íá ÷ïñçãçèåß åöÜðáî Þ
êáé ôìçìáôéêÜ êáé ç äéÜñêåéÜ ôçò äåí ìðïñåß íá îåðåñÜóåé ôéò 6 åñãÜóéìåò çìÝñåò êÜèå
çìåñïëïãéáêïý Ýôïõò, ìå äõíáôüôçôá áýîçóÞò ôçò óå 8 çìÝñåò, åÜí ï äéêáéïý÷ïò
ðñïóôáôåýåé äýï ðáéäéÜ êáé óå 12 ãéá ðåñéóóüôåñá áðü äýï ðáéäéÜ. Åîáñôþìåíá ðñüóùðá
åßíáé: ðáéäéÜ ìÝ÷ñé 16 åôþí - öõóéêÜ Þ õéïèåôçìÝíá - êáé Üíù ôùí 16 åöüóïí ðÜó÷ïõí áðü
âáñéÜ áóèÝíåéá Þ áíáðçñßá, óýæõãïò ðïõ äåí ìðïñåß íá áõôïåîõðçñåôçèåß, ãïíåßò Þ
áíýðáíôñá áäÝëöéá ðïõ äåí ìðïñïýí íá áõôïåîõðçñåôçèïýí.

¢äåéá áðïõóßáò ãéá åðßóêåøç óôï ó÷ïëåßï

Ï åñãáæüìåíïò ðïõ Ý÷åé ðáéäéÜ ìÝ÷ñé 16 åôþí ðïõ ðáñáêïëïõèïýí ìáèÞìáôá óôïé÷åéþäïõò
Þ ìÝóçò åêðáßäåõóçò, ìðïñåß íá áðïõóéÜæåé ïñéóìÝíåò þñåò Þ ïëüêëçñç çìÝñá áðü ôçí
åñãáóßá ôïõ ãéá íá åðéóêåöôåß ôï ó÷ïëåßï ôùí ðáéäéþí. Ç Üäåéá åßíáé ìå áðïäï÷Ýò êáé öôÜíåé
óõíïëéêÜ ìÝ÷ñé 4 çìÝñåò ôï ÷ñüíï.

ÌåéùìÝíï ùñÜñéï ãïíÝùí ìå ðáéäéÜ

ðïõ Ý÷ïõí åéäéêÜ ðñïâëÞìáôá

Ïé ãïíåßò ðïõ Ý÷ïõí ðáéäéÜ áíåîáñôÞôùò çëéêßáò ìå ðíåõìáôéêÞ, óùìáôéêÞ Þ øõ÷éêÞ

áíáðçñßá, êáé åñãÜæïíôáé óå åðé÷åßñçóç ðïõ áðáó÷ïëåß ôïõëÜ÷éóôïí 50 Üôïìá, äéêáéïýíôáé
ìåéùìÝíïõ ùñáñßïõ êáôÜ 1 þñá ôçí çìÝñá ãéá íá ìðïñïýí íá áöéåñþóïõí ðåñéóóüôåñï
÷ñüíï óôéò åéäéêÝò öñïíôßäåò ôùí ðáéäéþí. Ôï ùñÜñéï ôïõ åñãáæüìåíïõ ãïíÝá ó’ áõôÞí ôçí
ðåñßðôùóç ìåéþíåôáé êáôÜ 1 þñá ôçí çìÝñá, ìå áíÜëïãç ðåñéêïðÞ ôùí áðïäï÷þí.

ÅéäéêÞ ðñïóôáóßá åñãáæïìÝíùí ãïíÝùí

Ïé åñãáæüìåíïé ãïíåßò Ý÷ïõí åéäéêÞ ðñïóôáóßá óôïí ðñïãñáììáôéóìü áäåéþí. Ïé åñãïäüôåò

ðïõ áðáó÷ïëïýí ãïíåßò ðáéäéþí ìÝ÷ñé 16 åôþí Þ Üíù ôùí 16 ìå âáñéÜ Þ ÷ñüíéá áóèÝíåéá Þ
áíáðçñßá, õðï÷ñåïýíôáé êáôÜ ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôïõ ÷ñüíïõ ÷ïñÞãçóçò ôùí åôÞóéùí
áäåéþí íá ôéò ëáìâÜíïõí õðüøç ôïõò êáôÜ ðñïôåñáéüôçôá.
Ïé ïéêïãåíåéáêÝò õðï÷ñåþóåéò ôùí åñãáæïìÝíùí äåí áðïôåëïýí ëüãï áðüëõóçò. ÔÝôïéá
áðüëõóç åßíáé Üêõñç.

45
 ¢äåéá ëüãù èáíÜôïõ óõããåíïýò

Óôïõò åñãáæüìåíïõò ìå åîáñôçìÝíç ó÷Ýóç åñãáóßáò ÷ïñçãåßôáé Üäåéá äýï (2) çìåñþí ìå
áðïäï÷Ýò óå ðåñßðôùóç èáíÜôïõ óõæýãïõ, ôÝêíùí, ãïíÝùí êáé áäåëöþí.

¢äåéá ìáèçôþí - óðïõäáóôþí ãéá åîåôÜóåéò

Åêôüò áðü ôçí êáíïíéêÞ ôïõò Üäåéá, ïé åñãáæüìåíïé ðïõ åßíáé ìáèçôÝò Þ óðïõäáóôÝò Þ
öïéôçôÝò åêðáéäåõôéêþí ìïíÜäùí ïðïéïõäÞðïôå ôýðïõ êáé ïðïéáóäÞðïôå âáèìßäáò ôïõ
Äçìïóßïõ, äéêáéïýíôáé íá ëÜâïõí áðü ôïí åñãïäüôç ôïõò êáé ðñüóèåôç Üäåéá Üíåõ
áðïäï÷þí äéáñêåßáò 30 çìåñþí, óõíå÷þí Þ äéáêåêïììÝíùí êáô’ Ýôïò ãéá ôç óõììåôï÷Þ ôïõò
óôéò åîåôÜóåéò. Ïé áðïäï÷Ýò áõôÝò üìùò êáôáâÜëëïíôáé áðü ôïí ÏÁÅÄ.
Ôçí åéäéêÞ Üäåéá äéêáéïýíôáé íá ëÜâïõí üëïé ïé åñãáæüìåíïé -åñãáæüìåíåò óðïõäáóôÝò, ÷ùñßò
üñéï çëéêßáò (ôï üñéï ôïõ 28ïõ Ýôïõò Ý÷åé áðáëåéöèåß ìå ôçí ÅÃÓÓÅ ôçò 18-5-98), áëëÜ ìüíï
ãéá ôçí ðñïâëåðüìåíç äéÜñêåéá ôùí óðïõäþí ðïõ êÜèå öïñÜ ðáñáêïëïõèåß ï åñãáæüìåíïò,
ðñïóáõîçìÝíç êáôÜ äýï Ýôç, áíåîÜñôçôá áí ïé óðïõäÝò äéáíýèçêáí óõíå÷þò Þ
äéáêåêïììÝíá êáé áíåîÜñôçôá áí Ý÷ïõí óõìðëçñþóåé 1 ÷ñüíï õðçñåóßáò óôïí åñãïäüôç.
Ç éäéüôçôá ôïõ ìáèçôÞ, óðïõäáóôÞ öïéôçôÞ êáé ç óõììåôï÷Þ ôïõ óôéò åîåôÜóåéò áðïäåéêíýåôáé
ìå âåâáßùóç ôçò ó÷ïëÞò ôïõ ðïõ õðïâÜëëåôáé óôïí åñãïäüôç áðü ôïí åñãáæüìåíï.
Ãéá ôïõò áíÞëéêïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ åßíáé óõã÷ñüíùò ìáèçôÝò Þ óðïõäáóôÝò ï Í. 1837/ 89,
ïñßæåé üôé äéêáéïýíôáé ãéá ôç óõììåôï÷Þ ôïõò óôéò åîåôÜóåéò Üäåéá Üíåõ áðïäï÷þí äýï
çìåñþí, óõíå÷üìåíç Þ ôìçìáôéêÞ, ãéá êÜèå ìÝñá åîåôÜóåùí. Ãéá ôçí Üäåéá áõôÞ, ðïõ äåí
ìðïñåß íá åßíáé ìéêñüôåñç áðü 14 çìÝñåò, êáôáâÜëëïíôáé áðïäï÷Ýò áðü ôïí ÏÁÅÄ.

¢äåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò

Ìðïñåß íá äïèåß Üäåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò ìå êïéíÞ óõìöùíßá åñãïäüôç êáé åñãáæüìåíïõ. Ï
åñãïäüôçò üìùò äåí åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá äþóåé áõôÞí ôçí Üäåéá. Äåí åßíáé îåêÜèáñï áí
ç Üäåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò ìðïñåß íá óõìøçöéóèåß Þ ü÷é ìå ôçí êáíïíéêÞ Üäåéá (ìå áðïäï÷Ýò)
ôïõ ìéóèùôïý. Ðñïôåßíåôáé ëïéðüí ç Üäåéá áõôÞ íá æçôåßôáé áöïý åîáíôëçèåß ç êáíïíéêÞ
Üäåéá Þ íá óõìöùíåßôáé åê ôùí ðñïôÝñùí ìå ôïí åñãïäüôç ç ôý÷ç ôçò êáíïíéêÞò Üäåéáò. Ï
÷ñüíïò ôçò Üäåéáò ÷ùñßò áðïäï÷Ýò ìåôñÜ óáí ÷ñüíïò õðçñåóßáò ôïõ ìéóèùôïý,
óõíõðïëïãßæåôáé äçëáäÞ óôá åðéäüìáôá ðïëõåôßáò êáé óôçí áðïæçìßùóç áðüëõóçò.

46
 ËÕÓÇ ÓÕÌÂÁÓÇÓ
ÅÑÃÁÓÉÁÓ
(áðüëõóç,
ðáñáßôçóç êëð)

Ç óýìâáóç åñãáóßáò, áíÜëïãá ìå ôï åßäïò ôçò ëýíåôáé:

á) Ìå êáôáããåëßá áðü ôïí åñãïäüôç Þ ôïí åñãáæüìåíï óôçí óýìâáóç áïñßóôïõ ÷ñüíïõ
â) Ìå ëÞîç ôïõ óõìöùíçìÝíïõ ÷ñüíïõ Þ êáôáããåëßá ãéá óðïõäáßï ëüãï óôç óýìâáóç
ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ.
ã) Ìå áìïéâáßá óõíáßíåóç åñãïäüôç êáé åñãáæüìåíïõ (êõñßùò óôçí ðåñßðôùóç ôçò 15åôßáò).
Ç êáôáããåëßá ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò áïñßóôïõ ÷ñüíïõ ìðïñåß íá ãßíåé åßôå áðü ôïí
åñãïäüôç, ïðüôå ïíïìÜæåôáé êáé áðüëõóç, åßôå áðü ôïí åñãáæüìåíï, ïðüôå ìéëÜìå ãéá
ðáñáßôçóç Þ ïéêåéïèåëÞ áðï÷þñçóç.
“Ìå áðüëõóç éóïäõíáìïýí êáé ðåñéðôþóåéò êáêÞò ìåôá÷åßñéóçò ôïõ åñãáæïìÝíïõ, ðïõ ðñïóâÜëëïõí
âÜíáõóá ôçí ôéìÞ, ôçí õðüëçøç êáé ãåíéêÜ ôçí ðñïóùðéêüôçôÜ ôïõ”.

Ç ïéêåéïèåëÞò áðï÷þñçóç (ðáñáßôçóç) ìðïñåß íá ãßíåé åßôå ñçôÜ (ãñáðôÜ Þ ðñïöïñéêÜ) åßôå
óéùðçñÜ. Óå êÜèå ðåñßðôùóç ï åñãáæüìåíïò êáôÜ ôçí áðï÷þñçóÞ ôïõ äéêáéïýôáé, áí äåí Ý÷åé
ëÜâåé ôçí åôÞóéá ÜäåéÜ ôïõ, áðïæçìßùóç ãéá ôéò áðïäï÷Ýò ìç ëçöèåßóáò Üäåéáò (2
çìåñïìßóèéá ãéá êÜèå ìÞíá áðáó÷üëçóçò) êáé åðéäüìáôïò áäåßáò. Åðßóçò, ôçí áíáëïãßá
äþñùí ÐÜó÷á Þ ×ñéóôïõãÝííùí, áíÜëïãá ìå ôï ÷ñüíï ôçò ðáñáßôçóçò. Äåí äéêáéïýôáé üìùò
íá ðÜñåé åðßäïìá áíåñãßáò áðü ôïí ÏÁÅÄ, áêüìá êáé áí ðëçñïß ôéò ðñïûðïèÝóåéò ôéò ó÷åôéêÝò
ìå ôïí áñéèìü ôùí åíóÞìùí. Ãéá ôï ëüãï áõôü, áí äåí Ý÷ïõìå âñåé êÜðïéá Üëëç äïõëåéÜ êáé
èÝëïõìå ïðùóäÞðïôå íá ðáñáôÞóïõìå áõôÞ ðïõ Ý÷ïõìå, êáëü åßíáé íá åðéäéþêïõìå üðùò
ìðïñïýìå ôçí áðüëõóç áðü ôïí åñãïäüôç, áêüìá êáé áí ÷ñåéáóôåß íá ôïõ ôç æçôÞóïõìå.

Áðüëõóç óå ðåñßðôùóç áðï÷Þò áðü ôçí åñãáóßá

Ôï æÞôçìá ðüôå ç áðï÷Þ áðü ôçí åñãáóßá ìðïñåß íá èåùñçèåß áðü ôïí åñãïäüôç óáí
ðáñáßôçóç êáé íá ôïí áðïëýóåé ÷ùñßò ôçí êáôáâïëÞ ôçò íüìéìçò áðïæçìßùóçò Ý÷åé óõ÷íÜ
áðáó÷ïëÞóåé ôá ÄéêáóôÞñéá. Ï íüìïò äåí ïñßæåé ñçôÜ ðüôå ç áðï÷Þ áðü ôçí åñãáóßá áðïôåëåß
ðáñáßôçóç. ÐñïâëÝðåé üìùò üôé äåí åßíáé ðáñáßôçóç ç áðï÷Þ áðü ôçí åñãáóßá ðïõ ïöåßëåôáé
óå áóèÝíåéá ìéêñÞò (“âñá÷åßáò”) äéÜñêåéáò, ï ÷ñüíïò óôñÜôåõóçò Þ ôï äéÜóôçìá ëï÷åßáò ôùí
ãõíáéêþí.
Ùò “âñá÷åßáò äéÜñêåéáò” áóèÝíåéá èåùñåßôáé áõôÞ ðïõ äéáñêåß:
• ¸íá ìÞíá ãéá üóïõò õðçñåôïýí ìÝ÷ñé 4 ÷ñüíéá
• Ôñåéò ìÞíåò ãéá üóïõò õðçñåôïýí áðü 4 ìÝ÷ñé 10 ÷ñüíéá
• ÔÝóóåñéò ìÞíåò ãéá üóïõò õðçñåôïýí áðü 1 ìÝ÷ñé 15 ÷ñüíéá
• ¸îé ìÞíåò ãéá üóïõò õðçñåôïýí áðü 15 ÷ñüíéá êáé ðÜíù

47
 Áõôü üìùò äåí óçìáßíåé üôé êÜèå áóèÝíåéá ìåãáëýôåñçò äéÜñêåéáò ìðïñåß íá èåùñçèåß üôé
áðïôåëåß êáé ðáñáßôçóç áðü ôçí åñãáóßá. Ãéá íá êñéèåß êÜôé ôÝôïéï ðñÝðåé íá áðïäåé÷èåß
ðáñÜëëçëá èÝëçóç ôïõ åñãáæüìåíïõ íá ðáñáéôçèåß. Ôï ßäéï óõìâáßíåé êáé ìå áðï÷Þ ðïõ
ïöåßëåôáé óå Üëëïõò ëüãïõò.
Ç áäéêáéïëüãçôç áðïõóßá áðü ôçí åñãáóßá ðïõ åßíáé óõíå÷Þò êáé êÜðùò ìåãÜëç óå
äéÜñêåéá, ìðïñåß íá èåùñçèåß óáí ðáñáßôçóç êáé åðéôñÝðåé óôïí åñãïäüôç íá ìçí ðëçñþóåé
ôéò ìÝñåò áðïõóßáò êáé íá ìç äþóåé áðïæçìßùóç áðüëõóçò. Ôï ÷ñïíéêü üñéï ðïõ êÜíåé ôçí
áäéêáéïëüãçôç áðïõóßá íá éóïäõíáìåß ìå ðáñáßôçóç, åßíáé áóáöÝò êáé ôá äéêáóôÞñéá ôï
êñßíïõí êáôÜ ðåñßðôùóç.

ÃåíéêÜ îÝñïõìå üôé áí ëåßøïõìå áäéêáéïëüãçôá ìÝ÷ñé äýï ìÝñåò, äåí äßíåôáé ôï äéêáßùìá óôïí åñãïäüôç
íá èåùñÞóåé üôé ðáñáéôçèÞêáìå, áêüìá êáé áí áõôÜ ôá äéÞìåñá áðïõóßáò åðáíáëáìâÜíïíôáé ôáêôéêÜ.
ÖõóéêÜ äåí èá ìáò ðëçñþóåé ôéò ìÝñåò áõôÝò êáé ìðïñåß íá ìáò êüøåé êáé ßóï áñéèìü çìåñþí Üäåéáò. Áí
åîïñãéóôåß ìå ôéò áðïõóßåò ìáò ìðïñåß íá ìáò áðïëýóåé, áëëÜ äßíïíôÜò ìáò ôçí áðïæçìßùóç. ÊÜðïéá
«äéáâáóìÝíá» áöåíôéêÜ, áí ëåßðïõìå óõ÷íÜ, óôÝëíïõí åîþäéêï, óôï ïðïßï áíáöÝñïõí üôé èá
èåùñÞóïõí ôéò óõóôçìáôéêÝò ìáò áäéêáéïëüãçôåò áðïõóßåò ùò ðáñáßôçóç óôçí ðåñßðôùóç ðïõ áõôÝò
åðáíáëçöèïýí êáé ìáò êáôçãïñïýí ãéá «äïëßá êáé åóêåììÝíç áíôéóõìâáôéêÞ óõìðåñéöïñÜ». Ôüôå äåí
ðñÝðåé íá óõíå÷ßóïõìå ôéò êïðÜíåò, ãéáôß èá éó÷ýóïõí áõôÜ ðïõ áíáöÝñåé ôï åîþäéêï, èá áðïëõèïýìå
äçëáäÞ ÷ùñßò áðïæçìßùóç êáé áí áóêÞóïõìå áãùãÞ ãéá Üêõñç áðüëõóç, ôï ðéèáíüôåñï åßíáé ôá
äéêáóôÞñéá íá ðÜñïõí ôï ìÝñïò ôïõ áöåíôéêïý áí äåí ìðïñïýìå íá áðïäåßîïõìå üôé åß÷áìå óïâáñïýò
ëüãïõò áðïõóßáò. Ïé óõóôçìáôéêÝò êïðÜíåò áðü ôç äïõëåéÜ äçìéïõñãïýí ðïëëÜ ðñïâëÞìáôá óôá
áöåíôéêÜ êáé Ý÷ïõí áíáëõèåß áðü ôïõò ìÜíáôæåñ êÜôù áðü ôçí ïíïìáóßá «turn over».

Ç åîÝôáóç ôùí ëüãùí áðï÷Þò êáé ôçò ðñüèåóçò Þ ìç ôïõ åñãáæüìåíïõ óå ðáñáßôçóç åßíáé
êýñéá óôïé÷åßá ãéá íá äéáðéóôùèåß áí ôÝôïéåò ðåñéðôþóåéò áðïôåëïýí ðáñáßôçóç Þ ü÷é. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, óïâáñïß ëüãïé áðïõóßáò èåùñïýíôáé áðü ôá äéêáóôÞñéá ëüãïé áíþôåñçò âßáò
(ð.÷. áðïêëåéóìüò óå íçóß Þ ÷éïíüðôùóç, ôõ÷áßá ðåñéóôáôéêÜ, èÜíáôïò óõããåíÞ, åéóáãùãÞ óå
íïóïêïìåßï óõããåíïýò êëð).
Áí ï åñãïäüôçò äåí äå÷èåß ôïí åñãáæüìåíï óôç äïõëåéÜ ìåôÜ ôç ëÞîç ôçò áóèåíåßáò Þ ôçò
áðï÷Þò ãéá óïâáñïýò ëüãïõò, èåùñþíôáò üôé Ý÷åé áðï÷ùñÞóåé ïéêåéïèåëþò, ìðïñïýí íá
äéåêäéêçèïýí äéêáóôéêÜ, üðùò êáé óôçí Üêõñç áðüëõóç, åßôå ìéóèïß õðåñçìåñßáò êáé
äéáôÞñçóç ôçò èÝóçò åñãáóßáò, åßôå áðïæçìßùóç áðüëõóçò.

48
 Áðáãïñåýóåéò áðüëõóçò

Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ç íïìïèåóßá áðáãïñåýåé ñçôÜ ôçí áðüëõóç. ÌåñéêÝò ôÝôïéåò

ðåñéðôþóåéò åßíáé:
• ¸ãêõåò åñãáæüìåíåò: Áðáãïñåýåôáé ç áðüëõóç ôùí åãêýùí ôüóï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò
êýçóçò, üóï êáé ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 1 Ýôïõò ìåôÜ ôïí ôïêåôü, Þ êáôÜ ôçí áðïõóßá ôïõò ãéá
ìåãáëýôåñï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ëüãù áóèåíåßáò. ÅðéôñÝðåôáé ìüíï ãéá óðïõäáßï ëüãï. ÔÝôïéïò
ëüãïò óå êáìßá ðåñßðôùóç äåí ìðïñåß íá èåùñçèåß ç ìåéùìÝíç áðüäïóç ëüãù
åãêõìïóýíçò.
• Áäåéïý÷ïé åñãáæüìåíïé: Åßíáé Üêõñç ç áðüëõóç åñãáæïìÝíïõ ðïõ Ýãéíå êáôÜ ôçí äéÜñêåéá
ôçò åôÞóéáò êáíïíéêÞò Üäåéáò. Äåí éó÷ýåé ç áðáãüñåõóç ãéá Üäåéá ÷ùñßò áðïäï÷Ýò, Þ ãéá
ðáñÜôáóç ôçò íüìéìçò êáíïíéêÞò Üäåéáò, áêüìá êáé áí áõôÞ Ýãéíå ìå óõìöùíßá.
• ÓôñáôåõìÝíïé ìéóèùôïß: Äåí áðïôåëåß ëüãï ëýóçò óýìâáóçò ç óôñÜôåõóç. ÕðÜñ÷ïõí
ðñïóôáôåõôéêÝò äéáôÜîåéò ãé’ áõôïýò ðïõ óôñáôåýïíôáé Þ áðïóôñáôåýïíôáé êáé äåí åðéôñÝðåôáé
íá áðïëõèïýí, áêüìá êáé ãéá Ýíá ÷ñüíï ìåôÜ ôçí áðïóôñÜôåõóÞ ôïõò. Óå ðåñßðôùóç
áðüëõóçò, ï åñãïäüôçò ïöåßëåé åéäéêÞ ðñüóèåôç áðïæçìßùóç, ßóç ìå ìéóèïýò 6 ìçíþí
åðéðëÝïí ôçò áðïæçìßùóçò ãéá ôçí áðüëõóç.
• ÅîáñôçìÝíá Üôïìá: Äåí åðéôñÝðåôáé áðüëõóç åîáéôßáò åîÜñôçóçò óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï
åñãáæüìåíïò Ý÷åé åíôá÷èåß óå ðñüãñáììá áðåîÜñôçóçò.

¸ãêõñç êáé Üêõñç áðüëõóç

Ãéá íá åßíáé Ýãêõñç ç áðüëõóç ôùí åñãáæïìÝíùí ìå óýìâáóç åñãáóßáò áïñßóôïõ ÷ñüíïõ,
ðïõ Ý÷ïõí óõìðëçñþóåé äýï ìÞíåò åñãáóßáò óôçí ßäéá äïõëåéÜ, ï åñãïäüôçò (áí äåí
õðÜñ÷ïõí ëüãïé áðáãüñåõóçò) ðñÝðåé:
• Íá äþóåé Ýããñáöç êáôáããåëßá ôçò óýìâáóçò óôá ÷Ýñéá ôïõ åñãáæüìåíïõ, üðïõ èá
ãñÜöåôáé áêñéâþò ç çìåñïìçíßá. Ôï Ýããñáöï äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá áíáöÝñåé ôïõò ëüãïõò
áðüëõóçò. Áêüìá êáé áí äïèåß áðïæçìßùóç áëëÜ ü÷é ç Ýããñáöç êáôáããåëßá, ç áðüëõóç
åßíáé Üêõñç. Ôï Ýããñáöï áõôü ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôïí ÏÁÅÄ ãéá ôçí áßôçóç åðéäüôçóçò
áíåñãßáò.
• Íá êáôáâÜëëåé åðß ôüðïõ ôç íüìéìç áðïæçìßùóç óå ìåôñçôÜ (ü÷é åðéôáãÝò êëð), ôçí ßäéá
ìÝñá ìå ôçí Ýããñáöç êáôáããåëßá, óôïí ôüðï ôçò äïõëåéÜò. Ï åñãáæüìåíïò ðñÝðåé íá
ðáñáëÜâåé êáé íá õðïãñÜøåé áðüäåéîç åßóðñáîçò áðïæçìßùóçò, üðïõ èá áíáöÝñåôáé êáé èá
áíáëýåôáé ôï ðïóü (ìéóèïß, êñáôÞóåéò ÉÊÁ, öïñïëïãßá, áíáëïãßåò áðïäï÷þí êáé åðéäïìÜôùí
Üäåéáò êëð).
• Íá Ý÷åé áóöáëéóôåß ï åñãáæüìåíïò óôï ÉÊÁ. Áí ï åñãïäüôçò äåí ôïí Ý÷åé áóöáëßóåé, ç
áðüëõóç èåùñåßôáé Üêõñç áí êáôáããåëèåß.
• Íá ìçí åßíáé áíôßèåôïò ï áñéèìüò ôùí áðïëýóåùí óôç íïìïèåóßá ðïõ ñõèìßæåé ôéò ïìáäéêÝò
áðïëýóåéò.
Áí Ýóôù êáé ìßá ðñïûðüèåóç áðü ôéò ðáñáðÜíù äåí ôçñçèåß, ç áðüëõóç åßíáé Üêõñç. Åðßóçò
ï åñãïäüôçò Ý÷åé õðï÷ñÝùóç íá áíáããåßëåé ôçí áðüëõóç óôïí ÏÁÅÄ ìÝóá óå ðñïèåóìßá 8
çìåñþí áðü ôçí ðáñÜäïóç ôïõ åããñÜöïõ ôçò êáôáããåëßáò óôïí åñãáæüìåíï. Ç ðáñÜâáóç
ôçò äéÜôáîçò áõôÞò äåí êÜíåé Üêõñç ôçí áðüëõóç, áëëÜ Ý÷åé ðïéíéêÝò óõíÝðåéåò ãéá ôïí
åñãïäüôç.
Ôá ßäéá éó÷ýïõí êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï åñãáæüìåíïò êÜíåé áßôçóç ãéá áðüëõóç. Ìéá ôÝôïéá
áßôçóç äåí éóïäõíáìåß ìå ðáñáßôçóç.
49
 ¼ôáí ôï äéêáßùìá ôïõ åñãïäüôç íá áðïëýåé õðåñâáßíåé äéÜöïñåò ðñïóôáôåõôéêÝò ñõèìßóåéò,
ìéëÜìå ãéá êáôá÷ñçóôéêÞ áðüëõóç, ç ïðïßá éóïäõíáìåß ìå Üêõñç. ÐïëëÝò ðåñéðôþóåéò
áðüëõóçò Ý÷ïõí êñéèåß áðü ôá ÄéêáóôÞñéá óáí êáôá÷ñçóôéêÝò. ×áñáêôçñéóôéêÜ ðáñáäåßãìáôá
ïé áðïëýóåéò ðïõ ãßíïíôáé ãéá:
• Ôçí éêáíïðïßçóç áðü ôïí åñãïäüôç áéóèÞìáôïò åêäßêçóçò ðñïò ôïí åñãáæüìåíï ðïõ åßíáé
Üó÷åôï ìå ôçí åêôÝëåóç ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò
• Ëüãù íüìéìçò óõíäéêáëéóôéêÞò äñÜóçò ôïõ åñãáæüìåíïõ êáé óõììåôï÷Þò óå áðåñãßá
• Ëüãù äéêáóôéêÞò äéåêäßêçóçò ôùí áîéþóåþí ôïõ
• Ëüãù áñíÞóåþò ôïõ íá äå÷èåß ðáñÜíïìç áðáßôçóç ôïõ åñãïäüôç
• Ëüãù ðïëéôéêþí ðåðïéèÞóåùí
• Ëüãù ìåßùóçò áðüäïóçò åîáéôßáò ìçôñüôçôáò (äéÜóôçìá ìåôÜ ôïí ôïêåôü) Þ ðñïçãçèåßóáò
áóèÝíåéáò
• Ëüãù áðáßôçóçò ôçò êáíïíéêÞò Üäåéáò
• Ëüãù ãíùóôïðïßçóçò óôï ÉÊÁ ìç áóöÜëéóçò Þ óôçí Åðéèåþñçóç Åñãáóßáò ðáñáâÜóåùí
ôïõ åñãïäüôç.
• Ëüãù õðïâïëÞò óôá äéêáóôÞñéá áãùãÞò êáôÜ ôïõ åñãïäüôç

Áí âñßóïõìå Þ äåßñïõìå ôï áöåíôéêü Þ

Üëëï Üôïìï ìÝóá óôç äïõëåéÜ, ç áðüëõóç
äåí åßíáé êáôá÷ñçóôéêÞ. Áí ðÜëé äåí
êÜíïõìå êáëÜ ôç äïõëåéÜ ìáò, öáßíåôáé
üôé êáëü åßíáé íá ôï óõíäõÜæïõìå êáé ìå
äéåêäéêÞóåéò ôùí äéêáéùìÜôùí ìáò. Áí
êÜíïõìå óõ÷íÜ êïðÜíåò, êáèõóôåñïýìå
óõ÷íÜ íá ðéÜóïõìå äïõëåéÜ,
áñíïýìáóôå íá êÜíïõìå êÜðïéá
äïõëåéÜ, Ý÷ïõìå ðñïêëçôéêÞ êáé
«áíÜñìïóôç» óõìðåñéöïñÜ êáé
áðïëõèïýìå ãéá Ýíá Þ ðåñéóóüôåñïõò
áðü áõôïýò ôïõò ëüãïõò, ç áðüëõóç
äåí åßíáé êáôá÷ñçóôéêÞ, áëëÜ
äéêáéïýìáóôå ðÜíôá ôçí áðïæçìßùóç.

Óå ðåñßðôùóç Üêõñçò Þ
êáôá÷ñçóôéêÞò áðüëõóçò, Ý÷ïõìå
äéêáßùìá íá áóêÞóïõìå áãùãÞ
êáé íá æçôÞóïõìå íá áêõñùèåß ç
áðüëõóç þóôå íá õðï÷ñåùèåß ï
åñãïäüôçò íá äÝ÷åôáé ôç äïõëåéÜ
ìáò êáé íá ìáò êáôáâÜëëåé
ìéóèïýò õðåñçìåñßáò. Ç ó÷åôéêÞ
áãùãÞ ðñÝðåé íá ãßíåé ìÝóá óå
äéÜóôçìá 3 ìçíþí áðü ôçí
êïéíïðïßçóç ôïõ åããñÜöïõ ôçò áðüëõóçò,
áëëéþò ôï äéêáßùìá ðáñáãñÜöåôáé êáé ç
áãùãÞ áðïññßðôåôáé ùò åêðñüèåóìç.

50
Áí ç áêõñüôçôá ôçò áðüëõóçò ïöåßëåôáé óôç ìç êïéíïðïßçóç åããñÜöïõ, ç 3ìçíç ðñïèåóìßá
áñ÷ßæåé áðü ôçí çìÝñá áðüëõóçò, ôçí ïðïßá ðñÝðåé íá äçëþóïõìå áìÝóùò óôçí Åðéèåþñçóç
Åñãáóßáò.

Ìðïñïýìå íá åéóðñÜîïõìå ôçí áðïæçìßùóç áêüìá êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ èåùñÞóïõìå Üêõñç ôçí
áðüëõóç Þ óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï ðïóü åßíáé ìéêñüôåñï áðü áõôü ðïõ èá Ýðñåðå íá ðÜñïõìå. ÐñÝðåé
üìùò íá ðñïóÝîïõìå ðïëý áõôÜ ðïõ èá ãñÜöïíôáé óôçí áðüäåéîç åßóðñáîçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ðïëëÜ
áöåíôéêÜ ìáò âÜæïõí íá õðïãñÜøïõìå áðüäåéîç ðïõ ðåñéÝ÷åé ðáñÜãñáöï üôé äåí Ý÷ïõìå êáìßá Üëëç
áîßùóç áðü ôïí åñãïäüôç êáé èåùñïýìå ôçí áðüëõóç íüìéìç Þ êÜôé ó÷åôéêü. Ç áðüäåéîç ðñÝðåé íá åßíáé
óå äýï áíôßãñáöá êáé ðñÝðåé íá ôá õðïãñÜøïõìå êáé ôá äýï. ÐñÝðåé ëïéðüí íá äéáãñÜöïõìå ôéò
åðßìá÷åò ðáñáãñÜöïõò êáé óôá äýï áíôßãñáöá êáé íá óõìðëçñþíïõìå ðñéí ôçí õðïãñáöÞ ìáò ôç
öñÜóç «õðïãñÜöù ìå ôçí åðéöýëáîç ðáíôüò íüìéìïõ äéêáéþìáôïò». Ç öñÜóç áõôÞ åßíáé áðïäåéêôéêü
óôïé÷åßï ãéá ôá äéêáóôÞñéá. Ìüíï ç åðéðëÝïí öñÜóç, ÷ùñßò ôç äéáãñáöÞ ôçò ðáñáãñÜöïõ ãéá áðïäï÷Þ
íüìéìçò áðüëõóçò, äåí Ý÷åé êáìßá éó÷ý. Áí ôá êÜíïõìå áõôÜ êáé ôï áöåíôéêü Þ ï ëïãéóôÞò ôïõ áñíçèåß
ãéá ôï ëüãï áõôü íá ìáò ðëçñþóåé, ç áðüëõóç åßíáé êáôåõèåßáí Üêõñç êáé åìåßò ðñÝðåé íá óõíå÷ßóïõìå
íá ðçãáßíïõìå ãéá äïõëåéÜ, ãíùóôïðïéþíôáò üìùò Üìåóá ôçí êáôÜóôáóç óôçí Åðéèåþñçóç Åñãáóßáò.
ÐáñÜëëçëá, áêüìá êáé áí áóêÞóïõìå áãùãÞ ãéá áêõñüôçôá ôçò áðüëõóçò, ìðïñïýìå íá ðÜñïõìå
åðßäïìá áíåñãßáò áðü ôïí ÏÁÅÄ êáé áõôü äåí äçëþíåé áíáãíþñéóç ôçò åãêõñüôçôáò ôçò áðüëõóçò.

ÂëáðôéêÞ ìåôáâïëÞ ôùí üñùí åñãáóßáò

ÊÜèå ìåôáâïëÞ ôùí üñùí åñãáóßáò ðïõ ðñïêáëåß ïéêïíïìéêÞ Þ çèéêÞ æçìéÜ óôïí åñãáæüìåíï
Ý÷åé êñéèåß áðü ôá ÄéêáóôÞñéá üôé áðïôåëåß âëáðôéêÞ ìåôáâïëÞ. ÌåñéêÜ ðáñáäåßãìáôá
âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò åßíáé:
• Ìåßùóç ùñþí åñãáóßáò ìå áíôßóôïé÷ç ìåßùóç ôïõ ìéóèïý.
• ÊáèõóôÝñçóç áðïäï÷þí ìå óêïðü ôïí åîáíáãêáóìü óå ðáñáßôçóç.
• Ìåßùóç ôùí áðïäï÷þí.
• Êüøéìï åðéäüìáôïò ðïõ äßíåôáé ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
• ÂÜíáõóç, áíÜñìïóôç êáé õâñéóôéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôïõ åñãïäüôç.
• ÌåôáâïëÞ ôïõ åßäïõò ôçò åñãáóßáò êáé åéäéêüôåñá ç áíÜèåóç óå õðÜëëçëï Ýñãïõ åñãÜôç.
(ð.÷. êáèáñéóìüò ãñáöåßïõ áðü ôç ãñáììáôÝá)
• ÌåôÜèåóç óå Üëëï êáôÜóôçìá Þ ðáñÜñôçìá ôçò åðé÷åßñçóçò, ðïõ äåí ðñïâëÝðåôáé áðü ôç
óýìâáóç åñãáóßáò êáé ôáõôü÷ñïíá ðñïêáëåß ïéêïíïìéêÞ æçìéÜ óôïí åñãáæüìåíï (ð.÷.
áõîçìÝíï êüóôïò ìåôáêßíçóçò) Þ äçìéïõñãåß ïéêïãåíåéáêÜ ðñïâëÞìáôá.
• Ìåôáêßíçóç óå Üëëï ôìÞìá ìå ôáõôü÷ñïíç ìåßùóç ôùí áðïäï÷þí.
• ÄéáêïðÞ ôçò ìåôáöïñÜò ôïõ åñãáæüìåíïõ ìå ü÷çìá ôïõ åñãïäüôç.
• Áðáó÷üëçóç óå çìÝñåò ðïõ Ý÷ïõí ïñéóôåß áñãßåò áðü ôç óýìâáóç.
Äåí èåùñåßôáé âëáðôéêÞ ìåôáâïëÞ ç åðéâïëÞ áðü ôïí åñãïäüôç áðáó÷üëçóçò óå þñåò ðÝñá
áðü ôéò íüìéìåò, ç åðéâïëÞ ðáñÜíïìùí õðåñùñéþí, ç åðéâïëÞ åñãáóßáò ôéò ÊõñéáêÝò Þ ç
áëëáãÞ áðü ôïí åñãïäüôç ôçò þñáò Ýíáñîçò êáé ëÞîçò ôçò åñãáóßáò (áí äåí õðÜñ÷åé Üëëç
ñýèìéóç áðü íüìï).
Óå êÜèå ðåñßðôùóç, åßíáé óôçí áñìïäéüôçôá ôùí äéêáóôçñßùí íá êñßíïõí áí áðü ôç ìåôáâïëÞ
ôùí üñùí åñãáóßáò ðñïêëÞèçêå ïéêïíïìéêÞ Þ çèéêÞ âëÜâç óôïí åñãáæüìåíï. Êáé ðÜíôá ç
ìåôáâïëÞ ãéá íá èåùñçèåß âëáðôéêÞ ðñÝðåé íá Ý÷åé ìüíéìï ÷áñáêôÞñá.

51
 Óôçí ðåñßðôùóç âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò Ý÷ïõìå äéêáßùìá ìÝóá óå ðïëý óýíôïìï ÷ñïíéêü
äéÜóôçìá
á) íá èåùñÞóïõìå ôç ìåôáâïëÞ éóïäýíáìç ìå áðüëõóç êáé íá áðáéôÞóïõìå äéêáóôéêÜ ôçí
êáôáâïëÞ ôçò íüìéìçò áðïæçìßùóçò, ôçñïõìÝíùí üëùí ôùí ôýðùí. ÁõôÞ ç äõíáôüôçôá
âïëåýåé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ èÝëïõìå íá öýãïõìå áðü ôç óõãêåêñéìÝíç äïõëåéÜ.
Ìðïñïýìå áêüìá íá äéåêäéêÞóïõìå äéêáóôéêÜ Üêõñç áðüëõóç ëüãù âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò
êáé êáôáâïëÞ ìéóèþí õðåñçìåñßáò.
â) íá áðáéôÞóïõìå ôçí ôÞñçóç ôùí áñ÷éêþí üñùí ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò, äçëþíïíôáò óôïí
åñãïäüôç êáé ôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò üôé «áðïêñïýïõìå ôç âëáðôéêÞ ìåôáâïëÞ» êáé íá
óõíå÷ßóïõìå íá äïõëåýïõìå óýìöùíá ìå ôïõò áñ÷éêïýò üñïõò. Áí ï åñãïäüôçò áñíçèåß,
äéêáéïýìáóôå íá æçôÞóïõìå äéêáóôéêÜ ôçí êáôáâïëÞ ôùí áðïäï÷þí ìáò âÜóåé ôùí äéáôÜîåùí
ôçò õðåñçìåñßáò. ÐáñÜëëçëá, ìðïñïýìå íá æçôÞóïõìå äéêáóôéêÜ áðïæçìßùóç ãéá çèéêÞ
âëÜâç ëüãù ôçò ðñïóâïëÞò ôçò ðñïóùðéêüôçôÜò ìáò. ÊÜèå áäéêáéïëüãçôç Üñíçóç ôïõ
åñãïäüôç íá äå÷ôåß ôç äïõëåéÜ ìáò èåùñåßôáé ðñïóâïëÞ ðñïóùðéêüôçôáò.
ã) Áí äå èÝëïõìå íá öýãïõìå áðü ôç äïõëåéÜ, íá äçëþóïõìå ãñáðôÜ óôïí åñãïäüôç êáé ôçí
åðéèåþñçóç åñãáóßáò üôé èåùñïýìå ôç ìåôáâïëÞ ôùí üñùí âëáðôéêÞ êáé óõíå÷ßæïõìå íá
åñãáæüìáóôå óýìöùíá ìå ôïõò íÝïõò üñïõò, áëëÜ ìå åðéöýëáîç. ¸ðåéôá íá áóêÞóïõìå
áãùãÞ ãéá áíáôñïðÞ ôçò âëáðôéêÞò áðüöáóçò.

Õðåñçìåñßá åñãïäüôç

Óå êÜèå ðåñßðôùóç Üêõñçò áðüëõóçò (ìç ôÞñçóç ôùí êáíüíùí áðüëõóçò, êáôá÷ñçóôéêÞ
áðüëõóç êáé ìç áðïäï÷Þ áðü ôïí åñãáæüìåíï ôçò âëáðôéêÞò ìåôáâïëÞò ôùí üñùí åñãáóßáò),
êáé åðßó÷åóçò åñãáóßáò, ç óýìâáóç åñãáóßáò èåùñåßôáé üôé åîáêïëïõèåß íá éó÷ýåé, ïðüôå ï
åñãïäüôçò «êáèßóôáôáé õðåñÞìåñïò» êáé õðï÷ñåïýôáé íá êáôáâÜëëåé óôïí åñãáæüìåíï ôéò
áðïäï÷Ýò áðü ôç ìÝñá ôçò Üêõñçò áðüëõóçò ìÝ÷ñé íá ëÞîåé ç «õðåñçìåñßá» ôïõ ìå íüìéìï
ôñüðï. Õðåñçìåñßá ôïõ åñãïäüôç äåí éó÷ýåé óôçí ðåñßðôùóç ðôþ÷åõóçò ôçò åðé÷åßñçóçò,
ïðüôå ðñÝðåé íá åßìáóôå ðïëý ðñïóå÷ôéêïß üôáí äïõëåýïõìå óå áíþíõìåò åéäéêÜ åôáéñßåò ðïõ
êÜèå ôüóï õðïôßèåôáé üôé ðÝöôïõí Ýîù êáé óôç óõíÝ÷åéá îáíáëåéôïõñãïýí ìå Üëëç åðùíõìßá.
Ôüôå ðñÝðåé íá áðïäåßîïõìå äéêáóôéêÜ üôé óôçí ïõóßá ðñüêåéôáé ãéá ôçí ßäéá åðé÷åßñçóç.
ÐÝöôåé üìùò óôéò ðëÜôåò ìáò ãéá ìéá áêüìá öïñÜ íá áðïäåßîïõìå ãéáôß åßíáé õðåñÞìåñïò ï
åñãïäüôçò, ìå ôçí Üóêçóç áãùãÞò óôá äéêáóôÞñéá ìÝóá óå ôñåéò ìÞíåò.
Áí ôá äéêáóôÞñéá ìáò äéêáéþóïõí, èá ðÜñïõìå ôéò áðïäï÷Ýò ìáò (ìéóèïß, åðéäüìáôá, äþñá,
Üäåéåò êëð) ìÝ÷ñé ôçí çìÝñá ôçò Üñóçò ôçò õðåñçìåñßáò êáé Ý÷ïõìå ôï äéêáßùìá íá
åðéóôñÝøïõìå óôçí áñ÷éêÞ ìáò äïõëåéÜ. Ç õðåñçìåñßá ôïõ åñãïäüôç óôáìáôÜ ôçí çìÝñá ðïõ
áõôüò äçëþíåé ãñáðôÜ üôé áðïäÝ÷åôáé ôçí åñãáóßá ìáò ìå ôïõò êáèïñéóìÝíïõò üñïõò ôçò
óýìâáóçò Þ ìáò êáëåß ãñáðôÜ íá óõíå÷ßóïõìå ôçí åñãáóßá ìáò.

ÅðåéäÞ ôá äéêáóôÞñéá äåí âãÜæïõí ïñéóôéêÝò áðïöÜóåéò íùñßôåñá áðü Ýíá ÷ñüíï, óôï
åíäéÜìåóï äéÜóôçìá ìðïñïýí íá óõìâïýí ôá åîÞò:
• Íá ìáò êáëÝóåé ï åñãïäüôçò ðßóù óôç äïõëåéÜ ìå ôéò íüìéìåò äéáäéêáóßåò. Ôüôå ðñÝðåé íá
åðéóôñÝøïõìå, äéáöïñåôéêÜ äå äéêáéïýìáóôå ìéóèïýò õðåñçìåñßáò. Ìðïñåß âÝâáéá óôç
óõíÝ÷åéá íá ìáò áðïëýóåé ìå íüìéìï ôñüðï, áëëÜ åîáêïëïõèïýìå íá äéêáéïýìáóôå ôïõò
ìéóèïýò õðåñçìåñßáò, ôïõò ïðïßïõò åîáêïëïõèïýìå íá äéåêäéêïýìå äéêáóôéêÜ.

52
• Íá ðáñáìåßíïõìå Üíåñãïé êáé íá ðáßñíïõìå, áí äéêáéïýìáóôå, åðßäïìá áíåñãßáò. Äåí
Ý÷ïõìå õðï÷ñÝùóç óôç äéÜñêåéá õðåñçìåñßáò ôïõ åñãïäüôç íá øÜîïõìå ãéá Üëëç äïõëåéÜ.
ÅðåéäÞ üìùò ôá äéêáóôÞñéá óõíÞèùò èÝëïõí, áí êáé óðÜíéá ìðïñïýí, íá äéêáéþíïõí ôá
áöåíôéêÜ, ìðïñåß íá ðñïóðáèÞóïõí íá áðïäåßîïõí üôé äå âñÞêáìå Üëëç äïõëåéÜ åðåéäÞ
åßìáóôå ôåìðÝëçäåò êáé äåí øÜîáìå áñêåôÜ åðåéäÞ åßìáóôå êáêüâïõëïé êáé èÝëáìå íá
õðï÷ñåþóïõìå ôï ôáëáßðùñï áöåíôéêü íá ìáò ðëçñþóåé ÷ùñßò íá äïõëÝøïõìå. Ìðïñåß
äçëáäÞ íá êñßíïõí üôé äåí äéêáéïýìáóôå ìéóèïýò õðåñçìåñßáò ãéá áõôïýò ôïõò ëüãïõò. Ãé´
áõôü, áí ðáñáìåßíïõìå Üíåñãïé, êáëü åßíáé íá Ý÷ïõìå óôïé÷åßá ðïõ íá áðïäåéêíýïõí üôé
øÜ÷íáìå ãéá äïõëåéÜ. Áí óôï åíäéÜìåóï äéÜóôçìá ðáßñíáìå åðßäïìá áíåñãßáò êáé ôåëéêÜ ï
åñãïäüôçò ìáò êáëÝóåé ðßóù óôç äïõëåéÜ, üôáí ìáò ðëçñþóåé ôïõò ìéóèïýò õðåñçìåñßáò
ðñÝðåé íá êñáôÞóåé ôï ðïóü ôùí åðéäïìÜôùí ðïõ ðÞñáìå óôï ìåôáîý êáé íá ôá åðéóôñÝøåé
óôïí ÏÁÅÄ. Áí äåí ôï êñáôÞóåé ôüôå ðïõ ðñÝðåé, ìçí ôïõ ôï äþóïõìå ðïôÝ.
• Íá âñïýìå äïõëåéÜ áëëïý. Ç ðåñßðôùóç áõôÞ ðåñéðëÝêåé ôá ðñÜãìáôá. Óßãïõñá
äéêáéïýìáóôå ìéóèïýò õðåñçìåñßáò ìÝ÷ñé íá âñïýìå Üëëç äïõëåéÜ. Áí âñïýìå äïõëåéÜ óå
Üëëï ùñÜñéï áðü áõôü ôçò áñ÷éêÞò (ð.÷. äïõëåýáìå ðñùß êáé âñÞêáìå äïõëåéÜ
áðïãåõìáôéíÞ Þ âñáäéíÞ, óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï äçëáäÞ ôçò ðñþôçò äïõëåéÜò), Þ äïõëåéÜ ðéï
âáñéÜ êáé êïõñáóôéêÞ áðü áõôÞí ðïõ êÜíáìå, äéêáéïýìáóôå êáé ðÜëé ôïõò ìéóèïýò
õðåñçìåñßáò. Áí üìùò ç äïõëåéÜ ðïõ âñÞêáìå åßíáé óôï ßäéï ùñÜñéï ìå ôçí áñ÷éêÞ êáé ìå
áíôßóôïé÷ïõò üñïõò, áðü ôïõò ìéóèïýò õðåñçìåñßáò ðïõ ïöåßëåé ï áñ÷éêüò åñãïäüôçò
áöáéñåßôáé ôï ðïóü ðïõ åéóðñÜîáìå áðü ôç íÝá äïõëåéÜ.

Íá Ý÷ïõìå õðüøç ìáò üôé ç áêõñüôçôá ôçò áðüëõóçò êñßíåôáé áíåîÜñôçôá áðü ôïõò ìéóèïýò
õðåñçìåñßáò. ¸ôóé, ìðïñåß ôï äéêáóôÞñéï íá ìç äå÷èåß ôï áßôçìÜ ìáò ãéá ìéóèïýò
õðåñçìåñßáò, áëëÜ íá ìáò äéêáéþóåé óôï èÝìá ôçò áðüëõóçò. ÄçëáäÞ, áí äåí Ý÷ïõìå ðÜñåé
áðïæçìßùóç íá ôçí êåñäßóïõìå äéêáóôéêÜ. Áí üìùò ç áðüëõóç êñéèåß íüìéìç, äå
äéêáéïýìáóôå ìéóèïýò õðåñçìåñßáò.
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ êåñäßóïõìå ôïõò ìéóèïýò õðåñçìåñßáò, áëëÜ Ý÷ïõìå ðÜñåé êáé
áðïæçìßùóç áðüëõóçò, áõôÞ óõìøçößæåôáé ìå ôá ÷ñùóôïýìåíá. Óôïõò êåñäéóìÝíïõò ìéóèïýò
ãßíïíôáé ïé êñáôÞóåéò ãéá ÉÊÁ êáé öüñï.

Ç áðïæçìßùóç áðüëõóçò
Ãéá íá åßíáé Ýãêõñç ç áðüëõóç, ðñÝðåé ï åñãïäüôçò íá êáôáâÜëåé ôç íüìéìç áðïæçìßùóç,
áêüìá êáé áí ç áðüëõóç ïöåßëåôáé óôçí êáêÞ ðïéüôçôá ôçò äïõëåéÜò ôïõ åñãáæüìåíïõ, óôçí
áíôéóõìâáôéêÞ ôïõ óõìðåñéöïñÜ êëð. Ðåñéðôþóåéò ðïõ ï åñãïäüôçò ìðïñåß íá ìç äþóåé
áðïæçìßùóç áðüëõóçò åßíáé:
• Ï åñãáæüìåíïò íá áðïëõèåß ÷ùñßò íá Ý÷åé óõìðëçñþóåé äýï ìÞíåò äïõëåéÜò óôïí ßäéï
åñãïäüôç.
• Ï åñãáæüìåíïò ðïõ áññþóôçóå íá ëåßøåé ðáñáðÜíù áðü ôá ïñéæüìåíá üñéá ôçò âñá÷åßáò
áóèÝíåéáò êáé ï åñãïäüôçò íá åðéêáëåóôåß ðáñáßôçóç ôïõ åñãáæüìåíïõ. Åäþ üìùò Ý÷ïõí
ëüãï ôá äéêáóôÞñéá áí ï åñãáæüìåíïò äåí èÝëåé íá ðáñáéôçèåß, áëëÜ åîáêïëïõèåß ãéá
ðáñÜäåéãìá íá åßíáé Üññùóôïò ðÝñá áðü ôá íüìéìá ÷ñïíéêÜ üñéá (âßôóéá ðïõ Ý÷ïõí ïé
áññþóôéåò ìåñéêÝò öïñÝò...).
• Ç åðé÷åßñçóç íá äéáêüøåé ïëïêëçñùôéêÜ ôéò åñãáóßåò ôçò ãéá ëüãïõò áíþôåñçò âßáò
(ðõñêáãéÜ, óåéóìüò, ÷éïíïèýåëëá, ðëçììýñá áðü âñï÷Þ êëð), óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äåí åßíáé
áóöáëéóìÝíç ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï ðåñéóôáôéêü áíþôåñçò âßáò. Áí üìùò åßíáé áóöáëéóìÝíç,

53
 ôüôå ï åñãïäüôçò ïöåßëåé íá äþóåé ôá 2/3 ôçò íüìéìçò áðïæçìßùóçò. Ùò ôþñá äçëáäÞ, üôáí
áêïýãáìå ãéá öùôéÜ óå áóöáëéóìÝíç åðé÷åßñçóç, ôï ìõáëü ìáò ðÞãáéíå óôçí åßóðñáîç ôçò
áóöÜëéóçò áðü ôá áöåíôéêÜ. Ôþñá îÝñïõìå üôé üôáí êáåß ìç áóöáëéóìÝíç åðé÷åßñçóç, ôï
áöåíôéêü Ý÷åé êÝñäïò áðü ôçí áðüëõóç ÷ùñßò áðïæçìßùóç üëïõ ôïõ ðñïóùðéêïý,
áíåîÜñôçôá áðü ôï ãåãïíüò üôé ìðïñåß íá Ý÷åé ïéêïíïìéêÞ åõ÷Ýñåéá. Áí óå ðåñßðôùóç
ðõñêáãéÜò óå ìç áóöáëéóìÝíç åðé÷åßñçóç ìðïñÝóïõìå íá áðïäåßîïõìå üôé ôï áöåíôéêü ôçí
ðñïüñéæå ãéá êëåßóéìï, ôüóï ôï êáëýôåñï ãéá ìáò.
• Óôçí ðåñßðôùóç ðáñáßôçóçò ôïõ åñãáæüìåíïõ. Áí üìùò ï åñãáæüìåíïò ðáñáéôåßôáé ãéá íá
âãåé óå ðëÞñç óýíôáîç, äéêáéïýôáé áðü ôïí åñãïäüôç ôï 50% ôçò íüìéìçò áðïæçìßùóçò
áðüëõóçò áí äåí Ý÷åé åðéêïõñéêÞ áóöÜëéóç Þ ôï 40% áí Ý÷åé. Åñãáæüìåíïé ìå ó÷Ýóç
åñãáóßáò áïñßóôïõ ÷ñüíïõ ðïõ Ý÷ïõí óõìðëçñþóåé 15åôÞ õðçñåóßá óôïí ßäéï åñãïäüôç Þ
ôï üñéï çëéêßáò ðïõ ðñïâëÝðåé ï ïéêåßïò Áóöáëéóôéêüò Ïñãáíéóìüò (êáé üôáí äåí õðÜñ÷åé
üñéï, ôï 65Ýôïò ôçò çëéêßáò ôïõò) ìðïñïýí íá ðáñáéôçèïýí ìå ôç óõãêáôÜèåóç ôïõ åñãïäüôç
ôïõò, ïðüôå äéêáéïýíôáé íá ëÜâïõí ôï 50% ôçò íüìéìçò áðïæçìßùóçò.
• Óôç ëÞîç ôçò óýìâáóçò åñãáóßáò ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ, åêôüò áí êáôáããåëèåß ðñéí ôç ëÞîç ôçò
áðü ôïí åñãïäüôç, ïðüôå ïöåßëïíôáé üëïé ïé ìéóèïß ôïõ õðüëïéðïõ ÷ñüíïõ áí ï ëüãïò ôçò
êáôáããåëßáò äåí åßíáé óðïõäáßïò.
• Óôç ëÞîç ôçò óýìâáóçò Ýñãïõ.
• Óôçí áðüëõóç ìåôÜ áðü õðïâïëÞ ìÞíõóçò. Óå ðåñßðôùóç äçëáäÞ ìÞíõóçò óå âÜñïò ôïõ
åñãáæüìåíïõ ãéá áäßêçìá ðïõ äéáðñÜ÷èçêå êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôçò åñãáóßáò ôïõ Þ ôïõ
áðáããÝëèçêå êáôçãïñßá ãéá áäßêçìá ôïõëÜ÷éóôïí óå âáèìü ðëçììåëÞìáôïò êáé Ýôõ÷å íá ôï
ìÜèåé ï åñãïäüôçò. ÅÜí ï åñãáæüìåíïò áðáëëáãåß áðü ôá äéêáóôÞñéá, äéêáéïýôáé íá æçôÞóåé
ôçí áðïæçìßùóÞ ôïõ, ü÷é üìùò êáé ìéóèïýò õðåñçìåñßáò, åêôüò êáé áí áðïäåé÷ôåß üôé ï
åñãïäüôçò Üóêçóå ìÞíõóç êáôÜ ôïõ åñãáæüìåíïõ áêñéâþò ãéá íá ôïí áðïëýóåé ÷ùñßò
áðïæçìßùóç Þ üôé ï åñãïäüôçò Þèåëå íá áðïëýóåé ôïí åñãáæüìåíï Ýôóé êé áëëéþò ãéá ëüãïõò
åêäßêçóçò êáé áîéïðïßçóå ôç ìÞíõóç ãéá íá ìç äþóåé áðïæçìßùóç.

Ç ðôþ÷åõóç ôïõ åñãïäüôç êáé ç ðáýóç ôùí åñãáóéþí ôçò åðé÷åßñçóçò ôïõ áðü ôçí áéôßá
áõôÞ, äåí áíáéñåß ôï äéêáßùìá êáôáâïëÞò áðïæçìßùóçò óôçí ðåñßðôùóç ôáõôü÷ñïíçò
áðüëõóçò ôùí åñãáæïìÝíùí. Ìüíï ðïõ ôüôå ç áðïæçìßùóç äåí äßíåôáé áìÝóùò, áëëÜ ìåôÜ
ôç äéêáóôéêÞ åêêáèÜñéóç ôùí ÷ñåþí
ôçò åðé÷åßñçóçò. Óôçí ðëçñùìÞ ôùí
÷ñåþí ðñïçãïýíôáé ïé åñãáæüìåíïé.

Ï õðïëïãéóìüò ôçò áðïæçìßùóçò

áðüëõóçò ãßíåôáé ìå âÜóç ôéò ôáêôéêÝò
áðïäï÷Ýò ôïõ ôåëåõôáßïõ ìÞíá ìå
êáèåóôþò ðëÞñïõò áðáó÷üëçóçò êáé
åîáñôÜôáé áðü ôá ÷ñüíéá
ðñïûðçñåóßáò óôïí ßäéï åñãïäüôç.
ÔáêôéêÝò áðïäï÷Ýò èåùñïýíôáé ï
ìéóèüò, êáèþò êáé êÜèå Üëëç ðáñï÷Þ
óå åßäïò êáé óå ÷ñÞìá ðïõ äßíåôáé
ôáêôéêÜ (ð.÷. ôáêôéêÝò íüìéìåò
õðåñùñßåò, ïéêïãåíåéáêÜ åðéäüìáôá,
ôñïöÞ, ôáêôéêÜ ìðüíïõò, óôáèåñÞ

54
íüìéìç áðáó÷üëçóç ÊõñéáêÝò êáé áñãßåò, ðñïóáõîÞóåéò íõ÷ôåñéíÞò åñãáóßáò, åðßäïìá
áíèõãéåéíÞò åñãáóßáò êëð). ÅéäéêÜ ãéá ôçí áðïæçìßùóç áðüëõóçò óõíõðïëïãßæïíôáé ôá äþñá
åïñôþí êáé ôï åðßäïìá Üäåéáò, ðñïóèÝôïíôáò ôï 1/6 óôï óõíïëéêü ýøïò ôçò áðïæçìßùóçò (Þ
áëëéþò, ðïëëáðëáóéÜæïíôáò åðß 14/12 ôï ýøïò ôçò áðïæçìßùóçò). ÊáôÜ ôçí áðüëõóç
ïöåßëïíôáé ôáõôü÷ñïíá êáé ç áíáëïãßá ôùí Äþñùí ÐÜó÷á êáé ×ñéóôïõãÝííùí, êáèþò êáé ç
áðïæçìßùóç Üäåéáò êáé ôï åðßäïìá Üäåéáò.
Ôá ÷ñüíéá ðñïûðçñåóßáò óôïí ßäéï åñãïäüôç (äåí óõíõðïëïãßæåôáé ðñïûðçñåóßá óå Üëëï
åñãïäüôç, åêôüò êáé áí ç åðé÷åßñçóç ìåôáâéâÜóôçêå, ìåôáôñÜðçêå óå Üëëç ìïñöÞ Þ
óõã÷ùíåýôçêå ìå Üëëç êáé ï åñãáæüìåíïò óõíÝ÷éóå íá äïõëåýåé óå áõôÞí) ðñÝðåé íá åßíáé
óõìðëçñùìÝíá. ÄçëáäÞ äïõëåéÜ ðïõ äéÞñêåóå 59 ìÞíåò, áíôéóôïé÷åß óå ðñïûðçñåóßá 4 êáé
ü÷é 5 ÷ñüíùí. Óôï ÷ñüíï ðñïûðçñåóßáò óõíõðïëïãßæïíôáé êáé ôá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ôçò
áóèÝíåéáò, äéáèåóéìüôçôáò, Üäåéáò ôïêåôïý êáé ëï÷åßáò, óôñÜôåõóçò, êáíïíéêÞò Üäåéáò êáé
Üäåéáò ÷ùñßò áðïäï÷Ýò.
Ç áðïæçìßùóç ðñÝðåé íá êáôáâëçèåß êáôÜ ôç óôéãìÞ ôçò êïéíïðïßçóçò ôçò áðüëõóçò. ÅÜí ç
áðïæçìßùóç õðåñâáßíåé ôéò áðïäï÷Ýò Ýîé ìçíþí ï åñãïäüôçò äéêáéïýôáé íá êáôáâÜëëåé
áìÝóùò ôï ôìÞìá ôçò áðïæçìßùóçò ìÝ÷ñé 6 ìçíéáßïõò ìéóèïýò êáé ôï õðüëïéðï óå ôñéìçíéáßåò
äüóåéò êÜèå ìßá áðü ôéò ïðïßåò äåí ìðïñåß íá åßíáé êáôþôåñç áðü ôéò áðïäï÷Ýò ôñéþí ìçíþí.
Ç áðïæçìßùóç áðüëõóçò äåí õðüêåéôáé óå êñáôÞóåéò ãéá ôï ÉÊÁ Þ Üëëïõò áóöáëéóôéêïýò
ïñãáíéóìïýò. Ôï ßäéï éó÷ýåé ãéá ôçí áðïæçìßùóç ëüãù ìç ëçöèåßóáò áäåßáò. Áíôßèåôá ôï
åðßäïìá áäåßáò õðüêåéôáé óå áóöáëéóôéêÝò åéóöïñÝò.
Ç áðïæçìßùóç öïñïëïãåßôáé. Ï öüñïò åîáñôÜôáé áðü ôï ýøïò ôçò áðïæçìßùóçò. Óýìöùíá ìå
ôïí ôåëåõôáßï öïñïëïãéêü íüìï, ç áðïæçìßùóç Ýùò 20.000 € åßíáé áöïñïëüãçôç.
ÊÜèå áãùãÞ ôïõ åñãáæïìÝíïõ ãéá êáôáâïëÞ Þ óõìðëÞñùóç ôçò áðïæçìßùóçò, ðñÝðåé íá
áóêçèåß ìÝóá óå äéÜóôçìá Ýîé ìçíþí áðü ôçí çìÝñá áðüëõóçò.

Ç äéáäéêáóßá áðüëõóçò, ôï ðïóü ôçò áðïæçìßùóçò, êáé ï ôñüðïò êáôáâïëÞò ôçò äéáöÝñïõí
üôáí ï åñãáæüìåíïò Ý÷åé ôçí éäéüôçôá ôïõ õðáëëÞëïõ Þ ôïõ åñãÜôç.
Óôçí ðåñßðôùóç ôùí õðáëëÞëùí, ï åñãïäüôçò ìðïñåß íá ðñïåéäïðïéÞóåé Þ ü÷é ãéá ôçí
çìåñïìçíßá áðüëõóçò. Óôçí ðåñßðôùóç áðüëõóçò ìå ðñïåéäïðïßçóç, áõôÞ ðñÝðåé íá ãßíåé
ãñáðôÜ êáé óå ðñïêáèïñéóìÝíá ÷ñïíéêÜ üñéá, áíÜëïãá ìå ôá ÷ñüíéá ðñïûðçñåóßáò. Ôüôå
ïöåßëåôáé ôï ìéóü ôçò áðïæçìßùóçò. Áí ç áðüëõóç
ãßíåé ÷ùñßò ðñïåéäïðïßçóç, ôüôå äéêáéïýìáóôå ôï
óýíïëï ôçò áðïæçìßùóçò. Áí ãßíåé ðñïåéäïðïßçóç,
áëëÜ åêôüò ôùí íüìéìùí ÷ñïíéêþí ðåñéèùñßùí,
äéêáéïýìáóôå ïëüêëçñç ôçí áðïæçìßùóç.
Óôçí ðåñßðôùóç ôùí åñãáôþí, äåí õðÜñ÷åé ç
ðñïûðüèåóç ôçò ðñïåéäïðïßçóçò, áëëÜ ôï ðïóü
ôçò áðïæçìßùóçò åßíáé ðïëý ìéêñüôåñï óå ó÷Ýóç ìå
áõôü ôùí õðáëëÞëùí. ¸ôóé, áí äïõëåýïõìå óáí
õðÜëëçëïé, áëëÜ Ý÷ïõìå äçëùèåß áðü ôïí
åñãïäüôç óáí åñãÜôåò, áîßæåé ôïí êüðï íá
áóêÞóïõìå áãùãÞ, ãéá íá äéåêäéêÞóïõìå ôï
óýíïëï ôùí äéáöïñþí ðïõ ðáßñíïõí ïé
õðÜëëçëïé, óõìðåñéëáìâáíüìåíçò ôçò
ìåãáëýôåñçò áðïæçìßùóçò áðüëõóçò.

55
 Ðßíáêáò áðïæçìßùóçò õðáëëÞëùí óå ðåñßðôùóç áðüëõóçò

ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ

(Τα έτη πρέπει να είναι (Τακτικές αποδοχές ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ
συμπληρωμένα) μηνών) Χρόνος προειδοποίησης Ποσό αποζημίωσης
2 μηνών - 1 έτους 1 μηνός 1 μήνας 1/2 μηνός
1 έτους - 4 ετών 2 μηνών 2 μήνες 1 μηνός
4 ετών - 6 ετών 3 μηνών 3 μήνες 1 1/2 μηνός
6 ετών - 8 ετών 4 μηνών 4 μήνες 2 μηνών
8 ετών - 10 ετών 5 μηνών 5 μήνες 2 1/2 μηνών
10 ετών 6 μηνών 6 μήνες 3 μηνών
11 ετών 7 μηνών 7 μήνες 3 1/2 μηνών
12 ετών 8 μηνών 8 μήνες 4 μηνών
13 ετών 9 μηνών 9 μήνες 4 1/2 μηνών
14 ετών 10 μηνών 10 μήνες 5 μηνών
15 ετών 11 μηνών 11 μήνες 5 1/2 μηνών
16 ετών 12 μηνών 12 μήνες 6 μηνών
17 ετών 13 μηνών 13 μήνες 6 1/2 μηνών
18 ετών 14 μηνών 14 μήνες 7 μηνών
19 ετών 15 μηνών 15 μήνες 7 1/2 μηνών
20 ετών 16 μηνών 16 μήνες 8 μηνών
21 ετών 17 μηνών 17 μήνες 8 1/2 μηνών
22 ετών 18 μηνών 18 μήνες 9 μηνών
23 ετών 19 μηνών 19 μήνες 9 1/2 μηνών
24 ετών 20 μηνών 20 μήνες 10 μηνών
25 ετών 21 μηνών 21 μήνες 10 1/2 μηνών
26 ετών 22 μηνών 22 μήνες 11 μηνών
27 ετών 23 μηνών 23 μήνες 11 1/2 μηνών
28 και άνω ετών 24 μηνών 24 μήνες 12 μηνών

Ðßíáêáò áðïæçìßùóçò åñãáôïôå÷íéôþí

ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ

(Τα έτη πρέπει να είναι
συμπληρωμένα) (δεν γίνονται κρατήσεις)

2 μήνες - 1 έτος 5 ημερομίσθια

1 έτος - 2 έτη 7 ημερομίσθια
2 έτη - 5 έτη 15 ημερομίσθια
5 έτη - 10 έτη 30 ημερομίσθια
10 έτη - 15 έτη 60 ημερομίσθια
15 έτη - 20 έτη 100 ημερομίσθια
20 έτη - 25 έτη 120 ημερομίσθια
25 έτη - 30 έτη 140 ημερομίσθια
από 30 έτη και πάνω 160 ημερομίσθια
(όπως ισχύουν από 24/5/2004, μετά την ΕΓΣΕΕ)
56
Áðü ôéò äéáöïñÝò óôéò áðïæçìéþóåéò áðüëõóçò ìåôáîý õðáëëÞëùí êáé åñãáôþí öáßíåôáé êáèáñÜ Ýíá
áðü ôá êÝñäç ôùí áöåíôéêþí áðü ôï äéá÷ùñéóìü áõôü. Ï åêâéáóìüò ôçò áðüëõóçò åßíáé óõíçèéóìÝíï
öáéíüìåíï óôïõò åñãÜôåò ìåãÜëçò çëéêßáò ãéá íá ìçí äéåêäéêïýí ôá äéêáéþìáôÜ ôïõò, áöïý ðéóôåýïõí
(êáé Ýôóé åßíáé áí óõãêñéèåß ìå ôéò áðïæçìéþóåéò ôùí õðáëëÞëùí) üôé ç áðüëõóÞ ôïõò äåí Ý÷åé óïâáñü
ïéêïíïìéêü êüóôïò ãéá ôá áöåíôéêÜ. Ðéóôåýïõí áêüìá üôé ðáñüëï ðïõ ìðïñåß íá äïõëåýïõí ðïëëÜ
÷ñüíéá, äåí åßíáé áíáíôéêáôÜóôáôïé êáé áõôü åíéó÷ýåôáé áðü ôï ÷áñáêôçñéóìü ôùí ðåñéóóüôåñùí óáí
áíåéäßêåõôùí. ¼ìùò ôï áí êÜðïéïò åñãáæüìåíïò åßíáé áíáíôéêáôÜóôáôïò Þ áíáëþóéìïò äåí ôï êáèïñßæåé
ïýôå ç åéäéêüôçôÜ ôïõ ïýôå ïé éêáíüôçôÝò ôïõ ïýôå ç çëéêßá ôïõ, áëëÜ ìüíï ç áëëçëåããýç êáé ç
óõëëïãéêÞ äéåêäßêçóç.

Ôé ðïóü ðñÝðåé íá åéóðñÜîïõìå ìåôÜ ôçí áðüëõóç

1) Ôçí áíáëïãßá ôïõ ìéóèïý, Þ ôá çìåñïìßóèéá ðïõ äåí Ý÷ïõìå áêüìá ðëçñùèåß
2) Ôçí áðïæçìßùóç áðüëõóçò
3) Ôçí áíáëïãßá äþñùí ÐÜó÷á Þ ×ñéóôïõãÝííùí ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï ÷ñüíï áðáó÷üëçóçò
4) Ôçí áíáëïãßá ôùí çìåñþí áäåßáò ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôéò ìÝñåò áðáó÷üëçóçò
5) Ôï åðßäïìá Üäåéáò
6) Áí áìåéâüìáóôå ìå ôï íüìéìï ìéóèü Þ êáé ìåôÜ ôçí áðüëõóç õðïãñáöïýí óõëëïãéêÝò
óõìâÜóåéò ðïõ äßíïõí áõîÞóåéò áíáäñïìéêÜ, ôüôå äéêáéïýìáóôå êáé ôçí áíáäñïìéêÞ áýîçóç
óôïí õðïëïãéóìü ôùí ðáñáðÜíù ðïóþí.

ÐáñÜäåéãìá: ¸óôù õðÜëëçëïò ðïõ äïõëåýåé ðåíèÞìåñï ìå ðëÞñåò ùñÜñéï, ìå ôáêôéêÝò

áðïäï÷Ýò ôïí ôåëåõôáßï ìÞíá 800 €, ðïõ Ý÷åé ðñïûðçñåóßá 2 åôþí óõìðëçñùìÝíùí óôïí
ßäéï åñãïäüôç êáé áðïëýåôáé ÷ùñßò ðñïåéäïðïßçóç óôéò 12 Ìáñôßïõ 2004 (ÐáñáóêåõÞ),
÷ùñßò íá Ý÷åé ðÜñåé Üäåéá ãéá ôï Ýôïò áõôü.

1. Ãéá ôçí áíáëïãßá ìéóèïý ãßíïíôáé ïé õðïëïãéóìïß:

Çìåñïìßóèéï = 800/25 = 32 €
ÇìÝñåò åñãáóßáò ìÝóá óôï ÌÜñôéï (óõíõðïëïãßæïíôáé ôá ÓÜââáôá) = 12
Áíáëïãßá ìéóèïý = 12 x 32 = 384 €. Åäþ èá ãßíåé êñÜôçóç 16% ãéá ôï ÉÊÁ, äçëáäÞ ôï êáèáñü ðïóü
åßíáé 322,56 €
2. Ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôçò áðïæçìßùóçò áðüëõóçò
Óôá 2 ÷ñüíéá ðñïûðçñåóßáò áíôéóôïé÷åß áðïæçìßùóç 2 ìéóèþí, ðïõ ðñïóáõîÜíåôáé êáôÜ ôï 1/6.
ÄçëáäÞ
Ðïóü áðïæçìßùóçò = (800+800/6) x 2 = 1.866,67 €. Åäþ äå ãßíåôáé êáìßá êñÜôçóç.
3. Áíáëïãßá Äþñïõ ÐÜó÷á êáé ìüíï
(ôï äþñï ×ñéóôïõãÝííùí äßíåôáé ìå áðáó÷üëçóç ìåôÜ ôçí 1ç ÌÜç)
ÇìÝñåò ó÷Ýóçò åñãáóßáò ìÝóá óôï 2004 = 31 ÃåíÜñç +29 ÖëåâÜñç +12 ÌÜñôç= 72
Áíáëïãïýíôá çìåñïìßóèéá äþñïõ = 9 (ç ôéìÞ åßíáé áðü åéäéêü ðßíáêá)
Çìåñïìßóèéï = 32 €
Áíáëïãßá Äþñïõ ÐÜó÷á = 9 x 32 = 288 €. Åäþ èá ãßíïõí êñáôÞóåéò ãéá ÉÊÁ 16%, äçëáäÞ êáèáñü
ðïóü 241,92 €. Ôï Äþñï ÐÜó÷á ìðïñåß íá êáôáâëçèåß ìÝ÷ñé ôç ÌåãÜëç ÔåôÜñôç êáé ü÷é áìÝóùò ìå
ôçí áðüëõóç.
4. Áðïæçìßùóç Üäåéáò. Ïöåßëåôáé ïëüêëçñç ç Üäåéá, äçëáäÞ 22 åñãÜóéìåò çìÝñåò, ðïõ
áíôéóôïé÷ïýí óå 1 ìéóèü, äçëáäÞ 800 €. Åäþ äå èá ãßíåé êáìéÜ êñÜôçóç ãéá ôï ÉÊÁ (ïé ìÝñåò áõôÝò
äåí åßíáé ÷ñüíïò áóöÜëéóçò). Ç áðïæçìßùóç Üäåéáò äßíåôáé óõíÞèùò ìå ôçí áðüëõóç.
5. Åðßäïìá Üäåéáò. Ïöåßëåôáé ïëüêëçñï ôï åðßäïìá Üäåéáò, äçëáäÞ ìéóüò ìéóèüò, 400 €. Åäþ èá
ãßíïõí êñáôÞóåéò ãéá ÉÊÁ 16%, äçëáäÞ êáèáñü ðïóü 336 €. Ôï åðßäïìá Üäåéáò äßíåôáé óõíÞèùò ìå
ôçí áðüëõóç.
ÔåëéêÜ, óõíïëéêü êáèáñü ðïóü = 3.567,15 €

57
 åðéäïìá
áíåñãéáó

Ðáñï÷Þ åðéäüìáôïò

Ôçí óôéãìÞ ôçò áðüëõóçò, ðïõ åßíáé åõôõ÷Þò áí ôçí åðéäéþîáìå, ôçí åðéèõìÞóáìå êáé Ý÷ïõìå
óôï ÷Ýñé êáé ôçí áðïæçìßùóç áðüëõóçò, ðñÝðåé íá îÝñïõìå ôá åîÞò:
Ìðïñïýìå íá ðÜñïõìå åðßäïìá áíåñãßáò áðü ôïí ÏÁÅÄ ìüíï áí áðïëõèÞêáìå ìå ôï
áðáñáßôçôï Ýããñáöï Þ áí Ýëçîå ç óýìâáóç åñãáóßáò ïñéóìÝíïõ ÷ñüíïõ ðïõ ðéèáíüí íá
åß÷áìå êáé êáôÜ ôï äéÜóôçìá åñãáóßáò Þìáóôáí áóöáëéóìÝíïé êáíïíéêÜ óôï ÉÊÁ. Äåí
ðáßñíïõìå åðßäïìá áíåñãßáò áí ðáñáéôçèïýìå.
Åðßäïìá ìðïñïýìå íá æçôÞóïõìå óôçí ðåñßðôùóç ðïõ êÜíïõìå åðßó÷åóç åñãáóßáò êáé
åêôéìïýìå üôé áõôü èá Ý÷åé ó÷åôéêÜ ìåãÜëç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá.
ÂÝâáéá ôï ðïóü ôïõ åðéäüìáôïò áíåñãßáò åßíáé øß÷ïõëá êáé ï ÷ñüíïò ðïõ ôï ðáßñíïõìå
ðåñéïñéóìÝíïò, ãé’ áõôü óôéò äéåêäéêÞóåéò ìáò èá’ ðñåðå íá áðáéôÞóïõìå áîéïðñåðÝò åðßäïìá,
äéÜñêåéáò üóï êáé ï ÷ñüíïò áíåñãßáò.
Ãéá ôï åðßäïìá ðñÝðåé íá áðåõèõíèïýìå ìÝóá óå 60 ìÝñåò áðü ôçí áðüëõóç óôï ãñáöåßï ôïõ
ÏÁÅÄ ôçò ðåñéï÷Þò ìáò. Êáëü åßíáé íá ðçãáßíïõìå óôïí ÏÁÅÄ Üìåóá, ãéá íá åêäïèïýí ðéï
ãñÞãïñá ïé åðéôáãÝò ôïõ åðéäüìáôïò.
Èá êáôáèÝóïõìå ôá ÷áñôéÜ õðü ôéò ðáñáêÜôù ðñïûðïèÝóåéò:

Áí åðéäïôïýìáóôå ãéá ðñþôç öïñÜ,

ÐñÝðåé íá Ý÷ïõìå ðñáãμáôïðïéÞóåé 80 çμÝñåò åñãáóßáò ôï ÷ñüíï ôá äýï ðñïçãïýμåíá
÷ñüíéá, ðñéí áðü ôçí åðéäüôçóÞ ìáò. Ôï ôåëåõôáßï üμùò 14μçíï ðñÝðåé íá Ý÷ïõìå
óõμðëçñþóåé 125 çμÝñåò åñãáóßáò, ÷ùñßò íá õðïëïãßæïíôáé ïé ôåëåõôáßïé äýï μÞíåò.
Åðßäïμá áíåñãßáò ðáßñíïõìå êáé åÜí Ý÷ïõìå ðñáãμáôïðïéÞóåé óôá äýï ðñïçãïýμåíá ÷ñüíéá,
ðñéí áðü ôçí áðüëõóÞ ìáò, 200 çμÝñåò åñãáóßáò (÷ùñßò íá õðïëïãßæïíôáé ïé äýï ôåëåõôáßïé
μÞíåò), áðü ôéò ïðïßåò 80 çμÝñåò, ôï ëéãüôåñï, ôïí êÜèå ÷ñüíï.

Áí åðéäïôïýìáóôå ãéá äåýôåñç êáé ðëÝïí öïñÜ,

ÐñÝðåé íá Ý÷ïõìå ðñáãμáôïðïéÞóåé 125 çμÝñåò åñãáóßáò ôï ôåëåõôáßï 14μçíï, ðñéí áðü ôçí
áðüëõóÞ ìáò, ÷ùñßò íá õðïëïãßæïíôáé (óôéò 125 çμÝñåò) ïé çμÝñåò åñãáóßáò ôùí äýï
ôåëåõôáßùí μçíþí. Ãéá ôïõò áðáó÷ïëïýμåíïõò óå ôïõñéóôéêÜ åðáããÝëμáôá (Þ êáé åðï÷éáêÜ
ð.÷. μïõóéêïß, çèïðïéïß ê.á.) áñêïýí 100 çμÝñåò åñãáóßáò ôï ôåëåõôáßï 12μçíï.
Ïé ìÝñåò åñãáóßáò äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá åßíáé óôïí ßäéï åñãïäüôç.

59
 Ôï åðßäïμá êáôáâÜëëåôáé μßá öïñÜ ôï μÞíá ãéá 25 çμÝñåò. Ôï çμåñÞóéï åðßäïμá áõôÞ ôç
óôéãìÞ åßíáé 11,97 €, äçëáäÞ 300 € ôï ìÞíá (êáé 10% ðñïóáýîçóç ãéá êÜèå μÝëïò ôçò
ïéêïãÝíåéáò).
Áí ëÞîåé ï ÷ñüíïò åðéäüôçóçò êáé äåí Ý÷ïõìå âñåé áêüìá äïõëåéÜ, äéêáéïýìáóôå áêüìá ìüíï
13 çìåñÞóéá åðéäüìáôá.

Óôïí ÏÁÅÄ èá ìáò æçôÞóïõí áíáëõôéêÜ óôïé÷åßá ãéá ôçí åéäéêüôçôÜ ìáò êáé ôï åðÜããåëìá ðïõ
èÝëïõìå íá êÜíïõìå. Êáëü åßíáé íá äçëþóïõìå áêñéâÞ óôïé÷åßá, ãéáôß êÜðïéåò öïñÝò
ðéóôåýïõí üôé ìáò âñßóêïõí äïõëåéÜ, ðïõ ó÷åäüí ðÜíôá äåí Ý÷åé êáìéÜ ó÷Ýóç ìå áõôü ðïõ
èÝëïõìå íá êÜíïõìå êáé áí áñíçèïýìå íá ðÜìå, ìáò êüâïõí ôï åðßäïìá. ÕðÜñ÷åé âÝâáéá ç
äõíáôüôçôá íá åðéäéþîïõìå íá ìáò áðïññßøåé ï õðïøÞöéïò åñãïäüôçò, áí äå ìáò êÜíåé ç
äïõëåéÜ.
Ìáò æçôÜíå åðßóçò íá äçëþóïõìå ôé óåìéíÜñéá êáôÜñôéóçò èÝëïõìå íá ðáñáêïëïõèÞóïõìå.
Åäþ èÝëåé åðßóçò ðñïóï÷Þ, ãéáôß áí ìáò êáëÝóïõí óå óåìéíÜñéï êáé äåí ðÜìå, ôï åðßäïìá
áíåñãßáò êüâåôáé. Åðßóçò, ïé ðåñßöçìïé åñãáóéáêïß óýìâïõëïé ìðïñåß íá ìáò êáëÝóïõí ãéá
ðñïóùðéêÞ óõíÝíôåõîç, óôçí ïðïßá ðñÝðåé íá ðÜìå ãéá íá ìç ìáò áíáóôåßëïõí ôï åðßäïìá.
Ãéá üóï ÷ñüíï äéáñêåß ç åðéäüôçóç, åîáêïëïõèïýìå íá åßìáóôå áóöáëéóìÝíïé ìüíï ãéá
éáôñéêÞ ðåñßèáëøç. ÄçëáäÞ ïé ðåñßïäïé áíåñãßáò äåí åßíáé óõíôÜîéìïò ÷ñüíïò.

ÁíáóôïëÞ åðéäüìáôïò áíåñãßáò

ÁíáöÝñèçêå Þäç üôé åÜí ïé õðçñåóßåò ôïõ ÏÁÅÄ ìáò âñïõí ïðïéáäÞðïôå äïõëåéÜ Þ
óåìéíÜñéï êáôÜñôéóçò êáé åìåßò áñíçèïýìå íá ðÜìå, êüâåôáé ôï åðßäïìá áíåñãßáò. Åðßóçò, ôï
åðßäïìá áíåñãßáò êüâåôáé áí îåêéíÞóïõìå ìüíéìç äïõëåéÜ ìå Ýíóçìá, äçëùìÝíç äçëáäÞ
êáíïíéêÜ óôïí ÏÁÅÄ. Áí îåêéíÞóïõìå äïõëåéÜ êáé õðïøéáóôïýìå üôé ï åñãïäüôçò äåí Ý÷åé
óêïðü íá ìáò äçëþóåé Üìåóá, Þ áí åìåßò óõìöùíÞóïõìå íá äïõëÝøïõìå Ýíá äéÜóôçìá
÷ùñßò Ýíóçìá, ôüôå åîáêïëïõèïýìå íá ðáßñíïõìå ôï åðßäïìá áíåñãßáò. Åðßóçò, áí óáí
Üíåñãïé ìå åðßäïìá äïõëÝøïõìå ðåñéóôáóéáêÜ ãéá 2-3 ìÝñåò Þ áí åñãáæüìáóôå ðåñéóôáóéáêÜ
ãéá íá áíôéêáèéóôïýìå Üôïìá ðïõ Ý÷ïõí Üäåéá Þ ñåðü, ôüôå äåí êüâåôáé ôï åðßäïìá áíåñãßáò,
áëëÜ ìüíï ç åðéäüôçóç ãéá ôéò ìÝñåò ðïõ Ý÷ïõìå äïõëåéÜ.
Áí üìùò, åßìáóôå áíßêáíïé ãéá åñãáóßá áðü ïðïéáäÞðïôå áéôßá, ãéá ðáñÜäåéãìá ìåôÜ áðü
áôý÷çìá, áíáóôÝëëåôáé ôï åðßäïìá áíåñãßáò. Ðáßñíïõìå üìùò åðßäïìá áóèåíåßáò ãéá ôï
óõãêåêñéìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá (ìå ôç ó÷åôéêÞ ãñáöåéïêñáôßá ðÜíôá). ¸ôóé, áí
êÜðïéïò áññùóôÞóåé ãéá ðåñéóóüôåñåò áðü ðÝíôå çìÝñåò, Þ áí
ãõíáßêåò Üíåñãåò âñßóêïíôáé óôçí ðåñßïäï êõïöïñßáò (56
ìÝñåò ðñéí ôïí ôïêåôü) Þ ëï÷åßáò (63 ìÝñåò ìåôÜ ôïí
ôïêåôü), áíáóôÝëëåôáé ôï åðßäïìá áíåñãßáò
ãéá áõôü ôï äéÜóôçìá êáé áðáéôåßôáé åê
íÝïõ áßôçóç ãéá ôç óõíÝ÷éóÞ ôïõ.

60
 ÁÓÖÁËÉÓÇ
ÊÁÉ
ÅÍÓÇÌÁ

Êáèáñüò ìéóèüò åßíáé ôá ÷ñÞìáôá ðïõ ðáßñíïõìå óôï ÷Ýñé. Ìéêôüò ìéóèüò åßíáé ôï ðïóü ôïõ
êáèáñïý ìéóèïý, ðñïóáõîçìÝíï ìå ôéò åéóöïñÝò ìáò óôï ÉÊÁ êáé ôéò êñáôÞóåéò ôçò åöïñßáò.
Åñãïäïôéêü êüóôïò åßíáé ï ìéêôüò ìéóèüò ìáò, ðñïóáõîçìÝíïò ìå ôçí åéóöïñÜ ôïõ åñãïäüôç
óôï ÉÊÁ.
Áò õðïèÝóïõìå üôé ï ìéêôüò ìéóèüò ìáò åßíáé 600€. ¼ôáí Ýñ÷åôáé ç þñá ôçò ðëçñùìÞò èá
ðÜñïõìå óôï ÷Ýñé 504€. Áõôü ðïõ ëåßðåé, ôá 96€ äçëáäÞ, áíôéóôïé÷ïýí óôï 16% ôïõ ìéêôïý
ìéóèïý ìáò êáé åßíáé ïé åéóöïñÝò ìáò óôï ÉÊÁ (ôá ÝíóçìÜ ìáò ðïõ ëÝìå, ìüíï ðïõ áõôÜ ôá
÷ñÞìáôá áíôéóôïé÷ïýí óå ðïëý ðåñéóóüôåñá áðü ôá Ýíóçìá). Ôï áöåíôéêü ìáò áíôßóôïé÷á, äå
èá îïäÝøåé ìüíï ôá 600€ åêåßíï ôï ìÞíá ãéá ôçí åñãáóßá ìáò, áëëÜ ðñÝðåé íá äþóåé åðéðëÝïí
168,36€ (28% ðåñßðïõ) óôï ÉÊÁ. Ç åñãáóßá ìáò ëïéðüí êïóôßæåé óôïí åñãïäüôç 768,36€ ôï
ìÞíá. ÁõôÜ ôá åðéðëÝïí 264,36€ ðïõ äåí ôá âëÝðïõìå óôï ÷Ýñé, åßíáé äéêÜ ìáò! ÊáôáíÝìïíôáé
óôéò ðáñï÷Ýò áóèÝíåéáò êáé ìçôñüôçôáò (óå åßäïò, äçëáäÞ éáôñïöáñìáêåõôéêÞ êáé
íïóïêïìåéáêÞ ðåñßèáëøç êáé óå ÷ñÞìá, äçëáäÞ åðéäüìáôá áóèÝíåéáò êáé ìçôñüôçôáò), óôïõò
êëÜäïõò ôùí óõíôÜîåùí (êýñéá êáé åðéêïõñéêÞ), óôïí ÏÁÅÄ (ãéá ôï ôáìåßï áíåñãßáò, ôï
ëïãáñéáóìü óôñáôåõìÝíùí, ôá ïéêïãåíåéáêÜ åðéäüìáôá êáé ôçí êáôÜñôéóç), óôïí ïñãáíéóìü
åñãáôéêÞò êáôïéêßáò (ÏÅÊ, ãéá åðéäüôçóç åíïéêßïõ êáé óôåãáóôéêÜ äÜíåéá) êáé óôçí åñãáôéêÞ
åóôßá (ãéá êïéíùíéêü ôïõñéóìü, áãïñÝò âéâëßùí, åéóéôÞñéá èåÜôñùí êëð). ÁõôÜ äçëáäÞ ðïõ
êáôÜ êáéñïýò ïé êñáôéêïß õðÜëëçëïé áíáêïéíþíïõí ìå óôüìöï óáí äéêÝò ôïõò ðáñï÷Ýò, äåí
åßíáé ôßðïôá Üëëï ðáñÜ Ýíá óçìáíôéêü ìÝñïò ôçò åñãáóßáò ìáò, ôï ïðïßï, ìÝóá óå üëá ôá
Üëëá ÷ñçìáôïäïôåß êáé ôç ãñáöåéïêñáôßá óôéò õðçñåóßåò áõôÝò. ÅðéðëÝïí, éó÷ýåé êáé ç
«áíôáðïäïôéêüôçôá» óôéò ðáñï÷Ýò: üóï ðéï ðïëëÜ Ý÷åéò äþóåé, ôüóï ðåñéóóüôåñåò ðáñï÷Ýò
äéêáéïýóáé (ìåãáëýôåñç óýíôáîç, êáëýôåñç èÝóç óôá íïóïêïìåßá, ðåñéóóüôåñåò çìÝñåò
åðßäïìá áóèÝíåéáò, áí äåí Ý÷åéò óõãêåêñéìÝíï áñéèìü åíóÞìùí áíÜ Ýôïò äåí ðáßñíåéò
åðßäïìá áíåñãßáò êëð).
ÅðåéäÞ áõôÜ ôá ÷ñÞìáôá ðÜíå óôï ôáìåßï ôïõ ÉÊÁ ìÝóù ìéáò «áüñáôçò» ãéá ìáò äéáäéêáóßáò,
åßíáé óõ÷íü ôï íá äéáöåýãåé ôçò ðñïóï÷Þò ìáò ôï ðüóï óçìáíôéêÜ åßíáé. Åðßóçò, ç
ðñïðáãÜíäá ëÝåé üôé ôï ÉÊÁ åßíáé ìåßïí, ãéá ëüãïõò ðïõ èá åîçãçèïýí ðáñáêÜôù. Áêüìá, ïé
ðáñï÷Ýò ôïõ ðïëý áðÝ÷ïõí áðü ôï íá åßíáé áîéïðñåðåßò. ÁõôÜ ôá äåäïìÝíá, ôá áöåíôéêÜ ôá
åêìåôáëëåýïíôáé ìå ðïëëïýò ôñüðïõò:

• Åðéäéþêïõí íá ìáò Ý÷ïõí áíáóöÜëéóôïõò ìå ôï äÝëåáñ ôçò «åðéðëÝïí» áìïéâÞò ìáò ìå ôá

Ýíóçìá óôï ÷Ýñé. Ìüíï üìùò ôç äéêÞ ìáò åéóöïñÜ åéóðñÜôôïõìå (ôá 96€ ôïõ ðáñáäåßãìáôïò),
åíþ ç äéêÞ ôïõò åéóöïñÜ (ôá 168,36) ìÝíåé óôçí ôóÝðç ôïõò. Êáé öõóéêÜ äåí ìáò äßíïõí
áðïæçìßùóç üôáí ìáò áðïëýïõí, áöïý ðñÝðåé íá ðÜìå óôá äéêáóôÞñéá ãéá íá áðïäåßîïõìå
üôé åñãáæüìáóôáí, äåí ðáßñíïõìå åðßäïìá áíåñãßáò áðü ôïí ÏÁÅÄ, êé áí áññùóôÞóïõìå,
Ý÷ïõí ôçí åõ÷Ýñåéá íá ìçí ìáò ðëçñþóïõí.
61
 • Ìáò áóöáëßæïõí ãéá ëéãüôåñåò þñåò áðü áõôÝò ðïõ ðñáãìáôéêÜ åñãáæüìáóôå.
• Äåí ðëçñþíïõí ôá Ýíóçìá ôùí õðåñùñéþí êáé ôùí åðéðëÝïí áìïéâþí.
• Ðñïóðáèïýí íá ìáò ðåßóïõí üôé åßíáé êáëýôåñï íá äïõëåýïõìå óáí «óõíåñãÜôåò» ìå
äåëôßï ðáñï÷Þò õðçñåóéþí. Ôé íá ôï êÜíïõìå ôï ÉÊÁ, áöïý äåí ðëçñþíåé ôßðïôá (ëÝíå); Åäþ
ãëéôþíïõí ôéò åéóöïñÝò, ôá åðéäüìáôá, ôéò Üäåéåò, ôçí ôÞñçóç ôùí óõìâÜóåùí, ôçí
ïðïéáäÞðïôå õðï÷ñÝùóç Ý÷ïõí óå ðåñßðôùóç áóèÝíåéÜò ìáò. ÊáíÝíá ôáìåßï
«áõôïáðáó÷ïëïýìåíùí» üìùò äåí ìáò åíéó÷ýåé óôçí ðåñßðôùóç áóèÝíåéáò Þ ìçôñüôçôáò.
• Ïé åêðñüóùðïé ôùí áöåíôéêþí (ÓÅÂ, ¸ìðïñïé êëð) ðñïóðáèïýí óõóôçìáôéêÜ íá ðåôý÷ïõí
íïìïèåôéêÞ êáôï÷ýñùóç ãéá ôç ìåßùóç ôïõ ëåãüìåíïõ «ìç ìéóèïëïãéêïý êüóôïõò
åñãáóßáò», ôùí åéóöïñþí ôïõò óôï ÉÊÁ äçëáäÞ, ìå ôï ðñüó÷çìá ôçò ìåßùóçò ôçò áíåñãßáò!
• Éäñýïõí êáéíïýñéá ìáãáæéÜ, áõôÜ ôùí åôáéñéþí éäéùôéêÞò áóöÜëéóçò ãéá íá ìáò ôá ðáßñíïõí
êáé áðü åêåß, ôá ðñïðáãáíäßæïõí áóýóôïëá êáé ôþñá ôåëåõôáßá êáé óôçí ÅëëÜäá ïé éäéïêôÞôåò
ôùí éäéùôéêþí áóöáëßóåùí Ýãéíáí «éóüôéìïé óõíïìéëçôÝò ãéá ôç âéùóéìüôçôá ôïõ
áóöáëéóôéêïý óõóôÞìáôïò».
• ÁõîÜíïõí äéáñêþò ôá üñéá óõíôáîéïäüôçóçò, óå óçìåßï ðïõ óå ëßãï èá äïõëåýïõìå ìÝ÷ñé
èáíÜôïõ, ìå óêïðü áöåíüò íá êñáôÞóïõí ãåìÜôá ôá áóöáëéóôéêÜ ôáìåßá ãéáôß äåí èá äßíïíôáé
óõíôÜîåéò (áöïý áõôïß äéá÷åéñßæïíôáé ôá áðïèåìáôéêÜ üðùò ôïõò âïëåýåé) êáé áöåôÝñïõ íá
ìåôáôñÝøïõí óå åíôåëþò áíáëþóéìïõò ôïõò åñãáæüìåíïõò ìåãÜëçò çëéêßáò, ðïõ äéêáéïýíôáé
êáé õøçëüôåñïõò ìéóèïýò âÜóåé ôçò ðñïûðçñåóßáò ôïõò. Ðïéïò 60Üñçò èá äéåêäéêÞóåé ôá
äéêáéþìáôÜ ôïõ ìðñïóôÜ óôçí áðåéëÞ ôçò áíåñãßáò;

Ìðïñåß ôï ÉÊÁ íá Ý÷åé ðñüâëçìá áðïèåìáôéêþí, ìðïñåß êáé ü÷é (ïé ó÷åôéêÝò ìåëÝôåò åßíáé
äé÷áóìÝíåò, Üó÷åôá áí åìåßò áêïýìå ìüíï ãéá ôï ðñüâëçìá). Áí üìùò Ý÷åé, öôáßíå áõôïß ðïõ
ãéá äåêáåôßåò Ýêëåâáí ôá áðïèåìáôéêÜ ãéá íá ìðáëþóïõí Üëëåò ôñýðåò êáé ôá ôæüãáñáí óôï
÷ñçìáôéóôÞñéï, öôáßíå ôá áöåíôéêÜ ðïõ äåí ðëçñþíïõí ôéò åéóöïñÝò (êáé ôéò äéêÝò ìáò ìáæß,
ðáñüëï ðïõ ôéò ðáñáêñáôïýí, êëÝâïíôÜò ìáò äéðëÜ) êáé ôï êñÜôïò ðïõ êÜèå ôüóï êáíïíßæåé
íá ôïõò ÷áñßæåé ìÝñïò áðü ôá ÷ñùóôïýìåíá, öôáßåé êáé ôï êñÜôïò (ãéá Üëëç ìéá öïñÜ) ðïõ äåí
ðëçñþíåé ôç äéêÞ ôïõ íïìïèåôçìÝíç åéóöïñÜ óôï ÉÊÁ.
Êáé âÝâáéá öôáßìå åìåßò ðïõ åðéôñÝðïõìå íá äéá÷åéñßæïíôáé ïé «áñìüäéïé» ôá ÷ñÞìáôá ôçò
äïõëåéÜò ìáò, ðïõ åðéôñÝðïõìå ôéò åîåõôåëéóôéêÝò ðïëëÝò öïñÝò ðáñï÷Ýò, ðïõ äåí
áíôéäñïýìå óôç ëïãéêÞ ðïõ èÝëåé íá Ý÷ïõìå äïõëÝøåé óõãêåêñéìÝíï áñéèìü çìåñþí ãéá íá
ìðïñïýìå íá áññùóôÞóïõìå êáé ôï åðßðåäï ôçò áóèÝíåéáò íá ðñÝðåé íá åßíáé áíÜëïãï ôïõ
ðüóï óõíåðåßò åñãáæüìåíïé åßìáóôå!
¼ìùò ç êïéíùíéêÞ áóöÜëéóç ðáñáåßíáé óïâáñü æÞôçìá ãéá íá ðåñÜóåé óôá ÷Ýñéá ôçò
öïýóêáò ôùí éäéùôéêþí åôáéñéþí. Ôá ÝíóçìÜ ìáò ìÜò êáôï÷õñþíïõí ãéá ïõóéáóôéêÞ
ðåñßèáëøç, åðéäüìáôá áóèÝíåéáò êáé áíåñãßáò, ôç ìåëëïíôéêÞ ìáò óýíôáîç. Óôï ÉÊÁ äåí
åßìáóôå ðåëÜôåò. Óôïí êÜèå êïíôïìçíÜ èá õðïãñÜöïõìå óõìâüëáéá ìå øéëÜ ãñÜììáôá. Êé áí
öáëçñßóåé äåí Ý÷ïõìå êáììßá åîáóöÜëéóç.

62
 ÁÓÈÅÍÅÉÁ
êáé
ÁÔÕ×ÇÌÁ

ÓõíÝðåéåò áðü ôçí áóèÝíåéá óôç óýìâáóç åñãáóßáò

Ç åñãáôéêÞ íïìïèåóßá êáèïñßæåé óõãêåêñéìÝíá ÷ñïíéêÜ üñéá áóèÝíåéáò «âñá÷åßáò

äéÜñêåéáò», åíôüò ôùí ïðïßùí ç áðïõóßá áðü ôç äïõëåéÜ äå ìåôáöñÜæåôáé óå ðáñáßôçóç ôïõ
åñãáæüìåíïõ. Ôá ÷ñïíéêÜ üñéá «âñá÷åßáò áóèÝíåéáò» åîáñôþíôáé áðü ôï ÷ñüíï áðáó÷üëçóçò
óôïí ßäéï åñãïäüôç êáé åßíáé:

Χρόνος απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη Χρονικό όριο “βραχείας ασθένειας”

Έως 4 χρόνια συμπληρωμένα 1 μήνας

Από 4 χρόνια έως 10 χρόνια συμπληρωμένα 3 μήνες

Από 10 χρόνια έως 15 χρόνια συμπληρωμένα 4 μήνες

Πάνω από 15 χρόνια 6 μήνες

Ôá ÷ñüíéá áðáó÷üëçóçò óôïí ßäéï åñãïäüôç ðñÝðåé íá åßíáé ðëÞñùò óõìðëçñùìÝíá, åíþ óôï
÷ñüíï áðïõóßáò áðü ôçí åñãáóßá, óõíõðïëïãßæïíôáé êáé ïé áñãßåò êáé ïé ìÝñåò áíÜðáõóçò.
Ãéá åðáíáëáìâáíüìåíåò áðïõóßåò ëüãù áóèÝíåéáò, óôéò ïðïßåò üìùò ìåóïëáâåß Ýóôù êáé
ìéêñü äéÜóôçìá åñãáóßáò, ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôïõ ÷ñïíéêïý ïñßïõ âñá÷åßáò áóèÝíåéáò
ëáìâÜíåôáé õðüøç ìüíï ï ÷ñüíïò ôçò ôåëåõôáßáò áðïõóßáò.
Áí üìùò áíáãêáóôïýìå íá ëåßøïõìå áðü ôç äïõëåéÜ ãéá ÷ñüíï ìåãáëýôåñï áðü áõôüí ðïõ
åðéôñÝðåé ï ðåñéïñéóìüò ôçò «âñá÷åßáò áóèÝíåéáò», ôüôå ï åñãïäüôçò ìðïñåß íá èåùñÞóåé üôé
ðáñáéôçèÞêáìå êáé åßíáé óôçí êñßóç ôïõ äéêáóôçñßïõ ðïõ èá ðñÝðåé íá êáôáöýãïõìå áí èá
åðéóôñÝøïõìå óôç äïõëåéÜ.
ÅîïñãéóôéêÜ åõíïçìÝíá åßíáé ôá áöåíôéêÜ áðü ôç óôéãìÞ ðïõ äåí áðáãïñåýåôáé ç áðüëõóç
êáôÜ ôï ÷ñüíï áóèÝíåéáò, åöüóïí áêïëïõèçèïýí ïé íüìéìåò äéáäéêáóßåò, áêüìá êáé áí ï
ìüíïò ëüãïò áðüëõóçò åßíáé ç áóèÝíåéá.
ÁìÝóùò ìüëéò áññùóôÞóïõìå, ðñÝðåé íá åíçìåñþóïõìå Ýãêáéñá ôïí åñãïäüôç, ÷ùñßò íá
êáèïñßæåôáé ðïéïò åßíáé ï ðéï êáôÜëëçëïò ôñüðïò. ¸ôóé, ìðïñïýìå íá ðñïóêïìßóïõìå
äéÜãíùóç ãéáôñïý (éäéùôéêïý Þ ÉÊÁ), âåâáßùóç ÉÊÁ, ìÜñôõñåò, Ýããñáöá íïóïêïìåßïõ êëð. Ç
Ýãêáéñç ãíùóôïðïßçóç åßíáé áðáñáßôçôç ãéá íá ìç èåùñçèåß üôé ðáñáéôçèÞêáìå.

63
 Ç äéÜñêåéá ôçò áóèÝíåéáò, åöüóïí äåí õðåñâáßíåé ôá ÷ñïíéêÜ üñéá ðïõ ïñßæïíôáé áðü ôç
«âñá÷åßá áóèÝíåéá» èåùñïýíôáé ùò ðñáãìáôéêüò ÷ñüíïò åñãáóßáò, äçëáäÞ óáí
ðñïûðçñåóßá.

Áðïäï÷Ýò êáôÜ ôï ÷ñüíï áðïõóßáò ëüãù áóèÝíåéáò

ÅÜí åñãáæüìáóôå óôïí ßäéï åñãïäüôç ãéá äéÜóôçìá ìéêñüôåñï ôùí 10 åñãÜóéìùí çìåñþí êáé
áññùóôÞóïõìå, ìáò Ýöáãå ôï ìáýñï óêïôÜäé – äåí äéêáéïýìáóôå ôçí ðáñáìéêñÞ áìïéâÞ.
Áí Ý÷ïõìå óõìðëçñþóåé Ýíá ÷ñüíï åñãáóßáò óôïí ßäéï åñãïäüôç, äéêáéïýìáóôå ôçí
ðëçñùìÞ ìÝ÷ñé åíüò ìÞíá (áí ëåßøïõìå âÝâáéá ãéá ôïõëÜ÷éóôïí Ýíá ìÞíá áðü ôç äïõëåéÜ,
óõíïëéêÜ ãéá ôï ßäéï Ýôïò).
Áí äåí Ý÷ïõìå óõìðëçñþóåé Ýíá ÷ñüíï åñãáóßáò, äéêáéïýìáóôå ôéò áðïäï÷Ýò ìÝ÷ñé ìéóïý
ìÞíá áí ëåßøïõìå áðü ôç äïõëåéÜ ãéá ßóï Þ ìåãáëýôåñï äéÜóôçìá ôïõ ìéóïý ìÞíá.
ÁõôÝò ôéò áðïäï÷Ýò ôéò äéêáéïýìáóôå ìßá öïñÜ êáôÜ åñãáóéáêü Ýôïò êáé ìðïñïýìå íá ôéò
ðÜñïõìå åßôå ìéá êáé Ýîù, áí áññùóôÞóïõìå ãéá äéÜóôçìá ìåãáëýôåñï áõôïý ðïõ ìðïñåß íá
ðëçñùèåß, åßôå ôìçìáôéêÜ, áí áññùóôÞóïõìå äõï êáé ôñåéò öïñÝò, ìÝ÷ñé íá óõìðëçñùèåß ôï
äéÜóôçìá ãéá ôï ïðïßï äéêáéïýìáóôå áìïéâÞ.
Áí áññùóôÞóïõìå ãéá ìåãáëýôåñï äéÜóôçìá óõíïëéêÜ ìÝóá óôï åñãáóéáêü Ýôïò, áðü áõôü
ãéá ôï ïðïßï äéêáéïýìáóôå áìïéâÞ, Ýóôù êáé áí Ý÷ïõìå íüìéìç áíáññùôéêÞ Üäåéá, ï
åñãïäüôçò äåí ðëçñþíåé ôßðïôá ðáñáðÜíù.
Åöüóïí, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò áóèÝíåéáò äéêáéïýìáóôå êáé åðßäïìá áðü ôï ÉÊÁ (âëÝðå
ðáñáêÜôù), ï åñãïäüôçò ìðïñåß íá áöáéñÝóåé áðü ôçí áìïéâÞ ðïõ èá ìáò äþóåé ãéá ôï ÷ñüíï
áðïõóßáò ôï ðïóü ðïõ äéêáéïýìáóôå áðü ôï ÉÊÁ, áíåîÜñôçôá áðü ôï áí åìåßò èá ôï
åéóðñÜîïõìå.
Ãéá íá ðÜñïõìå áðü ôïí åñãïäüôç ôá ðïóÜ ðïõ äéêáéïýìáóôå ãéá ôéò ìÝñåò áóèÝíåéáò, ðñÝðåé
íá ôïõ ðñïóêïìßóïõìå á) âåâáßùóç ãéáôñïý ãéá ôçí áíÜãêç áðïõóßáò áðü ôçí åñãáóßá, ôï
åßäïò ôçò áóèÝíåéáò êáé ôï ÷ñüíï áðïõóßáò â) âåâáßùóç ôïõ ÉÊÁ ðïõ èá áíáöÝñåé ôï ðïóü
ðïõ Ý÷åé êáôáâëçèåß óáí åðßäïìá áóèÝíåéáò Þ üôé äåí Ý÷åé êáôáâëçèåß ïðïéïäÞðïôå ðïóü. Áí
äåí ðÜìå ìå áõôÜ ôá äéêáéïëïãçôéêÜ, ï åñãïäüôçò ìðïñåß íá áñíçèåß ôçí êáôáâïëÞ ôïõ
ìéóèïý.

Ìçí îå÷íÜìå: üëá ôá ðáñáðÜíù ôá äéêáéïýìáóôå ìüíï åöüóïí åñãáæüìáóôå ìå êáíïíéêÞ ðñüóëçøç
êáé Ýíóçìá – áóöÜëéóç óôï ÉÊÁ. ÄéáöïñåôéêÜ èá ðñÝðåé íá áðïäåßîïõìå ðÜëé óôá äéêáóôÞñéá üôé äåí
åßìáóôå åëÝöáíôåò.

Óõíäõáóìüò õðï÷ñåþóåùí ÉÊÁ êáé åñãïäüôç

á) ÁóèÝíåéá äéÜñêåéáò ìÝ÷ñé 3 çìÝñåò, ðÜíù áðü ìßá öïñÜ ìÝóá óôï åñãáóéáêü Ýôïò.
Óå êÜèå ðåñßðôùóç áóèÝíåéáò äéÜñêåéáò 1-3 çìåñþí, ôï ÉÊÁ äå äßíåé åðßäïìá áóèÝíåéáò ãéá
êáíÝíá áðü ôá äéáóôÞìáôá áõôÜ, åíþ ï åñãïäüôçò äßíåé ìüíï ôï ìéóü ôïõ çìåñïìéóèßïõ ãéá
êÜèå ìÝñá äéêáéïëïãçìÝíçò áðü ãéáôñü áðïõóßáò êáé áõôü ìÝ÷ñé íá óõìðëçñùèåß ï ÷ñüíïò
ðïõ äéêáéïýìáóôå áìïéâÞ (ìéóüò Þ Ýíáò ìÞíáò) áíÜëïãá ìå ôï ÷ñüíï åñãáóßáò ìáò.

64
â) ÁóèÝíåéá äéÜñêåéáò ðÜíù áðü 3 çìÝñåò, ð÷ 12 ìÝñåò.
Ãéá ôéò ôñåéò ðñþôåò ìÝñåò èá ðÜñïõìå ìüíï ôï ìéóü ôïõ çìåñïìéóèßïõ áðü ôïí åñãïäüôç. Ãéá
ôéò õðüëïéðåò çìÝñåò, èá ðÜñïõìå áðü ôï ÉÊÁ ôï åðßäïìá áóèÝíåéáò ðïõ ìáò áíôéóôïé÷åß (áí
äéêáéïýìáóôå) êáé áðü ôïí åñãïäüôç, ôá çìåñïìßóèéÜ ìáò ìåéùìÝíá êáôÜ ôï ðïóü ôïõ
åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò, þóðïõ íá óõìðëçñùèåß êáíïíéêü çìåñïìßóèéï.
Áí áññùóôÞóïõìå îáíÜ ìÝóá óôï çìåñïëïãéáêü Ýôïò ôï ðïëý ìÝ÷ñé 3 çìÝñåò, éó÷ýåé üôé
ãñÜöôçêå óôçí á’ ðáñÜãñáöï. Áí áññùóôÞóïõìå îáíÜ ðÜíù áðü 3 ìÝñåò, èá ðÜñïõìå áðü
ôï ÉÊÁ åðßäïìá áóèÝíåéáò ãéá üëåò ôéò ìÝñåò êáé áðü ôïí åñãïäüôç üôé äéêáéïýìáóôå áíÜëïãá
ìå ôï ÷ñüíï åñãáóßáò ìáò óå áõôüí, ìåéùìÝíï êáôÜ ôï ðïóü ôïõ åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò.

Äåí äéêáéïýìáóôå ðÜíôá åðßäïìá áóèÝíåéáò áðü ôï ÉÊÁ

Äéêáéïýìáóôå ôï åðßäïìá áí Ý÷ïõìå åñãáóôåß ôïõëÜ÷éóôïí 100 çìÝñåò êáôÜ ôï çìåñïëïãéáêü

Ýôïò ðïõ ðñïçãåßôáé ôïõ Ýôïõò ðïõ áññùóôÞóáìå (áíåîáñôÞôùò åñãïäüôç) Þ óôï 15ìçíï ðïõ
ðñïçãåßôáé ôçò áóèÝíåéáò, ÷ùñßò íá õðïëïãßæïíôáé óå áõôü ïé ìÝñåò åñãáóßáò ôïõ ôåëåõôáßïõ
ðñéí ôçí áóèÝíåéá ôñéìÞíïõ. Áí üìùò ëåßøïõìå áðü ôç äïõëåéÜ ëüãù åñãáôéêïý
áôõ÷Þìáôïò, ôüôå äéêáéïýìáóôå ôéò ðáñï÷Ýò ôïõ ÉÊÁ áêüìá êáé áí äïõëÝøáìå ìüíï ãéá ìéá
ìÝñá, åßôå ìáò Ý÷åé ãßíåé åðßóçìç ðñüóëçøç åßôå ü÷é.
Áí ôï áôý÷çìá äåí ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åñãáóßá ìáò («åîùåñãáôéêü», ð÷ ôñï÷áßï), ôüôå ôá üñéá
ôùí çìåñþí åñãáóßáò ãéá ôçí ðáñï÷Þ åðéäüìáôïò ðÝöôïõí óôï ìéóü.
Áí äåí äéêáéïýìáóôå åðßäïìá áóèÝíåéáò ëüãù ìéêñïý ÷ñïíéêïý äéáóôÞìáôïò åñãáóßáò,
ðñÝðåé êáé ðÜëé íá ðÜñïõìå ôç ó÷åôéêÞ âåâáßùóç áðü ôï ÉÊÁ óôçí ðåñßðôùóç ðïõ
áññùóôÞóïõìå, ãéá íá ëÜâïõìå ôï óýíïëï ôùí áìïéâþí ðïõ äéêáéïýìáóôå áðü ôïí
åñãïäüôç (÷ùñßò íá îå÷íÜìå ôïõò ðåñéïñéóìïýò ôùí ôñéÞìåñùí áóèÝíåéáò êáé ôïõ ÷ñüíïõ
åñãáóßáò).

65
 Åðßäïìá áóèÝíåéáò

ÊÜèå ÷ñüíï ôï ÉÊÁ åêäßäåé Ýíá ðßíáêá ðïõ áíáöÝñåé ôï «ôåêìáñôü çìåñïìßóèéï ôçò
áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò» ðïõ áíÞêåé êÜèå åñãáæüìåíïò, áíÜëïãá ìå ôï ýøïò ôçò áìïéâÞò ôïõ.
Ï ðßíáêáò áõôüò ãéá ôï 2005 åßíáé ùò åîÞò:

Ημερίσιος μισθός Ασφαλιστική κλάση Τεκμαρτό ημερομίσθιο

από 0 - 9,94 1η 9,36
9,95 - 11,83 2η 11,25
11,84 - 14,07 3η 13,53
14,08 - 16,53 4η 15,55
16,54 - 18,90 5η 17,96
18,91 - 21,36 6η 20,40
21,37 - 23,63 7η
22,65
23,64 - 25,70 8 η
24,87
25,71 - 28,10 9 η
27,17
28,11 - 30,15 10η 29,36
(ο πίνακας συνεχίζεται μέχρι την 28η ασφαλιστική κλάση,
αλλά αυτό δεν έχει καμιά σημασία)

Ôï ðïóü ôïõ âáóéêïý çìåñÞóéïõ åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò åßíáé ôï ìéóü ôïõ ôåêìáñôïý
çìåñïìßóèéïõ (ô.ç.) ôçò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò ðïõ áíÞêåé ï êÜèå åñãáæüìåíïò, áíÜëïãá ìå
ôïí çìåñÞóéï ìéóèü ôïõ ôï ôåëåõôáßï ðñéí ôçí áóèÝíåéá çìåñïëïãéáêü Ýôïò (ãéá ôïí
õðïëïãéóìü ôïõ çìåñïìéóèßïõ äåí óõíõðïëïãßæïíôáé äþñá êáé åðéäüìáôá Üäåéáò).
Ôï ðïóü áõôü ðñïóáõîÜíåôáé êáôÜ 10% ãéá êÜèå ðñïóôáôåõüìåíï ìÝëïò ôçò ïéêïãÝíåéáò,
áëëÜ äåí ìðïñåß íá õðåñâåß ìå ôéò ðñïóáõîÞóåéò ôï 70% ïëüêëçñïõ ôïõ ô.ç. Þ íá âãåé
ìåãáëýôåñï ôïõ ô.ç. ôçò 8çò áóöáëéóôéêÞò êëÜóçò.
ÅðåéäÞ åêåß óôï ÉÊÁ äïõëåéÜ äåí Ý÷ïõí êáé âãÜæïõí äéáñêþò ðåñéïñéóôéêÝò åãêõêëßïõò, ãéá
ôéò ðñþôåò 15 ìÝñåò áóèÝíåéáò êÜèå çìåñïëïãéáêïý Ýôïõò, ôï ðïóü ôïõ åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò
åßíáé ü÷é ôï ìéóü, áëëÜ ôï ìéóü ôïõ ìéóïý ôïõ ôåêìáñôïý çìåñïìßóèéïõ ôçò áóöáëéóôéêÞò
êëÜóçò ðïõ áíÞêïõìå. Êé áõôü áêüìá ðåñéïñßæåôáé ãéá üëïõò åêôüò áðü ôïõò ïéêïäüìïõò, áí
õðÜñ÷ïõí ðñïóôáôåõüìåíá ìÝëç ïéêïãÝíåéáò, áëëÜ áò ìç óõíå÷ßóïõìå.
Áí äåí Ý÷ïõìå ðñïóôáôåõüìåíá ìÝëç êáé áôõ÷Þóïõìå íá íïóçëåõôïýìå óå íïóïêïìåßï ìå
äáðÜíç ôïõ ÉÊÁ, ôï çìåñÞóéï åðßäïìá áóèÝíåéáò ðÝöôåé óôï 1/3 ôïõ ðïóïý, äçëáäÞ óôï 1/6
ôïõ ô.ç. ìáò! Ëåò êáé ç ìüíç ìáò áíÜãêç åßíáé ôï öáÀ, Þ ôï íïßêé äåí Ý÷åé öôÜóåé ðáñáðÜíù
áðü ôï ìéóü ôïõ ìéóèïý ìáò.

×ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ åðéäüìáôïò áóèÝíåéáò

Ôï åðßäïìá áóèÝíåéáò äßíåôáé áðü ôï ÉÊÁ (ìçí îå÷íÜìå ôá ôñéÞìåñá áíáìïíÞò ðïõ
áíáöÝñïíôáé ðáñáðÜíù) ãéá ÷ñüíï ìÝ÷ñé:

66
á) 182 ìÝñåò ãéá ïðïéáäÞðïôå áóèÝíåéá, áí Ý÷ïõìå 100 Ýíóçìá ôïí ðñïçãïýìåíï ÷ñüíï áðü
áõôüí ðïõ áññùóôÞóáìå (Þ 100 Ýíóçìá óôï ðñïçãïýìåíï áðü ôçí áóèÝíåéá 15ìçíï üðïõ
äåí óõíõðïëïãßæïíôáé ôá Ýíóçìá ôïõ ôåëåõôáßïõ ôñéìÞíïõ)
â) 360 ìÝñåò ãéá ôçí ßäéá áóèÝíåéá, áí Ý÷ïõìå ôï ëéãüôåñï 300 Ýíóçìá êáôÜ ôá äýï
çìåñïëïãéáêÜ Ýôç ðïõ ðñïçãïýíôáé ôçò áóèÝíåéáò (Þ 300 Ýíóçìá ìÝóá óôï ðñïçãïýìåíï
30ìçíï, üðïõ äå óõíõðïëïãßæåôáé ôï ôåëåõôáßï ôñßìçíï)
ã) 720 ìÝñåò ãéá ôçí ßäéá ðÜèçóç, áí Ý÷ïõìå 1500 Ýíóçìá, áðü ôá ïðïßá ôá 600 êáôÜ ôá
ðñïçãïýìåíá 5 ÷ñüíéá Þ óõíïëéêÜ 4500 Ýíóçìá. Áí äåí éêáíïðïéïýíôáé áõôÝò ïé
ðñïûðïèÝóåéò, õðÜñ÷ïõí åéäéêüôåñåò ðïõ êáëýðôïõí ôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò ãéá ôéò
720 ìÝñåò åðéäüôçóçò.

ÄéêáéïëïãçôéêÜ ãéá ôï åðßäïìá áóèÝíåéáò

ÊáôáèÝôïõìå óôï ÉÊÁ ôçò ðåñéï÷Þò ìáò ôá åîÞò:

á) ÃíùìÜôåõóç ãéáôñïý ôïõ ÉÊÁ ãéá ôçí áíéêáíüôçôá åñãáóßáò
(Þ åéóéôÞñéï åéóüäïõ óå íïóïêïìåßï)
â) ÂéâëéÜñéá åíóÞìùí
ã) Áôïìéêü êáé ïéêïãåíåéáêü âéâëéÜñéï áóèÝíåéáò
ä) Õðåýèõíç äÞëùóç ôïõ åñãïäüôç üôé äéáêüøáìå ôçí åñãáóßá ëüãù áóèÝíåéáò

Åñãáôéêü áôý÷çìá

Åñãáôéêü áôý÷çìá åßíáé åêåßíï ðïõ óõìâáßíåé óôïí åñãáæüìåíï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åñãáóßáò
Þ ìå áöïñìÞ ôçí åñãáóßá êáé ôï ïðïßï ïöåßëåôáé óå áðüôïìï ãåãïíüò, âßáéï ãåãïíüò, åö’
üóïí áõôü ðñïêÜëåóå óôïí åñãáæüìåíï áíéêáíüôçôá íá åñãáóèåß ðÜíù áðü 4 çìÝñåò Þ êáé
áðþëåéá æùÞò áêüìá. ÐñïûðÜñ÷ïõóá áóèÝíåéá, ç ïðïßá åêäçëþíåôáé Þ åðéäåéíþíåôáé êáôÜ
ôçí åêôÝëåóç ôçò åñãáóßáò êÜôù áðü êáíïíéêÝò óõíèÞêåò äåí áðïôåëåß åñãáôéêü áôý÷çìá. Áí
ç åñãáóßá åßíáé âáñéÜ Þ ãßíåôáé êÜôù áðü äõóìåíåßò
óõíèÞêåò, ôüôå ç ðñïêëçèåßóá áóèÝíåéá åßíáé
åñãáôéêü áôý÷çìá. Åðßóçò, åÜí õðÝñìåôñç
ðñïóðÜèåéá ôïõ åñãáæüìåíïõ ôïõ ðñïêÜëåóå
èÜíáôï Þ áíéêáíüôçôá ãéá åñãáóßá, åßíáé ðÜëé
åñãáôéêü áôý÷çìá. Áêüìá êáé áí ôï áôý÷çìá Ýãéíå
áðü áìÝëåéá ôïõ åñãáæüìåíïõ, ÷áñáêôçñßæåôáé
åñãáôéêü.
Ïé ó÷åôéêÝò ìå ôá åñãáôéêÜ áôõ÷Þìáôá äéáôÜîåéò
êáëýðôïõí ôñåéò ðåñéðôþóåéò áôõ÷çìÜôùí:
á) Åêåßíá ðïõ óõìâáßíïõí êáôÜ ôçí åêôÝëåóç
ôçò åñãáóßáò óáí Üìåóç óõíÝðåéÜ ôçò
(ôñáõìáôéóìüò ôïõ åñãáæïìÝíïõ áðü
ìç÷Üíçìá, ðôþóç êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôçò
åñãáóßáò êëð).
â) Åêåßíá ðïõ óõìâáßíïõí ìå áöïñìÞ ôçí
åñãáóßá, äçëáäÞ åêôüò ôïõ ôüðïõ êáé ôïõ
÷ñüíïõ åñãáóßáò, ìå ôçí ðñïûðüèåóç íá
Ý÷ïõí Ýóôù êáé Ýììåóç ó÷Ýóç ìå ôçí
67
 åñãáóßá. ¸÷åé êñéèåß áðü ôá ÄéêáóôÞñéá üôé áðïôåëïýí åñãáôéêÜ áôõ÷Þìáôá êáé åêåßíá ðïõ
óõìâáßíïõí êáôÜ ôçí ìåôÜâáóç óôçí åñãáóßá Þ áðü ôçí åñãáóßá óôï óðßôé, Þ êáôÜ ôçí
åíÝñãåéá ìéáò ðñÜîçò ðñïò ôï óõìöÝñïí ôïõ åñãïäüôç, áêüìá êáé ÷ùñßò ôçí åíôïëÞ ôïõ, Þ
êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò ìåóçìâñéíÞò äéáêïðÞò óôïí ôüðï ôçò åñãáóßáò, êáôÜ ôçí ðñïóÝëåõóç
Þ áíá÷þñçóç êáé ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìéáò þñáò áíôßóôïé÷á.
ã) Åêåßíá ðïõ ïöåßëïíôáé óå åðáããåëìáôéêÞ áóèÝíåéá. ÅðáããåëìáôéêÝò áóèÝíåéåò åßíáé áõôÝò
ðïõ ïöåßëïíôáé óôéò åðéäñÜóåéò ôùí óõíèçêþí åñãáóßáò, üðùò áíáëõôéêÜ áíáöÝñïíôáé óôïí
Êáíïíéóìü ÁóèÝíåéáò ôïõ ÉÊÁ.
Ïé åñãïäüôçò Ý÷åé õðï÷ñÝùóç íá áíáããåßëåé êÜèå åñãáôéêü áôý÷çìá áìÝóùò óôçí áóôõíïìßá,
ìÝóá óå 48 þñåò óôçí åðéèåþñçóç åñãáóßáò êáé ìÝóá óå 5 ìÝñåò óôï ÉÊÁ ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ
Ýãéíå ôï áôý÷çìá. ÅðåéäÞ ãéá åõíüçôïõò ëüãïõò ôá áöåíôéêÜ óõ÷íÜ äå äçëþíïõí ôá åñãáôéêÜ
áôõ÷Þìáôá, ìðïñïýìå íá ôá äçëþóïõìå óôï ÉÊÁ åìåßò Þ åêðñüóùðüò ìáò Þ ïðïéïóäÞðïôå
Ýôõ÷å íá ôï ìÜèåé (ìÜñôõñáò, ößëïò, ãéáôñüò, õðÜëëçëïò ÉÊÁ êëð). Ìüíï óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ áíáããåëèåß ôï áôý÷çìá äéêáéïýìáóôå åéäéêÝò ðáñï÷Ýò êáé áðïæçìßùóç. Ôï ðëåïíÝêôçìá
ìå ôéò ðáñï÷Ýò óå ðåñßðôùóç åñãáôéêïý áôõ÷Þìáôïò, åßíáé üôé áõôÝò äßíïíôáé áíåîÜñôçôá áðü
ôïí áñéèìü ôùí çìåñþí áóöÜëéóçò óôï ÉÊÁ, óå áíôßèåóç ìå ôçí áóèÝíåéá, üðïõ áðáéôåßôáé
óõãêåêñéìÝíïò áñéèìüò åíóÞìùí óå êÜèå ðåñßðôùóç.

Ïé ðáñï÷Ýò ôïõ åñãáæüìåíïõ óå ðåñßðôùóç áôõ÷Þìáôïò äéáöÝñïõí áíÜëïãá ìå ôï åÜí åßíáé

áóöáëéóìÝíïò óôï ÉÊÁ Þ ü÷é.
¸ôóé ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé:
1. ÉáôñïöáñìáêåõôéêÞ êáé ÍïóïêïìåéáêÞ ðåñßèáëøç
ÅÜí ï åñãáæüìåíïò äåí åßíáé áóöáëéóìÝíïò óôï ÉÊÁ, ôá Ýîïäá éáôñïöáñìáêåõôéêÞò êáé
íïóïêïìåéáêÞò ðåñßèáëøçò õðï÷ñåþíåôáé íá ôá ðëçñþóåé ï åñãïäüôçò. ÅÜí ï åñãáæüìåíïò
åßíáé áóöáëéóìÝíïò óôï ÉÊÁ Ýóôù êáé ãéá ìéá ìÝñá, ï åñãïäüôçò áðáëëÜóóåôáé áðü ôá Ýîïäá
áõôÜ êáé ï åñãáæüìåíïò êáëýðôåôáé áðü ôï ÉÊÁ ãéá ôéò ðáñï÷Ýò áõôÝò.
2. ÅöÜðáî áðïæçìßùóç üôáí äåí åßíáé áóöáëéóìÝíïò óôï ÉÊÁ
Ïé ìç áóöáëéóìÝíïé óôï ÉÊÁ äéêáéïýíôáé åöÜðáî áðïæçìßùóç áðü ôïí åñãïäüôç, ç ïðïßá
êõìáßíåôáé, áíÜëïãá ìå ôïí âáèìü áíéêáíüôçôáò ãéá åñãáóßá (ðëÞñçò äéáñêÞò áíéêáíüôçôá,
ìåñéêÞ äéáñêÞò, ðëÞñçò ðñüóêáéñç, ìåñéêÞ ðñüóêáéñç, èÜíáôïò). ÓÞìåñá ðëÝïí
ðåñéóóüôåñï åöáñìüæïíôáé ïé äéáôÜîåéò ãéá áðïæçìßùóç ëüãù çèéêÞò âëÜâçò Þ øõ÷éêÞò
ïäýíçò. Ïé ðáñáðÜíù áîéþóåéò ðáñáãñÜöïíôáé ìåôÜ áðü ðáñÝëåõóç 3 åôþí áðü ôï áôý÷çìá.
3. Áðïæçìßùóç ãéá çèéêÞ âëÜâç Þ øõ÷éêÞ ïäýíç
¼ëïé ïé åñãáæüìåíïé áíåîÜñôçôá áí åßíáé áóöáëéóìÝíïé Þ ü÷é óôï ÉÊÁ, åöüóïí õðïóôïýí
åñãáôéêü áôý÷çìá ðïõ ïöåßëåôáé óå äüëï Þ áìÝëåéá ôïõ åñãïäüôç Þ ôùí äéåõèõíôþí êáé
ðñïúóôáìÝíùí ôïõ, Þ áí õðÜñ÷åé ðáñÜâáóç ôùí üñùí õãéåéíÞò êáé áóöÜëåéáò, äéêáéïýíôáé
÷ñçìáôéêÞ áðïæçìßùóç ãéá çèéêÞ âëÜâç. Óå ðåñßðôùóç èáíÜôïõ ç áðïæçìßùóç åðéäéêÜæåôáé
óôá ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéáò (øõ÷éêÞ ïäýíç). Ôï ðïóü ôçò áðïæçìßùóçò åîáñôÜôáé áðü ôï âáèìü
ôçò âëÜâçò êáé ñõèìßæåôáé áðü ôï äéêáóôÞñéï. Ïé áîéþóåéò áõôÝò ðáñáãñÜöïíôáé 5 ÷ñüíéá
ìåôÜ ôï áôý÷çìá. Äåí ïöåßëåôáé áðïæçìßùóç áðü ôïí åñãïäüôç óôçí ðåñßðôùóç åêäÞëùóçò
åðáããåëìáôéêÞò áóèÝíåéáò!! Åðßóçò, ï åñãïäüôçò äåí ðëçñþíåé áðïæçìßùóç óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ ôï áôý÷çìá Ýãéíå áðü ôõ÷áßï ãåãïíüò (ð÷ ôñï÷áßï) Þ áðü áìÝëåéá ôïõ åñãáæüìåíïõ.

68
4. Áðïäï÷Ýò - Åðßäïìá áóèåíåßáò
Ï åñãáæüìåíïò äéêáéïýôáé åðßóçò êáôÜ ôï äéÜóôçìá ôçò áíéêáíüôçôáò åðßäïìá áóèåíåßáò áðü
ôï ÉÊÁ êáé ôï õðüëïéðï ôïõ ìéóèïý ôïõ áðü ôïí åñãïäüôç ãéá äéÜóôçìá 15 çìåñþí, åÜí Ý÷åé
õðçñåóßá ìéêñüôåñç ôïõ Ýôïõò Þ 1 ìçíüò ãéá õðçñåóßá ðÜíù áðü Ýôïò, áíåîÜñôçôá áðü ôïí
áñéèìü åíóÞìùí ðïõ Ý÷åé.

Ãéá íá áíáæçôçèïýí êáé ðïéíéêÝò åõèýíåò áðü ô’ áöåíôéêÜ, ðÝñá áðü áóôéêÝò (ðïõ åðéäéêÜæïõí
÷ñçìáôéêÝò áðïæçìéþóåéò), óôçí ðåñßðôùóç åñãáôéêïý áôõ÷Þìáôïò, ç íïìïèåóßá áðáéôåß íá
õðÜñ÷åé äüëïò áðü ôïí åñãïäüôç, äçëáäÞ áõôüò íá ðñïêÜëåóå óêüðéìá ôï áôý÷çìá. Ôá
äéêáóôÞñéá ðïëý äýóêïëá áíáãíùñßæïõí ôï äüëï êáôÜ ôçí ðñüêëçóç åñãáôéêïý
áôõ÷Þìáôïò, Ýóôù êáé áí áõôü ðñïêëÞèçêå áðü âáñéÜ áìÝëåéá ôïõ åñãïäüôç. ¸ôóé, áêüìá êáé
óå ðåñßðôùóç èáíÜôïõ ôïõ åñãáæüìåíïõ, ôá áöåíôéêÜ äåí Ý÷ïõí êáìéÜ íïìéêÞ óõíÝðåéá, ðÝñá
ôçò áðïæçìßùóçò ãéá øõ÷éêÞ ïäýíç. Áêüìá êáé áí ï åñãáæüìåíïò Þ ôá ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéÜò
ôïõ äéêáéïýíôáé áðïæçìßùóç ãéá æçìéÜ ðïõ õðÝóôçóáí ëüãù áóèÝíåéáò, áíáðçñßáò Þ
èáíÜôïõ, ç ïöåéëÞ áõôÞ ìåôáâéâÜæåôáé óôï ÉÊÁ, ðïõ ìå ôç óåéñÜ ôïõ áðïæçìéþíåé áíÜëïãá
ìå ôéò ìÝñåò áóöÜëéóçò ðïõ Ý÷åé ï åñãáæüìåíïò.

ÎÝñïõìå üôé ôá åñãáôéêÜ «áôõ÷Þìáôá» åßíáé êáèçìåñéíÜ, ãßíïíôáé åêáôïíôÜäåò êÜèå ÷ñüíï êáé ðïëëÜ áðü
áõôÜ åßíáé èáíáôçöüñá. Ï ìåãÜëïò áñéèìüò ôïõò, ç áäéáöïñßá êáé ç ðßåóç ôùí áöåíôéêþí ãéá íá âãåé ç
äïõëåéÜ ìå ïðïéïäÞðïôå êüóôïò êáé êÜôù áðü áðáñÜäåêôåò óõíèÞêåò, áëëÜ êáé ç íïìïèåóßá ðïõ ôá
êáëýðôåé êáé äåí áíáãíùñßæåé ôéò äïëïöïíßåò, áðïäåéêíýïõí üôé ç «åñãáóéáêÞ ó÷Ýóç» åßíáé Ýíáò
êáèçìåñéíüò, áêÞñõ÷ôïò áðü ôçí ðëåõñÜ ìáò ðüëåìïò. Ôá áöåíôéêÜ üìùò ôïí Ý÷ïõí êçñýîåé, ôïí
óõíôçñïýí êáé êáèçìåñéíÜ ôïí åíôåßíïõí. Ãé’ áõôïýò, äåí åßìáóôå ôßðïôá ðåñéóóüôåñï áðü åîáñôÞìáôá
ôçò ìç÷áíÞò ôïõò. Ìå ôéò æùÝò ìáò öïõóêþíïõí ôéò ôóÝðåò ôïõò, ìåãáëþíïõí ôá ìáãáæéÜ ôïõò, ìáò
ðïõëÜíå ôéò ìïýñåò ôïõò êáé ôïí ôñüðï æùÞò
ôïõò, ìáò êÜèïíôáé óôï óâÝñêï.
 ÔÁ ÄÉÊÁÓÔÇÑÉÁ

Ç åñãáôéêÞ íïìïèåóßá åßíáé Ýíá óýíïëï

ñõèìßóåùí ðïõ óõíÞèùò Ýñ÷åôáé íá
êáôï÷õñþóåé íïìéêÜ Þäç ðáãéùìÝíåò
êáôáóôÜóåéò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ðñþôá ïé
ïéêïäüìïé êáôÝêôçóáí ôçí åðôÜùñç
çìåñÞóéá åñãáóßá êáé óôç óõíÝ÷åéá
áõôÞ èåóìïèåôÞèçêå ãéá ôï
óõãêåêñéìÝíï êëÜäï.
Ðáëéüôåñá ç åîÝëéîÞ ôçò áêïëïõèïýóå
áõôÞ ôç óåéñÜ: ÄéåêäéêÞóåéò, áðåñãßåò, êáôáêôÞóåéò, íïìéêÞ êáôï÷ýñùóç. Åäþ êáé áñêåôÜ
÷ñüíéá áõôÞ ç óåéñÜ Üëëáîå êáôåýèõíóç êáé ìåôáôñÜðçêå óå åñãïäïôéêÞ áõèáéñåóßá,
åñãáôéêÞ õðï÷þñçóç, êáôÜñãçóç óôçí ðñÜîç ôùí åñãáóéáêþí ìáò “äéêáéùìÜôùí”. Ç
íïìïèåôéêÞ êáôï÷ýñùóç ôùí åñãïäïôéêþí ðëÝïí êáôáêôÞóåùí äå öáßíåôáé íá Ý÷åé êáé
ìåãÜëç óçìáóßá, áöïý óôçí ðñÜîç ëßãïé åßíáé áõôïß ðïõ äéåêäéêïýí ôá “äéêáéþìáôÜ” ôïõò
êáé ç ßäéá ç äéáäéêáóßá åßíáé áðïôñåðôéêÞ. Ôá áöåíôéêÜ Ý÷ïõí ôçí Üíåóç íá ìáò ÷ñùóôïýí êáé
íá ôñÝöïõí äéêçãüñïõò Þ íá ëáäþíïõí äéêáóôÝò. Åìåßò ðÜëé äåí Ý÷ïõìå ôçí ðïëõôÝëåéá íá
ðëçñþíïõìå äéêçãüñïõò êáé ðáñÜâïëá, íá ìðëÝêïõìå óôçí åóêåììÝíá áôÝñìïíç äéêáóôéêÞ
äéáäéêáóßá, íá ìÝíïõìå ãéá ðïëý êáéñü ÷ùñßò äïõëåéÜ Þ – óçìáíôéêüôåñï – íá åîáíôëïýìå
üëç ìáò ôçí ïñãÞ óôéò áðïóôåéñùìÝíåò äéêáóôéêÝò áßèïõóåò êáé ôá äéêçãïñßóôéêá ôåñôßðéá. Ç
ãíþóç ôçò åñãáôéêÞò íïìïèåóßáò åßíáé óôá ÷Ýñéá ìáò Ýíá óçìáíôéêü üðëï óôçí êáèçìåñéíÞ
êüíôñá ìáò ìå ôá áöåíôéêÜ.
Áí üìùò ÷ñåéáóôåß íá öôÜóïõìå óôá äéêáóôÞñéá ãéá ôç äéåêäßêçóç ôùí “äéêáéùìÜôùí” ìáò
ðñÝðåé íá åßìáóôå ðñïåôïéìáóìÝíïé ãéá ìéá øõ÷ïöèüñá äéáäéêáóßá ðïõ ìðïñåß íá êñáôÞóåé
ìÝ÷ñé äõï ÷ñüíéá. Ðáñüëï ðïõ ôï áöåíôéêü åßíáé óôç èÝóç ôïõ êáôçãïñïýìåíïõ, åßìáóôå
åìåßò ðïõ ðñÝðåé íá áðïäåßîïõìå üôé äåí åßìáóôå åëÝöáíôåò (êáêüôñïðïé, åêäéêçôéêïß,
ôåìðÝëçäåò êáé Üëëá ôÝôïéá). Ôï êáëýôåñï ÷áñôß ìáò åßíáé ç óõìðáñÜóôáóç êáé ç ìáñôõñßá
êáé Üëëùí åñãáæüìåíùí áðü ôçí ßäéá äïõëåéÜ. Áí êÜôé ôÝôïéï äåí åßíáé äõíáôüí, ãéáôß êÜðïéïé
“óõíÜäåëöïé” áðïöÜóéóáí íá êáôáèÝóïõí õðÝñ ôïõ áöåíôéêïý Þ äåí èÝëïõí êáèüëïõ íá
ìðëå÷ôïýí (ðÜëé äçëáäÞ õðÝñ ôïõ áöåíôéêïý), ðñÝðåé íá Ý÷ïõìå åîáóöáëßóåé Ýãêáéñá
áñêåôÜ áðïäåéêôéêÜ óôïé÷åßá ðïõ íá ôåêìçñéþíïõí áõôÜ ðïõ äéåêäéêïýìå. Êáé âÝâáéá íá
Ý÷ïõìå áðåõèõíèåß óå äéêçãüñï åéäéêåõìÝíï óå åñãáôéêÝò õðïèÝóåéò êáé ü÷é óå óõìâüëáéá.
ÕðïìïíÞ, åðéìïíÞ, ìåèïäéêüôçôá êáé ü÷é “Üóôï÷åò” êéíÞóåéò. Ôï ìåãáëýôåñï ßóùò
ìåéïíÝêôçìá ôùí äéåêäéêÞóåùí ìÝóù ôùí äéêáóôçñßùí åßíáé üôé åêåßíï ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá
äå èá ìðïñïýìå íá åêöñÜóïõìå ôá áêñéâÞ óõíáéóèÞìáôÜ ìáò áðÝíáíôé óôï áöåíôéêü ìáò, ìå
ôïí ôñüðï ðïõ ôïõ áîßæåé…

70
 ÐËÇÑÏÖÏÑÉÅÓ
ÃÉÁ ÔÇÍ
ÅÑÃÁÔÉÊÇ ÍÏÌÏÈÅÓÉÁ
ÊÁÉ ÔÉò
ÓÕËËÏÃÉÊÅÓ ÓÕÌÂÁÓÅÉÓ

1. Åñãáôéêü ÊÝíôñï Áèçíþí

Õðü ôïõò Þ÷ïõò ôïõ Üóìáôïò “Âñå óõ

ÓôñÜôï íá ãñáöôåßò óôï óõíäéêÜôï” (êé
üðïéïò áíôÝîåé). Ôï 1995 åß÷áí êÜíåé ìéá
áíáëõôéêÞ Ýêäïóç ìå èÝìáôá åñãáôéêÞò êáé
áóöáëéóôéêÞò íïìïèåóßáò, áëëÜ ëßãï
áñãüôåñá ç íïìéêüò ôïõò Ýãéíå áöåíôéêü êáé
óôáìÜôçóå ôçí Ýêäïóç åñãáôéêþí ïäçãþí.

2. ÊÝíôñï Ðëçñïöüñçóçò
ÅñãáæïìÝíùí – ÁíÝñãùí (ÊÅÐÅÁ)
ôçò ÃÓÅÅ

“ÊáôáèÝóôå ôï áßôçìÜ óáò êáé èá êÜíïõìå

ìéá åðéôñïðÞ íá ìåëåôÞóåé ôï æÞôçìá”.
Óõ÷íÜ äßíïõí êáé áðáíôÞóåéò, ü÷é ðÜíôá
Ýãêõñåò. ¸÷ïõí ðïëëÜ óôïé÷åßá ôçò
åñãáôéêÞò êáé áóöáëéóôéêÞò íïìïèåóßáò êáé
ôéò óõëëïãéêÝò óõìâÜóåéò. ÐïëëÜ üìùò áðü
áõôÜ äåí åßíáé åðéêáéñïðïéçìÝíá.

3. ÅðéèåùñÞóåéò åñãáóßáò

Åßíáé êñáôéêÝò õðçñåóßåò ìå óêïðü ôçí åðïðôåßá ôçò åñãáôéêÞò íïìïèåóßáò êáé ôùí êáíüíùí
õãéåéíÞò êáé áóöÜëåéáò ôçò åñãáóßáò áðü ôïõò åñãïäüôåò. Õðïôßèåôáé üôé êÜíïõí åëÝã÷ïõò êáé
åðéâÜëëïõí ðñüóôéìá óôïõò åñãïäüôåò óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äéáðéóôùèïýí ðáñáâéÜóåéò. Ï
áñéèìüò ôùí åëÝã÷ùí ðïõ ãßíïíôáé óôçí ðñÜîç åßíáé ìçäáìéíüò (èõìÜôáé êáíåßò üóï êáéñü
äïõëåýåé íá åðéóêÝöôçêå ôï áöåíôéêü ôïõ ç ôïðéêÞ åðéèåþñçóç;) êáé áí êáé åöüóïí
åðéâëçèåß êÜðïéï ðñüóôéìï, áõôü åßíáé ôüóï ÷áìçëü ðïõ óõìöÝñåé Ýôóé êé áëëéþò ôá áöåíôéêÜ
íá ðáñáâéÜæïõí ôç íïìïèåóßá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí åðéâëçèåß ðñüóôéìï 2.000 € óå ìéá
âéïìç÷áíßá ðïõ äåí Ý÷åé ôïí êáôÜëëçëï åîáåñéóìü, áõôü åßíáé ìçäáìéíü óå ó÷Ýóç ìå ôï
êüóôïò åãêáôÜóôáóçò ôïõ êáôÜëëçëïõ óõóôÞìáôïò.

71
 Õðïôßèåôáé üôé ïé åðéèåùñÞóåéò åñãáóßáò äßíïõí êáé óõìâïõëÝò óôïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ
ðçãáßíïõí åêåß, ìðïñïýí íá ãßíïõí áðïäÝêôåò êáôáããåëéþí ãéá ðáñáíïìßåò ôïõ åñãïäüôç êáé
ìðïñïýí íá ìåóïëáâÞóïõí óáí äéáéôçôÝò ãéá ôçí åðßëõóç ðñïâëçìÜôùí, Ý÷ïíôáò üìùò ìüíï
óõìâïõëåõôéêü ñüëï.
Óôçí ðñÜîç Ý÷ïõìå äåé ôá åîÞò:
Áêüìá êáé óôçí áíáæÞôçóç ôùí ðéï áðëþí ðëçñïöïñéþí (ð÷ ýøïò óýìâáóçò åñãáóßáò,
åéäéêÝò ñõèìßóåéò áíÜ åðÜããåëìá) ïé åðéèåùñçôÝò åßíáé åßôå áðñüèõìïé íá âïçèÞóïõí åßôå
Üó÷åôïé ìå ôï èÝìá äßíïíôáò óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ëÜèïò ïäçãßåò.
Áí ôï èÝìá áöïñÜ êáôáããåëßá ðñïò åñãïäüôç, íá ðáßñíïõìå óôçí êáëýôåñç ðåñßðôùóç ôçí
áðÜíôçóç «Ýëá ìùñÝ, ôé øÜ÷íåéò ôþñá» êáé óôç ÷åéñüôåñç ôï áöåíôéêü ìáò íá ìáèáßíåé ùò äéá
ìáãåßáò üôé ôïí êáôáããåßëáìå.
ÂÝâáéá óå êÜèå êáíüíá õðÜñ÷ïõí êáé ïé åîáéñÝóåéò êáé ìðïñåß íá ðÝóïõìå ðÜíù óå êÜðïéïí
õðÜëëçëï ðñáãìáôéêü ãíþóôç ôùí êáôáóôÜóåùí êáé éêáíü íá âïçèÞóåé (óõíÞèùò åßíáé
áõôüò ìå ôç ìåãáëýôåñç ïõñÜ Þ áõôüò óôïí ïðïßï êáé ïé õðüëïéðïé åñãáæüìåíïé ôçò
åðéèåþñçóçò ôñÝ÷ïõí ãéá âïÞèåéá).
Ôï óõãêåêñéìÝíï êñáôéêü ìáãáæß äåí åßíáé ëïéðüí üôé êáëýôåñï ãéá íá ìáò âïçèÞóåé óå
ðåñßðôùóç ðñïâëçìÜôùí, áëëÜ óå êÜðïéåò ðåñéðôþóåéò åßìáóôå áíáãêáóìÝíïé íá ôï
åðéóêåöôïýìå. ¼ðùò üôáí èÝëïõìå íá ãíùóôïðïéÞóïõìå åðßó÷åóç åñãáóßáò, ðáñÜíïìåò
õðåñùñßåò ðïõ åßôå äåí ðëçñþèçêáí, åßôå ðëçñþèçêáí óá íüìéìåò, üôáí äïõëåýïõìå óáí
õðÜëëçëïé êáé åßìáóôå äçëùìÝíïé åñãáôïôå÷íßôåò, üôáí ìáò áëëÜæïõí ðáñÜíïìá ôï ùñÜñéï,
üôáí ìáò áðïëýïõí ðáñÜíïìá, üôáí äåí ìáò äßíïõí ôçí åôÞóéá Üäåéá êëð.
Óå êÜèå åðßóêåøÞ ìáò üìùò åêåß, ðñÝðåé íá åßìáóôå êáëÜ åíçìåñùìÝíïé êáé íá åðéìÝíïõìå üôé
îÝñïõìå ôé äéêáéïýìáóôå. Ôï éäáíéêü åßíáé íá êáôáèÝôïõìå ãñáðôÜ ôï áßôçìÜ ìáò êáé íá
êñáôÜìå áíôßãñáöï ìå ôïí áñéèìü ðñùôïêüëëïõ. Áõôü ôï ÷áñôß åßíáé Ýíá åðéðëÝïí
áðïäåéêôéêü óôïé÷åßï ãéá ôçí ðåñßðôùóç ðïõ öôÜóïõìå óôá äéêáóôÞñéá ôï áöåíôéêü êáé ôïõ
äÝíåé ôá ÷Ýñéá óôçí ðåñßðôùóç ðïõ èÝëåé íá ìáò áðïëýóåé áí ìÜèåé üôé øÜ÷íïõìå ôñüðïõò
äéåêäßêçóçò ôùí äéêáéùìÜôùí ìáò.

72
 [ ðáñáñôçìá
]
Ç óõãêåêñéìÝíç ðáñïõóßáóç êÜðïéùí áãþíùí êáé ç óõììåôï÷Þ ìáò óå áõôïýò ãßíåôáé ãéá äéÜöïñïõò
éäéáßôåñïõò ëüãïõò. ¸íáò ëüãïò åßíáé ãéá íá áðïäåßîïõìå üôé “êÜôé êéíåßôáé”, üóï êáé áí êÜðïéïé
èÝëïõíå íá ìðåé ôáöüðëáêá óôéò ôáîéêÝò äéåêäéêÞóåéò, ðñïóðáèþíôáò íá óðåßñïõí üðùò áéþíåò ôþñá
ôç ìïéñïëáôñåßá óôéò óõíåéäÞóåéò ôùí åñãáôþí.
Ôçí ðåñßïäï ãéá ðáñÜäåéãìá ôçò ïëõìðéáêÞò åêå÷åéñßáò ìåôáîý ãóåå-åñãïäïóßáò êáé åíþ ïé
êáôáóêåõáóôéêÝò åôáéñßåò îåæïýìéæáí íôüðéïõò êáé îÝíïõò åñãÜôåò äïëïöïíþíôáò äåêÜäåò êáé
ôñáõìáôßæïíôáò ðïëý ðåñéóóüôåñïõò óôá êÜôåñãá ðïõ èá åîõðçñåôïýóáí ôá åèíéêÜ éäáíéêÜ áëëÜ êáé
ôç áíÜðôõîç ôçò ÷þñáò, üëïé ïé åõáßóèçôïé Æïñü ôùí åñãáôéêþí óõìöåñüíôùí, ïé ìðñïóôÜñçäåò óôïí
áãþíá ôùí áíèñþðùí ôçò äïõëåéÜò êÜíáíå ìéá ôåñÜóôéá ãáñãÜñá ìå ôï áßìá ôùí íåêñþí åñãáôþí.
¸ôóé ïé åñãÜôåò, Ýëëçíåò êáé îÝíïé, óôéò êáôáóêåõáóôéêÝò äïëïöïíéêÝò åôáéñßåò ïñãáíþèçêáí ìüíïé
ôïõò êáé ðñïóðÜèçóáí ìå ôéò äõíÜìåéò ôïõò íá áðáíôÞóïõí óô’ áöåíôéêÜ. ÁäéáìåóïëÜâçôá êáé ôáîéêÜ.
ÐÜëåøáí ìéá åðï÷Þ èõóéþí óôï üíïìá ôçò åèíéêÞò áíÜðôõîçò êáé Ýðñåðå íá îåðåñÜóïõí ôåñÜóôéá
åìðüäéá, áðü ôñáìðïõêéóìïýò êáé åêâéáóìïýò, êïýñáóç êáé íåýñá, ìÝ÷ñé ôç ëÜóðç áðü
äçìïóéïãñÜöïõò êáé ëïéðïýò ëáêÝäåò ãéá “áíôåèíéêÞ äñÜóç”. ¼ëïé ôïõò åß÷áí óôï óôü÷áóôñï. Ôá
áöåíôéêÜ ðïôÝ äå óôáìÜôçóáí íá ðéóôåýïõí üôé ïé åñãÜôåò åßíáé óêëÜâïé êáé ôï êáëëéÝñãçóáí ìå ôï
ôóïýñìï ôùí åðéóôáôþí ôïõò åéäéêÜ óôá Ýñãá ãéá ôçí ïëõìðéÜäá. Áðü ôï äåêÝìâñç ôïõ 2001, åñãÜôåò
óôá ïëõìðéáêÜ Ýñãá êñÜôáãáí ôç öëüãá ôçò áíôßóôáóçò óôçí åíôáôéêïðïßçóç ôùí áöåíôéêþí ìå
ðïëýìïñöåò äñÜóåéò.
Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá åëðéäïöüñï áãùíéóôéêü ìÞíõìá ðïõ Ýäùóå ðïëëÝò áðáíôÞóåéò óôïõò åñãïäüôåò,
óôç ãóåå, óôï ãñáöåéïêñáôéêü óõíäéêáëéóìü... áíÝäåéîå ðñþôá êáé êýñéá ôç äýíáìç ôçò
áõôïïñãÜíùóçò êáé ôç èÝëçóç ãéá áãþíá ðáñÜ -êáé åíÜíôéá- óôéò ðïëéôéêÜíôéêåò ìáíïýâñåò.

êýêëïé áãþíùí:
“ôï åñãïôÜîéï”
Ç åöçìåñßäá “ôï åñãïôÜîéï” óõíå÷ßæåé íá åêäßäåôáé ìÝ÷ñé óÞìåñá ãéá “íá êáëõöèåß ôï êåíü
ôçò åíçìÝñùóçò ãéá üóá ãßíïíôáé êáèçìåñéíÜ óôá åñãïôÜîéá êáé ôá ïðïßá êáíÝíáò äå
öñïíôßæåé íá ãßíïõí ãíùóôÜ...ãéá íá óõíôïíéóôïýí ïé ìéêñÝò êáé ïé ìåãÜëåò ìÜ÷åò ðïõ
äßíïõí êáèçìåñéíÜ ïé ïéêïäüìïé (Ýëëçíåò êáé îÝíïé).”

73
 2001
ÄåêÝìâñçò
Ï ðñþôïò íåêñüò åñãÜôçò óôï ïëõìðéáêü
÷ùñéü. Ôñßùñç óôÜóç åñãáóßáò.
Êõêëïöïñåß äßãëùóóç ðñïêÞñõîç
(åëëçíéêÜ êáé áëâáíéêÜ) áðü ïìÜäá
åñãáôþí ôïõ Ýñãïõ ìå ôßôëï:
“Ðñïâëåðüìåíåò äïëïöïíßåò”.
2002
ÃåíÜñçò
24ùñç áðåñãßá óôï Ïë. ×ùñéü ãéá ôá
ìÝôñá áóöáëåßáò.
ÌÜñôçò
Íåêñüò åñãÜôçò óôï Ïë. ×ùñéü. 24ùñç
áðåñãßá êáé Üìåóï óôáìÜôçìá ôçò
ðáñáãùãÞò. Êëåßóéìï ôçò ëåùöüñïõ
ÊáñáìáíëÞ óôï
Ìåíßäé.
16-19 Ìáúïõ
Åðßó÷åóç åñãáóßáò ôùí åñãáôþí óôï
ãÞðåäï ôÝíéò ÏÁÊÁ ãéáôß Þôáí áðëÞñùôïé
äýï ìÞíåò. ÁðáíùôÝò óõíåëåýóåéò,
åîüöëçóç êáé áíÜêëçóç áðïëýóåùí
(ìåëþí ôçò åðéôñïðÞò).
12 Éïýíç
ÓôÜóç åñãáóßáò ðïõ ìåôáôñÝðåôáé óå
áðåñãßá óôï Ïë. ×ùñéü. Ðñáãìáôïðïéåßôáé
ãåíéêÞ óõíÝëåõóç, åêëïãÞ åðéôñïðÞò êáé
óõíÜíôçóç ìå ôçí åñãïäïóßá. Ç üëç
äéáäéêáóßá åñÞìçí ôïõ ÓõíäéêÜôïõ
Ïéêïäüìùí.
Éïýëéïò
Åêäßäåôáé ç åöçìåñßäá “ôï åñãïôÜîéï”
áðü åñãÜôåò ðïõ äïõëåýïõí óå
åñãïôÜîéá.

Áðñßëéïò
Íåêñüò
åñãÜôçò óôï
Ïë. ×ùñéü.
24ùñç
áðåñãßá.

Éïýëéïò
Íåêñüò åñãÜôçò óôï Ïë. ×ùñéü.
48ùñç áðåñãßá.
Ïêôþâñçò
Ïé åñãÜôåò óôï ãÞðåäï ôÝíéò ÏÁÊÁ
óôáìáôïýí ìüíïé ôïõò ôï Ýñãï ãéá 2
ìÝñåò, ëüãù êáèõóôÝñçóçò ðëçñùìþí.
2003
ÖëåâÜñçò
ÅêëïãÞ 5ìåëïýò åðéôñïðÞò óôï åñãïôÜîéï
ôïõ ãçðÝäïõ ôÝíéò- ïõäåôåñüôçôá ôïõ
óõíäéêÜôïõ Ïéêïäüìùí.
Êõêëïöïñåß ðñïêÞñõîç óôï Ïë. ×ùñéü
áðü ïìÜäá åñãáôþí ìå ôßôëï “Ôß ãßíåôáé
óôá ÏëõìðéáêÜ Ýñãá; Ãéáôß áõôÞ ç Ýíï÷ç
óéùðÞ áð’üëïõò;”
74
8 Ïêôþâñç
Íåêñüò åñãÜôçò óôï Ïë.×ùñéü. Ôï ßäéï
âñÜäõ ôá åñãïôÜîéá ôçò êáôáóêåõÜóôñéáò
åôáéñßáò ãåìßæïõí óõíèÞìáôá êáé
êáôáããÝëïõí ôéò äïëïöïíßåò ôùí åñãáôþí.
Ôçí Üëëç ìÝñá ôï åñãïôÜîéï ôïõ
Ïëõìðéáêïý êÝíôñïõ Ðõãìá÷ßáò óôï
ÐåñéóôÝñé êëåßíåé ìå áðüöáóç åñãáôþí,
÷ùñßò áðüöáóç ôïõ ÓõíäéêÜôïõ, ùò
äåßãìá áëëçëåããýçò ãéá ôï íåêñü åñãÜôç.
ÍïÝìâñçò
Äåýôåñï öýëëï ôïõ “åñãïôáîßïõ” ìå
ôßôëï: “Ïé äïëïöüíïé ôùí åôáéñéþí èá
ðëçñþóïõí ãéá ôïõò 65 íåêñïýò. Äåí èá
áíå÷ôïýìå Üëëï íåêñü ïéêïäüìï. Ðüëåìï
óôïí ðüëåìï ôùí êáôáóêåõáóôéêþí
åôáéñéþí.”
ÄåêÝìâñçò
Íåêñüò åñãÜôçò óôï åñãïôÜîéï ôïõ
Äçìïóéïãñáöéêïý ÷ùñéïý. ÅðôáÞìåñï
êëåßóéìï ôïõ åñãïôáîßïõ. Ôçí åðüìåíç
ìÝñá âãáßíåé ç ðñþôç áößóá ôïõ
“åñãïôáîßïõ” ìå ôßôëï: ”Áõôïß åõèýíïíôáé
ãéá ôç äïëïöïíßá äåêÜäùí åñãáôþí óôá
åñãïôÜîéá”.
¸êôáêôç Ýêäïóç ôïõ “ åñãïôáîßïõ” ìå
ôßôëï:
”Ïé åñãÜôåò ôçò Ìáñáèþíéáò ÄéáäñïìÞò
íßêçóáí”.
Áðñßëçò
Åðßó÷åóç åñãáóßáò êáé êëåßóéìï ôïõ
åñãïôáîßïõ ôïõ ÊÝíôñïõ Ðõãìá÷ßáò óôï
ÐåñéóôÝñé ãéá ôá Ýíóçìá.

2004 1 Ìáúïõ
Åîüñìçóç åñãáôþí êáé óôáìÜôçìá ôïõ
9 ÃåíÜñç åñãïôáîßïõ ôïõ ÏÁÊÁ. ÐñïêÞñõîç óôá
Íåêñüò åñãÜôçò óôï åñãïôÜîéï ôïõ Ìåôñü ðïëùíéêÜ ðïõ áðåõèýíåôáé óå 150
Çëéïýðïëçò. Ôçí Üëëç ìÝñá óôáìÜôçìá ðïëùíïýò ìåôáëëåñãÜôåò ïé ïðïßïé
ôïõ åñãïôáîßïõ êáé ôùí åñãáôþí óôï óôáìáôïýí áìÝóùò.
Ìåôñü ÷ùñßò ôï ÓõíäéêÜôï. Ìå áðüöáóç
ÔÝëç Ìáúïõ
ôùí ïéêïäüìùí ðïõ Þôáí åêåß ãßíåôáé
Áößóá ôïõ “åñãïôáîßïõ” ìå âÜóç ôéò
óõãêÝíôñùóç óôá ãñáöåßá ôçò åôáéñßáò êáé
êáôáããåëßåò åñãáôþí üôé óôï åñãïôÜîéï ôçò
êëåßóéìï ôçò Ëåùöüñïõ ÂïõëéáãìÝíçò.
Ìáñáèþíéáò ÄéáäñïìÞò äïõëåýïõí 8ùñï
5 ÖëåâÜñç êáé ïé ðëçñùìÝò êáèõóôåñïýí. ÏìÜäá
Ôñßôï öýëëï ôïõ “åñãïôáîßïõ” ìå ôßôëï: åñãáæïìÝíùí ðçãáßíåé óôá ãñáöåßá ôçò
“Ôá Ýñãá äåí ðñÝðåé íá ðáñáäïèïýí” êáé åôáéñßáò êáé ôï Ýñãï ôáõôü÷ñïíá óôáìáôÜ.
áößóá ìå èÝìá: Ç åôáéñßá õðï÷ùñåß êáé ðëçñþíåé ôïõò
“Áðåñãßá óå üëá ôá Ýñãá ãéá ôïõò åñãÜôåò.
íåêñïýò”.
Éïýëéïò
Åîüñìçóç åñãáôþí óôï ÏÁÊÁ ìå áöïñìÞ
Åêäßäåôáé ôï ðñþôï åî’ ïëïêëÞñïõ
ôçí áðåñãßá ãéá ôéò äïëïöïíßåò,
äßãëùóóï “åñãïôÜîéï” óå åëëçíéêÜ êáé
óõíïäåýåôáé áðü óôáìÜôçìá ôùí
áëâáíéêÜ, ìå ôßôëï:
åñãáóéþí óôï êÝíôñï ôïõ ãçðÝäïõ.
“Áõôïß ðñïóðáèïýí íá ìáò äéáóðÜóïõí.
1 ÌÜñôç ¸ëëçíåò êáé ìåôáíÜóôåò åñãÜôåò
Ïé åñãáæüìåíïé óôç Ìáñáèþíéá ÄéáäñïìÞ ðáëåýïõìå”.
ðïõ åßíáé áðëÞñùôïé êáé âñßóêïíôáé óå
åðßó÷åóç åñãáóßáò åäþ êáé 2 ìÞíåò
êÜíïõí ãåíéêÞ óõíÝëåõóç êáé åêëÝãïõí
åðéôñïðÞ áðïõóßá ôïõ ÓõíäéêÜôïõ.
ÓõãêÝíôñùóç ôùí åñãáôþí êáé ðïñåßá óôá
ãñáöåßá ôïõ “2004” óôç ÍÝá Éùíßá êáé óôá
ãñáöåßá ôçò åôáéñßáò óôï Ïë. ÓôÜäéï.
2 ÌÜñôç
ÓõãêÝíôñùóç Ýîù áðü ôç Íïìáñ÷ßá. Ïé
åñãÜôåò óõãêñïýïíôáé ìå ôçí áóôõíïìßá.
3 ÌÜñôç
ÓõãêÝíôñùóç Ýîù áðü ôï ÕÐÅ×ÙÄÅ. Ïé
åñãÜôåò ðáßñíïõí ôá ëåöôÜ ôïõò.

75
 Óôçí êáèçìåñéíÞ áëëïôñßùóç Ýñ÷åôáé íá ðñïóôåèåß ôï “îå÷åßëùìá” ôïõ ùñáñßïõ, íá ôñþìå äçëáäÞ
üëç ôç æùÞ ìáò óôç äïõëåéÜ êáé ü,ôé ìÝíåé áð’ áõôÞí, áíÜìåóá óå ñÜöéá ãéá øþíéá: ôï óýã÷ñïíï
ìïíôÝëï áíèñþðïõ, ç íÝá öéëïóïößá æùÞò ...
¼ìùò ãéá Üëëç ìéá öïñÜ, ðáñÜ ôçí åêêùöáíôéêÞ óéùðÞ ôùí åðßóçìùí óõíäéêÜôùí êáé ôç ÷áñÜ ôùí
áõôïáðïêáëïýìåíùí êáôáíáëùôþí, êÜôé êéíÞèçêå áðü ôïõò åñãáæüìåíïõò êáé ôéò åñãáæüìåíåò ôïõ
åìðïñßïõ ðïõ âéþíïõí êáèçìåñéíÜ óôï êïñìß ôïõò ôéò ÷áñÝò ôùí êëÜäïõ ôùí õðçñåóéþí êáé ôùí
ëáìðåñþí ÷þñùí åñãáóßáò. ÅñãÜôåò êáé åñãÜôñéåò óôï åìðüñéï ïñãáíþèçêáí êáé óáìðüôáñáí -ìå ôï
÷áñáêôÞñá êáé ôïõò üñïõò ðïõ åðÝëåîáí ïé ßäéïé- äåêÜäåò íáïýò êáôáíÜëùóçò -ìåãÜëïõò Þ ìéêñïýò.
Ç äñÜóç êáé ï ëüãïò ôïõò äåí Ýìåéíå áðëÜ êáé ìüíï óôç äéáìáñôõñßá ãéá ôçí áýîçóç ôùí ùñþí
åñãáóßáò, áëëÜ ðñïóðÜèçóáí íá âÜëïõí ìéá óåéñÜ ðñïâëçìáôéóìþí ãéá ôçí êïéíùíßá ôçò
êáôáíÜëùóçò êáé ôïõ èåÜìáôïò, ôïí êáôáíáëùôÞ óáí êïéíùíéêü öáéíüìåíï. Íá âñïíôïöùíÜîïõí ìå
ëßãá ëüãéá üôé “ü÷é ìüíï áñíïýìáóôå íá äïõëÝøïõìå ðáñáðÜíù þñåò, áëëÜ åßìáóôå óõíåéäçôÜ
áíôßðåñá ôçò êáðéôáëéóôéêÞò âáñâáñüôçôáò”. ÁðÝäåéîáí óôçí ðñÜîç üôé “Ç ÷åéñáöÝôçóç ôùí åñãáôþí
åßíáé Ýñãï ôùí ßäéùí ôùí åñãáôþí”.
Óå ôÝôïéåò ðñïóðÜèåéåò êáé áãþíåò äå ìáò ìÝíåé ôßðïôá Üëëï áð’ ôï íá ôïõò óôçñßæïõìå, äåß÷íïíôáò ôçí
áìÝñéóôç áëëçëåããýç ìáò.

êýêëïé áãþíùí:
“ðñùôïâïõëßá äñÜóçò åíÜíôéá óôçí “áðåëåõèÝñùóç” ôïõ ùñáñßïõ”

2005

“Áðü ôçí áñ÷Þ ôçò áíôéðáñÜèåóçò ãéá ôï æÞôçìá ôïõ ùñáñßïõ, óõãêñïôçèÞêáìå óôç
âÜóç ìéáò áíïé÷ôÞò óõíÝëåõóçò, ÷ùñßò éåñáñ÷ßåò êáé áîéþìáôá. Ôï ôé, ðþò êáé ðüôå èá
ðáëÝøïõìå åßíáé æÞôçìá ôùí áíèñþðùí ðïõ óõììåôÝ÷ïõí êáé ü÷é êÜðïéùí "åéäéêþí"
áðü êïììáôéêÜ ãñáöåßá Þ Ä.Ó. ÎÝñïõìå üôé äåí åßìáóôå ïé ìüíïé/-åò óôï åìðüñéï ðïõ
åñ÷üìáóôå óå áíôéðáñÜèåóç ìå ôçí "áðåëåõèÝñùóç" ôïõ ùñáñßïõ. ÈÝëïõìå, üìùò, ç
áíôéðáñÜèåóç áõôÞ íá ãßíåôáé áðü ôç óêïðéÜ ôùí åñãáôéêþí óõìöåñüíôùí êáé áíáãêþí
êáé ü÷é íá ëåéôïõñãïýìå óáí "óýììá÷ïé êáé ïõñÜ" ôùí åã÷þñéùí áöåíôéêþí (üðùò ç
ÏÉÕÅ) Þ ôùí ìéêñþí áöåíôéêþí (üðùò ôï ÐÁÌÅ).”

7 ÖëåâÜñç 2005
Óå ÁèÞíá, Èåóóáëïíßêç êáé ÃéÜííåíá ðñáãìáôïðïéåßôáé 24ùñç áðåñãßá ðïõ êáëåßôáé
áðü ôïõò êáôá ôüðïõò Óõëëüãïõò ÅìðïñïûðáëëÞëùí. Ç Ðñùôïâïõëßá ÄñÜóçò

76
áðïêëåßåé ôï âéâëéïðùëåßï “ÐÜëëçò”
óôçí Åñìïý. Áñãüôåñá, ìáæß ìå ôï
Óýëëïãï Âéâëßïõ-×Üñôïõ,
ðñáãìáôïðïéåßôáé ðïñåßá êáé ãßíåôáé
áðïêëåéóìüò ôïõ “Æara” óôçí Ïìüíïéá.
17 ÌÜñôç
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò áðåñãßáò ðïõ Ý÷åé
êçñýîåé ç ãóåå, ãßíåôáé áðïêëåéóìüò óôï
“Æara” óôçí Ïìüíïéá êáé ìå ðáíü
áðáãïñåýåôáé ç ðñüóâáóç ôùí ðåëáôþí.
óõíÜäåëöïé áðü Üëëïõò ÷þñïõò
äïõëåéÜò, öùíÜæïíôáò óõíèÞìáôá.
ÌðñïóôÜ óôçí êåíôñéêÞ åßóïäï
ðáñáôåôáãìÝíïé ìðÜôóïé êñáôïýí óå
áðüóôáóç ôïõò äéáäçëùôÝò. ÎáöíéêÜ,
óðÜæïíôáò ôïí êëïéü êáé ðåôþíôáò
ãéáïýñôéá êáé áõãÜ ïé óõãêåíôñùìÝíïé
ðñï÷ùñïýí ðñïò ôçí ðüñôá,
áíáãêÜæïíôáò ôá áöåíôéêÜ ôïõ “Attica”
íá êáôåâÜóïõí ôá ñïëÜ.

31 ÌÜñôç
Ôåëåõôáßá ìÝñá ôïõ ÷åéìåñéíïý ùñáñßïõ
êáé äéáäï÷éêÜ áðïêëåßïíôáé êáé
áíáãêÜæïíôáé íá êëåßóïõí ôá
êáôáóôÞìáôá ôçò ïäïý ÓôïõñíÜñç óôéò 8
ôï âñÜäõ.

9 Áðñßëç
ÐáñÝìâáóç óôçí Åñìïý. Ðñüóïøç ôïõ
êôéñßïõ óôçí ðëáôåßá ÊáðíéêáñÝáò
êáëýðôåôáé ìå ðáíü “Ï÷é óôçí
áðåëåõèÝñùóç ôïõ ùñáñßïõ”.
ÐåôÜãïíôáé ÷éëéÜäåò ôñéêÜêéá,
ìïéñÜæïíôáé ðñïêõñÞîåéò óå ðåñáóôéêïýò
êáé åñãáæüìåíïõò êáé áêïëïõèåß ðïñåßá
ìÝ÷ñé ôï Óýíôáãìá.

11 Áðñßëç
Ôï êñÜôïò êáé ô’ áöåíôéêÜ ðñïêáëïýí ìå
ôçí áñãßá ôçò ÐñùôïìáãéÜò. Áðü ôéò 7.30
ôï ðñùß áðïêëåßåôáé ôï êáôÜóôçìá
“Fokas” óôç Óôáäßïõ. Óôç óõíÝ÷åéá
ðñáãìáôïðïéåßôáé ðïñåßá ðïõ ðåñíþíôáò
áðü ôï Õð. Åìðïñßïõ åêôïîåýåé íôïìÜôåò
êáé êüêêéíç ìðïãéÜ óôçí ðñüóïøÞ ôïõ.
16 Ìáúïõ
Ôï ðïëõêáôÜóôçìá “Attica” óôçí
Ðáíåðéóôçìßïõ Ý÷åé åãêáßíåéá êáé
ðñïóêáëåß celebrities êáé ìç ãéá øþíéá
ìÝ÷ñé ôá ìåóÜíõ÷ôá.
¼ìùò åêôüò áð’ áõôïýò åìöáíßæïíôáé êáé
150 åìðïñïûðÜëëçëïé êáé áëëçëÝããõïé
ÖëåâÜñçò - Áýãïõóôïò
ÌÝóá óå áõôü ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé
ãéá ðïëëÜ ÓÜââáôá ç “Ðñ.Äñ.”
áðïêëåßåé ôá äéóêïðùëåßá ôçò Ïìüíïéáò
“Metropolis” êáé “PMW”. Ôá ñïëÜ
êáôåâáßíïõí ìåôÜ áðü ëßãç þñá. Ìå
íôïõíôïýêåò, ðñïêçñýîåéò êáé ðáíü
åíçìåñþíïíôáé åñãáæüìåíïé êáé
ðåñáóôéêïß ãéá ôç óôÜóç ôùí áöåíôéêþí
ôùí êáôáóôçìÜôùí áõôþí ðïõ
ðáñáâéÜæïõí óõóôçìáôéêÜ ôï Þäç
õðÜñ÷ïí ùñÜñéï, áëëÜ êáé ãéá ôç
óçìáóßá ôïõ êáéíïýñãéïõ íüìïõ ðïõ
ðñïùèåßôáé.

77
 ÓåðôÝìâñçò - ÍïÝìâñçò
ÊÜèå ÓÜââáôï áðüãåõìá
ðñáãìáôïðïéïýíôáé áðïêëåéóìïß
super-market óå ÊáëëéèÝá, Çëéïýðïëç,
Áìðåëüêçðïõò, Ðáíüñìïõ, Ôáýñï.
Ôï íÝï ùñÜñéï ðñþôá åöáñìüæåôáé óôá
super-market ôá ïðïßá ìÝ÷ñé íá øçöéóôåß ï
íüìïò áíôéäñïýóáí ìÝóù ôùí åñãïäïôéêþí
ôïõò óùìáôåßùí óôç äéåýñõíóç ôïõ ùñáñßïõ.

ÓÜââáôï 5 ÍïÝìâñç
Åñãáæüìåíïé/åò áðü äéÜöïñïõò êëÜäïõò
áíôáðïêñßíïíôáé óôï êÜëåóìá ôçò Ðñ.
ÄñÜóçò êáé ðñáãìáôïðïéïýí óõãêÝíôñùóç
Áéüëïõ êáé Óôáäßïõ. Óôç óõíÝ÷åéá
ðñáãìáôïðïéåßôáé ðïñåßá ðñïò ôçí Åñìïý.
¼óá êáôáóôÞìáôá åßíáé áíïé÷ôÜ óôç äéáäñïìÞ,
êëåßíïõí, ìéáò êáé ç þñá Ý÷åé ðåñÜóåé ôéò 7...

ÂëÝðïõìå ôçí Üñíçóç ôçò ìéóèùôÞò åñãáóßáò ùò âáóéêÞ ñÞîç êáé áðáñáßôçôç
ðñïûðüèåóç ãéá ôï îåðÝñáóìá ôçò êáðéôáëéóôéêÞò èÝóìéóçò êáé ôùí ó÷Ýóåùí ðïõ
ãåííÜåé: ìéá êïéíùíßá öõëáêÞ, øåýôéêåò áíÜãêåò êáé áðï÷áõíùôéêÜ Ýíóôéêôá,
áíèñþðïõò ãåìÜôïõò ìå åãùêåíôñéóìü, áíôáãùíéóôéêüôçôá êáé ãõÜëéíåò åëðßäåò ðïõ
ïäçãïýí óå ðñïóùðéêÜ áäéÝîïäá. ÄéáëÝîáìå áõôïýò ôïõò êýêëïõò áãþíùí ìÝóá áðü
ôï ðñüóöáôï ðáñåëèüí êáé áðü Üëëïõò ðïõ óõíÝâçóáí óôçí ÁèÞíá êáé ôïí õðüëïéðï
åëëáäéêü ÷þñï ãéáôß áðü ôç ìéá Þôáí áõôïïñãáíùìÝíïé êáé ôïõò æÞóáìå áðü êïíôÜ êáé
áðü ôçí Üëëç ãéáôß áíáäåéêíýïõí ðëçèþñá æçôçìÜôùí. ÖôÜíïõí äçëáäÞ óôïí ðõñÞíá
ðïõ ðñïêáëåß áõôÞí ôçí åêìåôÜëëåõóç ðïõ äåí åßíáé Üëëïò áðü ôï êÝñäïò ìå êÜèå
ôßìçìá.
ÌÝóá áðü ôçí åìðåéñßá êáé ôá óõìðåñÜóìáôá ôùí áãþíùí ôïõò èÝôïõí ôçí åðéêáéñüôçôá
ôçò êßíçóçò -ãéáôß ðåñß êßíçóçò ðñüêåéôáé- ôçò áõôïïñãáíùìÝíçò ðÜëçò êáé ïñèþíïíôáé
áðÝíáíôé óå üëï ôï öÜóìá ôçò èåóìéêÞò, êñáôéêïäßáéôçò, ðïõëçìÝíçò óõíäéêáëéóôéêÞò
ãñáöåéïêñáôßáò (êáé áðÝíáíôé óå áõôïýò ðïõ ôçí áêïëïõèïýí) äåß÷íïíôáò ôï äñüìï ùò
ðåäßï ôïõ áãþíá áëëÜ êáé ôï äñüìï óôïí áãþíá.

78