You are on page 1of 146

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tpkd;&opfESifh
wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum;
tMuyftwnf;

vlaY bmifopf'rD u
dk &ufwpfygwD
okawoeESihf avhvma&;XmerS
xkwaf 0jzefcY so
d nf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ykEH ydS rf w
S w
f rf;
xkwfa0umv
2011 ckESpf? pufwifbmv 18 &ufaeY

ykHESdyfjcif;
apmifa& 1000? yxrtBudrf

rsufESmzkH;'DZdkif;
oD[armifarmif

twGif;pmrsufESmzGJUpnf;rI
udkausmfrif;xkduf? udkqufatmifESifh tzGJU

xkwfa0jzefYcsd
okawoeESifh avhvma&;Xme
vlYabmifopf'Drdku&ufwpfygwD
PO Box (107)
Mae Sod, Tak, Thailand 63110
Webpage: <www.dpnsburmese.org>

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

rmwdum

tcef; (1)
tcef; (2)
tcef; (3)
tcef; (4)
tcef; (5)
tcef; (6)
tcef; (7)
tcef; (8)
tcef; (9)
tcef; (10)

tcef; (11)
tcef; (12)
tcef; (13)
tcef; (14)
tcef; (15)
tcef; (16)

trSmpum;
aus;Zl;pum;
&nf&,
G cf surf sm;
ed'ge;f
aemufco
H rdik ;f
typftcwf&yfpJxm;aom wkid ;f &if;om; vufeufuidk t
f zGJrU sm;
rlv rdciftzGJU tpnf;rsm;rS cGJxGuo
f Gm;aom
(okdUr[kwf ) uGJxGufoGm;aom tzGJUi,frsm;
typftcwf &yfpJjcif;r&Sad o;onfh wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;
ppftyk pf Ek iS hf wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGJrU sm;tMum; oabmwlncD surf sm;
EIwu
f wdoabmwlncD suf &&SNd y;D jyefvnfysujf ym;oGm;aom tzGJt
Y pnf;rsm;
typf&yfpNJ y;D aemuf wdik ;f &if;om;tzGrUJ sm;\ pD;yGm;a&;
e0w - etz trsK;d om;nDvmcHEiS hf typf&yf Edik if aH &;tzGt
UJ pnf;rsm; tajctae
2008 zGpUJ nf;ykt
H ajccHOya'ESihf wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;\ tcGit
hf a&;
ppftpk;d &\ e,fjcm;apmifw
h yf (Border Guard Force)?
XmaejynfopUl pfwyfzUJG (Home Guard Force) zGpUJ nf;a&;tpDtpOfEiS hf
wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;
typf&yftzGt
UJ pnf;rsm;twGi;f &du
k cf wfvmaom
2010 a&G;aumufy\
JG oufa&mufrrI sm;
2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D typf&yf vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;\
Edik if aH &; ppfa&; tajctae
2010 a&G;aumufyt
JG vGef typf&yftzGt
UJ pnf;rsm;\
Edik if aH &;? ppfa&; qdik &f mpkzUJG rI tajctaeopf
typftcwf&yfpNJ y;D aemuf etzppftyk pf \
k ppftiftm; wk;d csJU rIrsm;
OD;ode;f pdef tpd;k &opfEiS hf wdik ;f &if;om;vufeufuikd f tzGJt
U pnf;rsm;\ tem*wf
ed*;Hk
aemufqufwJG ESihf tcsyyf rkd sm;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

6
9
10
11
13
17
31
33
37
43
47
51
57

61
69
75
95
97
101
107
112

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

trSmpum;

jrefrmEdkifiHrSm jynfwGif;ppfBuD;jzpfyGm;aeonfrSm &mpkw0uf ausmfcJhNyD jzpfygonf/


jynfwGif;ppfBuD;twGif; toufawG? b0awGay;qyfcJhMu&onfrSm renf;awmh/
wdik ;f jynfyikd ?f wrsK;d om;vH;k ydik b
f @maiG qk;H I;H Mu&onfb
h ufrS Munfrh nfqv
kd Qiv
f nf; 0rf;enf;
p&maumif;avmufatmif qkH;IH;cJhMu&NyD jzpfonf/
trsKd;om;aoG;pnf;nDnGwfa&;awG ysufMu&?
trsKd;om;wnfNidrfat;csrf;rIawG ysufMu&?
tusKd;quftm;jzifh trsKd;om;wdk;wufzGHUNzdK;rIawG aemufuscJhMu&onfrSmvnf; tdrfeD;csif;
EdkifiHrsm;ESifhpmvQifyif rsufESmi,fMu&? txifao;cHMu&onfh taetxm;txd usa&mufcJh&NyD
jzpfygonf/
odkYaom Murmqdk;? odkYaom tajctaeqkd;BuD;udk bmaMumifh r&yfwefYEdkif? rajz&Sif;Edkif
jzpfae&onfudk EdkifiHcspfpdwf&Sdolwdkif;? EdkifiHom;wOD;\ *kPfodumudk wefzdk;xm;olwdkif; rnfolrqdk
rvTJraoG pOf;pm;Mu&rnf jzpfygonf/
rdrdwdkY pOf;pm;csuf wpf&ufaemufusvQif
ud,
k Ehf ikd if u
H ?kd ud,
k t
hf rsK;d om;awGukd wpf&ufru 'kuw
iG ;f xJoYkd qGEJ pS o
f vdk jzpfomG ;apEdik o
f nf
qdkonfhtcsufudk av;eufMu&ygvdrfhrnf/
jynfwGif;ppfudk rkcs wm;qD; &yfwefYypfMu&ygvdrhfrnf/
jynfwGif;ppfudk rkcs wm;qD; &yfwefYypfa&;onf rdrdwdkYEdkifiH\ vuf&Sdumv trsKd;om;a&;
wm0efrsm;teuf ta&;BuD;qkH;aom vkyfief;wm0efwpf&yf jzpfonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

jynfwGif;ppfudk wm;qD;&yfwHhapEdkifzdkYqdkvQif
jynfwGif;ppfudk jzpfay:aeapaom taMumif;&if;rsm;udk aphikCe MunfhMu&ygvdrfhrnf/
vufeufuikd af wmfveS af &; qifEaJT e&aom awmfveS af &;tiftm;pkrsm;\ vdv
k m;csurf sm;ESihf
if;wdkYudk,fpm;jyK&m jynfolvlxk\ vdkvm;csufrsm;udk avhvmMu&ygvdrhfrnf/
vlrsKd;aygif;pkH jrefrmjynfolw&yfvkH;\ qE oabmxm;rsm;ESifh vdkvm;awmifhwrIrsm;udk
tav;xm;Mu&ygvdrfhrnf/
aemufcH taMumif;w&m;rsm;ESifh ,ckvuf&SdumvrSm vufawGU&ifqkdifBuHKqkHae&aom
tajctaet&yf&yfudk bufaygif;pkHrS avhvmokH;oyfMu&ygvdrfhrnf/
q&mBu;D ocifu,
kd af wmfridI ;f wavQmufv;Hk axmufjycJo
h vkd wzufEiS hf wzuf tjyeftvSef
todtrSwfjyKrI? tjyeftvSef av;pm;rI tjynfhjzifh ]olrem udk,frem} awGUqkHaqG;aEG;
tajz&SmMu&ygvdrfhrnf/
xdkodkY pepfwus ajcvSrf;&Sd&Sd jyifqifaqmif&GufMurnfqdkygu jynfwGif;ppfudk rkcs wm;qD;
&yfwefYypfEdkifygvdrfhrnf/ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk rkcs wnfaqmufEdkifygvdrfhrnf/
tcsufudk ydkrdkNyD; tav;tjrwfxm;aqmif&GufMuzdkY ...
vlxkacgif;aqmif a':atmifqef;pkMunfrSvnf; 2011 ckESpf Zlvdkifv (28) &ufaeYrSm
]tdwfzGifh ay;pm} wpfapmifudk tpdk;&opfESifh vufeufudkifawmfvSefa&; tiftm;pkrsm;odkY
ay;ydkYNyD; EId;aqmf wifjyxm;onfudk awGU&ygonf/
jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;aumfrwD 'kwd, Ou|a[mif; q&m '*kefwm&mrSvnf;
]Nird ;f csr;f a&; yefMum;csu}f udk 2011 ckEpS f arv (10) &ufaeYwiG f wBurd ?f 2011 ckEpS f Mo*kwv
f
(7) &ufaeYwiG f wBurd ?f (2) Burd w
f ikd w
f ikd f wm0ef&o
dS rl sm;ESihf jynfow
l &yfv;Hk odYk wifjyyefMum;xm;onfukd
awGU&ygonf/
yefMum;csufrsm;? tdwfzGifhay;pmrsm;onf jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; wnfaqmufa&;jzpfpOf
BuD;twGuf tifrwef ta&;BuD;aom aumif;rIjyKcsufrsm; jzpfonf[k ,kHMunfygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

rdrw
d Ykd vlaY bmifopf'rD u
kd &ufwpfygwD taejzifh jynfwiG ;f ppf&yfpaJ &;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;udk
tcdik t
f rm wnfaqmufEikd af &;twGuf aqmif&u
G af eolwikd ;f ? pdwt
f m;xufoefpmG 0dik ;f 0ef;aeolwikd ;f udk
vIdufvIdufvSJvSJ wefzdk;xm;ygonf/
jynfwiG ;f ppf&yfpaJ &;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&; vkyif ef;pOfBu;D twGi;f wpkw
H &m taxmuftuljyK
Edkifap&ef? rSDjirf;udk;um;tokH;jyKEdkifap&eftwGuf rdrdwdkY avhvm pkpnf;xm;onfrsm;udk ]]tpdk;&opfESifh
wdkif;&if;om; tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;}}}}trnf&Sd tpD&ifcHpmtjzpf tcef; (16)cef;
cGJ wifjyvdkufygonf/
tpD&ifcpH mjzifh Nird ;f csr;f a&;udk jrwfjrwfE;kd Ed;k wefz;kd xm; BuKd ;yrf;tm;xkwcf ahJ om Nird ;f csr;f a&;
Adokum q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;udk kdaoav;pm;pGm OD;nTwfuefawmhvdkufygonf/
tpD&ifcpH monf jynfwiG ;f ppf&yfpaJ &;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&; vkyif ef;pOfBu;D twGuf wpkw
H &m
aus;Zl;jyKvdrfhrnf[k rdrdwdkUygwDrS ,kHMunfarQmfvifhrdygonf/

ppf r S e f a omNid r f ; csrf ; a&;ud k ppf r S e f a ompd w f q E j zif h


Bud K ;Bud K ;yrf ; yrf ; aqmif & G u f E d k i f M uygap[k tav;teuf qE j yKvsuf ...

ok a woeES i f h avh v ma&;Xme


vl Y a bmif o pf ' D r d k u &uf w pf y gwD (XmecsKyf )
2011 ck E S p f puf w if b mv (10) &uf

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aus;Zl;pum;
tpD&ifcHpmudk pkpnf;xkwfa0Edkifa&;twGuf ykHo@mef
trsK;d rsK;d jzifh 0dik ;f 0ef;ulncD MhJ uaom ygwD0if&aJ bmfrsm;? tcsut
f vuf
rsm; rSwfwrf;rsm; ay;ydkYcJhMuonfh rdwfaqG&Jabmfrsm;? r[mrdwftzGJU
tpnf;toD;oD;rS wm0ef&Sdolrsm;? owif;Xmersm;ESifh 0ufbfqdkuf
pmrsuEf mS rsm;udk txl;aus;Zl;wif&ydS gaMumif; rSww
f rf;wif *kPjf yKtyf
ygonf/
okawoeESifh avhvma&;Xme
vlYabmifopf'Drdku&ufwpfygwD (XmecsKyf)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

10

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

&nf&G,fcsufrsm;

1/ 'Dru
kd a&pDqw
d o
f Ok ;f jcif;? trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGihf uif;rJah ejcif;rsm;onf
jynfwiG ;f ppf jzpfymG ;ae&jcif;\ t"du taMumif;&if;rsm;jzpfaMumif;udk ydrk akd v;eufap&ef/
2/ jynfwiG ;f ppf&yfpNJ y;D jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;udk tcdik t
f rm rwnfaqmufEikd af o;orQ wdik ;f jynf
wnfNidrfa&;ESifh zGHYNzdK;wdk;wufa&;udk vHk;0 arQmfvifhEdkifrnfr[kwfaMumif;udk ydkrdkav;euf
ap&ef/
3/ zdtm;ay;Ny;D wzufowfawmif;qdjk cif;? tMuyfuikd Nf crd ;f ajcmufjcif;ESihf xd;k ppfqif wdu
k cf u
kd jf cif;
ponfh ppftpdk;&\ vkyf&yfrsm;ESifh zGJUpnf;yHktajccHOya' (2008) onf jynfwGif;ppf
&yfpaJ &;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;ESihf trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&; &nfreS ;f csurf sm;twGuf
zDvmqefYusifjzpfaeaMumif;udk ydkrdkav;eufap&ef/
4/ Edik if aH &;jyemrsm;udk Edik if aH &;t& wef;wl&nfwl awGq
Y akH qGaEG; tajz&Sma&;onfom
trsK;d om;ausjyKe;f rIrsm;udk a&SmifvEJT ikd af om taumif;qH;k enf;vrf;jzpfaMumif; ydrk akd v;euf
ap&ef/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

11

ed'gef;
1948 ckESpf? ZE0g&Dv (4) &ufaeYwGif jrefrmEkdifiH vGwfvyfa&;&onf/
vGwfvyfa&;&NyD; (2) vESifh (24) &uftMum 1948 ckESpf? rwfv (28) &ufaeYwGif Armjynf
uGefjrLepfygwDu vufeufudkifawmfvSefa&; pwifcJh&onfrS tpjyK jynfwGif;ppfBuD; pwifjzpfyGm;cJh&
onf/ vGwfvyfa&;&NyD; (7)v (15)&uftMum 1948 ckESpf Mo*kwfv (19) &ufaeYwGif Mon National
Defense Organization (rGeu
f muG,af &;wyfzUJG )u vufeufuikd af wmfveS af &; pwifc&hJ onf/ vGwv
f yfa&;
&NyD; (1) ESpfESifh (27) &uftMum 1949 ckESpf? ZE0g&Dv (31) &ufaeYwGif u&iftrsKd;om;acgif;aqmif
apmbOD;Bu;D OD;aqmifonfh Karen National Defense Organization (u&iftrsK;d om; umuG,af &;tzG)YJ u
u&iftrsK;d om;rsm;udk umuG,Ef ikd &f eftwGuf vufeufuikd af wmfveS af &;udk pwifc&hJ jyefonf/ Ekid if aH &;
tzGJYtpnf;rsm;? wdkif;&if;om;vlrsKd;pk tzGJUtpnf;rsm;\ vufeufudkifawmfvSefa&;rsm; wckNyD;wck
qufwdkuf ay:aygufcJh&onf/
vGwfvyfa&;&NyD; vydkif;ESpfydkif;twGif; jynfwGif;ppfBuD; pwifcJh&onf/
vGwv
f yfa&;oufwrf;ESit
hf rQ jynfwiG ;f ppfBu;D ,aeYtxd &SnMf umcJ&h onf/ jynfwiG ;f ppfBu;D
aMumifh wdik ;f jynfukd twdik ;f tqr&Sd epfemapcJo
h nf/ ,aeYtxd toufaygif;rsm;pGm ay;qyfaeMu&qJ
jzpfonf/ ud,
k v
f uft*Fgaygif; rsm;pGm ay;qyfaeMu&qJjzpfonf/ wdik ;f jynf\ tzd;k wef rsK;d qufaygif;
rsm;pGm jynfwGif;ppfBuD;twGif; ay;qyfaeMu&onf/
tusK;d quftjzpf trsK;d om;aoG;pnf;nDnw
G af &;udk twdik ;f rod xdcu
kd af pHrk Qru jrefrmEdik if H
rSmvnf; tqif;&JqHk;? zGHUNzKd;rItedrfhusqHk;EkdifiH jzpfcJh&NyD; vlrsKd;pHkjrefrmjynfolwdkY\ uHMurmrSmvnf;
pD;yGm;a&;? vlraI &;? ynma&;? use;f rma&; u@toD;oD;rSm tedru
hf sq;kH tajctaexd a&mufcMhJ u&onf/
rnfonfhtwGufaMumifh jynfwGif;ppfBuD; ,ckuJhodkY jzpfyGm;&SnfMumae&ygoenf;/
taMumif; (2) &yfyJ &Sdygonf/
1/ 'Drkdua&pD qdwfokOf;aejcif;ESifh
2/ trsKd;om;wef;wlcGifhESifh udk,fydkifjyXmef;cGifh qHk;IH;ae&jcif; jzpfonf/
vGwv
f yfa&;&p tmPm& zqyvtpd;k &rStp tkypf ;kd oltqufquf (awmfveS af &;aumifpD
tpd;k &? rqvtpd;k &? e0w-etztpd;k &rsm;? OD;ode;f pdet
f pd;k &) u Edik if aH &;ygwDrsm;? Ekid if aH &;tzGUJ tpnf;rsm;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

12

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ESihf vlrsK;d pHk jrefrmjynforl sm;tay: xdk (2) csut


f m; vH;k 0ray;bJ enf;oPmefrsK;d pHjk zifh uefo
Y wfyw
d yf if
xm;cJjh cif;aMumifh jzpfonf/ xdk (2) csuu
f kd ydwq
f u
Ykd mqD;xm;orQ jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;? trsKd ;om;jyefvnf
oifhjrwfa&; qdkonfwdkYudk pdwful;,Of &Edkifrnfr[kwfyg/
e0w-etz ppftpd;k &rsm;vufxufwiG f typftcwf&yfprJ rI sm; jzpfay:vmcJo
h nf/ typftcwf
&yfpJjcif;onf EdkifiHa&;jyemrsm;udk EdkifiHa&;enf;t& ajz&Sif;Edkif&ef yxrqHk; rjzpfrae vSrf;&rnfh
ajcvSr;f tjzpf aqmif&u
G jf cif;jzpfonf/ typf&yfNy;D onfEiS hf Edik if aH &;t& wef;wl&nfwl ajymMu&? ajz&Si;f
Mu&rnfrSm obm0jzpfonf/ odkYaomf typf&yfjcif;tay: oabmxm;rrSefuefaom ppftpdk;&u
xdk'kwd,tqifhudk vHk;0 raqmif&GufcJhyg? e,fjcm;apmifhwyf toGifajymif;a&;? XmaejynfolYppf toGif
ajymif;a&; ponfwu
Ykd o
kd m zdtm;trsKd ;rsKd ;ay; awmif;qdak ecJyh gonf/ tiftm;enf;aom tzGUJ tpnf;rsm;
qdkvQif twif;tMuyf zdtm;ay;NyD; vufeufyif cscdkif;cJhygonf/
odkYaom rajyrvnf tajctaersm;atmufuyif ppftpdk;&u a&G;aumufyGJwck jyKvkyfcJh
onf/ a&G;aumufyGJtNyD; OD;odef;pdef OD;aqmifonfh t&yfom;toGifaqmif tpdk;&w&yfudk zGJUpnf;ay;
cJo
h nf/
,ck OD;ode;f pdet
f pd;k & udik pf x
JG m;aom zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya' (2008) wGiv
f nf; xdt
k cGit
hf a&;
(2) csufudk tmrcHxm;Edkifjcif; vHk;0 rawGY&yg/ vlrsdK;pHk jrefrmjynfolrsm;tzdkY 'Drdkua&pD qdwfokOf;NrJ
qdwo
f Ok ;f aeNy;D trsK;d om;wef;wlciG Ehf iS hf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGirhf sm;vnf; qH;k I;H NrJ qH;k I;H vsuyf if &Sad eygonf/
tajctaersm;udk rSefuefpGm rajz&Sif;bJ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk wnfaqmufEkdifrnf
r[kwo
f vdk trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&;vkyif ef;pOfrsm;udv
k nf; atmifjrifatmif aqmif&u
G Ef ikd rf nf
r[kwyf g/
vufeufudkif wdkif;&if;om; awmfvSefa&;tiftm;pkrsm;udk if;wdkY\qE rygbJ toGifajymif;
ypf&ef? vufeufjzKwyf pf&ef? vufeufcscikd ;f &ef BupH nftm;xkwrf ?I Ncrd ;f ajcmuftMuyfuikd rf rI sm;ESihf ,aeY
OD;ode;f pdet
f pd;k &rS aqmif&u
G af eouJo
h Ykd tiftm;oH;k xd;k ppfqifwu
kd cf u
kd af erIrsm;onf trsK;d om;jyefvnf
oifhjrwfa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;wdkYESifh ydkrdka0;uGmoGm;apNyD; jyemrsm;udkom ydkrdkBuD;xGm;oGm;ap
Edik v
f rd rhf nfjzpfygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

13

tcef; (1)

aemufcHorkdif;
1948 ckESpf Zefe0g&Dv (4) &ufaeYwGif jrefrmEkdifiHvGwfvyfa&; &&SdcJhygonf/ tmPm&
zqyvtpk;d &u 'Dru
kd a&pDa&;? trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,
k yf ikd jf y|mef;cGiq
hf ikd &f m jyemrsm;udk Ekid if aH &;
enf;t& ajz&Si;f &ef rBuK;d pm;bJ? vufeufEiS hf tMurf;zuf ajz&Si;f cJjh cif;aMumifh vGwv
f yfa&;&Ny;D rMumcif
rSmyif jynfwGif;ppfBuD;pwif jzpfyGg;cJh&onf/ xdkjynfwGif;ppfaMumifh wdkif;&if;om; jynfolrsm;onf
qif;&JwiG ;f eufNy;D wdik ;f jynfonfvnf; tqif;&Jq;kH Edik if t
H jzpf urmt
h v,fwiG f rsuEf mS rvS jzpfae&onf/
1962 ckEpS f rwfv (2) &ufaeYwiG f Akv
d cf sKyBf u;D ae0if; acgif;aqmifvsuf awmfveS af &;aumifpD
trnfcHum ppfwyfrS tmPmodrf;cJhonf/ AkdvfcsKyfBuD;ae0if; ppftpkd;&rS 1963 ckESpfwGif jynfwGif;
Nird ;f csr;f a&;rsm;ukd ac:qkcd ahJ omfvnf; twkta,mif jzpfonft
h wGuf Nird ;f csr;f a&; r&&Sb
d ?J vufeufuikd f
ykefuefx<urIrsm;rSm ykdrkdjyif;xef &SnfMumvmcJh&onf/ wdkif;&if;om;vlrsKd;pka'orsm;wGif wdkif;&if;om;
jynfolrsm;ESifh vlrsKd;pk vufeufudkif tiftm;pkrsm;tay:wGif ppfwyf\ zdESdyfacsrIef;rI? vlYtcGifhta&;
csKd;azgufrIrsm;rSm ydkrdkjyif;xefvmcJhonf/
jynfwiG ;f ppf'Pfudk wEkid if v
H ;Hk cg;pnf;cHaeMu&onf/ xdt
Yk jyif tmPmodr;f ppfacgif;aqmif
rsm;\ jynfob
Yl @mrsm;ukd rw&m; zdEydS &f ,lcMhJ uaomaMumifh wkid ;f jynfonf urmt
h qif;&Jq;Hk Ekid if t
H jzpf
a&muf&SdoGm;cJh&onf/ xkdokdY pD;yGm;a&;? EkdifiHa&;? vlYtcGifhta&;? wkdif;&if;om;tcGifhta&;rsm; xdckduf
qk;H &I;H aerIrsm;aMumifh 1988 ckEpS f Mo*kwv
f wGif wEkid if v
H ;Hk vlrsKd ;aygif;pkjH ynforl sm; yg0ifonfh &Spaf v;vk;H
'Drkdua&pDta&;awmfykHBuD; ay:aygufvmcJh&onf/
1988 ckEpS f pufwifbmv (18) &ufaeYwiG f &Spaf v;vH;k 'Dru
kd a&pDta&;awmfyBkH u;D tm; ppfwyfrS
tMurf;zufESdrfeif;NyD; umuG,fa&;OD;pD;csKyf AkdvfcsKyfBuD;apmarmiftm; acgif;aqmifapNyD;? tmPmodrf;
onfhenf;jzifh ppftmPm&Sifpepfukd qufvuf xlaxmifcJhMuonf/
xdkYaemuf EkdifiHawmfNidrf0yfydjym;rIwnfaqmufa&;tzGJU (e0w) udk zGJUpnf;um? wkdif;jynftm;
ppftyk cf sKyaf &; jy|mef;Ny;D tkycf sKycf o
hJ nf/ ygwDp'kH rD u
kd a&pD a&G;aumufyu
JG kd usi;f yay;rnf? a&G;aumufyJG
Ny;D ygu ppfwef;vsm;jyefrnf? Ekid if aH wmfumuG,af &;ESihf vHNk cKaH &; wm0efawGuo
kd m qufvufaqmifu
G f
oGm;rnf pojzifh uwdu0wfrsm;ukd urmod ay;cJJhonf/ wzufu xdkuJhodkY uwdawG trsKd;rsKd;ay;NyD;
wzufrSmvnf; trdefYaMunmcsufaygif;rsm;pGm xkwfjyefum 'Drdkua&pDa&; wuf<uvIyf&Sm;olrsm;udk
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

14

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

Oya'rJph mG zrf;qD; axmifcsypfco


hJ nf/ vlt
Y cGit
hf a&; csK;d azgufrrI sm;udk wjynfv;kH ajAmifusus usL;vGecf hJ
onf/
&Spaf v;vH;k 'Dru
kd a&pDta&;awmfyBkH u;D \ &v'ftjzpf a':atmifqef;pkMunf acgif;aqmifyg0if
aom trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf (National League for Democracy) tygt0if EkdifiHa&;ygwDaygif;
(235) ygwD ay:aygufvmonf/ trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzGcYJ sKyf (NLD) onf vlxak xmufcrH EI iS hf tiftm;
taumif;qH;k Ekid if aH &;ygwDw&yftaejzifh tiftm;Bu;D xGm;vmonf/ ppftmPm&Sipf epfukd t"du tHwk
&ifqikd rf nfh Ekid if aH &;ygwD w&yftjzpf ay:xGuv
f mcJo
h nf/ wjcm; 'Dru
kd a&pDygwDrsm;uvnf; rNy;D qH;k ao;
aom ppftmPm&Sipf epfwu
kd zf suaf &; wdu
k yf w
JG iG f (NLD) udk wyfO;D ygwDtjzpf xm;Ny;D 0dik ;f &HvmMuonf/
ajray: w&m;0ifEkdifiHa&;ygwDrsm; tiftm;aumif;vmonf/ &Spfav;vHk; 'Drdkua&pDvlxkwdkufyGJ t&Sdef
aMumifh vlxk\ EkdifiHa&;a&csdefvnf; jrifhrm;tm;aumif;vmonf/
xdt
k ajctaeonf e0wppftyk pf t
k wGuf ajray: w&m;0ifEidk if aH &;ygwDrsm;\ Ekid if aH &;wdu
k yf JG
ppfrsuEf mS ESihf ArmjynfueG jf rLepfygwD uJo
h aYkd om vufeufuikd f awmfveS af &;wyfrsm;? wdik ;f &if;om;vlrsK;d pk
vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;\ ppfa&;wdu
k yf JG ppfrsuEf mS [l ppfrsuEf mS ESp&f yfukd wNyKd ief ufwnf; &ifqikd f
ae&onfh tajctaejzpfonf/ ,cif OD;ae0if;\ rqv wygwDppftmPm&SifacwfESifh rwlaom
tajctaeopfwck jzpfonf/
xdo
k Ykd wNyKd ief uf ppfrsuEf mS ESpb
f uf zGiw
hf u
kd &f jcif;aMumifh if;wdt
Yk aejzifh tMuyftwnf;aygif;
rsm;pGm &So
d nft
h wGuf ppfrsuEf mS wbufukd ,m,D&yfxm;&ef ppftpk;d &bufrS jyifqifvmonf/ &Spaf v;vH;k
vlxk'Drdkua&pD ta&;awmfykHBuD;aMumifh jzpfay:vmaom jynfwGif; EkdifiHa&;wdkufyGJppfrsufESmukd ykdifykdif
EkdifEkdif xdef;csKyf&ef? (txl;ojzifh NLD acgif;aqmifonfh vlxkvIyf&Sm;rIrsm;udk xdef;csKyf&ef) taumif
txnfazmfco
hJ nf/ xkaYd Mumifh vufeufuikd f wdik ;f &if;om;tiftm;pkrsm;udk ,m,D typftcwf &yfpx
J m;&ef
ppfaxmufvrS ;f a&;tBu;D tuJ? e0w twGi;f a&;rSL;(1) Akv
d cf sKycf ifeG \
Yf ppfaxmufvrS ;f a&;rS enf;em
aygif;pHkoHk;um aqmif&Gufvmawmhonf/
xkt
d csed u
f awmfveS af &;tiftm;pkrsm;xJwiG f tiftm;tBu;D qk;H jzpfco
hJ nfh ArmjynfueG jf rLepf
ygwD (Auy) twGi;f tuGt
J NyrJ sm; jzpfay:csed Ef iS hf e0w ppftyk pf \
k ppfrsuEf mS wbuf ,m,D&yfqikd ;f a&;
vdktyfcsufwkdY tcsdefukdufjzpfoGm;cJhonf/ wGif jrefrmhEkdifiHa&;wGif typf&yf EdkifiHa&;tiftm;pkwck
ay:xGuv
f monf/ ppftpd;k &ESihf ,m,D typf&yfpu
J m Nird ;f csr;f a&;tzGUJ rsm; ay:aygufvmcJo
h nf/ 1989
ckESpf rwfvwGif ArmjynfuGefjrLepfygwDwGif;rS udk;uefYvlrsKd;pkwyfzGJYrsm; pwifcGJxGufcJhonf/ xdkYaemuf
qufwu
kd q
f o
kd vdk ]0}vlrsK;d pkrsm;u cGx
J u
G o
f mG ;cJo
h nf/ xdck x
JG u
G rf u
I kd tcGiahf umif;,l e0w ppftyk pf u
k
cGJxGufoGm;aomtzGJUrsm;ESifh typftcwf&yfpJa&; jyKvkyfvdkufonf/
1980 ckESpf AuyESifh rqv ygwDwdkY wkwfjynfwGif aqG;aEG;pOf Auyu tcsuf (3) csuf
wifjyawmif;qdkcJhonf/ xdkawmif;qdkcsuf (3) csufrSm
(1) wyfwnf&SdcGifh
(2) tzGJYtpnf;wnf&SdcGifh
(3) e,fajrtodtrSwfjyKrIwdkY jzpfygonf/
odkYaomf rqv tpdk;&u vufrcHojzifh aqG;aEG;yGJ ysufjym;oGm;cJh&onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

15

aemif (9) ESpftMum 1989 ckESpfwGif jynfwGif; tMuyftwnf;ESifh&ifqkdifae&aom e0w


ppftyk pf o
k nf tqdyk g (3) csuu
f kd todtrSwjf yKvsuf wdik ;f &if;om;tiftm;pkrsm;ESit
hf ypftcwf &yfpaJ &;
rsm; pwifjyKvyk cf o
hJ nf/ vufeufuikd f awmfveS af &;tiftm;pkrsm;xJwiG f AuyNy;D vQif tiftm;tBu;D qH;k
jzpfaom (KNU) u&iftrsKd;om;tpnf;tkH;wGifvnf; Ak'bmomu&ifrsm;u cGJxGufum (DKBA) tzGJU
taejzifh ppftpd;k &ESihf Nird ;f csr;f a&; ,lomG ;Muonf/ u&iftrsK;d om;tpnf;tk;H rSm tiftm; avsmu
h somG ;cJh
&onf/ tcsKUd aom wkid ;f &if;om; cGx
J u
G t
f zGUJ i,frsm;qdv
k Qif vH;k 0 vufeufcsvu
kd &f onfrsm;yif &Scd o
hJ nf/
wdik ;f &if;om;vufeufuidk t
f zGrYJ sm;\ typftcwf&yfpaJ &; vky&f jcif;onf Ekid if aH &;jyemrsm;ukd
EkdifiHa&;enf;jzifh ajz&Sif;&ef yxrajcvSrf;tjzpf pwifvkdufjcif;jzpfonf/
okdYaomf ppftpkd;&bufrS oabmxm;rSm ol\ vwfwavm EkdifiHa&;tMuyftwnf;rsm;rS
,m,D xGuaf ygufwcktaejzifh vkyaf qmifjcif;jzpfonf/ ppftpk;d &\ typftcwf&yfpaJ &; &nf&,
G cf surf mS
&ifqikd pf pfrsuEf mS avQmch sEidk af &;ESihf vufeufuikd t
f zGUJ rsm;twGi;f tcsi;f csi;f pdw0f rf;uGNJ y;D NyKu
d o
JG mG ;a&;
r[mAsL[m&nfrSef;csuf\ tpdwftydkif;wcktaejzifh vkyfaqmif&ef jzpfonf/
aemufyikd ;f wGif rlvtypf&yfpOfu oabmwlnrD w
I iG f ryg0ifaom BGF (Border Guard Force)
(ac:) e,fjcm;apmifw
h yf ajymif;vJzUJG pnf;a&;? XmaejynfopYl pf HGF (Home Guard Force) toGiaf jymif;
a&; qdkaom yHkpHjzifh typf&yftzGJUrsm;tm; zdtm;ay;vmonf/
Opm"eydkifqdkifrIrsm;ESifh udk,fusKd;pD;yGm;wkdYwGif om,moGm;Muaom tzGJUrsm;ESifh tiftm;
ao;i,faom tzGUJ tcsKUd onf aemufq;kH wGif etzppftyk pf \
k (BGF/ HGF) tpDtrHukd emcHomG ;cJMh uonf/
emcHoGm;aom tzGJYrsm;onf etz ppftkyfpk\ nTefMum;csufudk vdkufem&efrSwyg; tjcm;aG;cs,fp&m
r&Sd jzpfMu&onf/
odkYaomfvnf; EkdifiHa&;&yfwnfcsufESifh wyftiftm;t&Sdeft0g wpHkw&m&Sdaom tzGJUrsm;u
xdu
k pd u
kd vufrcH jiif;qefcMhJ uNy;D if;wk\
Yd oabmxm;rsm;ukd aMumif;usKd ;&S&d dS jyefvnfwifjycJMh uonf/
ppftpk;d &bufu xkw
d ifjycsurf sm;tm;vk;H udk vk;H 0 ypfy,fNy;D ? zdtm;trsKd ;rsKd ;ay;um if;wk\
Yd tpDtrHukd
twif;tMuyf vdkufemcdkif;cJhonf/ jiif;qefaeaomtzGJUrsm;udk atmufvrf;enf;rsm;oHk;um zdtm;ay;
onf/ 27-8-09 &ufaeYwGif etz ppftkyfpkonf typftcwf &yfpJa&;udk vufrcHaom udk;uefYtzGJY
(MNDAA) tm; tzGw
YJ iG ;f &Sd y#dyuukd tcGiahf umif;,l ppftiftm;oH;k Ny;D pwifwu
dk cf u
dk cf o
hJ nf/ (MNDAA)
tzGOYJ uX zkeMf um;&Siu
f kd z,f&mS ;Ny;D ppftpk;d &ukd emcHaom y,fapmufcsed u
f kd OuXtjzpf wifajrm ufco
hJ nf/
xdt
Yk jyif e,fjcm;apmifw
h yf ajymif;vJzpYJG nf;a&;udk jiif;qefaeaom rdik ;f vm;tzGUJ (ac:) trsK;d om;
'Dru
kd a&pDaoG;pnf;nDnw
G af &;wyfrawmf (NDAA) wyfzUJG taxGaxGtwGi;f a&;rSL; OD;rif;tdrf onfvnf;
2010 ckEpS f Zefe0g&Dv (27) &uf? reufyikd ;f wGif trnfrod aoewform;rsm;\ vkyBf uo
H wfjzwfjcif;udk
cHcJh&onf/ (BGF) vufrcHaom tzGJUrsm;ESifh etzppftkyfpkwdkYtMum; wif;rmrIonfvnf; waeYwjcm;
wd;k yGm;vmcJo
h nf/
2008 zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'udk toufoiG ;f &eftwGuf jyKvyk o
f nfh a&G;aumufyrJG wkid cf ifwiG f
typf&yf tiftm;pkrsm; tm;vk;H ukd (BGF/ HGF) rsm;tjzpf toGiaf jymif;Ny;D jzpfap&ef etz ppftpk;d &bufrS
tjyif;txef BuKd ;yrf;cJah omfvnf; Ekid if aH &;&yfwnfcsuf ckid rf maom typf&yf tzGt
YJ pnf;rsm;u toGif
rajymif;bJ awmifhcHcJhMuonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

16

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(DKBA)

wyf r [m 5 wyf r [mrS L ; Ad k v f r S L ;csKyf apmvm;AG , f

aG;aumufyGJ usif;yaom (7-11-10) &ufaeYwGif (DKBA) tzGJUrS e,fjcm;apmifhwyf toGif


ajymif;a&;udk vufrcHonfh Adv
k rf LS ;csKyf apmvm;AG,f (ac:) Adv
k Ef w
I cf rf;arT;\ wyfzUJG 0ifrsm;ESihf ppftpd;k &
wyfrsm;Mum; xdyw
f u
kd &f ifqikd rf rI sm; pwifjzpfygG ;cJo
h nf/ (8-11-10) &ufaeYwiG f u&ifjynfe,f jr0wDNrKd U
wGi;f wzufEiS hf wzuf tjyeftvSef ypfcwfMuonfxd jzpfvmawmhonf/ etz\ 2010 aG;aumufyJG
ESit
hf wl jyefvnfay:xGuv
f maom aoewforH sm;yif jzpfygonf/ e,fjcm;apmifw
h yftpDtrHtygt0if
ppftpk;d &\ wzufowf aqmuf&u
G af erIrsm;ukd vufrcHEidk Mf uaom typf&yftzGUJ rsm;tm;vH;k twGuf
vnf; wyfvSefYoH jzpfoGm;apcJhygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

17

tcef; (2)

typftcwf&yfpJxm;aom
wkdif;&if;om; vufeufukdiftzGJUrsm;
(e0w-etz) ppftyk pf u
k vufeufuikd w
f u
kd cf u
kd af eaom wdik ;f &if;om;tiftm;pk (17) zGUJ ESihf
Nird ;f csr;f a&; &,lxm;onf[k if;wd\
Yk rD',
D mrsm;rSae aMunmcJo
h nf/ xdt
k ypf&yftzGrYJ sm;udk vufeuf
ESihf Nird ;f csr;f a&;vJ Oya'abmiftwGi;f 0ifa&mufjcif;jzpfonf[k ppftyk pf u
k 0g'jzefcY so
d nf/ typf&yf
jcif;tusK;d quftaejzifh wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;tm; tzGt
YJ pnf; wnf&cdS iG ?hf wyfwnf&dS
cGifhESifh a'ownf&SdcGifhwkdYudk cGifhjyKcJhonf/ a'ozGHUNzdK;a&;[kqdkum ppftpdk;&ESifh yl;aygif;vkyfaqmif&ef
oabmwlMuonf/ ppftpdk;&bufrS usef;rma&;? ynma&;qdkif&m tultnDwcsKdU ay;onf/ pD;yGm;a&;
vkyif ef; vkyyf ikd cf iG t
hf csKUd udk csay;cJo
h nf/ txl;tcGit
hf a&;rsm; ay;cJo
h nf/ opfvyk if ef;? ul;oef;a&mif;0,f
a&; uJhodkYaom tppftaq; wif;Muyfonfh vkyfief;rsm;wGif txl;a'otzGJYrsm;[k emrnfcHvkdufHkjzifh
uif;vGwfcGifhrsm; &&SdcJhonf/
ppftyk pf o
k nf if;wd\
Yk Ekid if aH &;r[mAsL[m vdt
k yfcsut
f ay:wGif enf;y&d,m,ft& ,m,D
typftcwf&yfpx
J m;jcif;omjzpfonf/ jyem\ t&if;tjrpfjzpfaom trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,
k yf ikd f
jy|mef;cGiq
hf ikd &f m Ekid if aH &;udpr sm;ESiyhf wfouf aqG;aEG;cJjh cif; vH;k 0r&Scd yhJ g/ wdik ;f &if;om;wk\
Yd Ekid if aH &;
qdik &f m udpr sm;udk trsK;d om;nDvmcHtwGi;f ESihf aemifwufvmrnfh tpd;k &ESihf qufaqG;aEG;&ef [lom
ajymqdkaecJhonf/ (KIA/ KIO) tzGJUrSvGJ useftypf&yftzGJUtm;vHk;ESifh rnfonfhoabmwlcsuf pmcsKyf
pmwrf; udrk Q vufrw
S af &;xd;k jcif;r&Scd yhJ g/ wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;ESihf typftcwf&yfpaJ &;
udk Edik if aH &;t& 0g'jzefcY srd aI umif;&eftwGuo
f m jyKvyk x
f m;jcif;jzpfonf/ ppfreS af om jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;
udk OD;wnfvkyfaqmifcJhjcif; r&Sdyg/
typftcwf&yfpaJ &;aqmif&u
G Ef idk cf ahJ Mumif; Ekid if aH &;t& 0g'jzefY o
Hk ufoufom aqmif&u
G cf hJ
onfrmS xif&mS ;onf/ u&ifet
D rsK;d om; wd;k wufa&;ygwD (KNPP) ESihf typftcwf&yfpaJ &; jyKvyk Nf y;D aemuf
(3) vtMumwGif typftcwf&yfpJrI ysufjy,foGm;cJhNyDjzpfaomfvnf; ,aeYtxd typf&yftzGJU (17) zGJU
pm&if;wGif xnfhoGif;xm;qJjzpfonf/
typftcwf &yfpx
J m;aom tzGUJ rsm;tay: xm;&Sad om (e0w-etz)ppftyk pf \
k oabmxm;
onf wrsKd;wnf;r[kwf/ cGJjcm;xm;onfudk awGY&onf/ xdkodkY cGJjcm;rIudk avhvmMunfhvQif atmufyg
twdkif; tkyfpk (3) pk awGU&onf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

18

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(1) rw&m;toif;tjzpfrS y,fzsufay;aom tzGJYrsm; (8) zGJY - (1989 rS 1991 txd)


(2) rw&m;toif;tjzpfrS y,fzsufay;jcif;rcH&aom tzGJYrsm; (7) zGJY - (1992 rS 1995 txd)
(3) vufeufcscJh&aom tzGJYtpnf;rsm; (2)zGJY - (1996 rS 1997 txd)
typf&yftzGJYrsm;tay: xm;&Sdaom ppftkyfpk\ oabmxm;onf if;wdkY&ifqdkifawGYBuHKae&
onfh EdkifiHa&;tMuyftwnf;tay:wGif trSDjyKaeonfudk awGY&Sd&onf/
yxrtpk (1989 rS 1991) ESifh typftcwf&yfpJa&; vkyfaqmifcsdefonf jrefrmjynfwGif;
Edik if aH &;vIy&f mS ;rIrsm; jyif;xef aecsed jf zpfonf/ &Spaf v;vk;H 'Dru
dk a&pDta&;awmfyBHk u;D \ t&Sed &f adS eaom
umvjzpfonf/ a&G;aumufyGJwckudk usif;yay;cJh&NyD; xdka&G;aumufyGJwGif tEdkif&vmonfh trsKd;om;
'Drdkua&pDtzGJYcsKyftm; tmPmvTJajymif;ray;&a&;twGuf ppftkyfpkrSm tjyif;txef kef;uefae&csdef
jzpfonf/
'kwd,tpk (1992 rS 1995) ESifh typftcwf &yfpJcsdefrSmrl jynfwGif; EdkifiHa&;vIyf&Sm;rIudk
tjyif;txef ESrd ef if;xm;onf/ 1990 a&G;aumufyw
JG iG f tEdik &f ygwDjzpfonfh trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzGcYJ sKyf
udkvnf; tmPmvTJajymif;ay;jcif; r&Sdonfhtjyif ppftkyfpk\ twkta,mif trsKd;om;nDvmcHukd jynf
wGif;ESifh EkdifiHwumu vufcHtodtrSwfjyKvm&ef BudK;yrf;ae&csdefjzpfonf/
wwd,tpk (1996 rS 1997) ESihf typftcwf&yfpaJ &; vkyaf qmifcsed o
f nf ppftyk pf t
k aejzifh
jrefrmEdkifiHtajctaeudk ydkifydkifEdkifEdkif xdef;csKyfxm;Edkif[efjzifh Visit Myanmar Year 96 owfrSwfum
EkdifiHa&; [efa&;jyaecsdefjzpfonf/
(e0w-etz) ppftkyfpkESifh typftcwf&yfpJ&ef oabmwlnDrI&cJhaom wdkif;&if;om;vlrsKd;pk
vufeufudkiftzGJU (17) zGJUtm; avhvmMunfhrnfqdkvQif ...

(1) MNDAA (jrefrmjynf trsKd;om;'Drdkua&pD aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf)


&Srf;jynfajrmufydkif; txl;a'o - 1
,cif AuywGif yg0ifaom udk;uefYwdkif;&if;om; wyfzGJUjzpfonf/ wyfzGJUacgif;aqmifrsm;rSm
zkefMum;&Sif (Pheung Kya-shin) ESifh zkefMumzl; (Pheung Kya-fu) nDtpfudkESpfa,muf jzpfonf/ (133-1989) aeYwGif AuyrS cGJxGufum (21-5-1989) aeYwGif ppftpdk;&ESifh typf&yfoabmwlnDrI
&,lco
hJ nf/ xdo
k Ykd typftcwf &yfp&J eftwGuf bde;f bk&ifa[mif; avmfppf[efu Mum;0ifaphpyfay;cJo
h nf/
wdik ;f &if; om; vufeufuikd t
f zGUJ rsm;xJwiG f yxrqH;k typftcwf&yfp&J ef oabmwlcahJ om tzGUJ jzpfonf/
&Sr;f jynfajrmufyikd ;f avmufuikd Nf rKd UwGif tajcpdu
k o
f nf/ e0wvufxuf tOD;qH;k yl;aygif;oljzpf txl;
ta&;ay;jcif;udk cH&onf/ okaYd omf aemufyikd ;f wGif ppftyk pf \
k e,fjcm;apmifw
h yf ajymif;vJa&; pDrcH suw
f iG f
tqifrajyjzpfum (27-8-2009) aeYwGif rl;,pfaq;0g;ESifh vufeufpufkHudpudk pGyfpGJ taMumif;jy
ppftpd;k &rS avmufuikd Nf rKd Utm; ppftiftm; tvH;k t&if;ESihf 0ifa&mufp;D eif;wdu
k cf u
kd Nf y;D zken
f t
D pfuw
kd t
Ykd m;
z,f&mS ;um ppftyk pf u
k if;wdMYk oZm oufa&mufEidk af om y,fapmufcsed Ef iS hf (MNDAA) \ acgif;aqmifru
I dk
tpm;xdk;vdkufonf/ y,fapmufcsdefonf etz ppftkyfpku jyKvkyfaom e,fjcm;apmifhwyf zGJUpnf;a&;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tpDtpOfudk vufcHchJNyD; (4-12-09) &ufaeYwGif


ajymif;vJzpYJG nf;cJo
h nf/

(MNDAA)

(MNDAA)

19

udk e,fjcm;apmifhwyf (1006) tjzpf

typf & yf p J j cif ; ES p f (20) jynf h *k P f j yKtcrf ; tem;

(2) UWSA (]0} jynf aoG;pnf;nDGwfa&;ygwD)


&Srf;jynfajrmufydkif; txl;a'o - 2
,cif Auy \ ]0}vlrsK;d pk vufeufuikd w
f yfzUJG jzpfNy;D Auy\ t"du wdu
k cf u
kd af &; tiftm;pkjzpf
onf/ (17-4-1989) aeYwiG f AuyrS cGx
J u
G u
f m typftcwf&yfpaJ &;udk oabmwlco
hJ nf/ acgif;aqmifrmS
ayguf,cdk sr;f jzpfonf/ cGx
J u
G pf Of rlvtrnfrmS jrefrmjynftrsK;d om;aoG;pnf;nDw
G af &;ygwD[k ac:qdNk y;D
aemifwGif ]0}jynfaoG;pnf;nDGwfa&;ygwDtjzpf trnfajymif;cJhonf/ (9-5-1989) aeYwGif e0wppf
tkypf u
k rw&m;toif;tjzpfrS y,fzsuaf y;cJo
h nf/ wdu
k &f nfcu
kd &f nf jynf0h rIwiG f emrnf&onf/ ,cif
AuyrS vufeuftrsm;pkukd &&Sx
d m;aomaMumifh wdik ;f &if;om;vufeufuikd w
f yfrsm;xJwiG f wyftiftm;ESihf
vufeuftiftm; taumif;qHk;wyfzGJU[k ajym&onf/
1990 ckEpS f rSpwifNy;D cGeq
f mxde;f csKy&f m &Sr;f jynfawmifyikd ;f odYk wyfrsm;apvTwNf y;D ppfqifa&;
qifETJcJhonf/ xdk ]901}ppfqifa&;wGif (e0w-etz) wyfrsm;vnf; yl;aygif;yg0ifcJhonf/ (6) ESpfMum
ppfqifa&;twGi;f (UWSA) bufrS tiftm; (3000) cefY aoaMu'Pf&m&cJo
h nf/ (etz-e0w) ppftyk pf k
ESihf oabmwlncD sut
f & cGeq
f m vufeufcsNy;D aemuf 1999 ckEpS f Ed0k ifbmvrS pwifNy;D ]0} wdik ;f &if;om;
(80000) ausmfudk &Srf;jynfawmifydkif;okdY ajymif;a&TUtajcpdkufapcJhonf/ ,cktcg etzppftkyfpku
awmifyikd ;f a'orS ]0}wyfrsm; kyo
f rd ;f &ef zdtm;ay;aeaomfvnf; (UWSA) bufu vufrcH jiif;y,fxm;
onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

20

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(901) ppfqifa&;twGuf ndEIdif;aeMuaom e0w wyfrSL;rsm;ESifh ]0} wyfrSL;rsm;

(3)

NDAA-ESS (trsKd;om; 'Drdkua&pD aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf)

&Srf;jynfta&SUydkif; txl;a'o - 4
,cif Auy \ (815) ppfa'o vufatmufcw
H yfrsm;ESifh Auy wyfr[m (768)wkYd yl;aygif;um
AuyrS wwd,ajrmuf cGJxGufoGm;aomtzGJYjzpfonf/ pdkif;vif; (ac:) vDrif;&SifESifh OD;Munfjrifh (ac:)
usefZD;rifwdkY acgif;aqmifNyD; (19-4-1989) wGif Auy rScGJxGuf e0wESifh typftcwf&yfpJa&;
urf;vSr;f cJo
h nf/ bde;f bk&if avmfppf[ef\nD avmfppfrif;rSwqifh e0w ppftyk pf k ud,
k pf m;vS,t
f zGEYJ iS hf
awGYqHkaqG;aEG;um typftcwf&yfpJa&; &,lvdkufonf/
(30-6-89) aeYwiG f rw&m;toif;tjzpfrS ppftyk pf u
k y,fzsuaf y;cJo
h nf/ rdik ;f vm;a'owGif
XmecsKyf&Sdonf/ &Srf;ESifh tcgvlrsKd;pka'o jzpfonf/ etzppftkyfpk\ e,fjcm;apmifhwyf zGJUpnf;a&;
tpDtpOfukd vufrcH jiif;y,faeonf/ (27-1-2010) &ufaeYwiG f (NDAA) \ taxGaxGtwGi;f a&;rSL;
OD;rif;tdrt
f m; rdik ;f vm;&Sd if;\ aetdraf &SUwGif trnfrod aoewfuikd v
f w
l pku ypfcwf vkyBf uo
H wfjzwf
oGm;cJhonf/ OD;rif;tdrfonf e,fjcm;apmifhwyf zGJYpnf;a&; tpDtpOfudk vufrcHolwOD; jzpfonf/
vkyfBuHowfjzwfolukd ppftpdk;&rS ,cktcsdeftxd azmfxkwfay;jcif; rvkyfyg/

(4)

SSA-N (&Srf;jynfwyfrawmf-ajrmufydkif;)

&Srf;jynfajrmufydkif; txl;a'o - 3
AkdvfcsKyfaqxifESifh ausmufvG,farmif;wdkY acgif;aqmif &Srf;jynfwyfrawmf Shan State
Army ESihf &Sr;f jynf wd;k wufa&;ygwD Shan State Progressive Party wdr
Yk S (12-9-1989) aeYwiG f typftcwf

&yfpJ&ef oabmwlnDrI,lcJhMuonf/ aemufydkif;wGif (SSA-N) [k vlodrsm;aom tzGJUjzpfonf/ (4-9vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

21

1989) aeYwiG f (DAB/NDF) wyfaygif;pkrsm;rS EIwx


f u
G af Mumif;aMunmcJo
h nf/ typftcwf &yfp&J mwGif
,cif bdef;bk&ifa[mif; avmfppf[efu Mum;0ifaphpyfrI vkyfay;onf[k owif;rsm; xGufay:cJhonf/
(24-9-1989) aeYwiG f (SSA-N)udk rw&m;toif;tjzpfrS y,fzsuaf y;cJo
h nf/ &Sr;f jynfajrmufyikd ;f oDayg
NrKd Ue,f? pdeaf usmw
h iG f tajcpdu
k w
f nf&adS eonf/2005 ckEpS w
f iG f (SSA-N) acgif;aqmif Akv
d cf sKyaf qxifukd
jynfaxmifpNk yKd uaJG tmif jyKvyk o
f nf[k pGypf zJG rf;qDNy;D axmif'Pf (106) ESpf csrw
S u
f m axmifxx
J nfx
h m;
vdu
k o
f nf/
&Srf;jynfwyfrawmf-ajrmufydkif; (SSA-N) wGif wyfr[m (3) ck&Sdonf/ xdktxJrS Ou|
ausmufvG,farmif;ESifh 'kOu| p0fudkifzwkdY\ wyfr[m (3) ESifh (7) wkdYonf ppftpdk;&\zdtm;ESifh
jynfolYppfzGJUpnf;a&;udk vufcHoGm;Mu AkdvfcsKyfyefzS\ wyfr[m(1) url xdkudpudk oabmrwlay/
2010 ckESpf 'DZifbmvwGif &Srf;jynfwyfrawmf-ajrmufydkif; (SSA-N) wyfr[m (1) wGif nD
vmcHw&yfukd usi;f y 1995 ckEpS u
f wnf;u vkyif ef;vnfywfrI &yfqikd ;f oGm;aom &Sr;f jynfw;kd wufa&;
ygwD (SSPP) udk jyefvnfzpYGJ nf;cJo
h nf/ Akv
d cf sKyyf efzu
S taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0ef,x
l m;onf/
xdn
k v
D mcHwiG f wyfzpYJG nf;rIrsm;? ppfa'ocGaJ 0rIrsm;udv
k nf; jyKvyk cf o
hJ nf/ ,cktcg (SSA-N) udw
k yfr[m
(5) ckjzifh jyefvnfzGJYpnf;cJhonf/
2011 ckESpf azaz:0g&DvwGif etzppftkyfpku (SSA-N) xdef;csKyfxm;&m a'otwGif;odkY
ukefypnf;rsm;ESifh t&yfom;rsm;tm; 0ifxGufoGm;vmcGifhudk ydwfyifxm;vdkufonf/ 0rf[dkif;XmecsKyf
teD;w0dkufwGifvnf; ppftiftm;rsm; wdk;csJUcsxm;vdkufonf/ typftcwf&yfpJa&;umv aemufydkif;
yxrqHk; ydwfqdkYrI jzpfonf/

(5)

('Dru
kd a&pDopfwyfrawmf-ucsi)f
ucsifjynfe,f txl;a'o - 1

NDA-K

pckefwdefY,def; acgif;aqmifNyD; (KIO) rScGJxGuf AuyESifh (1969) ckESpfwGif yl;aygif;um


Auy\ (101) ppfa'owyf jzpfvmonf/ (15-10-1989) wGif Auy rScx
JG u
G
f e0wESihf typf&yf&ef
qHk;jzwfcJhNyD; ]'Drdkua&pDopfwyfrawmf (ucsif)} (NDA-K) tjzpf trnfajymif;vdkufonf/
ucsijf ynfe,ftwGi;f wGif ppftpd;k &ESihf yxrOD;qH;k typftcwf &yfpaJ &;,lcahJ om vufeufuikd f
tzGUJ vnf; jzpfonf/ (15-12-1989) wGif rw&m;toif;tjzpfrS e0wu y,fzsuaf y;cJo
h nf/ XmecsKyrf mS
yef0g jzpfonf/

(6)

(ucsit
f rsK;d om;umuG,af &;wyfrawmf)
&Srf;jynfajrmufydkif; txl;a'o - 5

KDA

&Srf;jynfajrmufydkif;&Sd (KIA) wyfr[m (4) 'kwyfr[mrSL; rxkaemf acgif;aqmif 1990


ckESpfwGif (KIA) rS cGJxGufum zGJUpnf;cJhaom vufeufudkiftzGJUjzpfonf/ (KIA) rScGJxGufNyD;aemuf (111-91) &ufaeYwiG f typftcwf&yfpaJ &; oabmwlnrD I &,lco
hJ nf/ (11-1-1991) &ufaeYwiG f rw&m;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

22

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

toif;tjzpfrS y,fzsufay;cJhonf/ uGwfcdkifNrdKUe,f? aumifcga'owGif tajcpdkufonf/ jynfolYppf


zGJUpnf;&ef etzESifh oabmwlxm;onf/

(7)

(ytd0Yk t
f rsK;d om;tzGcUJ sKy)f
&Srf;jynfawmifydkif; txl;a'o - 6

PNO

,cif ytkdY0fvufeufudkif awmfvSefa&;tzGJYjzpfaom (&vvz) rS t,ltqa&;&m uGJjym;rI


aMumifh ESpfzGJYuGJum (1979) ckESpfwGif ytkdY0ftrsKd;om;tzGJYcsKyftjzpf ay:aygufvmcJhonf/ ytdkY0fjzLtzGJY
tjzpf vlodrsm;onf/ acgif;aqmifrSm OD;atmifcrf;xD jzpfNyD; (25-2-1991) aeYwGif e0w ppftkyfpkESifh
typftcwf&yfpaJ &; vufrw
S x
f ;kd onf/ (24-5-1991) aeYwiG f rw&m;toif;tjzpfrS y,fzsuaf y;cJo
h nf/
ausmufwvHk;GmwGif XmecsKyfzGifhxm;onf/

(8)

PSLA (yavmifjynfe,f vGwfajrmufa&;wyfrawmfU)

&Srf;jynfajrmufydkif; txl;a'o - 7
1963 ckESpf Zefe0g&Dv (12) &ufaeYwGif yavmiftrsKd;om;wyfzGJU Palaung National Force
pwif zGUJ pnf;cJo
h nf/ 1976 wGif yavmifjynfe,f vGwaf jrmufa&; wyfrawmftjzpf ajymif;vJ
jyifqif zGUJ pnf;cJo
h nf/ erfch rf;? uGwcf ikd ?f erw?l ausmufr?J oDayg? rd;k ukw?f rd;k rdwef ,fajrwdw
Yk iG f vIy&f mS ;
onf/ (2-4-1991) wGif ppftpd;k &ESihf typf&yfpaJ &; pwifurf;vSr;f cJo
h nf/ acgif;aqmifrmS wmtdu
k rf ek ;f
jzpfonf/ (24-4-1991) aeYwGif rw&m;toif;tjzpf e0wrS y,fzsufay;cJhonf/ (24-4-1991)
aeYwGif (DAB), (NDF) wdkYrS EIwfxGufcJhonf/ erwlwGif XmecsKyf kH;pdkufonf/ 2005 ckESpf {NyD (29)
&ufaeYwGif etzxH vufeuftNyD;tyfvdkuf&NyD;aemuf jynfolYppftjzpf jyefvnfwm0efay;cJhonf/
(PNF)udk

(9)

(u,ef;trsK;d om;vHNk cKH a&;wyf)


u,m;jynfe,f txl;a'o - 1

KNG

1991 'DZifbmvwGif u,ef;jynfopfygwD (KNLP) rScx


JG u
G u
f m (KNG) trnfjzifh u,m;jynf
e,f rd;k NA?J z,fcakH 'owGif vIy&f mS ;onf/ a*b&,fysH OD;aqmifonf/ Nird ;f csr;f a&;tusK;d aqmif OD;pHatmifrS
wqifh Nidrf;csrf;a&;twGuf aqG;aEG;NyD; (27-2-1992) wGif typftcwf&yfpJcJhonf/ z,fcHk? rdk;NAJwGif
XmecsKyfkH;pdkufonf/ a*b&,fysHrdom;pk vkyfBuHcH&NyD;aemuf ,cktcg OD;aX;udkrS OD;aqmifaeonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(10)

23

KIO (ucsif vGwfvyfa&;tzGJU)

ucsifjynfe,f txl;a'o - 2
0efBu;D csKyaf [mif; OD;Ek\ jrefrmEdik if u
H kd Ak'b
momEdik if jH yKvyk af &; tpDtpOfukd rauseyfojzifh
aZmfpdkif;? aZmfwl;? aZmf'ef nDtpfudkrsm;u OD;aqmif ucsifvli,frsm;ESifh (5-2-1961) aeYwGif ucsif
vGwfvyfa&;tzGJUudk &Srf;jynfajrmufydkif; pwif wnfaxmifzGJUpnf;cJhonf/
vlrsK;d pkvufeufuikd rf sm;xJwiG f tiftm;aumif;aom awmfveS af &;tzGUJ wzGUJ jzpfonf/ vlrsK;d pk
vufeufuikd f r[mrdwt
f zGUJ jzpfaom trsK;d om;'Dru
kd a&pDwyfaygif;pk (NDF)wGif tzGUJ 0ifjzpfonf/ 1968
ckESpfwGif AuyESifh r[mrdwfjyKcJhonf/ 1993 ckESpfrSpwifum Nidrf;csrf;a&; tusKd;aqmifrsm;rSwqifh
ppftkyfpk udk,fpm;vS,frsm;ESifh (5) Budrfwdkifwdkif typftcwf&yfpJa&;twGuf jrpfBuD;em;NrdKUwGif awGYqHk
aqG;aEG;um (24-2-1994) aeYwGif typftcwf&yfpJa&; vufrSwfa&;xdk;cJhonf/ KIO acgif;aqmif
b&rfqdkif; uG,fvGefNyD;aemuf AdkvfcsKyfaZmfrdkif acgif;aqmifjzpfvmonf/ 2001 ckESpfwGif vrHkwl;*sm
acgif;aqmifjzpfvmonf/ XmecsKyrf mS vdik Zf mwGijf zpfonf/ etzppftyk pf Ek iS hf ppfa&;t& wif;rmvmNy;D
aemufwGif ,cif XmecsKyfa[mif;jzpfaom yga*smifa'oodkY ajymif;a&TUxm;onf/

(11)

(u&ifeDjynf vlrsKd;aygif;pHk vGwfajrmufa&;wyfOD;) (uvvw)


u,m;jynfe,f txl;a'o - 2

KNPLF

EkdifiHa&;t,ltq oabmxm;uGJ&mrS 1978 ckESpf ZGefv 26 &ufaeYwGif OD;oef;GefYESifh


OD;nmarmifrJ acgif;aqmifum u&ifeDtrsKd;om;wdk;wufa&;ygwD (KNPP) rS wyftiftm; 200 jzifh
cGJxGufcJhonf/ 1980 arvwGif (uvvw) tjzpf zGJUpnf;onf/ xdkYaemuf AuyxHrS ppfoifwef;ESifh
vufeufcJ,rf; tultnD &,lcJhonf/ AuyNyKduGJNyD;aemuf u,ef;jynfopfygwD? &vvzwdkYESifh
yl;aygif;um vlrsK;d aygif;pHk jynfo'Yl rD u
kd a&pD wyfaygif;pk (vy'w) trnfjzifh qufvufvyI &f mS ;cJo
h nf/
(9-5-1994) wGif etzESihf typftcwf&yfpaJ &; jyKvyk cf o
hJ nf/ typf&yfumv acgif;aqmifrmS OD;pEmESihf
OD;xGef;ausmfwkdY jzpfonf/ XmecsKyfrSm a[Gqdkif; (r,fpJh) wGif jzpfonf/

(12)

KNLP (u,ef;jynfopfygwD)

u,m;jynfe,f txl;a'o - 3
1964 ckESpfwGif z,fcHkNrdKUe,frS GmvlBuD; AdkvfysHu u,ef;ppfwyfudk pwifzGJUpnf;cJhonf/
1970 ckESpfrsm;aESmif;ydkif;wGif idef;u,ef;xef (ac:) OD;aTat; acgif;aqmif u,ef;jynfopfygwDudk
zGUJ pnf;cJo
h nf/ xdaYk emuf AuyxHrS vufeufEiS hf ppfoifwef;tultnDrsm; &,lco
hJ nf/ Nird ;f csr;f a&;tusK;d
aqmif odum &q&mawmf qdak w;kzd m;rdEk iS hf 'kOu| OD;oef;pd;k Ekid f qufo,
G rf Nd y;D (26-7-1994) &ufaeYwiG f
typftcwf &yfpJcJhonf/ vGdKifaumfwGif kH;pdkufonf/ XmecsKyfrSm jyifaqmifwGif&Sdonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

24

(13)

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


SNPLO

(&Srf;jynf vlrsKd;aygif;pHk jynfolYvGwfajrmufa&;tzGJU) (&vvz)

1968 ckESpfwGif ytkd0fhvGwfajrmufa&;wyfOD; (PLF)onf wjcm;aom vufeufudkif vlrsKd;pk


tiftm;rsm;udk pkpnf;um ]&Srf;jynf vlrsKd;aygif;pHk vGwfajrmufa&;tzGJU} (SNPLO) tjzpf zGJUpnf;cJhonf/
1973 ckEpS w
f iG f tzGUJ wGi;f t,ltqa&;&muGjJ ym;rI jzpfay:vmonf/ AuyESihf yl;aygif;a&;? raygif;a&;
jzpfonf/ xdkYaemuf AuyESifhyl;aygif;um OD;aqmifrIcH,laom tkyfpku (SNPLO) emrnfudk qufcH
ytkd0fheD[k vlodrsm;vmonf/ Auyudk vufrcH qefYusifaomtpku (PNO) emrnfcHum ytkd0fhjzL jzpf
vmonf/ ]&vvz}udk AdkvfrSL;wmuv,f OD;aqmifum [dkykef;? qDqdkif? yifavmif;? tif;av; ponfh
a'orsm;wGif vIyf&Sm;onf/
]&vvz} onf 1994 ckESpf? Zefe0g&Dvqef;rSpwifum typf&yfa&;twGuf ppftpdk;&ESifh
tBurd af ygif;rsm;pGm awGq
Y akH qG;aEG;Ny;D ? vlxx
k rH v
S nf; e0wESihf typf&yfpaJ &;twGuf qEoabmxm;
awmif;cHrv
I nf; jyKvyk cf o
hJ nf/ (9-10-1994) &ufaeYwiG f e0wESihf typftcwf&yfpaJ &; jyKvyk cf o
hJ nf/
aemifaxmifwiG f XmecsKyf ;Hk pdu
k o
f nf/ (3-8-2007 ) &ufaeYwiG f &yc 'kwikd ;f rSL; OD;pD;Ny;D ]&vvz}XmecsKyf
tm; wyftiftm;tvH;k t&if;jzifh 0ifa&muford ;f ydu
k v
f u
kd o
f nf/ trsm;pkrmS vufeufcs vdu
k &f Ny;D tenf;pk
rSm AdkvfrSL;BuD;cGefwD;aqmif OD;aqmif vufeufudkifawmfvSefa&; jyefvkyfcJhMuonf/

(14)

KNPP (u&ifeDtrsKd;om;wdk;wufa&;ygwD)

u&ifeDtrsKd;om;wdk;wufa&;ygwD (KNPP) udk 1948 Mo*kwfvqef;wGif pwifzGJYpnf;cJhaomf


vnf; 1958 ckESpf {NyDvwGif w&m;0if EdkifiHa&;ygwDtjzpf pwifzGJYpnf;cJhonf/ 1993 ckESpf Ekd0ifbmv
(21) &ufESifh 'DZifbmv (28) &ufaeYrsm;wGif xdkif;EkdifiHqdkif&m jrefrmppfoHrSL; AdkvfrSL;BuD;odef;aqGESifh
(KNPP) Ou| ref;atmifoef;av;wdkY xdkif;EkdifiH? r,fa[mifaqmifNrdKUteD;wGif awGUqHkum typftcwf
&yfpJa&;twGuf aqG;aEG;ajymqdkMuonf/ 1994 ckESpf? Ekd0ifbm (10) &ufESifh (13) &ufaeYwGif (KNPP)
udk,fpm;vS,ftzGJUESifh e0w udk,fpm;vS,ftzGJUwdkY vGdKifaumfNrdKUwGif awGUqHkcJhonf/ 1995 ckESpf? rwfv
(6-7) &ufaeYrsm;wGif AdkvfrSL;csKyfarmifMunfESifh 'kwyfrawmfaxmufvSrf;a&;rSL;csKyf AdkvfrSL;BuD;
ausm0f if;OD;aqmifonfh ud,
k pf m;vS,t
f zGUJ ESihf (KNPP) rS 'kw,
d Ou| cl;xJb;l zJ? twGi;f a&;rSL; &Drefx;l wdYk
OD;aqmifonfh tzGJUwdkY vGdKifaumfNrdKUwGif wwd,tBudrf awGUqHkaqG;aEG;cJhonf/ 1995 ckESpf rwfv (1)
&ufaeYwGif e0wESifh typftcwf &yfpJcJhonf/ odkYaomf (3) v tMum ZGefv (15) &ufaeYwGif tqdkyg
typftcwf&yfpJa&; ysufjym;oGm;cJhonf/

(15)

NMSP

(rGejf ynfopfygw)D

rGejf ynfoUl wyfO;D (MPF) rScx


JG u
G u
f m Ekid af &Tusi(f ac:) Ekid b
f vGif acgif;aqmif 1958 Zlvikd v
f
wGif rGejf ynfopfygwD (NMSP)ESihf rGet
f rsK;d om;vGwaf jrmufa&;wyfrawmf (MNLA) udk wnfaxmifco
hJ nf/
vlenf;pk wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;\ tcGit
hf a&;ESihf ud,
k yf ikd jf y|mef;cGit
hf wGuf wdu
k yf 0JG ifco
hJ nf/ 1993
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

25

ck pufwifbmvwGif xdik ;f Ekid if q


H ikd &f m jrefrmppforH LS ; Adv
k rf LS ;Bu;D ode;f aqGEiS hf (NMSP) pwifawGUqHck o
hJ nf/
atmufwdkbm (6) &ufaeYwGif etz axmufvSrf;a&;udk,fpm;vS,fESifh (NMSP) udk,fpm;vS,ftzGJUwdkY
awGUqHck o
hJ nf/ (NMSP) u wyfaygif;pktaejzifh awGUqHak qG;aEG;&ef awmif;qdck ahJ omfvnf; jrefrmppforH LS ;ESihf
xdik ;f Ekid if t
H wGi;f (5) Burd af wGUqHNk y;D aemuf (NMSP) wzGUJ wnf;taejzifo
h m awGUqHak qG;aEG;&ef oabmwlchJ
onf/
ESpb
f ufu,
kd pf m;vS,rf sm; armfvNrKd iNf rKUd wGif (31-12-93) rS (3-1-94) &ufaeYxd yxrtBurd ?f
(20-3-94) rS (25-3-94) &ufaeYxd 'kw,
d tBurd ?f (28-6-94) rS (1-7-94) &ufaeYxd wwd,tBurd Ef iS hf
(2-6-95) rS (6-6-95)&ufaeYxd pwkwtBudrf av;Budrfwdkif awGUqHkaqG;aEG;cJhonf/ (29-6-95) wGif
typftcwf &yfpJcJhonf/ vuf&SdOu|rSm EkdifaxmrGefjzpfNyD; XmecsKyfrSm a&;NrdKUe,f? a&;acsmif;zsm;wGif
jzpfonf/

(16) MTA (&Sr;f jynfwyfrawmf Shan Land Army) (cGeq


f mtzG)JU
1965 ckEpS af vmufwiG f Akv
d cf sKyaf e0if; OD;aqmifonfh awmfveS af &;aumifpt
D pd;k &\ ]umuG,af &;
wyf}tjzpf tpd;k &ppfwyfEiS hf yl;wGw
J m0ef,cl o
hJ nf/ aemufyikd ;f wGif bde;f arSmifckd vufeufuikd f tzGUJ tjzpf
xif&mS ;onf/ (5-1-1996) &ufaeYwiG f etzxH t<uif;rJh vufeufcsco
hJ nf/ odaYk omf tzGUJ tiftm;\
okH;ykH ESpfykH cefYrSm ,ckwdkif vufeufudkifwdkufaeaom (SSA-S) (&Srf;jynfwyfrawmf - awmifydkif;) odkY
yl;aygif;oGm;Muonf/

cG e f q m vuf e uf c saepOf

(17) Armjynf uGefjrLepfygwD (&cdkiftzGJU)


ArmjynfuGefjrLepfygwD\ &cdkifjynfe,fygwDcGJ jzpfonf/ jrefrmESifh b*Fvm;a'h&fS e,fpyfwGif
vIyf&Sm;cJhonf/ tzGJUacgif;aqmifrSm OD;apmxGef;OD;jzpfNyD; 1996 ckESpf atmufwdkbm (29) &ufaeYwGif
e0waxmufvSrf;a&; udk,fpm;vS,ftzGJUESifh armif;awmNrdKUe,f yxrtBudrf awGUqHkaqG;aEG;cJhonf/
1997 ckEpS ?f azazmf0g&D (27) &ufaeYwiG f 'kw,
d tBurd f awGUqHck NhJ y;D ? xdEk pS f {NyD (6)&ufaeYwiG f t<uif;rJh
vufeufcsco
hJ nf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

26

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

27

28

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

29

30

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

xdk (17) zGJUrSm (e0w-etz) ppftkyfpku jynfwGif;? jynfy rD'D,mrsm;udk w&m;0if xkwfjyef
xm;Ny;D ? if;wkv
Yd ufxufwiG f rnfonfah cwftcgESirhf Qrwl wdik ;f jynfat;csr;f wnfNird af eaMumif;? ppfyrJG sm;
r&Sad wmhaMumif; jynfwiG ;f ESihf Edik if w
H umokYd 0g'jzefcY srd I jyKvyk w
f ikd ;f tqdyk g typf&yf wdik ;f &if;om;vufeuf
udik f (17) zGUJ udk Te;f qdak z:jyavh&o
dS nf/ tiftm;ESihf e,fajrydik q
f ikd rf &I NdS y;D ygwDvu
kd ?f tzGUJ tpnf;vdu
k f
jzpfaomaMumifhvnf; ppftkyfpktwGuf jy,k*faumif; jzpfaeyHk&onf/ xdk (17) zGJYtjyif rlv rdciftzGJU
tpnf;rsm;rS cGJxGufoGm;aom okdYr[kwf uGJxGufoGm;NyD; (e0w-etz) ppftkyfpkESifh typftcwf&yf?
vufeufcscJhaom tzGJUi,fav;rsm;vnf; trsm;tjym;&Sdao;onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

31

tcef; (3)

rlv rdciftzGUJ tpnf;rsm;rS


cGx
J u
G o
f mG ;aom (okrUd [kwf ) uGx
J u
G o
f mG ;aom tzGiUJ ,frsm;
1/ pyfuPf;,Gwf OD;pD;onfh (SSNA) tzGJU onf cGefqm\ (MTA) rS (7-6-95) wGif cGJxGufvmonf/
xdkYaemuf (11-6-95) ckESpfwGif typftcwf &yfpJa&; jyKvkyfcJhonf/ xdkYaemuf (SSA) ESifh jyefvnf
yl;aygif;oGm;NyD; 1996 ckESpfwGif &Srf;jynfNidrf;csrf;a&;aumifpDudk zGJYpnf;cJhonf/
2/ apmorl[J OD;pD;aom (KPF) (a[mifoa&mNidrf;csrf;a&;tzGJU) onf
rS cGJxGufvm tiftm; 500 ausmfjzifh etzxH vufeufcsonf/

(KNLA)

wyf&if; (16)

3/ vD;&,fOD;pD;aom u&ifeDtrsKd;om; 'Drdku&ufwpfygwD (e*g;tzGJU) onf (KNPP) rS cGJxGufcJhNyD;?


tiftm; (60) jzifh etzxH vufeufcsonf/
4/ cl;&,fOD;pD;aom [dk&ma'o (ua,meD) tzGJU onf (KNPP) rScGJxGufNyD;? tiftm; 103 a,mufjzifh
etzxH vufeufcsonf/
5/ wJe,f? um&Dxl; OD;pD;aom ]u&ifeDtrsKd;om; pnf;vHk;nDGwfa&;tzGJU (Mu,fjzLtzGJU)}}onf
tiftm; 227 a,muf&Sdonf/ (KNPP) rS cGJxGufNyD;? etzxH vufeufcsonf/
6/ Nrd K if B uD ; il q &mawmf OD ; ok Z eES i f h OD ; omxl ; ausmf OD ; pD ; aom ]wd k ; wuf a om Ak ' b mom
u&iftrsKd;om;wyfrawmf} (DKBA) onf (KNU) rS cGJxGufum etzESifh typftcwf &yfpJcJhonf/
7/ AdkvfrSL;BuD; ref;av;0g;OD;pD;onfh tiftm; (200) onf apmorl[J OD;pD;aom ]a[mifoa&m
txl;a'o tzGJU} rS cGJxGufNyD; etzxH xyfrH vufeufcsonf/
8/ apmy,f&Drdk; OD;pD;aom ]u&iftxl;a'otzGJU} onf tiftm; (108) a,muf&Sdonf/ (KNU) rS
cGJxGufNyD; etzxH vufeufcscJhonf/
9/ z'dkatmifqef;OD;pD;aom ]KNU Nidrf;csrf;a&;tzGJU} onf tiftm; (127) a,muf&Sdonf/ (KNU)
wyfr[m (3) e,fajrbk&m;ukef;? anmifav;yifNrdKUe,frS cGJxGufNyD;? etzxH vufeufcsonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

32

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

10/ apmudkBuD;OD;pD;aom ]oHawmifajrmuf Nidrf;csrf;a&;tzGJU} onf tiftm; (188) a,muf&Sdonf/


oHawmifNrdKUe,f (KNU) wyfr[m (2) rS cGJxGuf etzxH vufeufcsonf/
11/ AkdvfcsKyfxdefarmif OD;pD;aom ]KNU - KNLA Nidrf;csrf;a&;aumifpD} onf zm;tHckdif? xdk;aumfudk;
aus;Gm (KNU) wyfr[m (7) rS cGx
J u
G
f (11-2-2007) &ufaeYwiG f etzESihf typftcwf &yfpcJ o
hJ nf/
12/ vqefatmif0g OD;pD;aom ]Rebellion Resistance Force} (a*Gxl;jynfolYppf) onf ucsif
jynfe,f 0dkif;armfNrdKUe,f? a*Gxl;aus;Gm jynfolYppftzGJUtjzpf &yfwnfaeonf/
13/ *sy;D uG,f OD;pD;aom ]vm;[ljynfopYl pf} (LDF) onf rdik ;f qwf jynfopYl pftzGUJ tjzpf &yfwnfaeonf/
14/ OD;oef;aT? OD;cdkifaZmf OD;pD;aom ]&cdkifwyfrawmf} (NUPA-AA)onf tiftm; (293) a,muf
&Sdonf/ etzxH vufeufcscJhonf/
15/ Ekdifcsrf;? Ekdifwdrf; OD;pD;aom ]Ekdifpdkufcsrf;tzGJU} onf tiftm; (215) a,muf&Sdonf/ rGefjynfopf
ygwDrS cGJxGufNyD; etzxH vufeufcsonf/
16/ OD;pdk;odrf; OD;pD;aom ]xm;0,ftrsKd;om;wyfrawmf} onf tiftm; (60) a,muf &Sdonf/
etzxH vufeufcsonf/
17/ apmwufw;kd ? Ekid af tmifEidk f OD;pD;aom tiftm; (40) &Sd tzGUJ onf rGejf ynfopfygwDrS cGx
J u
G u
f m
etzxH vufeufcsonf/

k ek ;f oGif OD;pD;aom tiftm; (72) a,muftzGUJ onf


18/ z'dt

(KNU)

rS cGx
J u
G u
f m etzxH vufeufcsonf/

d cf sKyjf r\om;) ESihf tiftm; (60) a,muo


19/ apmaepd;k jr (Akv
f nf

(KNU)

rS cGx
J u
G t
f zGUJ jzpfonf/

20/ SSA &Srf;wyfr[m (10) rS cGJxGuf tiftm; (400) tzGJY onf etzxH vufeufcscJhonf/
21/ rdef;pdef OD;pD;aom tiftm; (848) a,muf &SdonfhtzGJY onf (SSA-S) wyfr[m (758) rS
cGJxGufum etzxH vufeufcsonf/
txufaz:jyyg typf&yf Nidrf;csrf;a&;tzGJUrsm;ESifh cGJxGufvufeufcstkyfpkrsm; &Sdaeovdk
ppftpdk;&ESifh typf&yfpJjcif;rjyKbJ qufvuf wdkufcdkufaeMuaom u&iftrsKd;om;tpnf;tkH; (KNU)
uJo
h aYdk om vufeufuikd f vlrsK;d pktzGUJ tpnf;rsm;vnf; &Sad eygonf/ u&ifet
D rsK;d om; wd;k wufa&;ygwDEiS hf
&Sr;f jynfwyfrawmfwo
Ykd nf typf&yf Nird ;f csr;f a&;,lNy;D umrS oabmwlncD suyf suu
f m ppfa&;t& jyefvnf
wdu
k cf &hJ onf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

33

tcef; (4)

typftcwf &yfpjJ cif;r&Sad o;onfh


wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;
(1) u&iftrsK;d om;tpnf;tk;H - Karen National Union (KNU)
u&iftrsKd;om;tpnf;tHk; - Karen National Union (KNU) udk 1947 ckEpS f azaz:0g&Dv (5)
&ufaeYwiG f &efuek Nf rKd Y pwifzpYJG nf;onf/ u&iftrsK;d om;tzGcYJ sKy[
f v
k nf; ac:Muonf/ tzGw
YJ iG f u&ifA[dk
tpnf;tH;k (KCO)? u&ifvil ,frsm; tpnf;tH;k (KYO) ESihf tjcm; u&iftzGt
YJ pnf;rsm;? acgif;aqmifrsm;
ESihf pkaygif;Ny;D (KNU)udk zGpYJ nf;cJjh cif;jzpfonf/ pwifzpYJG nf;pOfu OuXrSm apmpHz;kd oif jzpfNy;D 'kw,
d OuXrSm
apmbOD;BuD; jzpfonf/ 1947 ckESpfwGif usif;yaom yifvHknDvmcHodkY udk,fpm;vS,f apvTwfjcif;r&SdbJ
avhvmol (4) OD;udkom apvTwfcJhonf/
jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&;&NyD;aemuf wef;wla&;ESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk awmif;qdkcJhonf/
]u&ifwusyf Armwusyf csufjcif;jy}? ]jynfwGif;ppftvdkr&Sd} ponfjzifh a<u;aMumfcJhonf/ odkYaomf
1949 ckESpf Zefe0g&Dv (31) &ufaeYwGif (KNDO) udk rw&m;toif;tjzpf zqyv tpkd;&u aMunm
vdkufonf/ xdkaeYyif (KNU) u vufeufudkifawmfvSefa&;udk pwifvkyfaqmifcJhonf/ 12-8-50
&ufaeYwGif OuX apmbOD;BuD; wdkufyGJwGif usqHk;oGm;NyD;aemuf apm[efomarT; OuXjzpfvmonf/
apm[efomarT; vufeufcsomG ;Ny;D aemufwiG f ref;bZHu OuXtjzpf wm0ef,cl o
hJ nf/ 1975 ckEpS w
f iG f
yJcl;dk;rwdkif;ESifh {&m0wDwdkif;&Sd (KNU) e,fajrrsm; qHk;IH;oGm;NyD;aemuf AdkvfcsKyfBuD; apmbdkjr qufvuf
acgif;aqmifco
hJ nf/
1988 aemufyikd ;f wGif ppftyk pf o
k nf (KNU)tay: tBu;D tus,f xd;k ppfqifvmcJo
h nf/ 1995
ckEpS w
f iG f (KNU) tzGt
YJ wGi;f rS (DKBA) cGx
J u
G o
f mG ;aomaMumifh (KNU) XmecsKyjf zpfaom rme,fyavma'o
udk vufvw
T v
f u
kd &f onf/ (DKBA) cGx
J u
G o
f mG ;jcif;onf (KNU) twGuf tBu;D rm;qH;k xdcu
kd rf u
I kd jzpfay:
aponf/
u&iftrsK;d om;tpnf;tk;H (KNU) onf etzppftyk pf Ek iS hf Nird ;f csr;f a&;aqG;aEG;yGrJ sm;udk tBurd f
Budrf usif;ycJhonf/ ppftkyfpkESifh typftcwf&yfpJa&;twGuf 1996 ckESpfwGif (4) Budrf? 2003 ckESpf
ESpu
f ek yf ikd ;f rS 2005 ckEpS x
f d pkpak ygif; (7) Burd w
f ikd f awGq
Y akH qG;aEG;cJo
h nf/ etzppftyk pf u
k Edik if aH &;jyem
rsm;udk aqG;aEG;&ef jiif;qefcJhNyD; ]w&m;Oya'abmif}twGif; 0ifa&muf&efom awmif;qdkcJhonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

34

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(KNU) OuX Akv


d cf sKyBf u;D apmbdjk ronf ud,
k w
f ikd f &efuek o
f o
Ydk mG ; ppftyk pf ak cgif;aqmifrsm;ESihf
Nidrf;csrf;a&;twGuf aqG;aEG;cJhonf/ 2004 ckESpf Zefe0g&DvwGif AdkvfcsKyfBuD; apmbdkjrESifh xdkpOfu
axmufvSrf;a&;tBuD;tuJ AdkvfcsKyfBuD; cifGefYwdkYtMum; EIwftm;jzifh oabmwlnDrI (Gentlemans
Agreement) &,l typftcwf&yfpr
J I jyKvyk cf o
hJ nf/ okaYd omf Adv
k cf sKyBf u;D cifeG Yf jyKwo
f mG ;Ny;D aemufyikd ;f
ppftkyfpk\ oabmxm;rrSefuefrIaMumifh aemufqHk;wGif typftcwf&yfpJa&; ysufjym;cJh&onf/
2010 ckESpf 'DZifbmv (14) &ufaeYrS (18) &ufaeYtxd jyKvkyfaom (KNU) \ (14) Budrf
ajrmuf uGe*f &uftNy;D xkwjf yefaom aMunmcsuw
f iG f a&G;aumufyt
JG & jzpfay:vmrnfh tpd;k &opfonf
2008 zGJYpnf;yHktajccHOya'udk toufoGif;&efom jzpfaomaMumifh jrefrmEdkifiHwGif &ifqdkifae&aom
tMuyftwnf;udk ajz&Sif;Edkifrnfr[kwfbJ IyfaxG;rIrsm;om ydkrdkjzpfay:aprnf[k az:jyxm;onf/

KNU

wyfzGJU0ifrsm;

(2) u&ifeD trsKd ;om; wd;k wufa&;ygwD - Karenni Progress Party (KNPP)
u&ifeDtrsKd;om; wdk;wufa&;ygwD (KNPP) udk 1948 Mo*kwfvqef;wGif pwifzGJYpnf;cJhaomf
vnf; 1958 ckEpS f {Nyv
D wGif w&m;0if Edik if aH &;ygwDtjzpf pwifzpYJG nf;cJo
h nf/ yxrqH;k OuXrSm &yfprdik ;f
(c) apmaxmyvdk jzpfNyD; 1958 wGif OuX apmarmf&,frS wm0ef,lcJhonf/ (KNPP) onf u&ifeDjynf
(u,m;jynfe,f) udk oD;jcm;vGwfvyfaom u&ifeDjynf xlaxmifa&;udk vdkvm;onf/ 1963 ckESpfwGif
awmfveS af &;aumifpED iS hf Nird ;f csr;f a&; aqG;aEG;yGrJ sm; vkyaf qmifcahJ omfvnf; oabmwlncD suf r&&Scd ahJ cs/
1995 ckEpS f rwfv (20) &ufaeYwiG f ppftyk pf Ek iS hf typftcwf&yfpaJ &; oabmwlnrD I &&Scd o
hJ nf/
typftcwf&yfppJ Ofu oabmwlnx
D m;aom tcsurf sm;udk ppftyk pf u
k csK;d azgufNy;D (KNPP) xde;f csKy&f m
a'orsm;odYk ppfwyfrsm; apvTwcf o
hJ nf/ xdaYk Mumifh typftcwf&yfpNJ y;D (3) vtMum ZGev
f (15)&ufaeY
wGif vufeufuikd w
f u
dk yf rJG sm; jyefvnfjzpfymG ;cJo
h nf/ ,cktxdvnf; etz ppftyk pf Ek iS hf (KNPP) wyfzUJG rsm;
tMum; wdu
k yf rJG sm; qufvufjzpfymG ;aeonf/ etzppftyk pf u
k typftcwf&yfpaJ &; vkyaf qmifxm;aom
tzGJYrsm;pm&if;wGif (KNPP) udk xnfhoGif;xm;qJjzpfonf/ (KNPP) rS tzGJYi,f (3) zGJY cGJxGufNyD; etz

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

35

ppftyk pf Ek iS hf typftcwf &yfpcJ MhJ uonf/ xdt


k zGrYJ sm;onfvnf; aemufq;kH wGif vufeufcsc&hJ Ny;D jynfopYl pf
toGif ajymif;vJoGm;Muonf/

(3) &Sr;f jynfawmfveS af &;wyfaygi;f pk wyfrawmf Shan United Revolutionary

Army (SURA)

&Sr;f jynfawmfveS af &;wyfaygif;pk wyfrawmf (SURA) udk 1996 ckEpS f Zefe0g&DvwGif Adv
k rf ;kd [de;f rS
pwifzpYJG nf;cJo
h nf/ SSA rS wyf&if; (3) &if;jzifh cGx
J u
G v
f mcJo
h nf/ usKid ;f awmif;? rdik u
f ikd w
f iG f tajcjyK
wkwjf zL ulrifwefwyfz0YJG ifa[mif;rsm;ESihf (SSPP) rS cGx
J u
G v
f maom Adv
k pf rH ikd f wyfrsm; yl;aygif;vmrIaMumifh
tiftm;BuD;xGm;vmcJhonf/ 26-3-85 ckESpfwGif cGefqm\ (SUA) wyfrsm;ESifh xyfrH yl;aygif;cJhjyefonf/
7-5-85 &ufaeYwiG f (UTLA - United Tai Liberation Army) nDw
G af om &Sr;f jynfvw
G af jrmufa&;wyfrawmf
ESihf (USSPC) nDw
G af om &Sr;f jynf rsK;d cspaf umifpu
D kd zGpYJ nf;cJo
h nf/ OuXrSm Adv
k rf ;kd [de;f jzpfNy;D 'kOuXrSm
cGeq
f mjzpfonf/
12-7-91 &ufaeYwiG f Adv
k rf ;kd [de;f uG,v
f eG o
f mG ;cJo
h nf/ SURA emrnf arS;rSed v
f mNy;D cGeq
f m\
Mong Tai Army (MTA) tjzpf vlor
d sm;vmonf/ etzppftyk pf x
k H 1996 ckEpS f Zefe0g&Dv (5) &ufaeYwiG f
cGeq
f m t<uif;rJh vufeufcsomG ;cJo
h nf/ xdaYk emuf useaf eaom wyfzu
YGJ Adv
k cf sKyf p0f&u
G pf pfu (SURA)
emrnfjzifh qufvuf wdkufyGJ0ifaeonf/
13-3-96 &ufaeYwiG f (SSA) rS p0fuPf;&GwEf iS hf oH;k yGiq
hf ikd f nDnw
G af &; vkyEf ikd cf o
hJ nf/ (SSPC)
udk tajccHum &Srf;jynftrsKd;om;tzGJYcsKyf (SSNO) tjzpf zGJYpnf;cJhonf/ wyfrsm;udkvnf; &Srf;jynf
wyfrawmf (SSA) tjzpf jyefvnfzGJYpnf;cJhonf/ (SURA) udk ,cktcg &Srf;jynfwyfrawmf (awmifydkif;)
(SSA-S) tjzpf vlodrsm;vmcJhonf/

(4) csi;f trsK;d om;wyfO;D - Chin National Front (CNF)


,cif Edik if aH &;ygwDa[mif;jzpfaom Zdrk ;D trsK;d om;vGwaf jrmufa&;wyfO;D trnftpm; (CNF)
csi;f trsK;d om;wyfO;D tjzpf ajymif;vJvyI &f mS ;cJo
h nf/ pwifzpYJG nf;olrmS ylw;D ,m;cg; (Pu Tiakhel) jzpfonf/
if;onf ,cif wnfNrJzqyvtzGJYrS zvrf;NrdKUe,frSL;a[mif; jzpfonf/ tEd,rS vlrsKd;wl EdkifiHa&;tzGJU
wzGjYJ zpfonfh rDZt
kd rsKd ;om;wyfO;D jzifh 1968 avmufu yl;wGJ vIy&f mS ;oljzpfonf/ csi;f trsKd ;om;umuG,af &;
tzGJY (Chin National Deference - CND) zGJYpnf;&mwGif yg0ifcJhzl;onf/
1989 ckESpfwGif OuX ZifBuHK; (Zing Cung) (c) aZmf0dwf? 'kOuX aomrwfpfxefEdk (Thomas
Thangnou) twGif;a&;rSL; (Paul Sitha) wdkYu OD;aqmifaeonf/ 2004 ckESpf Zefe0g&Dv (17) &ufrS
(29) &ufaeYtwGi;f etzppftyk pf Ek iS hf awGq
Y akH qG;aEG;cJah omfvnf; oabmwlnrD I r&&Scd ahJ cs/ ,ckvuf&dS
umv OuXrSm aomrwfpfxefEdk (Thomas Thangnou) jzpfonf/
(CNF) wGif vufeufudkifwyfzGJYtjzpf (CNA) csif;trsKd;om;wyfrawmfudk zGJYpnf;xm;onf/
OD;pD;csKyrf mS aomrwfpx
f efEkd jzpfonf/ (CNF) \ Edik if aH &; &nfreS ;f csurf mS 'Dru
kd a&pDa&;? ud,
k yf ikd jf yXmef;cGihf
&&Sad &;ESihf zuf'&,fjynfaxmifpk xlaxmifa&;wdYk jzpfonf/ (CNF) onf trsK;d om;'Dru
kd a&pD wyfaygif;pk
(NDF)ESifh jrefrmjynf'Drdku&ufwpfr[mrdwftzGJYcsKyf (DAB)wdkYwGif tzGJY0ifjzpfonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

36

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(5) &cdik v
f w
G af jrmufa&;ygwD - Arakan Liberation Party (ALP)
&cdik v
f w
G af jrmufa&;ygwD (ALP) ESit
hf wl &cdik v
f w
G af jrmufa&;wyfrawmf (ALA) udk wNyKd ief uf
wnf; cdkifrdk;vif;rS OD;aqmif zGJYpnf;wnfaxmifcJhonf/ 1974 ZGef rS 1976 ZGefxd (KNU) ESifhtwl
ppfa&; wGJzufvIyf&Sm;cJhonf/ rqv ppftpdk;&vufxufwGif &cdkifodkYjyefNyD; EdkifiHa&;? ppfa&;vIyf&Sm;&ef
(KNU) e,fajrrS &cdi
k jf ynfe,foYkd OD;wnf xGucf mG cJo
h nf/ &Sr;f ? ucsi?f csi;f jynfe,frsm;udk jzwfoef;Ny;D
c&D;&Snf csDwuf&mwGif 4-6-77 &ufaeY cdkifrdk;vif; usqkH;oGm;cJhonf/
,cktcg OuX cdkif&Jcdkif? 'kOuX (1) cdkifpdk;Edkifatmif? 'kOuX (2) cdkifrsKd;rif;? taxGaxG
twGi;f a&;rSL; atmifr;kd a0 (c) apmjr&mZmvif;wdu
Yk OD;aqmifaeonf/ (ALP) onf etzppftyk pf t
k ay:
ppfa&;? EdkifiHa&;enf;rsm;jzifh qufvuf wkdufyJG0ifaeonf/ trsKd;om; 'Drdkua&pDwyfaygif;pk (NDF)ESifh
jrefrmjynf'Drdku&ufwpfr[mrdwftzGJYcsKyf (DAB) wdkYwGif tzGJY0iftjzpf yg0ifaqmif&Gufaeonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

37

tcef; (5)

ppftyk pf Ek iS hf wdik ;f &if;om; vufeufuikd t


f zGrUJ sm;tMum;
oabmwlncD surf sm;
1989 ckEpS w
f iG f ppftpd;k &ESihf wdik ;f &if;om;vlrsK;d pk vufeufuikd t
f zGUJ rsm; typftcwf&yfpaJ &;
pwifjyKvyk cf o
hJ nf/ vlrsK;d pk Nird ;f csr;f a&;tusK;d aqmifqo
kd rl sm;\ Mum;0ifaphpyfrjI zifh ESpOf ;D ESpb
f uftMum;
tjyeftvSefem;vnfrI EIwfuwdrsm;ESifhom typftcwf &yfpJcJhMuonf/ typftcwf&yfpJrI &cJhaom
tzGJYaygif; (17) zGJY&Sdonf[k ppftpdk;&rS ajymMum;onf/

(1) ucsifvGwfvyfa&;wyfrawmf (KIA) ESifh vufrSwfa&;xkd;oabmwlnDcsuf


xdt
k ypf&yftzGYJ (17) zGw
YJ iG f ucsiw
f ikd ;f &if;om;wk\
Yd vufeufuikd t
f zGt
YJ pnf;jzpfaom ucsif
vGwfvyfa&;wyfrawmf (KIA) wzGJYwnf;omvQif (e0w-etz) ppftkyfpkESifh typftcwf&yfpJa&;
oabmwlpmcsKyfudk vufrSwfa&;xdk; csKyfqdkEkdifcJhonf/ (aemufqufwGJ u)
ppftpdk;&bufrS (3) OD;? (KIA) bufrS (3)OD;? tusKd;aqmif (3) OD;? pkpkaygif; (9) OD; vufrSwf
a&;xd;k Muonf/ ppftpd;k &bufrS Akv
d cf sKyf at;ausmf (tzGaYJ cgif;aqmif)? Akv
d cf sKyf apmvGiEf iS hf Adv
k rf LS ;Bu;D
ausmo
f ed ;f ? (KIA) rS rvdZyG af Zmfrikd f (acgif;aqmif)? vrkew
f ;l *sKid Ef iS hf Akv
d cf sKyf a*:&DaZmfqikd ;f ? tusK;d aqmif
rsm;rSm OD;v0rf? OD;ZbGJY*RefESifh OD;cGefjrwfwkdY jzpfMuonf/
oabmwlnDcsufrSm tydk'f (6) ydk'fyg&Sdonf/ tydk'f (4)\ tydk'fcGJ (u) rS (#) xdtcsuf(11)
csuyf g0ifonf/ 1993 ckEpS w
f iG f jrpfBu;D em;NrKd U ppftpd;k &ESihf (5) Burd w
f ikd f awGq
Y akH qG;aEG;Ny;D typftcwf
&yfpaJ &; oabmwlcMhJ uonf/ ucsiaf 'o? ,if;ESiq
hf ufpyfaeaom &Sr;f jynfe,fwiG f typf&yf Nird ;f csr;f
a&;wnfaqmuf&efESifh a'ozGHYNzdK;rIrsm; vkyfaqmif&ef? xdkrSwqifh EkdifiHw0Srf; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;
wnfaqmuf&ef? 1993 ckEpS ?f pufwifbm (27) &ufaeYwiG f jyKvyk af om yrtBurd af qG;aEG;yGJ EIwt
f m;
jzifh typf&yfpJa&; oabmwlnDcsufudk xyfrHtwnfjyKcJhonf/
(KIA) \ wyfzUJG wyf&if;rsm; wyfpx
JG m;rI? qufqaH &;pcef; csxm;rIrsm;? wyfvyI &f mS ;oGm;vmrIEiS hf
&Jabmfrsm; cGijhf yefaq;uk oGm;vma&;udpr sm; aqmifu
G &f mwGif ESpzf ufnEd idI ;f vkyaf qmif&efEiS hf jyem
wpHw
k ck jzpfay:vmygu ESpzf uftwlwuG yl;aygif;uGi;f qif; avhvmajz&Si;f oGm;&ef? zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'
ay:aygufa&;twGuf Oya'abmiftwGi;f rS 0ifa&mufyg0ifaqmifu
G af &;ESihf (KIA) wyfz0YJG ifrsm; jyefvnf
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

38

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ae&mcsxm;a&;tm; 'kw,
d tqifh qufvufnEd idI ;f aqmifu
G af &; ponfwjYdk zpfonf/ txufyg oabmwl
nDcsufrsm;udk udk,fpm;vS,f (9) OD;u 1994 ckESpf azazmf0g&Dv (24) &ufaeYwGif jrpfBuD;em;NrdKU
vufrw
S af &;xd;k cJMh uonf/
(KIO/ KIA) ESifh oabmwlnDcsufwGif t"dutm;jzifh wyfwnfae&m? qufqHa&;pcef;rsm;
wnfae&mESifh c&D;oGm;vma&;qdkif&m udp&yfrsm;ESifhqdkifonfh oabmwlnDrIrsm;jzpfonf/ EdkifiHa&;ESifh
oufqikd o
f nft
h csurf mS typf&yfxm;jcif;r&Sad o;aom wjcm;wdik ;f &if;om; vufeufuikd rf sm;ESihf ppftyk pf k
tMum; aqG;aEG;yGrJ sm;wGif (KIO) rS tultnDay;&ef? ppftyk pf rk aS &;qGrJ nfh zJUG pnf;yHt
k ajccHOya' ay:xGe;f
a&;twGuf ]Oya'abmif} twGif;rS yg0ifaqmif&Guf&efqdkonfh tcsufjzpfonf/

(2) tjcm;wkdif;&if;om;vufeufukdiftiftm;pkrsm;ESifh
(Gentlemans Agreement) EIwt
f m;jzifh oabmwlncD suf
e0w^etz ppftyk pf Ek iS hf wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ rsm;tMum; typftcwf &yfpaJ &;rsm;
onf pmESiahf yESihf rSww
f rf;wif ESpOf ;D ESpb
f uf vufrw
S x
f ;kd oabmwlnrD I ,lcMhJ u&onfh typftcwf&yfchJ
Mu&jcif;rsK;d r[kw/f Nird ;f csr;f a&;ud,
k pf m;vS,f trnfcrH sm;\ Mum;0ifaqmif&u
G rf ?I ppfaxmufvrS ;f a&;rS
wm0ef&o
dS rl sm; EIwt
f m;jzifh tjyeftvSeaf qG;aEG;ajymqdrk ?I EIwu
f wdpum;rsm;ESio
hf m typf&yfcMhJ u&jcif;
jzpfonf/
1994 ckEpS w
f iG f typftcwf&yfpaJ &; jyKvyk cf ahJ om (KIO/ KIA) wzGrYJ v
S v
JG Qif wjcm; typf&yftzGUJ
rsm;rSm w&m;0if oabmwlncD sut
f jzpf rnfonfph mcsKypf mwef;udrk Q vufrw
S x
f ;kd xm;jcif;r&Sad y/ ESpzf uf
EIwfuwdrsm;? yg;pyfoabmwlnDcsufrsm;ESifh typf&yfpJcJhMujcif;jzpfonf/ ]EIwfuwd oabmwlnDcsuf}
(Gentlemans Agreement) [k ppftpdk;&u oHk;EIef;onf/ tvGefqHk; tpnf;ta0;rSwfwrf;wifjcif;ESifh
aemufyikd ;f ]Oya'abmiftwGi;f 0ifa&mufjcif;} tcrf;tem;rsm;[kqNkd y;D jynfwiG ;f rD',
D mrsm;wGif tenf;
tusOf; az:jyjcif;rsKd;om awGU&onf/
w&m;0if pmGupf mwef;ESihf oabmwltwnfjyKxm;cJch surf sm; r&Sad omfvnf; typf&yftzGUJ rsm;
udk xdef;csKyfuefYowfEkdif&ef ppftkyfpkonf ]wzuftzGJUtpnf;rsm; vdkufem&ef} qdkaom tcsuf (10)
csufyg jy|mef;csufudk xkwfvmonf/ if;tcsufrsm;onfyifvQif ueOD; pwifaqG;aEG;pOfuwnf;u
ESpfOD;ESpfbuf oabmwlxm;aom tcsufrsm;jzpfonf[k ppftkyfpku ajymonf/ trSefrSm xdk (10)
csuu
f kd typf&yftzGUJ rsm;taejzifh vH;k 0 awGUzl;jcif;r&Scd ahJ y/ aemufyikd ;f wGif if; ]wzuftzGUJ tpnf;rsm;
vdu
k ef m&ef} qdak om xdk (10) csuu
f kd twif;tMuyf vufrw
S af &;xd;k &ef apcdik ;f cJo
h nf/ onfyifvQif
e0w^etzwdkYajymaom ]EIwfuwdoabmwlnDcsuf} jzpfonf/
xdk ]wzuftzGJUtpnf;rsm; vdkufem&ef} (10) csufrSm ...
1/ owfrSwfe,fajrtwGif;om wyfzGJUrsm; aexdkif&rnf/
2/ wyftiftm; wdk;csJUjcif;rjyKvkyf& (wyfom;opfrpkaqmif;&? ppfoifwef;ray;&)/
3/ jynfov
l x
l x
k rH S qufaMu;aumufcjH cif;? emrnftrsK;d rsK;d jzifh tcGet
f aumufrsm; aumufcjH cif;
rjyK&/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

39

4/ jynfolvlxkxHrS &dum? oD;ESHrsm; raumufcH&/


5/ Ekid if aH wmftyk cf sKyaf &;wGif 0ifa&mufrpGuzf uf& (a'otkycf sKyaf &;rcs&? a'o&J? w&m;k;H ? tusO;f
axmif rxlaxmif&? jynfolYppfrzGJU&)/
6/ NrdKUrsm;&Sd ygwDtzGJUtpnf;rsm;ESifh rqufoG,f&/
7/ rw&m;toif;? tzGJUtpnf;rsm;ESifh rqufoG,f&/
8/ wyfrawmfaxmufvSrf;a&;\ BudKwifcGifhjyKcsuf r&,lbJ tjcm;Nidrf;csrf;a&;tzGJUrsm;ESifh rquf
oG,&f /
9/ NrKd Ursm;odYk 0ifxu
G o
f mG ;vm&m vufeufuikd af qmifjcif;? qufo,
G af &;puf aqmif,jl cif;rjyK&/
10/ NrdKUrsm;odkY 0ifxGufoGm;vm&m ppfaxmufvSrf;a&;tm; BudKwiftaMumif;Mum; cGifhjyKcsuf ,l
&rnf/
txufyg tcsuf (10) csu\
f tESpo
f m&rSm typf&yf vufeufuidk af wmfveS af &; tzGt
YJ pnf;
rsm;tm; EkdifiHa&;t& odumcs&ef? EkdifiHa&;vkyfief;rsm; rvkyfEkdif&ef? vlxkESifh tquftoG,fjzwf
xm;&ef? wyfpnf;H;k a&;ESihf wyfwnfaqmufa&;ukd xde;f csKyu
f efo
Y wf&ef? t"du Ekid if aH &;tiftm;pk
rsm;ESifh tqufjzwfxm;&ef &nf&G,fvkyfaqmifxm;jcif; jzpfonf/
1989 ckEpS f tapmqH;k typftcwf&yfprJ I jzpfpOfrsm;wGif e0w^etzwdb
Yk ufrS t"duusaom
ZmwfaumifrmS ppftpd;k &\ ppfaxmufvrS ;f a&;tBu;D tuJ (xdt
k csed u
f ) Akv
d rf LS ;csKyf cifeG yYf ifjzpfonf/
rlvyxrwGif if;\ uRrf;usifydkifEkdifpGm okyfaqmifEkdifrIaMumifh wdkif;&if;om;tzGJUrsm;\ wpHkw&m
,HkMunfrIudk &cJhonf/ olESifhtay;t,lrsm; vkyfcJhMuonf/ AdkvfrSL;csKyf cifGefYuvnf; wdkif;&if;om;
acgif;aqmifrsm;tm; nD&if;tpfuykd rm zufvw
JS uif; aEG;axG;jyvdu
k o
f nf/ t&ifO;D qH;k typftcwf&yfpaJ &;

Ak d v f r S L ;csKyf cif G e f Y E S i f h Ad k v f c sKyf a rmif a t;wd k Y


]0} acgif ; aqmif r sm;ES i f h oG m ;a&muf a wG U qk H p Of
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

40

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vkyfcJhMuaom udk;uefYESifh ]0}acgif;aqmifrsm;udkqdkvQif Nidrf;csrf;a&;ol&Jaumif;rsm;tjzpfavmufyif


ajymqdo
k ;kH EIe;f cJo
h nf/
ppfaxmufvSrf;a&;tBuD;tuJ AkdvfcsKyfcifGefYESifh ol\ ppfaxmufvSrf;a&;tzGJUudk etz
ppfaumifprD S zsuo
f rd ;f z,f&mS ;vdu
k Nf y;D aemuf typf&yfwikd ;f &if;om;vufeufuikd rf sm;ESihf ppftpd;k &wkt
Yd Mum;
qufqaH &;rSm t&ifavmuf racsmarGaY wmhay/ ppftyk pf u
k vnf; typf&yfwikd ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGYJ
rsm;ESiyhf wfoufNy;D vdu
k ef m&rnfh ]wzuftzGt
YJ pnf;rsm; vdu
k ef m&ef} qdak om pnf;urf;csurf sm;udk rlv
(10) csufrSae tcsuftvufwcsKdUudk jyifqifjznfhpGuf aygif;pyf tcsuf (13) csuftjzpf xyfrH
xkwfjyefum vdkufemapcJhonf/ (aemufqufwGJ c)
,if; (13) csufrSm ...
1/ tpdk;&qefYusifaom tzGJUtpnf;rsm;ESifh vHk;0 rqufoG,f&/
2/ vufeufudkif awmfvSefa&;vrf;pOfudk pGefYvTwf&ef/
3/ vuf&dS wyftiftm;tjyif xyfrrH wd;k csUJ &ef? vlopfrpk&ef? ppfoifwef;zGiv
hf pS
f ppfa&;avhusirhf I
rsm; rjyKvkyf&ef/
4/ axmufyHhrIay;&mwGif vG,fula&;twGuf vl? vufeuf? cJ,rf;? zGJUpnf;yHkpm&if; tao;pdwf
ay;&ef/
5/ qufaMu;aumufjcif;? bdef;cGefaumufjcif; rjyKvkyf&ef/
6/ "g;jywdkufjcif;? vk,ufjcif;? vlxkudk tEkdifusifhjcif; rjyKvkyf&ef/
7/ tpd;k &uGyu
f rJ EI iS hf oGm;vmvIy&f mS ;&ef? owfrw
S ef ,fajrtwGi;f oGm;vm&aomfvnf; tjcm;
ae&modkY oGm;vmygu pcef;rsm;odkY owif;ydkY vufeufrJh oGm;vm&ef/
8/ ajray:EkdifiHa&;ygwDrsm;ESifh uif;&Sif;pGm aexdkif&ef/
9/ tpd;k &\ tkycf sKyaf &;? pDrcH efcY aJG &;ESihf w&m;pD&ifa&;tydik ;f rsm;wGif 0ifa&mufpu
G zf ufjcif; rjyK&ef/
10/ e,fajrjyefYusJ uefYowfjcif;rjyKbJ zGHUNzdK;a&;vkyfudkifaqmifGufvdkonfh ae&mrsm;tm;
owfrw
S af y;&ef/
11/ aexdkifpm;aomufa&;twGuf EkdifiHawmfrS twwfEdkifqHk; ulnDyHhydk;oGm;&ef/
12/ Ekid if aH wmf OD;aqmifraI tmufwiG f a'o&Sd jynfov
l x
l \
k tusK;d pD;yGm;udk umuG,af pmifah &Smuf
onfh vufeufudkiftzGJUtpnf;tjzpf zGJUpnf;oGm;&ef/
13/ EkdifiHawmf\ rl;,pfaq;0g;wdkufzsufa&; vkyfief;rsm;udk xda&mufpGm taxmuftuljyK
aqmifu
G o
f mG ;&ef/
txufyg xyfrHjyifqif xkwfjyefvdkufaom (13) csuftm; avhvmvdkufvQif ppftpdk;&\
typf&yf wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGUJ rsm;tay: rnfoo
Ykd abmxm;onfukd awGUjrifEidk o
f nf/ wef;wl
&nfwl yl;aygif; trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&; aqmifGufvdkonfh t&dyfta&mifudk rawGUjrif&bJ
vufatmufcH tzGJYtpnf;? vlyk*dKvfrsm;ozG,f qufqHonfudk awGYjrifMu&onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

41

yk
d qk;d onfrmS eHygwf (6) tcsuw
f iG f ] ..... "g;jywdu
k jf cif;? vk,ufjcif;? vlxu
k kd tEkid u
f sihf
jcif; rjyKvkyf&ef} wkdYukd xnfhoGif;xm;jcif;jzifh ppftpkd;&onf typf&yf tiftm;pkrsm;tm; oufqkdif&m
vlrsKd;pkrsm;ukd ukd,fpm;jyKolrsm;tjzpf rowfrSwfkHrubJ? aomif;usef;olrsm;? olckd;? "g;jyrsm;ozG,f
owfrSwfqufqH apmfum;xm;jcif;jzpfonf/
xkd (13) csufxJwGif ,cif (10) csufwGif ryg0ifaom? ta&;BuD;aom tcsufwcsuf yg0if
vmonfudk awGU&onf/ ,if;rSm eHygwf (12) ]EkdifiHawmf OD;aqmifrIatmufwGif a'o&Sd jynfolvlxk\
tusKd;pD;yGm;udk umuG,fapmifha&Smufonfh vufeufudkif tzGJUtpnf;tjzpf zGJUpnf;oGm;&ef} jzpfonf/
,if;tcsuo
f nf ppftpd;k &u typf&yf wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ rsm;udk tem*wfwiG f if;wdjYk yKvyk f
rnfh vrf;aMumif;udk BuKd wif t&dyt
f >ruf ay;xm;vdu
k jf cif;jzpfonf/ ,aeY ppftpk;d &\ e,fjcm;apmifh
wyftoGifajymif;a&;tpDtpOfonf tqdkygvrf;aMumif;rS xGufay:vmjcif;jzpfonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

42

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

43

tcef; (6)

EIwu
f wdoabmwlncD suf &&SNd y;D
jyefvnfysujf ym;oGm;aom tzGUJ tpnf;rsm;
(1) u&iftrsKd;om;tpnf;tkH; (KNU) ESifh
typf&yf EIwfuwdoabmwlnDcsuf &&Sd? ysufjym;ykH
1995 ck azaz:0g&Dv (27) &ufaeYwGif Nidrf;csrf;a&; tusKd;awmfaqmif[kqdkaom u&if
trsK;d om;yk*Kd vBf u;D (5) OD;yg0ifonfh tzGrYJ w
S qifh typftcwf&yfpaJ &; jyKvyk &f ef ppftyk pf u
k qufo,
G f
vmcJhonf/ tqdkyg u&iftrsKd;om;yk*dKvfBuD; (5) OD;rSm (1) atpdk;jrifh
- u&ifjynfe,f ygvDreftwGif;0efa[mif;
(2) ygarmu apmxGef;atmifcsdef
- &efukefwuodkvf ordkif;okawoeXme
(3) apm&pfcswf
- opfawmt&m&Sda[mif;
(4) apmrma*BuD;
- odumawmf&q&m? ESpfjcif;c&pf,eftoif;awmf
(5) [efqifwa'g
- &efukefwuodkvf uxdua[mif;
wdkY jzpfMuonf/
e0wppftkyfpkonf Nidrf;csrf;a&;tusKd;aqmifrsm;rSwqifh
(1) nDGwfa&;ESifh Nidrf;csrf;a&;udk trSefwu,fvdkvm;aMumif; ay:vGifapzkdY autJef,lu ,m,D
typftcwf &yfpJxm;aMumif;?
(2) usaemfwkdY trsKd;om;ta&;? nDGwfa&;? Nidrf;csrf;a&;udk tav;xm;wJhtaeeJY autJef,lonf
Ekid if aH wmf Nird 0f yfyjd ym;rIwnfaqmufa&;tzGYJ (e0w) eJY nDw
G af &;&wJt
h xd awGq
Y akH qG;aEG;rnf
jzpfaMumif; xkwfjyefaMunm&ef awmif;qdkcJhonf/ (aemufqufwGJ-*)
1995 ckEpS f rwfv (24) &ufaeYwiG f (KNU) u if;wdv
Yk ufatmufcH wyfrsm;odYk trde
Yf eT Mf um;
csuw
f &yf xkwjf yefco
hJ nf/ Adv
k cf sKyBf u;D apmbdjk r vufrw
S Ef iS hf xkwjf yefonfh tqdyk g trdeaYf Munmcsuf
wGif (1) (KNLA), (KNDO) 0,faumf(umuG,af &;) wyfrsm;tm;vH;k ,m,D typftcwf&yfpx
J m;&ef?
(2) tawmtwGif; &efolwyfrsm; xdk;ppfqif vIyf&Sm;vmygu wkdufcdkufoGm;&rnf?

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

44

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(KNU)

Ou X Ad k v f c sKyf B uD ; apmbd k j rES i f h taxG a xG t wG i f ; a&;rS L ; z'd k r ef ; &S m vm;zef ;

(3) e0wwyfrsm; vIy&f mS ;rIrvkyb


f J olwpYkd cef;rSm Nird Nf ird af e&if 0ifa&mufwu
dk cf u
kd jf cif; rjyK&?
(4) aemufxyf trdefYTefMum;csufr&rcsif; trdefYTefMum;csuf wnfap&rnf [k
yg&Sdonf/ (aemufqufwGJ- C)
1995 'DZifbmv (13) &ufaeYwGif (KNU) wGJbuf taxGaxGtwGif;a&;rSL; (1) AdkvfcsKyf
armifarmif acgif;aqmifaom tzGJY0if (2) OD;yg yPmrudk,fpm;vS,ftzGJYudk apvTwfcJhonf/ 1996
ckESpf azaz:0g&Dv (13) &ufaeYwGif (KNU) taxGaxGtwGif;a&;rSL; z'dkref;&Smvm;zef; OD;aqmifonfh
(13) OD;yg ukd,fpm;vS,ftzGJYudk apvTwfNyD; typftcwf&yfpJa&; aqG;aEG;rIrsm;udk jyKvkyfcJhonf/
(KNU) ESifh ppftkyfpktMum; 1995 'DZifbmvrS 1996 Edk0ifbmvtxd w&m;0if aqG;aEG;yGJ
(4) Budrf? tvGwfoabmaqG;aEG;yGJ (3) Budrf aqG;aEG;cJhMuonf/ aqG;aEG;yGJrsm;twGif; (KNU) bufrS
EdkifiHa&;jyemrsm;udk ajz&Sif;&ef wifjycJhaomfvnf; ppftkyfpkbufrS vufrcHcJhacs/ (KNU) tay:
awmif;qdkcsuf (6) ckxJwGif ]zGJYpnf;yHktajccHOya' ay:aygufvmygu vufeufpGefY&eftwGuf BudKwif
uwday;&ef} [lonfh tcsufwcsuf yg&Sdonf/
31-1-97 ckESpfwGif Nidrf;csrf;a&;tusKd;awmfaqmifrsm;ukd apvTwfNyD; ]vufeufudkif vrf;pOf
pGefYvTwfNyD; Oya'abmiftwGif; 0ifa&muf&ef} odkYr[kwfygu qufvufaqG;aEG;rnf r[kwfaMumif;
ajymqdkcJhonf/ xdkYaemuf (10) &uftMumwGif wyfr (7) ckjzifh ppfqifa&;rsm; jyKvkyfcJhonf/
2004 ckESpf Zefe0g&DvwGifvnf; (KNU) OuX AdkvfcsKyfBuD; apmbdkjrESifh etz ppftkyfpk
axmufvrS ;f a&;tBu;D tuJ Adv
k cf sKyBf u;D cifneG w
Yf t
Ykd Mum; typftcwf&yfp&J ef (Gentlemans Agreement)
EIwu
f wd &&Scd o
hJ nf/ odaYk omf Akv
d cf sKyBf u;D cifneG Yf ta&;,lc&H Ny;D aemufwiG f etzppftyk pf o
k nf if;wd\
Yk
uwdudk vspfvsLINyD; (KNU) xdef;csKyf&ma'orsm;odkY wyfrsm;apvTwf xdk;ppfqifwdkufcdkufcJhonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

45

(2) u&ifeDtrsdK;om;wkd;wufa&;ygwD (KNPP) ESifh


typf&yf EIwfuwdoabmwlnDcsuf &&Sd? ysufjym;ykH
(KNPP) ESihf typftcwf&yfpa
J &; ysujf ym;oGm;onfh jzpfpOfukd Munfv
h Qif ppftyk pf \
k EIwu
f wd
oabmwlncD suu
f dk &Si;f vif;pGm oabmaygufEikd rf nfjzpfonf/ 1993 ckEpS f Ek0d ifbmv (17) &ufaeYEiS hf
(18) &ufaeYrsm;wGif u,m;jynfe,f? vGKd iaf umfNrKd UodYk a&muf&v
dS mNy;D wdik ;f &if;om;vufeufuikd f tzGrYJ sm;udk
typftcwf&yfpaJ &; aqG;aEG;&ef zdwMf um;cJo
h nf/ xdzk w
d Mf um;csut
f & (KNPP)onf ppftpd;k &ESihf aqG;aEG;
cJhonf/ aemufqHk; 1995 ck rwfv (7) &ufaeYwGif ESpfbuftMum; typftcwf&yfpJ&ef oabmwlnD
csuf &&SdoGm;cJhonf/ rwfv (21) &ufaeYwGif typftcwf&yfpJa&; tcrf;tem;udk u,m;jynfe,f?
vGdKifaumfNrdKUwGif tBuD;tus,f usif;yNyD; EdkifiHwumodkY 0g'jzefYcsdcJhonf/
typftcwf&yfpaJ &; oabmwlnrD I &&dNS y;D (3) vtMum ZGev
f (14) &ufaeYwiG f ]wdik ;f vH;k [de;f }
ppfqifa&;jzifh (KNPP) xde;f csKy&f ma'otwGi;f odYk ppfwyfrsm;udk tvH;k t&if; apvTwcf o
hJ nf/ (KNPP)u
ZGefv (20) ESifh (22) &ufaeYwGif vdGKifaumf&Sd ppfwyftBuD;tuJrsm;ESifh aqG;aEG;&mwGif ajyvnfrI r&
&SdcJh/ xdkYaMumifh Edk0ifbmv (21) &ufaeYwGif &efukefodkY udk,fpm;vS,fapvTwf xyfrHaqG;aEG;cJhonf/
xdak qG;aEG;yGw
J iG f ]rwfv (21) &ufaeYu jyKvyk x
f m;aom typftcwf&yfpaJ &;onf w&m;0if typftcwf
&yfpJa&; &,lxm;onfh tqifhr[kwfaMumif;} ppftpkd;&u jyefMum;cJhonf/
typftcwf &yfpaJ &;twGuf ay;xm;onfh ppftpk;d &\ EIwu
f wdoabmwlncD suf qdo
k nfrmS
ppftpk;d &onf if;wdYk BuKd uEf pS o
f ufonfh tcsed w
f iG f wnf if;wkYd tusKd ;pD;yGm;ESihf qefu
Y siv
f monft
h cg
wzufowf zsufodrf;Edkifonfh uwdu0wfwckrQom jzpfaeonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

46

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

47

tcef; (7)

typf&yfpNJ y;D aemuf


wdik ;f &if;om;tzGrUJ sm;\ pD;yGm;a&;
pD;yGm;a&;rufvkH;ay;
wzufwiG f uefo
Y wfcsKyu
f ikd rf rI sm; jyKvyk x
f m;Ny;D wzufwiG f typf&yftzGUJ rsm;tm; pD;yGm;a&;vkyf
udik cf iG t
hf csKUd csay;cJo
h nfuakd wGU&onf/ a'otvdu
k f ausmufrsuw
f ;l az:jcif;? opfxw
k v
f yk jf cif;? owK
wl;az:jcif; ponfv
h yk yf ikd cf iG rhf sm;udk vkyu
f ikd af ponf/ ,if;vkyif ef;rsm;rS tusK;d tjrwf tajrmuftrsm;
&&Sv
d mMuonf/ ppftpd;k &twGuf Nird ;f csr;f a&;tusK;d aqmiftjzpf tusK;d jyKcahJ om bde;f bk&if avmfppf[ef
\ rdom;pkudk pD;yGm;a&;vkyfydkifcGifhrsm; tajrmuftrsm;ay;um csD;ajrmufcJhonf/
ppftpk;d &onf typf&yftzGt
YJ pnf;rsm;Mum;wGif NyKd urJG rI sm;jzpfap&ef pD;yGm;a&;a&m*g &nf&,
G f
csuf&Sd&Sd xnfhay;vkdufonf/ okdYjzifh tcsKdUaom typf&yfacgif;aqmifrIydkif;wGif pD;yGm;a&;t& tBuD;
tus,f ud,
k u
f sK;d &SmrIrsm; ay:aygufvmMuonf/ xdpk ;D yGm;a&;tusK;d tjrwfrsm;tay: ta0rwnfjh zpfNy;D
wcsKUd aom wdik ;f &if;om;typf&yftzGUJ rsm;twGi;f acgif;aqmifryI ikd ;f tuGt
J NyrJ sm;jzpfum wcsKUd qdv
k Qif
vufeufuikd f y#dyutxdyif a&muf&u
dS ek Mf u&onf/ Oyrm- ucsijf ynfe,f txl;a'o (1) tzGjYJ zpfonfh
(NDAK) tzGt
YJ wGi;f OuX pckew
f ed ,
Yf ed ;f ESihf wjcm;acgif;aqmifrsm;jzpfaom va,mufZvGe;f wdt
Yk Mum;
jyemrsm; jzpfygG ;Ny;D tzGUJ wGif tmPmodr;f rI? ykeu
f efrrI sm; jzpfygG ;cJo
h nf/ (MNDAA) tzGOYJ uX zkeMf um;&Sif
ESihf y,fapmufcsed t
f Mum; jzpfygG ;aom jyemrSmvnf; pD;yGg;a&;vkyyf ikd cf iG hf tusK;d tjrwftay: tajccH
jcif; jzpfonf/
typf&yftzGrYJ sm;taeESihf ausmufrsuw
f ;l az:jcif;? opfxw
k v
f yk jf cif;? aqmufvyk af &;vkyif ef;
rsm; vkyu
f ikd jf cif;? avmif;upm;krH sm;zGiv
hf pS jf cif; ponfh vkyif ef;rsm;pGmwGif 0ifa&mufvyk u
f ikd v
f mMuonf/
e,fpyfukefoG,fa&;udk w&m;0ifenf;? w&m;r0ifenf; ESpfrsKd;pvHk;ESifh 0ifa&mufvkyfudkifvmMuonf/
typf&yftzGUJ rsm;twGi;f rSmyif ppftyk pf \
k tBuKd uu
f kd vdu
k af vsmonft
h zGUJ ESihf rvdu
k af vsmonft
h zGUJ [l
cGJjcm;qufqHjcif;ukdvnf; cHMu&onf/
&Srf;jynfawmifydkif; txl;a'o (6)? ytdk0fhtrsKd;om;tzGJUcsKyf (PNO) qdkvQif emrnfausmf
]ywjrm;e*g;} ausmufrsu&f wemukrP
u
D kd wnfaxmifxm;onf/ e,fjcm;apmifw
h yftpDtpOfukd vufcH
vdu
k o
f nfh ucsit
f xl;a'o (1) (NDAK) qdv
k Qif ]qef;vif;} oGi;f ukex
f w
k u
f ek v
f yk if ef;? ausmufprd ;f wl;
az:a&;vkyif ef;? ausmufr;D aoG;wl;az:a&;vkyif ef;? Aefarmf opfxw
k v
f yk af &;? jrpfBu;D em; a&Tw;l az:a&;
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

48

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ponfh vkyfief;aygif;rsm;pGmudk vkyfudkifaeonf/ csDazG? yef0g? zDarmf a'owGif cJrjzL? tNzdKufeuf?


(Molybdenum) owKw;l az:a&;twGuf ]yef0gtxG#t
f xdyu
f rk P
}D udk xlaxmifxm;Ny;D wkwu
f rk P
rD sm;
ESifh yl;aygif;vkyfudkifaeonf/
(DKBA) tzJUG tygt0if e,fjcm;apmifw
h yf toGiaf jymif;a&;udk vufcaH omtzGUJ rsm;taejzifh
pD;yGg;a&;vkyyf ikd cf iG rhf sm; &&Sx
d m;onf/ e,fjcm;apmifw
h yf zGUJ pnf;a&;udk vufrcHaomtzGUJ rsm;\ pD;yGg;a&;
vkyif ef;rsm;udk ydwyf ifxm;onft
h jyif a'owGi;f odYk ukeyf pn;f wifoiG ;f cGiu
hf ykd g ydwyf ifxm;onf/ tqdyk g
tzGJUrsm; ydkifqdkifonfh NrdKUay:&Sd tdrf,mtaqmuftODrsm;udkyif jyefvnfa&mif;cscGifh rjyKawmhay/ tzGJY
tpnf;wckwnf;rSmyif e,fjcm;apmifhwyf zGJUpnf;a&;udk vufcHolrsm;ESifh vufrcHolrsm;[l cGJjcm;NyD;
tcGifhta&;rsm; ay;tyfonf/
(DKBA) tzJGYwckwnf;rSmyif e,fjcm;apmifhwyftoGifajymif;a&;udk vufcHonfh AdkvfrSL;BuD;
apmcspo
f El iS hf vufrcHonfh Adv
k rf LS ;csKyaf pmvm;AG,w
f u
Ykd kd tcGit
hf a&; cGjJ cm;ay;tyfonf/ (999) AsL[mrSL;
AdkvfrSL;BuD;apmcspfoltm; u&ifjynfe,f? zg;yGefcdkif? v*Gef;NydKa'otwGif; a&Twl;az:cGifhvkyfief;rsm;
csay;cJhaomfvnf; AdkvfrSL;csKyfapmvm;AG,f\ um;rsm;udk vdkifpifrJhum;rsm;tjzpf odrf;,lcJhonf/

u&if j ynf e ,f ? zg;yG e f c d k i f ? v*G e f ; Nyd K a'o&S d a&T w G i f ;


pD;yGg;a&;vkyfydkifcGifhrsm;ay;jcif;jzifh ppftkyfpkonf wdkif;&if;om; typf&yftzGJUrsm;tay:
xdef;csKyfjcif;? aoG;cGJjcif;rsm;ukd pepfwus aqmif&GufcJhonf/

bdef;vkyfief;jzifh zsufqD;
ppftyk pf o
k nf wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGrYJ sm;ESihf typftcwf&yfpaJ &; oabmwlnrD ,
I Nl y;D
aemuf tqdyk gtzGrYJ sm;tm; Ekid if aH &;udpr v
S v
JG Qif tukev
f yk cf iG ahf y;xm;onfukd awG&Y onf/ bde;f pdu
k yf sK;d
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

49

jcif;? bdef;jzLcsufvkyfjcif;ESifh rl;,pfaq;0g; a&mif;0,fazgufum;jcif;rsm;udkyif rodusKd;uRHjyKaecJhonf/


rl;,pfaq;0g; a&mif;0,fo,faqmifjcif;udk ppfaxmufvSrf;a&;rsm;? ppfwyfrsm;\ taxmuftuljzifh
wGifus,fpGm jyKvkyfvmMuonf/ xkdYaMumifh jrefrmEkdifiH\ rl;,pfaq;0g;ukefoG,frIwGif jrefrmppfwyfrS
yg0ifywfoufrI &Sdaeonf[k EkdifiHwumtzGJUtpnf;rsm;u pGyfpGJajymqdkrIrsm; &SdvmMuonf/
1989 ckEpS af emufyikd ;f jrefrmjynfajrmufyikd ;f wGif bde;f pdu
k yf sK;d rI odoo
d mom wd;k wufvmonf/
tmz*efepwefNy;D vQif jrefrmEkid if o
H nf rl;,pfaq;0g; trsm;qH;k xGu&f &dS ma'otjzpf ae&m&vmonf/
,if;a'o&Sd ppftpd;k &ESihf typftcwf&yfpx
J m;aom wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGrYJ sm; yg0ifywfoufrI
&So
d nf[k tar&duefEidk if H (D.E.A) tzGEYJ iS hf urmu
h v
k or* (UNODC) wk\
Yd tpD&ifcpH mrsm;u qdo
k nf/
(UWSP) ]0} acgif;aqmif ayguf,c
kd sr;f ESihf a0ha&SmufcrfwEYdk pS Of ;D udk rl;,pfaq;0g; a&mif;0,fr?I aiGrcJ 0gcs
rIrsm;ESihf tar&dueftpd;k & w&m;k;H rS zrf;0&rf;xkw&f onftxdyif jzpfonf/ tdref ;D csi;f xdik ;f Ekid if u
H vnf;
if;wkdYEkdifiHwGif;okdY 0ifa&mufvmaom rl;,pfaq;0g;trsm;pkrSm jrefrmppftpdk;&ESifh typftcwf&yfpJ
xm;Muaom wdkif;&if;om;vufeufudkifrsm;xHrSvmonf[k ajymqdkMuonf/
xdu
k mv typftcwf &yfpaJ &;vkyx
f m;aom wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGt
YJ csKd Uonf rl;,pf
aq;0g;ukefoG,frIwGif yg0ifywfoufrIrsm;&Sdonf[k EkdifiHwum rl;,pfaq;0g; avhvmapmifhMunfhol
rsm;u qdkMuonf/ urmhukvor*? tar&duefEkdifiHESifh EkdifiHwumwkdY\ jypfwifa0zefoHrsm; rsm;jym;
vmaomtcgrS bde;f pdu
k yf sK;d a&;udk avQmch sum bde;f tpm; pdw<f uaq; (ac:) &mbaq;jym;rsm; xkwv
f yk f
rIbufokdY ajymif;vJ xkwfvkyfvmMuonf/ xdktajctaetm;vHk;udk ppftkyfpku xda&mufpGm
wm;qD;rIrjyKvyk cf ahJ y/ &nf,
G cf su&f &dS dS rsuEf mS vTx
J m;jcif;om jzpfonf/ rl;,pfaq;0g; arSmifcrkd rI sm;wGif
ppftkyfpkrS wdkufdkufyg0ifjcif;&Sdonfh taxmuftxm;udk rawGY&Sd&aomfvnf; ppfbuft&m&SdBuD;rsm;
taejzifh vmbfaiG&,lonfh owif;rsm;? wOD;csif;yg0ifonfh taxmuftxm;rsm;udk awGY&Sd&onf/
xkdenf;wl aiGrJrsm;udk aiGjzLtjzpf c0gcsjcif;rsm;udk ppftkyfpku rsufuG,fjyKxm;jcif;jzifh tm;ay; ulnD
cJo
h nf/
xdkuJhodkY pD;yGg;a&;tcGifhxl;rsm; ay;xm;jcif;ESifh bdef;vkyfief;rsm;ukd oG,f0kduftm;ay;aejcif;
rsm;onf typf&yftzGrYJ sm;twGi;f Ekid if aH &;? trsK;d om;a&;pdw"f gwfrsm; avQmyh g;aysmufu,
G
f pD;yGm;a&;
tusifhysufjcpm;rIatmufokdY avQmusoGm;ap&ef &nf&G,faqmif&Gufjcif;jzpfonf/ wcsKdUtypf&yftzGJY
acgif;aqmifrsm;qdv
k Qif Ekid if aH &;&nf,
G cf suf vH;k 0aysmufu,
G Nf y;D ppftmPmydik rf sm;ESihf aygif;um ud,
k u
f sK;d
pD;yGm;twGufom vHk;yrf;aeMuonfhtqifhokdY a&muf&SdoGm;Muonf/
typf&yf wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ acgif;aqmifrsm;\ "eOpm&if;ESjD rK yEf rHS I ydrk rkd sm;jym;wd;k yGm;
atmif zefw;D ay;jcif;jzifh ppftpk;d &onf xdt
k zGrYJ sm;tm; Ekid if aH &;t& ydrk x
kd ed ;f csKyEf idk &f ef pDrx
H m;jcif;jzpf
onf/ 1989 ckEpS rf S ESpf (20) twGi;f jyefMunfv
h Qif ppftpd;k &\&nfreS ;f csuf tawmftwef xda&mufonf
udk awGY&ayrnf/ okdYjzifh wdkif;&if;om; typf&yftzGJYwkdY\ acgif;aqmifrIydkif;wGif pD;yGm;a&;aemuf
vdu
k cf siaf omtpkEiS hf trsK;d om;a&;? Ekid if aH &; qufvyk cf siaf om tpk[
l odoo
d moma&m? rodromyg
uGJvmMuygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

50

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

EkdifiHa&;t& csKyfukdif
ppftkyfpku typf&yftiftm;pkrsm;tm; jynfwGif;EdkifiHa&;vIyf&Sm;rIrsm;ESifh txl;ojzifh
a':atmifqef;pkMunf OD;aqmifaom trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzGcYJ sKyEf iS hf qufqaH &;rsm;udk ydwyf ifxm;onf/
odaYk omfvnf; typf&yf wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ rsm;onf jrefrmhEikd if aH &;\ yifra&pD;aMumif;wGi;f odYk
tajctaeay;vQif ay;oavmuf 0ifa&mufajymqdkavh&Sdonf/
1998 ckEpS f Mo*kwv
f (14) &ufaeYwiG f typftcwf &yfpx
J m;aom wdik ;f &if;om; vufeufuikd f
tzGYJ (3) zJUG jzpfonfh &Sr;f jynf vlrsK;d aygif;pHk jynfov
Yl w
G af jrmufa&;tzGUJ (&vvz)? u,ef;jynfopfygwD?
u&ifejD ynf vlrsK;d aygif;pkH jynfov
Yl w
G af jrmufa&;tzGUJ (uvvw) OuXrsm;u ]trsK;d om;pnf;vH;k nDw
G f
a&;twGuf tBujH yKwifjyjcif;} qdo
k nfh pmwapmifukd etzOuX Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&TxH ay;ydcYk o
hJ nf/
Oya'jyXmef;csufESifhtnD vTwfawmfudk,fpm;vS,ftrsm;pk a&G;cs,fwif
xdkpmxJwGif ]Oya'jyXmef
ajrmufxm;jcif;cHcJh&aom trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyftaejzifh vuf&Sd tajctae tcsdeftcg
wGif wifjyawmif;qdkxm;aom jynfolYvTwfawmfac:,lay;a&; awmif;qdkcsufonf Oya'aMumif;
t& w&m;rQwonf [ k d k ; om;pG m ,H k M unf o nf / }
Ed k i f i H a wmf t pd k ; &rS uruxjyKum aqmif & G u f a eonf h tajccH O ya' a&;qG J a &;ud k
]Ed
taumif t xnf a z:aeaom trsKd ; om;nD v mcH o nf vuf & S d t ajctaewG i f usKd ; aMumif ;
qD a vsmf j cif ; r&S d a wmh [ k yG i f h v if ; pG m oH k ; oyf r d y gonf / }
xdkYaMumifh jyemaygif;pkH? y#dyuaygif;pHktm; ajz&Sif;Edkifrnfh t"duusonfh EdkifiHa&;
]xd
aomhcsufjzpfaom wyfrawmftiftm;pk (vuf&SdtmPmydkiftzGJYtpnf;)? trsKd;om;'Drkdua&pD
tzGJYcsKyftygt0if 'Drdkua&pDtiftm;pkrsm;ESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm; yg0ifaom awGUqHk
aqG;aEG;jcif;omvQif vuf&SdtajctaeESifh avsmfuefoifhjrwfaumif;rGefvSaMumif; tEl;tGwf
tBuHjyKwifjytyfygonf/ } [k az:jyxm;onf/
xdkay;pmudk ay;NyD; rMumrDrSmyif tqdkygtzGJU (3) zGJUwkdYtm; etzppftkyfpku jyif;xefpGm
zdtm;ay;cJo
h nf/ xdt
k zGUJ rsm; vkyaf qmifaeaom pD;yGg;a&;vkyif ef;rsm;udk ydwyf ifwm;qD;cJo
h nf/ ppfa&;t&
vnf; Ncdrf;ajcmufcJhonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

51

tcef; (8)

e0w - etz trsK;d om;nDvmcHEiS hf


typf&yf Edik if aH &;tzGUJ tpnf;rsm; tajctae
&Spfav;vkH; 'Drdkua&pDta&;awmfykHBuD;\ EkdifiHa&;t&Sdeft[kefrSm tvGefBuD;rm;cJhygonf/
xkaYd Mumifh ppftpk;d &rS tmPmodr;f tNy;D wGif ygwDp'Hk rD u
kd a&pDpepf usio
hf ;Hk a&;qdo
k nfh &Spaf v;vk;H 'Dru
kd a&pD
ta&;awmfykHBuD;\ EdkifiHa&;awmif;qdkcsufudk rvTJra&Smifom jyKvkyfay;cJh&onf/ ygwDpkH'Drdkua&pDpepf
usio
hf ;Hk Edik &f ef Edik if aH &;ygwDrsm; wnfaxmifciG jhf yKjcif;? ygwDp'kH rD u
kd a&pD taxGaxGa&G;aumufyJG usi;f yay;
jcif;rsm;udk jyKvkyfay;cJh&onf/
1988 ckEpS f pufwifbmv (27) &ufaeYwiG f Edik if aH &;ygwDrsm; rSwyf w
kH ifjcif;Oya'udk xkwjf yefchJ
onf/ xdt
k cGit
hf vrf;atmufwiG f Edik if aH &;ygwDaygif; (235) ygwD wnfaxmifciG &hf &Scd o
hJ nf/ e0wppftpd;k
&u OD;ae0if;\ rqvygwDudk toGifajymif;xm;onfh wdkif;&if;om;pnf;vHk;nDGwfa&;ygwD (wpn)
tEdkif&rnf[k ,lqxm;aomaMumifh 1990 ckESpf ar (27) &ufaeYwGif ygwDpHk'Drdkua&pDtaxGaxG
a&G;aumufyGJudk usif;yay;cJhonf/
Edik if aH &;ygwDaygif; (93) ygwD 0ifa&muf,OS Nf yKd icf o
hJ nf/ a&G;aumufyw
JG iG f trsK;d om;'Dru
kd a&pD
tzGUJ csKyf (NLD)u jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,f ae&maygif; (392) ae&m? wdik ;f &if;om; ud,
k pf m;vS,rf sm;
u (67) ae&m toD;oD; a&G;aumufccH &hJ onf/ ew0ppftyk pf rk S tEdik &f rnf[ak rQmv
f ifx
h m;onfh (wpn)
ygwDurl (10) ae&mom tEdik &f cJo
h nf/ xifxm;onft
h wdik ;f jzpfrvmaomaMumifh (e0w) ppftpd;k &onf
a&G;aumufyGJtEdkif& (NLD) ygwDtm; tmPmvTJajymif;ay;&ef jiif;qdkcJhonf/ xdkaemuf ppftpdk;&onf
Edik if aH &;tmPm qufvuf xde;f csKyEf ikd af &;twGuf Oya'rsm;? trderYf sm; xkwjf yefum Edik if aH &;ESyd u
f yG rf rI sK;d pkH
(Edik if aH &;ygwDrsm; zsuo
f rd ;f jcif;? Edik if aH &; wuf<uvIy&f mS ;olrsm;udk zrf;qD;jcif;) udk tqufrjywf vkyv
f mcJh
onf/
(e0w)ppftpkd;&onf EdkifiHa&;tmPm vufrvTwfa&; ueOD;ajcvSrf;tjzpf 1990 jynfhESpf
Zlvikd v
f (27) &ufaeYwiG f aMunmcsut
f rSwf (1^90) tm; xkwjf yefco
hJ nf/ xdak Munmcsu\
f tyk'd (f 12)
vT
w
a
f
wmf
u
d
k
rJ
q
E
e
,f
r
s
m
;rS
Oya'ES
it
hf nD
wGif ]jynfov
Yl w
T af wmf a&G;aumufyOJG ya'yk'rf (3) wGif
a&G;aumufwifajrSmufvkdufaom vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm;jzifh zGJYpnf;&rnf [l jyXmef;yg&Sdonf/
,if;jyXmef;csuEf iS t
hf nD vTwaf wmf ac:,lzpYJG nf;jcif;ukd Ekid if aH wmf Nird 0f yfyjd ym;rIwnfaqmufa&;tzGu
YJ
aqmif&u
G af y;rnf} [k az:jyxm;Ny;D ? tyk'd f (20) wGirf l ],aeYtajctaewGif jynforl sm;u a&G;aumuf
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

52

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

wifajrmufvdkufaom udk,fpm;vS,frsm;onf tem*wf 'Drdkua&pDEdkifiHawmf zGJYpnf;yHktajccHOya'udk


a&;qGMJ u&ef wm0ef&o
dS nfh yk*Kd vrf sm;jzpfonf} [k azmfjyxm;jyefonf/ xkad Munmcsu\
f tESpo
f m&rSm
a&G;aumufyGJNyD;vQif tEkdif&ygwDukd tmPmvTJNyD; wyfrawmfu ppfwef;vsm;jyefrnf[k ajymqkdcJhaom
e0wOuX\ uwdpum;udk zsufodrf;vkdufjcif;jzpfonf/
aMunmcsuftrSwf (1^90) \ aemufqufwGJ vkyfaqmifrIrsm;tjzpf trsKd;om;nDvmcHwck
usi;f y&ef trdet
Yf rSwf (9 ^ 92) udk 28-5-92 &ufaeYwiG f xkwjf yefvu
kd o
f nf/ 1992 ckEpS f atmufwb
kd m
2 &ufaeY&ufpGJjzifh trdefYaMunmcsuftrSwf (13^ 92) udk xkwfjyefNyD; trsdK;om;nDvmcHusif;ya&;
aumfr&Sifudk zGJUpnf;vdkufonf/ ppftpkd;&u OD;pD;vkyfaqmifonfh trsdK;om;nDvmcHudk 1993 ckESpf
Zefe0g&Dv (9) &ufaeYwGif pwifusif;ycJhonf/
nDvmcHudk,fpm;vS,frsm; a&G;cs,f&mwGif tpktzGJU (8) ck cGJum ppftpdk;&u vufa&G;pif
a&G;cs,fxm;oltrsm;pkudk yg0ifwufa&mufapcJhonf/ trdefYtrSwf (1^90) wGif tem*wf 'Drdkua&pD
Edik if aH wmf zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'udak &;qG&J ef wm0ef&o
dS nfh yk*Kd vrf sm;jzpfonf[k qkx
d m;aom jynfov
Yl w
T f
awmfukd,fpm;vS,frsm;ukdrl nDvmcHukd,fpm;vS,frsm;\ 13.9 &mckdifEIef;om wufa&mufcGifhjyKcJhonf/
atmufazmfjyyg nDvmcHu,
kd pf m;vS,f tpktzGUJ rsm;\ tiftm;tcsK;d tpm;udk Munfjh cif;tm;jzifh ppftpk;d &
u nDvmcHwGif rnfrQ tay:pD;&,lxm;onfudk awGYjrifMu&ygvdrfhrnf/

etz trsKd ; om;nD v mcH w uf a &muf a eaom ud k , f p m;vS , f r sm;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

53

54

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

2004 ckEpS f arvwGif jyefvnfpwifaom nDvmcHwiG rf l jynfov


Yl w
T af wmf uk,
d pf m;vS,rf sm;
onf 1.37 &mckdifEIef;om wufa&mufcGifh&awmhonf/
nDvmcHu,
kd pf m;vS,rf sm; tpktzGpYJ m&if;wGiyf g&Sad om txl;zdwMf um;oifah om ud,
k pf m;vS,f
tpktzGq
YJ o
kd nfrmS e0w ppftpk;d &ESihf typftcwf &yfpx
J m;cJMh uaom wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;
pkrsm; jzpfMuonf/
xdt
k iftm;pkrsm;onf typf&yfpcJ MhJ upOfu Edik if aH &;jyemudk Edik if aH &;enf; (awGq
Y aHk qG;aEG;
tajz&Sma&;enfvrf;) jzifh ajz&Si;f Mu&ef tBurd Bf urd f wifjycJMh uonf/ xdt
k csed u
f ppftpk;d &acgif;aqmifrsm;
onf Edik if aH &;jyemrsm;udk aemufwufvmonfh tpd;k &ESio
hf m ajz&Si;f Mu&ef taMumif;jyefMum;cJo
h nf/
trsKd ;om;nDvmcH ay:vmaomtcgwGirf l Ekid if aH &;jyemrsm;ukd trsKd ;om;nDvmcHwiG f aqG;aEG;Mu&ef
ppftpkd;&u wrsdK;ajymif; ajymqkdvmygonf/
odaYk omf trsKd ;om;nDvmcHoYdk wufa&mufciG hf jyKaomtcgwGiv
f nf; typf&yftiftm;pkrsm;tm;
txl;zdwMf um;oifah om ud,
k pf m;vS,t
f pktzGUJ qdak om trnfemrjzifo
h m wufa&mufapcJo
h nf/ wdik ;f &if;
om; vufeufudkiftzGJYtpnf;rsm;\ trnf&if;udk vkH;0 todtrSwfjyKazmfjyay;jcif; rjyKcJhyg/
ppftpkd;&\ nDvmcHwGif yg0ifaom tpktzGJU (8) zGJUwGif wdkif;&if;om; ukd,fpm;vS,frsm;
tpktzGJUvnf; wckyg0ifonf/ if;wkdif;&if;om;udk,fpm;vS,frsm; tpktzGJUwGif typf&yf wdkif;&if;om;
tiftm;pkrsm;udk rxnfo
h iG ;f jcif;tm;jzifh typf&yf wkid ;f &if;om;tiftm;pkrsm;onf oufqikd &f m wdik ;f &if;
om; vlrsK;d pkrsm;tm; ud,
k pf m;jyKorl sm;r[kwaf Mumif; ppftpk;d &\oabmxm;udk wbufvn
S hf azmfjyvdu
k f
jcif;yif jzpfonf/
trsdK;om;nDvmcHodkY wufa&mufcGifh&&Sdaom typf&yftzGJU (27) zGJUrS udk,fpm;vS,fpkpkaygif;
74 OD; (nDvmcHNy;D qk;H onftxd) wufa&mufco
hJ nf/ nDvmcHwufa&mufvmaom typf&yf tzGt
YJ pnf;rS
ud,
k pf m;vS,rf sm;onf rdrw
d EYkd iS o
hf ufqikd o
f nfh trsKd ;om;tcGit
hf a&;ESihf &ydik cf iG rhf sm;udk wzGUJ csi;f jzpfap?
tzGJUrsm;pkpnf;jzpfap wifjyawmif;qdkrIrsm; jyKvkyfcJhMuonf/

KIO

'k - Ou X a'guf w mwl ; *smrS trsKd ; om;nD v mcH t NyD ;


armf u G e f ; wif v uf r S w f ay;tyf a epOf

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

55

2004 ckESpf arv (11) &ufaeYwGif typf&yfwdkif;&if;om;vufeufudkif tzGJYrsm;jzpfaom


(KIO), (PSLO), (NMSP), (SSA), (SSNA), (KNLP), (SNPLO), (KNPLF) wdYk yl;wG
J trsK;d om;nDvmcHusi;f y

a&;aumfr&Sif OuXxH ]trsKd ;om;nDvmcHEiS yhf wfoufaom tjrifoabmxm;udk wifjyjcif;} acgif;pOfjzifh


wifjycsufukd ay;ydkYcJhonf/
xdkpmwGif t"dutm;jzifh ]EdkifiHa&;OD;wnfcsuf (6) &yfESifh tajccHrl (104) csufonf rdrdwdkY
&nfreS ;f xm;aom pnf;vH;k nDw
G af &;? wef;wla&;ESihf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGi&hf adS om jynfaxmifppk pfppfrw
l EYkd iS hf
uGv
J aJG eygonf/ xkaYd Mumifh ,ckusi;f yrnfh trsKd ;om;nDvmcHEiS yhf wfouf typftcwf &yfpu
J m Nird ;f csr;f
a&; &,lxm;aom rdrw
d Ykd wkid ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGt
YJ pnf;rsm;\ tjrifoabmxm;rsm;udk atmufyg
twdkif; wifjytyfygonf}[l tpcsD az:jyxm;ygonf/ (aemufqufwGJ - i)
odaYk omf etzppftyk pf u
k typf&yf wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f zGUJ rsm;\ wifjyawmif;qdck suu
f kd
vkH;0 vufrcHcJhyg/
nDvmcHwiG f wdik ;f &if;om; typf&yftzGUJ rsm;\ wifjyawmif;qdck suw
f ikd ;f udk nDvmcHusi;f ya&;
aumfr&Sifu tajccHrl (6) csufESifh tao;pdwftajccH&rnfh rl (104) csufwkdYESifh rudkufnD[kqdk
y,fcsjcif; (odkYr[kwf) rSwfwrf;wifxm;rnf[k taMumif;jyefjcif;rsm;jzifh jiif;qefy,fcscJhonf/
2005 ckEpS f azaz:0g&Dv 13 &ufaeYwiG f typf&yftzGUJ (6) zGUJ rS nDvmcHusi;f ya&;aumfr&Sio
f Ykd
xyfrw
H ifjycJo
h nf/ nDvmcHoYkd Edik if aH &;ygwDrsm;? a&G;aumufcu
H ,
kd pf m;vS,rf sm; tpHt
k vif wufa&mufap
oifhaMumif; xdkyl;wGJwifjycsufwGif axmufjyawmif;qdkcJhMuonf/ yl;wGJwifjyaom tqdkjyKcsufrsm;udk
bmwckrS jyKjyifpOf;pm;ay;rI r&Muacs/ tacstwifajymqdck ahJ om nDvmcHu,
kd pf m;vS,rf sm;udk Ncrd ;f ajcmuf
tMuyfudkifrIrsm;yif vkyfcJhMuonf/
typf&yftzGUJ rsm;onf 1990 jynfh a&G;aumufyt
JG Edik &f Edik if aH &;ygwDrsm;ESihf a&G;cs,cf H vTwaf wmf
udk,fpm;vS,frsm;udk tav;xm;Muygonf/ ppftpdk;&taejzifh a&G;aumufyGJ&v'fudk taumiftxnf
az:ay;&ef vdak Mumif;? jynfov
Yl w
T af wmfac:,lay;&ef vdak Mumif; axmufjyawmif;qdck MhJ uonf/ u,ef;
jynfopfygwD? u&ifeDjynf vlrsKd;aygif;pkH jynfolYvTwfajrmufa&;wyfOD;ESihf &Srf;jynfvlrsKd;aygif;pkH jynfolY
vGwaf jrmufa&;tzGUJ wkrYd S 1998 ckEpS f Mo*kwv
f (14)&ufaeY aeYpjJG zifh Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&ToYkd pmay;ydYk
awmif;qdkcJhMuonf/
ppftpd;k &bufrS xdak wmif;qdck suu
f kd xnfo
h iG ;f pOf;pm;rI? vdu
k af vsmtaumiftxnfaz:ay;rI
vH;k 0 r&Scd hJ rkH Qomru wifjyawmif;qdck o
hJ nfh tzGUJ tpnf;rsm;udk tjyif;txef zdtm;ay;jcif;? tMuyfuikd f
jcif;rsm;jzifh wkefYjyefcJhygonf/
wd;k wufaom Ak'b
momu&iftrsK;d om;wyfrawmf (DKBA)ESihf ytk0Yd t
f rsK;d om;tzGcYJ sKyf (PNO)
tygt0if tcsKdUtzGJUrsm;qdkvQif trsKd;om;nDvmcHtwGif; rnfonfhawmif;qdkcsufrQ rawmif;qdkbJ
ppftpdk;&\ tpDtrHudk vHk;0 axmufcHcJhonfudk awGY&onf/ trsm;tm;jzifh EkdifiHa&;qdkif&mudprsm;udk
vH;k 0 rajymMuacs/ pD;yGm;a&;qdik &f m vkyyf ikd cf iG rhf sm;? &ydik cf iG rhf sm;? e,fajra'o ydik ;f jcm;owfrw
S jf cif;udpE iS hf
,Ofaus;rIqdkif&m udprsm;avmufom t"duxm; wifoGif;Muonfudk awGU&onf/
2004 ckESpfwGif jyefvnfpwifaom trsKd;om;nDvmcH typf&yfwdkif;&if;om; (13) zGJUrS
zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'qdik &f m Oya'jyKa&;u@? tmPmcGaJ 0a&;u@wkEYd iS yhf wfouf tcsuf (7) csuyf g
wifjycsufpmwrf;wpfapmifudk nDvmcH w&m;0if wifjycJhonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

56

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

,if; (7) csufrSm ...


(1) xyfwlOya'jyK pm&if;xm;&Sda&;?
(2) <uif;useftmPmudk jynfe,frsm;wGif xm;&Sda&;?
(3) Oya'jyKu@rS wdkif;&if;om;vlrsKd;pkudk oD;jcm;xm;&Sda&;?
(4) jynfe,fvTwfawmfrsm;wGif vHkNcHKa&;? umuG,fa&;qdkif&m Oya'jyKydkifcGifh &&Sda&;?
(5) jynfe,fvTwfawmfrsm;wGif pmay? ,Ofaus;rIESifh ywfoufaom Oya'jyKydkifcGifh&Sda&;?
(6) wdkif;&if;om;rsm;\ "avhxHk;wrf; Oya'rsm;udk jynfe,frsm; Oya'jyKjy|mef;Ekdifa&;?
(7) jynfe,fzGJUpnf;yHk oD;jcm; a&;qGJjy|mef;usifhoHk;cGifh &&Sda&;
ponfwjYdk zpfonf/
ppftpkd;&bufuvnf; tkyfcsKyfa&;? vHkNcHKa&;ESifh Oya'jyKa&;udprsm; ygvmvQif vufrcHbJ
y,fcsco
hJ nf/ (e0w-etz)onf 'Dru
kd a&pDa&;? wef;wla&;ESihf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGiq
hf ikd &f mudpr sm;tm;vH;k
udkvnf; vHk;0 jiif;qdkxm;onf/
2005 ckESpf 'DZifbmvwGif jyefvnfusif;yaom trsKd;om;nDvmcH ('kwd,tydkif;) wwd,
tywfwiG f rGejf ynfopfygwDrS ud,
k pf m;vS,rf apvTwaf wmhbJ avhvmoltjzpfom apvTwcf o
hJ nf/ rGejf ynf
opfygwDrS ud,
k pf m;vS,rf vTwaf wmhonfh t"dutaMumif;&if;rSm nDvmcHwiG f wifoiG ;f onfh vlrsK;d pkrsm;
\ wifjycsurf sm;udk jiif;y,fc&H jcif;? nDvmcHonf 'Dru
kd a&pD vkyx
f ;Hk vkyef nf;ESihf rnDw
G jf cif;? rGejf ynf
opfygwD\ ygwDnDvmcHrS ygwD&yfwnfcsufrsm;jzifh rudkufnDjcif; ponfh tcsufrsm;aMumifh jzpfonf/
2006 ckEpS f Zefe0g&Dv (3) &ufaeY bDbpD -D jrefrmydik ;f tpDtpOfrS xkwv
f iT o
hf nfh awGq
Y ckH ef;wGif ]usaemfwYkd
wif w J h t csuf a wG t ay: trsKd ; om;nD v mcH & J U tajccH r l a wG e J Y rud k u f n D b l ; qd k N yD ; awmh 'gud k
jyifqifjznfhpGufay;wm r&dSbl;/ rSwfwrf;wifxm;wmyJ &Sdw,f} [k rGefjynfopfygwD taxGaxG
twGif;a&;rSL; Edkif[Homu &Sif;vif; ajymqdkcJhonf/
rGefjynfopfygwDuJhodkY nDvmcHudk,fpm;vS,f apvTwfjcif;r&Sdawmhonfh typf&yftzGJYtpnf;
2 zGJU &Sdonf/ yxrwzGJUrSm Shan State Army(N) (SSA-N) &Srf;jynfwyfrawmf (ajrmufydkif;) jzpfonf/
if;wdyYk gwDOuX Adv
k cf sKyaf qxiftm; etzppftpk;d &u Edik if aH wmfNyKd u&JG ef BupH nfvyk af qmifrjI zifh pGypf u
JG m
axmif'Pf (106) ESpf csrSwfcJhaomaMumifhjzpfonf/ OuX AdkvfcsKyfaqxif vGwfajrmufa&;twGuf
(SSA-N) A[da
k umfwED iS hf tjcm;typf&yftzGUJ (5) zGUJ rSvnf; awmif;qdck o
hJ nf/ Adv
k cf sKyaf qxifukd vTwaf y;cJh
jcif;r&Sday/ (SSA-N) onf nDvmcH wufa&mufjcif;rjyKawmhay/ 'kwd,wzGJYonf Shan State National
Army (SSNA) &Sr;f jynf trsKd ;om;wyfrawmfrS ud,
k pf m;vS,rf sm;jzpfonf/ vufeufuikd af wmfveS af &;odYk
jyefvnf qifETJoGm;aomaMumifh udk,fpm;vS,frapvTwfjcif; jzpfonf/
2007 ckESpf pufwifbmv 3 &ufaeYwGif trsdK;om;nDvmcHudk tqkH;owfcJhonf/ zGJUpnf;ykH
tajccHOya'rlMurf; a&;qGJa&;aumfrwDukd ppftpkd;&rS if;pdwfwkdif;us yk*dKvf (54) OD;jzifh zGJYpnf;NyD;
trsK;d om;nDvmcHrS csrw
S cf ahJ om tajccHrrl sm;tay: rlwnf a&;qGaJ pcJo
h nf/ zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'
rlMurf;wck xGufay:vmcJhonf/ nDvmcHwufa&mufaom typf&yf udk,fpm;vS,frsm;taejzifh rdrdwdkY
oabmwlonfjzpfap? rwlonfjzpfap xGuaf y:vmaom zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya' rlMurf;udk vufrw
S af &;
xdk;&mwGif udk,fwdkif yg0ifcJh&awmhonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

57

tcef; (9)

2008 zGpUJ nf;ykt


H ajccHOya'ESihf
wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;\ tcGit
hf a&;
jrefrmjynf\ EdkifiHa&;jyemrsm;udk ajz&Sif;udkifwG,fMu&onfhtcg rkcsawGYBuHKMu&onfh
jyemwckrmS wdik ;f &if;om;vlrsKd ;pkrsm;\ wef;wla&;ESihf uk,
d yf ikd jf yXmef;cGit
hf ay: rnfuo
hJ Ykd oabmxm;
rnfqo
kd nfh udp& yfyifjzpfonf/ xdjk yemudk rSeu
f efpmG csn;f uyfajz&Si;f Edik pf rG ;f r&So
d nfh tkypf ;kd olwikd ;f
onf wdik ;f &if;om;vlrsKd ;pkrsm;ESihf jzpfymG ;rnfh Edik if aH &;? ppfa&; y#dyursm;ukd ausmv
f mT ;Ekid rf nfr[kwyf g/
,ck ppftpkd;&rS jyXmef;xm;onfh 2008 zGJYpnf;ykHtajccHOya'onf wdkif;&if;om;rsm;\ wef;wla&;ESifh
udk,fydkifjyXmef;cGifhrsm;ukd tmrcHxm;jcif;r&Sdyg/
2008 zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya' tcef; (4) Oya'jyKa&;tcef;rS ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf wdik ;f OD;pD;tzGUJ ESifh
ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf a'oOD;pD;tzGUJ acgif;pOfatmuf&dS yk'rf (196) (aemufqufwGJ p) wGif az:jyxm;
onfh tcGifhta&;rsm;onf wdkif;&if;om; vlrsKd;pkrsm;twGuf a'owGif;vkyfykdifcGifhrSm jrLeDpDyg,fvkyfief;
tqifhavmufom jzpfygonf/ wdkif;&if;om;a'orsm;wGif xlxyfpGm&Sdaeaom opfawmrsm;twGuf
vkyfydkifcGifhukd vkH;0ray;bJ ]aus;&Gmxif;pdkufcif;}udkom pDrHcefYcGJ&rnf[k az:jyxm;onf/
ucsijf ynfe,fwiG f ausmufprd ;f ? &Sr;f jynfe,fwiG f ywjrm; pojzifh wkid ;f &if;om;vlrsK;d pka'orsm;
wGif tzd;k wefo,HZmwrsm; xGu&f jdS cif;jzifh ausmMf um;vSonf/ 2008 zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'wGif wdik ;f a'o
Bu;D (odrYk [kw)f jynfe,fvw
T af wmf\ Oya'jyKyikd cf iG w
hf iG f ]ausmufrsu&f wemaoG;jcif;ESihf jzwfawmufjcif;}
udkom cGifhjyKxm;onf/ A[dktpdk;&u ausmufrsuf&wem vkyfydkifcGifhudk wkdufdkufcsKyfudkifxm;onf/ xdk
Oya'yk'rf rsm;\ t"dyg ,ft&qdv
k Qif wkid ;f &if;om;vlrsKd ;rsm;\ ud,
k yf ikd jf yXmef;cGi[
hf q
k akd om Edik if aH &;tcGihf
ta&;udk ajAmifwm;qD;ydwfyifxm;onfudk awGY&onf/
2008 zGJUpnf;yHktajccHOya' yk'fr (96) wGif ]jynfaxmifpkvTwfawmfonf Z,m; (1) wGif
azmfjyxm;aom jynfaxmifpOk ya'pm&if;yg udp& yfrsm;ESiphf yfvsO;f jynfaxmifpw
k 0Sr;f vH;k twGuaf omf
vnf;aumif;? jynfaxmifpk\ wpdwfwa'otwGufaomfvnf;aumif; tmPmoufa&mufrI &Sdap&ef
Oya'jyKciG &hf o
dS nf} [k azmfjyxm;onf/ ]jynfaxmifpOk ya'jyKpm&if; Z,m; (1)}\ tyd'k f (9) vlraI &;u@
tyd'k cf JG (e) wGif ]pmay? obif? *Dw? d;k &myef;? ky&f iS ?f AD',
D }kd [kaz:jyxm;onf/ tqdyk g Oya'azmfjycsuf
t& wdik ;f &if;om;vlrsK;d rsm;\ pmay? ,Ofaus;rIqikd &f m udpr sm;ESiyhf wfoufvnf; A[dt
k pd;k &u wdu
k f u
kd f

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

58

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

csKyfudkifxm;onf/ wdkif;&if;om;pmay oifMum;cGifh? dk;&mtEkynm vIyf&Sm;cGifhrsm;udkyif A[dktpdk;&\


cGifhjyKcsufr&&SdbJ vkyfudkifcGifh qHk;HI;ae&onf/
wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;\ Oya'jyLcGit
hf mPmrsm;udk uefo
Y wfjcif;onf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGiq
hf kd
onfh EdkifiHa&;tcGifhta&;rsm;udk uefYowfjcif;jzpfonf/ 2008 zGJUpnf;yHktajccHOya' yk'frrsm;onf
wdik ;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;\ trsK;d om;qdik &f m ud,
k yf ikd v
f Pmrsm;tm; azmfxw
k cf iG ?hf xde;f odr;f cGi?hf zGNH zKd ;wd;k wuf
cGifhrsm;udk ydwfyifvdkufonfh Oya'yk'frrsm; jzpfonf/
topf[k ajymp&mqd
k ,cifzUJG pnf;yHrk sm;wGif ryg0ifb;l aom ]ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf wdik ;f }ESihf
]ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf a'o} [l wdik ;f &if;om;vlrsK;d pk (6) pktwGuf oD;oefeY ,fajr ydik ;f jcm;owfrw
S af y;
xm;rIudk xnfhoGif;xm;onf/
- ppfudkif;wdkif;&Sd av&SD;NrdKUe,f? v[,fNrdKUe,fESifh eef;,Gef;NrdKUe,f (3) cktm; pkpnf;um ]em*
ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf a'o}/
- &Sr;f jynfe,fwiG f &GmiHNrKd Ue,fEiS hf yif;w,NrKd Ue,f (2) ckukd pkpnf;um ]"Ek ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf
a'o}/
- &Srf;jynfe,f&Sd [dkykef;NrdKUe,f? qDqdkifNrdKUe,f? yifavmif;NrdKUe,f (3) ckudk pkpnf;um ]ytdk0fh
ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf a'o}/
- &Sr;f jynfe,f&dS erfq
h efNrKd Ue,f? refwNkH rKd Ue,f (2) ckukd pkpnf;um ]yavmif ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf
a'o}/
- &Srf;jynfe,f ukefMurf;NrdKUe,fESifh avmufudkifNrdKYe,f (2) ckudk pkpnf;um ]udk;uefY
ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &fh a'o}/
- &Sr;f jynfe,f&dS [kyd efNrKd Ue,f? rdik ;f armNrKd Ue,f? yef0ikd Nf rKd Ue,f? em;zef;NrKd Ue,f? rufref;NrKd Ue,fEiS hf
yefqef;NrKd Ue,f (6) cktm; ckid Ef pS cf zk UJG um ]0} ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf wdik ;f } wkt
Yd jzpf zGpYJ nf;ay;cJh
onf/
udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& wdkif;ESifh a'orsm; e,fajrydkif;jcm;owfrSwfrIwGif ]0}vlrsKd;pkrSvGJ usef
vlrsKd;pkrsm;rSm uefYuGufjiif;cHkjcif;rsKd; rawGU&yg/ ]0}acgif;aqmifrsm;u &Srf;jynfe,f [dkyef? rdkif;arm?
yef0ikd ?f em;zef;? rufref;ESihf yefqef;(yefcrf;) (6) NrKd Ue,ftjyif &Sr;f jynfawmifyikd ;f xkid ;f e,fpyf ]0}wyfrsm;
xdef;csKyfxm;&m rkef;aygufESifh rkef;zsef (2) NrdKUe,fyg xnfhoGif;ay;&ef awmif;qdkxm;onf/
if;topfw;kd vmaom ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf wdik ;f ESihf a'orsm;rSm ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf qdak om
pum;vH;k rSvv
JG Qif trSew
f u,f tkycf sKycf iG u
hf kd Oya't& ay;rxm;ay/ a'oqdik &f m tkycf sKyaf &;tqifh
wdik ;f wGif umuG,af &;OD;pD;csKyrf S wdu
k f u
dk cf eft
Y yf wm0efay;aom wyfrawmfom;rsm; ae&mrvyf ae&m,l
xm;Muayonf/
vufawGUwGif ud,
k yf ikd t
f yk cf sKycf iG &hf a'otjzpf wd;k jri ahf y;vdu
k o
f nf[k vlMum;aumif;atmif
0g'jzefYxm;jcif;omjzpfonf/ ppfrSefjynfh0onfh udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& a'owck\ tESpfom&rsm;udk
etzppftkyfpk\ 2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya'wGif vkH;0 ryg&Sdyg/
typf&yfjyemudk ajz&Sif;&eftwGuf 2008 zGJYpnf;ykHtajccHOya'wGif yk'frwck xnfhoGif;
jyXmef;xm;onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

59

2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya'\ tcef; (7)? yk'fr (338) wGif ]]EdkifiHawmftwGif;&Sd vufeuf


udkiftzGJUtpnf;tm;vkH;onf wyfrawmf\ uGyfuJrIatmufwGif &Sd&rnf}} [k jyXmef;xm;onf/
xkOd ya'yk'rf \ &nf&,
G cf suo
f nf typf&yftzGUJ rsm;\ Edik if aH &;b0 &Sio
f ef&yfwnfciG u
hf kd jzwf
awmufypf&efjzpfonf/ xdkOya'yk'fr\ jyXmef;csuft& typf&yftzGJUrsm;tm; toGifajymif;ypf
onfeh nf;jzifh zsuo
f rd ;f a&;jzpfonf/ typf&yftzGUJ tpnf;rsm;tm; e,fjcm;apmifw
h yfzUJG ? XmaejynfoplY pf
pojzifh toGiaf jymif;zGUJ pnf;&ef zdtm;rsK;d pkaH y;cJo
h nf/ wcsKUd tzGUJ tpnf;rsm;u ppftpk;d &\ tpDtrHtwdik ;f
emcHcJhMuonf/ tcsKdUtzGJUtpnf;rsm;url ,aeYtxd vufrcH jiif;qefaeqJjzpfonf/
csKyfqkd&vQif 2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya'onf wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;\ wef;wla&;ESifh
udk,fydkifjyXmef;cGifh jzpfonfh EdkifiHa&;tcGifhta&;rsm;udk ay;xm;jcif; vkH;0 r&SdaMumif; &Sif;&Sif;vif;vif;
awGUjrif&ygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

60

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

61

tcef; (10)

ppftpk;d &\ e,fjcm;apmifw


h yf (Border Guard Force)?
XmaejynfopUl pfwyfzUJG (Home Guard Force) zGpUJ nf;a&;tpDtpOfEiS hf
wdik ;f &if;om; vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;
wdik ;f &if;om; vufeufuikd f typf&yftzGUJ rsm;ESiyhf wfoufonfh udp& yfrsm;tm;vH;k udk ppftpk;d &\
axmufvrS ;f a&;u t"duxm; udik w
f ,
G cf o
hJ nf/ typftcwf&yfpaJ &;tpDtpOfukd e0w twGi;f a&;rSL;(1)
vnf;jzpf? ppfaxmufvSrf;a&;tBuD;tuJvnf;jzpfol AdkvfcsKyfcifGefYu wm0ef,lcJhonf/ 2004 ckESpf
atmufwdkbmvwGif AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&Tu AdkvfcsKyfcifGefYudk z,f&Sm;vdkufNyD;aemufwGif typf&yf
wdik ;f &if;om;rsm;tm; ,cifaxmufvrS ;f a&;tzGUJ udk emrnfajymif; jyifqifzpYJG nf;vdu
k o
f nfh ppfbufa&;&m
vHkNcHKa&;tzGJU(p&z) tBuD;tuJ 'kwd,AdkvfcsKyfBuD;&Jjrifhu qufvufwm0ef,lcJhonf/
'kwd,AdkvfcsKyfBuD; &Jjrifhonf ppftpkkd;&\ typf&yf wdkif;&if;om; vufeufudkiftzGJUrsm;tm;
e,fjcm;apmifhwyf toGifajymif;a&;tpDtpOfudk taumiftxnfazmf&ef t"duxm; wm0ef,lcJhonf/
if;pDrcH suw
f iG f e,fajrwnf&rdS t
I aetxm;t& jrefrmEkid if eH ,fpyfa'orsm;ESihf xdpyfaeaom wdik ;f &if;om;
typf&yf vufeufuikd rf sm;tm; e,fjcm;apmifw
h yf (Border Guard Force) tjzpf ac:qdzk UJG pnf; twGi;f ydik ;f
a'orsm;wGi&f MdS uaom wdik ;f &if;om; typf&yfrsm;udrk l XmaejynfopYl pfwyfzUJG (Home Guard Force)tjzpf
zGJUpnf;&efjzpfonf/ xdkuJhokdY e,fjcm;apmifhwyf ajymif;vJzGJUpnf;cdkif;jcif;ESifh ywfouf wdkif;&if;om;
vufeufudkif typf&yftzGJUrsm;tm; Tef;qdk&mwGif ppftpkd;&onf 2008 zGJUpnf;yHk\ tcef; (7) yk'fr
(338) udk az:jyavh&Sdonf/
2009 ckESpf {NyDv 28 &ufaeYrSp typf&yf wdkif;&if;om; vufeufudkiftzGJUrsm;tm;vHk;udk
e,fjcm;apmifw
h yf (BGF) ESihf XmaejynfopYl pfwyfzrYJG sm; (HGF) tjzpf ajymif;vJjyifqifzUJG pnf;&ef ajymMum;
vmonf/ e,fpyfEiS ehf ;D aom typf&yftzGrYJ sm;tm; e,fjcm;apmifw
h yf zGUJ pnf;rnf/ e,fjcm;apmifw
h yf&if;
w&if;vQif ...
- t&m&Sd (18) OD;ESifh tjcm;tqifh (308) OD; pkpkaygif; ppfom; (326) jzifh zGJYpnf;&ef?
- ,if;tiftm;xJwGif ppftpkd;&bufrS t&m&Sdtygt0if tiftm; (30) yg0if&ef?
- wyf&if;tkyfcsKyfa&; t&m&Sdwa,mufudk ppftpkd;&ppfwyfrS cefYxm;&ef?
- rlvtzGJUtpnf;wGif;&Sd touf (50) txuf wyfzGJU0ifrsm;udk wyfrS tem;ay;&ef?
- ajymif;vJzUJG pnf;Ny;D aom wyfzUJG rsm;tm; ppfoifwef;rsm; ay;&eftwGuf ppftpk;d &\ ppfoifwef;
ausmif;rsm;okdY apvTwfwufa&mufap&efjzpfonf/ (aemufqufwGJ- q)
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

62

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

e,fpyfa'oESiahf 0;aom typf&yftzGUJ rsm;udk XmaejynfopYl pfwyfzUJG rsm;tjzpf vltiftm;ay:


rlwnf oHk;rsKd;oHk;pm; zGJUpnf;ay;&rnfjzpfonf/
(1) jynfopYl pfwyfzUJG Bu;D wGif vltiftm; (90) a,mufjzifh zGUJ pnf; vl (60) udk vufeufwyf
qifrnf/ usefta,muf (30) rSm t&Htiftm;tjzpf xm;rnf/
(2) jynfolYppfwyfzGJUtvwfwGif vltiftm; (60) a,mufjzifh zGJUpnf; ta,muf (40)tm;
vufeufwyfqifay;rnf/ usef (20) rSm t&Htiftm;jzpfonf/
(3) jynfopYl pfwyfzUJG ti,fwiG f vltiftm; ta,muf (30) jzifh zGUJ pnf; (20) tm; vufeuf
wyfqifay;Ny;D usef (10) a,mufukd t&Htiftm;tjzpfxm;um zGUJ pnf;oGm;rnf[q
k o
kd nf/
ppftpk;d &\ tqdjk yKcsurf sm;udk ]0}jynfaoG;pnf;nDw
G af &;ygwD (UWSP)? jrefrmjynf trsK;d om;
'Dru
kd a&pDaoG;pnf;nDnw
G af &;wyfrawmf (MNDAA)? trsK;d om;'Dru
kd a&pDaoG;pnf;nDnw
G af &; wyfrawmf
(NDAA)? &Srf;jynfwyfrawmf (SSA)? ucsifvGwfajrmufa&;wyfrawmf (KIA)? rGefjynfopfygwD (NMSP)
ESifh (KNU-KNLA) Nidrf;csrf;a&;aumifpD paom typftcwf&yfpJxm;aom tzGJUrsm;u oabmrwl
jiif;y,fMuonf/ EkdifiHa&;t& rnfonfhaqG; aEG;oabmwlnDrIrQ r&ao;rD if;wkdY\wyftiftm;udk
avQmhcsrcHvdkMuay/
ppftpk;d &\ e,fjcm;apmifw
h yf ajymif;vJzUJG pnf;a&;tay: oabmrwlqefu
Y siv
f u
kd af om tzGUJ
rsm;ESif ppftpk;d &tMum; qufqaH &;rsm; wif;rmvmMuawmhonf/ ppftpk;d &uvnf; if;\ ppfwyfrsm;udk
typf&yftzGUJ rsm;\ a'oteD; ppfa&;vIy&f mS ;rIrsm;jyKvyk Nf y;D Ncrd ;f ajcmuftMuyfuikd o
f uJo
h Ykd wdik ;f &if;om;
vufeufuikd rf sm;bufuvnf; ppfa&;jyifqifrrI sm; jyKvyk v
f mMuonf/ e,fjcm;apmifw
h yf jyifqifajymif;vJ
a&;udk vufrcHvQif 1989 ckESpf aemufydkif;tajctaeudk jyefa&mufoGm;rnf[kvnf; ppftkyfpku Ncdrf;
ajcmufonf/ ,if;wk\
Yd tpDtrHukd vufc&H ef ppfa&;t& Ncrd ;f ajcmufaomenf;? cGijhf yKxm;aom pD;yGm;a&;
vkyyf ikd cf iG rhf sm;udk jyefvnfuefo
Y wfonfeh nf;? pD;yGm;a&;tcGit
hf a&;ay; pnf;k;H aomenf;? tzGUJ wGi;f aoG;uGJ
atmif oyfvQKdaoG;cGJaomenf; pojzifh enf;aygif;pHk usifhoHk;vmonfudk awGUjrif&onf/
2009 ckEpS f Mo*kwv
f wGif zkeMf um;&Siaf cgif;aqmifaom ud;k uefw
Y yfzUJG wk\
Yd (MNDAA) XmecsKyf
&Sd&m avmufudkifwGifjzpfyGm;aom ta&;tcif;onf ppftpdk;&ESifh wdkif;&if;om; vufeufudkifwyfzGJUrsm;
typftcwf&yfpaJ &; oabmxlnrD &I &SNd y;D ESpf 20 tMumwGif jyefjzpfaom yxrOD;qH;k ppfa&;y#dyuyifjzpf
onf/ (BGF) ajymif;vJa&;vufrcHaom (MNDAA) acgif;aqmif zkefMum;&Sifaetdrf vQKdU0Sufvufeuf
pufEHk iS hf rl;,pfaq;0g; xkwv
f yk af eonf[k taMumif;jycsujf zifh ppftpk;d &wyfrS 0ifa&mufum zkeMf um;&Sif
udk zrf;qD;&mrS ESpfzufwyfrsm;tMum; tjyeftvSefypfcwfrIrsm; jzpfyGm;awmhonf/ xdkta&;tcif;udk
taMumif;jyKNy;D ppftpd;k &wyfrsm; tvH;k t&if;ESihf ud;k uefaY 'ookYd 0ifvmum (MNDAA) XmecsKyf avmuf
udik af 'otm; xde;f csKyx
f m;vdu
k af wmhonf/ a&Smifwrd ;f oGm;aom zkeMf um;&Siaf e&mwGif ppftpd;k &tvdu
k s
(BGF) ajymifvJa&;udk vufcHaom y,fapmufcsdefudk tpm;xdk;vdkufonf/
ud;k ueft
Y a&;tcif;onf typf&yf wdik ;f &if;om;vufeufuikd rf sm;twGuf ppftpk;d &tay: xm;&Sd
aom if;wkdY\ oabmxm;rsm;udk jyefvnfoHk;oyf&ef vHkavmufaom ocFef;pmudk ay;vdkufavonf/
trsKd;om;wef;wla&;ESifh wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;\ &ydkifcGifhrsm;qdkif&m EkdifiHa&;jyemrsm;udk taus
tvnf rajz&Si;f bJ ppftpd;k &u typf&yf vufeufuidk af wmfveS af &;wyfrsm;ukd if;\ vufatmufcw
H yf
rsm;tjzpf ajymif;vJypf&ef tm;xkwfjcif;omjzpfonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

63

zk e f M um;&S i f ES i f h y,f a pmuf c sd e f


typf&yf wdkif;&if;om;tzGJUrsm;u e,fjcm;apmifhwyf? jynfolYppfwyfzGJU jyefvnfzGJUpnf;a&;ESifh
ywfouf if;wkv
Yd v
kd m;aom yHpk rH sm;udk ppftpd;k &xH jyefvnfwifjy awmif;qdak qG;aEG;rIrsm; jyKvyk Mf u
onf/ (UWSP) ]0}tzGJUonf yxrtBudrf 10-11-2009 wGif tcsuf (9) csufyg wifjycsuf ESifh 313-2010 wGif ,cif (9) csufudky,f (BGF) toGifajymif;a&;qdkif&m tcsuf (8) csufyg wifjycsufudk
'kwd,tBudrftjzpf ppftpdk;&wm0ef&Sdolrsm;xHokdY ]0}acgif;aqmif ayguf,dkcsrf;udk,fwdkif pmjzifh
a&;om;wifjy aqG;aEG;cJhonf/ ayguf,dkcsrf;rS jrefrmppftpdk;&xH pma&;om; awmif;qdkcJhaom tcsuf
(8) csufrSm ...
(1) rdkif;aygufa'otm; vuf&Sd ]0}a'oydkife,fajrtwGif; qufvufxm;&Sd&ef/
(2) (BGF) toGiaf jymif;&mwGif oufBu;D ydik ;f t&m&Srd sm; touf (60) xd wm0efxrf;aqmifciG ahf y;&ef?
ajrmufydkif; ]0}e,f&Sd e,fjcm;apmifhwyf&if; (10) &if;tm; &rc vufatmufcHtjzpf xm;&dSNyD;
wyf&if;rSL;&mxl;tm; ppftpkd;&t&m&SdrS wm0ef,l&ef/
(3) (BGF) twGuf (ajrmufyikd ;f ]0} wyfzUJG ) ppfoifwef;tm; yefqef;? rdik ;f aygufEiS hf rdik ;f arm(rdik ;f rdik )f
wkdYwGif xm;&Sd&ef/
(4) ]0}e,fjynfo&Yl w
J yfzUJG ? tkycf sKyaf &;,E,m;qdik &f mrsm; ,cktwdik ;f qufvufxm;&SNd y;D yifpifpm;
yk*dKvfrsm;twGuf &Srf;jynfwyfrawmfESifh wdkufyGJjzpfyGm;pOf usqHk;oGm;aom ]0}&Jabmfrsm;\
uav;rsm; (rdbrJhuav;rsm; wm0eftwGuf) ppftpkd;&rS wm0ef,lajz&Sif;&ef/
(5) ]0}jynforl sm;twGuf Ekid if o
H m;pDppfa&;u'fjym; rSwyf w
kH ifrsm;xkwaf y;&ef? ]0}ydik u
f m;rsm;tm;vH;k
vdik pf ifxw
k af y;&ef/
(6) awmifyikd ;f ]0}wyfzUJG twGuv
f nf; Bw*d w
H ikd ;f ppfa'ovufatmufcH e,fjcm;apmifw
h yf&if; (10)
&if; xm;&SNd y;D qdik &f m ppfoifwef;udk awmifyikd ;f ]0}XmecsKyf a[GatmhEiS hf 0rf[ek w
f iG f xm;&S&d ef/
(7) awmifydkif;&Sd ]0}jynfolwkdYonf pdkufysKd;a&;vkyfief;? arG;jrLa&;vkyfief;rsm;wGif tajrmuftrsm;
&if;ES;D jrK yEf x
HS m;aomaMumifh ajrmufyikd ;f ]0}e,foYdk aTUajymif;jcif;rvkyb
f J ajrydik q
f ikd cf iG hf (ajr*&ef)
xkwfay;NyD; aexdkifcGifhjyK&ef/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

64

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(8) ]0}ydik f pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm;? zufpyfvyk if ef; vkyu


f ikd af eonfh Ekid if jH cm;om;rsm;tm;vH;k e*dt
k wdik ;f
xm;&S&d ef
ponfwjYdk zpfonf/
tm;vH;k y,fcsc&H onf/ trsK;d om;nDvmcHwiG f twnfjyKNy;D jzpf rnfonft
h csuu
f rdk Q jyifqif
ajymif;vJr&[k ppftpkd;&bufrS taMumif;jyefonf/ aemufqHk;wGif ]toGiful;ajymif;a&; vkyfcGifhr&Sd
awmh? vH;k 0vufeufcs&efom &Sad wmhonf} [kyif ppftpk;d &ppfacgif;aqmifwu
Ydk ]0}wkt
Yd m; &mZoHay;vm
onf/
xdt
Yk wl (NDAA-ESS) rdik ;f vm;tzGUJ uvnf; toGiaf jymif;a&;ESiyhf wfouf ppftpd;k &xH wifjy
csuf (6) csuf wifjyndEIdif;cJhonf/
,if; (6) csufrSm ...
(1) etzppft&m&Sdrsm; rdkif;vm;wyfzGJYtwGif; 0ifa&mufwm0efxrf;jcif; rjyKvkyfao;&ef/
(2) rGef;rHppfoifwef;rsm;udkvnf; rdkif;vm;e,fajrtwGif;om jyKvkyf&ef/
(3) wm0efxrf;aqmifEidk af o;onfh touf 50 ausmf rdik ;f vm;t&m&Srd sm; &mxl;rS &yfem;jcif;rjyK&ef/
(4) rdkif;vm;wyfzGJU xdef;csKyfe,fajrtm;vHk; e*dktwdkif; xm;&SdoGm;&ef/
(5) ppftpd;k &\ Xmeqdik &f m tkycf sKyaf &;,E,m;rsm; rdik ;f vm;a'otwGi;f wm0ef0ifa&mufxrf;aqmif
jcif; rjyKao;&ef/
(6) rdik ;f vm;wyfzUJG \ ppfwyfyikd ;f qdik &f m? tkycf sKyaf &;ydik ;f qdik &f m aumfrwDrsm;tm; e*dt
k wdik ;f xm;&S&d ef
ponfwjYdk zpfonf/
ppftpd;k &u vufrcH y,fcsco
hJ nf/ aemufyikd ;f rdik ;f vm;tzGUJ taxGaxGtwGi;f a&;rSL; OD;rif;tdrf
vkyfBuHowfjzwfcHvdkuf&onf/ vufonfray:cJhay/
(KIA) tzGUJ taejzifh ppftpk;d &\ (BGF) udk vufrcHbJ wyftoGiu
f ;l ajymif;a&;ESiyhf wfouf
ucsifvlrsKd;udk udk,fpm;jyKrnfh ucsifa'ovHkNcKHa&;wyf (KRGF)? (okdYr[kwf) jynfaxmifpk wyfrawmf
twGi;f &Sd wyfrsm;tjzpf jyifqifzpYJG nf;&efut
kd qdjk yKonf/ ppftpk;d & wm0ef&o
dS rl sm;ESihf tBurd Bf urd f aqG;aEG;
um ndEdIif;cJhonf/ 2010 ckESpf Mo*kwfv (22) &ufaeYwGif (p&z) tBuD;tuJ 'kAdkvfcsKyfBuD; &JjrifhESifh
(KIA) ud,
k pf m;vS,t
f zGUJ wdYk awGq
Y &kH mwGif 2010 ckEpS f pufwifbmv (1) &ufaeYrpS vufeufcs&rnf[k
awmif;qdkvdkufonf/ xkdawmif;qdkcsufudk 2010 ckESpf Mo*kwfv (27) &ufaeYrS (29) &ufaeYtxd
usif;yjyKvkyfcJhaom (KIO) nDvmcHu vufrcH y,fcscJhonf/
(KIA) tzGUJ u Akv
d cf sKyaf tmifqef;wkEYd iS hf oabmwlcsKyq
f ckd ahJ om yifvpkH mcsKyt
f wdik ;f jzpfrnfqkd
vQif (BGF) zGJY&efrvdk? rdrdwkdYtaejzifh vufeufudkifvrf;pOfudkyif pGefYvTwfrnf[l ppfacgif;aqmif
Akv
d cf sKyrf LS ;Bu;D oef;aTxH 2009 atmufwb
kd mvtwGi;f pma&;um wifjyajymqdck o
hJ nf/ wdik ;f &if;om;wkYd
bufu rnfokdYyif ndEIdif;apumrl ppftpkd;&u rvdkufavsmbJ if;wkdYtpDtrHtwdkif;om vdkufem&ef
zdtm;ay;cJo
h nf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

DKBA

65

wyf z G J U 0if r sm;ud k e,f j cm;apmif h w yf toG i f a jymif ; onf h tcrf ; tem;

ppftpk;d &taejzifh 2010 aG;aumufyrJG wdik cf if typf&yftzJUG tm;vH;k udk e,fjcm;apmifw


h yfEiS hf
XmaejynfolYppftzGJUrsm;tjzpf tNyD;wdkif jyifqifajymif;vJapcsifonf/ (UWSP, NDAA, KIO, KPC ESihf
NMSP) tzGUJ wku
Yd vnf; rdrw
d w
Ydk yfrsm; ajymif;vJjyifqifzUJG pnf;&ef ,ckxuf tcsed yf ,
kd
l ndE idI ;f aqG;aEG;
csifMuonf/ wdkif;&if;om;rsm;bufu avmavmq,f ,cktwdkif;xm; 2010 aG;aumufyGJtNyD;
aemifwufvmaom tpd;k &opfEiS o
hf m vdt
k yfaom Ekid if aH &;&mudpr sm;udk taMutvnf Ny;D jywfatmif
nSdEdIif;aqG;aEG;NyD;rS wyfrsm; jyifqifajymif;vJrIudk jyKvkyfcsifMuonf/
odaYk omf ppftpk;d &onf ppfa&;t& Ncrd ;f ajcmuftMuyfuikd jf cif;? pD;yGm;a&;t& tMuyfuikd jf cif;?
typf&yftzGJUrsm;\ oGm;vmcGifhrsm;udk uefYowfcsKyfcs,fjcif;? acgif;aqmifrsm;udk vkyfBuHowfjzwfjcif;?
tcsif;csif; &efwdkufay;jcif;? pD;yGm;a&;vkyfudkifcGifhrsm;? txl;tcGifhta&;rsm;ESifh aoG;aqmifjcif; paom
enf;vrf;aygif;pHjk zifh wyftoGiaf jymif;a&;twGuf BupH nfMuavonf/ xdt
k ajctaeatmufwiG f typf&yf
tzGUJ wcsKUd twGi;f (BGF) ajymif;csiaf omtpkEiS hf rajymif;csiaf omtpk [l uGv
J mrIrsm;? tufaMumif;rsm;
&Sv
d monf/ okjYd zifh tcsKUd aom tiftm;pkrsm;tMum; q,fpEk pS af ygif;rsm;pGm rdrt
d rsK;d om;a&;&yfwnfcsuf
udk tcdkiftrmudkifpGJum vufwGJwdkufyGJ0ifcJhMuoltcsif;csif; wuGJwjym; jzpfMu&awmhonf/
&Srf;jynfwyfrawmf (ajrmufydkif;) (SSA-N) wGif wyfr[m (3) ck&Sdonf/ xdktxJrS Ou|
ausmufvG,farm0f;ESifh 'kOu| p0fudkifzwkdY\ wyfr[m (3) ESifh (7) wkdYonf ppftpdk;&\ zdtm;ESifh
jynfolYppfzGJUpnf;a&;udk vufcHoGm;Mu AkdvfcsKyfyefzS\ wyfr[m (1) url xdkudpudk oabmrwlay/
aus;oDtajcpdkuf 0rf[dkufpcef;wGif wyfr[m (1) rSm tiftm; 4000 cefY&Sdonf[k qdkonf/
xkt
Yd wl (KNU) rScx
JG u
G v
f monfh wd;k wufaom u&iftrsK;d om; Ak'b
momwyfrawmf (DKBA)
acgif;aqmiftrsm;pkonf ppftpd;k &\ e,fjcm;apmifw
h yfajymif;vJa&;udk tvG,w
f ul vufcv
H u
kd af omf
vnf; if;wkdYxJrS AdkvfrSL;csKyf apmvm;AG,f (AdkvfEIwfcrf;arT;) OD;aqmifaom (DKBA) wyfr[m (5) rSm
(BGF) ajymif;a&;udk vufrcHbjJ iif;qefaeonf/ wyfr[m (5) vufatmufwi
G f AsL[mwckEiS hf wyf&if;
(5) &if; tiftm; (1000) cefY &Sdonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

66

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

67

68

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

69

tcef; (11)

typf&yftzGt
UJ pnf;rsm;twGi;f du
k cf wfvmaom
2010 a&G;aumufy\
JG oufa&mufrrI sm;
2010 a&G;aumufy*JG ,ufonf typf&yftzGt
YJ pnf;tcsKUd \ twGi;f ydik ;f Edik if aH &;taetxm;
ajymif;vJrrI sm;udk jzpfxeG ;f apcJo
h nf/ xdjk zpfxeG ;f rIrsm;rSm Edik if aH &;ygwDrsm;xlaxmifjcif; odrYk [kwf rdrw
d \
Ykd
rdcifEikd if aH &;ygwDtzGUJ tpnf;rsm; aysmufu,
G o
f mG ;Ny;D wOD;csi;f vuPmaqmifonfh Edik if aH &;vkyaf qmifrI
tjzpf tqifhavQmusoGm;jcif; (woD;yk*v udk,fpm;vS,ftjzpf 0ifa&mufta&G;cHMujcif;) odkYr[kwf
vufeufudkifawmfvSefa&;odkY jyefvnful;ajymif;jcif; ponfhtaetxm;rsm;udk awGU&onf/
ppftpk;d &onf tmPmudk xm0& qkyu
f idk x
f m;Ekid af &;twGuf Edik if aH &;vkyif ef;pOf tqifq
h ifu
h kd
csrw
S ?f taumiftxnfazmfaeonf/ xdv
k yk if ef;pOfxw
J iG f &Spaf v;vk;H ta&;awmfy\
Hk atmify&JG v'fwck
jzpfonfh 1990 ckEpS f a&G;aumufy&JG v'fukd zsuo
f rd ;f &efEiS hf if;&v'fyikd &f iS f trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzGUJ csKyu
f kd
acsrIef;ypf&ef OD;pm;ay;vkyfief;tjzpf xm;&SdcJhonf/
wjydKifeufwnf; ppftpkd;&\ EdkifiHa&;vdktyfcsufESifh rudkufnDawmhonfh typf&yfEdkifiHa&;
tajctaeudv
k nf; tqk;H owfypf&ef ta&;Bu;D vkyif ef;pOfwcktjzpf owfrw
S x
f m;&Sjd yefonf/ xdv
k yk if ef;
pOf (2) ckukd wNyKd iw
f nf; vkyEf ikd zf q
Ykd v
kd Qif ppftmPm&Sipf epfukd todtrSwjf yKonfh zGpYJ nf;ykt
H ajccHOya'
wck &Szd v
Ydk t
dk yfonf[k ppftpk;d &rS tckid t
f rm wGucf sux
f m;onf/ 2008 ck ar (10) &ufwiG f vlxq
k EcH
,lyGJ twkta,mifudk jyKvkyftwnfjyKoGm;cJhaom 2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya'onf 1990 jynfhESpf
a&G;aumufyGJ&v'f? &v'fykdif&Sif trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyftygt0if EdkifiHa&;ygwDrsm;ESifh typf&yf
tzGJUtpnf;rsm;tm; tNyD;tykdif zsufodrf;ypf&ef jzpfonf/
xkzd UJG pnf;ykt
H ajccHOya'ukd toufoiG ;f &ef ppftpk;d &onf 2010 ckEpS f Ed0k ifbm 7 &ufaeYwiG f
a&G;aumufyw
JG ckudk jyKvyk &f ef jyifqifvmcJo
h nf/ xdak &G;aumufyu
JG kd tcuftcJr&Sd usi;f yEdik af &;twGuf
t[eft
Y wm;rSeo
f rQukd acsreI ;f &ef jyifqifonft
h aejzifh ta&;Bu;D ypfrw
S t
f jzpf vufeufuikd af qmifxm;
onfh typf&yftzGrYJ sm;udk vufeufjzKw&f ef odrYk [kwf tzGUJ tpnf;rsm; zsuo
f rd ;f &ef vkyif ef;pOfudk BuKd ;yrf;
vmcJo
h nf/ xdv
k yk if ef;pOf atmifjrifa&;twGuf ppftpk;d &\ xdyw
f ef;wm0ef&o
dS l ppfbufa&;&m vHNk cKH a&;
XmetBuD;tuJ 'kwd,AdkvfcsKyfBuD; &Jjrifhu OD;aqmifcJhonf/
vkyif ef;pOf csrw
S Nf y;D ppftpk;d &\ vufawGv
Y yk af qmifcsed f wESpw
f m (2010 {NyD aemufq;Hk tywf
txd) umvtwGif; typf&yf wkdif;&if;om; vufeufudkiftiftm;pkrsm;twGif; tajymif;tvJtcsKdU
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

70

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

&Sv
d mcJo
h nf/ etz\ toGiaf jymif;vJa&;ay:vpDukd vufco
H nft
h zGUJ ESihf vufrcHonft
h zGUJ tjzpf tkypf k
(2) ck txift&Sm; uGJjym;vmonf/
toGifajymif;a&;ay:vpDudk vufcHonfh typf&yftzGJYtpnf;rsm;rSm ...
1/ (NDA-K) 'Drdkua&pDopfwyfrawmf (ucsif)? ucsiftxl;a'o (1)
2/ (KNPLF) u&ifeDjynf vlrsKd;aygif;pkH jynfolYvGwfajrmufa&;wyfOD; (uvvw)?
u,m;jynfe,f? txl;a'o (2)
3/ (MNDAA) jrefrmjynftrsKd;om;'Drdkua&pDaoG;pnf;nDnGwfa&; wyfrawmf (udk;uefYtzGJU)?
&Srf;jynfajrmufydkif;? txl;a'o (1)
4/ vm;[ljynfolYppftzGJU (LDF) (&Srf;jynfawmifydkif;? rdkif;wkefe,f )
5/ (DKBA) wdk;wufaom u&ifAk'bmomwyfrawmf
6/ (SSA -N) &Srf;jynfwyfrawmf?
&Srf;jynfe,fajrmufydkif;? txl;a'o(3) (&Srf;jynfwyfrawmfrS OuX? 'kOuXESifh wyfr[m(3)?
wyfr[m (7) wdkYom ppftpkd;& ay:vpDukd vufcHNyD;? AdkvfcsKyfyefzS OD;pD;onfh wyfr[m (1) rSm
ppftpk;d &ay:vpDukd vufrcHbJ if;wd\
Yk rlv&nfwnfcsurf sm;twdik ;f qufvuf &yfwnfaeqJ
jzpfonf/)
typf&yftzGUJ rsm;xJrS wyfzUJG tiftm;enf;onfh tiftm;pkrsm;udk ppftpk;d &u 2005 ckEpS w
f iG f
tNy;D tydik f vufeufcsapcJNh y;D jynfopYl pftjzpf wnf&adS pcJo
h nf/ (2009-2010) ckEpS rf sm;twGi;f ppftpk;d &
\ toGiaf jymif;vJa&;ay:vpDukd vufco
H nfh tzGUJ rsm;xJwiG yf if tydik ;f (2) ydik ;f uGaJ eonf/ yxrwydik ;f
rSm toGiaf jymif;vdu
k af omfvnf; ppftpk;d &\ 2010 a&G;aumufyw
JG iG f ryg0ifonft
h zGUJ ESihf 'kw,
d tydik ;f &Sd
tzGJUrsm;onf EdkifiHa&;ygwDxlaxmifjcif; odkYr[kwf a&G;aumufyGJrsm;wGif woD;yk*vtrwfrsm;tjzpf
0ifa&mufjcif;rsm;&Scd o
hJ nf/
u&ifeDjynf vlrsKd;aygif;pHk jynfolYvGwfajrmufa&;wyfOD;ESifh &Srf;jynfwyfrawmf ajrmufydkif;wdkY
onf a&G;aumufyGJudkvnf; 0ifa&mufjcif;r&Sd? ygwDwnfaxmifjcif;vnf; r&SdMuyg/
ygwDrSwfykHwifonfh tzGJYrsm;xJwGif 1/ ygwDrSwfykHwiftrSwf (12) wtm0f;(yavmif) trsKd;om;ygwD Taaung (Palaung) National
Party onf ,cifu Palaung State Liberation Army (PSLA) yavmifjynfe,f vGwa
f jrmufa&;wyfrawmf?
txl;a'o (7)? &Srf;jynfe,f jzpfonf/ a&G;aumufyGJwGif trsKd;om;vTwfawmf udk,fpm;vS,f (2) OD;?
jynfolYvTwfawmfff (5) OD;ESifh jynfe,fvTwfawmfff (9) OD; pkpkaygif; (16) OD; 0ifa&muf,SOfNydKifcJhonf/
xdo
k ,
Ykd OS Nf yKd i&f mwGif trsK;d om;vTwaf wmf ud,
k pf m;vS,f (1) OD;? jynfov
Yl w
T af wmf ud,
k pf m;vS,f (1)OD;ESihf
&Srf;jynfe,fvTwfawmf udk,fpm;vS,f (4)OD; pkpkaygif; (6)OD; ta&G;cs,fcHcJh&onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

71

2/ ygwDrSwfykHwiftrSwf(5) (Pa.O National Organization (PNO)) ytdkY0ftrsdK;om;tzGJYcsKyfonf


,cifu Pa.O National Organization (PNO) ytdkY0ftrsdK;om;tzGJYcsKyf? txl;a'o (6) &Srf;jynfe,f
typf&yftzGYJ jzpfonf/ ppftpk;d &\ toGiu
f ;l ajymif;a&;udk apmpD;pGm vufccH NhJ y;D XmaejynfopYl pftzGUJ ykpH jH zifh
&yfwnfcJhonf/ a&G;aumufyGJwGif jynfolYvTwfawmf udk,fpm;vS,f (3)OD; trsKd;om;vTwfawmfukd,f
pm;vS,f (1)OD;ESifh &Srf;jynfe,fvTwfawmf udk,fpm;vS,f(6)OD; pkpkaygif; (10)OD; ta&G;cs,fcHcJh&onf/

3/ (NDAK) 'Drdkua&pDopfwyfrawmf (ucsif) tzGJUonf e,fjcm;apmifhwyfzGJY tjzpf toGifajymif;oGm;


cJah omfvnf; Edik if aH &; ygwDw&yftjzpf rSwyf w
kH ifjcif; r&Syd g/ odaYk omf OuX pckew
f ed ,
Yf ed ;f onf a&G;aumufyJG
wGif woD;yk*v
taejzifh 0ifa&mufta&G;cHco
Jh nf/ if;0ifa&muf ta&G;cHaom rJqEe,fajrwGif etz
ppftkyfpkygwDjzpfaom BuHUzGHYygwDrS 0ifa&mufjcif; r&Sdonfudk awGY&Sd&onf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

72

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(4) typf&yftzGYJ Kachin Independence Organization (KIO) ucsiv


f w
G v
f yfa&;tzGrYJ S tem;,lomG ;onfh
'kwd,OuX a'gufwm wl;*smonf ucsifjynfe,fwdk;wufa&;ygwD (Kachin State Progressive
Party) wnfaxmifcGifh avQmufxm;cJhaomfvnf; etz ppftkyfpku vufrcH y,fcscJhonf/ ygwDwnf
axmifciG hf r&aomaMumifh (KSPP) ygwDrS yk*Kd vrf sm;onf woD; yk*v
u
d ud,
k pf m;vS,af vmif;rsm;tjzpf
ta&G;cs,fcHcGifh&&ef avQmufvTmwifaomfvnf; ppftpkd;&u taMumif;rjyef y,fcscJhjyefonf/
(5) ygwD rSwfyHkwiftrSwf(41) u&ifjynfe,f'Drdkua&pDESifh zGHYNzdK;wdk;wufa&;ygwDonf (Kayin
State Democracy and Development Party (KSDDP) ,cif wd;k wufaom Ak'b
mom u&iftrsK;d om;
wyfrawmf Democratic Karen Buddhist Army (DKBA) jzpfonf/ (KSDDP) onf a&G;aumufyGJwGif
udk,fpm;vS,f (4) OD; yg0if,SOfNydKifcJhonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

73

a&G;aumufyGJ rusif;yrD 2010-ckESpf Mo*kwfv (18)&ufaeYwGif ppftpkd;&u wdk;wufaom


Ak'b
mom u&iftrsK;d om; wyfrawmf Democratic Karen Buddhist Army (DKBA) tm; (BGF) toGiu
f ;l
ajymif;rI vkyfcJhonf/ (DKBA) wyfzGJY trsm;pku vufcHcJhaomfvnf; tcsKdUwyfzGJrsm;onf (KNU) ESifh
yl;aygif; oGm;cJo
h nf/ tcsKd w
Y yfzrYJG sm; ((DKBA) wyfr[m (5) rS Adv
k rf LS ;csLyfapmvm;AG,f (Adv
k Ef w
I cf rf;arT;)u
BGF toGia
f jymif;vJru
I kd vufrcH) (BGF) rvkyb
f J ,cif (DKBA) wyfzt
YJG jzpf qufvuf &yfwnfaecJh
onf/
2010 Ed0k ifbm 7 &uf a&G;aumufyu
JG si;f yonfah eYwiG f Adv
k rf LS ;csKyaf pmvm;AG,Of ;D aqmifonfh
wyfz0YJG ifrsm;onf a&G;aumufyu
JG kd qefu
Y sio
f nft
h aejzifh jr0wDNrKd U&Sd tcsut
f jcmae&mwcsKUd udk odr;f ydu
k f
cJhonf/ xdkYaemuf Edk0ifbmv (8)&ufaeYwGif ppftpkd;&ppfwyfESifh (DKBA) wyfr[m (5) wdkYtMum;
vufeufudkifwdkufyGJrsm; jyefvnfjzpfyGm;cJhonf/ Edk0ifbm 8 &ufaeYrS pwifcJhaom aoewfoHonf
,aeYtxd &yfpJjcif;r&Sdao;ay/
e,fjcm;apmifw
h yf toGiaf jymif;vJa&;ay:vpDukd vufccH o
hJ nfh tjcm;tzGrYJ sm;taejzifrh l w&m;
0ifEikd if aH &;ygwD xlaxmifjcif;? woD;yk*v
taejzifh a&G;aumufyJG wGi0f ifa&muf,OS Nf yKd ijf cif; r&So
d nfukd
awG&Y &dS onf/ odaYk omf toGiaf jymif;vJa&; ay:vpDaMumifh jzpfay:vmaom typf&yfEikd if aH &;*,ufonf
BuD;rm;vSayonf/ typf&yftzGJYtpnf;wdkif;tm; jyif;xefonfh *,ufdkufcwfrI jzpfay:apcJhonf/
2008 zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya't& vkyaf qmifaeonfh ppftpk;d &\ toGiu
f ;l ajymif;a&; ay:vpD
qdo
k nfrmS wdik ;f &if;om; vlrsK;d pkrsm;\ Edik if aH &;jzpfwnfru
I kd arTaESmuf zsuq
f ;D vdu
k o
f uJo
h Ykd awGjY rifMu&
onf/ xdkEdkifiHa&;jzpfay:ajymif;vJvmrIrsm;u azmfjyaeonfrSm toGiful;ajymif;a&; ay:vpDonf
trsK;d om;aoG;pnf;nDnw
G af &; ay:vpDr[kw?f trsK;d om;aoG;cGaJ &; ay:vpDom jzpfaMumif; xif&mS ;vSyg
onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

74

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

75

tcef; (12)

2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D
typf&yf vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;\
Edik if aH &; ppfa&; tajctae
etzppftyk pf o
k nf 2010 a&G;aumufyu
JG kd taESmift
h ,Suef nf;yg;pGmESihf olpY w
d w
f ikd ;f us usi;f y
Edik cf yhJ gonf/ xdak &G;aumufyw
JG iG f ppftyk pf \
k ud,
k yf mG ;ygwDjzpfonfh BuUH zGUHG ygwDtEdik &f a&;twGuf tl;trl;
BudK;yrf;tm;xkwfcJhMuonf/
txl;ojzifh etzppftpd;k &onf 2010 a&G;aumufyt
JG vGef Edik if aH &;tcif;tusi;f udk qufvuf
xde;f xm; Edik af &;twGuf a&G;aumufyrJG wdik rf D uwnf;u pDrcH surf sm;a&;qGjJ yifqifco
hJ nf/ xdjk yifqifcsuf
rsm;xJrS wckjzpfonfh typf&yfEdkifiHa&; tajctae tqkH;owfa&; pDrHcsufonf tvGefxif&Sm;onfh
jyifqifcsuf wckjzpfcJhonf/
ppftpdk;&onf ppftmPm&Sifpepfudk tjynfht0tumtuG,fay;xm;onfh 2008 zGJUpnf;ykH
tajccHOya'udk t"renf;f jzifh twnfjyKco
hJ nf/ wqufwnf;wGif Edik if aH &;enf;y&d,m,frsm;udk ajcvSr;f
oGuo
f u
G Ef iS hf csrw
S f vkyaf qmifvmcJo
h nf/ 2009 {NyaD emufq;Hk tygwfrS pwif Edik if aH &; enf;y&d,m,f
w&yfcsrSwfum typf&yftzGJYtpnf;rsm;tm; ypfrSwfxm;aqmif&GufcJhonf/
etzppftpdk;&\ EdkifiHa&;enf;y&d,m,faMumifh typf&yftzGJUtpnf;wdkif;rSm EdkifiHa&; tae
txm; tajymif;vJjzpfukef\/ ppftpdk;&ESifh typf&yfpJrI oabmwlnDxm;onfh tzGJUtpnf;tcsKdUrSm
ppftpd;k &\ Edik if aH &;enf;y&d,m,ftwGi;f usa&mufc&hJ onf/ tcsKUd tzGUJ tpnf;rsm;onf tiftm;tvGef
enf;vGe;f ojzifh 2005 ckEpS af vmufuwnf;u ppftpd;k &\ ppfa&;t& zdtm;ay;rIatmufwiG f rvGeq
f ef
EdkifyJ toGifajymif;vdkuf&onf/ 2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya' twnfjyKNyD;aemufydkif;wGifvnf; tcsKdU
tzGUJ tpnf;rsm;onf if;wd\
Yk twGi;f ydik ;f tajctae (Edik if aH &;? tawG;tac:? pnf;k;H a&;) tm;enf;csuf
rsm;aMumifh ppftpd;k &\ Edik if aH &;enf;y&d,m,fukd tvdrk usayr,fh awmifrh cHEikd yf J vufcaH y;cJMh u&onf/
e,fjcm;apmifhwyf (BGF) ESifh jynfolppfwyfzGJUrsm;tjzpf toGifajymif;aprIudk vufcHvdkufMu&onf/
odkYaomf tcsKdUtypf&yftzGJUtpnf;rsm;onf ppftpdk;&\ EdkifiHa&;enf;y&d,m,fwckjzpfonfh
toGiu
f ;l ajymif;a&;pDrcH suu
f kd rdrw
d EYkd iS hf oufqikd o
f nfh trsKd ;om;tusK;d pD;yGm;tay:tajccHum wkejYf yef
wm;qD;xm;Edik cf o
hJ nf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

76

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ppftpdk;&\ 0g;NrdKa&;? acsrIef;a&;ay:vpDudk vufrcHonfh xdktypf&yf tzGJUtpnf;rsm;rSm (1)


(2)
(3)
(4)
(5)
(6)

wdk;wufaom u&ifAk'bmom wyfrawmf (DKBA) wyfr[m 5


ucsif vGwfvyfa&;tzGJU (KIA)
&Srf;jynfwyfrawmf (SSA-N) rS wyfr[m (1)
0 jynf aoG;pnf;nDnGwfa&;ygwD (UWSP/ UWSA)
trsKd;om; 'Drdkua&pD aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf (NDAA) rdkif;vm;tzGJY
rGefjynfopfygwD (NMSP) ponfwdkYjzpfonf/

toGiful;ajymif;a&;udk vufrcHonfh xdktzGJYrsm;ESifh ppftpdk;&wdkY\ qufqHa&;onf 2010


a&G;aumufyrJG wdik rf D vtcsKUd uwnf;u ,d,
k iG ;f rI&v
dS mcJo
h nf/ ESpb
f uf (typf&yftzGUJ rsm;ESihf ppftpd;k &
Mum;) qufqaH &;rsm; odoo
d momajymif;vJvmrIrsm;udk avhvmMunfyh gu wa'oESihf wa'o? wzGUJ ESihf
wzGJU rwluGJjym;vsuf&Sdonfudk atmufygtwdkif; awGUjrifEdkifygonf/

(1) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D wd;k wufaom u&ifA'k b
mom wyfrawmf (DKBA)
wyfr[m (5) tajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&; tajctaersm;
wdk;wufaom u&ifAk'bmom wyfrawmf (DKBA) ? wyfr[m 5 OD;pD;ol AdkvfrSL;csKyf
apmvm;AG,t
f m; ppftpd;k &\ wGe;f tm;ay;rIaMumifh (DKBA) \ em,u NrKd iBf u;D il q&mawmfu 2010
atmufwb
kd m wwd,tywfxw
J iG f ac:,lNy;D ndE iId ;f aqG;aEG;rI jyKvyk cf o
hJ nf/ Adv
k rf LS ;csKyf apmvm;bAG,f
(AdkvfEIwfcrf;arT;) u (BGF) wyfzGJYtoGifajymif;vJjcif;udk vufrcHEdkifonfhtwGuf ndEdIif;rI ratmifjrif
jzpfc&hJ onf/
wyfr[m (5) wGif wyf&if; 4 &if;&SNd y;D jr0wDNrKd UawmifbufwiG f tajcjyKvyI &f mS ;vsu&f o
dS nf/
(BGF) wyfzGJUpnf;jcif; udk vufrcHonfh (DKBA) wyfzGJUrsm;? wyfrSL;rsm;? wyfom;rsm;uvnf; wyfr[m
(5) udktm;jznfhay;vsuf&Sdonf/
((DKBA) wyfr[m (5) onf 2010 Edk0ifbm 7 &ufaeY ppftpdk;&u usif;yay;onfh
a&G;aumufyGJrSm vGwfvyfNyD; w&m;rQwonfha&G;aumufyGJr[kwfaMumif; xkwfazmfajymqdkcJhonf/
xdktaMumif;tcsufjzifhyif Edk0ifbm 8 &ufaeYeHeufydkif;u jr0wDNrdKUudk vufeufudkifwdkufcdkufum
qEjycJhonf/ NrdKUwGif; wdkufyGJrsm;jzpfay:cJYojzifh NrdKUaevlxk 2 aomif;ausmfonf xdkif;EdkifiHtwGif;odkY
0ifa&mufcdkvIHcJh&onf/ jr0wDNrdKUwGif;wdkufyGJjzpfaepOfrSmyif tjcm;wae&mjzpfaom wyfr[m 5
vufatmufcHwyftcsKdUu bk&m;okH;ql e,fpyfNrdKUudkwdkufcdkufodrf;ydkufcJhonf/
xdkwdkufyGJrsm;onf (DKBA) wyfzGJYrsm;taeESifh ppftpdk;&ESifh typf&yfpJNyD; 16 ESpfwmumv
twGi;f tBu;D qk;H wdu
k yf rJG sm;yifjzpfonf/ ppftpd;k &ESihf (DKBA) wyfr[m (5) tMum;uwdu
k yf rJG sm;onf
jr0wDEiS hf bk&m;ok;H qlww
Ykd iG f wdu
k yf pJG wifjzpfco
hJ nf/ wdu
k yf iJG ,frsm;onf ,aeYtxd &yfem;jcif; r&Sad o;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

77

acs/ xdw
k u
kd yf t
JG &Sed af Mumifh a'owGi;f vkNH cKH a&;udk xdcu
kd af ponf/ ukepf nfu;l oef;a&mif;0,fa&;vkyif ef;
rsm; &yfwefo
Y mG ;jcif;? xdik ;f rdiI ;f vmjcif;? qkw,
f w
k u
f sqif;vmjcif;wdu
Yk kd jzpfay:aeaponf/ xdt
k csi;f t&m
rsm;u vlrsKd;pkHjynfolrsm;\ aeYpOfaexdkifrIb0tay: BuD;rm;pGmzdpD;aeonf/
ppftkyfpk\ (BGF) toGiful;ajymif;a&; pDrHcsufonf (DKBA) tzGJUtpnf;twGif;odkY 2010
Mo*kwv
f 18 &ufwiG f pwif0ifa&mufvmcJo
h nf/ (DKBA) tzGUJ tpnf;\ Edik if aH &;tESpo
f m& uG,af ysmuf
oGm;apa&;twGuf rsm;pGmoufa&mufapcJo
h nf/ (DKBA) twGi;f rSm (BGF) udk vufco
H ?l vufrcHoq
l Nkd y;D
tkypf k 2 pk uGx
J u
G o
f mG ;onf/ odu
Yk x
JG u
G o
f mG ;jcif;jzifh xdak 'o&Sd Edik if aH &;toGit
f jyifrsm;udk tajymif;
tvJ jzpfay:vmaponf/
xdo
k Ykd Edik if aH &;toGit
f jyiftajymif;tvJukd yxrqk;H azmfjycsurf mS ppftpd;k &ESihf typf&yfxm;
onfh (DKBA) tzGUJ tpnf;twGi;f twGi;f ydik ;f NyKd urJG rI sm;jzpfwnfvmcJo
h nf/ wzGUJ ESihf wzGUJ Edik if aH &;t,l
tqrsm;ESihf &nfreS ;f csurf sm;yg uGjJ ym;jcm;em;rI&v
dS monf/ wzGUJ ESiw
hf zGUJ tMum;&Sd uGjJ ym;jcm;em;rIrsm;onf
wajz;wajz;ESifh y#dyutoGifaqmifvmonf/ (BGF) vufrcHolESifh tpdk;&Mum;u y#dyu? (BGF)
vufrcHoEl iS hf vufco
H w
l MYkd um;&Sd y#dyursm; jzpfxeG ;f vmcJo
h nf/ xdrk w
S qifh tcsKUd aomtajctaersm;wGif
vufeufudkif y#dyutqifhxd ul;ajymif;oGm;cJhonf/ om"ursm;rSm - DKBA (wyfr[m 5)ESifh tpdk;&
wyfzGJUrsm;Mum;wGif rMumcP jzpfay:aeaom vufeufudkifwdkufyGJrsm;? DKBA (wyfr[m 5)ESifh (BGF)
vufco
H nfh wyfzUJG rsm;tMum;&Sd vufeufuikd f wdu
k yf rJG sm; (23.4.11 ESihf 23. 6.11 aeYrsm;wGijf zpfymG ;
cJhaom wdkufyGJrsm;)rsm; jzpfonf/
2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D xdak 'owGijf zpfxeG ;f aeaomvufeufuikd w
f u
kd yf rJG sm; tajctaeudk
Munfhjcif;tm;jzifh xdka'o\ typf&yfEdkifiHa&;tajctae ysufpD;oGm;NyD[kyif qdkEdkifygonf/
xdak 'o&Sd vufeufuikd yf #dyursm; wd;k yGm;vm&jcif;taMumif;rSm Edik if aH &;jyemrsm;udk rajz
&Si;f Edik jf cif;aMumifh aemufqufwJG jzpfxeG ;f vmrIrsm;om jzpfonf/ tkypf ;kd oltpd;k &wdik ;f u azmfxw
k v
f monfh
vGJrSm;azmufjyefaom EdkifiHa&;oabmxm;rsm;aMumifh uJodkY &v'fqdk;rsm; jzpfay:vmjcif; jzpfonf/
tkypf ;kd oltpd;k &wdik ;f u vlrsK;d pk vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;tay: ppftiftm; tompD;&Srd u
I kd tok;H jyKNy;D
ppfa&;enf;jzifh 0g;NrKd ajcrIe;f a&; ay:vpDukd usio
hf ;Hk &mrS ay:xGuv
f maom tusK;d &v'fjzpfonf/ ydq
k ;kd onfh
tjzpfrSm vlrsKd;wltcsif;csif;tMum; aoG;uGJrIESifh rwnfNidrfrIrsm;udk ydkrdkjzpfay:apcJhjcif; jzpfonf/

(2) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D (KIA) tajcpdu
k af 'o&Sd
Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yG;a&; tajctaetrsm;/
2010 a&G;aumufyrJG wdik rf D atmufwb
kd m vv,favmufupwifNy;D ppftpd;k &ESihf (KIA)ESpzf uf
tMum; qufqaH &;rsm;wif;rmonft
h qifh wajz;ajz;jrifw
h ufvmcJo
Y nf/ txl;ojzifh rd;k ni;f NrKd Ue,fEiS hf
[dyk ifNrKd Ue,fww
Ykd iG &f dS (KIA) qufqaH &;k;H rsm;udk ppfwyfjzif0h ikd ;f &Hjcif;? qufqaH &;wm0efcrH sm;udk zrf;qD;jcif;?
2010 atmufwb
kd m 15 &ufaeYxw
k f ppftpd;k &owif;pmwGif (KIA) typf&yftzGUJ tm; aomif;use;f olrsm;
[k pwifokH;pGJvmjcif;rsm;udk ppftpdk;&bufrS qufwdkufjyKvkyfvmonf/ (aemufqufwGJ- Z)
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

78

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D Ed0k ifbm (19) &ufaeYwiG f ajrmufyikd ;f wdik ;f ppfXmecsKy?f ppfbufa&;&m
vkNH cKH a&;XmerS 'kAv
kd rf LS ;Bu;D oufyu
Hk jrpfBu;D em;wGif zGiv
hf pS x
f m;aom (KIO) qufqaH &;k;H odYk taMumif;
Mum;rI wckjyKvyk cf o
hJ nf/ xdt
k aMumif;Mum;csurf mS ucsijf ynfe,f? &Sr;f jynfe,f&dS (KIA) qufqaH &;k;H rsm;
tm;vkH;udk Edk0ifbm (25) &ufaemufqkH;xm;NyD; ydwfypf&efjzpfonf/ typf&yfNyD; (16) ESpfwmtwGif;
(KIA) qufqa
H &;k;H (22) k;H udk zGiv
hf pS x
f m;cJo
h nf/ a&G;aumufyt
JG Ny;D rd;k aumif;NrKd Ue,f erw;D ta&SUbuf?
(KIA) wyfr[m (2) vIy&
f mS ;a'owGif ppftpd;k &wyfrsm; wd;k jznfh wyfcsxm;aMumif;udv
k nf; owif;Xme
rsm;wGif azmfjyyg&SdcJh onf/ tjcm;ae&ma'orsm;wGifvnf; ESpfbufppfa&; jyifqifrIrsm; &SdaecJhonf/
(KIA) XmecsKyt
f eD;&Sd v*se;f ,ef ukeo
f ,
G af &;*dwu
f kd 2010 Ed0k ifbm wwd,tygwftwGi;f u
ppftpdk;&bufrS pwifydwfxm;vdkufonf/ ,aeYtxd e,fpyfukefoG,fa&;vrf;aMumif;udk zGifhvSpfjcif;
r&Sad o;ay/
2011 ckEpS f ZE0g&D 7 &ufaeYonf ucsijf ynfe,faeYjzpfonf/ (63)Burd af jrmufucsijf ynfe,faeY
udk jrpfBuD;em;NrdKUwGif usif;ycJhNyD;? xdktcrf;tem;udk ucsifdk;&m,Ofaus;rItzGJUu OD;aqmifcGifhr&&SdbJ
ajrmufyikd ;f wdik ;f ppfXmcsKyrf S OD;pD;uGyu
f NJ y;D usi;f ycJo
h nf/ xdyk u
JG si;f ya&;ESihf ywfoufNy;D ucsijf ynfov
l x
l k
ESihf ausmif;om;rsm;u raMureyfjzpfcMhJ uonf/ ucsijf ynfe,fv;Hk qdik &f m ausmif;om;or*rS vufurf;pm
apmifrsm;jzefYa0NyD; uefYuGufcJYonf/
2011 ckEpS f azazmf0g&D 5 &ufaeYonf (KIA) \ vufeufuikd af wmfveS af &;tESpf (50)a&T&wk
txdr;f trSwaf eYjzpfonf/ xdt
k crf;tem;udk (KIA) wyfr[m (3) e,fajr? wkwjf ynfe,fpyf&dS rdik *f sm,efNrKd U
wGif usif;ycJhonf/ xdktcrf;tem;odkY (KIA) OuX aZmif;[&m; wufa&mufrdefYcGef;ajymMum;cJhonf/
rdecYf eG ;f wGif yifvo
Hk abmwlncD suu
f kd taumiftxnfay:onftxd ucsiv
f rl sK;d awGtm;vk;H pnf;pnf;
vk;H vk;H eJY wpkwpnf;wnf; vkyaf qmifomG ;Mu&efwu
kd w
f eG ;f cJo
h nf/ tjcm;wdik ;f &if;om;tzGUJ tpnf;awGEiS hf
vnf; r[mrdwfjyKvkyfxm;aMumif;vnf; xnfhoGif;ajymMum;cJhonf/ xdktjyif 'kwd,tBudrfajrmuf
yifvkHnDvmcHac:,lEdkifa&; BudK;yrf;oGm;Mu&ef wdkufwGef;oGm;cJhonf/
2011 ckESpf azazmf0g&D 7 &ufaeYwGif (KIA) wyf&if;(27) ESifh ppftpdk;& wyf&if; cv& (15)
wdYk Aef;armfNrKd Uawmifbuf refpND rKd Ue,fwiG f wem&D Mumwdu
k yf jJG zpfymG ;cJo
h nf/ ppftpd;k &ESihf (KIA) wdt
Yk Mum;
uJhodkY wdkufyGJjzpfay:rIonf (16) ESpftMum typftcwf&yfpJNyD;aemuf yxrOD;qkH;tBudrf jzpfonf/
ppftpdk;&bufrS wyf&if;rSL; 'kAdkvfrSL;BuD; ,OfaxG; usqkH;cJhNyD; (7) OD; 'Pf&m&cJhonf/
2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D (KIA) tajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&;tajctaeonf
1994ck rwdik rf u
D mv odrYk [kwf typfcwf r&yfprJ u
D tajctaeodYk aemufjyefvn
S phf jyKaeNy/D aeYpOfazmfjy
aeaom ESpb
f uf (KIA ESihf ppftpd;k &) qufqaH &;u wd;k wufrrI &Sad wmhacs/ tjyeftvSef ,kMH unfru
I if;rJh
vmaMumif;ukdvnf; if;wdkY\ ppfa&;jyifqifrIawGu azmfjyaeonf/ txl;ojzifh 2011 azazmf0g&D
vqef;ydkif;u jzpfyGm;cJhonfh &ifqdkifwdkufyGJaMumifh typf&yfEdkifiHa&;tajctaeonf ra&&mrIawGESifh
qkwfkwfvmaeonfudk awGUjrif&onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


KIA

79

xdef;csKyfe,fajrrsm;twGif; ppfa&;jyifqifrItajctaersm;

azaz0g&D vqef;ydik ;f u xGuaf y:vmonfh aoewfoo


H nf ESpb
f ufpvk;H twGuf ppfa&;owd
ay;vdkufovdkjzpfcJhonf/ xdkaemuf ppfa&; jyifqifrItajctaeudk ESpfbufpvkH;wGifawGUvm&onf/
- (KIA) xdef;csKyfe,fajrrsm;odkY ppftpdk;&ppfwyfrsm; tiftm;wdk;jznfh vIyf&Sm;vmjcif;?
- ppftpd;k &ppfwikd ;f wckjzpfonfh rycXmecsKyrf S vufatmufczH UJG rsm;tm; wyfom;opfpak qmif;&ef
nTefMum;jcif; (17 . 2 . 11)
- (KIA) bufuvnf; jynfolppfzGJYpnf;a&;vIyf&Sm;rI vIHYaqmfyGJrsm;vkyfjcif; (21 .2 .11)
- ppftpdk;&ppfwyfbufrS jrpfBuD;em;NrdKUwGif;vSnfhvnf ppfa&;jyjcif; (22 .2 .11)
- vdkifZm (XmecsKyf)? 0dkif;armf? q'kH;a'orsm;odkY ppftpdk;&ppfwyfrS ppfum;rsm; ae&mcsjcif;?
tiftm;jyjcif;rsm; qufvufvkyfaqmifvmjcif;/
- ESpb
f ufppfa&;jyifqifrI aemufqufwt
JG jzpf vlxak wG\ oGm;vmvIy&f mS ;rIrsm;udk wm;jrpfjcif;?
uefYowfcsKyfcs,fjcif;rsm;vnf; &SdvmcJhonf/
ppfa&;jyifqifrrI sm; ESpb
f ufrS wd;k jri v
hf yk af qmifaepOf Aef;armfcdik f vG,*f s,Nf rKd Ue,f taumuf
cGefkH;wGif ta0;xdef;pepfjzifh azmufcGJEkdifonfh vufypfAkH; (10) vkH; ppftpdk;&wyfrS (2.3.11) aeYwGif
odr;f qnf;&rdonf/ ppftpd;k &bufrS (KIA) ujyKvyk o
f nfh Ak;H rsm;jzpfonf[k pGypf o
JG nf/ ESpb
f uf ppfa&;
wif;rmrI (wyftiftm;wdk;jznfhae&mcsxm;rIESifh jyifqifrIrsm;) qufvufjzpfay:aeonf/
&Srf;jynfajrmufydkif;wGif wnf&Sdaom (KIA) wyfr[m (4) e,fajrodkY OD;wnfvQuf ppftpdk;&
ppfwyfrS vrf;rsm;azmufvyk cf o
hJ nf/ (KIA) bufrS vrf;azmufvyk jf cif;ud&k yfqikd ;f &ef wifjy awmif;qdck hJ
onf/ ppftpd;k & bufrv
S nf; &Sr;f jynfe,frS (KIA) wyfr[m (4) kwo
f rd ;f ay;zdYk tBurd Bf urd f awmif;qdck hJ
onf/ (KIA)uvnf; xdu
k pd u
kd y,fcsjiif;qefco
hJ nf/ (18.5.11)aeYwiG f rd;k ni;f NrKd Ue,ftwGi;f &Sd (KIA)
xdef;csKyfe,fajr&Sd wyfpcef;rsm;udk ppftpdk;& wyfrS avmifcsmjzifhypfcwfrIjzpfcJhonf/
xdt
k csed rf pS wifNy;D (KIA) XmecsKyu
f if;wdw
Yk yfzUJG rsm;udk ppfa&;tajctae tjrifq
h ;Hk wyfveS Yf
xm;vdu
k o
f nf/ ppftpd;k &wyfrsm;vnf; ppftiftm; wd;k csUJ qJ? ae&m,lqjJ zpfonf/ (21.5.11) &ufpjJG zifh
(KIA)XmecsKyfu wyfrsm;kyfodrf;ay;zdkY ryc ppfwdkif;XmecsKyfodkY pma&;taMumif;Mum;vkdufonf/ xdk
taMumif;Mum;pmwGif (25.5.11) aeYxd (KIA) xde;f csKyef ,fajrtwGi;f rS ppftpd;k &wyfzUJG rsm; kwo
f rd ;f jcif;
r&Syd gu jzpfay:vmaom jzpfpOfrsm;udk (KIA) wm0ef,rl mS r[kwaf Mumif; owday;xm;onf/ xdk owday;
pmay;ydcYk ahJ omfvnf; ppftpd;k &wyfrsm;onf Aef;armfNrKd U ta&SUbuf NrKd Uopfa'owGif tajcpdu
k v
f su&f o
dS nfh
(KIA) wyf&if; (25) a'otwGi;f odYk ppftpd;k &ppfwyfrsm; tiftm;wd;k jri
chf svsuf &So
d nf/ xdt
k ajctaeudk
(KIA) ppfwyfbufrS tqufrjywfapmifhMunfhvsuf&Sdonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

80
(KIA)

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

xdef;csKyfe,fajrtwGif; aemufxyfwBudrf wdkufyGJjzpfyGm;jcif;

xdef;csKyfe,fajr (Aef;armfcdkif? refpDNrdKUe,f) twGif;odkY ppftpdk;& ppfwyfu 9.2.11


aeYwiG f 0ifa&mufvyI &f mS ;ojzifh wdu
k yf jJG zpfymG ;cJo
h nf/ (KIA) taeESif typf&yfumv (17) ESpaf usmt
f wGi;f
yxrOD;qk;H aoewfoH jyefvnfay:xGuv
f mcJjh cif; jzpfonf/ xdt
k csed rf S pNy;D (KIA) xde;f csKyef ,fajrwGif
ppftpd;k &wyfzUJG rsm;ESihf (KIA) wyfzUJG wdt
Yk Mum; ppfa&;t& wif;rmrI jzpfay:aecJo
h nf/ xdw
k if;rmrIjzpfae
onfh umv (4) vtMum? (9.6.11) aeYwGif Aef;armfcdkif? rdk;armufNrdKUe,ftwGif; (KIA wyf&if; 15
xde;f csKyef ,fajr) rd;k armuf tajcpdu
k f cr& (437)ESihf wdu
k yf jJG zpfymG ;cJo
h nf/ ESpb
f uf aoaMu 'Pf&m
&&Sdolrsm;&SdcJhonf/ wdkufyGJcsdefumv (3) em&DMumjrifhonf/
xdw
k u
kd yf rJG pS wif (KIA) xde;f csKyef ,fajrtwGi;f &Sd tjcm;ae&ma'orsm;odYk ppfr;D rsm; ul;pufchJ
onf/ ppftpdk;&wyfulrsm; ay;ydkY&m vrf;aMumif;ay:&Sd wHwm; (25) pif;udk (KIA) rS csKd;zsufcJhonf/
ppfyGJjzpf&ma'orsm;rS vlxkrsm;onf NrdKUrsm;ay:odkYvnf;aumif;? wkwfEdkifiHodkYvnf;aumif; ppfab;rS
a&Smifwdrf;cJhMuonf/ ppfajy;'kuonf ESpfaomif;cefY&Sdonf[k rD'D,mowif;rsm;wGifazmfjyyg&Sdonf/
(KIA)

KIA

{&d , mtwG i f ; ppf y G J r sm;jzpf y G m ;&mjyajryk H

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

81

typf&yfEdkifiHa&;ajctae ysufpD;oGm;jcif;tay: ppftpdk;&\ tjrifoabmxm;


ESifh ppftpdk;& ppfwyfwdkY 9.6.11 aeYu jzpfyGm;cJhaomwdkufyGJrsm;ESifh ywfouf
ppftpd;k & bufu 18.6.11 aeYxw
k f jrefrmhtvif; owif;pmwGif owif;xkwjf yefrw
I ckjyKvyk cf o
hJ nf/
xdo
k wif; xkwjf yefrw
I iG f ppftpd;k &bufrS (KIA) wyfpcef;wck (rd;k armufNrKd Ue,f? a&tm; vQypf pfprD u
H ed ;f
teD;&Sd qif*efpcef;) udk wdkufcdkufodrf;ydkuf&jcif;rSm ta&;BuD;onfh vQyfppfpDrHudef;tm; umuG,f
apmifha&Smufvdkonfh &nfrSef;csuf wckwnf;jzifh vkyfaqmif&jcif;jzpfaMumif; azmfjyxm;onf/ tjcm;
&efvdkzdESdyfvdkonfh &nf&G,fcsufrsm; r&SdaMumif;vnf; yg&Sdonf/
ppftpd;k &wyfrsm;ESihf (KIA) tMum; pwifwu
dk yf jJG zpfNy;D (9) &uftMumwGif ESpb
f uf typfcwf
&yfpMJ uNy;D wqifw
h ufaqG;aEG;rIrsm; jyKvyk v
f akd Mumif; jynfe,ftmPmydik rf sm;uwqifh urf;vSr;f vmonf/
xdo
k Ykd typf&yfp&J ef urf;vSr;f vmcJo
h nfah emufyikd ;f wGiv
f nf; (KIA) ESihf ppftpd;k & ppfwyfwYkd rd;k ni;f NrKd Ue,f?
a&T*lNrdKUe,f? umrdkif;ESifh rHpDNrdKUe,fwdkYwGif wdkufyGJrsm;qufvuf jzpfaeqJjzpfonf/
xdt
k ajctaeudrk suu
f ,
G jf yKNy;D jynfov
l w
T af wmfOuX OD;a&Tref;u 24.6.11 aeYwiG f &efuek f
NrKd U&Sd jynfov
l w
G af wmf ud,
k pf m;vS,rf sm;tm; (KIA) ESihf tpd;k & ppfwyftMum;&Sd y#dyursm; wnfNird o
f mG ;NyD
[k vdrfnmajymqdkcJhonf/ wu,fhjzpf&yfrSefrsm;udk zkH;uG,fajymqdkcJhonf/
(KIA)

(KIA) ESihf ppftpd;k & ppfwyftMum;jzpfay:aeaomwdu


k yf rJG sm; typf&f yfp&J ef awGq
U aHk qG;aEG;Mujcif;
(KIA) ESifh ppftpdk;& ppfwyftMum; (3) ywfMum wdkufyGJjzpfyGm;cJhNyD;aemufydkif; 30.6.11
aeYu v*sef;,efwGif yxrOD;qkH;tBudrf awGUqkHaqG;aEG;cJhMuonf/ xdkaqG;aEG;yGJodkY ppftpdk;&bufrS
ucsifjynfe,f vkHNcHKa&;ESifh e,fpyfa&;0efBuD; AdkvfrSL;csKyfoef;atmif OD;pDusif;ycJhonf/ (KIA) bufrS
'k ppfOD;csKyf AdkvfrSL;csKyf*Grfarmf acgif;aqmif (6) OD;wufa&mufaqG;aEG;cJhonf/
typf&yfpJa&; ,m,DtqifhtwGuf
,if;awGUqkHaqG;aEG;yGJwGif (KIA) rS wifjycsufrSm ]typf
awmif;qdkcsufrSm cdkifrm&r,f? ,kHMunfrI&Sd&r,f? oufaotaxmuftxm;&Sd&SdeJY vkyf&r,f/
'DtwGuf tpdk;&bufu cdkifrmonfhtaxmuftxm;jyzdkYvdkw,f} pojzifh wifjyoGm;onf/
xdw
k ifjycsurf sm;onf ,cif (1994 ckEpS f azazmf0g&Dv) typf&yfppJ Ofu &Sr;f jynfajrmufyikd ;f
uGwcf ikd cf dik t
f wGi;f wGif ppftpd;k &bufrS ypfcwfraI Mumifh (KIA) wyfom; (10)OD;xd usq;Hk cJo
h nfh tawGY
tBuHKaMumifh wifjy&jcif;jzpfonf[k (KIA) wGJbuftwGif;a&;rSL; OD;veef uajymqdkcJhonf/

typf&yfaqG;aEG;yGJrsm;jyKvkyfcJhonf? odkYaomf wdkufyGJrsm;um; qufvufjzpfaeqJ


2011 ZGef 30 &ufaeYu (KIA) ESihf ppftpd;k & ppfwyftMum; typf&yfpaJ &;twGuf aqG;aEG;cJMh u
aomfvnf; wpkw
H &majyvnfrrI &ao;ay/ (KIA) xde;f csKyef ,fajrrsm;wGif wdu
k yf rJG sm; qufvuf jzpfymG ;
aeqJjzpfonf/ ucsifjynfe,f? a&TulNrdKUe,ftwGif;ESifh &Srf;jynfe,fajrmufydkif; (KIA) xdef;csKyfe,fajr
jzpfaom uGwcf ikd Nf rKd Ue,frsm;wGif Zlvikd f (2) &ufaeYu ESpb
f uf&ifqikd f wdu
k yf rJG sm; jzpfymG ;cJo
h nf/ ppftpd;k &
ppfwyfrS aoaus? 'Pf&m&rIrsm;ESifh ppfokHyef;rsm;tjzpfvnf; tzrf;cH&aMumif; od&Sd&onf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

82

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

]]typf&yfpaJ &;twGuf aqG;aEG;cJMh uaomfvnf; tpd;k &bufrS typf&yfpw


J m rjyoEdik b
f ;l qd&k if
&ifqdkifwdkufyGJawG[m qufvufjzpfay:aerSm jzpfw,f}} [k (KIA)bufrS Zlvdkif (2) &ufaeYu bDbDpD
owif;Xmeudk ajymoGm;cJhonf/

jyefvnftypf&yfpJa&; aqG;aEG;yGJrsm;\ tvm;tvm


(17) ESpfMum xdef;xm;EdkifcJhonfh (KIA)ESifh ppftpdk;& ppfwyftMum;u typf&yfEdkifiHa&;
tajctaeonf ysufpD;oGm;cJhygNyD/
,ck (KIA) ESihf ppftpd;k & ppfwyftMum;wGijf zpfay:aeaom vufeufuikd yf #dyuukd typf&yf
EdkifiHa&;tajctaeodkY jyefvnfa&muf&Sdatmif ajz&Sif;aeMuonf/ xdkjyemrsm;udkajz&Sif;onfhtcg
ppftpdk;&bufrS trsKd;om;vlenf;pkrsm;\ tusKd;pD;yGm;udk xnfhoGif;rpOf;pm;bJ? ppftkyfpktusKd;pD;yGm;
twGuf &nf&G,fa&;qGJxm;onfh 2008 zGJYpnf;ykHtajccHOya'udkom a&SUwef;wif ajymqkdvsuf&Sdonf/
ppftpdk;&bufrS xdkodkYaomoabmxm;udk qkyfudkifxm;orQ typf&yfEdkifiHa&;tajctae jyefvnf
a&mufvmzdkY r&SdEdkifonfhtjyif vufeufudkify#dyuonfom ydkrdkBuD;xGm;us,fjyefYvmrnf jzpfygonf/

(3) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D &Sr;f jynfwyfrawmf (SSA-N) rS
wyfr[m (1) tajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&; tajctaersm;
2010 {Nyv
D aemufyikd ;f SSA-N (&Sr;f jynfwyfrawmf ajrmufyikd ;f )? tzGUJ wGi;f odYk ppftpd;k &\
e,fajrapmifw
h yfzUJG (Home Guard Force) HGF toGiu
f ;l ajymif;a&;ay:vpD oGyo
f iG ;f jcif;cHvu
kd &f onf/
xdak y:vpDtay: taMumif;jyKNy;D (SSA-N) tzGUJ twGi;f tzGUJ (2) cktjzpf uGx
J u
G v
f mcJo
h nf/ ppftpd;k &
\ toGiu
f ;l ajymif;a&;udv
k ufco
H nfh tzGUJ onf XmaejynfoUl ppftzGUJ Bu;D tjzpfvufcv
H u
kd o
f nf/ (SSA-N)
OuX? 'kOuXESihf wyfr[m (3)? wyfr[m (7) wdu
Yk toGiu
f ;l ajymif;a&;udk vufcv
H u
kd o
f nf/ wyfr[m
(1) OD;pD;ol AdkvfcsKyfyefzS u toGifajymif;ay:vpDudk vufrcHbJ jiif;y,fcJhonf/
(SSA-N) wyfr[m (1) onf rdrdxdef;csKyf&me,fajrrsm;wGif wyftiftm; (2000) cefYjzifh
vufeufudkifawmfvSefa&; qufvuf qufETJvdkufMuonf/ wyfr[m (1) \ XmecsKyfrSm rdkif;SL;NrdKUe,f?
0rfh[dkif;a'o jzpfonf/ pufwifbm (1) &ufaemufydkif; ppftpdk;&\ oabmxm;rSm wyfr[m (1)
onf jynfoUl ppftoGif ul;ajymif;jcif; r&So
d nft
h wGuf Oya'jyifytzGUJ tpnf;tjzpf owfrw
S v
f u
kd o
f nf/
wyfr[m (1)ESifh tjcm;wyfr[mrsm; qufqHa&;udkvnf; jzwfawmufypf&ef ppftpdk;&u
qufvufnTefMum;cJhonf/ wyfr[m(1) xdef;csKyf&m a'orsm;udkvnf; etz wyfrsm;wdk;jznfhcsxm;
vdu
k o
f nf/ wyfcsi;f xdawGUrI (5) Burd x
f ufrenf; jzpfco
hJ nf/ pufwifbm vqef;rS pwif jzpfyf mG ;cJjJh cif;
jzpfonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

83

a&G;aumufyGJNyD;aemufydkif;wGifvnf; wyfr[m (1) XmecsKyfawmifzuf? 0rfaqmh tajcpdkuf


ppftpdk;& wyfr (33) vufatmufcHwyfzGJUu (SSA-N) wyf&if; (24) udk pwifwdkufcdkufcJhonf/
a&G;aumufyGJNyD;aemufydkif; 'DZifbmvqef;ydkif;rSpwif ppftpdk;&onf &Srf;jynfawmifydkif;&Sd
rdkif;SL;? uGef[def;? erfhZef NrdKUe,frsm;rS aus;&Gmrsm; pkaygif; NrdKUe,fcGJrsm;tjzpf zGJUpnf;vdkufjyefonf/
- rdkif;SL;NrdKUe,fwGif rdkif;ZefNrdKUe,fcGJwck
- uGef;[def;NrdKUe,fwGif umvdNrdKUe,fcGJ (umvd onf ,cif SSA-N wyfr[m 7 xdef;csKyfxm;
onfha'o jzpfonf) wck
- erfhZefNrdKUe,fwGif cdkvrfNrdKUe,fcGJwck ... pojzifhwdk;jrifhzGJYpnf;vdkufonf/

umvdNrdKUe,fcGJESifh ta&SUtv,fydkif; ppfwdkif;kH;opf wnf&Sd&m


,cifxdk&Gmrsm;rSm wdkufe,ftqifhom&Sdonf/ xdkNrdKUe,fcGJrsm;\ vkHNcHKa&;udktaMumif;jyNyD;
ppfwyfrsm;? Xmeqdik &f mrsm;jzifah e&m,l wd;k csUJ zGpYJ nf;aeonf/ (aemif&rS ;f jynftv,fyikd ;f &Sd ta&SUtv,fyikd ;f
wdkif;ppfXmecsKyftwGuf BudKwifjyifqifcsufwckjzpfonf)
ae&mrsm;udk a&G;cs,Nf y;D wyfwnf&jcif;\ &nf&,
G cf surf mS atmufyg tcsuf (3) csuaf Mumifh
jzpfonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

84

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

(1) (UWSA) ]0} wyfzGJUrsm; oHvGiftaemufjcrf;odkY 0if? xGuf oGm;vmrIudkxdef;csKyf&ef?


(2) (SSA-N) wyfr[m (1) ESihf (SSAS) &Sr;f jynfwyfrawmfawmifyikd ;f wdt
Yk Mum;&Sd qufo,
G rf I
udkjzwfawmuf&ef? ydwfqdkY&ef?
(3) jynfolppftoGifajymif; (SSA-N) wyfr[m (7) \ vIyf&Sm;rIrsm;udk xdef;csKyf&ef ...
ponfwjYkd zpfonf/
wyfr[m (1) onf jynfopYl pftoGiaf jymif;a&; pDrcH suu
f kd vufrcHb?J vufeufuikd f
awmfveS af &;vrf;aMumif;odYk jyefvnfO;D vSnv
hf mcJo
h nf/ wcsed w
f nf;wGif 2010 'DZifbm wwd,tywfxJ
wGif zdkz&JjzpfoGm;aom rlv (SSA) &Srf;jynfwyfrawmfudk jyefvnfzGJYpnf;&ef pnf;kH;vYIHaqmfrIrsm; jyK
vkycf o
hJ nf/ 1995 ckEpS u
f wnf;u vkyif ef;vnfywfrI &yfqikd ;f xm;cJo
h nfh (SSPP) (&Sr;f jynfw;kd wufa&;
ygwD) udkvnf; jyefvnfxlaqmuf&ef BudK;yrf;tm;xkwfcJhonf/
(SSA-N)

ppf t pk d ; & Ak H ; BuJ w k d u f c k d u f x k d ; ppf q if a eaom 0rf [ k d i f ; XmecsKyf a 'oajryk H

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

85

2011 ZE0g&D aemufqkH;tywfxJrSpwifNyD; (SSA-N) wyfr[m (1) XmecsKyf 0rfh[dkif;wGif


ta&;ay:tpnf;a0; usi;f ycJo
h nf/ xdt
k pnf;ta0;rS (SSA-N) wyfr[m (1) tpm; &Sr;f jynfwyfrawmf
(SSA) emrnfopf (wyfr[mtpm; rdciftzGt
YJ pnf; emrnfjzift
h pm;xd;k jcif;) jzifh tpm;xd;k um jyefvnf
zGJUpnf;vdkufonf/ wyfzGJYrsm;wdk;csJUzGJUpnf;vdkufonf/ ppfa'o (5) ck? wyfr[m (5) ck ESifh txl;wyfzGJU?
vufeufBu;D wyf? vufeufxed ;f odr;f a&;wyfrsm;vnf; yg0ifzUJG pnf;cJo
h nf/ (SSPP)\ taxGaxGtwGi;f a&;
rSL;csKyftjzpf AdkvfcsKyfyefzS u wm0ef,lonf/ 2010 pufwifbm26 &ufaeYwGif jyKvkyfonfh zuf'&,f
jynfaxmifpk ay:xGef;a&;aumfrwD (Committee for Emergence of Fedral Union CEFU (Burma)
jzpfajrmufa&; tpnf;ta0;wGiv
f nf; tzGUJ 0iftjzpf yg0ifco
hJ nf/ 2011 azazmf0g&D 12 rS 16 &ufaeYxd
jyKvkyfaom wdkif;&if;om;rsm;nDvmcHwGifvnf; (SSPP) rS yg0ifwufa&mufcJhonf/ xdknDvmcHrS
nDnGwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;zuf'&,f aumifpD (United Nationalities Federal Council (Union of
Burma) udk zGJUpnf;vdkufonf/
(SSPP/SSA) jyefvnfzUJG pnf;Ny;D onfEi
S hf ra&S;raESmif; 2011 azazmf0g&D 'kw,
d tywftpwGif
0rfh[dkif; XmecsLyfodkY ukefum;? c&D;onfum;rsm; oGm;vmcGifh &yfqdkif;xm;onf/ wNydKifeufwnf;rSm
ppftpdk;& ppf,mOfwef;rsm;uawmh &Srf;jynftv,fydkif;ESifh ta&SUydkif;odkY trsm;tjym; csDwufvsuf&Sdae
onf/ xdktajctaetay: (SSA) wyfrSL;wa,mufu ]]typf&yfvmwJh tESpf (20) umvtwGif;
tck v d k usaemf w d k Y u d k jzwf w m[m yxrOD ; qk H ; tBud r f y gyJ / ppf t pd k ; &&J U ay:vpD j zpf a ewmrd k Y
usaemf w d k Y pD ; yG m ;a&;ysuf j ym;atmif ? usaemf w d k Y u d k aumif ; aumif ; rae&atmif ol q uf v k y f
oGm;rSmbJ/ 'gaMumifh usaemfwdkYaewJhbufudk ppftiftm;awG tqufrjywf ydkYaewmaygh}}}[k
xifjrifcsuf ay;ygonf/ (oQrf;oHawmfqifh ? 10 azazmf0g&D 2011)

&Srf;jynfe,f ta&SUtv,fydkif;a'otwGif; rwnfNidrfrIrsm;


wyfr[m (1) onf etzppftpd;k &vufxufu XmaejynfopYl pf toGiaf jymif;vJjcif;
udk vufrcHyJ jiifqefrjI yKvyk cf o
hJ nf/ rlv (SSA-N) &Sr;f jynfwyfrawmf (ajrmufyikd ;f ) tjzpfqufvuf&yfchJ
Ny;D &Sr;f jynfw;kd wufa&;ygwDukd jyefvnfzUJG pnf;vdu
k o
f nf/ xdt
k csed rf pS wifNy;D ppftpd;k &ppfwyfrsm;onf
(SSA-N) wyfr[m(1) xdef;csKyf&ma'o (&Srf;jynfe,f ta&SUtv,fydkif;a'o)rsm;twGif; ppfa&;t&
zdtm;ay;rI ydkrdkvkyfaqmifvmcJhonf/
2011 azazmf0g&D aemufqkH;tywfxJupwifNyD; (SSA-N) XmecsKyfjzpfonfh 0rfh[dkifodkY0if?
xGuf oGm;vmaeonfh um;rsKd;pkHtm; ydwfyifwm;qD;jcif;udk ppftpdk;&bufjyKvkyfvmonf/ rdkif;SL; wef,
Y ef; ? vm;d;I ? awmifBu;D um;vdik ;f rsm;udk ydwyf ifvu
kd o
f nf/ odv
Yk yk af qmifvu
kd o
f jzifh 0rf[ikd af 'o
udk ukepf nfp;D qif;rIrsm; &yfwefo
Y mG ;rnf/ vl0if vlxu
G f &yfqikd ;f oGm;rnf/ vlxEk iS hf wyfukd jzwfawmuf
vdkufjcif; jzpfonf/ 0rfh[dkifudk jzwfav;jzwfpepf pwifusifhokH;vmwmjzpfonf/ tusKd;quftm;jzifh
a'ocHvx
l u
k v
kd nf; Bu;D rm;pGmdu
k cf wfrI jzpfaponf/ ukepf nfp;D qif;rI&yfwefo
Y mG ;onf/ ukeaf ps;EIe;f rsm;
tqrwef jrifw
h ufomG ;onf/ tcsed rf a&G; ay:wmtE&m,fusa&mufEikd o
f jzifh vlxt
k wGi;f vkNH cKH ru
I if;rJh
vmonf/
(SSA-N)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

86

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

ppftpd;k & ppfwyfrsm;u 0rf[


h ikd af 'oudk uefo
Y wfe,fajrtjzpfowfvu
kd o
f nf/ (SSPP/ SSA)
xde;f csKyef ,fajrrsm;wGif ppftpd;k &ppfwyf wyf&if; (10) &if; jzefcY aJG e&m,lxm;onf/ xdaYk emuf ppftpd;k &
ppfwyfrsm;\ vlxkqefYusifha&;vkyfief;rsm; wqifhNyD;wqifh wdk;jrifhvkyfaqmifvmonf/
- vlxrk sm; xdak 'otwGi;f 0ifxu
G jf cif;jyKvyk yf gu e,fausm0f ifa&mufrjI zifh ypfowfciG &hf o
dS nf
[k ypfrdefY ay;xm;onf/
- &rc e,fajrtwGif;&Sd vlxkrsm;udk ppfoifwef; twif;t"rwufcdkif;onf/ ppfoifwef;
p&dwfrsm;udk aus;&Gmrsm;rS ukefuscH&onf/ aus;&GmtkyfpkwckvQif (4) odef; odkYr[kwf (5)
ode;f txd ay;&onf/ (SSA-N wyfzUJG rsm; e,fajrtwGi;f r0ifa&mufEikd &f efEiS hf tquftoG,f
rvkyfEdkif&ef &nf&G,f aqmif&Guf jcif;jzpfonf/)
- erfZh efNrKd Ue,fr&S adS us;&Gmrsm;rS tdraf jc (200) tm; cdv
k rf NrKd Ue,fco
JG Ykd twif;t"rajymif;a&TU
cdik ;f onf/ (SSA-N wyfzUJG rsm;tm; axmufco
H nfh &Gmrsm;jzpfonf[k ppftpd;k &wyfrS ,lqxm;
aomaMumifhjzpfonf)
- 10.3.11 aeYu cdv
k rfEiS hf uGe[
f ed ;f tMum;&Sd erfv
h if; (yavmifaus;&Gm) wGif ppftpd;k &wyfEiS hf
(SSA-N) wyfzGJUrsm; wdkufyGJ jzpfyGm;cJhonf/ ppftpdk;&wyfrS aoaMu? 'Pf&m&rIrsm;&Sdonf/
wdkufyGJtNyD; aus;&Gm&Sd pyg;rsm;udk rD;IdUzsufqD;cJhonf/
- 15.3.11 aeYu (SSPP/SSA) xde;f csKyef ,fajrrsm;wGif ppftpd&k wyfrsm; 0ifa&mufwu
kd cf u
kd cf hJ
onf/ a,mufsm;? rdef;r ra&G; ay:wmtjzpf ppftpdk;&ppfwyfrS cdkif;apcJhonf/
- wdu
k yf jJG zpfymG ;onfh (wef,
Y ef;NrKd Ue,f? erfah vmif; aus;&Gm) &Sb
d ek ;f Bu;D ausmif; ysupf ;D rI&cdS o
hJ nf
&Gmom;rsm; ae&yfrS pGecYf mG xGuaf jy;Mu&onf/ tcsKUd ppftpd;k &ppfwyfrS ay:wmtjzpf tok;H jyK
jcif;cH&onf/
- rwfv (13) &ufrS {NyD yxrywftxd (SSPP/SSA) xde;f csKyef ,fajrwGif ppftpd;k &wyfzUJG rsm;
ESihf (65)Burd f wdu
k yf jJG zpfymG ;cJo
h nf/ aus;vufvx
l k (3000) ausmf ae&yfrS pGecYf mG xGuaf jy;Mu
onf/
- rwfvtwGi;f u (SSPP/SSA) xde;f csKyef ,fajrtwGi;f &Sd (&Sr;f jynfta&SUtv,fyikd ;f ) (4)NrKd Ue,f
twGif;om ppftpdk;&wyfrsm;ESifh wdkufyGJjzpfcJhonf/ {NyD vqef;ydkif;a&mufonfhtcg tjcm;
(10) NrdKUe,fodkY ul;pufoGm; cJhonf/
- rwfv (13) &ufrS (20) &ufaeYtxd (SSPP/SSA) xdef;csKyfe,fajrwGif jzpfyGm;cJhaom
wdkufyGJrsm;wGif tpdk;&ppfwyfrS wyf&if;aygif; (20) ausmfjzifh xdk;ppfqifwdkufcdkufcJhonf/
- &Srf;jynfe,f ta&SUtv,fydkif;rS pwifcJhaom ppfyGJrsm;onf &Srf;jynfe,fajrmufydkif;odkY
ul;pufysHESHUoGm;onf/ ausmufrJcdkif twGif;&SdvlxkawGvnf; (SSPP/SSA) wyfrsm;ESifh
qufo,
G rf &I adS eonf[q
k u
kd m ppftpd;k &ppfwyfrsm;rS zrf;qD;? ESyd pf uf? owfjzwfjcif;rsm;vnf;
&SdcJhonf/
- 19.4.11 aeYu usKdif;wkHNrdKUe,f? rdkif;yl;aus;&GmtkyfpktkyfpkrS &Gm (7)&Gm (yavmif&Gm 4 &Gm?
vm;[l&mG 3 &Gm) tm; ppftpd;k &ppfwyfrS rD;IUd zsuq
f ;D jcif;cH&onf/ &Gmvlxt
k rsm;tjym;onf
xdkif;EdkifiH? csif;rdkifcdkif? rdkif;zSefa'oodkY xGufajy;cdkvIHoGm;Muonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

87

(SSA-N) wyfr[m (1) onf ppftpdk;&\ EdkifiHa&;enf;y&d,m,ft& zefwD;xm;onfh Xmae


jynfolYppf (HGF) vufrcH jiif;qefcJhonf/ xdkYaMumifh 2010 ckESpf pufwifbmvrS pwif ,aeYtxd
(ZGef 30 xd) ppftpdk;&ppfwyfrsm;\ ppfa&;t& zdtm;ay; wdkufcdkufrIudk cHae&onf/ (SSA-N) ESifh ppf
tpd;k &tMum; wnf&cdS ahJ om ( 1989 ckEpS f pufwifbmrS pwifco
hJ nf)h typf&yfEikd if aH &;tajctaeonf
vk;H 0ysupf ;D oGm;Ny[
D k ajymEdik o
f nf/ wausmjh yefvnfjzpfxeG ;f vmaeonfh jynfwiG ;f ppfonf &Sr;f jynfe,f\
ae&ma'orsm;pGmwGif aeYpOf jzpfyGm;vsuf&Sdonf/
2010 a&G;aumufyjJG zifh tmPm&,lxm;onfh tpd;k &opfonf ,cifppftyk pf \
k Edik if aH &;tarGukd
vufv,
JT cl o
hJ nf/ etzppftyk pf k cse&f pfcahJ om Edik if aH &;jyemrsm;udv
k nf; qufvufNy;D qufccH &hJ onf/
,ckjzpfay:aeaom vlenf;pktrsKd;om;rsm;ESifh jzpfay:cJhaom? jzpfay:aeaom EdkifiHa&;jyemrsm;
(vufeufudkify#dyu)udk rnfodkYajz&Sif;rnfqdkonfhtcsufukdrl ,aeYtxd vufawGUusus aqmif&Guf
aejcif; rawGU&ao;yg/
(SSA-N) ESifh ppftpdk;&tMum; jzpfwnfaeaom vufeufudkify#dyu rnfodkYtqkH;owfrnf
enf;/ rnfonfY twdkif;twmtxd ul;pufysHESHoGm;rnfqdkonfudk rnfolrQ twdtusajymqdkEdkifOD;rnf
r[kwyf g/

(4) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D ]0} jynf aoG;pnf;nDnw
G af &;ygwD
tajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&; tajctaersm;

(UWSA/UWSA)

2010 ckESpf pufwifbm 1 &uf aemufqkH;xm;NyD; vufeufpGefY&ef (BGF toGifajymif;&ef


ajymqdjk cif;rsK;d r[kwaf wmhyg) ppftpd;k &bufu (UWSA) wyfzu
YJG akd jymqdck o
hJ nf/ xdak jymqdv
k mrItay:
(UWSA) ujiif;qdkvdkufonfh tcg]0} a'o&Sd etz 0efxrf;rsm;udk jyefvnf qkwfcGmaponfrsKd;txd
vkyaf qmifvmcJo
h nf/ ppftpd;k &u (UWSA) tm; 2009 {NyD aemufq;Hk tywfwiG f (BGF) toGiu
f ;l ajymif;
cdik ;f pOfuvnf; ppftpd;k &\0efxrf;rsm;udk qkwcf mG cdik ;f cJah o;onf/ a&G;aumufyrJG wdik rf DS ]0} bufrS (BGF)
rludk vufrcHaMumif; taMumif;jyefcJYNhyD;aemuf ppftpdk;&ESifh (UWSA) wdkY\ qufqHa&;onf at;wd
at;puf jzpfvmaecJhonf/
a&G;aumufyGJNyD;aemuf 2010 'DZifbm 20 &ufrS 29 txd (UWSP) ygwDu (5) Budrfajrmuf
uGef*&ufudk rdkif;arma'owGif usif;ycJhonf/
xdu
k eG *f &ufukd (UWSP) ygwD 'kOuX a&Smufrid ;f vQu
H OD;pD;usi;f ycJo
h nf/ aqG;aEG;yGJ yxrqk;H aeY
rSmyJ a&Smufrdif;vQHu aqG;aEG;yGJ yxraeYwGif aemufwufvmr,fh tpdk;&opfESifh xyfrHaqG;aEG;zdkY qE
&Sad Mumif;? Nird ;f csr;f a&;ESihf zGUH NzK;d a&;tay: tajccHonfh aqG;aEG;yGo
J mvkyv
f o
kd nf[k xkwaf zmfajymMum;
cJo
h nf/
rdkif;armnDvmcHwGif a&Smufrdif;vQH wifjycsufrsm;wGif aemuftpdk;&opfESifh ,ck ppftpdk;&wdkY
tMum; uGmjcm;csufrSm ,lepfazmif;om jzpfaMumif;? odkYaomf tpdk;&opfESifh aqG;aEG;&ef qufqHa&;
aumfrwDudk vTwfvdkaMumif;? (UWSA/UWSP) onf jynfwGif;ppfudk qefYusifNyD;? Nidrf;csrf;a&;ESifh zGHUNzdK;
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

88

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

wd;k wufa&;twGuf tajccH&yfwnfaMumif;? Nird ;f csr;f a&;udk rysujf ym;ap&ef txl;xde;f odr;f apmifah &Smuf
oGm;rnf jzpfaMumif;? zGHUNzdK;a&;udk wpdkufrwfrwfvkyfoGm;vdkaMumif; ajymMum;cJhonf/
(UWSA) onf 2010 ckEp
S f pufwifbm 1 &ufaeYaemufq;Hk xm;Ny;D vufeufpeG &Yf ef ppftpd;k &u
&ufowfrw
S af y;Ny;D aemufyikd ;f ta&;Bu;D a&SUwef;ppfrsuEf mS twGuf txl;wyfr[mwckukd wd;k csUJ zGUJ pnf;
vdu
k o
f nf/ ,cifu UWSA wGif wyfr[m (9)ck &So
d nf/ jynfopYl pf wyfr[mwckuv
kd nf; zGpYJ nf;xm;ao;
onf/ ,ckzGJYpnf;vdkufaom wyfr[m eHygwf (618) jzpfNyD; wyfr[mrSL;rSm aygufqrfdkif; jzpfonf/
toGifajymif;vJa&;ay:vpDudk (UWSA) u jiif;qefNyD;aemufydkif; ]0} e,fppfwavQmufwGif
ppftpd;k &ppfwyfrsm; wyfpcef; csxm;onf/ ]0} wyfzUJG uvnf; rdru
d ,
kd rf rd d ckcu
H muG,&f ef wyftiftm;
ydkrdkpkaqmif;rIrsm; jyKvkyfvsuf&Sdonf/
(SSPP/ SSA) ESihf ppftpd;k &wdYk wdu
k yf jJG zpfaeonfEiS yhf wfouf (UWSP) t&m&Sw
d a,mufu
]](SSPP/ SSA) udkppfa&;t& tultnDay;&ef cufcJrI&SdaMumif;? ESpfbufpvkH;u EdkifiHa&;jyemudk
Edik if aH &;enf;ESihf ajz&Si;f apvdak Mumif;}} ajymMum;cJo
h nf/ xdt
Yk jyif (UWSP) \ ppftpd;k &tay:xm;&So
d nfh
oabmxm;udk ]]ppftpd;k &udk t&ifpNy;D rwdu
k b
f ;l / ppftpd;k &u usL;ausmx
f ;kd ppfqifvm&if jyefNy;D ckco
H mG ;zdYk
toifhjyifxm;w,f/ udk,fhjcHpnf;dk;jyifyrSm wdkufyGJjzpfaeawmh udk,fhe,fxJ ppfrD; rul;vmzdkYtwGuf
BudKwifjyifqifrIawG vkyfxm;w,f}} [l az:jyMuygonf/
19.3.11 &ufpjJG zifh (UWSP) u ]]Nird ;f csr;f a&;udk vdv
k m;Ny;D ? ppfqefu
Y siaf Mumif;}} azmfjyxm;
onfh aMunmcsuw
f apmifukd xkwjf yefco
hJ nf/ xdak Munmcsuo
f nf typf&yfwikd ;f &if;om;vufeufuikd f
tiftm;pkrsm; tay: jzwfav;jzwfpepfjzifh ppfqifa&; jyKvkyfaecsdef xkwfjyefcJhjcif;jzpfonf/ vm;dI;
tajcpdkuf &rc ppfwdkif;kH;odkYvnf; rwfv (23) &ufaeYwGif rdwLay;ydkYcJhonf/
xdkaMunmcsuf\ tESpfcsKyfrSm wdkif;&if;om;vufeufudkifrsm;ESifh ppftpdk;&wdkY\ jidrf;csrf;a&;
onf (BGF) ajymif;vJa&;aqG;aEG;csed rf pS ajymif;vmcJjh cif;jzpfonf/ ,ck ESpb
f ufwu
kd Mf uonfh tajc
taeodYk a&muf&adS eonf[k azmfjyxm;onf/ xdt
k jyif aMunmcsuw
f iG f (BGF) ajymif;vJa&; aqG;aEG;pOf
u wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f iftm;pkrsm;\ awmif;qdrk u
I kd ppftpd;k &bufu wkejYf yef&mwGif auseyfz,
G f
&m tajzr&cJah Mumif;? ppftpd;k & ajymonfukd xdik ef m;axmif&onft
h qifo
h m&Sad Mumif; azmfjyyg&So
d nf/
rajyvnfao;onfh y#dyursm;tay: ppftpdk;&rS EdkifiHa&;t& pum;ajymjcif;? wef;wlaqG;aEG;jcif;?
Nird ;f csr;f pGm ajz&Si;f jcif;wdjYk zifo
h m aqmif&u
G o
f ifah Mumif;? Ncrd ;f ajcmufjcif;ESihf ppfa&;enf;jzifah jz&Si;f jcif;udk
(UWSP) u qefYusifaMumif; aMunmcsufwGifazmfjyxm;onf/
xdak Munmcsuu
f kd rwfv (20) &uf&ufaeYu yefqef;a&mufvmaom ppftpd;k &wyf t&m&SBd u;D
wOD;xHodkY ay;cJhaomfvnf; vufcH&efjiif;qefcJhonf/
vwfwavmtajctaet& (UWSA/UWSP) ESifh ppftpdk;&tMum;wGif vufeufudkify#dyu
tqifhxd a&muf&Sdrvmao;aomfvnf; e,fajrjyemESifh ywfoufNyD; aMuvnfrI r&&SdMuao;acs/
ppftpd;k &bufrS typf&yfprJ jI yKvyk cf phJ Ofu oabmwlowfrw
S x
f m;onfh e,fajr\ jyifywGif a&mufae
aom (UWSA/UWSP) wyfzUJG rsm; 2011 {NyD 30 &ufaeYwiG f aemufq;Hk xm;Ny;D kyo
f rd ;f ay;&ef awmif;qdck hJ
onf/ xdak wmif;qdck suu
f kd (UWSA/UWSP)bufrS jyefvnfyk o
f rd ;f rnf? rkyo
f rd ;f bl; qdo
k nfukd taMumif;
rjyefcyhJ g/odaYk omf ,cifppftpd;k &ESihf oabmwlxm;onfh typf&yfpaJ &;udk qufvufxed ;f xm;Ny;D tpd;k &opf
ESifh aqG;aEG;vdkaMumif; (UWSP) bufrS vdkvm;aMumif; ajymqdkcJhonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

89

2010 a&G;aumufyrJG wdik rf u


D yif ppftpd;k &onf if;wd\
Yk (BGF) toGiaf jymif;vJa&;ay:vpDukd
(UWSA/UWSP) tm; vufcz
H Ykd zdtm;ay;awmif;qdck o
hJ nf/ odaYk omf xdzk t
d m;ay;rIonf a&G;aumufyu
JG si;f y

Ny;D pD;oGm;onfh wdik af tmif (UWSP) twGuf xda&mufrrI &Scd ahJ y/ ,ckwufvmonfh tpd;k &opfonfvnf;
etzppftpdk;&uJhodkY (BGF) toGifajymif;vJa&;ay:vpDudkyJ qufvuf taumiftxnfazmfvmrnf
qdkygu tpdk;&opfESifh (UWSP) tMum;&Sd qufqHa&;onf aumif;rGefacsmarGUp&m taMumif; r&SdEdkifyg/

(5) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D
trsKd ;om;'Dru
kd a&pDaoG;pnf;nDnw
G af &;wyfrawmf (NDAA) rdik ;f vm;tzGUJ
tajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&; tajctaetrsm;
rdik ;f vm;typf&yftzGUJ onf ppftpd;k &\ toGiaf jymif;a&;ay:vpDukd rltm;jzifv
h ufcx
H m;onf?/
odaYk omf rdik ;f vm;typf&yftzGUJ taejzifh wu,f vufawGu
Y sonfah wmif;qdck suf (6) csuu
f kd ajz&Si;f ay;Edik rf S
om vufcHoGm;rnf[k pmjzifhvnf;aumif;? vlcsif;awGYqkHcJhpOfuvnf;aumif; taMumif;jyefcJhonf/
p&z t&m&Scd sKyf 'kw,
d Adv
k cf sKyBf u;D &Jjrifo
h nf vuf&&dS mxl;rS rqif;rSD Mo*kwv
f (20) &ufaeYu
rdik ;f vm; ud,
k pf m;vS,t
f zGUJ ESihf usKid ;f wkw
H iG f awGUqkcH o
hJ nf/ xdo
k aYkd wGUqkpH Of rdik ;f vm;awmif;qdck surf sm;udk
rnforYkd Q wkejYf yefajymqdjk cif;rsK;d r&Scd ahJ y/ ppftpd;k &bufrS oabmxm;rsm;udo
k m xyfrNH y;D ajymqdck o
hJ nf/
xdak jymqdck surf sm;wGif rdik ;f vm;tzGUJ &yfwnfa&;twGuf ta&;Bu;D tcsuf tcsKUd yg&So
d nf/ xdt
k csurf sm;rSm
rdik ;f vm;wyfzUJG taejzifh (BGF) ul;ajymif;&ef tcsed af ESmif;oGm;NyjD zpfaMumif;? vufeufcsvQif tcGit
hf a&;
tjynft
h 0ay;rnf/ ukrP
aD xmif pD;yGm;a&;vkycf iG &hf &Srd nf[k ajymcJo
h nf/ pufwifbm (1)&ufaeY aemuf
ydik ;f rSm vufeufcsjcif;rjyKvyk yf gu a&G;aumufyNJG y;D onfEiS hf tvdt
k avsuf rw&m;toif; jzpfomG ;rnf[k
Ncdrf;ajcmuf ajymqdkoGm;cJhonf/
'kwd,AdkvfcsKyfBuD;&Jjrifh\ zdtm;ay; awmif;qdkvmrItm; rdkif;vm;tzGJYu Mo*kwfv (24)&uf
aeYwiG f vufeufrcsEikd af Mumif; taMumif;jyefco
hJ nf/ a&G;aumufyt
JG Ny;D wufvmrnft
h pd;k &wdik af tmif
vuf&Sdtaetxm;twdkif; qufaeoGm;rnf[k taMumif;jyefcJhonf/
a&G;aumufyGJrusif;yrD ppftpdk;&\ EdkifiHa&;t& zdtm;ay;? tusyfudkifrI[m 'DtBudrfonf
aemufq;Hk tBurd jf zpfco
hJ nf/ rdik ;f vm;tzGUJ \ a&G;aumufyEJG iS hf ywfoufonfh oabmxm;rSm a&G;aumufyu
JG kd
rqefYusifovdk yg0ifrnfvnf; r[kwfaMumif;? xdkYaMumihfa&G;aumufyGJaumfr&Sifudk rdkif;vm;a'owGif
vTwfp&mrvdkaMumif;vnf; taMumif;jyefMum;cJhonf/
a&G;aumufyNJG y;D aemufyikd ;f rdik ;f vm;a'otm; pD;yGm;a&;ydwq
f rYkd v
I yk v
f mcJo
h nf/ 2010 Ed0k ifbm
23 &ufrpS wifNy;D wmhyif;wHwm; uket
f 0iftxGuu
f ykd w
d v
f u
kd o
f nf/ pD;yGm;a&;ydwq
f rYkd v
I yk cf ahJ omfvnf;
rdik ;f vm;tzGUJ ESihf a'ocHvx
l rk sm;\ pD;yGm;a&;udk rxdcikd Ef ikd [
f k od&onf/ rdik ;f vm;a'o\ t"dupD;yGm;a&;
vkyif ef;rsm;rSm &mbmpdu
k cf if;rsm;? iSuaf ysmpdu
k cf if;? owKw;l azmfa&;vkyif ef;ESihf tcGet
f aumufvyk if ef;
wdkYjzpfonf/ rdkif;vm;a'oonf rJacgifjrpfudk tokH;jyKNyD; tdrfeD;csif;EdkifiH (wkwf? xdkif;? avm) wdkYESifh
pD;yGm;a&; qufo,
G v
f yk u
f ikd v
f su&f o
dS nf/ (ppftpd;k &bufrS rdik v
f m; - usKid ;f wkH ukeo
f ,
G rf u
I kd wveD;yg;
ydwfcJhNyD; 'DZifbm (22) wGif jyefvnfzGifhvSpfay;cJYonf)
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

90

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

2010 ckESpf 'DZifbm 1 &ufrS 7 &ufaeYtxd rdkif;vm;wGif &Srf;ESpfopful;yGJawmfusif;yonf/


xdEk pS o
f pfu;l yGaJ wmfwiG f typf&yftzGUJ (3)zGUJ (rdik ;f vm;tzGUJ ? (UWSP)? (SSA-N)rS wyfr[m(1) toGiaf jymif;
vufrcHonfhtzGJY) wdkY awGUqkHaqG;aEG;cJhYMuonf/ xdkawGUqkHaqG;aEG;yGJrS typf&yf tESpf (20) umvudk
jyefvnfokH;oyfrI jyKvkyfEdkifcJhMuonf[k od&onf/
ppftpdk;&onf (BGF) toGifajymif;a&; ay:vpDvufrcHonfh tzGJYtpnf;rsm;tm; if;\
vkyfenf;twdkif; EdkifiHa&;? ppfa&;? pD;yGm;a&; wdkYjzifh zdtm;ay; tusyfudkifavh&Sdonf/ xdkenf;ema[mif;
twdkif; rdkif;vm;a'oudkvnf; usifhokH;cJhonf/ usifhokH;aeqJjzpfonf/
rdik ;f a,mifNrKd Ue,ftwGi;f &Sd rdik ;f vm;wyfpcef;rsm;udk jyefvnfyk o
f rd ;f zdYk taMumif;Mum;vmcJo
h nf/
xdkwyfpcef;rsm;onf rdkif;vm;twGuf ta&;BuD;ouJodkY ppftpdk;&twGufvnf; (SSA) wyfrsm;ESifh
wdu
k cf u
kd &f mwGif cHwyfrsm;uJo
h Ykd jzpfaeaomaMumifh awmif;qdjk cif;jzpfEikd o
f nf[k ppfa&; tuJcwfrsm;u
ok;H oyfMuonf/ rdik ;f vm;ESihf (UWSP) typf&yf (2) zGUJ onf 2010 {Nyv
D rS pwif ppfa&;t& aygif;xm;
onf/ xdktzGJU (2) zGJU\ EdkifiHa&; &yfwnfcsufrSm
1/ vufeufrcs&ef
2/ rdkif;vm;awmif;qdkcsuf (6) csuf ESifh ]0} awmif;qkdcsuf (*) csuf (aemufqkH;tBudrf) tm;
etzrS vspfvsLxm;jcif;aMumifh etz tvdkus wzwfowfvufrcH&ef
3/ OD;pGmwdkufcdkufjcif;rjyK
4/ rdrdudk,f rdrdumuG,f&ef ppfa&; t&jyifqifxm;&Sd&ef ... ponfwdkYjzpfonf/
a&G;aumufyGJNyD;aemuf rdkif;vm;tajctaeonf ppfa&;t&zdtmay;jcif;ESifh pD;yGm;a&;t&
ydwq
f jYkd cif;wdo
Yk nf avsmyh g;roGm;yJ qufvuf &Sad ecJo
h nf/ rdik ;f vm;typf&yftzGUJ uvnf; aemufwufvm
rnfh tpdk;&opfESifh rNyD;jywfao;aom EdkifiHa&;udprsm; qufvuf ajz&Sif;oGm;&ef &nf&G,fxm;onf/
odaYk omf tpd;k &opfwufvmNy;D aemuf rdik ;f vm;tzGUJ arQmv
f ifo
h uJo
h jYkd zpfrvmcJah cs/ rdik ;f vm;a'o
twGif;odkY 0ifa&mufonfh um;vrf; rSeforQudk 2011 azazmf0g&D 6 &ufESifh rwfv 1 &ufaeYrsm;u
ydwfqdkYrIxyfrHjyKvkyfcJhonf/ xdkydwfqdkrIonf um;rsKd;pkH? qdkifu,fESifh EdkifiHjcm;om;rsm; 0if? xGuf rIudk
ydwfyifvdkufjcif;jzpfonf/ rdkif;vm;tzGJUtm; Oya'jyifyrS tzGJUtpnf;tjzpf wzufowf owfrSwfNyD;
wif;Muyfvmjcif;jzpfouJhodkY ppfa&;t& zdtm;ay;&ef a&SUajy;vkyf&yfrsm;vnf;jzpfonf/
ppftpdk;&\ vufeufcs&efawmif;qdkrIudk rdkif;vm;tzGJUu 2010 Mo*kwfv 24 &ufaeYwGif
jiif;y,fvu
kd Nf y;D aemufyikd ;f ppftpd;k &\ rdik ;f vm;tay:xm;&So
d nfh Edik if aH &;? ppfa&;oabmxm;rsm; ajymif;
vJvmrIukd azmfjyjcif;jzpfonf/ 2010 'DZifbm 29 &uf aeYuvnf; Bw*d w
H ikd ;f rS p&z ppfO;D pD;yxrwef;
AdkvfrSL;BuD;cifarmifaxG;u rdkif;a,mif;ta&SUajrmuf&Sd usdKif;ukef;tkyfpkrS 0rfhrdkif;zefaus;&Gm&Sd rdkif;vm;
wyfpcef;udk kyo
f rd ;f cdik ;f onf/ xdpk cef;onf (SSA) awmifyikd ;f wyfzUJG rsm;\ vIy&f mS ;e,fajrESihf xdpyfaeonfh
a'ojzpfonf/ xdktjyif rdkif;vm;NrdKU\ wmhqGyfavG qdyfurf;aygufwckvnf;jzpfonf/ xdkpcef;aMumifh
ppftpd;k & ppfaMumif;vIy&f mS ;rIrsm;udk taESmift
h ,Sujf zpfaponf/ uJoYkd AsL[musonfpcef;udk kyo
f rd ;f
ay;zdYk ppftpd;k &wyfu awmif;qd&k jcif;jzpfonf/ ,cifuvnf; vG,yf efaem0fawmifaMumab;&Sd rdik ;f vm;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

91

wyfzUJG rsm;\ cHwyfwckuv


kd nf; kyo
f rd ;f zdYk (BGF) toGiaf jymif;a&; tqifrajyjzpfcNhJ y;D aemufyikd ;f ppftpd;k &
bufu awmif;qkdcJhzl;onf/
(BGF) toGia
f jymif;a&; tqifrajyjzpfcNhJ y;D aemufyikd ;f rdik ;f vm;wyfzUJG rsm;ESihf ppftpd;k &tMum;&Sd
qufqHa&;tajctaeonf at;pufrmausmaeonfh vuPmrsm;awGU&onf/ odkYaomf vufeufudkif
y#dyutxdawmh ra&muf&cdS ahJ o;ay/ odaYk omf ppftpd;k &bufrS owfrw
S af y;xm;onfh {&d,mtjyifzuf
wGif ae&m,lxm;onfh rdik ;f vm;wyfzUJG rsm;udk kwo
f rd ;f ay;&ef 11.4.11 aeYu tjyif;txef awmif;qdrk I
&SdcJhonf/ pcef;rsm; qkwfcGm&rnfh&ufudkvnf; (30 {NyD 2011) tjzpf owfrSwfay;xm;onf/ 27.4.
11 aeYrSmawmh rdkif;a,mif;NrdKUe,f twGif;&Sd 0rfcdk;wyfpcef;rS rdkif;vm;wyfrsm; qkwfcGmay;vdkufonf/
0rf;cd;k wyfpcef;onf ,cif Auy (815 ) a'o\ wyfpcef;wckjzpfonf/ ESpaf ygif; (30)ausmf xde;f csKyv
f m
EdkifcJhNyD; ,ckuJhodkY qkwfcGmay;vdkuf&jcif; jzpfonf/
28.4.11 aeYuvnf; 0rfc;kd pcef;\ ta&SUawmifbuf&dS yk[
H ufpcef;udk ppftpd;k &ppfwyfrsm;u
tiftm;okH;0dkif;&Hxm;rIaMumifh pcef;udk vufvTwfay;vdkuf&jyefonf/ 0rfcdk;pcef;ESifh ykH[ufpcef;rsm;
vufvw
T v
f u
kd &f Ny;D aemuf erfah vGacsmif;0&Sd rdik ;f zSew
f yfpcef;\ vkNH cKH a&;udyk g xdcu
kd v
f mEdik zf ,
G &f o
dS nf/
xdpk cef; (3)ckukd vufvw
T v
f u
kd &f rnfqykd gu rdik ;f vm;ESihf (UWSP)wd\
Yk t"du toufaI ygufukd ydwq
f Ykd
vdu
k o
f vdjk zpfomG ;rnf/ xdpk cef; (3) ckonf rJacgifjrpf taemufbufurf;wGif wnf&o
dS nf/ rdik ;f vm;NrKd U\
(erfah vGacsmif;0rS wkw?f avm? xdik ;f Edik if rH sm;odYk 0ifxu
G o
f nft
h ayguf) t"du *dwaf ygufwckjzpfonf/
(UWSP) ESihf rdi
k ;f vm;wyfzUJG rsm;taeESihf owfrw
S af y;xm;onfh {&d,mtjyifzuf&dS wyfpcef;rsm;
rS 30.4.11 aeY aemufq;Hk xm; kwo
f rd ;f ay;&ef w,fvzD ek ;f jzifh taMumif;Mum;xm;onf/ yefqef;odYk
taMumif;Mum;olrmS &rc rS ppfO;D pD;yxrwef; Adv
k rf LS ;Bu;D xGe;f xGe;f nD jzpfonf/ rdik ;f vm;odYk taMumif;
Mum;olrmS Bw*d w
H ikd ;f ppfXmecsKyrf S ppfO;D pD;yxrwef; Adv
k rf LS ;Bu;D cifarmifaxG;wdjYk zpfonf/ taMumif;Mum;rI
udk pmjzifrh [kwyf J w,fvzD ek ;f jzifo
h m taMumif;Mum;vmojzifh ppftpd;k &bufrS (BGF) toGiaf jymif;a&;udk
vufrcHonfh typf&yftzGt
YJ pnf;rsm;tay: oabmxm;rSm ,cifqufqaH &;ykpH H r[kwaf wmhbJ tqifh
ESdrfhNyD; qufqHvmonfudk awGY&onf/
rdik ;f vm;a'oonfvnf; ppftpd;k & (BGF) toGiaf jymif;a&;ay:vpDukd rltm;jzifv
h ufco
H nf/
odkYaomf vufawGUusonfh awmif;qdkcsuf (6) csufudk ajz&Sif;ay;&efawmif;qdkcJhojzifh ppftpdk;&rsm;u
w&m;r0iftzGJUtpnf;uJodkY jyKrlqufqHjcif;cHae&onf/ typf&yfEdkifiHa&; tajctae ysufpD;oGm;NyD[k
rqdkEdkifaomfvnf; ESpfbufqufqHa&; tajctaerSm rlvtaetxm; r&Sdawmhay/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

rd k i f ; vm;wyf z G J U xd e f ; csKyf e ,f a jrES i f h qk w f a y;vd k u f & aom wyf p cef ; rsm;wnf a e&mjy ajryk H

92
tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

93

(6) 2010 a&G;aumufyt


JG Ny;D
rGejf ynfopfygwt
D ajcpdu
k af 'o&Sd Edik if aH &;? ppfa&;? pD;yGm;a&; tajctaersm;
2010 Mo*kwf 23 &ufaeYu ta&SUawmifwikd ;f wdik ;f rSL; Adv
k cf sKyo
f ufEikd 0f if;u rGejf ynfopfygwD
acgif;aqmifrsm;udk ac:,lawGUqkcH o
hJ nf/ xdo
k aYkd c:,lawGUqkcH sed w
f iG f vufeufpeG v
Yf w
T af &;aqmif&u
G rf u
I kd
2010 pufwifbm 1 &ufaeYwiG f aemufq;Hk xm;aqmif&u
G &f ef taMumif;Mum;cJo
h nf/ aqmif&u
G rf rI jyKbJ
xd&k ufxufausmv
f eG v
f yk u
f ikd yf gu e*drk v
l aomif;use;f oltjzpf owfrw
S v
f u
kd rf nfjzpfaMumif;ESihf Oya'
t& w&m;0ifqufoG,frI &Sdawmhrnfr[kwfaMumif; ajymMum;cJhonf/
pufwifbm (1) &ufaemufyikd ;f rSpwif rGejf ynfopfygwD xde;f csKy&f me,fajrrsm;udk ppfa'o
tjzpf owfrw
S x
f m;Ny;D etzwyfrsm;0ifa&mufvmygu ypfcwf&ef oufqikd &f mwyfrLS ;rsm;tm; rGejf ynfopf
ygwD A[dak umfrwDrS nGeMf um;xm;onf/ rGejf ynfopfygwDEiS hf ppftpd;k &wd\
Yk qufqaH &;k;H rsm;udv
k nf;
jyefvnf kyfodrf;vdkufonf/
a&G;aumufyNJG y;D aemuf wufvmonft
h pd;k &opfEiS hf rGejf ynfopfygwDwt
Ykd Mum;qufqaH &;onf
,cif ppftpkd;&ESifh aemufqkH;xdawGU qufqHcJhMuonfhtajctaetwdkif; at;pufpufjzpfaecJhonf/
tpd;k &topf wufvmNy;D vtcsKUd twGi;f rSm qkw,
f w
k rf v
I uPmrsm; ydrk akd zmfjyvmonf/ rGejf ynfopfygwD
tay: tpdk;&opf\ oabmxm;udk oG,f0dkufaomenf;jzifh azmfjyvmcJhonf/ 2011 azazmf0g&D 4
(aomMum) aeYxw
k f jrefrmtvif;owif;pmwGif rGejf ynfopfygwDtm; ]aomif;use;f ol} qdo
k nfh pum;vk;H
jzifh ok;H EIe;f azmfjyvmonf/ odYk ok;H EIe;f ajymqdv
k mjcif;\ t"dyg ,frmS rGejf ynfopfygwDukd ppftpd;k &ESihf
typf&yfprJ I rjyKvyk rf u
D oabmxm;twdik ;f oabmxm;vdu
k Nf yq
D o
kd nfukd today;vdu
k jf cif;yifjzpfonf/
rGefjynfopfygwDESifh tpdk;&Mum;&Sd qufqHa&;onf wajz;ajz; a0;oxufa0;uGmvmonf/
odkYaomf ESpfbuf vufeufudkify#dyu tqifhxdawmh ra&muf&Sdao;ay/
rGejf ynfopfygwDonf NrKd Uay:&Sd if;wd\
Yk qufqaH &;k;H rsm; ydwyf ifjcif;cHvu
kd &f onfrpS wifNy;D
,cifif;wdkYtzGJUtpnf;\ tajccHa'orsm; wGif jyefvnfpka0;vsuf&SdaeMuonf/
29 ZGef 2011 &ufrmS awmh rGejf ynfe,f&dS vufeufuikd af qmiforl sm; ZGef (30) &ufaeY aemufq;Hk
xm;Ny;D vufeufrsm; vma&muftyfEMHS u&ef aqmfMorIjyKvyk cf o
hJ nf/ tcsKUd NrKd Ue,frsm;wGif tmmPmydik rf sm;
u toHcsUJ pufrsm;jzifv
h nf;aumif;? pm&Gujf zefaY 0jcif;ESihf vljrifuiG ;f wGif pmuyfjcif; (ydpk wmpm&Gurf sm;
uyfjcif;) rsm;jzifv
h nf;aumif; today;Ed;I aqmfco
hJ nf/ use&f adS eao;onfh vufeufrsm;udk oufqikd &f m
&Jpcef;ESihf p&z k;H rsm;odYk tyfE&HS rnf[k Ed;I aqmfpmrsm;wGiyf g&So
d nf/ pmygtaMumif;t&mrsm;onf ta&SU
awmifwikd ;f ppf XmecsKy\
f nTeMf um;csujf zifh xkwaf 0cJjY cif;jzpfNy;D ? NrKd Ue,fEiS hf &yfuu
G ?f aus;&Gmtkycf sKyaf &;rSL;
rsm;u vdkufvHjzefYa0cJhonf/ pmjzefYa0onfh NrdKUe,frsm;rSm oHjzLZ&yf? rk'kH? usdKufra&m NrdKUe,frsm;wGif
jzpfonf/
ta&SUawmifwdkif; (&wc) ppfXmcsKyf\ nTefMum;csufjzifh vufeuftyfESHa&;vIHaqmfrIjyKvkyfcJh
aomfvnf; vma&muftyfESHolrsm; r&SdaMumif; od&ygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

94

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

rGefjynfopfygwDonf if;wdkY\ vGwfajrmufa'orsm;wGif vufeufudkifaqmifNrJ udkifaqmif


vQu&f adS eonf/ wzufrv
S nf; Edik if aH &;t& awGUqkaH qG;aEG;a&;ESihf zGpYJ nf;ykt
H ajccHOya' jyKjyifajymif;vJ
a&;udk qufvuf awmif;qdak eonf/ rGejf ynfopfygwDonf typf&yf Edik if aH &;tajctae ysupf ;D oGm;cJNh yD
jzpfaomfvnf; tjcm;vlrsKd;pk vufeufudkiftiftm;pkrsm;ESifh jyefvnf csdwfqufum vlrsKd;a&;qkdif&m
EdkifiHa&;tcGifhta&;rsm; &&Sda&;twGuf qufvufkef;uefaeonf/
2010 pufwifbm26 &ufaeYwGif jyKvkyfonfh zuf'&,fjynfaxmifpkay:xGef;a&;aumfrwD
(Committee for Emergence of Fedral Union CEFU (Burma) jzpfajrmufa&; tpnf;ta0;wGif tzGUJ 0if
tjzpf rGejf ynfopfygwD yg0ifco
hJ nf/ 2011 azazmf0g&D 12 rS 16 &ufaeYxd jyKvyk af om wdik ;f &if;om;rsm;
nDvmcHrS zGUJ pnf;vdu
k o
f nfh nDnw
G af om wdik ;f &if;om;vlrsK;d rsm;zuf'&,faumifpD (United Nationalities
Federal Council (Union of Burma) wGif tzGJU0iftjzpf rGefjynfopfygwDrS yg0ifcJhonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

95

tcef; (13)

2010 a&G;aumufyt
JG vGef typf&yftzGUJ tpnf;rsm;\
Edik if aH &;? ppfa&; qdik &f mpkzGrJU I tajctaeopf
typf&yfEikd if aH &; qdo
k nfrmS ppftpd;k &ESihf vlrsK;d aygif;pkjH ynfow
l Ykd tMum;rSm jzpfwnfaeonfh
Edik if aH &; jyemudk Edik if aH &;enf;vrf;ESihf ajz&Si;f &eftwGuf ay:xGuv
f mcJo
h nfh yxrajcvSr;f jzpfoifh
ygonf?/odaYk omf ppftyk pf \
k Edik if aH &;tmPm xde;f odr;f a&;ESihf cdik rf matmifjyKvyk af &; vkyif ef;pOftwGuf
jirf; wcktjzpfom ppftpdk;&bufrS tokH;cscJhonf/
ppftpdk;&onf ESpfaygif; (20) ausmftwGif;wGif EdkifiHa&;tmPmudk xdef;odrf;xm;EdkifcJhonf/
xdkrSwqifh tmPmudk a&&SnfcdkifNrJEdkifa&;twGuf EdkifiHa&;vkyfief;rsm;udk tpDtpOfwus vkyfaqmifcJh
onf/ tok;H rvdak wmhonfh umvrsm;odaYk &mufvmonft
h cg typf&yfEikd if aH &; tcif;tusi;f udk z,f&mS ;ypf
Edik &f eftwGuf pepfwus tuGucf s aqmif&u
G cf o
hJ nf/ 2005 ckEpS f 0ef;usiaf vmufupwif ppftpd;k &
onf wyftiftm;enf;aom? tzGUJ tpnf;wGi;f nDnw
G rf rI &Sad om tzGUJ tpnf;rsm;tm; ppftiftiftm;ok;H
NyD; vufeufjzKwfum EdkifiHa&;tqifhae&mrS z,f&Sm;ypfcJhonf/
2008 ckEpS f zGpJ nf;ykt
H ajccHOya'udk twif;tm;"r twnfjyKcNhJ y;D aemufyikd ;f wGif ppftpd;k &onf
ta&;BuD;EdkifiHa&;vkyfaqmifrI (2) ckjzpfonfhk
- 1990 ckESpf a&G;aumufyGJ &v'fzsufodrf;a&;ESifh NLD udkacs;rIef;a&;
- typf & yf E d k i f i H a &; tqk H ; owf y pf a &;
wdkYudk NyD;ajrmufatmifjrifa&;twGuf tylwjyif; vkyfaqmifvmcJhonf/
typf&yfEikd if aH &;udk tqk;H owfEikd &f ef a&S;OD;vkyif ef;pOftjzpf toGiaf jymif;vJa&; pDrcH suu
f kd
a&;qGJ&awmhonf/ 2009 ckESpf {NyD aemufqkH; tywfrS pwifNyD; csrSwf taumiftxnfazmfcJhonf/
pDrcH sucf s? taumiftxnfazmf&mwGif typf&yftzGUJ tpnf;wdik ;f tm; Edik if aH &; t&? ppfa&; t&? pD;yGm;a&;
t& zdtm;ay;Ny;D taumiftxnfazmfco
hJ nf/ odaYk omfppftpd;k &\ xdpk rD cH suo
f nf 2010 a&G;aumufyJG
rwdkifrD (2010 Edk0ifbm 7 &uf) txd atmifjrifrI tjynfht0 r&&SdcJhay/ vufusefjyemrsm;udk
aemuftpdk;&twGuf qufvufcsefxm;ay;cJh&onf/ xdkYtwGufvnf; a&G;aumufyGJtNyD; tpdk;&opf
taejzifh xdjk yem (2) &yfv;kH udk udik w
f ,
G af jz&Si;f &ef jzpfvm&awmhonf/ rSeu
f efaomoabmxm;jzifh
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

96

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

nD n G w f a om wd k i f ; &if ; om;vl r sd K ;rsm; zuf ' &,f v f a umif p D


taxG a xG t wG i f ; a&;rS L ; Ek d i f [ H o m

(UNFC)

udkifwG,fajz&Sif;rnfqdkvQif jyemrsm;rSm ajz&Sif;r&aom jyemrsm; r[kwfMuyg/ odkYaomf


ppftpd;k &opfwiG v
f nf; rSeu
f efpmG ajz&Si;f &ef Edik if aH &;oabmxm; uif;rJah eNy;D vufeufjzKwaf &;? toGif
ajymif;cdik ;f a&;ESihf 2008 zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'udk emcHcikd ;f a&;rsm;om qufvufaqmif&u
G af eawmhonf/
tusK;d quftjzpf xdpk ed af c:csurf sm;ud&k ifqikd Ef ikd &f eftwGuf wdik ;f &if;om;tiftm;pkrsm;twGi;f
awGUqkHndEdIif;rIrsm; ay:xGufvmcJhonf/
2010 a&G;aumufyrJG wdik rf u
D wnf;u tcsKUd tzGUJ rsm;\ pnf;k;H pkzUJG rIrsm; pwifco
hJ nf/ wdik ;f &if;
om;rsm;\ pkpnf;nDnGwfrIudk az:aqmifEdkif&eftwGuf wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;2010 pufwifbm
26 &ufaeYrS pwifndEdIif;cJhMuonf/ xdkndEdIif;rIwGif typf&yftiftm;pkrsm;? typfr&yftiftm;pkrsm;
yg0ifcMYJ uonf/ xdak wGUqkn
H Ed iId ;f yGo
J Ykd (KIA, KNU, NMSP, KNPP, CNF, NUPA, SSA N) ponfh tzGUJ rsm;rS
ud,
k pf m;vS,rf sm; wufa&mufMuonf/ xdn
k Ed iId ;f yG\
J &v'ftjzpf 2010 ckEpS f Ed0k ifbmv (4) &ufaeYwiG f
zuf'&,f jynfaxmifpkay:xGef;a&;aumfrwD [Committee for Emergence of Federal Union CEFU
(Burma)] udk atmifjrifpGm zGJUpnf;EdkifcJhMuonf/
xdktpnf;ta0;rS vlrsKd;pkrsm;nDnGwfa&;udp? a&G;aumufyGJaemufydkif; EdkifiHa&;tajctae
qd;k vmEdik o
f nfu
h pd ? wdik ;f &if;om;vufeufuikd f tiftm;pkrsm;tajctae? ppfreS af om zuf'&,fjynfaxmif
pk tajctae? okkH;yGifhqdkifaqG;aEG;a&;udprsm;tajctaewdkYudk aqG;aEG;cJhMuonf/ qufvufNyD;vnf;
aqG;aEG;ndE idI ;f rIrsm;&Scd o
hJ nf/ xdn
k Ed iId ;f rIrsm;\ &v'ftjzpf wdik ;f &if;om;nDvmcHwckukd (2011 azazmf0g&D
12 rS 16 xd) usif;yEdkifcJhonf/ xdknDvmcHrS wdkif;&if;om;vufeufudkif awmfvSefa&;tiftm;pk (12)zGUJ
pkpnf;xm;onfh nDnGwfaom wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; zuf'&,fvfaumifpD (United Nationalites
Fedral Council) UNFC [lonfh wyfaygif;pkwck ay:xGuv
f mcJo
h nf? (UNFC) onf 2010 a&G;aumufyJG
tvGef Edik if aH &;tcif;tusi;f opfrsm;twGuf typf&yftzGUJ rsm;ESihf typfr&yftzGUJ rsm; yl;aygif;Ny;D tajc
taeopfu&kd ifqikd &f ef &nf&,
G zf UJG pnf;vdu
k af om vufeufuikd f wdik ;f &if;om;tiftm;pkrsm;\ wyfaygif;pk
topf jzpfonf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

97

tcef; (14)

typftcwf&yfpNJ y;D aemuf


etzppftyk pf \
k ppftiftm; wk;d csJUrrI sm;
ppftpk;d &onf wdik ;f &if;om;vufeufuidk t
f zGUJ trsm;pkEiS hf typftcwf&yfpaJ &;vkycf jhJ y;D aemuf
]]wkdif;jynf wnfjidrfat;csrf;oGm;NyD}} [k rMumcP xkwfaz:a<u;aMumfaeaomfvnf;? wzufwGifrl
ppfwyftiftm;ukd tqrwef wkd;csJUaeonf/
1988 ckEpS t
f xd jrefrmEdik if H ajcvsiEf iS hf ajcjrefwyf&if;ta&twGurf mS (168) &if;om&So
d nf/
1989 ckEpS u
f wdik ;f &if;om;vlrsK;d pk vufeufuikd t
f zGUJ tpnf;rsm;ESihf pwif typftcwf&yfpaJ &; oabm
wlncD surf sm; &&Sv
d mcJNh y;D aemufyidk ;f ppfwyfrsm;udk tvH;k t&if;ESihf wk;d csUJ vmcJ&h m 2007 ckEpS w
f iG f ajcvsiEf iS hf
ajcjref wyf&if;aygif; (504) &if;txd wdk;rsm;vmonfukd awGU&onf/
wyf&if; ta&twGuf wk;d rsm;vmonfEiS t
hf rQ wyfrtopfrsm;? wdik ;f ppfXmecsKyf topfrsm;udk
zGiv
hf pS cf o
hJ nf/ wyfr topf[k qk&d mwGif ,cif&jdS y;D wyfrtac:jzifh zGUJ pnf;aomwyfrXmecsKyf topfrsm;&Sd
ouho
J Ykd a'ouGyu
f rJ I ppfXmecsKyf ('up) rsm;? ppfqifa&;uGyu
f rJ I ppfXmecsKyrf sm;ukv
d nf; topfw;kd csUJ
zGUJ pnf;cJo
h nf/ wyfrXmecsKyrf sm;uJoyYdk if a'ouGyu
f rJ pI pfXmecsKyf ('up)ESihf ppfqifa&;uGyu
f rJ I ppfXme
csKyf toD;oD;\ uGyfuJrIatmufwGif ajcjrefwyf&if; odkYr[kwf ajcvsifwyf&if; 10 &if;pD xm;&Sdonf/
xkdYaMumifh ppfwyfwGif; ,if; 'up? puc rsm;udk wyfr[kyif ac:a0:okH;pGJMuonfukd awGU&onf/
wkd;csJUcJhonfh ppfwkdif;XmcsKyfrsm;rSm 1990 ckESpfwGif? ppfudkif;wkdif;? rkH&GmNrdKU tajcpkdufonfh taemufajrmufwkdif; ppfXmecsKyf?
1996 ckESpfwGif weoFm&Dwkdif;? NrdwfNrdKUwGif tajcpkdufonfh urf;dk;wef;wdkif; ppfXmcsKyfESifh
&Srf;jynfta&SUydkif; usdKif;wkHNrdKU tajcpdkufonfh Bwd*Hwkdif;ppfXmecsKyfwkdYjzpfonf/
2005 ckEpS w
f iG f rEav;wdik ;f ? ysO;f rem;NrKd Ue,f Muyfajy;a'owGif aejynfawmfqo
dk nfh NrKd Uawmf
opf wnfNy;D aemuf? aejynfawmif ppfXmecsKyu
f ydk g xyfrzH UJG pnf;Ny;D tqkyd ga'owGif tajcpdu
k x
f m;onf/
tvm;wl wyfrrsm;? 'uprsm;? pucrsm;udkvnf; wkd;csJUcJh&m
1988 ckESpf 'DZifbmvwGif ajcjrefwyfrXmecsKyf trSwf (11)ukdvnf;aumif;?
1991 ckESpfwGif ajcjref wyfr (101) ukdvnf;aumif; wkd;csJUzGJUpnf;cJhonf/
a'ouGyfuJa&; ppfXmecsKyf ('up) 6 ckESifh ppfqifa&;uGyfuJrIXmecsKyf (puc) 20 ukdwkd;csJU
zGUJ pnf;cJo
h nf/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

98

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

2011 ckEpS t
f wGi;f wdik ;f ppfXmcsKyf (2) ck zGUJ pnf;&eftpDtpOfukd pwifco
hJ nf/ ,if;ppfwidk ;f rsm;\
trnfemrrsm;? wyfwnfae&mrsm;ukd w&m;0ifxw
k jf yefjcif; rjyKao;aomfvnf; &&Sad om owif;rsm;t&?
&Sr;f jynfe,f uGe[
f ed ;f NrKd UteD; cdv
k efa'owGif ta&SUtv,fyidk ;f wdik ;f ppfXmecsKyu
f v
dk nf;aumif;? vGKd iaf umf
a'oteD;wGif tjcm;trnf rod&ao;aom ppfXmecsKyfwckukdvnf; zGifhvSpfoGm;rnf[k od&onf/
ta&SUtv,fykdif;wdkif;ppfXmcsKyfukd 2011 ckESpf Zefe0g&D 10 &ufaeYu pwifwnfaqmufjyD;
ppfXmecsKyf uGyfuJrIatmuf&Sd wyfr? AsL[m? wyf&if;rsm;twGuf t&m&SdESifh tjcm;tqifhwyftiftm;
(1500) jzifh zGJYpnf;oGm;&ef tpDtpOf &Sdonf[k od&o2nf/
,if; ppfwidk ;f topfukd zGUJ pnf;onf&h nf&,
G cf suo
f nf vuf&dS &yc cGiEf iS hf &Sr;f jynfta&SUykid ;f a'o
tMum;e,fajrukd xdef;csKyf pkd;rdk;xm;&efjzpfonf[k ppfa&;tuJcwfrsm;u okH;oyfonf/
'kw,
d ppfwidk ;f XmecsKyt
f opfrmS vGKd iaf umfa'owGif wnfaqmuf&ef&o
dS nf[k od&aomfvnf;
tjcm; twnfjyKEdkifonfh owif;tcsuftvufrsm; r&&Sdao;ay/ tjcm;owif;wckt& ,if;'kwd,
ppfwdkif;topfrSm vGdKifaumfa'owGif r[kwfyJ ucsifjynfe,f? tdEd,? jrefrme,fpyf wEdkif;a'owGif
jzpfonf[kvnf; od&onf/
etzppftkyfpk tmPm&,lNyD;aemufydkif; topfzGJUpnf;vdkufaom wyfzGJUrSm avaMumif;&ef
umuG,fa&; wyfzGJU jzpfonf/ xdkXmeudk 1990 q,fpkESpf aESmif;ydkif;umvrsm;wGif pwifzJGUpnf;cJhaomf
vnf; 1999 ckESpfaESmif;ydkif; umv rwdkifciftxd tjynfht0 rvnfywfEdkifao;ay/

ppf t pd k ; &\ ppf w u o d k v f a usmif ; qif ; yG J tcrf ; tem;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

99

2000 ckESpf tapmydkif;wGif jrefrmhyl;aygif;avaMumif; umuG,fa&;pepf Myanmar Integrated


udk k&?S ,lu&de;f ESihf wkww
f Ykd tultnDjzifh wnfaxmifco
hJ nf? avaMumif;&ef
umuG,fa&;wyfrsm;udk ppfqifa&;e,fajr tydkif;tjcm; Sector Operation Centers (SOCs) (6)ckjzifh
zGUJ pnf;xm;onf/
xdk (SOCs) rsm;rSm
(1) jrpfBuD;em;wGif XmecsKyfxm;aom ajrmufydkif; (SOCs)
(2) NrdwfwGif XmecsKyfxm;aom awmifydkif; (SOCs)
(3) ppfawGwGif XmecsKyfxm;aom taemufydkif; (SOCs)
(4) wmcsDvdwfwGif XmecsKyfxm;aom ta&SUydkif; (SOCs)
(5) a&;wGif XmecsKyfxm;aom ta&SUawmifydkif; (SOCs)
(6) (SOCs) rsm;\ A[dkXmecsKyfudk rdxDvmwGif xm;&Sdonf/
avaMumif;&efumuG,af &;wyfrsm;wGif k&mS ;Edik if x
H w
k f S125 Neva/ Pechora a0[ifypf';kH usnf
rsm;udk wyfqifxm;aMumif; od&Sd&onf/
xdt
Yk jyif wEdik if v
H ;kH wGif a&'gpcef;aygif; (40) ausmu
f kd csxm;Ny;D a&'gaygif; 100 cef&Y o
dS nf/
xdka&'gpcef;rsm;twGif; 1L117 a&'g? *vufqDBudKwifowday;a&'gESifh ]P} pD;&D; a&'gtopfrsm;
wyfqifxm;onf/
ppftpkd;&onf avwyftiftm;udkvnf; wdk;csJUzGJUpnf;cJhonf/ 1990 ckESpf aESmif;ydkif; 10 pk
ESpfrsm;wGif avwyftwGuf wkwfjynfrS tar&duefa':vm oef; (2000) wefzdk;&Sdonfh J10 ESifh F1
wdkufav,Ofrsm;? ppfvufeufypnf;rsm; 0,f,ltm;jznfhcJhonf/
qufvufNy;D wkwaf v,Ofrsm;xuf ydrk akd cwfraD om k&mS ;Edik if v
H yk f MIG 29 wdu
k af v,Ofrsm;udk
0,f,lcJhonf/ 2001 ckESpfwGif MIG 29 wdkufav,Of (12) pD;udk 0,f,lcJhNyD; 2009 ckESpfwGif a':vm
oef; (570) wefzdk;&Sdaom MIG 29 wdkufav,Of tpD; (20)udk 0,f,ltm;jznfhcJhygonf/ xdkYtwl k&Sm;
Edik if v
H yk f MI -24 ppfo;Hk &[wf,Of tpD; (50)ESihf MI-2 trsK;d tpm; o,f,yl aYkd qmifa&; &[wf,Of (12)
pD;udkvnf; 0,f,lcJhygonf/
ajrmufudk&D;,m;ESifh yl;aygif;NyD; ajrjyifrS ajrjyifypf 'Hk;usnfrsm;ESifh wma0;ypf vufeufrsm;
xkwfvkyfEdkif&ef BudK;pm;aeonfh owif;rsm;vnf; xGufay:aeonf/ xdkYtwl k&Sm;EdkifiHrS (10) rD*g0yf
tiftm;&So
d nfh EsL;uvD;,m; "gwfaygif;zdw
k ck 0,f,&l ef BuKd ;pm;cJNh y;D tEkjrLvufeuf xkwv
f yk &f eftwGuf
ajrmufu&kd ;D ,m;ESihf yl;aygif;vkyaf qmifaeonf[k owif;rsm; xGuaf y:aeonf/ ppft&m&Sd trsm;tjym;udk
vnf; k&mS ;Edik if o
H Ykd ynmoif&ef apvTwaf eonf/ Edik if w
H um tEkjrLpGr;f tifat*sipf D (IAEA)u ppftpk;d &
\ tEkjrLpGr;f tif pDru
H ed ;f udk 0ifa&mufppfaq;cGihf awmif;qdck &H onfh taetxm;xd a&muf&cdS yhJ gonf/
ppftpdk;&onf typf&yfxm;pOfumvtwGif; vufeufudkifawmfvSefa&;tiftm;pkrsm;tm;
wyfom;opf rpkaqmif;&? ppfoifwef;ray;&[k wm;jrpfxm;aomfvnf; if;udk,fwdkifurl ppfwdkif;rsm;
wd;k csUJ jcif;? MIG-29 tygt0if ppfav,mOfrsm;? ppfvufeufrsm;? ppf,E&m;rsm; wd;k csUJ 0,f,t
l m;jznfjh cif;ESihf
ppfoifwef;ausmif;rsm;? ppftif*sief ,
D mwuov
kd ?f ppfaq;zufqikd &f mwuov
kd rf sm;zGiv
hf pS jf cif; ponfh
bufaygif;pkH ppfa&;qdik &f mwd;k csUJ wnfaqmufjcif;rsm;tm; wpdu
k rf wfrwf aqmif&u
G af eaMumif; awGU&yg
onf/
Air Defense System (MIADS)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

100 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

101

tcef; (15)

OD;ode;f pdef tpd;k &opfEiS hf


wdik ;f &if;om;vufeufuikd f tzGt
UJ pnf;rsm;\ tem*wf
2010 a&G;aumufyt
JG Ny;D zGUJ pnf;vku
d o
f nfh OD;ode;f pdet
f pd;k &\ ta&;Bu;D aom ae&mrsm;wGif
,cif ppfAdkvfcsKyfa[mif;rsm;yif ae&m,lxm;onf/ orwtjzpf ,cif0efBuD;csKyf AdkvfcsKyfBuD;odef;pdef?
'kw,
d orw tjzpf Akv
d cf sKyBf u;D a[mif;oD[ol&wifatmifjrifOh ;D ? trsK;d om;vTwaf wmf OuXrSm Akv
d cf sKyf
BuD;a[mif;a&Tref;? jynfolYvTwfawmf OuXrSm ,cif ,Ofaus;rI0efBuD;a[mif; AdkvfcsKyfcifatmifjrifhwdkY
jzpfonf/ 2008 zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'wGif yg0ifaom ta&;Bu;D onfh trsK;d om; umuG,af &;ESihf vHNk cKH a&;
aumifpD tzGJU0if (11) ae&m&Sdonf/ xdkae&mrsm;wGif AdkvfcsKyfrsm;ESifh AdkvfcsKyfa[mif;rsm;om yg0ifNyD;
t&yfom;wOD;om yg0ifonf/ xdkt&yfom;yk*dKvfrSmvnf; BuHUzGHUygwD0ifjzpfonf/
2011 ckESpf rwfv 30 &ufaeYwGif jynfaxmifpkvTwfawmfrS twnfjyKay;vkdufaom tpkd;&
tzGJU trsm;pkrSm ppfAdkvfcsKyfrsm;ESifh AdkvfcsKyfa[mif;rsm; jzpfMuonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

102 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

rS w f c suf /
/ pmvk H ; apmif ; jzif h az:jyxm;ol r sm;onf etzvuf x uf w G i f
aemuf q k H ; tcsd e f t xd wm0ef x rf ; aqmif q J 0ef B uD ; ES i f h 'k 0 ef B uD ; rsm;jzpf o nf /

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

103

104 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


OD;odef;pdeftpdk;&tzGJU\ 0efBuD;rsm;udk avhvmMunfhygu
vuf&Sdwm0efxrf;aqmifqJ ppft&m&Sd
tNidrf;pm; ppft&m&Sda[mif;
t&yfom;

(3) OD;
(25) OD;
(7) OD; jzpfaeonfudk awGUMu&ygonf/

,ck topfzGJUpnf;onfh tpdk;&tzGJUqkdonfrSm etzppftkyfpkrS arG;jrLxm;onfh ,cif jynf


axmifpBk uUH cdik af &;ESihf zGUH NzKd ;a&;toif;udk toGiaf jymif;xm;onfh BuUH zGUH ygwD0ift&yfom;rsm;ESihf ppfAv
dk f
rsm;om jzpfonfudk awGUjrifEidk yf gonf/ etz ppftyk pf o
k nf BuUH zGUH udk if;wd\
Yk tmPmwnfwahH &;twGuf
vufuikd w
f w
k o
f zG,f toH;k csEikd &f ef &nf&,
G
f 1993 ckEpS f pufwifbmv (15) &ufaeYwiG f pwifzUJG pnf;cJh
onf/ pwif zGJUpnf;pOfu vlrIa&;toif; (NGO) [k trnfcH,lcJhonf/ ,aeYxd OD;odef;pdeftpkd;&rS
a<u;G aMumfaeaom jynfoo
Yl abmxm;? Edik if aH &;OD;wnfcsu?f pD;yGm;a&;OD;wnfcsu?f vlraI &;OD;wnfcsuf
qkdonfrsm;udk csrSwf&mwGif tqdkyg BuHUzGHUtzGJU0ifrsm;tm; toHk;cscJhonf/
BuHYzGHU\ emrnfausmf vkyfaqmifcsufrSm 2003 ck ar (30) 'DyJ,if; tMurf;zufrI jzpfonf/
Nird ;f csr;f a&; Edb
k ,fq&k iS f trsK;d om; 'Dru
dk a&pDtzGUJ csKyf taxGaxG twGi;f a&;rSL; a':atmifqef;pkMunfukd
'DyJ,if;teD; Munf&Gm vkyfBuH&mwGif BuHUzGHUtzGJUu OD;aqmifcJhonf/ BuHUzGHUtm; ppftpkd;&\ EdkifiHa&;
&nfreS ;f csurf sm;udk taumiftxnfaz:aqmif&efEiS hf twdu
k t
f cH 'Dru
kd a&pD tiftm;pkrsm;tm; ESrd ef if;&ef
twGuf toHk;cscJhonf/

zG J U pnf ; yk H t ajccH O ya' (2008) t& vT w f a wmf w d k i f ; wG i f 25 &mcd k i f E I e f ; ud k


ppf A d k v f u d k , f p m;vS , f r sm;rS ae&m,l x m;yk H

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

105

2011 wGif zGUJ pnf;cJo


h nhf OD;ode;f pdet
f pk;d &onf ,cif etz ppftyk pf \
k rl0g'a[mif;rsm;udo
k m
qufvufukdifpGJonf/ xdkYtjyif tqkdyg tmPmydkiftzJGUopfonf 2008 zGJUpnf;ykHtajccHOya't&
ay:xGe;f vmjcif; jzpfonf/ tqkyd g zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'onf jynfow
l \
Ykd 'Dru
kd a&pD tcGit
hf a&;rsm;ESihf
wdkif;&if;om; vlrsKd;rsm;\ wef;wla&;ESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk vHk;0 vspfvsLIxm;onf/

wdkif;&if;om;vufeufudkif tiftm;pkrsm;bufrS jyifqifrI


xdo
k Ykd vspv
f sLIrrI sm;aMumifh typf&yf wdik ;f &if;om;vufeufuikd rf sm;? typfr&yf wkid ;f &if;om;
vufeufuikd rf sm;taejzifh jyifqifoifo
h nfrsm;udk jyifqifcMhJ u&onf/ 2011 ckEpS f Edik if aH &; tcif;tusi;f
opftwGuf jyifqifrrI sm; jyKvyk Mf u&onf/ 2011 ckEpS f azaz:0g&Dv (12) &ufaeYrS (16) &ufaeYtxd
wdik ;f &if;om;tiftm;pk (15) zGUJ rS ud,
k pf m;vS,f (50)ausmf wufa&mufco
hJ nfh wdik ;f &if;om; nDvmcHwckukd
usi;f ycJMh uonf/ xkn
d v
D mcHrS vufeufuikd w
f ikd ;f &if;om; awmfveS af &;tiftm;pk (12) zGUJ wdYk yl;aygif;Ny;D
nDnGwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD (United Nationalites Fedral Council)
UNFC udk zGJUpnf;vdkufonf/
(UNFC) \ tajccHrl (2)csufrSm
(1) wdik ;f &if;om;wd\
Yk w&m;aomckcaH wmfveS af &;udk w&m;0iftodtrSwjf yKrI ydrk &kd &Sad &;/
(2) EdkifiHa&;jyoemudk EdkifiHa&;enf;jzifh ajz&Sif;a&; wdkYjzpfonf/
(UNFC) onf ppftpkd;&\ EdkifiHa&;oabmxm;? ay:vpDrsm;tay: vlrsKd;pkHjynfolrsm;\
r,kMH unfru
I ae ay:xGuv
f monfh wdik ;f &if;om;wyfaygif;pk? wenf;ajym&vQif 2010 a&G;aumufyv
JG eG f
Edik if aH &;tcif;tusi;f twGuf jyifqifxm;Muonfh Edik if aH &; jyifqifrrI sm;pGmxJu ajcvSr;f wvSr;f jzpfonf/
(UNFC) wkwfe,fpyfwGif tajcpdkufonfh (UWSP) ESifh rdkif;vm;typf&yftzGJUwdkY yg0ifrI
r&Sad o;yg/ odaYk omf xdt
k zGUJ rsm;onfvnf; if;wd\
Yk wyftiftm;udk wd;k csUJ zGUJ pnf;jcif;? jyifqif rGe;f rHjcif;rsm;
jyKvkyfaeonfudk awGUae&onf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

106 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

107

tcef; (16)

ed*kH;
jynfwGif;ppfBuD;jzpfyGm;aeonfrSm ,aeYqdkvQif tESpf (60) ausmfcJhNyDjzpfonf/
EdkifiHa&;jyemrsm;udk EdkifiHa&;t& tmPm&tpdk;&tqufqufudk,fwdkifuvnf; ajyvnf
atmifrajz&Sif;cJh? vlrsKd;aygif;pHk jrefrmjynfolrsm;udkvnf; ajz&Sif;cGifh vHk;0ray;cJhMuonfh jzpf&yfrsm;\
tusKd;qufyifjzpfonf/
jynfwGif;ppfaMumifh jrefrmEdkifiHonf wnfNidrfrIuif;rJhcJh&onf/ wnfNidrfrIr&SdonhftwGuf
zGHUNzdK;wdk;wufa&;rSm tdrfeD;csif;EdkifiHrsm;ESifhpmvsif tBuD;tus,f aemufus usef&pfcJh&onf/ urmh
tqif;&JqHk;EdkifiH? urmhzGHUNzdK;rItenf;qHk;EdkifiHtjzpfodkY usa&mufcJh&onf/
vlrsK;d aygif;pHjk refrmjynforl sm;taejzifh jynfwiG ;f ppfu&kd yfpv
J Mkd uonf/ xm0& Nird ;f csr;f a&;udk
wnfaqmufvdkMuonf/ trsKd;om;wef;wlcGifhESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk tjynfht0tmrcHEdkifonfh
zuf'&,fjynfaxmifpkBuD;udk wnfaqmufvdkMuonf/
xdkYtwGuf ]]jynfwGif;ppf&yfpJa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;}} a<u;aMumfoHonf acwftquf
qufjrefrmjynfolrsm;\ &ifxJESvHk;om;xJu a<u;aMumfoHrsm;jzpfcJhMuonf/
tcsuu
f kd tkypf ;kd ol tmPm&tpk;d &rsm;uvnf; odMuonf/ xdt
Yk wGuf jynfwiG ;f Nird ;f csr;f
a&;aqG;aEG;yGJ twkta,mifrsm;udk vlxkawmif;qdkrIt&Sdef BuD;vsifBuD;ovdk ac:,lcJhMuonf/
awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&u 1963 ckESpfwGif ac:,lcJhonf/
rqvtpdk;&u 1980 ckESpfwGif ac:,lcJhonf/
odkYaomf tmPm&tpdk;& tqufquf\ Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJrsm; ac:,l&jcif;&nf&G,fcsuf
udku Nidrf;csrf;a&; trSefwu,f&&SdzdkYr[kwfyJ
1/ vlxk\ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;awmif;qdkrIEdkifiHa&;t&Sdeft[kefudk avQmhcsypf&ef?
2/ vlxk\tmkHudkajymif;ypf&efESihf
3/ Nird ;f csr;f a&;r&&Sjd cif;onf tkypf ;kd olrsm;aMumifrh [kwyf J vufeufuikd af wmfveS af &;qifEaJG e
aom tiftm;pkrsm;aMumifhom jzpfonf[k tcsuftvuftwkta,mifrsm;jzihf wHqdyfqdk;uyf&efwdkY
twGuf jzpfcJhMuonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

108 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


acwftqufquf tmPm&tpd;k &rsm;onf awmfveS af &;tiftm;pkrsm;tay: wef;wl&nfwl
aqG;aEG;tajz&SmNyD; Nidrf;csrf;a&;udk wnfaqmufzdkYxuf vufeufcsa&;? tjyKwfwdkufa&;udkom wpdkuf
rwfrwfaqmif&GufcJhMuonf/
,cke0w? etzppftpdk;&rsm;umvwGifvnf; twdkif;yifjzpfonf/
wkid ;f &if;om;vufeufuikd t
f if;tm;pkrsm;ESifh typftcwf&yfpcJ MhJ uonf/ jrefrmEdik if o
H rdik ;f wGif
rnfonft
h pd;k &urQ raqmif&u
G Ef ikd cf ahJ om Nird ;f csr;f a&;vkyif ef;pOfrsm;udk vkyaf qmifEikd cf NhJ y[
D k Edik if w
H um
odkY tBudrfrsm;pGm *kPf,lNyD; <um;0gajymqdkcJhMuonf/
odaYk omf e0w? etz ppftpd;k &rsm;onfvnf; ,ciftpd;k &rsm;uJo
h yYkd if xm0&Nird ;f csr;f a&;udk
wnfaqmuf&ef vH;k 0 r&nf&,
G cf yhJ g/ vufeufcscikd ;f &ef? vufeufjzKwo
f rd ;f &efEiS hf vufatmufcw
H yfrsm;
tjzpf odrf;oGif;&ef ponfh&nfrSef;csufrsm;jzifhom aqmif&GufcJhMujcif; jzpfonf/
zGJUpnf;ykHtajccHOya' (2008) wGif tcef; (7) yk'fr (338) tjzpfjyXmef;xm;NyD; ]]EdkifiHawmf
twGi;f &Sd vufeufuikd t
f zGUJ tm;vH;k onf wyfrawmf\ uGyu
f rJ aI tmufwiG &f &dS rnf}} [k twdtvif;
awmif;qdkvmcJhonf/
xdkOya't&qdkvQif vufeufudkifawmfvSefa&;tiftm;pkrsm;onf if;wdkY\wyftm;vHk;udk
e,fjcm;apmifhwyfrsm;tjzpf vnf;aumif;? XmaejynfolUppfwyfzGJUrsm;tjzpfvnf;aumif; toGifajymif;
ay;Mu&rnfjzpfonf/ zGJUpnf;tajccHOya' (2008) udk t<uif;rJYemcHNyD; ppftpdk;&\ vufatmufcH
tzGUJ tpnf;rsm;tjzpf acgif;vQK'd ;l axmufay;Mu&awmhrnf jzpfonf/ rdrw
d \
Ykd trsK;d om;rsm;ESihf rdrw
d \
Ykd
e,fajrudk umuG,fapmifha&Smuf&ef[lonfh rlv&nfrSef;csufudk pGefYvTwfMu&awmhrnf jzpfonf/
ppftpdk;&? ppftmPm&Sifwpk\ xm;&mae ap&moGm;tqifhodkY avQmusoGm;&awmhrnf jzpfonf/
ppftpk;d &\ uJo
h Ykd wzufowfawmif;qdak erIrsm;onf vlrsK;d aygif;pHjk refrmjynforl sm; vdv
k m;
awmif;qdak eMuaom trsK;d om;wef;wla&; ESihf ud,
k yf ikd jf yXmef;cGirhf sm;ESihf ajzmifah jzmifBh u;D qefu
Y siv
f suf
&Sdygonf/
odkYtwGuf
ucsifjynfe,fwGif ppfyGJrsm;jzpfay:vm&onf/
&Srf;jynfe,fwGif ppfyGJrsm;jzpfay:vm&onf/
u&ifjynfe,f? u&ifeDjynfe,fwdkYwGif ppfyGJrsm;jzpfay:vm&onf/
2011 ckEpS f rwfv 30 &ufaeYwiG jf yKvyk o
f nfh jynfaxmifpv
k w
T af wmfwiG f tpd;k &opf orw
OD;odef;pdefu if;\ yxrqHk;tzGifhrdefYcGef;wGif odkYajymMum;cJhonf/
]]Ed k i f i H a &;tif t m;qd k w muawmh wd k i f ; &if ; om;pnf ; vH k ; nD n T w f a &;yJ jzpf y gw,f /
vlrsKd;pkaygif; wpf&mausmfeJY pkpnf;aexdkifMuwJh uRefawmfwdkYEdkifiHtwGuf wkdif;&if;om;pnf;vHk;
nDnTwfa&;[m tvGef ta&;BuD;ygw,f/ wdkif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfrINydKuGJ&if EdkifiHawmfBuD;
vnf; tpdwfpdwf t>rm>rm NydKuGJysufpD;oGm;rSmjzpfwJhtwGuf wdkif;&if;om; pnf;vHk;nDnTwfa&;
ud k txl ; tav;xm;NyD ; wnf a qmuf o G m ;rS m jzpf y gw,f / }}

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

109

wqufwnf;wGif trsK;d om;aoG;pnf;nDnw


T af &;? trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&; vkyif ef;pOf
rsm;ESifhywfouf OD;odef;pdefu
]]wdkif;&if;om;pnf;vHk;nDnTwfa&;qdkwm ,ciftawGUtBuHKrsm;t& yg;pyfuajymae
kHeJYr&bl;/ pm;yGJrSmxkdifNyD; aqG;aEG;kHeJYvnf; jzpfrvmEdkifygbl;}} [k qufvufajymqdkcJhonf/
rdefYcGef;t&qkdvQif vufawGUusonfh? xifomjrifom&Sdonfh vkyfief;pOfrsm; qufvkyf
aqmif&rnfjzpfygonf/
trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;vkyfief;pOfrsm;udk NyD;cJhaom ppftpdk;&rsm;ESifh wbmomuGJNyD;
jywfom;wduspGm taumiftxnf az:&awmhrnf jzpfygonf/
odaYk omf OD;ode;f pdet
f pd;k &onf ol\rdecYf eG ;f rSm olu,
kd w
f ikd 0f efcaH jymqdx
k m;onft
h wdik ;f e0w?
etz ppftpdk;&wdkY\ tarGudkqufcHum ]]wyf r awmf t pd k ; &u toif h c if ; xm;ay;wJ h v rf ; ud k
avQmuf? toifhxdk;ay;xm;wJh wHwm;udkausmfjzwfNyD;}} ppftmPm&Sifpepf &SifoefBuD;xGm;a&;
qdkif&m rlv&nfrSef;csufrsm;twdkif; qufvufavQmufvSrf; aqmif&Gufvsuf&Sdygonf/
tajctaersm;onf waeYxufwaeY ydkrdkqdk;0g;vmvsuf&Sdaeygonf/
axmifaomif;csDonfhppfajy;'kuonfrsm; eD;pyf&m tdrfeD;csif;wdkif;jynfrsm;odkY xGufajy;wdrf;
a&SmifaeMu&onf/
OD;odef;pdeftpdk;&\ wyfom;rsm;u wdkif;&if;olrsm;tay: rw&m;jyKusifhrIrsm; tygt0if
ppf&mZ0wfrIrsm;udk usL;vGefaeMuygonf/
usL;ausmrf rI sm;? apmfum;rIrsm;? Ncrd ;f ajcmufrrI sm;ESihf avaMumif;wdu
k cf u
kd rf I tygt0if xd;k ppf
qifwdkufcdkufaerIrsm;udk aqmif&Gufvsuf &Sdaeygonf/
aeYpOfEiS t
hf rQ ydrk q
kd ;kd 0g;pGm jzpfay:vmaeaom tajctaersm;udk tajrmftjrifBu;D pGm udik w
f ,
G f
ajz&Si;f jcif;rjyKEikd v
f si?f jynfow
l &yfv;kH \ tusK;d pD;yGm;udrk suEf mS rlNy;D ajz&Si;f jcif; ysuu
f u
G af ernfqv
kd Qif
ydkrdkjyif;xefonf;oefaom jynfwGif;ppfBuD;udk rkcs&ifqdkif&awmhrnfjzpfonf/
rdrdwdkY jrefrmEdkifiHtzdkY trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;udk rjzpfraeaqmif&Guf&ef vdktyfae
ygonf/
jynfwGif;ppftqHk;owfa&;ESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk rjzpfraeaqmif&Guf&ef vdktyfae
ygonf/
trsKd;om; jyefvnfoifhjrwfa&;? jynfwGif;ppftqHk;owfa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk trSef
wu,faqmif&GufMurnfqdkvsif q&mBuD;ocifudk,fawmfrdIif; wavQmufvHk;axmufjycJhouJhodkY?
vlxak cgif;aqmif a':atmifqef;pkMunfEiS hf jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;aumfrwD 'kw,
d OuXa[mif; q&m
'*kefwm&mwdkY yefMum;awmif;qdkaeouJhodkY olremudk,frem awGUqHkaqG;aEG; tajz&Smjcif;rSwyg;
tjcm;enf ; vH k ; 0r&S d E d k i f y gg/
olremudk,frem awGUqHkaqG;aEG;tajz&Smjcif;udk jiif;y,fNyD;? tESpfom&rygonfh aqG;aEG;
ndEdIif;jcif;tcsKdUudk [efjyvkyfjyum vufawGUu vufeuftm;udk;jzifh ppftEdkifwdkufa&;? vufeufjzKwf
a&; wdkYudkom qufvufaqmif&GufaeOD;rnfqdkygu jynfwGif;ppfrD;udk a&SmifvTJEdkifawmhrnfr[kwfyg/
trsKd;om;ausjyKef;rIrsm;ESifh qif;&Jjcif;? acwfaemufusjcif; oHo&mrsm;udk vlrsKd;pHk jrefrmjynfolrsm;\
tem*wfay:rS q,fxkwfz,f&Sm;ay;Edkifvdrfhrnfr[kwfyg/
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

110 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


tpdk;&opf taejzifh
zGJUpnf;yHktajccHOya' (2008) abmifxJuyJ ajz&Sif;rnf[k acgif;rmpGmjzifh twif;tMuyf
qkyfudkifawmif;qdkaeOD;rnfqdkvQif?
jynfwiG ;f jynfytiftm;pktoD;oD;ESihf Edik if w
H um\ yefMum; wdu
k w
f eG ;f aerIrsm;udk rsuu
f ,
G f
jyKNyD; vufeuftm;udk;jzifh qufvufNyD; Adkvfus&rf;um; aeOD;rnfqdkvQif?
vlrsKd;aygif;pHk jrefrmjynfolwdkY\ jynfwGif;ppf&yfpJa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; qEoabm
xm;rsm;udk ypfy,fNryJ pfy,fNy;D xd;k ppfqifwu
kd cf u
kd af ejcif;rsm;udo
k m t&Sed jf ri hf aqmif&u
G af e
OD;rnfqdkvQif?
jynfwiG ;f ppf &yfpaJ &;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&; vkyif ef;rsm;udk jynfwiG ;f ESihf Edik if w
H umzdtm;rsm;
avsmhusapa&; &nfrSef;csufjzifh [efjyomvkyfaqmifwwfMuonfh tmPm&tpdk;&
tqufqufwdkY\tpOftvmrsm;rS vrf;cGJrxGufEdkifao;bl;qdkvQif?
xdk;ppfqifjcif;? tjyKwfwdkufjcif;? vufeufcscdkif;jcif; ponfh enf;emrsm;jzifh Nidrf;csrf;a&;udk
rwnfaqmufEdkif? wef;wl&nfwl EdkifiHa&;t& awGUqkHaqG;aEG;jcif;jzifhom Nidrf;csrf;a&;udk
wnfaqmufEdkifonf qdkonfhtcsufudk tav;teufxm;rI uif;rJhaeOD;rnfqdkvQif?
vufeufuikd af wmfveS af &; tiftm;pkrsm;tm; Nird ;f csr;f a&;aqG;aEG;zufrsm;tjzpf tjyeftvSef
wefzkd;xm;rI? tjyeftvSef todtrSwfjyKrI ray;bJ EdkifiHa&;*kPfodumudk xdyg;apmfum;NyD;
ajymqdk jyKrl wkefYjyefaeOD;rnfqdkvQif?
jynfwGif;ppf &Snfonfxuf&Snf? trsKd;om;aoG;pnf;nDnGwfrI NydKuGJonfxufNydKuGJ? vlrsKd;pHk
jynfoal wGvnf; qif;&JwiG ;f eufonfxufeuf? zGUH NzKd ;wd;k wufr?I wnfNird af t;csr;f rIrsm;ESiv
hf nf; a0;onf
xuf a0;aeMu&awmhrnf jzpfygonf/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

111

tcsut
f vuf&&Srd I
(1) vlYabmifopf'Drdku&ufwpfygwD okawoe rSwfwrf;rsm;
(2) jrefrmjynf EdkifiHa&;ygwD? tzGJUtpnf;? toif;tyif;rsm; tnTef; (0if;wifhxGef;)
(3) jynfaxmifpkorw jrefrmEdkifiHawmf zGJUpnf;yHk tajccHOya' (2008)
(4) rZdr tifwmeuf tGefvdkif;owif;rsm;
(5) oQrf;oHawmfqifh tGefvdkif;owif;rsm;
(6) {&m0wD tifwmeufowif;rsm;
(7) u&ifowif;pOf? ucsifowif;pOf? vGwfvyfaom rGefowif;at*sifpD? aomoDck tGefvkdif;owif;
(8) DVB, VOA, RFA, BBC, AFP owif;rsm;ESifh 0ufbfqdkufpmrsufESmrsm;
(9) jrefrmhtvif;owif;pm? aMu;rkHowif;pm
(10) jrefrmEdkifiH txl;a'o(2) ]0} jynfe,fNidrf;csrf;a&; wnfaqmufrI ESpf (20) jynfh *kPfjyKkyfpHk
(11) jrefrmEdik if H 'Dru
kd &ufwpf tiftm;pk \ rw&m;qHk; rw&m;rIrsm; 2010 a&G;aumufyGJ tpD&ifcHpm
(12) vGwfvyfa&;a&T&wk jynfwGif;ppf ESpfig;q,f (atmifapmOD;)
(13) jynfov
Yl w
T af wmf ud,
k pf m;jyKaumfrwD ordik ;f 0ifrw
S w
f rf;rSw&f mrsm; 1998-2003 (OD;cifausm[
f ef)
(14) cspfMunfa&; pmpOfrsm;
(15) NEITHER WAR NOR PEACE (Transnational Institute)
(16) Janes World Insurgency and Terrorism
(17) Armed conflicts Report 2006
(18) Chinese investment in Myanmar tops $8 bln this year-data (The Star online)
(19) Aljazeera News
(20) Burma cease-fires at risk (TNI)
(21) http://en.wikipedia.org/wiki/Myanmar_Army#Air_Defence_Command

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

112 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (u)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

113

114 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

115

116 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (c)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

117

118 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (*)

Nird ;f csr;f a&; ud,


k pf m;vS,t
f zGu
JU KNU OuXxHay;pm
odkY
OuX
autJe,
f l
pnf;vk;H nDnw
G af &;eJY ppfreS w
f hJ Nird ;f csr;f a&;? vlrsK;d wpfrsK;d eJY wpfrsK;d jyefvnfaygif;pnf;vma&;
pwmawGtwGuf u&ifwpfrsK;d om;vk;H ud,
k pf m; usaemfwu
Ykd u&ifvBl u;D awGu atmufygtwdik ;f pma&;
yefMum;vdkygw,f/
1/ autJef,l[m rdrdtrsKd;om;udk cspfjrwfEdk;wJh tzGJUtpnf;jzpfNyD;? usaemfwdkY u&ifvlrsKd;
twGuf OD;aqmif vkyfudkifaewm jzpfw,f/
2/ usaemfwYkd trsK;d om;twGuf tckvkd vkycf ahJ yr,fh pnf;vk;H nDnw
G rf rI &&Sw
d t
hJ wGuf usaemfwYkd
u&iftrsKd;om; awG[m 'kutrsKd;rsKd; cHpm;Mu&NyD; tzufzufrSm atmufusaemufusjzpfcJh&wJhtwGuf
usaemfwdkY u&iftrsKd;om;tm;vkH; pnf;vkH;nDnGwfrIudk trSefwu,f vdkvm; arQmfvifhvsuf &Sdygw,f/
3/ tckvkd Edik if aH &;? vlraI &; tajymif;tvJ trsK;d rsK;d &Sad ewJt
h csed rf mS usaemfwYkd u&iftrsK;d om;
tm;vkH;u t&if;cHusNyD; tvdkvm;qkH; t&muawmh pnf;vkH;nDnGwfrIyJ jzpfwJhtwGuf u&iftrsKd;om;
tusKd;twGuf xdxda&muf a&mufaqmif&GufEdkifzdkY trSefyJ pnf;vkH;nDnGwfrI vdktyfygw,f/
4/ tcktcsdefrsKd;rSm nDnGwfa&;eJY usaemfwdkY u&ifawG tcGifhta&;&zdkYtwGuf taumif;qkH;
tcsed jf zpfonfh tm;avsmpf mG nDnw
G af &;eJY Nird ;f csr;f a&;&&Szd Ykd usaemfwu
Ykd (KNU)udk Edik if aH wmf Nird 0f yfyjd ym;rI
wnfaqmufa&;tzGJU (e0w)eJY awGUqkHaqG;aEG;zdkY yefMum;tyfygw,f/
(yk)H at- pd;k jrifh (yk)H apm&pfcswf (yk)H apmxGe;f atmifcsed f (yk)H [efqifwa'g (yk)H apmrma*Bu;D

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

119

aemufqufwGJ (C)

KNU umuG,fa&;Xmevufatmuf&Sd wyfrsm;odkY xkwfjyefonfh trdefYnTefMum;csuf

&ufpGJ 24-3-95
e0wESifh awGUqkHaqG;aEG;Edkifa&;twGuf
(1)

*,faumf (umuG,fa&;) wyfrsm;tm;vkH; ,m,D


typftcwf&yfpJxm;&ef?
(2) tawmtwGif; &efolwyfrsm; xdk;ppfqifvIyf&Sm;vmygu wdkufcdkufoGm;&rnf?
(3) e0w wyfrsm; vIyf&Sm;rIrvkyfbJ olwdkYpcef;rSm NidrfNidrfae,if 0ifa&mufwdkufcdkufjcif;
rjyK&?
(4) Aemufxyf trdefY nTefMum;csuf r&rcsif; trdefYnTefMum;csuf wnfap&rnf/
KNLA, KNDO

AdkvfcsKyfBuD; apmbdkjr
umuG,fa&;Xme wm0efcH
u&iftusKd;aqmifvlBuD;rsm; odom&ef/

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

120 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (i)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

121

122 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

123

124 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (p)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

125

aemufqufwGJ (q)

126 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

aemufqufwGJ (Z)

2010 atmuf w d k b m 15 &uf a eY x k w f jref r mh t vif ; owif ; pmrS

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

127

128 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (1)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

129

130 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (2)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

131

132 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (3)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

133

134 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (4)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (5)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

135

tcsyfydk (6)

136 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tcsyfydk (7)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

137

138 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

Nid r f ; csrf ; a&;aqG ; aEG ; zuf r sm;tay: tjyef t vS e f av;pm;tod t rS w f j yKrI


vk H ; 0uif ; rJ h a eonf h tpd k ; &opf \ tajymtqd k
(17? 8? 2011 &ufaeY OD;odef;pdef rdefYcGef;rS)

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

139

tcsyfydk (8)

140 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

tzGt
UJ pnf;trnf tnTe;f
ALA

Arakan Liberation Army

(&cdkifvGwfajrmufa&;wyfrawmf)
ALP

Arakan Liberation Party

(&cdkifvGwfajrmufa&;ygwD)
BGF

Border Guard Force

(e,fjcm;apmifhwyf)
CEFU(Burma) Committee for Emergence of Federal Union(Burma)

(z,f'&,fjynfaxmifpkay:xGef;a&;aumfrwD)
CNA

Chin National Army

(csif;trsKd;om;wyfrawmf)
CND

Chin National Defense

(csif;trsKd;om;umuG,fa&;tzGJU)
CNF

Chin National Front

(csif;trsKd;om;wyfOD;)
DAB

Democratic Alliance of Burma

(jrefrmjynf 'Drdku&ufwpf r[mrdwftzGJUcsKyf)


DKBA

Democratic Karen Buddhist Army

(wdk;wufaom Ak'bmom u&iftrsKd;om;wyfrawmf)


HGF

Home Guard Force

(e,fajrapmifhwyfzGJU? XmaejynfolYppf)
KCO

Kachin Central Organization

(u&ifA[dktpnf;tkH;)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

KDA

Kachin Defence Army

(ucsiftrsKd;om;umuG,fa&;wyfrawmf)
KIA

Kachin Independence Army

(ucsifvGwfvyfa&;wyfrawmf)
KIO

Kachin Independence Organization

(ucsifvGwfvyfa&;tzGJU)
KNDO

Karen National Defense Organization

(u&iftrsKd;om; umuG,fa&;tzGJY)
KNG

Kayan National Guard

(u,ef;trsKd;om;umuG,fa&;tzGJU)
KNLA

Karen National Liberation Army

(u&iftrsKd;om;vGwfajrmufa&;wyfrawmf)
KNLP

Kayan New Land Party

(u,ef;jynfopfygwD)
KNPLF

Karenni National Peoples Liberation Front

(u&ifeDjynf vlrsKd;aygif;pHk jynfolYvGwfajrmufa&;wyfOD; - uvvw)


KNPP

Karenni National Progress Party

(u&ifeDtrsKd;om;wdk;wufa&;ygwD)
KNU

Karen National Union

(u&iftrsKd;om;tpnf;tkH;)
KPC

Karen Peace Council

(u&ifNidrf;csrf;a&;aumifpD)
KPF

Karen Peace Force

(a[mifoa&mNidrf;csrf;a&;tzGJU)
KRGF

Kachin Regional Guard Force

(ucsifa'ovHkNcHKa&;wyf)
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

141

142 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


KSDDP

Kayin State Democracy and Development Party

(u&ifjynfe,f 'Drdkua&pDESifh zGHUNzdK;wdk;wufa&;ygwD)


KSPP

Kachin State Progressive Party

(ucsifjynfe,fwdk;wufa&;ygwD)
KYO

Karen Youths Organization

(u&ifvli,frsm;tpnf;tkH;)
LDF

Lahu Democratic Front

(vm;[ljynfolYppf)
MIADS

Myanmar Integrated Air Defense System

(jrefrmhyl;aygif;avaMumif; umuG,fa&;pepf)
MNDAA

Myanmar National Democracy Alliance Army

(jrefrmjynftrsKd;om; 'Drdkua&pD aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf)


MNLA

Mon National Liberation Army

(rGeftrsKd;om;vGwfajrmufa&;wyfrawmf)
MNDO -

Mon National Defense Organization

(rGefumuG,fa&;wyfzGJU)
MPF

Mon Peoples Front

(rGejf ynfow
Yl yfO;D )
MTA

Mong Tai Army (Shan Land Army)

(&Srf;jynfwyfrawmf)
NDA-K

New Democratic Army-Kachin

('Drdkua&pDopf wyfrawmf-ucsif)
NDAA

National Democratic Alliance Army

(trsKd;om; 'Drdkua&aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf (c) rdkif;vm;tzGJU)


NDAA-ESS

National Democracy Alliance Army-Eastern Shan State

(trsKd;om; 'Drdkua&pD aoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

NDF

National Democratic Front

(trsKd;om; 'Drdkua&pDwyfaygif;pk)
NLD

National League for Democracy

(trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJYcsKyf)
NMSP

New Mon State Party

(rGefjynfopfygwD)
NUPA-AA

National United Party of Arakan - Arakan Army

(&cdkifwyfrawmf)
PLF

PaO Liberation Front

(ytdk0fhvGwfajrmufa&;wyfOD;)
PNF

Palaung National Force

(yavmiftrsKd;om;wyfzGJU)
PNO

PaO National Organization

(ytdk0fhtrsKd;om;tzGJUcsKyf? ytdk0fhjzLtzGJU)
PSLA

Palaung State Liberation Army

(yavmifjynfe,f vGwfajrmufa&;wyfrawmf)
PSLF

Palaung State Liberation Front

(yavmifjynfe,f vGwfajrmufa&;wyfOD;)
SOC

Sector Operation Center

(ppfqifa&;e,fajrtydkif;tjcm;)
SNPLO

Shan State Nationalities Peoples Liberation Organization

(&Srf;jynfvlrsKd;aygif;pHk jynfolUvGwfajrmufa&;tzGJU - &vvz)


SSA

Shan State Army

(&Srf;jynfwyfrawmf)
SSA-N

Shan State Army-North

(&Srf;jynfwyfrawmf - ajrmufydkif;)
vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

143

144 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;


SSA-S

Shan State Army-South

(&Srf;jynfwyfrawmf - awmifydkif;)
SSNA

Shan State National Army

(&Srf;jynftrsKd;om;wyfrawmf)
SSNO -

Shan State National Organization

(&Srf;jynftrsKd;om;tzGJUcsKyf)
SSPC

Shan State Peace Council

(&Srf;jynfNidrf;csrf;a&;aumifpD)
SSPP

Shan State Progressive Party

(&Srf;jynfwdk;wufa&;ygwD)
SURA

Shan United Revolutionary Army

(&Srf;jynfawmfvSefa&; wyfaygif;pk wyfrawmf)


UNFC

United Nationalities Federal Council

(nDnGwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD)


UNODC

United Nations Office on Drugs and Crime

(ukvor* rl;,pfaq;0g; wdkufzsufa&;kH;)


UTLA

United Tai Liberation Army

(nDnGwfaom &Srf;jynf vGwfajrmufa&; wyfrawmf)


USSPC

United Shan State Patriotic Council

(nDnGwfaom &Srf;jynf rsdK;cspfaumifpD)


UWSA

United Wa State Army

(0} jynfaoG;pnf;nDnGwfa&;wyfrawmf)
UWSP

United Wa State Party

(0} jynfaoG;pnf;nDnGwfa&;ygwD)

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

145

146 tpkd;&opfESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tMum; tMuyftwnf;

vlYabmifopf'Drkdu&ufwpfygwD? okawoeESifh avhvma&;Xme

You might also like