S LC V PHT GIO THNH PH BIN HA TNH NG NAI

Sinh vin thc hin: Nguyn Thanh Hng Lp Ha 3A Kha 33

A- KHI QUT V TNH HNH TN GIO TNH NG NAI

1. L tnh a tn gio
C c 5 tn gio ln ca c nc: Cng gio, Pht gio, Tin lnh, Cao i, Hi gio. Khong 1,5 triu tn , chim gn 60% dn s, phn b trn tt c 171 x, phng, th trn thuc 9 huyn, 1 th x, 1 thnh ph thuc tnh.

S phn b cc tn gio trn a bn tnh ng Nai

Thin cha gio

Thin Cha gio l tn gio ng nht, chim 34,81% dn s ton tnh, phn ln cc huyn Thng Nht, TP. Bin Ha, huyn Xun Lc, nh Qun, Tn Ph. Thin Cha gio c truyn gio vo ng Nai trong thi k Php thuc, tp trung Tn Triu, M Hi v cc n in cao su thuc th x Long Khnh, Cm M.

o Tin Lnh
o Tin lnh c truyn vo ng Nai t nm 1921, nhng cho n trc nm 1960 vn ch c mt s t ngi Kinh l tn . T nm 1960, o Tin lnh m rng nh hng sang ngi Ch Ro v ngi M. Nhng nm gn y o Tin lnh vn tip tc pht trin trong cng ng mt s dn tc t ngi.

o Cao i
Ra i chnh thc nm 1926, xy dng c s u tin nm 1927 do Chnh ph s Nguyn Ngc Tng ng u. Pht trin v Long Thnh, Bin Ha v cc huyn khc Hin c 4 h phi, s tn chim khong 3,65 % dn s.

Hi gio
c hnh thnh trong chin lc dn dn ca ch Si Gn. Hi gio ng Nai l khi Hi gio chnh thng gi l Chm Islam. ng Nai c 2 thnh ng Bnh Sn (huyn Long Thnh) v Xun Hng (huyn Xun Lc) vi 2.028 tn .

2. Khi qut v Pht gio tnh ng Nai

ng Nai l a bn Pht gio c truyn vo t xa xa trong lch s v tng l ci ni ca Pht gio ng Trong thi cc cha, cc vua nh Nguyn, c nh hng khng nhng i vi Pht gio Nam B m cn nh hng c n Pht gio Trung B.

 Trong s cc tn cc tn gio th Pht gio chim 29,7% dn s ton tnh, phn ln sng tp trung TP. Bin Ha, th x Long Khnh, nh Qun, Xun Lc, Long Thnh. Pht gio ng Nai gm hai h phi ln l i tha (Bc Tng) v Tiu tha (Nam Tng). Pht t tu hnh theo hai hnh thc: tu ti gia v xut gia tu hnh.

 ng Nai c nhiu ngi cha c knh, trong c 3 ngi cha c xp hng di tch lch s vn ha: cha Long Thin, cha i Gic, cha Bu Phong. Nhiu nh s ni ting ng Trong tng tu hnh ng Nai v c nhiu t ni danh khc.

 Ton tnh c 3.637 tu s, trong 1.356 tng, 2.281 ni, 12 Ha thng, 65 thng ta, 5 ni trng, 87 ni s, 500.109 tn , 677 c s th t gm: 484 cha, thin vin, tu vin; 45 tnh x, 111 tnh tht, thin tht; 37 nim pht ng, trn 300 am, cc.

 T ngy gii phng n nay, pht t cc ni, nht l min Trung v ng Nai lm n sinh sng, tng ni cc ni v ng Nai tu hnh lm Pht gio ng Nai c bc pht trin mi. Hn 20 nm qua, s tng ni tng gp ba ln.

Mng li c s th t Pht gio ton tnh ng Nai

TNH HNH PHT GIO TP BIN HA - TNH NG NAI

S ngi theo o Pht l 85000 ngi, chim 32,62% dn s ca thnh ph. C 200 tng v 235 ni. C 95 c s th t gm: 67 cha, 17 tnh x, 9 tnh tht, 2 nim Pht ng, 7 am cc.

 Cc c s th t tp trung ng khu vc Ty Nam ca thnh ph, dc b sng ng Nai. Mt cc cha cao phng Quyt Thng, Thng Nht, Tn Tin. Phng Bu Long c xem l ci ni ca Pht gio ca thnh ph vi cha Bu Phong, ngi cha lu i nht.

 Tuy khng c mt tp trung cc cha cao nht, nhng x Hip Ha, x Ha An, phng Bu Ha li l nhng khu vc c cc cha lu i, c nhiu Pht t gn xa bit n nh: cha i Gic, cha Long Thin, Quan m Tu Vin.

B- MT S NGI CHA LN THNH PH BIN HA TNH NG NAI

1. Cha Long Thin

- Ta lc s K2/3B p Tn Bnh phng Bu Ho, trn khun vin t rng khong 1hecta bn b sng ng Nai. - Nm khai sn : 1664. L mt trong 3 ngi cha c nin i sm nht ng Nai. - L ni truyn b Pht gio u tin min Nam. Hin nay l tr s gio hi Pht Gio tnh ng Nai.

 Kin trc theo kiu ch "Tam", chm tr cng phu, in Pht c nhiu pho tng c bng t nung v bng ng. Cha Long Thin c B Vn ha Thng tin - Th thao v Du lch xp hng di tch lch s cp quc gia theo Quyt nh s 105/Q ngy 14 thng 6 nm 1991

2. Cha i Gic
Ta lc ti s 393/A2 p Nh Ha, x Hip Ha (C Lao Ph), trn mt khu t p vung vc gn 4000m2

 Nin i dng cha: th k XVII Cn gi l cha Pht ln, cha Tng Ban u kin trc theo kiu ch Nh, sau nhiu ln trng tu thnh ch inh. cc tng Pht, honh phi, lin i, ph iu... mang nhiu ti phong ph, c chm khc cng phu, sn son thip vng.

 c xp hng Di tch lch s cp quc gia theo quyt nh s 993/Q, k ngy 28/9/1990.

3. Cha Bu Phong
Bu nhc du dng nh Thu Lnh Phong sn p ta K Vin

 To lc khu ph 5, phng Bu Long, bn b t ngn sng ng Nai, trn ni Bnh in. Nm khai sn: 1616

 Kin trc theo kiu ch Tam. Cc bc ph iu chm tr ghp snh cng phu,theo phong cch nh Nguyn. pho tng T s t Ma cng hn chc bi v c sn son thp vng l ti hp dn vi cc nh nghin cu m thut. c cng nhn l di tch lch s - vn ho quc gia t thng 04-1991.

4. Thanh Long T
To lc ti KP2, phng Trung Dng, rng 2.500m2 ngay trung tm thnh ph Bin Ha. Nm khai sn: 1881

 L mt trong nhng ngi cha ng Nai cn bo lu c nt kin trc c trng cng nh ngh thut bi tr nh, cha Nam b xa. Kin trc kiu ch Tam c ci bin ni tip nhau theo trc dc, to nn tng th khp kn, hi ha.

 Ngh thut bi tr sc so trn h thng bao lam g chm lng c t nm 1932 vi ti Lng long tranh chu, 6 tng Pht v cc ti truyn thng to s a dng. L ni t Vn phng Ban tr s Tnh hi Pht gio ng Nai t nm 1997.

5. Bu Hng T

 To lc ti 241 ng Phan nh Phng, phng Quang Vinh trn khun vin gn 3000m2. Nm khai sn: 1920 Kin trc hnh ch Nh gm: chnh in, nh ging ni tip nhau.

 c UBND tnh xp hng l di tch lch s cch mng (Quyt nh s 62/Q.UBT, ngy 16-2-1979 ) Thng 6/1945, di s ch tr ca ng ch Hong Minh Chu, Hi ngh cn b ng Bin Ha triu tp gian pha sau cha. Cha c s cch mng, tip t lng thc, thuc men cho khng chin.

6. Hin Lm Sn T
cn gi l cha Hc ng Che, tn dn gian ln tn ch Hn u ch ngi cha chn rng su. ta lc trn mt ngn i thp ti p 6, x Ha An.

 L mt qun th tn ngng a tp: cha, miu, am. Kin trc kiu ch inh. Mt tin chnh in c lm theo kiu cha Hu. c sc nht ca cha l cc b tng g v t nung. 96 bc tng c lm bng phng php th cng, chm tr mc mc, gm tng ca cc v: Di Tam Tn, Di Lc Lc Lc, a Tng, t Ma T S

 B tng g mc ng vi 66 tng ng ba mt, ng hai sng, ng mt sng v cc tng m nhn li c to hnh bng phng php cht mng ln, dng phc tho, sn v v c qun o. Ngoi ra, ti nh Pht B trong miu ang th mt pho tng Sn thn bng c tc theo phong cch ngh thut Campuchia.

 Thit k kiu t tr, bao lam, honh phi, chm tr t m mang tnh ngh thut cao. Nhng ti c khc trn bao lam, honh phi, lin i u n cha nhng trit l nhn sinh su sc. Ngoi gi tr l c s tn ngng, cha Hin Lm Sn cn l minh chng lch s phn nh chng ng khn hoang k v ca nhng ngi i khai ph vng t phng Nam.

7. Cha Chc Th
To lc ti p Nh Ho, x Hip Ho (c lao Ph), din tch khong 400m2. Khai sn: th k XVIII Kin trc ging cc ngi cha c thi nh Nguyn, kiu ch Tam, Chnh in kiu t tr.

 Nhiu b su tp tng bng t nung c gi tr vn ha nh: 2 b Thp in Dim Vng, 1 b Thp bt La Hn. Mt s pho tng tc bng g mt nh: A Di , Bn s Thch Ca, Thin Hu, Bc u, 2 tng Pht n sinh Cha c i hng chung, do Yt ma Thin Hng Chng minh ngy 15/3 nm Canh Thn.

 c bit, c b Tam th Pht bng g ging hng, tng truyn do vua o Quang (nh Thanh) tin cng.

8. i Phc T
To lc ti KP6, phng Thng Nht Nm khai sn: khong 1940 Kin trc kiu ch Nh, mt tin quay hng ng Nam, ngi mc, ct g, nn lt gch tu. Chnh in gm mt trt mt lu v cc gc chung-trng vn ln gia tri xanh.

 i Qun Th m ng gia lng h t nhin rng khong 300m2 l cng trnh kin trc c sc ca cha.

9. Cha Long Ph
Ta lc ti t 5, khu ph Bnh Dng phng Long Bnh Tn, trn ngn i rng 5000m2. Nm khai sn: 1905 Kin trc kiu ch Tam, chnh in l dng t tr, hu T v nh ging c kin trc nh 3 gian 2 mi.

 i Quan m l thin c xy dng trn mt h sen rng 400m2, to nt ring khng ging cc ngi cha khc trong tnh.

10. Gi Lam Thin Sanh

 Ta lc ti KP6, phng Tn Tin, trong khu dn c ng c Nm khai sn: 1967 Xy dng trng dy ngh t thin ngay trong khun vin cha. Khng ch l ni th Pht, m cn l ni m rng vng tay nhn i n vi ngi ngho kh, tr m ci, khuyt tt, nn nhn chin tranh

 Vi quan im: o php v dn tc lun ha quyn vi nhau th hin qua kin trc v cch bi tr Trc chnh in c tng c Pht ha tr chn tru v ngi nng dn.Hai bn bc tam cp vo chnh in l cp rng vng chu v Tam Th Pht v ph iu trng ng

11. Quan m Tu Vin

Ta lc ti KP3 phng Bu Ha Nm khai sn: 1966

 biu tng chnh ca Quan m Tu Vin thp Huyn diu Quan Th m B bng trng tinh khit, cao 7m, l pho tng Pht bng ln nht Bin Ha.

 Khng ch l mt c s tn ngng th t, tu hc, lm t thin trang nghim theo tng ch ca h phi Tnh Tng m cn l t chc tn gio tiu biu ca tnh ng Nai, c nhiu ng gp cho x hi, nht l trong phong tro trng cy v cng tc t thin.

12. Cha Phc Vin

Ta lc ti KP5 phng Tn Hip, din tch 6000m2. Nm khai sn: 1960

 Chnh in kin trc kiu tn c kt hp. C i hng chung nng 750kg, c m thanh trm hng nh chung cha Thin M, c c nm 1987. Tn ti trong lng thnh ph cng nghip, n o, no nhit nhng vn gi c v thanh tnh ca chn Thin.

13. Chua T Tn
Ta lc ti s 3 i l ng Khi phng Tam Hip Nm khai sn: 1970

 Nhng ng nt kin trc c c trng ca cha Hu, nhng mng hoa vn trang tr bng ngh thut cn ming, snh ni ting bao i c th hin hi ha. Cha c i hng chung nng 500kg, c ti Hu, m thanh trm hng.

14. Cha Gic Minh

 Ta lc ti KP1 phng Tn Vn Nm khai sn: 1939 Kin trc quy m va phi, l ni o to Tng, Ni c c c ln ti, cn l mt trung tm lm cng tc t thin rt ln ca tnh. L ni thnh lp Trng Trung cp Pht hc ng Nai t nm 2001.

15. Cha c Quang

Ta lc ti KP2 phng Tn Phong trn din tch 4000m2. Nm khai sn: 1955

 Kin trc tn- c kt hp. Trc chnh in c tng Quan m l thin ng i sen, tng trng tinh khit vi nt mt hin t. Cha gi mt v tr quan trng trong vic hong dng Pht php v lm tt cng tc gia o v i, c nhn nhiu bng khen ca Hi ch thp .

16. Cha nh Quang

Ta lc ti 45/472 KP2 phng An Bnh Nm khai sn: 1965

 Kin trc kiu ch Cng gm chnh in v hu t ni tip Chnh in c trang tr cng phu: trn l mt trng ng nh vng, cc bao lam, ph iu tn thm v uy nghi. Tng nh T c trang tr bng nhng vng trn vi nhng cu mt ch bng ting Phn c trn tng cnh sen, mang ngha: tiu nghip chng nhiu i

17. Cha Phi Lai

Ta lc ti phng Tn Tin Nm khai sn: 1969

 Kin trc dng c lu, 2 lp mi chng dim Nc mi l mt thp a bo 3 tng mang ngha Php thn ca Pht l v bin Khun vin cha c to cnh: vn Lm T Ni minh ha cnh c Pht n sinh, vn Lc Uyn ni Pht Thch Ca thuyt php cho 5 anh em Kiu Trn Nh.

18. Cha Bu c
Ta lc ti C61A phng Bu Long, din tch khong 4000m2. Nm khai sn: 1971

 Chnh in by tr n gin, th duy nht c Pht Thch Ca ta i sen- tng theo kiu trng phi Gandnra (n ) Kin trc kiu thp X Li bng vt liu xanh (Bin Ho). Trn nc chnh in c nm ngn thp: Thp gia th X Li Pht c xy dng theo kin trc kiu thp Sanchi n .

 Nm ngn thp trn c b tr theo quan nim trung tm hi t v 4 hng ng, ty, nam, bc mang ngha v tr quan ca Pht gio n

19. Tnh x Ngc Bu

Ta lc ti 24/2 ng Nguyn Vn Tri phng Bu Long. Nm khai sn: 1952

 Chnh in c xy ct uy nghi, mi kin trc dng chng dim. Gia chnh in c Ngi Tam bo th c Pht Thch Ca ta thin trong ngi thp bng g. Thp cao 13 tng, dng chp, bn bn c trang tr sen dy

 Nh Cu huyn, nh T, chnh in an xen gia cc mng cy xanh ni bt ln nt kin trc c trng cng ngh thut by tr theo h phi Kht S. c Tn s t tn l Tnh x Ngc Bu vi tm nguyn l Ni truyn Thch Ca Chnh php

20. Tnh x Ngc Hip

Ta lc ti KP3 phng Thng Nht, din tch gn 1000m2. Nm khai sn: 1963 Chnh in rng khong 90m2, kin trc kiu bt gic, 2 tng mi. Tng di l Bt gic tng trng cho Bt chnh o, tng trn l T gic tng trng cho T qu Thanh Vn. nh nc trang tr hoa sentng trng cho qu v Pht.

 Thp Quan Th m B tt bn phi chnh in, kiu lc gic, mi un cong thanh thot, nh nc trang tr bnh Thy tnh Bu Php ca c B tt Quan Th m