Chng VII

B.Son: Ph T.Lan Phng

1

NI DUNG BI VII

II

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 1. Khi nim vn ha

Vn ha l s tng hp ca mi phng thc sinh hot cng vi biu hin ca n m loi ngi sn sinh ra nhm thch ng nhng nhu cu i sng v i hi ca s sinh tn

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 2. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi ** Giai on 1943 - 1954

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

+ ra 3 nguyn tc ca nn vn ho mi:
Dn tc ho:
Chng li mi nh hng n dch v thuc a, cao tinh thn v truyn thng dn tc

i chng ho:
Chng li cc quan im, hnh ng coi khinh qun chng (dn ngu khu en), lm cho vn ho phn li hoc xa ri qun chng, ph nhn kh nng sng to vn ho ca nhn dn.

Khoa hc ho:
Chng li nhng g lm cho vn ho i ngc li khoa hc, i ngc li s tin b, phn li cc gi tr ca dn tc v nhn loi, phn li vn minh.

+ Nn vn ho mi c tnh cht dn tc v hnh thc v dn ch v ni dung.

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 2. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi

DIT GIC DT

GIO DC LI TINH THN CHO NHN DN

-Ngy 3-9-1945 ti phin hp u tin ca Hi

ng Chnh Ph H Ch Minh a ra 6
nhim v cp bch trong c 2 nhim v thuc v vn ha
6

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 2. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi

** NG LI C TH HIN MT S VN KIN SAU

-Ch th Khng chin kin quc ca ng ( 11/1945)

- Th Nhim v VH Vit Nam trong cng cuc cu nc hin nay ca ng ch Trng Chinh gi Ch tch H Ch

Minh 16/11/1946
- Bo co Ch ngha Mc v Vn ha Vit Nam ca ng ch Trng Chinh ti Hi ngh vn ha ton quc ln th 2

( 7/1948)
7

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 2. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi Ni dung
1 2 3 Bi tr nn m ch, m i hc v trung hc, ci cch ni dung v phng php dy hc theo tinh thn mi 4 5

Xc nh mi quan h gia vn ha v CM gii phng dn tc

Xy dng nn vn ha dn ch mi Vit Nam c tnh dn tc, khoa hc, i chng

Pht trin ci hay trong vn ha dn tc, ng thi bi tr ci xu xa, phn ng

Hnh thnh i ng tri thc mi

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 2. Thi k trc i mi a. Quan im, ch trng v xy dng nn vn ha mi ** Giai on 1955-1986

i hi IV, V b sung v pht trin thm nhng vn sau:

Nn vn ha mi c ni dung XHCN, tnh dn tc, tnh ng, tnh nhn dn su sc

Nu r tiu chun ca con ngi mi XHCN

Tin hnh ci cch gio dc

Pht trin mnh Khoa hc, coi khoa hc k thut l then cht

Gio dc tinh thn lm ch tp th, chng t tng TS, PK

Pht trin vn ha ngh thut

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

nh gi s thc hin ng li.( GT tr 203-205)

- V thnh tu: + xo b dn nhng mt lc hu, li thi trong di sn vn ho phong kin, vn ho n dch ca ch ngha thc dn c v mi. + Bc u xy dng nn vn ho dn ch mi em li cho nhn dn mt i sng vn ho tinh thn vui ti, lnh mnh. + Nhiu triu ng bo bit c, bit vit, h thng gio dc quc dn c xy dng v khng ngng pht trin. + Cng tc vn ho t tng c tc ng to ln c v dn tc ta vng tin vo thng li ca s nghip chng thc dn Php v quc M xm lc. + Li sng mi, con ngi mi bc u c hnh thnh, quan h gia ngi vi ngi din ra tt p.

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- Hn ch v nguyn nhn + Xy dng th ch vn ho cn chm, cha kp thi v chm i mi, nh hng n s pht trin ca vn ho nc nh. + Cng tc gio dc chnh tr, t tng, o c, li sng cn hi ht v nng v bo th, thiu nhy bn. + Thiu nhng tc phm vn hc, ngh thut xng tm vi s nghip cch mng ca dn tc. + Vn bo tn, thm nh cc gi tr ca truyn thng vn ho dn tc cn nhiu yu km, khng p ng c yu cu.

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 3. Trong thi k i mi a. Qu trnh i mi t duy v pht trin nn vn ha. H I BIU TON QUC LN VI CA NG 12 1986 i hi ca quyt tm i mi v on kt tin ln

12

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 3. Trong thi k i mi a. Qu trnh i mi t duy v pht trin nn vn ha.

i hi VIII, IX, X v cc Ngh quyt TW tip theo xc nh:

Khoa hc gio dc ng vai

Vn ha l nn
tng tinh thn x hi

Vn ha va l mc tiu, va l ng lc ca pht trin

tr then cht, l ng lc ln a t nc thot khi ngho nn lc hu

Coi gio dc

o to, khoa
hc cng ngh l quc sch hng u

13

I. QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG PHT TRIN NN VN HA 3. Trong thi k i mi b. Quan im ch o v ch trng v xy dng v pht trin nn vn ha Mt l: Vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va l ng lc thc y s pht trin kinh t - x hi

Hai l: Nn vn ha m chng ta xy dng l nn vn ha tin tin, m

bn sc dn tc Ba l: Nn vn hoa Vit Nam l nn vn ha thng nht, a dng trong

cng ng cc dn tc Vit Nam

Bn l: Xy dng v pht trin vn ha l s nghip chung ca ton dn do ng lnh o, trong i ng tr thc ng vai tr quan trng Nm l: Vn ha l mt mt trn, xy dng v pht trin vn ha l mt s nghip CM lu di,i hi phi c ch CM v s kin tr thn trng 14

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Mt l, vn ho l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va l ng lc thc y s pht trin kinh t - x hi. - Vn ho l nn tng tinh thn ca x hi. + Vn ho phn nh v th hin sng ng mi mt cuc sng ca c nhn v cng ng. Tri qua qu trnh lch s to nn mt h thng gi tr v li sng th hin v khng nh bn sc ring ca mi dn tc. + Cc gi tr vn ho to nn nn tng tinh thn ca mi dn tc, tr thnh tiu ch nh hng cho hot ng ca mi c nhn cng nh c cng ng trong s nghip xy dng v bo v t nc, trong sinh hot hng ngy.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- Vn ho l ng lc thc y s pht trin. + Trong lch s, s pht trin ca cc quc gia, dn tc chu s tc ng ca nhiu yu t nhng yu t cn bn nht vn l ngun lc ni sinh, ngun lc bn trong. Ngun lc bn trong ca mi quc gia chnh l vn ho, l nhng gi tr vt cht v tinh thn m dn tc to lp nn qua chiu di lch s. + Trong thi i ngy nay, ngun lc quan trng nht bo m s pht trin mnh m v bn vng nht ca mi dn tc l con ngi. l nhng con ngi c o to, gio dc mt cch ton din vi l tng sng ng n, c tri thc, c nng lc, c sc kho Nhng con ngi nh vy l kt qu, l sn phm ca nhng tc ng mang tnh vn ho cao.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- Vn ho l mc tiu ca pht trin. + Trong lch s khng phi s pht trin no cng v vn ho v hng ti vn ho, hng ti con ngi. Thm ch nhiu khi v mc tiu kinh t ngi ta hi sinh vn ho + Mc tiu lu di ca s pht trin ca chng ta l "dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh" thc cht l mc tiu vn ho. + Mc tiu vn ho bao gi cng l mc tiu quan trng trong chin lc pht trin kinh t - x hi m ng v Nh nc ta ra. Chin lc n nh v pht trin kinh t x hi 1991-2000 xc nh: Tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cng bng x hi, pht trin vn ho, bo v mi trng. + Mc tiu vn ho phi c th hin v thc hin bng nhng ch tng, bin php giu tnh nhn vn, mang tnh vn ho: khng th t ti mc tiu vn ho nu bin php v cch tin hnh phn vn ho, phi nhn vn.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- Vn ho c vai tr c bit quan trng trong vic bi dng, pht huy nhn t con ngi v xy dng x hi mi. + Ch tch H Ch Minh khng nh: Mun xy dng CNXH trc ht cn c con ngi XHCN. + Trong cc ngun lc pht trin hin nay ca nhn loi, tr tu con ngi gi vai tr quyt nh. + S pht trin ca con ngi l tiu ch rt quan trng nh gi s pht trin ca cc quc gia (ch s HDI) + Trong s nghip o to v pht trin con ngi th vn ho (gm gio dc, o to, chm sc y t, th dc th thao) gi vai tr quyt nh.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Hai l, nn vn ha m chng ta xy dng l mt nn vn ha tin tin, m bn sc dn tc. - Tin tin: + Tin tin: l yu nc v tin b m ni dung ct li ca n l l tng c lp dn tc v CNXH. + Tin tin khng ch v ni dung m cn c hnh thc biu hin, cch th hin, vt liu th hin.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Bn sc dn tc: + l nhng gi tr vn ho truyn thng ca dn tc. + Bn sc dn tc l tng th nhng phm cht, tnh cch, khuynh hng t tng v sc sng to gip dn tc gi vng v th hin c tnh duy nht, tnh thng nht, tnh nht qun trong qu trnh pht trin. + Bn sc dn tc l sc sng bn trong ca mi dn tc, l qu trnh dn tc t thc, t khm ph v th hin mnh trong qu trnh pht trin cng vi dn tc khc. + Bn sc dn tc c th hin trong tt c cc lnh vc ca i sng x hi, n pht trin theo s pht trin ca th ch kinh t, th ch x hi, th ch chnh tr. -

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- xy dng nn vn ho tin tin, m bn sc dn tc chng ta cn phi: + Bo v bn sc dn tc, cc gi tr vn ho dn tc. + Tip thu chn lc cc gi tr vn ho, vn minh ca thi i. + Ch ng giao lu hi nhp vn ho vi cc nc, tch cc qung b vn ho Vit Nam ra th gii. + Chng nhng thi h, tt xu, cc h tc, t nn.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Ba l, nn vn ho Vit Nam l nn vn ho thng nht m a dng trong cng ng dn tc Vit Nam - Hin nay trn t nc Vit Nam c 54 dn tc anh em ang cng chung sng, cng xy dng v bo v T quc. Mi dn tc u c bn sc vn ho ring, gi tr vn ho c th. iu ny lm nn s phong ph, a dng ca vn ho dn tc Vit Nam. - ng ta ch trng cc dn tc trong nc bnh ng, on kt gip nhau cng pht trin v mi mt trong c vn ho.

- S pht trin vn ho ca mi dn tc l c s l iu kin cho nn vn ho

Vit Nam pht trin phong ph v a dng. Tt c u hng ti to lp, xy dng nn vn ho thng nht ca dn tc Vit Nam.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Bn l, xy dng v pht trin vn ha l s nghip chung ca ton dn do ng lnh o, trong i ng tr thc gi vai tr quan trng.
- Qun chng nhn dn l ngi sng to ra lch s, cch mng l s nghip
ca nhn dn. Xy dng v pht trin vn ho do cng l s nghip ca nhn dn. Chnh nhn dn l ngi sng to nn vn ho, xy p nn nhng gi tr vn ho ca dn tc. - Trong s nghip v vang ny, tr thc vi t cch l nhng ngi c tri thc khoa hc, k thut cao, c tim nng sng to ln nn c vai tr c bit quan trng trong xy dng v pht trin nn vn ho dn tc trong thi k mi.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

Nm l, vn ha l mt mt trn; xy dng v pht trin vn ha l s nghip cch mng lu di, i hi phi c ch cch mng v s kin tr, thn trng. - vn ho thm su vo x hi, nh hng cho nhn thc v hnh ng ca con ngi, iu ny khng th din ra mt cch mau chng m cn phi c thi gian. Xy dng li sng mi thay cho thi quen, cch thc, li sng c l mt qu trnh phc tp, kh khn gian kh v lu di. Qu trnh bo tn nhng gi tr vn ho trong truyn thng dn tc cng nh sng to ra nhng gi tr mi i hi nhiu thi gian, cng sc, tin bc, tr tu. - Tt c ni ln s cn thit phi c cch nhn, cch lm ph hp, thn trng, kin tr, khng th t chy giai on. Bi hc nng vi duy ch v vn ny thi k trc i mi l mt minh chng.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

c. nh gi thc hin ng li.

- u im: + C s vt cht k thut ca ngnh vn ho bc u c to dng theo hng hin i, mi trng vn ho c bc chuyn bin tch cc. Hp tc quc t v vn ho c m rng. + Gio dc - o to c bc pht trin mi. Quy m gio dc o to c tng tt c cc cp. Dn tr c nng cao. hon thnh ph cp gio dc tiu hc. + Khoa hc cng ngh c bc pht trin, tng bc gn b v phc v tt hn cho sn xut v i sng. + i sng vn ho ca cc tng lp nhn dn c ci thin v nng cao mt bc.

I.

QU TRNH NHN THC V NI DUNG NG LI XY DNG, PHT TRIN NN VN HO

- Hn ch v nguyn nhn: + Vn ho pht trin cha tng xng vi s pht trin ca kinh t x hi. Li sng, o c ca x hi c nhiu bin ng, t tng, nhn thc c nhng din bin phc tp. + Cha xy dng c h gi tr mi kp thi ng n nh hng cho x hi. + Nhim v xy dng con ngi Vit Nam thi k mi cha c quan tm ng mc. + Sn phm vn ho v dch v tuy c pht trin hn trc nhng thiu nhng tc phm ln, c gi tr cao v t tng v ngh thut. + Xy dng th ch vn ho cn chm. Phng thc qun l vn ho cha ph hp vi yu cu thc tin. + Tnh trng ngho nn, thiu thn v vn ho vng su v vng xa rt ph bin v cha khc phc c. + Cc cp qun l vn ho cn cha nhy bn, phn ln khng theo kp yu cu ca thc t. Tnh cht quan liu, duy ch vn kh ph bin trong cc cp qun l vn ho.

27

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI ** Cc lnh vc nghin cu

28

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 1. Thi k trc i mi a. Ch trng ca ng ** Giai on 1945-1954

29

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 1. Thi k trc i mi a. Ch trng ca ng ** Giai on 1945-1954

-Da vo trong nc - Huy ng sc dn - C chnh sch ng n khi phc kinh t, pht trin sn xut

30

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 1. Thi k trc i mi a. Ch trng ca ng ** Giai on 1955-1975

-Cc vn c gii quyt trong m hnh CNXH kiu c, trong iu kin chin tranh, ch ngha bnh qun, cng bng hnh thc

Tem phiu

31

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 1. Thi k trc i mi a. Ch trng ca ng ** Giai on 1975 - 1985

-Cc vn c gii quyt trong C ch KHH tp trung, bao cp, trong iu kin khng hong KT-XH, b bao vy cm vn

32

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI.

nh gi vic thc hin ng li. - u im: + m bo c s n nh ca x hi tp trung vo s nghip "khng chin, kin quc" gp phn quan trng vo thng li ca 2 cuc khng chin chng Php v chng M. + t c nhiu thnh tu rt ng t ho trong lnh vc vn ho, gio dc, y t, an sinh x hi.

II.

QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI.

- Hn ch v nguyn nhn: + Tm l th ng, li, da vo nh nc tr thnh ph bin trong x hi, tnh tch cc c nhn b trit tiu. + Cch phn phi mang tnh bnh qun, co bng nn khng khuyn khch c c nhn, tp th c gng vn ln. + Nguyn nhn ch yu l chng ta cha nhn thc ng n tm quan trng ca chnh sch x hi vi s pht trin ca cc lnh vc khc. + p dng, duy tr qu lu c ch qun l tp trung, quan liu, bao cp.

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 2. Thi k i mi a. Qu trnh i mi nhn thc v gii quyt cc vn x hi

i hi X i hi IX

i hi VIII
i hi VI Chnh sch Tng trng kinh t gn Vn x hi cnng ln tm chnh lin vi tin b v cng bng XH XH phi hng vo

pht trin
lnh mnh ha XH

Kt hp mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi trong phm vi c nc, a phng, ngnh

sch x hi

35

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 2. Thi k i mi b. Quan im v gii quyt cc vn x hi

-Mt l: Kt hp mc tiu kinh t vi mc tiu x hi - Hai l: Xy dng v hon thin th ch gn kt tng trng kinh t vi tin b, cng bng x hi - Ba l: Chnh sch XH c thc hin trn c s pht trin

kinh t, gn b hu c gia quyn li v ngha v, gia cng

hin v hng th - Bn l: Coi trng ch tiu GDP bnh qun u ngi gn

vi ch tiu pht trin con ngi ( HDI) v ch tiu pht trin

cc lnh vc x hi.
36

II. QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI 2. Thi k i mi c. Ch trng gii quyt cc vn x hi
Khuyn khch mi ngi dn lm giu theo php lut, thc hin c hiu qu mc tiu xa i gim ngho

i mi c ch qun l v phng thc cung ng dch v cng cng

m bo cung ng dch v cng thit yu, bnh ng, to vic lm v thu nhp

Ch trng cc chnh sch u i x hi

Pht trin h thng y t cng bng v hiu qu

Thc hin cc chnh sch dn s, KHH gia nh

Xy dng chin lc quc gia v nng cao sc khe v ci thin ging ni

37

II.

QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI.

nh gi s thc hin ng li.(GT tr 230-233)

- u im: + Tnh nng ng, tch cc, ch ng trong vic gii quyt nhng vn x hi ca bn thn, gia nh ca cc tng lp dn c c nng cao r rt. + Thc hin c kt qu phn phi theo kt qu lao ng, coi y l phng thc phn phi ch yu, to ra s tch cc cho cc c nhn. + Nh nc v cc tng lp nhn dn nhn thc r hn mi quan h v s tc ng qua li gia pht trin kinh t vi thc hin tin b v cng bng x hi. + thc r s phn ho giu ngho v c nhiu bin php to iu kin khuyn khch mi ngi vn ln lm giu hp php ng thi tch cc xo i, gim ngho, cu tr x hi. + hnh thnh mt c cu x hi mi vi nhiu giai cp, nhiu tng lp dn c cng chung mc tiu xy dng v bo v vng chc t quc.

II.

QU TRNH NHN THC V CH TRNG GII QUYT CC VN X HI.

- Hn ch : + Nhiu vn x hi bc xc cha c gii quyt kp thi. + Tiu cc trong x hi cn nhiu nht l tnh trng quan liu, tham nhng trong b my cng quyn. + Mi trng sinh thi, mi trng x hi b nhim, cha c bin php khc phc c hiu qu. + Phn ho giu ngho ngy cng tng - Nguyn nhn: + Tng trng kinh t vn tch ri mc tiu x hi. Ngun lc dnh cho vic gii quyt vn x hi cha p ng c yu cu. + Qun l x hi cn nhiu yu km, khng theo kp s pht trin kinh t - x hi.

40