Proizvodnja je proces prerade sirovina u produkte. Tehnologija je nauno prodruje kojim se dobivaju produkti putem procesa, tokova I obrade.

Biotehnologija predstavlja razliite oblike proizvodnje tvari od sirovina organskog porijekla. Genetiko inenjerstvo je oblast biolokih nauka koja se bavi mogunostima transformacije nasljednih supstanci (gena, hromozoma, DNK) Sektori: gensko, genomsko i hromozomsko. Biomase su nusproizvod u genetikoj tehnologiji. Biotehnike Klasini oblici biotehnloke proizvodnje: 1. proizvodnja kvasca za tijesto (pekarstvo) 2. proizvodnja piva, vina, alkohola 3. proizvodnja mlijeka I mlijenih proizvoda Savremeni oblici biotehnoloke proizvodnje: 1. vitamani, enzimi, hormoni, antibiotici 2. vakcine, sredstva za dijagnosticiranje bolesti 3. monoklonska antitijela, mirisne supstance 4. pesticidi, herbicidi, stimulatori, inhibitori 5. bioipovi, biosenzori, bioakumulatori Aktivni agensi su iva bia koja ive slobodno u prirodi, ali iji enzimi se mogu koristiti u biotehnoloke svrhe. Enzimsko inenjerstvo je nauka o enzimima. Katalizatori su hemijske supstance proteinske prirode koje ubrzavaju ili usporavaju hemijske reakcije i izlaze iz nje hemijski nepromjenjeni. Enzimi su biloko katalizatori. Apoenzim + koenzim ---> holoenzim Enzimi imaju osobinu selektivnosti, tj jedan enzim moe djelovati na samo jednu tvar. Uslovi da bi enzim djelovao: odgovarajua temperatura, pH vrijednost, koliina O2 itd. Alkoholno vrenje je proces u kojem nastaje alkohol i ugljen dioksid, koji izaziva pjenuanje reakcione smjese zbog ega je i nazvan proces vrenje. Podloga: eer, aktivni agens: kvaseva gljivica, produkt: alkohol. Siretno vrenje je proces dobijanja sireta. Podloga: alkohol, aktivni agens: Bacterium acti, produkt: siretna kiselina. Mlijeno vrenje Podloga: eer, aktivni agens: Thermobacterium Cereale, produkt: mlijena kiselina. Bioreaktor je biotehnoloki proizvodni ureaj. Moe biti izgraen od plastike, stakla, drveta, metala (kao to je Al) i dr. Oblika je valjka. Prate se razliiti parametri: temperatura, pritisak, viskoznost, pH vrijednost, redukcijski potencijal, koncetracija supstrata, razina pjene itd. Podloga moe biti: polutena, tena i poluvrsta. Faze genetiko-inenjerskih operacija: 1. Pribavljanje istih, eljenih (ciljanih) gena, grupa gena, hromozoma ili itavih garnitura genoma putem hemijske izolacije iz molekularne strukture ili putem hemijske sinteze. 2. Prenoenje ovih struktura iz jedne elije u drugu. 3. Inkorponiranje (ugraivanje) donora u recipijentni sistem. 4. Proizvodnja genetiki istovjetnih jedinki kloniranje 5. stvaranje vjetakih kompleksa nasljedne supstance kakve ne postoje u prirodi. Donosrski sistem je onaj sistem iz kojeg se isjecaju ciljani (eljeni) geni. Recipijentni sistem je onaj sistem u kojeg se usadjuju cijalni (eljeni) geni. Plazmidi su minikrune molekule DNK. Restriktaza: Bakterije posjeduju specifine enzime koji su sposobni razdvojiti bazne sekvence DNK. restrikcioni encimi "reu" DNK na odreene bazne sekvence i to tako da svaki do sada izolirani enzim ima "svoju" odreenu sekvencu koju izdvaja. To omoguava definirano dijeljenje DNK pri emu nastaju definirani dijelovi DNK. Zbog toga su restrikcioni enzimi jedni od najvanijih "alata" gentehnike. Zahvaljujui njima mogue je izdijeliti velike molekule DNK u fragmente pogodne za dalje eksperimente. Osim toge, zbog specifinosti mjesta reza mogue je bolje sagledati specifinu strukturu DNK. Ve je poznato vie stotina restrikcionih enzima pri ijem djelovanju uoavamo razliite vrste rezova. DNK ligaze su postale nezamjenjiv alat u modernim molekularno-biolokim istraivanjima za generisanje rekombinantnih DNK sekvenci. Na primer, DNK ligaze se koriste sa restrikcionim enzimima za umetanje DNK fragmenata, esto gena, u plazmide. Hromozomsko inenjerstvo: transfer pojedinanih hromozoma

Fizika metoda predstavlja disekciju hromozomskih fragmenata ili cijelih hromozoma. Hemijska metoda predstavlja djelovanje razliitih enzima (kao to je restriktaza) da bi se izazvalo raspadanje hromozoma na fragmente. Vjetaki hromozomi se mogu: duplicirati, dijeliti ili orijentisati prema diobenom vretenu. Genomsko inenjerstvo direktno manipuliranje kompletnim hromozomskim garniturama, kompletnim genetikim materijalom pojedinih elija. Genom je skup nasljednih osobina. Kloniranje miice Jasne Pokus kloniranja mieva poeo je izdvajanjem jedra iz elije miijeg embriona na ranom stupnju razvia. To jedro je mikrohirurkom operacijom uneseno u oploenu jajnu eliju, izvaenu iz druge miice; nakon odstranjivanja originalnog jedra oploenog jajeta i kraeg odravanja tako obraene elije u pogonoj vjetakoj sredini, obraena elija je stavljena u matericu tree enke. Na ovaj nain je tretirano nekoliko jajnih elija sa "ugraenim" somatskim jedrima i roena su tri miia genetiki indetina meu sobom, a potpuno razliita od sve tri "majke". Fizika metoda temperaturni okovi. Hemijska metoda primjena hemijskih supstanci (kolhicin, vernarih) 1990. godina polazna godina genetike Primjena genetikog inenjerstva: medicina, poljoprivreda, veterina, farmacija itd. Kloniranje je proces stvaranja istovjetne kopije ivog organizma iz jedne elije, pri emu taj organizam nasljeuje genetske karakteristike roditlja koji je donirao eliju(jedro). Princip: Osnovni princip ove metode moemo svesti na dva glagola iseci. . Potrebne su odreeni enzimi. Enzimom, koji se naziva restrikaza, se iz DNK abe isjee odgovarajui gen. Istim enzimom se u DNK bakterije napravi rupa isjee se i odstrani fragment na ije e mesto doi ablji gen. Ubaci se ablji gen u medijum gde bakterije rastu i restrikazom ga spoji sa ostatkom bakterijske DNK. Rezultat - dobijena je bakterija koja sadri ablji gen! Ovica Doli. Oviica Doli je prvi klonirani sisar. Stvorena je poslije 280 bezuspjenih pokuaja. Tokom kratkog ivota (koji je trajao 6 godina) dolo je do mnogo poremeaja u razvoju, kao to su prevremeno starenje, prekomjerna teina, oteenje plua I srca. Vjeruje se da su ovi poremeaji posljedica kloniranja. Za njeno kloniranje znanstvenici su uzeli stanicu mlijene lijezde odrasle ovce i njenu jezgru unijeli u jajnu stanicu kojoj su prethodno odstranili jezgru. Druga varijanta Znanstvenici najprije iz enke uzmu neoploenu jajnu stanicu i iz nje odstrane jezgru, koja sadri DNK. Iz tijela ivotinje koju e klonirati uzmu odgovarajuu stanicu, primjerice stanicu koe, ija jezgra sadri sve genetske informacije o svom vlasniku. Tu stanicu (ili samo njenu jezgru) znanstvenici tada unesu u jajnu stanicu iz koje su odstranili jezgru i kroz nju puste struju. Tim se postupkom postie sjedinjenje stanice i citoplazme jajne stanice. Nakon to dobije novu jezgru, jajna stanica poinje se dijeliti kao da je oploena, ime poinje razvoj klona ivotinje iz koje je uzeta tjelesna stanica. Embrij se tada moe implantirati u maternicu surogat majke, gdje e se, u rijetkim sluajevima kada se sve odvija po planu, nastaviti razvijati dok ne doe vrijeme da mlado doe na svijet.